Kerkinformatie. Kerkenbeurs in Utrecht Calvijn en de lutheranen Nes Ammim als ontmoetingsplaats

Kerkinformatie Nummer 132 168

December Maart 2009 2005

Kerkenbeurs in Utrecht Calvijn en de lutheranen Nes Ammim als ontmoetingsplaats

Inhoud

Kerkinformatie

berichten

Colofon

Maart 2009

Vooraanstaand bericht met goedgevulde kop Intro Nummer 168 Maart 2009

Eerste 3 Kerkenbeurs tekstregel Protestantse Kerk op beurs Kerk & Gemeente 2009 4 Calvijnjaar Calvijnjaar is uitdaging voor lutheranen

Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland.

6 Kroniek Afgebrand - opgebrand

Algemeen adres

10 Missionair Werk Team Missionair Werk gaat het land in

Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, fax (030) 880 13 00.

11 Missionair Werk Breng Pasen dichterbij!

Abonnementenadministratie

7 Berichten 8 Landelijke Ledenregistratie Ledenregistratie en dienstverlening

Abonnementsprijs € 17,50 per jaar; buitenland € 24,–. Vanaf 35 ex.: € 15,– per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25, [email protected].

12 Berichten 14 Calvijnjaar Wandelen langs protestantse sporen 15 Calvijnboek ‘Als kind wist ik meer over Luther’ 16 JOP Kinderen en geloven: samen op verhaal komen (2)

Artikel van minder belang; kop over een kolom 19 Blindenbibliotheek

Dit blad is voor visueel gehandicapten in aangepaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.

0 Israël Nes Ammim als ontmoetingscentrum 2 Eerste tekstregel 22 Geldwerving Jongeren en Kerkbalans? Een logische combinatie!

Redactie-adres

18 Diaconaat HIP

23 Kerkbalans Kerkbalans in Oost-Souburg omlijst met gebed 24 Berichten 26 Collectepagina

Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17. Fax (030) 880 14 45. E-mail: [email protected] Advertenties: [email protected] tel. (030) 880 14 17.

Redactie

27 Predikantswisselingen

Ronald Bolwijn, Janet van Dijk, Evert-Jan Hazeleger, Jan-Gerd Heetderks (hoofdredacteur), Henk Jan Oosterink en Frans Rozemond (eindredactie).

28 Bijbelteksten 29 Advertenties

Basisvormgeving

Artikel van minder belang; kop over een kolom Bij de voorplaat: Paasgroetenactie 2009

Total Identity, Amsterdam

Opmaak

Elk jaar sturen vele duizenden gemeenteleden een paasgroet ter bemoediging aan gevangenen zowel in Nederland als in het buitenland. Vorig jaar werden maar liefst honderdduizend kaarten verzonden. Op dezetekstregel manier wordt hen verkondigd dat zij waardevolle mensen zijn in Christus’ ogen. Eerste De kaarten hebben twee thema’s: ‘Zien met nieuwe ogen’ en : ‘Naar een stad van vrede’. De coverfoto van deze maand toont één van de kaarten uit de laatste categorie. Met Pasen vieren Christenen wereldwijd de opstanding van Jezus. De dood en de nacht wijken voor het licht. Het visioen van Jezus is een stad van vrede, een samenleving waarin het recht wint van onrecht en de vrede zegeviert.

Interface Communicatie, Ede

Druk Koninklijke BDU, Barneveld

Kerkinformatie op internet www.pkn.nl>Tijdschriften/Nieuwsbrieven

Hoe ziet voor jou een stad van vrede eruit? Wat is er nodig voor een stad van vrede? Wat kun je zelf daaraan doen? Over die vragen verzorgde het Catechetisch Atelier van Elspeth Pikaar (kunstenares) en Folly Hemrica (justitiepastor en kunstenares) afgelopen jaar projecten binnen penitentiaire inrichtingen. Dat leidde - samen met de gedetineerden - tot deze bijzondere Paasgroetenkaarten.

Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg.

Doet u mee? Stuurt u ook groet? Hoe het werkt, en alle andere informatie vindt u op: www.kerkinactie/paasgroetenactie of www.boekencentrum.nl.

ISSN 1380-460X

2

Kerkinformatie

Maart 2009

Kerkenbeurs

Irene Versnel

Protestantse Kerk op Kerkenbeurs 2009

Tijdens de beurs Kerk & Gemeente, die op 20 en 21 maart 2009 gehouden wordt, zal de Protestantse Kerk aanwezig zijn met een eigen stand. Bij een kopje koffie in een kerkbank is er gelegenheid om informatie in te winnen over het werk van kerk en dienstenorganisatie. De kerkenbeurs Kerk & Gemeente 2009 zal officieel worden geopend met een debat tussen bisschop G.J.N. de Korte en dr. A.J. Plaisier, scriba van generale synode van de Protestantse Kerk. Aan het gesprek zullen verder Leo Fijen (KRO) en Andries Knevel (EO) deelnemen. Deze opening vindt plaats op vrijdag 20 maart in hal 3 in de Jaarbeurs Utrecht. Het debat zal gaan over de rol van de kerk in de samenleving. Waaruit bestaat die en wat betekent dat voor de toekomst en de onderlinge betrekkingen?

Kerkplein De stand van de Protestantse Kerk heeft de vorm van een bijzonder kerkplein. Rondom de opgestelde Rijdende Kerk vindt een aantal activiteiten plaats. Zo kunnen bezoekers in gesprek gaan met onder andere synodepreses ds. Gerrit de Fijter, scriba dr. Arjan Plaisier en met Haaije Feenstra, de directeur van de dienstenorganisatie. Verder wordt het werk van kerk en dienstenorganisatie gepresenteerd. Op de beurs zijn diverse podia te vinden waar organisaties zich zullen presenteren. De Protestantse Kerk verzorgt daar twee workshops op het gebied van jeugdwerk, missionair werk en communicatie.

Toerusting Geloven in leren! is de leus van het Toerustingscentrum (PCTE). Dit centrum biedt cursussen en trainingen die het werk van de vrijwilligers in de gemeente ondersteunen. Tijdens de beurs is hierover volop informatie te vinden en de cursusmaterialen liggen er ter inzage. Bij de stand ‘Kerk in Ontwikkeling’ kun je je plaatselijke gemeente samen met een gemeenteadviseur ‘doorlichten’. Hieruit komt een profiel naar voren waarop de gemeente verder kan borduren, bijvoorbeeld door het volgen van een cursus, het opzetten van nieuwe activiteiten of de bestaande eens onder de loep nemen.

Kerk in Actie geld inzamelt en welke projecten worden daarmee mogelijk gemaakt? De tweede beursdag, 21 maart, valt samen met de Internationale Dag tegen Racisme. In de stand van Kerk in Actie wordt daarom speciaal aandacht besteed aan nieuwe vormen van racisme. Verder er is gelegenheid vragen te stellen over de kerk en vluchtelingenwerk.

tellen wat JOP voor de gemeente kan betekenen. Dit wordt geïllustreerd door filmpjes en foto’s. JOP verzorgt ook een workshop op een van de podia op de beurs. Irene Versnel is medewerker Corporate Communicatie.

Missionair werk en Kerkgroei Missionair Werk en Kerkgroei is een speerpunt van beleid in de Protestantse Kerk en zal dus niet ontbreken op de beurs. Bestaande en nieuwe materialen voor het missionaire werk liggen ter inzage en kunnen aangeschaft worden. De bezoekers kunnen een gesprek aanknopen met medewerkers van missionair werk en bijvoorbeeld van programmamanager ds. Hans van Ark van het Landelijk Dienstencentrum horen wat de plannen zijn voor de komende jaren.

Kerk in Actie

JOP

Kerk in Actie stelt beursbezoekers in de gelegenheid om te ontdekken hoe duurzaam hun eigen gemeente is door middel van de zogeheten ‘duurzaamheidsscan’. Je kunt er concreet zien hoe onze manier van leven in Nederland mensen in ontwikkelingslanden kan helpen. Wie zijn de mensen voor wie

De jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, JOP, is aanwezig met informatie over de verschillende projecten, zoals WEcollect (een inzamelingsactie van JOP en Kerkbalans) en het evenement WAKE UP CALL, dat in 2009 plaatselijk georganiseerd kan worden. Medewerkers staan klaar om te ver-

3

Meer informatie

De beurs Kerk & Gemeente wordt gehouden op 20 en 21 maart 2009 in de Jaarbeurs te Utrecht. Toegang is € 5,- Abonnees van Kerkinformatie hebben bij het februarinummer al een toegangsbewijs ontvangen. De beurs wordt georganiseerd door De Wild & Van de Wetering Events, een christelijk evenementenbureau. Meer informatie over de beurs: www.kerkengemeente2009.nl. Voor meer informatie over de stand van de Protestantse Kerk: Janet van Dijk, [email protected], (030) 880 14 82.

Kerkinformatie

CALVIJNJAAR 2009

Maart 2009

Sabine Hiebsch

Calvijnjaar is uitdaging voor lutheranen

De reformatoren Martin Luther en Johannes Calvijn hebben elkaar nooit ontmoet. Calvijn was 26 jaar jonger en bouwde voort op wat hij van Luther had geleerd. Wellicht biedt dit Calvijnjaar de gelegenheid voor een hernieuwde ontmoeting van de beide confessies in de Protestantse Kerk in Nederland. 2009 is het Calvijn-jaar (1509-1564), maar ook het Haydn-jaar (1732-1809), het Darwinjaar (1809-1882), het Lincoln-jaar (18091865), het jaar waarin de 100ste verjaardag van koningin Juliana (1909-2004) herdacht wordt, waarin het Internationale Pooljaar afloopt en ten slotte het Jaar van de Sterrenkunde. Met name dit laatste geeft een prachtige terugkoppeling naar Calvijn en de Reformatie. Het Jaar van de Sterrenkunde wordt dit jaar gevierd omdat het 400 jaar geleden is, dat voor het eerst gebruik werd gemaakt van een sterrenkundige telescoop. In juli 1609 zag de Engelse wiskundige en sterrenkundige Thomas Harriot (1560-1621) als eerste de maan door een telescoop. Een paar maanden later kon Galilei Galileo (1564-1642) als eerste met behulp van een zelfgemaakte telescoop nevels, planeten en de vier manen bij Jupiter observeren. Het feit dat hij juist in 1609 zijn eigen telescoop kon construeren had hij te danken aan de Nederlander Hans Lipperhey (1570-1619) uit Middelburg. Lipperhey was het in 1608 gelukt om door het gebruik van het allerbeste Venetiaanse glas en het beheersen van de beste slijptechnieken twee geslepen lenzen te combineren en zo de bouw van een telescoop mogelijk te maken. Galileo, geboren in het sterfjaar van Calvijn, werd voor zijn hemelse observaties door de Roomse inquisitie veroordeeld en pas in 1992 definitief gerehabiliteerd. Reeds één van zijn voorlopers, de Poolse geleerde Nicolaus Copernicus (1473-1543), stootte op kerkelijk onbegrip toen hij op basis van zijn onderzoek tot de conclusie kwam dat niet de aarde het middelpunt van het universum was, maar de zon. In zijn heliocentrische wereldbeeld was de aarde niet langer meer bijbels onbeweeglijk, maar draaide net als de sterren, de maan en andere planeten om de zon.

Luther Het was niet alleen de Katholieke Kerk, die Copernicus’ wereldbeeld veroordeelde. Ook aan Martin Luther (1483-1546) was deze nieuwe visie niet besteed. Ofschoon hij met zijn theologische hervormingsbeweging een grote provocatie en uitdaging voor de autori-

Martin Luther.

teit van de heersende kerk vormde en aan den lijve de consequenties daarvan had ondervonden, betekende dat toch niet dat hij openstond voor soortgelijke uitdagingen op alle andere wetenschapsgebieden. De nieuwe technische verworvenheden van de boekdrukkunst en de geneeskunde werden bijvoorbeeld positief ontvangen, maar de astronomie was een heel andere zaak. Astronomen konden weliswaar puur theoretische, wetenschappelijke stellingen bedenken, maar zij hadden niets over waarheidsvinding te zeggen. De waarheid over hoe de wereld in elkaar zat en welke plaats daarin de aarde, de zon, de maan en de sterren innamen, kwam voor Luther zonder enige twijfel uit de Bijbel. De vraag hoe Calvijn over Copernicus dacht, wordt door onderzoekers zeer verschillend beantwoord. Sommigen zeggen dat hij veel meer dan Luther openstond voor de ontdekkingen van de astronomie, anderen vinden daarentegen dat hij zich net als Luther terughoudend en afwijzend opstelde. Eén ding was zowel voor Luther als voor Calvijn duidelijk: niet de mens en zijn uitvindingen, maar God houdt de wereld in stand.

4

Ondanks nuanceverschillen bij sommige thema’s waren Luther en Calvijn in de essentie van hun theologie als geestverwanten met elkaar verbonden. Zij representeren aan de ene kant twee generaties van de Reformatie, aan de andere kant waren hun intenties toch niet zo verschillend. Luther en Calvijn zijn allebei niet begonnen met het idee een nieuwe kerk te willen stichten. Integendeel, zij wisten zich juist nauw met de katholieke kerk verbonden. Zij hoopten dan ook een vernieuwingsbeweging binnen de kerk te kunnen ontketenen, geen nieuwe kerk, maar wel een vernieuwing van de oude kerk.

Vernieuwing van de kerk Het fundament voor deze vernieuwing waren voor Luther de drie sola’s: sola gratia (alleen door genade), sola scriptura (alleen door de Schrift), sola fide (alleen door geloof). Deze drie sola’s zijn in de loop van een groeiproces dat gepaard ging met worstelingen en aanvechtingen de pijlers van Luthers theologie geworden. Het zijn kristallisatiepunten, die niet los van elkaar staan, maar met elkaar verbonden zijn. Het ene sola regeert niet over het andere, maar alle drie cirkelen om het

Maart 2009

Kerkinformatie

geweest zou zijn voor de hevige woedeaanvallen die Luther in deze periode vaak had. Hierbij wordt verondersteld dat Calvijns brief bij Luther een woedeaanval zou hebben losgemaakt. Luther had in de eerste maanden van 1545 zeker last van woedeuitbarstingen, die vooral te maken hadden met de chronische ziekten waar hij al jarenlang aan leed en die hem steeds meer lichamelijk en geestelijk hadden verzwakt. In de periode dat Calvijn op Luthers hulp hoopte bij zijn strijd tegen de Nicodemieten, was Luther zelfs zo ziek dat hij vaak met een karretje naar de kerk moest worden gereden.

Dr. Sabine Hiebsch.

centrum, het solus Christus. Alleen in hun samenspel vormen zij de basis van Luthers theologie. Het is deze theologie waardoor Calvijn - naast de studie van de Schrift en van de kerkvaders - voor de reformatie is gewonnen.

Calvijns brief aan Luther Anders dan hun theologische nabijheid en wederzijdse waardering zouden doen vermoeden, hebben Luther en Calvijn elkaar nooit persoonlijk ontmoet. Er was alleen indirect contact, bijvoorbeeld via brieven aan derden. Er is maar één directe brief bekend. Calvijn schreef deze brief op 21 januari 1545, 13 maanden vóór Luthers dood. In 1544 had Calvijn een traktaat gepubliceerd, waarin hij het gedrag van de Nicodemieten stellig afkeurde. Nicodemieten (zie Johannes 3: 2) noemden zich wel protestant in hun hart, maar namen ook aan de katholieke mis en alle gebruiken deel. Calvijn wilde graag Luthers advies in deze zaak. Hij stuurde zijn brief niet direct aan Luther, maar aan Melanchthon, die hij al kende, met het verzoek de kwestie aan Luther voor te leggen. Maar: Luther heeft deze brief nooit gekregen, omdat Melanchthon het beter achtte hem niet aan Luther te geven. Als reden hiervoor wordt vaak genoemd dat Melanchthon bang

De inhoud en de toon van Calvijns brief maakt het echter volstrekt onwaarschijnlijk dat Luther hierop met een woedeaanval gereageerd zou hebben. Integendeel. Uit Calvijns brief blijkt heel duidelijk dat hij Luther vereerde. Hij richt zijn brief aan ‘de zeer uitnemende leraar van de christelijke kerk, mijn zeer hooggeachte vader, doctor Martinus Luther’. Aan het slot van zijn brief noemt hij Luther een ‘hooggeleerde heer, [een] zeer voortreffelijke dienaar van Christus, mijn altijd hooggeachte vader’. Ook uit brieven aan derden is bekend dat Calvijn opgetogen en ook trots reageert als Luther schrijft met instemming zijn teksten gelezen te hebben. Het is daarom veel aannemelijker dat Melanchthon de brief van Calvijn niet aan Luther gaf, omdat hij hem in deze moeilijke periode van ziekte rust wilde gunnen en hem niet met nog meer werk wilde belasten. Het blijft desondanks een gemiste kans dat de twee reformatoren, beiden het boegbeeld van de eerste en tweede generatie van de reformatie, niet toch nog per brief van gedachten hebben kunnen wisselen. Calvijn zag Luther als de grote profeet waardoor de reformatorische beweging is ontstaan, en hij heeft zich daarom in de geschriften van Luther verdiept. Calvijn was ervan overtuigd dat hij recht deed aan de diepste inzichten van Luther. Wat niet wegneemt dat hij in de verwerking van de inzichten die hem door Luther zijn aangereikt zijn zelfstandigheid bewijst. De woorden van Luther waren

5

tenslotte niet de woorden van de Schrift en de Reformatie stopte niet met Luther. Hij zou de laatste geweest zijn die dat gewild had. Misschien heeft de reformatieonderzoeker Peter Meinhold wel gelijk als hij stelt dat Calvijn de grootste en eigenlijk ook de enige echte leerling van Luther was.

Nieuwgierigheid naar Calvijn Omdat Calvijn als reformator van de tweede generatie op de schouders van Luther stond, mag het historisch-chronologisch voor de hand liggen, dat iemand die de theologie van Calvijn bestudeert zich ook in de standpunten van Luther verdiept. Geografisch ligt het evenwel ook voor de hand dat een Lutheronderzoeker in Nederland de theologie van Calvijn niet buiten beschouwing laat. Dit geldt echter niet alleen voor hen die de theologie van Luther bestuderen, maar ook voor lutheranen in het algemeen. De evangelisch-lutherse synode in de Protestantse Kerk in Nederland heeft als kerkordelijke taak ‘het zorg dragen voor het bewaren en aan de gehele kerk dienstbaar maken van de lutherse traditie’. (ordinantie 4, artikel 23.1) Dit kan op den duur binnen deze concrete Nederlandse, protestantse context alleen op vruchtbare wijze gebeuren als er ook sprake is van wederkerigheid, van lutherse nieuwsgierigheid naar Calvijn en zijn theologie. Alleen dan ontstaat er een authentieke ontmoeting tussen twee confessies die samen kerk van Jezus Christus in de wereld willen zijn.

Praktische ontmoeting Een praktisch voorbeeld voor een dergelijke ontmoeting is de cursus Lutherana van de Theologische Vorming Gemeenteleden en het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie, die op dit moment in Amsterdam draait. Cursisten van alle kleuren van de Protestantse Kerk en daarbuiten bestuderen Luther en zijn theologie. Op één van de cursusdagen staat Calvijn centraal. Het gaat dan om de problemen van de beeldvorming rond Calvijn en om zijn rol als oecumenicus. Vervolgens wordt een stuk uitleg van Luther en Calvijn van dezelfde bijbeltekst gelezen: een ontmoeting, een vergelijking in bronnen als basis voor een gesprek. Het Calvijn-jaar is in dat opzicht wellicht juist ook voor lutheranen een welkome uitdaging. Gehoord willen worden vraagt luisteren. Gezamenlijk luisteren naar de woorden van Luther en Calvijn kan een zinvol begin voor een vernieuwde dialoog zijn. Dr. Sabine Hiebsch is Lutheronderzoeker aan de Protestantse Theologische Universiteit en lid van zowel de generale synode als de lutherse synode.

