Kansen voor alternatieve kunst en cultuur in Eindhoven In het bijzonder voor het alternatieve nachtleven
Een vraag vanuit 13 Eindhovense groepen naar alternatieve ruimte
1
“Om een groot kunstenaar te creëren in welke beroepsgroep dan ook heb je start ups nodig. Dat je een ‘kraakpand’ in je gemeente, een oude school, waar zestig kunstenaars in Leiden waren ingetrokken als gemeente moet koesteren, omdat daar de kracht uitkomt. En dat was subsidie, want als je een pand daarvoor ter beschikking stelt is het subsidie. Ik ben er van overtuigd dat politiek zich niet met mooi en lelijk bezig moet houden, maar dat ze wel de essentie van cultuur kan stimuleren. En dat zit hem in subsidie. Daar moet je heel kritisch naar kijken. Maar stimuleer het en zie door de geschiedenis heen dat wanneer er welvaart was, wanneer er vrijheid was de cultuur bloeide. En dat is dus ook een taak voor de politiek. Stel vrij. Hoe beoordeel je dan wie je subsidie geeft? Het is net zoals met onderzoek. Je moet niet allerlei draaiboeken maken, waarin je dat regelt en afspreekt. Je moet ook kansen geven door vrij onderzoek bijvoorbeeld, om daar dingen uit omhoog te laten komen. Dat is soms negen keer een mislukking, maar die tiende keer dat het wel komt is het pareltje waar we vervolgens allemaal blij mee zijn.“ Alexander Pechtold (D66) in augustus 2012.
“Door een pand beschikbaar te stellen, faciliteer en ondersteun je. Stimuleer de essentie en pluriformiteit van cultuur door waar nodig gericht te ondersteunen, te faciliteren en te investeren. Noem het subsidie, noem het een maatschappelijke investering.” Chris de Zeeuw - Student Film-, Televisie-, Theaterwetenschap
2
Inhoud 1. Inleiding Beleidskader
pagina
04 – 04
2. Inleiding Groepen
pagina
05 – 09
3. Groepen
pagina
10 – 18
4. Locaties ter inspiratie
pagina
19 – 22
5. Media
pagina
23 – 28
Ondertekende is bereikbaar voor verder overleg en houdt contact met deelnemers waarvan woordvoerders eventueel ook afgevaardigd kunnen worden.
Chris de Zeeuw
[email protected] // 0616 469981 Student Film-, Televisie-, Theaterwetenschap
3
1. Inleiding Beleidskader Er zijn in Eindhoven creatieve organisaties die opereren binnen het alternatieve nachtleven1 en alternatieve ruimte zoeken waarin zij zich inhoudelijk vrij kunnen uiten.2 Desnoods tegen betaling.3 Maar deze organisaties komen er niet tussen. Onder andere door mogelijke problemen met doelstelling gemeente/beheerder, bestemmingsplan, horeca sluitingstijd en daarmee vergunningsafgifte.4 Huidige culturele locaties in Eindhoven voldoen niet vanwege uiteenlopende redenen als beleid, doelstelling en gesteld discours. 5 Stichting Ruimte geeft aan dat publieksactiviteiten niet bij hun core business horen. De core business van Stichting Ruimte is huisvesting van creatieve bedrijfjes, ateliers en werkplaatsen. Aangezien Gemeente Eindhoven behoorlijk wat vastgoed leeg heeft staan: - Is het mogelijk om deze organisaties een mogelijkheid te bieden onderdak te krijgen in leegstand. - Wanneer Stichting Ruimte de gemeentelijke organisatie is voor het beheren van vastgoed, Stichting Ruimte te vragen zij haar core business uit te breiden en een passende oplossing te zoeken voor deze groepen. Om dit soort organisaties aan een ruimte te helpen. En zo niet of de gemeente dit zelf kan regelen. Wil men initiatieven de ruimte geven of het risico lopen dat het wellicht buiten elk beleidskader kan gaan lopen? Dat brengt risico’s met zich mee. Hoe meer de gemeente samenwerkt met groepen zoals deze, hoe meer er gekeken kan worden naar brandveiligheid, geluidshinder en aanverwanten. Hoe meer burgers hun verantwoordelijkheid kunnen tonen. Hoe meer cultuur en een stad kunnen bloeien. Het is belangrijk dat de (beleids)ruimte letterlijk ‘zorg’ draagt voor het werk en de kunstenaar. De recent gepresenteerde notitie lokaal ruimtelijk beleid zou wat betreft lokale ruimtelijke regelgeving een testcase kunnen zijn. 1
Zie hoofdstuk 3: Groepen.
2
Voor specificatie zie hoofdstuk 4: Locaties ter inspiratie.
3
Afhankelijk van hoe er wordt gerekend.
4
Voor uitgebreid verhaal zie hoofdstuk 2: Inleiding Groepen en hoofdstuk 3: Groepen.
5
Ibidem.
