KBOKBO-Overloon
Unie KBO via CSO in gesprek met minister Donner Ouderen verliezen recht op dagopvang Resultaten Wmo-onderzoek Eerste Kamer neemt wetswijziging Wmo aan Marktwerking in de zorg Geld verdwijnt uit banken Voorkom skimming van betaalpassen Verantwoord burgerschap Blijf veilig mobiel Tevredenheidsonderzoek reizen per trein Bromfietscertificaat omwisselen Publicatie: Rijwijzer met uw scootmobiel Studiebijeenkomst organiseren Zomerschool ‘Gezonde Leefstijl’ KBO Noord-Holland heeft vernieuwde website Nationale traploopweek 2009 Handreiking gemeenteraadsverkiezingen Distributie Ledenmagazine Nestor
JAARGANG 20, NR. 10 24 juli 2009
3 3 5 5 6 7 7 8 9 10 10 11 12 12 13 13 14 14
KBO-WEGWIJZER NR. 10
3
UNIE KBO VIA CSO IN GESPREK MET MINISTER DONNER Op 14 juli jl. vond een gesprek plaats tussen minister Donner en de CSO (waar de Unie KBO onderdeel van uitmaakt), ANBO en NBP. Namens de Unie KBO vertegenwoordigde dhr. Joop Beugelsdijk de CSO. Onderwerp van gesprek waren de pensioenfondsen. Aan de orde kwamen onder andere de structuur van de pensioenfondsen, vaststelling van de pensioenverplichtingen en indexering pensioenen. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil een aantal kwetsbare punten in het stelsel van aanvullende pensioenen onder de loep nemen. Aanleiding zijn de gevolgen die de economische crisis en de aankomende vergrijzing kunnen hebben voor de pensioenfondsen. Dat staat in een brief die de minister op 25 mei 2009 heeft verstuurd aan de Tweede Kamer. De minister heeft al eerder met de pensioenkoepels over deze brief gesproken. Van de ouderenorganisaties wilde hij weten wat zij van deze brief vinden en of er in de taakopdrachten aan een aan te stellen commissie nog elementen ontbreken. Om die reden zaten eerder genoemde partijen om tafel. Minster Donner heeft tijdens het gesprek toegezegd de uitkomsten van de onderzoeken en de op basis daarvan te trekken of reeds getrokken conclusies ook te zullen bespreken met de ouderenorganisaties. Op de website www.uniekbo.nl vindt u een verslag van de bijeenkomst, de brief die minister Donner aan de Tweede Kamer heeft gestuurd en links naar de CSO- en SZWdossiers over de pensioenfondsen.
OUDEREN VERLIEZEN RECHT OP DAGOPVANG Alleen mensen met een zware chronische beperking mogen in de toekomst nog zorg uit de AWBZ-pot ontvangen. Ouderen met een lichte beperking of gebrek aan sociale contacten worden hier de dupe van, stellen ouderenorganisaties. Ze kunnen in veel gevallen (nog) nergens anders terecht. ‘Ouderen vallen tussen de wal en het schip.’ “Onrust en onzekerheid onder burgers. Ouderen die formulieren niet invullen. Mensen verliezen dagopvang en dreigen weer in sociaal isolement te raken. Mensen met beginnende dementie en hun partners raken (een deel) van hun ondersteuning kwijt. Ouderen met een optelsom van lichte beperkingen vallen buiten de boot.” Met deze bewoordingen uitten de samenwerkende ouderenorganisaties (CSO) kort voor het zomerreces van de Kamer hun zorgen over de inkrimping van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Het kabinet heeft in 2008 besloten dat de AWBZ scherper moet worden afgebakend: alleen mensen met een chronische ziekte die een zwaarwegende beperking in het dagelijks leven hebben, komen nog in aanmerking voor deze langdurige zorg. Mensen met lichte beperkingen moeten zich tot de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) wenden. Met name deze laatste wet is speciaal ontworpen om de AWBZ te kunnen verkleinen. Het probleem is dat deze verschuiving nog lang niet altijd soepel verloopt, klagen de ouderenorganisaties. Ze krijgen bijval van zes andere landelijke zorgcliëntenorganisaties.
