KALSBEEK COLLEGE IN SAMENWERKING MET KIWANIS
SOLLICITEREN PROJECT
Naam: Klas:
Kalsbeek College
Kiwanis
SOLLICITEREN PROJECT
INHOUD: WIE BEN IK? DE ADVERTENTIE DE BRIEF HET GESPREK
NAAM:……………………………………………KLAS:………….
Pag. 2
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
VOORWOORD
Hallo vierde klasser Handel. Voor je ligt een boekje wat je gaat helpen bij het solliciteren naar een baan. Dit boekje helpt je in zes stappen door het proces van solliciteren. Je gaat beginnen met kijken naar je eigen interesses en je eindigt met een gesprek. De gesprekken worden afgenomen door leden van de Kiwanis serviceclub. De meeste lessen worden gegeven door de docenten Handel. De les over de brief wordt ook gegeven door je docent Nederlands. Na deze lessen en het gesprek krijg je twee cijfers. Een cijfer voor Nederlands en een cijfer voor Handel. Let goed op de data wanneer iets af moet zijn of wanneer je het gesprek hebt. Succes. Je docenten
Pag. 3
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
KIWANIS K
I W A N I S
W
O E R D E N
Kiwanisclub Woerden „t Groene Hart is een serviceclub die is opgericht op 7 februari 2004. Onze Kiwanisclub in Woerden is een onderdeel van een wereldwijde organisatie met ruim 350.000 leden waarvan ruim 2300 in Nederland. Sponsorclubs zijn Kiwanisclub Gouda en Kiwanisclub Alphen aan den Rijn. De naam "Kiwanis" is van Indiaanse oorsprong en werd afgeleid van de uitdrukking "Nunc Keewanis". Dit betekent zoveel als "Laat zien wie en wat je bent". Kiwanisclub Woerden „t Groene Hart is in eerste instantie een vriendenclub, (zakelijk) netwerken is van secundair belang. Daarnaast wordt (financiële) hulp en ondersteuning gegeven aan de zwakkeren in onze omgeving. Serving the Children of the World is daarom ons motto en raakt ons allemaal, waarbij de 'World' in Woerden begint ! Daarbij prevaleert een „Hands on„-mentaliteit boven het verstrekken van geld. De benodigde gelden sprokkelen wij bij elkaar door het organiseren van projecten. Deze projecten worden georganiseerd onder verantwoordelijkheid van de daarvoor opgerichte “Stichting Fundraising Kiwanisclub Woerden ‟t Groene Hart”. Op dit moment bestaat de onze club uit 22 actieve leden. Leeftijd, ras, geslacht, politieke of religieuze overtuiging spelen geen rol; wij streven naar diversiteit. In het algemeen komen voor steun in aanmerking verzoeken die te maken hebben met kinderen in Woerden en omgeving, maar ook wereldwijd.
Pag. 4
sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
DOEL VAN HET PROJECT Mensen die werkzaam zijn in het bedrijfsleven of bij de overheid, merken dat sollicitanten zich in het algemeen onvoldoende presenteren in hun sollicitatiebrief en/of in hun sollicitatiegesprek. Het doel van dit project is, dat jullie enige ervaring opdoen en zodoende je vaardigheden vergroot om succesvol te solliciteren.
ORGANISATIE VAN HET PROJECT Het project bestaat uit zes stappen. Stap 1:
Je maakt een beschrijving van jezelf aan de hand van drie vragen: 1. Wie ben ik? 2. Wat wil ik? 3. Wat kan ik?
Stap 2:
Als je deze drie vragen beantwoord hebt, ga je naar advertenties zoeken die daarbij passen.
Stap 3:
Je schrijft een sollicitatiebrief met een curriculum vitae.
Stap 4:
Je oefent het sollicitatiegesprek op school m.b.v. video-opnamen.
Stap 5:
Je gaat naar een bedrijf in Woerden, waar mensen van Kiwanis het sollicitatiegesprek met je voeren.
Stap 6:
De mensen van Kiwanis zullen het gesprek met je evalueren.
Pag. 5
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
BELANGRIJKE AFSPRAKEN Om dit project goed te laten verlopen zijn er al een aantal afspraken gemaakt. Afspraken over de tijd, de plaats en de inhoud van de lessen. Pak zo je agenda en noteer de data die voor jou belangrijk zijn. VERSTUREN VAN DE BRIEF: PER MAIL
Uiterlijk 1 oktober 2010 Aan: (komt later) Onderwerp: Sollicitatieproject+ je naam Bijlage: 1 bestand met een Brief in Word + CV in Word (plus pasfoto) + de advertentie.
SOLLICITATIEGESPREK:
in week 44
BIJ LES 2:
week 35/36 nadenken over de drie vragen.
BIJ LES 3:
week 36/37 advertenties zoeken en uitknippen.
BIJ LES 4:
week 37/38 weten hoe een sollicitatiebrief geschreven moet worden.
BIJ LES 5:
voor 5 november thuis een sollicitatiegesprek voeren.
VOORWAARDEN BIJ HET ZOEKEN VAN EEN ADVERTENTIE:
VOORWAARDEN BIJ HET SCHRIJVEN VAN DE SOLLICITATIEBRIEF.
VOORWAARDEN BIJ HET OPSTUREN VAN DE SOLLICITATIEBRIEF.
Pag. 6
Er moet sprake zijn van een serieuze advertentie.
Op de advertentie moet je een serieuze sollicitatiebrief schrijven.
Bij de brief per mail voeg je een kopie van de door jou gekozen advertentie. Bijv. via een scanner. Pasfoto rechtsboven op het CV. Digitale bestanden per mail. Maak er 1 bestand van met je eigen naam.
sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
PERSONEN BETROKKEN BIJ DIT PROJECT: Van Kiwanis:
Bij het maken van dit boekje 11 personen
Van Kalsbeekcollege:
Bij het maken van dit boekje 5 personen
HOE MOET JE DIT BOEK GEBRUIKEN? Na het voorwoord en de belangrijke data tref je achtereenvolgens de lessen aan die in de klas gegeven zullen worden. In de les zal er niet genoeg tijd zijn om iedere regel te behandelen, veel zal afhangen van je eigen inzet. Ook zal er niet genoeg tijd zijn om ieder persoonlijk te helpen, dus weer zal alles afhangen van je eigen inzet. Gebruik dit boekje dan ook helemaal. Breng het geleerde in praktijk en gebruik het ieder keer als je solliciteert.
WAT JE NOG MEER MOET WETEN Gezien het examenprogramma kunnen we aan dit project op school niet meer dan 5 á 6 lessen besteden. Je zult daarom de meeste energie er zelf in moeten stoppen en wel thuis. Om je een idee te geven hoeveel mensen er bij dit project betrokken zijn buiten de leerlingen om: van Kiwanis ongeveer 11 mensen en van onze school 5 mensen, dus in totaal 16. Wat wij van jullie verwachten is een inzet van 100%, aan ons zal het niet liggen.
Pag. 7
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Aantekeningen:
Pag. 8
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
INTRODUCTIE
Les: Docent(e): Lokaal: Huiswerk:
1 EWK 143 lezen tot de volgende les, thuis advertenties zoeken.
INLEIDING Solliciteren wordt een steeds hardere aangelegenheid. Steeds meer sollicitanten moeten met elkaar concurreren voor een (leuke) baan. Daarnaast zijn ook steeds meer sollicitanten zich ervan bewust dat ze zich goed moeten presenteren. Voor mensen aan de “andere zijde” is het ook niet gemakkelijk: zij moeten kiezen uit een groot aantal sollicitanten om te proberen de persoon met de juiste kwaliteiten te vinden bij de eisen die aan een bepaalde vacature gesteld worden
HOE DENKT DE “ANDERE ZIJDE”? De mensen aan de “andere zijde” kortom de werkgevers, hebben verschillende mogelijkheden om de juiste persoon te vinden. In de eerste plaats door vooraf goed na te denken over de eisen die aan de vacature worden gesteld. Deze eisen worden in de advertentie vermeld zodat niet iedereen in het wilde weg kan solliciteren maar alleen zoveel mogelijk mensen die aan de eisen voldoen. In de tweede plaats door de sollicitatiebrieven te analyseren. Na een grondige analyse kan er geselecteerd worden. In de derde plaats door het uitvoeren van één of meerdere sollicitatiegesprekken. In de vierde plaats door het (laten) uitvoeren van een psychologisch onderzoek.
