CULTUUR, KUNST EN ECONOMIE
Cultuur,
K u n st
en economie
Kunst en cultuur: een verrijking voor de economie en het maatschappelijk leven
Een tijd geleden bezochten we Tallinn, de hoofdstad van de Baltische staat Estland. De stadskern van Tallinn (het vroegere Reval) is uitstekend bewaard. Hij dateert uit de periode toen de stad een belangrijk centrum van de Hanze was. Dit pareltje van historisch erfgoed is een oase van cultuur en een verrijking voor de vele mensen die door de authentieke straatjes slenteren. Ieder gebouw, woonhuis, gildehuis, kasteel en elke kerk en stapelplaats,... is een streling voor het oog. Enkele honderden meter buiten de oude stadsmuren doemen de woonkazernes uit de Sovjettijd op: grote betonnen woonblokken zoals ze overal in de SovjetUnie en in het Oostblok te vinden zijn. Het uitzicht is gruwelijk, grijs en miezerig. Voor de bewoners is het voorwaar geen leuke omgeving. Ook vervuiling vormt er een bestanddeel van de woonomgeving. De Sovjets zijn er duidelijk niet in geslaagd om aangename leefomstandigheden te scheppen. Als bezoeker kun je alleen maar concluderen dat architecten, urbanisten, inrichters, politici, bouwheren en bureaucraten er gehandeld hebben vanuit een cultuurarme achtergrond. Het resultaat is verschraling. Tallinn illustreert treffend het verschil tussen een cultuurarm en een cultuurrijk leven. Wie over dit verschil nadenkt, beseft meteen welke enorme toegevoegde waarde kunst en cultuur voor een stad of een gewest kunnen opleveren. Dankzij onze belangrijke economische realisaties hebben wij in Vlaanderen welvaart gecreëerd. Cultuur is één van de belangrijkste motoren achter het welzijn van de bevolking. Daarom is het leuk als veel mensen en bedrijven willen meewerken aan de uitbouw van het kunst- en cultuurgebeuren in onze steden en gewesten. Wij, als familie, doen in ieder geval ons best om ons steentje bij te dragen.
Namens de familie Huts Fernand en Karine Huts
3
Vlaanderen: eeuwenoude voedingsbodem voor kunst en cultuur Al sinds de middeleeuwen speelt Vlaanderen een vooraanstaande rol in Europa. Economisch was de regio het kruispunt en het centrum van de handel tussen het Middellandse Zeegebied, de Italiaanse stadsstaten, het Iberische schiereiland, Engeland, Frankrijk, de Duitse vorstendommen, de Hanzesteden, Scandinavië en de Oostzeestaten. Ook op cultureel vlak blonk en blinkt Vlaanderen uit.
Brugge en Antwerpen Brugge en Antwerpen waren een tijdlang de handelscentra en het financiële hart van de wereld. Door de zeer belangrijke economische functie van de Vlaamse steden werd Vlaanderen een rijk gewest. De burgers, de kerk en de stedelijke instellingen verwierven er aanzienlijke financiële middelen. Ze gebruikten hun rijkdom voor de bouw van prachtige gebouwen met een spraakmakende architectuur: kerken, belforten, gemeentehuizen, gildehuizen, woonerven, herenhuizen,... Vlaamse primitieven
De Vlaamse Primitieven legden de
Kunstenaars en ambachtslieden kregen
grondslag van de schilderkunst in
talrijke opdrachten om de prachtige
West-Europa en waren de voorlopers
gebouwen te versieren en op te fleuren
van de grote Vlaamse schilders in de
met beeldhouwwerken en schilderijen.
renaissance en de barok. Het culturele leven zorgde voor de geweldige uitstraling van onze gewesten. Rijke traditie Vlaanderen heeft zijn kunst- en cultuurdenken eeuwenlang gekoesterd en uitgebouwd. We beschikken op dat vlak over een lange traditie en een belangrijke historische achtergrond.
