Ontwikkelingskansen voor ieder kind!
Kiki in het restaurant
Kiki in het restaurant
voor ouders
Kansen in kinderen
Voorwoord Kiki is uit eten geweest in een echt restaurant. Hoe leuk is dat? Sommige kinderen zullen al eens uit eten zijn geweest en weten hoe het eraan toegaat in een restaurant, anderen zullen nog nooit in een restaurant zijn geweest. Na afloop van het thema Kiki in het restaurant kennen alle kinderen het woord ‘restaurant’ en weten ze hoe het eraan toegaat als je buitenshuis gaat eten. Uit eten gaan kan een feest zijn voor kinderen. Als ze de woorden, gebruiken en voorwerpen herkennen omdat ze er samen met de pedagogisch werker mee bezig zijn geweest, wordt het ook een feest van herkenning. Kinderen breiden hun woordenschat uit en een etentje buiten de deur verloopt extra gezellig omdat ze weten wat ze kunnen verwachten. Dat schept rust en veiligheid en dat komt de sfeer aan tafel vast ten goede. We doen er alles aan om de beleving van een echt restaurant op te roepen. Zo wordt er een echte menukaart gemaakt en mogen kinderen keuzes maken. De thematafel is dit keer aangevuld met een restauranthoek waar kinderen vrij mogen spelen, en zich kunnen inleven en uitleven in de rol van gast of van kok, met een zelfgemaakte koksmuts. Ze mogen hun eigen drankje bestellen, hun eigen pizza bakken en verpakken in een zelfgemaakte pizzadoos. Natuurlijk speelt beer Kiki ook graag mee in de restauranthoek. Voor de pedagogisch werker biedt het thema volop mogelijkheden. Georganiseerde activiteiten, zoals samen pizza’s bakken, worden afgewisseld met vrij spel omdat de kinderen op elk moment het restaurant kunnen ‘binnenlopen’. De pedagogisch werker kan daarbij als gast aanschuiven in het restaurant en ondertussen erop toezien dat elk kind aan bod komt. Een kind dat geen rol durft op te eisen kan gemakkelijk worden betrokken bij het spel: “Ik zit helemaal alleen aan de tafel, wil je erbij komen zitten, dat is gezelliger.” Er zullen vast veel spontane en gezellige gesprekjes worden gevoerd tijdens het werken met dit thema, dat is goed voor de taalvaardigheid van de kinderen. Wat vinden ze wel lekker en wat juist niet? Eten als gespreksonderwerp maakt de tongen los, bij oud en jong. Wij wensen u heel veel plezier met dit smakelijke thema! Met vriendelijke groet en een dikke berenknuffel,
Kiki NB. Waar we in dit programma spreken over ‘hij’ of ‘zijn’, kan ook ‘zij’ of ‘haar’ worden gelezen. Waar we in dit programma spreken over ouder(s), kan ook verzorger(s) worden gelezen.
2
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
Woordenlijst en woordkaarten Woorden die tijdens het thema Kiki en het restaurant centraal staan:
0 tot 2,5 jaar
2,5 tot 4 jaar
Extra woorden
de pan
de pan
koken
het bord
het bord
bakken
het glas
het glas
het deeg
de stoel
de stoel
tafel dekken
de tafel
de tafel
afwassen
de keuken
de keuken
kiezen
de deksel
dankuwel
de koksmuts
alstublieft
de schort
serveren
de ovenwant
drinken
het bestek
eten
de koekepan Woordkaarten in de bijlage:
Kansen in kinderen
de pan
Kansen in kinderen
de tafel Kiki in het restaurant
Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
de koekepan 3
Liedjes en versje die passen bij het thema Liedje voor het fruit eten: Appel, peertje en banaan Appel, peertje en banaan fruit dat moet je eten! Stop het nu maar in je mond, Fruit dat is gezond!
Liedje voor het eten: Smakelijk eten, smakelijk drinken Smakelijk eten, smakelijk drinken Hap hap hap, slok slok slok. Dat zal lekker smaken!
Opzegversje: Kom erbij kom erbij zet alles maar op tafel. Kom erbij en lekker smullen maar! Kom erbij dan gaan we lekker eten. Kom erbij zit iedereen al klaar?
Dat zal lekker smaken! Eet maar op, drink maar op. Eet smakelijk allemaal.
