JAARVERSLAG 2014 Stichting Heemkundige Kring "De Vyer Heertganghen" Goirle
Nieuwe Rielseweg 41-43 5051 PD Goirle Februari 2015 Albert Oude Ophuis
Inhoudsopgave 1
Voorwoord bij het jaarverslag 2014 ........................................................................................ 3
2
Heemkundige kring “De Vyer Heertganghen” ........................................................................ 4
3
Verslag vanuit de beheerscommissies en werkgroepen ........................................................ 5 3.1
Heemkundig Documentatie Centrum .............................................................................. 5
3.2
Museum ............................................................................................................................ 6
3.2.1
Museumbezoek ......................................................................................................... 6
3.2.2
Museumbeheer ......................................................................................................... 6
3.2.3
Planning 2015 ............................................................................................................ 7
3.2.4
Problemen ................................................................................................................. 7
3.3
3.3.1
Website ..................................................................................................................... 8
3.3.2
Tentoonstellingen en evenementen ......................................................................... 8
3.3.3
Tijdschrift "Rond de Schutsboom" ........................................................................... 9
3.3.4
Driekoningenzingen................................................................................................... 9
3.3.5
Heemactiviteiten voor heemleden ......................................................................... 10
3.4
Heemerf en kruidentuin ................................................................................................. 11
3.4.1
Heemerf en gebouwen............................................................................................ 11
3.4.2
Erf en tuin ................................................................................................................ 12
3.5 4
Heembeoefening .............................................................................................................. 8
Bouwzaken...................................................................................................................... 12
Overzicht van vrijwillige medewerkers ................................................................................. 13 4.1
Bestuur............................................................................................................................ 13
4.2
Museum .......................................................................................................................... 13
4.3
Heembeoefening ............................................................................................................ 13
4.4
Heemerf .......................................................................................................................... 13
4.5
Documentatiecentrum ................................................................................................... 14
4.6
ICT- beheer en website ................................................................................................... 14
4.7
Bouwen en restaureren .................................................................................................. 14
4.8
Bouwzaken i.r.t. gemeente ............................................................................................. 14
-2-
1 Voorwoord bij het jaarverslag 2014 Jaren komen en jaren gaan. In het verenigingsjaar 2014 maakten wij ons meer druk dan andere jaren over ons Heemerf. De vloer en de zijwanden van onze Vlaamse schuur werden degelijk geïsoleerd, waarmee wij hopen meer maanden voor en na de winter gebruik te kunnen maken van onze schuur. De gelegenheid werd te baat genomen om de schuur ook als verlengde museumlocatie te herinrichten, met name met landbouwgereedschap van weleer. Nu is het nog wachten op een nieuwe rieten dakbedekking, die gepland staat in 2015. In 2014 werden ook de plannen van integratie van ons Heemerf in het vernieuwde Molenpark voorbereid, samen met de molenaars, Amarant, de buurt en de gemeente. Ook dat staat gepland voor 2015. Het verenigingsjaar 2014 kende dan wel geen echte hoogte- of dieptepunten, maar stilgezeten hebben wij allerminst. De vereniging blijft velen boeien met haar reguliere activiteiten, zoals de lezingencyclus, excursies, ons periodiek Rondom de Schutsboom, de rubrieken Oude foto’s en Schatten uit ons museum in Goirles Belang, bijzondere bijeenkomsten rondom Kerstmis en Driekoningen, en natuurlijk de werkochtenden op de zaterdagen door het gehele jaar! Zij vormen samen de ziel van onze vereniging. Voor velen zelfs de ziel en zaligheid…! Jan A.M. van Eijck, Voorzitter Heemkundige Kring “De Vyer Heertganghen” Goirle.