KBO-WEGWIJZER NR. 10
4
Enige contact Voor ouderen staat vooral de dagopvang op de tocht, zo vreest CSO. Mensen met een lichte dementie of zonder sociale contacten, worden straks weer op zichzelf aangewezen om hun dagen door te komen. “Wij vinden dat je zoiets niet kunt doen in de huidige samenleving waar eenzaamheid onder ouderen steeds meer toeneemt”, zegt Marcel Kaarsgaren, senior beleidsmedewerker van de CSO. “De dagopvang is voor veel ouderen het enige contact dat ze hebben. Hier kunnen ze bijvoorbeeld ook terecht voor hulp bij het invullen van papieren. Het is een relatief goedkope voorziening, die ervoor zorgt dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen.” Vanaf dit voorjaar is het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) bezig met het herindiceren van AWBZ-voorzieningen waar ouderen nu gebruik van maken. Mensen met een lichte beperking, vallen af. “Sommige mensen vallen deze zomer al buiten boord”, zegt Kaarsgaren. “Druppelsgewijs zie je het aantal ouderen zonder dagopvang toenemen.” Flink bedrag Met de verandering van de AWBZ wil de overheid ruim achthonderd miljoen euro besparen. “Dat is een flink bedrag”, zegt Annet Dijkstra, woordvoerder van staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid. “We wisten van tevoren dat dit gevoeld zou worden.” Ze benadrukt dat het beleid erop gericht is dat mensen die buiten de AWBZ gaan vallen, straks niet eerder naar een verpleeghuis verwezen worden. “Maar als mensen niet binnen de nieuwe criteria vallen, kan dat inderdaad betekenen dat ze hun recht op zorg verliezen.” Kaarsgaren denkt dat het ministerie zich nu bewust terughoudend opstelt, in afwachting van verdere ontwikkelingen. “Toch merken we dat ook de politiek langzaam gaat schuiven. In het najaar hopen wij een vervolgrapportage te presenteren over de gevolgen van de AWBZ-wijziging voor zorgcliënten. Wij gaan door met het uitvoeren van druk.” In principe zouden gemeenten, sinds 2007 verantwoordelijk voor de uitvoering van de WMO, sommige gaten die in de AWBZ vallen, moeten opvullen. Gemeenten zijn er door deze wet verantwoordelijk voor dat alle burgers mee kunnen doen in de samenleving. “Zij zouden de dagopvang voor mensen met een lichte beperking over moeten nemen'', zegt Kaarsgaren. “Maar dat gebeurt nog te weinig. Zij willen niet het afvalputje van de AWBZ zijn. Maar gemeenten blijken juist geld over te houden. Lokale overheden die dit geld gebruiken voor de dagopvang zijn echter met een lichtje te zoeken.” De conclusie van de CSO is duidelijk: “Ouderen zijn de dupe van het schuifspelletje tussen AWBZ en WMO.” Volgens Dijkstra hebben gemeenten voldoende geld beschikbaar om de dagopvang voor ouderen te verzorgen. Ze verwacht dat gemeenten hun verantwoordelijkheid daarom ook zullen nemen. “Gezien het pakket aan maatregelen, gaan wij er niet van uit dat mensen tussen de wal en het schip zullen belanden”, zegt de woordvoerder. Staatssecretaris Bussemaker verwacht pas in het najaar van 2009 uitsluitsel te kunnen geven over de gevolgen van de pakketmaatregel. Het aantal gedupeerde cliënten is nog niet bekend. Cijfers worden pas aan het einde van het jaar verwacht. De ouderenbonden laten het er in ieder geval niet bij zitten. Ouderen met een lichte beperking mogen in geen geval de dupe worden van de bezuinigingen, vinden ze. Kaarsgaren: “Of de gemeenten, of de staatssecretaris moet door de bocht.” (Bron: Nederlands Dagblad - Stephan Bol)
KBO-WEGWIJZER NR. 10
5
RESULTATEN WMO-ONDERZOEK Een gebrekkige informatievoorziening en trage procedures vormen belangrijke verbeterpunten in de Wmo. Dat blijkt uit twee enquêtes die de ouderenorganisaties Unie KBO, ANBO en PCOB afgelopen voorjaar onder hun achterban hielden. De enquêtes hadden betrekking op participatie van ouderen in de Wmo en de ervaringen van 50plussers met het aanvragen en toegekend krijgen van Wmo-voorzieningen. De ouderenorganisaties gebruiken de resultaten van dit onderzoek om met hun achterban te bekijken hoe de band met de Wmo-raden verder kan worden aangehaald. Daardoor wordt een win-win-situatie bereikt: een sterkere positie van de Wmo-raad én een sterke betrokkenheid van ouderenorganisaties bij het lokale Wmo-beleid. De knelpunten van de Wmo concentreren zich met name op de aanvraag(-procedure) en de informatievoorziening. Uit de enquêteresultaten blijkt dat vaak hulp gewenst is bij de aanvraag van een voorziening. 41% vindt de afhandeling van de aanvraag te lang duren. Bovendien moeten veel respondenten na een positief besluit minimaal vier weken wachten op de toegekende voorziening. 60% vindt de informatie door de gemeente over de bezwaarprocedures niet voldoende. Teveel respondenten hebben geen keuzemogelijkheid gekregen tussen een persoonsgebonden budget en zorg in natura (43%). Het toegewezen aantal uren huishoudelijke hulp blijft krap. Wel zijn veel respondenten positief over hun huishoudelijke hulp. Tenslotte moet de deskundigheid van medewerkers van de Wmo-loketten verbeteren: 36% van de respondenten beoordeelt de deskundigheid als matig tot slecht. In veel Wmo-raden zijn ouderen goed vertegenwoordigd. Deze vertegenwoordiging komt slechts gedeeltelijk vanuit de ouderenorganisaties. Wel is er een grote betrokkenheid van afdelingen van de drie ouderenorganisaties met het lokale Wmo beleid en met de thema's wonen, zorg en welzijn. De samenwerking van plaatselijke afdelingen en Wmo-raden moet verbeteren, onder andere om beter van elkaars kennis gebruik te maken. De tevredenheid over het lokale Wmo-beleid is tamelijk laag. De oorzaak daarvan verdient nader onderzoek. Op de vraag op welke terreinen de positieve invloed van de Wmo-raad op het Wmobeleid zichtbaar werd, noemden een aantal respondenten de verbetering van de kwaliteit en de klantvriendelijkheid van lokale zorgloketten en het feit dat Wmo-gelden werden geoormerkt. Adviezen van de Wmo-raad hadden weinig invloed op plaatsen waar veel zaken in regioverband worden bepaald en waar het College van B&W geheel de dienst uitmaakt. Ook het functioneren van de Wmo-raad werd kritisch bekeken. Te weinig deskundigheid van leden van de Wmo-raad, te late betrokkenheid bij het adviseringstraject, het gevoel als Wmo-raad niet serieus te worden genomen door de gemeente en het gebrek aan ondersteuning vanuit de gemeente, maar ook punten als te weinig communicatie met de achterban en onvoldoende deskundigheidsbevordering werden in de enquête genoemd.
