Kadernotitie ‘Ruimte voor innovatie en vernieuwing’ – basis voor de begroting 2015.
Op 22 april 2014 is het beleidsprogramma 2014 – 2018 ‘Ruimte voor innovatie en vernieuwing’ door de raad vastgesteld. Dit beleidsprogramma vormt de basis voor al ons handelen. We hebben het beleidsprogramma geconcretiseerd in een voorstel voor de begroting 2015. Op veel terreinen weten we wat we willen en is het de kunst om het daadwerkelijk te realiseren. En dat kunnen we natuurlijk niet alleen; dat doen we samen met burgers en bedrijven, samen met ketenpartners en maatschappelijke instellingen. We nodigen hen uit om met ons te werken aan verbetering van het woon- en leefklimaat in Boxtel. Uitnodigen, aanmoedigen en uitdagen, dat is het devies. Op 30 mei is de mei-circulaire 2014 verschenen en dat is naast het beleidsprogramma een belangrijke bouwsteen voor onze begroting. Van extra bezuinigingen is nu maar in beperkte mate sprake; de maatregelen in de sfeer van de onderwijshuisvesting worden wel doorgevoerd, maar deze waren reeds aangekondigd. Daarnaast weten we nu waar we in financiële zin op mogen rekenen bij de invoering van de drie decentralisaties op het terrein van werk, zorg en jeugd. Om meer te bereiken met minder geld, zullen we slagen moeten maken: zaken anders moeten aanpakken, op alternatieve wijze tegen problemen en oplossingen aankijken en nog meer samenwerking moeten zoeken, zodat er een win-win situatie ontstaat. We gaan fundamenteel aan de slag met een vijftal transities: • ‘Sociaal domein’: invoering van de drie (inclusief passend onderwijs: vier) decentralisaties; • ‘Energie en duurzaamheid’: de ontwikkeling van Boxtel in de richting van duurzaamheid en energieneutraliteit in 2040; • ‘Burgerparticipatie’ of ‘overheidsparticipatie’: vormgeving van de veranderde verhoudingen in de relatie tussen overheid en burger; • ‘Het Nieuwe Werken’: de verbouwing van het gemeentehuis en invoering van een nieuwe manier van werken; • en ‘Economie en innovatie’: samen met onze partnergemeenten Haaren en Sint-Michielsgestel: uitvoering van een economisch aanvalsplan, zodat we niet alleen vandaag en morgen, maar ook overmorgen ons brood kunnen verdienen en kunnen leven in een staat van welvaart en welzijn. Juist ook omdat we niet precies weten wat ons te wachten staat en juist ook om ruimte te geven aan nieuwe maatschappelijke en ruimtelijke initiatieven, hebben we het beleidsprogramma niet dichtgetimmerd. Ook via deze kadernotitie willen we ruimte scheppen voor nieuwe ontwikkelingen en initiatieven. We brengen de transities in beeld en willen daarbij op waarden sturen: • Kwaliteit: wordt de samenleving of de ruimtelijke inrichting beter van de beoogde verandering? • Duurzaamheid: is de beoogde verandering niet alleen goed voor het ‘hier’ en ‘nu’, maar ook voor het ‘daar’ en ‘straks’? • Sociaal beleid: maakt de beoogde verandering mensen sterker en maakt het geen fundamentele inbreuk op de kwetsbare groepen in de samenleving? • Innovatief en creatief: worden bestaande problemen en knelpunten opgelost door een (totaal) andere kijk op de zaak of door de inzet van nieuwe technologie of een nieuwe werkwijze? • Vernieuwend: iedere verandering is een kans op verbetering en maakt het mogelijk om toekomstgerichte maatregelen te nemen. Voorstellen voor nieuw beleid worden op deze criteria beoordeeld. Maatschappelijke en ruimtelijke initiatieven die aan deze criteria voldoen worden zoveel mogelijk gefaciliteerd. We willen mensen en organisaties bij elkaar brengen: vitale coalities smeden en samenwerking bevorderen. We hebben daarbij het vizier op 2040 en beseffen dat we op weg naar een energieneutrale gemeente geen dag te verliezen hebben. We zullen nu daadkrachtig moeten handelen, om de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen veilig te stellen.
