Doorgelicht: de gemeentelijke meerjarenplanning 2014-2019
Kapellen anno 2014
De gemeenteraad zette zopas het licht op groen voor de gemeentelijke begroting voor 2014 en de meerjarenplanning 2014-2019. Vele zaken blijven bij het oude, andere wijzigen al dan niet licht. We zetten de blikvangers graag op een rijtje.
Bij de opmaak van het budget 2014 en de meerjarenplanning 2014-2019 stond het verzekeren van een kwalitatieve en betaalbare dienstverlening met jaarlijks voldoende investeringen centraal. Bij deze oefening heeft het gemeentebestuur – in nauw overleg met de administratie – de tering naar de nering gezet. Er werd vooral niét gekozen voor gemakkelijkheidsoplossingen – bv. de basisbelastingen verhogen – zoals in andere steden en gemeenten het geval is.
Keuze
Het gemeentebestuur koos er bewust voor om het volledige (financiële) plaatje kritisch onder de loep te nemen. Daarbij stonden onder meer vragen voorop als wat zijn de kerntaken van de gemeente?, worden de doelgroepen voldoende bereikt? en is er een evenwicht tussen specifieke dienstverlening en de kostprijs ervan? Gekozen werd voor de verderzetting van het evenwichtig en voorzichtig financieel beleid dat al jaren wordt gevoerd volgens het goede-huisvaderprincipe. Daarbij worden de jaarlijks weerkerende uitgaven, onder meer werkings- en personeelskosten, strikt opgevolgd en onder controle gehouden.
Uitgangspunten
Bij de opmaak van budget en meerjarenplanning stonden volgende uitgangspunten voorop: • Het zeer gunstige fiscale klimaat behouden door de lage gemeentebelastingen niét te verhogen. • Zo weinig mogelijk raken aan de Kapellenaar, de Kapelse verenigingen én de sociaal zwakkeren. • Het behoud van de gemeentelijke activiteiten die het sociale weefsel bevorderen. • Het behoud en de verbetering van de dienstverlening, waarbij onder meer het personeelsbestand op hetzelfde peil wordt gehouden.
4 | www.kapellen.be
• Een financieel gezonde gemeente blijven met voldoende reserves. • Ruimte creëren om te blijven investeren in de toekomst van Kapellen.
Doelstellingen
Vanaf 1 januari 2014 stapt de gemeente ook in de zogenaamde beleids- en beheerscyclus. Die BBC kan je omschrijven als een nieuw systeem voor de meerjarenplanning en de boekhouding. Er werden als basis van het gemeentelijk beleid voor de periode 2014-2019 zeven strategische doelstellingen vastgelegd: 1. Een gemeentelijke dienstverlening die op een moderne, performante en transparante wijze de burger centraal stelt. 2. Een sociale en actieve gemeente die met een divers en kwalitatief aanbod al haar inwoners aanspreekt. 3. Een dynamische gemeente die inzet op een aantrekkelijk woon- en werkklimaat. 4. Het versterken van het groene karakter van de gemeente door te streven naar ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. 5. Een adequate planning en een efficiënt beheer laten toe een meer leefbare en toegankelijke publieke ruimte te creëren. 6. Het veiligheidsgevoel verhogen door het aanbieden van een snelle, adequate en kwalitatieve dienstverlening over het hele grondgebied. 7. Een gunstig fiscaal klimaat behouden door een doordacht en evenwichtig financieel beleid. Binnen die strategische doelstellingen wordt gewerkt met operationele doelstellingen, en, nog verder onderverdeeld, actieplannen en acties. De grote lijnen van de meerjarenplanning liggen vast, maar – bv. ten gevolge van opportuniteiten – kunnen ze jaarlijks worden aangepast. P.S. Ter info: wat je op de volgende vijf pagina’s leest, betreft niet uitsluitend het jaar 2014, maar de hele periode tot en met 2019.
meerjarenplanning 2014-2019 Belastingen
De lage gemeentebelastingen blijven behouden: 5% voor de aanvullende personenbelasting en 700 opcentiemen op de onroerende voorheffing. Dat al resp. sinds 1988 en sinds 1991! En het is binnen de meerjarenplanning ook opgenomen om dat zo laag te houden minstens tot en met 2019. Zoals gezegd, wil Kapellen ook financieel gezond blijven. Niet alleen door voldoende reserves in te bouwen – zo wordt er € 500.000 opzijgezet voor ‘noodgevallen’ – maar ook door de schuldenlast verder onder controle te houden. Daarbij staat voorop: de toekomst niet hypothekeren door financieel onverantwoorde uitgaven te doen.