Kerkinformatie

Kroniek

Maart 2009

Gerrit de Fijter

Afgebrand - opgebrand In de afscheidsdienst van een zeer beminnelijke collega - jarenlang synodelid - vertelde hij hoe hij er onder geleden had dat het kerkbezoek terugliep. Ontroerend wat hij zei over de preekvoorbereiding: ‘Dan zit ik tot diep in de nacht van zaterdag op zondag te zwoegen op de Bijbeltekst om een zo goed mogelijke preek te leveren en ’s morgens permitteren gemeenteleden zich verstek te laten gaan. Daar kon ik steeds minder tegen. Daarom ben ik met vervroegd emeritaat gegaan’. Zo te spreken getuigt van kwetsbaarheid. Dat zou veel meer moeten gebeuren in onze kerk. En veel eerder dan in de afscheidsdienst. Deze predikant heeft het met Gods hulp vol kunnen houden. Bijna tot het eind. In toenemende mate halen velen dat niet. Predikanten in onze kerk staan onder grote druk. Niet alleen wat de zondagse eredienst betreft, veel andere taken van het predikantschap veroorzaken psychische klachten zoals stress en burnout. ‘Burnout’ is een containerbegrip, zeggen deskundigen; het geeft aan dat mensen fysiek en geestelijk opgebrand zijn en zich vervreemd voelen van hun (werk)omgeving. Ik zie het steeds vaker dat ‘gewone dominees’- zoals ik zelf ben - het zwaar te verduren krijgen. Het spreekwoordelijke ‘glazen huisje’ waarin de predikant vroeger werkte is geworden tot een opengebroken kas waar iedereen binnenloopt met zijn of haar kritiek. En soms de ruiten ingooit. Een andere collega met burnout-problemen schreef mij: ‘Even voor Pasen hakte ik de knoop door: ik stop er mee. Het hoeft voor mij niet meer. Alles en iedereen kijkt negatief naar mij, altijd maar weer kritiek. Soms uitgesproken, voor mijn gevoel vooral zwijgend. Op mijn preken is van de kant van de kerkenraad nog nooit een positieve reactie gekomen - wel van individuele leden. Bovendien wordt ik steeds minder elders gevraagd – een paar gemeenten vormen daar een gelukkige uitzondering op. Ik ben geen spreker’. Als ik dat hoor dan krimpt mijn hart ineen. En ik vraag me direct af wat wij hier als landelijke kerk aan kunnen doen. Kunnen we wel wat? Ja, waar het om perma-

nente educatie gaat moeten we wellicht meer op de lijn gaan zitten die artsen en andere academici kennen met hun bijspijker-weken. Maar toch, is het echte probleem niet dat we ons in de kerk en de gemeente niet kwetsbaar op durven stellen? Zou ‘de dienst van bemoediging’ niet veel meer gestalte moeten krijgen? Bemoedigen dominees elkaar wel eens? En kerkenraadsleden hun dominee? Een predikant zei: ‘Bij tijden voel ik mij heel eenzaam en alleen’. Ook de verhouding tot God staat bij burnout-predikanten vaak onder druk. Een collega schreef: ‘Ik heb me afgevraagd: heb ik niet te oppervlakkig gemeend dat hier mijn roeping lag? Dat God me heeft laten zitten, kan ik maar moeilijk uit mijn gevoel krijgen ook al neemt de theoloog in mij het toch voor God op’. Iets dergelijks schreef ook dominee Bax in het Reformatorisch Dagblad: ‘Een jaar lang heb ik echt helemaal niets anders gedaan dan in de stoel zitten. En dan vraagt zo’n therapeut: “Van wie moet jij eigenlijk zo hard werken? Van God, of van jezelf?” Toen zag ik in dat het voor mij allemaal vrome smoezen waren. Dat de Heere je toch roept tot dit werk en dat Hij dan ook wel de kracht zal geven. God vraagt niet het onmogelijke van een mens. En daarbij deed ik het werk echt heel graag. Maar ik moest leren dat ook werk dat je met blijdschap doet je helemaal stuk kan maken.’ Van de wegens burnout afgekeurde predikant ds. J. Belder verscheen onlangs het boek ‘Ziek van de kerk?’ Het is een soort documentaire die laat zien wat kerkelijke hectiek op een zeker moment met een simpele domineesziel kan doen, zo zei hij. Gelukkig staat er achter de titel ‘Ziek van de kerk’ een groot vraagteken. Het opgebrand en afgebrand raken van velen in onze samenleving - en dus ook de dominees - vraagt van de kerk een nieuwe investering in haar ‘professionals’. Vooral omdat burnout niet in de eerste plaats met de persoonlijkheid of de roeping te maken heeft. Maar met de manier van kerk-zijn in onze hectische samenleving waar alles met alles samenhangt. Gerrit de Fijter is preses van de generale synode.

6

Kerkinformatie

Synodescriba spreekt voor confessionelen Dr. Arjan Plaisier zal op 14 april een lezing houden voor de Confessionele Vereniging. Op die dag houdt deze vereniging haar Voorjaarsledenvergadering. In de morgen is er een huishoudelijk gedeelte, waarna voor de middagvergadering dr. Plaisier als scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk is uitgenodigd. Plaisier zal spreken over het thema ‘Modern orthodox’. De vergadering wordt gehouden op dinsdag 14 april om 13.30 uur in Nijkerk. Meer informatie: [email protected]

Maart 2009

berichten

Oud-hoofdredacteur Ton van der Hammen overleden Op 29 december 2008 overleed oud-hoofdredacteur van Kerkinformatie Ton van der Hammen uit Voorburg. Ton van der Hammen was van 1976-1983 perschef van de Gereformeerde Kerken in Nederland en verantwoordelijk voor de samenstelling van Kerkinformatie, toen nog alleen officieel orgaan van deze kerken. Van der Hammen stond bekend als iemand met grote passie voor gerechtigheid die de inhoudelijke kant van het kerkenwerk en de geloofsbeleving nooit uit het oog wilde verliezen. Hij bedacht onder meer de toenmalige achterpaginarubriek ‘Met andere ogen’, waarin gastschrijvers uit andere kerken hun mening gaven over de Gereformeerde Kerken. Zijn hoofdredactionele stukjes op

pagina 2 werden door veel mensen als eerste gelezen. Ook introduceerde hij de rubriek Taizé-bijbelteksten, als moment van bezinning tussen alle zakelijke kerkelijke berichten. Deze rubriek heeft nog altijd een gewaardeerde plaats in ons blad en geeft vorm aan een door velen gevoelde oecumenische band. Na zijn afscheid vond het ZWO-blad Vandaar in Van der Hammen nog tot medio 1986 een betrokken en deskundig redacteur. Ook daar ging het hem om de getuigende en dienende kerk. En steeds weer bestond die kerk voor hem uit mensen die zich gelovig inzetten voor anderen. Ton van der Hammen is 86 jaar geworden.

Rijksbekostiging godsdienst op openbare basisscholen

De kerk als klooster In het boek ‘De kerk als klooster - zicht op de toekomst’ wordt een beeld geschetst van de kerk in de toekomst. Auteur Jeroen Jeroense, predikant te Elst, heeft zich voor dit boek laten inspireren door de gastvrijheid en spiritualiteit van kloosters. Gemeenten kunnen het kerkgebouw openstellen als plek van gebed, religieus centrum en rustpunt te midden van een wereld vol rumoer. Naast een kapel om te vieren kent de ‘kerk als klooster’ ook een refter om een maal te nuttigen, een gastenverblijf waar de moderne pelgrim op adem kan komen, een tuin om in te wandelen, een bibliotheek om te studeren en een kapittelzaal voor lezing en ontmoeting. ‘De kerk als klooster - zicht op de toekomst’ is een uitgave van theologische uitgeverij Narratio en kost € 6,95. Meer informatie en bestellen: [email protected], www.narratio.nl.

Op 18 december 2008 nam de Tweede Kamer een amendement op de begroting 2009 van het Ministerie van OCW aan, waardoor structurele bekostiging van het godsdienstig en humanistisch vormingsonderwijs (G/HVO) in het primair openbaar onderwijs mogelijk wordt. Op de rijksbegroting wordt al voor 2009 een bedrag gereserveerd, zodat de docenten G/HVO met ingang van het schooljaar 2009/2010 kunnen rekenen op vergoeding voor hun werkzaamheden van rijkswege op het niveau van de CAO Primair Onderwijs. De partijen die het G/HVO verzorgen zijn druk bezig hun organisatie(s) aan te passen aan de nieuwe centrale financieringsstructuur. De Protestantse Kerk is hierbij betrokken via het CIO-O. Dit is een speciaal voor dit doel in het leven geroepen commissie voor het onderwijs van het CIO (Interkerkelijk Contact in Overheidszaken). Namens de Protestantse Kerk heeft ds. L.M. Bal hierin zitting.

Dienstencentrum Op 28 januari 2009 hebben vertegenwoordigers van het CIO-O, het Contactorgaan

Moslims en Overheid, de Rooms-Katholieke Kerk en het Humanistisch Vormingsonderwijs een intentieverklaring ondertekend met het oog op de vorming van een gemeenschappelijk dienstencentrum. Daarnaast zal ook voor de zendende instanties afzonderlijk een denominatief werkgeverscentrum worden ingericht, waar naar verwachting het formele werkgeverschap belegd gaat worden.

Aanmelding Voor een goede voortgang van dit proces is het noodzakelijk te weten wie op dit moment daadwerkelijk godsdienstles geven op de openbare school. Docenten die hebben meegedaan aan studiedagen GVO van de Protestantse Kerk worden deze maand aangeschreven. Naar verwachting zijn vele namen van predikanten die dit werk verrichten niet bij ons bekend. Het is wel van belang ook hen te bereiken. Wilt u ons daarom de naam van uw GVOdocent doorgeven? Dat kan naar: [email protected] Meer informatie kunt u vinden op de website www.gvoenhvo.nl en www.pkn.nl/kerk&onderwijs.

Belastingdienst let extra op giftenaftrek De belastingdienst heeft laten weten dat zij bij de aangifte over 2008 extra aandacht zal besteden aan de aftrek van giften. Er wordt gecontroleerd of de als aftrekbaar opgegeven giften echt aftrekbaar zijn. Om voor aftrek in aanmerking te komen moet de gift gedaan worden aan een bij de belastingdienst geregistreerde Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). De Protestantse Kerk in Nederland heeft in

november 2007 een groepsbeschikking ontvangen voor het landelijke kerkgenootschap en alle daartoe behorende zelfstandige onderdelen. In onze kerk zijn dit onder andere de plaatselijke gemeenten, diaconieën, classes en Kerk in Actie. In het zoekregister van de belastingdienst zijn de namen van al deze onderdelen niet te vinden omdat zij onder de groepsbeschikking vallen.

7

De groepsbeschikking voor de Protestantse Kerk is te vinden in het ANBI-zoekregister van de belastingdienst, www.belastingdienst.nl/giften/anbi_zoeken (zoekterm ‘groepsbeschikking’).

Kerkinformatie

Maart 2009

Landelijke Ledenregistratie

Max Mesman

Ledenregistratie en dienstverlening

Hoe waarborg je de continuïteit?

In het januarinummer van Kerkinformatie belichtten we het nut en de noodzaak van een gemeenschappelijke ledenregistratie van de Protestantse Kerk voor het pastoraat. In dit artikel gaan we nader in op de rol van ledenregistratie en het wijde begrip ‘dienstverlening’ aan de plaatselijke (wijk)gemeenten. We spreken hierover met Kees Hommersom, die al bijna vijftien jaar betrokken is bij de ledenregistratie van de Protestantse Kerk. Hij werkte eerst in de binnendienst, later in de buitendienst van de SMRA, de stichting in Delft die verantwoordelijk is voor de ledenregistratie en de dienstverlening daaromheen. Kees adviseerde veel gemeenten in Zeeland en Zuid-Holland bij het optimaal inzetten van de ledenregistratie voor het plaatselijke kerkenwerk. Momenteel is hij betrokken bij de voorstudies voor een nieuw systeem, de beoogde opvolger van het Numeri-project.

Inzet van middelen De kerkorde zegt het treffend: ‘De gemeente (…) is geroepen tot de dienst aan het Woord van God …’, en dan volgt een opsomming van de aspecten waarin dat vorm moet krijgen. Iedere gemeente is daar op haar eigen manier mee bezig. Heel veel vrijwilligers, ondersteund door een aantal beroepskrachten geven handen en voeten aan de opdracht die elke gemeente afzonderlijk en de kerk als geheel heeft. Vaak is er spanning tussen gemaakte (beleids)plannen en de beschikbaarheid van mensen die ze moeten uitvoeren. Kees Hommersom herkent die spanning vanuit zijn contacten met de gemeenten: ‘Een belangrijk onderdeel van mijn taak is, gemeenten te helpen bij het betrouwbaar en up-to-date houden van de plaatselijke - en in het verlengde daarvan - de landelijke ledenregistratie. Tegelijk houd ik mijzelf en ande-

ren voor ogen dat de ledenregistratie geen doel op zich is. Wat heb je aan een ledenbestand waar heel veel energie in gestoken wordt en dat aan alle eisen voldoet, maar waarmee niets gedaan wordt? Een goede ledenregistratie is een prima middel om onze opdracht als gemeente uit te voeren. Het mag geen doel op zich blijven.’ Ledenregistratie is dus geen doel maar een middel. Maar hoe zorg je er als gemeente voor dat het echt ook zo werkt? Kees: ‘Er is geen pasklare oplossing die voor alle gemeenten opgaat. Al jaren hanteren de SMRA en de dienstenorganisatie het uitgangspunt, dat gemeenten de werkzaamhe-

Dienstverlening SMRA per januari 2009

Van de ruim 2000 gemeenten in Nederland gebruiken er: • 760 één of meer kaartregisters (38%); • 735 bezoekformulieren nieuw-ingekomenen werk (35%); • 500 diverse vormen van dienstverlening rond de actie Kerkbalans; • 800 diverse vormen van dienstverlening voor andere financiële acties, zoals solidariteitskas, kerkbladadministratie, eindejaarscollecte.

8

den die samenhangen met ledenregistratie zoveel mogelijk zelf kunnen doen. Vanuit die gedachte is in 1986 het DOS-programma LKL, en na 2000 het Windowsprogramma Baruch gemaakt. Gelukkig zijn er in het merendeel van de gemeenten vrijwilligers te vinden, die daarmee prima kunnen werken. Maar niet iedere gemeente beschikt over voldoende mensen, kennis of deskundigheid. Of er zijn wel de juiste mensen, maar die wil je als kerkenraad liever inzetten op het bezoeken van nieuwingekomenen of het leiden van groothuisbezoeken. Er zijn alternatieven in de vorm van regionale kerkelijke bureaus en administratiekantoren. Of men kan de leden- en de

Maart 2009

Kerkinformatie

Commissie van deskundigen

Op verzoek van de Kleine Synode stelde het moderamen van de Generale Synode op 23 september 2008 een Adviescommissie Ledenregistratie in. De commissie bestaat uit vijf kerkleden die deskundig zijn op verschillende relevante terreinen, zoals ondernemerschap, kennis van de kerkelijke structuren (inclusief het werk van de synode), academische deskundigheid op het gebied van informatiekunde en organisatorische en operationele vaardigheden op het gebied van ICT. Het is de taak van de commissie om gevraagd en ongevraagd te adviseren ten aanzien van de ledenregistratie van de Protestantse Kerk in Nederland. Ze mag vrij onderzoek doen en rapporteert rechtstreeks aan de Kleine Synode. De commissie bestaat uit de volgende personen: Kees Hommersom (foto: Freek Visser)

bijdrageadministratie, of onderdelen daarvan uitbesteden aan de SMRA, in de toekomst aan de dienstenorganisatie. Dat noemen we dienstverlening.’ Dienstverlening, dat klinkt behoorlijk abstract. Kun je daar wat voorbeelden van geven? ‘Veel gemeenten maken nog steeds gebruik van kaartenbakken en handgemaakte lijsten. Dat is een veel gebruikte manier (zie kader) om ambtsdragers van informatie te voorzien over de gemeenteleden waar zij verantwoordelijk voor zijn. Hierbij kan de SMRA ook van dienst zijn. Het werkt simpel en doeltreffend: je begint met een momentopname van je ledenbestand en krijgt wekelijks alle mutaties die voor het uitvoeren van je pastorale taak van belang zijn. Maar je kunt ook denken aan allerlei lijsten, zoals huwelijksjubilea of verjaardagen in een bepaalde periode. Kortom: alles wat je als gemeente zelf aan printwerk kunt maken, is in de vorm van dienstverlening ook beschikbaar.’ Een andere belangrijke toepassing is de plaatselijke geldwerving. Kun je daar iets meer over vertellen? ‘De bekendste inkomstenbron is natuurlijk de actie Kerkbalans. Verder zijn de inkomsten uit de Solidariteitskas, de inning van de abonnementsgelden van het kerkblad en de eindejaarscollecte in feite onmisbaar voor de gemeente. Juist rond de geldwerving moet er continuïteit zijn, om de voortgang van het ‘echte’ werk in de gemeenten zeker te stellen. Bijvoorbeeld: voor de actie Kerkbalans kun je toezeggingsformulieren laten adresseren voor de mensen die je wilt benaderen. Daar kan het bij blijven. Als gemeente registreer je dan zelf de ontvangsten, zorg je voor herinneringen, statistische informatie, etc. Maar als het nodig is kun je ook de laatstgenoemde werkzaamheden uitbesteden. De SMRA zorgt dan voor het toesturen van acceptgiro’s, het uitvoeren van incasso’s, het verzenden van herinneringen en periodieke statistische informatie. Om een idee te geven: in 2008 kwam er aan bijdragen via dienstverlening circa 43 miljoen euro binnen.’

Voorzitter is Paul Wiertsema, momenteel werkzaam als portfolio manager International Payments bij ABN Amro. Hij heeft ruime ervaring met projectmanagement en IT. Paul is meelevend lid van de Protestantse Gemeente te Purmerend, waar hij zowel diaken als ouderling was. Ab Bakker is emeritus hoogleraar Medische Informatica aan de Universiteit Leiden. Ook nu nog is hij actief betrokken bij ontwerp, bouw en implementatie van complexe informatiesystemen, vooral in de gezondheidszorg. Ab is penningmeester van de Protestantse Gemeente te Noordwijk. Leander van Dongen is zelfstandig ondernemer. Hij begeleidt klanten, onder meer bij het implementeren van managementinformatiesystemen op basis van Oracle-technologie. Daarnaast is hij sinds 2008 voorzitter van de kerkenraad van de Gereformeerde Kerk te Waalwijk. Piet de Kam is gepensioneerd directeur van het automatiseringscentrum en lid van de Directieraad van de Belastingdienst. Vanuit die functie brengt hij zijn ervaring in met de (beleidsaspecten van de) ontwikkeling en realisatie van automatiseringsprojecten. Piet is meelevend lid van de Protestantse Noordgemeente i.w. te Zoetermeer. Arie Jan Heij, rapporteur, werkt als hoofd Directiestaf Huisvesting bij het Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam en is betrokken bij de implementatie van een nieuw ERP-systeem. Arie Jan was zeven diaken in de Hervormde Gemeente te Oude-Tonge en tot 2007 afgevaardigde naar de generale synode. Als synodelid had hij zitting in diverse commissies van rapport, was hij lid van de Commissie van Onderzoek (2006) en van de Bijzondere Commissie van Rapport voor het project Numeri (2006-2008).

Wat betekent dit alles voor het nieuw te bouwen systeem? ‘Het is op dit moment nog niet mogelijk om concreet aan te geven wat het nieuwe systeem gaat bieden en wat niet. Dat geldt ook voor de dienstverlening. Een probleem in veel gemeenten is de terugloop van vrijwilligers. Vaak is die groter dan de vermindering van de inkomsten. Daarmee zijn we weer terug bij het begin: vanuit de opdracht die je als gemeente hebt moet je soms kiezen: wat doen we zelf, wat niet? En in dat laatste geval: zijn er oplossingen? Eén van die oplossingen is de dienstverlening, die de dienstenorganisatie ook de komende jaren zal blijven aanbieden om de continuïteit van het plaatselijke kerkenwerk te stimuleren. Blijft alles rond dienstverlening nu zoals het was? ‘Vast niet, want de vraag vanuit de gemeenten verandert. Vrijwilligers en gemeenteleden raken steeds meer vertrouwd met nieuwe technologische mogelijkheden. Zullen er over vijf of tien jaar nog kaartenbakken in de gemeenten zijn, of maakt iedere ambtsdrager dan gebruik van internet om aan informatie over zijn of haar gemeenteleden te komen?

9

En het einde van de vertrouwde acceptgiro, hoeksteen van de geldwerving, is in zicht, zo hebben de banken aangekondigd. We hebben ook te maken met jonge gemeenteleden die nu al liever via een sms-je dan door een oproep in het kerkblad worden herinnerd aan een jeugddienst. Er is dus alle reden voor verandering en vernieuwing, maar steeds vanuit de behoefte van de plaatselijke gemeente. Het is de uitdaging om met het nieuwe systeem op dergelijke vragen een goed antwoord te geven!’ Max Mesman is communicatieadviseur van het projectteam Ledenregistratie Protestantse Kerk (LRP). Meer weten?

Meer informatie over de Landelijke Ledenregistratie vindt u op de website www.pkn.nl/lrp. Rectificatie In het interview met het hoofd relatiebeheer bij de SMRA Jan van der Boon in Kerkinformatie nr. 167 (januari, p. 8-9) stond ten onrechte dat Gemeentelijke Basis Administratie aan de SMRA informatie verstrekt over geboorten. Dit is niet het geval.

Kerkinformatie

MISSIONAIR WERK EN KERKGROEI

Maart 2009

Nynke Dijkstra-Algra

Team missionair werk gaat het land in

Een kerk die present is

Sinds september 2008 heeft de Protestantse Kerk een nieuw team: missionair werk en kerkgroei, onder leiding van ds. Hans van Ark. Vanaf komend najaar houdt het team in elke classis een impulsavond. Bezoekers krijgen een map met dertig mogelijkheden om plaatselijk missionair aan de slag te gaan. Het team Missionair Werk en Kerkgroei is klein en zal dat ook blijven. Het werkt verder aan wat er al aan goeds gebeurde en ontwikkeld werd. Zo verschijnt rond Pinksteren weer een geschenkboekje, voor eigen gebruik of om uit te delen in plaats van een bos bloemen. En u kunt ook nog steeds paaskaarten en gebedskaartjes bij ons bestellen (zie kader).