4
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
Hoe kunt u thuis aansluiten bij het thema? Kiki in het restaurant is een thema dat de kinderen aanspreekt. Het gaat immers over eten en dat doen we meerdere keren op een dag. Hier kunt u thuis ook goed op inspelen. In plaats van het boterhammetje kant en klaar op tafel neerzetten tussen de middag, kunt u uw kind de gelegenheid geven de boterham zelf te smeren. Dit is niet alleen goed voor het zelfvertrouwen ‘Ik kan het zelf’ maar ook voor de motoriek. Kinderen kunnen vanaf jonge leeftijd al helpen met het dekken van de tafel, bij de pedagogisch werker leren de kinderen hoe dit gaat. Ook thuis kunt u uw kind laten helpen bij tafel dekken en afruimen, bij het inruimen van de vaatwasser, of gezellig samen de vaat doen. Kinderen helpen graag met ‘echte’ dingen. Ze willen ertoe doen, ouders helpen. En natuurlijk krijgen ze daarbij graag complimenten.
u kunt komen eten. Laat uw kind heerlijke gerechten koken, en ga mee in het rollenspel. “Hmm, wat ruikt het lekker.” Plaats het speelkeukentje en de spulletjes voor het restaurant dicht in de buurt van de keuken. Uw kind kan dan naar uw gedrag kijken en het direct kopiëren. U zult zien dat dit veel plezier oplevert. Probeer ook eens een van onze lekkere recepten die werden ingezonden door gastouders. Misschien kunt u terwijl u samen staat te kokkerellen nog even de nieuwe woorden benoemen die de kinderen hebben geleerd bij dit thema. Leuke boeken passend bij dit thema zijn: ͳͳ ‘Wat eet jij vandaag, Nijntje?’ van Dick Bruna ͳͳ ‘Eten’ van Liesbeth Slegers ͳͳ ‘Wat eet jij vandaag’ van Kathleen Amant Wij wensen u en uw kind veel restaurantplezier toe!
Richt thuis ook een gezellige hoek in waar de kinderen restaurantje kunnen spelen en waar
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
5
Activiteit voor thuis, lekkere recepten uitproberen Doel We gaan gezellig samen de keuken in. Want samen koken is leuk! En tijdens het koken ontstaan vaak leuke gesprekken. Voorbereiding Trek uw kind een keukenschort aan. Zo blijft de kleding beter schoon. Kern Kies een leuk recept wat passend is bij de leeftijd van uw kind, en wat hij of zij mag eten.
Bak de slakkenhuisjes in 15 minuten gaar. Snijd ondertussen de cocktailworstjes schuin door de helft. Snijdt van de wortel hele dunne reepjes en maak hiervan de voelsprieten. Laat de slakkenhuisjes afkoelen en prik ze met het cocktailprikkertje vast in de cocktailworstjes. Prik met cocktailprikker twee gaatjes in de kop van de slak en duw hier voorzichtig de voelsprietjes in. Smakelijk eten!
SLAKKENTRAKTATIE: Benodigdheden: ͳͳ Bladerdeeg ͳͳ Cocktailworstjes ͳͳ Plakjes cervelaatworst ͳͳ Wortel ͳͳ Cocktailprikkers Bereiding: Verwarm de oven voor op 210 graden. Vet de bakplaat in met wat boter. Snijdt de bladerdeeg in reepjes van ongeveer 2 cm. Leg er in dezelfde breedte gesneden reepjes cervelaatworst op en rol het bladerdeeg op. Prik nu in je slakkenhuisje een cocktailprikker.
RECEPT KANEELVINGERS Benodigdheden: ͳͳ 3 vellen bladerdeeg ͳͳ 1 eidooier ͳͳ 2 à 3 eetlepels suiker ͳͳ 1 theelepel kaneel ͳͳ bakplaat ͳͳ bakpapier ͳͳ mes ͳͳ keukengarde ͳͳ bakkwast Bereiding: Laat de vellen bladerdeeg ontdooien. Verwarm de oven voor op 180 graden. Snijd samen met
6
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
uw kind de velletjes bladerdeeg in 6 repen en leg ze op een met bakpapier beklede bakplaat. Laat eerst de eierdooier door uw kind loskloppen, en klop het ei vervolgens zelf nog even goed. Laat uw kind de bovenzijde van de reepjes bestrijken met het ei. Roer suiker en kaneel door elkaar en uw kind kan vervolgens de reepjes hiermee bestrooien. Het in de oven zetten is een taak voor papa of mama. Zet de bakplaat ongeveer 15 min in de oven totdat de kaneelvingers mooi gerezen en bruin zijn.
