KIEZEN VOOR JE LEVEN. Een methode om met media je keuzes zichtbaar te maken

KIEZEN VOOR JE LEVEN Een methode om met media je keuzes zichtbaar te maken Ad van Dam Giovanni Massaro

Kiezen voor je leven / Mira Media 2007

1

Inhoudsopgave INTRODUCTIE __________________________________________________________________________ 3 DE CONTEXT ___________________________________________________________________________ 4 DE AANPAK ____________________________________________________________________________ 6 Werkwijze A: Media-educatie als keuzebegeleiding __________________________________________ 6 Werkwijze B: Film je eigen toekomstbeeld__________________________________________________ 8 Werkwijze C: Een reportage over keuzes __________________________________________________ 10 Werkwijze D: Zelfbeelden ______________________________________________________________ 10 OVER “KIEZEN VOOR JE LEVEN” _______________________________________________________ 13 BIJLAGE Informatie en adressen ___________________________________________________________________ 15

2

INTRODUCTIE

“Kiezen voor je leven” is de titel van een project en methodiek voor keuzebegeleiding van jongeren. Kern van deze methodiek is media-educatie: door het vervaardigen en bespreken van videoproducties worden jongeren zich bewust van de consequenties van de keuzes die ze maken. Het betreft daarbij vooral de productie van digi-tales: korte persoonlijke clips die de jongeren zelf met behulp van foto’s, videofragmenten, animaties en teksten maken om hun ervaringen en denkbeelden aan anderen duidelijk te maken. Het project werd in de periode 2005-2007 uitgevoerd in het kader van een Equal project waarin Mira Media samenwerkte met partners Present promotions, ROC Midden Nederland, het Albeda college, MTNL, ETV en FORUM. Gaandeweg het project werd duidelijk dat de methodiek ook geschikt is voor andere doelen en doelgroepen. Zo hanteert debatcentrum De Balie de methodiek om migrantenvrouwen in staat te stellen zich te uiten over hun positie en denkbeelden, wordt hij ook gebruikt in het kader van alfabetiseringscampagnes en wordt hij benut om de persoonlijke geschiedenis en het cultureel erfgoed van migranten op te tekenen. In deze brochure vindt u een beknopte beschrijving van de methodiek en van de resultaten. Voor wie meer wil weten of zelf de methode wil hanteren is een uitgebreidere handleiding te bestellen bij Mira media (mail aan [email protected], met in de onderwerpregel: info digi-tales). Ook is het mogelijk dat Mira Media een trainings of begeleidingsaanbod op maat voor u maakt. ‘Kiezen voor je leven’ is mede mogelijk gemaakt door het Europees Sociaal Fonds.