4
2. Inleiding Groepen De volgende Eindhovense groepen zijn op zoek naar ruimte voor het alternatieve nachtleven. Groepen van buiten de stadsgrenzen, die zeker interesse tonen in Eindhoven maar niet terecht kunnen, zijn nog buiten beschouwing gelaten. Ook zullen er ongetwijfeld nog onzichtbare individuen en groepen in Eindhoven zijn. Groepen die niet actief zijn in het nachtleven, maar wel gelijke doelstellingen hanteren, zijn in deze aanvraag buiten beschouwing gelaten.
Gezamenlijke aanpak om problemen te overwinnen Dit is een gezamenlijke aanpak van dertien groepen die actief zijn binnen het Eindhovense alternatieve nachtleven. Gezamenlijk willen zij bij gemeente duidelijk maken dat binnen het creatieve alternatieve nachtleven vraag is naar alternatieve ruimte waar zij zich inhoudelijk vrij kunnen uiten. Ruimte die momenteel niet gevonden kan worden, terwijl die er met het oog op huidige leegstand wel lijkt te zijn. Maar waar bijvoorbeeld een bestemmingsplan, doelstelling en problemen met vergunningen activiteiten weerhouden. Zie daarvoor een bijgevoegde lijst met voorbeelden van waargenomen locaties.
Interview Elke genoemde groep heeft via een interview zijn of haar ambitie gegeven om actief te zijn in deze stad. Met tevens een motivatie om via deze weg aandacht te vragen.
Zelf creëren De in dit document genoemde groepen werken vanuit idealisme en enthousiasme voor en aan deze stad. Hun motto is zelf creëren. Leden zetten zich veelal in op vrijwillige basis vanuit vrije tijd. Enkelen hebben vanuit een idealistische doelstelling er een beroep van gemaakt.
Breed aantal kunstdisciplines en muziekgenres Deze groepen werken vanuit verschillende kunstdisciplines en een breed aantal muziekgenres. Centraal staat het ‘alternatieve nachtleven’ waarbinnen een groot aantal muziekgenres vallen. Overige disciplines worden hier in en, of omheen gegoten. Fort Knox houdt bijvoorbeeld van goede feesten met concert optredens voor jong en oud en giet daar expositie, horeca en kleine alternatieve ‘bedrijvigheid’ omheen. Het resultaat is een brede tijdelijke gemeenschap met allerlei belevenis. Zodiak Commune houdt van luide tekno en acid. Videoprojectie, beeldende kunst en expositie worden daarin gegoten en vinden vooral een connectie met de dansende bezoeker.
5
Stichting Ruimte en Core Business Geconstateerd is dat in deze stad via onder andere Stichting Ruimte en anti-kraak bedrijven wordt gezorgd voor creatieve bedrijvigheid in de vorm van werkruimte, bedrijfsruimte en atelier, maar dat hergebruik van leegstaande ruimte voor horeca- en publieksfunctie in het bijzonder voor het alternatieve nachtleven buiten beschouwing wordt gelaten. Af en toe wordt een uitzondering gemaakt. Te weinig om bijvoorbeeld de in dit document genoemde groepen structureel een plaats en kans te geven. Stichting Ruimte geeft aan dat haar core business creatieve werkruimtes, atelier en kantoren behelst en geen publieksactiviteiten: horeca, festivals en culturele podia. Bij grootschalige evenementen als Glow en Dutch Design Week lijkt er binnen de kaders van die organisaties veel mogelijk te zijn. Enerzijds via Stichting Ruimte, anderzijds via andere beheerders. Helaas vinden deze evenementen maar eens per jaar plaats en is ook geconstateerd dat er een focus ligt op een beperkt aantal disciplines binnen dag-, avond-, maar geen nachtprogrammering.
Lokale ruimtelijke regelgeving Het is belangrijk dat de groepen op voorwaarde van wettelijke regelgeving hun initiatieven in een gebouw vrij kunnen ontplooien. In principe heeft men binnen die regelgeving genoeg aan een kale ruimte met een stroomaansluiting. Mits het qua veiligheid en faciliteiten is te realiseren. Ook is belangrijk dat de (beleids)ruimte letterlijk ‘zorg’ draagt voor het werk en de kunstenaar. Een plek die tijd en ruimte biedt voor experiment en die vooral als gesprekspartner functioneert die kunstenaar, publiek maar ook gemeente ‘verbindt’. Samen wordt gekeken naar wat nodig is en waar verantwoordelijkheden liggen. De recent gepresenteerde notitie lokaal ruimtelijk beleid zou wat betreft lokale ruimtelijke regelgeving een testcase kunnen zijn.
Sluitingstijden Er is in dit overzicht een focus gelegd op groepen die actief zijn binnen het alternatieve nachtleven dat idealiter plaatsvindt tussen 23:00 – 06:00. Maar als bijvoorbeeld naar steden als Amsterdam, Groningen en Nijmegen wordt gekeken zijn 24-uurs vergunningen, vrije sluitingstijden met daarbinnen venstertijden waar te nemen. In Eindhoven is helaas in een beperkt gebied een sluitingstijd van 4:00, met enkele uitzonderingen van 5:00, toegestaan. Voor Strijp-S geldt een sluitingstijd van 4:00 met een venstertijd van 2:00. Buiten deze gebieden gelden sluitingstijden van 2:00. Beperkende factoren voor het alternatieve nachtleven.