Kerk naar buiten Daarnaast hopen we vanaf komend najaar het land in te gaan. We organiseren in iedere classis een impulsavond. Op die avond gaan we met u in gesprek over de situatie in de kerk en de mogelijkheden om ‘kerk naar buiten’ te zijn. Bij de voorbereiding horen gesprekken met gemeenteadviseurs. Zij weten hoe het er in de classes voorstaat, wat er is, wat er kan, en wat de mogelijkheden maar ook de onmogelijkheden zijn. Momenteel verken ik in gesprek met hen de huidige situatie. Wat hoor ik mooie verhalen en voorbeelden van plaatselijke gemeenten die op een aantrekkelijke manier kerk in het dorp zijn, van betekenis in de wijk zijn, die iets te melden hebben in de buurt. Maar er is ook onmacht en verlegenheid. Soms gaat alle energie naar de eigen organisatie, de gemeente vergrijst, kerksluiting lijkt onvermijdelijk. Of er is net een pijnlijke scheuring achter rug. Of er is nauwelijks kader meer. Geen idee hoe we de blik naar buiten moeten richten…

Missionaire mogelijkheden Als hulpmiddel is een map met dertig missionaire mogelijkheden in de maak. In de map wordt rekening gehouden met de verschillen tussen gemeenten. Een kerk in een dorp is nu eenmaal anders dan een kerk in een grote stad. En sommige gemeenten zijn sterk in ‘vieren’, andere weer in leren of dienen. De vraag is: op welke manier kan uw gemeente ‘kerk naar buiten’ zijn? Dan gaat het niet om allemaal nieuwe activiteiten, daar worden we alleen maar hijgerig en moe van. Er moet al zoveel. Nee, het gaat allereerst om een houding, een houding die gericht is op mogelijke gasten. De basis is de relatie. Uitnodigend zijn naar je omgeving, zonder kramp of dwang. Laten zien wat je beweegt.

Goede communicatie en PR, aansluitend bij de huidige situatie. Vier vragen zijn daarbij van belang: 1. Wat is onze kracht, waar zijn we blij mee en dankbaar voor (en weet onze omgeving daarvan)? 2. Hoe ziet onze omgeving eruit; wat voor mensen wonen er, wat zijn hun vragen? 3. Wat doen we niet/ kunnen we niet; waar zit onze blinde vlek? 4. Wat doen anderen in onze omgeving; kunnen we van hen leren en waar mogelijk samenwerken? Deze vier vragen zouden constant door de hoofden van kerkenraden en gemeenteleden heen moeten gaan Een van de paaskaarten die Missionair Werk beschikbaar stelt. als nagedacht wordt over ‘missionair werk’: Gebed een kerk die present is en zich presenteert in Ten slotte vragen we uw gebed. We willen de omgeving. Vervolgens zal de map mogelijkheden bieden, als team openstaan voor ideeën en voor de en een mogelijke werkwijze. Op onze website verrassende wendingen die de Geest geeft. kunt u dan vervolgens bij ieder idee concrete Het gaat niet om een programma of om een voorbeelden vinden. grootse campagne, uiteindelijk vertrouwen De map, het boekje en de voorbeelden op de we op de creativiteit en liefde van mensen website komen tegen de zomer beschikbaar. die zich geïnspireerd weten door God zelf. Dat biedt telkens nieuwe kansen. De map krijgt u mee op de impulsavonden. Nynke Dijkstra-Algra maakt deel uit van het De dertig mogelijkheden worden ook nog in missionair team. een klein boekje meegegeven, om uit te delen. We hopen natuurlijk dat iedere gemeente met een idee aan de slag gaat of zich opnieuw bewust wordt van de missionaire kracht van bestaande activiteiten (en Materiaal bestellen? die versterkt). We kunnen daarbij veel van Alle materialen voor missionair werk kunt u vinden in elkaar leren. de webwinkel op www.pkn.nl onder ‘de missionaire In april hopen we de data en locaties van de gemeente’. avonden bekend te kunnen maken. Houd Kerkinformatie en de website in de gaten!

10

Kerkinformatie

MISSIONAIR WERK

Maart 2009

Janet van Dijk

Breng Pasen dichterbij!

Pasen. In de christelijke traditie is dit het belangrijkste liturgische feest. Op Goede Vrijdag, de vrijdag voor Pasen, gedenken christenen het lijden en de kruisdood van Jezus en met Pasen vieren zij zijn opstanding uit de dood. De Protestantse Kerk heeft onder meer prachtige paaskaarten gemaakt waarmee u anderen kunt attenderen op dit feest. verkrijgbaar van elk zes kaarten. Van een set bevatten de kaarten een mooie kunstafbeelding. De kaarten van de andere set hebben een mooie foto. En op elke kaart staat een gedicht. De gedichten op de kunstkaartenset zijn van onder anderen Ida Gerhardt, Hans Andreus en Marijke de Bruijne. De andere serie bevat teksten van onder anderen frère Roger uit Taizé en Anselm Grün. Op de achterkant van alle kaarten staat in het kort wat Pasen betekent. De kaarten zijn op verschillende manieren bruikbaar: als bemoediEen van de paaskaarten die Missionair Werk beschikbaar stelt. ging vanuit de gemeente, als groet in de VeertigDe oorsprong van het christelijke paasfeest dagentijd, of als uitnodiging voor de paasligt in de joodse traditie. Het joodse Pesach viering. Daarmee kunnen ze een opstap zijn (in de christelijke liturgie Pascha) is nauw voor een gesprek over dit feest waarvan veel verbonden met de uittocht uit Egypte, de mensen de betekenis niet (meer) kennen. Exodus. De viering en herdenking hiervan Verder kunnen ze verstuurd worden om werd volgens het bijbelboek Exodus de anderen te attenderen op dit feest. Ook zijn avond voor de uittocht ingesteld. de kaarten geschikt voor de eigen voorbereiDe paastijd heeft door de eeuwen heen vele ding op Pasen. componisten geïnspireerd tot muzikale Beide kaartenseries zitten in een papieren composities. Denk maar aan de Matthäusomslag, waarop een van de gebruikte passion van Johann Sebastian Bach. Maar afbeeldingen staat afgedrukt. Daardoor ook voor veel dichters is Pasen een belangzijn ze geschikt om cadeau te geven in de rijke inspiratiebron. Veertigdagentijd, bijvoorbeeld bij een doop of belijdenis, of bij het gedenken van een Ik zeg het allen dat Hij leeft ander belangrijk moment. dat Hij is opgestaan dat met zijn Geest Hij ons omgeeft U kunt de kaarten bekijken op www.pkn.nl waar wij ook staan of gaan. (rubriek Actueel). Ze zijn te bestellen bij de afdeling brochureverkoop van de dienstenZo vertaalde Ad den Besten de tekst van organisatie van de Protestantse Kerk, tel. Friedrich von Hardenberg. Het is opgenomen (030) 880 13 37, e-mail [email protected]. in het Liedboek voor de kerken, gezang 218:1. De kaarten kosten € 3,95 per set van zes stuks. Als u twee sets bestelt, kosten deze Paaskaarten € 3,50 per set. Dit prachtige vers staat op een van de Pasen in kort bestek paaskaarten die de Protestantse Kerk heeft Via de website is meer informatie te vinden laten maken. Er zijn twee kaartensets

11

over Pasen; handig als er iemand in uw omgeving is die in kort bestek meer wil weten over dit christelijke feest. Aan bod komen onder meer de Veertigdagentijd, de Stille Week en kruiswegstaties, maar ook is er een filmpje te bekijken waarin kort wordt uitgelegd wat Pasen betekent. Het komt uit de basiscursus geloven 7+1. Zie www.pkn.nl/7plus1. Dit filmpje is goed te gebruiken in de kerkdienst of in gespreksgroepen, ook met jongeren. U heeft dan wel de dvd nodig, te bestellen via www.7plus1.nl. Via www.intercitypasen.nl kunt u zes afleveringen over de gang van Jezus naar zijn kruisiging bekijken in een compilatie van kruiswegstaties, tekst, muziek en beeld in korte filmpjes. Een middel tot bezinning en meditatie. Janet van Dijk is werkzaam voor missionair werk.

Intercity bestemming Pasen

Er is nog een kleine oplage aanwezig van het boekje ‘Intercity bestemming Pasen’. Het boekje gebruikt de metafoor van een treinreis: op reis langs alle ‘stations’ van de stille week: van Palmzondag tot Paasmorgen. Geschikt voor eigen gebruik, of om anderen uit te leggen wat Pasen inhoudt. Het boekje kost € 2,50 en is te bestellen via [email protected], tel. (030) 880 13 37 of via de webwinkel op www.pkn.nl. U betaalt geen verzendkosten.

Kerkinformatie

Maart 2009

BERICHTEN

Ideeëndag VVP

Grote Witte Tent zoekt vrijwilligers

Op 24 maart houdt de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP) haar jaarlijkse Ideeëndag in Utrecht. Het thema is afkomstig uit de Zinatlas en luidt voor het seizoen 2009-2010: hoopvol en realistisch. Ook het maartnummer van het blad Vrijzinnig is hierop afgestemd. Het verlangen naar een andere en betere werkelijkheid zegt veel over hoe wij onze eigen realiteit beleven, aldus de organisatie. Sprekers zijn prof. dr. Hetty Zock (bijzonder hoogleraar levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid) over religieuze flexibiliteit als mentaliteit van hoop, dr. Gert de Jong (onderzoeker bij Kaski) over de kerkelijke gemeente als dynamische configuratie, en drs. Renske Oegema (coördinator van onze jeugd- en jongerenwerkorganisatie V-LINK) over ‘vloeibare instituties’. Tijdens de dag kan men ideeën opdoen voor de verwerking van het thema in eigen gemeente of groep. Te denken valt aan jongeren en filmpjes (V-LINK), beelden en teksten van hoop als werkvorm, gedichten (Havel, Dickinson, Szymborska) en literatuur over hoop, muziek als vertolking van verlangen, en ideeën voor het gesprek van kerk en buurt over oude en nieuwe rituelen. Plaats: Jacobikerk, St. Jacobsstraat 171 te Utrecht, 10.30-15.30 uur. Aanmelding: kantoor VVP, tel. (030) 880 14 97, [email protected].

De Grote Witte Tent (kerk- en recreatiewerk) is op zoek naar enthousiaste jongeren tussen de 18-28 jaar, die zich komende zomer anderhalve week willen inzetten voor kerken recreatiewerk in Luxemburg. Het kerken recreatiewerk wordt uitgevoerd in teamverband met als doel de vakantiegangers te bereiken met Gods woord. Op zondag worden er kerk- en zangdiensten gehouden. Door de week zijn er leuke activiteiten zoals kinder- en tienerclub, sport- en spelavonden, droppings, kampvuur etc. De kosten komen voor rekening van de Grote Witte Tent.

Het werk van de Grote Witte Tent wordt inhoudelijk en financieel ondersteund door onder meer de Protestantse Kerk in Nederland, de Verenigde Protestantse Kerk in België en de Nederlandse Protestantse Gemeenschap in Luxemburg. Ook de predikanten en teamleden komen uit de verschillende kerken. Data zomer 2009: Team 1: 17-29 juli, Team 2: 29 juli-11 augustus. Er zijn voorafgaand twee voorbereidingsweekenden. Meer informatie: www.grotewittetent.nl of mailen naar: [email protected]

Klimaat verandert kerken

NZR-bijeenkomst over kerkgroei in India

Voorjaarsconferentie predikantspartners De voorjaarsconferentie voor predikantspartners heeft als thema: ‘Kijk ik om me heen, sta ik midden in het leven’. Centraal staat de eigen levenshouding en het maken van keuzen. Wie partner is van een predikant krijgt als vanzelf de rol van predikantspartner. Het werk van de predikant grijpt in in relatie, gezin en privéleven. Verwachtingen van buitenaf komen niet altijd overeen met eigen wensen. Hoe ga je daarmee om? Welke keuzes maak je, welke keuzes wil je maken? Onder leiding van Nynke Gerritsma wordt stilgestaan bij wat belangrijk is in je eigen leven. Van daaruit wordt bekeken hoe de rol van predikantspartner ingevuld kan worden. Deelnemers krijgen ter voorbereiding twee artikelen uit het tijdschrift Fier. De conferentie wordt gehouden in Fredeshiem, Steenwijk, op 19 en 20 maart 2009 en kost € 110. Meer informatie: tel. (0251) 244 616, www.predikantsvrouw.nl Aanmelden bij: PRISMA, t.a.v. Lucy Klanderman, Westertuinen 28 1944 NH Beverwijk, e-mail: [email protected]

De landelijke netwerkdag van Kerk en Milieu en het Interkerkelijk Milieu Netwerk gaat in op de rol die de kerk plaatselijk en landelijk kan spelen bij het klimaatprobleem. Centraal staat de oproep van de Raad van Kerken: ‘Kwetsbaarheid, verantwoordelijkheid en moed’. Er zijn bijdragen van onder andere weerman Reinier van den Berg en klimaatactivist Wijnand Duyvendak. De netwerkdag wordt gehouden op zaterdag 28 maart 2009 van 10.30-16.00 uur in De Schakel, Oranjelaan 10, 3862 CX Nijkerk (2 minuten lopen vanaf het NS station Nijkerk). Meer informatie, inclusief de oproep van de Raad van Kerken, is te vinden op www.kerkenmilieu.nl

De Nederlandse Zendingsraad (NZR) houdt op 2 april een bijeenkomst over de onstuimige groei die de kerk van de Dalits in India doormaakt. Spreker is dr. Joseph D’souza, voorzitter van het Dalit Freedom Network en van de All India Christian Council. De bijeenkomst focust op het getuigenis van de Dalits, die in India tot de laagste kaste behoren. Met hele gemeenschappen tegelijk kiezen zij voor het christelijk geloof. De snelle groei van de kerk gaat gepaard met een onverschrokken inzet voor mensenrechten. Bestaat er verband tussen die twee? Hoe kunnen wij helpen? Zijn er lessen voor kerkopbouw in Nederland? Plaats: Bergkerk te Amersfoort, van 11.00 13.00 uur. Informatie: (030) 880 17 60, e-mail: [email protected], website: www.zendingsraad.nl

Wandelgids voor calvinistisch Amsterdam Wie in de komende maanden een dagje Amsterdam overweegt, zou het boekje Evangelische kuieringen bij zich kunnen steken. Deze onlangs verschenen ‘Wandelgids voor calvinistisch Amsterdam 1600-2000’ bevat vier wandelroutes langs plaatsen waar allerlei bekende en minder bekende ‘calvinisten’ hebben gewoond en gewerkt. De wandelaar komt langs kerken, scholen en pastorieën, van de Oude Kerk in de historische binnenstad tot aan Buitenveldert, waar de door Abraham Kuyper gestichte Vrije Universiteit staat. Vele kerkgenootschappen en hun vertegenwoordigers, kleine voorvallen en ‘kleine luyden’ passeren de revue. Ook wie zichzelf geen calvinist noemt krijgt hierdoor een verrassende kijk op de stad en op de invloed van vier eeuwen calvinisme. De titel is ontleend aan een boekje van Betje Wolff en Aagje Deken uit 1787, waarin

12

wordt beschreven hoe Abraham Blakaart een ‘evangelische kuiering’ langs vele kerken en synagogen in Amsterdam maakt. De wandelgids bevat duidelijke routekaartjes, heldere informatie over gebouwen en gebeurtenissen, handige registers en is rijk geïllustreerd met kleurenfoto’s. ‘Evangelische kuieringen. Wandelgids voor calvinistisch Amsterdam 16002000’ verscheen bij Meinema in Zoetermeer, telt 110 pagina’s en kost € 14,50.

Kerkinformatie

BERICHTEN

Maart 2009

Themaconferentie ‘Pastoraat op het web’

Studiedag Drewermannkring

Het IKON Pastoraat bestaat dit jaar 50 jaar. In dat kader vindt op donderdagmiddag 26 maart een conferentie plaats voor pastores en pastoraal werk(st)ers die zich op het web begeven of dat willen gaan doen. Hoe ziet de pastorale aanwezigheid op internet er uit? Het hoofd nieuwe media van de IKON Peter Dekker zal laten zien wat zich (inter)nationaal aan pastoraat op het web aandient. Bezoekers kunnen in gesprek gaan met de

Op zaterdag 14 maart organiseert de Studiekring Drewermann Nederland (SDN) een studiedag. Drs. Govert J. Bach, pastoraal theoloog en geestelijk verzorger (Valeriuskliniek Amsterdam), houdt een inleiding over Droom, mythe, sprookje en legende in praktijk en verzorgt een workshop over Werken met dromen in de geest van Eugen Drewermann. Eugen Drewermann (1940) is een bekende Duitse theoloog en psychotherapeut, die veel mensen inspireert door zijn dieptepsychologische inzichten. Zijn theologie van de menselijkheid doet mensen in vrijheid geloven. Hij gaat het gesprek met de wetenschap niet uit de weg. De dag wordt gehouden in het Marnix College te Ede van 11.00-16.00 uur. Voor meer informatie en aanmelding: www.studiekringdrewermann.nl of tel. (026) 472 27 19 (Aart de Groot, secretaris SDN)

bloggende dominee Boele Ytsma, met Eric van den Berg over het rooms-katholieke Isidoruwsweb, met binnenstadspastores over pastoralediensten.nl, met Judith van der Werf van het IKON Pastoraat over de zelfhulpsite levensvragen.nl, met gemeentepredikante Marianne Vonkeman over sporenvangod.nl en met ds. Coen Wessel over coenwessel.nl. Theologe dr. Ineke de Feijter, docente aan de Vrije Universiteit te Amsterdam op het gebied van religie en media, geeft een reflectie. Zegt het voort. Plaats: Regenboogkerk, Koningsstraat 19, Hilversum

Ontmoetingsdag Landelijk Protestants Vrouwenplatform Het thema van de ontmoetingsdag van het Landelijk Protestants Vrouwen Platform (LPVP) is ‘Onafhankelijkheid en overgave’. Marja Meerburg van het Protestants Landelijk Dienstencentrum zal het thema inleiden. Zij heeft ervaring in het internationale vrouwenwerk en zal vertellen over de participatie van vrouwen in de kerk. Ook de economische participatie van vrouwen komt aan bod. Waar doen vrouwen in mee? En waarom wel of juist niet? Het thema sluit aan bij de bijbelgedeelten over Michal, waarover het in het boek Samuel geschreven wordt. ’s Middags is er gelegenheid om mee te doen

aan workshops: zang en beweging, zon en maan en papermidrasj van Elisabeth Posthumus Meyes, Geesje Werkman en Henny Meijberg. De dag wordt gehouden op 13 maart 2009 van 10.00-15.30 uur in het Protestants Landelijk Dienstencentrum, Joseph Haydn-laan 2a te Utrecht. Kosten: € 11,-, inclusief lunch, bij binnenkomst s.v.p. gepast te voldoen. Aanmelden (verplicht): [email protected], tel. (030) 880 15 16, of per post naar LPVP, t.a.v. mw. C. Duit, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht (o.v.v. naam, adres, telefoon en aantal personen).

Luthers Amsterdam te voet

Beraad Grote Steden over hoger opgeleiden en de kerk

Rond 1900 breidde Amsterdam enorm uit en begon voor de hoofdstad een periode van ontvolking en secularisatie. De beide Lutherse kerkgenootschappen (zij herenigden in 1952) groeiden mee met de wijkuitbreidingen, zoals in Amsterdam-West. Er ontstonden diverse Lutherse kerk- en wijkgebouwen, hofjes, kapellen en diaconiehuizen. Geïnteresseerden in deze geschiedenis kunnen op zaterdagmiddag 18 april een wandeling maken door luthers Amsterdam Oud-West, waarbij uitvoerig wordt stil gestaan bij deze geschiedenis. De wandeling wordt georganiseerd door het Ignatiushuis (centrum voor geloofsverdieping en christelijke spiritualiteit) en de redactie van het Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis. Vertrektijd: 12.30 uur, verzamelen bij de Ronde Lutherse kerk a/h Singel. Kosten: € 10,- (strippenkaart meenemen voor een stukje tramreis). Begeleiding: drs. Th.A. Fafié, luthers kerkhistoricus en docent. Aanmelding: Ignatiushuis te Amsterdam, tel. (020) 679 82 07; e-mail [email protected]

Op 3 april houdt de Vereniging Beraad Grote Steden in de Protestantse Kerk in Nederland haar voorjaarsconferentie over: de aansluiting van hoger opgeleiden en de kerk. Een dag met openbare interviews en workshops met voorbeelden uit het land waar de aansluiting goed werkt. Het geheel wordt afgesloten met een reflectie door Jan Offringa, predikant in Kesteren e.o. en voorzitter van Op Goed Gerucht. Predikanten, bestuurders en alle andere belangstellenden zijn welkom. Plaats en tijd: Nicolaïkerk Utrecht, van 10.30-14.30 uur. Toegang gratis voor leden van de vereniging, overigen € 25,(incl. lunch). Informatie en aanmelding: Vereniging Beraad Grote Steden, Nieuwe Keizersgracht 1-A, 1018 DR Amsterdam, e-mail: [email protected], tel. (020) 535 37 00, website: www.verenigingberaadgrotesteden.nl

13

Prijsvraag Schepper & Co Dit jaar bestaat het NCRV-radioprogramma Schepper & Co tien jaar. In het kader hiervan organiseert de redactie een prijsvraag over het thema: De inspiratie van het Woord. Welk bijbelverhaal of welke bijbeltekst heeft in uw leven een belangrijke rol gespeeld, misschien wel tot op de dag van vandaag? Vertel het ons in een verhaal/column van maximaal 300 woorden. Stuur uw column naar: Schepper & Co radio, Postbus 25000, 1202 HB Hilversum of mail uw reactie naar: [email protected]. Elke eerste zondag van de maand wordt er door de redactie en een gast-jurylid één verhaal gekozen dat zal worden voorgelezen in de uitzending. Het eerste winnende verhaal wordt op zondag 1 maart bekendgemaakt door Cees Jan Visser, directeur van het Nederlands Bijbelgenootschap. De auteur van het winnende verhaal krijgt een waardevolle vulpen en de Bijschrijfbijbel van uitgeverij Jongbloed. Daarin kan men zelf aantekeningen maken bij bijbelteksten.