-3-
2 Heemkundige kring “De Vyer Heertganghen” De heemkundige kring Goirle is opgericht in 1949 door een aantal initiatiefnemers die begonnen met het in kaart brengen van de geschiedenis van Goirle en maakt sinds 1950 deel uit van het Brabants Heem. Na een aarzelend begin van de kring wordt in 1954 de naam veranderd in De Vyer Heertganghen, een verwijzing naar de vier heertgangen die vanouds Goirle vormen: ‘t Ven, Abcoven, Dorp en Kerk. In 1960 is de Heemkundige kring van een vereniging omgezet naar een stichting. De stichting heeft zich ten doel gesteld de bevordering van de studie van de Heemkunde in de ruimste zin en zij tracht dit doel te breiken door: het aanmoedigen van personen of groeperingen van personen zich toe te leggen op de beoefening, studie en ontwikkeling van de heemkunde op locaal en regionaal terrein; naar best vermogen informatie te verschaffen op het gebied van de heemkunde, o.a. door voordrachten, publicaties, excursies, tentoonstellingen, rondleidingen; het onderhouden van wat heemerf “De Schutsboom”wordt genoemd, bestaande uit: - een gebouw aan de Nieuwe Rielseweg, nr. 41, met museum, een werk- en vergaderruimte, een bibliotheek/archief, een ruimte voor wisseltentoonstellingen (voormalige potstal); - een voormalig wevershuisje “Het Smiske”, gelegen aan Nieuwe Rielseweg 43 en eigendom van de stichting (sinds 1961); - een “Pleejhuis” met toiletruimte, werkruimte voor onderhoudsteam en zolder voor opslag van heemkundige voorwerpen; - een Brabantse langdeelschuur (eens schuurkerk); - een erf met kruiden- en moestuin, karloodsen en bijenhal met de daarbij behorende beplanting. De benaming “Heemerf De Schutsboom” is afkomstig van een toponiem dat voorkomt op de kaart “De Heerlykheden van Tilburg en Goirle” uit 1760. De stichting telde in december 284 leden waarvan 49 vrijwilligers die in de verschillende deelgebiedenen actief zijn. Zie hoofdstuk 4 ‘Overzicht van vrijwillige medewerkers’ voor een lijst met vrijwilligers per deelactiviteit. Het bestuur bestaat op dit moment uit 6 leden en in het begin van het jaar is het secretariaat overgenomen door Albert Oude Ophuis van interim secretaris Henny van Gool. De vrijwilligersactiviteiten zijn geconcentreerd op de donderdag- en zaterdagmorgen waarbij het erf en de gebouwen geopend zijn. Daarnaast is het museum in de zomdermaanden geopend op de eerste en derde zondag van de maand. Rondleidingen voor groepen en voor scholen worden op afspraak gegeven en in paragraaf 3.2.1 ‘Museumbezoek’ wordt een beschrijving gegeven van de bezoekersaantallen. Het verslag bevat een beschrijving vanuit de verschillende beheerscommissies en werkgroepen over het jaar 2014.
-4-
3 Verslag vanuit de beheerscommissies en werkgroepen 3.1 Heemkundig Documentatie Centrum De rubriek “Wie weet het nog?” in het Goirles Belang, blijft de belangstelling van de Goirlenaar prikkelen en soms komt de reactie van ver buiten Goirle. Het “Goirle project” van het Brabants Dagblad, Goirles Belang, Goirles Nieuwsblad is een project waar aan steeds gewerkt moet worden want elke dag wordt er geschiedenis gemaakt. Het fotoarchief is uitgebreid met foto-albums van de voormalige basisschool ’t Moske en enige foto’s uit de voormalige Biesendaalschool. Van de jongensscholen hebben we nu veel foto’s, maar de twee meisjesscholen lopen nog steeds achter, daarvan is maar ‘n enkele foto in ons archief. Nog steeds zitten we te springen om thuiswerkers. Wat houdt dat in? De reeds gemaakte uittreksels van kranten en tijdschriften worden op floppy of memory-stick ingebracht en worden daarna door de archivaris bij het centrale bestand gezet. Aangezien een floppy ouderwets is, zijn we al gedeeltelijk overgestapt op memory-sticks, die op de USB-poort kunnen worden aangesloten. Het Documentatie Centrum is in het bezit gekomen van kopieën van Goirlese Doopboeken, Huwelijksboeken en Overlijdensboeken, die voorheen gebruikt werden in de leeszaal van het Regionaal Archief Tilburg. Dit archief is geheel gemoderniseerd en alles gaat daar per computer. Daarom zijn die boeken niet meer nodig in de leeszaal. Onze