1
Daarnaast hebben we een aantal stevige programma’s en projecten: • ‘Landschap van Allure’: samen met burgers, bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen, voeren we het programma ‘Kloppend Hart’ uit en bereiden het project ‘Dommelvallei’ voor, zodat Het Groene Woud verder versterkt wordt; • ‘Sterk Centrum’; het opknappen van het Centrum is een eerste stap op weg naar revitalisering en plaveit de weg voor het economisch aanvalsplan; • ‘Infrastructuur’: de aanpak van de problematiek rondom de dubbele overweg en de maatregelen die daarmee samenhangen; • ‘Maatschappelijke voorzieningen’: de herschikking van accommodaties in onderwijs, welzijn, zorg en maatschappelijk vastgoed, waarbij samenwerking wordt bevorderd en verantwoordelijkheid verder wordt overgedragen aan burgers en maatschappelijke instellingen. Op basis van het beleidsprogramma wordt in deze kadernotitie aangegeven, op welke wijze we het concreet willen aanpakken. We volgen daarbij de structuur van het beleidsprogramma, waarbij de tekst uit het beleidsprogramma cursief is afgedrukt. Beleid dat niet aan de orde komt, wordt voortgezet. Evaluaties en voortgangsrapportages leggen wij zoveel mogelijk gebundeld aan u voor. 1. Boxtel blijft voorop met duurzaamheid: • Het Groene Woud verder ontwikkelen, met nieuwe impulsen voor economie, leefbaarheid en biodiversiteit (natuur en landschap); wordt onder andere geregeld via: • Landschap van Allure uitvoeren, onder andere door uitvoering van het programma ‘Kloppend hart’; budget is gereserveerd, programma is van start, over de voortgang wordt elk half jaar gerapporteerd; • Het nieuwe initiatief ‘Dommelvallei’ ondersteunen en verder uitwerken: is een nieuw programma in het kader van ‘Landschap van Allure’ samen met diverse gemeenten aan de Dommel, zoals ‘s-Hertogenbosch, Sint-Michielsgestel, Vught en Haaren, alsmede het Waterschap; ook in Eindhoven is er interesse. Zodra helder is, wat het project omvat, leggen we een voorstel aan u voor; • De Kleine Aarde uitbouwen, zodat het volwaardig deel uitmaakt van ‘Boxtel Duurzame Campus’: ‘Triple E’ is gestart met de exploitatie; we werken samen aan verdere uitbouw en leggen na twee jaar een evaluatie aan u voor; • ‘Boxtel Energie Neutraal in 2040’ versnellen via bijvoorbeeld zonne-energie, windenergie en klimaatneutraal bouwen; dit in overleg met de lokale energiecoöperatie. De ‘pilot’die in 2014 wordt uitgewerkt voor het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed zal in 2015 verder worden uitgerold. Boxtel neemt daarnaast deel aan een regionale alliantie waarvoor een subsidie is verkregen in het kader van het Energie-akkoord. Deze alliantie heeft onder andere tot doel, om een gezamenlijk plan van aanpak te maken voor het verduurzamen van bestaande woonwijken. • Geen schaliegas, wel een impuls voor alternatieve energie: begin 2015 worden de resultaten verwacht ten aanzien van de mogelijkheid om schaliegas te winnen in Nederland: in lijn met de raadsuitspraak en samen met burgers, gemeenten en andere partijen, doen we er alles aan om schaliegasboringen te voorkomen en zetten we voluit in op duurzame energie (zie vorige punt). 2. Boxtel ontwikkelt toerisme en recreatie tot een volwaardige bedrijfstak: De ontwikkeling van toerisme en recreatie maakt deel uit van het economisch aanvalsplan, dat momenteel wordt voorbereid. • ‘Beleef Boxtel’ verder uitbouwen waarbij we nadrukkelijk verbinding zoeken met de samenwerkende gemeenten in Het Groene Woud: budget is gereserveerd in het dekkingsplan. Er wordt in het bijzonder aandacht besteed aan regionale versterking van het merk ‘Beleef’, onder andere door gebruikmaking van nieuwe media en het maken aan belevingsfilm over Boxtel.
2
Ook is er extra aandacht voor evenementen, zoals de ZLM-tour en ‘Varend theater over de Dommel’. • Toeristisch-recreatieve voorzieningen waar mogelijk realiseren en versterken; in het najaar wordt een ‘zoneringsnotitie’ gepresenteerd, waarin de mogelijkheden voor toeristischrecreatieve ontwikkeling zijn. Vooruitlopend hierop zijn we in gesprek met een initiatiefnemer over een passende invulling van de Liempdse Barrier. • Kleinschalige voorzieningen in het buitengebied bevorderen: het informatiecentrum in Liempde, dat onderdeel is van het ‘Kloppend hart’ in het kader van ‘Landschap van Allure’ is hiervan een goed voorbeelden. Binnen het bestemmingsplan creëren we meer mogelijkheden voor bijvoorbeeld ‘bed and breakfest’en de verkoop van streekproducten. Initiatieven op dit vlak zijn van harte welkom. • Recreatie en toerisme benutten om landschappelijke en cultuurhistorische waarden te verbeteren. 