Kerkinformatie Stuurgroep Werk in de wijngaard gestart Kerk en tieners in Zwolle Groeten van Paulus

Kerkinformatie Nummer 155 132

December Januari 2008 2005

Stuurgroep Werk in de wijngaard gestart Kerk en tieners in Zwolle Groeten van Paulus

Inhoud

Kerkinformatie

BERICHTEN

Colofon

December 2005

Vooraanstaand bericht met goedgevulde kop Intro Nummer 155 januari 2008

Eerste tekstregel Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland.

3

Evenementen Ervaringen met de rijdende kerk

4

Werk in de wijngaard ‘Laat iedereen maar met ideeën komen’

6

Kroniek

7

Berichten

8

Berichten Kerkmuziek

9

Missionair Werk Musical ‘Groeten van Paulus’ is wervend en uitnodigend

Algemeen adres Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, fax (030) 880 13 00.

Abonnementenadministratie 10

Maatschappelijk Werk Onderbouwing besluit beëindiging landelijk maatschappelijk werk

12

Kerk & Kunst Kunst in het licht: Dageraad en Nacht

13

Bericht Jaar religieus erfgoed

14 Generale Synode Synodebesluiten november toegelicht Artikel van minder belang; kop over Kerkinformatie een kolom2007 17 Register 25 Kleine synode Besluiten belicht Eerste tekstregel 26 Jongeren en ontwikkelingssamenwerking Togetthere: internationaal jongerenprogramma met een wereldvisie

Abonnementsprijs € 17,50 per jaar; buitenland € 24,–. Vanaf 35 ex.: € 15,– per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25, [email protected]. Dit blad is voor visueel gehandicapten in aangepaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.

Redactie-adres

27

Vinexlokaties Vernieuwde website Kerk in de Vinex

28

Kerk&School Bruggen bouwen tussen kerk en tienerwereld

30

Berichten

Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17. Fax (030) 880 14 45. E-mail: [email protected] Advertenties: [email protected] tel. (030) 880 14 17.

31

Kerk in Actie Campagne Veertigdagentijd

Redactie

32

Predikantswisselingen

33

Bijbelteksten

Ronald Bolwijn, Mieke Brak, Lenny van den Brink-’t Hart (hoofdredactie), Ad van Oost, Frans Rozemond (eindredactie), Corinth van Schaik.

Artikel van minder belang; 34 Advertenties kop over een kolom

Basisvormgeving Total Identity, Amsterdam

Opmaak Eerste tekstregel

Roto Smeets GrafiServices

Druk Roto Smeets GrafiServices

Kerkinformatie op internet www.pkn.nl Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg. Bij de voorplaat:

ISSN 1380-460X

Annewil Jansen: Dageraad. Olieverf op linnen, 2007 (details). Zie ook p. 12.

2

Kerkinformatie

Januari 2008

ONDERSTEUNING EVENEMENTEN

Douwe Anne Verbrugge

De Rijdende kerk kan overal komen… Afgelopen zomer introduceerde de Protestantse Kerk de rijdende kerk. Een mobiele kapel voor kerkelijke bijeenkomsten of ter promotie van de eigen kerk tijdens festiviteiten binnen eigen dorp of stad. Wat zijn de eerste ervaringen met het kerkje op wielen?

‘Op onze startzondag proberen we altijd iets spectaculairs te doen. Toen ik een artikel over de rijdende kerk in Trouw zag staan, dacht ik meteen: reserveren! De koster heeft een trekhaak dus die is op en neer gereden naar Utrecht.’ Carla Smit is lid van de startzondagcommissie van de Protestantse gemeente Hardenberg/Heemse. ‘Onze eerste bedoeling was om prominente kerkleden, zoals de burgemeester van Hardenberg die lid is van onze kerk, in gesprek te brengen met gemeenteleden. Gewoon een kwartiertje praten over de belangrijke of minder belangrijke dingen in het leven. Maar dat ging niet door. Jammer genoeg zagen de prominenten het niet zo zitten.’ ‘We hebben van het mobiele kapel een stiltecentrumpje gemaakt. Met rustige muziek, een voorbedendoosje en de gebedsketting van JOP lag er. Veel gemeenteleden zijn binnen geweest. Sommigen bleven zitten om te praten met elkaar. De aangevraagde voorbeden zijn de zondag erop in onze kerk gebeden. De rijdende kerk gaf onze net even dat extraatje.’ Binnen het dorp, de kerk staat in Heemse, was de rijdende kerk een bezienswaardigheid. ‘Mensen zaten achterstevoren op hun fiets.’

Sneek ‘Een prachtige manier om te evangeliseren’, was de eerste gedachte van Goos Piersma toen hij in zijn krant las over de rijdende kerk. ‘Een mooie blikvanger voor op de Sneekweek. Ieder jaar is het Leger des Heils, waar Piersma vrijwilliger is, daar aanwezig. Bij het landelijk dienstencentrum in Utrecht moesten ze even aan het idee wennen. De rijdende kerk was toch vooral bedoeld voor pr-activiteiten van de Protestantse Kerk. Ook wel logisch. Door de rijdende kerk samen met de tot de Protestantse Kerk behorende gemeenten in Sneek te huren zijn we er toch uitgekomen’, vertelt Piersma. De samenwerking met de protestanten in Sneek verliep prettig. Piersma: ‘Wij hebben vlaggen van het Leger rondom de kerk gezet en een collectebus in de kerk. Het uitdelen van ons blad Strijdkreet liep fantastisch. We hadden een special over de onlangs overleden majoor Bosshardt. Honderden mensen kwamen even een kijkje nemen bij de bus, vaak ook om even een foto te maken. En ik

De rijdende kerk in Hardenberg-Heemse (foto: C. Smit-Offringa)

denk dat we met zo’n honderd mensen ook echt een gesprek over het geloof hebben gehad. Het was echt een publiekstrekker die bus.’ ‘Of er ook nadelen aan de rijdende kerk zitten? Tja, hij vangt veel wind op de weg. Vanuit Utrecht naar Sneek was het opletten geblazen. En het opzetten en afbreken kost best veel tijd en is een precies klusje. Maar al met al is de rijdende kerk zeer doelmatig, zeker in het uitdragen van het geloof.’

Hoek van Holland De open dag in Hoek van Holland was voor diaken Anneke van der Houwen een mooie gelegenheid om de rijdende kerk begin november naar de kust te trekken. ‘Alle Hoekse winkeliers, verenigingen en organisaties presenteerden zich op de eerste zaterdag van november. In de ruimten op het bedrijventerrein, dat net buiten het dorp ligt, zette iedereen zijn stand neer. De rijdende kerk was voor ons een prima manier om naar buiten te treden. Ons grote geluk was het

3

luchtkussen dat naast onze kerk stond. Ontzettend veel aanloop, zeker omdat we bij de kerk een pleintje hadden met stoeltjes waar de ouders lekker konden toekijken. Binnen hadden we de kerk zo ingericht dat je echt tot rust kon komen. En er lag een gebedenboek.’ Anneke van der Houwen meldt dat de Protestantse gemeente in Hoek van Holland veel doet om de kerk te promoten. ‘We zijn actief betrokken bij de voedselbank. Op een laagdrempelige manier willen we mensen bereiken die de kerk niet van binnen kennen en ook niet weten waar de kerk voor staat. Met de rijdende kerk is dat dit jaar prima gelukt.’ Douwe Anne Verbrugge is freelance journalist. MEER WETEN?

Meer informatie over het gebruik van de rijdende kerk en reservering: www.rijdendekerk.nl

Kerkinformatie

WERK IN DE WIJNGAARD

Januari 2008

Frans Rozemond

Stuurgroep Werk in de wijngaard gestart:

‘Laat iedereen maar met ideeën komen’ Hoe komen we in de komende jaren tot een evenwichtige en betaalbare ondersteuning van plaatselijke gemeenten door predikanten en kerkelijk werkers? Is samenwerking en teamvorming op classicaal niveau een haalbare kaart? Over deze vragen buigt zich de komende maanden de stuurgroep Werk in de wijngaard, die onlangs in opdracht van de generale synode werd geïnstalleerd. Een gesprek met voorzitter prof. dr. C.P. Veerman en met Dirk Bijl van de taakgroep Classicaal beleid. Oud-landbouwminister Veerman zat bepaald niet te wachten op een vrijwilligersklus in de kerk. Sinds zijn vertrek uit het vorige kabinet is hij deeltijd hoogleraar in Tilburg en Wageningen. Daarnaast is hij voorzitter van de Deltacommissie, de vereniging Natuurmonumenten en van het Wetenschappelijk Bureau van het CDA. Ook is hij lid van de raad van commissarissen van de Rabobank. Toch heeft hij ja gezegd toen de kerk een beroep op hem deed. Veerman: ‘Toen prof. dr. G.G. de Kruijf vroeg of ik voorzitter van deze stuurgroep wilde worden, schoof ik de vraag eerst wat voor me uit – kerkelijke problemen zijn altijd zo ingewikkeld! Aan de andere kant: de kerk is mij lief en men vraagt mij als bruggenbouwer. Ik zie ook dat we de volle breedte van de kerk nodig hebben om in dit complexe vraagstuk knopen door te hakken.’ De ‘breedte van de kerk’ is voor Veerman geen kreet. Hij groeide op in een gereformeerde bondsgemeente in de Hoekse Waard en kerkt tegenwoordig in Piershil (‘confessioneel met Liedboek, zonder NBV’). ‘Mijn vrouw is daar net acht jaar diaken geweest’, vertelt Veerman. ‘Ik sta in de lijn van Van Ruler en Van Niftrik. Het Kohlbruggeblaadje (Ecclesia – red.) lees ik ook, de lutherse traditie is me niet vreemd. Als ik bij vrienden in Berlijn ben probeer ik altijd de lutherse dienst in de prachtige Dom bij te wonen. Het raakt me altijd weer als de hele

gemeente opstaat voor de evangelielezing.’ Vanuit deze betrokkenheid stemde Veerman in met zijn benoeming. ‘Toen ik het rapport had bestudeerd, hebben we een verhelderend gesprek gehad met de heer W. de Jong en prof. De Kruijf van de Brede Studiecommissie Predikantsbezetting, die al zoveel voorwerk heeft gedaan. Toen wisten we: deze zaak mag niet worden geparkeerd. We hebben de ambitie om haar tot een oplossing te brengen. Als dat niet gebeurt, wordt het een zeurende problematiek en gaan mensen zich ingraven in standpunten. Ik streef ernaar dat we in september 2008 een gezamenlijk gedragen advies aan de synode kunnen uitbrengen.’

Taak en werkwijze Hoofddoel van de stuurgroep is volgens professor Veerman dat de Protestantse Kerk in Nederland wordt voorzien van een evenwichtige professionele en financiële ondersteuning van alle plaatselijke gemeenten. Gezocht wordt naar een duidelijke positionering van predikanten en kerkelijk werkers. ‘Daarbij weegt voor mij heel zwaar dat we in de Protestantse Kerk een calvinistische en een lutherse traditie kennen, die beide de ruimte moeten krijgen om vruchtbaar te kunnen zijn. Ik zeg dat met nadruk, want met name het lutherse deel is klein en kwetsbaar. Maar ze staat wel in een wereldwijde

Tijdens het gesprek, v.l.n.r.: D.G. Bijl (taakgroep Classicaal beleid), F. Rozemond (interviewer) en C.P. Veerman (voorzitter stuurgroep) (foto: Mark van Stokkom)

4

traditie die wezenlijk is voor onze kerk. De lutheranen mogen in onze kerk niet het kind van de rekening worden. We zullen dan ook rechtstreeks contact leggen met het moderamen van de lutherse synode. Ik prijs ons gelukkig dat mevrouw dr. M.M. van den Berg, lid van de lutherse synode, bereid was om vice-voorzitter van de stuurgroep te worden.’ Het uitgangspunt voor de stuurgroep ligt vast in haar synodeopdracht van april 2007. Dat betekent dat de stuurgroep ervan uit gaat dat alleen universitair geschoolde theologen predikant kunnen worden in de Protestantse Kerk. De hbo-theologen die als kerkelijk werker zijn aangesteld zullen een volwaardige plek in de ambtsstructuur moeten krijgen, als ouderling of diaken, of misschien zelfs in een ‘vierde ambt’. Onderzocht wordt of zij als zodanig onder strikte voorwaarden ook mogen preken en doop en avondmaal mogen bedienen. Verder moet voor hen een rechtspositie en persoWAAROM DEZE STUURGROEP?

Veel kleine en financieel zwakke gemeenten, waaronder nogal wat lutherse, hebben moeite om hun dominee te bekostigen. Prognoses voorspellen dat het aantal gemeenteleden en predikanten de komende jaren verder zal dalen. In 2004 benoemde de generale synode een Brede Studiecommissie predikantsbezetting, die de afgelopen jaren drie rapporten uitbracht: ‘Om de heiligen toe te rusten tot dienstbetoon’ (2005), ‘Pastor in Beweging (2006) en ‘Werk in de wijngaard’ (april 2007). Laatstgenoemd rapport leidde tot meer overeenstemming over de positie van de kerkelijk werker ten opzichte van de predikant. Daarin wordt voorts aangedrongen op meer samenwerking in classicaal verband. Deze voorstellen gaat de onlangs benoemde stuurgroep Werk in de wijngaard verder uitwerken. Een tussenrapportage wordt verwacht in april, besluitvorming in november 2008. Het rapport Werk in de wijngaard is te vinden op www.pkn.nl, onder Bestuur en Organiatie > Generale Synode > Vergaderingen > Agenda 19 april. Het synodebesluit hierover vindt men onder Generale Synode > Verslagen en besluiten > 19-20 april > Officiële besluitenlijst.

Kerkinformatie

Prof. dr. C.P. Veerman: ‘We hebben sterk de ambitie om tot een oplossing te komen’. (foto: Mark van Stokkom)

neelsbeleid worden ontwikkeld die recht doet aan hun hbo-opleiding. Ook de rechtspositie en de begeleiding van predikanten worden onder de loep genomen, met het oog op de aantrekkelijkheid van het beroep en de kwaliteit van de ambtsuitoefening. Veerman: ‘Als we klaar zijn leggen we een concreet pakket maatregelen aan de synode voor, met daarbij een overzicht van de consequenties op financieel, organisatorisch en rechtspositioneel terrein. Als aanpassing van de kerkorde nodig is zullen we, na overleg met de commissie die de huidige kerkorde evalueert, aangeven op welke punten dat moet gebeuren.’

Taakgroep Classicaal beleid De stuurgroep is onafhankelijk en breed samengesteld, en bestaat uit vrijwilligers die de kerk en de samenleving goed kennen. Maar liefst vijf taakgroepen gaan het eindBIJEENKOMSTEN OVER CLASSICAAL

Januari 2008

advies voorbereiden. De heer D.G. Bijl, bekend als voorzitter van de Interkerkelijke Werkgroep Geldwerving (Kerkbalans) en tevens lid van de stuurgroep Werk in de wijngaard, gaat de taakgroep Classicaal Beleid aansturen. ‘Daarin gaat het om de concrete hulpvraag van gemeenten’, zegt hij. ‘Hoe kunnen we als gemeenten elkaar tot broeder en zuster zijn? Hoe zetten we financiën en deskundigheden binnen de kerk zo efficiënt mogelijk in? Het beroep van predikant is enorm veranderd de afgelopen decennia. Niemand is op alle punten even sterk. Het rapport Werk in de wijngaard noemt de mogelijkheid om classicaal tot teamvorming te komen van predikanten en kerkelijk werkers. Je kunt daarbij denken aan specialisten die voor meerdere kleine gemeenten werken, al dan niet beroepen of benoemd door de classicale vergadering. In vaktermen: clustervorming van gemeenten en functiedifferentiatie. Zo’n omslag kun je alleen maken als de classicale vergaderingen ook in staat gesteld worden om nieuwe verantwoordelijkheden op zich te nemen. Misschien moet er een soort bisschopsfiguur aangewezen worden of moet het aantal classes verminderen van 75 naar 45 of 25. Mogelijk kan de regionaal adviseur classicale vergaderingen een rol spelen of is er extra steun vanuit de dienstenorganisatie nodig. De komende maanden gaan we over deze vragen in gesprek met de moderamina van de classicale vergaderingen (zie kader – red.). We vragen hen mee te denken over de beste voorwaarden voor professionele ondersteuning door predikanten en kerkelijk werkers, ook voor kleine gemeenten die geen predikantsplaats kunnen bekostigen.’ Professor Veerman vult aan: ‘Schaalvergroting is geen toverwoord, dat weten we uit andere sectoren maar al te goed. De menselijke maat moet in ere worden gehouden. Aan de andere kant: toen ik landbouwminister was verdwenen er tien boerenbedrijven per dag, heel ingrijpend. Van de 36 zuivelfabrieken in zuid- en midden Nederland uit mijn jeugd is er nu eentje over: Campina. Niemand wil de versnippering van vroeger terug.’

BELEID

De taakgroep Classicaal Beleid nodigt de komende maanden alle moderamina van de classicale vergaderingen uit voor een gesprek over de middelen die de komende 15 jaar beschikbaar zijn bij de gemeenten, over de wensen die leven en welke mogelijkheden er zijn voor samenwerking in classicaal verband. Er staan vijf zaterdagochtenden gepland: 9 februari: Zwolle 16 februari: Amersfoort 8 maart: Eindhoven 15 maart: Alphen aan den Rijn 5 april: Bergen op Zoom

Andere taakgroepen Naast de taakgroep Classicaal Beleid zijn onder de stuurgroep vier andere taakgroepen werkzaam. De taakgroep Solidariteit zal onderzoeken hoe een kerkbrede financiële solidariteit tussen gemeenten gestalte kan krijgen. Zij zal criteria ontwikkelen waaraan zo’n solidariteitsstelsel zal moeten voldoen. De taakgroep Rechtspositie en begeleiding van predikanten zal onderzoeken hoe het beroep van predikant aantrekkelijker kan worden gemaakt. Voorts hoe en door wie de kwaliteit van de ambtsuitoefening het beste kan worden bewaakt. Zij bekijkt verder of

5

functie- en beloningsdifferentiatie voor predikanten voordelen kan bieden in de toekomst, en wat de voor- en nadelen zijn van centraal werkgeverschap. De taakgroep Ambt en opleiding van de kerkelijk werker gaat onderzoeken of kerkelijk werkers in de Protestantse Kerk kunnen worden toegelaten tot een ambt, en zo ja, tot welk ambt en volgens welke regeling. Zij oriënteert zich daarbij op de ambtsopvatting in de reformatorische traditie. Zij zet ook op papier op welke voorwaarden kerkelijk werkers kunnen worden toegelaten tot de bediening van Woord en Sacrament. Daarmee verbonden is de vraag of het preekconsent voor kerkelijk werkers gehandhaafd dient te blijven. De taakgroep Rechtspositie en begeleiding van kerkelijk werkers zal onderzoeken hoe de rechtspositie van kerkelijk werkers kan worden vastgesteld. Ook zal ze voorstellen ontwikkelen voor een passend personeelsbeleid voor kerkelijk werkers.

Solidariteit Professor Veerman verwacht dat de maatregelen veel zullen vragen van gemeenten, predikanten en kerkelijk werkers. Veerman: ‘Welkom in de echte wereld, zou ik willen zeggen. We staan voor gigantische vragen: dalende ledentallen, gemeenten die grote moeite hebben om overeind te blijven. We gaan op zoek naar oplossingen, met open vizier en een warm hart. Ik doe een beroep op onze onderlinge solidariteit. Er wordt zondag aan zondag over gepreekt, laten we het ook op dit punt serieus praktiseren. We zullen alle argumenten wegen, met verstand en logica. Laat men vooral met ideeën komen. Als consensus niet mogelijk is zullen we streven naar een compromis. Dat is geen uiting van zwakte. Ik heb het zo leren ervaren: compromissen sluiten is een teken van beschaving: rekening houden met de nood van de ander.’ Frans Rozemond is eindredacteur van Kerkinformatie. SAMENSTELLING EN ADRES STUURGROEP

De stuurgroep Werk in de wijngaard bestaat uit: prof. dr. C.P. Veerman (voorzitter), mw. dr. M.M. van den Berg (contactpersoon taakgroep Solidariteit), dhr. J.A. van Bergeijk (taakgroep Rechtspositie en begeleiding kerkelijk werkers), dhr. D.G. Bijl (taakgroep Classicaal Beleid), prof. dr. J. Hoek (taakgroep Ambt en opleiding kerkelijk werker) en drs. F.A. Petter (taakgroep Rechtspositie en begeleiding predikanten). De stuurgroep staat graag open voor ideeën en suggesties. Adres: Stuurgroep Werk in de wijngaard p/a Protestants Landelijk Dienstencentrum t.a.v. dr. H.G. Dane, Postbus 8504, 3503 AE Utrecht, e-mail: [email protected]

Kerkinformatie

KRONIEK

Januari 2008

Bas Plaisier

Nieuwe wegen In het achterliggende jaar waren er momenten dat ik iets zag gloren van nieuwe wegen en mogelijkheden. Het wordt steeds duidelijker dat de Protestantse Kerk niet zomaar een voortzetting is van de drie vroegere kerken. Er is een nieuwe wijze van omgaan met elkaar gekomen. Daarbij geven we elkaar – met vallen en opstaan – ook geestelijk meer ruimte, waardoor groepen die altijd wat in de schaduw stonden, actiever betrokken zijn bij het kerkelijk beleid. Er is daarnaast een missionaire beweging op gang aan het komen die hoopvol is: ik wordt soms overstelpt door initiatieven uit het gehele land. Bijzonder is ook dat het mogelijk blijkt om tijdens moeilijke synodevergaderingen écht naar elkaar te blijven luisteren. Er is een duidelijke wil om er met elkaar uit te komen. Het indrukwekkende debat over het Israëlisch-Palestijns conflict was hiervan een voorbeeld. En tenslotte: we blijken onze financiën zo op orde te hebben dat we enerzijds minder behoeven te vragen van de gemeenten, maar ook een kader hebben geschapen waardoor zowel tegen- als meevallers de uitgezette lijn niet in verwarring brengen.

Ook opmerkelijk is de opkomst van een nieuw type oecumenische beweging. In november werd in Nairobi de bijeenkomst van het Global Christan Forum gehouden. Deze beweging probeert kerken die niet betrokken zijn bij de ‘oecumene van de (inter)nationale raden’ dichter bij elkaar te brengen. Rooms-katholieken, pinkstermensen en evangelicalen kregen een gelijkwaardige plek naast de kerken die al lang betrokken zijn bij oecumenische activiteiten. Er moest veel wantrouwen worden weggenomen. Alle kerken moeten bereid zijn om op een veel lossere manier en met respect voor andere geloofsbelevingen bijeen te komen. En centraal moet staan de uitwisseling van ervaringen die men als gelovige in de ontmoeting met Christus heeft en de uitwerking daarvan in het christelijk leven. Een gouden formule, want door deze verhalen ontdekken de gesprekspartners hoezeer ook de ander door het evangelie geraakt is. God blijkt op veel manieren mensen aan te spreken en in dienst te stellen. Het resultaat hiervan bleek in Nairobi. Voor het eerst in de geschiedenis was het mogelijk om uit een onwaarschijnlijke breedte van de christenheid bij elkaar te komen. De deelnemers uit Nederland hebben afgesproken dat zij hiervan ook in ons eigen land werk gaan maken: ook met reformatorische en evangelische kerken.

