JONGERENK(R)ANT Voor jongeren in de Gelderse jeugdzorg nummer 20 juli 2011
Deze keer in de Jongerenk(r)ant: Zelfstandig, of nog niet helemaal? Als je 18 bent mag je op autorijles, sterk alcoholische dranken bestellen en … Blz. 4
Serious Business! “Ik doe nu zoveel mogelijk alleen. Om te laten zien dat ik het zelf kan.” Blz. 5
“We waren eigenlijk al winnaars… met zoveel lieve pleegkinderen om ons heen!” Blz. 6
Voor de eerste keer mee met Tha Bus “En dan sta je opeens in the middle of nowhere… in Ulft.” Blz. 8
Enquête Gelderse Jeugdzorg... En de winnaar is… Wist je dat de jeugdzorg in Gelderland getoetst is? En wel door jongeren en ouders die te maken hebben met jeugdzorg. Misschien heb jij ook wel meegewerkt en maakte je dus kans op prijzen. Alle winnaars hebben eind mei gehoord welke prijzen ze gewonnen hebben. Ben je niet gebeld of gemaild, dan heb je niets gewonnen… De winnaar van de hoofdprijs, een IPad2, is Selena! Wie ben je? “Ik ben Selena, 19 jaar en doe de mode-opleiding in Doetinchem. Hierna ga ik naar de opleiding Junior Fashionmanagement, zodat ik inkoper of mode-adviseur kan worden voor kledingwinkels. En hobby's… Tsja die heb ik niet echt. Mijn vriend is mijn hobby. Ik woon nu in een appartement via kamertraining van Lindenhout. Over drie maanden moet ik op mezelf gaan wonen, maar het vinden van een huisje is moeilijk!” Gefeliciteerd met je Ipad, ben je er blij mee? “Superblij! Gisteren had ik even een rotdag, maar toen ik dacht aan de IPad, werd ik alweer helemaal vrolijk. Ik heb wel vaker meegedaan aan enquêtes, prijsvragen en wedstrijden maar ik heb nog nooit iets gewonnen. En nu dus gelijk de hoofdprijs.” Waarom heb je de enquête ingevuld? “Ik kreeg een mail via jeugdzorg en dacht: ach, dat vind ik wel leuk om te doen, ik had toch een vrije middag.”
Wat vind je het belangrijkste onderdeel van de enquête? “Ik vond de vragen over 'contact' vooral belangrijk omdat de houding van begeleiders zo verschillend is. Een begeleider moet persoonlijk, geïnteresseerd en ontspannen zijn. Soms heb je begeleiders die alleen de vragen stellen uit het boekje en daarna weer snel vertrekken, dat vind ik echt niets! Ik wil een band met m'n begeleider opbouwen. De vragen over communicatie vond ik ook belangrijk, ik wil niet iedere keer mijn verhaal opnieuw vertellen als ik een nieuwe begeleider krijg.” Als jij de baas van jeugdzorg was, wat zou je dan veranderen en wat zou je houden? “Ik zou de kamertraining zeker houden! Jongeren moeten de ruimte en tijd krijgen om zich te ontwikkelen en echt zelfstandig te worden. Anders is het denk ik veel te moeilijk om zelf alles te regelen. Ik vind wel dat je langer op kamertraining moet kunnen blijven. Ik zou bijvoorbeeld wel als hoofdbewoner met andere jongeren in een flatje willen wonen. Ik heb nu ervaring met zelfstandig wonen en dan kan ik de nieuwe jongeren een beetje helpen en ondertussen zelf ook nog begeleiding krijgen. En ik zou ook meer hulpvormen ontwikkelen waarbij 'praten' niet het enige middel is. Voor sommige jongeren is het niet makkelijk om te praten. Ze hebben moeite om zich te uiten en hebben zoiets als 'methode topdog' nodig. Als het aan mij ligt, komen er meer van dat soort dingen, want dan kun je op je eigen manier geholpen worden.”
