Jaarverslag
2009
Inhoud Postbus 12 1619 ZG Andijk Tel. 0228 595900
[email protected] www.dorcas.nl
Giro 2500 Foto cover Man uit Roma-gemeenschap in Szürte, Oekraïne. Deze foto is genomen op 23 maart 2009 tijdens de Dorcas-vrijwilligersreis naar Oekraïne. Een groot gedeelte van het gebied de Transkarpaten in Oekraïne bestaat uit kleine dorpjes: de Roma-gemeenschappen. Deze dorpen zijn onderontwikkelde gebieden en de werkloosheid én de armoede is hier erg groot. De meeste bewoners hebben geen opleiding genoten. In veel van deze dorpen hebben de mensen geen toegang tot schoon drinkwater en zijn de afstanden naar de dichtstbijzijnde waterputten erg groot. Dorcas heeft verschillende projecten voor de Roma’s, zoals een water- en sanitatieproject en een Family Care-project. Ook zijn Roma-ouderen opgenomen in het Adopt a Grannyproject en geeft Dorcas hulp aan arme gezinnen, ouderen en alleenstaanden door voedsel en kleding uit te delen. Door de Dorcas Rugzakactie krijgen Roma-kinderen de kans om naar school te gaan.
Dorcas Jaarverslag 2009 3
Voorwoord
4
1. Dorcas in een notendop
6
2. Bestuur en directie 2.1. Doelstelling, visie, missie en kernwaarden 2.2. Samenstelling bestuur en directie 2.3. Activiteitenverslag bestuur 2.4. Verantwoordingsverklaring 2.5. Terug- en vooruitblik
10 10 11 12 14 16
3. Dorcas in het buitenland
18
4. Dorcas in Nederland
34
4.1. Voorlichting en bewustwording 4.2. Fondsenwerving 4.3. Particulieren 4.4. Kerken 4.5. Scholen 4.6. Werkgroepen 4.7. Fondsen 4.8. Bedrijven 4.9. Winkels 4.10. Logistiek
5. Organisatie
34 40 41 45 45 45 46 48 48 50
52
5.1. Dorcas Aid International 5.2. Dorcas Hulp Nederland 5.2.1. Management 5.2.2. Personeel 5.2.3. Strategie, risicobeheersing en kwaliteit 5.2.4. Samenwerking in Nederland 5.2.5. Maatschappelijke bijdrage 5.2.6. Maatschappelijke waardering
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting 7. Bijlagen
53 58 58 60 64 70 73 75
78 104
7.1. Financieel rapport Dorcas Aid International 7.2. Medewerkers Dorcas Hulp Nederland 7.3. Begrippenlijst 7.4. Evaluatieformulier
104 107 108 109
Colofon Redactie: Dick Tillema en team Communicatie Vormgeving en druk: ABOVO Media Het verslag over het boekjaar 2009 geeft uitgebreid weer wat Dorcas in 2009 heeft gedaan. Naast duidelijke informatie over de doelen en de processen staan de resultaten van de bestedingen aan de doelstelling centraal. Per project wordt kernachtig weergegeven wat er is gerealiseerd. Dorcas geeft het jaarverslag uit in een uitgebreide versie en in een (beknoptere) publieksversie. Het jaarverslag van zowel Dorcas Hulp Nederland als van Dorcas Aid International zal als beveiligd pdf-document via www.dorcas.nl respectievelijk www.dorcas.net beschikbaar zijn, zodat belangstellenden altijd het document kunnen raadplegen. Dorcas Hulp Nederland heeft haar naam en logo als merk gedeponeerd in de Benelux, waardoor bescherming via het merkenrecht is verkregen. Hierdoor mag Dorcas Hulp Nederland het ®-teken gebruiken. Ook de oude naam Dorkas Hulp Nederland is gedeponeerd.
Maaltijden voor grannies via het Adopt a Granny-project in Rundugai, Tanzania.
4
Voorwoord
Het jaar 2009 gaat de geschiedenis in als het jaar van de kredietcrisis. Er ging geen dag voorbij of hier werd over geschreven of gesproken. Het leek of er een grote rampspoed over ons land zou komen en de jaren dertig werden in herinnering gebracht. Een aantal bedrijven heeft het niet gered en de overheid kwam dik in de rode cijfers. Voor Dorcas was het spannend of de recessie van invloed zou zijn op de inkomsten. Zouden de donateurs bijvoorbeeld minder gaan geven? Gelukkig was er geen sprake van een grote terugval en zijn de inkomsten gelijk gebleven aan die van 2008. Inclusief de waarde van de goederen heeft Dorcas toch ruim 16 miljoen euro binnengekregen; en dat is veel geld. Zeker als je bedenkt dat zo’n groot bedrag is opgebouwd uit voornamelijk kleinere giften. Eind 2009 hadden we bijna 60.000 donateurs in ons bestand. We zijn blij met dit grote draagvlak van mensen die ons werk steunen. Ook hebben duizenden vrijwilligers zich weer ingezet en het werk voor de allerarmsten mogelijk gemaakt. Gelukkig kalft die steun niet af, integendeel zelfs. En dat is een goed teken in een tijd waarin steeds meer kritiek wordt geuit op ontwikkelingswerk. Veel van onze donateurs en vrijwilligers steunen het werk van Dorcas vanwege onze lage kosten en de grote transparantie van de organisatie. Ook in dit jaarverslag hebben we ons best gedaan de inkomsten, uitgaven en resultaten zo overzichtelijk mogelijk te presenteren. We bedanken al die duizenden mensen die ons hebben gesteund en we laten graag zien wat we met hun support hebben gedaan. Bovenal dank aan God die ons in staat stelde de allerarmsten te helpen. Als we naar hun schrijnende omstandigheden kijken, zullen we in 2010 minder praten over onze crisis!
Ruud van Eijle Directeur Dorcas Hulp Nederland
Dorcas Jaarverslag 2009 5
U hebt hem in handen of u leest hem digitaal: het jaarverslag 2009. Het is een turbulent jaar geweest. De kredietcrisis sloeg toe, er kwam voor veel mensen onzekerheid over de toekomst, er waren rampen: overstromingen, droogte en aardbevingen. En in dat hele jaar heeft Dorcas zich ingezet. Bijzonder eigenlijk. In de wereld en in de omgeving gebeurt en wijzigt zoveel en een organisatie gaat dóór. Niet ondoordacht of tegen beter weten in, maar omdat het haar missie is. Wij willen ondanks alles de allerarmsten helpen. Ook in 2009 hebben we ervaren dat we een machtige God hebben die het werk van directie, medewerkers en vrijwilligers heeft gezegend. Als bestuur zijn we verschillende keren in gesprek geweest met de directie over de vraag of de begroting niet naar beneden bijgesteld moest worden als gevolg van de crisis. Maar we hebben vertrouwen in elkaar en in God uitgesproken en dat vertrouwen is niet beschaamd; het resultaat in 2009 mag er zijn. We zijn heel erg dankbaar voor het enthousiasme en de inzet van een ieder bij Dorcas, en op deze plek wil ik iedereen dan ook hartelijk danken voor de (vrijwillige) inzet en verbondenheid. In 2009 zijn er in het bestuur geen wijzigingen geweest. Alle bestuursleden hebben met hun eigen expertise en inzet bijgedragen aan de ontwikkeling van de organisatie. De bestuursreis naar Oekraïne was indrukwekkend. Het was goed om met eigen ogen te zien hoe het geld van donateurs wordt besteed. Het bestuur van Stichting Dorcas Winkels was tot en met dit jaar heel nauw verweven met het bestuur van Dorcas Hulp Nederland. Er zijn nu stappen gezet om de organisatie iets te veranderen, zodat de specifieke expertise voor het aansturen van de winkels binnen het bestuur geborgd blijft. We zijn een nieuw jaar ingegaan, anno Domini, een jaar van de Heer. Het is een jaar van Hem en daarom mogen we erop vertrouwen dat het een gezegend jaar zal worden als wij doen wat onze hand vindt om te doen. Eveline Schot-Kooiman Voorzitter Dorcas Hulp Nederland
Diner brengt 4.120 euro op
Ruim honderd mensen waren in oktober te gast bij het Dorcas Gala Diner in Hotel Restaurant De Rijd. Voor het derde jaar op rij organiseerden eigenaren Marcel en Suzanne Bark dit evenement in Nieuwe Niedorp. Het ondernemende echtpaar heette alle gasten bij de entree persoonlijk welkom. In een sfeervolle ambiance nam men deel aan een exclusief vijfgangendiner. Het personeel van De Rijd deed haar werk belangeloos, zodat de opbrengst van de avond, 4.120 euro, bestemd kon worden voor een Dorcas-project in Tanzania.
x x
Dankzij voedseldistributie in Turkana, Kenia, heeft dit kind een maaltijd.
1. Dorcas in een notendop
Wat is Dorcas
Dorcas Hulp Nederland in afgeronde aantallen
Dorcas is een internationale hulporganisatie die in achttien landen in Oost-Europa en Afrika 180 projecten van lokale partnerorganisaties ondersteunt. Dorcas helpt, geïnspireerd door Mattheüs 25, de allerarmsten in de wereld en werkt bij voorkeur met lokale partners, zoals plaatselijke kerken of organisaties. In Nederland zijn tienduizenden vrijwilligers, ondernemers en giftengevers bij Dorcas betrokken.
60.000 giftengevers, 10.000 actieve vrijwilligers, jaarlijks 350.000 giften, meer dan 215.000 bezoekers van de website per jaar, 36 vaste medewerkers, een netwerk van 700 ondernemers, 85 werkgroepen (waarvan dertien alleen in actie komen rond de Dorcas Voedselactie, de Dorcas Kledingactie en de Dorcas Rugzakactie), 162 depots, 63 kledinginzamelpunten, 9.000 gesponsorde ouderen, kinderen en gezinnen, jaarlijks 150 transporten naar projecten, ondersteuning van 180 projecten in achttien landen.
Statutaire naam: Stichting Dorcas Hulp Nederland Opgericht in: 1980 Internationaal netwerk: Dorcas Aid International Keurmerk: CBF-Keur Voorzitter: mw. mr. Eveline W. Schot-Kooiman Directeur: dhr. Ruud W. van Eijle
Belangrijkste aandachtsgebied Dorcas Hulp Nederland werft fondsen en goederen voor Dorcas Aid International. Dorcas Aid International ondersteunt armen en onderdrukten, ongeacht religie, geslacht of politieke overtuiging in Oost-Europa en Afrika. Dorcas Aid International doet dit door het geven van noodhulp, sociale hulp, structurele hulp en financiële adoptie.
Wat ging minder goed
1. De inkomsten, beschikbaar voor de doelstelling, stegen ondanks de economische crisis een fractie naar 16,7 miljoen euro, terwijl de kosten binnen de begroting bleven. De omzet van de Dorcas Winkels steeg met 45 procent. 2. In 2009 is, in tegenstelling tot 2008, geen personeel vertrokken. 3. Het ziekteverzuim is gedaald van 4,3 procent in 2008 naar 1,8 procent in 2009. 4. 7 91 kerken collecteerden voor het werk van Dorcas. Dat is veel meer dan de verwachte 175. 5. Via de Nationale Commissie voor internationale samenwerking en Duurzame Ontwikkeling (NCDO) werd voor 250.000 euro aan subsidie verkregen, tegenover een verwachte 100.000 euro.
1. Door de kredietcrisis waren de inkomsten uit het bedrijfsleven 41 procent lager dan begroot. 2. De Dorcas Dag werd weliswaar door duizend mensen bezocht, maar dat kwam voornamelijk doordat een toertocht van de Rabobank de Dag aandeed. Vanuit de achterban viel de opkomst tegen. 3. De Dorcas Kledingactie bracht 65.000 kilo kleding op in plaats van de begrote 75.000 kilo. De oorzaak hiervan is waarschijnlijk de economische crisis. 4. E r kwam 170.000 euro binnen aan nalatenschappen, tegenover 250.000 euro begroot. 5. Via ICCO/Prisma werd zo’n 200.000 euro minder MFS-subsidie ontvangen dan begroot, omdat de gelden voor 2007 en 2008 nog niet volledig besteed waren binnen de projecten. Naar verwachting zal het geld in 2010 alsnog binnen die projecten worden besteed.
Voorbeelden van wat goed en wat minder goed ging binnen de projecten die door Dorcas Aid International in het buitenland worden uitgevoerd, zijn beschreven in hoofdstuk 3 ‘Dorcas in het buitenland’.
Overzicht inkomsten en bestedingen 2007
2008
2009
Giften algemeen
1
1.678.762
2.183.348
2.100.320
Nalatenschappen
2
361.860
371.927
169.647
Restitutie productschappen
3
8.104
10.898
0
Giften projecten
4
6.172.454
6.215.498
6.683.424
Ontvangen goederen om niet
5
4.542.452
4.662.887
5.134.786
Bruto-winst verkoop artikelen
6
728.808
815.833
942.901 15.031.078
Baten uit eigen fondsenwerving
1 t/m 6 (A)
13.492.440
14.260.391
Sterke punten van Dorcas
Baten uit acties van derden
7
225.388
234.309
432.541
- Nauwe samenwerking met lokale partnerorganisaties en nadruk op capaciteitstraining van partners. - Nadruk op de ontwikkeling van hele gemeenschappen en een langdurige verbintenis in het kader van structurele ontwikkeling. - Snelle reactie in noodsituaties. - Specifieke aandacht voor ouderen, kinderen, wezen en de allerarmste gezinnen. - Betrokken actieve achterban voor het gericht ondersteunen van specifieke projecten. - Lage kosten. - Geen beleggingen of reserves en geen hoge directiekosten. - Hoge transparantie en hoge klassering Transparantprijs.
Subsidies van overheden
8
2.288.517
2.143.487
1.229.348
Dorcas-sing-in in Apeldoorn
Alle Christelijk Gereformeerde Kerken in Apeldoorn organiseerden een sing-in op de zondagavond na de Dorcas Voedselactie. De sing-in werd volop gepromoot in de nabije omgeving en iedereen die meedeed aan de Dorcas Voedselactie was uitgenodigd. De sing-in werd naast de reguliere kerkdiensten gehouden. De organisatie en Dorcas kijken terug op een bijzondere avond.
Som van de baten
Lasten
Dorcas Hulp Nederland
Wat ging goed
Baten
Dorcas-medewerkster Alice en haar man Arthur van Loo bestelden hun bruidstaart bij Dorcas-werkgroep Drechtsteden.
Dorcas Jaarverslag 2009 7
1 t/m 8 (B)
16.006.345
16.638.187
16.692.967
Besteed aan de doelstellingen
9
13.296.827
14.361.205
14.794.887
Kosten eigen fondsenwerving
10
1.612.768
1.477.724
1.583.052
Kosten acties derden
11
28.052
27.579
34.418
Kosten verkrijging subsidies overheden
12
60.946
61.703
72.844
Kosten beheer en administratie
13
255.257
266.508
294.150
Overige lasten
14
77
-42
9 t/m 14 (C)
15.253.927
16.194.677
16.779.351
Resultaat
B-C
752.418
443.510
-86.384
Doelbestedingspercentage vd baten
9/B
83,1%
86,3%
88,6%
Doelbestedingspercentage vd lasten
9/C
87,2%
88,7%
88,2%
10/A
12,0%
10,4%
10,5%
Som van de lasten Resultaat
6
Fondsenwervingspercentage (voor CBF norm)
‘Het is geweldig om te zien hoe Dorcas op allerlei plaatsen in de wereld professioneel uitdrukking geeft aan wat we nog altijd christelijke barmhartigheid mogen noemen. Dit werk verdient politieke steun. Als ChristenUnie blijven we ook in economisch zware tijden ons inzetten voor voldoende (financiële) steun voor ontwikkelingssamenwerking. Het is mijn wens en gebed dat Dorcas nog lang tot een zegen voor verdrukten en ontheemden mag zijn.’ Arie Slob, voorzitter Tweede Kamerfractie ChristenUnie
1. Dorcas in een notendop
8
Verdeling van de Dorcas-middelen over de regio’s en projectlanden in 2009
Verdeling van projecten in 2009
Legenda
Legenda
A B C D E F G H I J
Roemenië Moldavië Hongarije Oekraïne-Transkarpaten Albanië Bosnië en Herzegovina Rusland Armenië Oekraïne Egypte
K L M N O P Q R S
Soedan Ethiopië Kenia Tanzania Zuid-Afrika Mozambique Zimbabwe Lesotho Overig
A B C D E F G H I
Dorcas Jaarverslag 2009 9
Gezondheidszorg en hiv/aids (18,3%) Arbeid en inkomen (8,9%) Water en sanitatie (7,8%) Landbouw en voedselzekerheid (3,6%) Huizenbouw (6,9%) Zorg voor kinderen (incl. sponsoring) (15,7%) Capaciteitsopbouw (5,1%) Sociale hulp (incl. Family Care, Adopt a Granny) (22,8%) Noodhulp (10,9%)
Koprolrace
In het kader van haar honderdjarig bestaan organiseerde gymvereniging UDI NEA uit Hensbroek een koprolrace voor Dorcas. Kinderen in de leeftijd van vier tot twaalf jaar deden mee aan de race en lieten zich per koprol sponsoren. Er werd ruim 780 euro opgehaald voor een Dorcas-project in Tanzania. Medewerkers van Ouwehand Bouw bouwen huisjes in Tanzania.
10
2. Bestuur en directie
Dorcas Jaarverslag 2009 11
zijn alle kernwaarden voorzien van een toelichting, zodat duidelijk is wat er mee bedoeld wordt. Jaarlijks wordt bij elke kernwaarde stilgestaan in een weekopening. Hieronder de kernwaarden in de volgorde van belang die de Dorcas-medewerkers er in 2009 aan gegeven hebben: 1. Wij zijn toegewijd aan Gods Woord als onze onfeilbare autoriteit. 2. Wij zijn toegewijd aan gebed. 3. Wij zijn toegewijd aan integriteit. 4. Wij zijn toegewijd aan elkaar. 5. Wij zijn toegewijd aan creativiteit. 6. Wij zijn toegewijd aan uitmuntendheid. 7. Wij zijn toegewijd aan de Kerk om die te dienen.