3

DE CONTEXT

Jongeren realiseren zich vaak onvoldoende dat de keuzes die ze tussen hun 15e en 25 e maken, of juist niet maken, bepalend zijn voor de verdere loop van hun levens. Het gaat om de keuze voor een beroep of een vervolgopleiding, voor de keuze tussen werk of gezin, voor de rolverdeling in het huishouden of de keuze van een levenspartners. Bewust kiezen is mede bepalend voor een succesvol en gelukkig verder leven. Bewust kiezen is alleen mogelijk bij voldoende (zelf)reflectie en adequate informatie over de keuzemogelijkheden die men heeft. Natuurlijk worden jongeren op allerlei manieren en door allerlei personen in het maken van levenskeuzes begeleid, zoals ouders en docenten en uiteraard door vrienden en vriendinnen, maar soms kan het best lastig zijn en is andere hulp of methode een waardevolle aanvulling. Mira Media heeft daarom een project ontwikkeld waardoor jongeren in staat worden gesteld zich bewust te worden van hun keuzes en van de consequenties van hun keuzes. “Kiezen voor je leven”, sluit dan ook aan bij onderwerpen die jongeren bezig houden en veelal bepalend zijn voor de rest van hun leven. Door bepaalde methodieken toe te passen krijgen jongeren de kans zich over die onderwerpen te uiten, zowel mondeling als visueel, en op hun keuzes te reflecteren. Door deze aanpak en door digitale materialen te gebruiken worden jongeren gestimuleerd om naar hun eigen keuze te kijken en daarvan de gevolgen te zien. Tevens krijgen jongeren informatie aangereikt die nodig is om bewust te kunnen kiezen. Zowel de methodieken als de materialen zijn gecentreerd rondom mediaproductie en mediagebruik. Jongeren zijn zowel mediagebruikers als mediamakers. Media spelen een belangrijk rol in de jongerencultuur. “’Kiezen voor je leven”’, gaat daarom uit van de rol die media doorgaans in het leven van jongeren spelen. De toegepaste werkwijze is dan ook een tweesporen beleid: jongeren aanspreken op hun media-ervaringen en tegelijkertijd kritisch leren omgaan met die media. De toegepaste methode heeft dan ook die twee componenten in zich: de consumptieve (kijkers) lijn en de productieve (makers) lijn. Deze eerste lijn maakt gebruik van het bestaande media-aanbod. Televisieprogramma’s en websites vragen de aandacht van jongeren voor het onderwerp, zetten ze aan het denken en stimuleren ze informatie te zoeken of met elkaar uit te wisselen. Deze lijn bestaat voor een deel uit het inzetten van bestaande materialen en voor een ander deel uit het ontwikkelen van een serie nieuwe mediaproducten, waarin jongeren betrokken zijn bij de redactie en het opzetten en uitbouwen van een daaraan gekoppelde website. De tweede is de productieve lijn, waarin jongeren zelf inhoudelijk en technisch mediaproducties maken waarin keuzevraagstukken aan bod komen. Dit element is bedoeld om de zelfreflectie en bewustwording te stimuleren, maar heeft tegelijk een media-educatief element. Door zelf actief te zijn met media wordt duidelijk hoe deze media van invloed zijn op het maken van keuzes. Je realiseert je wat media met je doen als consument en ook word je je bewust van je eigen keuzes.

4

Het begrip media-eucatie wordt de laatste tijd veelal vervangen of aangevuld met het begrip mediawijsheid. In zijn advies Mediawijsheid van de Raad voor Cultuur wordt dit begrip omschreven als: “Het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld”. Kinderen en jongeren moeten leren over de media met behulp van de media. Leren door zelf te doen, te reflecteren en te analyseren. Media-educatie is geen apart vak in het onderwijs, maar kan binnen verschillende vakken aan de orde komen. Op veel scholen is de nodige media-apparatuur aanwezig en hebben de scholieren zelf veel ervaring met het gebruik van digitale media. Binnen het vak CKV wordt op alle scholen aandacht besteed aan het beschouwen van audiovisuele cultuuruitingen. Middelbare scholieren hebben dan ook op vijftienjarige leeftijd veel media-ervaring in de breedste zin van het woord. Wellicht zou in de toekomst van ‘mediawijze’ jongeren gesproken kunnen worden. Wat dat betreft sluit “Kiezen voor je leven” heel goed aan bij de ontwikkelingen op het terrein van media educatie en de mediawijsheid in het Nederlandse onderwijs en daarbuiten. Mira Media sluit met “Kiezen voor je leven” aan bij de uit Engeland afkomstige methode van ‘digitale verhalen’ (Digitales). Hierbij worden één minuut filmpjes gemaakt als eindproduct van een specifieke aanpak, waarbij de levensloopkeuzes of de dilemma’s die zich daarbij voordoen. De resultaten worden via een website gedistribueerd en bediscussieerd.

5

DE AANPAK

De methodiek voor “Kiezen voor je Leven” is door de projectpartners op verschillende wijze opgepakt. Elke organisatie heeft de methodiek naar eigen inzicht en mogelijkheden en wensen bijgesteld. Hieruit is een viertal specifieke werkwijzen ontstaan. In onderstaand overzicht worden de vier toepassingenvormen toegelicht. Werkwijze A werd toegepast in Leeuwarden waarbij jongeren digitales maakten over hun keuzes, de consequenties van die keuzes en de belemmeringen of stimulansen op een opleiding te volgen en af te ronden. Werkwijze B werd toegepast in Rotterdam waar bij jongeren die vastgelopen waren in hun opleiding korte clips maakten over hun wensen en verlangens voor de toekomst. Werkwijze C werd in Utrecht ingezet door studenten die al bezig zijn met media en cultuur langere reportages te laten maken over keuzes en de consequenties van keuzes. Tot slot paste het landelijk expertisecentrum voor de multiculturele samenleving Forum de methodiek toe door jongeren elkaar voor de camera te laten interviewen over hoe zij zichzelf zien en over hoe zij willen dat anderen hen zien. Kortom: “Kiezen voor je leven’ heeft vele gezichten! Kies zelf! De voorbeelden die hieronder worden genoemd en veel andere video’s zijn te zien op www.kiezenvoorjeleven.nl (doorklikken naar films) Voorbeelden uit het buitenland zijn te vinden op www.digi-tales.org