Festiviteiten
Kapellen moet een bruisende gemeente blijven. Er wordt ook de komende jaren voluit verder gesleuteld aan een kwalitatief en gevarieerd aanbod aan activiteiten en evenementen. En dat ter bevordering van het socio-culturele leven én de middenstand. Die festiviteiten moeten ook betaalbaar zijn/blijven voor élke Kapellenaar. Daarom blijven ook vele evenementen gratis. En nog belangrijker… De grote evenementen die voor bakken ambiance zorgen, blijven stuk voor stuk deel uitmaken van de Kapelse kalender: Pulptuur, Noten in het Park/Palm Parkies, de Dorpsdag, de Boekenmarkt, de ijspiste én Kapellen klinkt!
straten
Het fietspad van de Hoogboomsteenweg wordt heraangelegd van de Sint-Jozefkerk tot aan de grens met Brasschaat. Verkeersveilige voorzieningen en rioleringswerken zijn ook gepland in de Philippe Spethstraat (2014) en in de Klinkaardstraat (vanaf 2015). De Koolkaai, de verbindingsweg tussen het station en de C. Pallemansstraat, wordt verkeersveiliger gemaakt. Verder wordt er ook jaarlijks € 35.000 uitgetrokken voor de herinrichting van zwarte punten én veilige(re) verkeersschoolroutes. Voor aanpassingen aan het Dorpsplein werd ook geld gereserveerd, maar de precieze plannen moeten nog worden uitgewerkt. Verder worden in een rollend programma jaarlijks vernieuwingen en herstellingen uitgevoerd aan voet- en fietspaden en rijwegen.
Jacobuscheques
Ja co bu sc he qu
e 20 12
Ja
Dit jaar al kon je afvalstickers, co bu -1,00 sc vuilniszakken en eenhedenhe € qu kaarten voor het containerpark e 20 11 niét langer betalen met Jacobuscheques (JC). Dat was het gevolg van beslissingen van de Vlaamse overheid om het principe ‘de vervuiler betaalt’ verder door te voeren. Daarbij werden gemeenten verplicht de kosten van afvalophaling en -verwerking zo veel mogelijk door te rekenen aan de burger. Door hoger vermelde beperking – tot en met 2012 werd meer dan 80% van de cheques gebruikt voor afval! – was het gebruik van de JC’s dit jaar eerder beperkt. Bovendien is er in budgettair moeilijke tijden – de tering naar de nering zetten! – geen ruimte voor extraatjes. Kapellenaren ontvangen vanaf 2014 dus niet langer Jacobuscheques. Weet wel dat je de Jacobuscheques die je dit jaar kreeg van de gemeente, nog kan gebruiken tot en met 31 maart 2014. 1/2013
Geldig tot: 31/0
Ge
ldig
tot:
31/0
1/2
012
Veiligheid
Samen met Stabroek vormt Kapellen de politiezone Noord. Onze dotatie aan de lokale politie wordt in de komende jaren geïndexeerd. Voor 2014 werd ze vastgelegd op € 2.899.300. Binnen de meerjarenplanning worden ook de nodige kredieten vrijgemaakt voor de brandweer, zowel voor het up-todate houden van het personeelsbestand, als voor investeringen in voertuigen en materiaal. Zo is er voor 2015 een nieuwe autopomp gepland.