Bereiding: Snij de plakjes bladerdeeg in vier vierkantjes. Leg deze op de bakplaat en prik er met een vork gaatjes in. Smeer de plakjes bladerdeeg in met het opgeklopte ei. Scheur of snij de cervelaat in stukjes en verdeel deze over de minipizza’s. Hierbij kunnen de kinderen prima helpen. Snij de cherrytomaatjes in partjes en leg deze samen op de cervelaat. Strooi wat geraspte kaas en Italiaanse kruiden over de pizza’s. Bak de minipizza’s in 14 minuten op 225 graden gaar.
RECEPT PIZZAATJES Benodigdheden: ͳͳ 3 plakjes bladerdeeg ͳͳ paar plakjes cervelaat ͳͳ geraspte kaas ͳͳ cherrytomaatjes ͳͳ Italiaanse kruiden ͳͳ ei ͳͳ bakplaat ͳͳ bakpapier ͳͳ keukengarde ͳͳ mes ͳͳ vork PASTA TAART Benodigheden: ͳͳ springvorm van 10 cm. ͳͳ 2 zakken rigatoni (pasta) ͳͳ 2 zakken bolognese pastasaus ͳͳ 300 gram half om half gehakt ͳͳ geraspte kaas ͳͳ margarine ͳͳ vork ͳͳ spatel Bereiding:
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
7
en van u mogen eten. Snij het Turks brood doormidden, zodat beide helften een pizzabodem worden. Laat de kinderen deze insmeren met olijfolie en daarna kunnen ze er de tomatensaus op smeren. Verwarm de oven voor op 200 graden en vet de springvorm in met de boter. Laat uw kind het gehakt rul roeren met een vork en roer dit daarna samen door de pastasaus. Bedek de bodem van de springvorm met de saus. Verdeel de rigatoni over de saus. Goed aan elkaar en staand zodat er nog saus in kan (zie foto’s). Iets ouders kinderen kunnen daar goed bij helpen. Als er geen pasta meer in past giet u de saus er overheen die u goed in de pasta smeert, zodat de rigatoni helemaal gevuld is met de saus evenals alle naden en kieren. Als de saus goed uitgesmeerd is zet u de taart 40 minuten in de oven. Geef uw kind een handje strooikaas en laat hem dit erop strooien. U plaatst het geheel tien minuten in de oven. Nu is de taart klaar om aangesneden te worden! DUCKY DUCK PIZZA Benodigheden: ͳͳ Turks brood ͳͳ olijfolie ͳͳ tomaten/pizzasaus ͳͳ (stukjes) tomaten ͳͳ (plakjes) champions ͳͳ plakjes salami ͳͳ olijven ͳͳ (stukjes) ananas ͳͳ geraspte kaas ͳͳ mes
IJS MAKEN Benodigdheden voor 4 personen: ͳͳ 1 blikje gecondenseerde melk (400 gr) ͳͳ 300 ml slagroom ͳͳ 1 flesje vanille aroma ͳͳ smaakje naar keuze (chocoladesaus, vruchten enz.) ͳͳ mengkom ͳͳ huishoudfolie
Bereiding: Verwarm de oven voor op 200 graden. Eventueel kunt u zelf andere en meer ingrediënten kiezen, afhankelijk van wat de kinderen zelf lusten
8
Laat ze de pizza beleggen met stukjes tomaat en ananas, plakjes champignons en salami. Oudere kinderen kunnen deze misschien zelf eerst in stukjes of plakjes snijden. Daarna kunnen ze er nog geraspte kaas en olijven op doen, als ze dat willen. Nu kunnen de pizza’s 20 minuten in de oven, wachten tot ze klaar zijn en smikkelen maar!
