Kunst en cultuur in Groningen: energie voor de regio
Kunst en cultuur in Groningen: energie voor de regio
Kunst en cultuur in Groningen: energie voor de regio
Kunst en cultuur in Groningen: energie voor de regio
Aan de vooravond van de Provinciale verkiezingen willen wij u, de Statenleden, bestuurders, beleidsmakers en burgers, graag deelgenoot maken van onze gedachten over de betekenis van kunst en cultuur voor Stad en Ommelanden. In de Provinciale Cultuurnota 2013 – 2016 stelt u dat cultuur van betekenis is voor de economie, de creatieve industrie, het toerisme en de kwaliteit van de woonomgeving. Volgens de Cultuurnota is cultuur bovendien bepalend voor onze kwaliteit van leven. Daarmee dragen kunst en cultuur bij aan de aantrekkelijkheid van de provincie Groningen, schrijft u. Wij onderschrijven dit standpunt volledig en wij zetten ons er hard voor in om dit tot uitvoer te brengen, zowel in de provincie als ver daarbuiten.
Op dit moment schrijft u de nieuwe verkiezingsprogramma’s. Als culturele sector willen wij graag een paragraaf daarin verwerven, waarin u in lijn met de cultuurnota 2013-2016, aangeeft wat uw partij van belang vindt aan kunst & cultuur in de provincie. Enige handreikingen vindt u op de volgende drie pagina’s en wat ons betreft vormt dit stuk het begin van een doorgaande dialoog. Wij verwelkomen daarom alle soorten reacties op dit bericht van harte.
In Groningen Je bent in Groningen, maar hier ben je dat niet, dit is een onbekende plek, dit is een gedicht in deze stad. Waarin je al die jaren kwam en ging, door altijd zon, altijd regen, altijd wind, totdat je hier stond, en dit las. Je kwam en gaat weer weg, ook nu zo zal het blijven tussen ons, ik ben een onbekende plek Rutger Kopland
“Creativiteit is geen extraatje: het maakt mensen flexibel, vindingrijk en beter in staat zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden” Mark Mieras in Trouw
Kunst en cultuur in de provincie Groningen Kunst en cultuur spelen een belangrijke rol in het DNA van veel Groningers, zowel in Stad als in Ommeland. Wanneer de provincie investeert in cultuur wordt de cultuur van de gehele regio versterkt. Een levendig cultureel klimaat zorgt voor een beter (internationaal) imago van de regio, een impuls voor de werkgelegenheid en een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven. De campagne ‘Er Gaat Niets Boven Groningen’ en ‘Verhalen van Groningen’ krijgen inhoudelijk pas betekenis door de mate waarin de kunsten, cultuur en erfgoed in de gehele provincie leven.
“Kunst en cultuur maken ons gezond, slim en gelukkig” Pascal Gielen
Maar ook de sociale cohesie, het persoonlijk welbevinden en het onderwijs profiteren mee. Kunst en cultuur hebben een positief effect op alle beleidsthema’s. Zo bleek ook weer in het Waarde van Cultuur onderzoek van Pascal Gielen (2014, RUG, directeur centrum Arts in Society).
Kunst en cultuur maken de regio Groningers zijn trots op hun regio en stad. De verbeeldingskracht die ten grondslag ligt aan alle vormen van cultuur maakt de stad en het platteland rijker. Het bindt de bewoners met hun omgeving en maakt Stad en Ommelanden aantrekkelijker voor bezoekers; iedereen heeft baat bij een florerende culturele sector. Kunst en cultuur zijn verweven met de gehele provincie en hebben een breed maatschappelijk effect. Bovendien zou de gehele Waddenregio als cultuurhistorisch gebied beschouwd moeten worden. Deze gedeelde cultuur verbindt ons met onze buren. Van Leeuwarden Culturele Hoofdstad in 2018 tot Assen en onze stedenpartners Oldenburg, Bremen en Hamburg. U kent de uitspraken over Groningen: wij hebben lef en lopen voorop; er is hier veel ruimte voor talent en er is in de breedste zin van het woord ruimte voor vernieuwing in onze provincie. Daarnaast is ons karakter nuchter, eigenzinnig en dwars. Laat Groningen dat beeld waarmaken. De cultuurpartners herkennen zich in dat imago en brengen het graag in praktijk.