EERSTE KAMER NEEMT WETSWIJZIGING WMO AAN Mensen die bij een indicatie voor huishoudelijke hulp gekozen hebben voor zorg in natura, worden plots ongewild werkgever als ze geïndiceerd zijn voor HH1 en een alfahulp
KBO-WEGWIJZER NR. 10
6
krijgen. Bovendien valt de huishoudelijk hulp weg op het moment dat die alfahulp ziek wordt of op vakantie gaat. Deze knelpunten hebben de ouderenorganisaties vorig jaar voorgelegd aan staatssecretaris Bussemaker die vervolgens een voorstel wetswijziging heeft gemaakt om dit op te lossen. Het voorstel is in de Eerste Kamer aangenomen. De wetswijziging Wmo bevat drie kernelementen: 1. De huidige keuzemogelijkheid tussen de voorziening in natura en het persoonsgebonden budget wordt aangepast in een keuze tussen het ontvangen van een voorziening in natura, of een vergelijkbaar en toereikend persoonsgebonden budget, waaronder de vergoeding voor een alfahulp. 2. Het opnemen van een bepaling over de geïnformeerde toestemming voor de burger. 3. Het opnemen van een overlegbepaling gericht op overname van personeel van oud-gegunde aanbieders door nieuw-gegunde aanbieders. Als de burger ondersteuning in natura wenst, mag hij op geen enkele wijze worden geconfronteerd met de lasten die samenhangen met werkgever- of opdrachtgeverschap. Met ingang van de wetswijziging is het uitgesloten dat een thuiszorgaanbieder de voorziening in natura via een alfahulp of een zelfstandige levert waardoor de burger ongewild werkgever of opdrachtgever wordt. Naast een helder onderscheid tussen het wel of niet zelf regelen van een voorziening, is het ook belangrijk dat de burger ook daadwerkelijk weet waarvoor hij kiest. Daarom regelt het wetsvoorstel expliciet de geïnformeerde toestemming. Gemeenten worden hierdoor verplicht om hun burgers goed en begrijpelijk te informeren over de consequenties van zijn keuze.
MARKTWERKING IN DE ZORG Onlangs vond er over dit onderwerp een intensieve en constructieve gedachtewisseling plaats tussen de KBO-afdeling Veenendaal, de provinciale KBO Utrecht en de Unie KBO. Namens de afdeling Veenendaal namen de heren Van Haarlem (voorzitter) en Verhoeven (secretaris) deel aan dit gesprek. De aanleiding voor de ontmoeting werd gevormd door de zorgen die de afdeling Veenendaal heeft geuit over diverse ongewenste ontwikkelingen in de ouderenzorg. De inrichting van de zorg in Nederland is de afgelopen jaren indringend veranderd. De nieuwe Zorgverzekeringswet deed zijn intrede, alsmede de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Daarnaast gaat ook nog eens de AWBZ op de schop en doet marktwerking zijn intrede. En niet alles verloopt op rolletjes, daarover zijn alle gesprekspartners het snel eens geworden. De afdeling Veenendaal stelt grote vraagtekens bij marktwerking in de zorg en spoort de Unie KBO aan om bijzonder kritisch te zijn, de rol van de zorgconsumenten te versterken én te pleiten voor een grondige evaluatie van alle zorgwetten. Daarnaast werd er overeengekomen dat de Unie KBO zal nagaan hoe zorgverzekeraars controle uitoefen op de rechtstreeks ingediende declaraties van zorgaanbieders.
KBO-WEGWIJZER NR. 10
7
Het gesprek met de afdeling Veenendaal is zowel de KBO Utrecht als de Unie KBO goed bevallen. Het werkt bijzonder inspirerend om op deze manier rechtstreeks lokale signalen en suggesties te ontvangen.