Dorcas-bestuur in overleg tijdens bestuursreis naar Oekraïne.
2.1. Doelstelling, visie, missie en kernwaarden Doelstelling Stichting Dorcas Hulp Nederland heeft als doel om fondsen en goederen te werven voor Stichting Dorcas Aid International, zodat zij materiële hulp kan verlenen aan de individuele mens in nood. Stichting Dorcas Aid International doet dat door: 1. noodhulp in crisisgebieden. Doel: mensen ontvangen direct waar dringend behoefte aan is: voedsel, kleding en medicijnen. 2. sociale hulp in de vorm van voedsel- en kledinghulp. Doel: de allerarmsten krijgen een menswaardig bestaan. 3. structurele armoedebestrijding. Doel: mensen kunnen op eigen benen verder leven. 4. financiële adoptieprojecten. Doel: kinderen en gezinnen krijgen een basis om zelfstandig verder te kunnen. En ouderen ontvangen een menswaardig bestaan. De doelstelling staat uitgebreid beschreven in de statuten. De laatste statutenwijziging heeft plaatsgevonden op 27 december 2005. Een kopie van de statuten is beschikbaar voor geïnteresseerden.
2.2. Samenstelling bestuur en directie
Visie
Bestuur
Mensen bereiken met de liefde van Jezus Christus.
Het bestuur van Dorcas Hulp Nederland bestaat uit ten minste vijf en ten hoogste elf natuurlijke personen. Het aftreden van bestuursleden is statutair geregeld volgens een vastgesteld
Missie Dorcas Hulp Nederland is een christelijke hulporganisatie, die zich ten doel stelt de opdracht van Jezus Christus te vervullen om te zorgen voor de armen en verdrukten (Mattheüs 25:3146), ongeacht hun ras, religie, geslacht of politieke overtuiging. Dorcas ondersteunt lokale kerken en christelijke organisaties, zodat zij in staat worden gesteld de liefde van Christus in praktijk te brengen. Bij het verwezenlijken van deze opdracht richt Dorcas zich op de verzelfstandiging van de doelgroep door het ondersteunen van ontwikkelingsprojecten. Dorcas geeft tevens sociale hulp en biedt noodhulp aan slachtoffers van rampen en oorlogen. Daarnaast wil Dorcas kerken wereldwijd bewust maken van hun verantwoordelijkheid om zich daadwerkelijk in te zetten voor de mens in nood.
rooster. De afgetreden bestuursleden zijn direct opnieuw benoembaar. Bestuursleden worden aangesteld voor een periode van maximaal vijf jaar, met de mogelijkheid om twee keer voor een aaneensluitende periode benoemd te worden. Alle bestuursleden hebben onderschreven: • de doelstelling, visie, missie en kernwaarden van Dorcas Hulp Nederland; • de overeenkomst die met Dorcas Aid International is afgesloten; • bijlage 12 van het CBF-reglement, waarin staat dat er geen sprake mag zijn van belangenverstrengeling. Het bestuur van Stichting Dorcas Winkels heeft haar toezicht geëvalueerd en is tot de conclusie gekomen dat de bestuurssamenstelling in 2010 gewijzigd moet worden. Sinds de oprichting in 2006 is het bestuur van Stichting Dorcas Winkels nagenoeg gelijk geweest aan het bestuur van Dorcas Hulp Nederland. In 2010 treedt een aantal bestuursleden af om plaats te maken voor vertegenwoordigers vanuit de Dorcas Winkels. Doel van die wijziging is grotere affiniteit van het bestuur bij de winkels, en dat de specifieke expertise voor het aansturen van de winkels binnen het bestuur geborgd wordt.
Naam, woonplaats, (bestuursfunctie), taakgebied Termijn Dorcas Hulp Nederland
Termijn Stichting Dorcas Winkels Beroep en nevenfuncties
Mw. mr. Eveline Schot-Kooiman, Nieuw Vennep,
2005 t/m 2009
2006 t/m 2010
(voorzitter), juridische zaken en communicatie
1e termijn (*)
1e termijn
Dhr. Harry Oudshoorn, Noordwijk, (secretaris),
2000 t/m 2012
2006 t/m 2013
ondernemers
3e termijn. Niet herkiesbaar
2e termijn
Dhr. Tamme de Vries AA RV, Herwijnen,
2005 t/m 2009
2006 t/m 2010
(penningmeester), financiën en management
1e termijn (*)
1e termijn
Dhr. drs. Gerben van der Lugt, Arnhem, (lid),
2003 t/m 2011
2006 t/m 2010
Director Corporate Strategy
beleid en organisatie
2e termijn
1e termijn
Philips
Mw. drs. Titia Lont, Westerland, (lid),
2007 t/m 2011
Kernwaarden
bestuurlijke zaken en personeel
1e termijn
Dorcas vindt het belangrijk dat er kernwaarden worden gehanteerd. Dat zijn afspraken waar Dorcas als organisatie voor staat. Waar medewerkers elkaar onderling op mogen aanspreken. En waar anderen Dorcas op mogen aanspreken. Bestuur en medewerkers hebben allemaal onderschreven zich aan de kernwaarden te zullen houden. In het Handboek Dorcas
Dhr. Klaas Kloosterboer, Broek op Langedijk,
2008 t/m 2012
2008 t/m 2012
Directeur bedrijf in
(lid), logistiek
1e termijn
1e termijn
diepvriesproducten
Dhr. Dirk Jan Groot, Andijk, (lid),
Geen bestuurslid, als adviseur
2006 t/m 2010
Directeur Dorcas Aid Interna-
ontwikkelingssamenwerking
aanwezig tijdens vergaderingen
1e termijn
tional, voorzitter St. Antwoord
Tiende Dorcas Winkel geopend In Brakel opende Dorcas in januari onder grote belangstelling haar tiende Dorcas Winkel. Reden voor een dankdienst in de Hervormde Kerk. Aan burgemeester Van den Bosch van Zaltbommel en Dorcas-directeur Ruud van Eijle de eer om de winkel officieel te openen. De aanwezige kinderen lieten ballonnen op. Onder meer nieuwe en tweedehands kinderkleding, houten speelgoed en traktaties zijn verkrijgbaar in deze vestiging.
Geen bestuurslid SDW
(*) In de vergadering van 4 maart 2010 wordt besloten over herbenoeming van mevrouw Schot en de heer De Vries.
‘Dorcas: al dertig jaar in actie voor de armen van deze wereld. Fijn dat ondernemers mee mogen dragen, want samen sta je sterker dan alleen!’ Arjen Lont, voorzitter Dorcas Ondernemers Fryslân
Leidinggevende IND Oud-directeur groothandel Register valuator
Lid Raad van Toezicht stichting Kopwerk
12
2. Bestuur en directie
Dorcas Jaarverslag 2009 13
Directie
• de kredietcrisis en de financiële stand van zaken; • de voortgang van het Strategisch Plan 2008-2010 en het fondsenwervingsjaarplan 2009; • de management review 2008.
Ruud van Eijle is sinds september 2005 als directeur aangesteld van Stichting Dorcas Hulp Nederland. Sinds de oprichting in 2006 is hij ook directeur van Stichting Dorcas Winkels. Hij heeft regelmatig overleg met de directeur van Dorcas Aid International. Nevenfuncties Dorcas stimuleert de directeur om nevenfuncties te bekleden die hem helpen bij het uitoefenen van zijn taak. Zo is Ruud van Eijle: • bestuurslid bij het NIMD (zie www.nimd.nl). Het NIMD is een instituut waarin bijna alle politieke partijen uit de Tweede Kamer samenwerken in het ondersteunen van het democratiseringsproces in jonge democratieën. Hij heeft deze nevenfunctie aanvaard om zijn netwerk en kennis van het vakgebied te vergroten. • lid van het bestuur van Prisma (zie www.prismaweb. org). Ruud van Eijle heeft deze nevenfunctie aanvaard om de samenwerking met andere christelijke goede doelen te verbeteren en de christelijke inzet in ontwikkelingssamenwerking te versterken. • lid van de gemeenteraad in Ermelo namens de ChristenUnie (zie ermelo.christenunie.nl). Hij heeft deze nevenfunctie aanvaard vanwege zijn betrokkenheid bij de lokale politiek (hij was eerder wethouder voor de ChristenUnie in Ermelo). Deze functie versterkt zijn bestuurlijke kwaliteiten.
Dorcas-directeur Ruud van Eijle zag met eigen ogen de nood van grannies in Moldavië.
Directiesalaris en bestuursbeloning Directeur Ruud van Eijle krijgt jaarlijks een salaris van 58.882 euro conform het Dorcas Loonhuis (directieschaal 10) bij een tachtigprocentcontract. Dit salaris betreft 52.801 bruto loon, 3.376 euro vakantiegeld, 2.555 euro aan belaste reiskosten en 150 euro kerstgratificatie. Directie en medewerkers hebben een premievrij pensioen en een premievrije ANWhiaatverzekering. Het directiesalaris valt ruimschoots binnen de grenzen die de Commissie Wijffels in juni 2005 aan de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen heeft geadviseerd. Dorcas kiest bewust voor een lager directiesalaris, zodat zoveel mogelijk geld naar de projecten kan worden overgemaakt. Het bestuur evalueert aan het eind van het jaar het salaris van de directeur en stelt daarbij het salaris voor het nieuwe jaar vast. De leden van het bestuur krijgen geen salaris, maar kunnen wel een vergoeding krijgen voor alle kosten die ze voor Dorcas maken. In 2009 bedroegen de totale bestuurskosten 746 euro (vergaderkosten). Het bestuur is tevreden over deze bescheiden uitgaven.
2.3. Activiteitenverslag bestuur In 2009 heeft het bestuur van Dorcas Hulp Nederland vier keer vergaderd. Daarnaast is er in november op informele wijze gesproken met het bestuur van Dorcas Aid International. In oktober heeft het bestuur een reis gemaakt naar Oekraïne. Tijdens die week heeft het bestuur zich bezonnen op de toekomst van Dorcas Hulp Nederland, en de bestuursleden bezochten Dorcas-projecten. De belangrijkste gespreksonderwerpen in 2009 waren: • de verhouding tussen de besturen en directies van Dorcas Hulp Nederland en Dorcas Aid International; • voorbereiding op de pensionering van internationaal directeur Dirk Jan Groot;
Winters tafereel in Roosendaal Vrijdag 13 februari organiseerde de Protestantse Gemeente Roosendaal in de Kruiskerk een stamppotbuffet en een winterse filmavond. Met de actie werd geld ingezameld voor het doorgangshuis van Dorcas voor weesjongens in Moldavië. Het stamppotbuffet in Roosendaal werd door 52 mensen bezocht. De avond bracht een bedrag van ruim 400 euro op.
Het bestuur heeft toezicht gehouden op de activiteiten en op de interne verhoudingen. Daarbij zijn de volgende conclusies getrokken: • het bestuur handhaaft het model waarin het bestuur de toezichthoudende functie vervult en de directie de besturende functie. Bestuur en directie zijn beide tevreden over de afbakening van hun taak. De onderlinge verhouding komt regelmatig ter sprake in de bestuursvergadering. • de directeur geeft op een positieve, stimulerende wijze leiding aan de organisatie. Dit komt tot uiting in de betrokkenheid van de medewerkers bij het werk, en in het halen van de doelen. • de directeur neemt de nodige maatregelen om op tijd te voorzien in vacatures en is ook bewust bezig met/ geeft ruimte aan het professioneel ontwikkelen van de medewerkers. • de voorzitter en de penningmeester hebben een (jaarlijks) functioneringsgesprek gehouden met de directeur. In dit gesprek is geconcludeerd dat de directeur zijn coachende en leidende rol waarmaakt. • de directeur geeft ieder kwartaal inzicht in de personele en financiële omstandigheden van de organisatie. Bij personeelsmutaties stelt de directeur het bestuur hiervan in kennis. • uit de jaarlijkse management review blijkt dat Dorcas een professionele organisatie is die adequaat is ingericht en toegerust om het beleid uit te voeren. De risico’s zijn goed in kaart gebracht en het bestuur gaat akkoord met de manier waarop deze in de organisatie geborgd zijn (zie hoofdstuk 5.2.3. voor een uitvoerige risicobeschrijving). • eind 2008 is het beloningsbeleid gewijzigd. Het bestuur heeft deze wijziging geëvalueerd en concludeert dat de wijziging aan zijn doel heeft beantwoord. Er is een meer marktconforme beloning gegeven aan de medewerkers en de mogelijkheden voor salarisontwikkeling zijn toegenomen. Het bestuur heeft het Loonhuis DHN 2010 vastgesteld. • het bestuur heeft het vertrouwen dat Dorcas, ondanks de kredietcrisis, in de toekomst voldoende geld en goederen zal ontvangen om de allerarmsten te kunnen helpen. Door het jaar heen bezoekt de penningmeester met regelmaat
Het Dorcas-bestuur bezocht tijdens de bestuursreis Dorcas-projecten in Oekraïne.
het Dorcas-kantoor; ook heeft hij regelmatig mondeling en telefonisch contact met de directie en de medewerkers van de financiële administratie. Daarnaast maakt de penningmeester samen met directie en de medewerkers de jaarrekening en de begroting klaar. De bevindingen van de accountant worden met de penningmeester besproken, waarna de jaarrekening door het bestuur wordt vastgesteld. In 2010 staan de volgende onderwerpen op de agenda: •o pstellen van het Strategisch Plan 2011-2014. •p ensionering van internationaal directeur Dirk Jan Groot en afstemming met de nieuwe directeur van Dorcas Aid International. • s ubsidiëring van diverse projecten met MFS II-geld. •b ewaken van de christelijke identiteit van de organisatie. •w ijziging van statuten en bestuur van Stichting Dorcas Winkels.
‘Blij en dankbaar ben ik dat de EO en Dorcas de handen ineen hebben geslagen om in voormalig Oost-Europa hulp te bieden. Dat dit ook nog gebeurt door de diaconale tak van een uiterst actieve kerk, stemt dan tot nog meer dankbaarheid.’ Andries Knevel, theoloog, schrijver en radio- en televisiepresentator, in het Dorcas Journaal van december 2009
14
2. Bestuur en directie
2.4. Verantwoordingsverklaring Bestuur en directie Dorcas heeft gekozen voor het volgende bestuursmodel (Code Wijffels noemt dit model III): Toezichthouder: bestuur Bestuurder: directie Dagelijkse leiding en uitvoering: leidinggevenden en medewerkers Taak van het bestuur: strategische meerjarenvisie en -doelstellingen uitdenken en beschrijven, het jaarlijks te werven bedrag voor de projecten van Dorcas Aid International vaststellen, (jaar)plannen en begroting goedkeuren en toezicht houden op het functioneren van de directie en de organisatie. Het bestuur vergadert ten minste vijf maal per jaar, waarvan minstens eenmaal samen met het bestuur van Dorcas Aid International. Taak van de directie: verantwoording afleggen aan het bestuur, leiding geven aan het managementteam (van directie en leidinggevenden), plannen opstellen die van belang zijn om de doelstelling te halen, vertegenwoordigen van Dorcas in het land. Taak van de leidinggevenden en medewerkers: de teamdoelen uit het jaarplan realiseren, als team samenwerken en de vrijwilligers aansturen. De taken van het bestuur en de directie zijn vastgelegd in de statuten. De samenstelling van het bestuur staat beschreven in hoofdstuk 2.2. ‘Samenstelling bestuur en directie’. Eens per jaar houdt het bestuur een functioneringsgesprek met de directeur. Daarnaast is er één keer per jaar een bezinningsbijeenkomst, waarin het functioneren van het bestuur en het functioneren van de directie en het kantoor wordt geëvalueerd. In 2009 combineerde het bestuur die bezinningsbijeenkomst met een bezoek aan de projecten in Oekraïne. De belangrijkste uitkomst van die bezinning was dat Dorcas voorlopig het huidige bestuursmodel handhaaft. Er is gedacht aan het wijzigen van het model naar een Raad van Toezicht-model (Code Wijffels noemt dit model IV), maar daar is de tijd nog niet rijp voor.
Dorcas Jaarverslag 2009 15
Goed bestuur
Communicatie met belanghebbenden
Het bestuur onderschrijft de Code Wijffels en past de Code toe, zoals onder andere blijkt uit de vele facetten die dit jaarverslag in lijn met de Code beschrijft. In afwijking van de Code is het vrijwilligersbeleid volledig gedelegeerd aan de directie.
Dorcas kent door haar uitgebreide netwerk diverse belanghebbenden. De belangrijkste belanghebbenden zijn: de vrijwilligers, de donateurs, de kantoormedewerkers, de collega-organisaties, de brancheorganisaties, de zakelijke relaties, de overheid en Dorcas Aid International. Van de communicatie met deze belanghebbenden zijn diverse voorbeelden beschreven in de hoofdstukken vier en vijf. Het belangrijkste blad binnen Dorcas is het Dorcas Journaal dat in 2009 negen maal aan 50.000 tot 70.000 belanghebbenden werd toegezonden. Het jaarverslag en de jaarrekening van zowel Dorcas Hulp Nederland/Dorcas Winkels als Dorcas Aid International is via www.dorcas.nl/jaarverslag te downloaden. Achter in het jaarverslag is een evaluatieformulier opgenomen. Klant- en medewerkertevredenheid wordt jaarlijks gemeten en teruggekoppeld. Alle klachten worden gerubriceerd opgeslagen in een klachtenregister, waarvan uitvoerig verslag is gedaan in hoofdstuk 5.2.3. ‘Strategie, risicobeheersing en kwaliteit’.
Procedure voor benoeming en herbenoeming van bestuursleden Bij een vacature voor een bestuursfunctie wordt een profielschets en taakomschrijving gemaakt. Kandidaten kunnen aangedragen worden door ieder bestuurslid. Er vindt een gesprek plaats tussen de kandidaat en de voorzitter. Als de kandidaat-bestuurder twee vergaderingen heeft meegedraaid, wordt dit geëvalueerd en wordt de kandidaat bij goed verloop tijdens de eerstvolgende vergadering benoemd. Bij een vacature voor een directeur wordt aan de hand van een profielschets en een taakomschrijving geworven.