Werkwijze A: Media-educatie als keuzebegeleiding

Bij Present Promotions in Leeuwarden worden Digitales ingezet als instrument om jongeren zich bewust te laten worden van de consequenties van opleidingskeuzes. Het gaat om de keuze voor een vakkenpakket of een beroep, maar ook om de keuze voor een partner, de keuze tussen gezin en beroep, de keuze om thuis te blijven wonen of op kamers te gaan en de keuze voor kinderen nu of later of niet. Het multiculturele leerbedrijf Present Promotions heeft in vier periodes met tientallen jongeren, MBO4ers en HBO4ers, meegewerkt aan het project Kiezen voor je leven. De diverse activiteiten die Present uitvoert binnen en buiten het onderwijs hebben onder andere als doel taboes te doorbreken en bij te dragen aan de bewustwording en identiteitsvorming van (kwetsbare) jongeren in Friesland: hier sluit het project “Kiezen voor je leven” heel goed op aan. Bij de start van elke nieuwe leerperiode werd het project gepresenteerd aan de nieuwe groep studenten, door jongeren van het oude team. Hierna werden brainstormsessies gehouden met de jongeren die belangstelling hadden voor het project, om thema’s te bepalen en steeds dichterbij een eigen film te komen. In elke periode was een student/projectleider uitgekozen, die hierna alle bijeenkomsten en werkzaamheden organiseerde, samen met de coördinator van het leerbedrijf. Na het kiezen van een eigen thema gingen de studenten aan de slag. Ze konden elke week aan het project werken, aangezien het een onderdeel vormde van de stage- of opdracht die zij bij Present uitvoerden. In de eerste paar weken veranderden studenten dikwijls van thema omdat door de regelmatige bijeenkomsten zij steeds dichterbij een voor henzelf belangrijk onderwerp kwamen. Benadrukt werd dat de films niet alleen over iets moesten gaan WAT de jongere overkwam in het leven, maar vooral om wat die ermee heeft GEDAAN. Met andere woorden: welke keuze de jongere gemaakt had en welke gevolgen dat had. 6

De jongeren hebben in verschillende tempo een eigen script geschreven, foto’s erbij uitgezocht (en een enkele filmopnames gemaakt). De laatste week werd besteed in de studio’s van de CHN, bij Media en Entertainment, onder de begeleiding van ervaren HBO studenten, om geluidsopname en montagewerk te doen. In juni 2007 werden alle tot nu toe gemaakte films in première gebracht, in een bijeenkomst die door was georganiseerd en in aanwezigheid van vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en het onderwijs. Werken aan en met verhalen van de jongeren heeft Present deels geïnspireerd om een eigen boek uit te brengen met verhalen van tientallen jongeren. Elk verhaal met een eigen thema, grote gebeurtenis of doel. Het boek heet Proud to Present. In het schooljaar 2007/2008 zijn jongeren van Present begonnen met het gebruiken van de films en de verhalen van het boek tijdens workshops en presentaties binnen het VMBO en MBO in Friesland. Als een groep jongeren van Present uitgenodigd is een workshop te geven in een klas, nemen zij ter illustratie van de thema4s steeds een film mee en geven zij na afloop verhalen van het boek weg. De workshops (die reeds zijn ontwikkeld door jongeren zelf) gaan over thema’s die jongeren hebben aangegeven als heel belangrijke voor henzelf: seksualiteit, liefde, drugs, alcohol, uitgaan, familie, mensenrechten, schulden, schoolkeuze, uiterlijk, stijlen, etc. Op dit moment zijn de jongeren verdere workshops aan het ontwikkelen met behulp van de eigen gemaakte films, met als doel jongeren over diverse thema’s te laten discussiëren en een eigen mening vormen. Zij werken met rolmodel/verhalen. Hierdoor heeft het project Kiezen voor je leven een breed bereik bij Present: jongeren die de films maken werken aan hun eigen empowerment en (school)loopbaan, en jongeren die de films zien tijdens workshops worden aan het denken gezet en worden geprikkeld de wereld en zichzelf met andere ogen te bekijken. De film van de 27 jarige Dannick Libier heeft als titel “’Stop”’ meegekregen. Zittend op zijn bed vertelt hij dat hij niet kan kiezen. We zien telkens een tekstballontje boven zijn hoofd verschijnen. Hij is een jonge vader en komt van Curaçao. Keuzes genoeg en toch kan hij niet kiezen. Wel meldt hij aan het eind van het filmpje dat hij gekozen heeft om te stoppen met roken. “”En jullie zijn allemaal getuige”, zo eindigt dit verrassende filmpje. Aangrijpend is het verhaal van Sita. Zij vertelt in Mijn verhaal dat ze in 2000 met haar vader naar Nederland is gekomen. Op een dag kwam zij thuis uit school. Haar vader was weg en kwam niet meer terug. Zijn keuze heeft haar leven ingrijpend veranderd. Nu woont ze helemaal zonder familie in Nederland. “Maar hij is altijd welkom”’, eindigt Sita haar film van 1 minuut. Aan haar stem hoor je dat zij er niet in gelooft haar vader ooit nog te zien. De 23 jarige studente Michelle toont ons in haar anderhalve minuut lange film “Zwanger, wat nu” de keuzes waar zij de laatste maanden voor gestaan heeft. Onverwachts zwanger roept vele vragen en keuzemomenten op. Met een opgewekte stem laat ze horen en zien hoe ze haar toekomst gaat aanpakken. Ze wordt moeder, maar kiest er ook voor na haar HBO opleiding verder te gaan studeren. “’Er is hoop!”voor alles en iedereen, schrijft Michelle. 7