conservator, Gerrit van Heeswijk, is vrijwilliger op het archief en heeft zodoende deze boeken gekregen. Dus nu zijn ze ter inzage op ons Heemkundig Dokumentatie Centrum. Het Documentatie Centrum heeft zitting in een commissie welke zich samen met de Heemkundige kring Poppel-Weelde-Ravels bezig houdt met de Grote Oorlog, welke 100 jaar geleden is begonnen. Ons Documentatie Centrum heeft al heel wat opzoekingen gemaakt over de tijd die Goirle meemaakte tijdens de mobilisatie 1914-1918. We noemen bijvoorbeeld de inkwartiering van militairen, inkwartiering van Belgische vluchtelingen. Ook toen was het voedsel op de bon. Samen zullen de beide heemkundige kringen in 2015 een tentoonstelling aan deze oorlogstijd wijden, eerst in Poppel en daarna hier in onze heemschuur. Het Documentatie Centrum zou niet kunnen werken zonder onze vaste medewerkers. Zij zijn elke zaterdagmorgen present. Dank aan Aschwin, Emilie, Eric, Harrie, Henny, Jeannette en Riekie. Twee jaar geleden is de bibliotheek verhuisd van de archiefzolder naar de bestuurskamer na een grondige selectie in het boekenbestand op boeken die direct betrekking hebben op Goirle en de buurgemeenten. Door de mensen van de onderhoudsgroep is hiervoor een nieuwe kast gemaakt en door de verplaatsing en uitdunning is de toegankelijkheid van de bibliotheek vergroot. Afgelopen jaar zijn de dubbele exemplaren uit het bestand gehaald en te koop aangeboden in eerste instantie aan leden. Joseph Wijdemans, Archivaris Heemkundig Documentatie Centrum -5-
3.2 Museum Het jaarverslag omvat de periode januari – december 2014 en is onderverdeeld in museumbezoek, museumonderhoud, planning en problemen.
3.2.1 Museumbezoek Het museum was opengesteld gedurende de maanden april tot en met oktober op steeds de eerste en derde zondag van 14.00 tot 16.30 uur. Het bezoekersaantal lag op een gemiddelde van ca 8 mensen per keer. Het grootste deel van het bezoek bestond dit jaar uit rondleidingen. Deze zijn te verdelen in schoolbezoeken en overige groepsbezoeken. Van de Goirlese scholen bezochten ’t Schrijverke, De Regenboog, Den Bongerd en De Vonder ons museum met een of meerdere groepen. Na het bezoek aan het museum zijn een aantal groepen ook naar de grafheuvels op de Regte Heide geweest met een van onze rondleiders. Verder waren er diverse bezoeken van groepen zoals diverse families en verenigingen die ons bezochten op hun Figuur 1 Leerlingen van 't Schrijverke bij de grafheuvels op de Regte Heide familiedag, cq. uitje. De in Goirles Belang aangekondigde tentoonstelling “Goirle in oude ansichten” vanuit de verzameling van ons overleden lid Geert van Ostaden trok op 19 oktober vele plaatselijke bezoekers (ca. 70) naar het Heemerf. Op 21 juni was er een tentoonstelling van een plaatselijke schilder. Verder werden er opnames gemaakt voor de “Van Gogh experience” uit Breda: In het Smiske werden de aardappeleters van van Gogh gefilmd welke gebeurtenis ook op diverse websites te volgen was. Voor ons was dit pure reclame. Het totale bezoekersaantal kwam daardoor uit op ca 660. Om te proberen het bezoekersaantal op te krikken en de bekendheid in het dorp te vergroten, werd ook dit jaar verder gegaan met de serie korte artikeltjes in het Goirles Belang onder de titel “Schatten uit ons museum”. Hierbij werd maandelijks aandacht besteed aan een voorwerp uit de collectie. Rondleidingen werden verzorgd door Hans van Gorp, Ad van der Ven, Gerrit van Heeswijk en Cees van de Pol.
3.2.2 Museumbeheer Het beheer van het museum bestond ook dit jaar vooral uit het inventariseren van de collectie en deze digitaal opslaan. Met dit project is in 2006 begonnen en we mogen nog steeds spreken van een inhaalslag. De volledige collectie geplaatst in de voorzijde van ’t Smiske werd in 2012 al geïnventariseerd. De volledige collectie geplaatst in het museum werd in 2013 verder geïnventariseerd. De inventarisatie van de potstalzolder is ook gerealiseerd. Hierbij werd elk voorwerp (opnieuw) genummerd, gefotografeerd en zowel digitaal als analoog opgeslagen. Back-ups van deze digitale bestanden werden gemaakt.