Vastgesteld door het bestuur tijdens de bestuursvergadering van 4 maart 2010. Eveline W. Schot-Kooiman
Ruud W. van Eijle
Voorzitter
Directeur
Doelstelling, monitoring en evaluatie Eens in de drie jaar wordt door het bestuur een Strategisch Plan vastgesteld, aan de hand waarvan jaarplannen en jaarbudgetten worden opgesteld die eveneens door het bestuur worden vastgesteld. Monitoring, controle, risico’s, evaluatie en borging van processen door de ISO-certificering worden uitvoerig beschreven in hoofdstuk 5.2.3. ‘Strategie, risicobeheersing en kwaliteit’. Extern toezicht is er door: • de accountant van Wezel Accountants B.V. te Rijnsburg (jaarlijks een interim-controle en een definitieve controle). • de penningmeester dhr. T. de Vries (boekhouding wordt minimaal twee keer per jaar ingezien door de penningmeester). • Certiked B.V. te Rotterdam (voor het ISO 9001-certificaat). • CBF te Amsterdam (voor het CBF-Keur).
Optimale besteding van de middelen Het bestuur ontvangt eens per kwartaal een voortgangsrapport waaruit blijkt wat de verhouding is tussen kosten en opbrengsten. Daarnaast wordt maandelijks een financieel overzicht aan de penningmeester voorgelegd, waarin de kosten worden vergeleken met de normen die daarvoor opgesteld zijn. Overschrijdingen van teambudgetten worden aan de penningmeester gerapporteerd en door het managementteam opgelost. In de jaarrekening worden de uiteindelijke kosten en baten vergeleken met de normen en doelstellingen die daarvoor stonden en wordt een verklaring gegeven voor eventuele verschillen.
Feest makelaar levert 12.000 euro op
Bij Klaver Makelaardij in Nieuwe Niedorp werd op zaterdag 14 maart feest gevierd. Oprichter en directeur Cor Klaver werd zestig jaar. Deze mijlpaal werd aangegrepen om de bedrijven binnen de makelaardij over te dragen aan de volgende generatie Klavers. Meer dan 750 relaties vierden het jubileum mee. Cor en zijn vrouw Ada vroegen bij deze gelegenheid aandacht voor een landbouwproject van Dorcas in Rundugai, Tanzania. De bezoekers schonken 12.000 euro ter ondersteuning van de boeren.
Op 2 oktober opende de Dorcas Winkel in Heiloo haar deuren.
‘Dorcas is voor mij een manier om iets te betekenen voor mijn naaste die iets verder weg leeft. Ik ben mee geweest met hulptransporten naar Oekraïne, Roemenië, Moldavië en Rusland. Ik heb gezien hoe je met iets kleins de mensen daar heel gelukkig kunt maken en hoe hen dat sterkt in hun geloof. Dat ik dit werk mag en kan doen, maakt mij dankbaar.’ Hetty van Arkel, actief voor Dorcas met de werkgroep in Herwijnen
16
2. Bestuur en directie
Dorcas Jaarverslag 2009 17
2.5. Terugen vooruitblik
resultaten moeten in 2010 zichtbaar zijn. Dorcas telde in 2009 in totaal 59.790 donateurs tegenover 58.837 in 2008. Een netto groei van 953. Met een donateur wordt iedere unieke geldgever in een bepaald jaar bedoeld.
Terugblik naar 2009 In het Strategisch Plan van Dorcas Hulp Nederland (Dorcas) staan onder ‘de puntjes op de i’ een drietal i’s genoemd die voor de jaren 2008-2010 de strategische inzet vormen voor de organisatie. In 2009 zijn daaruit drie hoofddoelstellingen geformuleerd, die voor alle werknemers duidelijk zichtbaar zijn opgehangen. Hieronder wordt beschreven welke tussentijdse resultaten op die punten zijn behaald.
3. Innovatie Een van de krachten van Dorcas is de creatieve potentie, gerelateerd aan de kernwaarde ‘wij zijn toegewijd aan creativiteit’. De brainstormgroep kwam bij elkaar voor creatieve oplossingen om voordeel te halen uit de economische crisis. Vanwege de relatief geringe impact van de crisis op de particuliere inkomsten bleek het niet nodig extra creatieve acties in het leven te roepen.
Strategische hoofddoelstellingen voor 2009 1. Inkomen Het inkomen dat Dorcas in 2009 werft, bedraagt 11,5 miljoen euro in geld en 4,9 miljoen euro aan waarde goederen. Dorcas draagt aan Dorcas Aid International 8,3 miljoen euro in geld af en de noodhulpgelden die zijn ontvangen, en 4,9 miljoen euro aan waarde goederen.
Vooruitblik naar 2010 De hoofddoelstellingen voor 2010, zoals deze zijn opgenomen in het fondsenwervingsplan 2010, zijn als volgt: 1. Inkomen Het inkomen dat Dorcas in 2010 werft, bedraagt 11,8 miljoen euro in geld en 4,9 miljoen euro aan waarde goederen. Dorcas draagt aan Dorcas Aid International 8,3 miljoen euro in geld af en de noodhulpgelden die zijn ontvangen, en 4,9 miljoen euro aan waarde goederen. Om dit doel te bereiken worden in 2010 door Dorcas 5.000 en door Stichting Dorcas Winkels 500 nieuwe donateurs geworven.
2. Informatie Dorcas kiest vanuit christelijke overtuiging voor een persoonlijke en inhoudsvolle benadering van de relaties, waar iedere relatie naar haar wens wordt bediend met informatie. Het CRM-pakket InControl maakt zowel post-op-maatwensen van relaties als gerichte selecties en segmentaties vanuit Dorcas mogelijk. Dorcas is gericht op het werven van adressen van potentiële nieuwe relaties, met het doel hen te verwelkomen in de fondsenwervingspiramide. 3. Innovatie Dorcas stimuleert innovatie binnen de kaders van het jaarplan door tijd en ruimte beschikbaar te stellen voor brainstormgroepen binnen Dorcas. Innovatieve ideeën buiten de kaders van het jaarplan worden door het managementteam beoordeeld op urgentie, haalbaarheid en financiële impact. Resultaat 1. Inkomen Het inkomen bedroeg in 2009 11,6 miljoen euro in geld en 5,1 miljoen euro in goederen. Dorcas heeft aan Dorcas Aid International 8,3 miljoen euro in geld afgedragen, 0,5 miljoen euro aan noodhulpgelden en 5,3 miljoen euro aan waarde goederen. Hierin is de afdracht van Stichting Dorcas Winkels aan Dorcas meegerekend.
SBS 6-weerman Piet Paulusma presenteerde het weerbericht vanuit de tuin van het Dorcas Oekraïnehuis in Veenendaal.
2. Informatie Dorcas hanteerde ook in 2009 de visie, missie en kernwaarden (zie hoofdstuk 2.1. ‘Doelstelling, visie, missie en kernwaarden’), waarin de christelijke signatuur van de organisatie duidelijk doorklinken. De gedragscode fondsenwerving (zie hoofdstuk 4.2. ‘Fondsenwerving’) laat ook duidelijk de ethische ambities
Antiek en curiosa voor Kenia
Op zaterdag 10 oktober hield de Dorcas-werkgroep Walcheren een grote rommelmarkt. De werkgroep ontving in de maanden voorafgaand aan de rommelmarkt een grote hoeveelheid antiek en curiosa die niet in de wekelijkse verkoop werd aangeboden, maar speciaal voor de rommelmarkt werd bewaard. Het weer werkte niet erg mee, maar er was toch een prachtige opbrengst van ruim 2.100 euro. Dit bedrag is bestemd voor het water- en sanitatieproject in Turkana in Kenia.
van Dorcas zien. Het CRM-pakket voorziet erin dat de relatie bij Dorcas kan aangeven welke abonnementen gewenst zijn en hoe vaak zij het Dorcas Journaal wil ontvangen (één keer, vier keer of maximaal). Het aantal klachten over postverzending nam duidelijk af van 23 in 2008 naar vijf in 2009. De werkgroep Post op Maat onderzoekt verdere selectie en segmentatie. De
2. Informatie Dorcas kiest vanuit christelijke overtuiging voor een persoonlijke en inhoudsvolle benadering van de relaties, waar iedere relatie naar haar wens wordt bediend met informatie. Het CRM-pakket InControl maakt zowel post-op-maatwensen van relaties als gerichte selecties en segmentaties vanuit Dorcas mogelijk. Dorcas is gericht op het werven van adressen van potentiële nieuwe relaties, met het doel hen te verwelkomen in de fondsenwervingspiramide. Er zullen extra middelen en tijd worden ingezet voor de reparatie en verdere ontwikkeling van InControl. 3. Innovatie Dorcas stimuleert innovatie binnen de kaders van het jaarplan door tijd en ruimte beschikbaar te stellen voor brainstormgroepen binnen Dorcas. Innovatieve ideeën buiten de kaders van het jaarplan worden door het managementteam beoordeeld op urgentie, haalbaarheid en financiële impact.
‘In 2009 mocht ik samen met Annemieke, Martha en Tim een week lang wonen in het Oekraïne-huis in Veenendaal. Even weg uit de dagelijkse sleur om mij in te zetten voor de Dorcas Voedselactie en om aandacht te vragen voor de situatie van anderen. Die heftige week heeft mij erg veranderd. Mezelf inzetten voor anderen heeft nu een plaats gekregen in mijn hart, dankzij het Oekraïnehuis.’ Johan Huisjes, Oekraïnehuis-bewoner 2009
18
3. Dorcas in het buitenland
Dorcas Jaarverslag 2009 19
Wat ging goed 5181 Water en sanitatie, Albanië De gezondheidstoestand van 1.750 van de geplande 1.800 mensen in het dorpje Rembec in Albanië verbeterde structureel in 2009. Ziekten als gevolg van slecht drinkwater namen onder de begunstigden in 2009 af met 64 procent en de huidziekten met 52 procent. Vijftig procent (gepland zestig procent) van de begunstigden verbeterden hun sanitaire voorzieningen binnen een jaar na aansluiting op de waterleiding. Deze mooie resultaten zijn het gevolg van nieuwe waterleidingen in 350 huishoudens. De begunstigden namen actief deel aan de uitvoering van het project.
Schoon water en latrines Het gezin Niquice woont in een kleine hut in Mozambique. Tot een jaar geleden haalden ze water uit een vervuilde vijver, waar ook geiten water dronken. Ze deden hun behoefte in de struiken in de omgeving van hun woning. Door gebrek aan hygiëne was het gezin regelmatig ziek en stierven drie schoonzonen aan diarree en cholera. In september kwam Dorcas in het dorp en legde een waterput en toiletten aan, waar de hele gemeenschap gebruik van kon maken. Ook kreeg de bevolking voorlichting over hygiëne. Hierdoor nam het aantal ziekte- en sterfgevallen drastisch af.
Wat ging minder goed
Een kind in Oekraïne met een voedseldoos van Dorcas.
In dit hoofdstuk worden de resultaten over 2009 per sector gerapporteerd. De gegevens voor deze rapportage komen uit het Annual Report 2009 van Stichting Dorcas Aid International. Het volledige Annual Report kunt u downloaden via www.dorcas.net. Het voert te ver om verslag te doen van alle projecten die Dorcas in 2009 heeft ondersteund. Daarom is gekozen voor een eenvoudig rapport per sector per land. Binnen Dorcas is van elk project dat op pagina’s 96 tot 99 is verantwoord, een uitvoerig verslag over 2009 beschikbaar en voor geïntesseerden opvraagbaar.
Water en sanitatie Uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie blijkt dat een toenemend aantal mensen geen sanitaire voorzieningen heeft, waardoor het aantal ziektes groeit. Dorcas helpt de arme gemeenschappen door het geven van watervoorzieningen en verbeterde sanitatie. Deze water- en sanitatieprogramma’s verzorgen ook trainingen over gezondheid, hygiëne en sanitatie. De begunstigden dragen zelf financieel en fysiek bij aan de programma’s. Ook zijn speciale comités opgericht voor het onderhoud van de gebouwde objecten.
5448 Water en sanitatie, Wikivuvwa, Kenia Dit waterproject, dat sinds 2005 goede resultaten boekt, had in 2009 te kampen met droogte. De lokale bevolking zou materiaal, water en arbeid leveren voor de bouw van de waterdammen, maar door de droogte had de lokale bevolking tijd, geld en energie nodig om hun gezinnen aan eten te helpen. Dorcas heeft zevenhonderd huishoudens negen maanden van voedsel voorzien, maar dit kon niet voorkomen dat het water pas in de regentijd van oktober tot en met december kon worden opgevangen, in plaats van gedurende het lange regenseizoen maart tot en met juni.
Vader Niquice riep de lokale bevolking op om voor Dorcas te bidden en God te danken voor alles wat er was verbeterd in hun dorpje. Ook zet hij zich nu in als gezondheidsvoorlichter in zijn omgeving. Rosário Ribeiro Carvalho, landcoördinator Mozambique
Aantal mensen voorzien
Aantal mensen met toegang tot
Aantal getrainde mensen
van schoon water
betere sanitaire voorzieningen
rond gezondheid en hygiëne
Oekraïne
1.775
840
1.775
Albanië
1.750
700
1.750
Egypte
8.310
6.060
6.600
Ethiopië
6.000
6.000
6.000
Transparant
Soedan
14.000
0
29.000
Dorcas heeft gekozen voor een transparante opzet, waarbij zowel voorbeelden van wat goed ging, als van wat minder goed ging, zijn opgenomen. Omdat Dorcas wil laten zien hoe begunstigden de projecten van Dorcas ervaren, is bij elke sector ook een persoonlijk verhaal opgenomen. Dorcas Hulp Nederland is verreweg de grootste donororganisatie van Dorcas Aid International. Dat betekent dat de resultaten zoals in dit hoofdstuk gepubliceerd, grotendeels door Dorcas Hulp Nederland zijn gefinancierd. Het betekent ook dat de cijfers die in dit hoofdstuk zijn opgenomen hier en daar kunnen afwijken van de informatie in de andere hoofdstukken van dit jaarverslag.
Kenia
8.617
3.353
23.856
Tanzania
3.596
0
3.596
Mozambique
4.000
6.915
4.000
Totaal
48.048
23.868
76.577
Land
Water- en hygiëneprogramma in Turkana, Kenia.
Kerstbomenactie voor Oekraïne
Drie kinderen uit IJsselstein hebben in januari ruim 565 kerstbomen ingezameld. De plaatselijke gemeente gaf hen een vergoeding per boom. Wiebe, zijn zusje Emke en buurmeisje Mariëlle, haalden een bedrag van 282,50 euro op, wat de gemeente vervolgens verdubbelde. Het bedrag is bestemd voor het werk van Dorcas onder straatkinderen in Oekraïne.
‘Dorcas: de allerarmsten ondersteunen met de noodzakelijkste levensbehoeften, en de liefde van de Here Jezus Christus verspreiden.’ Anne Wiersma, Dorcas-medewerker team Administratie
20
3. Dorcas in het buitenland
Landbouw en voedselzekerheid In 2009 werden Kenia en Tanzania getroffen door droogte. Dorcas trainde daarom boeren in Afrika in het verbouwen van droogtebestendige gewassen, goed gebruik van irrigatie en coöperatieve verkoop van producten. In Oost-Europa is het beleid van Dorcas er meer op gericht om de boeren van een inkomen voor hun gezinnen te voorzien. In dat kader werden onder andere microkredieten verstrekt.
Land
Aantal getrainde boeren
Roemenië
84
Oekraïne
21
Albanië
181
Kenia
3.357
Tanzania
1.930
Zuid-Afrika
38
Mozambique
120
Totaal
5.731
Wat ging goed 5361 Landbouwontwikkelingsproject, Tanzania Het doel van dit project is om 1.920 mensen (zestien procent van de lokale bevolking) verder te brengen op het gebied van landbouw, microfinanciering en gezondheidszorg. In 2009 volgden 1.930 mensen verschillende programma’s, waaronder visserij, groenteproductie, veehouderij en tuinbouw. Duizend mensen kregen ook training in geldzaken, landbouwregels, hiv/ aidspreventie en emancipatie. Zes boomkwekerijen werden ondersteund, waardoor tienduizend bomen konden worden verdeeld onder honderd huishoudens.
Dorcas Jaarverslag 2009 21
Wat ging minder goed 5115 Landbouwontwikkelingsproject, Roemenië Volgens planning zijn 64 varkens verdeeld onder de begunstigden. Dit zou onder zestien huishoudens gebeuren, maar dit werden er elf. Vier gezinnen werden tweemaal in het project betrokken. De varkens waren in december op een gewicht van 100 tot 110 kilo, minder dan de voorgenomen 120 kilo. Volgens planning werd voor twee gezinnen een veeschuur gebouwd. De begunstigden zouden in dit project samen met een lokale kerk goederen verzamelen voor de armen. Dit ging niet door, omdat door de droogte er nauwelijks voldoende oogst was om het eigen vee te voorzien.
Verkozen tot beste boer! De Keniaanse Josephine Kitele heeft door het landbouwproject van Dorcas zelf een waterbassin gegraven, waarin ze water opvangt. Dit bassin geeft genoeg water voor gewassen op haar stuk grond zoals citroenen, sinaasappels, mango’s, tomaten en uien. Daarnaast heeft Josephine veel kennis over voedselzekerheid opgedaan tijdens de trainingen die ze via het project heeft gevolgd. Met de inkomsten uit de verkoop van haar producten heeft ze vier melkkoeien gekocht en kan ze nu het schoolgeld voor haar kinderen betalen. Inmiddels is de Keniaanse Josephine verkozen tot de ‘Beste boer van de Oostelijke Provincie’. ‘Mijn leven is een voorbeeld van hoe een gemeenschap kan veranderen’, vertelt Josephine. Marije Bijvoet, team Bedrijven
Mensen in een landbouwproject van Dorcas, Tanzania.