3. Boxtel versterkt zijn positie als werkgelegenheidsgemeente: • ‘Greentech campus’ ontwikkelen samen met provincie, regio, onderwijs en bedrijfsleven; onder meer door innovatie vanuit het principe ‘afval is grondstof’. Het programma is gestart, de proefopstelling wordt in het najaar gepresenteerd en op basis daarvan worden de plannen voor een volwaardige ‘Greentech campus’ gepresenteerd. Met het oog op de ontwikkeling daarvan wordt € 110.000,- vrij gemaakt ten laste van de reserve afvalstoffenheffing vanuit de gedachte dat een geslaagde innovatie op het terrein van winstgevende verwerking van tuinafval op termijn kan leiden tot besparing op en verlaging van de afvalstoffenheffing. In die zin gaan de kosten voor de baat uit. • Samen met het bedrijfsleven, een economisch aanvalsplan opstellen en reserveren daarvoor € 1,- miljoen. Dit kan betrekking hebben op het Centrum, de detailhandel, bedrijventerreinen, ZZP’ers, arbeidsmarkt, onderwijs, regionale economie, verbindingen tussen toerisme, recreatie en cultuur, innovatie, etcetera. Kortom, alle initiatieven die leiden tot verbetering van het economisch perspectief zijn welkom. We nodigen burgers en bedrijven uit, om voorstellen te doen die leiden tot een beter economische positie, zodat we volop kunnen profiteren als de economie aantrekt en nemen in elk geval de volgende punten mee: • via de werkgeversbenadering wordt in het aanvalsplan nadrukkelijk aandacht geven aan integratie en participatie van jongeren en kwetsbare groepen onder het motto ‘iedereen doet mee’; jeugdwerkloosheid structureel aanpakken. In september komt er een plan van aanpak voor de arbeidsmarkt, met een doelgroepenanalyse en beleid gericht op kwetsbare groepen (ouderen, jongeren en mensen met beperkingen). Jeugdwerkeloosheid wordt structureelm opgepakt en op allerlei manieren zullen in gezamenlijkheid met werkgevers (bedrijven en organisaties) en het onderwijs concrete projecten worden geïnitieerd, regionaal binnen de 5-sterrenregio, maar ook lokaal met partners zoals de WSD, de Koraalgroep, Boxtelse werkgevers en PDC. • Samenwerking tussen ondernemers, onderwijs, overheid en overige partijen (de 4 O’s) verbeteren met daarbij bijzondere aandacht voor samenwerking met het MBO (SintLucas, Helicon) en andere onderwijspartners; • We starten direct met het economisch aanvalsplan door uitvoering van een aantal basisonderzoeken: na overleg met de ondernemers zoekt BRO naar nieuw perspectief voor de detailhandel, laten we specialist Cor Molenaar adviseren over het plan van aanpak voor het Centrum, presenteren we een plan van aanpak voor het aantrekken voor nieuwe bedrijven en brengen we dat alles samen in een sociaal-economisch plan dat wordt besproken met onze buurgemeenten Haaren en Sint-Michielsgestel; • We reserveren bedragen voor de ‘motoren’ van het aanvalsplan, namelijk het Centrummanagement, het parkmanagement, BWB (Beleidsplatform Winkelcentra Boxtel) en de vrije ondernemers van de VOC; samen met de ondernemers zien we hen als drijvende krachten van het aanvalsplan.
3
En voor het overige staan we open voor goede plannen en ideeën die het economisch klimaat verbeteren en bevorderen. Ruimte scheppen voor groei van de werkgelegenheid gerelateerd aan innovatie en duurzaamheid. Met de ontwikkeling van de ‘Greentech Campus’ en de ontwikkeling van recreatie en toerisme, hebben we al twee speerpunten op dit vlak. Daarnaast willen we actief verkennen, op welke wijze we de samenwerking met de regio rondom Eindhoven kunnen versterken. We zien daarbij specifieke kansen voor de creatieve sector: SintLucas is verbonden met Eindhoven en start in de nieuwe accommodatie aan de Burgakker met opleidingen voor creatief vakman. Via SintLucas kan een natuurlijke relatie gelegd worden met Strijp S in Eindhoven. Daarnaast is het de vraag of er relatie te leggen is met ‘Brainport’. Via een voorziening als het Rabo-datacenter en een initiatieven als het persoonlijk digitaal domein, ‘Qiy’, moet het mogelijk zijn om een link te leggen. Boxtel aantrekkelijker maken als vestigingsgemeente voor bedrijven en de veiligheid en bereikbaarheid van het bedrijventerrein verbeteren. Het lijkt er op dat de economie aantrekt: we willen de gronden in de Spoorzone en Vorst A zo snel mogelijk ontwikkelen. Met het oog daarop en met het oog op de ontwikkeling van Vorst B, willen we een plan van aanpak maken om ook bedrijven van buitenaf aan te trekken. We willen dat doen in samenspraak met de ondernemers die op dit moment op het bedrijventerrein gevestigd zijn. De gedachte is, dat clusters van bedrijven rondom een bepaald thema, meerwaarde kunnen bieden in de sfeer van innovatie en ontwikkeling. We streven er voorts naar om het terrein van Biomerieux in samenwerking met het bedrijfsleven en de BOM verder te ontwikkelen, eventueel via inzet van het herstructureringsfonds en de kwaliteitsimpuls Ladonk. Parkmanagement en centrummanagement opnieuw vormgeven, waarbij de gemeente vooral faciliteert: via het economisch aanvalsplan ondersteunen we Centrum- en parkmanagement, maar we willen in organisatorische zin wel heldere verhoudingen. We kunnen goed samenwerken, zonder dat de gemeente actief deelneemt. Een goed voorbeeld daarvan is de aanleg van glasvezel op Ladonk: de ondernemers trekken de kar en de gemeente faciliteert hen via een lening en praktische ondersteuning van onze publieke taak. •