6
Kansen Deze groepen vragen; zorg dat er kansen komen. Kansen, waardoor het voor iedereen op deze lijst makkelijker wordt gemaakt om in een ruimte activiteiten te ontplooien. Of dat afzonderlijke ruimtes zijn voor tijdelijke activiteit is en, of vanuit diverse groepen gedeelde ruimtes voor structurele activiteit. Het is vooral belangrijk dat er over de gehele linie kansen komen om ergens aan te kloppen, ook voor andere groepen al dan niet in de toekomst.
Samen creëren en versterken Het is ook belangrijk dat panden niet meer aan één partij en, of groep met een eigen gesloten visie beschikbaar worden gesteld. Zie bijvoorbeeld de huidige gevestigde en gesloten locaties in de stad en recent de toewijzing van het NRE-pand aan de Nachtegaallaan 13a. Samen kansen en mogelijkheden creëren en versterken. Geen zelfexploitatie.
Amsterdam en Berlijn Afsluitend een reis naar Amsterdam en Berlijn. Voorbeelden van wat een structureel cultureel en rijk 24uurs leven een stad en land in economisch en sociaal-maatschappelijk opzicht kan brengen.
Studio/K Amsterdam Een voorbeeld uit de Indische buurt in Amsterdam-Oost. Net als een klein deel van Gestel een voormalige Vogelaarwijk. Hier stond - net als in Eindhoven de Grafische School - een oude ambachtsschool van het ROC aan het Timorplein. De school kwam tien jaar geleden leeg te staan. De wijk was achtergesteld met weinig initiatieven, voorzieningen en plaatselijke overlast. Men kwam op het idee om het gebouw - in samenwerking - een economisch cultureel sociaal-maatschappelijke functie te geven. Tien jaar later is er in de wijk een 24-uurs leven ontstaan. Gehuisvest is het internationaal georiënteerde Stay Okay hostel - in het geval van Gestel de arbeidsmigranten - , congres, vergader en werkruimtes, maar óók Studio/K - een cultureel complex van kunst, cultuur, eten en drinken dat overdag, ’s avonds en in het weekend ook ’s nachts is geopend. Het bestaat uit een bioscoop, podiumruimte en een bar/restaurant. De organisatie en exploitatie van Studio/K is geheel in handen van studenten. Bestuurders en politici moesten wel even wennen om met jongeren van rond de twintig aan tafel te zitten. Maar het gaf een frisse en vernieuwende kijk op een aantal zaken. Studio/K geeft ook de gemêleerde achtergrond van bewoners uit de buurt weer. En de inkopen worden zoveel mogelijk gedaan bij de winkels in de wijk.
7
Amsterdamse buurtbewoners zijn enorm blij. De buurt heeft met Studio/K een mooie plek voor initiatieven, die vanwege de programmering ook publiek van binnen én buiten de stad aantrekt. Ondernemers als de plaatselijke bakker hebben hun klantenkring zien groeien en hun omzet zien stijgen. De buurt is levendiger en aantrekkelijker wat tot uitdrukking komt in de hogere woningwaarden. Wijk en grensoverschrijdend!
Berlijn How often has it been claimed that the atmosphere in Berlin is reminiscent of Manhattan in the early eighties. The comparison is not so far-fetched - both then and now it was the artistic fertility of a city in economic and financial straits which radiated its appeal throughout the world and attracted hordes of creative individuals whose first priority was not climbing the global career ladder, but expressing themselves and experimenting in a sheltered environment. There are particular circumstances present in Berlin which allows so much to happen. Wastelands, empty industrial buildings, liberal authorities, tireless activists and underground institutions which just keep on going. It's the importance of the scene for politics of the city and the liberalization of the European air travel market which has allowed it all to grow to an undreamt of scale within such a short time. The scene has retained the positive elements of an independent culture - economic autonomy, artistic integrity, the refusal to compromise - whilst leaving the negative features - facile capitalist critique, idealization of self exploitation and a lack of professionalism. Berlin's exceptional status also has a historical tradition: since the sixties the city has been a particularly successful site of social experimentation. This is often overlooked, disputed or regarded as a weakness to be rectified in order to introduce to Berlin the same normality which applies in other cities. In the case of Berlin one gets the distinct impression that this golden age is the result of an international dynamic. That these energies which culminate in Berlin largely emanate from other parts of the world. Some just come for a weekend, some for a couple of months or longer. It is whatever the cultural discipline and open social climate of a city, which makes use of his opportunities and where responsible citizens seize the available opportunities. Berlin had the wall, Eindhoven the Forbidden City.