Kerkinformatie

Maart 2009

CALVIJNJAAR

Alida Groeneveld

Wandelen langs protestantse sporen

‘Zij lopen maar worden niet moe’

Een van de activiteiten die de Protestantse Kerk in Nederland in dit Calvijnjaar organiseert, is wandelen langs protestantse bezienswaardigheden in vier steden in ons land. Per stad worden gespreksvragen aangereikt die het mogelijk maken met uw wandelpartner dieper over geloofsthema’s door te praten, of ze voor uzelf te overdenken. Protestants wandelen noemen we het maar, en dat betekent niets anders dan het ene been voor het andere zetten en tegelijkertijd kijken en praten. In het kader van het Calvijnjaar heb ik in Groningen, Deventer, Dordrecht en Middelburg een stadswandeling beschreven langs protestantse bezienswaardigheden, aangevuld met een gespreksthema per stad. Zo raakt bijvoorbeeld de bezoeker van de hofjes in Groningen aan de praat over de diaconie. Voor wie rondwandelt in Dordrecht is er onder meer de tentoonstelling over de Synode van Dordrecht in de Grote Kerk en vanaf 7 mei de tentoonstelling over Calvijn. De wandeling door Deventer wordt gekleurd door de opkomst van de boekdrukkunst en de destijds beroemde Latijnse School waar Erasmus onderwijs heeft gevolgd. En in Middelburg komt u oog in oog te staan met een modern monument waarmee de slavernij herdacht wordt, ook deel van onze geschiedenis. Wie loopt, heeft tijd om stil te staan bij de periode in de Nederlandse geschiedenis waarin niet-gereformeerde protestanten, zoals lutheranen en doopsgezinden, samen kwamen in schuilkerken. Deze gebouwen zijn tot op de dag van vandaag te herkennen aan een plein of tuin voor de kerk, zoals bijvoorbeeld de doopsgezinde kerk in Groningen. De vraag naar vrijheid van godsdienst wordt hiermee weer opgeroepen.

mét boekje ook meemaken. Wat te denken van het bordje bij de ingang van de kerk in Middelburg: ‘s.v.p. tijdens de kerkdienst de kerk niet betreden’. Uiteraard is deze mededeling bedoeld voor de toeristen om met hun bezoek de eredienst niet te verstoren, maar met een blik van een buitenstaander komt het heel ongastvrij over! Zou het in de tijd van Calvijn ook kunnen zijn voorgekomen dat kerkgangers na aanvang binnen kwamen? Met deze mededeling ontneem je iedere toevallige passant de mogelijkheid geraakt te worden door wat in de kerk gebeurt. Gelukkig komen gastvrijheid en hartelijkheid het meeste voor. Er zijn plekken waar een groep vrijwilligers mij als wandelaar gastvrij ontving in het gebouw. ‘Daar is het toilet, u kunt uw rugzak hier neerzetten als u gewoon wilt rondlopen. En daar kunt u een kopje koffie kopen.’ Naast deze praktische zaken kwam het gesprek vaak op wat dit gebouw en het geloof met elkaar te maken hebben.

Voor wie? Voor wie is het boekje bedoeld? Voor iedereen, jong en oud, die het leuk vindt om te lopen en ter plaatse de verhalen achter de gebouwen wil ontdekken. Zo kan geschiedenis een levend gebeuren worden. Al lopend, kijkend en pratend kan duidelijk worden dat de tradities waarin de Protestantse Kerk in Nederland geworteld is, samen opgaan en hun eigen spoor hebben achtergelaten. Het is eveneens een uitgelezen kans om van elkaars tradities kennis te nemen. Voor de gehele kerk is het een aanbod dat kan inspe-

Alida Groeneveld (samenstelster) na de overhandiging van het eerste exemplaar van de wandelgids aan synodepreses ds. Gerrit de Fijter. (foto: Freek Visser)

len op de behoefte aan spiritualiteit en de populariteit van het wandelen. Wie om de een of andere reden niet (meer) kan wandelen, heeft met het boekje de mogelijkheid om het gesprek te voeren. En de prachtige foto’s van fotograaf Freek Visser laten de thuisblijvers eveneens genieten van al het moois dat er te zien is. Alida Groeneveld is o.a. coördinator toerustingswerk voor de Evangelisch-Lutherse Synode en predikant in de Protestantse Gemeente te Weesp en Driemond.

bestellen

Gastvrij?

‘Zij lopen maar worden niet moe’ is voor € 8,95 te bestellen via tel. (030) 880 13 37, [email protected] of via de webwinkel op www.pkn.nl. U betaalt geen verzendkosten.

Het bedenken en het uitzetten van de wandelingen was een belevenis op zich. Het leukste is incognito op bezoek te gaan. Zo ervaar je vanaf het begin wat de bezoekers

14

Kerkinformatie

Maart 2009

CALVIJNBOEK

Frans Rozemond

Dr. Sjaak van ’t Kruis over Calvijnboek moderamen:

‘Als kind wist ik meer over Luther’

Half februari werd op een Urker kotter, midden op het IJsselmeer, het boek ‘Calvijn na 500 jaar’ gepresenteerd. De bundel geldt als het officiële gedenkboek van de Protestantse Kerk over Calvijn. Naast synodepreses ds. Gerrit de Fijter en scriba dr. Arjan Plaisier werkte dr. Sjaak van ’t Kruis, beleidssecretaris van het synodebestuur, mee aan het boek. Aan hem de vraag: waarom zou je dit boek moeten kopen? Van ’t Kruis: ‘Daar zijn een heleboel redenen voor te noemen. In de eerste plaats is Calvijn natuurlijk een van de ‘founding fathers’ van de Protestantse Kerk. Hij hoort bij onze geschiedenis en daarom is het goed om kennis te nemen van wat hij geschreven en gezegd heeft. Omdat niet iedereen zijn beroemde boek De Institutie kan doorspitten, hebben wij in ons gedenkboek geprobeerd om Calvijn thema-gewijs dichterbij te brengen. Een andere reden om de bundel aan te schaffen: het kan je helpen bij het doorprikken van vooroordelen. Die zijn er nogal wat over Calvijn, ook bij gelovigen die eigenlijk niets over hem weten. Dat is jammer, want zo doe je de reformator geen recht. Daarom besloot het moderamen vorig jaar om de dienstenorDr. Sjaak van ’t Kruis ganisatie te (foto: Freek Visser) vragen een aantal activiteiten te ontplooien in het Calvijnjaar, zoals een Reformatie-wandelroute, de psalmzingavonden en de theaterproductie ‘Calvijn op bezoek’. Daarnaast heeft ze Calvijnkenner dr. Wulfert de Greef afgevaardigd naar het internationale comité dat de Calvijnherdenking organiseert. Hij kwam terug met het idee voor dit boek en dat heeft het moderamen overgenomen. Aan elk hoofdstuk zijn vragen toegevoegd, zodat het boek ook als gespreks- en studiemateriaal in de gemeente dienst kan doen.’

Luther hangt vaker aan de muur ‘Het gekke is’, zegt Van ’t Kruis, ‘dat voor de hedendaagse hervormden en gereformeerden Maarten Luther meestal bekender is dan

Calvijn. In de kerkenraadkamers waar ik ’s zondags kom als ik uit preken ga, hangt vaak een plaat van Luther aan de muur, maar zelden een portret van Calvijn. Uit mijn schooltijd herinner ik me ook meer verhalen over Luther dan over Calvijn. Luther spijkerde stellingen op een kerkdeur, Luther verschijnt voor de Rijksdag en doet gepeperde uitspraken. Er hangen veel anekdotes om hem heen. Maar ga eens na, wat wist je als kind over Calvijn? Ja, de uitverkiezingsleer kwam uit Genève. Maar dat Calvijn die bedoeld had als troost voor de duizenden vluchtelingen die zijn stad bevolkten vertelde niemand erbij.’ Wat heeft Calvijn ons vandaag nog te zeggen? Van ’t Kruis: ‘Laat ik één ding noemen: hij was een groot bewonderaar van de Schepping. Calvijn ervaart die heel nadrukkelijk als Gods werk. Een kind kon zien dat God er achter zat, vond hij, en toch miste hij om zich heen de erkenning en aanbidding. Daar probeerde hij hun ogen voor te openen. Verder legde hij de basis van de gereformeerde liturgie en kende hij grote invloed toe aan de ouderling in de gemeente, een belangrijk gegeven in het kerkrecht. Maar ik denk ook aan zijn definitie van de Kerk. Het was voor een katholiek van zijn tijd echt revolutionair om te zeggen: de Kerk is daar, waar het Woord wordt verkondigd en de sacramenten worden bediend.’

Jezelf begrijpen Zelf schreef Sjaak van ‘t Kruis een bijdrage over Calvijn en de Heilige Geest. ‘De leer over de Heilige Geest is bij uitstek calvinistisch Calvijn na 500 jaar

Aan de uitgave werkten de volgende Calvijnkenners mee: M.A. van den Berg, G. van de Brink, F.G.M Broeyer, M. van Campen, G. de Fijter, C.G. Geluk, W. de Greef, J. Hoek, C. van der Kooi, G.G. de Kruijf, J.M. van ’t Kruis, W.H.Th. Moehn, A. Noordegraaf, A.J. Plaisier, B. Plaisier, R.H. Reeling Brouwer, A. de Reuver en W. Verboom. Uitgave: Boekencentrum Zoetermeer, prijs € 21,50. Het is verkrijgbaar in de boekhandel of via www.boekencentrum.nl.

15

Enkele samenstellers van het Calvijnboek met burgemeester J. Kroon van Urk achterop de kotter waarop het boek werd gepresenteerd. (foto: Arjan van Trigt)

gereformeerd. Uit de Heilige Geest komen schepping, kunst, wetenschap, maar ook roeping en heiliging voort. Dat gaf openheid naar de wereld, naar het dragen van politieke verantwoordelijkheid, veel meer dan bij Luther. Het gaat om herkenbare verworvenheden, waarvan we soms vergeten zijn dat we ze aan Calvijn te danken hebben. Daarom ook dit boek. Je begrijpt jezelf niet als protestant, als je niks van Calvijn weet.’ Frans Rozemond is eindredacteur van Kerkinformatie.

Kerkinformatie

Maart 2009

JOP

Wielie Elhorst

Kinderen en geloven: samen op verhaal komen (2)

Geloofsopvoeding is in ieder geval een zaak van de ouders/opvoeders en van de kerk. Velen zullen dit beamen. Het is ook logisch. En toch lijkt het hoe langer hoe lastiger te worden aan die geloofsopvoeding handen en voeten te geven. JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, komt ouders en kerk te hulp. Om te beginnen herhalen we hier regel nummer één van de geloofsopvoeding nog maar eens: gij zult niet somberen. Psalm 78:1-4 herinnert elke opvoeder eraan dat kinderen in geloof opvoeden een vreugdevolle taak is. Als de Bijbel al zo’n vrolijke toon aanslaat, hoe zouden wij dan achter kunnen blijven? Doorvertellen aan de generaties na ons dat God zelf de HEER van het leven is, woorden vinden voor het leven als een geschenk van God, is niet problematisch of moeilijk. Het is een vreugde. Je kunt er niet over zwijgen.

Opvoeden in de praktijk Natuurlijk heeft het geen zin alleen maar vrolijk te zijn en zo voorbij te gaan aan de verlegenheid die veel ouders en opvoeders bij de geloofsopvoeding van hun kinderen ervaren. Zeker in de protestantse traditie, waarin een zichtbare praktisering van het geloof zo goed als verdwenen is uit het dagelijks leven, is het moeilijk voor ouders en opvoeders nog wegen te vinden waarop ze hun kinderen in geloof voor kunnen gaan. Het daad-werkelijk gaan van die weg is wél van het grootste belang, zeker voor jongere kinderen. Geloofsopvoeding is voor kinderen van 6-12 jaar vooral een kwestie van doen. Naarmate kinderen ouder worden, wordt dit een steeds aangelegener punt. Zodra het jonge kind zich

heeft losgemaakt van het denken en beleven waarin de fantasie nog een grote rol speelt om de werkelijkheid kloppend te maken, ontstaat er een meer informatieve interesse voor het geloof (10-12 jaar). Het zonder meer vertellen van de verhalen uit de Bijbel blijft daarom belangrijk. Ouders moeten zich echter ook leren verhouden tot de vragen die hun kinderen gaan stellen. Meestal hebben deze een hoog ‘technisch’ gehalte - kinderen willen graag weten hoe iets in elkaar zit, bijvoorbeeld of God broertjes en zusjes heeft. Soms worden er echter ook vragen gesteld die direct of indirect een beroep doen op het vermogen van ouders om te laten zien of uit te leggen wat de relevantie is van het geloof in hun leven, bijvoorbeeld als de vraag wordt gesteld waarom ouders op zondag eigenlijk naar de kerk gaan. Uitgesproken en onuitgesproken houden kinderen hun ouders wat dit betreft nauwlettend in de gaten. Voor kinderen moet de relevantie van het geloof vooral zichtbaar zijn. Met andere woorden: ouders moeten hun eigen verhaal bij hét verhaal kunnen vertellen én voorleven.

Hulp bij het vertellen Je eigen verhaal verbinden met het Grote Verhaal van het christelijk geloof, begint ‘gewoon’ met mens-zijn, dat wil zeggen: herkenbaar zijn voor je eigen kind als iemand die vreugde kent, maar ook verdriet; als iemand die uitgelaten kan zijn, maar soms ook een beetje somber; als iemand die soms het geloof in God luidkeels bezingt (letterlijk!) en soms hardop twijfelt aan de waarde van geloven; als iemand die graag in de

16

nabijheid is van andere mensen, maar ook weer niet altijd; als iemand die zich druk maakt om wat er in de wereld gebeurt, maar die alle ellende ook wel eens gestolen kan worden. Menszijn is in de traditie van het christelijk geloof altijd ‘menszijn voor God’. Ons leven mag zich voor zijn aangezicht afspelen, in al z’n facetten. Wij geloven dat God daarbij wil en zal optreden als schepper, onderhouder, trooster, raadgever, uitdager enzovoorts. Bij dat uitgangspunt wil JOP graag aansluiten, met materiaal dat kinderen zelf, maar zeker ook ouders, opvoeders en andere volwassenen thuis en in de kerk, gewoon in hun dagelijks leven, aan woorden helpt om hun eigen verhaal te vertellen. Dat is hoe dan ook vervlochten met hét verhaal van God die door Jezus Christus zélf mens werd en die ons àls mens voorging.

WAYtoGO Deze maand is de start van de nieuwe programmalijn voor kinderen van JOP: WAYtoGO, oftewel: een weg om te gaan. Ieder seizoen mogen kinderen op weg met een nieuw jaarthema. Het eerste jaarthema is ’Mijn leven’. De elf verschillende onderwerpen (zie kader) die in het materiaal worden aangeboden willen kinderen ondersteunen bij een religieuze benadering van wat zij in hun dagelijks leven (kunnen) tegenkomen. Dat klinkt hoogdravend, maar dat is het zeker niet. Het geloof en de dagelijkse ervaringen van mensen staan niet ver van elkaar en dat wil WAYtoGO - ‘Mijn leven’ laten zien. Het materiaal is in eerst instantie bedoeld voor clubbijeenkomsten en kindernevendiensten, maar het is ook een handreiking voor geloofsopvoeding thuis. Bij elk onderwerp krijgen de kinderen die meedoen, hun eigen KIDS boekje. Zij kunnen daar zowel in de kerk - op club of in de kindernevendienst mee aan de slag, maar ook thuis. Niet noodzakelijk, maar wel een goede manier om de onderwerpen ‘tastbaar’ te maken, zijn de Levensparels die speciaal voor kinderen nu ook als een rijgsetje kunnen worden besteld (zie www.jop.nl/kids).

Maart 2009

Kerkinformatie

(illustratie: Egbert Koopmans)

Kinderen opvoeden is interesse hebben in wat zij doen. WAYtoGO biedt de mogelijkheid met je kind thuis bezig te zijn met onderwerpen uit het dagelijks leven en deze te verbinden met je eigen dagelijkse leven en geloven. Zo helpt dit materiaal ook de ouder en opvoeder aan woorden of tenminste aan een opstapje voor een gesprek of een ervaring. Daarnaast voorziet WAYtoGO in de informatie waar kinderen op deze leeftijd behoefte hebben, terwijl het ook niet voorbij gaat aan hun ontluikende gevoel voor de symboliek (van de taal) van het christelijk geloof. Het materiaal biedt zo een concrete en goede basis voor creativiteit, informatie én bezinning - een totaalpakket waar zowel kerk als ouders/opvoeders iets aan hebben. Ben je nieuwsgierig geworden naar WAYtoGO, naar wat jij er als vrijwilliger in het jeugdwerk of ouder/opvoeder aan kunt hebben? Meld je dan aan voor JOP COACH Live op zaterdag 16 maart a.s. in Zwolle. Aan

De titels van de deeltjes van WAYtoGO - Mijn leven:

• Altijd bij mij - over God • Ssst… - over stilte • Dit ben ik - over mijzelf • Frissss! - over de doop • Alles is weg - over de woestijn • Alles gaat vanzelf - over relaxen • Lief - over liefde • Psst… - over geheimen • In de put - over de nacht • Alles komt goed - over de opstanding • Ik zie, ik zie… - nog eens over God

WAYtoGO wordt tijdens dit evenement voor coaches in het kerkelijk jeugdwerk speciale aandacht gegeven in een workshop. Voor meer informatie en aanmelding: www.jop.nl/jopcoachlive.

JOP KIDS Live Alledaagse onderwerpen staan ook centraal tijdens het kinderevenement van JOP op zaterdag 16 mei: JOP KIDS Live. Daan en Sanne, de twee hoofdrolspelers uit het feuilleton dat speciaal voor WAYtoGO is geschreven, nemen de kinderen mee in een prachtig verhaal over hoe het weer goed kan komen tussen mensen en welke rol geloven daarin kan spelen. De kinderen die JOP KIDS Live bezoeken, spelen in dat verhaal ook zelf een rol. Daan en Sanne zijn hele gewone kinderen die hele gewone dingen meemaken en die hele gewone vragen stellen, ook over en aan God. Op JOP KIDS Live delen zij die graag met de kinderen, zodat geloven en leven ook voor hen bij elkaar gaan horen, zoals de bedoeling is. Kijk voor meer informatie en aanmelding op www.jop.nl/jopkidslive. Wielie Elhorst is medewerker van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland.

17

Kerkinformatie

Maart 2009

DIACONAAT

Ruud Heesters

Hulp in Praktijk (HiP): voor een stralende kerk De kerk zou een plek moeten zijn waar sociale initiatieven als vanzelf worden geboren. Er wordt een indrukwekkend aantal mensuren aan medemensen wordt besteed. Daar zijn veel gemeenten goed in. Maar als het aankomt op praktische hulp, dan kan menige gemeente nog wel een zetje gebruiken. De Stichting HiP geeft zulke zetjes. Er lijkt in de kerk zelf soms schroom te bestaan om de eigen zegeningen te tellen. Veel dominees zijn van kerkelijke contacten en persoonlijke initiatieven van hun eigen gemeenteleden niet goed op de hoogte. Bij navraag bleken voorgangers vaak stom verbaasd over wat er zoal gebeurt, en onder de indruk van de veerkracht van hun gemeentekleden. Het zijn juist verrassende contacten die gemeenten laten stralen. Want in contacten kun je zout en licht van de wereld zijn en laten zien hoe je als kerk van betekenis wilt zijn. De mogelijkheden voor contacten liggen binnen handbereik. Het dienstwerk aan eigen gemeenteleden is meestal wel goed geregeld door diakenen. Toch keert één vraag met regelmaat terug: hoe kom je in contact met mensen in nood die hulp écht nodig hebben. En omgekeerd geldt trouwens hetzelfde. Waar vind je een kerk met helpende handen als je die nodig hebt? Voorbeelden van hulp

ondernemingen en christelijke hulpverlenende organisaties. Wat kan het voor uw gemeenteleden betekenen als uw gemeente besluit te participeren in HiP? Kerkleden kunnen zich als geïnteresseerd lid opgeven bij HiP. HiP neemt dan telefonisch contact met hen op en vraagt wat ze leuk vinden om te doen: allerlei vormen van praktische en/of sociale hulp. Bij geschikte hulpvragen brengt HiP de vrager en hulpbieder met elkaar in contact.

Mensen kunnen, ongeacht hun culturele of religieuze achtergrond, om hulp vragen. Dit gebeurt via een telefonische helpdesk (0900 - 447 447 4). Deskundige maatschappelijk werkers bespreken wat de hulpvraag precies is. HiP brengt vervolgens de hulpvrager in contact met de hulpbieder. We ondersteunen hiermee de lokale kerken. Stichting HiP is op dit moment actief in onder andere de plaatsen Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, Gorinchem, Soest, Nieuwegein,

Waddinxveen en Groningen. Er zijn contacten met tientallen andere plaatsen en het doel is heel Nederland. Al vele lokale kerken en hulporganisaties participeren in HiP. En voor kerken en hulpvragers zijn er geen kosten verbonden aan de diensten van HiP.