“Zou je als kunstenaar met en door je werk ruimte voor een politieke discussie kunnen genereren? Hoe kun je met beelden een opening creëren in het denken? Men is bang dat politisering onmiddellijk leidt tot instrumentalisering van de kunst. Die angst is begrijpelijk maar geen reden om de verbinding met theorie en politiek te ontlopen. Ik verlang ernaar om kunst weer in de samenleving te plaatsen. Essentieel is dat kunst geen theorie is of politiek maar kunst.” Aernout Mik, 2007 in magazine Metropolis M
Cultuur als Kunst en cultuur maken ons gezond, economische aanjager slim en gelukkig Kennismaken met kunst en cultuur zorgt voor persoonlijke ontwikkeling en sociale binding. Grenzen verkennen, buiten de kaders denken, op het verkeerde been worden gezet: kunst en cultuur dagen je uit. Het kritische, creatieve en innovatieve denkvermogen van inwoners van de stad wordt aangescherpt door kunst en cultuur. Dat is niet alleen van belang voor het welzijn van de mensen; het zijn belangrijke competenties op de hedendaagse arbeidsmarkt. Onderschat daarbij het belang van talent ontwikkeling niet. Het op jonge leeftijd voeden van talent is essentieel voor het zelfbeeld en zelf vertrouwen van kinderen en jongeren. In Groningen moet iedereen de kans krijgen om het beste uit zichzelf te halen. Wie doorbreekt, vormt een rolmodel voor andere Groningers; dit stimuleert de trots van Groningers op hun regio en het vertrouwen dat je niet naar de Randstad hoeft om je dromen te verwezenlijken. Kunst en cultuur zijn het “nieuwe gas” van de Groningse regio. Voed deze basis en geef het ruimte om te groeien.
“Cultuur is verbonden met het verlangen van mensen om betekenis te geven aan het leven” Jet Bussemaker
Culturele activiteiten brengen mensen bij elkaar om te delen wat mooi, goed of interessant is. De culturele instellingen investeren op deze manier in sociale betrokkenheid tussen verschillende mensen en tussen mensen en organisaties. Door te participeren in kunst- en cultuurprogramma’s voelen bewoners zich eigenaar van hun wijk, stad, dorp en regio. Verbondenheid is het sleutelwoord tot een aan gename leefomgeving. Door de gedifferentieerde bevolkingssamenstelling met relatief veel nieuwe bewoners in Stad en veel oorspronkelijke bewoners in de Ommelanden is die verbondenheid geen vanzelfsprekend gegeven. Cultureel erfgoed slaat bruggen tussen vroeger en nu en zorgt voor een gedeeld verleden. De combinatie van een levendig cultureel klimaat en een grote diversiteit zorgt voor een balans tussen de grootstedelijke en landelijke uitstraling van deze provincie.
De investering in kunst en cultuur levert meer op dan ze kost. Werkgelegenheid is de belangrijkste motor van de hedendaagse economie. Het aantrekken en stimuleren van bedrijvigheid is daarom een belangrijke opgave voor de regio. De culturele sector levert zelf werkgelegenheid op, maar creëert daarnaast een goed vestigings klimaat. Bedrijven vestigen zich bij voorkeur in regio’s met een breed en divers cultureel aanbod. Kweek vruchtbare grond voor de nieuwe economieën. Kunst en cultuur dragen bij aan de kenniseconomie, creatieve industrie en kennisregio en creëren kansen voor de gehele provincie als creatieve en innovatieve hotspot, met bloeiende nieuwe sectoren zoals ICT, media, entertainment, vormgeving, architectuur, computer, games, mode, reclame en design. Kunst en cultuur verhogen de welvaart en het welbevinden en geven de regio smoel. Verzilver de kansen die er liggen, door jong ondernemerstalent en creatieve innovators te stimuleren en deze te profileren als meerwaarde voor de provincie Groningen. Van Hornhuizen tot in Stad.