Pag. 9
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
HOE PAK JIJ DAT AAN? In deze lessenserie geven we een manier van aanpakken aan die je bij aanvang van het sollicitatiegesprek op gelijke hoogte, wat betreft de voorbereiding, moet brengen als de “andere zijde”. Denk voor een gesprek goed na waarom je van baan wilt veranderen of aan een baan wilt beginnen en wat je zegt tegen je toekomstige werkgever over waarom je van baan wilt veranderen of van school af wilt gaan. Voor je echter zover bent moet je zelf eerst weten wie je bent en wat je wilt. Je zit nu misschien in de goede studierichting maar voor hetzelfde geld had je liever een andere richting gekozen. De keuze voor die richting heb je in de tweede klas gemaakt, daar kan inmiddels veel in veranderd zijn. Vandaar dat de volgende les zal gaan over: “wie ben je, wat wil je en wat kun je”. Die les zal gegeven worden door de leraar. Dit programma geeft na afloop precies jouw favoriete keus aan. De volgende les zal gaan over het zoeken van de juiste vacature bij jou. Wil je dit goed doen dan moet je de voorgaande les wel goed hebben afgesloten. In de inleiding heb je al gelezen dat de “andere zijde” veel tijd stopt in het maken van de vacature. Het is nu aan jou deze heel goed te lezen en te analyseren. Wat willen ze precies en past dat bij mij. Ga niet ergens op solliciteren wat jij niet echt wilt. Het schrijven van de brief kan een zeer tijdrovende zaak zijn. Wij geven je geen standaardbrief. We geven je de lay-out van een aantal brieven. Het voorbereiden van het gesprek is voor jou zo belangrijk omdat je daarin nog helemaal geen ervaring hebt. We zullen dat doen met behulp van een videocamera zodat je achteraf nog eens kunt zien wat je gedaan hebt. Na deze lessen zijn wij klaar. Jij moet het dan waar maken tijdens het gesprek, dat afgenomen zal worden door mensen die lid zijn van Kiwanis.
Pag. 10
sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
WIE BEN IK? WAT WIL IK? WAT KAN IK?
Les: Docent(e): Lokaal: Huiswerk:
2 EWK 143 lezen tot de volgende les.
FORMELE EN INFORMELE EISEN Wanneer je een leuke baan ziet, moet je eerst op een rijtje zetten of je wel geschikt bent voor deze baan. Met andere woorden: voldoe je aan de eisen? De eisen voor een baan kunnen we verdelen in twee groepen. a. De eisen die duidelijk controleerbaar en zichtbaar zijn. Dit is bijvoorbeeld een VMBO-diploma, een getuigschrift. (de formele eisen) b. De eisen die niet duidelijk zichtbaar zijn en die door iedereen anders worden gewaardeerd. Dit zijn bijvoorbeeld de “goede contactuele eigenschappen” die vaak worden gevraagd. (de informele eisen) Hieronder zie je een advertentie waarin een aantal formele en informele eisen zijn genoemd.
Pag. 11
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
De formele eisen in deze advertentie zijn bijvoorbeeld “een goede typevaardigheid” want dit kun je laten zien aan de hand van het typediploma. De informele eisen die gesteld worden zijn bijvoorbeeld “representatief zijn” en een “zelfstandige en collegiale instelling hebben”. Verder zou je je kunnen afvragen of de VMBO-opleiding het uiterste van je gevergd heeft, kun je nog meer? Kun en wil je nog verder leren? Ben je bescheiden? Kun je goed leiding geven? Weet je precies wat je kunt dan denk je na over wat je wilt!
WAT WIL IK PRECIES? Neem je na de opleiding op het VMBO al het werk aan dat je wordt aangeboden of hou je je liever bij het werk waar je je prettig bij voelt of studeer je verder? Dit is niet alleen belangrijk voor jou maar ook voor de werkgever, die er het meeste bij gebaat is wanneer een werknemer de juiste taken verricht en zich thuis voelt binnen het bedrijf of de organisatie. Het is goed om jezelf enkele vragen te stellen voordat je op zoek gaat naar werk, bijvoorbeeld:
Wil ik een administratief beroep uitoefenen in: -
De industrie? De handel- en de commerciële dienstverlening? De niet-commerciële dienstverlening?
Wil ik parttime werken? Wil ik wel of niet werken met computers? Wil ik veel of weinig contact met collega‟s?
SOLLICITEREN VANUIT EEN BAAN NAAR EEN ANDERE BAAN Tot nu toe hebben we alleen gesproken over solliciteren wanneer je nog geen werk had. Natuurlijk kun je ook solliciteren naar een andere baan. Daar kun je verschillende redenen voor hebben: Meer verdienen Slechte werksfeer in je huidige baan Dichter bij huis werken zodat je minder hoeft te reizen Een parttime functie Ander soort werk
Pag. 12
sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Tijdens een sollicitatiegesprek wordt bijna altijd gevraagd waarom je van baan wilt veranderen. Het is dan niet direct tactvol om te zeggen dat je meer wilt verdienen. Je kunt ook zeggen: “Deze baan vind ik een aardige promotie” of “Ik kan hier hogerop komen”.
INHOUD VAN DE LES Aan het einde van deze les moet jij antwoord kunnen geven op de titel van deze les. Dit doe je m.b.v. de computer. De docent zal je het programma uitleggen waarna jij het uit kunt voeren. Voordat je echter zo ver bent moet je voor jezelf eerst opschrijven wat je nu al denkt. De docent zal je ook vertellen waar je uit kunt kiezen.
Pag. 13
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Test werkkwaliteiten: Wat zijn je belangrijkste persoonlijke kwaliteiten? Deze persoonlijkheidsvragenlijst geeft je inzicht in je werkkwaliteiten en vaardigheden. Dit kunt je gebruiken voor sollicitatiegesprekken, maar ook om te ontdekken welke vaardigheden goed bij je persoonlijkheid aansluiten.
Wat denk ik zelf?
Nu ga je het programma uitvoeren. Ga naar: http://public.cwicompetentie.nl
Doe de Werkkwaliteiten test Sla de uitslag op en print deze, doe de uitslag achterin dit boek. Wat kwam eruit na de test?
Had je dat gedacht?
Wat waren de verschillen?
Pag. 14
sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Test: werkwaarden Wat zijn je topwaarden? Deze vragenlijst geeft aan wat je motiveert. Je topwaarden zijn belangrijk voor je. Als je in je baan je topwaarden herkent, zal die erg motiverend zijn. Komen die niet voor, dan zal die baan je minder aanspreken.
Wat denk ik zelf?
Ga naar: http://public.cwicompetentie.nl
Doe de Werkwaarden test Sla de uitslag op en print deze, doe uitslag achterin dit boek. Wat kwam eruit na de test?
Had je dat gedacht?
Wat waren de verschillen?
Pag. 15
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Test: interesse Welke werkgebieden interesseren je? Deze vragenlijst geeft aan welke interessegebieden je interesseren. Meestal wil je een combinatie van de twee of drie belangrijkste interessegebieden terugvinden in een baan. Als je een opleiding zoekt, kun je die het beste zoeken in de richting die deze vragenlijst aangeeft.
Wat denk ik zelf?
Ga naar: http://public.cwicompetentie.nl
Doe de Interessevragenlijst VMBO/MBO Sla de uitslag op en print deze, doe uitslag achterin dit boek. Wat kwam eruit na de test?
Had je dat gedacht?
Wat waren de verschillen?
