Dit lespakket is uitgewerkt door Meer informatie via www.prevent.be/kapper Met de financiële steun van
Kappen – Veilig & Gezond Alles wat je moet weten om veilig en gezond aan de slag te gaan als kapper
© Prevent
Inleiding: risico’s in het kapsalon
Rug, schouder, handen, voeten
Bescherming van de huid
Ongevallen
© Prevent
Risico’s in het kapsalon? Welke activiteiten? Welke risico’s? Wat komt er allemaal kijken bij het beroep van kapper?
© Prevent
Risico’s in het kapsalon? Activiteiten
Mogelijke risico’s
Wassen
Handen blootgesteld aan water, producten Werkhouding Snijwonden Werkhouding Producten
Knippen
Permanent, etc. Föhnen, krullen, etc.
Brandwonden Elektrische risico's Werkhouding
© Prevent
Risico’s in het kapsalon? Omgeving
Mogelijke risico’s
Vloeren, obstakels, verontreinigingen Vallen, Struikelen, uitglijden
Binnenklimaat
Temperatuur Tocht, kwaliteit van de binnenlucht (vochtig of droog, geur)
Omstandigheden
Mogelijke risico’s
Contact met klanten
Agressie Tijdsdruk Avond- en weekendwerk Evenwicht werk/privé
Werkuren
© Prevent
Rug, nek en schouder, handen en pols, benen en voeten Gezondheidsklachten die gedeeltelijk veroorzaakt worden door moeilijke werkhoudingen en rechtstaand werk
© Prevent
Rugklachten Oorzaken? Hoe ontstaan rugklachten?
© Prevent
Rugklachten?
© Prevent
Oorzaken van rugklachten Langdurig werken in een slechte, belastende, houding: voorovergebogen, gedraaide romp Langdurig rechtopstaand werken
Tillen en verplaatsen van zware of moeilijk te dragen dozen, spullen, enz.
© Prevent
Hoe werkt de rug? Rug: wervelkolom wervels, tussenwervelschijven De tussenwervelschijf heeft een zachte kern in een omhulsel van kraakbeen
© Prevent
Hoe werkt de rug? Krommen, draaien, van de rug drukt de tussenwervelschijven samen Beschadigingen aan de tussenwervelschijven veroorzaken pijn
© Prevent
Bescherm jezelf Neem steeds een goede werkhouding aan Wissel regelmatig van houding Buig bij het werken niet te ver voorover Gebruik kapperstoeltje/-krukje om werk in gebogen houding te vermijden Stel de wasbakstoel en de (pomp)stoel van klant steeds op de juiste hoogte in Werk dicht bij de klant, maar ook niet te dicht (holle rug)
© Prevent
Bescherm jezelf Sta altijd recht naar de klant toe en niet met een gedraaid bovenlichaam Vraag, indien het nodig is, aan de klant om in een andere houding te gaan zitten Kijk nu en dan eens naar jezelf in de spiegel om te zien of je werkhouding goed is
Trek comfortabele schoenen aan
© Prevent
knippen Stel de pompstoel van de klant in op jouw hoogte Blijf onder schouderhoogte
Gebruik het kappersstoeltje
© Prevent
Wassen Blijf onder de hoogte van de elleboog
© Prevent
Schouder- en nekklachten Oorzaken? Hoe ontstaan schouderen nekklachten?
© Prevent
Schouder- en nekklachten
© Prevent
Schouder- en nekklachten Langdurig werken met opgeheven armen (boven schouderhoogte) Langdurig werken met gebogen/gedraaide nek
© Prevent
Bescherm jezelf Tracht steeds een zo neutraal mogelijke werkhouding aan te nemen/Vermijd lang werken in een slechte houding Stel de wasbakstoel en de (pomp)stoel van klant steeds op de juiste hoogte in Werk zo dicht mogelijk bij de klant Vraag, indien nodig, aan de klant om in een andere houding te gaan zitten
© Prevent
Bescherm jezelf Werk steeds met de ellebogen laag (verkramping voorkomen) Vermijd absoluut het werken met de handen boven schouderhoogte Laat zoveel mogelijk tussendoor even de bovenarmen zakken om uit te rusten
© Prevent
Hand- en polsklachten Oorzaken? Hoe ontstaan hand- en polsklachten?