•
•
•
4. Boxtel werkt aan een sterk Centrum: • Herinrichting van het Centrum realiseren, waarbij de notitie ‘Op weg naar een leefbaar en bruisend Centrum’ vertrekpunt is: eind 2014, begin 2015 wordt daadwerkelijk gestart met het opknappen van het Centrum. Daarmee wordt een basis gelegd voor het economisch aanvalsplan dat in het najaar gepresenteerd wordt. • Cultuurhistorische as aanpakken als eerste stap op weg naar een bruisend en leefbaar Centrum; parkeren geschiedt in eerste aanleg binnen de bestaande infrastructuur: budgetten zijn gereserveerd, plannen zijn in vergaande staat van voorbereiding en start is voorzien voor eind 2014. • Leegstand aanpakken en winkels concentreren in kernwinkelgebied met daarbij extra aandacht voor de aanloopstraten, waar een mix van wonen en nieuwe economische initiatieven zorgen voor nieuwe impulsen: maakt deel uit van het economisch aanvalsplan. • Stationsstraat aanpakken als verbindingsroute tussen Station en Centrum samen met de ondernemers en vastgoedeigenaren: maakt deel uit van het economisch aanvalsplan. • Verbinding tussen buitengebied en het Centrum, Liempde en Lennisheuvel maken, onder andere via uitvoering van het project ‘Kloppend hart’: de uitvoering van het programma is gestart en ook daar is sprake van een stevige inbreng van burgers en bedrijven. Zo heeft SPPiLL een boerderij aangekocht voor vestiging van een informatiecentrum en heeft de gemeente dat mede mogelijk gemaakt door borgstelling. We hebben respect voor de wijze waarop de Liempdse gemeenschap deze uitdaging aangaat en zien het als een goed voorbeeld van burgers die initiatief en verantwoordelijkheid nemen.
4
5. Boxtel is ook in 2020 een prima woongemeente. • Sociale cohesie in wijken en buurten versterken door uitvoering van wijk- en dorpsontwikkelingsplannen: de middelen zijn inmiddels verdeeld en beschikbaar gesteld. De wijkorganen trekken de kar bij de verdere prioriteitstelling en uitvoering. Ook dit is weer een goed voorbeeld van burgerinitiatief. We hebben respect voor de wijze waarop Lennisheuvel en Selissenwal zelf zorg gedragen hebben voor de plannen; we steunen hen bij realisering daarvan. • Meer groen in de wijken en het Centrum stimuleren om zo de leefbaarheid te bevorderen: met afronding van het plan ‘Dommel door Boxtel’ is een goede basis gelegd. We zien de ontwikkeling van park Stapelen als een nieuwe kans om de aansluiting tussen het Centrum en Het Groene Woud te versterken en de beleefbaarheid van de Dommel verder te vergroten. We staan open voor initiatieven van burgers en bedrijven om hun omgeving verder te vergroenen. • Voorzieningenniveau handhaven en versterken door samenwerking, met name ook op het terrein van welzijn, onderwijs en zorg; het is daarbij van belang om creatief en inventief op zoek te gaan naar nieuwe, onverwachte verbindingen. We realiseren een deel van de taakstellingen door samenwerking. • Bouwen in eigen beheer stimuleren (CPO, SIR): we staan open voor initiatieven van burgers op dit vlak en bekijken momenteel de mogelijkheden. Concrete ideeën zijn welkom. • Bijzondere aandacht besteden aan levensloopbestendig bouwen, aan de leefbaarheid van de kernen Liempde en Lennisheuvel, aan realisering van voldoende betaalbare huur- en koopwoningen en aan vernieuwende woonconcepten: we actualiseren de woonvisie en nemen dit mee. Zodra de bouw van woningen weer aantrekt, ontstaan nieuwe kansen. • Glasvezelinitiatieven faciliteren en stimuleren: de ondernemers zijn inmiddels via Glasdonk gestart met de aanleg van glasvezel op het bedrijventerrein. We denken dat glasvezel een belangrijke rol kan spelen. We staan open voor nieuwe initiatieven op dit vlak. 6. Boxtel heeft een modern bestuur: • Uitgangspunt is ‘open bestuur’: met open vizier streven naar brede coalities in politiek, bestuur en samenleving, en denkend van ‘buiten naar binnen’. Via het beleidsprogramma en begroting willen we dit verder vormgeven. Het devies is niet voor niets ‘uitnodigen, aanmoedigen en uitdagen’. • Opnieuw invoeren van bezoeken van raad en college aan wijken en kernen: de eerste bezoeken zijn geweest en we willen dit samen met de raad voortzetten. We zijn blij met de ruimte die beeldvormende ‘vergaderingen’ van de raad bieden, om op locatie en in informele sfeer, samen met burgers en bedrijven te zoeken naar vitale coalities. • Nieuwe vormen van burgerparticipatie doorvoeren: van meepraten naar meedoen, uitvoering door en in de wijk; de ‘pilot’ SPPiLL in Liempde wordt geëvalueerd en mogelijk uitgerold naar andere wijken en kernen. De evaluatie staat op de rol voor voor de tweede