-6-
Verder werd in het achterhuis van het Smiske de nieuwe permanente tentoonstelling bewaakt qua inhoud en inventarisatie. Omdat weer een nieuw weefgetouw geschonken werd begon onze restaurateur Huub van Dun aan zijn volgende klus die in het Smiske gerealiseerd wordt. Van diverse mensen werden weer voorwerpen ontvangen die al of niet een plekje kregen in de permanente expositie. Voorbeelden hiervan waren persoonsbewijzen van Goirlenaren, identiteitspapieren en voorwerpen als een kanariekooi met deurtjes, bedieningsdoeken en merklappen. In 2014 werd verder gegaan met de herinventarisering van de collectie welke tentoongesteld staat in de langdeelschuur. Hiervoor werd daar de gehele collectie onder handen genomen, bekeken, genummerd, gefotografeerd voor zover nodig en werd gekeken naar dubbelen in de verzameling. Onze ideeën betreffende de inrichting kregen steeds meer gestalte met de verdeling in huis- ambacht- en boerderij gedeelte. Dit werk zal nog steeds voortgezet worden in 2015.
3.2.3 Planning 2015 Voor 2015 staan de volgende plannen op de nominatie: a. Verdere inventarisatie van de collectie in de schuur en mogelijk van het depot boven op de zolder en verdere bewaarplaatsen; b. Herinrichting van de schuur nadat deze qua dakvernieuwing onder handen genomen is; c. Geleidelijke veranderingen in de kleine vitrines in het museum wat voorwerpen betreft om de uitstalling te vernieuwen. d. Maken van etiketten voor de vitrines zodat voor de bezoeker duidelijkheid geschapen wordt over enkele voorwerpen.
3.2.4 Problemen Een groot probleem is het klimaat in de grote schuur, met name de vochtigheidsgraad is een groot deel van het jaar erg hoog. Om de uitgestalde voorwerpen beter te kunnen beschermen tegen klimatologische omstandigheden zijn bouwkundige aanpassingen aan de schuur gedaan die bestaan uit isolatie van de vloer en wanden. De werkzaamheen zijn het afgelopen jaar in eigen beheer uitgevoerd door de onderhoudsgroep. Met de gemeente is gesproken over de vernieuwing van het dak van zowel de schuur als van het Smiske nadat ook de museuminventarisatie door de museumwacht dit als zeer nodig aangemerkt had. De verwachting is dat de vernieuwing in 2015 zijn beslag zal krijgen. Het is en blijft echter een punt van grote zorg en aandacht voor de nabije toekomst waar het het behoud van de collectie betreft. De werkgroep museum bestond gedurende dit jaar uit Hans van Gorp (algemeen), Hannie van Gorp (kleding en textiel), Ger Heheman en Huub van Dun (restauratie), Ad van der Ven (algemeen), Cees van de Pol (algemeen), Albert Oude Ophuis (algemeen) en Gerrit van Heeswijk (conservator). Incidentele hulp werd verkregen van Nellie van den Dungen (textiel). Gerrit van Heeswijk, Conservator.
-7-
3.3 Heembeoefening 3.3.1 Website Afgelopen jaar stonden de activiteiten rond de site in het teken van up-to-date houden en langzaam uitbreiden. Dit gebeurt net als vorig jaar nog steeds door de heemmedewerkers: Willem van der Kuijlen, Aschwin Wijdemans en Albert Oude Ophuis Bij het thema “Uitgelicht deze maand” verschenen 12 nieuwe onderwerpen en bij de digitale versie van “Wie weet het nog?” werden in samenwerking met het Goirles Belang 12 foto’s aangeboden aan het publiek met het verzoek zoveel mogelijk namen door te geven van personen op de foto. De bezoekers van de site kunnen via een makkelijk invulformulier op de site hun informatie kwijt. In de praktijk blijkt dat daar goed gebruik van wordt gemaakt. Heemkundige kring “De Vyer Heertgangen” is door de Belastingdienst aangemerkt als ANBI organisatie. Een van de voorwaarde om hiervoor in aanmerking te komen is dat er zaken ter informatie op de website gepubliceerd wordt. Daar is natuurlijk voor gezorgd. Ons streven is de site meer en meer het communicatiekanaal van de stichting te laten worden. Door het plaatsen van aankondigingen en uitnodigingen van activiteiten en vervolgens ook verslag te doen van die activiteiten wordt het voor de leden aantrekkelijker de site te bezoeken. Een aantal technische hulpmiddeltjes zijn hiervoor aan de site toegevoegd zoals een Nieuwsticker die op de start pagina laatste nieuwtjes laat zien (die informatie scrolt langzaam onder aan de pagina voorbij) en een module om een fotoalbum samen te stellen. In de aanloop tot Driekoningen bleek dat diverse onderwijs instellingen ook hun weg naar de site gevonden hadden. Dit bleek uit de vele downloads van de lesbrieven die er geweest zijn. Voor 2015 is willen we proberen de communicatiefunctie verder te versterken door nog meer verenigingsinformatie via de site te publiceren en de lay-out en menustructuur van de site nog eens onder handen te nemen zodat interessante zaken beter in beeld komen. Ook staat een actieve database waarmee delen van het archief digitaal bereikbaar worden via de website nog steeds op het verlanglijstje; echter een geschikte tool is nog niet gevonden. Deze zoektocht gaat in 2015 zeker door.