GELD VERDWIJNT UIT BANKEN Banken dwingen hun rekeninghouders in toenemende mate hun geldzaken online te doen. Dit tot ergernis van de Unie KBO en van belangenorganisaties van slechtzienden. Ouderenbond Unie KBO luidt de noodklok over de dalende service. Veel ouderen hebben moeite met computers en pinnen niet graag op straat. SNS Bank, de vierde bank van ons land, verbant de komende tijd contant geld uit al zijn 150 filialen. Volgens de bank komen te weinig mensen nog voor geldtransacties langs. Tegelijk automatiseert ABN Amro het opnemen en storten van contant geld in zijn 500 bankshops. Aan de balie geld opnemen kan dan niet meer. Ook de ING voorziet dit jaar al zijn door de fusie met de Postbank vernieuwde vestigingen van geldstortmachines. De Rabobank doet dat al langer. Daarmee worden banken steeds meer winkels voor advies over verzekeringen en hypotheken in plaats van plaatsen waar geld kan worden gehaald of gebracht. In de nieuwe SNS Bank-filialen ontbreekt zelfs een balie. "Een bankfiliaal dat geen contant geld meer verstrekt, is als een bakker die geen brood verkoopt," stelt woordvoerder Arno Heltzel van de Unie KBO. Volgens Unie KBO dreigen veel ouderen te worden 'losgerukt' van de samenleving. Viziris, belangenorganisatie voor slechtzienden, is ook ontevreden en wil dat geldopname aan de balie mogelijk blijft. “ING is nu nog de enige bank waar je nog gewoon aan de balie geld kunt halen,” zegt beleidsmedewerker Roel van Houten. SNS Bank zegt maatregelen te hebben genomen die het leed voor ouderen en slechtzienden verzachten. Bankmedewerkers zullen oudere klanten in de winkel helpen met online bankieren. “Gaat dat niet, dan is het mogelijk geld thuis te laten bezorgen,” zegt Roland Kroes, marketingspecialist bij SNS. Viziris vindt dat een slechte oplossing. “SNS biedt aan voor 5 euro eens per maand geld te bezorgen. Maar wij willen gewoon aan het loket terechtkunnen, zonder bijbetaling.''
VOORKOM SKIMMING VAN BETAALPASSEN Skimming is een vorm van betaalpasfraude, waarbij criminelen de magneetstrip kopiëren van een betaalpas (bijvoorbeeld pinpas of creditcard) en de pincode bemachtigen op het moment dat u een rechtmatige transactie verricht. Vervolgens maken ze een kopie van de pas. Hiermee kunnen ze geld opnemen en betalen in binnen- en buitenland. U kunt veel doen om deze vorm van fraude te voorkomen. Wat kunt u zelf doen om fraude te voorkomen? De belangrijkste tips zijn: 1. Ziet de voorzetmond bij een geldautomaat van een bank er anders uit dan op het scherm wordt getoond? Waarschuw dan de betreffende bank. Ook
KBO-WEGWIJZER NR. 10
8
2. 3. 4.
5. 6. 7.
als u iets anders opvalt dat vreemd is bij een bank of pinautomaat in een winkel. Zorg dat niemand kan meekijken als u de pincode in toetst (bijvoorbeeld door met uw andere hand het toetsenbord af te schermen). Laat u niet afleiden, noem uw pincode nooit. Het verdient aanbeveling te allen tijde de betaalpas zelf door de kaartlezer te halen. Als dit om praktische redenen niet mogelijk is, zorg er dan voor dat u de betaalpas niet uit het oog verliest. Check regelmatig uw rekeningafschriften of afboekingen via internetbankieren of bij de bank. Als u betalingen ontdekt die u niet zelf gedaan hebt, neem dan direct contact op met uw kaartuitgever (bank). Beperk uw limiet. Door het verlagen van uw limieten, kunt u schade door eventueel misbruik van uw pinpas beperken.
De Nederlandse betaal- en geldautomaten zijn uitgebreid getest op veiligheid. De organisaties die het elektronische betalingsverkeer regelen, werken voortdurend aan het verbeteren van de veiligheid en signaleren verdachte transacties. Fraude is echter niet geheel uit te sluiten en erg vervelend voor de gedupeerden. Het is het werk van georganiseerde criminelen die internationaal werken. In Nederland is het aantal fraudegevallen echter zeer laag in verhouding tot het aantal betalingen met betaalpas. De betaalpas is en blijft een veilig betaalmiddel bovendien verhoogt elektronisch betalen de veiligheid in de winkel. Wat moet u doen als u vermoed dat uw betaalpas is geskimd? Bel direct het blokkadenummer van de kaartuitgevende instantie (in de meeste gevallen is dit uw bank). De kaartuitgevende instantie doet zondige aangifte bij politie en zal - indien is vastgesteld dat het daadwerkelijk om skimming gaat - de schade vergoeden.