Meer weten? Met HiP kunt u uw kerk laten stralen, en kunt u jongeren en anderen bij uw kerk betrekken op basis van hun interesse en capaciteiten. Wat kan HiP nog meer betekenen voor uw kerk? Neem contact op per telefoon (0346) 33 08 83 of e-mail [email protected] en maak een vrijblijvende afspraak. HiP komt u graag informeren. Of kijk eerst op www.stichtinghip.nl Ruud Heesters is relatiemanager bij de Stichting HiP.

• tijdelijke hulp in de huishouding • klusjes in en om huis • vervoer en transport • hulp bij invullen van documenten • bezoek, kopje koffie, praatje • even wandelen (met de rolstoel), er op uit • tijdelijk boodschappen doen • meegaan naar een zorgloket of arts • ondersteuning van mantelzorgers

HiP helpt helpen De stichting Hulp in Praktijk (HiP) mobiliseert christenen in het geven van hulp aan de medemens. Veel christenen willen wel hulp geven maar weten niet hoe en waar ze moeten beginnen. Stichting HiP zorgt ervoor dat de hulpbehoevenden in contact worden gebracht met uw kerkleden die graag hulp willen bieden. Stichting HiP is een Nederlandse particuliere organisatie die een communicatienetwerk onderhoudt. In een database staan de gegevens van hulpbieders (allemaal leden van kerken), christelijke

HiP brengt vrager en hulpbieder met elkaar in contact. (foto: HIP)

18

Kerkinformatie

Blinden en slechtzienden

Maart 2009

K.B.J. Knol

Kerkinformatie in gesproken vorm…

De CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en slechtzienden, in Ermelo maakt elf maal per jaar een gesproken versie van Kerkinformatie. Abonnees ontvangen van elke editie een cd-rom die met behulp van de zogenoemde Daisyspeler beluisterd kan worden. Natuurlijk niet alleen Kerkinformatie. Er is een grote collectie christelijke tijdschriften en kranten beschikbaar, in gesproken vorm op cd-rom, in braille en in grootletter. Lezen is voor de meeste mensen zo gewoon dat we er niet bij stil staan wat het zou betekenen wanneer we dit zouden moeten missen. Blindheid, slechtziendheid, ouderdom of een chronische ziekte zijn de belangrijkste oorzaken waarom gewoon lezen niet (meer) tot de mogelijkheden behoort. Wanneer het lezen van de krant, tijschrift, boek, internet, de ondertiteling op tv, of wat dan ook wegvalt, wordt pas duidelijk hoe belangrijk lezen is voor de kwaliteit van ons leven. Want lezen is veel meer dan een hulpmiddel om informatie tot ons te nemen. Lezen biedt ook inspiratie, ontspanning, troost, humor, etc. Kortom, lezen houdt ons in contact met de wereld om ons heen. Door blindheid of slechtziendheid valt dit weg.

zet in braille en in gesproken vorm op Daisy cd-rom. Een andere nieuwe productie is: de Psalmen van 1773 en de Hervormde gezangen van 1938 gebundeld in een grootletteruitgave. Speciaal voor de jeugd heeft de CBB in samenwerking met het Nederlands Bijbelgenootschap de Jongerenbijbel in braille en in gesproken vorm op Daisy cd-rom uitgegeven. De Jongerenbijbel bevat de tekst van de Nieuwe Bijbelvertaling met daarnaast veel informatie. Zo wordt bij veel teksten extra uitleg gegeven en worden moeilijke woorden uitgelegd. En elk Bijbelboek is voorzien van een eigen, duidelijke inleiding.

Meer weten?

De CBB heeft een catalogus samengesteld met een overzicht van de volledige collectie. Deze catalogus is Gelukkig is er tegenwoordig veel lecgratis aan te vragen. Wilt u meer tuur, waaronder het officiële orgaan informatie, de catalogus of een proefvan de Protestantse Kerk Kerkinforexemplaar van een tijdschrift aanmatie, in een aangepaste leesvorm vragen, of een abonnement nemen beschikbaar. De CBB in Ermelo op een tijdschrift, voor uzelf of maakt elf maal per jaar een gesproiemand in uw omgeving? Bel dan ken versie van Kerkinformatie. AbonIn de opnamestudio van de Christelijke Blindenbibliotheek leest de naar de CBB (tel. 0341 565 499 op nees op deze gesproken versie ontheer A. Wissel elke maand Kerkinformatie hardop voor. (foto: CBB) werkdagen van 9.00-16.00 uur), vangen van elke editie een cd-rom schrijf naar CBB, Postbus 131, 3850 die met behulp van een speciaal AC Ermelo, of stuur een e-mail: [email protected] daarmee een enorme dienst, want weer afluisterapparaat, de zogenoemde Daisykunnen ‘lezen’ geeft weer zicht op een stuk speler, beluisterd kan worden. Voor mensen Via de website www.cbb.nl is alvast een levensvreugde dat weggevallen was. Kent met een leesbeperking worden de kosten indruk te krijgen van wat de CBB allemaal te u mensen in uw omgeving die het orgaan voor een Daisyspeler doorgaans vergoed bieden heeft. Daar kunt u ook lezen hoe u Kerkinformatie niet meer kunnen lezen? door de zorgverzekeraar. ons werk financieel kunt steunen. Voor het Wijs hen dan op de gesproken versie! Rol van omstanders uitgeven van christelijke lectuur in aanMeestal worden mensen met een leeshandiGrote collectie gepaste leesvormen is de CBB voor een cap op het bestaan van een organisatie als de De CBB heeft een grote collectie christelijke groot deel afhankelijk van de steun van tijdschriften en kranten in gesproken vorm CBB gewezen door familie, buren, vrienden, donateurs. Hoe meer mensen ons werk op cd-rom, in braille en in grootletter. Ook de kennissen of verzorgers. De persoon steunen, hoe meer mensen met een leesBijbel is in de verschillende vertalingen waarom het gaat kan tenslotte niet of naubeperking christelijke lectuur kunnen blijven beschikbaar in braille en in gesproken vorm. welijks brieven, advertenties of informatielezen. Verder beschikt de CBB onder andere over folders lezen. Omstanders spelen daarom Drs. K.B.J. Knol is directeur van de CBB (ChristeBijbelse dagboeken, psalmboeken en liedeen belangrijke rol om een persoon met een leeshandicap weer de mogelijkheid te bieden bundels. Onlangs is het Nieuwe Testament in lijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden) te Ermelo. om te kunnen lezen. Zij bewijzen die persoon de herziening van de Statenvertaling omge-

19

Kerkinformatie

Maart 2009

Israël

Frans Rozemond

Nes Ammim als gespreks- en luisterplek

Het predikantenechtpaar Annemarie van Andel en Frans van der Sar zal op 7 maart tijdens een speciale kerkdienst intrede doen in Nes Ammim in Noord-Israël. Zij wordt pastor van het dorp en hij wordt dialoogcoördinator bij het aan Nes Ammim verbonden ontmoetingscentrum. Wat gaan ze daar doen en wat kan de gemeente ermee? Een gesprek. Het gesprek vindt plaats in de week vlak voor hun afscheid van de Protestantse Gemeente te Zaandam. Het is al wat kaal in de woonkamer van Annemarie van Andel en Frans van der Sar. Een groot deel van het huisraad is al onderweg naar Israël. Ruim negen jaar zijn ze in Zaandam predikant geweest. ‘Een gemeente in een grootstedelijke omgeving, waar men geen blad voor de mond neemt’, zegt Frans van der Sar. ‘Als je daar maar tegen kunt is het hier goed toeven.’ Tijdens de afscheidsdienst werden ze door synodepreses ds. G. de Fijter bevestigd als predikanten met een bijzondere opdracht van de generale synode. Ds. Annemarie van Andel en ds. Frans van Andel, door de generale synode beroepen met een bijzondere

Ze slaan nu een heel andere weg in, zo lijkt het. Maar bij nader doorvragen lijkt dat maar zo. Al in hun studententijd raakten Van Andel en Van der Sar geboeid door het Joodse denken en het ‘lernen’, het samen leren met mensen uit verschillende tradities. Van der Sar: ‘Onder andere in de werkgroepen van rabbijn Yehuda Aschkenasy werd ik me op een nieuwe manier bewust van de verhouding tussen christendom en jodendom. Dat was heel wezenlijk voor onze studie, omdat de relevantie heel direct en tastbaar werd. Toen we eens met zo’n groep voor zes weken in Israël waren, kwam er op een dag een medestudent naar me toe. “Ik ben op de berg Lavra Netofa geweest”, zei hij, “en ik heb daar een bijzondere man ontmoet. Daar moet jij ook eens naar toe.” De ontmoeting met Jacob Willebrands (1918-2005) maakte diepe indruk. Hij was in 1961 als monnik uit Zundert naar Israël gekomen en had op de berg Netofa in Galilea een eigen kloostergemeenschap gevestigd. Hij onderhield zowel vriendschappelijke contacten met Palestijnse christenen en moslims als met Joodse Israëli’s. Hij was een bruggenbouwer en heeft op kleine schaal in Galilea veel betekend voor verzoening en ontmoeting tussen Joden en Palestijnen. Van hem leerde ik dat alles bespreekbaar is op gedistantieerd niveau. Hij was open naar alle kanten, maar wel als christen. Dat inspireerde mij enorm. Bij mijn eerste bezoek vroeg ik hem: mag ik volgend jaar terugkomen? Dat mocht, en ik ben nadien, later samen met Annemarie,

opdracht voor het werk in Nes Ammim-Israël, werden tijdens een dienst in Zaandam bevestigd door synodepreses ds. G. de Fijter. Van links naar rechts: voorganger ds. H. Postma, ds. Annemarie van Andel, ds. Gerrit de Fijter, ds. Frans van der Sar en drs. Rien Kaashoek, tot voor kort voorzitter van Nes Ammim Nederland. (foto: Jaap Broekhuizen)

regelmatig een paar weken teruggeweest. Dat verklaart waarom ik Nes Ammim wel kende - Willebrands onderhield goede contacten met Nes Ammim - maar er nooit langere tijd was geweest. Het kwam er gewoon nooit van. Toen we in september 2008 tien dagen voor kennismaking in Nes Ammim waren, herkende ik daar dezelfde bezieling als ik bij Willebrands altijd had ervaren. Ook Nes Ammim is het te doen om het vormgeven van christelijke presentie in Israël, met heel de ingewikkelde context van dat land. De accenten liggen anders dan vroeger, maar de idealen zijn dezelfde. Dat heeft bij ons de doorslag gegeven om er drie jaar te gaan werken’.

Nes Ammim Nes Ammim is een internationale christelijke gemeenschap in Israël met een internationaal bestuur. Het dorp is in 1961 gestart met de intentie om na de Shoa - de gruwelijke jodenmoord in Europa - te komen tot een onbevangen dialoog en tot een mogelijkheid om als christenen van het jodendom te leren. Hierdoor heeft Nes Ammim veel ervaring in het organiseren van ontmoetingen tussen verschillende tradities. In de begintijd zijn er ook economische activiteiten ontplooid, zoals de befaamde rozenkwekerij, maar deze

20

diaconale projecten zijn in de jaren negentig afgebouwd. De activiteiten zijn verlegd naar het exploiteren van de toeristische hotelaccommodatie, waar ook tal van dialoog- en ontmoetingsconferenties worden gehouden. De geestelijke verzorging van het dorp wordt mede gefinancierd door de Protestantse Kerk in Nederland.

Veertig zielen…? Duizenden christenen uit vele landen werkten voor korte of langere tijd in Nes Ammim. Van tweehonderd medewerkers in de jaren tachtig daalde het aantal naar veertig nu. Veel huizen zijn verhuurd aan Joodse gezinnen, die er hun eigen gang gaan, maar ook deelnemen aan de dorpsgemeenschap. Annemarie van Andel wordt de nieuwe pastor van Nes Ammim. Een gemeente van veertig zielen, wat een luxe! Van Andel, lachend: ‘Dat valt erg mee. Frans en ik vervullen samen één predikantsplaats. Mijn helft bestaat uit het pastoraat en daarnaast vervul ik taken in het dialoogwerk en neem ik mijn bewonersaandeel in het vele praktische werk dat in het dorp gedaan moet worden. Dat stelt mij in staat om op gelijke voet te werken met de andere bewoners. Bovendien: het pastoraat is niet te vergelijken met de Nederlandse situatie. Het gaat om een kleine

Kerkinformatie

Maart 2009

gemeenschap van vaak jonge mensen uit verschillende West-Europese landen, die intensief moeten samen werken en wonen. Ze zijn voor langere tijd ver van huis en komen ook in hun geloof voor enorme vragen te staan. Dat maakt het pastoraat intensief, evenals het voorgaan in kerkdiensten. We lezen mee met de Synagoge - behandelen de tekst die op sabbat in de synagoge centraal staat - en leggen de samenhang met het Nieuwe Testament uit. Dan sta je voor de vraag: hoe lezen wij deze tekst ‘levend in Israël’, wonend tussen de hedendaagse Israeli’s? Dat krijgt een vervolg in het leerhuis. Alle bewoners volgen programma’s over vragen als: wat betekent het voor je om als christen het jodendom te leren kennen? Wat doet het je, hier en nu? Er zijn ontmoetingen met Palestijnse christenen en er bestaan goede contacten met Palestijnse kerken. In het afgelopen jaar hebben Simon en Riet Schoon hier gewerkt en veel contacten hernieuwd. Tijdens ons kennismakingsbezoek vorig jaar september bezochten we een Palestijnse kerkdienst. Het trof me dat we daar zeer belangstellend werden begroet door jongeren, die alles wilden weten over ons bezoek. Het is ontzettend belangrijk dat mensen vanuit de Westerse kerken via Nes Ammim zulke ervaringen opdoen. Natuurlijk liggen hier ook vragen. Veel Palestijnse kerken hangen de vervangingstheologie aan, die leert dat de Kerk de bijzondere positie van het volk Israël heeft overgenomen. Daar zijn we in West-Europa juist los van gekomen. Hoe ga je daar mee om? Ook dat zijn vragen die horen bij het wonen en werken in Nes Ammim.’

selijke gemeenten interessant. De synode van de Protestantse Kerk aanvaardde in april vorig jaar de nota ‘Het Israëlisch-Palestijns conflict in de context van de Arabische wereld van het Midden-Oosten’, meestal kort aangeduid met IP-nota. Van der Sar is er blij mee: ‘Het is een evenwichtig stuk, geschreven met een distantie die nodig is. Wat in Nes Ammim gebeurt sluit er goed op aan.’ Maar zijn de gemeenten voldoende betrokken bij wat er in Israël gebeurt? Annemarie van Andel: ‘Als je de IP-nota leest, dan denk je: de betrokkenheid is kennelijk sterk verminderd. Zaken waarover we al tientallen jaren nadenken worden er opnieuw in uitgelegd. Kennelijk was dat nodig. Aan de andere kant: de Palestijnse zaak is enorm omhoog gekomen. Mensen vragen: wat moet ik met m’n Joodse wortels? Er is verlegenheid. Luisteren naar de anderen kan hierin een opening bieden, dat kun je van het ontmoetingscentrum in Nes Ammim leren. Je moet niet vergeten: Jodendom en Islam zijn veel meer verwant aan elkáár dan aan het Christendom. Dat maakt het ook voor christenen in Nederland gemakkelijker om met enige distantie het gesprek te voeren of te faciliteren. Soms zijn kerkleden bang dat het ‘allemaal één pot nat’ wordt. Dat is niet zo en dat wil ook niemand. In een respectvolle ontmoeting mag je jezelf blijven.’

Ontmoetingscentrum Het Centrum voor ontmoeting en gesprek is in 2002 van start is gegaan. Het wordt financieel ondersteund door Kerk in Actie en heeft verder inkomsten uit seminars en cursussen. Het bestuur van het centrum bestaat uit Joodse en Palestijnse Israeli’s, terwijl Nes Ammim zelf de coördinator levert. Die functie zal Frans van der Sar de komende jaren vervullen. Wat onderscheidt Nes Ammim van de andere dialoogprojecten in Israël? Van der Sar: ‘Nes Ammim heeft een goede naam. Als leefgemeenschap is ze al meer dan vijftig jaar op een geloofwaardige manier aanwezig. Het is geen afstandelijke financieringsorganisatie, maar we leven daar midden tussen de Israeli’s en knopen relaties aan.’ Annemarie aanvullend: ‘Wat mij daarbij ook trof: Nes Ammim was een paar jaar geleden bijna ter ziele. Maar juist de omliggende dorpen drongen aan op doorgaan. De identiteit van het dorp is bekend en daar heeft men hoge verwachtingen van.’

Als getuigen werden tijdens de bevestigingsdienst in de Oostzijderkerk te Zaandam alle oud-Nes Ammimers naar voren gevraagd om de vragen te beantwoorden. (foto: Jaap Broekhuizen)

Vele jaren ging in Nes Ammim de meeste aandacht uit naar de ontmoeting van christenen met het Jodendom zoals zich dat in de staat Israël manifesteert. Intussen is de horizon van de joods-christelijke dialoog geheel veranderd. De situatie in het Midden-Oosten is daarvan de belangrijkste oorzaak. Het ontmoetingscentrum wil ruimte bieden aan Joodse en Palestijnse groepen die elkaar willen ontmoeten om van wederzijdse vijandsbeelden verlost te worden en zo de vrede te bevorderen. Die groepen melden zich aan of ontstaan uit eerdere contacten met Nes Ammim. Van der Sar: ‘Dan kun je denken aan ouders van kinderen die op gemengde ‘hand-in-hand-schools’ gaan of groepen uit kerken. De bereidheid daartoe hangt natuurlijk sterk af van de actualiteit. Maar ook: mensen leven daar in die complexe en bedreigende realiteit. Ze gaan op zoek naar een persoonlijke dimensie en vragen zich af: kunnen we niet eens samen praten?’ Frans van der Sar zal niet telkens als christen tussen beide groepen gaan zitten en meepraten. ‘Men doet het zelf. Wij zorgen voor een plek waar men zich niet ‘op bezoek’ voelt bij de andere partij. Maar ik mag wel meeluisteren en er over rapporteren aan de Nes Ammim-gemeenschap en het Nes Ammimbestuur, zodat wij leren van wat daar gezegd wordt.’ Volgens Van der Sar zijn de dialooggesprekken heel wezenlijk voor de vrede. ‘Ik heb tijdens ontmoetingen in Zaandam geleerd, dat je met moslims een goed geloofsgesprek kunt hebben, in de zin van: iets begrijpen van elkaar. Het was geen ontmoeting van Het Christendom met De Islam, maar dat hoeft toch ook niet? Dat is juist het punt: spreek je namens een godsdienst, of is er een persoonlijk gesprek? Als je dat laatste bereikt zal dat verder werken. Zelf heb ik aan die gesprekken heel veel gehad voor mijn eigen geloof.’

Betrokkenheid van de gemeenten Volgens de nieuwe Nes Ammim-predikanten is het werk van Nes Ammim ook voor plaat-

21

De nieuwbenoemde predikanten denken dat Nes Ammim een inspirerend voorbeeld kan zijn voor het omgaan met interreligieuze onrust dicht bij huis. Van der Sar: ‘Voor de ene gemeente zal dat minder spelen dan voor de andere. Maar ook in Nederland hadden we te maken met uitingen van antisemitisme tijdens de Gaza-oorlog: beledigingen, bedreigingen, brandstichting in synagogen. In onze jaarlijkse dienst met joden en moslims in Zaandam in januari jl. was het voor hen na de gebeurtenissen in Gaza veel minder vanzelfsprekend om te komen dan voorheen. Sommigen durfden gewoon niet. Het kan dus zomaar oplaaien. Als in ons eigen land de onderlinge relaties verharden, wat moet je daar dan mee als lokale gemeente? Ook in dat opzicht is het volgen van de gespreksinitiatieven in Nes Ammim heel leerzaam.’ Frans Rozemond is eindredacteur van Kerkinformatie. Meer informatie

In het maartnummer van het tijdschrift Kerk&Israël Onderweg vertellen Annemarie van Andel en Frans van der Sar meer over hun werk. Contractgegevens: Nes Ammim Nederland, Looiersdreef 805, 7328 HZ Apeldoorn, tel. (055) 534 93 39, e-mail: [email protected], website: www.nesammim.nl

Kerkinformatie

Maart 2009

GELDWERVING

Henkjan Oosterink

Jongeren en kerkbalans? Een logische combinatie!

Drie vragen aan drie willekeurige christelijke jongeren. Hoeveel kost de kerk per dag? Geen flauw idee? Honderd euro? Wel eens gehoord van Kerkbalans? Mijn vader brengt die envelopjes rond, nooit gehoord…Heb je zelf wel eens gegeven? Daar is de collecte toch voor? Nee, nooit gegeven aan Kerkbalans… Van Wijnen refereert aan een recent onderzoek onder jongeren naar hun geldbesteding. De uitkomsten daarvan waren niet zo positief. Jongeren geven doorgaans meer geld uit dan ze binnenkrijgen. ‘We kunnen daar heel negatief over doen’, zegt Van Wijnen. ‘Toch zou ik daar niet in willen blijven steken. Het positieve is dat bij jongeren geldbesteding en de manier waarop ze hun leven vormgeven heel dicht bij elkaar liggen. Laat ze in de kerk voor dingen gaan die bij hen passen.’’

Zomaar wat antwoorden van jongeren tussen de 12 en 21 jaar uit een protestantse gemeente in Enschede. Voldoende redenen voor JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk en Kerkbalans om een start maken met het project WEcollect. Jongeren en Kerkbalans, gaat dat samen? Mag je niet al lang blij zijn als ze in de kerk komen? JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, gaat samen met Kerkbalans de uitdaging aan om Kerkbalans dichter bij jongeren te brengen. In januari werd de pilot gelanceerd om jongeren te stimuleren geld te werven voor het eigen plaatselijke jeugdwerk.