helft van 2014. • Kracht van samenleving en burgers bevorderen door los te laten; burgerinitiatieven stimuleren en faciliteren, bijvoorbeeld door rondom de uitvoering van het leerlingenvervoer gesprekken te arrangeren met ouders of een platform te installeren; • Het Nieuwe Werken invoeren, om zo eigentijdse samenwerking met burgers en samenleving te bevorderen; via het programma ‘Boxtel op Maat’ werkt de ambtelijke organisatie inmiddels drie jaar aan verbetering van werkprocessen door deze te digitaliseren en tegelijkertijd te vernieuwen. Verder is en wordt ingestoken op cultuurverandering, waarbij de medewerkers van ‘buiten naar binnen’ denken. Tot slot ronden we de verbouwing van het gemeentehuis in de eerste helft van 2015 af, zodat plaats- en tijdonafhankelijk werken mogelijk wordt. Door deze investeringen in bedrijfsvoering, ICT, cultuur en huisvesting dient ‘buiten’ voelbaar te zijn, dat er ‘binnen’ een andere wind waait. • Uitgaan van het principe: grootschalig regelen wat moet, dicht bij de mensen organiseren wat kan: doen we.
5
•
•
Eén ambtelijke organisatie vormen met de gemeenten Haaren en Sint-Michielsgestel; burgers betrekken bij deze operatie en de uiteindelijke keuze, waarbij we de meerwaarde vooraf duidelijk maken. Het bedrijfsplan wordt rond de jaarwisseling aan de raad aangeboden. We hebben in de begroting rekening gehouden met het bedrijfsplan. We zullen incidenteel moeten investeren, om structureel voordeel te boeken. We hebben het beoogde structurele voordeel op termijn nog niet helemaal ingeboekt, omdat we naast lagere kosten ook mikken op hogere kwaliteit en minder kwetsbaarheid. Bij de evaluatie van de samenwerking begin 2017 kunnen we het overige inboeken voor de begroting 2018 en verder. Verdergaande bestuurlijke samenwerking niet uitsluiten; kwaliteit, bestuurskracht en bestuurlijke nabijheid en toegankelijkheid zijn belangrijke uitgangspunten. Er is een dialoog in voorbereiding met de burgers, die gepland staat voor begin september. Vooralsnog koersen we aan op ambtelijke fusie met Haaren en Sint-Michielsgestel; de raad heeft eerder aangegeven, bestuurlijke samenwerking een reëel perspectief te vinden. Vanuit die invalshoek voeren we het gesprek met de onze burgers en de buurgemeenten.
7. Boxtel voert een sociaal beleid dat sterk maakt en helpt waar nodig. • Samen met burgers, verenigingen en maatschappelijke instellingen op zoek gaan naar nieuwe vormen en nieuwe wegen. Daar zijn we al mee bezig en dat zetten we in versterkte mate voort. • Decentralisaties op het terrein van werk, zorg en jeugd doorvoeren per 1 januari 2015, waarbij de budgettaire kaders vertrekpunt zijn, maar maatwerk tot de mogelijkheden behoort; gestart wordt met twee wijken waarin het vernieuwd sociaal beleid wijkgericht vorm krijgt. Daarmee spelen we in op een motie van de raad om in te spelen wijkinitiatieven en te starten met een sociaal wijkteam. De ‘pilot’ met het wijkteam start naar verwachting in september 2014. • De budgetten voor de decentralisaties zijn helder en geraamd. Er ligt al een goede basis. We hebben de hoofdlijnen van beleid en de transitie-documenten door de raad laten vaststellen. In oktober wordt aangegeven, hoe we het verder gaan aanpakken en uitvoeren, zodat in december de verordeningen in de raad kunnen worden behandeld. Vanaf 1 januari 2015 start de uitvoering, waarbij 2015 op een aantal fronten bestempeld is tot overgangsjaar. We zullen bij de uitvoering rekening moeten houden met budgetten die gekort zijn en zullen hulp en dienstverlening van de tweede lijn naar de eerste lijn, en van de eerste lijn naar de nuldelijn moeten brengen. Mensen zullen zichzelf en elkaar moeten helpen, waarbij de gemeente waar nodig ondersteunt. Het sociaal wijkteam gaat daar een belangrijke rol in spelen. We starten in september met een ‘pilot’ en zijn overigens ook op allerlei andere fronten druk bezig met de voorbereiding van de uitvoering. • Burgers zo veel mogelijk in hun eigen omgeving helpen: zorg en hulpverlening zo veel mogelijk van de tweede lijn naar de eerste lijn brengen en van de eerste lijn naar de nuldelijn: zie voorgaande punt. • Extra middelen die via het gemeentefonds verstrekt worden voor armoedebeleid reserveren voor het thema ‘kinderen in armoede’. We hebben een budget gereserveerd van € 71.000,extra, oplopend naar € 93.000,- structureel. De extra middelen worden aangewend om structurele tekort op het minimabeleid op te vangen. Boxtel heeft in tijden van crisis niet beknibbeld op het budget. We zullen het bestaande beleid evalueren en bekijken of, en zo ja, hoe het minimabeleid op vernieuwende wijze vorm kan krijgen. • Mantelzorg en vrijwilligerswerk verder stimuleren en vergroten van mogelijkheden van mantelzorg dichtbij huis: wordt meegenomen bij de vormgeving van de decentralisaties en ligt geheel in lijn met de zogenaamde ‘kanteling’.