Mentale wending Op het binnenlands oecumenisch veld speelt onze kerk een steeds belangrijker rol. De contacten met zusterkerken intensiveren zich. Er is (bijna) een associatie met de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten; er komt nauwere samenwerking met een aantal Indonesische kerken. Daarnaast zijn er nieuwe wegen geopend naar de Pinksterkerken. Op de laatste synode sprak de voorzitter van de Verenigde Pinksterkerken, ds. Peter Sleebos, uit hoezeer hij hoopt en bidt dat oude wonden geheeld zullen worden en stereotiepe beelden van elkaar zullen verdwijnen. Daardoor zouden we wellicht met elkaar kunnen staan en werken voor de zaak van het evangelie in de Nederlandse samenleving. Ik weet dat verschillende kerken nadenken over verdere samenwerking met de Protestantse Kerk en met meer dan nieuwsgierigheid kijken hoe onze kerk zich verder zal ontwikkelen. Het verbaast me vaak hoezeer we als protestanten – ook ten aanzien van onze kerk – met een soort minderwaardigheidsgevoel, maar ook met somberheid naar onszelf kijken, terwijl men in binnen-

Dr. Bas Plaisier (foto Protestantse Kerk)

en buitenland met enige bewondering en verwachting naar ons kijkt. Het wordt tijd dat we een mentale wending maken…

Oecumene Nieuwe wegen zullen er wellicht ook in de Rooms Katholieke Kerk komen. Op 26 januari wordt bisschop Wim Eijk tot aartsbisschop van het bisdom Utrecht geïnstalleerd. Bij het afscheid van kardinaal Simonis heb ik gewezen op de goede contacten die er ook persoonlijk waren en daarbij ook aangegeven dat er nog behoorlijke obstakels zijn. Maar toch zijn er mogelijkheden om meer gezamenlijk te doen. Ook bij veel Roomskatholieken heerst een verlangen om meer in oecumenisch verband te doen. Wellicht kan dit met een nieuw leiderschap in de kerkprovincie inderdaad gerealiseerd gaan worden.

6

Het valt me op hoe bij protestanten het verlangen en de bereidheid groeit om elkaar meer te ontmoeten en geestelijk te scherpen. Er komen ontmoetingen die enige jaren geleden niet mogelijk leken. Het ontstaan van één Protestantse Kerk blijkt als een grote kans gezien te worden. Wellicht zou in deze ontmoetingen niet direct het institutionele aan de orde moeten komen maar, net als bij het Global Christian Forum, juist ook de verhalen over wat ons drijft vanuit het geloof in Jezus Christus. Dan kunnen we als kerk wellicht meer betekenen dan we in vroeger tijd met officiële verklaringen konden. Het persoonlijk contact, het vertrouwen in elkaar, maar ook het verlangen en de hoop dat er iets kan veranderen vanuit het christelijk geloof, kan tot een bredere beweging worden dan kerkelijk mogelijk is. Bas Plaisier is scriba van de generale synode.

Kerkinformatie

BERICHTEN

Januari 2008

Nr. 2/2007 – Wijziging van de Generale regeling voor de predikantstraktementen: 2.a artikel 17 (invoering adoptie-, pleegzorg- en ouderschapsverlof) 2.b artikel 18 (verhuisverlof) 2.c artikel 24 (verlaging traktement na één jaar ziekte) 2.d artikel 26 nevenwerkzaamheden

De tekst van deze wijzigingen zijn gepubliceerd op de website van de Protestantse Kerk: www.pkn.nl en zijn te vinden onder: ‘Synode’, en vervolgens ‘Kerkorde en ordinanties’. De vastgestelde wijzigingen treden in werking met ingang van de op de website aangegeven datum.

Officiële mededeling Afkondiging wijzigingen kerkordelijke regelingen De generale synode heeft in de vergadering van 16 november 2007 de volgende wijzigingen van de kerkordelijke regelingen vastgesteld: Nr. 1/2007 – Wijziging van de kerkordelijke regelingen in verband met de synodebesluiten betreffende de nota ‘Groeien met de riemen die je hebt’ en het ‘vervolg-rapport’.

Nr. 3/2007 – Wijziging van de Generale regeling voor de predikantspensioenen (artikel 13-2c)

Geef aan Actie Kerkbalans 2008 als de Kerk u lief is Waar zouden we zijn zonder de trein? Zo luidt de bekende slogan van de Nederlandse Spoorwegen. Maar waar zouden we zijn zonder de Kerk? Steeds vaker valt te lezen dat moderne mensen heel erg geïnteresseerd zijn in religie, maar niet in het instituut Kerk. Dat is jammer, omdat de Kerk véél meer is dan zomaar een instituut. De Kerk is op de eerste plaats een gemeenschap van mensen die geraakt zijn door het evangelie van Jezus Christus en

Hem willen navolgen. De Kerk vraagt ook keer op keer aandacht voor waarden en normen die gebaseerd zijn op het evangelie en die een samenleving menswaardig maken. Oók voor mensen die zelf niet actief

bij de Kerk betrokken zijn. De Kerk is soms vóór, maar ook heel vaak achter de schermen betrokken bij sociale projecten en de zorg voor mensen. En ten slotte zijn kerkgebouwen oases van rust in onze snelle en jachtige samenleving. De Kerk – als gemeenschap, instituut of gebouw – is van onschatbare waarde voor de samenleving. De Kerk kan die rol alléén blijven vervullen met uw steun. Daarom wordt in januari uw aandacht voor de Actie Kerkbalans 2008 gevraagd.

Diaconale ontmoetingsdagen 2008 ‘Niemand uitgesloten! Over kwetsbaarheid en kracht’ is het thema van de diaconale ontmoetingsdagen. De bijeenkomsten worden komend voorjaar op verschillende plaatsen in het land gehouden: - 29 maart in de Schutse in Steenwijk. - 5 april in de Pauluskerk in Dordrecht.

- 5 april in Onder de Toren in Elst (Gld) - 19 april in de Goede Herderkerk in Huizen. In het programma staat centraal hoe diakenen zich kunnen inzetten voor kwetsbare groepen in de wijk of in het dorp. Mensen met een psychische, verstandelijke of lichamelijke beperking voor wie meedoen niet vanzelfsprekend is. De dagen beginnen

om 9.30 uur en kosten € 15,- (inclusief koffie/thee en lunch). Aanmelding: Kerk in Actie, Marijke Gaastra, tel. (030) 880 18 86, e-mail [email protected] (s.v.p. met vermelding van naam, adresgegevens, telefoonnummer en aantal deelnemers). Informatie: www.kerkinactie.nl/agenda

Antisemitisme in het hart van de christelijke theologie Het platform Appèl Kerk en Israël houdt op 28 januari een conferentie naar aanleiding van het boek van dr. René Süss over ‘Luthers theologisch testament’. Luther staat bekend als de icoon van de reformatie. Maar dezelfde Luther heeft de christelijke theologie ook beïnvloed met zijn anti-Joodse denken. Volgens Süss was zijn leer er van doortrokken en heeft de reformator zo bijgedragen aan de eeuwenlange ‘catechese der verguizing’ die mede

de weg geplaveid heeft voor de Sjoa. Deze conclusie brengt Süss in botsing met vele theologen die stellen dat het wel meevalt met Luthers antisemitisme. ’s Morgens houdt René Süss een inleiding. ’s Middags buigen drie werkgroepen zich over de vraag: “is er een christelijke theologie denkbaar die geen bedreiging vormt voor Joden en zo ja, hoe ziet deze er dan uit?” Kunnen theologen als Paul van Buren, Friedrich-Wilhelm Marquardt en Manuela

Kalsky ons hierbij als gids dienen? In hoeverre is hun weg begaanbaar? Inleiders zijn dan drs. Marja van den Beld en dr. Dick Boer en Manuela Kalsky. Belangstellende zijn welkom. Plaats: Rode Hoed, Keizersgracht 103, Amsterdam, van 10.00-16.15 uur. Aanmelding door € 37,50 over te maken op giro 9553726 t.n.v. Appèl Kerk en Israël, Postbus 120, 8260 AC Kampen. Informatie: (0343) 52 13 19 of www.appelkerkenisrael.nl

Oecumenelezing Raad van Kerken over kansen voor religie ‘God is terug – maar voor de kerk is het nog even wennen’. Dat is het thema van de jaarlijkse Oecumenelezing van de Raad van Kerken in Nederland, op 18 januari 2008 in de Geertekerk in Utrecht. Filosoof dr. Govert Buis gaat in op de vraag hoe het

christelijk geloof door de hedendaagse cultuur herkend kan worden als intellectueel uitdagend en spiritueel aantrekkelijk. Datum: vrijdag 18 januari 2008, 14.30-17.00 uur. Plaats: Geertekerk, Geertekerkhof 23, Utrecht

7

Aanmelden: e-mail: [email protected], tel: (033) 463 38 44 Kosten: € 10,00 / € 5,00 (studenten), te voldoen bij de ingang van de kerk Het volledige programma is te vinden op de website www.raadvankerken.nl.

Kerkinformatie

BERICHTEN KERKMUZIEK

Januari 2008

Gijs de Jong

Dreigend tekort aan kerkmusici voor Protestantse Kerk Het aantal kerkmusici binnen de Protestantse Kerk in Nederland lijkt de komende tien jaar met ruim 20% te zullen dalen. Dat blijkt uit een onderzoek van bureau Kaski, in opdracht van de Interkerkelijke Stichting Opleiding Kerkmuziek (ISOK), het bureau Kerkmuziek van de Protestantse Kerk en Kunstfactor (organisatie voor amateurmuziek). Hoewel de daling mogelijk gelijke tred houdt met de daling van het aantal gemeenten en kerkgebouwen, moet de kerk in de gaten houden dat ze wel voldoende professionele kerkmusici overhoudt om een bepaald kwaliteitsniveau van de kerkmuziek te kunnen garanderen en de amateur-musici op te leiden. ‘De aanwas van het aantal nieuwe kerkmusici is volstrekt onvoldoende’, zo gaf de heer Rein van der Kluit, voorzitter van de ISOK aan tijdens de presentatie van het rapport, dinsdagmiddag in Utrecht.

ziek in de plaatselijke gemeente mogelijk ook leiden tot een beter beroepsperspectief voor kerkmusici. ‘En dat is nodig wil je voldoende mensen naar de opleidingen voor kerkmusicus trekken – nu al merken we dat gemeenten vaak tevergeefs adverteren voor beschikbare functies.’ Egberts beveelt in dat verband ook de kerkelijke gemeenten aan de regelingen te gebruiken die de Protestantse Kerk kent voor kerkmusici. ‘Door op een volwaardige manier om te gaan met de

kerkmuziek en de kerkmusici, zorgen we ervoor dat ook op langere termijn de kwaliteit van de kerkmuziek gegarandeerd kan blijven.’ Volgens Egberts is het ook om een andere reden nodig dat er voldoende kerkmusici worden opgeleid: ‘Als er te weinig mensen voor onze kerk aan de conservatoria kerkmuziek gaan studeren, komen we ook niet in aanmerking voor overheidsfinanciering voor die opleidingen, en dan zijn we nog verder van huis’.

In een reactie op de uitkomsten van het rapport gaf scriba ds. Bas Plaisier van de Protestantse Kerk in Nederland aan de zorgen over de rol van de kerkmuziek in de gemeenten van de Protestantse Kerk te delen. ‘Een christen die niet zingt en musiceert, een eredienst zonder muziek, daar kan ik me weinig bij voorstellen. De kerkmuziek en iedereen die daar bij betrokken is, is iets om trots op te zijn, maar ook: om er zuinig op te zijn en in nuchterheid en met visie naar de toekomst te kijken.’ In dat verband verwees Plaisier ook naar een tweede belangrijke conclusie van het Kaski-rapport, namelijk het gebrek aan beleid in veel gemeenten als het gaat om kerkmuziek en eredienst. Volgens Plaisier kan dit er makkelijk toe leiden dat ‘er te weinig geïnvesteerd wordt in de kwaliteit van de kerkmuziek. Dat kan in de komende jaren al nijpend worden, als we van start gaan met de invoering van een nieuw liedboek.’

Opleiding Volgens Reinoud Egberts, beleidsmedewerker kerkmuziek van de Protestantse Kerk, zal meer structurele aandacht voor de kerkmu-

Voorzitter ISOK mr. Rein van der Kluit (r) overhandigt Kaski-rapport aan scriba dr. Bas Plaisier. (foto: Ronald Bolwijn)

Eredienstvaardig-lezing 2008 Liturgie, weerbarstig en bevrijdend. Lezing door Marjoleine de Vos. Co-referaten door Nynke Dijkstra en Mattijs Ploeger. Vrijdag 7 maart 2008, 14.00 uur, Bergkerk te Amersfoort. In deze lezing zal Marjoleine de Vos als geïnteresseerde maar ongebonden kerkganger ingaan op de kracht en de moeilijkheden van de liturgie. Wat moeten we willen: vernieuwen, directer aanspreken, meer ‘van deze tijd’ zijn? Of volhouden dat in de traditie een waarde gelegen is die je zou verliezen bij verandering? Het adagium:

‘vernieuwend naar de inhoud, behoudend naar de vorm’ klinkt aantrekkelijk, maar is niet altijd zo goed mogelijk. Vorm en inhoud maakt men niet makkelijk los. Men moet vaststellen wat men eigenlijk wil behouden: de schoonheid, de boodschap, de theologie of de liturgische ervaring? Of alles tegelijk? Maar hoe dan te vernieuwen? Marjoleine de Vos is dichter en redacteur van NRC Handelsblad. Zij schrijft regelmatig over literatuur,rituelen en levensbeschouwing. Recent hertaalde zij het Ordinarium voor de

8

Kloosterkerk in Den Haag. Nynke DijkstraAlgra is gemeenteadviseur bij het Dienstencentrum van de Protestantse Kerk, schreef enkele praktisch-theologische boeken en draagt de evangelisch/charismatische beweging een warm hart toe. Mattijs Ploeger is oud-katholiek pastoor in Egmond aan Zee en redacteur van Eredienstvaardig. De katholieke liturgie is hem zeer dierbaar. Zie voor verdere inlichtingen te zijner tijd www. eredienstvaardig.nl.

Kerkinformatie

Januari 2008

MISSIONAIR WERK

Hanna van Dorssen

‘Met de groeten van Paulus’ Musical is wervend en uitnodigend Met een musical kun je in je dorp, wijk of stad een heleboel mensen in beweging brengen, van binnen maar ook van buiten de kerk. Want behalve zangers en spelers kunnen nog zoveel meer mensen een rol spelen bij een musical; denk aan mensen voor bijvoorbeeld techniek, decor en kleding.

Een musical brengt onvermoede talenten aan het licht, brengt mensen samen en brengt hen met elkaar in gesprek, brengt plezier en betrokkenheid. De wervende en uitnodigende kracht die uitgaat van een musical is groot. Daarom heeft het missionair werk van de Protestantse Kerk met tekstschrijver Gerard van Midden en componist Gerard van Amstel de musical ‘Met de groeten van Paulus’ gemaakt. In de musical krijgen medewerkers op een reclamebureau de opdracht van de Protestantse Kerk om: - te laten zien hoe het levensverhaal over Paulus ook alweer ging - te laten zien waarom Paulus nog altijd actueel is - te laten zien wat de kerk van Paulus kan leren.

Met de groet en van

Missionair Paulus is misschien wel de meest persoonlijke auteur van het Nieuwe Testament. Hij schrijft geen tijdloze theologische verhandelingen, maar brieven over de praktijk van alledag. Brieven die vragen om een reactie, ook vandaag nog. Zijn brieven zijn onderdeel MUSICALWERKDAG: 26 JANUARI

Nog nooit een musical georganiseerd of juist al veel ervaring? Kom op zaterdag 26 januari naar de werkdag. Voor iedereen die wil horen waar de musical over gaat, hoe de muziek klinkt en hoe het spel er uitziet. Met gelegenheid voor onderlinge uitwisseling en het stellen van vragen aan deskundigen. Tekstschrijver Gerard van Midden loopt met u door het verhaal, ondersteund door een musicalkoor dat liederen laat klinken. Componist Gerard van Amstel laat u kennismaken met de muziek en studeert met u liederen in. Verder krijgt u een deel van het spel te zien met bijbehorende regie. Plaats: Oecumenisch Centrum ’t Brandpunt, Laan naar Emiclaer 101, Amersfoort. Kosten: € 17,50, inclusief koffie, thee, lunch en een toegangskaartje voor de première van de musical op 11 april. Opgave (voor 15 januari 2008): Protestants Landelijk Dienstencentrum, Cathrien Duit, tel. (030) 880 15 16, e-mail [email protected]

MUSICAL

van een dialoog, een geloofsgesprek, tussen hem en mensen van vlees en bloed. In alles wat hij doet en zegt is Paulus missionair. Een man met een missie dus. Hij kan zijn mond niet houden. In zijn brieven en in de verhalen die over hem te vinden zijn in het bijbelboek Handelingen voert hij het hoogste woord. Hij wil het evangelie, het goede nieuws over Jezus van Nazaret, niet voor zichzelf houden, maar verder vertellen. Hij trekt van stad naar stad en laat met grote vrijmoedigheid zijn stem horen. Overal brengt hij mensen in beweging. Overal ontstaan groepjes die verder gaan in het spoor van Jezus, de eerste gemeenten. Hij schrijft hen en zij schrijven hem.

Geloofsgesprek De musical zet de dialoog die Paulus met de mensen van zijn tijd voert voort. Bijzondere momenten uit het leven van Paulus komen aan bod. Zo maken spelers en toeschouwers kennis met zijn verhaal. Maar de spe-

9

lers reageren ook op teksten van Paulus. Ze geven hun commentaar, gaan ermee in gesprek en vertalen ze naar deze tijd. Zo wordt duidelijk wat de boodschap is van Paulus, toen en nu. Zo wordt de afstand overbrugd tussen Paulus en de tegenwoordige tijd. Zo wordt zijn stem aangevuld met stemmen van mensen van vandaag, die met elkaar in gesprek gaan over zijn teksten. Hanna van Dorssen is als gemeenteadviseur werkzaam voor het missionair werk van de Protestantse Kerk. MEER WETEN?

Surf voor meer informatie, zoals een stappenplan voor de organisatie van een musical in uw gemeente, maar ook voor de bestelgegevens van het musicalpakket, naar: www.pkn.nl. Kies ‘Actueel’. In het menu (links) vindt u de ‘Musical Paulus’.

Kerkinformatie

LANDELIJK MAATSCHAPPELIJK WERK

Januari 2008

Ad van Oost

Materiële hulpverlening blijft

Einde landelijk maatschappelijk werk Het besluit om als Protestantse Kerk niet langer zelf een maatschappelijk werker in dienst te hebben heeft geleid tot uiteenlopende reacties. Herman te Pas, hoofd Human Resource Management (HRM), geeft een onderbouwing van het besluit. Lex Enklaar, de huidige maatschappelijk werker, schetst in grote lijnen de geschiedenis en werkwijze van het LMW. Volgens Herman te Pas vormt de kostenreductie voor de dienstenorganisatie een belangrijk factor in de totstandkoming van het besluit om het LMW te beëindigen. Maar er zijn meer overwegingen die eraan ten grondslag liggen. Uitgangspunt is dat goed opgeleide, zelfstandige en gemotiveerde predikanten zelf hun weg kunnen vinden bij vragen, problemen en spanningen.

Binnen de kerk De gemeenteadviseur kan, als algemeen aanspreekpunt, de predikant (lees hier ook de kerkelijk werker) behulpzaam zijn bij het vinden van wegen en adressen. Denk aan werkgemeenschappen van predikanten, aan onderlinge collegiale zorg en consultatie. Denk ook aan de regionale ambtelijke organen en functies binnen de kerk, die zich verantwoordelijk weten voor het goed functioneren van de kerk in haar geheel. Predikanten kunnen voor voorlichting, begeleiding en advisering ook terecht bij het landelijk dienstencentrum: • Het bureau Predikanten biedt ondersteuning op het gebied van traktementen en pensioenen (zie: www.pkn.nl/ traktementen&pensioenen). • Het bureau Werkbegeleiding predikanten verleent diensten op het terrein van beroepingswerk en werkbegeleiding (zie: www.pkn.nl/predikanten). • Kerkelijk werkers kunnen met hun vragen terecht bij het bureau Kerkelijk werkers (zie: www.pkn.nl/bkw).

Buiten de kerk Als het gaat om gezondheidsklachten van allerlei aard kunnen ze een beroep doen op de arbo-dienstverlening door o.a. de arboartsen. En op de brede seculiere hulpverlening met al haar specialisaties. Maatschappelijk werk is een van die specialisaties.

Vangnet Herman te Pas: ‘In de afgelopen decennia hebben zich veel maatschappelijke ontwikkelingen voltrokken en zijn ook de verhoudingen in de kerk veranderd. Ook de positie van de predikant in de samenleving en plaatselijke gemeente is veranderd. Het idee dat de predikant per definitie kwetsbaarder is dan andere beroepsbeoefenaren, ondersteunen wij niet.’ ‘Al met al is er binnen en buiten de kerk een ruim vangnet voor het optreden bij problemen en spanningen. Het juist inzetten van het vangnet zal ervoor zorgen dat een soms oneigenlijk beroep op maatschappelijk werk achterwege blijft. Iedere vraag verdient een antwoord, maar niet iedere vraag is een hulpvraag. En niet iedere hulpvraag vraagt de inzet van de deskundigheid van maatschappelijk werk.Voor het geval dat predikanten toch in het nauw komen, dienen voorzieningen door de kerk geregeld te zijn. Materiële hulpverlening blijft bijvoorbeeld mogelijk via de Commissie Individuele Hulpverlening (CIH).’

Onafhankelijk Op kerkelijk erf Naast de gemeenteadviseur, de werkgemeenschappen, de regionale ambtelijke funties en de landelijke bureaus zijn ook anderen actief in de ondersteuning van predikanten en kerkelijk werkers. Denk aan • het Theologisch Seminarium, voor verplichte en vrijwillige nascholing • het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie • de Bond van Nederlandse Predikanten, voor belangenbehartiging van predikanten • de Bond van Kerkelijk Werkers, voor belangenbehartiging van kerkelijk werkers • de Werkgroep Prisma, die zich inzet voor partners van predikanten.

Te Pas: ‘Een belangrijk argument om niet langer zelf een maatschappelijk werker in dienst te hebben zijn de hedendaagse professionele opvattingen over de onafhankelijkheid van het maatschappelijk werk. De vergelijking met bedrijfsmaatschappelijk werk dringt zich op. Dat is tegenwoordig vrijwel overal georganiseerd buiten de organisatie zelf, in bijvoorbeeld de Instelling voor Algemeen Maatschappelijk Werk, een GIMD (voor begeleiding, training en advies in arbeidsverhoudingen) of een Arbodienst. Zo kan van enige afstand een scherp beeld van de problematiek ontstaan en daarmee ook een scherp beeld van de oplossing. Verder kan gebruik gemaakt worden van ver-

10

schillende deskundigheden. Rollen en verantwoordelijkheden zijn onderscheiden en transparant. Nu is het zo dat de toegang tot het fonds voor individuele materiële hulpverlening te beperkt is: de aanvragen komen binnen via de landelijk maatschappelijk werker. Hij neemt persoonlijk contact op met de hulpvrager en waar nodig bemiddelt hij tussen de hulpvrager en de materiële hulpverlening. Vakinhoudelijk en professioneel wordt over deze verwevenheid van rollen en verantwoordelijkheden nu anders gedacht dan in de beginjaren van het LMW. Een nieuwe werkwijze van de Commissie Individuele Hulpverlening (CIH) zal de toegankelijkheid tot het fonds verruimen en de hulpverlening transparanter maken.’