Geefhouding ‘WEcollect.nl is geen verkapte manier om jongeren geld op te laten brengen voor de rest van de kerk’, aldus Harmen van Wijnen, hoofd van het jeugdwerk van de Protestantse Kerk in Nederland. ‘Het doel is een ‘geefhouding’ te ontwikkelen bij jongeren, passend bij hun belangstelling, motivatie en doelen. Het is een manier om hen te betrekken bij Kerkbalans en te laten zien dat de kerk te maken heeft met hun eigen leven. We willen laten zien dat juist samenwerking tussen kerkrentmeesters, jeugdouderlingen en jongeren noodzakelijk is.’

Gouden Collectezak Award

Naast alle acties die jongeren kunnen houden is het natuurlijk ook leuk om mee te dingen naar de Gouden Collectezak Award. De bedoeling is om creatief aan de slag te gaan met de camera. Dat kan die van je telefoon zijn, maar misschien ben je in het bezit van een betere camera. Het belangrijkste is: wie weet het meest ludieke of aansprekende filmpje te maken van een situatie waar een Wecollect-actie centraal staat! Tijdens de persconferentie van de volgende actie Kerkbalans in januari 2010 zal de Gouden Collectezak Award uitgereikt worden.

Bestemming

Meedoen?

De eerste WEcollect-activiteit in Enschede was een pannenkoekenactie. Daarmee wilde de jeugd geld ophalen voor haar jeugdkamp. ‘Het doel kan ook een jeugdhonk zijn of een beamer die de jeugd nodig heeft’, aldus Harmen van Wijnen. De acties door en voor jongeren kunnen het hele jaar door worden gehouden, in tegenstelling tot de ‘grote’ actie Kerkbalans. Van de inkomsten is 75 procent bestemd voor het eigen plaatselijke jeugdwerkdoel. 25 procent gaat naar een landelijk doel dat de jongeren zelf kunnen uitkiezen.

Het is de bedoeling dat de website WEcollect.nl gaat fungeren als een interactief meetingpoint, een platform waar jongeren, jeugdouderlingen en kerkrentmeesters ideeën kunnen uitwisselen. In een stappenplan vinden jongeren hoe ze de acties op de website kunnen zetten. Gemeenten, zowel jongeren als kerkrentmeesters, die belangstelling hebben om mee te doen met het pilotproject: wacht niet! Al tien plaatselijke kerken hebben zich aangemeld voor het project. Aanmelding kan via [email protected] of bel JOP, tel. (030) 880 14 38. Voor het maken van een afspraak om het project in uw gemeente te presenteren.

Pannenkoeken bakken in Enschede

De eerste WEcollect-actie werd gehouden in Enschede. Op een koude dinsdagavond (min 15 graden!) is het pannenkoekenrestaurant geopend. Door de verkoop van pannenkoeken probeerden de jongeren geld te werven voor het jaarlijkse jeugdkamp in mei. Om vier uur verzamelden ze zich in het jeugdhonk (zelf bedacht en opgeknapt) om boodschappen te doen bij de C1000 en tafels te dekken. Daarna: pannenkoeken in de magnetron (dus niet echt bakken...), serveren en cashen voor het jeugdkamp. Voor het jeugdkamp is ongeveer € 300,nodig en er werd voor bijna € 80,- verkocht. Verder willen de jongeren acties bedenken om geld te werven voor een beamer.

22

Henkjan Oosterink is medewerker van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk.

Kerkinformatie

KERKBALANS

Maart 2009

Egbert Fokkema

Kerkbalans in Oost-Souburg omlijst met gebed, bemoediging en zegen

‘Halen en brengen’, ‘Bij-EEN-gebracht!’

Kerkbalans omlijsten met een bid- en dankstond? Voor sommigen is het misschien even wennen, maar in Oost-Souburg hebben ze het gedaan. Voor en na de actie Kerkbalans werd tijdens een speciale vesperviering gezongen, gebeden en gedankt. Wijsheid is gevraagd voor het werk dat wachtte en God is gedankt voor het resultaat. ‘Een verfrissende bemoediging’, zo zei een van de gemeenteleden. De twee korte kerkdiensten die de Protestantse Gemeente Oost-Souburg belegde werden georganiseerd in het kader van Kerkbalans Nieuwe Stijl. Op zondag 11 januari werd in aanwezigheid van een kleine tachtig gemeenteleden, waaronder veel ‘lopers’, het startschot gegeven. Het thema in die viering was: ‘halen en brengen’. Voorganger ds. Aarnoud Van der Deijl verwees in zijn overdenking naar de fraaie brochure die ‘gebracht’ werd naar de gemeenteleden. Daarin wordt op een kleurrijke manier inkijk gegeven in ‘wat onze gemeente bezighoudt’. Van der Deijll tijdens de vesper: ‘Alles wat in onze gemeente gebeurt staat in het teken van het werkwoord “verbinden”. Gemeenteleden zien naar elkaar om, ze voelen zich echt met elkaar verbonden. Overledenen worden in het midden van de gemeente herdacht. Kinderen worden gedoopt, het jeugdtheater studeert met kinderen een musical in. Er is grote inzet en betrokkenheid bij velen. De vraag is wat het je waard is om al dit moois ook in dit jaar mogelijk te maken. Met de antwoordenveloppe die aan het eind van de Kerkbalansactie weer wordt afgehaald bij de gemeenteleden gaat het om veel meer dan het ‘binnenhalen’ van financiële middelen: de kerk en haar leden zijn voor God en voor elkaar van blijvende waarde.’

‘Bij die ENE gebracht’ In het meditatief moment in de slotviering op donderdag 29 januari onderstreepte ds. L.A. Woltering de vraag: wat doe je met je gaven? ‘Alles wat wij ontvangen en reeds hebben gekregen is ook een gave van God. De gaven

Kerkgebouw De Open Haven van de Protestantse Gemeente te Oost-Souburg (foto:

die door de leden van onze gemeente gegeven zijn, zijn bijeengebracht in dienst van God en zijn koningschap. Wij mogen die gaven nu ook bij die ENE brengen. De gaven kunnen worden gewijd aan Gods Zaak. Wij mogen er zijn Naam groot mee maken, wij mogen hiermee voorwaarden scheppen voor het samen gemeente-zijn’, aldus ds. Woltering.

Award Ds. Woltering verwees ook op de ontvangen Kerkbalans Award, die door de Interkerkelijke Commissie Geldwerving (ICG) aan de gemeente van Oost-Souburg is toegekend voor de vernieuwende en sprankelende manier waarop aandacht van de leden is gevraagd voor de jaarlijkse financiële actie. ‘Doordat wij God en de kerk van blijvende waarde vinden, willen we voor elkaar zorgdragen, elkaar koesteren, mensen tot hun recht laten komen. Dat kan onder meer in de zondagse vieringen. Het kerkgebouw is een plek waar Gods bevrijdende naam ruimte krijgt. In al onze kwetsbaarheid geven we handen en voeten aan Gods omzien naar ons.

23

Zo krijgen we elkaars gezicht te zien en voelen we ons met elkaar verbonden. Dat Kerkbalans 2009 op deze wijze ook veel mensen ‘bij EEN gebracht heeft’, is mijn wens.’

Reacties en resultaat In de vesperdienst was ook gelegenheid om de reacties die de ‘lopers’ ontvingen tijdens hun bezoekwerk te delen. Met vreugde werd meegedeeld dat het voor 2009 begrote bedrag vrijwel geheel is gehaald. De aanwezige gemeenteleden onderstrepen dan hun dankbaarheid met de woorden van de lofzang van Maria. Kortom: het idee om de Kerkbalansperiode te omlijsten met gebed, bemoediging en zegen verdient navolging in andere gemeenten in ons land. Egbert Fokkema is als senior communicatie en relatiebeheer in dienst van de Protestantse Kerk in Nederland en is tevens als adviseur verbonden aan de Interkerkelijke Commissie Geldwerving.

Kerkinformatie

Studiemogelijkheden op het terrein van Kerk&Israël Voor predikanten en kerkelijk werkers die zich voorbereiden op een studieverlof doet de Protestantse Raad voor Kerk&Israel in een flyer een aantal suggesties aan de hand voor het invullen van een studieperiode met onderwerpen op het terrein van de relatie tussen kerk en Israël, christendom en Jodendom. Het overzicht is te vinden op www.pkn.nl/kerk&israel

Ds. G. (Bert) Boer overleden Op de leeftijd van 63 jaar is ds. Bert Boer zondag 1 februari 2009 overleden. Bert Boer was een sterke persoonlijkheid die zeer deskundig en met een niet aflatende inzet inhoud heeft gegeven aan het werk van werelddiaconaat, zending en oecumene in binnen- en buitenland. Hij werd in 1970 als zendingspredikant van de Nederlandse Hervormde Kerk uitgezonden naar Indonesië, waar hij verbonden was aan de Theologische Universiteit van de Molukse Protestantse Kerk op Ambon. Na zijn terugkeer in Nederland werd hij in 1977 verantwoordelijk voor het bevorderen van de contacten met de Molukse gemeenschap in Nederland en de Molukse Kerken in het bijzonder. Van 1981 tot 1988 was hij Hoofd Werelddiaconaat van de Generale Diaconale Raad van de Nederlandse Hervormde Kerk (GDR). Van 1988 tot 1999 was Bert Boer algemeen secretaris van de GDR en van 1997 tot 2007 Hoofd Buitenland Kerk in Actie. Bert Boer was op vele terreinen actief. Hij was zeer verbonden met Zuid-Afrika en was voor de Wereldraad van Kerken nauw betrokken bij het Program to Combat Racism. In Europa werkte hij mee in Eurodiaconia en Aprodev. Als voorzitter van de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) gaf hij leiding aan de gezamenlijke hulpverlening aan de slachtoffers van de tsunami en andere rampen en trad hij op als woordvoerder van SHO. Na zijn afscheid als Hoofd Buitenland van Kerk in Actie was hij adviseur van de directie van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. Na een uitvaartdienst op 6 februari in de Jacobikerk in Utrecht heeft de crematie in stilte plaatsgevonden.

Maart 2009

BERICHTEN

Auteur Achternaam

Studiedag over de hoorder van de preek Hoe luisteren mensen naar een preek? En wat betekent dat voor de maker van de preek? Over deze vragen gaat het centrum voor contextuele en missionaire verkondiging Areopagus van de IZB een serie boeken uitgeven. Het eerste deel is geschreven door dr. Hanneke Schaap-Jonker en gaat over over de psyche van de hoorder. Ter gelegenheid van de verschijning hiervan wordt een studiedag gehouden op vrijdag 27 maart 2009. Het thema is: ‘Heilige grond: God, preken en de psyche van de hoorders’. In het ochtendprogramma zal Hanneke Schaap nader ingaan op wat zij in haar boek betoogt: de preek maakt iets los in de psyche van de hoorders en raakt hen in hun existentie. Daarom dient bij het maken en houden van een preek rekening te worden gehouden met de psychologische aspecten van het hoorproces. De tweede spreker is dr. P.J. Visser, over het theologische en geestelijke belang van de psychologische benadering. Ten slotte zal ds. A.J. Zoutendijk ingaan op de vraag waar het pleidooi van Hanneke Schaap aansluit bij de bevindelijke traditie van het gereformeerd protestantisme en waarin het anders is. ‘s Middags zijn er vijf workshops: • Dialogisch preken - mevr. Astrid Slob, communicatiedeskundige. • Hoe houd ik in de taal van de preek rekening met psychologische verschillen tussen hoorders? - mevr. dr. J. Schaap-Jonker • De functie van het ‘ik’ van de prediker in de preek - ds. W. Dekker en ds. E.K. Foppen. • Hoe definiëren we vandaag bevindelijke prediking? - ds. A.J. Zoutendijk. • Hoe luister ik naar een preek? - dr. P.J. Visser. De dag is niet alleen bedoeld voor predikanten, maar ook voor kerkenraadsleden en gemeenteleden. Plaats en tijd: De Brug te Amersfoort, 10.00-15.30 uur. Kosten: € 25 incl. lunch (voor IZBleden € 22,50), contant te betalen op de dag. Aanmelden via e-mail: [email protected] of tel. (033) 461 19 49.

Kerk en oecumenisch gesprek Waar hebben we het over, als we spreken over ‘gemeente’ of over ‘ambt’? En wat betekent dat in het gesprek met katholieke of evangelische tradities? Over deze en andere vragen verscheen het boek Het goed recht van de kerk. Een theologische inleiding op het kerkrecht. Auteur is prof. dr. Leo J. Koffeman, hoogleraar kerkrecht en oecumene aan de Protestantse Theologische Universiteit. Wat is bepalend voor de kwaliteit van kerk zijn? Hoe kan de kerk meer inclusief zijn? Wat maakt een gemeente authentiek? Wat is bepalend voor een integere ambtsuitoefe-

24

ning? Hoe staan kerk en gemeente in een multiculturele en multireligieuze samenleving? Gelden mensenrechten binnen de kerk ook, of daar opeens niet meer? Allemaal vragen ‘in en achter het kerkrecht’. Dit boek zet vertrouwde vormen van kerk, gemeente en ambt onder kritiek, vanuit de oecumenische discussie over de Kerk. Het kan anders, vindt Koffeman, en het moet soms ook anders, als we werkelijk het gesprek aangaan met andere tradities. Veel thema’s worden concreet gemaakt vanuit de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland en het kerkrecht van andere kerken. Een boek voor predikanten en theologisch geïnteresseerde gemeenteleden die zich bezighouden met vragen rond inhoud en kwaliteit van het kerkelijk leven. Het boek groeide uit colleges en werkgroepen met studenten in Utrecht, Kampen en Leiden. Leo J. Koffeman, Het goed recht van de kerk. Een theologische inleiding op het kerkrecht, Kok Kampen, 272 p., € 34,50.

Kerkinformatie

BERICHTEN

Studiedagen Seminarium PThU

Auteur Achternaam

Onderstaand een selectie uit het aanbod van cursussen en studiedagen van het seminarium van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Meer informatie over deze en andere cursussen vindt u op www.pthu.nl/pao. Aanmelden voor alle genoemde cursussen kan via het aanmeldingsformulier op deze site of via [email protected]. De cursussen worden, tenzij anders vermeld staat, gehouden in Hydepark, het conferentiecentrum van de Protestantse Kerk, Driebergsestraatweg 50 te Doorn. Spiritualiteit voor Wereldburgers (22D) de visie van Rosenstock-Huessy. Leiding: Otto Kroesen. Datum: 8-10 juni 2009; voorbereidingsmiddag 9 maart 2009. Kosten € 250,-. Plaats: Doorn. Opgave vóór 9 maart 2009. Contextueel pastoraat - een introductie (24D) Leiding: Hanneke Meulink-Korf en Henk Vrielink. Datum: 20-24 april 2009. Kosten € 445,-. Plaats: Doorn. Opgave vóór 23 maart 2009. Job (25D) Bestudering van het Bijbelboek met het oog op het gesprek over God en lijden. Leiding: Klaas Spronk en Emke Jelmer Keulen. Datum: 6-8 mei 2009. Kosten € 260,-, voor studenten € 130,-. Plaats: Doorn. Opgave vóór 6 april 2009. ‘Help, een handicap!’ (27D) Pastoraal leren communiceren met gemeenteleden met een verstandelijke beperking. Leiding: Johan Smit en Herman Meininger. Datum 13-15 mei 2009. Kosten: € 225,-. Plaats: Doorn. Opgave vóór 15 april 2009. Voor geen vraag bang (28D) De actualiteit van de kenleer en de schriftleer van A.A. van Ruler (1908-1970). Leiding: Gijsbert van den Brink en Bert de Leede. Datum: 25-26 mei 2009. Kosten: € 175,-. Plaats: Doorn. Opgave vóór 25 april 2009. Chevetogne (32D) Een studie/retraite-reis o.l.v. Jurjen Beumer en enkele monniken van Chevetogne. Datum: 11-15 juni 2009. Kosten € 150,- (exclusief reis- en verblijfkosten, ter plaatse te voldoen). Plaats Klooster van Chevetogne (Ardennen). Opgave vóór 22 mei 2009. Het Calvinistisch ongemak, een studiedag in het Calvijnjaar Datum 27 april 2009. Plaats Bovenkerk, Kampen. Meer informatie: www.pthu.nl/studiedagen.

Beroemde preken in Kampen Vorig jaar is in de gereformeerde Burgwalkerk in Kampen een aantal zondagmiddagdiensten (17.00 uur) ingevuld met preken van vroegere geloofsgetuigen. Onder de titel ‘Preken die spreken’ kwamen kerkgangers uit de wijde omgeving naar Kampen om te luisteren naar preken van Maarten Luther, Tom Naastepad, Dietrich Bonhoeffer, Kornelis Heiko Miskotte en Aurelius Augustinus. De kerkenraad van de wijkgemeente Burgwalkerk heeft de initiatiefnemers, prof. Jaap van der Laan en ds. Ad van Noord, gevraagd

een tweede jaargang voor te bereiden. Deze serie startte in februari met een preek van Johannes Calvijn over de zaligsprekingen. De opzet van de diensten is gelijk gebleven. In aansluiting aan de preek voert de orgelist van de Burgwalkerk, Theo van Dijk, telkens een werk uit de orgelliteratuur uit. De volgende diensten zijn gepland voor 15 maart (Maarten Luther), 19 april (Aurelius Augustinus), 17 mei (Kaj Munk), 20 september (Karl Barth), 18 oktober (Dietrich Bonhoeffer) en 15 november (Dorothee Sölle).

Maart 2009

Oecumenisch bezoek Op 5 en 6 februari ontmoetten afgevaardigden van de ‘GEKE-Nordwestgruppe’ elkaar in het Protestants Landelijk Dienstencentrum in Utrecht (zie foto). De ‘GEKE-Nordwestgruppe’ bestaat uit vertegenwoordigers van zeven Europese kerken uit de lutherse en gereformeerde traditie, die zijn verenigd in de Gemeenschap van Protestantse Kerken in Europa (GEKE), dat is de voormalige Leuenberger Kirchengemeinschaft. Thema dit jaar was ‘het kerkgebouw’ vanuit protestants oogpunt. Veel kerkgebouwen in Europa komen leeg te staan als gevolg van vergrijzing en secularisatie. ‘Wij staan als Europese kerken voor geweldige uitdagingen’, aldus synodepreses ds. G. de Fijter in zijn woord van welkom. ‘Onze Europese cultuur, die we toch mogen zien als vrucht van het Evangelie, staat onder grote druk (…) Het is belangrijk elkaar als kerken te ontmoeten. We heben elkaar harder nodig dan ooit.’ Gemeenschappelijke vragen Naast de discussie over kerkgebouwen werden er berichten uitgewisseld over het kerkelijk leven in de verschillende landen en kerken. Ook daarbij werd duidelijk dat in veel landen dezelfde vragen leven: hoe gaan we als kerken om met de situatie in het Midden-Oosten? Hoe wordt in de kerken gereageerd op de secularisatie en wat betekent het om missionaire kerk te zijn? Hoe gaan de kerken om met de verhouding Kerk en Staat? Welke ontwikkelingen zijn gaande met het oog op het kerklied? De GEKE (Gemeinschaft Evangelischer Kirchen in Europa) ontstond in 1973, nadat de Leuenberger Konkordie was aangenomen door lutheranen en gereformeerden in 105 kerkgenootschappen en 29 landen. Op basis van de Konkordie onderhouden zij open oecumenische gemeenschap van Woordbediening, Avondmaal en wederzijdse ambtserkenning. Volgend jaar zal de GEKE-ontmoeting plaatsvinden in Bonn met als concentratiepunt ‘De protestantse kerkdienst’. Meer informatie: www.leuenburg.net.

Afgevaardigden van de GEKE-Nordwestgruppe bijeen in Utrecht. (foto: Freek Visser)

25

Kerkinformatie

Maart 2009

COLLECTEN

Auteur Achternaam

5 april: collecte Kerk in Actie

12 april: Paascollecte voor het Jeugddiaconaat

Tijdens de 40dagentijd vragen ICCO en Kerk in Actie dit jaar aandacht voor de lange periode van wederopbouw na rampen. Op Palmzondag 5 april staat tijdens de Kerk in Actie Totaal collecte daarom het werk van partnerorganisatie Defense for Children International (DCI) in Sierra Leone centraal. De tieners van Sierra Leone zijn opgegroeid in een tijd van wetteloosheid. De burgeroorlog in Sierra Leone leidde tot een sfeer van geweld en veel kinderen kwamen in aanraking met de politie. Nu de burgeroorlog ten einde is, werkt de bevolking hard aan de wederopbouw van het land. Daarbij is niet alleen aandacht voor de materiële schade, maar ook voor het herstel van het rechtssysteem. Want het komt nog voor dat kinderen zonder enige vorm van proces vastzitten in een cel, kwetsbaar voor uitbuiting door medegevangenen. Kerk in Actie steunt DCI om deze kinderen de kans te geven die ze vaak nooit hebben gehad. DCI doet dat door de kinderen op te zoeken in hun cel, hen te ondersteunen en te zorgen voor onderwijs. DCI boekte in Sierra Leone een groot succes: in 2007 werd nieuwe wetgeving aangenomen die kinderen in gevangenschap beschermt tegen uitbuiting door volwassenen. DCI helpt agenten en gevangenispersoneel de nieuwe regels te hanteren. Zo krijgen veel kinderen een eerste kans. Materialen: bij de collecte zijn folders en posters beschikbaar. Deze zijn te bestellen bij de afdeling Brochureverkoop, e-mail: [email protected], tel. (030) 880 13 37.