Schaatstocht CSG Het Noordik
Christelijke Scholengemeenschap Het Noordik schaatste vrijdag 9 januari voor Dorcas. Tegelijkertijd werd daarmee het startschot gegeven voor de Open Dagen Actie, waarbij Dorcas ook centraal stond. De leerlingen lieten zich sponsoren door hun scholengemeenschap en schaatsten zo’n zevenhonderd euro bijeen. Ze trokken over het ijs van Aadorp naar Vroomshoop. Daar kregen leerlingen van groep 8 van de Oranjeschool een uitnodiging voor de Open Dagen Actie. Ook ontvingen ze van de schaatsende Noordik-leerlingen een Dorcas-rugzak. Op die manier konden ook de kinderen in Vroomshoop een tastbare bijdrage leveren aan het onderwijs voor kinderen in Oost-Europa en Afrika.
Gezondheidszorg en hiv/aids
waarvan 27.647 gefinancierd door Dorcas. Daarnaast werden 75 trainingssessies gegeven aan 956 kerkleiders vanuit 105 kerken en lokale organisaties. Ten slotte werden er vijfduizend preventieboeken over hiv/aids uitgedeeld.
Met de gezondheidszorg- en hiv/aidsprojecten wil Dorcas infectieziekten voorkomen, de kwaliteit van de zorg vergroten en de toegang tot medische voorzieningen uitbreiden. De grootste inspanningen zijn er op gericht om de effecten van hiv/ aids te minimaliseren.
Wat ging goed 5558 Hiv/aidspreventie, Rusland Volgens planning zouden in 2009 40.000 jongeren in diverse regio’s in Rusland voorlichting krijgen over hiv/aids. Uiteindelijk werden dat er 76.868 (in 2.227 klaslokalen in 617 scholen),
Land
Wat ging minder goed 5430 Aidsvoorlichting en thuiszorg, Lesotho 1.500 mensen die leven met aids en vijfhonderd wezen en kwetsbare kinderen zouden toegang krijgen tot medische zorg, hiv/ aidsbehandeling en -voorlichting, voedsel en psychosociale zorg. Uiteindelijk werden dit er 350. Veel psychosociale activiteiten konden niet doorgaan. Oorzaak hiervan was dat de partnerorganisaties SGS en TCO niet goed samenwerkten. Dit leidde tot problemen bij de selectie van begunstigden en tot onderlinge conflicten. Besloten werd om het project voortijdig te stoppen.
Aantal begunstigden Preventie
Zorg, behandeling en ondersteuning
Wezen en kwetsbare kinderen
3.050
265
42.447
3.869
20
Egypte
35
20.340
Soedan
800
68.800
280
Ethiopië
11.354
408
302
Mozambique
16.573
12.677
183
Lesotho
3.239
17.126
685
Zuid-Afrika
465
2.264
5.509
Zimbabwe
4.693
218
434
Kenia
101.435
4.675
922
Tanzania
39.028
2.745
202
Totaal
262.088
136.172
8.802
Oekraïne
2.800
Albanië
10.616
Rusland
28.603
Oekraïne
Voorlichtingsbijeenkomst in het hiv/aidsproject in Semonkong, Lesotho.
Baby Dorcas Manuel geboren Een paar dagen na de officiële opening van een medische kliniek in Beira, Mozambique, is Dorcas Manuel geboren. Hij is de eerste baby die is geboren in de kliniek die met hulp van Dorcas is opgezet. Zowel de baby als de achttienjarige moeder Teresa Moises maakt het goed. De nieuwe kliniek is een onderdeel van het Dorcas-project om 15.000 mensen in de sloppenwijk Inhamudima in Beira toegang tot medische zorg te geven. Dorcas ondersteunt de lokale partner al sinds 1996.
‘Zelfredzaamheid en toekomstperspectief staan bij ontwikkelingshulp vaak centraal. Wat dan te doen met oudere mensen in hun laatste levensfase? Dorcas geeft daar in veel landen het enige juiste antwoord op: er ‘simpelweg’ voor zorgen dat deze mensen ontvangen wat zij nodig hebben. In Tanzania heb ik gezien hoe het Adopt a Granny-project voor ouderen het verschil betekent tussen een leven op sterven na dood en waardig oud. Ik adopteerde daarom zelf een granny.’ Pauline Kuijper, RKK-presentator voor Soeterbeeck in Afrika
Fotograaf Roland J. Reinders
22
3. Dorcas in het buitenland
Dorcas Jaarverslag 2009 23
Arbeid en inkomen
drinkwater. 519 van de beoogde achthonderd huishoudens kregen een toilet. 88 van de beoogde 115 huizen werden gerenoveerd. 61 van de beoogde 77 huizen werden herbouwd. De voornaamste reden waarom de resultaten achter liepen bij de doelstelling is dat de overheid meerdere keren met complicerende nieuwe regelgeving kwam.
Alle arbeid- en inkomensprojecten hebben als doel werk of zelfwerkzaamheid te verschaffen aan mensen die weinig mogelijkheden hebben om zelf werk te vinden. De focus ligt daarbij op vaktraining. Dorcas probeert in Oost-Europa de vaktraining zoveel mogelijk af te stemmen op de behoefte in de markt, en de scholen te voorzien van materiaal en een goed schoolprogramma.
Wat ging minder goed
In Oost-Afrika is sterk behoefte aan goed vakonderwijs. Dorcas deed in meerdere landen onderzoek, waardoor de behoeften vanuit de arbeidsmarkt in kaart werden gebracht en vaktrainingen werden opgezet of voorbereid. Door het Arts for Life-project in Kenia krijgen zestig vrouwen de kans om een eigen inkomen te verwerven.
Wat ging goed 5449 Arts for Life, Kenia Dit project wil de vaardigheden van sociale minima ontwikkelen, zodat ze op eigen benen kunnen staan. Het doel was dat veertig procent van de 150 jongeren en dertig procent van de zestig vrouwen een gemiddeld eigen inkomen van 1.500 euro per jaar zouden gaan verdienen per eind 2011. Per eind 2009 verdienen tachtig jongeren gemiddeld 258 euro per jaar en zestig vrouwen gemiddeld 360 euro per jaar. De projectcoördinator benadrukt dat het om gemiddelden gaat. De verwachting is dat het doel per eind 2011 wordt gehaald.
Komkommers in de kas In Moldavië ondersteunt Dorcas een trainingsproject dat mensen van kennis voorziet op het gebied van bedrijfsvoering. Vitalie Bita deed hieraan mee. ‘Ik heb een bedrijfsplan geschreven voor het opzetten van een komkommerkwekerij en ontving via het project een lening van 1.200 euro, zodat ik een kas kon bouwen.’ In juni kon Vitalie ongeveer 5.000 kilo komkommers oogsten. De verkoop daarvan bracht ruim 3.000 euro op. In september kon hij nog eens 3.000 komkommers oogsten, die hij voor 3.000 euro verkocht. Hiermee kon hij zijn lening afbetalen en zijn bedrijfje voortzetten. Vitalie: ‘Dit project heeft mijn leven veranderd.’ Leila Sorbala, landcoördinator Moldavië
Wat ging minder goed 5480 Vaktrainingscentrum, Tanzania Dit vaktrainingscentrum zou in 2009 honderd studenten hebben die het schoolgeld konden betalen, zodat de opleiding kon starten. Dit bleken er eind 2009 slechts 43 te zijn. Dit komt, omdat de ouders onvoldoende middelen hebben om het schoolgeld te betalen. Ook de lange afstanden die de studenten moeten afleggen om de school te bereiken, spelen mee. Een andere tegenvaller was dat van de beoogde 35.000 euro aan lokale financiering slechts 4.700 euro werd geworven. Te weinig om onder andere de salarissen van de leerkrachten te betalen.
Aantal
Aantal
Aantal gestarte
getrainde
gecreëerde
of ondersteunde
mensen
banen
bedrijven
Albanië
202
83
11
Bosnië
95
93
20
Land
Moldavië
0
0
38
Egypte
120
132
83
Ethiopië
417
183
128
Soedan
43
7
13
Kenia
12
7
9
Tanzania
48
94
156
Zuid-Afrika 323
233
9
Totaal
832
467
1.260
Bedrijfsservies voor Oost-Europa
In januari kreeg Dorcas van het bedrijf Bouwfonds Ontwikkeling tienduizend stuks servies, waaronder kopjes en schoteltjes, bekers, borden en soepkommen. Het bedrijf kon dit servies uit de bedrijfsrestaurants niet langer gebruiken, vanwege een huisstijlwijziging. Ook de restanten van relatiegeschenken zoals dassen, pennen en petten met het oude logo mocht Dorcas in ontvangst nemen. Voor al deze goederen is een nieuwe bestemming gezocht in Oost-Europa.
Huizenbouw
Dorcas wil met het huizenprogramma de armen helpen een veilige en schone leefomgeving te creëren. Het huizenprogramma is altijd onderdeel van een breder ontwikkelingsprogramma, waarin ook water en sanitatie, gezondheidszorg en inkomensvoorziening aan de orde kunnen komen.
5304 Nazareth huizenbouw, Ethiopië Doel van dit project was dat in 2009 honderd huizen zouden worden opgeleverd in Nazareth. Uiteindelijk werd in dit jaar geen enkel huis afgebouwd, omdat de overheid de grondeigenaren nog niet had betaald. Daarom lieten de grondeigenaren niet de bouw van huizen op die percelen toe. Na betaling door de overheid konden de fundamenten van 52 woningen worden gelegd. De huizen zullen in 2010 worden afgebouwd. 117 van de eerder gebouwde 154 huizen werden van latrines voorzien en 124 van een keuken. De eigenaren van alle 154 huizen kregen een training in hygiëne en milieuzorg.
Land
Aantal gebouwde huizen
Aantal bewoners
Egypte
149
894
Ethiopië
0
0
Kenia
18
126
Tanzania
33
165
Totaal
200
1.185
Wat ging goed 5294 Huizenbouwproject, Egypte Voor 2009 werd beoogd om negenhonderd arme huishoudens betere woonomstandigheden te geven door aansluiting op een waterleiding, de bouw van een toilet en renovatie of reconstructie van het huis. 702 van de negenhonderd wateraansluitingen konden worden gerealiseerd. Daardoor hebben 3.510 mensen nu toegang gekregen tot schoon
Huizenbouwproject in Nazareth, Ethiopië.
We voelen ons niet langer arm Elizabeth en Simon Mungula en hun zes kinderen kregen in 2009 via het huizenbouwproject in Kitise, Kenia, een nieuw huis. Tot dan toe woonden zij in een huisje van klei. ‘Als het regende, lekte het dak en soms stortten de muren zelfs gedeeltelijk in’, vertelt Elizabeth. Het nieuwe, stenen huis is niet alleen van betere kwaliteit, maar is ook groter. ‘Als mijn schoonmoeder op bezoek kwam, moesten we haar bij buren onderbrengen. Daar schaamden we ons erg voor. Nu hoeft dat niet meer! We voelen ons niet langer arm.’ Om de komende jaren de helft van de kosten aan het project terug te kunnen betalen, beginnen Simon en Elizabeth een kippenfokkerij.
‘Vanuit het Westen kunnen wij niet zorgen voor de ontwikkeling van landen. Dat zullen ze zelf moeten doen. Wat we wel kunnen doen, is ze een zetje in de rug geven. En dat is precies wat Dorcas doet.’ Adri Wijnker, samen met zijn vrouw Annemiek actief via Dorcas Ondernemersgroep Noord-Holland-Noord, in het Dorcas Journaal van april 2009
24
3. Dorcas in het buitenland
Kinderzorg en -ontwikkeling Dit programma wil kinderen die in moeilijke omstandigheden leven, een stabiele leefomgeving bieden. De groepen kinderen die Dorcas ondersteunt zijn: wezen, (potentiële) straatkinderen, kinderen die leven met hiv/aids en kinderen uit minderheidsgroepen.
Wat ging goed 5251 Tienerprogramma, Egypte Dit project wil 150 jonge meisjes uit arme gezinnen een betere toekomst bieden door ze te trainen en te reïntegreren. Tachtig van de beoogde honderd meisjes kregen les in het centrum. Alle 150 meisjes kregen tandzorg en lessen over hygiëne. Honderd meisjes kregen psychologische hulp tijdens een zomerschool. Twee zomerkampen werden georganiseerd en twintig meisjes kregen volgens planning onderwijs in kinderzorg. Dertig meisjes hebben uitzicht op een baan, tien meer dan beoogd.
Dorcas Jaarverslag 2009 25
Wat ging minder goed Opvangtehuis voor straatkinderen geopend In 2009 opende Dorcas een opvangtehuis voor straatkinderen en tienermoeders in Yekaterinburg. De eerste bewoonster, de zestienjarige Zhanna, werd zwanger toen ze vijftien was. In de vierde maand van haar zwangerschap bracht haar vader haar naar het ziekenhuis voor een abortus. Weer werd Zhanna zwanger. Wanhopig vroeg ze bij het Dorcas-project om hulp. In maart beviel Zhanna van een gezonde jongen. Sindsdien woont ze in het nieuwe opvangtehuis. Hier leert Zhanna om voor haar zoontje te zorgen en kan ze herstellen van de gevolgen van haar straatverleden. De vader van haar kind volgt momenteel een rehabilitatieprogramma voor drugsverslaafden op de rehabilitatieboerderij van Dorcas in Yaroslavl. Het jonge stel heeft goed contact met elkaar en alles wijst erop dat ze samen een nieuwe start zullen gaan maken. Bert Dokter, regiodirecteur voormalige Sovjet-Unie
Wat ging minder goed 5228 Doorgangshuis voor jongens, Moldavië De geplande renovatie van het doorgangshuis moest worden uitgesteld. Een Amerikaanse medefinancierder kwam in financiële problemen door de economische crisis. De elf jongens uit het doorgangshuis werden vanwege het uitblijven van renovatie tijdelijk opgevangen in zomerhuisjes van de partnerorganisatie. Alle elf jongens kregen in 2009 wel gewoon vaktraining en training in sociale vaardigheden.
Een meisje uit het New Life-adoptieproject, Oekraïne.
Kinderadoptie Gedurende 2009 is het aantal door Dorcas financieel geadopteerde kinderen met één procent afgenomen tot 3.186 kinderen. Deze kinderen worden ondersteund door 22 kinderadoptieprogramma’s. Een gesponsord kind ontvangt voedsel, gezondheidszorg, kleding en onderwijs. Belangrijk is dat de verantwoordelijkheid voor het welzijn van de kinderen niet van de ouders afgenomen wordt. Daarom nemen in veel sponsorprogramma’s ouders deel in de oudercommissies die de prioriteiten in het adoptieprogramma bepalen. Sociaal werkers bezoeken de kinderen en hun gezin thuis, waar ze de behoeften van kind en gezin doorspreken. Zodra de kinderen de scholing hebben afgerond, gaan ze uit het adoptieprogramma. 44 jongeren ontvangen ondersteuning voor het hoger onderwijs via het Adopt a Student-programma.
Wat ging goed Land
Aantal kinderen in de programma’s
Roemenië
138
Moldavië
89
Oekraïne
372
Albanië
15
Bosnië
100
Rusland
130
Armenië
50
Egypte
150
Soedan
127
Tanzania
34
Zuid-Afrika
10
Totaal
1.215
Kraam met cadeautjes
Vier jongens uit het Dorcas-doorgangshuis in Moldavië.
Tijdens de Biestemarkt in Grafhorst heeft de plaatselijke Dorcas-werkgroep maar liefst duizend euro opgehaald. De werkgroep verkocht op de markt rommelmarktspullen en zelfgemaakte cadeautjes. Ook was er veel belangstelling voor de cadeau-artikelen van Douwe Egberts, die de werkgroepleden hadden gekocht met ingezamelde DE-punten. Voor de kinderen was er een springkussen bij de kraam.
3176 Kinderadoptie New Life, Oekraïne Dit project wil kinderen met een beperking integreren in de maatschappij. 28 van deze kinderen kregen psychologische ondersteuning (gepland was dertig kinderen). Twee keer per week kregen dertig kinderen Bijbelonderwijs. Ze gingen vijf keer per week naar gymnastiekles en ontvingen waar nodig medische hulp. Er werd een zomerkamp van tien dagen georganiseerd voor 41 kinderen en negentien volwassenen (gepland was 25 kinderen en veertien volwassenen) op de Dorcas Camping in Hongarije. Zeventig gezinnen kregen voedsel (waarvan dertig kinderen vijfmaal per week), kleding, schoolmateriaal en vitamines. Verder werd aan hun muzikale en artistieke vaardigheden gewerkt.
3388 Kinderadoptie, Ethiopië Het doel van dit adoptieproject was om de leefomstandigheden van 320 kinderen en hun gezinnen te verbeteren. Dit waren in 2009 312 kinderen met hun gezinnen. Dit is een goede prestatie, omdat de torenhoge inflatie veel druk uitoefende op het projectbudget. De kinderen ontvingen elk kwartaal volgens planning zestig kilo meel, drie liter olie en toiletspullen. Ook kregen de kinderen schoolmateriaal, kleding en schoeisel. Er kon aan maar 74 kinderen schoolgeld worden betaald. 58 kinderen in plaats van de geplande 150 deden mee aan de zomerschool. 149 kinderen kregen volgens planning een schooluniform.
Land
Aantal kinderen
Moldavië
181
Oekraïne
362
Armenië
255
Egypte
172
Ethiopië
699
Kenia
714
Oeganda
251
Tanzania
265
Mozambique
150
Lesotho
136
Totaal
3.185
Van sponsorkind tot succesvol student Tamrat Girma woont met zijn moeder en zusje in een huisje van takken en klei in één van de sloppenwijken van Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië. Op zesjarige leeftijd werd Tamrat in het sponsorproject van Dorcas opgenomen. Hij kreeg kleren en eten, én hij kon naar de basisschool. Tamrat was een intelligente en ijverige leerling. Van de basisschool ging hij naar de middelbare school en nu studeert hij sociale antropologie aan de universiteit van Addis Abeba. ‘Zonder mijn sponsor had ik dit nooit kunnen bereiken’, zegt Tamrat. ‘Ik ben erg dankbaar voor de kansen die ik heb gekregen. Later wil ik een weeshuis beginnen om arme kinderen te helpen, zodat ook zij kunnen bouwen aan een betere toekomst.’
