Katern Startweekend. Inhoud. Katern startweekend. Voorwoord Een startweekend in Programma startweekend 6

Katern startweekend

Katern startweekend

Katern Startweekend

Inhoud Voorwoord 3 1. Een startweekend in…

4

2. Programma startweekend

6



Kies je menu ● Ontmoeting ● Kennismaking ● Bijbelstudie ● Spel ● Workshops

3. Achtergrondinformatie bij Mattheüs 4:18-22

10 11 12 15 19 22

Bijlagen 26

Voorwoord Veel gemeenten kennen de goede gewoonte om extra aandacht te geven aan de start van een nieuw seizoen. Niet alleen het clubwerk, maar de hele gemeente wordt opgeroepen om samen een nieuw seizoen tegemoet te gaan, waarin we van de Heere God en van elkaar willen leren wat geloven is. De HGJB gaat het hele seizoen graag met jullie op weg aan de hand van het thema Leven met lef. Een mooi, maar ook radicaal thema. Want je kunt eindeloos denken of praten over geloof, maar pas als je je leven daadwerkelijk inricht vanuit de dagelijkse navolging van Jezus Christus wordt alles anders.

Dit katern heeft een heldere en praktische opzet. Verschillende gemeenten geven een inkijkje in hun startweekend. Dat motiveert en je kunt ook nieuwe ideeën opdoen. Daarnaast zijn er tal van praktische werkvormen en ideeën om in je gemeente in te zetten tijdens het startweekend. Er zijn voldoende vormen om een keuze uit te maken die bij de kleur en grootte van de gemeente passen. We adviseren iedere gemeente om van de verschillende aangeboden onderdelen steeds minimaal één werkvorm te kiezen (zie hoofdstuk 2). We hopen dat dit inhoudelijke en creatieve katern je helpt om het jaarthema Leven met lef handen en voeten te geven tijdens het startweekend. We wijzen je tot slot nog op de andere mogelijkheden in het seizoen om met het jaarthema bezig te zijn. Houd daarom de website van de HGJB in de gaten. We wensen je een gezegende en goede start toe!

Voor je ligt het katern startweekend, waarmee je de start van een nieuw winterseizoen een inhoudelijk stempel kunt geven. Een katern met concrete werkvormen en tips voor een mooie en inhoudelijke start en een seizoen vol verdiepende en verbindende activitei­ten. In het bijzonder wijzen we je op de verbinding van het jaarthema met het diaconale project, waardoor juist ook gedurende het seizoen het thema terugkomt. Het jaarthema Leven met lef wordt uitgebreid besproken in het basiskatern van het jaarthema. Deze is te downloaden vanaf www.hgjb.nl. Ook willen we je wijzen op een introductiefilmpje bij het jaarthema, dat ook vanaf deze plek te downloaden is.

Eline van Vreeswijk eindredactie katern startweekend 2013-2014

3

Katern startweekend

1. Een startweekend in... De opening van het winterwerk is een goede kans om extra stil te staan bij de taak en de opdracht die we als gemeente hebben. De HGJB reikt daarvoor een jaarthema aan, maar ook in gemeenten is veel ervaring aanwezig. Daarom vroegen we een aantal gemeenten naar hun invulling en ideeën voor een startweekend... het jongerenkoor, de band en één van de organisten. Tijdens deze ontmoeting zal het HGJB-jaarthema Leven met lef centraal staan. Hoeveel lef vraagt het van u/jou om in het dagelijks leven invulling te geven aan uw /aan jouw relatie met God? Voor de beantwoording van deze vraag hebben we verschillende gemeenteleden benaderd. Vanuit o.a. de zendingsvelden in Papua Nieuw Guinea en van achter de werkbank in het dorp zullen gemeenteleden getuigen over hun relatie met de Hemelse Vader. Op deze manier mag al bij het begin van het seizoen aandacht gegeven worden aan het volgen van Jezus, het getuigen hiervan en het bemoedigen binnen de gemeente.

...Ermelo Een gemeentedag ván jong en oud vóór jong en oud. Een dag gevuld met workshops, sport en ontspanning. Met een gezamenlijke maaltijd gevolgd door een sing-in zal deze dag beëindigd worden. Heel in het kort is dat de gemeentedag rondom de Nieuwe Kerk in Ermelo voor dit jaar. Een nieuw concept. Niet specifiek qua invulling, maar wel qua voorbereiding. Jarenlang was er de welbekende commissie die deze dag organiseerde. Gemeenteleden die vol enthousiasme, met veel ijver en inspanning een programma organiseerden en daar op de bewuste dag goed bezig mee waren. Maar een teruglopende belangstelling was de reden om het anders aan te pakken.

Door het organiseren van deze dag hopen we gemeenteleden meer mogelijkheden te bieden om elkaar te ontmoeten. Met name de ontmoeting met het gemeentelid waar je al zo lang vriendelijk tegen knikt, maar waarvan je eigenlijk helemaal niet weet wat hem of haar in het dagelijks leven bezig houdt. Hoe kunnen we nu als broeders en zusters om elkaar heen staan, als één gemeente, wanneer we elkaar eigenlijk niet kennen? Samen sporten of deelnemen aan een creatieve workshop geeft hopelijk voor het nieuwe kerkelijke seizoen een verlaagde drempel om elkaar ook van hart tot hart te ontmoeten. Daarnaast biedt deze dag voor verenigingen een mooie gelegenheid om zichzelf te presenteren en nieuwe leden te werven.

Allereerst is er voor gekozen de gemeentedag dit jaar niet op Hemelvaartsdag te organiseren. De opening van het winterwerk is dit jaar gecombineerd met de gemeentedag, om juist ook samen de start van een nieuw seizoen in te luiden. Gemeenteleden zelf zullen benaderd worden met de vraag of zij een workshop of een ontspannend onderdeel van deze dag willen organiseren. Enkele fervente voetballers hebben in het verleden al laten zien dat het organiseren van een voetbaltoernooi geen enkel probleem is. Daarnaast zijn verenigingen gevraagd om een gedeelte van de dag te organiseren. Zo zal de vrouwenvereniging de maaltijd verzorgen. Voor de invulling van de sing-in is er een samenwerking gevonden tussen

Het thema zal ook terug te vinden zijn tijdens de eredienst van de startzondag. Na deze dienst zal er de mogelijkheid zijn om elkaar te ontmoeten bij de gebruikelijke kerkelijke dranken. Net na zo’n gemeentedag genoeg reden om weer even het koffiekopje te heffen op de Zegen die er is om bij een gemeente te mogen horen! Gerwin van der Heiden jeugddiaken Nieuwe Kerk Ermelo

4

…Nieuwland middag bekijken. Voor het avond programma was een muziekgroepje samengesteld van kinderen en jongeren uit de gemeente. We hebben met elkaar een aantal liederen gezongen. Ook was er een spel met detailfoto´s van allerlei plaatsen uit het dorp, waarbij we in groepen moesten raden waar de foto´s genomen waren. Ook dit was erg leuk voor alle leeftijdsgroepen! De zondag na de gemeentedag werd het winterwerk in de kerk geopend. Ook tijdens deze dienst stond het thema ‘Merkwaardig’ centraal. Na de dienst was er een preekbespreking voor jongeren vanaf 15 jaar.

Vorig jaar werd in ons dorp voor de zesde keer een gemeentedag georganiseerd. De gemeentedag, altijd op de laatste zaterdag van september, is de start van het winterwerk. Een commissie van ongeveer vijf mensen organiseert deze dag. Elk jaar is er een andere activiteit, waaraan jong en oud en iedereen daar tussen in, mee kan doen. Zo hebben we een keer gevolleybald, we hebben een boeren-jeu-de-bouletoernooi gehad en een fietstocht met opdrachten op verschillende locaties. Vorig jaar zijn we, op een zonnige zaterdag, begonnen met koffie en koek in het gebouw van de kerk. In een weiland, waar we geheel in stijl, op een kar achter een tractor heengebracht werden, was een boerengolfparcours uitgezet. In groepen probeerden we in zo weinig mogelijk slagen de bal in de verschillende holes te krijgen. Dat viel nog niet mee, omdat er ook hindernissen waren. Voor de kleine kinderen stond er een trampoline klaar. Tussendoor was er wat te drinken en kregen we lekkere hapjes. Toen alle ballen geslagen waren, bracht de tractor ons bij het dorpshuis, waar een broodmaaltijd klaar stond. Voordat we konden aanvallen, werd het nieuwe HGJB-jaarthema ‘Merkwaardig´ gepresenteerd en verzorgde de predikant een meditatie over dit onderwerp. Met ongeveer 150 kinderen, tieners, jongeren en ouderen aten we soep, brood en een kroket. Tijdens het eten konden we de foto´s van die

De gemeentedag is echt een activiteit voor de hele gemeente. Het is mooi om met zoveel mensen bij elkaar te zijn in het dorpshuis. Dit is een laagdrempelige locatie, waar ook randkerkelijken gemakkelijk binnen stappen. De commissie bestaat uit een mix van gemeenteleden, waaronder een ambtsdrager en iemand vanuit de jeugdraad. De gemeentedag is een dag om naar uit te kijken voor de hele gemeente! Het op deze manier samenzijn is echt samenbindend en bevordert het gemeente-zijn. Martine de Jong ervaring als leidinggevende tienerclub en coördinator VBW

5

Katern startweekend

2. Programma startweekend In gemeenten bestaan allerlei indelingen van een startweekend. Gemeenten vullen hun gezamenlijke startactiviteiten rondom het jaarthema namelijk verschillend in. Centraal doel is in ieder geval de start van een nieuw seizoen, waarbij gemeenteleden op een ontspannen manier (nader) kennismaken met elkaar en met een inhoudelijk thema, dit jaar dus Leven met lef. Hieronder geven we drie verschillende indelingen van een startweekend. Bij iedere gemeente past namelijk weer een andere indeling.

Vijf ingrediënten ag en zondag)

aterd Programma 1 (z Zaterdag

Programma 2 (a lleen zaterdag)

oeting

ng en ontm .00 uur: Openi

14

smaking en .00 uur: Kenni

15

Zaterdag

spel

14.00 uur: Ope

ning en ontm

iviteit .00 uur: Creat

16

15.00 uur: Ken

nismaking en

g

n en ontmoetin

17.30 uur: Ete Zondag

spel 16.00 uur: Cre ativiteit 17.30 uur: Ete n en ontmoetin g

ting en

dienst, ontmoe

r: Ere 9.30/10.00 uu bijbelstudie

oeting

19.00 uur: Bijb

elstudie

lleen zondag) Programma 3 (a Zondag

oeting

dienst en ontm

r: Ere 9.30/10.00 uu

it

n en creativite

12.30 uur: Ete

nismaking en 13.00 uur: Ken bespreking)

6

reek-

bijbelstudie (p

Kies je menu Zoals iedere maaltijd uit de juiste ingrediënten bestaat, bevat ook een geslaagd startweekend de juiste ingrediënten. Bij iedere programma indeling vind je vijf ingrediënten die voor een startweekend onmisbare smaakmakers zijn:

●● Spel en creativiteit: op een ontspannen, sportieve en/of creatieve manier met elkaar aan de slag. Deze basiselementen zijn belangrijk in ieder startweekend. In de onderstaande menukaart kan worden gekozen uit de verschillende ingrediënten om een passend menu voor de gemeente samen te stellen. Ieder ingrediënt moet dus in ieder geval één keer in een startweekend terugkomen. De gemeente kan uit onderstaande menukaart zelf kiezen welke mogelijkheden het beste bij de gemeente passen en die uitkiezen.

●● Ontmoeting: het beleven van onderlinge gemeenschap met elkaar, in het besef dat je als gemeenteleden aan elkaar gegeven bent als geschenk van de Heere God. ●● Kennismaking: het leren kennen van je medegemeenteleden: wie zitten er eigenlijk bij mij in de kerk? Hoe goed ken ik hen en zij mij, als het gaat om mijn dagelijks leven, maar ook het leven als christen? ●● Bijbelstudie: samen stilstaan bij een bijbelgedeelte, om van de Heere God te leren, maar ook om als gemeente van elkaar te leren.

Menukaart Ingrediënt

Keuzemogelijkheden

Tijdsindicatie

Ontmoeting

Koffie met … introductiefilmpje thema

30 min

Kennismaking

Bijbelstudie

Spel

Korte omschrijving ontmoeting en eerste kennismaking thema Leven met lef

Buffet met lef

60-90 min

ontmoeting met elkaar tijdens een maaltijd van gerechten met lef

Volg de koffie!

nvt

koffie drinken bij gemeenteleden (zonder van tevoren te weten bij wie)

Volg mij!

30-45 min

gemeenteleden volgen elkaar om meer van elkaar te weten te komen

Mensen met lef

30-45 min

gemeenteleden raden wie hun medegemeenteleden op de foto’s met lef zijn

Wie volg jij?

30 min

gemeenteleden gaan aan de slag met Facebook: van wie is de pagina?

SOLVAT Bijbelstudie

60 min

gemeenteleden doen samen bijbelstudie aan de hand van de zes stappen van SOLVAT

Creatieve Bijbelstudie

60 min

gemeenteleden doen samen bijbelstudie op een creatieve manier

60 – 90 min

spel waarbij twee groepen tegen elkaar spelen rond het scheppen van voorwaarden

90 min

speurtocht met opdrachten waar lef voor nodig is

Vlaggenroof

60-90 min

spel waarbij groepen op jacht gaan naar de vlag

Waterige zeskamp

60-90 min

zeskamp (voor m.n. tieners en jongeren) waarin spelletjes met water een grote rol spelen

Voorwaardelijk / onvoorwaardelijk Volg het spoor!

7

Katern startweekend

Workshops

Wedden dat?

60 min

Gemeenteleden gaan een weddenschap aan: gaat een daad met lef slagen of niet?