5
Antwerpen: metropool met grote culturele uitstraling Antwerpen is sedert de middeleeuwen een dynamische stadsregio waar economie, handel, kunst en cultuur grote periodes van bloei gekend hebben en nog altijd kennen. Sinds de negentiende eeuw is Antwerpen opnieuw het kloppende hart van onze gewesten. Het bedrijfsleven en de haven kennen er een ongeëvenaarde groei en bloei.
Economische motor
Kamer van Koophandel
De Antwerpse economie is de motor
De Kamer van Koophandel is één van de
achter de welvaart en het welzijn van de
belangrijkste platformen vanwaaruit het
regio. Dankzij de bloeiende handel en
bedrijfsleven zijn inspanningen voor kunst
nijverheid krijgen ook kunst en cultuur
en cultuur coördineert. Voortbouwend op
voortdurend kansen en impulsen om zich
de rijke Vlaamse culturele traditie richtte
verder te ontplooien. Het Antwerpse
de Antwerpse Kamer van Koophandel
bedrijfsleven neemt intensief deel aan de
(VOKA) de KunstKamer op. Daarmee wil
uitbouw van kunst en cultuur in de
ze de samenwerking tussen economie en
metropool.
kunst extra stimuleren.
De KunstKamer “Al meer dan 400 jaar is Antwerpen toonaangevend op het vlak van kunst en cultuur. Naast de wereldhaven en de enorme economische bedrijvigheid zorgen kunst en cultuur voor een unieke uitstraling en intensiteit van de regio. Dankzij haar kunstenaars, modeontwerpers, architecten, musea en tal van culturele initiatieven en festiviteiten is Antwerpen uitgegroeid tot een wereldwijd kwaliteitsmerk. Zelfs één van de tien must-see steden wereldwijd, volgens een internationale reisgids. Wat goed is voor de kunst, is goed voor de stad en goed voor de zaken. Vanuit die analyse initieerde Voka-Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland de KunstKamer. De KunstKamer is een uniek platform voor de wisselwerking tussen kunst en economie. Strategisch doel daarbij is deze regio op de kaart te zetten als een kwaliteitsvolle, intense en innovatieve regio die rijk is aan kunst en cultuur. Een regio met een hoge levenskwaliteit, aantrekkelijk voor bedrijven, waar mensen en talent zich graag vestigen. Een regio in het hart van het verstedelijkt gebied in Noordwest-Europa dat zich uitstrekt van de Hollandse Randstad over het Ruhrgebied en Noord-Frankrijk. Een regio die 1/3 van de Europese economie en 1/3 van de Europese bevolking huisvest.” Het economische effect van deze profilering van Antwerpen-Waasland via kunst en cultuur is onmiskenbaar. De KunstKamer zet aan om hierover nieuwe strategieën te ontwikkelen, denkwijzen uit te wisselen, om expertise en faciliteiten te ontsluiten, projecten op poten te zetten.” bron: website Voka
7
Kunst en cultuur zijn cruciaal voor onze samenleving Kunst en cultuur zijn gist en cement voor de samenleving. Waar zij bloeien, geven ze tal van nieuwe impulsen en verhogen ze de samenhang, de dynamiek en de aantrekkingskracht van de omgeving op tal van vlakken.
A Kunst en cultuur zijn van groot belang om de Antwerpse regio en Vlaanderen leefbaarder en aantrekkelijker te maken. B Kunst en cultuur zijn een basisvoorwaarde om meer werknemers, bedrijven, toeristen, inwoners – kortom meer talent en creativiteit – naar de regio Antwerpen en Vlaanderen te halen. C Kunst en cultuur zijn het cement dat ons sociaal weefsel versterkt. D Kunst en cultuur overbruggen de verscheidenheid en kunnen een antwoord zijn op de toenemende verzuring in onze samenleving. E Kunst en cultuur helpen mee een sociaal draagvlak te creëren dat het voor alle partijen leuker en aangenamer maakt om in onze streek te wonen en te werken. F
Kunst en cultuur zijn een spons die enorm veel opneemt en evenveel losmaakt als je erin knijpt.