‘Het spreekt mij en de kerkenraad aan dat Dorcas werkt met een heldere visie, gemotiveerde medewerkers en een hoge efficiëntie qua verhouding tussen kosten en baten. En natuurlijk dat ze hun werk doen vanuit Mattheüs 25. Dorcas zorgt bovendien voor een goede informatievoorziening naar de gemeente toe.’ Gerrit Bredewout, gemeentelid Grotekerkgemeente in Zwolle, in het Dorcas Journaal van december 2009
3. Dorcas in het buitenland
26
Dorcas Jaarverslag 2009 27
Capaciteitsopbouw
Sociale hulp
Alle 87 lokale partnerorganisaties van Dorcas krijgen training aangeboden om zich verder te ontwikkelen. Met elke partnerorganisatie wordt de behoefte aan training in kaart gebracht.
Sociale hulp wordt gegeven aan de meest kwetsbare personen zoals ouderen, gehandicapten, chronisch zieken en grote gezinnen. Doel is om de sociale isolatie te doorbreken en in de ergste nood te voorzien. De hulp bestaat voornamelijk uit hulpgoederen waarvan een groot deel uit Nederland komt (voedsel, kleding, dekens en gereedschappen).
Welgeslaagd project door training Een partnerorganisatie in Tanzania die nog niet eerder met Dorcas had gewerkt, vertelde dat ze nog geen ervaring hadden met het aansturen van ontwikkelingsprojecten. De training die ze kregen, hielp hen om hun doelen goed te stellen. Ze hebben vervolgens de lokale overheid bij het project betrokken en een projectmanagementcomité opricht. Ook gaf de training hen inzicht in de manier waarop begunstigden kunnen worden geselecteerd, hoe ze middelen kunnen verkrijgen om het project uit te voeren en hoe het project kan worden gevolgd. Uiteindelijk leidde dat tot een welgeslaagd project.
Sommige mensen ontvangen zesmaal hulp per jaar, anderen ontvangen eenmaal hulp. Onder de vierhonderd lokale organisaties die de hulpgoederen verspreiden, zijn ook weeshuizen, bejaardencentra, ziekenhuizen en scholen die meubels, medische apparatuur, kleding en voedsel ontvangen voor de mensen voor wie zij zorgen. In 2009 heeft Dorcas een grootschalige evaluatie gedaan van alle sociale hulp die door Dorcas gegeven wordt. De presentatie en implementatie van dit rapport wordt in 2010 verwacht.
Partners in Lesotho volgden een training in projectcyclus, planning en personeelsbeleid.
Activiteiten
Roemenië, Moldavië,
Training in personeelsbeleid, strategische planning, Engelse taal, financieel
Transkarpaten, Albanië, Bosnië
management en organisatieontwikkeling.
Oekraïne, Rusland, Armenië
Training in computervaardigheden, personeelsbeleid, sociaal werk, psychologie
Mozambique, Kenia, Zimbabwe, Tanzania
Land
Aantal transporten
Roemenië
38
Moldavië
22
Hongarije
9
Transkarpaten
26
Armenië
6
Oekraïne
15
Noord-Ossetië
4
Wat ging goed
Servië
2
4214 Sociale hulp, Bosnië Dit project wil het welzijn van 25 arme gezinnen in het dorp Sanski Most vergroten. In 2009 werden 25 huishoudens geselecteerd en voorzien van voedsel en waar nodig van kleding en toiletspullen. Met aanvullende gelden van de lokale kerk kon in het voorjaar 44 meter en in het najaar 86 meter stookhout worden aangeschaft voor deze gezinnen. In eerste instantie zou vijftig meter stookhout worden uitgedeeld. Volgens planning kregen vijftien kinderen extra onderwijs.
Albanië
9
Bosnië
4
Tanzania
2
Zuid-Afrika
10
Lesotho
7
Zimbabwe
2
Totaal
156
partnerorganisaties
Training in projectcyclus, strategische planning en personeelsbeleid. Na de training vond coaching plaats. Partnerorganisaties werden betrokken in onderzoeksstudies.
275
102
119
Training in financieel management, schrijven van subsidieaanvragen en Soedan, Ethiopië, Egypte
computervaardigheden. Na de training vond coaching plaats. Partnerorganisaties
235
werden betrokken in onderzoek naar de behoeften ter plaatse. Totaal
4151 Sociale hulp, Rusland Van de beoogde 1.200 vluchtelingengezinnen zijn er maar 270 voorzien van goederen. Van de geplande drie transporten vanuit Nederland met hulpgoederen, werden er slechts twee gerealiseerd. 5.330 gevangenen, grote gezinnen en veteranen ontvingen in totaal 39,6 ton aan hulpgoederen. Er was begroot om vijfduizend van hen te voorzien van 45 ton aan hulpgoederen.
Aantal deelnemers van
Land
Zuid-Afrika, Lesotho,
Wat ging minder goed
731
De gemeente Woudenberg geeft gevonden fietsen aan Dorcas. ‘Het is zonde om de fietsen weg te doen. Dan geven we ze liever weg aan Dorcas. Die kan er wel wat mee.’ De gemeente had circa vijftig fietsen in beheer. Kijkdagen hebben er niet toe geleid dat er ook maar één fiets terugbezorgd is bij de rechtmatige eigenaar. De gemeente besloot om de verloren en gevonden fietsen te schenken aan Stichting Vrienden van Dorcas Woudenberg. Burgemeester Van Bergen: ‘Met de Stichting Vrienden van Dorcas hebben we een betrouwbare partner gevonden die zich inzet voor armoedebestrijding in het oostelijk deel van Europa. De gemeente Woudenberg draagt hier graag een steentje aan bij.’
Een oudere in Rusland met zijn vervoersmiddel.
Dankbaar voor hulp van Dorcas Mary Mwashita werd geboren in 1990 in Zimbabwe. Toen ze acht was, overleed haar vader. Haar moeder ging aan het werk als kleuterleidster, maar kon met haar salaris nauwelijks in de behoeften van zichzelf en haar drie kinderen voorzien. Gelukkig schoot Dorcas’ lokale partner te hulp. Het gezin kreeg regelmatig voedsel en kleding en voor Mary werd een sponsor gevonden, zodat ze haar school af kon maken. Nu volgt Mary een opleiding tot kinderleidster. ‘Ik ben heel dankbaar voor de hulp die ik heb gekregen en ik hoop dat ik op mijn beurt straks andere kinderen kan helpen’, aldus Mary. Aan het begin van 2009 was Mary één van de gelukkigen die kleding kreeg uit de kledingcontainer van Dorcas.
‘Dorcas werkt het liefst met kleine lokale organisaties waarvan de leden uit het gebied zelf komen. Door middel van capaciteitstrainingen worden zij stap voor stap steeds professioneler en onafhankelijker. De projecten worden dus ‘gedragen’ door de lokale gemeenschap zelf. Dit vind ik één van de belangrijkste voorwaarden voor succes en duurzaamheid.’ Dorine de Jager, Dorcas-medewerker team Fondsen
3. Dorcas in het buitenland
28
Dorcas Jaarverslag 2009 29
Familiezorg
Ouderenzorg
Het Family Care-programma ondersteunt de allerarmste gezinnen in Oost-Europa. Dit zijn gezinnen waarvan een van de ouders een handicap heeft, de ouders werkloos zijn, gezinnen waar de vrouw de enige ouder is of grote gezinnen. Het Family Care-programma wil hulpgoederen en sociale hulp geven. Waar mogelijk worden de huishoudens ook ondersteund bij het verwerven van een inkomen. Vier procent van de begunstigden verwierf door dit programma een duurzaam inkomen. Dorcas wil het Family Care-programma in Roemenië afbouwen en nieuwe programma’s starten in Oekraïne.
In 2009 is het aantal ouderen dat werd ondersteund via het Adopt a Granny-programma met elf procent gegroeid van 3.563 naar 3.965. Voor dit programma zijn de meest behoeftige ouderen geselecteerd, die vaak geïsoleerd leven zonder ondersteuning door familieleden. De hulp die Dorcas geeft, bestaat uit het verstrekken van voedsel, kleding en medicijnen. Ook wordt waar nodig bijgedragen aan de energierekening en worden kleine renovaties aan hun huizen verricht. Om de ouderen uit hun isolement te halen, worden sociale activiteiten georganiseerd.
Wat ging goed
Wat ging goed
3179 Family Care, Albanië 229 gezinnen (in plaats van 250 gezinnen) werden met voedsel, kleding, schoolmateriaal en medicijnen ondersteund. Daarvan werden er 26 ondersteund door sponsors uit Albanië! Volgens planning werden negen kerken of christelijke organisaties bij dit werk betrokken. Veertig gezinnen kregen medische hulp. En volgens plan deden honderd kinderen tweemaal mee aan Bijbelkampen.
3357 Adopt a Granny, Tanzania Het doel van dit project is om 95 procent van de ouderen uit het dorpje Sakila die in het Adopt a Granny-programma zijn opgenomen, te voorzien van de eerste levensbehoeften. In 2009 kon 98 procent (166 ouderen) voedsel, onderdak, kleding, medicijnen en psychosociale hulp ontvangen. Over het algemeen hadden de grannies het zwaar in 2009, omdat de gewassen op het land verdroogden, zodat hun oogst mager was. Dat resulteerde ook nog een keer in hoge marktprijzen, zodat de grannies dubbel getroffen werden.
Land
Aantal begunstigden
Roemenië
313
Moldavië
777
Land
Aantal begunstigden
Oekraïne
727
Roemenië
559
Albanië
209
Moldavië
954
Totaal
2.026
Oekraïne
486
Albanië
115
Bosnië
65
Rusland
727
Armenië
147
Egypte
163
Ethiopië
351
Tanzania
290
Mozambique
55
Lesotho
73
Totaal
3.985
Het Family Care-programma ondersteunt meer dan tweehonderd mensen in Albanië met voedselpakketten.
Een pak Brinta uit Nederland Dorcas-medewerkster Astrid van de Pas bezocht een sponsorgezin in Oekraïne dat wordt geholpen met voedselpakketten en rugzakjes met schoolmateriaal uit Nederland. ‘Ik bezoek in het dorp Aghlyech een man met zes kinderen. Dorcas’ partner ondersteunt de man bij de zorg voor zijn gezin. Ze wonen in een klein vervallen huisje. In een piepklein kamertje staat een groot bed, een oude donkere houten kast en een slaapbank. Zeven mensen moeten twee bedden delen!
Op de kast ligt een kleurboek, en ook een deodorantroller van de Aldi. Super, de voedselpakketten en andere hulpgoederen krijgen hier zo’n goede bestemming! Op een oud verveloos tafeltje staat een gasstel. Op een plank ernaast zie ik de nog niet afgewassen papborden van de kinderen die nu op school zitten, en een aangebroken pak Brinta. Weer een teken dat er voor hen wordt gezorgd. Dit gezin krijgt regelmatig een doos met boodschappen en schoon drinkwater. Ook worden ze geholpen met kleding en kunnen de kinderen naar school. Wat is het toch belangrijk dat wij in Nederland blijven beseffen hoe hard onze hulp nodig is!’
Potgrond voor de allerarmsten
Dorcas-werkgroep Herwijnen verkocht in maart potgrond voor Dorcas. De opbrengst wordt gebruikt om voedsel te kopen voor de allerarmsten in Oost-Europa. Dit voedsel zal meegaan met het hulpgoederentransport dat de werkgroep in het najaar organiseert.
Brandhout voor Russische grannies Russische ouderen uit het Adopt a Granny-project van Dorcas werden verrast met een voorraad brandhout voor de winter. ‘Pensioenen liggen in het gebied rond Tula rond de tachtig tot honderd euro’, vertelt Bert Dokter, regiodirecteur van Dorcas in Rusland. ‘Je moet zo’n 220 euro rekenen voor brandhout voor de hele winter. Dat betekent dat je dus ruim twee maanden pensioen kwijt bent om de winter warm door te komen.’ Het hout is dan ook met dankbaarheid ontvangen. Zeven vrijwilligers van de lokale partner van Dorcas hakten het hout klein voor de ouderen. Het vroor op dat moment 25 graden in Tula.
Deze granny is een van de 290 ouderen die Dorcas in Tanzania ondersteunt.
‘Al vele jaren volgen wij Dorcas. Wij vinden dat je als christen buiten de kring van je eigen kerk moet kijken. En dan schrik je van alle nood in de wereld. Wij hebben een klein depot. Bij voorbereidingen voor uitvaarten hoor ik dikwijls: ‘Waar moet de kleding heen?’ Men is blij dat kleding via Dorcas een goede bestemming krijgt. Bij ons 40-jarig huwelijksfeest bestemden wij alle giften voor Dorcas: 2.500 euro! Annie en Kees Schrama, diaken RK-Parochie in Oisterwijk
3. Dorcas in het buitenland
30
Dorcas helpt gevangenen in Rusland.
Dorcas Jaarverslag 2009 31
Gevangenenzorg
Noodhulp en opbouw
In een aantal landen ondersteunen lokale partners van Dorcas gevangenen met therapie en hulpgoederen. Daarnaast wordt veel aandacht gegeven aan de kansen om terug te keren in de maatschappij. Dit onderdeel start binnen de gevangenismuren en wordt voortgezet na de vrijlating. Een rehabilitatiecentrum ondersteunt ex-gevangenen in Rusland om hun weg terug naar de maatschappij te vinden. Officiële papieren worden geregeld en als het gezin van de gevangene zonder inkomen achterblijft, wordt ook dit gezin ondersteund. In 2009 werden op die manier 65 gezinnen geholpen.
De noodhulp die Dorcas geeft, bestaat uit het verzenden van hulpgoederen naar crisisgebieden. Het gaat vooral om voedsel, goederen en materiaal voor tijdelijke onderkomens. Nadat noodhulp is verleend, vinden de opbouwwerkzaamheden plaats. Sociale en psychologische hulp is verleend aan de slachtoffers van het Beslan-drama dat in 2004 plaatsvond. Dorcas heeft medische hulp verleend in Myanmar na de cycloon Nargis in 2008. Ook boeren die door de cycloon getroffen waren, gaf Dorcas hulp in de vorm van training, bestrijdingsmiddelen en kieuwnetten. In Kenia werden meer dan tweeduizend mensen geholpen die getroffen waren door de droogte van begin 2009. In Zimbabwe kon Dorcas meer dan duizend mensen helpen met medische zorg, nadat een cholera-epidemie was uitgebroken.
Wat ging goed Aantal
Aantal ondersteunde
gevangenissen
gevangenen
Tanzania
5
8.900
Soedan
2
970
Egypte
1
1.500
Rusland
38
5.000
Land
Rusland (rehabilitatie
6
van ex-gevangenen) Totaal
46
16.376
Een nieuw leven na de gevangenis Flora werd in 2000 veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf in de Kinguruwila-gevangenis, Tanzania. Nadat haar kind onverwacht was overleden, werd Flora beschuldigd van moord en veroordeeld. Het leven in de gevangenis was zwaar. ‘We kregen één keer per dag een portie voedsel en als we ziek waren, was er medische zorg. Maar zaken zoals zeep, tandpasta, maandverband en dekens waren heel moeilijk verkrijgbaar.’ Flora zat uiteindelijk acht jaar achter de tralies. ‘Nooit is er familie op bezoek geweest. Maar in 2007 kwamen er bezoekers van Dorcas. Zij gaven ons allerlei hulpgoederen, geestelijke begeleiding en juridisch advies.’ Dat maakte zo’n indruk op Flora, dat zij besloot contact op te nemen met het Dorcas-kantoor in Tanzania, toen ze in december 2008 vrij kwam. ‘Ik hoopte dat ze mij wilden helpen om het leven weer op te pakken. Nadat we met elkaar hadden gesproken, gaven ze mij een lening om een eigen bedrijfje te beginnen. In de gevangenis had ik leren naaien. Vanuit het project kreeg ik een naaimachine, verschillende naaimaterialen en wat geld om een kamer te huren. Zo kon ik aan een nieuw leven beginnen!’ Stella Sozigwa Mayenje, landcoördinator Tanzania
4454 Hulp aan gevangenen, Tanzania Dit project wil dat de leefomstandigheden van de gevangenen in de Ukonga-gevangenis in de regio Dar es Salaam verbeterd worden. In 2009 werd in zestien gevangenissen aan 8.909 gevangenen (gepland was tweeduizend gevangenen) hulpgoederen uitgedeeld. Zij ontvingen onder andere medische zorg, medicijnen, sportmateriaal en toiletartikelen. Een ander fraai resultaat is dat 24 procent (in plaats van tien procent) van de vijfduizend gevangenen heeft gecommuniceerd met hun familie of kennissen.
Wat ging minder goed 4132 Hulp aan gevangenen, Rusland Het doel van dit project is om de sociale isolatie van gevangenen te verminderen. In 38 gevangenissen werd in totaal aan 4.860 gevangenen hulpgoederen uitgedeeld met een waarde van 12.700 euro. Er zou voor 13.200 euro worden uitgedeeld aan achtduizend gevangenen. 61 gezinnen kregen voor 9.900 euro aan hulpgoederen, veel meer dan de 45 gezinnen en 7.000 euro die beoogd was. Het wordt steeds moeilijker om dit gevangeniswerk te doen. De Orthodoxe Kerk verzet zich tegen christelijke organisaties die in de gevangenis werken. En voorheen was het mogelijk om de goederen zelf aan de gevangenen uit te delen, waardoor een persoonlijke band kon ontstaan. Maar de regels zijn veranderd en nu worden de goederen in de gevangenis opgeslagen en uitgedeeld wanneer het gevangenismanagement dit wil.
In Kenia hielp Dorcas meer dan tweeduizend mensen na de droogte in 2009.