Modeworkshop met modeshow

90 min

gemeenteleden ontvangen kledingadvies en laten iets van zichzelf zien (=lef)

n.v.t

gemeenteleden doen een activiteit waar lef voor nodig is (verschillende keuzemogelijkheden)

90 min

gemeenteleden maken een spiegel: wie weerspiegel jij?

Volgeling van Jezus

60-90 min

gemeenteleden maken zichtbaar teken dat ze een volgeling van Jezus zijn

Leven met lef op film

90 min

tieners en jongeren maken filmpjes over leven met lef

Essaywestrijd leven met lef

90 min

gemeenteleden schrijven een essay over leven met lef

Themataarten

60 min

gemeenteleden decoreren taarten waar ze het thema Leven met lef in verwerken.

Dat is lef hebben!

Spiegel

Deze werkvormen zijn bedoeld om gemeentebreed in te zetten. We hebben bij de opzet zowel jong als oud op het oog gehad en hopen dat de werkvormen gebruikt worden in groepen waar ook jongeren en ouderen aanwezig zijn. Juist tijdens een startweekend is het waardevol om met de volledige breedte van de gemeente bezig te zijn: de kinderen, de tieners, de jongeren, de ouders en de ouderen.

groepje vormen, maar… dat moet groepje moet wel voldoen aan een aantal voorwaarden. Je hebt namelijk in ieder groepje iemand nodig, die: grijs haar heeft, een bril draagt, een spijkerbroek aan heeft, sproeten heeft, kleiner is dan 1.40, enzovoorts. Geef ongeveer vijf verplichte eigenschappen en vul de groepen dan zo nodig nog aan. Door deze vorm te doen sta je stil bij het aspect van voorwaarden stellen om ergens bij te horen. Vaak werpen we voor het volgen van Jezus ook allerlei voorwaarden of bezwaren op, voor onszelf of voor een ander. Maar de Heere Jezus volgen kan en mag onvoorwaardelijk… Dat ontdekken we dit weekend. ●● Zorg voor verschillende soorten vissen van papier, bijvoorbeeld een haring, een schol, een paling, etc. Voor een aantal voorbeelden, zie bijlage 6. Kopieer iedere vis 6/8 keer, net hoeveel personen je in een groep wilt hebben. Stop alle vissen in een grote bak / emmer en laat vervolgens iedereen een vis vangen. Dit kan gewoon door er één uit te halen. Maar je kunt ook wat hengels van bamboetakken maken, waarmee je de vissen op hengelt (dan moeten er dus ook haakjes aan/gaatjes in de vissen gemaakt worden). De mensen die dezelfde vis hebben gevangen, vormen samen een groep. De discipelen die door de Heere Jezus geroepen werden, waren vissers. In deze vorm pak je op een dit aspect op. ●● Voor kinderen: maak groepen door middel van

Groepjes maken

Bij veel werkvormen is het nodig om in groepjes samen te werken. Ook het groepjes vormen kan aan de hand van het thema Leven met lef. ●● Zorg voor een aantal mooie foto’s waaruit lef spreekt, bijvoorbeeld iemand die een oudere helpt, iemand die een vogelspin op zijn hand heeft, iemand die een heel bijzonder kledingstuk draagt, iemand die bungeejumpt, etc. Doe ook de foto van de voorkant van het basiskatern erbij: de schoen met vlag. Knip deze foto’s in stukken en doe ze door elkaar in een doos. Laat vervolgens iedereen (jong en oud!) een fotopuzzelstukje pakken. Iedereen zoekt de puzzelstukken op die bij zijn foto horen, samen maken ze de foto én vormen ze een groep! Door deze vorm te doen ga je in op het aspect van lef hebben: wanneer heb je dat? Er bestaan veel verschillende vormen van lef. Voor het volgen van de Heere Jezus is ook lef nodig! Dat ontdekken we dit startweekend. ●● Laat gemeenteleden zo snel mogelijk een

8

hun geloof/de gemeente kenmerkt? Of welke goede kreet of spreuk past bij hen?

een volgspelletje: Je deelt kaartjes uit met daarop een dierengeluid, bijvoorbeeld: boe, mè, miauw, waf, blubblub etc. Je wijst een aantal groepsleiders aan die hun ‘kudde’ bij elkaar moeten zoeken. Ze lopen door de ruimte en maken hun dierengeluid. Als de kinderen hun ‘baasje’ horen, moeten ze ook datzelfde dierengeluid maken en hem volgen. Voor sommige onderdelen van het programma is een groepsvlag of groepsnet vereist. Als je groepjes hebt gevormd, is de eerste activiteit zo’n vlag of net maken met elkaar.

Groepsnet maken

Gemeenteleden maken een net dat symbool staat voor hun groep. Dit net kan gebruikt worden tijdens het onderdeel ‘antwoorden’ bij de bijbelstudie en bij één van de activiteiten, namelijk het spel ‘Volg het spoor’. (Geschikt wanneer er tijdens een activiteit in groepjes wordt gewerkt, de groepjes moeten dan vooraf gemaakt zijn. Zie pag 8 – groepjes maken.)

Groepsvlag maken

Gemeenteleden maken een vlag die symbool staat voor hun groep en die gebruikt wordt tijdens één van de activiteiten (met name geschikt voor het spel ‘Vlaggenroof’ of ‘Waterige zeskamp’).

Voorbereiding Zorg voor: net, stof, scharen, watervaste stiften of textielstiften, naalden en garen. Leg deze materialen klaar op de plekken waar de groepjes aan de slag kunnen.

(Geschikt wanneer er tijdens een activiteit in groepjes wordt gewerkt, de groepjes moeten dan vooraf gemaakt zijn. Zie pag 8 – groepjes maken.)

Werkwijze ●● Geef de groepjes de opdracht om een groepsnet te maken. Dit net staat symbool voor de groep en moet gebruikt worden tijdens de middagactiviteit. ●● Geen een tijdsindicatie hoe lang de groepen de tijd hebben om hieraan te werken. ●● Leg de link met het thema ‘Onvoorwaardelijk volgen’ en het bijbelgedeelte wat hierbij hoort. De opdracht is om je netten achter te laten en onvoorwaardelijk te volgen. Laten de groepen deze middag hun netten achter en volgen ze onvoorwaardelijk? Of houden ze liever vast aan hun netten? Bij de bijbelstudie zal concreet gevraagd worden een voorwaarde achter te laten in het net, en ook bij het spel ‘Volg het spoor’ zal iedereen iets in het net achterlaten. Iets dat in de weg zit voor het uitvoeren van een opdracht, of bij een actie met lef.

Voorbereiding Zorg voor: (bonen)stokken of takken, stof, scharen, watervaste stiften of textielstiften, naalden en garen. Leg deze materialen klaar op de plekken waar de groepjes aan de slag kunnen. Werkwijze ●● Geef de groepjes de opdracht om een groepsvlag te maken. Deze vlag staat symbool voor de groep en wordt gebruikt tijdens de middagactiviteit. ●● Geef een tijdsindicatie hoe lang de groepen de tijd hebben om hieraan te werken. ●● Leg de link met het thema en het logo waarin ook een vlag voorkomt. Laat de groep hierop voortborduren als het om hun eigen vlag gaat. Hoe kunnen ze op de vlag laten zien wat

Uitwerking Leven met lef in startweekend

Leven met lef is in de verschillende onderdelen van dit startweekend als volgt uitgewerkt. Geprobeerd is met name de nadruk te leggen op het aspect van volgen. De eerste discipelen hadden het lef om alles achter zich te laten en de Heere Jezus te volgen, onvoorwaardelijk. Tijdens de verschillende onderdelen van het startweekend zal daarom ook iedere keer, soms op een wat losse, ludieke of associatieve manier, de link gelegd worden met het hebben van lef en met het aspect van (onvoorwaardelijk) volgen. Het is goed om deze link ook iedere keer even te leggen en te wijzen op de reden waarom je voor een bepaalde vorm kiest. Wat heeft deze vorm te maken met het thema?

9

Katern startweekend

Ontmoeting ●● Stel tafels op in de vorm van een buffet en zorg dat alle zelfgebakken producten worden uitgestald. Zorg voor bordjes, bestek, bekers en drinken.

1. Koffie met… introductiefilmpje thema Gemeenteleden ontmoeten elkaar en maken kennis met het thema door middel van een kort introductiefilmpje.

Tip: het is leuk als op een ludieke wijze duidelijk wordt wat het ‘lef-aspect’ in het gerecht is, bijvoorbeeld door het in de naam van het gerecht te vermelden . Het getuigt ook van lef, wanneer je niet weet wat je eet. In dat geval kun je ervoor kiezen om er juist geen naambordjes bij te zetten of juist bordjes met geheimzinnige omschrijvingen.

Voorbereiding Zorg voor koffie/thee/limonade en wat lekkers (bijvoorbeeld cupcakes met het logo van het jaarthema of met het vlaggetje uit het logo). Zorg dat iemand zich wat meer verdiept heeft in de inhoudelijke kant van jaarthema. Schets kort wat lijnen, zodat mensen weten waar het over gaat, wat het thema inhoudt en welke accenten gelegd worden tijdens het weekend en de rest van het jaar. Hiervoor kun je de informatie uit het basiskatern gebruiken, dat te vinden is op www.hgjb.nl. Ook is er een introductiefilmpje bij het jaarthema, dat zich goed leent voor dit moment. Zorg daarom ook voor goede apparatuur om het filmpje te laten zien.

3. Volg de koffie

Gemeenteleden volgen andere gemeenteleden om bij hen na kerktijd op de koffie te gaan. Dit is een leuke activiteit om op zondag te doen, het stimuleert ontmoeting tussen gemeenteleden onderling.

Werkwijze Start de (mid)dag met ontmoeting, inloop en koffie/thee/limonade. Heet daarna iedereen welkom en open met zingen & gebed. Belangrijk is het om op dit moment het jaarthema Leven met lef neer te zetten. Laat hier het introductiefilmpje zien. Geef vervolgens een korte uitleg van de indeling van de (mid)dag en inhoud van de verschillende programma-onderdelen.

Voorbereiding Vraag verschillende gemeenteleden, door middel van een oproep of persoonlijke benadering, of zij op zondag na de kerkdienst (datum vermelden) willekeurige gemeenteleden op de koffie willen ontvangen. Maak briefjes waarop de namen en adressen van deze gemeenteleden staan. Communiceer vroegtijdig dat het de bedoeling is dat andere gemeenteleden bij hen op de koffie gaan, maar nog niet weten bij wie. Zorg voor voldoende evenwicht in gemeenteleden die hun huis open zetten voor gasten en gemeenteleden die juist op de koffie gaan…

2. Buffet met lef

Gemeenteleden maken gerechten met lef. Tijdens het startweekend vindt er een maaltijd plaats waarbij deze gerechten op een buffettafel worden geserveerd.

Werkwijze

●● Op de bewuste zondag sta je na kerktijd bij de uitgang met een mand/bak waarin de briefjes met namen en adressen zitten waar koffie gedronken kan worden. ●● Iedereen die mee wil doen met deze ontmoetingsactiviteit, mag een briefje uit de mand trekken en op weg gaan naar het adres op het briefje. ●● Je hebt lef nodig om hieraan mee te doen…en het is een kwestie van volgen…

Voorbereiding Vraag verschillende gemeenteleden, door middel van een oproep of persoonlijke benadering, om een gerecht te bereiden. Het gaat om een gerecht waar lef voor nodig is om het te bereiden of om het op te eten. Denk bijvoorbeeld aan: onbekende (buitenlandse) gerechten, bijzondere combinatie van ingrediënten, bijzondere ingrediënten. Werkwijze ●● Geef aan de gemeenteleden door dat het een ‘gerecht met lef’ moet zijn. Zie ‘voorbereiding’.

10

Kennismaking 1. Volg mij!

2. Mensen met lef

Voorbereiding Zorg voor voldoende zelfklevende memoblokjes / Post-its (voor iedereen 5 zelfklevende memo’s), papiertjes voor de vragen/antwoorden en pennen. Verder een lijn en wasknijpers om de antwoordenblaadjes op te hangen.

Voorbereiding Vraag alle gemeenteleden (jong en oud) die de startdag bezoeken of ze tijdig een (digitale) foto van zichzelf willen aanleveren waaruit lef spreekt (als er heel veel mensen verwacht worden, kun je gericht een selectie maken en een groep van 30/40 gemeenteleden vragen om een foto van zichzelf). Zeg van tevoren dat lef niet alleen inhoudt dat je iets heel stoers doet, een parachutesprong maken of iets dergelijks, maar dat lef hebben ook kan betekenen dat je een oudere helpt. Maak de gezichten op de foto’s onherkenbaar, bijvoorbeeld door er (digitaal of op papier) een vakje overheen te plakken. Print alle foto’s uit en plak deze op een gekleurd A4’tje. Nummer de A4’tjes en hang deze verspreid over de ruimte op. Maak invulformulieren, waar iedereen op kan schrijven welk gemeentelid op welke ‘foto met lef’ staat.

Gemeenteleden volgen elkaar om meer van elkaar te weten te komen.

Gemeenteleden raden wie hun medegemeenteleden op de ‘foto’s met lef’ zijn.