VERANTWOORD BURGERSCHAP Kwestie van geven en nemen Onlangs gaf minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties met de publicatie ‘Verantwoordelijk burgerschap. Een kwestie van geven en nemen’, de aftrap voor een brede discussie over verantwoordelijk burgerschap. Respect, betrokkenheid bij elkaar, gerichtheid op de toekomst en inzet voor de samenleving zijn volgens het kabinet de vier belangrijkste elementen van burgerschap. De minister heeft deze publicatie symbolisch aangeboden aan vertegenwoordigers van enkele organisaties uit samenleving, bedrijfsleven en politiek. Er is ook een speciale website opgericht en tussen juni en eind oktober worden 12 regionale conferenties gehouden. In een brief aan de Tweede Kamer zet de minister haar plannen uiteen om te komen tot een Handvest Verantwoordelijk Burgerschap. De gepresenteerde publicatie vormt een uitnodiging aan iedereen om te reageren op de genoemde elementen van burgerschap en daarover zijn of haar mening geven of daaraan ideeën en suggesties toe te voegen. De informatie die uit de discussies op de website en op de regionale conferenties volgt, wordt geanalyseerd door een onderzoeksbureau. De resultaten worden eind dit jaar gebundeld en gepubliceerd als Handvest Verantwoordelijk Burgerschap. Zo kan een gemeenschappelijk gedragen idee ontstaan van wat goed burgerschap is. Iedereen kan
KBO-WEGWIJZER NR. 10
9
daaraan houvast en inspiratie ontlenen voor het uitdragen van de elementen van goed burgerschap in eigen kring. Het Handvest Verantwoordelijk Burgerschap is onderdeel van een aantal samenhangende activiteiten onder de noemer ‘democratie en burgerschap’. Een ander onderdeel is het project Versterking Grondwet dat beoogt te komen tot een herijking van het bestaande grondwettelijk kader aan veranderende omstandigheden (daarvoor wordt binnenkort een Staatscommissie ingesteld) en het vergroten van kennis van de beginselen van de democratische rechtsstaat. Bij dat laatste speelt ook het Huis voor Democratie en Rechtsstaat in oprichting een belangrijke rol. Verder zijn in een groot aantal gemeenten Proeftuinen voor burgerparticipatie gestart die een bijdrage moeten leveren aan een betere relatie tussen de overheid en burgers. En de Code Goed Openbaar Bestuur wil integer en open overheidsbestuur bevorderen. Neem eens een kijkje op www.handvestburgerschap.nl. Op deze website wordt u op de hoogte gehouden van de discussie en worden via opeenvolgende discussierondes voortdurend nieuwe impulsen gegeven. U vindt op de website ook meer informatie over de conferenties.
BLIJF VEILIG MOBIEL ‘Ouderen op een laagdrempelige manier kennis laten maken met mogelijkheden om zich veilig in het verkeer te begeven’: dat is het doel van diverse beurzen op het gebied van mobiliteit van ouderen die er in Nederland worden georganiseerd. Zo is er de elektrische fiets, de fiets met lage instap, de scootmobiel, de lage vloerbus enzovoort. Op zo’n beurs zijn ze te zien en uit te proberen. Op de website www.blijfveiligmobiel.nl vindt u de locaties en data van de verschillende beurzen. Ook is het mogelijk om als afdeling uw medewerking te verlenen. Op de beurzen zijn er eveneens diverse manieren om de eigen prestaties te laten beoordelen onder andere via een verkeerskennistest, reactievermogentest en een fietsparcours. Daarnaast zijn er allerlei organisaties die voorlichting geven en praktische tips. Een goede tip bijvoorbeeld voor het linksafslaan op een druk kruispunt: eerst rechtdoor de zijweg oversteken, dan de fiets draaien en opnieuw recht oversteken. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat stimuleert en financiert de beurzen via het meerjarenprogramma ‘Blijf Veilig Mobiel’. Dit programma heeft tot doel provincies en gemeenten te stimuleren beurzen te organiseren. Daarvoor kunnen ook professionals uitgenodigd worden die in hun werk met ouderen te maken hebben. Zij kunnen daardoor kennis maken met allerlei mobiliteitsverhogende activiteiten die ze in het kader van hun werk aan kunnen bieden aan ouderen. Wellicht is dit iets voor uw afdeling, als bezoeker, deelnemer of (mede-)organisator! Ouderen zijn een kwetsbare groep in het verkeer laten ook de laatste cijfers van het CBS weer zien. Tussen 2002 en 2007 daalde het totaal aantal verkeersslachtoffers van 1066 tot 791. Maar ouderen gaan niet mee in deze positieve trend, zeker als we alleen naar fietsers (de meest kwetsbare groep) kijken. In dezelfde periode steeg namelijk het aantal 50-plussers op de fiets dat overleed van 109 naar 124. Voor alle aan het verkeer deelnemende ouderen van 75 jaar en ouder is de kans op overlijden per afgelegde ki-
KBO-WEGWIJZER NR. 10
10
lometer ongeveer zes keer zo hoog als gemiddeld, zo meldt de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid. Maar er is ook andere kant van de medaille: mobiliteit kan ouderen veel plezier bieden en, zeker als het gaat om mobiliteit op de fiets, bijdragen aan betere gezondheid. Wilt u meer informatie over de beurzen en mogelijkheden om te participeren binnen het meerjarenprogramma? Neem dan een kijkje op: www.blijfveiligmobiel.nl. Of neem contact op met Jan Brinkers (
[email protected]), tel: 073 - 612 34 75.