“Het platteland is de onbekende frontlinie van de verandering” Rem Koolhaas
Hoe meer culturele voorzieningen, hoe meer hoogopgeleide inwoners
Verbinding platteland met stad in een Noordelijke omgeving Kunst en cultuur bereikt alle inwoners van de provincie Groningen en maakt de Noordelijke omgeving trots. Als cultureel ondernemers zien wij dat de stadse instellingen de afgelopen jaren steeds meer impact en context bieden aan thema’s uit de landelijke omgeving en provincie, zoals krimp, werk en landschap. Mooie voorbeelden hiervan zijn de theaterproductie Mansholt (Ellerhuizen, Hornhuizen & Midwolda), project van Grand Theatre Groningen, de krimp-expositie van Noorderlicht, Mijn Ede van het NNT, openluchtconcerten van het NNO in Blauwe Stad, de productie Niemandsland van De Steeg/ Club Guy & Roni en Het Houten Huis dat zowel jeugd uit de regio naar de stad laat komen voor voorstellingen in het theater als ook actief is op scholen met kleinere producties.
“Logica brengt je van A naar B, fantasie brengt je overal.” Einstein
“Nu het spook van de bevolkingskrimp opdoemt [zal het] belang van cultuur in de toekomst voor stad en regio waarschijnlijk alleen maar groter worden. Een regio met een sterke centrumstad heeft minder kans op krimp en leegstand dan een regio die een dergelijke aantrekkelijke stad ontbeert, zoals Emmen en omgeving. Die regio zal op de langere termijn dan ook meer kans op krimp hebben dan Groningen.” Gerard Marlet, Het belang van cultuurstad Groningen, Atlas voor gemeenten
Mensen wonen liever in een regio waar cultureel wat te kiezen valt. Groningen heeft een befaamde universiteit en omvangrijk hbo- en mbo-onderwijs. Breng de werkgelegenheid en het culturele aanbod op peil om deze mensen aan de Noordelijke regio te kunnen binden. Kunst en cultuur zijn bepalend voor het imago van Groningen. De belangrijkste reden voor (internationale) toeristen, wetenschappers en studenten om naar de regio te komen is cultuur. Een rijk cultureel aanbod is dus essentieel in gebiedsmarketing.
Groningen heeft ijzersterke merken die de regionale economie een impuls geven, van Noorderzon tot het Groninger Museum, van Bourtange tot Museum Nienoord. Help ze volledig tot bloei te komen en versterk daarmee de economische fundering van de regio. Laat de internationale aantrekkingskracht van het culturele aanbod voor zich spreken, nodig uit tot (internationale) samen werking en voed de ambities op het vlak van uitwisseling.
Kansen Investeer in kunst en cultuur. Maak gebruik van de mogelijkheden voor stad en platteland. Zie kunst en cultuur als instrument voor verbetering van de Noordelijke economie, vestigingsbeleid, onderwijs en sociale cohesie. Lever een actieve bijdrage aan de nieuwe Kunstenplan-periode: Behoud de basisinfrastructuur van Noord-Nederland en breid hem eventueel uit. Zoek de samenwerking tussen stad en provincie, zeker nu de Rijksoverheid zich verder terugtrekt. Creëer een actieve dialoog en een Noordelijk beleid op het gebied van cultuureducatie, voorzieningenniveau en cultuurinstellingen. Investeer in netwerken tussen bedrijfsleven, cultuur en bestuur. Samen staan we sterk; we delen meer overeenkomsten dan verschillen in Noord Nederland. Van Leeuwarden Culturele Hoofdstad in 2018 tot stedenpartners Oldenburg, Bremen en Hamburg. Zoek verbinding. Bied culturele instellingen ruimte voor innovatie en experiment. Geef cultuur vooral ruimte en tijd. Sluit aan bij de behoeften van de inwoners van Groningen en werk mee aan de ontwikkeling van vaardigheden benodigd in de 21e eeuw.