Werkwijze Spel waarbij je een klein beetje speelt met het element ‘volgen’. Je volgt iemand om meer van hem te weten te komen, dus… plak je een kennismakingsvraag op zijn rug. ●● Iedereen verzint voor vijf verschillende personen een vraag over iets wat hij van hem zou willen weten, bijvoorbeeld: ‘Hoe was je vakantie?’, ‘Wat verwacht je van het komende verenigingsseizoen?’, ‘Ben je verliefd?’ Elke vraag schrijft hij op een Post- it. Let op, straks mag hij maximaal één vraag aan dezelfde persoon stellen. ●● Vervolgens plakt hij de vraag op de rug van degene van wie hij het antwoord wil weten. Maar let op: als de rug van diegene al ‘vol’ is (dat wil zeggen: er zitten vijf briefjes op), moet de vrager een andere rug zoeken. ●● Dan worden er tweetallen gemaakt, waarbij de één de ander interviewt (en ook andersom) naar aanleiding van de vijf vragen die op zijn rug zitten. De interviewer maakt een kort verslagje van het ‘interview’ (kunnen gewoon de antwoorden zijn), schrijft de naam van degene die hij geïnterviewd heeft op het antwoordenblaadje en hangt deze op de daarvoor bestemde plek. Iedereen kan de vragen en antwoorden van alle aanwezigen lezen. ●● Voor groepen die nog meer tijd hebben, is het mogelijk om iemand alle antwoorden per persoon op te laten noemen, zonder de naam te verklappen. De anderen moeten dan raden op wie de antwoorden van toepassing zijn. Wie de meeste namen goed heeft, heeft gewonnen.

Werkwijze ●● Geef iedere deelnemer een invulformulier. ●● De deelnemers lopen in willekeurige volgorde langs de foto’s. Wie denken zij dat het gemeentelid op de foto is? Dit vullen zij in op het formulier (nummer van de foto – naam). ●● Neem de formulieren in. Geef de juiste antwoorden (bijvoorbeeld door een powerpointpresentatie met de originele foto’s en namen tijdens de koffie te tonen). ●● Kijk de formulieren (eventueel later tijdens het programma) na en maak de winnaar bekend.

3. Ik volg jou op Facebook

Gemeenteleden gaan aan de slag met een Facebook-pagina en ontdekken zo meer over elkaar. Voorbereiding Print voor iedere deelnemer de lege Facebookpagina van bijlage 1. Zorg voor voldoende pennen en wasknijpers. Hang een (was)lijn op. Werkwijze ●● Deel de printjes en de pennen uit.

11

Katern startweekend

●● Leid de opdracht in met een link naar het thema ‘Onvoorwaardelijk volgen’. Op Facebook en Twitter volgen mensen elkaar. Door elkaar als ‘vriend’ te koppelen of jezelf als ‘volger’ van iemand aan te melden, kun je zien wat die ander op Facebook of Twitter invult. Je leert elkaar zo ‘beter’ kennen, ontdekt steeds meer van die ander. ●● Vandaag een werkvormvariant op Facebook om elkaar als het ware ‘te volgen’ en beter te leren kennen. ●● Geef de deelnemers de opdracht om de Facebook-pagina voor zichzelf in te vullen, op zo’n manier dat de anderen dit niet kunnen zien. LET OP! De deelnemers moeten hun naam NIET invullen! ●● Voor mensen in de zaal die Facebook niet kennen, is het wellicht handig om uit te leggen wat de verschillende onderdelen inhouden. Met name het onderdeel ‘status’ vraagt voor hen toelichting. Het is leuk als deze status iets typerends van jou zelf laat zien, bijvoorbeeld over wat je die week hebt gedaan of meegemaakt. ●● Verzamel vervolgens alle pagina’s op een grote stapel en deel ze willekeurig uit. ●● Iedere deelnemer heeft nu een Facebookpagina van een ander gemeentelid voor zich. Hij/zij moet deze persoon ‘volgen’… wie zou het zijn? Wanneer hij dit denkt te weten, loopt hij naar de persoon in kwestie toe en vraagt of het inderdaad om zijn/haar Facebook-pagina gaat. Het is extra leuk als er dan een praatje ontstaat (‘Werk jij bij…? Dat wist ik helemaal niet!’ of ‘Ben jij geboren in …? Wat leuk, daar kom ik ook vandaan!’ Enzovoorts.). Ook is het leuk wanneer gemeenteleden samen op zoek gaan naar de juiste eigenaar van de Facebook-pagina. Laat gerust wat ‘rumoer’ ontstaan. ●● Wanneer de juiste persoon gevonden is en er ook mee ingestemd heeft dat dit zijn Facebook-pagina is, schrijft hij zijn naam erop en hangt hij zijn eigen Facebook-pagina aan de waslijn. ●● Gemeenteleden mogen elkaar helpen met zoeken en ‘volgen’. Ze kunnen de pagina’s van de waslijn bekijken om zo ook andere gemeenteleden te ‘volgen’ en meer over hen te weten te komen.

Bijbelstudie Hieronder worden twee opties gegeven om met het bijbelgedeelte aan de slag te gaan. ●● Bijbelstudie 1 is een bijbelstudie volgens de SOLVAT-methode. Drie verschillende leessleutels worden aangereikt. Je kunt de groepen aan de slag laten gaan met één dezelfde leessleutel, maar ook met verschillende leessleutels. ●● Bijbelstudie 2 is een creatieve bijbelstudie, waarin met name de werkwoorden uit het bijbelgedeelte centraal staan. Kies één van beide vormen.

1. Leven met lef: onvoorwaardelijk Jezus volgen – SOLVAT

Bijbelstudie aan de hand van het bijbelgedeelte uit Mattheüs 4:18-22 Voorbereiding Kopieer voor iedereen bijlage 2 met daarop de bijbelstudie (zie pagina 27 e.v.) en stappen van SOLVAT. Kies voor één van de leessleutels, of geef groepen een verschillende leessleutel. Werkwijze Maak groepen (let hierbij op een goede verdeling van jong en oud). Lees het bijbelgedeelte eerst een keer gezamenlijk. Daarna gaat iedereen persoonlijk aan de slag met een leessleutel, waarna de verschillende groepen in gesprek gaan over het bijbelgedeelte naar aanleiding van de leessleutel.

Stil worden

In de Bijbel wil de Heere God ons heel veel leren. Wat is voor jou een belangrijke belemmering bij het lezen van de Bijbel? Ik heb vaak geen zin / tijd / rust / verlangen / behoefte. Streep door wat niet van toepassing is. Denk na over hoe je het komend winterseizoen hierin kunt investeren en het ‘gewoon’ gaat doen…

Ontvangen Meestal bidden we met gevouwen handen. Om je bewust te zijn dat je afhankelijk bent van God, kun je ook letterlijk je handen open houden als je bidt. Een mooi gebed daarbij: ‘Heere, open mijn hart voor Uw Woord en open Uw Woord voor mijn hart.’ 12

Lezen

Jezus aanging? En, denk je dat Zebedeüs / de vrouw van Petrus de keuze van zijn zoons/haar man begrepen zal hebben? Koppel de vraag ook naar je eigen leven: waar zit jij ergens als het gaat om het volgen van Jezus? Welke reden heb jij om Hem wel/niet te volgen? Weet jij wat het volgen van Hem betekent?

Lees met elkaar eerst een keer het bijbelgedeelte. Mattheüs 4:18-22 (HSV) 18 En Jezus liep langs de zee van Galilea en zag twee broers, namelijk Simon, die Petrus genoemd wordt, en zijn broer Andreas, het net in de zee werpen, want zij waren vissers. 19 En Hij zei tegen hen: Kom achter Mij, en Ik zal u vissers van mensen maken. 20 Zij lieten meteen de netten achter en volgden Hem. 21 Hij ging vandaar verder en zag twee andere broers, namelijk Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en Johannes, zijn broer, in het schip met hun vader Zebedeüs, terwijl zij hun netten aan het herstellen waren, en Hij riep hen. 22 Zij lieten meteen het schip en hun vader achter en volgden Hem.

Leessleutel ‘Gevoelens benoemen’: Lees het gedeelte nogmaals en sta met name stil bij vers 20 en 22. Welk gevoel denk je dat de discipelen op dat moment gehad hebben? De discipelen voelden zich op dat moment: trots / verlegen / onzeker / angstig / blij / gespannen / verward / gewaardeerd / anders enz. Jezus heeft jou op het oog en Hij roept je. Omcirkel welk gevoel dat bij je oproept: trots / verlegen / onzeker / angstig / blij / gespannen / verward / gewaardeerd / anders enz.

Vragen stellen

Lees het bijbelgedeelte nogmaals voor jezelf en ga aan de slag met één van de volgende leessleutels:

Praat met elkaar door over hoe de discipelen zich gevoeld hebben en reageren. Kijk daarna ook naar je eigen gevoel/reactie. Waar zit jij ergens als het gaat om het volgen van Jezus? Zie je opvallende overeenkomsten/verschillen met de reactie van de discipelen? Durf jij je eigen voorwaarden en bezwaren los te laten en Hem onvoorwaardelijk achteraan te gaan?

Leessleutel ‘Inleven’: ●● … in de discipelen: Verplaats je in de discipelen die door Jezus geroepen werden. Wat denk je dat ze gedacht/gevoeld hebben toen Jezus hen – terwijl ze nog volop bezig waren - riep?

Leessleutel ‘Begrippen vertalen’: Bij een aantal zinsdelen uit het bijbelgedeelte zie je hieronder verschillende mogelijke ‘vertalingen’ staan. Welke vind je het beste passen? Maak eerst zelf een keuze en bespreek deze daarna in je groepje.

●● … in vader Zebedeüs: Een collegavisser van vader Zebedeüs zag van een afstandje alles gebeuren. Als Jezus met zijn zoons weg is, vraagt hij aan Zebedeüs: Wat is er gebeurd? Wat vind je ervan? Hoe moet het nu verder? Wat zou vader Zebedeüs antwoorden, denk je?

●

●● … in de vrouw van Petrus: De vrouw van Petrus schrijft aan haar vriendin een kort bericht over wat Petrus is overkomen en wat ze daarvan vindt. Wat zou ze schrijven, denk je?

‘Kom achter Mij’ (vers 19) betekent (ongeveer)  doe Mij na  gehoorzaam Mij  laat je door Mij leiden  verschuil je achter Mij  leef in verbinding met Mij

● ‘Hij riep hen’ (vers 21) betekent (ongeveer)  Hij nodigde hen uit  Hij beval hen  Hij inspireerde hen  Hij dwong hen  Hij won hen in

●● … in jezelf: Stel dat jij één erbij stond en Jezus kwam naast je staan en zei: ‘Volg Mij!’, wat zou jij zeggen? Praat met elkaar door over wat er in deze paar verzen gebeurd: de discipelen laten hun oude leven achter zich, en volgen Jezus. in hoeverre Petrus wist waar hij aan begon toen hij achter

● ‘…en zij volgden Hem’ (vers 19c en 22c) betekent (ongeveer)

13

Katern startweekend



 ze deden precies wat Hij zei  ze gingen met Hem op pad  ze werden Zijn leerlingen  ze lieten zich in alles door Hem leiden  ze werden Zijn vrienden

2. Leven met lef: onvoorwaardelijk Jezus volgen – Creatieve werkvorm

Bijbelstudie aan de hand van het bijbelgedeelte uit Mattheüs 4:18-22

Probeer tijdens het gesprek over de betekenis van deze woorden ook iedere keer naar je eigen leven te kijken. Welke plek hebben deze woorden daar? Op welke manier roept de Heere Jezus jou? Hoe volg jij?

Bedoeling van deze werkvorm Door middel van het kiezen van werkwoorden reageren mensen op het bijbelgedeelte. Voorbereiding Benodigdheden, (zie bijlage3 op pagina 33 e.v.) voor iedereen: ●● Een reactiekaartje (zie onder) ●● Een setje kaartjes met werkwoorden (zie onder) ●● Verder heb je per groepje een setje ‘rondekaartjes’ nodig (zie onder) Kopieer deze setjes kaartjes in verschillende kleuren, zodat iedere tiener in een groepje een eigen kleur heeft. (zie hiervoor de bijlagen op pag. 26 e.v.)

Antwoorden

Misschien zijn ze tijdens de bespreking van het bijbelgedeelte wel aan de orde geweest. Allerlei voorwaarden die in de weg kunnen staan om de Heere Jezus daadwerkelijk te volgen. Je kunt denken aan: ●● verstandelijke voorwaarden: geloof ik het eigenlijk wel, wat er in de Bijbel staat, wat er over God gezegd wordt of kan ik er eigenlijk met mijn verstand niet bij? ●● psychologische voorwaarden: durf ik mijn leven wel uit handen te geven? Of houdt de angst, de onzekerheid voor wat komt mij tegen? ●● geestelijke voorwaarden: kan ik zelf wel ingaan op die roep van Jezus en Hem volgen? Dat wil ik toch eigenlijk helemaal niet? ●● praktische voorwaarden: heb ik wel de tijd om Hem te volgen? Of wil ik wel? Kan ik bepaalde dingen in mijn leven wel loslaten, dingen die niet horen bij een leven met Hem? Schrijf concreet één voorwaarde op die je bij jezelf hebt ontdekt als het gaat om het volgen van Jezus. Iets wat jou op dit moment tegenhoudt of wat het lastig maakt om Hem onvoorwaardelijk achteraan te gaan. Probeer deze voorwaarde ook heel concreet los te laten. Dit kan door het briefje in de prullenbak te gooien, maar als je als groep een net gemaakt hebt (zie pagina 9), kun je het briefje met de voorwaarde erop ook in het net achterlaten. Bid samen, juist ook voor elkaar, om lef om de Heere Jezus ook daadwerkelijk te volgen.

Werkwoordenkaartjes – Maak kaartjes met op elk kaartje één van de volgende werkwoorden: tot inkeer komen | geloven | (Jezus) volgen | achterlaten | gezien worden (door Jezus) | geroepen worden (door Jezus) Rondekaartjes – Maak een stapeltje ‘rondekaartjes’ met op elk kaartje één van de volgende uitspraken: Dit is volgens mij het belangrijkste werkwoord | dit werkwoord maakt me onzeker | dit vind ik een mooi werkwoord | dit werkwoord begrijp ik niet goed | dit werkwoord zie ik mezelf niet doen | dit werkwoord zegt wat bekeren is Reactiekaartjes – Maak voor iedere tiener één reactiekaartje met daarop de volgende items die aangekruist kunnen worden: O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

Toepassen

Probeer de komende periode ook daadwerkelijk te leven en de Heere Jezus te volgen, waarbij je de voorwaarde die je net hebt losgelaten, ook iedere keer bewust achter je laat.