Het zou erg prettig voor je zijn als er nu wat duidelijkheid voor je is. Anders heb je nog wat huiswerk, want dan wordt het eens tijd dat je ontdekt wat je wel wilt.
Pag. 16
sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
DE ANTWOORDEN: Schrijf hieronder de antwoorden op de drie vragen:
WIE BEN IK:
WAT WIL IK:
WAT KAN IK:
Bedenk dat een sollicitatiegesprek ook gebruikt wordt om afspraken te maken, bijvoorbeeld over de hoogte van het salaris. Daarvoor moet je eerst weten wat je zelf wilt voordat je daar ja of nee op kunt zeggen. Een mondelinge afspraak is even rechtsgeldig als een schriftelijke dus weet wat je zegt.
Pag. 17
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Aantekeningen:
Pag. 18
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
DE ADVERTENTIE
Les: Docent(e): Lokaal: Huiswerk:
3 EWK 143 lezen tot de volgende les, thuis advertenties zoeken.
HOE VIND JE EEN GESCHIKTE VACATURE In de vorige les heb je een duidelijk(er) beeld kunnen krijgen over wat je precies wilt en wat je precies kunt. Dat maakt het zoeken naar een baan gemakkelijker omdat je ongeveer weet wat je wilt. Je kunt op verschillende manieren op het spoor komen van een vacature.
ADVERTENTIES IN DAGBLADEN, WEEKBLADEN EN VAKTIJDSCHRIFTEN De meest voorkomende en voor de hand liggende manier om een baan te vinden is schrijven op een advertentie. Deze advertentie kun je vinden in dagbladen (Telegraaf, Volkskrant, AD etc.); in weekbladen (huis-aan-huisbladen, omroepgidsen etc.): vakbladen (contactbladen voor verschillende overkoepelende organisaties etc.) en internet.
Hoe ziet nu zo‟n personeelsadvertentie eruit? De meest ideale personeelsadvertentie geeft je informatie over de volgende aspecten:
Inhoud van de advertentie: a. informatie over de organisatie: Dit gebeurt door bijvoorbeeld de naam, de doelstelling, het embleem, de aard van de werkzaamheden, plaats van vestiging, grootte van het bedrijf of de organisatie te vermelden.
b.
schets van de vacature: Dit gebeurt door bijvoorbeeld te vermelden waarom en waardoor de vacature is ontstaan: vertrek van de huidige werknemer, ziekte, uitbreiding van een bepaalde afdeling etc. Daarnaast wordt er een omschrijving van de werkzaamheden gegeven.
Pag. 19
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
c.
Kiwanis
functie-eisen: Hier wordt precies aangegeven wat er wordt verlangd van de sollicitant wil hij of zij de functie goed kunnen vervullen. Bijvoorbeeld: Opleidingsniveau: diploma‟s Talenkennis: moderne talen in het vakkenpakket. Leeftijd: minimum,maximum,binnen grenzen Geen bezwaren tegen: weekenddiensten, onregelmatig werk, overwerk. Eigenschappen: goede contactuele eigenschappen Representatief Goede telefoonstem
d.
schets van de arbeidsvoorwaarden: Hier kan het volgende worden genoemd: Salaris (conform CAO) Vakantietoeslag Aantal vrije dagen Verhuiskostenvergoeding Opleidingsmogelijkheden Proeftijd
e.
aanvullende informatie: Hieronder valt de naam van de persoon met wie je contact kunt opnemen binnen het bedrijf of de organisatie, de datum waarop de sollicitatiebrieven binnen moeten zijn, het vacaturenummer etc.
Niet in elke personeelsadvertentie staat al deze informatie. De advertentie zou te groot en dus te kostbaar kunnen worden. Op de volgende bladzijde zie je twee verschillende voorbeelden:
Pag. 20
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
MEER INFORMATIE OVER EEN BEDRIJF Als de advertentie je niet genoeg informatie geeft over een bedrijf dan kun je om meer informatie vragen bij de Kamer van Koophandel maar ook bij het bedrijf zelf of bij mensen die er werken. Zijn er onduidelijkheden over de baan dan kun je het bedrijf of de organisatie opbellen over meer informatie.
INHOUD VAN DE LES Thuis heb je al naar een advertentie gezocht die bij jou past en waar je graag zou willen werken. In deze les moet je die advertentie kritisch gaan bekijken op de eisen die er gesteld worden. Maak eerst een kopie van de vacature zodat je een nette vacature bij je brief kunt sturen. Gebruik pen en papier bij het analyseren en selecteren. Neem geen banen die je niet aankunt. Maak voor jezelf een lijstje van de informatie die het bedrijf geeft.
a. informatie over de organisatie: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------b. schets van de vacature: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------c. functie-eisen: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pag. 21
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
d. schets van de arbeidsvoorwaarden: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------e. aanvullende informatie: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TELEFONISCHE INFORMATIE: Je hebt nu de advertentie geselecteerd en geanalyseerd. Nu is het nog maar de vraag of wat jij gedacht had ook werkelijk klopt met wat het bedrijf bedoelde. Neem daarom altijd telefonische contact op met het desbetreffende bedrijf. In de advertentie staat met wie je contact kunt opnemen.
WAAROM BELLEN? JE KUNT JE VRAGEN KWIJT ZORG VOOR MAATWERK JE KRIJGT EEN EERSTE INDRUK JE HEBT CONTACT JE HEBT VERWIJZINGSMOGELIJKHEDEN BIJ DE ANDER GAAT EEN LAMPJE BRANDEN IS DE EERSTE SERIEUZE STAP IN SOLLICITATIEPROCEDURE!
Pag. 22
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
HET TELEFOONGESPREK ZELF a. Welke informatie geef je over jezelf? --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------b. Hoe begin je het gesprek? --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------c. Welke vragen stel je? --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------d. Welke afspraken maak je? ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pag. 23
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
DE SOLLICITATIEBRIEF
Les: 4 Docent(e): Nederlands Lokaal: Huiswerk: lezen tot de volgende les, maken sollicitatiebrief met lijst met persoonlijke gegevens, behorend bij jouw vacature.
EISEN VOOR EEN GOEDE BRIEF Het schrijven van een correcte sollicitatiebrief kunnen we verdelen in drie onderdelen. In de eerste plaats moet de brief een goede uiterlijke vormgeving en indeling hebben. In de tweede plaats moet de brief duidelijk, aantrekkelijk en volledig zijn wat betreft de inhoud. In de derde plaats moet alles correct zijn geformuleerd. De brief zal meestal bestaan uit twee delen, namelijk de sollicitatiebrief zelf en een bijgevoegde lijst met persoonlijke gegevens. Eerst gaan we dieper in op de brief, daarna behandelen we de bijlagen.
WELKE INHOUD MOET DE SOLLICITATIEBRIEF HEBBEN? Je schrijft je brief voor iemand die iets van je wilt weten. Wat zou je eventuele toekomstige werkgever willen weten? Waarschijnlijk in hoeverre jij voldoet aan de gestelde eisen in de advertentie. Lees daarom de advertentie goed door. Vermeld in je brief dat je aan deze eisen voldoet. Heb je nu alle vragen beantwoord die de ontvanger van de brief zich zal afvragen? Nee, want hij of zij wil waarschijnlijk ook weten hoe je aan de vacature bent gekomen en waarom nu juist jij op deze baan solliciteert. Je kunt bijvoorbeeld vermelden dat je geen bezwaar hebt tegen overwerken, dat je van plan bent een cursus te gaan volgen op boekhoudkundig gebied enz.
Pag. 24
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
OPBOUW VAN DE BRIEF Sollicitatiebrieven hebben een traditie. Dat wil zeggen dat ze vaak een ouderwetse inhoud en (soms ook) vormgeving hebben. Dat betekent een begin, een middenstuk en een slot. We behandelen de verschillende onderdelen.
a.