3.3.2 Tentoonstellingen en evenementen In 2014 konden er in de “Potstal” een tweetal tentoonstellingen worden bezocht die door amateurkunstenaars waren ingericht: - op 22 en 23-3-2014 een expositie door Barbara Oppermans - Robben; - op 21 en 22-6-2014 een expositie door Hanneke Horman - van de Hout. Als evenementen zijn te vermelden: - op 15-8-2014 de jaarlijkse ontvangst van de nabestaanden van de gijzelaars van Gorp en Roovert; - op zaterdag 27-9-2014 een bijeenkomst voor de leden in het kader van de heropening van de Heemschuur, met BBQ. - op vrijdag 3-10-2014 was er een boekpresentatie van het boekje: Offers voor onze Vrijheid, een tocht langs belangrijke locaties in Goirle tussen 1940 en 1945.
-8-
En tot slot is de heemschuur twee keer als trouwlocatie gebruikt: - op 6-6-2014 en op 10-10-2014.
3.3.3 Tijdschrift "Rond de Schutsboom" In 2014 zijn wederom drie nummers van ons tijdschrift uitgebracht: in april, in september en in december. In totaal 126 pagina’s. De redactie bestaat uit Jan van Eijck, Jef van Gils, Jan Pieterse en Norbert de Vries. De lay-out is in handen van Aschwin Wijdemans. De redactie nodigt regelmatig mensen uit om over hun eigen familiegeschiedenis te schrijven, en dat heeft geleid tot een aantal boeiende artikelen (bijvoorbeeld over de slagersfamilie Heuvelmans, de schoenmakersfamilie Spierings, en slager Willem van de Pol). Ook de serie ‘Goirles portret’ kan in dit verband genoemd worden: geschiedschrijving op het individuele vlak. Voorts wordt ook de lijn doorgetrokken om mensen te laten schrijven over de buurt waarin zij opgroeiden. Ad van de Ven was de eerste die dat deed: hij schreef over de Voorhei. In 2014 schreef Herman van Rouwendaal over de Voltwoningen (hij groeide daar weliswaar niet op, maar woont er al erg lang: hij beschrijft de geschiedenis van het complex en wie er wonen of woonden). Ed Brok schreef over de Fabrieksstraat. We willen in 2015 op deze weg voortgaan; er zal een stuk verschijnen over de Zandschel, over de Kloosterstraat, en wellicht nog andere buurten en straten. Verder zal natuurlijk ook verder gebouwd worden aan de reeks Goirlese portretten. In 2015 zal in de Schutsboom zeker uitgebreid aandacht worden geschonken aan de Eerste Wereldoorlog.