Aankondiging: Het zal je gebeuren, je zit op school, je bent aan het sporten, je zit achter de computer… en dan komt Jezus voorbij! Niet voor te stellen? Zeg dat niet te snel, het overkwam ook

14

Petrus. Werkwijze Stap 1: Maak groepjes. Iedereen krijgt een set werkwoordenkaartjes, in het midden ligt een stapel rondekaartjes met de tekst naar beneden. Geef aan dat er in het bijbelgedeelte dat we net gelezen hebben heel wat werkwoorden zitten die ons helpen te ontdekken waar het over gaat. Lees het bijbelgedeelte nog een keer voor in je groep. Daarna wordt er een kaartje omgedraaid van de stapel ‘rondekaartjes’, bijvoorbeeld: dit is volgens mij het belangrijkste werkwoord. Iedereen reageert hierop door een kaartje uit hun set werkwoordenkaartjes te kiezen. Zij leggen dat kaartje bij het omgedraaide ‘rondekaartje’. Geef iedereen de gelegenheid om hun keuze toe te lichten. Waarom vinden ze het gekozen werkwoord het belangrijkste werkwoord in het gedeelte? Na elke ronde neemt iedereen het gekozen werkwoordkaartje weer terug. Dat kan bij een volgende ronde weer gebruikt worden. Ga zo door tot alle rondekaartjes aan de beurt geweest zijn.

Spel 1. Voorwaardelijk / onvoorwaardelijk

Spel waarbij twee groepen (van ongeveer zes personen) tegen elkaar spelen rondom het scheppen van voorwaarden of juist het loslaten daarvan.   Voorbereidingen Benodigdheden: (zie bijlage 4 op pagina 36 e.v.) ●● 16 blanco kaartjes met op de achterkant: OPDRACHT ●● 4 blanco kaartjes met op de achterkant: MITS ●● 4 blanco kaartjes met op de achterkant: TENZIJ ●● Voor elke groep twee kaartjes met daarop: ONVOORWAARDELIJK   Doel spel: Meer punten halen dan het andere team doordat jouw team opdrachten haalt of doordat het andere team opdrachten niet haalt. Elke goed uitgevoerde opdracht levert een punt op, elke fout uitgevoerde opdracht een strafpunt.   Werkwijze a. Elke groep moet acht opdrachten bedenken, twee per ‘categorie’: a. behendigheid, b. kennisvraag, c. vraag over de gemeente, d. overig. De opdracht wordt geschreven op de OPDRACHT-kaart. De OPDRACHT-kaarten van beide groepen worden samengevoegd, geschud en met de achterkant naar boven op tafel gelegd. b. Elke groep bedenkt ook twee mitsen en twee tenzij’s. Bijvoorbeeld: Mits… twee mensen een bril op hebben, Tenzij… er geen vrouwen in de groep zitten. Ook deze kaarten worden samengevoegd en geschud. Er komt een stapel van 4 MITSkaarten en een stapel met 4 TENZIJ-kaarten op de tafel te liggen.

Stap 2: Leid de vervolgopdracht als volgt in: Het zal je gebeuren…Jezus komt voorbij! Oké, jij hoeft je ‘netten’ niet te verlaten. Je hoeft niet van school af, je hoeft ook niet weg bij je ouders, familie en vrienden, maar toch… Jezus roept je wél! En wat is dan jouw reactie? Geef ieder een reactiekaartje en laat de invulopdracht doen. Is er iemand die wil vertellen wat hij aangekruist heeft? Zijn er mensen die gekozen hebben voor ‘Oké, dat wil ik’? Sta bij de verschillende reactiemogelijkheden stil. Praat met elkaar door (met behulp van het bijbelgedeelte) over verschillende vragen: wat valt er te zeggen over de consequenties van het volgen van Jezus? En wat levert het op? Wat houdt jou tegen om Jezus (nog niet) te volgen, of juist wel?

3. Preekbespreking

Zie voor de preekbespreking de katern ‘startzondag’ op www.hgjb.nl.

Start spel  ●● Groep 1 pakt een vraagkaartje, leest (voor) wat daarop staat en vertelt welke groep de uitdaging aan moet gaan. ●● Deze groep mag de uitdaging zonder meer aangaan, maar ook een voorwaarde stellen. Dan pakken ze óf een MITS-kaart óf een

15

Katern startweekend

TENZIJ-kaart. Als ze aan deze voorwaarde voldoen, hoeven ze de opdracht niet uit te voeren en krijgen ze de punt gratis. Voldoen ze niet aan de voorwaarde, dan moeten ze de opdracht toch uitvoeren. ●● De groep die uitdaagt, mag de MITS- of TENZIJ-kaart neutraliseren door een ONVOORWAARDELIJK-kaart in te zetten. Dan moeten ze de opdracht in elk geval uitvoeren. ●● De groep die de meeste punten heeft als alle opdrachtkaarten uitgespeeld zijn, heeft gewonnen.

ste punt een foto. ●● Zoek in de omgeving naar een dier en maak met dier en groep een mooie groepsfoto. Maar je kunt ook denken aan: ●● Iets vies proeven terwijl je een blinddoek om hebt ●● Ergens je hand in stoppen (emmer blubbertroep) en een voorwerp raden dat erin zit ●● Een opdracht doen die met uithoudingsvermogen/kracht/lenigheid te maken heeft, bijvoorbeeld: op de trampoline springen, koppeltje duiken of een salto maken.

N.B. Je kunt meerdere groepen maken als het maar een even aantal is, zodat iedere groep een andere groep heeft om tegen te spelen.

Werkwijze Een goede opzet & organisatie van de speurtocht is wenselijk. Denk na over de route en de starttijd van ieder groepje. Zorg voor genoeg tijd tussen het vertrek van de verschillende groepjes. Zorg dat de verschillende punten waar een opdracht moet worden gedaan, helder en duidelijk zijn en groepjes elkaar daar niet al te snel tegen zullen komen. Wat te eten en te drinken onderweg wordt ook altijd op prijs gesteld. Geef verder iedere groep de opdracht goede en duidelijk foto’s te maken bij de verschillende opdrachten. Daarnaast moeten ze allemaal tijdens de tocht iets van zichzelf achterlaten in het net. Dat kan letterlijk iets zijn dat in de weg zit bij de uitvoering van een opdracht (een jas of tas), maar ook figuurlijk. Een gevoel dat er is, bij het uitvoeren van een opdracht. Iets dat een opdracht met lef in de weg staat. Als het iets figuurlijks is, schrijven ze dat op een briefje en stoppen ze het briefje in het net. Als alle groepjes terug zijn, vraag je hen de verschillende fotocamera’s in te leveren. De foto’s worden op een computer gezet en geprojecteerd op een centraal moment op de dag/tijdens het weekend. Ook de verschillende netten met inhoud worden getoond: wat staat een Leven met lef soms in de weg? Wat is er achtergelaten in de netten? Dit kun je in het algemeen laten zien, zodat sommige dingen niet persoonlijk hoeven worden toegelicht. Presenteer het geheel als: een gemeente met lef! Dat blijkt wel uit de volgende fotoreportage…Maar zeker ook uit de dingen die zijn achtergelaten in de netten, die in de weg zaten tijdens de tocht.

 

2. Volg het spoor!

Speurtocht (voor jong en oud) met element van ‘volgen’, gecombineerd met opdrachten waar je lef voor moet hebben.

 

Voorbereidingen Benodigdheden: ●● een uitgezet parcours m.b.v. de pijlen uit bijlage 7 ●● voor onderweg een aantal opdrachten waar je lef voor nodig hebt. Hieronder vind je een paar voorbeelden. Bedenk zelf ook een aantal opdrachten met lef, die goed aansluiten bij het lokale parcours en bij de groep. ●● een fotocamera voor iedere groep ●● het net dat gemaakt is, zie pagina 9.   Voorbeelden van opdrachten: ●● Ga met elkaar op de rand van de rugleuning van een bankje staan en maak daar een foto van. ●● Bouw een menselijke toren met elkaar op straat en maak hier een foto van. ●● Ga de komende 5 minuten het vuil van de straat oprapen en maak ook hier een foto van. ●● Bel aan bij iemand en vraag of je iemand ergens mee van dienst kan zijn. Maak een foto van wat je voor hem / haar doet. ●● Stel drie mensen op straat de vraag: Noem eens één ding dat u gedaan heeft wat zeker lef gekost heeft. Of: kunt u één ding noemen wat u nog een keer zou willen doen, maar wat u wel lef kost om het te doen? Zet ook deze mensen op de foto. ●● Zoek een goede ‘klimboom’ en probeer zo hoog mogelijk te komen. Maak van het hoog-

3. Vlaggenroof

Jong en oud gaan op jacht naar de vlag van de andere groep. Welke groep heeft uiteindelijk de meeste vlaggen verzameld?

16

●● zie verder voor benodigdheden de afzonderlijke spellen ●● de vlag die de groep gemaakt heeft bij, zie pagina 9

Voorbereiding Zorg voor een aantal vlaggen. Het is erg leuk om groepen eerst aan de slag te laten gaan met het maken van een vlag, zie pagina 9, en daarna als groep dit spel te spelen. Verder heb je nodig: gekleurde lintjes/gekleurde touwtjes, een fluitje en een stuk bos, weiland of plein met daarbinnen een vrijplaats waar de vlag een plekje krijgt.

Werkwijze Stel een ‘waterige zeskamp-competitie’ samen (zie hieronder voor een paar voorbeelden van spellen). Waterig, omdat de eerste discipelen vissers waren en dagelijks aan het werk in en bij het water. Maak groepjes, elk groepje heeft minimaal vier personen en elk groepje telt evenveel personen. Lukt dat laatste niet, zorg er dan voor dat elk spel door hetzelfde aantal personen gespeeld wordt. Soms kan dat betekenen dat er een persoon niet meespeelt of dat een persoon twee keer moet spelen. De groepjes gaan met een scorekaart langs de verschillende spellen. De groep die als eerste het spel gehaald heeft, krijgt het volledig aantal punten (dat is net zoveel als het aantal groepen; zijn er acht groepen, krijgt de eerste groep acht punten). Een spel is gehaald als de vlag op de daarvoor bestemde plek is gepland. De groep daarna krijgt zeven punten, de groep daarna 6, et cetera. Laat na ongeveer vijf / tien minuten de groepjes doordraaien naar een volgend spel.   Voorbeelden van waterige spellen 1. Natte bipsss!? - Zet zoveel stoelen als personen van de groep achter elkaar op een rij. Op elke stoel ligt een ballon gevuld met water. Op het fluitsignaal mogen de eerste personen van elke groep vertrekken. Ze gaan zitten op de stoel en proberen zo de ballon stuk te maken (ze mogen er niet met hun handen of voeten aankomen). Als de ballon stuk is, lopen ze terug naar de groep en tikken de volgende persoon aan. Deze doet dezelfde opdracht. De groep die als eerste alle ballonnen kapot heeft, én de vlag heeft gepland, krijgt het volledig aantal punten. Iedere groep daarna steeds één punt minder. Nodig: stoelen, (water)ballonnen gevuld met water.   2. Natte buikjesss!? - Twee personen moeten met een gevulde (water)ballon tussen hun buiken een bepaald parcours afleggen zonder dat de ballon stuk gaat. Als de ballon stuk gaat, moeten de spelers een nieuwe halen en beginnen ze opnieuw. Als ze klaar zijn, mogen de volgende twee personen beginnen. De groep die als eerste alle / een bepaald aantal hele ballonnen naar de overkant

Werkwijze Maak groepen. Als je al groepen én met deze groep een vlag hebt gemaakt, is het leuk om dit spel in deze samenstelling te spelen. Iedere keer starten er twee groepen, die tegen elkaar spelen. Elke speler krijgt een lintje/draadje, om de arm. De groepen hebben een verschillende kleur draad. De opdracht voor beide groepen luidt: verover de vlag van een andere groep. Iedere groep heeft op zijn speelveld een vrijplaats waarbinnen de vlag niet meer wordt verdedigd. De afmetingen van deze vrijplaats zijn van te voren door de leiding vastgesteld. Als een speler in de vrijplaats van de tegenstander is doorgedrongen, is deze speler vrij, en mag hij niet meer getikt worden. Hij pakt de vlag en probeert met vlag weer buiten de vrijplaats te komen en terug te rennen naar zijn eigen gebied. Hij mag de vlag doorgeven aan medespelers uit zijn groep. Wie getikt is, wordt naar de gevangenis van de tegenpartij gebracht (achter de achterlijn van het gebied van de tegenstander). Teamgenoten kunnen elkaar bevrijden als ze bij de gevangenis kunnen komen zonder gepakt te worden. Vervolgens mag deze speler weer meespelen. Als degene met de vlag getikt wordt, gaat de vlag weer terug naar de vrijplaats en begint het spel opnieuw. Het spel is afgelopen als de vlag van de tegenstander is geroofd en naar de eigen vrijplaats is meegenomen. Daarna starten de volgende twee groepen. De groepen die de vlag van een andere groep hebben geroofd, starten voor de tweede keer tegen elkaar. Uiteindelijk zal er op deze manier één groep overblijven, die de meeste vlaggen heeft geroofd.