Aanhef: Uit de advertentie kun je meestal opmaken aan wie de brief gericht moet zijn. Als er niets bijstaat kun je de brief richten aan de directie van een bedrijf of aan de directie of het bestuur van een organisatie. Als je een naam weet, wees er dan zeker van dat je deze goed hebt geschreven. Probeer ook fouten te vermijden zoals: “Geachte heer”als het “Geachte mevrouw” had moeten zijn. Colleges en commissies hebben vaak een standaard aanhef, bijvoorbeeld: Geacht bestuur; Geacht college; Geachte leden van de sollicitatiecommissie.
b.
Eerste zin van de eerste alinea In de eerste zin van de eerste alinea vermeld je hoe je aan de vacature bent gekomen. In deze zin geef je antwoord op de vraag: “Waarom schrijf ik deze brief aan u?” De beginzin kan dus sterk verschillen door de manier waarop je aan de advertentie bent gekomen. Bijvoorbeeld: Bij het CWI vernam ik dat u een vacature hebt voor de functie van………. Van Mevrouw Wouters, directiesecretaresse bij uw firma, hoorde ik dat u een………. Met belangstelling las ik in de Telegraaf van afgelopen zaterdag………. In het AD van zaterdag 8 september jl., las ik uw………. Graag wil ik reageren op uw advertentie………. Hierbij neem ik de vrijheid te solliciteren naar de functie van………. Uw advertentie maakte mij zo enthousiast, dat ik hierbij wil reageren……….
c.
De eerste alinea In de eerste alinea kun je eventueel vermelden waarom je op zoek bent naar een baan: wil je van werk veranderen of heb je je opleiding afgerond.
Pag. 25
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
d.
Kiwanis
Het middenstuk Het middenstuk is belangrijk. In de eerste plaats geef je aan dat je aan de eisen voldoet. Je kunt aangeven welke kwaliteiten je (nog meer) bezit. Als je niet helemaal aan de gestelde eisen voldoet dan mag je er hier een opmerking aan wijden. Bijvoorbeeld: Hoewel ik niet geheel aan de door u gestelde eisen voldoe wat betreft leeftijd, ben ik toch van mening dat ik goed zal functioneren binnen de afdeling ver- koop. Ten tweede komt in het middenstuk je motivatie te staan. Waarom vind je deze vacature zo interessant, uitdagend of boeiend? Waarom wil je juist bij dit bedrijf werken? Waarom ben jij juist die persoon die wordt gevraagd? In deze alinea kun je je opleiding ook vermelden. Wees kort en helder. Je kunt verwijzen naar de bijlagen van de brief. Bedenk in de eerste plaats dat de sollicitatiebrief een zakenbrief is. Ga als het kan op alle eisen uit de advertentie in. Bijvoorbeeld: Het deed mij plezier in uw advertentie te lezen dat u belang hecht aan………. Ik heb ervaring opgedaan als administratief medewerker binnen verschillende……. Mijn jarenlange ervaring als verkoopster bij een groot winkelbedrijf kan mij uitstekend van pas komen binnen uw bedrijf …..
e.
Laatste alinea In de slotalinea kun je vermelden dat je bereid bent je sollicitatie mondeling toe te lichten. Daarnaast kun je ook de hoop uitspreken dat je spoedig iets hoort op je brief. Ook (nogmaals) als je niet aan de gestelde eisen voldoet, kun je dat hier nog eens vermelden met je compensatie erbij. Bijvoorbeeld: Hoewel ik niet over het, door u als voorwaarde gestelde ROCdiploma beschik, heb ik toch besloten te solliciteren omdat het door mij behaalde ROCdiploma zich kan meten met het Mavodiploma op het terrein van de praktijkvakken. Ik hoop spoedig van u een reactie te ontvangen. Indien u nadere inlichtingen wenst ben ik te allen tijde bereid deze sollicitatie toe te lichten in een gesprek.
Kalsbeek College
f.
Kiwanis
Afsluiting: Hoogachtend of Met vriendelijke groeten. Onderaan de brief je bijlagen vermelden.
WELKE INDELINGSMETHODEN ZIJN ER? Er zijn drie verschillende indelingsmethoden. Wij behandelen alleen de Nieuwe Amerikaanse indeling.
a.
Indeling van de brief. Allereerst zie je de indeling van de brief zonder tekst volgens de Nieuwe Amerikaanse methode. Deze methode is tevens gewenst op het centraal schriftelijk eindexamen. Let binnen de brief op de alinea indeling. Elke nieuwe alinea snijdt een nieuw onderwerp aan. --------------------Naam (jouw gegevens) Adres Postcode woonplaats Telefoon E-mail: --------------------Woonplaats, datum --------------------Naamblok werkgever --------------------
Geacht(e) -----------------------------bron, datum, vacature -----------------------------------------motivatie voor bedrijf/instelling--------------------------------------------------voor functie--------------------------------------------------------geschiktheid - - functie-eisen----------------------------------------------vragen om een gesprek-----------------------
Hoogachtend,
Je naam Pag. 27
Bijlage: Lijst van persoonlijke gegevens.
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Hieronder zie je een voorbeeld van een brief volgens de Nieuwe Amerikaanse methode.
Boris Baanjager Sollicitantenstraat 1 2222 AN AMSTERDAM Telefoon: 020-5645897 E-mail:
[email protected] Amsterdam, 1 september 2007
Triplo B.V. t.a.v. Dhr. J.A. Peters Mozartstraat 5 2092 WB AMSTERDAM
Geachte heer Peters, Naar aanleiding van uw advertentie in Het Parool van 24 augustus jl., waarin u sollicitanten oproept voor de functie van verkoper, deel ik u mede dat ik voor deze functie graag in aanmerking kom. Zoals uit de bijlage met persoonlijke gegevens blijkt, heb ik de gewenste vooropleiding. Omdat ik verder ruime verkoopervaring heb opgedaan in de winkel van mijn ouders, verwacht ik een goede start in uw bedrijf te kunnen maken. Voor de verdere gegevens over mijn persoon verwijs ik u naar de bijlage. Mijn interesse gaat vooral uit naar een betrekking als verkoper omdat ik gemerkt heb hierin prettig te kunnen werken. Ook heeft men gemerkt dat het omgaan met klanten mij niet slecht afgaat. Natuurlijk ben ik altijd bereid mijn sollicitatie mondeling toe te lichten. Met belangstelling zie ik uw antwoord tegemoet.
Hoogachtend,
Boris Baanjager.
Bijlage: 1 (lijst met persoonlijke gegevens)
Pag. 28
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
DE BIJLAGEN VAN DE BRIEF:
Welke bijlagen heeft de sollicitatiebrief? Een sollicitatiebrief kan de volgende bijlagen hebben: a. b. c. d.
lijst van persoonlijke gegevens kopie diploma, certificaat, getuigschrift pasfoto (indien gevraagd)(gevraagd nu) kopie cijferlijsten
De belangrijkste bijlage is wel de lijst van persoonlijke gegevens (het curriculum vitae). In de lijst van persoonlijke gegevens staan kort en overzichtelijk de gegevens over je personalia, je opleiding(en), je werkervaring, je referenties en eventuele overige belangrijke zaken. De lijst van persoonlijke gegevens is voor de ontvanger van de brief van groot belang; deze moet in één oogopslag jouw gegevens kunnen vergelijken met die van een ander. Bovendien kan jouw lijst van persoonlijke gegevens in een archief worden bewaard, als er dan nog eens een vacature komt kan naar jouw lijst worden teruggegrepen.
Op de volgende bladzijde zie je een voorbeeld:
Pag. 29
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
LIJST VAN PERSOONLIJKE GEGEVENS
Personalia naam : adres : postcode en woonplaats : telefoonnummer : geboortedatum/geboorteplaats: geslacht : nationaliteit :
Opleiding diploma vakkenpakket, niveau naam/adres school cursussen
: : : :
Werkervaring werkgever, plaats functie voornaamste taken
: : :
Referenties
Pag. 30
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
De voorgaande voorbeelden kun je naar eigen inzicht en behoefte veranderen en bijstellen. De lijst van persoonlijke gegevens moet je typen. Je mag er rustig kopieën van maken zodat je dezelfde bijlagen meerdere malen kunt gebruiken. Een referentie is een persoon die desgevraagd inlichtingen over jou verstrekt. Hij of zij kan hiertoe telefonisch dan wel schriftelijk worden benaderd. Vergeet nooit om de referenties die je in de brief hebt vermeld ook daadwerkelijk te vragen of ze wel jouw referentie willen zijn en probeer er dan ook zeker van te zijn dat deze persoon écht een goed woordje voor je doet. Soms wordt in een advertentie verzocht om diploma‟s, certificaten, cijferlijsten en/of getuigschriften mee te sturen Stuur nooit originelen mee. Een kopie is ook uitstekend als het maar een goed leesbare kopie is.