8
9
3. Groepen Elke groep is geïnterviewd. Dit hoofdstuk is hun verhaal.
Fort Knox
- Boukje van der Zijden e.a. - Impressie : http://youtu.be/nsnE2r71WmM
De festivals van Fort Knox groeiden in korte tijd uit tot druk bezochte en populaire evenementen voor jong en oud (300 tot 500 bezoekers). In een oud bedrijfspand aan de rand van Eindhoven had Fort Knox alle vrijheid om op te bouwen wat zij in hun hoofd hadden. Met oude meubels en pallets bouwden ze in een week het hele pand om tot een mooie en decoratieve ruimte. Elke keer weer verrasten ze het publiek. Exposities waar meer dan 20 kunstenaars exposeerden, wereldse live muziek maakte de mensen aan het dansen en creatieve koks kookten voor een klein prijs heerlijk eten. De sfeer was om van te genieten. Na 2,5 jaar konden ze geen gebruik meer maken van het pand. Dit werd een stille periode voor Fort Knox. Ze zochten naar mooie plekken, maar konden niets vinden waar ze de vrijheid kregen om de kracht van hun concept op te bouwen. In Amsterdam vonden ze prachtige plekken in de Havens waar ruimte was en is voor vrije concepten. In Tilburg vonden ze Hall of Fame en zo hebben veel steden een thuisbasis gecreëerd voor alternatieve groeperingen. Ook Eindhoven heeft ruimte voor dit soort krachtige initiatieven, alleen stelt Eindhoven die ruimte niet ter beschikking. Fort Knox geeft nu nog eens per jaar een festival, op een locatie die daar qua geluidsoverlast minder geschikt voor is. Zij hopen volgend jaar gebruik te kunnen maken van een plek, waar de omgeving geen last van ondervind. De druk bezochte festivals van Fort Knox hebben bewezen dat er vraag is in de stad naar een alternatief nachtleven. “Wij willen daar vrijwillig onze tijd en energie in steken, maar zonder locatie waar we vrijgelaten worden lukt het niet.”
10
Groener Gras
- Joris Groenen e.a.
http://www.groenergras.info
Voorheen gelokaliseerd in Kelder op Vestdijk. Impressie: http://youtu.be/gC3J38BZwa4 . Sinds Meetup Center 365 op Vestdijk huisvesting heeft gevonden is Groener Gras dakloos. Groener Gras vindt de hoeveelheid leegstand in Eindhoven een zwakte die eenvoudig omgebogen kan worden naar een kracht, door deze beschikbaar te maken voor de alternatieve creatieve sector inclusief horeca. Hierdoor kan Eindhoven binnen Nederland een pioniersrol vervullen, aangezien de nieuwe kraakwet het in andere steden ook moeilijk maakt om ruimte te vinden. Tegen de tijd dat resultaten zichtbaar worden denkt Groener Gras dat meer gemeenten dit beleid over zullen nemen, maar dan kan Eindhoven haar reputatie als creatieve en bruisende stad allang bewerkstelligd hebben. Voorwaarde is natuurlijk wel dat het echt breed door de gemeente aangepakt wordt. Joris, één van de leden van Groener Gras, heeft daar zo zijn ideeën over, want hij verdiept zich graag in de ontwikkeling van subculturen, sociologie en urban planning. Iets waarvan hij bij gemeente helaas weinig van ziet. Hij mist persoonlijk vooral de intimiteit van vaste hang-outs, waar nog een bepaalde sociale cohesie kan ontstaan en waar gelijkgestemden elkaar ontmoeten, maar die wel openstaan voor buitenstaanders. Hij vindt dat goede muziek en de beleving daarvan (omgeving, akoestiek, geluidstechniek, et cetera) zwaar onderbelicht wordt in de beschikbare ruimte voor initiatieven, om maar niet te spreken over de commerciële mogelijkheden in Eindhoven. “Daarom is er in Eindhoven geen enkele plek waar ik graag zou willen draaien (of uitgaan trouwens) Ik betreur dit zeer in al die jaren dat ik hier al woon.”
Reality Check & Superclub
- Henk Corben & Sinclair Rhemrev & Ivo Tegelberg
Een wat vrijere locatie is voor Reality Check & Superclub belangrijk, omdat zij zich graag op een vrije manier muzikaal willen uiten. De afgelopen vijftien jaar zijn zij betrokken geweest bij verschillende muziekconcepten in Eindhoven. Underground Invasion (diverse locaties), In Bloom (Effenaar), Reality Check (Stratumseind). De uitdaging is dat, zodra er commerciële partijen bij betrokken zijn, het bijna onmogelijk is om een vernieuwend geluid te laten horen. Met commerciële partijen bedoelt Reality Check & Superclub locaties die hoge kosten hebben (huur, personeel). Deze locaties willen (begrijpelijk) snel resultaat zien.