2
Uitspraken van jongeren die de Enquête Gelderse Jeugdzorg hebben ingevuld ? Het grote gat in m'n hart zal ook nooit ‘dichtgroeien’ door te praten. ? Er wordt soms lacherig en neerbuigend gedaan tegen jongeren. ? Ik ben blij met mijn hulpverlener, dat vind ik heel fijn. ? Ik vind het toch moeilijk om met ze te praten. Om eerlijk en open te zijn. ? Ik word serieus genomen door mijn begeleider. ? De overdracht naar interne collega's loopt niet altijd even soepel. ? Sommige hulpverleners moeten wat meer naar het kind luisteren in plaats van naar de
ouders, want de hulp is juist voor de kinderen. ? Ik zit er soms mee dat ik anders ben! Maar gelukkig is dat nu weer iets minder omdat ze
me helpen. ? Ze zijn slecht bereikbaar, zowel telefonisch als per mailcontact. ? Er wordt te vaak gewisseld van groepsleiding op de leefgroep. ? Ik wil iemand die méér is dan een luisterend oor. ? In het begin vond ik het eng om naar een groep te gaan, gewoon bang dat ik me niet thuis
zou voelen... Maar het bevalt me echt super! ? Alleen jammer dat als je 18 jaar bent, je weg moet. ? Ze zien me meer als iets wat op papier staat zoals iemand van veraf me zou zien. Ze
kijken alleen rationeel en niet naar mijn gevoelens. ? Hoe goed of slecht de hulpverlening is ligt ook aan jezelf. ? Ik heb teveel verschillende hulpverleners gehad waardoor ik moeilijk een band met ze kan
opbouwen. ? Sommige hulpverleners kunnen niet tegen mijn
mening. ? Ze tonen aandacht/interesse, wat ik erg fijn vind. ? De testuitslagen zijn in het Engels, en de hulpverleners weten zelf niet eens wat de woorden betekenen. ? Ik kan niet goed met ze praten, ze staan toch aan m'n moeders kant. ? Ik vind dat mijn hulpverlener streng maar zorgzaam is. ? Het zou beter zijn als voogden iets meer levenservaring zouden hebben.
3
Get Z - Nazorg na je 18e Zelfstandig, of nog niet helemaal? Als je 18 bent mag je autorijles nemen, studiefinanciering aanvragen, sterk alcoholische dranken bestellen en… ben je helemaal zelfstandig. Toch? Of heb je misschien nog wat hulp nodig bij het invullen van je belastingpapieren, het rond krijgen van je financiën of het zoeken naar een woning?
Veel jongeren die op hun 18e klaar zijn met jeugdzorg, zijn niet voldoende voorbereid op hun leven ná de jeugdzorg. Dan moet je namelijk zelf zorgen voor een woning, dagbesteding, voldoende geld en goede vrienden en familie. Maar kunnen alle jongeren dat zomaar ineens? Of is het wel handig als er iemand is die af en toe met je meekijkt als jij daarom vraagt?
Deze jongeren hebben zelf nazorg gehad en hebben ideeën over hoe het verbeterd kan worden:
Zij hebben een dvd en een boekje over nazorg gemaakt. Zodat jeugdzorg en gemeentes weten wat jongeren belangrijk vinden aan de begeleiding naar zelfstandigheid. ? Dvd
Get Z doe het met zorg! In de dvd Get Z, doe het met zorg! beantwoorden de jongeren vragen over hun ervaring met nazorg.
? Boek
Je weet niet wat je te wachten staat In dit boekje staan de uitkomsten van de bijeenkomsten. Wat willen jongeren.
Wil je de dvd of het boekje zien, dan kun je contact opnemen met Brechtje Bandell:
[email protected].
Dit is een samenwerking tussen de provincie Gelderland, Spectrum en Zorgbelang Gelderland.