Een getuigschrift kun je van je werkgever krijgen wanneer je ontslag krijgt of vraagt. In het getuigschrift komt te staan hoelang je bij een bedrijf hebt gewerkt, in welke functie en dat je dat naar behoren hebt gedaan, ook dit is een document. Ook het getuigschrift waar soms naar gevraagd wordt door de toekomstige werkgevers is een document. Maak daarom van je getuigschrift een kopie en stuur nooit het origineel op.
EEN VLOTTE OF „OUDERWETSE‟ BRIEF Probeer met je brief bij de „stijl‟ van de advertentie aan te sluiten. Heb je een vlotte advertentie, dan mag de stijl van je brief iets informeler en losser zijn. Verlies echter niet uit het oog dat de brief niet moeilijk en onduidelijk mag zijn. Dat betekent dat je niet al te lange zinnen moet gebruiken en moeilijke woorden moet vermijden. Een sollicitatiebrief is in de eerste plaats een zakenbrief, een brief met een zakelijke boodschap die kort en duidelijk moet zijn. Dat wil zeggen dat je afstandelijk moet blijven Je mag degene, aan wie de brief gericht is, best aanspreken. Bijvoorbeeld: - ….. zoals u kunt lezen in de bijgevoegde lijst van persoonlijke gegevens, beschik ik over de gevraagde werkervaring….. - Indien u meer informatie wilt hebben, kunt u mij telefonisch bereiken onder nummer:….. Zorg dat in je formuleringen geen fouten zitten. Dit kun je controleren door iemand je brief te laten lezen. Een brief met type- of schrijffouten verdwijnt meestal bij het oud papier. Fouten wijzen vaak op slordigheid.
Pag. 31
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
NOG EENS ENKELE TIPS -
Zorg voor een correcte indeling en een ruime kantlijn. Zorg voor een foutloze brief. Type de bijlage. Stuur kopieën van diploma‟s, getuigschriften, certificaten etc. alleen op als daarom gevraagd wordt. Stuur alleen kopieën op van deze documenten.
Kalsbeek College
Kiwanis
VOORBEREIDING SOLLICITATIEGESPREK
Les : Docent(e): Lokaal : Huiswerk :
5 EWK 143 lezen tot het einde van deze les, thuis opdrachten maken en uitvoeren.
HOE VERLOOPT HET SOLLICITATIEGESPREK In de meeste gevallen zul je binnen enkele weken een reactie krijgen op je sollicitatiebrief. Dit kan zijn: 1. Een afwijzing. 2. Een bevestiging van ontvangst. 3. Een uitnodiging voor een gesprek. Wanneer je wordt opgeroepen voor een gesprek betekent dat, dat je door de eerste sollicitatieronde bent gekomen: je brief is in de smaak gevallen. Het gesprek is van groot belang want dit wordt de eerste kennismaking met je (misschien) toekomstige werkgever. De werkgever wil uit het gesprek opmaken of de sollicitant geschikt is voor de baan. De werkgever heeft dan ook het initiatief bij het gesprek. Dat wil echter niet zeggen dat de sollicitant niets mag vragen. Hij of zij moet alleen niet het gesprek gaan leiden. Globaal gezien verloopt het gesprek volgens de volgende thema‟s: 1. 2. 3. 4.
Pag. 33
Beschrijving bedrijf/organisatie en functie. Waarom denkt de sollicitant geschikt te zijn? Waarom wil de sollicitant de baan? Welke zakelijke punten zijn er te regelen? (opzegtermijn huidige werk, salaris etc.)
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
HOE MOET JE JE VOORBEREIDEN OP HET SOLLICIATIEGESPREK Wanneer je een uitnodiging krijgt voor een sollicitatiegesprek zoek je de advertentie en het afschrift van de brief die je gestuurd hebt op. Je leest de eisen uit de advertentie nog eens door en bekijkt hoe je het een en ander in de brief hebt verwoordt. Op die manier voorkom je dat de werkgever iets vraagt terwijl je niet meer weet dat je dit hebt geschreven. Voordat je naar een gesprek toegaat, weet je nog niet veel over de baan. Dat is niet erg want het is juist één van de mogelijkheden om zelf meer te weten te komen. Toch kun je van tevoren al iets meer te weten komen over het bedrijf/ de organisatie en/of de vacature. Er staat vaak een telefoonnummer in de advertentie. Je kunt ook folders, aankondigingen en berichten uit de krant lezen. Probeer iets te weten te komen over de branche waarbinnen dit bedrijf werkzaam is. Je kunt hierover informatie krijgen bij de openbare bibliotheken en bij de Kamer van Koophandel. Omdat het gesprek in twee richtingen mag lopen, kan de sollicitant ook vragen stellen. Om niet met je mond vol tanden te zitten wanneer je eenmaal met het gesprek bezig bent, is het goed om even van te voren na te denken over de vragen die je kunt stellen. Deze vragen kun je op een lijstje zetten in de volgorde die je belangrijk vindt. Op de volgende bladzijde zie je een voorbeeld van een vragenlijst.
Pag. 34
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Vragenlijst voor sollicitant die hij/zij kan stellen: -
Wat doet het bedrijf precies? Wat houdt het werk precies in? Werk ik alleen of samen met anderen? Wie is mijn directe chef/ meerdere? Zijn er promotiemogelijkheden? Kan ik een opleiding volgen? Zo ja, is er een studiekostenregeling? Mag ik eens rondkijken op de afdeling waar ik kom te werken? Wat zijn de werktijden? Wanneer moet ik precies beginnen? Wat is mijn salaris? Kan ik een reiskostenvergoeding krijgen? Kan er rekening worden gehouden met gemaakte vakantieafspraken? Vragen die om verduidelijking vragen zoals: wat bedoelt u? kunt u dat eens uitleggen? kunt u daar een voorbeeld van geven?
Het is geen schande als je iets niet begrijpt, je mag dan gerust om opheldering vragen. Dit is beter dan dat je later in het gesprek vastloopt op iets dat je niet hebt begrepen. Elk gesprek kan verschillen. Het is een kwestie van aanvoelen of je veel of weinig moet vragen en vooral, wanneer je dat doet. Weet wat je vraagt want elke vraag kan een wedervraag oproepen.
VOORBEREIDING OP DE DAG ZELF Op de dag zelf zorg je ervoor dat je er goed uitziet. Dat wil niet zeggen dat je in een pak of je zondagse jurk moet, maar wel dat je er verzorgd uitziet. Maak een mapje klaar voor het gesprek. In dit mapje zit een kopie van je brief, kopieën van je getuigschriften, diploma´s, certificaten, je vragenlijst, papier en pen. Die laatste twee kun je gebruiken voor het maken van aantekeningen. Zorg dat je stipt op tijd bent, geen half uur te vroeg, geen seconde te laat. Zorg dat je op de hoogte bent van de openbare vervoersregelingen wanneer je met het openbaar vervoer wilt reizen. Als je met eigen vervoer gaat, kun je misschien een keer de route „verkennen‟.
Pag. 35
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
WELKE VRAGEN MAG DE SOLLICITANT VERWACHTEN? Vraag 1 : Vertelt u eens iets over uzelf! Pas erop dat je niet teveel doordraaft bij het geven van een antwoord op deze openingsvraag. De vier belangrijkste aanknopingspunten zijn: jeugd, opleiding, loopbaan en huidige werkkring.