Omzien naar de dienaren des Woords Lex Enklaar trad in 1984 aan als landelijk maatschappelijk werker, als opvolger van Gert van der Meiden. Hij waardeert het dat niet onder stoelen of banken gestoken wordt dat de bezuiningen binnen de dienstenorganisatie mede ten grondslag liggen aan het genomen besluit. Dat het maatschappelijk werk wordt uitbesteed en de lopende contacten worden afgebouwd c.q. overgedragen, heeft hem doen besluiten per 1 april 2008 gebruik te maken van de OBU (een overbruggingsuitkering tot aan het pensioen). Lex Enklaar: ‘We mogen trots zijn op de kerk, de grootste vrijwilligersorganisatie in Nederland. Ook op de ca. 2200 (fulltime of parttime) dienstdoende predikanten binnen de Protestantse Kerk en de ca. 2900 gepensioneerde predikanten (inclusief weduwen, wezen en predikanten met invaliditeitspensioen). Het kleine dienen op plaatselijk niveau, dat is het vak! Daarin krijgt het kerkzijn gestalte! Mijn grote zorg is dat de afstand tussen predikant en kerkenraad steeds kleiner wordt. Voor de uitoefening van hun beroep is een zekere afstand noodzakelijk.’ ‘In mijn werk als landelijk maatschappelijk werker heeft al die jaren het dienen en het omzien naar de dienaren des Woords (en hun betrekkingen) centraal gestaan. Zij verdienen het dat met een warm hart naar hen

Kerkinformatie

wordt omgezien. Hun functioneren raakt de plaatselijke gemeenten direct. Ik besef dat het omzien veel breder is dan het wel of niet in dienst hebben van een maatschappelijk werker en het is zeker niet exclusief verbonden met maatschappelijk werk. Het is een verantwoordelijkheid voor de kerk dat de zorg en aandacht overeind blijft.’

Januari 2008

Herman te Pas, hoofd HRM (links) en Lex Enklaar, landelijk maatschappelijk werker (foto: Protestantse Kerk)

Grote zorgvuldigheid Persoonlijk contact Lex Enklaar verwijst voor de geschiedenis van het LMW binnen de Nederlandse Hervormde Kerk (NHK) naar een scriptie van Willy Westerlaken (april 1990). In 1951 neemt de Generale Diakonale Kas (GDK) van de Nederlandse Hervormde kerk de zorg voor de predikantsbetrekkingen over van de Pensioenraad. De beheerders van de GDK nemen een “gequalifiseerde vrouwelijke kracht” in dienst om persoonlijk contact te leggen met diegenen die voor materiële steun in aanmerking komen. De activiteiten van de maatschappelijk werker bepalen het werkterrein van de kas. Er is een ontwikkeling gaande van incidentele financiële hulpverlening tot hulp van de predikant (of het predikantsgezin) in de ruimste zin van het woord.

In 1965 wordt de Algemene Bijstandswet (ABW) van kracht. Hoewel onder de werking van de ABW voor predikanten niet anders gehandeld hoeft te worden dan voor andere mensen, wil de kerk zich niet onttrekken aan haar verplichtingen ten opzichte van de dienaren van de kerk. De Commissie Individuele Hulpverlening blijft bestaan en het landelijk maatschappelijk werk blijft overeind. Lex Enklaar: ‘Binnen de kerk werd altijd al aan financiële hulpverlening gedaan. Dit vanuit de gedachte dat voorkomen moet worden dat een predikant zich genoodzaakt ziet een beroep te moeten doen op materiele hulp van de eigen diaconie. De onafhankelijke positie van de predikant in de gemeente mag niet onder druk komen te staan. Ik vind het een wijze beslissing van onze voorouders om de materiële steun landelijk te regelen.’

Commissie van Bijzondere Bijstand In de jaren zestig is er ook een Commissie voor Bijzondere Bijstand met als taak: ambtsdragers die ongeschikt zijn gebleken het ambt van predikant uit te oefenen, maar die wel over andere kwaliteiten beschikken om in een andere werkkring in hun eigen onderhoud te voorzien, met deskundige adviezen en persoonlijke bijstand van dienst zijn. In de praktijk komen predikanten bij de commissie als ze nog niet voor zichzelf duidelijk hebben of ze wel of niet hun ambtelijke loopbaan zullen beëindigen. Ze worden door de commissie verwezen naar de maatschappelijk werker van de GDK. De GDK en de maatschappelijk werker komen zo meer en meer op het werkterein van de Commissie voor Bijzondere Bijstand. De Synode besluit in 1962 de Commissie op te heffen en een nieuwe Commissie voor Bijzondere Bijstand in te laten stellen als subcommissie van het bestuur van de Generale Diakonale Kas.

Criteria voor materiële hulpverlening In de loop der tijd is een aantal criteria ontstaan: • er worden geen bijdragen verstrekt voor de betaling van belastingschulden, omdat iedere Nederlander verplicht is belasting te betalen • er worden geen bijdragen verstrekt voor de betaling van studieschulden, omdat het Rijk studiebeurzen verleent onder gunstige condities • er worden geen bijdragen verleend als aanvulling op structurele tekorten • de financiële hulp moet een nieuw perspectief bieden • nagaan of de cliënt bij de Sociale Dienst terecht kan • nagaan of er mogelijkheden bestaan bij andere fondsen of instellingen. Lex Enklaar: ‘Nu lijkt het alsof het in mijn werk vooral om materiële hulpverlening

11

gaat. De hulpverlening is echter door de jaren heen meer en meer verschoven van materiële hulp naar immateriële hulp. De verhouding is op dit moment: zo’n 80% immateriële hulp en 20% materiële hulp.’

Werkwijze Het Landelijk Maatschappelijk Werk binnen de kerk is te vergelijken met maatschappelijk werk, maar dan gericht op een speciale doelgroep. Een grote bijzonderheid is het feit dat er altijd een persoonlijk gesprek plaatsvindt en dat de maatschappelijk werker ook hulp kan bieden in financieel opzicht. Lex Enklaar: ‘Ik bezoek predikanten met problemen, zet met hen een traject uit om zelf weer “op de rails” te komen, houd daarbij vinger aan de pols en laat los wanneer zij zelfstandig verder kunnen. Via het bureau werkbegeleiding predikanten en mond tot mond verwijzing nemen de predikanten met problemen contact met mij op. 80% van de hulpvragen is acuut. Ik heb zo’n 60 à 70 clienten per jaar. Een dossier blijft gemiddeld 4 à 5 maanden open. Ik kan leven met het besluit van de kerk om niet langer zelf een maatschappelijk werker in dienst te hebben. Het is niet anders. Waar het mij om gaat is dat het omzien naar de dienaren des Woords overeind blijft.’

Preventie Herman te Pas: ‘Naast curatieve middelen willen we ook preventieve middelen inzetten door het aanbiedingen van cursussen en trainingen. Denk bijvoorbeeld aan trainingen als “leiding geven in spanningsvelden”. Mocht er financiële ruimte ontstaan dan zou die voor preventie ingezet dienen te worden.’ Ad van Oost is redacteur van Kerkinformatie.

Kerkinformatie

Januari 2008

KERK EN KUNST

Kunst in het licht: Dageraad en Nacht Elke maand toont Kerkinformatie een kunstwerk, gemaakt door een lid van de CNV-kunstenbond. Dominee-dichter Alfred C. Bronswijk uit Zwolle – ook lid van deze bond – maakt er gedichten bij. Wie meer wil weten: www.cnvkunstenbond.nl

Dageraad en Nacht - 2007 (details) 2x 100x35 cm. Olieverf op linnen.

Lichtengel

(foto: CNV-kunstenbond)

Heb jij De engel van het licht gezien? Stil trekt hij mee in al jouw dagen Vol medeleven ziet hij Angst en zorg in je ogen In de storm van jouw twijfel spreekt hij Zijn lichtend woord.

Annewil Jansen Na de lerarenopleiding tekenen in Zwolle richtte Annewil Jansen (1962) zich op lesgeven en op exposities. Workshops voor volwassenen en kinderen hadden de overhand. Vanaf 2003 kwam er meer nadruk op tekenen en schilderen. Thema’s als geborgenheid, rouwverwerking, maar ook landschappen en architectuur verwerkt zij in acryl- en olieverfschilderijen afgewisseld door pasteltekeningen.

Heb jij De engel van het licht gezien? Stil is hij aanwezig in al jouw nachten En zaait diep in de duisternis Het zaad van de hoop Op de nieuwe morgen Heb jij De engel van het licht gezien? Stil draagt hij jouw dagen, nachten In zijn handen Je vindt hem altijd, dag en nacht Rakelings naast je Alfred C. Bronswijk

Meer werk van Annewil Jansen is te vinden op www.arsprodeo.nl

12

Kerkinformatie

Januari 2008

BERICHTEN

Frans Rozemond

2008: Jaar van het religieus erfgoed Het nieuwe jaar is uitgeroepen tot Jaar van het Religieus Erfgoed. Dat zal te merken zijn aan publieksactiviteiten om de belangstelling voor religieus erfgoed in Nederland op te krikken en de kennis erover te vergroten. Doel: een duurzame toekomst voor religieuze locaties en gebouwen. Het officiële startsein wordt op 17 januari in Utrecht gegeven. Publiekstrekker voor deze bijeenkomst is de Heilige Kruiskapel, waarvan de restanten onder het Domplein liggen, nagebouwd in… ijs! Daarna zijn er veel leuke dingen te doen, twaalf maanden lang, in twaalf provincies: van wandel- en fietstochten tot concerten, festivals en evenementen. Het Jaar van het Religieus Erfgoed wordt georganiseerd vanuit de provinciale Steunpunten Monumentenzorg en Archeologie en de Erfgoedhuizen. Op de speciale website: www.2008re.nl staat onder meer een evenementenkalender. Kerken en organisaties die publieksactiviteiten organiseren rondom religieus erfgoed, zoals wandelingen, rondleidingen, exposities, concerten, etc. kunnen hun activiteit hierop aanmelden.

van overheid en samenleving voor de vraagstukken waarvoor de beheerders van monumentale kerkgebouwen zich geplaatst zien. Te denken valt aan ingewikkelde regelgeving, teruglopende subsidies en aan gebruik, medegebruik of herbestemming van gebouwen. Ook heeft minister Plasterk van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen aangegeven te willen komen tot een deltaplan voor het religieus erfgoed. Het themajaar kan verder worden gebruikt om op provinciaal en plaatselijk vlak de aandacht van bestuurders en bevolking voor religieus erfgoed te vergroten. Misschien kan de kerk wat vaker open? (foto: Jaap

Kerkelijke gemeenten kunnen het ‘Jaar voor het Religieus Erfgoed’ (JRE) gebruiken om zich naar buiten toe te presenteren en de betekenis van kerk en kerkgebouw onder de aandacht te brengen. Misschien kan de kerk Aandacht trekken wat vaker open voor bezichtiging? Zo’n Het Jaar van het Religieus Erfgoed is ook openstelling kan passen in een project van van belang voor de gebruikers en beheerhet JRE, maar kan ook een eigen initiatief ders van monumentale kerkgebouwen in de zijn. Men kan ook samenwerking zoeken Protestantse Kerk. De extra aandacht kan met andere kerken, plaatselijk of regionaal. worden benut om meer aandacht te krijgen Dat trekt vaak meer aandacht en het bevordert bovendien dat be2008 wordt een geschikt jaar om de betekenis van kerk en kerkgebouw naar leidsmakers de lokale en buiten toe uit te leggen. (foto: Jaap Broekhuizen, Zelhem). regionale situatie van kerkgebouwen in hun samenhang onder ogen te zien. In veel plaatsen moet men zich immers bezinnen op de toekomst van de gezamenlijke kerkgebouwen. Een mooi voorbeeld van regionale samenwerking is het kerkepad dat in Friesland wordt gehouden (zie www.tsjerkepaad.nl). Regionale samenwerking is ook noodzakelijk bij het benaderen van de provinciale politiek te benaderen over de instandhouding van religieus erfgoed.

Broekhuizen)

raad kerkgebouwen die we hebben? Hoe komen we tot optimaal gebouwenbeheer? Het is een handreiking om tot afgewogen beslissingen te komen. De landelijke werkgroep Kerkbouw van de Protestantse Kerk presenteerde ook het `Manifest (her)gebruik kerkgebouwen’ (zie www.pkn.nl, zoeken op: Manifest kerkgebouwen). Vanuit zes invalshoeken worden gemeenten en Kerk daarin opgeroepen om ‘weloverwogen en vrijmoedig’ om te gaan met kerkgebouwen. In 2008 zal de werkgroep zich speciaal buigen over uitgangspunten voor hergebruik. Enerzijds is een kerkgebouw een opnieuw indeelbaar volume. Aan de andere kant kent het een liturgische geografie: er zijn plekken waar de dienst aan Christus op bijzondere wijze gestalte kreeg. Dit mag bij hergebruik niet veronachtzaamd worden. Wat te denken van de herbestemming van de Dominicanerkerk in Maastricht tot boekhandel, waar de koffiebar is gesitueerd op de plaats waar de gemeente voorheen door brood en wijn werd verbonden met het lichaam van Christus? Het een Jaar voor het Religieus Erfgoed is zeker geen overbodige luxe. Frans Rozemond is eindredacteur van Kerkinformatie.

SUGGESTIES?

Manifest Het boek ‘Kansen voor kerkgebouwen’ (juni 2007) gaat nader in op vragen als: hoe gaan we creatief om met de voor-

13

Wie suggesties of interessante informatie over betekenis, gebruik en hergebruik van religieus erfgoed kwijt wil, kan zich wenden tot de Werkgroep Kerkbouw van de Protestantse Kerk, e-mail: [email protected]

Kerkinformatie

Januari 2008

GENERALE SYNODE

Ronald Bolwijn

Synode: ‘Ouders meer betrekken bij catechese’ De rol van ouders in geloofsopvoeding en catechese moet versterkt worden. Dat was op 15 november jl. één van de kernpunten in een synodediscussie over het rapport ‘Kansen voor de catechese in de Protestantse Kerk in Nederland’. Om de catechese meer impuls te geven, heeft de synode een beraadgroep ingesteld die alle activiteiten rond catechese in de Protestantse Kerk zal gaan coördineren.

ten daarin zullen zijn: • Basiskennis christelijk geloof voor kinderen om het breed geconstateerde tekort aan kennis tegen te gaan. • (multimediaal) materiaal voor 16+’ers, omdat hier veel vraag naar is en weinig aanbod. • Toerusting voor kerkenraden en gemeenteleden die betrokken zijn bij de catechese.

Inspanning

De genoemde ‘beraadgroep catechese’ krijgt tot taak deze speerpunten uit te werken. Ook zal de beraadgroep in het bijzonder aandacht geven aan de vraag hoe ouders betrokken kunnen worden bij de catechese aan hun kinderen. Initiatiefnemer voor dit accent was synodelid ds. Verhoeff (classis Alkmaar). Hij maakte duidelijk dat ‘ouders de eerste geloofsopvoeders zijn, niet de school of de kerk.’ Ds. Velthuis (classis Tiel) sloot zich daarbij aan. Volgens hem is de crisis van de catechese ook de crisis van de ouders: ‘Hun aarzeling en onzekerheid wordt

Het rapport ‘Kansen voor de catechese’ constateert dat in veel gemeenten van de Protestantse Kerk de catechese steeds minder jongeren trekt en het moeite kost om mensen te vinden die leiding wil geven aan de catechese. Ook blijkt dat in de breedte van de kerk de kennis van het christelijk geloof afneemt. De synode sprak uit dat dit een ongewenste situatie is en dat kerk en gemeenten samen een extra inspanning zouden moeten leveren om het leren geloven meer prioriteit te geven. Inhoudelijke speerpun-

Synode keurt associatieovereenkomst met Bond van Vrije Evangelische Gemeenten goed De Protestantse Kerk in Nederland heeft op 15 november een belangrijke stap gezet naar een associatie met de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland (BVEG). De overeenkomst die dat mogelijk maakt wordt de komende maanden voorgelegd aan de classicale vergaderingen. Op grond van hun reacties kan de synode in 2008 een definitief besluit nemen. Op 3 november jl. stemde de jaarvergadering van de BVEG al in met de overeenkomst.

Overeenstemming Met de associatieovereenkomst spreken de twee partijen allereerst uit dat zij een geloofs- en kerkgemeenschap willen vormen, omdat zij een wezenlijke overeenstemming kennen in hun belijden. Daarnaast bevat de overeenkomst afspraken over samenwerking, zoals het verlenen van gastlidmaatschappen, gemeenschappelijke kerkdiensten, samenwerking en zelfs fusies van gemeenten. Ook is in de overeenkomst ge-

de onzekerheid van de kinderen. Als kinderen de relevantie van het christelijk geloof niet zien in het gezicht van hun ouders, dan win je ze niet voor het geloof en is de drempel naar de catechese heel groot.“

Predikant en jongeren Een ander gesprekspunt tijdens de synode was de vraag of catechese een specifieke taak voor de predikant is of juist aan anderen (ouders) kan worden overgelaten. Volgens het synoderapport is catechese een specifieke vaardigheid, waar niet alle predikanten even bedreven in zijn. Verschillende synodeleden benadrukten niettemin dat het essentieel is dat predikanten zelf catechese blijven geven. Volgens ds. P.L. de Jong (classis Rotterdam) zouden predikanten minstens één avond in de week met jongeren moeten werken. ‘Als je dat niet doet, vraag ik me af hoe je nog een goede preek kunt maken. En ook voor je pastoraat is het belangrijk’.

regeld dat predikanten en kerkelijk werkers van beide kerken werkzaamheden in elkaars gemeenten kunnen verrichten. Volgens ds. Bas Plaisier, scriba van de generale synode, past een associatieovereenkomst met de BVEG bij de in de kerkorde vastgelegde oecumenische idealen van de kerk. ‘In ordinantie 14 is met nadruk geformuleerd dat de Protestantse Kerk de eenheid wil bevorderen en de gemeenschap wil zoeken met andere kerken. Het schept tot dankbaarheid dat we met deze associatieovereenkomst nu vorm kunnen geven aan deze wens.’

Verheugend

De overeenkomst werd door preses ds. De Fijter bekrachtigd met een kus aan mevr. De Boer van de BVEG. (foto: Ronald Bolwijn)

14

In een dankwoord namens de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten gaf voorzitter mw. Betsy de Boer aan blij te zijn met de overeenkomst en het intensieve gesprek dat de synode erover heeft gevoerd. ‘Het is verheugend om elkaar als broeders en zusters in Christus te mogen ontmoeten. De overeenkomst is een bevestiging het vele werk dat we al samen doen.’ Ze verwees daarbij onder meer naar de deelname van de BVEG in Kerk in Actie, de werkbegeleiding en opleiding van predikanten. Sinds kort worden aanstaande predikanten van de Bond opgeleid aan de Protestantse Theologische Universiteit. De Bond van Vrije Evangelische Gemeenten telt 37 gemeenten, ongeveer 6000 belijdende leden en 20 dienstdoende predikanten. De Bond heeft zijn wortels in de 19e eeuw.

Kerkinformatie

GENERALE SYNODE

Januari 2008

Ronald Bolwijn

Synode: kerkenraad en predikant in gesprek over prediking

De IKON zorgde ervoor, dat de synodevergadering in Lunteren via een podiumscherm en deels via internet was te volgen. Op het scherm v.l.n.r. ds. G. de Fijter (preses), dr. B. Plaisier (scriba) en ds. S. Freytag (moderamenlid). (foto: Ronald Bolwijn)

Kerkenraden moeten in het werkoverleg met hun predikant meer aandacht besteden aan de evaluatie van de prediking. Nu gebeurt dat slechts sporadisch. Dat was een van de kernpunten uit het vierjaarlijks verslag van het generale college voor de visitatie, dat op 15 november door de generale synode is besproken. Volgens dit “overzicht van het geestelijk leven van gemeenten en kerk 2003- 2007” moet een evaluatie van de prediking niet gezien worden als een beoordeling van de predikant. Veeleer is het geloofsgesprek in de gemeente er mee gediend als predikant en kerkenraad regelmatig spreken over de betekenis van de prediking voor het geloofsleven van de gemeente. “Een voorganger die weet wat haar/zijn hoorders verwachten of hopen, zal beter in staat zijn bij die hoop en verwachting aansluiting te vinden. En een kerkganger die in staat is te verwoorden waar hij naar verlangt, waar hij op hoopt, is meer betrokken bij de Woordverkondiging”, aldus het rapport. Volgens het rapport is er in veel gemeenten verlegenheid om met de predikant over de Woordverkondiging te spreken. Om daar wat aan te doen, besloot de synode een korte handreiking voor gesprek te laten maken.

Categoriaal pastoraat De generale synode sprak ook uitgebreid over een tweede thema uit het visitatie-ver-

slag, namelijk de stand van zaken in het categoriaal pastoraat. Dat betreft predikanten die niet in een gemeente werken, maar als geestelijk verzorger in de gezondheidszorg, bij justitie of leger, in de koopvaardij of het studentenpastoraat. In totaal werkt een kwart van alle predikanten van de Protestantse Kerk in deze sector. Op bijna alle fronten staat de positie van de predikant in het categoriaal pastoraat onder druk, zo blijkt uit het visitatierapport. Met name in de gezondheidszorg is de positie van de predikant als geestelijk verzorger steeds minder vanzelfsprekend. In dat kader deed synodelid diaken E. de Vries (classis Amsterdam) de suggestie om uit te zoeken of geestelijke bijstand in ziekenhuis of verpleeghuis niet in de aanvullende ziektekostenverzekering zou kunnen worden opgenomen. Uiteindelijk besloot de synode om het moderamen te vragen deze suggestie mee te nemen naar het reguliere overleg van de kerken met de overheid (het CIO-G ) en daar een onderzoek te bepleiten naar de positie van de geestelijk verzorger in de gezondheidszorg. Uit het visitatierapport bleek ook dat de verankering van de predikanten in het categoriaal pastoraat in de Protestantse Kerk nog te wensen overlaat. Dit betreft onder meer de juridisch-kerkordelijke regelingen. Maar ook praktisch kan het beter, zo concludeert het rapport. Om die reden besloot de synode

15

aan de classicale vergaderingen te verzoeken er scherper op toe te zien dat de in hun ressort werkzame predikanten met een bijzondere opdracht en andere geestelijk verzorgers worden betrokken bij de werkgemeenschappen van predikanten. Een tweede verzoek is dat aan het werk van deze predikanten en kerkelijk werkers binnen de classicale vergaderingen periodiek aandacht wordt geschonken. Ronald Bolwijn is redactielid van Kerkinformatie.