G Kunst en cultuur vormen een maatschappelijke hefboom. H De ondersteuning van kunst en cultuur betekenen een grote morele en financiële ondersteuning van de kunstenaars en van al wie met kunst bezig is.
In de brochure van de KunstKamer schrijft voorzitter Wouter De Ploey, directeur McKinsey & Company: “Kunst en cultuur zijn onlosmakelijk verbonden met Antwerpen. Tegelijk zijn ze een cruciaal onderdeel van onze mondiale positionering. Deze regio heeft enorme troeven op vlak van kunst en cultuur. Niet voor niets staat Antwerpen op de lijst van de tien meest bezoekwaardige steden ter wereld. Een deel van die culturele rijkdom is historisch van aard en het resultaat van de inspanningen van vroegere generaties. Antwerpen is de stad van kerken en historische gebouwen, van Rubens, Jordaens en Van Dyck, van schrijvers en een wereldberoemde drukker annex uitgever. Het hield er de bijnaam “Metropool” aan over. Naast die historische rijkdom staan de levende kunsten die vandaag de dag worden gecreëerd. Nog steeds – en misschien meer dan ooit – is Antwerpen een stad van musea, architectuur, muziek, mode, literatuur, theater en beeldende kunst. Dit rijke cultuurleven zorgt voor een wijdverspreide faam. In het beleidsplan van de Kamer van Koophandel staat geschreven: “Cultuur is een essentieel onderdeel van de hernieuwde leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de stadsregio Antwerpen-Waasland. Om dit doel te bereiken is een veel intensere wisselwerking nodig met de economische wereld. De rechtstreeks economische weerslag is misschien beperkt, maar cultuur is een absolute vereiste om talenten, bewoners, bedrijven, toeristen en creativiteit naar de regio te lokken.” Er zijn bibliotheken vol geschreven over de verrijkende invloed van kunst en cultuur op het individu en het belang ervan voor de economie. Investeren in cultuur, kunst en creativiteit is investeren in de toekomst. Te weinig werd tot nog toe onderzocht hoe ook de economische wereld hierin haar rol kan spelen. Met de KunstKamer neemt de Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland de handschoen op.” bron: Brochure van de KunstKamer, zie ook www.KunstKamer.be
9
Katoen Natie versterkt de culturele uitstraling van de regio Katoen Natie is een groep die haar rol speelt in de culturele uitstraling van Antwerpen en Vlaanderen. De groep heeft een duidelijke strategie om kunst, cultuur, architectuur en erfgoed te ondersteunen in onze gewesten en in de landen waar zij actief is.
Katoen Natie: hart voor kunst en cultuur
Meerwaarde voor bedrijf en samenleving
De bedrijvengroep Katoen Natie heeft
Een omgeving van kunst en cultuur helpt
een grote liefde voor erfgoed, architec-
management en werknemers om de
tuur, archieven, boeken, kunstwerken,
dingen in een ander perspectief te zien en
mooie gebouwen, decoratieve inrichting.
draagt bij tot de creativiteit. Werken met
Zij stelt middelen, mensen, knowhow,
kunst en cultuur weerspiegelt ook het
gebouwen en financiële middelen ter
maatschappelijk engagement en de inzet
beschikking om haar liefde voor kunst en
van de groep voor haar stad, regio,
cultuur in concrete projecten om te
gewest en de landen waarin zij actief is.
zetten.
Het is de uiting van haar “Corporate Social Responsibility”.