Vraag 2 : Wat weet u over onze onderneming? Je moet in principe in staat zijn om op elk ondernemingsaspect in te haken: productbeleid, managementstijl, marktpositie en dergelijke. Wek echter nooit de indruk alles te weten.
Vraag 3 : Waarom wilt u voor ons werken? Een goed antwoord op deze vraag laat zien dat je je huiswerk goed hebt gedaan. Zoek aanknopingspunten bij wat je weet over de onderneming bijv. werkt veel met computers, heeft een moderne keuken etc.
Vraag 4 : Wat kunt u ons bieden wat anderen niet hebben? Bij deze vraag heb je het recht om al je gunstige eigenschappen te etaleren.
Vraag 5 : Wat vindt u het aantrekkelijkst aan deze baan en wat minder aantrekkelijk. Noem drie of vier aantrekkelijke aspecten en één (ondergeschikt) aspect dat voor jou minder aantrekkelijk is.
Vraag 6 : Waarom zouden we u benoemen? Aanknopingspunten zijn: eigen capaciteiten en daadkracht (zie vraag 4)
Vraag 7 : Wat vindt u het belangrijkst in deze baan? Spits het antwoord toe op het profiel van de vacaturefunctie maar houd je eigen reële mogelijkheden voor ogen.
Vraag 8 : Wat weet u van de vacante functie? Houd je antwoord kort en ga af op wat er in het officiële vacatureprofiel staat. Als je niet zeker van je zaak bent, stel tegenvragen.
Pag. 36
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Vraag 9 : Op welke termijn denkt u ingewerkt te kunnen zijn? Wees realistisch en zeg dat je vanaf de eerste dag je mannetje zult staan.
Vraag 10: Waarom wilt u bij uw huidige werkgever weg? Vermijdt zelfbeklag en beschuldig niemand. Vergeet je persoonlijke con-
flicten en denk aan de zakelijke argumenten.
Vraag 11: Welke positieve en negatieve aspecten heeft uw huidige functie? Benadruk de positieve aspecten meer dan de negatieve, vermijd ook hier het noemen van persoonlijke problemen.
Vraag 12: Wat vindt u van uw huidige baan? Val hem in geen geval af, stel zijn positieve kanten voorop.
Vraag 13: Waarom verdient u bij uw leeftijd niet meer? Voorkom in ieder geval een defensieve reactie. Zeg dat dit juist één van de redenen is om te zoeken naar een nieuwe baan.
Vraag 14: Welk salaris had u gedacht te moeten verdienen? Dit is één van de moeilijkste gesprekspunten. Het antwoord moet zo lang mogelijk worden uitgesteld. Geef een diplomatiek antwoord. Geef grenzen aan (tussen zoveel en zoveel), vraag naar de beloning van vergelijkbare functies in de onderneming.
Vraag 15: Wat is uw doel op de lange termijn? Beperk je zoveel mogelijk tot de doelstellingen van de functie waarnaar je solliciteert. Verder dan een paar jaar vooruit kijken heeft geen enkele zin.
Pag. 37
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
ANDERE MOGELIJKE VRAGEN AAN DE SOLLICITANT Hieronder zie je twee kolommen. In de linkerkolom zie je de onderwerpen waarover de werkgever wil praten; in de rechterkolom zie je wat de reactie kan zijn van de sollicitant.
Wat de personeelschef wil weten
Wat de sollicitant moet vertellen
Wat voor opleiding gevolgd; werkervaring Opleiding: niveau van de opleiding, (ontslagredenen) vakken, diploma‟s en vooral vaardigheden (wat kun je) Wat voor persoon is deze sollicitant (houding, Vlot over jezelf kunnen vertellen, heb instelling e.d.) je hobby‟s e.d. Wat de personeelschef vertelt Waar de sollicitant naar vraagt Over het soort bedrijf Wat voor werk er gedaan moet worden Wie met wie samenwerkt De arbeidsvoorwaarden
De sollicitatieprocedure
Wat voor bedrijf/afdeling is dit Wat zijn mijn taken Werk ik alleen Werktijden, beloning, soort contract, CAO, personeelsvereniging, studiemogelijkheden enz. Hoe gaat het verder na dit gesprek
Wat de personeelschef doet
Wat de sollicitant doet
De personeelschef vraagt zich af: Kan de sollicitant dit werk aan Wil de sollicitant dit werk
De sollicitant vraagt zich af: Kan ik dit werk uitvoeren Wil ik bij dit bedrijf werken
WEER ANDERE MOGELIJKE VRAGEN AAN DE SOLLICITANT De vragen die aan je gesteld worden kun je onderverdelen in verschillende typen vragen.
Vragen over je kennis -
Wat weet je van…..? Vertelt u eens hoe u probleem „x‟ zou oplossen? Weet u hoe ons product „x‟ toegepast wordt?
Vragen naar opinies/persoonlijke vragen -
Wat zijn uw sterkste en uw zwakste kanten? Wat doet u wanneer u niet goed kunt samenwerken met uw chef of uw collega‟s Bent u opvliegend van karakter? Vindt u vrouwen in leidinggevende functies te tolereren?
Pag. 38
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
Confronterende vragen -
Waarom wilt u eigenlijk dit werk? Zo-even vertelde u dit, maar nu vertelt u iets geheel anders. Wat bedoelt u nu? Wat vindt u ervan als het minimum loon voor 15-17 jarigen wordt afgeschaft?
Herhaalde vragen -
Dezelfde vragen maar dan net iets anders gesteld.
Verduidelijkende vragen -
Kunt u daar iets meer over vertellen? Wat hebt u toen precies gedaan (op die stage)?
Botte vragen -
U hebt een uitkering waarom wilt u dan eigenlijk werken? Wat vindt u van zwart werken?
Stressbevorderende vragen Wij hechten veel waarde aan een collegiale benadering van problemen. Wat vindt u hiervan?
TOELICHTING OP TWEE VRAGEN Hebt u ervaring? Het kan moeilijk zijn een goed antwoord op deze vraag te formuleren wanneer je nog geen ervaring hebt opgedaan. Een mogelijk antwoord zou kunnen zijn: „Ik heb geen directe ervaring opgedaan in een vast dienst verband. Wel heb ik vanuit mijn opleiding stage gelopen. Tijdens mijn stage bleek dat ik goed in het team paste‟. „Ik heb geen ervaring in het administratieve werk maar wel ben ik goed in de omgang met mensen en in het leggen van contacten. Dit heb ik kunnen leren tijdens mijn vakantiewerk als….. en tijdens mijn vrijwilligerswerk bij vereniging…..
Wat doet u in uw vrije tijd? Een antwoord op een dergelijke vraag kan een nieuw licht werpen op je persoonlijkheid, je capaciteiten of je mentaliteit. Bijvoorbeeld: Je doet aan een intensief lichamelijk sport. Men verwacht een goede conditie van je Je doet aan sociale en/of culturele activiteiten. Men verwacht dat je goede sociale vaardigheden bezit. Je zou eventueel sterk kunnen zijn in organisatorisch werk.
Pag. 39
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
MAG JE LIEGEN Je wilt heel graag de baan waarop je gesolliciteerd hebt maar je weet dat je niet helemaal voldoet aan de gestelde eisen. Om in aanmerking te komen ben je van plan je beter te verkopen dan je bent. Een leugentje om bestwil? Blijf trouw aan jezelf en zeg wat je denkt en wat je waar kunt maken. Zelf heb je het meeste last van liegen. Je wilt toch leuk werk doen, dan moet je het leuk houden. Als je duidelijk liegt in een sollicitatiegesprek dan kan dit later een reden voor ontslag zijn. Soms worden er in een sollicitatiegesprek persoonlijke, onbehoorlijke zaken gevraagd. Krijg je een onbehoorlijke vraag dan geef je aan dat je daar geen antwoord op wilt geven.