Zet actief in op de kwaliteit van kunstproducenten en -presentatoren die in de stedelijke omgeving van Groningen vele inwoners van de provincie bereiken. Nodig uit tot internationale uitwisseling van kennis en aanbod en versterk hiermee het profiel van de regio. Stimuleer cultuureducatie en laat jongeren ermee in aanraking komen. Investeer in de hele piramide. Er is geen top mogelijk zonder brede basis. Wijs inwoners op wat kunst en cultuur te bieden heeft. Sluit als provincie aan bij de oude en nieuwe geschiedenis van de gehele regio (en de aangrenzende provincies). Laat mensen die geschiedenissen delen. Vraag van culturele instellingen dat ze zich blijven(d) inzetten voor verbintenissen tussen stadjers, dorpelingen, bewoners van de Ommelanden en tussen (culturele) bezoekers, toeristen en inwoners. Dit laat het cultuuraanbod groeien en vergroot de binding tussen de stad, het platteland en de snel veranderende wereld om ons heen.
Namens alle kunst & cultuurliefhebbers, gezamenlijk ondertekend door:
Gitta op den Akker
Museum Nienoord
Dirk Nijdam
Stichting Groninger Forum
Gerrit Alssema
Landgoed Borg Verhildersum
Jacolien de Nooij
Haydn Jeugd Strijkorkest.
Robert Bangma
Vera, Club voor the international Pop Underground & Simplon
Nynke Oele
Maker Faire Groningen
Joost Oomen
Stadsdichter Groningen
Ien Oostindie
Theater te Water
Andreas Blühm
Groninger Museum
Peter Breukink
Stichting Oude Groninger Kerken.
Ton Broekhuis
Noorderlicht
Bianca Pander
De Nacht van Kunst & Wetenschap
Henk Pijlman
College van Bestuur Hanzehogeschool Groningen
Jan Brouwer
Bij Vrijdag
Marjon Edzes-Posthumus
Stichting Landgoed Fraeylemaborg
Gaby Poell
GR-ID
Femke Eerland
Noorderzon Performing Arts Festival Groningen
Harry Romijn
Gronings AudioVisueel Archief (GAVA) / Poparchiefgroningen
Harrie van den Elsen
School of Performing Arts Hanzehogeschool Groningen (Prins Claus Conservatorium Dansacademie Lucia Marthas)
Rolien Scheffer
Stichting Literaire Activiteiten Groningen (SLAG)
Frits Selie
Soundsofmusic festival
Hesther le Grand
Stichting ZomerJazzFietsTour
Lejo Siepe
Stichting Beeldlijn
David van Griethuysen
Het Houten Huis
Peter Sikkema
Eurosonic Noorderslag/De Oosterpoort
Hendrik Andries Hachmer
Veenkoloniaal Museum Veendam
Paul Smelt
Grand Theatre Groningen
Harmen van den Hoek
Club Guy & Roni
Nynke Stellingsma
Theo Hoek
libau adviesorganisatie voor ruimtelijke kwaliteit
De Oosterpoort & de Stadsschouwburg Groningen
Elmer Sterken
Rijksuniversiteit Groningen
Theater De Steeg
Sarah Stiles
Hogeland Films / Stichting Hogeland in Beeld / MarneCultuur
Wendy Holtkamp Dago Houben
Eurosonic Noorderslag
Michiel Johannes Jansen
Overmorgenland
Koen Jantzen
Stichting De Noorderlingen (vooropleiding theater)
Harrie de Vries
Peter de Grote Festival
Annerie Knol
Martiniplaza
Ingeborg Walinga
Noord Nederlands Orkest
Monique Kremer
Bijzondere Locaties Groningen
Ruth Weites
Festival Hongerige Wolf
Marga Kroodsma
Jonge Harten
Jo Willems
Stichting Aa
Stichting Vier 5 mei (Bevrijdingsfestival Groningen)
Arie Wink
Noord Nederlands Toneel
Marijke van der Woude
CBK Groningen
Lambert Zwiers
VNO NCW Noord / MKB Noord
Academie Minerva Hanzehogeschool Groningen
Concept & ontwerp RATATA! ratata.nl
Teksten en bijdragen Robert Bangma Femke Eerland David van Griethuysen Harmen van den Hoek Paul Smelt
Colofon
Dorothea van der Meulen
Fotografie Pierre Borasci Karel Zwaneveld Harry Cock Ruben van Vliet Simon Bleeker Jan Willem Wennekes
Diederik van der Meide
Ingeborg Struyk
Urban House Groningen
Jan Wiebe van Veen
Noordelijk Scheepvaartmuseum