Met Pasen is de collecte bestemd voor het werk van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk. Deze keer staat het Jeugddiaconaat centraal met als thema ‘van bewustwording tot participatie’. Diaconaat is één van de kernwaarden van de kerk. Het betekent verantwoordelijkheid nemen, zorgen, of gewoon een handje helpen zonder iets er voor terug te verwachten. Maar hoe zit dat met kinderen en jongeren? Het woord diaconaat is misschien geen jeugdjargon, maar jongeren en kinderen kunnen wel degelijk betrokken zijn bij anderen die in de knel zitten. Zorg om de schepping/het milieu en (dus) de medemens (inclusief gezond leven) leeft enorm onder jongeren! Aan de hand van de zeven werken van barmhartigheid wordt er materiaal ontwikkeld dat te gebruiken zal zijn in jeugdgroepen. Via beelden, teksten, stellingen en acties worden jongeren uitgedaagd aan de

Nieuw: de collectekrant! Om kerkenraden en diaconieën beter te informeren over de collectemomenten van de Protestantse Kerk en Kerk in Actie, is in de afgelopen tijd de collectekrant ontwikkeld. Deze collectekrant vervangt de meeste collectefolders van de Protestantse Kerk, zoals de collectefolder voor Eredienst en Kerkmuziek en de JOP-collecten. De krant bevat tevens extra informatie over de Kerk in Actie collectes. De krant is ontwikkeld om kerkenraden en diaconieën te ondersteunen tijdens de collecteafkondiging, maar is ook als poster te gebruiken om gemeenteleden optimaal te informeren. Meer informatie: www.pkn.nl en www.kerkinactie.nl of bij Renate Barendregt van de afdeling Communicatie & Fondsenwerving van het Landelijk Dienstencentrum, e-mail: [email protected].

slag te gaan met één of meer van de werken van barmhartigheid. Bij ieder ‘werk van barmhartigheid’ wordt een module ontwikkeld, ondersteund door internet en film, die gebruikt kan worden door plaatselijke groepen. Deze modules zijn los van elkaar te gebruiken, maar ook de hele serie kan worden ingezet. Met uw gift stelt u JOP in staat om door middel van aansprekende activiteiten en materialen kinderen en jongeren uit te dagen en te helpen groeien in geloof. JOP wil hen de ruimte en mogelijkheden bieden om op eigen wijze uiting te kunnen geven aan wat geloven voor hen betekent. Daarom organiseert JOP ook dit jaar weer verschillende evenementen voor kinderen, jongeren en hun begeleiders én maakt JOP materiaal voor de toerusting van jeugdbegeleiders. Met uw steun maken we werk van jeugddiaconaat!

19 april: collecte Binnenlands Diaconaat Op 19 april is de Kerk in Actie collecte bestemd voor organisaties die zich inzetten om armoede in Nederland te bestrijden, zoals voedselbanken, inloophuizen of schuldhulpverleningsinstanties. Steeds meer mensen in Nederland hebben moeite om rond te komen. Onder hen zijn veel alleenstaande ouders, werklozen, asielzoekers en ouderen. Zij worden niet alleen geplaagd door geldzorgen, maar door hun armoede verliezen ze vaak ook hun sociale contacten en hun zelfrespect. Gelukkig is er veel inzet van diakenen en vrijwilligers om deze mensen te helpen. Ze begeleiden bij financiële problemen, maar hebben ook oog voor de eenzaamheid en het verdriet. Zo geven zij gehoor aan de Bijbelse opdracht om te helpen waar geen helper is. In Lely-stad hebben diakenen van zeven kerken de krachten gebundeld in het IDO, het Interkerkelijk Diaconaal Overleg. Vier verschillende organisaties functioneren onder deze stichting: een voedselbank, twee inloophuizen en een schuldhulpverlening. Deze aanpak is succesvol. De meeste mensen zijn niet langer dan zes maanden aangewezen op voedselhulp. En, niet onbelangrijk: ze doen nieuwe contacten op en vatten nieuwe moed.

26

Materialen: Bij deze collecte zijn folders en posters beschikbaar. Deze zijn te bestellen bij de afdeling Brochureverkoop, e-mail: [email protected], tel. (030) 880 13 37.

Kerkinformatie

Maart 2009

Predikantswisselingen

Predikantswisselingen Beroepen te Arnemuiden (herv.), ds. A. van Lingen te Kinderdijk-Middelweg; te ‘t Harde (Elim; herv.), ds. D. Dekker te Oudewater-Hekendorp; te Harderwijk (herv. wijk 2), ds. K. van Meijeren te Barneveld; te Huizen (wijk Meentkerk), ds. P.J. Visser te Den Haag; te Nieuw-Lekkerland (herv.), ds. A.L. van Zwet te Woudenberg; te Sprang (hervormd), ds. P.J. Visser te Den Haag; te Veen (herv.), ds. W. Meijer te Yerseke; te Veenendaal (hervormd wijk 8), ds. W.G. Teeuwissen te Veenendaal (alg. secr. GZB); te Voorthuizen (hervormd wijk 1), ds. H. Markus te Rijssen; te Wouterswoude (herv.), kandidaat G.H. Vlijm te Barneveld; te Zevenhoven i.c.m. Woerdense Verlaat, proponent R. Mager te Utrecht.

Gameren (hervormd), ds. G. Wassinkmaat te Hoevelaken; naar Ochten (hervormd), ds. C.D. Zonnenberg te Giessendam/NederHardinxveld; naar Sint Pancras (pt), ds. C. van den Broeke te Biggekerke-Meliskerke; naar Stolwijk (hervormd; wijkg. 1), ds. W.M. de Bruin te Zoetermeer; naar Woensdrecht (prot. gem.), ds. K. Vos te Amsterdam.

Bedankt voor Goes (hervormd, De Levensbron), ds. H. Russcher te Barneveld; voor Hattem (herv. wijk 1), ds. D. Rodenburg te Enter; voor Krimpen aan den IJssel (herv. wijkg. bijz. aard), ds. H. Russcher te Barneveld; voor Middelburg, ds. P.J. Visser te Den Haag; voor Moerkapelle (herv.), ds. W.G. Hulsman te Genemuiden.

Aangenomen

Beroepbaar

naar Berlikum, ds. A.J. Bouwknegt te Blokzijl; naar Brielle, ds. S.M. Dekker te Twisk, Hauwert, Oostwoud, Midwoud; naar De Lier (hervormd), kandidaat mw. G. van der VeldeMeijer te Nunspeet; naar Elburg (herv. wijkgem. West en Oostendorp), ds. R.W. van Mourik te Sommelsdijk, die bedankte voor Bodegraven en voor Genemuiden; naar

proponent D. Jongeneel, Schoolstraat 14, 2969 BG Oud-Alblas, tel. (0184) 69 44 46. proponent S.M. Trapman, Simplonbaan 495, 3524 GJ Utrecht, tel. (030) 293 21 60. proponent C.B. Heikens, Schlosstrasse 32, D-52066 Aachen (Duitsland). proponent A.J.C. van der Vorm, Tichelkuilen 209, 7206 BN Zutphen;

proponent J.E. Wijnands, De Hucht 46, 7041 JM ‘s-Heerenberg.

Overleden 1 januari H. Kooistra (geb. 25 januari 1922); 4 januari 2009 ds. J.H. Stegeman (geb. 20 mei 1910); 6 januari ds. W.A. Bos (geb. 15 augustus 1925); 11 januari ds. A.J. Wijnmaalen (geb. 7 februari 1914); 11 januari ds. G.W. van Tricht (geb. 30 oktober 1920); 23 januari 2009 ds. B. van Dijken (geb. 8 september 2009); 24 januari ds. E.G. Boesenkool (geb. 27 juli 1923); 30 januari ds. C. Mataheru (geb. 26 december 1917); 1 februari ds. G. Boer (geb. 10 juli 1945); 4 februari ds. A. Westra (geb. 13 oktober 1931); 6 februari ds. H. Lijesen (geb. 16 december 1930).

Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: [email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, e-mail: [email protected]

advertentie

De wijkgemeente De Maten van de Protestantse Gemeente (i.w.) te Apeldoorn heeft een vacature voor een enthousiaste

predikant(e) 0,5 fte • van harte mee te werken aan de oecumene • prioriteiten te stellen binnen de totaliteit van het parttime dienstverband • in een team van pastores te werken

die zich aangesproken voelt door de geloofstekst van de oecumenische geloofsgemeenschap De Drie Ranken, bestaande uit de protestantse wijkgemeente en de rooms-katholieke deelparochie: Wij weten ons ten diepste geïnspireerd door Jezus, de Levende. In Hem zoeken en vinden wij - steeds opnieuw - fundament en perspectief voor ons en de wereld waarin wij leven. Wij willen antwoord geven op zijn roep om met elkaar als geloofsgemeenschap onderweg te zijn.

Voor belangstellenden is een uitgebreid informatiepakket beschikbaar. Telefonische inlichtingen kunt u inwinnen bij: - mevr. A.S. van Diffelen, voorzitter beroepingscommissie (055) 533 72 08. - mevr. ds. G.A.J. van der Maas, één van onze wijkpredikanten (055) 844 49 05.

Tot het takenpakket behoort specifiek, naast pastoraat in een wijkdeel en voorgaan in vieringen, de begeleiding van de taakgroepen pastoraat en vorming & toerusting.

Uw schriftelijke reactie kunt u tot 27 maart sturen aan de secretaris van de beroepingscommissie, dhr. W.R. Meurs, Krijgsmansveld 120, 7327 HH Apeldoorn. ([email protected])

Wij zoeken een pastor die aantoonbaar ervaring en affiniteit heeft met deze werkvelden en die in staat is om: • de onderlinge ontmoeting tussen de verschillende geloofsbelevingen en geloofsopvattingen binnen de gemeenschap te bevorderen • een brug te slaan tussen de eeuwenoude verhalen van God en mensen en de leefwereld van nu

Zie ook: www.3ranken.nl

27

Kerkinformatie

BIJBELTEKSTEN

Maart 2009

MAART 2009 Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. zo 1 Jezus zegt: Het koninkrijk van God is nabij: kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws. (Marcus 1: 1-15) ma 2 Jezus zegt: Wees als knechten die hun heer opwachten, zodat ze direct voor hem opendoen wanneer hij aanklopt. (Lucas 12: 32-48) di 3 Het geloof legt de grondslag voor alles waarop we hopen, het overtuigt ons van de waarheid van wat we niet zien. (Hebreeën 11: 1-10) wo 4 Jezus zegt: Wie achter mij aan wil komen, moet zichzelf verloochenen, zijn kruis op zich nemen en mij volgen. (Matteüs 16: 24-26) do 5 Paulus schreef aan de Filippenzen: Wees één van geest. Aan u is de genade geschonken niet alleen in Christus te geloven, maar ook omwille van hem te lijden. (Filippenzen 1: 27-30) vr 6 Je weet wat de Heer van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God. (Micha 6: 6-8) za 7 Paulus schreef aan Timoteüs: Veronachtzaam de genade die je geschonken is niet. (1 Timoteüs 4: 12-16) zo 8 Voor de ogen van zijn leerlingen veranderde Jezus van gedaante. De schaduw van een wolk viel over hen, en uit de wolk klonk een stem: Dit is mijn geliefde Zoon, luister naar hem! (Marcus 9: 2-10) ma 9 Paulus schreef: Wees één in liefde, één in streven, één van geest. Handel niet uit geldingsdrang. (Filippenzen 2: 1-11) di 10 Paulus schreef aan de Romeinen: Wij weten dat voor wie God liefhebben, voor wie volgens zijn voornemen geroepen zijn, alles bijdraagt aan het goede. (Romeinen 8: 28-30) wo 11 Jezus zegt: Wie mij volgt, maar niet breekt met zijn vader en moeder en vrouw en kinderen en broers en zusters, ja zelfs met zijn eigen leven, kan niet mijn leerling zijn. (Lucas 14: 25-33)

do 12 Jezus zegt: Verkoop je bezittingen en geef aalmoezen. Maak voor jezelf een schat in de hemel die niet opraakt. Waar jullie schat is, daar zal ook jullie hart zijn. (Lucas 12: 32-34)

ma 23 Wees vrijgevig. U kent de liefde die onze Heer Jezus Christus heeft gegeven: hij is omwille van u arm geworden. (2 Korintiërs 8: 7-15)

vr 13 Paulus schreef: Alle geboden worden samengevat in deze ene uitspraak: Heb uw naaste lief als uzelf. (Romeinen 13: 8-10)

di 24 Jezus zei: Ik ben niet namens mezelf gekomen; ik ben gezonden door iemand die betrouwbaar is. Ik ken hem, omdat ik bij hem vandaan kom en hij mij heeft gezonden. (Johannes 7: 25-30)

za 14 Jezus zegt: Gezonde mensen hebben geen dokter nodig, maar wie ziek is wel; ik ben niet gekomen om rechtvaardigen te roepen, maar om zondaars aan te sporen een nieuw leven te beginnen. (Lucas 5: 29-32)

wo 25 Bij zijn komst in de wereld zegt Christus: Ik ben gekomen, God, om uw wil te doen. (Hebreeën 10: 5-10)

zo 15 Paulus schreef: Wij verkondigen een gekruisigde Christus, voor de volken een dwaasheid. Maar voor ons is Christus Gods kracht en wijsheid. (Marcus 1: 40-45)

do 26 Jezus zegt: Geen enkele knecht kan twee heren dienen: hij zal de eerste haten en de tweede liefhebben, of hij zal juist toegewijd zijn aan de ene en de andere verachten. Jullie kunnen niet God dienen én de geldduivel. (Lucas 16: 1-13)

ma 16 Wees steeds bescheiden, zachtmoedig en geduldig, en verdraag elkaar uit liefde. Span u in om door de samenbindende kracht van de vrede de eenheid te bewaren die de Geest u geeft. (Efeziërs 4: 1-7)

vr 27 Jezus zegt: Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden. (Johannes 15: 9-17)

di 17 God wil dat alle mensen worden gered en de waarheid leren kennen. (1 Timoteüs 2: 1-8) wo 18 Laat er geen verdeeldheid onder u zijn; wees volkomen één van zin en één van gevoelen. (1 Korintiërs 1: 10-13) do 19 Paulus schreef: Hoewel het eigenlijk niet kon, bleef Abraham hopen en geloven. Hij was ervan overtuigd dat God bij machte was te doen wat hij had beloofd. (Romeinen 4: 18-25) vr 20 Paulus schreef: Ik vergeet wat achter me ligt en richt mij op wat voor me ligt. Ik ga recht op mijn doel af waartoe God mij door Christus Jezus roept. (Filippenzen 3: 7-14) za 21 Jezus zei tot zijn leerlingen: In het huis van mijn Vader zijn veel kamers; zou ik anders gezegd hebben dat ik een plaats voor jullie gereed zal maken? (Johannes 14: 1-12) zo 22 God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gestuurd om een oordeel over haar te vellen, maar om de wereld door hem te redden. Over wie in hem gelooft wordt geen oordeel uitgesproken. (Johannes 3: 14-21)

28

za 28 Nu wij door zo’n menigte geloofsgetuigen omringd zijn, moeten ook wij de last van de zonde, waarin we steeds weer verstrikt raken, van ons afwerpen en vastberaden de wedstrijd lopen die voor ons ligt. Laten we daarbij de blik gericht houden op Jezus, de grondlegger en voltooier van ons geloof. (Hebreeën 12: 1-2) zo 29 Jezus zegt: Wie zijn leven liefheeft verliest het, maar wie in deze wereld zijn leven haat, behoudt het voor het eeuwige leven. (Johannes 12: 23-26) ma 30 Jezus en zijn leerlingen voeren naar een afgelegen plaats, om daar alleen te kunnen zijn. Uit alle steden haastten de mensen zich naar die plaats en kwamen er eerder aan dan zij. Toen Jezus de grote menigte zag, voelde hij medelijden met hen, omdat ze leken op schapen zonder herder. (Marcus 6: 30-44) di 31 De Heer zegt: Mijn volk, wat heb ik je misdaan? Waarmee heb ik je gekweld? Antwoord mij! Ik heb je weggeleid uit de slavernij. Ken je de gerechtigheid van de Heer niet meer? (Micha 6: 1-8)

Kerkinformatie

Maart 2009

advertenties Rubriek

Advertenties

Aanlevering

Uiterste aanleverdata:

Kerkinformatie kent twee soorten adver­ tenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties.

Per e-mail aan: [email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand), per fax aan (030) 880 14 45, of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.

(zie ook www.pkn.nl homepage, linksboven onder tijdschriften/nieuwsbrieven): Aprilnummer 2009: 3 maart Meinummer 2009: 31 maart Juninummer 2009: 4 mei

Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende ­formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/ hele pagina). Voor deze formaten gelden ­respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, € 698 en € 1.394. Andere advertenties bestaan in de formaten: 1/8, 1/4, 1/2 en 1/1. De prijzen zijn respectievelijk: € 348, € 698, € 1.394, € 2.788.

Logo’s Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste tekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.

De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op www.pkn.nl > Actueel > Vacatures. De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder. (Zie ook advertentie op pagina 27)

Herhaalde oproep

De Protestantse Gemeente Dongen en Rijen is in 1984 ontstaan door een Federatie van de Gereformeerde kerk Dongen en Rijen en de Hervormde Gemeente Dongen en Rijen. De Protestantse Gemeente telt ongeveer 1140 leden verdeeld over 693 Pastorale eenheden. De Protestantse Gemeente van Dongen en Rijen wil een open en gastvrije geloofsgemeenschap zijn, die in het spoor van Jezus de liefde van God zichtbaar wil maken aan elkaar en aan de wereld om ons heen.

De Gereformeerde Kerk van Zweeloo (PKN) in Drenthe zoekt een

predikant (m/v) 80% die kan inspireren, binden en toerusten. Wij zijn een open gemeente met diversiteit in geloofsbeleving. Onze gemeente telt 425 leden.

De Protestantse Gemeente Dongen en Rijen komt graag in contact met een fulltime

Wij zoeken een predikant die • vanuit een overtuigd, persoonlijk geloof Gods’ boodschap helder en met diepgang kan overbrengen; • in een open gesprek met de gemeente een goede middenweg weet te vinden tussen traditionele en vernieuwende elementen; • het fijn vindt om samen te werken met mensen van alle leeftijden, en jong en oud weet te boeien en te bezielen; • aansturing kan geven aan het pastoraat en actief betrokken is bij het jeugd- en jongerenwerk;

predikant (m/v) die onze kerkelijke gemeente wil dienen. Wij verwachten dat onze nieuwe predikant(e) zich herkent in de volgende kenmerken. • Eigentijdse uitleg in hedendaagse taal, helder, blijmoedig en begrijpelijk. • Inspirerend, bindend, boeiend, creatief en communicatief. • Warm betrokken en een luisterend oor. • Aandacht voor jong en oud

Aalden/Zweeloo is één van de brinkdorpen van de gemeente Coevorden. De omgeving is natuurrijk: er is veel bos en er zijn wandel- en fietspaden. Er is een pastorie.

Graag sturen wij u onze profielschets en nadere informatie over kerkelijke en burgerlijke gemeente toe. U kunt hiervoor contact opnemen met dhr. A.van der Dussen, Hoofdstraat 9, 5109 AA ’s Gravenmoer. Tel: (0162) 32 52 67, e-mail [email protected].

Een informatieset kunt u aanvragen bij mevrouw C. van der A, e-mail: [email protected]. Voor vragen kunt u contact opnemen met de heer W. Paas, tel. (0591) 53 18 19. Er is een site. Uw schriftelijke reactie ontvangen wij graag binnen drie weken na verschijningsdatum bij de secretaris van de beroepingscommissie: mevrouw C. van der A, Hoofdstraat 26b, 7851 AA Zweeloo.

Uw brief met CV ontvangen wij graag voor 24 maart 2009 en kunt u richten aan bovengenoemd adres.

29

Kerkinformatie

Maart 2009

advertenties Rubriek

De Gereformeerde Kerk te Nijkerk zoekt een enthousiaste en ervaren Fulltime

Voor onze gemeente, die u middenorthodox mag noemen, zijn wij op zoek naar een:

predikant (m/v) 50%

predikant (m/v)

die een actieve bijdrage levert aan het begrip gemeente zijn.

 ij bieden een gemeente die W • vier predikanten heeft • zo’n 3500 leden telt • zich inzet op het vasthouden en versterken van de band van onze leden met de kerk.

Van de nieuwe predikant verwachten wij dat hij/zij: Op een inspirerende wijze theologisch onderricht en sturing geeft en/of anderen in de gemeente daartoe inspireert. Op een effectieve wijze het werk in de gemeente organiseert. De door de gemeente aanvaarde sociale en ethische normen en activiteiten kan onderschrijven en tracht te handhaven. Te denken valt aan: • Open avondmaal en deelname van de kinderen; • Open staan voor jeugdwerk, catechese, kringwerk en SOW processen ook in samenwerking met onze buurgemeente Dinteloord;

Wij zijn op zoek naar een predikant die… • verwacht zich thuis te voelen in de gemeente. • Teamplayer is en onze gemeente graag samen met de drie andere predikanten en met vrijwilligers in diverse geledingen van de gemeente wil dienen. Toerusting van ambtsdragers en vrijwilligers behoort tot het takenpakket. • Zich enthousiast kan inzetten op het gebied van opbouwwerk. Zo verwachten wij bijvoorbeeld dat een nieuwe predikant(e) op creatieve en inspirerende wijze meewerkt aan en ook voorgaat in erediensten met een bijzonder karakter, uiteenlopend van leerdiensten tot praisediensten, van kinderdiensten tot vespers. Tot het takenpakket van de nieuwe voorganger behoort ook het meedenken (en meedoen!) in de Jeugdraad over opbouwwerk en pastoraat onder jongeren. • Pastor is. Wij zoeken iemand die de gemeenteleden in zijn/haar wijk ook daadwerkelijk opzoekt en aanspreekt op hun relatie tot God, kerk en geloof.