Land
Periode
Aantal begunstigden
Rusland
Hele jaar
1.536
Liberia
Hele jaar
18.022
Filippijnen
November - december
435
Kenia
September - december
12.300
Myanmar
Oktober - december
42
Zimbabwe
Januari - februari
1.200
Totaal
Honger in de Hoorn van Afrika De Hoorn van Afrika werd (en wordt) zwaar getroffen door ernstige voedseltekorten. Zeker zeventien miljoen mensen lijden er honger, volgens het Wereldvoedselprogramma. Oorzaken van de crisis zijn onder meer langdurige droogte, stijgende voedselprijzen en de recessie. In Kenia heerst sinds lange tijd ernstige droogte, waardoor gewassen niet groeien en vee massaal sterft.
twee maaltijden per dag. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het ‘voedsel-voor-werk’-principe: de ontvangers werken, voor zover ze daartoe in staat zijn, aan de ontwikkeling van hun eigen woonomgeving. Ze repareren bijvoorbeeld wegen, planten bomen en graven waterbekkens. Zo wordt tegelijkertijd de situatie in het gebied structureel verbeterd. Teklu Wodajo, regiodirecteur Noord-Afrika
Sinds april 2009 voorziet Dorcas circa 4.000 huishoudens van
‘Bij Dorcas vallen kerkmuren weg en is het gezamenlijke doel: ‘De allerarmsten helpen, omdat het anders kan’. Dat heeft me enorm aangesproken tijdens een Dorcas-reis naar Oekraïne in 2001. Het heeft mij gemotiveerd door te gaan met het vrijwilligerswerk, samen met onze werkgroep in Walcheren.’ Rob Augustijn, voorzitter Dorcas-werkgroep Walcheren
33.535
32
3. Dorcas in het buitenland
Anti-Honger Korps Het Anti-Honger Korps is een speciaal fonds dat in actie komt bij directe voedselnood.
Wat ging goed 8672 Noodhulp, Bangladesh De cycloon ‘Aila’ die Bangladesh trof op 25 mei 2009 zorgde voor enorme materiële en immateriële schade. Er vielen 180 doden en 1.200 mensen werden vermist. Dorcas voorzag direct na de ramp 2.500 gezinnen van voedsel.
Dorcas Jaarverslag 2009 33
Blije gezichtjes in Noord-Korea In Noord-Korea moeten veel mensen dagelijks op zoek naar voedsel. Het is het meest geïsoleerde en gesloten land ter wereld, geregeerd door dictator Kim Jong Il, die wordt beschouwd als koning en god. Er zijn niet veel verse producten te koop op de markt. Op het platteland maken veel gezinnen soep van gras, zodat ze tenminste iets te eten hebben. Ook zoeken ze eetbare wortels in het bos. Net buiten een grote stad in het midden van het land voedt Dorcas via een partnerorganisatie zes dagen in de week 2.000 kinderen. Het gaat om kinderen tussen vier en dertien jaar oud. Velen van hen zijn wees en wonen in weeshuizen waar niet voldoende geld is om de kinderen te voeden. Anderen komen uit heel arme gezinnen, waarbij ook de ouders van voedsel worden voorzien. De kinderen krijgen broodrolletjes waar vlees en groenten in verwerkt zijn. De voedzaamheid hiervan is heel belangrijk in een land met veel ondervoede kinderen. De medewerkers van het project worden keer op keer met blije gezichtjes beloond als ze de broodjes bij de kinderen brengen.
Mensen in de rij voor voedsel na de cycloon ‘Aila’ in Bangladesh.
Charlotta Langejan-Candelin
Land
Periode
Aantal verstrekte maaltijden
Georgië
April - december
10.080
Zuid-Soedan
Hele jaar
43.200
Ethiopië
Hele jaar
218.400
Ethiopië
November
31.050
Zuid-Afrika/Lesotho
Hele jaar
100.000
Zimbabwe
Februari
48.300
Kenia
Januari - juni
48.120
Kenia
April - augustus
6.669.600
Noord-Korea
Hele jaar
577.200
Irak
Hele jaar
711.552
Bangladesh
Juni
275.000
Tanzania
November - december
657.450
Totaal
9.389.952
De Dorcas Voedselactie is in Dordrecht langzamerhand een begrip aan het worden. Op steeds meer locaties in de stad vindt de actie plaats. Opmerkingen als ‘Ik verwachtte jullie al.’ en ‘Ben je er weer?’ komen steeds vaker voor. En dat zien we ook aan de resultaten: steeds meer mensen weten dat het wel goed zit met hun gift aan Dorcas en geven gul. Ook mensen die juist niet zoveel kunnen missen, zijn vaak heel royaal. ‘Omdat die ander het nóg slechter heeft.’ Juist in deze crisistijd (of misschien wel: juist dóór deze crisistijd) werd duidelijk dat mensen zich meer bewust zijn van het leed dat elders in Europa - maar toch zo dichtbij aanwezig is.
Ouderen in Tanzania ontvangen hulp via het Adopt a Granny-project.
34
4. Dorcas in Nederland
Dorcas Jaarverslag 2009 35
Doelen team Communicatie De inspanningen van team Communicatie leveren voor Dorcas meetbare verbeteringen op op het gebied van naamsbekendheid, imago en fondsenwerving.
Het hoofdkantoor van Dorcas in Andijk.
Dorcas Hulp Nederland is een organisatie die zich richt op voorlichting, bewustwording en fondsenwerving. In dit hoofdstuk komen deze elementen aan de orde in de onderdelen Voorlichting en bewustwording (hoofdstuk 4.1.) en Fondsenwerving (hoofdstuk 4.2). In de hoofdstukken 4.3. tot en met 4.10 wordt heel concreet ingegaan op de doelstellingen die per team van Dorcas zijn gesteld voor 2009 en wat de uiteindelijke resultaten zijn geworden. Want zoals u hebt kunnen lezen in de hoofddoelstellingen (zie hoofdstuk 2.5.), komen Dorcas Aid International en Dorcas Hulp Nederland jaarlijks een bedrag overeen dat aan Dorcas Aid International zal worden afgedragen. In 2009 ging het om een commitment van 8,3 miljoen euro in geld en noodhulpgelden, en 4,9 miljoen euro aan waarde goederen.
Aid International (zie hoofdstuk 2.1. ‘Doelstelling, visie, missie en kernwaarden’). Maar fondsen en goederen werven kan pas als de verschillende doelgroepen voorgelicht zijn over de armoede in de wereld, en over het werk van Dorcas onder de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika.
Vanaf hier zal in dit jaarverslag (Stichting) Dorcas Hulp Nederland worden omschreven als Dorcas. Gaat het over het overkoepelende orgaan (Stichting) Dorcas Aid International, dan zal deze naam of voluit of afgekort als DAI worden beschreven.
Plaats in de organisatie
4.1. Voorlichting en bewustwording
Hier ligt een mooie taak voor team Communicatie. Zij mag in Nederland draagvlak creëren voor het werk van Dorcas door de verschillende doelgroepen in de maatschappij, na voorlichting te hebben gegeven, bewust te maken van hun verantwoordelijkheid om zich daadwerkelijk in te zetten voor de allerarmsten. Met als uiteindelijke doelstelling: geld en goederen inzamelen.
Team Communicatie is binnen Dorcas als stafafdeling beleidssturend. Dit houdt in dat het team meer beleid, planmatigheid en coördinatie zal aanbrengen in alle acties die door de verschillende teams naar voren worden gebracht. Het doel is om te komen tot concrete, gerichte acties en een goed opgezette grote campagne (de Dorcas Voedselactie). Daarnaast zal Communicatie een initiërende, adviserende en ondersteunende rol binnen Dorcas aannemen.
Doel van Dorcas is om geld en goederen te werven voor Dorcas
House of Rock
In maart organiseerde een aantal medewerkers van Ouwehand Bouw & Vastgoedrealisatie voor de vierde keer het muzikale evenement House of Rock. De opbrengst van deze avond was bestemd voor een huizenbouwproject van Dorcas in Tanzania. De driehonderd bezoekers zorgden samen met de sponsors van dit evenement voor een opbrengst van 7.500 euro. Dit bedrag werd verdubbeld door Ouwehand Bouw & Vastgoedrealisatie. Via een subsidieregeling van het NCDO kwam het bedrag in totaal op 30.000 euro.
Naamsbekendheid Dorcas deed jarenlang mee aan een onderzoek waarin naamsbekendheid en waardering werd gemeten van alle goede doelen in Nederland. Omdat de resultaten uit dit onderzoek per jaar niet veel wijzigen, heeft Dorcas er voor gekozen om dit onderzoek niet meer elk jaar, maar eens in de drie jaar te doen (zie hoofdstuk 5.2.6. ‘Maatschappelijke waardering’). Uit dit onderzoek bleek in 2008 dat Dorcas een uitstekende reputatie heeft met een lage naamsbekendheid. Daarom dat team Communicatie de naamsbekendheid binnen de doelgroepen wil verhogen door gebruik te maken van geïntegreerde doelgerichte communicatie. Imago Dorcas heeft bij de doelgroepen waarbinnen de organisatie bekend is, een uitstekende reputatie. Binnen deze groepen wil team Communicatie het goede imago van de Dorcas versterken en draagvlak voor de missie creëren. Fondsen Team Communicatie maakt de fondswervende activiteiten van Dorcas effectiever en efficiënter, door deze activiteiten op het gebied van communicatie te begeleiden, te ondersteunen en op elkaar af te stemmen.
2005: 980 knipsels 2006: 1.556 knipsels 2007: 1.615 knipsels 2008: 1.680 knipsels 2009: 1.529 knipsels en 91 verzonden persberichten vanuit het hoofdkantoor. Het aantal knipsels in 2009 is licht gedaald. Waarschijnlijk als gevolg van de economische crisis, omdat lokale en regionale bladen vaak dunner zijn geworden en daardoor minder ruimte hebben voor gratis berichten. Naast kranten en tijdschriften, verschenen meerdere artikeltjes over Dorcas in de diverse dorps- en kerkbladen. Ook werd dit jaar meer nieuws over Dorcas op verschillende websites geplaatst. Direct mailing Via de diverse periodieken werd contact onderhouden met de achterban, met als doel hen bewust te maken van hun verantwoordelijkheid om zich daadwerkelijk in te zetten voor de allerarmsten. Dorcas doet dit door te informeren (Dorcas een gezicht geven en bekendheid geven aan het brede werk van de organisatie), te motiveren en te bedanken, door betrokkenheid bij activiteiten te stimuleren en door te rapporteren (verantwoording afleggen van de donaties van de gevers).
Middelen en resultaten Voor Dorcas zijn er vijf belangrijke manieren om de verschillende doelgroepen te benaderen en de doelen te realiseren: free publicity, direct mailing, internet, radio en televisie, en advertenties. Free publicity Dorcas probeert, via het versturen van persberichten over de activiteiten in het land, maximale free publicity te genereren, vooral op lokaal en regionaal niveau. Free publicity betekent gratis publiciteit. Team Communicatie stuurt persberichten naar de verschillende media in de hoop dat deze geplaatst worden. Via de knipseldienst Euroclip ontvangt Dorcas alle artikelen uit kranten en tijdschriften waarin Dorcas werd genoemd.
‘Dorcas doet fantastisch werk met het Adopt a Granny-project en andere projecten in Moldavië, het armste land van Europa.’ Wout Heslinga, documentairemaker EO-televisie, in het Dorcas Journaal van december 2009
Juli 2009 | jaarga
ng 25 | numm
jDouorrcnaas al er 4
Voedsel-voor-we rk in Kenia > 4
Voedselhulp gaat door…
Komkommers in Moldavië > 5
2008: goed jaar voor Dorcas > 8 en 9
36
4. Dorcas in Nederland
Dorcas Jaarverslag 2009 37
Dorcas-periodieken Direct mailing Dorcas Journaal Dorcas Digitale Nieuwsbrief
Aantal abonnementen
Frequentie per jaar
57.323
9x
2.901
4x
9.518
1x
19.441
9x
75 uitgebreide versie
Jaarverslag
1x
550 publieksversie
Gebedsbrief
2.130
6x
Informatief
2.130
3x
Connect
2.152
2x
Dorcas Journaal Dorcas houdt onder meer contact met haar achterban door het versturen van het Dorcas Journaal. Doel van dit blad is dat het Dorcas Journaal het gevoel moet oproepen dat Dorcas een actieve en betrouwbare organisatie is ten bate van de allerarmsten, die de steun van de lezer waard is. Het blad moet bevestigen dat de gift van de lezer goed besteed is. Bij het Dorcas Journaal wordt een acceptgiro gevoegd als adresdrager. Het gebruik van de acceptgiro is voor Dorcas de goedkoopste manier van verzending. De giften die op de acceptgiro bij het Dorcas Journaal binnenkomen, zijn bedoeld voor het brede werk van Dorcas, tenzij Dorcas een specifieke oproep plaatst om te doneren voor een bestemd doel. Het Dorcas Journaal verscheen in 2009 negen keer uitgesplitst in vijf Journaals, drie Nieuwsflitsen en een Zomerbrief.
en voor het personeel, en in een publieksversie die ook ingezet wordt bij het werven van potentieel geïnteresseerden in het werk van Dorcas. Bij het samenstellen van het jaarverslag over 2009 zijn de uitkomst van de Transparantprijs en hun aanbevelingen voor 2010 meegewogen. Natuurlijk vindt u ook in dit jaarverslag een evaluatieformulier om u de kans te geven uw mening te geven over dit jaarverslag. Dit helpt Dorcas om de kwaliteit ervan nog verder te verbeteren. Gebedsbrief De Gebedsbrief verschijnt zes keer per jaar met daarin voor elke dag een gebeds- of dankpunt. Dorcas vindt het belangrijk dat de achterban de organisatie ook met gebed ondersteunt.
Dorcas Journaal (inkomsten en abonnementen) 2005
2006
2007
2008
2009
Inkomsten (in euro’s)
994.581
954.975
1.055.105
1.212.410
1.127.662
Aantal abonnementen
45.380
49.509
50.224
58.850
69.742
Dorcas Digitale Nieuwsbrief Sinds 2005 verspreidt Dorcas via e-mail een Dorcas Digitale Nieuwsbrief als aanvulling op het gedrukte Dorcas Journaal. In 2009 is het aantal ontvangers gegroeid tot 19.441. Jaarverslag Voor de tweede keer verschijnt het jaarverslag in een uitgebreid jaarverslag dat bedoeld is voor het bestuur, officiële instanties
Informatief De Informatief is een bulletin speciaal voor de Dorcasvrijwilligers. Hierin wordt de actieve achterban op de hoogte gehouden van de Dorcas-acties die op de agenda staan, wijzigingen en aanbevelingen vanuit het kantoor, en van de activiteiten die in het land worden georganiseerd. De Informatief verschijnt drie keer per jaar.
Dorcas Winkel in groter jasje
De Dorcas Winkel in Nijverdal was in vijf jaar tijd uit het oude pand gegroeid. Op 12 maart werd daarom een ander, veel groter gebouw in gebruik genomen. Dorcas-directeur Ruud van Eijle verrichtte de opening samen met burgemeester Van Overbeeke van de gemeente Hellendoorn. ‘Het moet natuurlijk niet zo zijn dat de huidige crisis ten koste gaat van de allerarmsten in deze wereld. Daarom zijn we extra blij met de groeiende inkomsten van de Dorcas Winkels. Die dragen er ook aan bij dat we onze projecten kunnen blijven uitvoeren’, sprak Ruud van Eijle.
RKK-presentatrice Pauline Kuijper bezoekt Masanja Luhende, een granny uit het adoptieproject in Tanzania.
‘Dorcas is een unieke organisatie. Dat ervaar je, dat ruik je, dat proef je. Duizenden vrijwilligers zijn dagelijks in touw voor hun medemensen in Oost-Europa en Afrika. Zowel in Nederland als op de projecten. De passie en liefde voor en bewogenheid met de allerarmsten raakt me. Daar word ik enthousiast van! Ik ben er trots op dat ik deel mag uitmaken van deze fantastische club mensen. In actie voor de allerarmsten: daar doe ik het voor. U ook?’ Ard-Jan Kok, Dorcas-medewerker team Actie
38
4. Dorcas in Nederland
Dorcas Jaarverslag 2009 39
Soeterbeeck in Afrika Vanaf dinsdag 19 mei stond de serie ‘Soeterbeeck in Afrika’ van de RKK uitgebreid stil bij projecten van Dorcas in Soedan, Kenia, Tanzania en Zuid-Afrika. Doeners Donderdag 17 september besteedde de EO in het televisieprogramma ‘Doeners’ aandacht aan Bert Dokter, die al dertien jaar voor Dorcas werkt als regiodirecteur in de voormalige Sovjet-Unie. Hij vertelde onder meer over projecten van Dorcas in Rusland en Oekraïne en over wat het voor hem betekent om zijn geloof uit te dragen in zijn manier van leven. Piet Paulusma Piet Paulusma, de bekende weerman van SBS6, zond zijn weerpraatje op maandag 2 november uit vanuit het Dorcas Oekraïnehuis in Veenendaal. Zo konden de vier tijdelijke bewoners op de televisie iets vertellen over de Dorcas Voedselactie en een oproep doen om voedselpakketten voor de allerarmsten in te zamelen. Op 2 november opende Arie Slob, fractievoorzitter van de ChristenUnie, het Dorcas Oekraïnehuis in Veenendaal.
Connect Voor betrokken ondernemers geeft Dorcas het blad Connect uit. Deze verschijnt twee keer per jaar en is bedoeld om de ondernemers te informeren over voor hen relevante zaken. Ook wordt in dit blad vooruit- en teruggeblikt op ondernemersreizen en symposia. Internet Op www.dorcas.nl zijn filmpjes over projecten en acties getoond als onderdeel van de Dorcas Digitale Nieuwsbrief. De Dorcaswebsite is in 2009 zo’n 216.000 keer bezocht. Iedere keer als iemand de browser opstart en naar de site van Dorcas gaat, wordt dat geteld als één bezoeker. Hoeveel pagina’s die persoon bekijkt, is niet relevant voor deze meting. Op de website werd gebruik gemaakt van Dorcas-banners om aandacht te vragen voor specifieke actuele onderwerpen. Meestal kwamen deze banners ook in de handtekening van de e-mails van het Dorcas-personeel terug. Soms werd de banner als advertentie ingezet op websites van andere organisaties. Dit om de desbetreffende actie te ondersteunen en te versterken.