© Prevent
Hand- en polsklachten
© Prevent
Hand- en polsklachten Repetitieve bewegingen van vingers, handen, polsen (bv. knippen, aanbrengen krulspelden, brushen, ...) Regelmatig/langdurig werken met pols uit neutrale houding Veel kracht zetten op vingers, handen, polsen
© Prevent
Bescherm jezelf Tracht zoveel mogelijk te werken met je polsen in een neutrale houding Vermijd het teveel buigen van de polsen Föhn met rechte pols Houd het kappersmateriaal niet te krampachtig vast Maak ook eens af en toe andere bewegingen met de handen en laat ook de duim eens rusten door die uit het oog van de schaar te halen
© Prevent
Klachten aan benen en voeten Oorzaken? Hoe ontstaan klachten aan benen en voeten?
© Prevent
Klachten aan benen en voeten Algemene oorzaak: lang rechtop staan Overbelasting van de voet (acuut/chronisch) Slecht schoeisel Overgewicht
Zware, pijnlijke vermoeide benen: stoornissen in de bloedsomloop van de benen, door slechte werking van aderkleppen Warmte Overgewicht Dragen van te hoge hakken
© Prevent
Bescherm jezelf Blijf niet stilstaan, loop af en toe eens rond, of wiebel heen en weer om het gewicht van het ene naar het andere been te verplaatsen Gebruik een kapperskrukje (kappersfiets) Rust in de pauzen en na de dagtaak met de benen omhoog Probeer overgewicht te vermijden
© Prevent
Draag goede schoenen en… Met een lage brede hak (max. 3 cm hoog) die steun geven Met isolerende (vooral op stenen vloer) en vochtwerende zolen met antislipprofiel Gesloten schoenen, bij voorkeur met veters (om het binnendringen van haren te voorkomen)
Bij het staan moeten, zowel bij de hiel als bij de tenen, enkele mm ruimte overblijven als afrolruimte voor de tenen
© Prevent
Beweeg! Soepelere spieren en gewrichten Meer spierkracht Betere uithouding Meer weerstand tegen stress Bescherming van het cardiovasculair systeem
Onder controle houden van je lichaamsgewicht Minder rugpijn
© Prevent
Bescherming van de huid Huidproblemen, vooral aan de handen door contact met producten
© Prevent
Huidproblemen Vooral de handen lopen gevaar Voortdurend in aanraking komen met water, shampoos en zepen, haarproducten, instrumenten, enz. De huid raakt beschadigd, dringen ongewenste stoffen het lichaam binnen en zo ontstaan hardnekkige huidproblemen
© Prevent
Oorzaken van huidproblemen Haarcosmetica: chemische producten in: Kleur- en ontkleuringsproducten Permanentvloeistoffen en straighteners Verzorgingsproducten Styling en finishingproducten
© Prevent
Oorzaken van huidproblemen Water, nat werk, deshydratatie: door Haar wassen Producten uitspoelen Permanentvloeistoffen en ontkleuringsproducten Veelvuldig handen wassen
© Prevent
Oorzaken van huidproblemen Contact met bepaalde stoffen Bijvoorbeeld nikkel in roestvrije scharen
© Prevent
Bescherm jezelf Weet met welke producten je werkt Etiketten: productnaam, ingrediënten, gebruik, … Productbladen: meer uitgebreide informatie per groep van producten
© Prevent
Bescherm jezelf Weet met welke producten je werkt Etiketten: productnaam, ingrediënten, gebruik, … Productbladen: meer uitgebreide informatie per groep van producten
© Prevent
Bescherm jezelf: handschoenen! Kies voor nitril wegwerphandschoenen zonder latex Plooi boorden om zodat water niet naar armen kan vloeien Wissel handschoenen tussen twee klanten in
© Prevent
Bescherm jezelf Gebruik scharen enz. met kunststofhandvatten om langdurig contact met nikkelhoudende producten te vermijden
© Prevent
Bescherm jezelf: handhygiëne Draag geen juwelen aan de handen waar vocht en cosmetische producten onder kunnen blijven zitten Reinig je handen met neutrale, zachte zeep. Spoel af met heel veel water en droog ze goed af Verzorg huid dagelijks met hydraterende crème om kloofjes te vermijden. Draag een katoenen “onderhandschoen”
© Prevent
Bescherm jezelf: taakverdeling Wissel af tussen ‘nat en droog’ werk. Zonder handschoenen mag je slechts 30 minuten/dag nat werk doen!!!