4
Open dag Jongerenplatform Het Jongerenplatform voor Bureau Jeugdzorg Gelderland organiseerde op 3 maart 2011 weer een open dag. Er was veel discussie, creativiteit én lekker eten! Refik vertelt tijdens de opening: “Het afgelopen jaar is het Jongerenplatform bezig geweest met een onderzoek naar de rapportages. De tips die we daarover aan Bureau Jeugdzorg hebben gegeven, zijn allemaal overgenomen! Vandaag willen we van de jongeren weten waar we nu aan moeten gaan werken. Dus wat moet Bureau Jeugdzorg echt verbeteren?” Na het welkom starten twee workshops 'serious business' waarin de jongeren hun stem kunnen laten horen. Newroz vertelt tijdens één van de workshops: “Het Jongerenplatform is er pas net, dit is pas ons tweede jaar. Over vijf jaar verwacht ik dat het een echte organisatie is!” Aan het eind van de avond is het Jongerenplatform tevreden: “We hoopten op nieuwe aanmeldingen en informatie waarmee we aan de slag kunnen. En dat is gelukt, we gaan weer verder met nieuwe speerpunten.” vertelt Michael. Contact met het Jongerenplatform? Stuur een mail naar:
[email protected].
5
Uitspraken tijdens de workshop ‘Serious Business’ ? Ik kan niet tegen onverwachte dingen. Ik wil me
kunnen voorbereiden. Maar mijn voogd komt altijd onverwacht en wil dan een gesprek…. ? Voogden lijken ons niet te vertrouwen, ze gaan uit van vooroordelen en trekken te snel conclusies. Bij ons op het terrein zijn jongeren die blowen. Als je daar dan bij staat, denken ze gelijk dat jij ook drugs gebruikt. ? Ze kijken alleen naar het dossier en luisteren niet naar ons. Ze knikken wel, alsof ze het begrijpen, maar gaan daarna hun eigen gang. ? Ik doe nu zoveel mogelijk alleen. Ook om te laten zien dat ik het zelf kan en hen niet meer nodig heb. ? Mijn voogd heeft geen contact met me, terwijl ze wel hele verhalen over me vertelt. Ook aan de kinderrechter! ? Ze moeten beter kijken wie ze aannemen, zeker bij pleeggezinnen. ? Het plaatsen van kinderen in een pleeggezin met eigen kinderen is niet altijd goed. ? Ik ben geen nummer, al is het je werk en moet jij je geld ermee verdienen. ? Zorg voor duidelijkheid, bijvoorbeeld over plaatsing of hoe lang ik ergens moet zijn. Bespreek het met me en geef me geen valse hoop. ? Ze werken niet vanuit zichzelf, maar vanuit een boekje. Het lijkt alsof ze een lijstje afwerken. ? De beste voogden zijn mensen die zelf jeugdzorgervaring hebben gehad.
We waren eigenlijk al winnaars… met zoveel lieve pleegkinderen om ons heen! Eind 2010 wonnen pleegouders Els en Martien Kraan de Gelderse JeugdZorg Award. Hoe gaat het nu met ze? Toen jullie 15, 16, 17 waren, wat waren jullie dromen? Wij waren na-oorlogse kinderen, dus we hadden hele andere dromen dan de jongeren nu hebben. Bij ons in het gezin mochten de oudste twee kinderen studeren en de anderen moesten zo snel mogelijk een vak leren om geld mee te verdienen. Martien: Ik ben toen timmerman geworden, om de kost te verdienen. Maar ik had wel de droom om een brommer te hebben, dus toen ik 14 was bezorgde ik al Donald Duck’s aan de deur. Hebben jullie zelf jeugdzorg van dichtbij meegemaakt als kind? Nee niet echt. Alhoewel, bij mijn tante woonde een 'aangenomen zoon' waarvan we allemaal wisten dat het niet haar biologische zoon was. Ik heb geen idee waar die jongen vandaan kwam en waarom hij daar woonde. Daar werd vroeger nooit over gesproken. Vroeger was het opvoeden van kinderen anders, men hielp elkaar veel meer. Buren kwamen bij elkaar over de vloer, pasten op elkaars kinderen en voedden andermans kinderen mee op.