3.3.4 Driekoningenzingen Op maandag 6 januari 2014 werd in de kapel van het CC Jan van Besouw de Intentieverklaring ondertekend om de traditie Driekoningen zingen levendig te houden en te borgen voor de nabije toekomst. Deze ondertekening vond plaats om 12.45 uur en daarbij aanwezig waren o.a. Paul Spapens, Jan van Eijck, Ineke Strouken (Directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed te Utrecht) en Machteld Rijsdorp (Burgemeester van de gemeente Goirle). Om 16.00 uur was er in de kapel weer het jaarlijkse Driekoningen zingen, waarbij de kinderen zingen om de 1e, 2e en 3e prijs. De eerste drie winnaars krijgen een beker met inscriptie en een leuk gezelschapsspel. Helaas loopt het aantal deelnemende groepjes ieder jaar terug. Ook dit jaar waren er slechts 8 groepjes . Wel is de sfeer in de kapel erg gezellig met chocomel voor de kinderen en de eierkoek met de boon. Ook veel ouders en opa’s en oma’s komen kijken, maar je vraagt je wel af……hoe lang houden we dit op deze manier nog vol….? Het kost elk jaar behoorlijk wat geld en de heemkundekring financiert alles zelf . We moeten echt gaan evalueren over de toekomst….! Wellicht moet de opzet anders, maar…..op verzoeken om vrijwilligers die willen meedenken inzake de toekomst ….komt geen respons. De werkgroep in Goirle bestaat uit Bernard Robben (als eenling) , die mensen om zich heen verzamelt om hem behulpzaam te zijn. Op deze wijze hou je geen traditie overeind.
-9-
3.3.5 Heemactiviteiten voor heemleden In 2014 werden door de groep lezingen en excursies (Frans Ekstijn, Ad van Gool, Anne Heeren, Nel Wiercx) de volgende activiteiten georganiseerd (tussen haakjes het aantal deelnemers): 1. lezing op 28 januari 2014: Toen was geluk heel gewoon door Dhr. G. Otten. (54) 2. excursie op 22 februari 2014 naar het Klooster van de Norbertinessen St Catharinadal in Oosterhout. (30) 3. lezing op 1 april 2014: Brabantse plaatsen in de Romeinse tijd door Stijn Heeren. (63) 4. excursie op 22 april en 20 mei 2014 naar de Firma van Puijenbroek in Goirle. ( 2 keer 30 ) 5. excursie ( rondwandeling ) op 15 juni 2014 door het Landschapspark Moerenburg door Anneke Scholten. (25) 6. Heemreis naar Leuven op 5 juli 2014. (50) Zie verder onder Ad 6. 7. Kleine heemreis voor vaste medewerkers op 29 augustus 2014 naar Bergeijk. (42) Zie verder onder Ad 7. 8. Lezing op 23 september 2014: Grote gezinnen door Dhr. Ad Rooms. (69) 9. Heropening heemschuur op 27 september2014. (75) Zie verder onder Ad 9. 10. Excursie naar Breda op 26 oktober 2014: de zgn. historische kilometer. (44) 11. Lezing op 25 november 2014: Napoleon.......verzegeld door Dhr. Jean Dewaerheid. (44) 12. Kerstviering op 22 december 2014. (118) Voor komend jaar wordt aan een gelijksoortig programma gewerkt waarbij nog wat extra aandacht zal worden besteed aan de publiciteit om de bezoekersaantallen op peil te houden. Ad 6 Jaarlijkse grote heemreis voor alle heemleden De jaarlijkse heemexcursie voor de leden die daarop kunnen intekenen ging dit jaar naar Leuven. Onze bus van De Arend zat bijna vol (ongeveer 50). We doen dat immer op een zaterdag en dat was nu op zaterdag 5 juli 2014. Met de Dienst Toerisme ofwel de Belgische VVV hadden we een “dagmenu” afgesproken en dat werd volledig verzorgd door de VVV aldaar. Het was een in alle opzichten mooie reis met veel geschiedenis en bezienswaardigheden. Voorzitter Jan van Eijck gaf ons tijdens de rit erheen een soort van “mobiel college on the road“ en hij deed dat voortreffelijk: goed voorbereid en op dreef en in de Eijckensiaanse stijl. Het weer had wel wat beter mogen zijn, maar de gidsen waren goed op dreef en ook de inwendige mens kwam niets te kort. De reis was voorbereid door Jan van Eijck, Bernard Robben en René Zebregs. Wederom een geslaagde heemreis, waar met plezier op kan worden teruggekeken. Het is toch weer elk jaar wikken en wegen…….waarheen dit jaar……? In tijdschrift Rond de Schutsboom (jaargang 34.nr 3) is door Bernard Robben een uitgebreid reisverslag geschreven. Ad 7 Kleine heemreis voor de vrijwilligers We willen elk jaar onze vrijwilligers bedanken voor hun inzet het hele jaar door. We noemen dit - in tegenstelling tot de jaarlijkse heemexcursie voor de leden- de kleine heemreis, maar……die is beslist niet minder gezellig en qua inhoud zeker zo boeiend. Meestal gaan we dan niet ver weg, we blijven - als het enigszins kan - in de regio en regelen het vervoer met eigen auto’s. Dit jaar gingen we naar Bergeijk, ‘s-ochtends naar de natuurtuin ’t Loo en in de middag naar het bekende en fraaie Eicha-Museum met het daar ook gehuisveste Museum De Sigarenmaker. Ook voor de inwendige mens wordt goed gezorgd, nu bij Streekrestaurant De Hofkaemer.