4. Waterige zeskamp

Zeskamp waarin water een grote rol speelt. Met name geschikt voor tieners en jongeren.   Voorbereiding ●● per groepje een scorekaart en een pen ●● fluitje of toeter

17

Katern startweekend

heeft gebracht, én de vlag heeft gepland, heeft gewonnen. Zij krijgen het volledig aantal punten, iedere groep daarna steeds één punt minder. Nodig: waterballonnen gevuld met water, een afgezet parcours.

met water in de emmer, gooit de spons naar de volgende speler, deze gooit de spons ook weer verder, enzovoorts. Als de spons bij de emmer komt, mag deze uitgeknepen worden. Wie als eerste de emmer vol heeft, én de vlag heeft gepland, krijgt een punt het volledig aantal punten, iedere groep daarna steeds één punt minder. Nodig: sponzen, emmers met water, lege emmers.  

3. Een dienblad vol water - De eerste persoon van de groep vult acht bekertjes met water, zet deze op het dienblad en probeert met het dienblad een parcours af te leggen. Aan de overkant moet hij het overgebleven water in een emmer doen. Dan loopt hij terug en is de volgende persoon aan de beurt. Als iedereen uit de groep heeft gelopen, én de vlag is gepland, wordt het water in de emmers opgemeten (bijvoorbeeld door het water in de emmer over te gieten in flessen of met behulp van een meetlint in de emmer). De groep die het meeste water in de emmer heeft, krijgt het volledig aantal punten. Iedere groep daarna steeds één punt minder. Je kunt er ook nog voor kiezen om een andere groep van achter een lijn met (tennis)ballen te laten gooien, om zo te proberen de bekertjes van het dienblad af te krijgen. Let op, houd het gooien wel beperkt en veilig! Nodig: emmers met water, lege emmers, plastic bekertjes, dienbladen, afgezet parcours en eventueel nog tennisballen.  

5. Wedden dat?

Gemeenteleden gaan een weddenschap aan of een daad van/met lef gaat slagen/lukken of juist niet. Voorbereiding Van te voren wordt er in de gemeente gezocht naar gemeenteleden die bijzondere dingen kunnen. Denk bijvoorbeeld aan gemeenteleden die aan een orgelvoorspel van 2 seconden de psalm dan wel opwekkingslied kunnen herkennen. Of iemand die van elke bijbeltekst kan zeggen uit welk bijbelboek het komt. Of iemand die de gemeente heel hard kan laten lachen. Of iemand die op het achterwiel van zijn fiets kunstjes kan doen… et cetera. Voor inspiratie: zie de wikipedia-pagina van ‘Wedden dat…’. Zorg verder voor een A4-tje waarop iedereen kan aangeven bij een bijzondere daad/act a. of deze gehaald gaat worden of niet b. wat de tegenprestatie is als ze het verkeerd hebben ingeschat / de weddenschap wel/niet gehaald wordt. Doe een aantal suggesties voor een tegenprestatie, zoals: een keer meedoen met de praktische hulpdienst / kinderclub geven / oppassen / koffieschenken na de kerkdienst / schoonmaken van de kerk / iets lekkers bakken voor bij het koffiedrinken na de dienst / een extra gift in de collectezak of voor het nieuwe diaconale project van de HGJB / een mail schrijven aan de dominee met reacties op de preek / een ichthusvis achterop je auto of fiets plakken / een middag/avond spelletjes doen in het bejaardenhuis / et cetera.   Werkwijze Zorg voor een goede presentator van de show ‘Wedden dat…’ Deze presenteert een speciale vaardigheid van een gemeentelid. Toeschouwers geven aan op het A4-tje of deze vaardigheid wel / niet uitgevoerd kan worden en wat de tegenprestatie zal zijn. Dan wordt de weddenschap uitgevoerd door het gemeentelid en wordt duidelijk of

4. Liedjes gorgelen – Iemand uit iedere groep moet binnen een paar minuten (spreek samen een tijd af!) verschillende liedjes gorgelen met een beetje water in de mond. De andere groepsleden moeten steeds raden welk liedje het is. Elk goed antwoord levert een punt op. Nodig: fles met water en een lijst met liedjes.   5. Niet doorslikken! – Elke groep moet zo snel mogelijk een beker met water vullen. Aan het begin van het parcours vullen mensen hun mond met water (met behulp van een bekertje of fles). Met het water in hun mond leggen ze het een parcours af. Aan het eind van het parcours legen ze hun mond in de beker. Wie als eerste de beker vol heeft, én de vlag heeft gepland, krijgt het volledig aantal punten. Iedere groep daarna steeds één punt minder. Nodig: emmers, plastic bekers of flessen met water, lege bekers.   6. Hier die sponsss! – Alle groepsleden gaan in een rij staan, naast elkaar, met telkens twee meter tussen elke speler. De eerste speler vult de spons

18

Workshops Werkwijze ●● De workshopleiders leiden de workshop in. ‘Het kost lef om iets van jezelf te laten zien… En het kost lef om je te laten adviseren… Vandaag een workshop over mode(advies)!’ ●● De workshopleiders kunnen bijvoorbeeld eerst met behulp van een beamer wat foto’s of filmpjes laten zien over de laatste modetrends. En/of ze kunnen starten met algemene tips over kleding: welke kleuren passen bij welk type, wat past het beste bij welk figuur, etcetera. ●● Vervolgens ontvangen de deelnemers persoonlijk kledingadvies van de workshopleiders. Daarbij hebben ze hun weekendtas met kleding nodig. De workshopleiders adviseren de deelnemers welke kledingstukken goed bij hen passen en welke minder, hoe ze bepaalde kledingstukken het beste kunnen combineren, enzovoorts. ●● Vraag de workshopleiders om eerlijk te zijn, maar tegelijkertijd vooral van het positieve uit te gaan. De positieve punten benoemen, de mogelijkheden zoeken, aangeven wat iemand echt goed staat. De deelnemers moeten zich wel prettig blijven voelen bij deze workshop. ●● Terwijl de workshopleiders bezig zijn met een paar deelnemers, kunnen de andere deelnemers koffie/thee drinken en gezellig samenzijn, en eventueel informatie ontvangen door filmpjes of boekjes e.d. Ook kunnen zij meeluisteren met de adviezen die de anderen ontvangen. ●● Het is de bedoeling dat elke deelnemer aan het eind van de workshop een (advies)outfit heeft om de modeshow te lopen. ●● Na afloop volgt er voor alle bezoekers van het startweekend een spetterende modeshow. ‘Het kost lef om iets van jezelf te laten zien!’

In deze paragraaf worden suggesties gedaan voor (creatieve) workshops of activiteiten die gelinkt kunnen worden aan het jaarthema Leven met lef. Op deze manier kun je gemeenteleden laten kiezen voor een workshop of activiteit in kleine groepen. De suggesties zijn bedoeld om je op ideeën te brengen, ze kunnen naar eigen inzicht aangepast en aangevuld worden. Algemeen ●● Wanneer je gemeenteleden uit de verschillende workshops laat kiezen, is het belangrijk dat je met een duidelijk opgaveformulier werkt. Bedenk vooraf hoeveel deelnemers er maximaal aan een workshop kunnen deelnemen. En, wat doe je als een workshop vol zit? ●● Zorg voor een gevarieerd aanbod voor: man/ vrouw, jong/oud, actief/creatief/cognitief. ●● Zoek binnen de gemeente naar personen die de workshops kunnen leiden. Vaak is er veel talent beschikbaar in de eigen gemeente! Daarnaast kun je natuurlijk ook in je eigen vrienden- en kennissenkring zoeken. ●● Maak duidelijke afspraken met de workshopleiders: hoeveel tijd is er beschikbaar? Wat kost de workshop (materiaal, eventueel een andere vergoeding)? Wat heeft de workshopleider nodig wat betreft de ruimte (binnen/ buiten, groot/klein, met kraan/keuken, tafels en stoelen etc.)?

1. Modeworkshop met modeshow (creatief/actief)

Het kost lef om iets van jezelf te laten zien… en het kost lef om je te laten adviseren… Gemeenteleden ontvangen kledingadvies en lopen een modeshow in hun nieuw gecombineerde outfit. Voorbereiding Vraag twee (of meer) gemeenteleden die iets hebben met mode(advies) of zij deze workshop willen leiden. Leg hen uit wat de bedoeling is. Zorg dat bij opgave duidelijk is wie aan deze workshop deelneemt en vraag de deelnemers of zij een weekendtas met kleding (uit hun eigen kledingkast) mee willen nemen. Eventueel kun je deze workshop nog uitbreiden met haar- en make-upadvies.

2. Dat is lef hebben! (actief)

Gemeenteleden doen een activiteit waarvoor veel lef nodig is. Voorbereiding Bedenk met elkaar welke lefactiviteit leuk en (financieel/praktisch) haalbaar is en welke activiteit de (met name mannelijke) deelnemers zal aanspreken.

19

Katern startweekend

Regel iemand die deze activiteit verzorgt en regel ook eventuele vergunningen, zorg voor voldoende veiligheid, enzovoorts. Bedenk vooraf hoeveel mensen er aan deze activiteit mee kunnen doen. Wanneer de deelnemers niet allemaal tegelijk bezig zijn, is het ook goed om vooraf te bedenken wat je de deelnemers tijdens het wachten eventueel kunt laten doen. Suggesties voor lefactiviteiten zijn: abseilen, een klimwand, lasergame, paintball, met een zelfgemaakte vlot overvaren, …

4. Volgeling van Jezus (creatief)

Je kunt op allerlei manieren zichtbaar maken dat je een volgeling van Jezus bent. De deelnemers van deze workshop maken zo’n zichtbaar teken. Voorbereiding Maak een keuze wat je tijdens deze workshop wilt laten maken. Tekenen waarmee je zichtbaar kunt maken dat je een volgeling van Jezus bent, zijn bijvoorbeeld een ichtusvisje of een kruisje. Dit kun je in allerlei creatieve vormen verwerken, bijvoorbeeld: armbandje, kettinkje, zeepketting, krans, memobord, canvasschilderij. Vraag vervolgens één of meerdere gemeenteleden om deze workshop te leiden en voor te bereiden (materialen, voorbeelden).

Werkwijze ●● De workshopleider leidt de workshop in. ‘Sommige activiteiten kosten veel lef… Zoals datgene wat wij vandaag gaan doen!’ ●● Geef duidelijke uitleg en (veiligheids)instructies. ●● Zorg dat iemand foto’s maakt om de prestaties vast te leggen. ●● Bekijk de foto’s na afloop met elkaar.

Werkwijze ●● De workshopleider leidt de workshop in: ‘Je kunt op allerlei manieren zichtbaar maken dat je een volgeling van Jezus bent. Vandaag gaan we zo’n zichtbaar teken maken.’ ●● Geef duidelijke instructies hoe de deelnemers te werk kunnen gaan (materiaal, materiaalgebruik, enzovoorts).

3. Spiegel (creatief)

Als volgeling van Jezus mag je weerspiegelen Wie Jezus is. De deelnemers van deze workshop maken een spiegel. Voorbereiding Vraag een creatieveling om deze workshop te leiden en voor te bereiden (voorbeelden, materialen e.d.). Je kunt bijvoorbeeld kant-en-klare spiegels kopen en hier een mooie rand omheen maken van mozaïek, houtsnijwerk, houtbranden of voor kinderen: met papier/rubber/stickertjes.

5. Leven met lef op film

Tieners en jongeren maken filmpjes over het thema Leven met lef Voorbereiding Zoek een geschikte workshopleider die goed met tieners en jongeren overweg kan en die ervaring heeft met filmen en/of het monteren van filmpjes. Vraag bij opgave wie van de deelnemers er zelf een videocamera en/of laptop tot zijn beschikking heeft. Vul dit zelf aan met materialen, zodat er voor iedere groep een camera en laptop is.

Werkwijze ●● De workshopleider leidt de workshop in. ‘Als volgeling van Jezus mag je weerspiegelen Wie Jezus is. Vandaag maken wij een spiegel die ons hieraan herinnert.’ ●● Geef duidelijke instructies over de materialen en het materiaalgebruik. ●● Een muziekje op de achtergrond en wat drinken en iets lekkers maakt de workshop extra gezellig.

Werkwijze ●● De workshopleider leidt de workshop in door iets te vertellen over het jaarthema en de uitleg daarbij. ‘Jullie krijgen nu de opdracht om een film van ... minuten te maken over het thema Leven met lef . Hoe je hier een film van maakt, mag je helemaal zelf weten. Je mag interviews afnemen, situaties naspelen, zelf iets voor de camera vertellen of gewoon beelden in het dorp/de stad maken. Het mag van alles zijn, als je het maar opbouwt volgens het

20

thema Leven met lef . ●● Instrueer de jongeren om eerst na te denken over een script, en pas daarna te gaan filmen. ●● Zorg dat je een bewerkingsprogramma tot je beschikking hebt om de filmpjes te monteren. Help de jongeren daarbij. ●● Geef duidelijk aan hoeveel tijd er voor het filmen en monteren is. Wanneer je goed wilt monteren, kost dit veel meer tijd dan er beschikbaar zal zijn. Het gaat dus niet om een perfect filmpje, maar wel zo leuk en goed mogelijk gelinkt aan het thema Leven met lef Je kunt er ook voor kiezen om de opdracht rond het filmen tijdens het weekend te doen en op een ander moment rond het jaarthema, verderop in het seizoen, de gemonteerde filmpjes te laten zien. ●● Bekijk na afloop met alle deelnemers van het startweekend de gemaakte filmpjes. Welk filmpje is het beste? Laat de gemeenteleden stemmen. ●● Het leukste filmpje mag gemaild worden naar [email protected] o.v.v. naam gemeente en de gegevens van de contactpersoon. Onder de inzendingen verloot de HGJB de DVD ‘To save a life’.

