Crowdfunding Jan Willem Zwang & Sven Pluut Amersfoort, 15 november 2013
Stichting Green Crowd – Utrechtseweg 310 – Gebouw H02 – 6812 AR – Arnhem – 0285 4013 471– www.greencrowd.nl
Agenda • • • • • • •
Korte introductie Wat is crowdfunding Opkomst Only if I own Praktijkvoorbeeld 1miljoenwatt Crowdfunding en de AFM Praktijkvoorbeeld Rijnstate Vragen / dialoog
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
GSI Groep
Green Spread
Greencrowd
InEnergie ECEDO
WAT IS CROWDFUNDING
Stichting Green Crowd – Nieuwe Stationsstraat 20 – 6811 KS – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Wat is crowdfunding?
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Soorten crowdfunding?
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
(Financierings)Gat in de markt
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Ontwikkeling crowdfunding
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Ontwikkeling crowdfunding
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Innovatie in crowdfunding
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Voordelen crowdfunding?
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Praktijkvoorbeeld
1MILJOENWATT
Stichting Green Crowd – Nieuwe Stationsstraat 20 – 6811 KS – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Zonnepanelendelen op de Euroborg
1miljoenwatt geeft iedereen de mogelijkheid om zonne-energie op een ander dak op te wekken.
15
Crowdfunding fase 1 succesvol
Anonieme investeerder zegt: "Ik wil voor mijn dochter een zonnepaneel aanschaffen omdat ik op deze manier een (kleine) bijdrage wil leveren aan haar toekomst"
toets zegt: "mijn zonnepanelen zijn al oud en zo kan ik ze een beetje "uppen".
Anonieme investeerder zegt: "Goed initiatief! Het liefst heb ik mijn panelen bij vak P."
Anonieme investeerder zegt: "Wonend in waardevol stadsgezicht, vind ik zonnepanelen op m'n eigen dak geen gezicht. wuelkere zegt: "heb zelf zonnepanelen op mijn dak en kan helaas niet meer plaatsen dan de bestaande 9"
16
Zonne-Energieborg: de mogelijkheden
17
Zonne-Energieborg: Op het stadion ruimte voor 1120 zonnepanelen
18
Zo moet het eruit gaan zien. Begin december start de installatie. 19
Er gloort iets nieuws aan de horizon…
bligatie zon
Samen zonnepanelendelen op de Euroborg
• 1120 zonnepanelen: 302 kW: 264.600 kWh per jaar (+/- 70 huishoudens) • Grootste zonne-energie installatie op een voetbalstadion in Nederland • Samen zonne-energie opwekken: geen dak? Toch zonne-energie! • Dat doen we aan de hand van een obligatielening: ZoNbligatie • Rendement op ZoNbligatie op basis van stroomprijs en zonne-energie (net zoals zonnepaneel thuis).
Meedoen via een ZoNbligatie • Eén zonnepaneel = één ZoNbligatie en kost éénmalig 550,• Looptijd: 24 jaar • Variabel rendement: gemiddeld 2.2 – 4.4% per jaar. • Rendement per jaar uitgekeerd op basis van: 1.
Volume = aantal kWh zon
2.
Prijs = Endex marktprijs + vaste opslag
• Werken samen met een energieleverancier: Essent. Overstappen moet niet, kan wel.
• Klanten van Essent hebben een aantal voordelen: •
hoger rendement (0.3%).
•
90,- korting op fluksometer
Tabel 1: Gemiddeld rendement over 24 jaar voor Essent Klanten. Voor niet-Essent klanten is het rendement 0,3% lager.
Wie doet wat: Stichting 1miljoenwatt
Als initiatiefnemer verantwoordelijk voor V.O.F. BAM / Imtech / Toes Solar
Zonne-Energieborg V.O.F.
Euroborg N.V.
installatie zonneenergie systeem
Zonnepark met 1120 panelen totaal 302 kWp.