Werkwijze B: Film je eigen toekomstbeeld

In Rotterdam is gekozen voor een andere benadering: de speelfilm aanpak. Vanuit het LOOPBAAN ● (punt) worden deelnemers ondersteunt van het Albeda College, die verwezen zijn naar het trajectbureau, bij het opstellen of wijzigen van hun loopbaanplan. Vervolgens helpt het LOOPBAAN ● de deelnemers bij het maken van een eerste stap van dat loopbaanplan. Er wordt met vaste onderdelen gewerkt, zoals het intake gesprek, invullen van een portfolio, het maken van een pop (persoonlijk onderwijs plan) en pap (persoonlijk actie plan), studievaardigheden trainen e.d. Er worden verschillende workshops aangeboden ondermeer: assertiviteitstrainingen. Snuffelstages, sociale vaardigheids trainingen en beroepen oriëntatie. In dit kader wordt “’Kiezen voor je leven”’ aangeboden. Samen wordt gezocht naar antwoorden op vragen als : wie ben je? Wat kan je? Wat wil je? Hoe wil je dat? Wanneer wil je dat? Met wie wil je dat? Het zoeken naar antwoorden wordt samen gedaan met andere deelnemers en/of individuen. De deelnemer heeft wekelijks 22 uur contact met het LOOPBAAN ● en de loopbaancoach.

”Kiezen voor je leven” werd bij het loopbaanpunt op onderstaande manier aangeboden.

In dit project maak je korte mediaproducten die een verbeelding zijn van de keuzes die je hebt gemaakt en de consequenties die dat voor je heeft gehad of nog zal hebben. Dat kunnen korte videofilms zijn van maximaal 2 minuten, maar ook foto’s. geluidsfragmenten of ene mix van beeld en geluid. Enige voorwaarden zijn dat ze niet langer zijn dan 2 minuten en dat ze gaan over de keuzes in je leven. Wat mag je verwachten? 1. De mogelijkheid om deel te nemen aan een korte training in het maken van Digitales 2. De mogelijkheid om gebruik te maken van digitale videocamera’s 3. De mogelijkheid om je product te laten zien en daarop reacties te krijgen via een nationale en internationale website 4. De mogelijkheid om deel te nemen aan andere media activiteiten( workshops, werkbezoeken, adviesredacties) die in het kader van het project worden georganiseerd.