●● ●● ●●

●●

mag zelf kiezen hoe je hier precies invulling aangeeft. Maar… er zijn een paar richtlijnen. Deze staan op jullie opdrachtblad.’ Eventueel kan de workshopleider de opdracht en enkele richtlijnen en tips bij het schrijven van een essay mondeling presenteren. Geef de deelnemers ruim de tijd om hun essay te schrijven. Zorg voor voldoende stilteplekken om te kunnen werken. Verzamel alle deelnemers weer in de zaal en laat hen één voor één hun bijdrage voorlezen. Je kunt dit vervolgen met een forum of vraaggesprek. Vraag de jury om op een deskundige wijze te beoordelen wie de winnaar is.

7. Themataarten (creatief)

De deelnemers van deze workshop decoreren taarten waar ze het thema van het startweekend in verwerken. De taarten worden vervolgens geserveerd bij de koffie/thee. Voorbereiding Vraag een paar gemeenteleden om deze workshop te leiden en voor te bereiden (materialen, eventueel de cake alvast bakken). De taarten kunnen dan tijdens de workshop versierd worden met marsepein en fondant.

6. Essaywedstrijd Leven met lef (creatief/cognitief)

Werkwijze De workshopleider leidt de workshop in. ‘We gaan deze taarten decoreren rond het thema van het startweekend. Zoals je zojuist gehoord hebt gaat het startweekend over het thema ‘Onvoorwaardelijk volgen’. Aan jullie de taak om zelf te verzinnen hoe je dit thema in de taarten kunt verwerken.’ Geef duidelijke instructies hoe de deelnemers te werk kunnen gaan (materiaal, materiaalgebruik, enzovoorts).

Gemeenteleden schrijven een compact en prikkelend essay over Leven met lef . Vervolgens lezen zij hun bijdrage voor en vindt er een groepsgesprek plaats over de inhoud van de essays. Voorbereiding Zoek een geschikte workshopleider, bijvoorbeeld iemand met journalistieke kennis en/of ervaring, iemand die Nederlands heeft gestudeerd of iemand die zelf regelmatig artikelen of boeken schrijft. Vraag eventueel 2 extra personen die samen met de workshopleider de jury vormen. Zorg voor een goed geformuleerde opdracht met uitleg, tips en ‘spelregels’ (download hiervoor bijlage …). Vraag of de deelnemers een eigen laptop mee kunnen nemen en regel zo nodig extra laptops. Werkwijze ●● De workshopleider leidt de workshop in: ‘Leven met lef! Wat houdt dat in? Vandaag aan jullie de opdracht om een kort en prikkelend essay te schrijven over dit onderwerp. Je

21

Katern startweekend

de weddenschap wel of niet wordt gehaald.

3. Achtergrondinformatie bij het bijbelgedeelte geroepen wordt. En Lisanne, die net op club heeft ontdekt dat de Heere Jezus haar persoonlijk roept, weet eigenlijk niet zo goed wat dat betekent: wat moet ze nu doen? Of Daniëlle die vanwege een overvolle agenda niet weet waar ze de tijd vandaan moet halen om Hem na te volgen. Zo zullen er allerlei associaties zijn: van enthousiasme om Jezus na te volgen, tot onverschilligheid of diepe geloofsvragen. Maar al deze menselijke voorwaarden, of ze nu geestelijk, praktisch of psychologisch van aard zijn, zitten ons in de weg om werkelijk onvoorwaardelijk achter Jezus aan te gaan. Juist dit jaarthema dwingt iedereen om gehoor te geven aan de roepstem van Jezus, en Hem te volgen.

Mattheüs als rode draad Centraal in het jaarthema Leven met lef staat het evangelie van Mattheüs. In dit bijbelboek is de oproep tot navolging en het leven van het Koninkrijk der hemelen de rode draad. Tijdens de opening van het nieuwe seizoen, kijken we vooral naar het eerste element van Leven met lef : het onvoorwaardelijk achter Jezus gaan. Het bijbelgedeelte dat centraal staat, is Mattheüs 4:18-22 (de oproep van Jezus om te volgen en je netten achter je te laten), met een uitstapje naar Mattheüs 5:1-12 (de zaligsprekingen waarin Jezus laat zien wat burger zijn van Koninkrijk der hemelen betekent). In het diaconale project kijken we vooral naar het tweede element van Leven met lef : het zichtbaar Zijn Evangelie leven. Mattheüs 4:23-25 is de opmaat (een grote menigte komt tot geloof en volgt Jezus) naar het bekende Mattheüs 5:13-16 (over het zijn van licht en zout en de betekenis die dit heeft). Bijbelgedeelte – Mattheüs 4:18-22 18  En Jezus liep langs de zee van Galilea en zag twee broers, namelijk Simon, die Petrus genoemd wordt, en zijn broer Andreas, het net in de zee werpen, want zij waren vissers. 19 En Hij zei tegen hen: Kom achter Mij, en Ik zal u vissers van mensen maken. 20 Zij lieten meteen de netten achter en volgden Hem. 21 Hij ging vandaar verder en zag twee andere broers, namelijk Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en Johannes, zijn broer, in het schip met hun vader Zebedeüs, terwijl zij hun netten aan het herstellen waren, en Hij riep hen. 22 Zij lieten meteen het schip en hun vader achter en volgden Hem.

Context Nadat Johannes gevangen is genomen, gaat Jezus in Galilea wonen. Een gebied van 75 bij 30 km, dichtbevolkt met ruim 200 dorpen van elk minimaal 15.000 inwoners. Galilea was een land zonder hoop, zonder uitzicht, waar gevoelens van hopeloosheid vrij spel hadden. Uitgerekend onder deze bevolkingsgroep start Jezus Zijn optreden. Een nieuwe tijd breekt aan. Jezus preekt woorden die gelijk zijn aan woorden van Johannes de Doper. Toch is er een groot verschil. Johannes preekte over de nabije toekomst. Jezus verkondigt het Evangelie van het Koninkrijk: ‘Bekeert u, want het Koninkrijk der hemelen is nabijgekomen’. Direct hierna roept Hij Zijn eerste volgelingen. Vervolgens spreekt Jezus in Mattheüs 5-7 de Bergrede uit, waarin de nadruk ligt op hoe je leeft als volgeling van Jezus. De Bergrede eindigt met een gelijkenis over twee bouwers, waarin de kern ligt in het horen én doen van de woorden van Jezus (7:24). Navolging in onze tijd & cultuur Meer dan in het Westen denken en handelen christenen van het zuidelijk halfrond in termen van ‘navolging’. De populariteit van Dietrich Bonhoeffer in Latijns Amerika en Afrika wijst daarop. Een intensievere omgang met de bijbelse taal van de navolging kan ons helpen het besef van discipelschap terug te vinden. In een tijd waarin steeds nieuwe varianten van ‘goedkope’ genade op de religieuze markt worden aangeboden en het trendy is om het geloof te vertalen in termen van emotie

Beginsituatie Het thema ‘Jezus volgen’ klinkt bij veel mensen waarschijnlijk stevig in de oren. Zeker wanneer daar het woord ‘onvoorwaardelijk’ bij staat… Wanneer het gaat over de roeping om Jezus Christus onvoorwaardelijk en zichtbaar na te volgen, komen er waarschijnlijk allerlei verschillende associaties bij mensen naar boven. Vincent vraagt zich af of je niet al te makkelijk moet denken dat je

22

en een belofte: Letterlijk staat er: kom hier, achter Mij. Een dwingende uitnodiging om voorgoed met Jezus mee te gaan. Met een belofte: Ik zal u vissers van mensen maken. Hij gebruikt een beeldspraak die goed aansluit bij hun dagelijks leven. Toch klinkt het raadselachtig: wie was het, die dit zei, en waar stond Hij voor? In plaats van vissers van vissen, mogen zij vissers van mensen worden. Het kan niet anders dan dat Jezus hen uitnodigde tot een toekomst die ontzettend de moeite waard moet zijn. Als volgelingen van Hem, zouden ze ingeschakeld worden om anderen ‘aan de haak te slaan’ en in levende relatie te brengen met de Messias. Het bevel van Jezus om Hem te volgen betekende voor Simon en Andreas een radicale breuk met het leven dat ze tot dan toe hadden.

en good feeling, herinnert de oproep tot navolging ons aan de radicaliteit van de gehoorzaamheid aan Christus. Het gaat bovendien om een taalveld dat de buitenstaander niet vreemd kan voorkomen. In onze postmoderne wereld die talloze goede en idolen naloopt, is het zeker niet onverstaanbaar wanneer christenen zichzelf presenteren als volgelingen van Jezus, die Heer is. Temeer niet, indien zij dat ook in hun levensstijl zichtbaar weten te maken. (Overgenomen uit Woordenboek voor bijbellezers – A. Noordegraaf (red)) Doelstelling: Jongeren en ouderen voor zichzelf na laten denken en een antwoord leren geven op de volgende vragen: ●● Waar zit ik ergens als het om het volgen van Jezus gaat? Houd ik Zijn oproep nog op afstand? Welke reden heb ik om Hem (niet) te volgen? Weet ik wat het betekent om Jezus te volgen? ●● Durf ik mijn eigen voorwaarden en bezwaren los te laten om Hem Koning en Heerser over heel mijn leven te laten zijn?

Vers 20 – Zij lieten meteen de netten achter: Opvallend is dat deze twee mannen geen ogenblik schijnen te aarzelen. Ze komen uit het water, leggen hun netten aan de kant en gaan met Hem mee. Opvallend is dat met het woord ‘netten’ niet alleen verwezen wordt naar de netten waar ze op dat moment mee aan het vissen waren, maar het is een verzamelnaam voor alle mogelijke visnetten die zij hadden. Hiermee geeft Mattheüs aan dat het een beslissend moment is in het leven van de twee vissers: tot dan toe hadden zij geleefd tussen hun visnetten – maar nu Jezus hen geroepen heeft worden ze andere mensen. Ze laten hun vissersbestaan achter zich en worden volgeling van Jezus. Zij verbinden hun leven voorgoed met dat van Jezus.

Vers voor vers - uitleg Vers 18 – En Jezus liep langs en zag twee broers: Mattheüs lijkt te veronderstellen dat Jezus niet gericht zocht naar een paar heel speciale volgelingen, maar dat hij langs het water liep en ‘toevallig’ deze twee vissers zag. Hij noemt nergens dat de broers Jezus al eerder hadden ontmoet of meegemaakt. Volgens Johannes 1: 35-42 is daar wel sprake van geweest. Simon en Andreas waren leerlingen van Johannes de Doper geweest en komen via hem in contact met Jezus. Mattheüs noemt dit niet in zijn Evangelie. Het gaat hem maar om één ding: Jezus zoekt hen op. Jezus ontmoet mensen in het leven van alledag. Jezus zoekt mensen op, zoals een visser zijn vis zoekt. Dat is opmerkelijk. Het initiatief gaat van Jezus uit. het net – Het gaat hier om een werpnet, dat men staande in zee uitwierp. In vers 21 wordt een ander woord gebruikt; daar gaat het om een groot sleepnet. de zee van Galilea – Een groot binnenlands meer met een oppervlakte van 165 km2. Dit meer wordt ook wel de zee van Gennesareth en de zee van Tiberias genoemd, naar namen van twee grotere dorpen rond het meer. In deze dorpen rond het meer bracht Jezus veel tijd door.

Vers 21 – Wat later ziet Jezus weer twee broers: Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs. Ze zijn bezig met het herstellen van de netten als Jezus hen roept. Een visser was daar doorgaans een groot deel van de dag mee bezig. Net als Simon en Andreas gehoorzamen ook Jakobus en Johannes. Zij laten niet alleen hun schip achter, maar ook hun vader. Dit moet een zeer aangrijpende ervaring zijn geweest in het leven van deze familie. De onweerstaanbare uitnodiging van Jezus trekt hen meer dan al het vertrouwde in hun leven. Ze gaan met Hem een nieuwe toekomst in. Persoonlijke verkenning Om niet alleen stil te staan bij de organisatie van het jaarthema en met name het startweekend, maar je ook te verdiepen in het thema en het bijbelgedeelte, is het goed om zelf de tijd te nemen om met Mattheüs 4:18-22 bezig te zijn. De Bijbel is bedoeld als een persoonlijke ontmoeting tussen

Vers 19 – Kom achter Mij: Jezus geeft een bevel

23

Katern startweekend

●● Jezus zoekt hen op in hun dagelijkse werkzaamheden – de situatie waarin ze zitten. ●● Jezus kiest hen en nodigt hen uit om Hem te volgen. Niet op kwaliteiten of bepaalde eigenschappen worden zij uitgekozen, maar omdat Jezus hen ziet en liefheeft.

God en jou. Neem daarvoor de tijd als werkgroep of als leidinggevende die in de gemeente met allerlei activiteiten rondom het jaarthema aan de slag wil gaan. Stap 1 – Schrijf een paar woorden op die voor jou te maken hebben met Leven met lef . Stap 2 – Lees voor jezelf het bijbelgedeelte goed door. Leessleutel: Stel dat jij één van deze vissers was, en Jezus kwam zomaar bij je. Wat zou jij voelen, wat zou jij zeggen? Stap 3 – Deel met iemand anders wat je hebt ontdekt in en geleerd van dit bijbelgedeelte.