TEVREDENHEIDSONDERZOEK REIZEN PER TREIN Steeds meer reizigers bij NS zijn tevreden over het reizen per trein. In het tweede kwartaal gaf 79% een rapportcijfer 7 of hoger. Dat is de hoogste kwartaalscore van de laatste jaren. De consumentenorganisaties*, waaronder Unie KBO, herkennen dit beeld maar willen wel meer aandacht voor reizigerspunctualiteit. Volgens de consumentenorganisaties moet NS ook inspanningen leveren om informatievoorziening te verbeteren. Het reizigersoordeel over op tijd rijden, dat in het eerste kwartaal stagneerde, steeg verder naar 56%. In het tweede kwartaal van 2007 was maar 43% tevreden over het op tijd rijden, een jaar later was dat al 53%. De consumentenorganisaties zijn blij dat nu ook het oordeel over informatie bij ontregelingen (56%) en over reinheid in de trein en op het station (57%) duidelijk begint te stijgen (ten opzichte van het overeenkomstige kwartaal een jaar eerder). De oordelen over de beschikbaarheid van zitplaatsen (77%) en sociale veiligheid (78%) blijven hoog. De consumentenorganisaties herkennen het beeld dat NS het steeds beter doet, zeker in vergelijking met enkele jaren geleden. De treinen zijn de afgelopen jaren steeds beter op tijd gaan rijden. Op een aantal aspecten kan het nog duidelijk beter. Het gaat er om dat reizigers op tijd op hun bestemming aankomen. Als een trein drie minuten vertraging heeft en de reiziger daardoor de aansluitende trein of bus mist, is de vertraging voor de reiziger al snel een half uur. De cijfers blijken uit een klanttevredenheidsonderzoek dat wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, consumentenorganisaties en de NS. Reizigers kunnen rapportcijfers geven over diverse aspecten van hun treinreis. De resultaten worden steeds weergegeven als het percentage reizigers dat een 7 of hoger geeft, dus een ruime voldoende. * Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (LOCOV): CSO (waaronder Unie KBO), ANWB, Consumentenbond, CG-Raad (Chronisch zieken en Gehandicapten Raad), Fietsersbond, Landelijke Studentenvakbond en Reizigersvereniging ROVER.
BROMFIETSCERTIFICAAT OMWISSELEN Voor 1 oktober 2009 moet certificaat rijbewijs zijn Bent u een bromfietsers, snorfietsers, spartamet- en/of een brommobielrijder? Let dan op: als u nu nog beschikt over een bromfietscertificaat moet u ervoor zorgen dat u vóór
KBO-WEGWIJZER NR. 10
11
1 oktober 2009 dit certificaat omwisselt voor een bromfietsrijbewijs. Vanaf 1 oktober 2009 is het bromfietscertificaat namelijk niet meer geldig. Het rijden op een bromfiets, snorfiets, spartamet of brommobiel mag vanaf die datum alleen nog met een bromfietsrijbewijs of een ander geldig rijbewijs. U kunt het certificaat eenvoudig omwisselen bij uw gemeente. Indien u ook beschikt over een geldig rijbewijs voor bijvoorbeeld de auto of de motor, is omwisseling niet nodig. Dat rijbewijs geldt dan automatisch ook als bromfietsrijbewijs. Wisselt u niet om? Dan bent u in overtreding en riskeert daarmee een boete. Ook is er kans dat een verzekeraar u geen schadevergoeding uitkeert op het moment dat er een ongeluk plaatsvindt. Als u vanaf 1 oktober 2009 geen bromfietsrijbewijs heeft, dan moet u opnieuw een theorie-examen afleggen bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Een praktijkexamen voor de bromfiets bestaat nu nog niet, maar wordt naar verwachting op 1 januari 2010 ingevoerd. Vanaf dat moment wordt voor het verkrijgen van een bromfietsrijbewijs ook een praktijkexamen verplicht. Op 1 oktober 2006 is het nieuwe rijbewijs op creditcardformaat ingevoerd. De bestaande papieren rijbewijzen en ook het bromfietscertificaat worden geleidelijk vervangen door het nieuwe rijbewijs. In 2006 is afgesproken dat houders van een bromfietscertificaat 3 jaar de tijd hebben (tot 1 oktober 2009), om hun certificaat om te wisselen voor een nieuw rijbewijs met de bromfietscategorie AM. U kunt het bromfietscertificaat op het gemeentehuis omwisselen. U moet dan de volgende zaken meenemen: het bromfietscertificaat, een pasfoto en een geldig legitimatiebewijs. De afgifte van het rijbewijs kan 5 dagen duren. De kosten voor het rijbewijs zijn per gemeente verschillend. Indien u beschikt over een geldig rijbewijs voor bijvoorbeeld de auto of de motor, is omwisseling niet nodig.
PUBLICATIE: RIJWIJZER MET UW SCOOTMOBIEL Bent u bekend met de actuele verkeersregels voor bestuurders van een scootmobiel of een gehandicaptenvoertuig met motor? Wist u bijvoorbeeld dat het verboden is een voertuig vlak voor of op een voetgangersoversteekplaats in te halen (art. 12 RVV). Deze en meer verkeersregels met betrekking tot het inhalen van mede weggebruikers leest u in de publicatie ‘RijWijzer met uw scootmobiel’. In de RijWijzer met uw scootmobiel wordt de theorie van verkeersregels voor bestuurders van een scootmobiel of een gehandicaptenvoertuig met motor beschreven. Dit gebeurt op heldere en overzichtelijke wijze. Binnen ’no-time’ veilig de weg op! Elk onderdeel van de RijWijzer begint met een artikel dat voor de bestuurder van belang is, gevolgd door een uitleg van het artikel en situatietekeningen. Vervolgens wordt het artikel afgesloten met een korte, maar duidelijke samenvatting. U kunt de uitgave ook gebruiken om uw kennis te checken aan de hand van de genoemde voorbeelden, waaronder: plaats van de scootmobiel op de weg, wat te doen op een kruispunt van twee gelijke verharde wegen en rijden op een rotonde.