Een interessant verhaal Kunst en cultuur brengen een verhaal in de groep. Bedrijven worden geassocieerd met de architectuur van hun gebouwen en de integratie van kunst in hun omgeving. Kunst voegt waarde toe aan de bedrijfsomgeving en helpt mee om de banaliteit te overstijgen. Cultuur en kunst in een bedrijf zorgen voor een betere
De kern van het ondersteuningsbeleid van Katoen Natie A Architecturale inspanningen om heel mooie, nieuwe gebouwen op te richten en de financiële inspanningen te leveren om architectonische vrijheid en meerkosten te betalen in ruil voor de esthetische meerwaarde. B De creatie van culturele meerwaarde door een grote creatieve architectonische inbreng in de renovatie van gebouwen en erfgoed. C De ondersteuning van de v.z.w. Maritiem en Logistiek Erfgoed die focust op
relatie tussen het bedrijf en zijn werkne-
het verzamelen, bewaren en restaureren van het industrieel erfgoed van de
mers en tussen het bedrijf en zijn klanten.
goederenbehandelaars in de haven van Antwerpen. D De ondersteuning van de v.z.w. Headquarters. De v.z.w. verzorgt de verbinding tussen bedrijf, kunst en publiek. De v.z.w. heeft de belangrijke taak om architectuur, erfgoed en kunst toegankelijk te maken voor het grote publiek. E De ondersteuning van de Pallas Athena Foundation. Dit is de stichting naar Angelsaksisch recht die eigenaar is van de kunstwerken met de bedoeling ze als een juridisch afgezonderd doelvermogen voor de toekomst te bewaren en voor het publiek open te stellen. De stichting heeft geen winstoogmerk en werkt uitsluitend voor het algemeen nut. F Het uitgeven van kunstboeken en historische boeken over bedrijf, goederenbehandeling, architectuur, streek, erfgoed, kunst, textiel…
11
© Bruno Vetters
De familie Huts: mensen met een passie voor kunst en cultuur Fernand en Karine Huts zijn zeer nauw verbonden met hun volk en hun regio. Samen met hun zonen Karl, Yves en Stefan delen ze een passie voor kunst en cultuur.
Fernand Huts
Karine Huts-Van den heuvel
Fernand Huts is een geboren
Karine Huts-Van den heuvel wordt geboren
Antwerpenaar. Hij groeit op in de Seefhoek.
in Mechelen als enige dochter van een
Via zijn grootouders en ouders heeft hij ook
bekende advocaat-stafhouder aan de
wortels in de Velpestreek in Haspengouw.
Mechelse balie. Zij studeert in Leuven
Fernand Huts studeert rechten in Leuven en
rechten en criminologie en leert er haar
volgt het seminarie bedrijfsbeheer (P.U.B.)
echtgenoot kennen.
van Professor Vlerick in Gent. Na een korte carrière als advocaat wordt Na een korte carrière in engineering, zware
ze substituut-procureur des Konings bij het
staalbouw en staalhandel richt hij in 1977
parket in Brussel. In 1980 wordt zij op
zijn eigen bedrijf op voor de distributie van
dertigjarige leeftijd de jongste rechter van
ecologisch geteelde land- en tuinbouwpro-
België in de rechtbank van eerste aanleg in
ducten: Veldboerke. Al snel start hij ook met
Dendermonde.
de verdeling van natuurlijke meststoffen, bodemverbeteraars en plantenbescher-
Na twaalf jaar het beroep van rechter te
mingsmiddelen voor de biologische telers.
hebben uitgeoefend, stapt ze over naar het bedrijfsleven en helpt ze haar echtge-
Op 1 augustus 1981 wordt Fernand Huts
noot bij de uitbouw van de groep Katoen
natiebaas en op 1 januari 1983 Deken
Natie.
(CEO) van de Katoen Natie. Zijn vader was er werkdeken (operationeel directeur).
Zij speelt een belangrijke rol in de uitbouw
Op dertig jaar tijd wordt de groep Katoen
van HeadquARTers en in het culturele
Natie de grote Vlaamse internationale
engagement van de groep Katoen Natie.
speler in logistiek en havenactiviteiten. Het hoofdkwartier van de groep is gevestigd in
De echtgenoten Huts hebben drie zonen:
Antwerpen. De groep is er trots op om
Karl (1977), Yves (1979) en Stefan (1983).
verankerd te zijn in Vlaanderen en haar internationale operaties in alle werelddelen (29 landen) vanuit Antwerpen aan te sturen.
