Jongerenparticipatie in Amersfoort gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal november 2013
Samenvatting De gemeente wil Amersfoortse jongeren meer betrekken bij zaken die hen aangaan. We hebben via digitaal onderzoek jongeren van 13 t/m 23 jaar hiervoor benaderd. Jongeren blijken vooral belangstelling te hebben voor onderwerpen rondom onderwijs, werk, sport, uitgaan en veiligheid. Als jongeren met informatievragen zitten, maken ze vooral gebruik van internet. In tweede instantie vormen ouders en vrienden een belangrijke vraagbaak. Ongeveer één op de drie van de ruim 600 jongeren die aan het onderzoek meededen heeft ook expliciet aangegeven dat de gemeente hierover contact met hen mag opnemen. Deze jongeren willen vooral meedenken via internet en sociale media. Daarnaast willen zij graag meehelpen met het organiseren van activiteiten of evenementen voor jongeren of af en toe bij elkaar komen om ideeën te bespreken. De afdeling Welzijn & Onderwijs zal deze jongeren binnenkort benaderen. Aanleiding tot het onderzoek De gemeente Amersfoort hecht veel waarde aan participatie van burgers bij het maken van beleid of het opzetten van projecten. In het bijzonder wil het bestuur jongeren betrekken in het participeren (meedenken, initiëren, organiseren) van activiteiten. Daartoe wil men weten wat er leeft onder jongeren in Amersfoort. Zijn jongeren bereid mee te denken en zo ja, over welke onderwerpen en op welke wijze? Een aantal jaren geleden was het jongerenpanel ‘Young Vision’ hierin een belangrijke partner voor de gemeente. Maar dit panel is de laatste jaren nauwelijks meer actief geweest. Het onderzoek moet aantonen of een panel als Young Vision een goede manier is om participatie te waarborgen of dat we moeten zoeken naar andere vorm om hieraan inhoud te geven. De afdeling Welzijn & Onderwijs heeft O&S gevraagd het onderzoek hiervoor uit te voeren. Onderzoeksopzet Om antwoord te krijgen op bovengenoemde vragen is op twee manieren onderzoek uitgevoerd. Beide onderzoeken zijn voor de zomer gestart en liepen door gedurende de zomermaanden. Enerzijds is een digitale vragenlijst voorgelegd aan de jongeren (13 t/m 23 jaar) uit het Amersfoortpanel. Op deze manier zijn circa 470 jongeren aangeschreven. Daarvan hebben 175 jongeren de vragenlijst geheel of gedeeltelijk ingevuld. Daarnaast heeft de afdeling Welzijn en Onderwijs jongeren actief opgeroepen om de vragenlijst op de website van Amersfoort in te vullen. Vooral jongeren die al op een of andere wijze georganiseerd zijn via leerlingenraden, het jongerenwerk, lokale clubs, verenigingen en organisaties zijn hiervoor benaderd. Deze enquête is door zo’n 430 jongeren ingevuld. Circa 230 jongeren hebben daarnaast de oproep bekeken, maar de vragen niet beantwoord
Enquête vooral ingevuld door schoolgaande meisjes Van de in totaal 604 jongeren die aan het onderzoek hebben meegewerkt was twee derde een meisje of vrouw. Vooral de middelbare-schoolleeftijd was oververtegenwoordigd. Bijna driekwart (73%) van de respondenten is tussen 13 en 17 jaar (zie figuur 1). Het overgrote deel van de jongeren – bijna 90% - is schoolgaand. Daarvan zitten de meesten – zo’n 70% - op havo of vwo. Figuur 1.Deelnemers naar leeftijd en geslacht 120 100 80 60 meisje/vrouw
40
jongen/man 20 0 13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Jongeren vinden vooral goed onderwijs, werk en sport belangrijk Wat houdt jongeren bezig? Wat vinden zij belangrijk? Uit een lijst van onderwerpen konden de deelnemers maximaal drie onderwerpen kiezen. Goed onderwijs wordt daarbij het meest genoemd: 55% van de jongeren vindt dit belangrijk en dit is niet verwonderlijk gezien het grote aandeel schoolgaande respondenten. Ook mogelijkheden om te kunnen sporten en spelen en een goed aanbod van werk (beide 42%) vinden zij belangrijk. Meisjes hechten iets meer waarde aan onderwijs en veiligheid. Figuur 2.Welke zaken zijn voor jou belangrijk? (geef maximaal 3 antwoorden) Goed onderwijs Mogelijkheid om te kunnen sporten of spelen Dat er genoeg werk is Veiligheid in de buurt en in het uitgaansgebied Dat je leuk uit kunt gaan, stappen Goede en betaalbare woonruimte voor jongeren Een schone en duurzame omgeving Verkeersveiligheid Goede en toegankelijke informatie voor jongeren Anders, namelijk … 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Bij ‘anders namelijk’ noemde men onder meer hangplekken, evenementen, zorg voor jongeren met een handicap en gratis Wifi.