KBO-WEGWIJZER NR. 10
12
De kosten voor RijWijzer met uw scootmobiel zijn € 14,95. Wilt u meer informatie of direct bestellen? Neem dan contact op met Sdu uitgevers (
[email protected]), tel: 070 - 378 98 90. Bestellen kan ook via www.sdu.nl, vul bij zoekterm in het zoekveld ‘rijwijzer’ in. Dan komt u terecht op een bestelformulier.
STUDIEBIJEENKOMST ORGANISEREN ZOMERSCHOOL In Overijssel, Gelderland en Limburg vinden in het najaar studiebijeenkomsten plaats voor het opzetten van een Zomerschool. U bent als KBO-afdelingsbestuurslid en provinciale kaderlid van harte uitgenodigd. Diverse aspecten van het opzetten van een Zomerschool komen aan bod: organisatie, samenwerkingsmogelijkheden, aard van activiteiten. Daarnaast wordt er een uitgebreid stappenplan uitgereikt. Deelname is gratis, reiskosten zijn voor eigen rekening. De Zomerschool voor ouderen is op enkele plaatsen in Nederland al jaren een jaarlijks terugkerende activiteit die met succes uitgevoerd wordt. Gedurende enkele weken in de zomer worden daar eenmalige educatieve activiteiten georganiseerd voor senioren. Deelnemers aan deze zomerscholen zijn zeer enthousiast. Zij maken kennis met allerlei educatieve activiteiten in hun omgeving. En dat in een periode waarin veel andere reguliere activiteiten stilliggen. Het is bovendien een aardige manier om uw afdeling in de kijker te zetten! Bent u geïnteresseerd of wilt u zich direct aanmelden? Neem dan contact op met de betreffende provinciale KBO: -
-
Limburg (locatie: Baexheimerhof, Kerkstraat 1-A, Baexem): 16 september, 10.00 – 12.15 uur (
[email protected] of tel: 0475 – 38 17 40). Overijssel (locatie: Wijkcentrum SIO, Thorbeckelaan 2, Zwolle): 21 september 2009, 13.30 – 16.00 uur (
[email protected] of tel: 0572 – 36 11 77). Gelderland (locatie: Zalencentrum Wieleman, Dorpstraat 11, Westervoort): 1 december 2009, 10.00 – 12.15 uur (
[email protected] of 0481 - 450 252).
‘GEZONDE LEEFSTIJL’ KBO Limburg start nieuw project KBO Limburg is in juni van start gegaan met het project ‘Gezonde leefstijl’. De komende twee jaar wil KBO Limburg een bijdrage leveren aan goed en gezond ouder worden. Het project omvat dan ook een aantal aspecten, die alles te maken hebben met een gezonde leefstijl, zoals bewegingsactiviteiten en activiteiten in het kader van preventie en gezondheid. Het project is van start gegaan met de cursus ‘Wandelbegeleider’. Veertien enthousiaste KBO-ers namen deel aan deze cursus, die mensen opleidt om straks in hun eigen afdeling aan de slag te gaan als wandelbegeleider. In september komen de deelnemers nog eens bij elkaar, om te kijken op welke wijze ze het geleerde kunnen toepassen in hun afdeling. Daarnaast zijn er vanaf september verschillende bijeenkomsten rondom valpreventie, komt er een cursus fietsbegeleiding en wordt er een start gemaakt met voorlichtingsbijeenkomsten rondom ‘Wijs met medicijnen’.
KBO-WEGWIJZER NR. 10
13
Naast aandacht voor bewegen zullen ondermeer ook voeding, slaapgewoontes en het geheugen aan bod komen. De bedoeling is dat KBO Limburg vooral activiteiten ontplooid die meteen door de afdelingen gebruikt kunnen worden. Wilt u meer informatie over het project? Neem dan contact op met KBO Limburg (
[email protected]), tel: 0475 – 38 17 40.