11
Vernieuwing en het laten ontstaan van een (stads)cultuur met een eigen gezicht kost tijd. En tijd is iets wat er niet of nauwelijks is zodra er financiële belangen zijn. De druk om terug te vallen op oude, 'uit het verleden succesvolle' gedachten is dan steeds aanwezig. Dit houdt innovatie van de muziekcultuur tegen. Of anders gezegd, culturele stilstand is het gevolg. Het is voor een muziekliefhebber alsof hij in Eindhoven wordt omgeven door McDonald’s restaurantjes, terwijl hij al jarenlang snakt naar ander voedsel om zijn ziel mee te voeden. Nieuwe gerechten kunnen in het begin een beetje vreemd smaken, maar uiteindelijk kunnen ze de levensstandaard drastisch verhogen. Een vrije locatie trekt mensen aan die in verschillende culturele disciplines uitgedaagd willen worden. De 'creative minds' zullen dan een plek hebben, waarin zij de vrijheid ervaren die nodig is om de stad meer kleur en eigenheid te geven. “Muziek en kunst zijn iets om gezamenlijk te beleven. Het is een uiting van identiteit. Door het niet vrij te laten ontstaan wordt deze identiteit ontkend.”
Lab -1
- Chris de Zeeuw e.a. http://www.lab-1.eu Impressie:
http://youtu.be/nqhE2EKasYw / http://youtu.be/luLh8rJ59ro
"You have to live your dreams, get all your friends involved because many together can achieve much. If you have an idea in your head, just go for it. You can create everything yourself and live your life in an artistic way. We live in this city and this is the way we want it to be." Het zijn woorden van enthousiaste Berlijners na de val van de muur. De jongeren creëerden vrijuit hun eigen culturele podia. Lab -1 vindt dat dit in Eindhoven op voorwaarde van wettelijke regelgeving ook mogelijk zou moeten zijn. Met als testcase de recent gepresenteerde notitie lokaal ruimtelijk beleid. Menno Boekema zei al min of meer ‘Geef de kans om activiteiten en ideeën van onderuit te laten initiëren’ (Eindhovens Dagblad Opinie 29 november 2012). In Eindhoven is dat op het gebied van culturele podia voor die initiatieven broodnodig. Het probleem met bestaande locaties als Effenaar, Dynamo en PopEi is dat het overheidsbeleid en overheidsfinanciering (subsidie) in ruime mate bepaalt hoe er ruimte is voor artistieke ontplooiing. Dat uit zich bijvoorbeeld in doelstelling en evidence based policy (beleid op feiten in plaats van veronderstellingen).
12
Daar komt bij dat deze instellingen vanuit een eigen vastgesteld discours werken. Daarbinnen kan de deelnemer een eigen realiteit creëren. Daarom is er ruimte voor een beperkte mate van creativiteit. Eigenlijk is men blijvend bezig zichzelf opnieuw uit te vinden. Een vicieuze cirkel. Activiteiten zijn in de kern hetzelfde. In de praktijk is ook te merken dat meerdere medewerkers van deze locaties werkzaamheden inmiddels als een professionele routine klus uitvoeren. Er is geen persoonlijke feeling en emotie meer met het pand en de stad. Er heerst een bepaalde sleur, waarbij sterk wordt vastgehouden aan de eigen doelstelling en regels. De Effenaar probeert de verbinding met de stad te herstellen door actor-network in meerdere locaties te opereren. Een ‘spin in het web’. Leuk voor Eindhoven en de Effenaar, maar niet voor haar creatieve inwoners. Wil Eindhoven zich met culturele podia kunnen onderscheiden en de jongeren weer zelf het initiatief geven, dan zijn er gebouwen nodig waar op alle fronten in verschillende, maar niet afzonderlijke én roulerende fases bedacht, ontwikkeld, geproduceerd en gepresenteerd kan worden. Natlab 2.0 hanteert enigszins deze constructie, maar gaat wederom gebukt onder huidig overheidsbeleid, financiering en zelfs controlerend eigenbelang (“Het Natlab moet geen duiventil worden” – Terreehorst Plaza Futura). Het cultuurgebied is namelijk hedendaags vooral gericht op het systematisch inrichten van een bestel waarmee we een gewenst gedrag willen bewerkstelligen. Men kan echter op hoofdlijnen proberen een structuur aan te brengen, maar op een gegeven moment houdt het systeem van structuur aanbrengen om het gewenste gedrag op te roepen op. We hebben te maken met autonome individuen die graag bepaalde dingen willen ondernemen en andere niet. Er gebeurt in de samenleving van alles en nog wat. Mensen maken exposities, mensen maken films, mensen maken muziek. Een andere manier is een beleid wat zicht probeert te houden met en over wat dat vervolgens met de samenleving doet. Het is dan veel minder dirigistisch bezig om een bestel in te richten met een bepaald gewenst gedrag. Waarom zou bijvoorbeeld in het systeem van de samenleving ingegrepen moeten worden om er voor te zorgen dat er op iedere straathoek een bepaalde vorm van cultuuruiting zoals podium, museum, theater, filmhuis en meer is. Is cultuur eigenlijk ook niet iets wat er is en ontstaat? Moeten wij daarom niet heel ver gaan met betrekking tot het inrichten van het systeem? Het loslaten? Zou de overheid daarom op bepaalde gebieden een facilitaire ondersteuner van het door de samenleving ingerichte culturele veld moeten zijn?