Internet vormt de belangrijkste informatiebron voor jongeren Als jongeren informatie zoeken over de hiervoor genoemde onderwerpen, hoe komen ze daar dan aan? Internet blijkt daarbij veruit de belangrijkste bron te zijn: 85% van de jongeren noemt dit. Ook de ouders en vrienden worden vaak genoemd. Naarmate jongeren ouder worden spelen ouders en school een minder grote rol en zoekt men informatie vaker bij vrienden of het internet. Jongeren maken zeer beperkt gebruik van de gemeente als informatieverstrekker. Figuur 3. Hoe kom je aan informatie over deze onderwerpen? (geef maximaal 3 antwoorden) via internet ik vraag het aan mijn ouders via vrienden via televisie, krant of tijdschriften via school via de gemeente anders 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
200 jongeren wil in contact treden met de gemeente De gemeente Amersfoort wil graag jongeren meer betrekken bij onderwerpen die hen raken. Aan de deelnemende jongeren is gevraagd of zij willen meedenken en meepraten over de dingen die zij belangrijk vinden. Een kleine minderheid – 16% - zegt dat liever niet te doen, 27% wil daar wel aan meedoen. Een grote groep - 57% - houdt een slag om de arm. Zij kruisen aan: ‘dat hangt ervan af, dat weet ik nog niet’. Aan de groep die wil meedenken of dat nog niet weet is vervolgens gevraagd of de gemeente hierover contact met hen mag opnemen. Hierop antwoordden 225 jongeren positief. Daarvan hebben er 199 ook een naam en e-mailadres achtergelaten. Op het totaal van de ruim 600 deelnemers aan het onderzoek, zoekt dus een derde contact met de gemeente om een bijdrage te kunnen leveren aan participatie. Meedenken: het liefst via internet Aan de jongeren die willen meedenken of daar nog over twijfelen, is gevraagd op welke manier men het liefst wil meedenken. Daaruit blijkt dat de meeste jongeren de voorkeur geven aan internet en het gebruik van sociale media. Bekijkt men de antwoorden uitsluitend voor de 200 jongeren die in contact willen treden met de gemeente en hiervoor een e-mailadres hebben gegeven, dan blijkt eveneens dat de meeste animo – 52% - bestaat voor een internetpanel of –forum, chat of e-mail. Daarnaast wil 39% het liefst contact via sociale media. Een belangrijk deel van deze jongeren – 46% - wil af en toe bij elkaar te komen om jongerenzaken te bespreken. Een aanpak zoals destijds ook door Young Vision functioneerde. Ongeveer eenzelfde aantal – 44% - wil het liefst de handen uit de mouwen steken door het helpen organiseren van activiteiten en evenementen. Het bijwonen van informatiebijeenkomsten georganiseerd door de gemeente is voor 21% een interessante manier om ‘mee te denken’. Bij de andere manieren om mee te denken (2%) wordt enkele keren genoemd: ‘vaker een enquête houden zoals deze’. Ook een jongerendebat of een jongerenraad ziet men als opties.
3 Jongerenparticipatie in Amersfoort
Figuur 4 Op welke manier zou je het liefst willen meedenken of meepraten? (meer antwoorden mogelijk) via een internetpanel of –forum of via chat/ e-mail via sociale media als whatsapp, twitter of facebook groep jongeren die af en toe bij elkaar komt (…) helpen met organiseren van activiteiten en … informatiebijeenkomst georganiseerd door … dat maakt me niet zoveel uit op een andere manier, namelijk 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Over welke zaken wil men meedenken? Op de vraag over welke zaken men zou willen meedenken of helpen organiseren antwoordt een ruime meerderheid (63%): over de onderwerpen die ik in het begin heb aangegeven. Met andere woorden: over onderwijs, werk, mogelijkheden om te sporten en uit te gaan, woonruimte en veiligheid in de buurt willen jongeren graag hun ideeën kwijt of in gesprek. Circa 30% zegt het (nog) niet te weten en 8% noemt een specifiek onderwerp, zoals eten en gezondheid, muziekfestivals of uitgaan voor moslims.