VISITATIE-VERSLAG

Het vierjaarlijks verslag van het generaal college voor de visitatie heeft tot doel om een aantal thema’s op de tafel van de synode te leggen die een belangrijke rol spelen in het dagelijks functioneren van de gemeenten en predikanten van de Protestantse Kerk in Nederland. Bron voor deze rapportage zijn de verslagen en bevindingen van de regionale colleges voor de visitatie, die als opdracht hebben om op regelmatige basis alle gemeenten en predikanten te bezoeken. Deze visitaties hebben allereerst een pastorale betekenis. Daarnaast zijn er ook bijzondere visitaties mogelijk, bijvoorbeeld als een gemeente in een conflict-situatie terecht komt. Het verslag van visitatoren is te vinden op www.pkn.nl.

Kerkinformatie

BERICHTEN

Januari 2008

Studiedag voor predikanten en kerkelijk werkers: Wees de Grieken een Griek Manuela Kalsky hield in de Volzinlezing van afgelopen november een pleidooi voor de multireligieuze identiteit. Zij riep de kerken op om vrijmoedig te leren omgaan met mensen die hun gelovige existentie ontlenen aan verschillende godsdienstige tradities. Onderzoek toont aan dat deze gelovigen zowel binnen als buiten kerk op ruime schaal zijn te vinden. Over deze lezing en de

reacties daarop van dr. Bas Plaisier en drs. Mirjam Sterk (zie www.pkn.nl en www.opiniebladvolzin.nl) belegt het Bezinningscentrum op vrijdag 25 januari 2008 een studiedag voor predikanten en kerkelijk werkers in het Protestants Landelijk Dienstencentrum te Utrecht. De dag gaat over de professionaliteit van de predikant, representant en vertolker van de protestantse traditie, in relatie

tot gelovige kerkleden en buitenkerkelijken die zich met overtuiging en dankbaar bekennen tot meerdere heel verschillende religies. Zie voor meer informatie over programma en sprekers: www.pkn.nl/ bezinningscentrum. Aanmelding kan eveneens via die website, of telefonisch: (0343) 51 06 32 of [email protected]

Handreiking zegenen andere relaties Onlangs verscheen de ‘Handreiking voor het gemeenteberaad over het zegenen van andere levensverbintenissen dan een huwelijk van man en vrouw’. De handreiking werd samengesteld door de Werkgroep Homoseksualiteit, Ambt en Kerk van de Protestantse Kerk in Nederland. Met de nieuwe Kerkorde (2004) behoort het zegenen van andere levensverbintenissen dan een huwelijk van man en vrouw, als verbond van liefde en trouw, tot de mogelijkheden binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Wanneer een kerkenraad die ruimte wil bieden, kan dat alleen na een beraad in de gemeente. De handreiking “Hebben zij uw zegen?” bespreekt in een aantal hoofdstukken de onderwerpen die voor een goed verloop van zo’n beraad van belang zijn. Achtereenvolgens gaat de handreiking in op

de volgende vragen: Hoe voer je een gemeenteberaad, welke voorbereiding en begeleiding is daarvoor nodig? Wat wordt bedoeld met een ‘verbond van liefde en trouw’? Wat houdt ‘zegenen’ in? Welke mogelijheden geeft het Dienstboek van de kerk voor de zegening van levensverbintenissen? Een literatuurlijst geeft een overzicht van artikelen en boeken over ‘homoseksualiteit, Bijbel, theologie en kerk’ en over ‘homoseksualiteit en zegening’. ‘Handreiking voor het gemeenteberaad over het zegenen van andere levensverbintenissen dan een huwelijk van man en vrouw’. Prijs € 3,50 (incl. verzending). Bestellen: Protestants Landelijk Dienstencen-

trum, Afdeling Brochureverkoop, tel. (030) 880 17 24, e-mail [email protected], of via de webwinkel op www.pkn.nl

Ad Voogt-fonds financiert kleine projecten Het Ad Voogt-fonds van de Protestantse gemeente Utrecht gaat in 2008 kleinschalige en kortlopende ‘vernieuwende’ kerkelijke projecten in Utrecht steunen. Tijdens een informatieavond op 22 januari vertelt de bekende gemeenteopbouw-adviseur dr. Jan Hendriks hoe belangrijk hij dergelijke initiatieven vindt. Belangstellenden uit andere plaatsen die een dergelijk fonds willen opstarten zijn volgens het fondsbestuur hartelijk welkom om te kijken hoe Utrecht het doet. Het vernieuwingsfonds is onlangs gevormd uit de nalatenschap van de in 2004 overle-

den kerkenraadsvoorzitter Ad Voogt en van zijn partner Elt Godlieb, die in 2006 overleed. Het nieuwe fonds gaat projecten steunen met 10.000 tot 15.000 euro en een looptijd van maximaal twee jaar. Utrechtse wijkgemeenten die voor subsidie van hun project in aanmerking willen komen moeten van het fondsbestuur (‘jury’) minimaal 10 tot 25 procent zelf aan hun project bijdragen. Aanvragen kunnen twee keer per jaar worden ingediend. De sluitingsdatum voor de eerste ronde is 1 maart 2008. Op dinsdag 22 januari om 19.30 belegt het bestuur in de Pniëlkerk (Lessinglaan) een

brainstormavond voor belangstellenden. Bestuurslid Wietse Klukhuhn benadrukt dat het die avond gaat om een algemene toelichting, niet om concrete aanvragen. ‘Welke aanvragen voor steun uit het Ad Voogtfonds in aanmerking komen, bepaalt de jury in beslotenheid op een later tijdstip. Maar wie met plannen rondloopt kan die avond wel op weg geholpen worden natuurlijk.’ Meer informatie en aanvraagformulieren: www.protestant-utrecht.nl of Stedelijk Dienstencentrum van de Protestantse Gemeente Utrecht, tel. (030) 271 77 78, e-mail: [email protected]

Studiedag Lutherse vrouwen over humor De vraag ‘Heeft God ook de lach geschapen?’ is het motto van de activiteiten van de Nederlands Lutherse Vrouwenbond voor 2008. Het opstapje daarvoor wordt de jaarlijkse studiedag op 9 februari. Een studiedag over genadevolle humor, gein in kerk en geloof. Drs. E. de Fouw verzorgt ’s morgens de inleiding verzorgen over dit thema n.a.v. het bijbelwoord: ‘Verheugt u in de Heer te allen tijde!’ en wat dat voor ons zal kunnen betekenen.

Na de lunch gaan wij zoals gebruikelijk in work-shops uit elkaar, maar dan net even anders: 1. ‘Waarom heeft God de lach geschapen?’: muziek en gein in bijbel en kerk in een eigentijdse jas 2. ’Klein en nietig? Het juk der kerk en de lach’: teksten van Nederlandse cabaretiers over bijbelverhalen, kerkmensen en geloof. 3. ‘Hoe ver mag je gaan?’: een filmtheater

16

met scènes uit ‘Life of Brian’ waaraan wij een nieuwe scène gaan toevoegen. De dag wordt gehouden op zaterdag 9 februari 2008, van 10.00-16.00 uur in de Evangelisch-Lutherse Kerk te Utrecht (Hamburgerstraat 11). Kosten voor deelname zijn € 12,50. Aanmelding bij Coby Aartsen-Kraaypoel [email protected], (030) 880 14 35.

Kerkinformatie

FRANS ROZEMOND

Januari 2008

Register Kerkinformatie 2007 Dit register bevat een alfabetische ingang op onderwerpen en vanaf p. 20 een auteursregister. De cijfercombinaties staan voor: het nummer van de uitgave en het paginanummer. Het register op Kerkinformatie 2006 staat in Kerkinformatie 144 van januari 2007, p. 15-22. De nummers van Kerkinformatie, waarnaar dit register verwijst zijn integraal te raadplegen op www.pkn.nl (klik vanaf de homepage op ‘Tijdschriften’).

Register op onderwerpen: A Accra-verklaring Adventskalender Ambtelijke vergaderingen, karakter van Ambtsdragers zie: kerkenraad Ambtstermijnen Antisemitisme Arbeidsvoorwaardenregeling

Bijzondere zorg NHK, commissie van - overzicht bereikte resultaten 147, p. 6-7 - voorzieningen Leerbroek, Rijssen, Wijk bij Duurstede 145, p. 12 - voorzieningen Opheusden, Nederhemert, Loon op Zand, ’s Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle 148, p. 7 - voorzieningen Genemuiden en Doornspijk 151, p. 12

145, p. 11 151, p. 30; 153, p. 20 151, p. 8 149, p. 7 148, p. 20-21; 151, p. 4-5 149, p. 8

C Calvijn op internet 153, p. 23 Canon protestantse kerklied 149, p. 4-5 Centraal Weekblad 148, p. 16-17 Collecten: missionair werk 144, p. 29; oecumene 144, p. 30; werelddiaconaat 144, p.30, voorjaarszendingsweek, 144, p. 30; veertigdagentijd 145, p. 19; paascollecte 146, p. 25; eredienst 146, p. 25; educatie 146, p. 25; Luisterend dienen 146, p. 25; binnenlands diaconaat 146, p. 27; eredienst en Kerkmuziek 147, p. 19; Pinksterzendingsweek 147, p.14; JOP 147, p. 14; missionair werk 148, p. 25; zomerzendingscollecte 149, p. 23; zending 150, p. 24; werelddiaconaat 150, p. 24; Kerk&Israël 150, p. 24; najaarszendingsweek 151, p. 29; Collecterooster 2008 150, p. 15-18; 153, p.23 Christenen in Contact (krant) 146, p. 4-5; CIO-K zie: Overheid

B Beroepingswerk zie: predikant Bezinningscentrum zie: Studiedagen en cursussen Biddag voor gewas en arbeid 145, p. 11 Bijbel - nieuwe folders met bijbelteksten 147, p. 7; 148, p. 25 - Bijbel voor zorgsector 147, p. 22 - NCRV-serie ‘Het hoogste woord’ 147, p. 23 - dansvoorstelling over Hooglied 148, p.18 - bijbel en poëzie 148, p. 24 - E. Drewerman over Tien Geboden 151, p. 28 - inburgering nieuwe bijbelvertaling en bijbelgebruik 153, p. 3 - Bijbel op je iPod 154, p. 21

17

D

- R. de Jong in bestuur dienstenorganisatie 149, p. 9 - Nieuw liedboek 149, p.10 - IKON-rapport 149, p. 10 - M. Keller op voordracht voor bestuur Wereldraad 149, p.10 - gesprek over relaties en seksualiteit voortzetten 149, p. 11 - Overeenkomst met Vrije Evangelische Gemeenten 149, p. 12 - Oecumene-nota 149, p. 13 - Stuurgroep uitwerking Werk in de Wijngaard 149, p. 23 Generale synode 15-17 november - PERKI-classis zoekt aansluiting 153, p. 7 - agenda en onderwerpen 153, p.9 Gevangenen zie: Justitiepastoraat Gezondheidszorg, 144, p. 6 Grote steden, Beraad 144, p. 23; 152, p. 7

Dankdag voor gewas en arbeid 152, p. 3 Diaconaat (zie ook: Kerk in Actie) - diaconale ontmoetingsdagen 2007 146, p. 23 - symposium zingeving en mantelzorg 146, p. 23 - landelijke diaconale dag 152, p. 7; 153, p. 13 Dienstenorganisatie - begroting 2008 144, p. 12 - ir. Kramer voorzitter bestuur 144, p. 12 - landelijke ledenregistratie naar Utrecht 144, p. 13; 148, p. 9 - leidinggevenden regionale steunpunten 144, p. 24 - benoemingen programmamanagers 144, p. 24 - regionale dienstencentra dicht per 1 januari 2008, 146, p. 7 - website Protestantse Kerk vernieuwd 148, p.7; 149, p. 6 - bureau Kerkelijk Werkers verhuisd 148, p. 9 - arbeidsvoorwaardenregeling 149, p.8 - R. de Jong in bestuur dienstenorganisatie 149, p. 9 - Jaarboek Protestantse Kerk 2007-2008 151, p. 7 - veranderingen in dienstverlening 151, p. 13 - jaarrekening 2006 151, p. 19-22 - PLD zoekt vertalers 154, p. 7 - veranderingen bij Missionair Werk 154, p. 14 DISK 145, p. 11; 152, p. 3 Doop, vragen rond de 144, p. 27; Duitse kerken (Zie ook: Kirchentag) 146, p. 6.

H Hersteld Hervormde Kerk, zie: Bijzondere zorg Hugenotententoonstelling Hydepark, Theologisch Seminarium

I ICCO, samenwerking met Kerk in Actie 144, p. 10 IKON - Kerkdiensten IKON en ZvK online 145, p. 20 - programma Musica Religiosa 145, p. 20 - Paasfilm Son of Man 147, p. 3 - Radiokerkdiensten rondom Pasen 147, p. 9 - interview met Martin Froberg 149, p. 16-17 - website interactieve pastorale zelfhulp 150, p.23 - Webfish Award 154, p. 21 IKV 150, p. 22; 151, p. 3 Indonesische Christen Gemeenschap in Nederland (PERKI) 153, p. 7 Islam - Ontmoetingsdag Kerk & Moskee 148, p. 7 - ontmoetingsdag interrelieuze relaties 148, p. 25 - stadsmaaltijd in Leerdam 151, p. 17 - kerk schuwt debat over rol Islam niet 153, p. 12 - IKON-site over Bijbel en Koran 153, p. 12 Israël zie: Kerk & Israël

E Emigratiewerk, geschiedenis 147, p. 23 Engeland 150, p. 4-5 EO 146, p. 4-5; Eredienst zie: Liturgie Evangelisch-luthers Seminarium, zie: Protestantse Theologische Universiteit. Evangelisch Werkverband - vernieuwingsfestival 147, p. 10 - Lukas 15 – jaar 154, p. 24 Experimenten met kerkdiensten zie: Liturgie

F Financiën - Kerkbalans 2007 - begroting kerk en dienstenorganisatie 2007 - jaarcijfers 2006 positief - jaarrekening 2006 Flexibiliteit, religieuze Friesch Dagblad

145, p. 12-13 144, p. 4-5

J

144, p. 7 144, p. 12 150, p. 9 151, p. 19-25 150, p. 7. 152, p. 12-13

Jaarrekening zie: Financiën Jeugd en jongeren/JOP - 1200 ideeën voor plaatselijk jeugdwerk 144, p. 26 - JOP Coach Magazine 144, p. 26; 147, 23; 150, p.14 - JOP bezoekt 200 gemeenten 144, p. 28 - gratis trainingsdag jeugdleider (Youth for Christ) 145, p. 7 - JOP-bloggers stellen zich voor 145, p. 14-15 - HGJB-avonden voor tieners 146, p. 24 - Kalme-conferentie over jongeren in de kerk 147, p. 15 - Factor Tienreis naar Ghana 146, p.15; 150, p. 22 - Hoe JOP lokaal jeugdwerk ondersteunt 146, p. 18-19 - Sirkelslag (kinder- en tienerspel van JOP) 147, p. 16; 153, p. 19 - Programma ‘Aansprekend geloven’ 148, p. 10-11 - Engelenproject Kerst 2007 148, p.14 - activiteiten JOP najaar 2007 149, p. 18 - maatschappelijke stage scholieren 150, p. 10-11 - jongerenwerk in Rotterdam 150, p. 12-13 - bidden met jongeren 150, p. 14 - catechesemethode Follow Me 150, p. 22 - intercultureel bijbellezen 151, p. 18; 154, p. 3 - ervaringen met een JOP-medewerker 152, p. 4-5 - X-Mas Proof 150, p. 5; 154, p 13 - Wereldexpress op tournee 153, p. 18-19 - JOP Coach life 2008 153, p. 19; 154, p. 21 - lied van de maand voor kinderen 154, p. 9 - HGJB-Kerstconferentie 154, p. 13 - Bijbel op een iPod 154, p. 21

G Geestelijke verzorging - gezondheidszorg 144, p. 6 - militairen 151, p.15 Geldwerving zie: Kerkbalans Gemeenteopbouw 145, p. 17; 147, p. 10; 147, p. 20; 151, p. 9; 151, p. 16; 153, p. 4-5; 154, p. 12 Gemeenten, plaatselijke - Scharmer-Harkstede 148, p. 12-13 - Roosendaal 152, p. 22-23 - Assen 153, p. 10 Generale Synode 16-17 november 2006 - Samenvoeging buitenlandwerk Kerkinactie en ICCO 144, p. 10 - Besluit over rapport ‘Pastor in beweging’ uitgesteld 144, p.10 - Visienota definitief vastgesteld 144, p. 11 - ir. G.J. Kramer voorzitter bestuur dienstenorganisatie 140, p. 12 - ontmoeting moderamen met bisschoppen 144, p. 25 Generale Synode 19 april 2007 - afscheid preses J.G. Heetderks 147, p. 4-5 - agenda en onderwerpen 19-20 april 147, p. 11 - nieuw moderamen 149, p. 9 en 10

18

- Interactief: lokale betrokkenheid bij projecten 146, p. 20 - studiedag de rol van de kerk na een ramp 147, p. 22 - gastgezinnen voor buitenlandse studenten 148, p. 23 - brochure Luisterend dienen over diaconaat 148, p. 23 - website vernieuwd 149, p. 6 - Waldenzen op bezoek 150, p. 3 - Oikocredit 150, p. 19 - 15-cent Actie 152, p. 24 - Veertigdagentijd 2008 152, p. 24 - GZB-blad Alle Volken vernieuwd 152, p. 24 - Missie-Zendingskalender 152, p. 26 - synoderapport Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict 153, p. 9 - aidswezen in Ethiopië 153, p. 23 - predikanten-uitwisseling Zuid Afrika 154, p. 4-5 Kerkrecht en kerkorde - kerkordewijzigingen 144, p. 7 - identificatieplicht voor gemeenten, 144, p. 8 - registratie van kerkgenootschappen bij de overheid 147, p. 8-9 - kandidaatstelling van kerkenraadsleden 148, p. 8 - ambtstermijnen ouderlingen en diakenen 149, p. 7 - boventallige ambtsdragers 150, p. 8 - karakter van ambtelijke vergaderingen 151, p. 8 - termijnen in de kerkorde 152, p. 8 - ANBI-status voor de kerk 153, p. 8 - kerkelijke bezwarenprocedures 154, p. 8 Kerkmuziek zie: Liturgie Kerst - Engelenproject jongeren 148, p.14; 149, p. 22 - bloemschikkingen 151, p. 23 - Kerstcampagne Kinderen in de knel 154, p.13 - evangelisatieproject ‘Waarom Kerst’? 154, p. 13 - Kerstfeest voor jongeren: X-Mas Proof 154, p 13 Kirchentag Keulen 145, p. 10; 148, p. 22 Kleine Synode 24 november 2006 - voorzieningen hersteld hervormde gemeenten 144, p. 12 - quota en bijdrage solidariteitskas ongewijzigd 144, p. 12 - begrotingen dienstenorganisatie 2007 144, p. 12 - ledenregistratie onderdeel van dienstenorganisatie 144, p. 13 - nieuw bestuur SMRA 144, p. 13 Kleine synode 30 maart - Numeri: landelijke ledenregistratie 148, p. 9 - duurzaam beleggingsbeleid 148, p. 9 Kleine synode 15 juni - jaarcijfers 2006 positief 150, p. 9 - reductieregeling quota kleine gemeenten verlengd 151, p.12 - voorzieningen bijzondere zorg 151, p. 12 Kleine synode 28 september - jaarrekening 2006 vastgesteld 153, p. 7 - Kerk lid van Samenwerkende Hulporganisaties 153, p. 7 Kunst zie: Kerk & Kunst

- JOP-Quest (jongerenspel) 154, p. 22-23 - catechesemethode JOP bij groeibijbel 154, 23 - JOP project ‘Stille aanbidder’ 154, p. 23 Justitiepastoraat 144, p. 28; 146, p. 14; 148, p. 6; 151, p. 23; 152, p. 24

K Katholiciteit 152, p. 27 Kerkbalans - preekschets beschikbaar 144, p. 7 - Kerkbalans nieuwe stijl 145, p. 8-9; 152, p. 10-11 - Kerkbalans Award uitgereikt 145, p 8-9 - studiedag over randkerkelijkheid 149, p. 20-21 - materialen: website, boek en dvd 152, p. 10-11 Kerkdiensten 144, p. 7; 154, p. 7 Kerkelijk werkers - besluit over rapport ‘Pastor in beweging’ uitgesteld 144, p.10 - bureau Kerkelijk Werkers verhuisd 148, p. 9 - mobiliteitsbureau van start 148, p. 11 - onderzoek naar uitbreiding bevoegdheden 149, p. 23 - symposium over beroepsbeeld 151, p. 11 - studiemiddag: kerkelijk werker als professional 153, p. 21 Kerk & Israël - themadag Appel Kerk en Israël 144, p. 12 - brochure over opzet plaatselijke commissies 144, p. 14 - Nes Ammim-dag Apeldoorn 147, p. 23 - jaarthema: antisemitisme 151, p. 4-5 - synode bespreekt Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict 153, p. 9 - Conferentie jodendom-christendom Zuid-Nederland 153, p.22 - studieverlof in Nes Ammim 154, p. 7 Kerk & Kunst - CNV Kunstenbond 146, p. 10-11 - Expositie over kerken te Leerdam p. 23 - Kunstexpositie op Hydepark 154, p.7 - Kunstwerk Foke Stribos 154, p. 11 - Museum Catharijneconvent 154, p. 21 Kerk & Media (interviews met directeuren en redacteuren) - Evangelisch Omroep 146, p.4-5 - Dagblad Trouw 147, p. 12-13 - Centraal Weekblad 148, p. 16-17 - IKON 149, p. 16-17 - Reformatorisch Dagblad 150, p. 20-21 - Friesch Dagblad 152, p. 12-13 - NCRV 153, p. 16-17 - Nederlands Dagblad 154, p. 18-19 Kerk & School - maatschappelijke stage 150, p. 10-11 - studiemiddag School & Kerk 151, p. 18 Kerkenraad - samenwerking met predikant 144, p. 7 - protocol seksueel misbruik in pastoraat 144, p. 9 - brochure opzet Kerk&Israël commissie 144, p. 14 - kandidaatstelling van kerkenraadsleden 148, p. 8 - ambtstermijnen 149, p. 7 - boventallige ambtsdragers 150, p. 8 - communicatie door plaatselijke gemeenten 153, p. 14-15 Kerkgebouwen - open monumentendag 2007 147, p. 9 - monumentenbeleid overheid 147, p. 21 - studiedag over hergebruik 148, p. 19 - boek ‘Kansen voor kerkgebouwen’ 150, p. 22 Kerk in Actie (zie ook: collecten) - samenvoeging met ICCO 144, p. 10 - klimaatplan 144, p. 14 - ontmoetingsdag Luisterend Dienen 144, p. 29 - Kerk in Actie weer drie woorden 146, p. 7 - paasgroetenactie 146, p. 14 - Factor Tien: Ghana 146, p.15

L Landelijk Protestants Vrouwenplatform 144, p. 3 Landelijk maatschappelijk werk 153, p. 7 Ledenregistratie (landelijk) 144, p. 13; 145, p. 4-5; 148, p. 9; Liedboek, nieuw 147, p. 11; Liturgie (zie ook: Kerkmuziek) - Tijdschrift Kerk&Muziek vernieuwd 145, p. 18 - IKON-programma Musica Religiosa 145, p. 20 - Symbolisch bloemschikken 145, p. 22; 146, p. 16-17 - Nieuw Liedboek 147, p. 11; 149, p. 10; 154, p. 10 - Deltaplan voor kerkmuziek 147, p. 18 - Kerkmuziekdagen voor jongeren 147, p. 23 - Liedboekdag 148, p. 7 - voordrachtprogramma’s bijbel en poëzie 148, p.24 - Startzondagproject ‘Er zit muziek in de kerk’ 149, p.4-5 - Canon protestantse kerklied 149, p. 4-5; 151, p. 28 - repertoire-weekend kerkmuziek 149, p. 19