13
Er moet in Eindhoven meer ruimte gerealiseerd worden die fungeert als sociale ontmoetingsplaats (spontaan en gearrangeerd) voor zowel makers als publiek. Een dergelijke plek moet letterlijk ‘zorg’ dragen voor het werk en de kunstenaar. Een plek die tijd en ruimte biedt voor experiment en die vooral als gesprekspartner functioneert die kunstenaar, publiek maar ook overheid ‘verbindt’. Creatieve disciplines die daarbij horen zijn (elektronische) muziek, kunst, film en media, theater, horeca. Het is de stad zelf, in dit geval jongeren, die samen culturele podia op alle vlakken inhoudelijk vorm geeft en door de tijd heen ook blijft vormgeven. Daarmee kunnen we een eigen identiteit creëren. There’s work to do. Dit alles kan door middel van beleid, maar Lab -1 wil ook zelf een ruimte beheren. Lab -1 personifieert bij wijze van spreken bovenstaand ideaal. Sleutelwoorden: authentiek industrieel, underground, laagdrempelig, intiem en kleinschalig, idee, sfeer, versmelting, wederzijdse beïnvloeding, samenwerking, jong, student, gevestigd, duurzaam en roulerend, co-creatie, community. “Wij zoeken al vier jaar naar een ruimte, uitgezonderd van enkele tijdelijke evenementen in het Natlab lukt het nog niet om iets te vinden voor structureel gebruik.”
Vulgair
- Pepijn Senders e.a.
Vulgair is een conceptualistische gemeenschap die eensgezind werkt aan momenten om nooit te vergeten. Vulgair deelt haar uitzonderlijke smaak voor elektronische muziek met het Eindhovens publiek doormiddel van treffende, inspirerende en roerende acts. Door alles op een buitengewoon intiem niveau te houden, en te organiseren met gedrevenheid willen we één van Eindhovens meest geliefde viering worden. Door de kracht van het intieme, de affectie voor elektronische muziek en onze open blik voor aansluitende kunstvormen creëren wij momenten om nooit te vergeten. Waar velen feesten een goede atmosfeer claimen is Vulgair een gemeenschap die het levert. En daarin probeert zij uniek te zijn. Helaas weet Vulgair als geen ander waar organisatoren van het alternatieve nachtleven in Eindhoven tegenaan lopen bij het zoeken van een goede locatie. “Voor ons is het simpelweg momenteel niet mogelijk iets te vinden.”
14
Minstens
- Daan Konings en Maarten-Jan Overwater
Minstens heeft, net als veel andere organisaties in Eindhoven, de ambitie om een levendige en diverse uitgaanscultuur te verwezenlijken. “Een stad met grote ambities, zoals Eindhoven pretendeert te hebben, zou dit ook moeten laten blijken door het creëren van plaats en ruimte voor deze diversiteit.”
Big Bug Collection
- Eliška Slováková e.a. http://www.bigbugcollection.com
Big Bug Collection is an international group of 15 artists and designers, based in Eindhoven. Basically they grab any opportunity to create something new and mind blowing. They expand art and design into live acts at parties and festivals, night life, interaction which results in changing the face of the city. Big Bug Collection is also changing the city with their new street art, creating unique playful creatures out of ugly stains on the road. They are becoming well known within the community of young people of Eindhoven. They have big plans and ambitions for making live paintings of big spaces including other live acts and exhibitions and workshops. There is only one problem: they are missing some open and welcoming space in Eindhoven, where they could make these dreams come true. “Eindhoven could really use some place for new young artists who have enormous talent yet no budget to get into expensive exhibition places and advertise themselves... Everywhere in Eindhoven you either need to know the ‘right people’ or pay lots of money.”
Adapter
- Niels Bergmans e.a. http://www.adapter.nu
Together the members of the Adapter collective look for ways to promote their art and music. In addition to creating a podium for themselves, the members of Adapter also want to provide a platform for other beginning artists. The projects the Adapter collective initiates are progressive and in its programming it always looks for the boundaries within electronic music and a/v art. Hereby the collective tries to counteract superficiality and commercialization of the cultural offer.
15
Many of Adapter´s members are multidisciplinary artists. This is reflected in, for instance, designs of promotional materials and by creating an atmospheric ambiance and decors for their projects. The “Do It Yourself” attitude within the Adapter collective creates the perfect environment for the members in which they can further develop themselves, simultaneously stimulating and supporting other (beginning) artists. Besides initiating its own projects, working together with like-minded people is an important part of how the Adapter collective realizes its goals.