In 2009 was Dorcas bijvoorbeeld in beeld bij:
De Dorcas-werkgroep Walcheren hield eind mei een sponsorwandeltocht voor het babyhuis in Inhaminga, Mozambique, dat zij via Dorcas ondersteunt. De jongste deelnemer lag nog in de kinderwagen. Zijn broertje Marvin Korstanje uit Meliskerke was met bijna drie jaar de op één na jongste deelnemer. Hij stopte onder luid protest pas na twaalf en een halve kilometer bij de kerk van Ritthem. De oudste deelnemer, van 69 jaar, liep samen met zijn kleindochters tien kilometer. De 233 deelnemers hebben samen ruim 7.700 euro ingezameld.
Stand.Café Dorcas-directeur Ruud van Eijle was donderdag 15 januari te horen in het NCRV-programma Stand. Café op Radio 1. Hij ging in op een onderzoek van econoom Merel van Diepen, waaruit blijkt dat mensen zich wel ergeren aan post van goede doelen, maar toch geneigd zijn te geven aan mensen die in nood zijn. De nacht op 1 Dinsdag 28 april werd Bert Dokter, regiodirecteur van Dorcas in de voormalige Sovjet-Unie geïnterviewd in het EO-programma ‘De nacht op 1’. Hij mocht uitgebreid vertellen over het werk van Dorcas in Oekraïne.
EO-Metterdaad Zaterdagavond 5 december sprak EO-presentator Herman Wegter met Dorcas-directeur Ruud van Eijle over de nood in Mozambique. Dorcas werkt hard om in dit gebied meer dorpen te voorzien van latrines en waterpompen.
Radio en televisie Veel publiciteit krijgt Dorcas ook door interviews of reportages op radio en televisie.
Sponsorwandeltocht Walcheren
In 2009 was Dorcas bijvoorbeeld te beluisteren in:
Dorcas Voedselactie op GrootNieuwsRadio Het Dorcas Oekraïnehuis stond tijdens de Dorcas Voedselactie, van 2 tot en met 7 november voor de studio van GrootNieuwsRadio in Veenendaal. Vier bewoners probeerden deze week rond te komen van één voedselpakket en 20 euro zakgeld. Ze werden deze hele week op de voet gevolgd in de uitzendingen op GrootNieuwsRadio.
Team Communicatie wil wekelijks minimaal één actueel bericht op de homepage van de site plaatsen, om hiermee onder andere aan te geven wat voor activiteiten er in het land voor Dorcas plaatsvinden. In 2009 heeft Dorcas ook regelmatig succesvol gewerkt met Google Adwords. Dit blijkt een in verhouding goedkope manier te zijn om nieuwe donateurs of sponsors te werven.
Omrop Frylan In het televisieprogramma ‘Minsken’ van Omrop Fryslan werd dinsdag 3 maart aandacht besteed aan Arjen Lont en zijn vrouw Nellie. Lont heeft een bouwbedrijf in Sint Annaparochie. Het echtpaar werd gevolgd tijdens een bezoek aan een opvanghuis voor ernstig zieke mensen en aan een krottenwijk in Johannesburg, Zuid-Afrika.
Nederland helpt In 2009 ging Andries Knevel met Dorcas naar Moldavië om tv-opnamen te maken voor het programma ‘Nederland Helpt’. In de eerste uitzending werd aandacht gegeven aan het Family Care-project van Dorcas. In de uitzending op Eerste Kerstdag stond het Adopt a Granny-project centraal.
In het EO-televisieprogramma ‘Doeners’ vertelde Bert Dokter over de Dorcas-projecten in Rusland en Oekraïne.
Advertenties Team Communicatie werkt met een advertentieplan waarin op basis van doelgroep, actie en medium alle advertenties voor een heel jaar zijn ingepland. Advertenties worden geplaatst in kranten en magazines. Maar ook als banners of Google Adwords op internet. In 2010 wil team Communicatie meer gebruik maken van (gratis) stopperspots bij lokale radiostations en stopperadvertenties bij lokale en regionale kranten en bladen. Acties worden in de media (radio, televisie, kranten, internet) met advertenties en persberichten goed op elkaar afgestemd, zodat deze middelen elkaar zullen versterken.
‘Door de diversiteit, netheid en klantvriendelijkheid krijgen de Dorcas Winkels steeds meer vaste bezoekers en bekendheid. In Oost-Europa en Afrika is de nood zo groot, dat wij dankbaar zijn voor alle mooie artikelen en kleding die wekelijks ingeleverd worden. De opbrengst voor alle projecten groeit elk jaar en dat schenkt ons als vrijwilligers en kledingsorteerders veel voldoening en eer van ons werk. Zo kunnen wij daadwerkelijk helpen.’ Gerdien Kersloot, vrijwilliger Dorcas Winkel Aalsmeer
40
4. Dorcas in Nederland
4.2. Fondsenwerving Beleid fondsenwerving Dorcas spreekt een brede doelgroep aan en kiest daarom voor een zeer breed pallet aan fondsenwervende methoden. Die keuze is gemaakt om de achterban volledig te kunnen bedienen en de risicospreiding zo optimaal mogelijk te maken. Hierdoor is Dorcas niet volledig of grotendeels afhankelijk van één fondsenwervingsbron.
Gedragscode fondsenwerving Dorcas kent een gedragscode voor de fondsenwerving. Deze is afgeleid van de in de branche gehanteerde gedragscode. Deze code staat op de website www.dorcas.nl vermeld. Daarin zijn belanghebbenden geïdentificeerd en de basiswaarden respect, openheid, betrouwbaarheid en kwaliteit uitgewerkt. a. De gever kan erop vertrouwen dat • volledige, juiste en toegankelijke informatie over het doel van werving wordt verstrekt; • bij werving respect voor gever en begunstigde wordt betoond; • gestreefd wordt naar maximale kwaliteit bij alle uitvoerende werkzaamheden; • zoveel mogelijk van de ontvangen middelen aan het goede doel wordt besteed; • volledig, eerlijk en begrijpelijk verantwoording wordt afgelegd over besteding van de middelen en de activiteiten om de doelstelling te realiseren. b. De begunstigde kan erop vertrouwen dat • er met respect zal worden gehandeld; • gestreefd wordt naar maximale kwaliteit bij de activiteiten om de doelstelling te realiseren. c. De vrijwilliger kan erop vertrouwen dat • algemeen aanvaarde regels en normen van goed opdrachtgeverschap worden nageleefd voor zover deze van toepassing zijn op zijn/haar werkzaamheden; • goede voorwaarden worden geschapen voor zijn/haar inzet;
Dorcas Jaarverslag 2009 41
•h ij/zij op passende wijze wordt gewaardeerd voor zijn/haar inzet. d. Collega-instellingen kunnen erop vertrouwen dat • onderling respect wordt betoond; •b ereidheid tot overleg over gemeenschappelijke belangen bestaat; •g estreefd wordt naar afstemming en samenwerking bij werving, beheer en besteding; • publiekelijk geen negatieve uitspraken over hen worden gedaan. e. De samenleving kan erop vertrouwen dat •D orcas zich houdt aan Bijbelse waarden en normen, zowel van maatschappelijk gedrag als van principes van de democratische rechtsstaat, en dat altijd bereidheid bestaat en wordt getoond tot overleg en dialoog met relevante maatschappelijke en politieke groeperingen over het eigen functioneren.
Verdeling van gelden Het Dorcas-bestuur heeft het volgende besloten over de verdeling van de gelden. Giften met een specifiek doel worden voor dat doel gebruikt. Wanneer er meer gegeven wordt dan in dat jaar nodig is, dan worden de giften gereserveerd voor het jaar daarna. Als er te veel reserve dreigt en/of als het project het volgende jaar niet meer door Dorcas wordt ondersteund, dan worden de extra’s gebruikt voor een soortgelijk project in dat land of die regio. Zijn die soortgelijke projecten er niet, dan komen deze giften in een algemeen Dorcas-fonds.
4.3. Particulieren Particulieren zijn mensen die op persoonlijke titel bij Dorcas betrokken zijn door het geven van een gift of van goederen. Doelstelling • Er worden 2.500 donateurs geworven (gevers met een meermalige toezegging). • Er wordt een Dorcas Dag georganiseerd met duizend bezoekers. • De Dorcas Voedselactie wordt weer een groot succes met 50.000 voedselpakketten en een opbrengst van 275.000 euro. • Er worden negen jongerenreizen georganiseerd. • Met de Dorcas Kledingactie wordt 75.000 kilo kleding opgehaald. • Er wordt een netto groei van 700 sponsors gerealiseerd voor kinderadoptie, Family Care en Adopt a Granny. • Vanuit nalatenschappen komt 250.000 euro binnen. • Inclusief toezeggingen uit acties in eerdere jaren, ontvangt Dorcas 800.000 euro vanuit telemarketingacties.
Resultaat • Besloten werd om niet alleen de meermalige gevers, maar alle geldgevers mee te rekenen als donateur. Er werden 6.871 nieuwe donateurs geworven. Netto was de groei van donateurs 953, namelijk van 58.837 in 2008 naar 59.790 in 2009. • Op de Dorcas Dag waren duizend bezoekers, mede dankzij een toertocht van de Rabobank die de Dorcas Dag aandeed. • De Dorcas Voedselactie werd inderdaad een groot succes. 52.000 voedselpakketten werden opgehaald en 360.000 euro. De aandacht was overweldigend, mede dankzij het Dorcas Oekraïnehuis in Veenendaal. Zie ook pagina 42 ‘Arie Slob opent Dorcas Oekraïnehuis’. • Er werden vier jongerenreizen georganiseerd (naar Moldavië, Hongarije, Tanzania en Kenia) met in totaal vijftig deelnemers. Besloten werd om minder energie te steken in de jongerenreizen. In 2010 wordt in samenwerking met World Servants een jongerenreis georganiseerd om te onderzoeken of die opzet beter werkt. • De Dorcas Kledingactie bracht 65.000 kilo kleding op. Dit is minder dan verwacht en een duidelijk gevolg van de economische crisis. Mensen doen minder snel afstand van hun gebruikte kleding.
Bedankt! Iedereen die een gift van meer dan honderd euro aan Dorcas overmaakt, krijgt daarvoor een bedankbrief. Dit gebeurt om mensen te bedanken voor hun steun aan het werk onder de allerarmsten en om te bevestigen dat de gift in goede orde is aangekomen. Vooral bij contante giften is het belangrijk de precieze omvang van de gift te bevestigen, zodat fraude altijd kan worden voorkomen. Iedereen die tweeduizend euro of meer overmaakt, wordt persoonlijk gebeld en bedankt.
Kerncijfers
2008
2009
Aantal donateurs (giftengevers)
58.837
59.825
Gemiddelde gift
31,53 euro
30,79 euro
Aantal giften
354.813
354.956
Incasso’s
34,17 procent
29,77 procent
Tien tot dertig euro gegeven
40 procent
45 procent
Meer dan duizend euro gegeven
1,3 procent
1,2 procent
Jongeren in actie in Moldavië
In juli is een groep jongeren van de Gereformeerde Kerk Herwijnen met Dorcas afgereisd naar Moldavië. Twee weken lang hebben ze praktische hulp geboden bij het werk van Dorcas in dit land. De jongeren knapten huizen op van grannies en gezinnen uit de Dorcas-projecten en brachten voedselpakketten rond. ‘Het was een geweldige ervaring die we absoluut niet hadden willen missen. We hebben veel mogen zien, leren en helpen en hebben met veel mensen kennisgemaakt’, vertelt één van de jongeren naar afloop.
Dorcas-werkgroepen werven onder andere op zomermarkten fondsen voor Dorcas.
‘Dorcas vind ik een geweldige club om voor te werken. Het spreekt me vooral aan om me in te zetten voor de mensen die dit echt nodig hebben. De werkzaamheden zijn heel breed en allemaal nodig.’ Ferry Elbertsen, vrijwilliger team Logistiek in Andijk
4. Dorcas in Nederland
42
Dorcas Jaarverslag 2009 43
• De sponsorprogramma’s daalden met netto zestien sponsors. Het totaal kwam daarmee uit op 8.860 sponsors. In 2009 werden alle sponsordossiers minutieus doorgenomen en zijn sponsors die een betalingsachterstand hadden, aangeschreven. Zo’n honderd sponsors gaven aan dat ze om financiële reden moesten afzeggen. De uitzending van Nederland Helpt over onder andere Adopt a Granny in Moldavië leverde meer dan driehonderd nieuwe sponsors op die begin 2010 zullen beginnen met hun sponsorbijdragen. • Dorcas ontving 170.000 euro uit nalatenschappen. • Uit telemarketing kreeg Dorcas 940.000 euro, veel meer dan de beoogde 800.000 euro. Dorcas heeft een stabiele, betrokken achterban. Het was hartverwarmend hoeveel mensen hun bijdrage wilden verhogen en/of verlengen. Vrijwilligers in actie tijdens de Dorcas Voedselactie. Eind 2009 had Dorcas het volgende aantal financiële adopties: Type
Aantal projecten
Aantal landen
Gesponsord 2008
Gesponsord 2009
Kinderadoptie
23
10
3.263
2.924
Family Care
6
4
2.010
2.021
Adopt a Granny
20
12
3.563
3.874
Adopt a Student
7
5
40
41
Totaal
56
31
8.876
8.860
Arie Slob opent Dorcas Oekraïnehuis Maandag 2 november openden Dorcas-directeur Ruud van Eijle en fractievoorzitter van de ChristenUnie Arie Slob het Dorcas Oekraïnehuis in Veenendaal. ‘Ik ben in verschillende Oost-Europese landen geweest en het huis is erg herkenbaar’, zei Slob vlak voor hij de vier bewoners het voedselpakket overhandigde waar ze een week lang mee rond moesten komen. Het Dorcas Oekraïnehuis stond van 2 tot en met 7 november voor de studio van GrootNieuwsRadio in Veenendaal. Dit huis was een exacte kopie van huizen zoals je ze veel in Oost-Europa tegenkomt. Muren van klei en een dak van golfplaten. Achter het huis bevond zich een buiten-wc. Vier bewoners probeerden deze week rond te komen van één voedselpakket en 20 euro zakgeld. De bewoners werden op
de voet gevolgd in de uitzendingen op GrootNieuwsRadio. Met elkaar probeerden ze zoveel mogelijk voedselpakketten in te zamelen voor de allerarmsten in Oost-Europa. Hiervoor riepen de bewoners de hulp in van de luisteraars van GrootNieuwsRadio. Piet Paulusma Op maandagavond 2 november kregen de bewoners van het Dorcas Oekraïnehuis in Veenendaal bezoek van Piet Paulusma, de bekende weerman van SBS6. Zo konden zij op de televisie iets vertellen over de Dorcas Voedselactie. En natuurlijk deden ze een oproep om voedselpakketten voor de allerarmsten in Veenendaal af te leveren. De Dorcas Voedselactie heeft in 2009 uiteindelijk 52.000 voedselpakketten en 360.000 euro opgebracht!
Groenhorst College Lelystad in actie voor Dorcas
De opbrengst van de jaarlijkse kerstmarkt van het Groenhorst College in Lelystad heeft 1.850 euro opgebracht voor het Adopt a Farmer-project van Dorcas. Leerlingen verkochten handgemaakte kerststukken, kaarten en ijzersmeedwerk tijdens de markt. Daarnaast kon men genieten van een levende kerststal, de tearoom en een rondrit op een menwagen met twee Friese paarden.
x x
Dorcas ondersteunt met het Family Care-project in Szürte, Oekraïne, Roma-gezinnen met voedsel, kleding en medicijnen.
44
4. Dorcas in Nederland
Dorcas Jaarverslag 2009 45
4.4. Kerken
4.6. Werkgroepen
Zowel de kerkelijke gemeente als alle andere kerkelijke verbanden worden gerekend onder ‘kerken’. Dus ook verenigingen waarvan bekend is dat ze direct aan een kerk verbonden zijn, zoals koren, jeugdgroepen, vrouwengroepen en zendingscommissies.
De Dorcas-werkgroepen zijn verbanden van vrijwilligers met als doel het werven van geld en het praktisch ondersteunen van Dorcas-activiteiten in het algemeen of gericht op speciale Dorcas-projecten.
Doelstelling • In lijn met het Strategisch Plan 2008-2010 wordt in 2009 extra aandacht besteed aan fondsenwerving onder kerken. Er worden 175 collectes in kerken gehouden. Resultaat • Er werden maar liefst 791 collectes in kerken gehouden voor het werk van Dorcas! Vooral rond de Dorcas Voedselactie liep het storm met zo’n 600 collectes. Zo’n zes keer werd op de website via ‘Project uitgelicht’ informatie over een Dorcasproject aangeboden, ondersteund met een persbericht en een powerpointpresentatie.
4.5. Scholen
Doelstelling • Er wordt extra capaciteit geïnvesteerd in de werkgroepen en er zijn zeventig fondsenwervende werkgroepen actief. • In 2009 worden veertig huis-aan-huiscollectes gehouden. Resultaat • Astrid van de Pas ging zich volledig richten op de werkgroepen, geassisteerd door een aantal regiovrijwilligers. Er zijn naast de bestaande zeventig fondsenwervende werkgroepen twaalf nieuwe werkgroepen opgestart. De inkomsten die via werkgroepen werden ontvangen, stegen van bijna 227.000 euro naar ruim 385.000 euro. • Er zijn 28 huis-aan-huiscollectes georganiseerd. Met veel werkgroepen worden huis-aan-huiscollectes opgestart. Dit vraagt een lange voorbereidingstijd, omdat er een beperkt aantal beschikbare collecteweken is en het steeds moeilijker is om collectanten te werven.