6
•
•
7
Taakstellingen uit de huidige begroting realiseren op het terrein van subsidies en onderwijs; daarbij wordt rekening gehouden met de demografische ontwikkeling en efficiënt ruimtegebruik. Dit wordt steeds belangrijker. In het najaar presenteren we een plan om te komen tot clustering van voorzieningen van bibliotheek, SintLucas en het Podium; bij invulling van de taakstelling voor subsidies is uitgegaan van een compactere opzet van de bibliotheek, waarbij de ontmoetings- en de educatieve functie van de bibliotheek zoveel mogelijk gehandhaafd blijven. In samenspraak met het onderwijsveld op korte termijn een integraal plan maken om zo te voorkomen dat voor leegstand wordt gebouwd; bijzondere aandacht in dat kader voor nut en noodzaak van de bouw van een basisschool op Munsel - In Goede Aarde. In het afgelopen decennium hebben we veel geïnvesteerd in onderwijshuisvesting, zodat scholen toekomstbestendig zouden zijn. Uit de meest recente leerlingenprognose blijkt evenwel dat het aantal leegstaande lokalen op termijn groter is dan eerder werd verwacht. Bovendien is er sprake van een taakstelling op onderwijshuisvesting vanuit het Rijk. Naast deze taakstelling zet de Minister ook de overheveling van de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van schoolgebouwen naar de schoolbesturen door. Het is derhalve zaak dat we het huidige beleid voor onderwijshuisvesting kritisch tegen het licht houden. Niemand is gebaat bij leegstand. We zijn altijd voorstander geweest van toekomstbestendige scholen van goede kwaliteit en met voldoende draagvlak. Daarom hebben we in het afgelopen decennium zoveel geïnvesteerd. Hoewel we het uitgangspunt dat iedere wijk een school heeft nog steeds als ideaalbeeld voor ogen hebben, is het op dit moment -gelet op de leerlingenprognose en de noodzakelijke bezuinigingen op de gemeentebegroting- onverantwoord om € 1,9 miljoen te begroten voor de bouw van een nieuwe school in MIGA en we stellen dan ook voor om dit budget te schrappen. We zullen extra aandacht besteden aan de verbinding van Munsel – In Goede Aarde en de andere wijken. Er lopen al veel fietsroutes en daar willen we er nog één aan toevoegen via de Dr. De Brouwerlaan. Tegelijkertijd stellen we voor om het opknappen van de twee bestaande scholen De Wilgenbroek en De Molenwijkschool te dekken uit de voorziening Onderhoud onderwijs. We beraden ons nog over de huisvesting van De Hobbendonken en zijn daarover in gesprek met het schoolbestuur. Daarnaast denken we dat het goed is als de schoolbesturen gezamenlijk een toekomst bestendige strategie voor onderwijshuisvesting ontwikkelen. We zullen dergelijk initiatief ondersteunen waarbij vanuit de gemeente het voorkomen van leegstand en duurzame financiering uitgangspunten zijn. Intussen zijn we bezig met de voorbereidingen van de plannen rondom de St. Michaëlschool. We zijn in goed gesprek met de Koraalgroep over een eigentijdse invulling, waarbij het gereserveerde budget van € 3,3 miljoen uitgangspunt is. Ook de ontwikkelingen in de sfeer van het passend onderwijs worden meegenomen. We denken in het najaar van 2014 een plan aan u te kunnen voorleggen. De taakstelling op de onderwijshuisvesting zoals deze al in de vorige begroting is opgenomen, komt nu in de meicirculaire terug voor 2015. Onze poging om via de Minister te komen tot aanpassing van het beleid, leverde een simpel briefje op, dat er niet aan te tornen valt, omdat het nu eenmaal afgesproken is in het regeerakkoord. Wel is de grondslag van de berekening bijgesteld, waardoor de taakstelling een ton lager uitvalt. Daarnaast zet de Minister de overheveling van de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de scholen door naar de schoolbesturen. De voorziening die we daarvoor hebben aangelegd, kan derhalve beëindigd worden. We willen deze gebruiken ter dekking van het onderhoud van De Wilgenbroek en De Molenwijkschool en mogelijk ook voor de oplossing die voor De Hobbendonken gekozen wordt. Dit alles vanuit de gedachte, dat alle scholen in de afgelopen tien jaar nieuw zijn gebouwd of grondig zijn opgeknapt. De verantwoordelijkheid voor het onderhoud wordt overgedragen op een moment dat de meeste scholen toekomstbestendig zijn en er goed uitzien. Bovendien
•
• •
hebben de schoolbesturen in de komende jaren de beschikking over extra middelen voor onderhoud. Boxtel reserveerde bovenop alle investeringen twee ton voor voeding van de voorziening, maar wordt nu voor drie ton gekort. Kortom het is alleszins redelijk, dat we de voorziening houden, die we inmiddels hebben opgebouwd. Dit totale pakket is inzet van het gesprek met de schoolbesturen. Peuterspeelzalen en kinderopvang opnieuw bekijken mede in relatie tot basisonderwijs en demografische ontwikkelingen. In het najaar van 2014 wordt met de sector besproken, op welke wijze kan worden ingespeeld op de trends in de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk. Herijking van het accommodatiebeleid van binnen- en buitensporten, inclusief een evaluatie van het beleid ten aanzien van kunstgras. In 2015 verschijnt de Sportnota. Stimuleren van sportdeelname van alle jongeren: wordt meegenomen in de Sportnota.