8

Drie voorbeeld opdrachten Cameraopdracht 1: wennen aan de camera Maak met de foto- of de videocamera drie opnames in de school van dingen die je mooi of nuttig vindt en drie opnames van dingen die je lelijk of waardeloos vindt. Probeer alleen met beelden duidelijk te maken wat je ervan vindt en eventueel ook waarom je dat vindt. Doel is: 1. wennen aan de bediening van de camera 2. nadenken over keuzes die je moet maken bij het filmen en fotograferen, wat ga ik filmen en fotograferen, waarom doe ik dat, en wat wil ik met mijn beelden aan andere mensen duidelijk maken. Cameraopdracht 2: het interview Houdt een echt of nepinterview met een medecursist. Een persoon doet de camera, een persoon interviewt, een persoon wordt geïnterviewd. De interviewer probeert zoveel mogelijk informatie uit de geïnterviewde te halen. De cameraman of vrouw probeert ervoor te zorgen dat de beelden het verhaal ondersteunen. Doe dit tenminste drie keer zodat iedereen een keer de rol van interviewer, geïnterviewde of cameraman heeft gedaan. Doel is: 1. leren hoe je een interview doet: luisteren, soorten vragen stellen, trucjes om mensen aan het praten te krijgen. (interviewer) 2. leren hoe beelden het verhaal van een interview kunnen ondersteunen (cameraman/vrouw) Cameraopdracht 3: een verhaal vertellen in beelden Maak ten minste vier verschillende opnames. Zorg ervoor dat deze opnames samen een samenhangend verhaal vertellen, zonder dat je daarvoor woorden hoeft te gebruiken. Bedenk daarna pas een kort tekstje als commentaar op de beleden. Doel is: 1. leren hoe beelden samen een verhaal kunnen vertellen 2. oefenen met het maken van een commentaartje In de vervolgbijeenkomsten worden toekomstige beroepen verfilmd. Wat wil je worden? Ga dat maar uitspelen en filmen. Bekijken en becommentariëren. Is dit wat je wil? Hoe kan je dat bereiken? Wanneer en met wie?

9

Werkwijze C: Een reportage over keuzes

Studenten van het ROC Midden Nederland, Utrecht maakten een aantal groepsreportages over keuzes. Dit gebeurde in het kader van het productiehuis (KADER) In het eerste jaar werden de crews samengesteld uit studenten “Kunst, Cultuur en media” en “Sound and vision (techniek), in het tweede jaar uit “Kunst, cultuur en amusement”en “onderwijsassistent”. Leereffecten van deze werkwijze waren onder meer het leren samenwerken met mensen van verschillende opleidingen om tot een product te komen, het gezamenlijk bedenken van creatieve concepten en meer inzichten in houdingsaspecten die van invloed zijn op het functioneren op school en in de samenleving. De reportages die ze maakten hebben onder andere betrekking op “pesten op school”, “meeloopgedrag”, “uiterlijk en beeldvorming”, “consequenties van keuzes” en de keuze voor de juiste opleiding. Jorn en Merel doen de opleiding Kunst cultuur en amusement zij maakten samen met andere leerlingen een film over hoe uiterlijk en kledingstijl van personen bepalend is voor de wijze over hoe over mensen wordt gedacht. In een mengeling van snelle ritmische montages wordt visueel duidelijk gemaakt hoe divers kleding- en levensstijlen zijn. In interviews met jongeren en ouderen wordt duidelijk waarom jongeren voor een bepaalde stijl kiezen en hoe ouderen daarop reageren. Stan en Jessie maakten met hun collega’s een film over de vele verschijningsvormen van keuzes. “Kiezen, kiezen, kiezen…we realiseerden ons steeds meer hoeveel keuzes je op een dag eigenlijk maakt”. Ze deden dat door op straat mensen te vragen naar belangrijke keuzes in hun leven en daartussen in sketches te maken die die keuzes verbeelden. Werkwijze D: Zelfbeelden

Organisatie Forum heeft “Kiezen voor je leven”ingepast in het kader van het project Zelfbeelden. Motto daarbij is: “Elkaar leren kennen=leren van elkaar”. Jongeren van de Nationale jeugdraad kregen van Mira media een training om andere jongeren voor de camera te bevragen naar wie ze zijn, hoe ze door anderen gezien willen worden en hoe ze denken dat anderen naar hun kijken. Daarbij stond centraal welke keuzes de jongeren zelf maken om zich te profileren, al naar gelang de situatie of omgeving waarin zij zich bevinden. Samira van 17 heeft een interview geplaatst met het onderwerp: Kies je voor sport of religie. In het filmpje vertelt Samira openhartig over beide onderwerpen en legt uit dat zowel sport als religie belangrijk voor haar zijn. Ze omschrijft zichzelf als fanatiek, enthousiast en energie vol. Gelukkig hoeft ze tussen deze twee onderwerpen geen keuze te maken! Een Limburgse meid vertelt enthousiast over haar hobby’s tijdens het interview Hoe laat je horen en zien wie je bent? Naast skaten en rockmuziek is ze ook helemaal weg van haar vriendin. Een fraai portret van deze zelfverzekerde puber.