Geeft toestemming voor FC Groningen plaatsen Verbruikt de zonnepanelen geproduceerde stroom
Zonnepanelendelen
Stichting ZoNbligatiehouders
Essent
Crowdfundingpla tform voor zonne-energie
Behartigt belangen van ZoNbligatiehouder ó zonn s e- f rente
Energieleveranci er FC Groningen zonn erente
Sven Pluut |
[email protected] | www.1miljoenwatt.nl | 06-24265448 24
ONLY IF I OWN
Stichting Green Crowd – Nieuwe Stationsstraat 20 – 6811 KS – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Zon
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Wind
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Water
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Warmte
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Geld
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Regelgeving
CROWDFUNDING EN DE AFM
Stichting Green Crowd – Nieuwe Stationsstraat 20 – 6811 KS – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stappenplan AFM
Leningen?
Ja
Aan consumenten?
Ja
Vergunningaanvraag financiële dienstverlening
Nee
Ontheffing bemiddeling opvorderbare gelden
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stappenplan AFM Investering?
Nee
Donatie / gift
Ja
Niets aan de hand
Nee Ja Aandeel?
Ja
Verhandelbaar?
Ja
Vergunningaanvraag beleggingsonderneming
Nee
Nee Obligatie?
Nee Mogelijk effect o.i.d.
Ja
Verhandelbaar?
Ja
Nee Toets AFM
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Nadelen crowdfunding?
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Praktijkvoorbeeld
ZIEKENHUIS RIJNSTATE
Stichting Green Crowd – Nieuwe Stationsstraat 20 – 6811 KS – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Ontwikkeling project Rijnstate 2013 • • • • • • • • • • • • •
7 januari eerste contact 4 februari eerste presentatie om Green Spread voor te stellen 3 april presentatie mogelijke business cases en varianten aan management April locatieonderzoek 13 mei presentatie investeringsvoorstellen aan bestuur 30 mei concept overeenkomst Juli en augustus onderhandelen over overeenkomst Begin september voorbereiden crowdfundingactie 16 september informatieavond voor personeel over crowdfunding 20 september live en in een dag 79.550,-van de 90.750,- opgehaald 21 oktober start bouw installatie 2 november volledige financiering via crowdfunding opgehaald 6 november officiële opening installatie
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Specificaties • • • • • • • •
660 zonnepanelen 160 kWp 145.000 kWh per jaar 66 ton CO2 10 dakvlakken 10 omvormers 4 koppelingen aan middenspanningsnet 10 jaar exploitatie door Green Spread Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Realisatie Rijnstate
SLIDESHOW
Stichting Green Crowd – Nieuwe Stationsstraat 20 – 6811 KS – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
ZONNIG RIJNSTATE
Samenwerking tussen
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471– www.greencrowd.nl
Ontwerp Wat is het geschikt dakoppervlak?
Het ontwerp
Ontwerp Wat is het geschikt dakoppervlak?
• • • • •
Meerdere platte daken, meest geschikte daken meegenomen Ruimte voor 600-700 zonnepanelen Totaal vermogen maximaal 180.000 Wp Deze produceren ca. 145.000 kWh per jaar (genoeg voor 45 huishoudens) Ca.2% van het jaarverbruik aan elektriciteit.
Uitgangspunten project • Gebruik van kwaliteitsproducten – Garanties zonnepanelen • Productgarantie 10 jaar • Vermogensgarantie 91,2% na 10 jaar, 80,7% na 25 jaar
– Sociale en ecologische duurzaamheid
• • • •
Transparantie in business case 900 zonuren per jaar (bron: PVGIS, Europese Unie) Stroomafname tegen vaste verrekenprijs Participatie omwonenden en werknemers Rijnstate
De bouw
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
De storm… Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
De officiële opening!
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Het crowdfunden zelf
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Ontwikkeling per mutatie Dag 43
Dag 1
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Reacties crowdfunders
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Zonnig Rijnstate! Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Geldstromen
lening
rente en aflossing
zonne-installatie
investering
overdracht na 10 jaar
aanbetaling omvormer
k W h vergoeding
elektriciteitsnetwerk
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
AANDACHTSPUNTEN
Stichting Green Crowd – Nieuwe Stationsstraat 20 – 6811 KS – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
De Potmarge
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Toezeggingen de Potmarge 36 dagen tussen leningen en donaties
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Betalingen de Potmarge 51 dagen eerste en laatste betaling financiering
53 dagen tussen volledige toezeggingen en tekenen leenovereenkomst
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl
Vragen
Stichting Greencrowd – Utrechtseweg 310 – 6812 AR – Arnhem – 085 4013 471 – www.greencrowd.nl