13
Stefan
Yves
Karl
Stefan Huts (18.11.1983)
Yves Huts (21.05.1979)
Karl Huts (30.12.1977)
Stefan is de jongste telg van de familie. In
Yves studeert handelswetenschappen in
Karl studeert rechten in Namen, Rome en
zijn scholierentijd is hij lid van verschillende
Antwerpen en sound engineering in Brussel.
Leuven en haalt een MBA aan de Vlerick
jeugdbewegingen, waaronder KSA St-Jan
Tijdens zijn studies is hij ook intensief bezig
school in Gent. Na zijn studies wordt hij advi-
en de Luchtcadetten. Al snel wordt
met muziek. Hij maakt muziek en speelt als
seur op het kabinet van Minister voor
duidelijk dat zijn studiekeuze beïnvloed zal
gitarist in de Vlaamse metalgroep
Overheidsbedrijven Rik Daems. Hij zit in het
worden door sport en avontuur. Via de
Axamenta (van 1997 tot 2003).
oog van de storm: faillissement SABENA,
Luchtcadetten krijgt hij de smaak voor het
privatisering Belgacom en de Post, herstruc-
leger te pakken. Hij schrijft zich in voor een
In 2002 is hij betrokken bij de oprichting van
turering van de federale financiële instellin-
opleiding tot officier aan de Koninklijke
de nieuwe Vlaams-Nederlandse heavy
gen, verkoop van gebouwen, enz.: kortom
Militaire School (KMS). Na een voorberei-
metalgroep EPICA. Hij wordt de basgitarist
de afbouw van de staatsbedrijven.
dend jaar wiskunde in de voormalige
van deze succesrijke groep. De hoogste
cadettenschool van Laken vangt hij zijn
positie van de groep is nr. 8 in de
In 2002 begint hij onderaan de ladder als
studies aan in de schoot van de 142e
Nederlandse charts. De groep haalt ook de
arbeider bij Katoen Natie. Via diverse
Promotie Alle Wapens. In 2006 studeert hij af
top 100 charts in Duitsland, België, Frankrijk,
operationele functies groeit hij door tot
als licentiaat in de Militaire en
Zwitserland en Oostenrijk.
CEO van de containerterminal van de
Aeronautische wetenschappen.
groep in het Uruguayaanse Montevideo. Na zijn studies maakt Yves van zijn hobby
Na de KMS vertrekt hij voor een jaar naar
zijn beroep. Hij componeert muziek en
de Infanterieschool te Aarlen om aanslui-
speelt piano, synthesizer, gitaar en basgi-
tend in de Schoolcompagnie van Marche-
taar. Samen met zijn moeder Karine schrijft
les-Dames zijn stage te volbrengen als
hij in 2005 een musical over de geschiede-
kader bij de paracommando’s. Nadat hij
nis van Katoen Natie. Op de viering van de
de felbegeerde wijnrode muts heeft
150ste verjaardag van Katoen Natie is deze
verkregen, vervoegt hij als pelotonscom-
musical het hoogtepunt. Yves heeft zijn
mandant de 22e Compagnie van het 3e
handen vol met EPICA. De groep verzorg-
Bataljon Parachutisten. Met 3 Para vertrekt
de al 670 optredens in 46 landen.
hij in 2009 voor vier maanden naar Kosovo voor een vredesondersteunende missie.
Eind 2010 wordt Yves ook actief in de
Twee jaar later neemt hij, als 2e comman-
bedrijvengroep. Hij neemt de verantwoor-
dant van de 17e Compagnie, deel aan de
delijkheid voor het vastgoedbeheer op
ISAF-missie in Afghanistan.
zich. Hij blijft nog wel verbonden met EPICA en de muziekwereld.
15
De intentie van de familie: mecenaat en “good citizenship” Met haar inzet voor kunst en cultuur wil de familie Huts zich engageren voor een betere samenleving. De familie geeft op die manier uiting aan haar verbondenheid met stad, regio en gewest en aan haar geloof in “good citizenship”.