8.
Ruimtelijke ontwikkeling: • Voldoende ruimte scheppen voor wonen in Boxtel, Liempde en Lennisheuvel op basis van het principe: ‘inbreiden gaat in de regel voor uitbreiden’. In Boxtel zijn er momenteel verschillende bouwplannen in voorbereiding, zoals Pantarhei, Joice, Den Berg, Zonnegolven II en Sparrenlaene. In Liempde wordt momenteel gewerkt aan afronding van het plan ‘De Witte School’; voor de langere termijn gaan we op zoek naar nieuwe mogelijkheden. In Lenniheuvel is de locatie Heerenbeekloop Zuid aangewezen als locatie en we gaan in gesprek met de bewoners van Lennisheuvel over de nadere invulling. • Bepalen van geschikte uitbreidingslocatie die tegemoet komt aan doelstellingen uit de strategische visie en de woonvisie. Met het oog op de toekomstige woningbouw maken we een geactualiseerde visie.
9.
Infrastructuur: • Verkeersbeleid uitvoeren op basis van Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan (GVVP) en het besluit dat in november 2013 genomen is ten aanzien van de dubbele overweg en programma ‘Hoogfrequent Spoor’: op 16 juni is door het Rijk een besluit genomen ten aanzien van de verdeling van middelen voor PHS; ook op Provinciaal niveau zijn en worden de nodige beslissingen genomen. Naar verwachting komt de investering ten bedrage van ruim € 38,4 miljoen op tafel. We verwachten dat we eind dit jaar een overeenkomst kunnen sluiten. in nader overleg streven we ernaar om het plan rond te krijgen, waarbij het bedrag van € 2,7 miljoen dat we in de begroting hebben opgenomen, uitgangspunt is. Indien er nieuwe ontwikkelingen zijn, zullen we de raad informeren. Als alles naar wens verloopt, gaat het bestemmingplan in 2015 in procedure en denken we in 2016 daadwerkelijk aan de slag te kunnen met aanleg van de Verbinding Ladonk – Kapelweg (VLK). • In het verlengde daarvan: gewenste maatregelen in verkeersinfrastructuur in beeld brengen, inclusief aanleg van de verbindingsweg Ladonk – Kapelweg (VLK), voldoende capaciteit voor Keulsebaan en noord-zuid-as en voldoende dimensionering van de nieuwe fietstunnel: zie voorgaande punt. • Vooruitlopend op uitvoering van deze maatregelen: onderzoek naar de mogelijkheid van regulering van het vrachtverkeer teneinde de leefbaarheid van Kalksheuvel te verbeteren: in het najaar ontvangt u een voorstel. • Fietsroutenetwerk versterken en knelpunten oplossen, mede door het uitvoeren van ‘Boxtel bicycle’: via herinrichting van de Dr. De Brouwerlaan voegen we een nieuwe schakel toe aan het fietsroutenetwerk. Daarnaast beraden we ons mede in het kader van de plannen rondom PHS, over het gedeelte Fellenoord – Liempdseweg en Lennisheuvel – Boxtel. Ook de realisatie van nieuwe stallingen bij het station zullen het fietsverkeer bevorderen. • ‘Doorgaand verkeer uit woonwijken weren’ is uitgangspunt van beleid: nemen we mee in de afweging..