Flatlife Records Eindhoven - Jaap de Koeijer http://www.flatliferecords.com Flatlife Records wil binnen de elektronische muziek beginnende artiesten en kunstenaars uit Eindhoven en daarbuiten kansen op een podium bieden. Daarvoor zijn zij hard op zoek naar een locatie in Eindhoven. Ze hebben overal gezocht, maar krijgen bij elke ‘commercieel’ bekendere locatie geen voet aan de grond vanwege hoge kosten van de ruimtes, vroege sluitingstijden en ook wordt vaak gezegd: "We bellen nog wel". Vervolgens wordt er niet meer gereageerd. Flatlife Records is één van de weinige in Nederland die een VINYL label onderhoud, dat succesvol genoeg is om door te gaan met persen van vinyl voor kleinere en grotere artiesten. Hiermee willen zij vanuit Eindhoven blijvend aandacht vestigen op VINYL. Binnen de dance-scene bestaat hiervoor een grote behoefte. Flatlife Records is geen platenlabel die commercieel belang voert. Flatlife Records verdient geld door kleine evenementen/feesten te organiseren. Daarbij ligt de focus vooral om beginners en talent een opstap te bieden. Deze artiesten laten zich op het podium zien en daarnaast is hun muziek terug te vinden op internet en op vinyl via Flatlife Records. Op dit moment zijn er 74 artiesten lid van Flatlife Records (zowel grote als kleinere artiesten).
16
Flatlife Records zoekt een locatie waar ze een podium kan aanbieden voor ± 300 bezoekers. Minimaal 4x per jaar. 23:00 - 05:00 sluitingstijd, zodat zij als bedrijf weer gezien kunnen worden. Waarbij het allerbelangrijkste is om artiesten een kans te geven zich te laten zien en zodoende als artiest én kunstenaar te profileren. “Momenteel moet ik uitwijken naar steden als Tilburg, Utrecht en Amsterdam. Ontzettend zonde!”
Zodiak Commune - Stefan Jetten e.a. http://www.zodiakcommune.com Zodiak Commune wil als Eindhovense organisatie graag op wisselende locaties in Eindhoven feestjes organiseren, waar de lokale achterban zich ook in kan vinden. Locaties als de Effenaar en Dynamo (veel meer is er eigenlijk niet over) kunnen zij niet al te vaak aandoen, omdat het weinig origineel is. Zij hebben daar in ieder geval al tientallen keren gestaan en men is daar onderhand wel op uit gekeken. Het zijn ook locaties waar je een concept mee naar binnen draagt en vrij weinig bewegingsruimte hebt. Zodiak Commune streeft er naar om een bepaalde locatie maar één keer per jaar aan te doen zodat het origineel blijft. Concreet gezien zoeken zij buiten de huidige globale programmering (Tacnival (TAC), TAG: festival (SON) en Queensday) nog één, twee of drie keer per jaar (afhankelijk van verdere interessante opties buiten de stad) een locatie in Eindhoven met wat ruimere openingstijden met het liefst meerdere niet al te grote zaaltjes. “Locaties als Natlab, Stroomhuis en Philips TQ/TR zijn ideaal qua sfeerbeeld mits het qua veiligheid en faciliteiten enigszins behapbaar blijft. Het is natuurlijk veel minder zwart/wit, maar dit schetst hopelijk een globaal idee.”
Dommelvallei
- George Manz e.a. http://www.dommelvallei.nl
De missie van stichting DommelVallei is een Umfeld scheppen waarin elektronische muziek en aanverwante kunsten goed gedijen. Een ‘vrijplaats’ benadert deze situatie het meest. Het staat voor minder begrenzende kaders, meer vrijheid van handelen, en ruimte voor experiment. Belangrijke voorwaarden voor vernieuwend en grensverleggend denken, wat voor Dommelvallei de basis vormt voor een gezonde toekomst.
17
Oooh Shit
- Emma Pierre e.a.
Als één van de weinige Eindhovense groepen kan Oooh Shit in Area 51 terecht, omdat de doelgroep aansluit bij de gestelde doelgroep en kaders van Area 51. Helaas is Area 51 eigenlijk te klein qua capaciteit zaal, maar ook qua organisatie. Hoewel de industriële uitstraling van het pand aansluit, is er vanuit de organisatie te weinig affiniteit met de professionaliteit en vrije creativiteit van Oooh Shit. Area 51 heeft een visie als skatebaan, met als toevoeging een café en concertzaal. Geen vrije locatie voor creativiteit op het brede gebied van kunsten en muziek van het nachtleven met de professionaliteit die daarbij hoort. Daarom koos Oooh Shit op een gegeven moment voor Dynamo. Maar Dynamo paste qua locatie helemaal niet bij het publiek en het grote nadeel was dat alles zo ‘gecontroleerd’ moest zijn. Oooh Shit is nu weer terug bij Area 51, maar eigenlijk met tegenzin. “Het is echt jammer dat wij in Eindhoven beperkt zijn tot de Effenaar en Dynamo, die geen uitstraling hebben en gecontroleerd zijn”
18
4. Locaties ter inspiratie Ter inspiratie. Het nachtleven floreert in authentiek industrieel getinte locaties vergelijkbaar met de volgende locaties. Deze locaties zijn vanuit visie en idee gekozen. Voor een aantal locaties zijn bekende problemen beschreven die momenteel hergebruik weerhouden.