19

Numeri, zie: ledenregistratie (landelijk) Nes Ammim zie: Kerk & Israël

- Eredienstvaardig over lichaamstaal 150, p. 7 - dienstboeken op website 151, p. 7; 152, p. 18 - symposium over voorgaan in kerkdiensten 153, p. 20 - werkdag experimenten met kerkdiensten 154, p. 7 - Lied van de maand voor kinderen 154, p. 9 Luisterend dienen zie: Kerk in Actie Luthers gedachtegoed - Vernieuwingsbeweging Duitse kerken 146, p. 6 - Theologie van de eerste lutherse martelaren 146, p. 24 - studiedag ‘Luther over liefde en haat’ 146, p. 24 - KALME-conferentie over jongeren in de kerk 147, p. 15 - 60 jaar Lutherse Wereldfederatie 147, p. 15 - boekbespreking: Luther over de joden 148, p. 20-21 - stadwandeling door luthers Amsterdam 149, p. 19 - Waterproject lutherse diakonie voor scholieren 153, p. 21 - Fraai boek over Luther voorziet in behoefte 154, p. 15

O Oecumene (zie ook: Raad van Kerken, en: Wereldraad van kerken) - synode bespreekt oecumenenota 149, p. 13 - nieuwe wegen in de oecumene (synoderapport), 147, p. 6 - oecumenische marathon voor Roemenië 150, p. 23 - Assemblee Roemenië (Sibiu) en Indonesië 151, p. 6 - raad van kerken Roosendaal floreert 152, p. 22-23 - protestanten en katholiciteit 152, p. 27 Officiële mededelingen - kerkordelijke wijzigingen 144, p. 7 Oikocredit 150, p. 19; 152, p. 25 Oikos 151, p.10 Ontwikkelingssamenwerking 144, p. 10 Overheid (CIO-K) - registratie van kerkgenootschappen 147, p. 8-9 - monumentenbeleid kerkgebouwen 147, p. 21 - gesprek Raad van Kerken met kabinet 150, p. 9 - maatschappelijk rendement kerkenwerk 151, p.10 - Protestantse Kerk vraagt ANBI-status aan 153, p. 8

M Maatschappelijk rendement kerkenwerk 151, p.10 Maatschappelijk werk, landelijk 153, p. 7 Media zie: Kerk & Media Meditatiebeweging Vacare 152, p. 14-15 Migrantenkerken 144, p. 23; 145, p. 20; 152, p. 20-21; 154, p. 20 Militairen, geestelijke verzorging 151, p. 15 Missionair Werk - gesprekspunten bij ‘Open Deur’ 2007 144, p. 14 - boekjes ‘bijbelse verhalen als spiegel van de ziel’ 144, p. 29 - collecte Missionair werk 144, p. 29 - 7+1 Basiscursus Geloven 145, p. 18; 147, p. 7 - Intercity Bestemming Pasen 2007 145, p. 21; 146, p. 13 - Gelderse dvd ‘Laat zien wat je beweegt’ 146, p. 3 - nieuwe folders met bijbelteksten 147, p. 7 - vernieuwingsfestival Evangelisch Werkverband 147, p. 9 - oriëntatiereis naar Londen 147, p. 22 - pinksterboekje ‘Ontmoeting’ 148, p. 3; 149, p. 22 - kerk en recreatie [toer] 148, p. 24 - Startzondagproject ‘Er zit muziek in de kerk’ 149, p.4; 151, p. 28; - Handreiking RvK: Mediacultuur als lokale missionaire uitdaging 149, p. 8 - Werk en inspiratiedag missionair gemeente-zijn 149, p. 22 - missionaire ideeën uit Engeland 150, p. 4-5 - Waaier van gemeenten op Walcheren 150, p.7 - jongerenproject Rotterdamse Millinx-buurt 150, p. 12 - maatschappelijk rendement kerkenwerk 151, p.10 - Adventskalender 151, p. 30; 153, p. 20 - boek: Missionair is mogelijk 152, p. 9 - Dvd bij Basiscursus Geloven 7+1 152, p. 17 - IZB start tijdschrift Transparant 152, p. 27 - studiedag Theologische Vorming Gemeenteleden over Maria, 152, p. 28 - onderzoek communicatie door plaatselijke gemeenten, 153, p. 14-15 - evangelisatieproject ‘Waarom Kerst’? 154, p. 13 - taak en materiaal Missionair Werk Protestantse Kerk 154, p. 14 - Lukas 15–jaar Evangelisch Werkverband 154, p. 24 Mobiliteitsbureau zie: predikanten Monumenten zie: kerkgebouwen Moslims: zie Islam Muziek zie: Liturgie

P Paasgroetenactie 144, p. 28; 146, p. 14 Pasen 146, 13; 147, p. 7 en 9; Pastoraat (zie ook: justitiepastoraat) - bezoekwerk door vrouwen 144, p. 3 - seksueel misbruik (protocol) 144, p. 9 - cursus: het pastorale gesprek 144, p. 31 - kerkbalans opent wegen naar pastoraat 145, p. 8-9 - training van vrijwilligers 148, p. 7 - rol van de kerk na een ramp 152, p. 28 - PERKI (Indonesische Christen Gemeenschap in Nederland) 153, p. 7 Pinksteren 147, p. 7; 148, p. 3 en 25; 149, p. 22 Plaatselijke gemeenten - Amsterdam (De Tronk), 144, p. 29 Predikant - samenwerking met kerkenraad 144, p.7 - besluit over ‘Pastor in beweging’ uitgesteld 144, p. 10 - Reactie op synoderapport Pastor in beweging 145, p. 16 - mobiliteit en taken buiten eigen wijk 145, p. 8 - retraitecentrum De Spil 146, p. 22 - mobiliteitsbureau van start 148, p. 11 - ruiling van standplaats 149, p. 14-15 - symposium over positie predikanten en kerkelijk werkers, p. 151, p. 11 - mobiliteit en beroepingswerk 154, p. 16-17 Predikantswisselingen: rubriek in elk nummer Protestantse Theologische Universiteit - Start en presentatie 144, p. 4-5. - college van bestuur 144, p. 4-5 - kerkordewijziging 144, p. 7 - cursussen 145, p. 18 - openingsbijeenkomst 146, p. 9 Protestants Centrum voor Toerusting en educatie - startdag en taak 146, p. 7; 147, p. 14; 149, p. 3 - website geopend 151, p. 29 Protocol bij confrontatie met seksueel misbruik in pastorale relaties 144, p. 9

N NCRV

144, p. 7; 146, p. 23; 147, p. 23; 148, p. 14; 149, p. 22; 153, p. 16-17; Nederlands bijbelgenootschap - C.J. Visser directeur 144, p. 29 - folders met bijbelteksten 147, p. 7 - Bijbel voor zorgsector 147, p. 22 - Bijbel10daagse 148, p. 3; 153, p. 3

R Raad van Kerken - oecumenelezing 2007 - brochure over geloof en integratie - Ethieklezing - Mediacultuur als missionaire uitdaging

20

144, p. 28 145, p. 20 148, p. 23 149, p. 8

(koken); Synode zie: Generale Synode, en: Kleine Synode

- gesprek met ministers over kabinetsbeleid 150, p. 9 - Week gebed voor de eenheid 151, p. 18; 153, p. 20 - vertrek alg. sec. Ineke Bakker 151, p. 23 - Ton van Eijk tijdelijk secretaris 153, p. 20 Radiokerkdiensten rondom Pasen 147, p. 9 Randkerkelijkheid 149, p. 20-21 Rechtspersoonlijkheid van gemeenten 144, p. 8 Recreatie, kerk en 148, p. 24 Reformatorisch Dagblad 150, p. 20-21 Regionale dienstencentra en steunpunten, zie: dienstenorganisatie Register Kerkinformatie 2006 144, p. 15-22 Retraiteplek De Spil 146, p. 22 Rijdende kerk 149, p. 8; 151, p. 7; 152 (cover);

T Taizé-teksten: in elk nummer Televisiekerkdiensten 144, p. 7; 146, p. 23; 149, p. 22 Theologie (HBO) 147, p. 22; Theologische Universiteit Kampen zie ook: Protestantse Theologische Universiteit Theologisch Wetenschappelijk Instituut zie: Protestantse Theologische Universiteit Toerusting zie: studiedagen en cursussen, en: Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie. Trouw, dagblad 147, p. 12-13

S V

Samenleving, respect tussen godsdiensten 146, p. 12 Scheppingszondag 151, p. 29 Seksualiteit en relaties 149, p. 11; 153, p. 24 Seksueel misbruik in pastorale relaties, 144, p. 9 SKIN (Samen Kerk in Nederland), zie: migrantenkerken SMRA Delft 144, p. 13 Studiedagen en cursussen - bezoekwerk in de gemeente 144, p. 3 - verhouding gemeente en predikant 144, p. 7 - themadag antisemitisme (appel Kerk en Israel) 144, p. 12 - samenwerking met migrantenkerken 144, p. 23 - geloofsgesprekdag over de doop 144, p. 27 - PAO-cursussen Kampen 144, p. 28; 153, p. 22; 154, p.10 - het pastorale gesprek 144, p. 31 - zomerweek Hydepark 145, p. 7; 147, p. 7 - cursussen PThU 145, p. 18; 146, p. 9 - geloof in het debat (multiculturele samenleving) 146, p. 9; 147, p. 7 - lezing over theologie eerste lutherse martelaren 146, p. 24 - studiedag ‘Luther over liefde en haat’ 146, p. 24 - Kalme-conferentie over jongeren in de kerk 147, p. 15 - studiedag de rol van de kerk na een ramp 147, p. 22 - proeftraining pastoraal voor vrijwilligers 148, p.7 - ontmoetingsdag Kerk & Moskee 148, p. 7 - studiedag ‘geloof en geweld’ 148, p. 15 - theologencursus charismatische vernieuwing 148, p. 23 - ontmoetingsdag interrelieuze relaties 148, p. 25 - werkdag Confessionele Ver. ‘Kerkdienst als ontmoeting’ 148, p. 25 - Op Goed Gerucht-dag over protestantse zuilen 149, p. 19 - conferentie NZR/EZA over verschuivingen in de zending, 149, p. 10 - cursussen Mennorode 149, p. 25; 152, p. 26 - studiedag gemeenteopbouw noordelijk provincies 151, p. 9 - symposium over positie predikanten en kerkelijk werkers, 151, p. 11 - platformdag kerktuinen 151, p. 18 - studiemiddag School & Kerk 151, p. 18 - conferentie leiding geven in de kerk 151, p. 23 - Lezing E. Drewerman over Tien Geboden 151, p. 28 - studiedag Noordmansstichting 151, p. 29 - Friese voorgangers bijeen 152, p. 7 - studiedag orgaandonatie 152, p. 19 - cursus pastoraal agogische vaardigheden 152, p. 26 - klinisch pastorale vorming Zon en Schild 152, p. 26 - studieavonden over ‘Sola Scriptura’ 152, p. 27 - conferentie over inburgering nieuwe bijbelvertaling 153, p. 3 - symposium over voorgaan in kerkdiensten 153, p. 20 - studiemiddag: kerkelijk werker als professional 153, p. 21 - Herfstdebatten Leidse faculteit PThU 153, p. 22 - Conferentie jodendom-christendom 153, p.22 Startzondagproject 149, p. 4-5; 151, p. 28; Symbolisch bloemschikken 145, p. 22; 146, p. 16-17; 146, p. 27

Vacare, meditatiebeweging 152, p. 14-15 Vinexwijken 144, p. 29 Veranderingsprocessen in de kerk 150, p. 7; 153, p. 4-5 Visienota ‘Leren leven van de verwondering’ - definitief vastgesteld 144, p. 11 - Duitse vertaling 144, p. 11. - ontmoeting moderamen met bisschoppen 144, p. 25 - pioniersproject voor gemeenteopbouw 145, p. 17; 151, p. 16 Vredeswerk zie: IKV Vrouwen - Vrouwenplatform, Landelijk Protestants 144, p. 3 - Protestantse Vrouwenorganisatie gestart 152, p. 7 Vrije Evangelische Gemeenten, Bond van 149, p. 12

W Waalse gemeenten 145, p. 12-13; 153, p. 21 Waldenzen 150, p. 3 Website Protestantse Kerk 149, p. 6 Wereldgebedsdag 145, p. 3 Wereldraad van Kerken: W. Houweling uit Centraal Comité 146, p. 7

Z Zending (zie ook: collecten, en: Kerk in Actie): 144, p. 10; 149, p. 19; 151, p. 19 Ziekenhuizen, geestelijke verzorging 144, p. 6 Zuid Afrika 147, p. 3; 150, p. 19; 152, p. 25; 154, p. 4-5

21

Register van auteurs Ark, Hans van Church of England groeit weer…

150, p. 4-5

Bakker, Bert, - Leiding geven aan verandering: Hoe versla ik het verandermonster?

153, p. 4-5

Dam, Jan van - Ruim 1200 jeugdwerkideeën verdwijnen niet naar zolder! 144, p. 26 Dane, Harm - Aan het werk met het visiedocument

Beintema, Piet - Werkdag voor de noordelijke provincies: De kerk leeft! 151, p. 9 Berg, Aart-Jan van den - Boekbespreking: Een schaduwkant van Luther [anti-joodse uitlatingen] Berge, Jonna van den - Sirkelslag is top! [JOP-spel]

Doevendans, Kees - Studiedag: ‘Kansen voor kerkgebouwen’ [over hergebruik] 148, p. 19 Doolaard, Jaap - Geestelijke verzorging ont-zorgt [redactie op Kroniek dec. 2006], 144, p. 6

148, p. 20-21

147, p. 16

Dorssen, Hanna van - Adventskalender 2007: Jubelend van vreugde 151, p. 30 - Missionair werk helpt om kerk binnenstebuiten te zijn 154, p. 14

Bolwijn, Ronald - Synode stelt visienota definitief vast 144, p.11 - Synode brengt ledenregistratie onder bij dienstenorganisatie 144, p. 13 - Projectleider landelijke ledenregistratie: ‘Alleen een uniform systeem is betrouwbaar’ 145, p. 4-5 - Synodepreses ds. Jan-Gerd Heetderks neemt afscheid: ‘Ik hoef niet zo nodig in het middelpunt te staan’ 147, p. 4-5 - Komt er een nieuw Liedboek? 147, p. 11 - Overeenkomst met Bond Vrije Evangelische Gemeenten 149, p.12 - Synode bespreekt Oecumenenota 149, p. 13 - Aanpassingen dienstenorganisatie van start 151, p. 13 - Synode bespreekt Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict 153, p. 9 - Kaski-onderzoek naar communicatie plaatselijk gemeenten 153, p.14-15

Drop, Nelleke - Laat zien wat je beweegt [missionair werk Gelderland] 146, p. 3 Dijk, Janet van - Start het seizoen met muziek 149, p. 4-5 - Missionair werk helpt om kerk binnenstebuiten te zijn 154, p. 14 Elhorst, Wielie - Programma ‘Aansprekend geloven’: Wat heeft de gemeente met jongeren? - Over het karakter van JOP: Jeugd in beweging 151, p. 26-27 Eijkelenboom, Christel - Tussen klooster en herberg [retraitecentrum De Spil] 146, p. 22

Boot, Lex - Werkgroep overweegt landelijk meditatiedag: Vacare, van netwerk naar beweging? 152, p. 14-15 Braber, Marieke den - Kerk & Israël in de gemeente: hoe en wat? - Jaarthema Kerk&Israël Onderweg: Antisemitisme

Fijter, Gerrit de (Kroniek) - Boheemse broeders - 46.000 lijken [Rwanda] - Een kerk om van te houden [Kerkbalans 2008] Gilde, Jaap ‘t - Zoek de Balans in de Veertigdagentijd 2007

151, p. 4-5

Brak, Mieke - Christus onze Gids in het doolhof [paasgroetenactie gevangenen] 146, p. 14 - Kaderschool is netwerk van cursussen en trainingen 147, p. 14 - Feestelijke startdag Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie 149, p. 3 - Ir. G.J. Kramer: ‘Uit jaarrekening blijkt weer stabiel klimaat’ 151, p. 24-25

Gosseling, Henk-Jan - Een vreemd bekend gezicht Groeneveld, Alida - Geloofsgesprekdag over de doop

150, p. 6 154, p. 7

145, p.19

152, p. 20-21

144, p. 27

Hartog, Willem-Henri den - Klassiek theologisch licht over een vreeswekkend thema [studiedag geloof en geweld] 148, p. 15

Broekhuizen, Jaap - Registratie van kerkgenootschappen bij de overheid 147, p. 8-9 - Kerkgebouwen in coalitieaccoord 147, p. 21 - Protestantse Kerk vraagt ANBI-status aan 153, p. 8

Heetderks, Jan Gerd (Kroniek) - Vernieuwingsproces Duitse kerken - In de bajes

Bronswijk, Alfred - Met dezelfde missie als de kerk [CNV-Kunstenbond] 146, p. 10-11

Hoekstra, Trinus - Leer ons bidden… [Biddag] - Driemaal duurzaam [Dankdag]

Buuren, Ari van - Geestelijke verzorging ont-zorgt [redactie op Kroniek dec. 2006],

151, p. 16

144, p. 6

22

146, p. 6 148, p. 6

145, p. 11 152, p. 3

Jong, Gijs de - Kandidaatstelling van kerkenraadsleden 148, p. 8 - Ambtstermijnen van ouderlingen en diakenen 149, p. 7 - Boventallige ambtsdragers in de kerkenraad 150, p. 8 - ‘Kan dat nu allemaal zomaar?’ [kerkelijke bezwarenprocedures] 154, p. 8

Oost, Ad van - Hugenotententoonstelling en de Franstalige gemeenten: Culturele megatentoonstelling in Metz 145, p. 12-13 - Symbolisch bloemschikken groeit uit tot hype 146, p. 16-17 - Vitaal christendom in Scharmer-Harkstede 148, p. 12-13 - Jongerenwerk in Rotterdamse achterstandswijk 150, p. 12-13 - ‘Een legerpredikant houdt geen spreekuur’ 151, p.14-15 - Raad van kerken in Roosendaal floreert 152, p. 22-23 - Kerkelijk bureau Assen: ‘Ons team draait als een tierelier’ 153, p. 10-11

Jong, Nelleke de - Orgaandonatie, van grote donorshow naar bezinningsdag 152, p. 19 Kampen, Dick van - Samen op weg met migrantenkerken – een werkbaar model, 144, p. 23 Koolstra, Jelle - Engelenproject 2007

148, p. 14

Landman, Gert - Dienstboeken beschikbaar op website,

152, p. 18

Plaisier, Bas (Kroniek) - Protestants zelfbewustzijn 145, p. 6 - Nieuwe wegen in de oecumene 147, p. 6 - Een andere kijk op randkerkelijkheid 149, p. 20-21 - Samen kerk zijn [oecumene in Nederland, Europa en Indonesië] 151, p. 6 - Samenhang in de kerk [onze protestantse identiteit] 153, p. 6 Post Hospers, Jan - ‘In vrijheid verbonden’: Kerken steunen verklaring van wederzijds respect godsdiensten 146, p. 12

Leede, Bert de - De dominee voorbij? [symposium seminarium PThU] 151, p. 11 Lems, Huub - Oikocredit: investeren in medemensen - Investeren in Zuid Afrika - Vriend worden van SKIN

Santing, Albert - Kerken en moskeeën in Leerdam hielden stadsmaaltijd 151, p. 17

150, p. 19 152, p. 25 154, p. 20

Schaik, Cortinth van - Wereldgebedsdag 2007: ‘Onder de hoede van de eeuwige’ 145, p. 3

Mesman, Max - Intercity bestemming Pasen 2007: interkerkelijke actie loopt als een trein 145, p. 21 - Missionair project: Reis mee naar de kern van Pasen! 146, p. 13 Meyer, Marloes - Ervaringen met een JOP-medewerker Meyles, Walter - Hoe JOP lokaal jeugdwerk ondersteunt Molenaar, Arie - Kleurrijk bijbellezen [intercultureel bijbellezen]

Schellevis, Janos - Reactie op synoderapport ‘Pastor in beweging: Ambt mag opkomen uit de gemeente! 145, p. 16

152, p. 4-5

146, p. 18-19

Renting, Sietske - Nieuw pinksterboekje ‘Ontmoeting’ - Website heeft sterker missionair accent

148, p. 3 149, p. 6

Rozemond, Frans - ‘Kerkbalans Nieuwe Stijl opent wegen naar het pastoraat’ 145, p. 8-9 - Paasverhaal vanuit Zuid-Afrika [IKON-film Son of Man] 147, p. 3 - Pleidooi voor deltaplan Kerkmuziek 147, p. 18-19 - Synode wil gesprek over relaties en seksualiteit voortzetten, 149, p. 11 - Dirk Bijl over Kerkbalans Nieuwe Stijl: ‘De kerkenraad moet ook meedoen!’ 152, p. 10 - Nieuwe dvd bij missionaire cursus: Op zoek naar ‘een blinddate met God’ 152, p. 16

148, p. 14 153, p. 18-19 154, p. 22-23

Nicolai, Corry - Kirchentag: ‘Grootste protestantse happening ter wereld’ 145, p. 10 - Nederlanders enthousiast naar de Kirchentag 148, p. 22 Noorloos, Marius - De visienota in de gemeente: met pionier op pad

152, p. 9

154, p. 3

Mook, Ad - Lokale betrokkenheid bij Kerk in Actie: Terug naar de basis 146, p. 20 Mout, Friso - Engelenproject 2007 - Jop Wereldexpress op tournee - JOP Quest, een spel van, voor en door jongeren

Sondorp, Otto - Boekbespreking: Missionair is mogelijk!?

145, p. 17

Oortgiesen, Jan - Mobiliteitscentrum voor predikanten en kerkelijk werkers van start 148, p. 11 - Preekstoelendans: ruiling van standplaats 149, p. 14-15 - Over mobiliteit van predikanten: ‘Er gaat een dominee voorbij…’ 154, p. 16-17

Tinga, Kees - Vredesweek: Veertig jaar vechten voor vrede

151, p. 3

Touwen, Klaas - Geestelijke bagage aan kinderen meegeven: Het lied van de maand

154, p. 9

Valstar, Peet - Handboek Kerkopbouw volgt levensloop van gemeenten 154, p. 12 Verheul, Clazien - Conferentie over bijbelvertaling en bijbelgebruik

23

153, p. 3

Versnel, Irene - Vernieuwingsfestival Evangelisch Werkverband - Vuur en Sintels, een dans over het Hooglied - Landelijke Diaconale Dag 2007: Diaconaat in buurt!