Vraag: Wat zijn plekken en momenten in je leven waarop Jezus je opzoekt, langs komt en mogelijk iets tegen je zegt / je roept? Wat zet Jezus nu in om je op te zoeken en je te roepen? Roepen: Jezus roept Petrus en Andreas: ‘Kom achter Mij, en Ik zal u vissers van mensen maken.’ Door vertaald betekent dit nogal wat. Jezus heeft elk van de jongeren (en ouderen) in de gemeente op het oog! Hij ziet hen en wil hen ontmoeten op de plek waar zij zitten. Hij roept hen: …(vul je naam maar in), Volg Mij! Voor elke jongere kan dat op een andere manier zijn – afhankelijk van karakter en levenssituatie. Cora van 15 jaar, die nog niet echt heeft nagedacht over wie God voor haar wil zijn, zal misschien op een heel andere manier door Jezus worden aangesproken dan Mark van 19, die net op kamers is gegaan en in het weekend naar de JV in zijn thuisgemeente blijft gaan. Jezus roept, soms plotseling, ineens, met direct gevolg. Soms langzaam en aanhoudend, zonder dat het (in eerste instantie) lijkt te werken. Maar Hij roept en blijft roepen…

Uitwerking naar de praktijk Jezus vraagt de discipelen Hem te volgen en achter Hem aan vissers van mensen te worden: Kom, volg Mij! Het is eerder een bevel dan een vrijblijvende uitnodiging. Als je zichtbaar het Evangelie wilt leven, is het belangrijk dat je eerst zelf Jezus volgt. Want als je dat doet en je focust op Hem, dan heeft dat invloed op je hart en alles wat daaruit voortkomt: je woorden, je gedachten, je daden… Dat is leven met lef: onvoorwaardelijk Jezus volgen en zichtbaar aanwezig zijn. Zichtbaar op de plek waar je woont en werkt, leeft en gelooft. Als je hart aan de binnenkant verandert en gericht wordt op Jezus, beïnvloedt dat je hart aan de buitenkant: je levensstijl, je keuzes, je kijk op mensen, je omgang met mensen … Naar aanleiding van vier werkwoorden, werken we dit bijbelgedeelte uit en proberen we lijnen door te trekken naar ons eigen leven. De informatie die hier staat, kun je goed gebruiken en verwerken in de (creatieve) bijbelstudie:

Vraag: Op welke manier heb je Jezus horen ‘roepen’ tegen je? Op welke manier kun je meer van Jezus horen? Achterlaten: Het is ongelooflijk wat er staat. Opvallend: Petrus en Andreas komen uit het water, laten meteen hun netten in de steek en volgen Jezus. En Jakobus en Johannes, ze laten hun boot én hun vader achter en volgen Hem. Zo machtig, zo intens was de roep van Jezus! Het antwoord waarom zij toen, maar ook wij nu, alles achterlaten en Jezus volgen, ligt in Jezus zelf, in Zijn aanwezigheid en zijn persoonlijkheid. Veel uitleggers denken dat er al wederzijds vertrouwen was tussen Jezus en deze vissers. Anders zijn hun roeping en hun directe gehoorzaamheid misschien wel onbegrijpelijk. Als het inderdaad leerlingen van Johannes waren, hebben ze Jezus al leren kennen. En nu Jezus zelf bij hen langskomt herkennen ze in Hem Degene van wie Johannes had gezegd: ‘Hij die na mij komt,

Opzoeken: Wat bijzonder is aan Jezus is dat Hij in de Evangeliën op zo’n manier met mensen omgaat, dat zij niet anders kunnen dan hun leven overgeven aan Hem. Dat valt ook op in dit bijbelgedeelte. Jezus neemt het initiatief en komt langs bij Petrus en Andreas. Hij zoekt hen op terwijl zij aan het werk zijn. Mooi is het om te zien dat Jezus hen opzoekt op een plek die voor hen heel gewoon en heel alledaags was: op het strand, bij het meer, terwijl ze bezig waren met hun werk. Nergens lees je dat ze zelf actief kiezen voor een radicale keuze om Jezus te volgen. Jezus neemt daarin volledig het voortouw: ●● Hij ziet hen. Hij loopt hen niet voorbij, maar komt bij hen langs en spreekt hen aan.

24

is meer dan ik.’ Hoe het ook zij, of ze Jezus nu al wat langer kennen of niet, ze volgen Hem. Wij kunnen ons nogal eens omwentelen in allerlei voorwaarden (redenen) om Jezus nog niet te volgen. Het is goed om deze voorwaarden eens op een rij te zetten en na te denken over de vraag: waar zit nu mijn aarzeling, welke reden heb ik nu om (nog) niet achter Jezus aan te gaan? We onderscheiden er vier: ●● verstandelijk: geloof ik het eigenlijk wel, wat er in de Bijbel staat, wat er over God gezegd wordt of kan ik er eigenlijk met mijn verstand niet bij? ●● psychologisch: durf ik mijn leven wel uit handen te geven? Of houdt de angst, de onzekerheid voor wat komt mij nog tegen? ●● geestelijk: kan ik zelf wel ingaan op die roep van Jezus en Hem volgen? Dat wil ik toch eigenlijk helemaal niet? ●● praktisch: heb ik wel de tijd om Hem te volgen? Of wil ik wel? Kan ik bepaalde dingen in mijn leven wel loslaten, dingen die niet horen bij een leven met Hem?

Vraag: Kun je in kaart brengen welke terreinen van je leven in bezit zijn bij Jezus? Waar volg je Hem wel en waar niet (sport, eten, met vrienden op pad, school, in de kerk, achter de computer, in je social media). Opstap naar het diaconale project en het jaarthema in de rest van het seizoen In het diaconale project zullen we verder nadenken over deze vragen: hoe kun je zichtbaar het Evangelie leven? Hoe leef je als burger van het Koninkrijk der hemelen? In het logo dat als beeldmerk voor het thema is gemaakt, wappert een vlag. Een vlag heeft alles te maken met een koninkrijk. Als christen – of je nu in Amsterdam of Ameide, in Nepal of Nederland woont - ben je burger van een ander koninkrijk. Je bent geroepen voor het Koninkrijk der hemelen (Matth. 4:17). Die roeping stempelt in alle opzichten je leven. Je bent niet van jezelf, maar volgt Jezus Christus onvoorwaardelijk na. De vlag is ook een herkenningsteken voor an­deren. Op alle terreinen van je leven ben je als christen herkenbaar; het is je identiteit. Een vlag vouw je tenslotte niet op om ‘m in je broekzak te stoppen. Daarom komt de vraag naar je toe: waar wappert jouw vlag? Hoe zichtbaar ben jij?

Vraag: Wat moet jij in eerste instantie achterlaten als je onvoorwaardelijk wilt volgen? Wat zijn dingen die het achter Jezus aan gaan in de weg staan?

Ook in diverse materialen in het jeugwerk en bij verschillende activiteiten zal dit thema opgepakt worden.

Gaan: Petrus en Andreas, Jakobus en Johannes, ze gaan achter Jezus aan. Het navolgen van Jezus betekende voor hen dat een nieuw leven begon, met vallen en opstaan. Dat zal ook gelden voor Cora, Mark en al die andere jongeren. Niet per se omdat ze alles uit hun handen moeten laten vallen, wanneer ze Jezus’ stem horen. Maar vooral omdat hun leven op een ander spoor gezet wordt. Petrus, hij had geen flauw idee wat hem te wachten stond als hij Jezus zou volgen. Dat was een groot avontuur en gaandeweg besefte hij pas wat het betekende om Jezus na te volgen. Daar wist hij toen hij antwoordde op de roep van Jezus nog helemaal niets van. Steeds meer ontdekte hij hoe hij zichtbaar kon laten zien dat hij bij Jezus hoorde. Steeds meer ontdekte hij op welke manier hij burger van het Koninkrijk van Jezus was en hoe het leven dat daarbij hoort, eruit ziet. Jezus leerde hem dat steeds meer, en ging hem daarin ook voor. Het gedeelte dat na onze pericoop komt, laat dat ook zien: Jezus gaat de berg op en leert Zijn volgelingen en de schare hoe het leven als burger van het Koninkrijk der hemelen eruit ziet.

25

Boeken

Naam: (nog niet invullen)

TV-programma

Muziek

Favorieten

Vind-ik-leuks

Films

Komt uit .........................................

Woont in .......................................

Werkt(e) bij ................................... Wat ben je aan het doen? als .................................... Studeerde (studeert) ..................... Ik heb lekker gewerkt vandaag! Leuke klussen  aan ...................................

tekening van jezelf

een tekening over jezelf

bijlage 1

bijlage 2

Leven met lef: onvoorwaardelijk Jezus volgen

SOLVAT Inleven

Bijbelstudie aan de hand van het bijbelgedeelte uit Mattheüs 4:18-22

Lezen

Lees met elkaar eerst een keer het bijbelgedeelte. Mattheüs 4:18-22 (HSV) 18 En Jezus liep langs de zee van Galilea en zag twee broers, namelijk Simon, die Petrus genoemd wordt, en zijn broer Andreas, het net in de zee werpen, want zij waren vissers. 19 En Hij zei tegen hen: Kom achter Mij, en Ik zal u vissers van mensen maken. 20 Zij lieten meteen de netten achter en volgden Hem. 21 Hij ging vandaar verder en zag twee andere broers, namelijk Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en Johannes, zijn broer, in het schip met hun vader Zebedeüs, terwijl zij hun netten aan het herstellen waren, en Hij riep hen. 22 Zij lieten meteen het schip en hun vader achter en volgden Hem.

Stil worden

In de Bijbel wil de Heere God ons heel veel leren. Wat is voor jou een belangrijke belemmering bij het lezen van de Bijbel? Ik heb vaak geen zin / tijd / rust / verlangen / behoefte. Streep door wat niet van toepassing is. Denk na over hoe je het komend winterseizoen hierin kunt investeren en het ‘gewoon’ gaat doen…

Ontvangen Meestal bidden we met gevouwen handen. Om je bewust te zijn dat je afhankelijk bent van God, kun je ook letterlijk je handen open houden als je bidt. Een mooi gebed daarbij: ‘Heere, open mijn hart voor Uw Woord en open Uw Woord voor mijn hart.’

Vragen stellen Lees het bijbelgedeelte nogmaals voor jezelf en ga aan de slag de volgende leessleutel: Leessleutel ‘Inleven’: Leef je in…

De discipelen...

●● … in de discipelen: Verplaats je in de discipelen die door Jezus geroepen werden. Wat denk je dat ze gedacht/gevoeld hebben toen Jezus hen – terwijl ze nog volop bezig waren - riep?

●● … in vader Zebedeüs: Een collegavisser van vader Zebedeüs zag van een afstandje alles gebeuren. Als Jezus met zijn zoons weg is, vraagt hij aan Zebedeüs: Wat is er gebeurd? Wat vind je ervan? Hoe moet het nu verder? Wat zou vader Zebedeüs antwoorden, denk je?

Zebedeüs...

27

vrouw van Petrus...

●● … in de vrouw van Petrus: De vrouw van Petrus schrijft aan haar vriendin een kort bericht over wat Petrus is overkomen en wat ze daarvan vindt. Wat zou ze schrijven, denk je? ●● … in jezelf: Stel dat jij één erbij stond en Jezus kwam naast je staan en zei: ‘Volg Mij!’, wat zou jij zeggen? Praat met elkaar door over wat er in deze paar verzen gebeurd: de discipelen laten hun oude leven achter zich, en volgen Jezus. in hoeverre Petrus wist waar hij aan begon toen hij achter Jezus aanging? En, denk je dat Zebedeüs / de vrouw van Petrus de keuze van zijn zoons/haar man begrepen zal hebben? Koppel de vraag ook naar je eigen leven: waar zit jij ergens als het gaat om het volgen van Jezus? Welke reden heb jij om Hem wel/niet te volgen? Weet jij wat het volgen van Hem betekent?

jijzelf...

Antwoorden

Misschien zijn ze tijdens de bespreking van het bijbelgedeelte wel aan de orde geweest. Allerlei voorwaarden die in de weg kunnen staan om de Heere Jezus daadwerkelijk te volgen. Je kunt denken aan: ●● verstandelijke voorwaarden: geloof ik het eigenlijk wel, wat er in de Bijbel staat, wat er over God gezegd wordt of kan ik er eigenlijk met mijn verstand niet bij? ●● psychologische voorwaarden: durf ik mijn leven wel uit handen te geven? Of houdt de angst, de onzekerheid voor wat komt mij tegen? ●● geestelijke voorwaarden: kan ik zelf wel ingaan op die roep van Jezus en Hem volgen? Dat wil ik toch eigenlijk helemaal niet? ●● praktische voorwaarden: heb ik wel de tijd om Hem te volgen? Of wil ik wel? Kan ik bepaalde dingen in mijn leven wel loslaten, dingen die niet horen bij een leven met Hem? Schrijf concreet één voorwaarde op die je bij jezelf hebt ontdekt als het gaat om het volgen van Jezus. Iets wat jou op dit moment tegenhoudt of wat het lastig maakt om Hem onvoorwaardelijk achteraan te gaan. Probeer deze voorwaarde ook heel concreet los te laten. Dit kan door het briefje in de prullenbak te gooien, maar als je als groep een net gemaakt hebt, kun je het briefje met de voorwaarde erop ook in het net achterlaten. Bid samen, juist ook voor elkaar, om lef om de Heere Jezus ook daadwerkelijk te volgen.

Toepassen Probeer de komende periode ook daadwerkelijk te leven en de Heere Jezus te volgen, waarbij je de voorwaarde die je net hebt losgelaten, ook iedere keer bewust achter je laat.

28

SOLVAT Gevoelens b enoeme

Leven met lef: onvoorwaardelijk Jezus volgen

Bijbelstudie aan de hand van het bijbelgedeelte uit Mattheüs 4:18-22

Lezen

Lees met elkaar eerst een keer het bijbelgedeelte. Mattheüs 4:18-22 (HSV) 18 En Jezus liep langs de zee van Galilea en zag twee broers, namelijk Simon, die Petrus genoemd wordt, en zijn broer Andreas, het net in de zee werpen, want zij waren vissers. 19 En Hij zei tegen hen: Kom achter Mij, en Ik zal u vissers van mensen maken. 20 Zij lieten meteen de netten achter en volgden Hem. 21 Hij ging vandaar verder en zag twee andere broers, namelijk Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en Johannes, zijn broer, in het schip met hun vader Zebedeüs, terwijl zij hun netten aan het herstellen waren, en Hij riep hen. 22 Zij lieten meteen het schip en hun vader achter en volgden Hem.