Bewaker van culturele doelstellingen De familie Huts beschouwt het als haar taak om te waken over het kunst- en cultuurgebeuren van de familie, de bedrijvengroep en de instellingen in de periferie van de groep. De familie heeft resoluut gekozen om daarmee bij te dragen tot het publieke welzijn van volk, stad, regio en de plaatsen waarmee de familie en/of de bedrijvengroep bindingen heeft. De familie ziet erop toe dat haar inzet op dit vlak efficiënt gebeurt en er geen middelen verloren gaan of verspild
Mecenaat
worden aan nutteloze bureaucratie of
De kunstwerken zijn eigendom van een
inhoudsloze projecten.
filantropische stichting: de Pallas Athena Foundation. Deze foundation is dus de
Cultuurcharter van de KunstKamer
eigenaar van de kunstwerken. Zo vormen
De familie streeft duidelijke maatschap-
ze een afgescheiden doelvermogen
pelijke doelstellingen na. Die staan niet op
zonder patrimoniale binding met de
zichzelf maar sluiten o.a. aan bij het totaal-
bedrijven of de familie. Er wordt boven-
concept van de KunstKamer van VOKA
dien statutair op toegezien dat er ook in
(Kamer van Koophandel van Antwerpen).
de toekomst geen patrimoniale bindingen
De KunstKamer heeft een cultuurfilosofie
kunnen ontstaan.
uitgewerkt over kunst, cultuur en economie. De familie draagt de principes
De familie waakt er wel over dat
van deze filosofie mee uit.
filantropie en marketing elkaar versterken. De filantropie geniet van de financiële onderbouw die de groep Katoen Natie levert en de bedrijvengroep geniet van een krachtige branding en het respect van de samenleving voor haar inspanningen.
17
Een filantropische stichting: Pallas Athena Foundation De kunstverzameling is eigendom van een stichting: de Pallas Athena Foundation. Die vormt een juridisch afgezonderd doelvermogen. Daardoor wordt een kader gecreëerd waarbinnen een langetermijnvisie kan worden ontwikkeld.
Langetermijnvisie
Filantropie en uitstraling gaan samen
De Pallas Athena Foundation biedt het
Het kunst-en cultuurgebeuren is
grote voordeel dat er een belangrijk kader
filantropisch d.w.z. dat de werking gebeurt
ontstaat. Binnen dit kader kan op zeer
in het publiek belang zonder winstoog-
lange termijn gedacht worden. Kunst en
merken. Dat neemt niet weg dat de
cultuurbeleid kunnen uitgewerkt worden
bedrijvengroep een tegenwaarde krijgt
in functie van een langetermijnvisie,
voor haar financiële steun onder de vorm
zonder dat moet rekening gehouden
van uitstraling, naamsbekendheid, imago,
worden met verkopen, realisatie van
prestige, klantenbinding, creatie van een
meerwaarden, investeringsrendementen,
unieke werkomgeving,…
successie,… Het beleid kan uitgestippeld worden in functie van het kunstpatrimonium en de creatie van toegevoegde waarde voor
De doelstellingen van de stichting A het verwerven, behouden en restaureren van kunstwerken en ze voor het grote publiek toegankelijk
stad, regio, gewest en land.
maken; B de kunstwerken tentoonstellen in geschikte locaties en ze bewaren in aangepaste omstandigheden; C de kunstwerken beschikbaar stellen voor academisch en wetenschappelijk onderzoek en bijstand verlenen aan dergelijk onderzoek; D het promoten van de kunstwerken zodanig dat ook hun culturele waarde zal stijgen; E
andere filantropische of liefdadige doelstellingen die in overeenstemming zijn met de hierboven opgesomde doelstellingen.
19
B -2060 Ant werpen Tel. +32 (0)3 221 68 11 Fax +32 (0)3 221 68 10
[email protected] w w w.katoennatie.com
11067
Van Aerdtstraat 33
www.sprengers.be
Art in Headquarters v.z.w