147, p.10 148, p. 18 153, p. 13

Visser, Dirk - Bestuursvoorzitter Van der Sar en rector Immink van de PThU: ‘Opleiding wordt betrokken en kritisch, stoelend op twee tradities’ 144, p. 3. - EO-directeur Henk Hagoort: ‘EO wil liever zout en licht dan zuil zijn’ 146, p. 4-5 - Trouw-hoofdredacteur Frits van Exter: ‘Spanning tussen Protestantse Kerk en Trouw is heel gezond‘ 147, p.12-13 - Eindredacteur Theo Klein: ‘Centraal Weekblad wil diepgang houden’ 148, p. 16-17 - IKON-directeur Froberg: ‘IKON biedt ruimte voor bevlogen mensen’ 149, p.16 - Hoofdredacteur W.B. Kellendonk: ‘Reformatorisch Dagblad heeft ook boodschap voor de samenleving’ 150, p. 20-21 - Hoofdredacteur Lutsen Kooistra: ‘Friesch Dagblad wil het goed en het schone dienen’ 152, p. 12-13 - NCRV-directeur Coen Abbenhuis: ‘De kerk is onze natuurlijke gesprekspartner’ 153, p. 16-17 - Hoofdredacteur Peter Bergwerff Nederlands Dagblad: ‘Meeste nieuwe abonnees komen uit de Protestantse Kerk’ 154, p. 18-19 Vlist, Carla van der - Studiedag over twintigers en dertigers: ‘Het gat van de kerk’ 147, p. 20 Waal, Beppie van der - Maatschappelijke stage in de gemeente: ‘Heb je ook aan de kerk gedacht?’ 150, p. 10-11 Martin van Wijngaarden - Fraai boek over Luther voorziet in behoefte

154, p. 15

Willemze, Margreet (kerkrecht) - Mobiliteit en predikantsvacature 146, p. 8 - Ambtelijke vergadering is geen belangenvereniging: ‘Zo zijn onze manieren’ 151, p. 8 - Termijnen in de kerkorde: De tijd vliegt… 152, p. 8 Wit-Nevenzel, Anette de - JOP-bloggers stellen zich voor… - JOP komt naar jongeren toe dit najaar

145, p. 14-15 149, p. 18

Werkman, Geesje - Bezoekwerk is het cement van de kerk [pastoraat]

144, p. 3

Willemze, Margreet - Identificatieplicht voor gemeenten

144, p. 8

Wisgershof, Gerrit Jan - Commissie van Bijzondere Zorg boekt resultaat

148, p. 4

Witte, Henk - Ontmoeting bisschoppen en moderamen synode

144, p. 25

IJken, Henk van - [Protocol bij confrontatie met (seksueel) misbruik] Kiezen voor slachtoffers loyaal zijn aan alle anderen 144, p. 9 Zorgdrager, Heleen - Waldenzen op diaconale verkenning in Nederland

150, p. 3

24

Kerkinformatie

Januari 2008

BESLUITEN KLEINE SYNODE

Ronald Bolwijn

Besluit over Numeri verschoven naar maart 2008 De kleine synode krijgt in maart 2008 een nieuw voorstel voor de afronding van Numeri – het systeem voor de landelijke ledenregistratie van de Protestantse Kerk. Pas na maart zal duidelijk worden hoe en wanneer de invoering van het nieuwe systeem zal plaatsvinden. Dat bleek tijdens vergadering van de kleine synode op 23 november jl. De synode besprak toen een voortgangsrapportage over Numeri. Daaruit blijkt onder andere dat het programma technisch in orde is, maar dat tegelijk het gebruikersgemak nog veel te wensen overlaat. Dat was onder meer duidelijk geworden tijdens een pilot (gebruikerstest) in een drietal gemeenten. Ook werken de rapportages uit het systeem nog niet goed Voor deze complicaties moet de komende maanden een oplossing gevonden worden. Projectleider dhr. G. J. Le Roy gaf tijdens de synodebespreking aan dat de afgelopen maanden een aantal andere problemen met Numeri al wel zijn opgelost. Zo is de koppeling met de gegevens van de burgerlijke stand (Gemeentelijke Basisadministratie) nu in orde. Ook de snelheid van het systeem is verbeterd.

weg te laten. Oorspronkelijk was voor dit professionele boekhoudprogramma ‘Oracle Financials’ gekozen om daarmee – tegen geringe meerkosten – het integrale karakter van Numeri te vergroten. Voor een goede werking van de module blijken nu toch extra investeringen nodig te zijn. ‘Die kosten wegen niet op tegen het nut voor de gemeenten’, zo gaf algemeen directeur van de dienstenorganisatie Haaije Feenstra aan. Hij benadrukte dat de bijdragenadministratie wel deel blijft uitmaken van Numeri, omdat een koppeling hiervan met de ledenregistratie essentieel is voor het gemak dat het nieuwe systeem zal bieden.

Kosten Voor het project Numeri heeft de kleine synode in juni van dit jaar 5,2 miljoen euro beschikbaar gesteld. Daarvan is ruim 500.000 euro nog niet besteed. De kleine synode heeft ingestemd met het verzoek om dat bedrag tot maart te mogen gebruiken voor de afronding van het systeem. Dan zal ook blijken of dat bedrag voldoende is. Algemeen directeur Haaije Feenstra gaf aan dat veel zal afhangen van een aantal onderzoeken die de komende maanden nog zullen plaatsvinden en de keuzen die de synode in maart zal maken.

Financiële module geschrapt Wel heeft de projectleiding besloten om de financiële module uit het systeem Numeri

Twee voorzieningen voor hersteld hervormde gemeenten De kleine synode heeft op 23 november ingestemd met voorzieningen voor twee hersteld hervormde gemeenten in Zeeland. In Sint-Annaland en Sirjansland heeft ongeveer een kwart van de leden van de her-

vormde gemeente de overstap gemaakt naar de Hersteld Hervormde Kerk. In beide gevallen is een (beperkt) vermogensdeel overgedragen aan de hersteld hervormden. Met inbegrip van de twee voorzieningen

voor Sint-Annaland en Sirjansland zijn nu 25 definitieve voorzieningen getroffen ten behoeve van hersteld hervormde gemeenten. Er zullen er nog ongeveer 30 volgen.

Diaconaal en kerkrentmeesterlijk quotum omlaag De vaste bijdrage die de gemeenten van de Protestantse Kerk betalen voor het bovenplaatselijke kerkenwerk gaat in 2008 met een totaalbedrag van ruim 350.000 euro omlaag ten opzichte van de begroting 2007. Dat is mogelijk door een daling van de heffingsfactoren van het diaconaal en kerkrentmeesterlijk quotum, waartoe de kleine synode op 23 november jl. heeft besloten.

De bijdragen van de gemeenten worden voor 2008 als volgt berekend: – kerkrentmeesterlijk quotum: 4,5% over de daartoe vastgestelde inkomsten van de gemeente (2007: 4,6%) – diaconaal quotum: 5,7% over de daarvoor vastgestelde inkomsten van de gemeente, plus € 1,65 per belijdend lid (2007: 5,7% resp. € 1,85)

– Solidariteitskas: € 5,00 per belijdend lid (2007: € 5,00). Met de verlaging van de zogenoemde ‘quotumdruk’ lost de synode een belofte uit 2006 in om de lasten voor de plaatselijke gemeenten te verlagen. In een toelichting gaf algemeen directeur van de Dienstenorganisatie Haaije Feenstra aan dat het daadwerkelijke voordeel voor het totaal van de gemeenten op bijna 700.000 euro uit komt.

inkomsten staan ook dalende uitgaven, wat met name het gevolg is van aanpassingen in de arbeidsorganisatie. Er wordt bezuinigd op gebouwen en personeel. In dat kader past ook de sluiting van de negen regionale

dienstencentra en de opening van vier steunpunten. Deze aanpassing van de organisatie zal per 1 januari 2008 gerealiseerd zijn.

Sluitende begrotingen De kleine synode stelde op 23 november ook de (gescheiden) begrotingen vast voor de Protestantse Kerk en de Dienstenorganisatie van de kerk in 2008. Beide begrotingen zijn sluitend. Tegenover dalende quotum-

25

Kerkinformatie

JONGEREN EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Januari 2008

Daan Verbaan

Togetthere: jongeren-programma met een wereldvisie Een periode vrijwilligerswerk doen in een andere cultuur? Een groepsreis om de mensen achter de projecten van ICCO en Kerk in Actie echt te ontmoeten? Of als professional aan de slag om een partnerorganisatie in het Zuiden te ondersteunen? Het kan allemaal met Togetthere, het internationale jongerenprogramma van ICCO en Kerk in Actie. Sinds 2006 zijn drie internationale uitwisselingsprogramma’s van ICCO, Kerk in Actie en de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland ondergebracht in een nieuw internationaal jongerenprogramma. Voorheen stonden ze bekend als Durf over je Grens, Factor 10, Diaconaal Jaar en Young Professional. Dankzij de samenvoeging is het mogelijk om jongeren in de leeftijd van 16-31 jaar programma’s aan te bieden over thema’s als: inzet voor de ander, betrokkenheid op ontwikkelingssamenwerking en verbinding met de internationale oecumene. Dit jongerenprogramma voert sinds september 2007 de naam Togetthere. Togetthere werkt samen met jongeren aan het dichterbij brengen van een rechtvaardige wereld zonder armoede. Daarvoor biedt Togetthere drie programma’s aan.

vaardige wereld centraal staan. Dat is een proces van lange adem, waarvoor inzet van mensen organisaties en projecten in Nederland en wereldwijd noodzakelijk is.

Ervaringen met het programma Per jaar zijn tussen de 100 en 150 jongeren betrokken bij de activiteiten van Togetthere. Uit alle ervaringen blijkt dat de betrokkenheid van de meeste deelnemers van langere duur is. Jongeren zetten zich in voor projecten van ICCO en Kerk in Actie, zij informeren en trainen nieuwe deelnemers en vanuit deze ervaring ontwikkelen zij een ander beeld op zichzelf en de wereld om hen heen. Dit betekent dat Togetthere ook daadwerkelijk jongeren en plaatselijke groepen ondersteunt die zich voor een rechtvaardige wereld willen blijven inzetten. Want als je eenmaal geraakt bent door dat wat er gebeurt met mensen wereldwijd, dan voelt het als vanzelfsprekend om je daarmee te verbinden en iets voor die mensen te betekenen.

Drie programma’s – Togetthere as a volunteer - wereldvrijwilliger Jongeren in de leeftijd van 17–27 jaar zijn voor een half jaar tot een jaar als vrijwilliger actief in projecten in Nederland, Europese landen en verschillende landen in Azie, Latijns-Amerika en Afrika. – Togetthere as a group - wereldgroep Jongeren in de leeftijd van 16-26 jaar gaan in groepsverband naar projecten van ICCO en Kerk in Actie, waar zij kennismaken en contacten opbouwen met mensen uit andere culturen en andere landen. – Togetthere as a professional - wereldbaan Jongeren in de leeftijd van 20–32 jaar werken als starter of als junior deskundige bij een van de partnerprojecten van ICCO en Kerk in Actie. Daarbij ondersteunen zij de opbouw en ontwikkeling van lokale projecten

Inhoudelijke training en voorbereiding Bij deelname aan een van deze programma’s volgen jongeren een vorming en trainingsprogramma, waarin vier levensdimensies centraal staan; – oriëntatie op jezelf; – oriëntatie op de ander;

Het hierbij afgedrukte gedicht van een van de deelnemers aan een reis naar Ghana, afgelopen zomer, spreekt voor zich. – oriëntatie op spiritualiteit en geloven; – oriëntatie op de maatschappij; Het trainingsprogramma is erop gericht om deelnemers goed voor te bereiden op hun reis, maar tevens dient het ertoe om jongeren een visie en achtergrond mee te geven die verder gaat dan alleen de ervaring van het programma. Togetthere werkt samen met jongeren aan een beweging waarin duurzame betrokkenheid op ontwikkelingssamenwerking en de inzet voor een recht-

26

Daan Verbaan is teamleider van Togetthere. GA MEE NAAR ISRAËL EN PALESTINA!

Togetthere gaat dit jaar op zoek naar the Art of Life in Israël en Palestina. Er zijn 12 plekken beschikbaar voor jongeren tussen de 16 en 25 jaar die deze bijzondere reis kunnen gaan maken. Meer informatie, ook over informatiedagen en andere activiteiten van Togetthere: www.togetthere.nl

Kerkinformatie

NIEUWE WIJKEN

Januari 2008

Peet Valstar

Vernieuwde website Kerk in de Vinex De website www.pkn.nl/vinex is in een nieuw jasje gestoken. De site biedt predikanten en kerkelijk werkers een overzicht van kerkelijke initiatieven in Vinex-wijken. Op de site is te zien wat waar gebeurt. Verder wordt informatie aangeboden om kennis en inspiratie op te doen en met elkaar in contact te komen. Je kunt ook vragen stellen en over je eigen ervaringen vertellen.

Begin december werd in Den Haag gebouw ‘De Toevlucht’ in gebruik genomen als nieuw kerkgebouw in Vinex-locatie Ypenburg. Synodescriba Bas Plaisier sprak bij deze gelegenheid gelukwensen uit namens de generale synode. Hij wees er op dat kerkbouw in een nieuw woongebied geen sinecure is. ‘U heeft dat aan den lijve ondervonden. Voordat het geld er was, voordat u en anderen het aandurfden… Wij worden bij zulke vernieuwende projecten vaak gehinderd door onszelf. We moeten nogal eens opboksen tegen de kerk en de kerkelijke structuren. We zitten vaak vast aan wat we hebben meegekregen over geloof en kerk: aan de vorm, aan een bepaalde benadering van mensen, aan de manier waarop wij de bijbel uitleggen.’

Uit het niets Over de uitdagingen in deze jonge gemeente schrijft wijkpredikant Attie Minnema op de website: ‘De Vinex-wijk Ypenburg wordt gebouwd (tot ongeveer 2010) op het voormalige vliegveld Ypenburg bij Den Haag. Dan zullen er in 10.000 huizen zo’n 21.600 mensen in Ypenburg wonen, waarvan een derde deel jonger is dan 20, bijna de helft tussen 20 en 45 en nog geen 3 % ouder is dan 65 jaar. Deze leeftijdsopbouw is ook te herkennen in de protestantse kerkelijke gemeente die voor een groot deel bestaat uit goed opgeleide dertigers en veertigers, jonge gezinnen, tweeverdieners. Typerend voor de wijk is dat er geen oude kern is, alle huizen op Ypenburg zijn nieuw (max. 8 jaar oud). Ook de kerkelijk gemeente is vanuit het ‘niets’ gegroeid, alle gemeenteleden zijn nieuwkomers. In de eerste jaren van de wijkgemeente was er een kerkelijk werker en sinds 5,5 jaar werk ik, Attie Minnema, er als predikante, eerst voor 50%. In de loop van de jaren is mijn aanstelling meegegroeid met de wijkgemeente Ypenburg tot 100 %. De kerkelijke wijkgemeente heeft inmiddels meer dan 1000 (meer of minder actieve) leden’. Bij de opening van de nieuwe kerk benadrukte ds. Plaisier dat de landelijke kerk nieuwsgierig blijft naar initiatieven als in Ypenburg. ‘U bent voortrekker van ‘gemeentestichting’, van ‘kerkplanting’. Daar-

‘De Toevlucht’, het nieuwe kerkgebouw in Ypenburg.

mee zijn we ook vanuit de synode bezig en op dat gebied zullen er nieuwe initiatieven komen. Wat ontdekt u op dit gebied, waarmee de gehele kerk verder kan?’

Samen opbouwen De vernieuwde website ondersteunt de uitwisseling van informatie over de kerken in de Vinexwijken. De site bestaat uit verschillende rubrieken. Onder ‘samen opbouwen’ kunnen bezoekers reageren op herkenbare thema’s en vragen zoals: – Welke vragen stellen geïnteresseerde wijkbewoners aan kerken? – Welke hobbels en bobbels komen we tegen bij de opbouw van de kerk? – Welke ervaringen zijn er bij het welkomwerk? – Welke doelen stellen kerkelijke pioniers zich in nieuwbouwwijken? Wat is daarbij de relatie met de ‘moederkerken’? – Wat kan de functie van de geloofsgemeenschap zijn in een moderne nieuwbouwwijk in onze laat-moderne samenleving? – Hoeveel ruimte is er nog voor experimenten? – Hoe en op welk gebied zoeken we samenwerking met andere kerkgenootschappen?

27

– Kiezen we voor een kerkgebouw? Of voor een inloophuis? Of de aula van een scholengemeenschap? In het ‘archief’ staan praktijkverhalen en boekbesprekingen, materiaal dat de laatste jaren is verschenen en voor een deel nog is te bestellen. Peet Valstar is gemeenteadviseur.

WEBSITE ACTUEEL HOUDEN?

In de rubriek ‘wie zit waar?’ staan (mail)adressen en websites, zodat bezoekers van de website ook contact met elkaar op kunnen nemen. De gegevens zijn in de afgelopen periode zoveel mogelijk geactualiseerd. Wijzigingen, reacties en bijdragen kunnen worden gestuurd naar: [email protected]

Kerkinformatie

KERK & ONDERWIJS

Januari 2008

Ad van Oost

Bruggen bouwen tussen kerk en tienerwereld Dirk Jan Steenbergen (46 jaar) is teamleider/docent godsdienst op het Meander College in Zwolle en jeugdwerker bij de protestantse gemeente Zwolle-Zuid. Hij probeert bruggen te bouwen tussen wat er in de kerk gebeurt en wat er in de tienerwereld gebeurt. Een gesprek met Dirk Jan over zijn werk in kerk en onderwijs.

Dirk Jan Steenbergen was 17 jaar toen hij binnen de kerk een jeugdclub ging leiden. Vanaf die tijd is hij nauw betrokken bij het kerkelijke jeugd- en tienerwerk. Dirk Jan volgde de lerarenopleiding, met als studierichting aardrijkskunde en geschiedenis, en studeerde vervolgens een tijdje theologie in Groningen. Maar de studie liet zich moeilijk combineren met werk en gezin. Later rondde hij alsnog een theologische opleiding op HBO-niveau af. Dirk Jan werd kerkelijk jeugdwerker in achtereenvolgens Harderwijk, Amersfoort en Antwerpen. Terug in Nederland kwam hij in het onderwijs terecht als godsdienstleraar. Hij miste al snel het kerkenwerk en ging aan de slag als jongerenwerker bij de Doopsgezinde Broederschap. Later bij de Protestantse gemeente in Doetinchem. Daarna combineerde hij in Zwolle de functie van jeugdleider binnen de protestantse gemeente Zwolle-Zuid en de functie van teamleider/docent godsdienst op het Meander College. Hij probeert bruggen te bouwen tussen de kerk en de tienerwereld.

Werkwijze Dirk Jan maakt graag gebruik van BeeldSpraak, een boek dat is geschreven om jonge mensen de kern van de bijbel door te geven: hoe leven we met elkaar en waarvoor? ‘Ik neem het Jonaverhaal als voorbeeld en geef de leerlingen de opdracht om in kleine groepjes zelf een modern bijbelverhaal te schrijven: “Kies een bijbelverhaal dat jullie kennen en dat julllie aanspreekt. Maak daar een moderne versie van, die in jullie leven zou kunnen spelen. Maak er foto’s bij en eventueel een powerpoint presentatie”. Het gekozen verhaal gaat door deze werkwijze voor hen leven. Ze vinden het interessant om in kleine groepjes te werken, met de inbreng van een ieder op zijn of haar sterke punten.’ Ook maakt Dirk Jan gebruik van de inleiding van het Nieuwe Testament – “Koning op een ezel” – van Nico ter Linden. ‘Leerlingen moeten de inleiding lezen en leren begrijpen dat je met taal kunt spelen. Ze hoeven niet te geloven wat meneer Ter Linden schrijft, maar

ze moeten wel weten dat je op die manier naar de verhalen kunt kijken. Jongeren vragen al snel “Meneer, wat gelooft u?” Ik zeg dan dat ik dat best wil vertellen, maar vraag hen om alsjeblieft mijn verhaal naast het verhaal van hun ouders, vrienden en de dominee te plaatsen. Ik leg ze uit dat ik de waarheid niet in pacht heb. En dat, als iemand zegt dat wel te hebben, ze het beste maar meteen kunnen gaan twijfelen bij zo’n uitspraak. Als ze dat van mij geleerd hebben, vind ik dat al heel wat’, zegt Dirk Jan Steenbergen met een lach. ‘Deze aanpak gebruik ik op school en in het jeugdwerk van de kerk. Ik geloof dat in de verharde individualistische maatschappij – waarin jongeren leven met dopjes in hun oren, met een eigen mobiele telefoontje, digitale spelletjes en dergelijke – je moet leren dat je ook samen dingen kunt doen, dat je elkaar kunt helpen, iets voor elkaar kunt betekenen. Dat je betekenisvol kunt zijn, juist in relatie tot de ander. Dat de ander betekenisvol kan zijn voor jou, in relatie met jou. Dat probeer ik over te brengen.’

Dirk Jan Steenbergen en leerlingen van klas AA3 van het Meander College in Zwolle.

Scherp blijven Dirk Jan: ‘Jongeren, bijbel, geloof en kerk. Die combinatie boeit mij, omdat de kloof tussen jongeren en kerk zo groot is. De oude verhalen hebben ook jongeren veel te vertellen. De vraag is: Hoe neem je jongeren mee de verhalen in? Wat zijn mogelijkheden en waar liggen kansen? Steeds zoek ik aansluiting bij de leefwereld van de jongeren. Ik laat leerlingen en catechisanten aan de hand van creatieve werkvormen zelf ontdekken en ervaren dat de verhalen betekenis kunnen hebben voor hoe je in het leven staat en voor de keuzes die je maakt. Mijn aanpak op school en in de kerk is in wezen dezelfde. Een inhoudelijk verschil is dat op school ook andere religies in de lessen aan bod komen. De leerlingen op school houden me scherp. Soms zegt een leerling: “Meneer Steenbergen, met die God van u heb ik niks te maken. Die vind ik helemaal niet interessant”. Juist dan wordt het boeiend. Hoe benader je in zo’n situatie de tieners?’

28

Kerkinformatie

Januari 2008

Kerstviering Dirk Jan Steenbergen wil vanuit zijn dubbelrol als jeugdwerker en godsdienstleraar nagaan of hij met de leerlingen iets kan betekenen voor de kerken in Zwolle en of de kerken iets voor de leerlingen kunnen betekenen. ‘Het was dit seizoen allemaal nog heel pril. Het thema van het JOP-materiaal in samenwerking met andere organisaties was “engelen”. Voor de kerstviering op school had Dirk Jan de leerlingen van klas 3 het thema en de scenes van de NCRV-kerstmusical Blauwe Engelen voorgelegd. Ze kregen de opdracht van het gegeven hun eigen verhaal te maken, met daarin ook een link naar de geboorte van Jezus. De leerlingen moesten de scenes zelf invullen. De muzieksectie van het Meander College ondersteunde de kerstmusical met muziek en een aantal docenten verleende hand- en spandiensten bij de uitvoering. Het Meander College telt zo’n 1200 leerlingen. Er werden vier voorstellingen gegeven. Buiten de school werd deze keer nog niet opgetreden, maar het lijkt Dirk Jan leuk om de komende jaren ook in een of meer kerken in Zwolle een uitvoering te verzorgen. Daarnaast kan de school ook de kerken uitnodigen met jongeren / catechisanten naar de school te komen om een uitvoering bij te wonen.