KBO NOORD-HOLLAND HEEFT VERNIEUWDE WEBSITE Op 9 juli jl is de vernieuwde website van KBO Noord-Holland online gegaan. Dit is de eerste van 8 provinciale websites die volledig gerestyled worden. Wat uitstraling betreft is de website van de Unie KBO leidend geweest. Uiteraard heeft elke KBO wel haar eigen kenmerken, en invulling van de website. Nieuw op de site is de plek die afdelingen krijgen. Elke afdeling heeft 8 pagina’s tot zijn beschikking, die naar eigen goeddunken gevuld kunnen worden door de afdeling zelf. In Noord-Holland hebben de eerste lokale webmasters met succes hun training afgerond. Ger Mondriaan, trekker van het project in Noord-Holland, heeft samen met Francisca Buur de training verzorgd. De lokale webmasters zijn daarna enthousiast aan de slag gegaan om hun pagina’s te vullen. De komende maanden worden de websites van de overige 7 KBO’s in fases overgezet op de nieuwe vormgeving. Nieuwsgierig geworden? Neem dan een kijkje op www.kbonoordholland.nl
NATIONALE TRAPLOOPWEEK 2009 Van 14 tot en met 18 september staat heel Nederland in het teken van de trap. Diverse organisaties kiezen die week voor een actieve leefstijl en doen mee aan de Nationale Traploopweek 2009. Met de actie willen de organisatoren, samen met onder andere werkgevers, werknemers en bezoekers bewustzijn creëren voor de dagelijkse beweegkeuzes die mensen maken. De lift nemen gaat vaak automatisch, zonder er bij na te denken dat ook de trap een prima alternatief is. En juist dat verschil doet ertoe – met het nemen van de trap wordt al aan de gezondheid gewerkt. Bewegen kan dus eenvoudig worden geïntegreerd in het dagelijks leven. Uiteraard indien de gezondheid het toelaat. De Traploopweek wil mensen ánders laten kijken naar de trap, door deze te zien als een Nederlandse berg; door iedereen te beklimmen dus. Organisaties die zich aanmelden krijgen in augustus posters met ‘ Start climbing the Dutch Mountains’ voor in het trappenhuis. Stickers op de grond en op de lift moeten medewerkers de weg wijzen naar de trap. Deelnemende organisaties ontvangen stappentellers om bijvoorbeeld een wedstrijd te organiseren en prijzen om op de trap te leggen, alleen bereikbaar voor de traplopers. Unie KBO is een van de organisaties die hieraan meedoet. Het Diabetes Fonds en de campagne 30minutenbewegen van het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) laten met de Traploopweek Nederland weten dat traplo-
KBO-WEGWIJZER NR. 10
14
pen gezond is en diabetes type 2 kan voorkomen. (Bron: persbericht NISB) Wilt u meer informatie over de Nationale Traploopweek? Of wilt u meedoen? Neem dan een kijkje op www.traploopweek.nl, of bel met Caecile Dijkman (
[email protected]) van het Nederlands NISB, tel: 0318 – 490 900.
HANDREIKING GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN U heeft al eerder in Wegwijzer nummer 8 kunnen lezen dat de Unie KBO de afdelingen voorziet van de handreiking ‘Kies voor Kiezen’ waarmee zij zich kunnen voorbereiden op de gemeenteraadsverkiezingen in 2010. Inmiddels heeft elke afdeling 1 exemplaarontvangen. Afdelingen in de provincie Brabant hebben niet via de Unie KBO maar via KBOBrabant een afzonderlijke variant ontvangen. Als plaatselijke KBO kunt u met deze handreiking actie ondernemen en aan de slag gaan met de belangenbehartiging voor ouderen. Omdat de politieke partijen nu al bezig zijn met hun verkiezingsprogramma’s, hebben uw ideeën en gedachtegoed nu het meeste kans van slagen! U kunt de handreiking ook downloaden vanaf extranet. Extranet is te bereiken door in te loggen via www.uniekbo.nl. Bent u actief binnen de KBO en heeft u nog geen inlogcode? Stuur dan een e-mail met uw gegevens en uw functie binnen de KBO naar
[email protected]. Wij zorgen er dan voor dat u alsnog een inlogcode krijgt.
DISTRIBUTIE LEDENMAGAZINE NESTOR U kent uiteraard allemaal het ledenmagazine Nestor. Het vormt al vele jaren één van de pijlers van het KBO-lidmaatschap. Gebruik Nestor gerust bij uw ledenwerving en vergeet ook zeker niet te melden dat men gebruik kan maken van een proefabonnement: 3 maanden Nestor gratis in de bus! Meer informatie hierover vindt u op de website van de Unie KBO, www.uniekbo.nl. Voor wat betreft de distributie van Nestor zijn er wat zaken waar u rekening mee moet houden. -
-
Afdelingen en bezorgers geven mutaties door aan de provinciale KBO's. Nestors die gebruikt worden voor promotionele doeleinden moet u ook aanvragen via uw provinciale KBO. De provinciale KBO’s verwerken de mutaties op de bezorglijsten. Deze bezorglijsten worden verzonden naar de Unie KBO. Indien u declaratieformulieren of mutatieformulieren nodig heeft, kunt u deze rechtstreeks bij de Unie KBO aanvragen. Hebt u klachten over de bezorging? Ook dan kunt u contact opnemen met de Unie KBO. Als u uw routenummer bij de hand heeft, worden uw gegevens gemakkelijker gevonden en kan uw klacht sneller worden opgelost.
Per 1 juli 2009 heeft Dorry Korthout de Nestordistributie bij de Unie KBO overgenomen. Zij volgt Gerla van Rangelrooij op die andere taken bij de Unie KBO heeft gekregen. Dorry Korthout is iedere werkdag van 9.00 – 12.30 uur bereikbaar via tel: 073 – 612 34 75. U kunt ook e-mailen naar
[email protected].
KBO-WEGWIJZER NR. 10
15