investeringen
De moeilijke financiële tijden hebben het gemeentebestuur er zoals vele andere besturen toe aangezet om hier en daar – waar nodig en mogelijk – te besparen. Ook de komende jaren wordt elke euro minstens twee keer omgedraaid voor hij wordt uitgegeven. Toch is het binnen de totale financiële oefening die de meerjarenplanning is, gelukt om ruimte te creeren om te blijven investeren in de toekomst van Kapellen. In de periode 2014-2019 wordt zo voor meer dan € 18.000.0000 geïnvesteerd. December 2013 | 5
meerjarenplanning 2014-2019
spelen
Gelijke kansen
Voor de financieel zwakkere Kapellenaar worden de tarieven aangepast. Zo wordt overal in het vrijetijdsaanbod het Omniostatuut ingevoerd, waardoor personen met een laag gezinsinkomen minder betalen voor onder meer sport en cultuur. Ook zal nauwgezet een gelijkekansentoets worden uitgevoerd op elk facet van het beleid. Extra aandacht gaat ook uit naar zelfredzaamheid en (kinder)armoede. Bovendien moet een krachtdadig OCMW nog meer dan voorheen de motor van/voor het sociale beleid zijn. De dotatie die het OCMW van de gemeente ontvangt, werd geïndexeerd. In 2014 gaat het om € 1.417.800.
subsidies
De subsidies aan verenigingen blijven allemaal op hetzelfde niveau. Waar mogelijk worden ook de bestaande samenwerkingen met verenigingen geïntensifieerd. Verder wil de gemeente ook graag verder meewerken aan nieuwe initiatieven, zoals recent nog de Mastenbosloop.
Dienstverlening
Jaarlijks wordt er geïnvesteerd in nieuwe speeltoestellen. De speeltuinen blijven ook op de huidige locaties. Ze worden up-to-date gehouden en meer ingericht volgens de samenstelling/leeftijd van de kinderen in de buurt. Ook wordt het aantal speelstraten in de (zomer)vakantie gevoelig opgeschroefd. Topevenementen als de Roefeldag en de Buitenspeeldag blijven plaatsvinden. Bij de speelpleinwerking wordt ingezet op kwaliteit in plaats van kwantiteit. Zo daalt het aantal weken van elf naar tien. Anderzijds wordt er meer met monitoren gewerkt (i.p.v. met vrijwilligers). Naar kostprijs betaalt voortaan elk kind € 6 (vieruurtje incluis), met het Omnio-statuut € 3.
Bouwplannen
Het gebouw aan de Antwerpsesteenweg 146, waar voorheen het Ministerie van Financiën was gehuisvest, wordt omgebouwd tot een nieuwe Academie voor Muziek & Woord én een nieuwe locatie voor de Buitenschoolse Kinderopvang Zilverenhoek. Bedoeling is dat beide in 2015 verhuizen. Dan komt ook de oude academie (nog eerder bibliotheek) vrij… En er is ook nog steeds het idee om op die plek een nieuw Administratief Centrum van de gemeente op te trekken. Daarvoor wordt volgend jaar een haalbaarheids- en mobiliteitsstudie uitgevoerd.