Kerkelijk jeugdwerk Dirk Jan: ‘Het thema van project-E: Stop talking, start acting! van JOP zat in de voorbereiding op Kerst hier op school en in de catechese. Ik heb de catechisanten uitgedaagd enkele diaconale projectjes op te pakken. De klas waarmee ik de kerstviering op school voorbereidde, pakte een of twee projectjes op die op de school zelf gericht zijn.’ Een van de taken van Dirk Jan is de training van de catecheten van de protestantse gemeenten Zwolle. Op een trainingsavond heeft een medewerker van JOP het project E: Stop talking, start acting! en de grote XMas Proof toegelicht. In het voorjaar van 2008 verzorgt Dirk Jan een dienst in Zwolle waaraan ook het koor van het Meander College meewerkt. Dirk Jan: ‘Van deze dienst maak ik veel werk. De

Meandercollege Zwolle.

kloof tussen jongeren en kerk is groot. Ik wil bruggen slaan. Als ik hoor dat jongeren zo’n dienst op prijs stellen en zeggen “waren alle diensten maar zo”, dan geeft me dat een extra stimulans om door te gaan met pogingen om jongeren en kerk dichter bijeen te brengen. Het is een lastig proces met steeds weer de afweging: wat doe je wel en wat doe je niet. In Zwolle-Zuid is een jeugdkerk, maar ook daar haken tieners zo rond de vijftien jaar af. Daarom zoeken we nu naar activiteiten voor zestien-plussers. Mijn ervaring is dat vooral op tienerkampen mogelijkheden zijn om aan de hand van Bijbelverhalen en creatieve verwerking met elkaar in gesprek te komen over hoe je in het

29

leven staat en welke keuzen je maakt. Het blijft een zoeken.’ Ad van Oost is lid van de redactie van Kerkinformatie.

MEER WETEN?

Zie voor Kerk & Onderwijs: www.pkn.nl/kerk&onderwijs

Kerkinformatie

Januari 2008

BERICHTEN

Vrijwilligersprijs in Schoorl De monumentencommissie van de Protestantse Gemeente Schoorl Groet-Camp heeft eind november de vrijwilligersprijs van de gemeente Bergen ontvangen uit handen van burgemeester Den Hartogh. De prijs bestond uit een bord met daarop het motief van ‘helpende handen’. Het bord is vervaardigd in de pottenbakkerij van Scorelwald

een instelling voor geestelijk en lichamelijk gehandicapten in Schoorl. Al 28 jaar spant de commissie zich in om gelden te verzamelen voor het behoud van 2 historische kerkgebouwen. Op de lijst staan 56 vrijwilligers, onder wie ook niet kerkelijk georiënteerden. In de maanden juli en augustus wordt er iedere maandagavondavond een Romanti-

sche avondmarkt gehouden met onder andere verkoop van pannenkoeken, curiosa, tweedehands kleding, boeken en andere spulletjes. Meer info is te verkrijgen op de website van de gemeente Bergen NH of via de afdeling Communicatie op het gemeentehuis van Bergen NH.

Kennismakingsreis naar Israël Van 12 t/m 22 mei 2008 organiseert het Centrum voor Israëlstudies een bijzondere reis naar Israël. Deze kennismakingsreis is bedoeld voor gemeenteleden die meer willen dan alleen een bezoek aan het land. Uiteraard wordt tijdens deze reis kennisgemaakt met het land, de landschappen en de verschillende historische plekken in Israël. Maar daarnaast wordt ook plaats ingeruimd voor een aantal ontmoetingen. Een rabbijn zal

spreken over de uitleg van de Bijbel / Een orthodoxe Jood zal vertellen hoe hij leeft met de Tora / Een bezoek aan een synagoge, met enige uitleg over de diensten / Een kennismaking met Messiasbelijdende Joden / Een kennismaking met een Palestijnse christen en met de pogingen die ondernomen worden om tot verzoening te komen tussen Joden en Arabieren, Israëli’s en Palestijnen. Er zal ook ruimte zijn voor onderling gesprek

over wat is gezien en gehoord. De Israëlconsulent van het CIS, drs. Kees Jan Rodenburg, zal leiding geven aan deze bezinning. Niet alle ontmoetingen hebben al een definitieve plaats in het programma. Op de website www.centrumvoorisraelstudies.nl kunt u meer informatie en het voorlopige reisschema vinden. De prijs is vastgesteld op € 1275 (inclusief alle toeslagen, onder het voorbehoud van onvoorziene omstandigheden).

Belastingdienst tekent convenant met kerkgenootschappen Op 30 november hebben het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) en de Belastingdienst een handhavingsconvenant ondertekend. In dit convenant zijn afspraken gemaakt over het toezicht in het kader van de regeling voor Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI’s). Deze regeling gaat in op 1 januari 2008. Het bestuur en het financieel beheer van een ANBI moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen. Bij het CIO zijn 25 kerkgenootschappen aangesloten. Zij vertegenwoordigen in totaal ongeveer zeven miljoen kerkleden. Ieder kerkgenootschap dat onder de werking van dit convenant valt, heeft een groepsbeschikking ontvangen. Hiermee worden de administratieve lasten voor de kerken aanzienlijk beperkt. Lokale kerkbesturen hoeven immers geen afzonderlijke ANBI-beschikking aan te vragen. Door deze beschikking kan een kerkgenootschap gebruik maken van de fiscale voordelen voor algemeen nut beogende instellingen, zoals de vrijstelling van successie- en schenkingsrecht. Ook zijn daarmee giften van burgers aan kerken aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. In het convenant is een aantal specifieke verduidelijkingen voor de positie van de kerkgenootschappen opgenomen. Het handhavingsconvenant van de Belastingdienst met het CIO past in het beleid van horizontaal toezicht waar de Belastingdienst met verschillende maatschappelijke doelgroepen naar streeft. De Belastingdienst en het CIO zijn tevreden over dit bereikte resultaat.

De heer T. Poolen namens de belastingdienst en de heer W. Deetman, voorzitter CIO, wisselen de getekende convenanten uit. (foto: J. Broekhuizen)

Lijst van bij het CIO aangesloten kerkgenootschappen 1. 2. 3. 4. 5. 6

Rooms-Katholiek Kerkgenootschap Protestantse Kerk in Nederland Remonstrantse Broederschap Algemene Doopsgezinde Sociëteit Christelijke Gereformeerde Kerken Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten 7. Nederlands Gereformeerde Kerken 8. Oud-Katholieke Kerk van Nederland 9. Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap 10. Portugees-Israëlitische Gemeente 11. Verbond van Progressief Jodendom 12. Leger des Heils 13. Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB 14. Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland

30

15 Unie van Baptistengemeenten in Nederland 16 Molukse Evangelische Kerk 17 Gereformeerde Kerken in Nederland (Vrijgemaakt) 18. Gereformeerde Gemeenten 19. Evangelische Broedergemeente 20. Koptisch-Orthodoxe Kerk 21 Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten 22 Vereniging van Orthodoxen H. Nikolaas van Myra 23 Alliantie van Baptisten en CAMA-gemeenten (ABC-gemeenten) 24. Hersteld Hervormde Kerk 25. Syrisch-Orthodoxe kerk

Kerkinformatie

Januari 2008

KERK IN ACTIE

Alcanne Houtzaager

‘Vergeten worden is ook een ramp’ Kerk in Actie en ICCO vragen in de 40dagentijdcampagne aandacht voor vergeten vluchtelingen. Miljoenen mensen lijden nog dagelijks door de gevolgen van de ramp die hen ooit trof. Zij leven al jaren als vluchteling. De 40dagentijd is een goed moment om opnieuw bij hen stil te staan. Want mensen mogen nooit vergeten worden.

In de komende 40dagentijdcampagne vestigt Kerk in Actie speciaal de aandacht op het Zendingsprogramma en het verzoeningswerk. Anno 2008 zijn veel mensen op de vlucht voor conflicten. Om een einde te maken aan deze conflicten spelen de partnerkerken en speciaal het verzoeningswerk een cruciale rol. Bijvoorbeeld in Colombia waar de Raad van kerken een verzoeningsprogramma aanbiedt. Zij laat zien dat niet geweld, maar vrede de oplossing is van het geweld dat het land verscheurt. Met deze boodschap bereiken ze kinderen op scholen en ouderen in de kerken. De nadruk op zending en het verzoeningswerk vormt ook de basis voor het aanbod aan de gemeenten. Naast een bijdrage aan de collecten en in hun gebeden wordt gemeenteleden gevraagd om vluchtelingen persoonlijk

een hart onder de riem steken. Dat kan door een verhaal toe te voegen aan het Bemoedigingsboek. In het bemoedigingsboek zijn verhalen verzameld van de mensen uit de projecten. Zij vertellen hoe zij hoop houden onder hun (soms extreem) moeilijke omstandigheden. (lees verder in het kader)

Bemoedigingsboek voor vergeten vluchtelingen De protestantse gemeenten in Nederland krijgen een Bemoedigingsboek aangeboden voor de komende 40dagentijd. In dit bemoedigingsboek staan teksten en begrippen uit Nehemia toegelicht zoals ‘meeleven’, ‘betrokken zijn bij anderen die ver weg zijn’ en ‘blij zijn met de zegeningen van God’. Verder bevat het boek interviews met vluchtelingen die vertellen wat hen hoopvol houdt en moed geeft. De gemeen-

teleden worden uitgenodigd hun verhaal en bemoediging toe te voegen aan het boek. Meer informatie over het bemoedigingsboek en de verhalen van vluchtelingen op de campagnewebsite: www.kerkinactie. nl/40dagentijd2008. Het bemoedigingsboek is (gratis) te bestellen via de webwinkel www.kerkinactie.nl

Noodhulp en wederopbouw Uit het gezamenlijke buitenlandprogramma van Kerk in Actie en ICCO worden voorbeeldprojecten getoond voor noodhulp en wederopbouw. Bijvoorbeeld in Sudan waar twee miljoen binnenlandse vluchtelingen (ontheemden) dankzij het vredesproces terugkeren naar hun dorpen. Maar waar begin je als er niets meer is? De lokale partnerorganisatie SCOPE biedt de vluchtelingen vakopleidingen en trainingen aan. Huizen en dorpen moeten herbouwd worden en mensen moeten weer hun eigen inkomen gaan verdienen. In Thailand leven een half miljoen Birmezen die op de vlucht zijn voor het militaire regime in hun land. Het leven in de vluchtelingenkampen is troosteloos, maar dankzij onze lokale partner TCCB kunnen kinderen en jongeren wel deelnemen aan onderwijs, activiteiten en sport.

Zorg voor de vreemdeling in Nederland In Nederland ondersteunt Kerk in Actie de vakantieweken voor de kinderen van vluchtelingen. Ook zet Kerk in Actie zich in voor een medisch paspoort voor vreemdelingen zonder papieren. Vooral voor vluchtelingen die chronisch ziek zijn, dus continue zorg nodig hebben en tussen wal en schip dreigen te vallen. Alcanne Houtzaager is campagneleider bij de Afd. Communicatie en Fondsenwerving. MEER WETEN?

In de campagnekrant en op de campagnewebsite www.kerinactie.nl/40dagentijd2008 vindt u uitgebreide informatie en een overzicht van de ondersteunende materialen voor de campagne. Voor vragen over de campagne kunt u ook terecht bij de servicedesk van Kerk in Actie tel (030) 880 13 40. Vluchtelingen in Columbia. (Foto: Kerk in Actie)

31

Kerkinformatie

Januari 2008

RUBRIEK

Predikantwisselingen Beroepen te Barendrecht (herv. gem. van buiteng. aard Immanuëlkerk), ds. A. van Lingen te Kinderdijk-Middelweg (herv.); te Besoyen (hervormd Waalwijk-West), ds. D. van de Streek te Voorthuizen; te Gorinchem (herv. wijkgem. 3), ds. J. Flikweert te Rijssen; te ‘t Harde (herv.), ds. C. van de Scheur te Veenendaal. te Klundert (herv.), ds. J. Alma te Eethen en Drongelen; te Nieuwerkerk a/d IJssel (wijkgem. 1, Oude Kerk), ds. J.H. Lammers te Krimpen aan den IJssel; te Oud-Beijerland (herv.), ds. A.A. Floor te Elburg (herv.); te Ridderkerk (hervormd Goede Herderkerk), ds. G.J. van Beek te Puttershoek; te Ridderkerk (hervormd wijk Drievliet-Oostendam), ds. J.H. Lammers te Krimpen aan den IJssel; te Wapenveld (herv.), ds. W. Peene te Veen; te IJsselmuiden-Grafhorst (hervormd; De Hoeksteen), ds. A.H. van Veluw te ’s-Gravenzande.

drik Ido Ambacht (herv. wijkgem. De Ark), ds. P. van Veldhuizen te Kralingen; naar Kamperveen, proponent K. Timmerman te Genemuiden; naar Lienden (herv.), ds. J. Niesing te Kootwijk-Kootwijkerbroek; naar IJsselstein (hervormd, Kronenburg), ds. M.J. Tekelenburg te Sprang; naar Vaassen (hervormd wijk 2), ds. C.M. van der Leek-Vosmeer te Blijham (herv.; pt); naar Zeevang en Oudendijk (Protestants), proponent B.S. Rapp-de Lange te Alkmaar.

Bedankt voor Ameide-Tienhoven (herv.), ds. M.J. Tekelenburg te Sprang; voor Bodegraven (herv. wijk 2), ds. J. Geene te Katwijk aan Zee; voor Hattem (hervormd wijk 2), ds. J. Flikweert te Rijssen; voor Ridderkerk (herv.), ds. A.N. van der Wind te Hagestein; voor Vriezenveen, ds. G.J. van Beek te Puttershoek.

Toegelaten en beroepbaar Aangenomen naar Apeldoorn (herv. wijkgem. van bijz. aard), ds. A. Baas te Alblasserdam; naar Den Haag (g.v. Med. Centrum Haaglanden, Westeinde), proponent mw. I.J. Visser te Zoetermeer; naar Den Haag (bijz. opdracht Stad en Kerk), ds. D.N. Stegeman te Den Haag; naar Gaastmeer (prot. gem. De Gaastmar), proponent J. van Lindenhuizen te Kampen; naar Gouda (Noord; gereformeerd), ds. M.T. van der Sijs te Hoorn (voor Kameroen); naar Groot-Ammers (herv.), ds. A. Bloemendal te Oud Beijerland; naar Hazerswoude-Dorp (prot. gem.), proponent M. van Doorne-Wolfs te Amersfoort; naar Hen-

proponent J. van den Brink-Dekker, Dr. Colijnstraat 13, 3904 EL Veenendaal; proponent B. Boersma, Topaaslaan 30-III, 3523 AW Utrecht. Tel. (030) 254 54 05; proponent B. Bootsma-Gerritsen, Berthold Brechtstraat 707, 1102 RT Amsterdam; proponent J. Bos-de Lange, Weefgetouw 15, 7603 WE Almelo; proponent J.S. Dondorp, Herculesstraat 102-2, 1076 SH Amsterdam; proponent J. van Eijsden, Populierenhof 6, 3465 TH Driebruggen; proponent T.J. de Haan, Brummelkampstraat 10, 8266 CZ Kampen; proponent K. Hage, Equatorplein 7, 3582 PJ

Utrecht; proponent W.H. Hendriks, Ambachtsherenweg 8, 2381 VN Zoeterwoude; proponent J.R. Holtrop, Aletta Jacobsstraat 12, 7311 TL Apeldoorn; proponent M.A.D. Hijweege, Groen van Prinstererkade 22, 3142 GD Maassluis; ds. M.S. Meiring-Snijder (gerepatrieerd zendingspredikant), Jacob Catslaan 20, 3445 XE Woerden, tel. ( 0348) 48 29 21; proponent S.M. Oomen, Joost van den Vondellaan 28, 3705 JE Zeist; proponent M.H. Vastenhout, Burg. Brouwerstraat 3, 3366 BA Wijngaarden; proponent A.B. Vroomans, Nieuwstraat 16, 2312 KC Leiden.

Overleden 12 oktober ds. A. van Weelden (geb. 8 september 1939); 20 november ds. C.A. Tukker (geb. 26 november 1938); 25 november mw. ds. C. de Boer (geb. Grootbroek 13 februari 1914) 2 december ds. M.G. Ton (geb. 15 juli 1923); 6 december ds. C.J. Honig (geb. 3 september 1930); 7 december ds. B.J.F. Schoep (28 mei 1928).

Deze advertentiepagina’s staan ook op www.pkn.nl Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: [email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, e-mail: [email protected]

BERICHTEN

Friese voorgangers in 2008 Ook voor het jaar 2008 heeft het Ferbân fan Fryske Foargongers weer een aantal mooie vergaderingen op het programma gezet. Als onze Heer het goed vindt, zullen ze doorgaan op de volgende data: 20 februari, 23 april, 17 september en 19 november. Steeds op woensdagochtend van half tien tot twaalf uur in de Kurioskerk aan de Julianalaan te Leeuwarden. Bij elke gelegenheid zijn ook andere mensen welkom, die voor het thema van die vergadering interesse hebben, van alle denominaties. De meeste sprekers en prekers zijn lid van een Gemeente, die uit het Lieteboek foar de Tsjerken zingt. Evenwel worden ook andere liederen gezongen,in het

Fries, indien de zangbriefjes door de spreker of preker meegenomen worden. Op 20 februari wordt een eigen preek voorgelezen door ds P. G. Meinema van Balk. Hij zal het hebben over een vluchteling, die op zijn akelige reis een ontmoeting had met de Eeuwige op een plaats, waar hij het niet verwacht had. Hij noemde die plaats daarom “Bethel”, Huis van God, een poort naar de hemel op een ruwe kei in de open lucht. Waarom was hij daar? Wat had hij te verwachten? Wat zegt die historie voor ons eigen leven? Wij lezen dit uit Genesis 28. De preek wordt eerst doorgelezen en van commentaar voorzien door de eerste criticus, ds Sj. Runia van Drachten. Na diens cri-

32

tiek kunnen alle leden en gasten met de preker in gesprek gaan over zowel de inhoud als over het Friese taalgebruik ervan. Na de pauze geeft, volgens gewoonte, een van de leden een lesje in Fries taalidioom. Tot besluit is er gelegenheid om een vrije bijdrage op papier uit te delen en afspraken te maken. De aanwezige voorgangers mogen zich opgeven voor een lezing of een preek in de daarnavolgende vergaderingen. Nadere informatie is te verkrijgen bij ds. E. Jongstra van Blija. Tel. (0519) 56 27 32. e-mail: [email protected].

Kerkinformatie

BIJBELTEKSTEN RUBRIEK

Januari 2008

Januari 2008 Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. di 1 Moge de Heer u zegenen en u beschermen, moge de Heer het licht van zijn gelaat over u doen schijnen en u genadig zijn, moge de Heer u zijn gelaat toewenden en u vrede geven. (Numeri 6: 22-27) wo 2 Johannes schrijft over Jezus: Het licht schijnt in de duisternis en de duisternis heeft het niet in haar macht gekregen. (Johannes 1: 1-18) do 3 Jezus zei: Ik ben niet uit de hemel neergedaald om te doen wat ik wil, maar om te doen wat hij wil die mij gezonden heeft. (Johannes 6: 35-40) vr 4 Vol van uw schepselen is de aarde, Heer. Zend uw adem en zij worden geschapen, zo geeft u de aarde een nieuw gelaat. (Psalm 104) za 5 Heer, u bent onze vader, wij zijn de klei, door u gevormd, wij zijn het werk van uw handen. (Jesaja 64: 3-8) zo 6Toen de magiërs de ster zagen, werden ze vervuld van diepe vreugde. Ze gingen het huis binnen en vonden het kind met Maria, zijn moeder. Ze wierpen zich neer om het eer te bewijzen. (Matteüs 2: 1-12) ma 7 De Heer zei tegen zijn volk: Mijn woning zal in jullie midden staan. Ik zal jullie God zijn en jullie mijn volk. (Leviticus 26: 3-13) di 8 De wijsheid van boven is vóór alles zuiver, en verder vredelievend, mild en meegaand; ze is rijk aan ontferming en brengt niets dan goede vruchten voort, ze is onpartijdig en oprecht. (Jakobus 3: 13-18) wo 9 Denk aan hen die het woord van God aan u hebben verkondigd, neem een voorbeeld aan hun geloof. Jezus Christus blijft dezelfde, gisteren, vandaag en tot in eeuwigheid! (Hebreeën 13: 7-16) do 10 Hier moeten jullie je aan houden: Spreek de waarheid tegen elkaar, bewaar de vrede door eerlijk en rechtvaardig recht te spreken. (Zacharia 8: 16-23)

vr 11 Jezus zegt: Behandel anderen steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. (Matteüs 7: 7-14) za 12 Paulus schreef: Worden we bespot, dan zegenen we; worden we vervolgd, dan verdragen we het; worden we beledigd, dan antwoorden we vriendelijk. (1 Korintiërs 4: 1-13) zo 13 Zodra Jezus gedoopt was, zag hij hoe de Geest van God als een duif op hem neerdaalde. En uit de hemel klonk een stem: Dit is mijn geliefde Zoon, in hem vind ik vreugde. (Matteüs 3: 13-17) ma 14 Jakobus schreef: Onderwerp u aan God, en verzet u tegen de verleider, dan zal die van u wegvluchten. Nader tot God. (Jakobus 4: 6-12) di 15 Jezus zegt: Ga door de nauwe poort naar binnen. Want smal is de weg naar het leven. (Matteüs 7: 7-14) wo 16 De Heer zegt: Ik heb je bij je naam geroepen, ofschoon je me niet kende. (Jesaja 45: 3-7) do 17 Er is maar één God, en maar één bemiddelaar tussen God en mensen, de mens Christus Jezus, die zichzelf gegeven heeft voor allen. (1 Timoteüs 2: 1-8) vr 18 Petrus schreef: Vestig al uw hoop op de genade die u ontvangen zult wanneer Jezus Christus zich openbaart. (1 Petrus 1: 13-16) za 19 U baant voor de rechtvaardige een rechte weg, Heer. Ook wij verlaten ons op u: wij gaan de paden van uw recht. Naar u gaat ons verlangen uit. (Jesaja 26: 7-13) zo 20 Johannes de Doper zei over Jezus: Na mij komt iemand die meer is dan ik, want hij was er vóór mij. (Johannes 1: 29-34) ma 21 De Vader heeft de Zoon lief en heeft alle macht aan hem overgedragen. Wie in de Zoon gelooft heeft eeuwig leven. (Johannes 3: 22-36)

33

di 22 Gods bedoeling met ons is dat wij gered worden door onze Heer Jezus Christus. Hij is voor ons gestorven opdat wij, of we nu op aarde zijn of gestorven zijn, samen met hem zullen leven. (1 Tessalonicenzen 5: 4-11) wo 23 Jezus zegt: Alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk van God zien. (Johannes 3: 1-8) do 24 Paulus schreef: Probeer ik mensen te overtuigen of God? Probeer ik soms mensen te behagen? Als ik dat nog altijd zou doen, zou ik geen dienaar van Christus zijn. (Galaten 1: 6-11) vr 25 Jezus zei: Hij die mij gezonden heeft is bij mij; hij heeft me niet alleen gelaten, omdat ik altijd doe wat hij wil. (Johannes 8: 28-32) za 26 Paulus schreef: Wij danken God dat u zijn woord, dat u ontvangen hebt, niet hebt aangenomen als een boodschap van mensen, maar als wat het werkelijk is: als het woord van God dat ook werkzaam is in u. (1 Tessalonicenzen 2: 1-13) zo 27 Jezus zei: Kom tot inkeer, want het koninkrijk van de hemel is nabij! (Matteüs 4: 12-23) ma 28 Jezus zegt: Geef, dan zal je gegeven worden; een goede, stevig aangedrukte, goed geschudde en overvolle maat zal je worden toebedeeld. (Lucas 6: 27-38) di 29 Nu bent u, die eens ver weg was, in Christus Jezus dichtbij gekomen. (Efeziërs 2: 11-18) wo 30 De Heer zegt: Ik laat de vrede als een rivier naar mijn volk toe stromen. Wat jullie dan zien, zal je hart verblijden. (Jesaja 66: 12-14) do 31 Paulus schreef: Door de kerk zal de wijsheid van God in al haar schakeringen bekend worden, naar het eeuwenoude plan dat hij heeft verwezenlijkt in Christus Jezus. (Efeziërs 3: 7-13)

Kerkinformatie

Januari 2008

ADVERTENTIES RUBRIEK

Advertenties

Aanlevering

Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties. Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/ hele pagina). Voor deze formaten gelden respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, € 698 en € 1.394. Andere advertenties bestaan in de formaten: 1/8, 1/4, 1/2 en 1/1. De prijzen zijn respectievelijk: € 348, € 698, € 1.394, € 2.788.