8
10. Financiën: Tijdens de bespreking van het jaarverslag is aan de orde gekomen, dat de gemeente Boxtel over relatief weinig vrije reserves beschikt. Eén van de redenen is, dat er diverse ‘potjes’ zijn die risico’s per beleidsveld afdekken. We stellen voor om de begroting te ‘ontpotten’, de afzonderlijke ‘potjes’ zo veel mogelijk op te heffen en de algemene reserve aan te merken als algemene achtervang. Dat betekent enerzijds dat de algemene reserve stevig wordt opgehoogd, maar anderzijds dat eventuele overschrijdingen die niet ten laste van de exploitatie gebracht kunnen worden ten laste komen van de algemene reserve. De ‘potjes’ die nog overblijven hebben een concrete bestemming, fungeren als cofinanciering of zijn gebaseerd op een programma. Ten aanzien van de voorzieningen, zijn we voorstander van meer integraliteit. Nu we in het dagelijks beheer naar meer integraliteit gaan, valt te overwegen om dat ook in de voorzieningen tot uiting te brengen. We gaan dit verder na en komen met een voorstel. •
•
•
•
9
Terughoudende ontwikkeling van OZB en lokale lastendruk: uitgangspunt is dat deze niet meer dan trendmatig worden verhoogd en dat burgers profijt hebben van een efficiëntere aanpak op het terrein van rioolrecht en afvalstoffen: dit uitgangspunt is in de begroting verwerkt. De nullijn ten aanzien van rioolrechten en afvalstoffenheffing wordt voortgezet, waarbij we ten aanzien van de laatstgenoemde heffing een bedrag aan de burger teruggeven. Taakstellingen uit meerjarenbegroting realiseren; bezuinigingen kunnen leiden tot nieuwe verbindingen, tot creativiteit en tot vergroting van de vitaliteit van de samenleving. • In het verleden hebben we onze taakstellingen altijd gehaald; er is geen enkele reden om te veronderstellen, dat dit in de toekomst niet het geval zou zijn. • Voor 2015 is de taakstelling op subsidies nader ingevuld. Voor 2016 en verder wordt samen met de raad een programma ontwikkeld om tot een afweging te komen over invulling van het tweede deel van de bezuiniging. • De personele taakstelling wordt gerealiseerd De samenwerking met de gemeenten Haaren en Sint-Michielsgestel stelt ons wat dat betreft voor nieuwe uitdagingen. In het concept-bedrijfsplan wordt uitgegaan van een besparing van 10% op de bedrijfsvoering in 2018, hetgeen voor Boxtel ruim € 1,3 miljoen structureel voordeel zou opleveren. Omdat niet alleen kwaliteit, maar ook kosten van belang zijn, gaan we vooralsnog uit van een taakstelling oplopend naar structureel € 300.000,- in 2018. Om dat te kunnen bewerkstellingen is het van belang, dat er geïnvesteerd wordt in verbetering van de bedrijfsvoering. Daarom hebben we in de eerste twee jaar een bedrag van in totaal € 1,32 miljoen gereserveerd. De investeringen moeten leiden tot structurele besparingen. • De taakstelling op onderwijs is gedeeltelijk verwerkt. We gaan met het onderwijs in gesprek over de overdracht van verantwoordelijkheden op het terrein van onderhoud van schoolgebouwen. We hebben in de afgelopen jaren zwaar geïnvesteerd en dragen een toekomstbestendig bestand aan schoolgebouwen over. Omdat we voorts in het kader van het gemeentefonds nog extra gekort worden voor de overheveling van de onderwijshuisvesting, achten we het gerechtvaardigd, om de voorziening voor onderwijshuisvesting af te bouwen en zo in te zetten, dat een soepel overdracht van verantwoordelijkheden kan plaatsvinden waarbij de gemeentebegroting in evenwicht blijft. Het beleidsprogramma uitwerken in begrotingen, waarbij investeringen in ‘people’ en ‘profit’ niet ten koste gaan van ‘planet’; met deze begroting als nadere concretisering, denken we dat we recht hebben gedaan aan dit uitgangspunt. Eigentijdse (digitale) opzet van begroting, voortgangsrapportages en verantwoording, zodat we transparantie bevorderen; meer sturen op basis van indicatoren zoals vastgelegd in waarstaatjegemeente.nl.. Zoals we eerder hebben aangegeven, zullen we de begroting 2015
digitaal beter toegankelijk maken. Deelname aan een nieuwe ronde voor waarstaatjegemeente.nl is in gang gezet. Wij streven er naar om samen met raad, burgers en bedrijven de opgaande lijn te pakken. Ten slotte, de raad heeft het beleidsprogramma ‘Ruimte voor innovatie en vernieuwing’ vastgesteld als het spoorboekje voor de komende periode. De kadernotitie is een eerst slag naar concretisering. We gaan er als college energiek mee aan de slag, samen met burgers, bedrijven, maatschappelijke instellingen en mede-overheden. We willen samen met de raad ruimte creëren voor innovatie en vernieuwing, zodat Boxtel niet alleen vandaag, maar ook morgen en overmorgen een plek blijft waar mensen graag willen wonen, werken en leven.
Burgemeester en wethouders van Boxtel, Vastgesteld op 24 juni 2014.
10