10

Informatie productiehuis The Learning Experience Wie zijn we? Het Productiehuis is een leer- en werkbedrijf voor Kunst, Cultuur en Media activiteiten, geïnitieerd door ROC Midden Nederland. Voor de studenten is het Productiehuis een onderdeel van het onderwijs. Het is een plek om zelfstandig en in kleine groepen te werken aan een praktijkervaring. Het Productiehuis staat tevens open voor studenten van het VMBO en HBO. Voor bedrijven en instellingen is het Productiehuis een plek om opdrachten uit te zetten. Wat doen we? Het Productiehuis verzorgt de volgende opdrachten: • Technische ondersteuning bij bijvoorbeeld: musicals, feesten en evenementen • Video- en geluidsregistraties, het maken van documentaires, . lms en tv-programma’s • Maken van websites • Organiseren en ondersteunen van evenementen, zoals feesten, festivals, theaterproducties, talentejachten, etc. • Programmeren van culturele- en sportieve activiteiten • Bemiddelen bij het inzetten van studenten voor een scala aan opdrachten Op wie richten we ons? Het werkveld waar wij ons op richten is breed. Opdrachten komen uit: • Onderwijs • Culturele- en maatschappelijke instellingen • Bedrijfsleven. Wij werken samen met opdrachtgevers die een open en flexibele houding naar de studenten hebben. Ook verwachten wij dat onze opdrachtgevers extra tijd besteden bij het op weg helpen van de studenten bij de opdracht. Hierbij blijft echter een professionele werkrelatie het uitgangspunt. Het ROC Midden Nederland is een bijzondere opdrachtgever van het Productiehuis. Jaarlijks verzorgen wij een kunst- en cultuurprogramma voor alle afdelingen van het ROC. De Talentenjacht i.s.m. Festival Mundial en andere ROC’s valt hierbij het meest op. Ook geven wij informatie en advies over kunst, cultuur en media activiteiten voor zowel studenten, als personeel. Wat bieden wij? Aangezien onze werknemers studenten zijn, stralen al onze producties frisheid en een eigen elan uit. De studenten zijn nog niet behept met een hoeveelheid ervaring, waardoor zij hun eigen oplossingen zoeken. Wel staan wij garant voor kwaliteit vanuit het perspectief, dat wij met lerende mensen te maken hebben. Belangrijk hierbij is dat al onze studenten begeleid worden door ervaren professionals. Student als ‘werknemer’. De studenten die bij het Productiehuis werken volgen verschillende opleidingen. Bij iedere opdracht zoeken wij studenten voor wie de opdracht een uitdaging is en waarbij wij garant kunnen staan voor een goed resultaat. Uitgangspunt hierbij is dat er een balans is tussen de vaardigheden van de student en de leervragen van betreffende student.

Heb je vragen, ideeën, opdrachten of wil je meer informatie? Stuur een bericht naar [email protected].