Bereiding: Klop de slagroom lobbig. U kunt uw kind uitnodigen om zijn hand op uw hand te leggen tij-
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
en suiker tot een grote bal. Laat uw kind ook even kneden en leg de bal daarna 20 minuten in de koelkast. Zet alvast de oven aan op 160 graden. (Als u amandelen gebruikt dan is het goed om deze alvast iets te roosteren in de pan, dat geeft een extra bite). Haal het deeg uit de koelkast en maak er samen met uw kind een platte pannenkoek van ongeveer 1 cm dik, door er met de deegroller overheen te gaan. Snij samen met de vormpjes de koekjes uit het deeg. dens het kloppen. Als het goed gaat draait u het om: u legt uw hand op de hand van het kind. Meng de gecondenseerde melk, het smaakje en de vanille aroma door de slagroom. Dit kan ook zonder extra smaakje dan is het vanille-ijs. Giet het mengsel samen met uw kind in een bak en dek af met de folie. Zet het voor minimaal 6 uur in de vriezer. Smullen maar! KOEKJES Benodigdheden voor 8 personen: ͳͳ 240 gram bloem ͳͳ 160 gram boter ͳͳ 100 gram witte basterdsuiker ͳͳ mespuntje zout ͳͳ amandelen ͳͳ mengkom ͳͳ deegroller ͳͳ vormpjes
Leg deze op een bakplaat (wel van te voren bakpapier hierop leggen) en doe de koekjes in de oven voor 20 minuten. Geniet daarna van heerlijke koekjes.
Bereiding: Meng bloem, suiker en zout in de kom. De kinderen kunnen hier goed bij helpen. Neem de tijd voor het afwegen van de juiste hoeveelheden. Uw kind strooit bloem op de weegschaal en u leest af. Schepje erbij, schepje eruit… Voeg daarna de boter toe, laat uw kind met een plastic mes de boter in kleine stukjes snijden. Kneed de boter met uw vingertoppen door de bloem
U kunt met dit recept eindeloos variëren door bijvoorbeeld nootjes, hagelslag, marsepein toe te voegen. Kinderen vinden dit fantastisch! MUFFINS VAN CROISSANTDEEG Benodigdheden: Appeltaartvulling (1 blik, of zelf maken van een paar appels met suiker, kaneel en rozijnen) iedere andere vulling kan ook.
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
9
Blik voor croissantdeeg (voor 8 stuks) ͳͳ Muffinvorm Voor de kruimels: ͳͳ 65 Gr. Suiker ͳͳ 45 Gr bloem ͳͳ Halve lepel water ͳͳ Theelepel kaneel ͳͳ 2 lepels zachte boter ͳͳ 6 cup muffin
het kruimelt. Kruimel dit over de vulling in de vormpjes. Bak de muffins in 12-13 minuten af tot de randen bruin worden. REGENBOOGRIJST Benodigdheden: ͳͳ Rijst ͳͳ Wortel ͳͳ Paprika ͳͳ Rode ui ͳͳ Doperwtjes ͳͳ Maïskorrels ͳͳ Eventueel andere groente Bereiding: Kook de rijst. Snijd de groente in kleine stukjes. Mix alles door elkaar en klaar is de regenboogrijst! Afsluiting Nu volgt het allerleukste deel van de activiteit: gezellig samen op de bank zitten en smullen. Tijdens deze lekkere versnapering is er alle tijd om gezellig te kletsen.
Bereiding: Verwarm de oven voor op 180 graden. Haal het deeg uit het blik en ontrol deze. Vet de vorm in en doe het deeg in de vormpjes, vorm een muffinvorm van het deeg. Vul de vormpjes met deeg, met een grote lepel met de vulling. Kruimel topping: Doe de suiker, bloem, kaneel, water en boter in een kom en prak dit met een vork of met de hand door elkaar. Ga door tot
10
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
Maandonderwerp Een jaar geleden stapte ik rond etenstijd bij mijn zus de keuken binnen. Haar man was nog niet thuis en zij zat te eten met haar twee zoontjes van 3 en 1 jaar. Onder de kinderstoel van de jongens lag een opengeknipte vuilniszak. Beide kinderen zaten heerlijk te smullen van broccoli met aardappels en vlees. Als we het over kliederdrama’s hebben, het maandonderwerp bij dit thema, dan is dat hiermee een beetje te vergelijken. Met handen eten, met mes en vork eten, of alleen met een lepel. Alles heeft z’n voor- en nadelen. De meeste jonge kinderen beginnen met hun handen te eten als ze ongeveer een jaar oud zijn. Met de handen eten is de eerste stap op weg naar zelfstandigheid. Geef het kind eten dat je goed met de vingers vast kunt pakken, zoals rozijntjes, stukjes brood of stukjes fruit. Hiermee oefenen ze hun fijne motoriek.