© Prevent
Ongevallen Brandwonden, elektrische risico’s, snijwonden, vallen en struikelen
© Prevent
Brandwonden Oorzaken: kappersgereedschap dat warm/heet wordt bv. stijltang, krultang
© Prevent
Wat doen bij een brandwonde? De brandwonde zo snel mogelijk onder stromend water houden Verzorg de wonden met een speciale verzachtende brandwondenzalf Indien er blaasjes op de wonden komen, niet doorprikken, ze beschermen de huid
© Prevent
Elektrische risico’s Risico voor elektrocutie of brand door kortsluiting, contact met stroom Oorzaken: gebreken/beschadigingen aan Elektrische installatie (stopcontacten, schakelaars, zekeringen, snoeren) Elektrische uitrusting (haardroger, droogkap)
© Prevent
Bescherming elektrische risico’s Kijk elektrische apparatuur na voor gebruik. Gebruik nooit elektrische apparatuur met beschadigingen aan snoer of stekker.
Gebruik elektrisch materieel niet met vochtige handen Zorg ervoor dat er geen elektrische draden in de weg liggen
Hou elektrische draden uit de buurt van warmte- of waterbronnen
© Prevent
Bescherming elektrische risico’s Zet de schakelaar steeds in de 'uit'-stand alvorens de stekker in het stopcontact te steken Zet een apparaat steeds uit voor je het neerlegt of er hulpstuk op plaatst
© Prevent
Snijwonden In het kapsalon wordt snijdend gereedschap gebruikt en zijn heel wat scherpe voorwerpen aanwezig Scharen Scheermesjes Spelden
© Prevent
Bescherming tegen snijwonden Berg scheermesjes onmiddellijk weg in een speciale afvalcontainer Leg scharen en andere scherpe voorwerpen steeds veilig weg (niet uitsteken vanop het tafelblad, karretje,…) Hou de hand en de vingers uit het snijvlak van de schaar Bij het openen van een verpakking snij je van je weg Zorg ervoor dat de scharen steeds goed geslepen en onderhouden zijn
© Prevent
Snijwonde? Toch een snijwonde? Verzorg elke wonde, hoe klein ook, onmiddellijk
© Prevent
Vallen en struikelen, omdat.. Gladde vloer Niveauverschillen Onaangepast schoeisel Doorgangen zijn geblokkeerd (snoeren, spullen, karretjes)
Gemorste producten, haren, … op de vloer
© Prevent
Wat kan je doen? Verwijder regelmatig het haar op de vloer Reinig meteen de vloer als er iets gemorst is Plaats geen werkwagentjes of ander materiaal in de doorgangswegen
Draag aangepast schoeisel (comfortabel, lage hiel, in goede staat, rubberen zool)
© Prevent
Tot slot Welke risico’s vinden we in het kapsalon? Welke beschermende maatregelen heb je leren kennen?
Het welzijn van de kapper in het kappersberoep is belangrijk om de job te kunnen blijven doen
© Prevent
Bronnen www.coiffure.org (ubk/ucb) RISKTRAINER voor kappers www.werk.belgie.be/WorkArea/DownloadAsset.aspx?id=17 980
SOBANE - Overleggids Déparis: Kapsalons www.werk.belgie.be/publicationDefault.aspx?id=39162 www.safehair.eu
www.knappekapper.eu OiRA kappers