• Er wordt niét gesnoeid in de kerntaken van de gemeente. Denk daarbij aan het onderhoud van rijwegen, voet- en fietspaden, bermen, pleinen, bomen en plantsoenen, maar ook in het winterse strooien van zout. • Ook wordt ingezet op de verdere digitalisering van inschrijvingen en reservaties voor de buitenschoolse kinderopvang, sportkampen, jeugdactiviteiten, speelpleinen, culturele activiteiten, uitstappen, cursussen, enz. En dat om de vaak lange wachtrijen maximaal te vermijden! • Werk wordt eveneens gemaakt van de digitale aanvraag van bouw-, kap- en milieuvergunningen. Een en ander wordt vereenvoudigd en door het digitaal opvragen van alle adviezen wordt er ook aanzienlijke tijdswinst geboekt in de behandeling van zo’n dossier. • Verder wordt het e-loket blijvend aangevuld met nieuwe mogelijkheden die Kapellenaren vanuithun-zetel-thuis kunnen gebruiken, zodat ze minder moeten aanschuiven aan onze balies. • Op termijn wordt er een vrijetijdsloket uitgebouwd, zodat je aan één balie terechtkan met al jouw vragen over cultuur, jeugd, sport, evenementen en toerisme. • Tevens wordt het Huis van het Kind georganiseerd. Daarin worden de diensten Buitenschoolse Kinderopvang en Onthaalouders, het Opvoedingspunt, enz. gegroepeerd, op één locatie én online. 6 | www.kapellen.be
meerjarenplanning 2014-2019
Afval wordt duurder voor wie niet (beter) sorteert Bij de opmaak van het budget 2014 en de meerjarenplanning 2014-2019 heeft het gemeentebestuur er bewust voor gekozen om het principe ‘de vervuiler betaalt’ maximaal te hanteren en, vooral, om de Kapellenaar aan te zetten tot beter sorteren én tot het beperken van afval. Niet alleen omdat de Vlaamse overheid blijft hameren op het maximaal doorvoeren van het principe ‘de vervuiler betaalt’. Neen, de reden ligt voor de hand. De Kapelse afvalberg blijft maar groeien… De hoeveelheid papier en karton zit in dalende lijn, glas daalt ook en PMD zweeft zowat rond dezelfde cijfers als de voorbije jaren. Maar restafval – de zwaarst vervuilende fractie, want niet recycleerbaar – vertoont nog steeds een stijgende trend. Sinds de daling tot 134,51 kg/ Kapellenaar in 2009, is de hoeveelheid restafval elk jaar gestegen. In 2012 zaten we met z’n allen aan 147,65 kg per kop. Qua restafval zit Kapellen zelfs zo’n 30 kg boven het Igeangemiddelde (en weet dat Igean in bijna 30 Antwerpse gemeenten actief is). De conclusie is simpel: de Kapellenaar sorteert onvoldoende.
Afvaltoerisme Komt daar bij dat Kapellen in vergelijking met buurgemeenten bij de goedkoopste was (én blijft), zowel voor restafval als voor GFT+. Dat resulteerde in afvaltoerisme. Omdat Kapellen zo goedkoop was, kwamen heel wat inwoners uit omliggende gemeenten via familie, vrienden en kennissen die in Kapellen wonen, hun afval hier ‘droppen’. Zowel in ons containerpark als via de reguliere huis-aan-huisophaling. Verder is er nog de totaal uit balans geraakte verhouding tussen wat ‘de vervuiler’ betaalt en wat de gemeente betaalt
voor de ophaling én de verwerking van het Kapelse afval. Tot nu bracht de burger zo’n derde in en paste de gemeente 2/3 bij. Dat betekende dat de Kapellenaar in feite twee keer betaalde. Eerst via de stickers en afvalzakken, daarna via de belastingen en het gemeenschapsgeld waarop de gemeente grotendeels draait. Omwille van al deze redenen wordt afval – als je onvoldoende sorteert! – vanaf 2014 duurder. En dat zowel voor restafval als voor GFT+-afval. In de praktijk stijgen de tarieven van de stickers en de afvalzakken voor rest- en GFT+-afval. Met de nieuwe afvaltarieven komt de verhouding tussen ‘eigen inbreng’ van de burger en ‘belastinggeld’ uit op fifty fifty (en niet langer 33-66). Toch is de prijsverhoging voor stickers en afvalzakken niet ingegeven door louter financieel gewin. Nogmaals, het gemeentebestuur kiest er bewust voor om de Kapelse afvalberg dringend aan te pakken én om de Kapellenaar maximaal aan te zetten tot beter sorteren én tot het beperken van afval. Trouwens, beter sorteren is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor ieders portemonnee. Je kan zelfs ‘ontsnappen’ aan de prijsstijging door zelf je afvalberg te beperken. Wie goed sorteert – lees: beter dan tot nu – hoeft zelfs niets van de verhoogde tarieven voor stickers en zakken te voelen. Meer zelfs, hij kan zelfs euro’s besparen.