11

Beschrijving ‘Zelfbeelden' Zelfbeelden - een workshop over identiteit en interculturele dialoog voor jongeren Wie ben jij? Dat is de kernvraag van de Workshop Zelfbeelden, die jongeren uitnodigt elkaar te laten zien wat echt belangrijk voor hen is. Het doel: een dialoog op gang brengen die wederzijds het begrip en respect vergroot. FORUM ontwikkelde voor jongeren van 11 tot 17 jaar een interactieve workshop, waarin alles om de Identiteitscirkel draait - een creatief instrument om het 'ik' te verbeelden. Met de identiteitscirkel zijn de verschillende aspecten van één persoon helder en creatief in beeld te brengen. De worskshop is gebaseerd op het werk van prof. dr. Ido Abram en Jenny Wesly. Lees meer over het boek Elkaar leren kennen = leren van elkaar. Visie Mensen hebben niet zozeer één vaste identiteit, maar beschikken over diversie (deel)identiteiten. Afhankelijk van plaats, tijd en sociale context is de ene 'ik' prominenter aanwezig den de andere. Identiteit is in die zin dus veranderlijk. Dit inzicht is belangrijk voor de relatie tussen jongeren, want het helpt hen om stereotiepe denkbeelden over elkaar te doorbreken. Workshop Aan het begin van de workshop maken de jongeren kennis met het begrip 'identiteit'. Er komen vragen aan de orde als: 'Wie en wat vind jij belangrijk in jouw leven?', 'Waar ben jij goed in?' en 'Wie wil jij zijn?' Vervolgens wordt de leerlingen gevraagd om bij hun antwoorden beelden te bedenken. Deze tekenen of plakken ze elk ik een eigen cirkel die verdeeld is in 'taartpunten'. Al doende ontstaan er veelkleurige IDcirkels met diverse kanten van ieders identiteit. Daarna gaan de jongeren met een digitale camera op stap. De opdracht: maak bij ieder segment van je cirkel een foto. Dat kan een foto van het aangegeven object zélf zijn ('mijn vriendenclubje'), maar ook van iets dat symbool staat voor een aspect van hun identiteit. Terug in de klas presenteren alle leerlingen hun foto's, waarbij ieder z'n eigen werk toelicht en vragen van klasgenoten beantwoordt. De foto's worden ook op de website www.zelfbeelden.nl geplaatst. Een mooie vervolgactiviteit is om samen een tentoonstelling van alle identiteitscirkels en foto's voor te bereiden. Video Er is ook een variant mogelijk waarbij gebruik wordt gemaakt van video. De deelnemers aan de workshop worden in deze variant begeleid in het maken van een kort script over een concreet onderwerp dat met hun identiteit te maken heeft. In een later stadium maken of zoeken de deelnemers beeldmateriaal bij het script en monteren dit tot een ultrakort filmpje van maximaal twee minuten. Training en begeleiding hierbij geschiedt in samenwerking met Mira Media. Voor wie? FORUM kan deze workshop verzorgen bij instellingen die met multiculturele groepen jongeren in de leeftijd van 11-17 jaar werken. Dat kan een groep 8 op de basisschool zijn, klassen in het voortgezet onderwijs of groepen jongeren in een buitenschools verband.

12

OVER “KIEZEN VOOR JE LEVEN”

Dat de verschillende werkwijzen allemaal een persoonlijke impact hebben, bewijzen onderstaande citaten van deelnemers en begeleiders. Carol Reeb,cursusleidster van het AlbedaCollege in Rotterdam schrijft: “Ik ben ontzettend enthousiast over de keer dat de deelnemers heel de dag actief zijn geweest met het werken met de video. In het begin waren ze niet zo gemotiveerd, maar toen ze eenmaal bezig waren bleken ze steeds gemotiveerder te raken. Wat mij aansprak was dat de leerlingen zowel tijdens het maken van het filmpje als tijdens de evaluatie leerden om naar zichzelf te kijken, maar ook om feedback te geven aan de ander. Kortom: een succes om de video vaker te gebruiken!” Shanna Meynen uit Friesland schrijft: ”Ik heb stage gelopen bij Present Promotions. Via Present mocht ik projectleider worden van het europees media project. Ik heb dit als een hele leuke ervaring beschouwd. Het was de bedoeling een 1 min filmpje te maken over de keuzes in je leven. Ik heb een film gemaakt over adoptie, en hoe ik en andere mensen daar mee om gaan. Op de Christelijke Hogeschool Nederland hebben we een cursus gehad over het monteren van een filmpje. In het begin was het allemaal nog een beetje onduidelijk,maar hoe meer je ermee bezig was,des te beter begon je het te begrijpen. Daarna werd mijn stem opgenomen en in het filmpje geplakt. Op 18 mei werd er op het Friesland Collega in Leeuwarden een Europese conferentie gehouden. Ook die heb ik samen met een collega georganiseerd. Daar werden alle filmpjes getoond van de mensen die hadden meegewerkt met dit project. Nogmaals was het een leuke ervaring om een keer mee te doen met een groot project en om te leren monteren. Groetjes, Shanna Meynen”