Is een pleeggezin voor alle jongeren die niet thuis kunnen wonen DE oplossing? Wij vinden dat het voor alle kinderen het beste is om in een pleeggezin te wonen. Alleen al omdat je hier vaste mensen om je heen hebt en geen wisselende groepsleiding. Maar sommige kinderen zijn zo beschadigd dat ze het niet aankunnen om in een pleeggezin te wonen en hebben de afstandelijkheid van een groep nodig. Eigenlijk zouden alle kinderen het eerst in een pleeggezin moeten 'proberen' en als dat niet lukt, pas naar een groep toe. Maar daar zijn te weinig pleegouders voor. Is het moeilijk om afscheid te nemen van kinderen die weer thuis gaan wonen? Als we afscheid moeten nemen van een kind, zorgen we ervoor dat we dat heel bewust doen. We pakken samen met het kind de spullen in, zorgen dat zijn/haar fotoboek af is en houden een afscheidsfeestje. Maar het blijft verdrietig; het breekt je hart. Door al onze ervaringen hebben we geleerd hoe het is om afscheid te nemen maar het blijft moeilijk. Zeker als je weet dat een kind terug gaat naar een slechte situatie. Als kinderen weggaan omdat ze op zichzelf gaan wonen, is het belangrijk dat ze weten dat ze altijd op ons kunnen terugvallen. We hebben nog met veel oudpleegkinderen goed contact en dat is fijn!
Hoe kwam het dat jullie dachten: 'wij worden pleegouders'? Toen we gingen trouwen, pasten we heel erg veel op andere kinderen. Ze bleven bij ons slapen, eten en spelen. Dat was gewoon heel erg gezellig. Via via hebben we een periode weglopertjes opgevangen, dat was een bijzondere tijd. Daarna kregen we zelf vier kinderen en besloten we om pleegouders te worden. Inmiddels hebben meer dan 150 pleegkinderen hier gewoond, zulke lieve schatjes!
6
Kan iedereen pleegouder worden? Welke kwaliteiten heb je ervoor nodig? Toen we in de jaren '70 startten met pleegzorg, was er helemaal geen screening of workshop of iets dergelijks. Iedereen die wilde, kon pleegouder worden. Later hebben we een pleegoudercursus gevolgd en werd steeds duidelijker wat het inhoudt om pleegouder te zijn. Wij vinden het belangrijk dat je als pleegouder capabel bent om een kind op te voeden, reële verwachtingen hebt en kunt samenwerken met de hulpverleners en de familie van het kind. Zijn er ook dingen die je moet opgeven omdat je pleegouder bent? Hahaha, vrije tijd! Met zeven pleegkinderen in huis moet je alles plannen. Er is altijd wel een kind dat naar judo, zwemmen of voetbal gebracht moet worden en tegelijkertijd een kind dat naar de logopedist moet. Als we iets voor onszelf willen doen, moeten we dat goed organiseren. Wat vinden jullie het moeilijkst aan het pleegouderschap? We hebben het meest moeite met de manier waarop er soms met ons wordt samengewerkt. Wij willen dat het belang en de veiligheid van het kind voorop staat, terwijl de hulpverleners soms te veel naar het belang van de ouders kijken. Wij zien de kinderen 24 uur per dag en weten wat het kind nodig heeft, maar helaas luisteren niet alle hulpverleners naar onze mening en ervaring. We hebben de afgelopen jaren geleerd om mondiger te worden en op te komen voor de kinderen.