afval
Aparte brochure
Ja, ja, horen we u zeggen… Hoe je zelfs geld kan besparen, lees je in een aparte brochure rond de nieuwe spelregels voor afval in Kapellen (die in hetzelfde pakket als deze Info Kapellen zit). Daarin vind je ook de nieuwe tarieven op een rijtje, zie je hoe de nieuwe stickers er uitzien, leer je meer over de timing – tot wanneer kan ik de ‘oude’ stickers en zakken gebruiken/kopen? – en staat ook netjes op een rijtje wat er in 2014 verandert én wat niét. En omdat het zeer makkelijk is te zeggen dat iedereen beter moet sorteren, vind je in deze brochure van 16 pagina’s ook handige en eenvoudige tips om je afval te beperken, en alle sorteerregels op een rijtje.
de nieuwe spelregels afvalgids |
1
19/11/13 16:18
1 afvalbrochure-2.indd
December 2013 | 7
meerjarenplanning 2014-2019 Bibliotheek
De bib blijft gratis voor Kapellenaren (terwijl niet-Kapellenaren jaarlijks € 5 lidgeld betalen). Het budget voor de aankoop en vernieuwing van de collectie aan boeken, dvd’s, cd’s, gezelschapsspelen, enz. blijft behouden. In de jeugdafdeling komen nieuwe boekenrekken, nog meer op kindermaat. De bib blijft ook inzetten op digitalisering. Zo wordt de elektronische identiteitskaart als (ont)lenerskaart verder uitgebouwd, net zoals de online bib. Ook worden meer e-books toegevoegd aan de collectie.
sport
Het sportief aanbod wordt nog beter afgestemd op de doelgroepen. In het verleden was het zo dat sommige doelgroepen onvoldoende werden bereikt en dat bij sommige activiteiten te vaak dezelfde deelnemers aanwezig waren. Daarom worden bijvoorbeeld de fitheidsgymnastiek en de tennislessen afgeschaft. Het seniorenturnen blijft gratis. Anderzijds worden de sportkampen duurder daar de meeste met een te groot verlies draaiden (onder meer omwille van concurrentie met de privé). Wel blijft het aanbod aan sportkampen even groot en wordt het zelfs diverser. Zo wordt er onder meer gedacht aan een kamp waar sport met taal wordt gecombineerd. Een toegangskaartje voor het zwembad kost per 1 januari € 2,50 voor Kapellenaren. -16-jarigen betalen € 2. Jaarlijks wordt ook geïnvesteerd in de binnen- en buitensportinfrastructuur.
Zalenverhuur
De huurtarieven van gemeentelijke feest- en vergaderzalen – Den Biz, ’t Bruggeske, Eskapade, ’t Kerkske, ’t Kaartershuisje, De Oude Pastorij en ’t Oud-Gemeentehuis – veranderen nauwelijks. Ze worden wel hier en daar herschikt en vereenvoudigd. Voor zij die het systeem kennen: zo wordt er voortaan nog maar met twee in plaats van vier categorieën huurders gewerkt. Ook de huurtarieven van de gemeentelijke sportinfrastructuur – zowel binnen als buiten – blijven nagenoeg dezelfde. Zo genieten Kapelse verenigingen en scholen een goedkoper tarief dan alle andere huurders. En organisatoren van initiatieven voor G-sport betalen zelfs nog eens 50% minder. Voor alle duidelijkheid: tot en met 31 december gelden de ‘oude’ tarieven. 8 | www.kapellen.be
tarieven
Sommige tarieven wijzigen vanaf 1 januari 2014. Meestal gaat het niet om een pure verhoging, maar eerder om een indexering. Sommige tarieven zijn al niet meer aangepast sinds begin jaren tachtig. Bovendien werd die indexering ook niet ten volle doorgevoerd. Een tarief dat nu – na indexatie – € 23 zou worden, werd maar opgetrokken naar € 20. Het gaat vaak ook om kosten die een gemiddelde Kapellenaar maar één à twee keer in zijn/haar leven moet betalen. Zo gaan de notarisbrieven naar € 90 en wordt er voor brandpreventieverslagen voortaan € 75 per uur aangerekend. Het gaat daarbij om bedrijven, architecten, rusthuizen, enz. Kinderdagverblijven vallen wel buiten deze regeling en krijgen de brandweer nog gratis over de vloer. Ook wordt vanaf 2014 een dossierkost aangerekend voor stedenbouwkundige- en milieuvergunningen, uitgezonderd de kapvergunningen. Tevens verhogen de belastingen op onbebouwde percelen (in goedgekeurde verkavelingen), op tweede verblijven, en op grote reclameborden op gevels. De eerste bedraagt vanaf 1 januari € 20 per lopende meter, de tweede € 750 en de derde € 50 per m². Bij onbebouwde percelen heeft de stijging als doel die gronden op de markt te krijgen. Met de verhoging voor tweede verblijven wordt geprobeerd bewoners te stimuleren om zich officieel in te schrijven in Kapellen.