Digitales trainer en deelneemster Dasha van Amsterdam vanuit Amsterdam mailt: “Mijn eerste DigiTtale in het kader van ZinaTale, over het behalen van mijn zwarte band karate, heb ik gemaakt in de groep met vrouwen. Ik was deels een assistent en deels een deelnemer. Voor de eerste bijeenkomst moesten we een persoonlijk voorwerp meenemen en ik wist al snel dat ik iets met de sleutelhanger ‘karatekid’ dat ik van mijn moeder heb gekregen, wilde doen. Ik was toen net de trotse eigenaar van de zwarte band karate. Al de kracht die ik nodig had om ervoor te trainen en het examen te doen, was in mijn gevoel rechtstreeks verbonden met mijn moeder, die mij het vertrouwen gaf en krachtig leerde te zijn. Het meest ingewikkelde vond ik het verhaal kort en bondig te vertellen, waarin mijn moeder, de sleutelhanger en de zwarte band examen met elkaar versmolten. Het zoeken naar de juiste formulering voor het gevoel was tegelijkertijd ook het zoeken naar een plek in mijn lijf om het op te nemen. Door mijn verhaal in een ZinaTale vorm met andere te delen kreeg ik ook een kans om mijn gevoel en ervaring dat bij dit verhaal horen, een plek te geven. Het is een mooi aanleiding om een gesprek te beginnen. Het is een mooie vorm om een verhaal met iemand te delen, omdat het enerzijds minder direct en anderzijds juist heel intiem is. Een onverwachte openheid in een digitale vorm.

13

In deze vorm heb ik op een prettige manier over mijn verhaal en gevoel kunnen nadenken en het communiceren. Ik ben zeer trots met het resultaat en vind het leuk om het aan zoveel mogelijk mensen te kunnen laten zien, met anderen te delen en hun verhalen te horen.” Stan Kooij nam zowel als student als als begeleider deel aan het traject bij ROC Midden Nederland. “Het was een mooie manier om kennis en ervaring op te doen over de werking van media. En media zijn overal. En ze hebben een grote invloed op je leven. Een paar studenten die in begeleidde vertelden me laatst dat ze nu met heel andere ogen naar programma’s kijken en dat ze nu pas zagen op welke manieren er gemanipuleerd wordt met beelden. Het maken van de filpjes droeg ook bij aan andere competenties in de leerlijn: het werken in teamverband, het doen van research en methodisch werken bijvoorbeeld. Dat zijn dingen die je bij het maken van een videoproductie goed leert kennen. Een filmpje maken lijkt makkelijk. Maar in de praktijk komt er heel veel bij kijken!” “De film die ik samen met andere studenten maken had als onderwerp de vele gezichten van keuzes en de consequenties daarvan. Op elk moment van je leven moet je kiezen: welke straat je inslaat, waar je gaat eten, maar ook welk beroep of welke partner je kiest. We hebben in onze film een aantal mensen op hun keuzes bevraagd, maar het leukst waren de ‘buffers’ die we maakten. Korte sketches tussen de interviews in waarin we keuzes heel erg visualiseerden”.

14

Informatie en adressen

Naast beschreven aanpakken zijn er in Nederland meerdere organisaties actief op het terrein van media en jongeren. Voor hulp of verbreding van de aanpak worden hier enkele suggesties gedaan. De organisatie Beeld en Geluid te Hilversum beheert een heel uitgebreid audiovisueel archief, heeft een heel inspirerend media museum en verzorgt tal van praktische workshops. www.beeldengeluid.nl Het Filmmuseum te Amsterdam bouwt aan een nieuw museum waar allerlei film educatieve activiteiten plaatsvinden. www.filmmuseum.nl De stichting Filmset verzorgt praktische workshops voor jongeren op het gebied van film en media. www.stichtingfilmset.nl Het NIAF te Tilburg verzorgt verschillende animatie workshops en heeft een uitgebreid educatief aanbod. www.niaf.nl De CINEKID organisatie biedt naast een jaarlijks film en televisiefestival te Amsterdam een aantal on-line media tools aan voor jong en oud. www.cinekidstudio.nl Het NIF biedt veel informatie op het gebied van film en media educatie. www.filmeducatie.nl www.av-mediaeducatie.nl De VKAV is de landelijke beroepsorganisatie voor docenten audiovisueel. www.vkav.nl Open Studio biedt een heel uitgebreid cursusaanbod ana op het gebied van film, video en nadere media. www.openstudio.nl

15