7
Hoe is het om aangemeld te worden voor de Gelderse JeugdZorg Award? Och, we zijn nuchtere mensen en zeggen altijd 'doe maar gewoon'. Wij vinden het heel normaal om voor pleegkinderen te zorgen. Het hoort gewoon bij ons leven. Maar door de Award hebben we nu in de gaten dat het voor anderen misschien wel bijzonder is. Het was echt geweldig om aangemeld te worden door Michael, het is een jongen met een grote mond en een klein hartje en hij schreef de aanmeldingstekst uit zijn hart. Het jurygesprek was ontspannen en gezellig en de uitreiking was ontzettend leuk. We hebben echt een superdag gehad! Wat hebben jullie met het prijzengeld gedaan? We hebben het geld aan de Terwindtschool geschonken zodat ze daar een mooie speelplaats kunnen bouwen. Een van onze kinderen zit daar op school omdat hij auditieve en communicatieve problemen heeft. Echt een superschool! Als de school tekort komt, willen wij zelf eventueel nog bijleggen. Willen jullie de jongeren die deze Jongerenkrant lezen, nog iets zeggen? Oooh ja, eigenlijk heel veel. Maar vooral: ? Waar een wil is, is een weg. ? Zorg dat je de juiste mensen om je heen krijgt. ? Als je iets wilt, kun je het waarmaken. ? Probeer positief te blijven (na regen komt altijd weer de zon te voorschijn).
Voor de eerste keer mee met Tha bus: “Dit smaakt naar meer, dit wil ik vaker doen!” Door Melissa van Gellecom (20 jaar) “Veel te vroeg gaat de wekker af. Ik probeer mezelf het bed uit te peptalken, maar erg veel nut heeft het niet. Na zo ongeveer een kwartier word ik gebeld; de afgesproken wake-up call. Het is nog steeds veel te vroeg op de ochtend, dus met lichte tegenzin sta ik op. Rustig maak ik me klaar en ga ik onderweg naar het station. Iets té rustig, want op het moment dat ik aan kom, rijdt net voor mijn neus de trein weg. Lichtelijk geïrriteerd stap ik dan maar in de bus, die me netjes op Arnhem centraal afzet. Helaas wel zo'n half uur later dan ik er had moeten zijn, maar daar kan die bus natuurlijk ook niks aan doen. Als ik dan eindelijk in Tha Bus zit, weet ik weer waarom ik zo vroeg op wilde staan. Het is gezellig en ondanks dat de buschauffeur in mijn ogen veel te lang nodig heeft om de Tha Bus te keren, zijn we wel onderweg. De busrit verloopt relaxed. Een beetje rondkijken, een beetje overleggen over hoe de les ingevuld moet worden en aanhoren wanneer je waar moet zijn. En dan sta je opeens in the middle of nowhere - of nou ja.. in Ulft - en ga je eerst eens kijken bij de opening en een gastles van andere jongeren.
Tijdens het kijken en tijdens de daarop volgende pauze, word ik langzaam maar zeker steeds zenuwachtiger. Een gezonde spanning, dat wel. Na de pauze lopen we weer naar het lokaal en nu is het mijn beurt. Samen met een ander meisje mag ik les gaan geven over Jeugdzorg en zij begint met vertellen. Terwijl ik naar haar luister, voel ik dat de spanning langzaam minder wordt. Als ze uitgepraat is, is het aan mij om verder te gaan. Ik vertel over hoe ik in de jeugdzorg terecht ben gekomen, hoe dat allemaal ging en op welke plekken ik geweest ben. Ik ben vooral ontzettend blij met de vragen die gesteld worden. Er vallen (bijna) geen stiltes en ik krijg niet de kans om iets te vergeten zonder dat er verder gevraagd wordt. Ik ben opgelucht als de tijd voorbij is en de pauze begint. Saved by the bell, want als ik nog langer had moeten praten, was ik waarschijnlijk door mijn stof heen geraakt. Maar ergens vind ik het ook wel jammer, want het was toch wel erg leuk om te doen. Tijdens de terugrit denk ik er nog eens over na en het is voor mij duidelijk; dit smaakt naar meer, dit wil ik vaker doen!”
Deze nieuwsbrief wordt uitgebracht door Zorgbelang Gelderland Redactie: Brechtje Bandell Eindredactie: Kim Scheffers Voor meer informatie kun je contact opnemen met Brechtje:
[email protected] 06 424 321 31 Zorgbelang Gelderland IJsselburcht 4, 6825 BP Arnhem Telefoon 026 384 28 22
8