- 10 -
Wel vragen we voor deze dag een eigen (bescheiden) bijdrage, omdat we – ondanks de gewaardeerde inzet van onze heemvrijwilligers – toch niet alle kosten ten last van ’t Heem willen brengen. Deze dag wordt als waardevol ervaren en de eigen bijdrage wordt beslist niet als onoverkomelijk gezien. Het is meestal een erg leuke dag die ook door alle deelnemers wordt gewaardeerd. Ook hier geldt…..wat volgend jaar, want we hebben al wat afgereisd in de regio. De organisatie was in handen van René Zebregs, Bernard Robben en Jan van Eijck. In tijdschrift Rond Figuur 2 Demonstratie sigarenmaker de Schutsboom (eveneens jaargang 34, nr. 3) is door Bernard Robben een uitgebreid reisverslag geschreven. Ad 9 Heropening heemschuur Naar aanleding van de afronding van de werkzaamheden aan de schuur wat betreft isolatie van vloer en wanden en aansluitend daarop de herinrichting van de schuur ten behoeve van de uitstalling van museumvoorwerpen heeft het bestuur besloten tot een feestelijke heropening op 27 september. Het programma bestond uit een middagprogramma met een aantal voordrachten ‘tussen de schuifdeuren’ en aan het eind van de middag een barbecue. Het enthousiasme voor de middag was groot; er hadden 75 leden ingeschreven en betaald voor de bbq en ook waren er een flink aantal mensen die iets wilden presenteren. Naast de activiteiten in de schuur was er in de bestuurskamer een expositie ingericht met historische ansichtkaarten van Goirle e.o. uit de verzameling van ons overleden lid Geert van Ostaden. De ansichten zijn later ook tijdens de openingstijden van het museum tentoongesteld voor niet-leden. De heropening van de schuur kreeg een onverwacht verloop doordat een van de optreders in het ‘tussen de schuifdeuren’-programma, Hein Quinten, tijdens zijn presentatie ineenzakte en met een ambulance naar het ziekenhuis moest worden gebracht. De verder geplande optredens zijn afgelast en met de barbecue werd de dag enigszins in mineur besloten. Enkele dagen later bereikte ons het trieste nieuws dat Hein overleden was.
3.4 Heemerf en kruidentuin 3.4.1 Heemerf en gebouwen Voor de groep van onderhoud en renovatie van de gebouwen was 2014 een productief jaar. De isolatie van de vloer en de wanden van de Heemschuur heeft zijn beslag gekregen, een echt grote klus. We hopen dat daardoor het gebruiksseizoen van de schuur met enkele maanden kan worden verlengd en dat door vermindering van de vochtproblemen de schuur verder als museumruimte kan worden ingericht. Ook ten behoeve van de museumfunctie van de schuur zijn aanpassingen gedaan zoals het plaatsen van schotten, het aftimmeren van een opslagruimte en het aanbrengen van ophanghaken e.d.
- 11 -
Als afronding van de isolatiewerkzaamheden is een aanvang gemaakt met het maken van een (demontabele) luchtsluis voor de schuur. Verder krijgt in 2015 het keukengedeelte van de schuur nog een facelift met o.a. andere keukenkastjes. De groep bestaat uit Martin Backx, Peter van Diesen en Theo Giessen en waar mogelijk hebben andere vrijwilligers hun steentje bijgedragen zoals Han Roosen, Ton Coolen e.a. Verder zijn er door alle Figuur 3 Isolatiewerkzaamheden aan de langdeelschuur medewerkers onderhoudswerkzaamheden verricht waar zich dit voordeed. Deze zijn niet allemaal te benoemen.