WIE KRIJG JE NU TEGENOVER JE? Meestal zijn bij een gesprek meerdere personen betrokken. In een groot bedrijf is dat vaak iemand van personeelszaken, een afdelingschef, een collega, een notulist. In een klein bedrijf heb je vaak maar te maken met één of twee personen, de directeur en iemand van de afdeling. Je moet in ieder geval verwachten dat door verschillende personen aan jou vragen worden gesteld. Wanneer jij vragen stelt, kun je dat dus ook aan verschillende personen doen, dit hangt van het onderwerp van je vraag af. Wanneer je antwoord geeft op een vraag, hoef je niet alleen de vraagsteller aan te kijken, je kunt ook de andere personen aankijken. Je verdeelt op deze manier je aandacht over de verschillende personen.
Kalsbeek College
Kiwanis
OPDRACHTEN: 1. Maak een lijstje met vragen bij jouw sollicitatie a. Vragen die jij kunt stellen. b. Vragen die je kunt verwachten. 2. Formuleer op papier een antwoord op de volgende vragen: a. Waarom wil je deze baan? (gebruik je uitgezochte vacature) b. Wat zijn je zwakke kanten? c. Wat wil je gaan verdienen? 3. Probeer thuis met je ouders, andere familieleden en/of klasgenoten een gesprek na te bootsen. Zorg voor één personeelschef en één afdelingshoofd. Het gesprek mag een kwartier duren. Na afloop moet je het gesprek evalueren. Let dan op de volgende aspecten: a. Hoe zat je op die stoel? b. Waren de vragen behoorlijk/onbehoorlijk? c. Hoe waren de antwoorden van de sollicitant? d. Hoe waren de vragen van de sollicitant? e. Hoe kwam je over? 4. Bereidt thuis het gesprek voor dat je in de klas zult voeren. Dit gesprek zal opgenomen worden op de video, zodat bij de nabespreking nog eens teruggekeken kan worden naar het gesprek.
Pag. 41
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
MEDISCHE KEURING
In de sollicitatieprocedure kun je te maken krijgen met verschillende keuringen of tests. De belangrijkste zijn: -
Medische keuring Psychologische keuring Vaardigheidstest
De medische keuring mag niet worden afgenomen door je huisarts. De arts die je keurt heeft een beroepsgeheim. Dat wil zeggen dat hij niet doorgeeft waarom je bent afgekeurd. De psychologische test bestaat uit verschillende onderdelen, er is een schriftelijk en een mondeling gedeelte. De resultaten neemt de testafnemer vaak eerst met je door voordat deze naar je toekomstige werkgever gaan. De vaardigheidstest wordt afgenomen om te kijken of je beschikt over specifieke vaardigheden, bijvoorbeeld typen.
Pag. 42
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
AFRONDING SOLLICITATIEGESPREK
WAT MOET JE DOEN ALS JE BENT AFGEWEZEN? Het zou kunnen gebeuren dat een sollicitatiegesprek erg vlot en plezierig is verlopen en dat je toch een afwijzend bericht krijgt. Denk dan niet dat men je voor de gek heeft gehouden, omdat men nu eenmaal aardig tegen een sollicitant behoort te zijn. Het is vaak erg moeilijk uit veel kandidaten de meest geschikte te vinden. Je kunt daarom bij elke selectieronde een afwijzing verwachten: bij de selectie van de brief; bij de selectie van het sollicitatiegesprek; bij de selectie van de psychologische test; bij de selectie van de medische test. Raak nu niet te snel ontmoedigd want elke keer dat je op een baan afgaat, is er slechts een kleine kans dat je de baan krijgt. Zo is de situatie nu eenmaal op de arbeidsmarkt. Het is echter wel belangrijk om te weten waarom je niet bent aangenomen. Als je een gemotiveerde afwijzing krijgt kun je van je „fouten‟ leren. Informeer naar de reden van afwijzing als je geen gemotiveerde afwijzing hebt ontvangen. Laat je niet afschepen met algemene en vage kreten. Om dit te achterhalen kun je het beste bellen, vraag dan meteen naar de verantwoordelijke persoon. Solliciteren is vaak een kwestie van volhouden. Bovendien ben je na een paar sollicitaties en eventueel enkele sollicitatiegesprekken een geroutineerd sollicitant. Dat heeft ook zijn voordelen omdat je wellicht minder nerveus bent bij een volgend gesprek.
Pag. 43
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
WAT TE DOEN ALS JE BENT AANGENOMEN? Wanneer je wel bent aangenomen moet je de zogenaamde “werknemersverklaring” invullen. Je werkgever gebruikt deze gegevens voor het inhouden en afdragen van de premies en belastingen. Wanneer je een aanstellingsbrief ontvangt moet je nog het een en ander regelen. Bij een groot bedrijf zul je nog even naar de personeelsadministratie moeten, bij een klein bedrijf ga je naar de administratie die belast is met onder andere de lonen. Je moet nu de afspraken, die je hebt gemaakt tijdens de sollicitatieprocedure, vastleggen. Dit kan het beste gebeuren in een arbeidscontract. Nu kun je ook mondelinge afspraken vast laten leggen.
INHOUD VAN HET ARBEIDSCONTRACT 1. De datum van indiensttreding. 2. Alle regelingen waaraan financièle aspecten zijn verbonden - Salaris (eventueel ook voor de toekomst) - Vakantietoeslag, winstaandeel - Reiskostenvergoeding - Pensioenregeling - Verhuiskosten - Vrije dagen - Studiekostenregeling 3. Afspraken over je werk - Een duidelijke functiebeschrijving met je bevoegdheden en verantwoordelijkheden - Je standplaats - De werktijden - De mogelijkheid om tegen gereduceerde prijzen produkten te kopen 4. Regelingen omtrent de arbeidstijdverkorting (ATV) Bij veel ondernemingen zijn deze zaken vastgelegd in een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Als je het hier mee eens bent, hoeven al deze zaken niet nog eens apart in je arbeidscontract te worden vermeld. Je kunt bovendien alle wettelijke bepalingen met betrekking tot het arbeidsrecht opzoeken in de openbare bibliotheek.
Pag. 44
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
PROEFTIJD Als je geen ervaring hebt, zul je vaak een proeftijd door moeten maken. Een proeftijd mag gewoonlijk niet langer duren dan twee maanden. Je mag ook niet meer dan één proeftijd bij een bedrijf aangaan. Tijdens de proeftijd geldt geen wettelijk ontslagrecht voor beide partijen. Beide partijen kunnen zonder opgaaf van redenen het dienstverband beëindigen. Je moet in ieder geval altijd de aard van je dienstverband na je proeftijd laten vastleggen: werk je tijdelijk of voor onbepaalde tijd. Een definitief arbeidscontract krijg je na afloop van je proeftijd. Vaak wordt er een dienstverband aangegaan voor een bepaalde duur, bijvoorbeeld voor één jaar. Vooral bij de overheid komt dit veel voor. Bij het sluiten van een dergelijke overeenkomst moeten beide partijen vastleggen dat zij zich op een gegeven moment moeten uitspreken over al dan niet beëindigen van het dienstverband. Wanneer je in je proeftijd weggaat dan mag dat in principe geen gevaar opleveren voor je uitkering. Je moet dan wel een goed gemotiveerde reden hebben om weg te gaan.
DE BELONING De werkgever moet je in ieder geval minimumloon betalen. Dit minimumloon is wettelijk vastgelegd. De werkgever betaalt het salaris per bank of giro. Vraag in ieder geval een loonstrookje. Dit loonstrookje kan er ingewikkeld uitzien maar bij een nadere bestudering kun je wel zien wat er allemaal van je loon (brutoloon) is ingehouden. Heb je vragen over je salaris dan kun je contact opnemen met de salarisadministratie, het CWI of de vakbond.