Stil worden

In de Bijbel wil de Heere God ons heel veel leren. Wat is voor jou een belangrijke belemmering bij het lezen van de Bijbel? Ik heb vaak geen zin / tijd / rust / verlangen / behoefte. Streep door wat niet van toepassing is. Denk na over hoe je het komend winterseizoen hierin kunt investeren en het ‘gewoon’ gaat doen…

Ontvangen Meestal bidden we met gevouwen handen. Om je bewust te zijn dat je afhankelijk bent van God, kun je ook letterlijk je handen open houden als je bidt. Een mooi gebed daarbij: ‘Heere, open mijn hart voor Uw Woord en open Uw Woord voor mijn hart.’

Vragen stellen Lees het bijbelgedeelte nogmaals voor jezelf en ga aan de slag de volgende leessleutel: Leessleutel ‘Gevoelens benoemen’

Lees het gedeelte nogmaals en sta met name stil bij vers 20 en 22. Welk gevoel denk je dat de discipelen op dat moment gehad hebben? De discipelen voelden zich op dat moment: trots / verlegen / onzeker / angstig / blij gespannen / verward / gewaardeerd / anders enz. Jezus heeft jou op het oog en Hij roept je. Omcirkel welk gevoel dat bij je oproept: trots / verlegen / onzeker / angstig / blij gespannen / verward / gewaardeerd / anders enz. Praat met elkaar door over hoe de discipelen zich gevoeld hebben en reageren. Kijk daarna ook naar je eigen gevoel/reactie. Waar zit jij ergens als het gaat om het volgen van Jezus? Zie je opvallende overeenkomsten/verschillen met de reactie van de discipelen? Durf jij je eigen voorwaarden en bezwaren los te laten en Hem onvoorwaardelijk achteraan te gaan?

29

n

Antwoorden

Misschien zijn ze tijdens de bespreking van het bijbelgedeelte wel aan de orde geweest. Allerlei voorwaarden die in de weg kunnen staan om de Heere Jezus daadwerkelijk te volgen. Je kunt denken aan: ●● verstandelijke voorwaarden: geloof ik het eigenlijk wel, wat er in de Bijbel staat, wat er over God gezegd wordt of kan ik er eigenlijk met mijn verstand niet bij? ●● psychologische voorwaarden: durf ik mijn leven wel uit handen te geven? Of houdt de angst, de onzekerheid voor wat komt mij tegen? ●● geestelijke voorwaarden: kan ik zelf wel ingaan op die roep van Jezus en Hem volgen? Dat wil ik toch eigenlijk helemaal niet? ●● praktische voorwaarden: heb ik wel de tijd om Hem te volgen? Of wil ik wel? Kan ik bepaalde dingen in mijn leven wel loslaten, dingen die niet horen bij een leven met Hem? Schrijf concreet één voorwaarde op die je bij jezelf hebt ontdekt als het gaat om het volgen van Jezus. Iets wat jou op dit moment tegenhoudt of wat het lastig maakt om Hem onvoorwaardelijk achteraan te gaan. Probeer deze voorwaarde ook heel concreet los te laten. Dit kan door het briefje in de prullenbak te gooien, maar als je als groep een net gemaakt hebt, kun je het briefje met de voorwaarde erop ook in het net achterlaten. Bid samen, juist ook voor elkaar, om lef om de Heere Jezus ook daadwerkelijk te volgen.

Toepassen Probeer de komende periode ook daadwerkelijk te leven en de Heere Jezus te volgen, waarbij je de voorwaarde die je net hebt losgelaten, ook iedere keer bewust achter je laat.

30

SOLVAT Begrippen v ertalen

Leven met lef: onvoorwaardelijk Jezus volgen

Bijbelstudie aan de hand van het bijbelgedeelte uit Mattheüs 4:18-22

Lezen

Lees met elkaar eerst een keer het bijbelgedeelte. Mattheüs 4:18-22 (HSV) 18 En Jezus liep langs de zee van Galilea en zag twee broers, namelijk Simon, die Petrus genoemd wordt, en zijn broer Andreas, het net in de zee werpen, want zij waren vissers. 19 En Hij zei tegen hen: Kom achter Mij, en Ik zal u vissers van mensen maken. 20 Zij lieten meteen de netten achter en volgden Hem. 21 Hij ging vandaar verder en zag twee andere broers, namelijk Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en Johannes, zijn broer, in het schip met hun vader Zebedeüs, terwijl zij hun netten aan het herstellen waren, en Hij riep hen. 22 Zij lieten meteen het schip en hun vader achter en volgden Hem.

Stil worden

In de Bijbel wil de Heere God ons heel veel leren. Wat is voor jou een belangrijke belemmering bij het lezen van de Bijbel? Ik heb vaak geen zin / tijd / rust / verlangen / behoefte. Streep door wat niet van toepassing is. Denk na over hoe je het komend winterseizoen hierin kunt investeren en het ‘gewoon’ gaat doen…

Ontvangen Meestal bidden we met gevouwen handen. Om je bewust te zijn dat je afhankelijk bent van God, kun je ook letterlijk je handen open houden als je bidt. Een mooi gebed daarbij: ‘Heere, open mijn hart voor Uw Woord en open Uw Woord voor mijn hart.’

Vragen stellen Lees het bijbelgedeelte nogmaals voor jezelf en ga aan de slag de volgende leessleutel: Leessleutel ‘Begrippen vertalen’ Bij een aantal zinsdelen uit het bijbelgedeelte zie je hieronder verschillende mogelijke ‘vertalingen’ staan. Welke vind je het beste passen? Maak eerst zelf een keuze en bespreek deze daarna in je groepje. ●

● ‘…en zij volgden Hem’ (vers 19c en 22c) betekent (ongeveer)  ze deden precies wat Hij zei  ze gingen met Hem op pad  ze werden Zijn leerlingen  ze lieten zich in alles door Hem leiden  ze werden Zijn vrienden

‘Kom achter Mij’ (vers 19) betekent (ongeveer)  doe Mij na  gehoorzaam Mij  laat je door Mij leiden  verschuil je achter Mij  leef in verbinding met Mij

Probeer tijdens het gesprek over de betekenis van deze woorden ook iedere keer naar je eigen leven te kijken. Welke plek hebben deze woorden daar? Op welke manier roept de Heere Jezus jou? Hoe volg jij?

● ‘Hij riep hen’ (vers 21) betekent (ongeveer)  Hij nodigde hen uit  Hij beval hen  Hij inspireerde hen  Hij dwong hen  Hij won hen in

31

Antwoorden

Misschien zijn ze tijdens de bespreking van het bijbelgedeelte wel aan de orde geweest. Allerlei voorwaarden die in de weg kunnen staan om de Heere Jezus daadwerkelijk te volgen. Je kunt denken aan: ●● verstandelijke voorwaarden: geloof ik het eigenlijk wel, wat er in de Bijbel staat, wat er over God gezegd wordt of kan ik er eigenlijk met mijn verstand niet bij? ●● psychologische voorwaarden: durf ik mijn leven wel uit handen te geven? Of houdt de angst, de onzekerheid voor wat komt mij tegen? ●● geestelijke voorwaarden: kan ik zelf wel ingaan op die roep van Jezus en Hem volgen? Dat wil ik toch eigenlijk helemaal niet? ●● praktische voorwaarden: heb ik wel de tijd om Hem te volgen? Of wil ik wel? Kan ik bepaalde dingen in mijn leven wel loslaten, dingen die niet horen bij een leven met Hem? Schrijf concreet één voorwaarde op die je bij jezelf hebt ontdekt als het gaat om het volgen van Jezus. Iets wat jou op dit moment tegenhoudt of wat het lastig maakt om Hem onvoorwaardelijk achteraan te gaan. Probeer deze voorwaarde ook heel concreet los te laten. Dit kan door het briefje in de prullenbak te gooien, maar als je als groep een net gemaakt hebt, kun je het briefje met de voorwaarde erop ook in het net achterlaten. Bid samen, juist ook voor elkaar, om lef om de Heere Jezus ook daadwerkelijk te volgen.

Toepassen Probeer de komende periode ook daadwerkelijk te leven en de Heere Jezus te volgen, waarbij je de voorwaarde die je net hebt losgelaten, ook iedere keer bewust achter je laat.

32

bijlage 3

tot inkeer komen

tot inkeer komen

geloven

geloven

(Jezus) volgen

(Jezus) volgen

achterlaten

achterlaten

gezien worden (door Jezus)

gezien worden (door Jezus)

geroepen worden (door Jezus)

geroepen worden (door Jezus)

Dit is volgens mij het belangrijkste werkwoord

Dit is volgens mij het belangrijkste werkwoord

Dit werkwoord maakt me onzeker

Dit werkwoord maakt me onzeker

Dit vind ik een mooi werkwoord

Dit vind ik een mooi werkwoord

Dit werkwoord begrijp ik niet goed

Dit werkwoord begrijp ik niet goed

Dit werkwoord zie ik mezelf niet doen

Dit werkwoord zie ik mezelf niet doen

Dit werkwoord zegt wat bekeren is

Dit werkwoord zegt wat bekeren is

Mijn reactie...

Mijn reactie...

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

Mijn reactie...

Mijn reactie...

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

Mijn reactie...

Mijn reactie...

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

Mijn reactie...

Mijn reactie...

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

O Oké, dat wil ik! O Waarom zou ik? O Eh, kan het ook later? O Wat levert dit op? O Ja maar, wat gaat er gebeuren dan? O Ik zou wel willen, maar … O Ik ben een beetje bang voor de consequenties

Katern startweekend bijlage 5

Voorbeeld opdrachtblad Essaywedstrijd ‘Leven met lef’

1. De opdracht Schrijf een compact en prikkelend essay met als onderwerp ‘Leven met lef’. U bent vrij om te kiezen welke inhoudelijke richting u aan dit onderwerp geeft. Het essay mag maximaal 1000 woorden bevatten en dient in het Nederlands te worden geschreven.

5. Algemene tips Stijl ●● Gebruik korte zinnen of wissel lange zinnen af met korte zinnen. ●● Pas op voor spreekwoorden en clichés. ●● Gebruik bij voorkeur niet de lijdende vorm (‘De hond werd door de man uitgelaten’) maar de bedrijvende vorm (‘de man liet de hond uit’). ●● Vermijd waar mogelijk woorden als ‘ook’ en ‘om’. ●● Pas op voor onnodige algemeenheden. Schrijf liever niet over ‘men’, maar noem man, vrouw, paard.

2. Criteria Bij de beoordeling zal de deskundige, onafhankelijke jury letten op: ●● Originaliteit ●● Het gebruik van (persoonlijke) voorbeelden ●● Leesbaarheid en stijl ●● Argumentatie ●● Praktische bruikbaarheid

Voorbereiding ●● Stel vast welke aspecten volgens uw stelling in elk geval in de tekst moeten worden verwerkt. ●● Verzamel de informatieve elementen van uw tekst.

3. Wat is een essay? Een essay is een opiniërend, argumenterend, prikkelend betoog waarin de auteur stelling durft te nemen.

De eerste versie ●● Schrijf de eerste versie snel. ●● Verplaats uzelf in de lezer. ●● Besteed aandacht aan de alinea’s. ●● Maak een scherp onderscheid tussen ‘feiten’, uw interpretaties en die van anderen. ●● Humor kan een toegevoegde waarde hebben. Maar pas op: een verkeerde grap maakt veel kapot. ●● Pas op dat u met het gebruik van persoonlijke voorbeelden niet vervalt in borstklopperij.

4. Het essay inhoudelijk Inleiding De inleiding van het essay moet prikkelend en onverwacht zijn, het moet de lezer nieuwsgierig maken naar de rest van het essay. Belangrijk is dat de inleiding richting geeft, er moet een hint worden gegeven waar het essay heengaat. Tip: gebruik een persoonlijke anekdote (niet verplicht, maar het werkt wel). Het persoonlijke verhaal kan een mooie leidraad zijn bij het opschrijven van je verhaal. Maar pas op: het gaat uiteindelijk om het verhaal of uw boodschap. U moet het persoonlijke verhaal daar dus aan aanpassen, in plaats van andersom. Centrale deel In het centrale deel geeft u uw visie weer. Wat is volgens u een leven met lef? Geef voorbeelden bij uw standpunt. Let op dat uw stelling genuanceerd is. Conclusie In uw conclusie neemt u al het voorgaande in overweging en geeft u aan waarom u tot deze conclusie komt.

De definitieve versie ●● Heeft u uw stelling overtuigend verdedigd? ●● Kan de alineaopbouw worden verbeterd? ●● Kan de zinsbouw worden verbeterd? (Tip: lees de tekst hardop voor) ●● Kan de woordkeus worden verbeterd? ●● Voldoet de tekst aan de criteria van de opdracht? ●● Laat je eerste versie of definitieve versie door iemand anders lezen. ●● Haal de tekst door de spellingcontrole…

36

Bijlage 6

OPDRACHT OPDRACHT OPDRACHT OPDRACHT

OPDRACHT OPDRACHT OPDRACHT OPDRACHT

MITS

MITS

TENZIJ TENZIJ

TENZIJ TENZIJ

MITS

MITS

ONVOORWAAR DELIJK

ONVOORWAAR DELIJK

ONVOORWAAR DELIJK

ONVOORWAAR DELIJK

ONVOORWAAR DELIJK

ONVOORWAAR DELIJK

ONVOORWAAR DELIJK

ONVOORWAAR DELIJK

Bijlage 7

Katern startweekend

Deze katern is een uitgave van de HGJB

Landelijk Centrum HGJB Pr. Bernhardlaan 1 3722 AE Bilthoven tel 030 2285402 fax 030 2252157 [email protected] Bankreknr.: 3083 16 835