19
- Stroomhuis Gekraakt? Gedoogt? Advies: (gezamenlijk) veilig maken en teruggeven aan de stad en jongeren. Pand functioneert momenteel heel erg gesloten en is met uitzondering van bakstenen niet zichtbaar in en toegankelijk voor de stad. Het functioneert momenteel eigenlijk als een pand voor de hoofdbewoner. Puur voor zichzelf en vanuit hemzelf. Hij organiseert zaken waar de creatieve stad zelf vrij weinig aan heeft. Het zou toch mooi zijn als mensen daar initiatieven kunnen ontplooien. - Philips TQ Strijp-T Beschikbaar. Onder beheer Stichting Ruimte. Enorm pand met atoomkelder, kamers en loodsen. Probleem met bestemmingsplan (bedrijventerrein). Stichting Ruimte: "Praat met gemeente om bestemmingsplan en functie te laten veranderen" Probleem met werkwijze Stichting Ruimte (core business). - Philips TR Warmtekrachtcentrale Strijp-T Oplevering asbestvrij eind 2013. Bestemmingsplan (bedrijventerrein) & volksgezondheid probleem met betrekking tot naastgelegen Essent centrale. - Overige panden Strijp-T Strijp-T is een goede kandidaat voor nachtleven. Mede omdat het afgelegen ligt, waardoor enige vorm van overlast beperkt is. Vanuit de visie van de groepen gezien sluit dit terrein ook goed aan: het ligt er qua industriële sfeer nog vrijwel ongeschonden bij. Probleem met bestemmingsplan (bedrijventerrein). - Natlab Deels nog voor langere tijd beschikbaar. Beheer door gemeente/Interim/Strijp-S park. Er mist een jongeren cultuurpodium Natlab met nachtleven in uiteindelijke plannen. Al eerder plan ingediend. “Natlab zit vol”. Verder geen reactie.
20
- NRE terrein (deels beschikbaar ~2013/2014) De loods die op het terrein naast het nieuwbouw pand staat en ruimtes in overige bebouwing die uit het gehoor staan van wijk. Mogelijkheden lijken op het eerste gezicht zeker aanwezig indien passend en progressief wordt gekeken. Probleem met werkwijze Stichting Ruimte (core business en pand beschikbaar stellen aan solo partners). - (Philips) panden de Hurk Onder andere naast Hanos. http://goo.gl/maps/i6MjP en andere straten. Beatrixkade? Zicht op leegstaande panden de Hurk is onduidelijk. Bestemmingsplan: bedrijventerrein Voorbeeld: Pand en terrein Philips BG aan Looyenbeemd is na jarenlange leegstand en verloedering afgelopen jaar afgebroken. http://goo.gl/maps/yU2b7 Kans gemist. Pand had zeer geschikt geweest vanuit beheer. - TNT Post Wordt naar verluidt vanuit Spoorzone en beheer ingevuld met creatieve bedrijven in 2013. Aanvraag ingediend Spoorzone. Wel reactie, maar geen inhoudelijke. - Van Gend en Loos terrein Oude HZT gedeelte? Status leegstand onduidelijk. - Oude ED pand de WAL, nabij Stadhuis Staat al twee jaar leeg en zal gesloopt worden. Helaas -lijkt- de eigenaar (Kortonjo Vastgoed) het pand bewust gestript en aan de Paradijslaan (binnenplaats) gedeeltelijk gesloopt te hebben om hergebruik te voorkomen (bron: artikel ED eerder dit jaar). Eigenaar reageert al twee jaar negatief of niet op verzoeken. Ook toen het pand nog niet gestript was en ook voor verzoeken voor alleen maar een expositie. Dit slooppand had puur vanuit idee en visie gezien tot het moment van de sloophamer perfect structureel kunnen functioneren als publiekelijk multidisciplinair cultuurcentrum en podium, samen met design en
21
kunstfunctie in de vorm van werkplaatsen, atelier en expositieruimte. In het hart van Eindhoven. Een zeer grote kans en uitdaging voor de stad gemist! Er zijn de afgelopen twee jaar meer van dit soort panden ten onder gegaan mede door jaren leegstand en nalatig beleid. Voorbeelden: Tapijtcentrum Kanaaldijk, Oud politiebureau Europalaan, Autogarage Marconilaan, Philips BG Looyenbeemd. - Panden Kanaaldijk en omgeving Zicht op leegstand onduidelijk. - TD gebouw Kelder, kamers en kantoren. - Steentjeskerk Werkbaar in verband met monumentale status? In beheer Stichting Ruimte. Probleem met werkwijze Stichting Ruimte (core business). - Schellens fabriek In beheer Stichting Ruimte. Probleem: ligt naast hotelketen en in de buurt van Stratumseind. Volgens gemeentelijke documenten wordt er gedacht aan tijdelijke studentenwoningen in de Schellens fabriek? Probleem met werkwijze Stichting Ruimte (core business). - Philips HCZ Wordt omgevormd naar studentenflat. Enorm pand. Wellicht niet vergeten een mogelijkheid te onderzoeken om publiekelijk horecagelegenheid en podium voor studenten in te bouwen. Als 'AOR De Bunker' in het verleden had.
22
5. Media
23
24
25
26
27
28