Voorts vinden wij het van belang dat een nieuwe predikant de pastorale zorg die plaats in zijn werk weet te geven, die het in de gemeente nodig heeft. Open staan voor nieuwe ontwikkelingen in de kerk en samenleving, deze volgen en vertalen naar acties vinden wij eveneens een belangrijke eigenschap. Wat mag de kandidaat van ons verwachten: • een pluriforme gemeente • een prima werksfeer en tal van uitdagingen • een zeer ruime pastorie in een landelijke omgeving van het Brabantse Steenbergen.

Voor inlichtingen en/of een informatiepakket kunt u contact opnemen met de scriba van onze kerk: Mevrouw J.H.N. KlunderLuijmes, van Curlerstraat 6, 3862 AV Nijkerk tel. (033) 245 93 08; of [email protected]. U kunt ook eens op onze website kijken: www.gk-nijkerk.nl.

Meer weten? Nadere informatie of een profielschets van de gemeente is te verkrijgen bij Dhr. C.J. Dekker, telefoon (0167) 56 56 33 of mevr. T. de Gast, telefoon (0167) 52 39 85. Uw schriftelijke reactie kunt u richten aan de secretaris van de beroepingscommissie mevrouw T. de Gast, Dorus Rijkersstraat 17 4671 AA Dinteloord. Mailen kan ook naar:[email protected] Kijk voor meer over onze gemeente op: www.protestantse-gemeentesteenbergen.nl.

Uw sollicitatie met cv ontvangen wij graag voor 16 april 2009.

De kerkenraad van de Hervormde Gemeente te Kolham zoekt voor een tijdelijk dienstverband van 8 uren per week een

kerkelijk werker of emeritus predikant

De Evangelische Broedergemeente (Hernhutters) te Zeist zoekt met ingang van 1 april 2009 een:

kerkelijk jeugdwerker voor 50% (18 uur)

voor met name de pastorale zorg.

 et jij je graag in vóór en mét jongeren en geloof je samen met ons Z dat de kerk hen nog steeds veel te bieden heeft? Laat je dan uitdagen door deze veelzijdige functie! Voor informatie en sollicitatie: Mark de Vos, (06) 55 33 82 96 of [email protected] of www.ebgzeist.nl.

Telefonische informatie verkrijgbaar bij de heer J. Terpstra, voorzitter, tel. (0598) 39 18 38. Sollicitaties s.v.p. uiterlijk 15 maart 2009 richten aan de scriba: mw. J. Wasia-Tepper, Ruitendwarsstraat 15, 9619 PN Froombosch.

30

Kerkinformatie

advertenties Rubriek

Protestantse Gemeenten Heiloo en Limmen

Maart 2009

De Hervormde Gemeente Grote Kerk Epe is een open en pluriforme geloofsgemeenschap voor mensen die zoeken naar antwoorden op zingevingsvragen en naar de betekenis van religie in onze maatschappij. Een gemeente ook waarin ruimte is voor het onbevangen lezen van bijbelverhalen en het putten uit andere bronnen van inspiratie voor geloof, hoop en liefde.

Heiloo is een mooie, groene gemeente in Noord-Holland, onder Alkmaar vlakbij het Noordzeestrand. Limmen is van oudsher een dorp van bollentelers en grenst aan de zuidkant van Heiloo. De Protestantse Gemeenten Heiloo en Limmen hebben een com-

Organisatorisch is de Grote Kerk een combinatie van de hervormde wijkgemeenten I en II, waaraan één predikant in fulltime dienstverband is verbonden. De gezamenlijke kerkeraad van de Grote Kerk zoekt ter ondersteuning van onze predikant een

binatieovereenkomst. In de Protestantse Gemeente Heiloo zijn twee predikanten werkzaam. Eén daarvan gaat met emeritaat; hij verricht geen pastoraatwerkzaamheden in Limmen, maar draagt daar wel bij aan de predikbeurten.

kerkelijk werker (0,5 à 0,7 fte)

Als kerkelijke gemeente willen wij een herberg zijn voor velen, onbedreigd en zonder dwang; een plaats voor troost, waar belangstelling is voor elkaar. Kinderen zijn welkom aan het

Van de te benoemen kerkelijk werker wordt verwacht dat hij/zij • tenminste een theologische opleiding op HBO-niveau heeft voltooid, • ervaring heeft in het pastorale werk in een gemeente, • voornamelijk werkzaam zal zijn in het pastoraat onder ouderen, • in voorkomende gevallen uitvaarten zal leiden, • enkele keren per jaar voorgaat in de eredienst, • in overleg met de predikant zijn/haar taak zelfstandig kan verrichten.

Avondmaal en alle levensverbintenissen kunnen worden ingezegend. Meer dan 200 vrijwilligers verrichten veel werk in onze kerk, zoals in pastoraat, gespreksgroepen, muziek en zang, onderhoudswerkzaamheden, jeugdactiviteiten en contacten met een kerkgemeenschap in Melaune, Duitsland. Per 1 september 2009 zoeken wij een full-time

Salariëring zal geschieden volgens de richtlijnen van de Protestantse Kerk Nederland. Indien nodig of gewenst is er werkruimte beschikbaar in de nabijheid van de kerk. Voor nadere informatie over deze vacature kunt u zich richten tot: • dhr. A.M.J. Wubs, voorzitter kerkeraad, tel. (0578) 62 05 22, of • ds. S. Zitman, predikant, tel. (0578) 62 15 40. Op de website www.grotekerkepe.nl is meer informatie te vinden over de gemeente.

predikant (m/v) die zich in onderstaand profiel herkent: • een pastor die zich inzet voor de naaste en zich thuis voelt in een pluriforme gemeente;

Uw schriftelijke sollicitatie wordt verwacht binnen 3 weken na verschijnen van dit blad, bij de scriba: mw. H. van Dragt, Lavei 6, 8162 KB Epe. E-mail: [email protected].

• een prediker met affiniteit voor jongeren en ervaring in andere gemeenten; • een bruggenbouwer tussen het Evangelie van Jezus Christus en de hedendaagse leefwereld; • een predikant die goed communiceert en graag samenwerkt binnen onze gemeenten, andere geloofsgemeenschappen en regionale organisaties. Een ruime, moderne pastorie is beschikbaar. Een uitgebreide profielschets vindt u op onze website

Gemeenteadviseurs regio Midden gezocht

www.pknheiloo.nl. De Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland zoekt

Een informatiepakket kunt u aanvragen via e-mail: [email protected].

gemeenteadviseurs

Schriftelijke reacties zien wij graag tegemoet t/m 31 maart 2009. U kunt die richten aan

 oor regio Midden (provincies Noord Holland, Utrecht en Flevov land), variërend in aanstelling van 0,8 fte tot 1 fte.

de heer M. Groot, secretaris beroepingscommissie Heerenweg 12, 1851 KS Heiloo.

Voor meer informatie zie: www.pkn.nl - vacatures (linksboven) / vacatures dienstenorganisatie Protestantse Kerk.

31

Kerkinformatie

Maart 2009

advertenties

De Protestantse Gemeente van Swifterbant is op zoek naar een fulltime

De Protestantse Wijkgemeente Sterrenburg (i.w) in Dordrecht zoekt een full-time

predikant (m/v)

predikant (m/v)

Wij zoeken een open, flexibele en inspirerende persoonlijkheid, iemand die:

Wij zoeken een ervaren, spontane en enthousiaste predikant die: • in de prediking jong en oud weet te inspireren en te boeien

• in de prediking het evangelie voor jong en oud weet te vertalen naar deze tijd • pastoraat belangrijk vindt • bereid is samen te werken met de pastoraal werker • kan omgaan met de veelkleurigheid van de gemeente • openstaat voor de oecumene • ervaring heeft in tenminste één gemeente

• vanuit een levend geloof de bijbelse boodschap met ons wil delen en herder en leraar wil zijn • openstaat voor veranderingsprocessen en daarin stimulerend en creatief een trekkersrol wil vervullen • samen met de gemeente wil zoeken naar nieuwe vormen van onderling pastoraat • affiniteit heeft met jongeren en jonge gezinnen

Voelt u zich door bovenstaande aangesproken dan zien we uw reactie graag binnen 3 weken na het verschijnen van dit blad tegemoet op onderstaand adres.

• in staat is om tegenstellingen te overbruggen, theologische onderwerpen en levensvragen bespreekbaar weet te maken • ruime ervaring heeft in één of twee gemeenten • in teamverband kan werken met de andere predikante van de

Bezoek onze website: www.pgswifterbant.nl voor een profiel van de gemeente en de predikant.

wijkgemeente en de kerkenraad. Wij zijn:

Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met Truus Reinhoudt, Zuidsingel 16, 8255 CG Swifterbant  0321-32 13 90, mail: [email protected]

• een pluriforme gemeente die in 1991 is ontstaan door samenvoeging van een hervormde en een gereformeerde wijkgemeente • een open gemeenschap met actieve leden, zowel jong als

I.P.N.Z.E. Interkerkelijk Pastoraat onder Nederlanders in Zuid Europa

ouder • een gemeente die nog op zoek is naar een nieuwe organisatiestructuur en een werkwijze die past bij een tijd waarin kerk-zijn

Onze Stichting, die de Nederlandse Interkerkelijke Gemeenten in Spanje, Portugal, Turkije en op Gran Canaria ondersteunt, wil graag in contact komen met

niet meer vanzelfsprekend is • een gemeente die een gastvrij huis wil zijn voor mensen uit de buurt • een gemeente met een modern kerkgebouw dat in 2008

(emeriti) predikanten

grondig is opgeknapt • een gemeente met twee predikantsplaatsen.

die bereid zijn twee of drie maanden in Spanje, Portugal, Turkije of op Gran Canaria op basis van vrijwilligheid, als gemeente predikant te fungeren. Reiskosten worden vergoed en voor onderdak wordt gezorgd.

Een informatiepakket met daarin o.a. profielschets en informatie over onze gemeente kan worden aangevraagd bij de secretaris van de Beroepingscommissie. Voelt u zich aangesproken en wilt u op de advertentie reageren,

Belangstellenden kunnen een berichtje met korte levensbeschrijving sturen naar onze secretaris: ds. D. Land, Elzenlaan 35, 9103 RC Dokkum, tel. (0519) 29 60 15, e-mail: [email protected]. Informatie op website: www.ipnze.nl.

dan verzoeken wij u uw brief voor 21 maart 2009 te sturen aan de secretaris van de Beroepingscommissie: dhr. M.J. Molendijk, Indus 37, 3328 NC Dordrecht, tel. (06) 20 43 96 57 / (078) 651 07 16, e-mail: [email protected].

32

Kerkinformatie

Maart 2009

advertenties Rubriek

De Protestantse Gemeente i.w. te TWELLO met ± 2300 leden, wil een veelkleurige, uitnodigende geloofsgemeenschap zijn, waar mensen in de ontmoeting met God en met elkaar de zin van hun bestaan proberen te ontdekken en daaruit te leven. Midden in de samenleving

Onze gemeente wil een gastvrije kerk en een warme gemeenschap in de samenleving zijn.

Bent u een

Werken aan een nieuwe, veelkleurige geloofsgemeenschap

jonge predikant(e), die

• zich kan identificeren met de jeugd en jongeren van nu en hun taal spreekt, maar ook oog heeft voor de andere gemeenteleden; • een duidelijke visie heeft op en een initiatiefrijke rol kan spelen in het ontwikkelen van wegen om de jeugd dichtbij de kerk te houden / brengen; • voor-ganger en tochtgenoot wil zijn, zoekend, lerend onderweg, daarin authentiek en herkenbaar in eigen geloofsbeleving; • liturgisch niet bang is voor experimenten en Bijbelverhalen eigentijds weet te vertalen. Als u zich herkent in dit profiel, dan bent u degene die wij zoeken. U maakt met 0,5 fte deel uit van een team samen met 2 andere collega’s (totaal 2,0 fte). Nadere informatie, inclusief een informatiepakket, is te verkrijgen bij R. Hessels (voorzitter beroepingscommissie), Reuvekampsweg 3A, 7391 EW Twello, tel. (0571) 27 61 96. Uw reactie, inclusief CV, sturen voor 31 maart 2009 naar bovengenoemd adres of email: [email protected].

33

Kerkinformatie

advertenties Rubriek

Protestantse wijkgemeente Heerenveen Secretariaat beroepingscommissie: L. Wassenaar, It Foardek 15, 8447 EJ Heerenveen. tel. (0513) 62 81 68, e-mail: [email protected]

Maart 2009

gemotiveerd en uitgedaagd voelt om voor een wellicht laatste ambtstermijn in een nieuwe gemeente te worden beroepen. Van deze predikant wordt verwacht dat hij/zij • de Bijbel ervaart als het Woord van God en dit Woord enthousiast en met bezieling weet te vertalen naar het leven van alledag; • zich verwant voelt met de confessionele richting in de kerk; • goed kan communiceren en een open oor, oog en hart heeft voor alle gemeenteleden, hoe verschillend hun geloofsbeleving ook is; • bereid en in staat is om te functioneren in een team van predikanten en deze werkwijze als een verrijking ervaart; • goed kan samenwerken met de vele vrijwilligers in de gemeente en hen weet te stimuleren in hun werkzaamheden; • een actieve en creatieve rol wil vervullen in de opbouw van deze gefuseerde gemeente en mede daardoor als bindende factor kan fungeren;

De Protestantse gemeente te Heerenveen is in december 2008 gefuseerd en bestaat uit de twee wijkgemeenten Heerenveen en Heerenveen-Zuid. De wijkgemeente Heerenveen omvat ongeveer 2150 pastorale eenheden waarin op dit moment vier predikanten werkzaam zijn. In de totale bezetting (4,3 fte) is nog ruimte voor de benoeming van een vijfde predikant. In deze pluriforme gemeente zijn vele vrijwilligers actief die van harte meewerken aan de vorming van een hechte gemeenschap, waarin geloof,hoop en liefde met elkaar gedeeld worden, maar waar bovenal het Evangelie van Jezus Christus centraal staat. Getracht wordt om ook naar buiten toe dit beeld uit te dragen. Openheid, ontmoeting en aandacht voor elkaar zijn belangrijke trefwoorden van deze gemeente.

Geboden wordt: • een boeiende predikantsplaats in een bruisende sportstad; • een ruime pastorie in een prettige woon- en leefomgeving; • een warme, hartelijke wijkgemeente met vele betrokken leden.

Voor de invulling van de vacature van de vijfde predikantsplaats zou de kerkenraad graag in contact willen komen met een

Als u belangstelling hebt voor deze vacature en meer informatie wilt, kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, dhr. A. de Jong, Leeuwetand 55, 8445 RC Heerenveen, tel. (0513) 63 27 88, E-mail: [email protected]

predikant (m/v) die beschikt over vele jaren ervaring, maar nog zeer vitaal en energiek is en zich dan ook nog meer dan voldoende geïnspireerd,

Sollicitaties kunnen tot 15 maart worden gericht aan de secretaris van de beroepingscommissie.

De Protestantse Gemeente Hoofddorp heeft voor de wijk Centrum een vacature voor een

predikant met ambitie (m/v, fulltime) Wijk Centrum biedt: • Een warm gemeenteleven waarin omzien naar elkaar vanzelfsprekend is. • Een rijke traditie met ruimte voor toekomst. • Diversiteit in geloofsbeleving, maar altijd Gods Woord en het Evangelie als vast fundament.

De wijk Centrum staat in het midden van de Protestantse Kerk in Nederland. Van de nieuwe predikant wordt verwacht, samen met een collega-predikant (1 fte) en een grote groep enthousiaste vrijwilligers, de gemeente te inspireren. De nieuwe predikant: • Heeft tenminste één gemeente gediend. • Laat zich in liturgie en prediking leiden door het Woord van God en het evangelie van Jezus Christus. • Weet tijdens kerkdiensten de gemeente in de volle breedte aan te spreken. • Staat open voor nieuwe initiatieven en kan deze enthousiast implementeren. • Heeft een warm hart voor pastoraat, zowel in persoonlijk contact met gemeenteleden als in toerusting van ouderlingen en contactpersonen. • Heeft oog voor jongeren en jonge gezinnen en kan hen toerusten en motiveren voor een eigentijds geloofsleven.

Voor meer informatie: www.pghoofddorp.nl. Uitgebreide informatie, waaronder een profielschets en een recent beleidsplan, zijn beschikbaar. Hiervoor kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, dhr. A.N. Louwen, tel. (023) 561 67 24 of 06 55 71 03 76. Uw reactie met CV kunt u tot zaterdag 14 maart a.s. sturen naar mw. J. Vink-den Haan, Frankenburgsingel 26, 2135 EJ Hoofddorp, e-mail: [email protected].

34

Kerkinformatie

Maart 2009

advertenties Rubriek

De Protestantse Gemeente te Uithoorn zoekt een actieve, enthousiasmerende en liefst ervaren

Door de sterke groei van onze gemeente zijn wij op zoek naar een

kerkelijk werker (m/v) 1 fte

predikant(e) 0,75 fte

Taken • Actief bijdragen aan vormgeving en uitvoering van jeugdwerk en catechese • Pastoraat (groeps- en individueel) • Vorming en toerusting van diverse doelgroepen in de kerk • Het voorgaan in kerkdiensten (preekconsent dient aangevraagd te worden)

die samen met de collega’s verder wil bouwen aan een inspirerende en open geloofsgemeenschap. Onze voorkeur gaat uit naar iemand die: • in prediking en pastoraat de gemeente weet te stimuleren tot een actieve geloofsbeleving • belangstelling heeft voor liturgie en dit op inspirerende wijze weet te vertalen in de erediensten • samen met de kerkelijk werker sturing geeft aan het werk voor jeugd en jonge gezinnen

Interesse? Kijk voor uitgebreide informatie over deze functie op onze website www.ontmoetingskerkrijssen.nl. U kunt uw sollicitatiebrief met CV sturen naar: D. Postmus, P. Petersstraat 39, 7462 MV Rijssen E-mail: [email protected] (voorkeur) De brief dient uiterlijk 20 maart in ons bezit te zijn.

Beide predikanten gaan voor in de twee kerkgebouwen en verzorgen elk een pastoraal cluster. U zult in Uithoorn een boeiende, veelkleurige en actieve gemeente vinden. Zie www.pkn-uithoorn.nl.

De Gereformeerde kerk van Rijssen (PKN) is een relatief jonge en groeiende gemeente. Onze gemeente telt ongeveer 2300 leden. De geestelijke ligging is in z’n algemeenheid confessioneel, maar er bestaan ook verschillen in geloofsbeleving. Uitleg van de bijbel met daarbij een blijmoedige verkondiging van de betekenis van Jezus’ kruis en opstanding worden belangrijk gevonden.

Voor informatie en schriftelijke reacties (tot uiterlijk 31 maart): mw. G.L.J. van Schaik, Achterberglaan 79, 1422 CX Uithoorn, tel. (0297) 56 25 69, e-mail [email protected].

Wij zoeken een

fulltime predikant (m/v) 1 fte De Protestantse Gemeente te Deventer is de voortzetting van de Hervormde Gemeente, Gereformeerde Kerk en Evangelisch Lutherse Gemeente en heeft twee wijkkerkenraden en een Algemene Kerkenraad. Vanwege emeritaat van één van de twee predikanten is in de Open Hofwijk een vacature ontstaan. De Open Hofwijk (1300 leden) heeft zich ontwikkeld tot een pluriforme gemeente. De wijk beschikt over een kerkgebouw; in 2006 zijn de kerkzaal en de liturgische inrichting vernieuwd. Er is een cantor-organist en een cantorij. De gemeente is zowel op interne ontwikkeling gericht als op kerk-zijn in de stad met nieuwe vormen van diaconaat en wil zo de dienst aan God handen en voeten geven.

die: • in woord en daad verbinding legt tussen kerk en wereld; een relatie tussen bijbelse verhalen en actuele werkelijkheid. • begrip en aandacht heeft voor pluriformiteit in geloofsbeleving. • actief betrokken is in het pastoraat. • affiniteit heeft met jongeren en hen inspireert. • gevoel heeft voor presentie in de stad (in een veranderende wijk). • bereid is samen te werken in een predikantenteam met deels wijkoverstijgende taken. Wij verwachten dat u: • open en toegankelijk bent. • initiatief neemt, motiveert en stimuleert. • de gemeente verder opbouwt, samen met collega’s, kerkenraad en gemeenteleden. Wij hechten aan een verzorgde liturgie waarin ruimte is voor nieuwe vormen. Uitgebreide informatie vindt u op www.pkn-deventer.nl Nadere inlichtingen: B. IJspeert (secretaris beroepingscommissie), (0570) 64 27 40, [email protected]. Belangstellenden worden verzocht vóór 21 maart 2009 hun sollicitatiebrief met CV te sturen naar B. IJspeert, Boutensgaarde 136, 7414 WS Deventer.

35

36