Per e-mail aan: [email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand), per fax aan (030) 880 14 45, of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.

in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.

Uiterste aanleverdata: Maartnummer: 6 februari Aprilnummer: 3 maart Meinummer: 2 april Juninummer: 7 mei

Logo’s Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste tekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen

De Protestantse Kerk in Nederland telt 2,3 miljoen leden in 1800 plaatselijke gemeenten. Zij wil een aansprekende, aanstekelijke kerk zijn en is actief met het uitdragen van de Bijbelse boodschap in deze wereld.

De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.

Protestantse wijkgemeente Oost- De Ark te Maassluis zoekt per direct een enthousiaste

kerkelijk werker m/v voor een dienstverband van 24 uur per week.

Ter ondersteuning van kerk en gemeenten kent de Protestantse Kerk een dienstenorganisatie. Deze is gevestigd in Utrecht. Voor de afdeling Communicatie en Fondsenwerving zijn wij op zoek naar een fulltime

Wij zoeken iemand die: – affiniteit heeft met en ervaring in het ouderenpastoraat; – zich interesseert voor de leefwereld van jong en oud; – graag wil samenwerken met de wijkpredikant, de wijkkerkenraad en de wijkteams; – op verzoek rouwdiensten en begrafenissen en/of crematies wil leiden; – een afgeronde opleiding HBO-theologie heeft; – bij voorkeur woonachtig is in de regio; – een flexibele opstelling heeft ten aanzien van de te werken 24 uur; – meelevend lid is van de Protestantse Kerk in Nederland.

coördinator corporate communicatie en woordvoerder Uitgebreide informatie over deze functie treft u aan op de website www.pkn.nl (tabblad ‘actueel’, vacatures). U kunt ook contact opnemen met mw. H.J. van den Brink, waarnemend hoofd Communicatie & Fondsenwerving, tel. (030) 880 1902, e-mail: [email protected]. Uw sollicitatiebrief met cv zien wij graag tegemoet voor 14 januari 2008. U kunt deze zenden aan de heer H. te Pas, hoofd HRM ([email protected]).

Wij bieden: – een betrokken wijkgemeente; – een enthousiaste wijkkerkenraad; – een bevlogen wijkpredikant; – een tijdelijk dienstverband voor een jaar, met indien nodig een verlenging – salaris en arbeidsvoorwaarden conform de CAO voor kerkelijk medewerkers (PKN).

De Hervormde Gemeente ‘s-Gravendeel zoekt een

pastoraal werker (voor 12-14 uur per week ).

Uw reactie, voorzien van curriculum vitae, kunt u richten aan de scriba van wijkgemeente Oost- De Ark Mevr. F. de With, tel. (010) 592 54 03 of e-mail: [email protected]

Taken: – pastoraal bezoekwerk – leiden begrafenisdiensten en alleengaandenkring – toerusten wijkouderlingen en wijkbezoekers.

Voor inlichtingen over de functie en de wijkgemeente kunt u contact opnemen met de voorzitter van de wijkgemeente: Mevr. H. van Dijke, tel. (010) 592 49 71 of e-mail: [email protected]

Kwalificaties: – geregistreerd kerkelijk werker – ervaring in het pastoraat – affiniteit met confessionele setting. Nadere inlichtingen en schriftelijke sollicitaties (uiterlijk 15-01-2008) naar: ds. Jac. Jongejan, tel. (078) 621 09 80 of [email protected], Kerkstraat 25, 3295 BD ‘s-Gravendeel.

34

Kerkinformatie

Januari 2008

ADVERTENTIES RUBRIEK

De Protestantse Gemeente te Castricum zoekt een

kerkelijk werker (m/v)

Feij#^Xe YkhikiWWdXeZ(&&. M_dZ[i^[_c#D8?

voor 30%, met een theologische opleiding op HBO-niveau De PGC heeft twee predikanten en een jongerenwerker in dienst en is een open, oecumenisch gerichte kerkgemeenschap. Meer informatie vindt u op onze website: www.pgcastricum.nl Gedacht wordt aan de volgende werkzaamheden: – pastoraat, vooral voor ouderen – leiden van uitvaarten – voorgaan in enkele vieringen – bijwonen van pastoraal overleg.

Pastoraat - Liturgie - Exegese - Verhalen vertellen Locaties: Zwolle en Utrecht Brochure aanvragen/inschrijven? 038 - 4 699 699 (Zwolle) 030 - 2 627 333 (Utrecht) [email protected] www.windesheim.nl

Benoeming voorlopig voor een periode van 2 jaar. Beloning volgens de richtlijnen van de PKN. Wonend in de omgeving van Castricum. Sollicitaties, vóór 15 januari, richten aan: Mevrouw B. Goede -Weijer (scriba), Grutto 31, 1902 KW Castricum. Voor vragen tel. (0251) 65 67 63 of [email protected]

het gebeurt op windesheim

Toer stopt,

breidt uit

bon

Boekencentrum Uitgevers en de Protestantse Kerk stoppen per 1 januari 2008 de uitgave van het tijdschrift toer. Boekencentrum heeft besloten de functie van toer op te nemen in haar tijdschrift Woord & Dienst. Met ingang van 2008 zal Woord & Dienst 4 maal per jaar een speciaal toerustingsnummer maken, met 8 extra pagina’s.

En dat zonder dat de abonnementprijs stijgt! Maak ook kennis met de vernieuwde Woord & Dienst, het opiniërend en toerustend magazine voor de Protestantse Kerk en ontvang

6 nummers voor slechts `8,–.

QJa, ik wil graag een proefabonnement op Woord & Dienst. Ik heb de afgelopen 12 maanden geen (proef )abonnement gehad.

Naam Straat Postcode en plaats Telefoon / e-mail

Ga voor meer informatie naar www.woordendienst.nl.

Stuur deze bon in een gesloten envelop naar: Administratie Woord & Dienst, Antwoordnummer 10291, 2700 VB Zoetermeer

35

Kerkinformatie

De Protestantse wijkgemeente Hillegersberg-Noord van de Protestantse gemeente RotterdamNoordrand te Rotterdam zoekt, in de vacature die is ontstaan door het vertrek van één van de wijkpredikanten, een

ADVERTENTIES RUBRIEK

Januari 2008

De Protestantse Gemeente te Borger (Drenthe), voortgekomen uit de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk, zoekt een

fulltime predikant(e) predikant (m/v) met ervaring; 0,5 fte

De wijkgemeente is gevormd door het samengaan, per 1 maart 2007, van een hervormde wijkgemeente en een gereformeerde kerk. Het is een open PKN-gemeente die van harte zoekt God te dienen en omziet naar elkaar. Wij zoeken een predikant(e) die – voluit staat in de protestantse traditie. – communicatief en wervend is, met bijzondere aandacht voor jongeren, jonge gezinnen, nieuw-ingekomenen, niet-kerkelijken en de scholen in de wijk. – de boodschap van het Oude en NieuweTestament in verstaanbare taal en herkenbare vormen stem geeft in deze tijd. – het gesprek binnen onze gemeente kan laten bloeien, rekening houdend met de verschillende geloofsbelevingen. – intensief samenwerkt met de aanwezige predikant, zodat ieders specifieke kwaliteiten goed uit de verf komen. – in staat is op zorgvuldige en speelse wijze vorm en inhoud te geven aan de liturgie. – betrokken wil zijn bij wat er in de wijk en in de stad gebeurt.

Wij zoeken iemand – met een hervormde achtergrond, gezien de samenstelling van de gemeente. – die affiniteit heeft met kinderen, jeugd en jong volwassenen. – die in teamverband kan samenwerken met de andere fulltime predikant (van gereformeerde origine) – die rond de 40 jaar is, en die minimaal 1 gemeente heeft gediend. – die op eigentijdse en inspirerende wijze voorgaat in de erediensten, zodat jongeren en ouderen er door worden aangesproken. – met creatieve ideeën om onze gemeente te stimuleren. Wij bieden – een gemeente met ruim 1400 leden. (www.protestantsegemeenteborger) – een actieve gemeente waar vieringen, pastoraat, diaconaat en omzien naar elkaar, jeugd- en jongerenwerk belangrijk zijn. – een prettige werksfeer – een prachtige woon en werk omgeving.(www.borger-odoorn.nl) – hulp bij het vinden van geschikte woonruimte. Mocht u meer informatie willen kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie tel. (0599) 28 73 62 of 06 – 10 01 35 81. Spreekt deze uitdaging u aan, richt uw sollicitatie dan aan: De beroepingscommissie Borger p.a. Jan van Donkersgoed, voorzitter Ellertsweg 6 9535TA Ellertshaar e.mail: [email protected] Uw reactie dient uiterlijk 20 februari 2008 in ons bezit te zijn.

De Protestantse gemeente te Didam (in de gemeente Montferland) is op zoek naar een

predikant m/v voor een vacature van 80 %

Voor inlichtingen en een informatiepakket kunt u contact opnemen met – J.A. Ketel, Lijsterlaan 82, 3055 CJ Rotterdam, (010) 422 29 50, e-mail: [email protected] of – mw. M.J. Verschuure, Berglustlaan 46, 3054 BJ Rotterdam, (010) 422 62 86, e-mail: [email protected] Sollicitaties kunt u, tot uiterlijk 19 januari, richten aan de heer J.A. Ketel.

Wij zoeken een predikant die: – beschikt over een aantal jaren ervaring, opgedaan in tenminste één kerkelijke gemeente en die een inspirerende en open persoonlijkheid is met gevoel voor humor en met relativeringsvermogen; – de bijbelse boodschap op hedendaagse wijze weet te vertolken in eredienst en catechese; – luisterbereid is en gevoel heeft voor zowel het crisispastoraat als het persoonlijke pastoraat; – beschikt over liturgische kwaliteiten en bereid is om – in samenwerking met de kerkenraad – te blijven zoeken naar een levende vormgeving van de erediensten Er is een pastorie beschikbaar. Belangstellenden kunnen een uitgebreid informatiepakket aanvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie, de heer H. Makkinga, Van Rouwenoortweg 18, 6942 PK Didam, telefoon (0316) 22 87 09 (website: www.pkn-didam.nl). Een sollicitatie met c.v. en voorzien van motivering, kunt u binnen drie weken na het verschijnen van dit blad richten aan bovenstaand adres.

36

Kerkinformatie

ADVERTENTIES RUBRIEK

Januari 2008

Welke fulltime

predikant(e) zorgt voor nieuw elan op historische grond?

De Protestantse Gemeente Deventer is de voortzetting van de Hervormde Gemeente, Gereformeerde Kerk en Evangelisch Lutherse Gemeente en heeft twee wijkkerkenraden en een algemene kerkenraad. In de Lebuïnuswijk is in 2005 door vertrek van de predikant een vacature ontstaan waarin is voorzien door de aanstelling van een interim-predikant.Tevens is er een halftime predikant. De wijk beschikt over de historische Lebuïnuskerk en een wijkgebouw. Er is veel aandacht voor liturgie en kerkmuziek. Een professioneel musicus is cantor / organist. De gemeente is zowel op interne ontwikkeling gericht als op kerk-zijn in de stad met nieuwe vormen van diaconaat. De gemeente wil God dienen en maakt gebruik van beproefde oudtijdse tradities en eigentijdse vormen. www.pkn-deventer.nl

Wij zoeken iemand die: – een warme, luisterende uitstraling heeft en die leeft vanuit een persoonlijk geloof; – een voortrekkersrol vervult, sturing geeft, motiveert en delegeert; – de diversiteit aan geloofsbelevingen verstaat en daarin verbondenheid schept; – ervaring heeft als predikant. Wij vragen iemand met visie en aandacht voor de volgende aspecten van het gemeentewerk: – bevorderen onderlinge gemeenschap; – pastoraat en pastorale organisatie; – geloofsgesprek en -onderricht; – jeugd- èn ouderenwerk; – kerk-zijn in de stad. Wij hechten aan een verzorgde liturgie, waarin ruimte is voor nieuwe vormen. Een inspirerende, verhelderende preek gericht op verbinding tussen bijbelse woorden, persoonlijk geloof en dagelijks leven, is essentieel. Voor nadere informatie: ds. A. de Boer (interim-predikant, tel. (030) 236 98 86) en dhr. B. IJspeert (secretaris beroepingscommissie, tel. (0570) 64 27 40). De beroepingscommissie nodigt belangstellenden uit vóór 1 februari 2008 hun sollicitatiebrief met cv te sturen naar dhr. B. IJspeert, Boutensgaarde 136, 7414 WS Deventer.

De Gereformeerde kerk van Berlikum zoekt een fulltime

predikant (m/v) Wat bieden wij – Een gastvrije gemeente waar iedereen zich thuis mag voelen – Een enthousiaste gemeente die betrokken is op elkaar en op de samenleving – Een prettige werkomgeving waarbinnen ruimte is voor nieuwe ideeën en suggesties – Een eigentijdse, ruime pastorie. Wat vinden wij belangrijk – Motiveren en inspireren – Jeugd- en Jongerenwerk – Ouderenpastoraat – Stimulerend en ondersteunend bij het vergevorderde SoW-proces. Bent u diegene die zich door het bovenstaande aangesproken voelt, dan komen wij graag met u in contact. Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met de secretaresse van de beroepingscommissie: Mevr. D. de Vries, Meseame 6, 9041 ET Berlikum (Fr) Tel. (0518) 46 13 98 E-mail : [email protected] Op aanvraag beschikbaar : cd-rom met verdere informatie en uitgebreide profielschets.

37

Kerkinformatie

Januari 2008

ADVERTENTIES RUBRIEK

De Parkstraatgemeente Arnhem zoekt een inspirerende en vrijzinnige

Protestantse gemeente Hellevoetsluis Hellevoetsluis zoekt voor de Petrakerk een enthousiaste

predikant predikant (e) Protestantse Gemeente Hellevoetsluis De Protestantse Gemeente Hellevoetsluis kent een rijke variatie aan geloofsbeleving in de breedte van de PKN. Na voltooiing van het Samen op Weg-proces, is gekozen om de erediensten in de drie kerken een eigen profiel te geven met een vaste predikant. Voor de Petrakerk zoeken we een fulltime predikant om vorm te geven aan het onderstaande profiel.

voor 0,75 fte aanstellingstermijn: 5 jaar met de mogelijkheid tot verlenging De Parkstraatgemeente is een samenwerkingsverband van Remonstranten en Vrijzinnig Protestanten en wil een plek bieden voor een ieder die beschutting, veiligheid en bemoediging zoekt. Onze gemeente telt ongeveer 250 leden.

De Petrakerk wil een gemeenschap zijn: – waar jongeren en ouderen zich thuis voelen, met ruimte voor individuele geloofsbeleving – die zoekt naar nieuwe vormen zonder de traditie overboord te zetten – die mensen (opnieuw) weet te betrekken Daarbij zijn al veel mensen actief, zowel bestuurlijk als creatief.

Taakomschrijving: 1. voorgaan in vieringen en daarbij de leden van de gemeente betrekken 2. pastoraat,met aandacht voor de verschillende leeftijdsgroepen in onze gemeente 3. activiteiten ontplooien en klankbord zijn voor mensen buiten de Parkstraatgemeente die belangstelling hebben voor onze geloofsgemeenschap 4. diaconaat 5. jeugd en jongerenwerk 6. werken met groepen in de gemeente op zodanige wijze dat alle deelnemers in die groepen worden gestimuleerd tot meedoen 7. stimuleren van contacten in Arnhem e.o. met andere kerkgenootschappen, instellingen, organisaties en groepen buiten de Parkstraatgemeente

De Eredienst is een ontmoetingsplaats: – waar wij de vreugde en hoop van het evangelie beleven – waar wij leren hoe je christen in deze tijd kunt zijn, met oog voor elkaar en de wereld om ons heen – met een uitleg van de bijbel naar deze tijd – waar we structureel liederen zingen van psalm tot opwekking, met begeleiding van orgel tot band – waar wij elkaar na de dienst graag ontmoeten tijdens het koffiedrinken

De eerste twee activiteiten zullen de meeste aandacht van de predikant vragen

De uitdaging voor de predikant Om deze vernieuwing te realiseren, verwachten we dat je: – met enthousiasme voorgaat in aansprekende kerkdiensten, waarin de vreugde van het evangelie naar voren komt – actief en op een natuurlijke manier jongeren bij de gemeenschap betrekt – initiatief toont en creatieve en frisse ideeën aandraagt – de taakgroepen stimuleert en ondersteunt – samenwerkt met beide andere predikanten, ouderenpastor en pastoraal medewerker – oog hebt voor de verscheidenheid binnen de gemeente

Wij vragen van deze predikant: 1. goede theologische scholing op academisch niveau 2. vrijzinnige signatuur, een open oog voor moderne ontwikkelingen in de theologie en maatschappij 3. een samenbindende en inspirerende persoonlijkheid 4. een communicatieve instelling 5. mensen kunnen toerusten voor de taken in de gemeente 6. affiniteit met jeugd- en jongerenwerk 7. capaciteiten om netwerken op te bouwen 8. organisatorische kwaliteiten 9. bij voorkeur woonachtig regio Arnhem of bereid zijn zich daar te willen vestigen

Hellevoetsluis als woonplaats: Een dynamische plaats met ruim 40.000 inwoners. Het is een mooie plaats aan het Haringvliet met o.a. de oude vesting, moderne havens, een winkelcentrum, theater, restaurants en scholen. Verder zijn er veel sport- en recreatiemogelijkheden, waardoor jong en oud zich hier thuis voelen.

Het salaris en de overige arbeidsvoorwaarden zijn overeenkomstig de geldende traktementsregeling van de Remonstrantse Broederschap c.q. de Protestantse Kerk in Nederland. Schriftelijke sollicitaties, voorzien van een curriculum vitea, dienen voor 1 februari gericht te worden aan: mw. E. den Hoedt Leoninusstraat 32 6821 ER Arnhem Tel. (026) 443 34 03 e-mail: Ellen@ edho.demon.nl Voor inlichtingen kunt u zich tot haar wenden.

Reageren? Hebben wij je enthousiast gemaakt? Stuur een reactie of neem contact op met de secretaris van de beroepingscommissie. We voorzien je graag van meer informatie. Secretaris : Jan Poot Moriaanseweg West 15 3222 AB Hellevoetsluis Tel. (0181) 21 55 48 E-mail: [email protected]

38

Kerkinformatie

ADVERTENTIES RUBRIEK

Januari 2008

De Gereformeerde Kerk (PKN) te Ommen (OV.) is op zoek naar:

Predikant (v/m) 50 %

Informatie : De Gereformeerde kerk heeft : – 2925 leden; – 1847 belijdende leden – 1078 doopleden – 3 wijken met elk een predikant (fulltime) – een monumentaal kerkgebouw – een grote diversiteit aan leden – een grote groep vrijwilligers

Wij zoeken een predikant die : – zich geïnspireerd weet door het Woord van God, zoals dat beslissend tot ons gekomen is in Jezus Christus en zoals de kerk dat belijdt in de Apostolische Geloofsbelijdenis – krachten van jong en oud weet te bundelen, te inspireren en te betrekken bij geloof en de kerk – enthousiast, betrokken en creatief is in het geven van catechese – vooral jeugd en jonge gezinnen aanspreekt, stimuleert en inhoud wil geven aan vorming en toerusting – openstaat voor problemen van deze tijd, zoals randkerkelijkheid, kerkverlating en daar daadwerkelijk aandacht aan wil schenken – zich toelegt op eigentijdse prediking, een taal spreekt die zowel door jongeren als ouderen verstaan wordt – vorm kan en wil geven aan theologische en liturgische ontwikkelingen, waarbij gemeenteleden actief kunnen worden ingeschakeld – een uitstekende samenwerking kan en wil opbouwen in en met het predikantenteam – een positieve en actieve instelling heeft ten aanzien van het fusieproces binnen de PKN Functie-eisen : – afgeronde universitaire opleiding theologie – ervaring in minimaal één gemeente Aanvullende informatie: – een informatiemap met daarin een uitgebreide profielschets en taakomschrijving is op te vragen bij: mw. Q. Ruiter-Tjerkstra, Edith-Hof 2, 7731 BK Ommen tel. (0529) 45 32 25, e-mail: [email protected] (secr. beroepingscommissie)

De Gereformeerde kerk: – maakt deel uit van de PKN Ommen – staat in een toeristische plaats Verdere informatie: – www.pkn-ommen.nl

Inlichtingen bij: Mw. H. Meulenkamp-Wermink (voorzitter beroepingscommissie) tel. (0529) 45 36 71 (na 18.00 uur); email: [email protected] Wij zien uw sollicitatiebrief (per post of per e-mail) graag uiterlijk vrijdag 1 februari 2008 op het adres van de secretaris van de beroepingscommissie. De gegevens van de secretaris zijn hierboven genoemd.

De Protestantse Gemeente Uithoorn is een open kerkgemeenschap waar het evangelie van Jezus Christus wordt vertaald in omzien naar elkaar. Meer informatie op www.pkn-uithoorn.nl Zij zoekt een

kerkelijk werker 40% op HBO niveau (v/m) Taken: – Jeugd- en jongerenwerk – Pastoraat jongvolwassenen en jonge gezinnen. Wij vragen iemand, die: – beleidsmatig en praktisch wil werken en in samenwerking het jeugd- en jongerenwerk vorm kan geven – bereid is ook op avonden te werken – jonge gezinnen weet te betrekken bij het werk van de kerk Wij bieden – een tweejarig contract waarna kans op verlenging – een actief jeugdteam. – salaris conform de PKN-salarisschalen. Procedure – informatie bij Liesbeth Geudeke, du Perronlaan 36, 1422 CR Uithoorn, (0297) 56 12 26, [email protected] – Uw sollicitatiebrief gaarne uiterlijk 18 januari opsturen naar bovenstaand adres.

39

9: DDGAD< KDDG7>?

I 6 6 C D 8 >6 9 9 A : G : L  I : = = G D D ODC96<K (;:7GJ6G>'%%-

C66I

A$L:G:A99>68D

I>:#C LLL#@:G@>C68