Pag. 45
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
TOT SLOT
Je hebt nu een aardige indruk kunnen krijgen van wat er allemaal komt kijken bij een sollicitatieprocedure. Bekijk de pagina met belangrijke data nog eens en controleer of je alles gedaan hebt. Let er vooral op dat je ook een kopie van je vacature en een envelop met je eigen naam en adres meestuurt. Bereid je goed voor op het gesprek. We hopen dat je de lessen zo goed mogelijk hebt gevolgd, zodat de mensen die bij dit project betrokken zijn hun tijd er niet voor niets in hebben gestoken. We gaan er niet van uit dat je na deze lessenserie een geroutineerde sollicitant zult zijn. We kunnen er wel van uitgaan dat je enigszins weet wat er van je verwacht wordt. Dit is maar een zeer beknopte lessenserie geweest. Als je nu de smaak te pakken hebt, is het niet onverstandig je verder in dit onderdeel te verdiepen. Het gaat er straks tenslotte om dat de juiste persoon op de juiste plaats komt. Hierna volgen nog enkele bijlagen, bekijk die ook en neem het hele boekje nog eens door.
Pag. 46
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
BIJLAGE 1
WERK ZOEKEN Naast de gebruikelijke manier van solliciteren op een advertentie, kennen we nog de volgende mogelijkheden.
1.1 Solliciteren via het Centraal Bureau Werk en Inkomen (CWI). Het CWI zal proberen voor jou een passende baan te vinden. Heb je na enkele weken nog niets gehoord dan kun je langsgaan om te informeren. Je kunt dan bovendien kijken in de vacaturebank. Op een overzichtelijke manier zijn hier alle vacatures in de regio (en soms ook daarbuiten) bij elkaar gebracht. Ga regelmatig kijken want de vacatures wisselen regelmatig.
1.2 Via uitzendwerk. Soms kun je via tijdelijk werk aan een vaste baan komen. Dit is de methode van uitzendbureaus. Tijdelijk werk geeft daarom soms een goed toekomstperspectief. Uitzendwerk heeft meer voordelen; je doet ervaring op; je hoeft geen sollicitatiegesprekken te voeren.
1.3 Via kennissen, familieleden, vrienden. Vraag aan kennissen, familieleden en vrienden of zij een baan voor je weten. Een voordeel is dan bijvoorbeeld dat je snel kunt reageren op een vacature binnen een bedrijf (een interne vacature).
1.4 Via een stageplaats. Tijdens je opleiding loop je stage binnen een bedrijf of instelling. Tijdens een stage kun je proberen of je misschien een baan kunt krijgen. Wanneer je solliciteert tijdens je opleiding dan kun je je stageperiode gebruiken als ervaringsplaats. Als er geen plaats is op het moment dat je stage loopt, vraag dan of je op een wachtlijst geplaatst kunt worden. Biedt het bedrijf waar je stage loopt jou een baan maar heb je daar geen zin in, omdat het erg vervelend werk is, mag je altijd weigeren.
Pag. 47
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
1.5 Via een „open‟ sollicitatie. Je schrijft naar bedrijven en organisaties zonder dat je weet of ze een vacature hebben. Je biedt je diensten aan door te sc hrijven wat je kunt. Omdat dit vaak in het wilde weg gebeurt noemen we deze vorm van solliciteren dan ook wel wild solliciteren. Dit wild solliciteren heeft vaak meer succes dan je zou denken. Als je weet in welk bedrijf je wilt werken, kun je ook bellen. Dit is een andere vorm van „wild solliciteren‟. Je kunt aan telefoonnummers komen door eerst eens door de „Gouden Gids te lopen‟. Bij kleinere bedrijven kun je rechtstreeks naar de directeur vragen. Bij grotere bedrijven vraag je naar de personeelschef. Zet van te voren je vragen op papier. Vergeet niet dat jij belt, jij zult dus ook het initiatief van het gesprek moeten nemen.
1.6 Zelf adverteren. Steeds meer werkzoekenden gaan ertoe over zelf een advertentie te plaatsen om hun diensten aan te bieden. In de advertentie kun je je ervaring, opleiding en vaardigheden vermelden. De advertentie mag je best klein houden omdat het anders veel te duur zou worden.
1.7 Zelf de brief wegbrengen. Je kunt het ook heel anders doen. Normaal gesproken doe je een brief op de post, je kunt echter ook je brief zelf wegbrengen. Dit heeft als voordeel dat je iets van het bedrijf kunt zien maar ook, en dit is belangrijker, dat het bedrijf jou ziet.
Hebben we nu alles gehad? Nee, want het is altijd moeilijk om compleet te zijn. We hebben al eerder gezegd dat solliciteren een individuele aangelegenheid is. Er zijn ook altijd werkzoekenden die iets nieuws verzinnen bijvoorbeeld: gekleurd sollicitatiepapier; het rondsturen van zelfgemaakte relatiegeschenken met naam en adres. Vergeet echter niet dat de werkgever in de eerste plaats altijd zal blijven kijken naar kwaliteiten van de (toekomstige) werknemer.
Pag. 48
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
BIJLAGE 2
Advertentie Analyse RUBRIEK
INHOUD
VRAGEN
1. Algemene info
Producten, diensten, omvang, werkgebied
Toekomstplannen, structuur, cultuur
2. Vacante functie
Grove indicatie
Kader, omlijning
3. Functiebeschrijving
Taken, plaats in org. verantw. Leiding
Detaillering, nivo, aantal
4. Functie-eisen
Opleiding, ervaring leeftijd
Exacte eisen, nivo marge
5. Reactie
Manier, adres, persoon
Gesprek? memoreren
Telefonisch info gesprek Altijd doen Je kunt je vragen kwijt Zorgt voor maatwerk Je krijgt een eerste indruk Je hebt contact Je hebt verwijzingsmogelijkheid Bij de ander gaat een lampje branden Is een eerste serieuze stap in sollicitatieprocedure
Pag. 49
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
BIJLAGE 3
Sollicitatiebrief + C.V. Minipakket Stijl:
kort, helder, voldoende persoonlijk, direct! overtuigend, kwaliteiten benadrukkend!
Taalgebruik:
consequent korte zinnen let op taal/schrijffouten afkortingen
Algemeen:
herlezen verzorging één zijde kopie dossier
Pag. 50
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Kiwanis
BIJLAGE 4
Wat je moet (be)denken en doen! o De concurrentie op de arbeidsmarkt is hevig. Laat je hierdoor niet uit het veld slaan maar accentueer je persoonlijke kwaliteiten o Speel in op de behoeftes van werkorganisaties en bedenk: flexibele mensen blijken in de praktijk het verst te komen. o Spreek de taal van de organisatie waarbij je werk zoekt. o Blijf voortdurend een open oog en oor houden voor wat er op en rondom de arbeidsmarkt zich afspeelt, Een goede arbeidsmarktoriëntatie blijkt in de praktijk je kansen op succes aanzienlijk te vergroten. o Leer om te gaan met werken vanuit een risicosituatie: de tijd van zekere loopbaanpaden verdwijnt meer en meer. o Maak van werk zoeken je werk, dan sta je dubbel sterk. o Als self-marketeer ben je ook verantwoordelijk voor je eigen promotie; in de praktijk blijkt deze P steeds belangrijker te worden. o Probeer de verschillende werkveroveringsmethodes in de praktijk eens uit, wat heb je te verliezen?
Pag. 51
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Pag. 52
Kiwanis
Sollicitatieproject
Kalsbeek College
Pag. 53
Kiwanis
Sollicitatieproject
INHOUDSOPGAVE
Pag. 54
VOORWOORD
PAG. 3
KIWANIS
PAG. 4
DOEL EN ORGANISATIE
PAG. 5
BELANGRIJKE AFSPRAKEN
PAG. 6
LES 1: INTRODUCTIE
PAG. 9
LES 2: WIE BEN IK? WAT WIL IK?
PAG. 11
LES 3: DE ADVERTENTIE
PAG. 16
LES 4: DE SOLLICITATIEBRIEF
PAG. 21
LES 5: VOORBEREIDING GESPREK
PAG. 30
TOT SLOT
PAG. 43
DIVERSE BIJLAGEN
PAG. 44
INHOUDSOPGAVE
PAG. 51
Sollicitatieproject