4 Jongerenparticipatie in Amersfoort
Bijlage 1. Vragenlijst peiling Jongerenparticipatie met scores (in de uitkomsten zijn de antwoorden van beide onderzoeken samengevoegd) De gemeente maakt plannen die belangrijk kunnen zijn voor jongeren in Amersfoort . 1. Welke onderwerpen zijn belangrijk voor jou? Je mag maximaal drie antwoorden aanvinken. [N=604] 55% 41% 42% 36% 32% 15% 38% 6% 18% 4% 0%
Goed onderwijs Dat er genoeg werk is Mogelijkheid om te kunnen sporten of spelen Dat je leuk uit kunt gaan, stappen Goede en betaalbare woonruimte voor jongeren Verkeersveiligheid Veiligheid in de buurt en in het uitgaansgebied Goede en toegankelijke informatie voor jongeren Een schone en duurzame omgeving Anders, namelijk …………………………………………………………………….. Weet ik niet
2. Als je informatie over deze onderwerpen zou willen hebben, hoe kom je daar dan meestal aan? Je mag maximaal drie antwoorden aanvinken. [N=604] 56% 18% 46% 85% 28% 6% 1%
Ik vraag het aan mijn ouders Via school Via vrienden Via internet Via televisie, krant of tijdschriften Via de gemeente Anders: namelijk…………………………………………………………………………..
Meedenken/meepraten De gemeente Amersfoort wil graag dat jongeren ook zelf meedenken en meepraten over de onderwerpen die voor jongeren belangrijk zijn. 3. Zou jij willen meedenken en meepraten over de dingen die jij belangrijk vindt? [N=603] 27% 57% 16%
Ja Dat hangt ervan af, dat weet ik nog niet Nee, liever niet => naar vraag 7
5 Jongerenparticipatie in Amersfoort
4. Op welke manier zou je het liefst willen meedenken of meepraten? Je mag meerdere antwoorden aanvinken. [N=497] 52% 41% 32% 14% 33% 20% 2%
Via een internetpanel of –forum of via chat/ e-mail Via sociale media als whatsapp, twitter of facebook Met een groep jongeren die af en toe bij elkaar komt om met elkaar ideeën te bespreken Via een informatiebijeenkomst georganiseerd door de gemeente Door mee te helpen met het organiseren van activiteiten en evenementen voor jongeren Dat maakt me niet zoveel uit Op een andere manier, namelijk …………………………………………………………………….
5. Over welke zaken zou je willen meedenken of helpen organiseren? [N=491] 63% 8% 29%
Over de onderwerpen die ik in het begin heb aangegeven. Over iets anders, namelijk: …………………………………………………………………………. Weet ik niet precies
6. Mag de gemeente hierover contact met je opnemen? [N=489] 46% 54%
ja nee, liever niet
Over jezelf 7. Wat is je leeftijd? [N=587] 1% 11% 12% 15% 19% 14% 7% 7% 4% 3% 3% 3%
12 jaar 13 jaar 14 jaar 15 jaar 16 jaar 17 jaar 18 jaar 19 jaar 20 jaar 21 jaar 22 jaar 23 jaar
6 Jongerenparticipatie in Amersfoort
8. Ik ben een ……... 33% 67%
jongen / man meisje / vrouw
(vragen 9-11 alleen aan jongeren die buiten het AmersfoortPanel om benaderd zijn) 9. Wat doe je in het dagelijkse leven (waar besteed je de meeste tijd aan)? [N=397] 93% 3% 2% 1% 1%
ik ga naar school, ik studeer of loop stage ik heb betaald werk => ga naar vraag 11 ik ben op zoek naar werk en heb nu geen betaalde baan => ga naar vraag 11 ik ben (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt => ga naar vraag 11 ik zorg voor mijn kind(eren) => ga naar vraag 11
10. Op welke school zit je of – als je niet meer naar school gaat of studeert – wat is je hoogst genoten opleiding? [N=369] 3% 22% 19% 48% 8%
basisschool vmbo/mavo mbo havo/vwo/ gymnasium hbo / universiteit
Voor het peilen van meningen van de inwoners van Amersfoort maken we steeds vaker gebruik van internet. Zo heeft de gemeente een Jongerenpanel. In dit panel zitten op dit moment zo'n 400 jonge Amersfoorters die een paar keer per jaar meedoen aan gemeentelijk onderzoek via internet. 11. Zou je deel uit willen maken van het Jongerenpanel? Je krijgt dan enkele keren per jaar via internet een aantal vragen voorgelegd. [N=397] 47% 2% 51%
ja ik maak al deel uit van het Jongerenpanel nee
7 Jongerenparticipatie in Amersfoort