En nog plannen… • De gemeente participeert in de eerste fase om de gronden van het Fort van Kapellen aan te kopen en recreatieve doeleinden, onder meer een railbike, uit te werken op en rond de oude militaire spoorlijn. • De toegang tot de sporthal Centrum aan de C. Pallemansstraat wordt gerenoveerd en geautomatiseerd. De cafetaria ondergaat ook een renovatie. • Er wordt een kindergemeenteraad opgestart. • Er worden – na een inventarisatie – initiatieven ontwikkeld om de leegstand van woonen vooral winkelpanden aan te pakken. • Er worden maatregelen genomen om de CO2-uitstoot van burgers en het gemeentelijk patrimonium/wagenpark te verminderen/beperken. • Jeugdcentrum Den Biz aan het Marktplein krijgt een duidelijke bestemming (na de verhuis van de jeugddienst). Er komen ook aanpassingen aan het gebouw. Daarvoor wordt een ontwerp gerealiseerd in 2014. • Er wordt een automatisch externe defibrillator aangekocht voor de sporthal in Putte. Een AED-toestel kan mensenlevens redden bij een hartfalen. Het personeel wordt ook opgeleid om de AED te gebruiken. • Er wordt een nieuwe veegwagen aangekocht voor de technische dienst, net zoals ander rollend materieel en machines. • Acties worden opgezet om te komen tot een nog aangenamer winkelgebeuren. • De naschoolse samenwerking tussen sportdienst, jeugddienst en de scholen wordt geïntensifieerd.
meerjarenplanning 2014-2019
• Ook in 2014 kan je via de milieudienst weer kippen aankopen opdat dat pluimvee jouw GFT-afval helpt verwerken. • De cultuurdienst gaat nog nauwer samenwerken met scholen, rusthuizen, senioren, verenigingen, asielcentrum, … • De jeugddienst blijft ook fuiven voor kinderen en jongeren organiseren. • Kapellen blijft deelnemen aan provinciale, Vlaamse en nationale evenementen als de Open Monumentendag en 100 jaar Groote Oorlog. • Activiteiten werken blijvend aan de versterking van het groene karakter van de gemeente: boomplantacties, de bloemen- en plantenmarkt, Dag van het Park, Dag van de Natuur, het geboortebos nabij de Wolvenbosdreef, … Alleen de bebloemingswedstrijd verdwijnt na 25 edities wegens elk jaar zo goed als dezelfde deelnemers. • Eskapade aan de Kapelsestraat wordt geoptimaliseerd. De fuifzaal huren wordt ook goedkoper. Beide ingrepen moeten het gebruik van deze feestzaal verder stimuleren. • De geboortepremie van € 25 wordt afgeschaft. • De gemeente verkoopt niet langer fietshelmen, fluo hesjes, personenalarmen, enz. daar we daarmee in concurrentie komen met de privésector. Promotie ervan zal wel gebeuren. • Er wordt een masterplan opgemaakt voor de openbare verlichting. • Er wordt een gerichte bevraging van de Kapelse jeugd georganiseerd om te peilen naar noden en behoeften. • De dolomietpaden in het gemeentepark Beaulieu worden vernieuwd.