3.4.2 Erf en tuin De onderhoudswerkzaamheden aan het erf bestaan uit het onderhoud van de plaats, de grasveldjes, de bloemenperken en de heemtuin. In de heemuin wordt geprobeerd een verzameling eetbare planten, kruiden (voor de keuken en medicinaal) en andere nuttige planten (o.a. verfplanten) te laten groeien en bloeien. In 2014 is verder gegaan met de herinrichting en opnieuw beplanten van de heemtuin. De heemtuin wordt onderhouden door Els van Amelsfoort, Riet Raassing en Ben Koijen met waar nodig met hulp van de andere vrijwilligers van het heemerf. Met de herinrichting van het tuingedeelte langs de schuur wordt in verband met de geplande vernieuwing van het rieten dak nog even afgewacht. De werkzaamheden op het erf worden verricht door Piet Langerwerf, Tiest Santegoets, Toon Vermeer, René Zebregs en Henny van Gool en waar nodig assiteren zij ook bij het onderhoud van de tuin. Hans van Gorp Coördinator heemerf
3.5 Bouwzaken Het dak van de heemschuur is een dergelijke slechte staat dat jaarlijks reparaties moeten worden uitgevoerd. Dit jaar zijn er in juli diverse gaten gedicht. De gemeenteraad heeft in zijn begroting een budget beschikbaar gesteld voor de vervanging van de daken van de grote schuur en ’t Smiske. De vernieuwing staat gepland voor 2015.
- 12 -
4 Overzicht van vrijwillige medewerkers 4.1 Bestuur Voorzitter Secretaris Penningmeester Vice-voorzitter Lid Lid
Jan van Eijck Albert Oude Ophuis Wik van Berkel Joseph Wijdemans (archivaris) Gerrit van Heeswijk (conservator) Hans van Gorp (coördinator heemerf)
4.2 Museum Conservator Museumregistratie Contactpersoon scholen en Rondleidingen
Gerrit van Heeswijk Albert Oude Ophuis, Kees van de Pol, Ad van der Ven, Hans Raassing, Hannie van Gorp, Gerrit van Heeswijk Ad van der Ven
4.3 Heembeoefening Werkgroep lezingen en excursies Werkgroep heemreizen Werkgroep kerstviering Werkgroep Driekoningenzingen Werkgroep Tentoonstellingen
Frans Ekstijn (coördinator), Ad van Gool, Anne Heeren, Nel Wiercx René Zebregs, Bernard Robben, Jan van Eijck Bernard Robben, René Zebregs, Jan van Eijck Bernard Robben Marcel van der Wegen
Werkgroep periodiek “Rond de Schutsboom” redactie: Jan van Eijck, Jef van Gils, Jan Pieterse, Norbert de Vries (eindredacteur) Auteurs Gerrit van Heeswijk, Willem van der Kuijlen, Myrthe Buijs, Marlies Witters, Ed Brok, Jan van Eijck, Jef van Gils, Ben Loonen, Bernard Robben, Herman van Rouwendael, Joseph Wijdemans Layout Aschwin Wijdemans
4.4 Heemerf Coördinator Algemeen Kruidentuin Beheer bijenstand Facilitaire dienst algemeen Interieurverzorging
Hans van Gorp Piet Langerwerf, Tiest Santegoets, Toon Vermeer, René Zebregs, Henny van Gool Els van Amelsfoort, Riet Raassing Han Roosen, Ton Coolen, Ben Koijen Gerard Weterings Hannie van Gorp, Nel van Dungen, Corrie Robben, Maria Roosen Annelies van Berkel, Trudy Bruers, Addy Kolen,
- 13 -
Corrie Lambregts, Lies van Leeuwen, Maria Roosen, Corrie Robben, Riekie van Santvoort, Lieske Schellekens, Gonnie Swinkels, Lia Vos, Nel Wiercx
4.5 Documentatiecentrum Coördinator Archivering en documentatie Bibliotheek
Joseph Wijdemans Jeanette Snels, Harrie de Brouwer, Henny van Gool, Eric van Opstal, Riekie van Santvoort, Emilie Vekemans Albert Oude Ophuis
4.6 ICT- beheer en website Coördinator
Aschwin Wijdemans Willem van der Kuijlen, Albert Oude Ophuis
4.7 Bouwen en restaureren Bouwen en onderhoud gebouwen Martin Backx, Peter van Diesen, Theo Giessen Restauratie museumvoorwerpen Hub van Dun, Ger Hehemann, Hannie van Gorp
4.8 Bouwzaken i.r.t. gemeente Coördinator
Jan van Eijck
------
- 14 -