Het kan handig zijn om het eten voor het kind over twee bordjes te verdelen. Eén bordje zet je voor het kind, hij mag er zelf van eten. Het andere bordje zet je voor jezelf neer. Als het kind druk bezig is met oefenen, dan kun je ondertussen een hap eten geven uit het andere bordje. Heb je een kind een tijdlang met een lepeltje een fruit- of groentehapje of pap gevoerd, dan zal het zelf naar de lepel gaan grijpen. Je kunt nu best eens proberen de peuter zelf te laten eten. Hetzelfde geldt voor eten met een vork, nog best ingewikkeld voor een jong kind. Het beetpakken kost moeite. Goed vasthouden en tegelijkertijd richten, op de juiste wijze in het voedsel prikken en naar de mond brengen is een hele toer. Neem er de tijd voor en begin er niet te snel mee. Een vork komt pas later, en het duurt nog een paar jaar voordat je kind met mes en vork kan eten. Als kinderen nog niet zo makkelijk eten, als je
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
11
niets naar binnen kunt krijgen of als ze het echt zelf willen doen, laat ze het dan ook zelf doen. Je zult zien dat kinderen hierdoor beter gaan eten. Ze kunnen zo zelf keuzes maken over wat ze wanneer in hun mond willen stoppen. Sommige kinderen zijn hier erg gevoelig voor. Wanneer je kinderen met hun handen laat eten, geef je ze nog meer ruimte en bied je ze tegelijkertijd een geweldige kans voor het ontwikkelen van hun motoriek. Uit onderzoek, van de universiteit van Nottingham, is gebleken dat kinderen die zelf eten en met hun handen eten, beter weten wanneer ze moeten stoppen met eten omdat ze vol zitten. Dit verkleint de kans op obesitas. ‘Onze studie suggereert dat zelfstandig eten een positieve impact heeft op de voorkeur
12
van kinderen voor gezonde voeding. Dat heeft gevolgen voor de strijd tegen de toename van zwaarlijvigheid in onze hedendaagse samenleving,’ aldus de wetenschappers. Mijn zus heeft zich bij het kliederdrama neergelegd. De jongens eten met hun handen en ik kan niet anders zeggen dan dat ze makkelijke eters zijn. Ze mogen sperziebonen op dezelfde manier eten als patatjes en eten met plezier alles op. Nu ze groter zijn krijgen ze ook een vork en lepel en mogen ze kiezen welk bestek ze gebruiken. Regelmatig zie ik ze daarbij naar hun moeder kijken. Wat zij doet doen de kinderen na! Kinderen leren door gedrag van anderen te kopiëren. Ook met eten is het belangrijk dat de kinderen je voorbeeld kunnen volgen. Het is dan ook het beste om gezamenlijk en tegelijk aan tafel te eten!
Kiki in het restaurant Kansen in kinderen
Kiki in het restaurant
Kiki in het restaurant Kiki is uit eten geweest in een echt restaurant. Hoe leuk is dat? Sommige kinderen zullen al eens uit eten zijn geweest en weten hoe het eraan toegaat in een restaurant, anderen zullen nog nooit in een restaurant zijn geweest. Als je met het thema Kiki in het restaurant aan de slag bent geweest kennen alle kinderen daarna het woord ‘restaurant’ en weten ze hoe het eraan toegaat als je buitenshuis gaat eten. Uit eten gaan kan een feest zijn voor kinderen. Als ze de woorden, gebruiken en voorwerpen herkennen omdat jullie er samen mee bezig zijn geweest, wordt het ook een feest van herkenning. Kinderen breiden hun woordenschat uit en een etentje buiten de deur verloopt extra gezellig omdat ze weten wat ze kunnen verwachten. Dat schept rust en veiligheid en dat komt de sfeer aan tafel vast ten goede. Copyright © 2014, Kiki-s, Bunschoten-Spakenburg
Kansen in kinderen
Kiki Training en Coaching
T: 033 - 711 06 95
Hoekstraat 21
E:
[email protected]
3751 AL Spakenburg
www.kiki-s.nl
Volg ons op Twitter: @vvekiki FaceBook: gastouderprogramma Kiki