Dit zijn scholen voor het basis onderwijs en het voortgezet onderwijs waarmee Dorcas in contact treedt om gastlessen te mogen verzorgen of om de Dorcas Rugzakactie te promoten. Doelstelling • Er is een fondsenwerver voor de scholen in dienst genomen, die 100.000 euro aan fondsen werft. • Met de Dorcas Rugzakactie worden 11.500 rugzakken met schoolspullen opgehaald.
Leerlingen van de Kraatsschool uit Bennekom vulden maar liefst 130 rugzakjes voor de Dorcas Rugzakactie.
Collecteren voor Dorcas
Onder bezielende leiding van de plaatselijke werkgroepen van Dorcas gingen veel vrijwilligers in augustus op pad met de collectebus. Onder andere in Holten, Dronten en Barneveld is gecollecteerd wat resulteerde in een opbrengst van 8.045 euro. Vrijwilligers uit Zwolle collecteerden in de maand juni. Daar ontving Dorcas van de lokale gemeente via een verdubbelingsregeling nog eens 1.815 euro bovenop het gecollecteerde bedrag.
Resultaat • Jody van Ittersum is als fondsenwerver voor de scholen aangesteld. De scholen brachten 37.000 euro op. Ook deden zes basisscholen mee met de actie ‘Wandelen voor Water’ van de stichting Aqua for All. De scholen blijken liever hulpgoederenacties te doen dan met acties geld in te zamelen. • In 2009 werden 8.670 rugzakken gevuld tegenover 12.466 rugzakken in 2008. Wellicht heeft deze daling te maken met de economische teruggang.
‘Wat mij bezig houdt in ontwikkelingswerk is ‘recht en onrecht’. Er is zoveel rijkdom op deze wereld, iedereen moet genoeg hebben. Dat is recht. Mijn uitdaging is mensen hoop geven, en toegang tot de middelen om voor zich zelf te zorgen. Is het leuk werk? Meestal niet; moet dat dan? Het is uitdagend, bevredigend en het is heel nuttig. Dorcas geeft mij de gelegenheid mijn talenten in te zetten. Dat doe ik van harte en daar ben ik dankbaar voor.’ Simon Boersma, programmacoördinator voor arbeid- en inkomensprojecten, in het Dorcas Journaal van juli 2009
In 2009 organiseerden Dorcas-werkgroepen 28 huis-aan-huiscollectes.
46
4. Dorcas in Nederland
Dorcas Jaarverslag 2009 47
4.7. Fondsen Om geld te werven voor Dorcas, benadert team Fondsen overheidsinstellingen en stichtingen met subsidieaanvragen. Doelstelling • Namens werkgroepen, kerken en bedrijven wordt voor 100.000 euro aan aanvragen ingediend bij de NCDO. • Via ICCO/Prisma en Woord en Daad ontvangt Dorcas 1.000.000 euro aan subsidies. • Bij EO Metterdaad wordt voor 50.000 euro aan projectvoorstellen ingediend. • Bij Oxfam Novib wordt een grant funding verkregen van 30.000 euro. • In 2009 wordt het resterende deel aan TMF-subsidie uit de subsidieperiode 2005-2008 besteed in de projecten. • Bij Aqua for All wordt voor 100.000 euro aan aanvragen ingediend. • Vijf nieuwe vermogensfondsen worden succesvol benaderd.
Het programma Geloofshelden van de EO zond in september een diepte-interview uit met regionaal directeur van Dorcas voor de voormalige Sovjet-Unie Bert Dokter. Deze uitzending heeft 44.900 euro opgebracht. Dit bedrag werd bestemd voor een hiv/aidsproject in Oekraïne. Naast de uitzending beschreef de EO het verhaal van Bert en de andere gasten uit het programma in het fraaie boek ‘Doeners’.
Resultaat • Namens werkgroepen, kerken en bedrijven werd door hun vele acties én de uitstekende inzet van team Fondsen ruim 250.000 euro subsidie van de NCDO verkregen. • Via ICCO/Prisma en Woord en Daad werd 851.798 euro verkregen en 50.041 euro aan kostenvergoeding. ICCO is penvoerder voor de MFS-subsidie voor hiv/aids en basisgezondheidszorg. Stichting Woord en Daad is penvoerder voor de MFS-subsidie voor arbeid en inkomen. • Het programma ‘Geloofshelden’ leverde bijna 45.000 euro voor Dorcas op (zie kader). In december werd een programma uitgezonden waarin Andries Knevel naar Moldavië ging om ouderen te bezoeken. Dit programma leverde veel positieve respons op, zowel veel nieuwe sponsors als ook een groot geldbedrag. De precieze omvang zal in 2010 duidelijk worden. • Van Oxfam Novib werd een grant funding verkregen van 30.000 euro. • In 2009 werd het resterende deel aan TMF-subsidie besteed in de projecten. • De samenwerking met Aqua for All leverde een bijdrage van bijna 250.000 euro op voor de waterprojecten in Kenia. Daarvoor gold wel een eigen bijdrage van vijftig procent, zodat de feitelijke bijdrage van Aqua for All 125.000 euro is. • Er zijn zeven nieuwe contacten gelegd met vermogensfondsen. Hieronder de Turing Foundation die 35.000 euro bijdroeg. De bestaande fondsen bleven het werk van Dorcas ondersteunen.
Basisscholen wandelen voor water
De landelijke sponsoractie Wandelen voor Water heeft voor een project van Dorcas in Kenia ruim 7.700 euro opgeleverd. Elf- en twaalfjarige leerlingen van acht scholen lieten zich voor Dorcas sponsoren om zes liter water over een afstand van zes kilometer te dragen. De opbrengst werd verdubbeld door organisator Aqua for All.
Acht basisscholen deden mee met de actie Wandelen voor Water.
‘Het mooie van Dorcas zoals ik de mensen heb leren kennen, is dat men denkt in mogelijkheden, niet in beperkingen. Ik was erg geraakt door de ‘help-je-naastementaliteit’ die ik overal tegenkwam, ook tijdens de ondernemersreizen die ik met Dorcas maakte naar Moskou, Siberië en Moldavië.’ Esther Jacobs, initiatiefnemer Donateursvereniging en bekend van de landelijke actie Coins for Care
48
4. Dorcas in Nederland
Dorcas Jaarverslag 2009 49
4.8. Bedrijven
De elf Dorcas Winkels op een rij
Onder bedrijven verstaan we bedrijven met een commercieel hoofddoel. Ook ondernemersverenigingen zoals Rotary en andere serviceclubs horen hier bij. De Dorcas Ondernemersgroepen zijn verbanden van ondernemers met als doel om geld te werven voor Dorcas. Doelstelling • Van bedrijvenrelaties wordt in 2009 2,6 miljoen euro ontvangen. • De Dorcas Ondernemersgroepen werven actief middelen voor Dorcas. • De thematische ondernemersgroepen werven geld voor Dorcas. Er wordt een Dorcas Ondernemersgroep Gezondheidszorg en hiv/aids opgericht. • Er wordt een symposium voor ondernemers georganiseerd. • Er worden vijftien zakenreizen georganiseerd. Resultaat • Van bedrijvenrelaties werd in 2009 zo’n 1,1 miljoen euro ontvangen. Dat is duidelijk minder dan begroot. De economische crisis zorgde ervoor dat bedrijven heel terughoudend waren in het geven van giften voor het werk van Dorcas. Dat is een tegenvaller, omdat in het Strategisch Plan 2008-2010 juist voorzien was in een groei van inkomsten uit bedrijven. • De volgende Dorcas Ondernemersgroepen waren actief: Groningen, Heerenveen, Leeuwarden, Duin- & Bollenstreek, Eemland, Midden-Nederland, Noord-Holland-Noord, WestFriesland en Rivierenland. Hun activiteiten (en dat zijn er nogal wat) zijn te volgen op www.dorcas.nl/bedrijven. • De thematische ondernemersgroepen Bouw, ICT voor ontwikkelingswerk, Landbouw en Business and Development hebben fondsen voor Dorcas geworven. De Dorcas Ondernemersgroep Gezondheidszorg en hiv/aids werd opgericht. • Op 30 september 2009 werd een symposium gehouden voor ondernemers. • Er werden maar liefst 24 zakenreizen georganiseerd naar de projecten. Die reizen zorgen voor betrokkenheid van de ondernemers bij de Dorcas Ondernemersgroepen. Bovendien is zo’n reis in veel gevallen een gelegenheid om bedrijven en zakenmensen uit te nodigen die nog niet eerder met het werk van Dorcas in contact waren. De ondernemers betalen de reizen overigens zelf.
Ruim honderd ondernemers bezochten het Dorcas Symposium.
Plaats
Adres
Voorzitter
Penningmeester
Aalsmeer
Aalsmeerderweg 173a
Dhr. J. de Jong, 0297 329443
Dhr. C. Koolhaas, 0297 365711
Andijk
Bedrijvenweg 3
Mw. G. Mizrahi en mw. A. Seinen, 0228 595900
Mw. G. Mizrahi en mw. A. Seinen, 0228 595900
Barneveld
Brouwerstraat 3
Dhr. R. Wolswinkel, 0342 450135
Mw. W. Tahalele, 0342 491922
Bergambacht
Transportstraat 39-41
Mw. R. de Jong, 0182 353189
Mw. M. Ouwerkerk, 0182 352713
Brakel
Burgemeester Posweg 40a
Mw. M. Pelle, 0418 674151
Dhr. A. Vos, 0416 352667
Heiloo
Kennemerstraatweg 93-95
Dhr. F. Koedijk, 072 5339759
Dhr. T. Liefting, 06 14495500
Hoogeveen
Alteveerstraat 56
Mw. I. Noorman-Pool, 0528 273472
Dhr. J.W. Bouwhuis, 0523 684440
Nijverdal
Rijssensestraat 74a
Dhr. I. de Graaf, 0548 517939
Mw. M. Sempel, 0548 613734
Scherpenzeel
De Steeg 4
Mw. A. Groenewold
Dhr. G. Dekker, 033 2772337
Schoonhoven
Achterwetering 3
Dhr. L.H. Voschezang, 0182 326174
Mw. I. Verveer, 0182 387874
Westerhaar
Hoofdweg 152a
Mw. S. Kleinjan, 0546 644244
Mw. S. Kleinjan, 0546 644244
4.9. Winkels In 2006 zijn de activiteiten van de Dorcas Winkels ondergebracht in een aparte stichting: Stichting Dorcas Winkels (SDW). SDW heeft een eigen bestuur. Ruud van Eijle is zowel directeur van Dorcas als van SDW. SDW draagt alle inkomsten af aan Dorcas. In het financieel verslag (zie hoofdstuk 6 ‘Financieel verslag en meerjarenbegroting’) zijn de cijfers van Dorcas en SDW geconsolideerd verantwoord. Doelstelling • In 2009 werven de winkels 400.000 euro voor het werk van Dorcas. De omzet stijgt met 25%. • Er worden twee nieuwe winkels geopend, waarmee het totaal aantal winkels op elf komt. Resultaat • De winkels realiseerden met hun honderden vrijwilligers een netto resultaat van maar liefst 580.000 euro. Dat is 45% meer dan begroot. De omzet steeg met eveneens 45%. Deze fantastische resultaten komen deels door de uitbreiding van het aantal winkels. Voor een ander belangrijk deel komt de stijging door de economische crisis. Veel mensen kiezen in deze tijden blijkbaar voor tweedehands goederen in plaats van de aanschaf van nieuwe goederen. • Twee nieuwe winkels zijn geopend. De tiende winkel in Brakel (januari) en de elfde winkel in Heiloo (oktober). Bovendien zal begin 2010 een twaalfde winkel worden geopend in Kapelle (Zeeland).
Nieuwe Ondernemersgroepen
In 2009 lieten ondernemers het er ondanks de recessie niet bij zitten. Er werden drie nieuwe ondernemersgroepen in het leven geroepen. Daarmee kwam de teller te staan op veertien groepen. Vanuit een gezamenlijke visie ondernemen de deelnemers activiteiten om de allerarmsten te ondersteunen. Kennis en middelen worden ter beschikking gesteld en fondsen geworven.
Bouwbedrijf Ouwehand Bouw uit Gorinchem bouwde tijdens een werkreis naar Tanzania twee huizen voor de lokale bevolking.
‘Mijn uitgangspunt bij Dorcas voor elke dag is: bid en werk, dan doet God de rest.’ Koos Hollander, Dorcas-medewerker team Logistiek
50
4. Dorcas in Nederland
4.10. Logistiek Onder Logistiek verstaan we alle transporten van goederen binnen Nederland en de opslag van de goederen in depots, regiodepots en in het centrale magazijn in Andijk. Ook de werving van vrijwillige chauffeurs en bedrijfsgoederen wordt onder Logistiek gerekend. Doelstelling • Er wordt voor 4,9 miljoen euro aan goederen ingezameld. • Veertig internationale ladingen worden rechtstreeks vanuit de regiodepots gerealiseerd. • Tachtig procent van de internationale ritten wordt door vrijwilligers uitgevoerd. • Tien transporten worden door giften gefinancierd. • Er wordt 75.000 euro aan inkomsten voor het transportfonds geworven. • De waarde van de goederen is geïndexeerd en de goederen geherwaardeerd. • Binnengekomen goederen worden binnen een week verwerkt. • Er wordt 1,8 miljoen kilo textiel ingezameld, waarvan 0,8 miljoen kilo wordt gesorteerd en naar de projecten verstuurd. Resultaat • Er werd voor ruim 5,1 miljoen euro aan goederen ingezameld. Naast het inzamelen van gebruikte goederen via de depots, nam de rol van het bedrijfsleven verder toe. Het mes kan daarmee vaak aan twee kanten snijden. Dorcas ontvangt goede producten en de ondernemer hoeft voor de producten die hij kwijt wil, geen afvalkosten te betalen. • Van de 156 transporten werden er 41 direct (gedeeltelijk) geladen vanuit de regiodepots. In 2009 waren er vier actieve regiodepots, in Andijk, Drachten, Hasselt en Woudenberg. Daarnaast zijn er diverse grote depots met een logistieke regiofunctie, zoals Aagtekerke, Bergambacht, Naaldwijk en Winterswijk. Deze regiodepots zijn een verzamelpunt van
Dorcas Jaarverslag 2009 51
goederen van onder andere omliggende depots en spelen een grote rol tijdens de Dorcas Voedselactie en andere Dorcas-acties. •7 2% van de internationale ritten werd door vrijwilligers uitgevoerd. Dorcas kent een Truckers Aid Connection (TRAC). Deze bestaat uit vrijwilligers, werkzaam in de logistieke wereld of die affiniteit hebben met transport. De TRAC helpt Dorcas op het gebied van diverse logistieke zaken. Het belangrijkste element van het werk is het verwerven en begeleiden van (nieuwe) vrijwillige chauffeurs voor internationale ritten. • T ien transporten werden door giften gefinancierd. •R uim 80.000 euro werd geworven voor het transportfonds. •D e waarde van de goederen werd geïndexeerd en de goederen werden geherwaardeerd. •D e binnengekomen goederen werden binnen een week verwerkt. In 2009 waren er 162 depots in het land en 63 kledinginzamelpunten. De samenwerking met ReShare, de kledinginzameldivisie van het Leger des Heils, verliep naar tevredenheid. • In 2009 werd in totaal bijna 1,7 miljoen kilo kleding ingezameld, waarvan ruim 0,8 miljoen kilo werd gesorteerd en naar de projecten verstuurd. Logistieke werkgroep Sinds 2007 is het logistieke proces grondig onder de loep genomen. Een werkgroep Logistieke Veranderingen, bestaande uit interne en externe deskundigen, adviseerde het bestuur, waarna het bestuur akkoord ging met een fors wijzigingsplan. Op basis van dit plan werden de werkprocessen verbeterd en beschreven, en werden diverse aanpassingen gerealiseerd. In 2009 is onder andere hard gewerkt om een nieuw logistiek kantoor gereed te maken. Hierdoor komt de hele logistieke afdeling fysiek op één plek te zitten, wat de communicatielijnen zowel intern als extern zal verbeteren. Naar verwachting zal het plan begin 2010 gerealiseerd zijn. Dan zal ook een evaluatierapport aan het bestuur worden gepresenteerd.
Overzicht van de 156 transporten Oost-Europa
Russische staten
Balkan
Afrika
Roemenië
38
Oekraïne
15
Servië
2
Zimbabwe
2
Moldavië
22
Noord-Ossetië
4
Albanië
9
Zuid-Afrika
10
Hongarije
9
Armenië
6
Bosnië
4
Lesotho
7
Transkarpaten
26
Tanzania
2
Totaal
95
25
15
Vorig jaar werden 156 transporten met hulpgoederen naar het buitenland verzorgd.
21
Vrachtrijders dragen steentje bij
In het voorjaar verzorgden vrijwilligers Aad de Jong, Gerhard Kuperij en Jan Jonker samen een hulpgoederentransport naar Albanië. Het transport bevatte onder andere kantoormeubilair en schoolmeubeltjes. Na een lange rit van ruim 2.500 kilometer kwamen ze aan op de plaats van bestemming: Korça. De drie vrijwilligers waren in Korça getuige van het werk dat Dorcas doet. Ze bezochten diverse projecten in Albanië. Jan Jonker: ‘Iedereen kan op zijn manier helpen. Wij dragen ons steentje bij als vrachtrijders.’
‘Ik ben een echt Dorcas-mens. Ik weet dat er met elke euro zeer zorgvuldig wordt omgesprongen en dat hulp aan de allerarmsten altijd het ultieme doel zal blijven. Daarom zet ik me in en geef ik aan Dorcas.’ Harry K. Oudshoorn, secretaris Dorcas-bestuur
52
5. Organisatie
Dorcas Jaarverslag 2009 53
5.1. Dorcas Aid International
Dorcas werkt samen met de lokale kerk in Machakos, Kenia.
Geschiedenis in vogelvlucht
De naam Dorcas
In 1980 zag de Christelijke Stichting voor Hulp aan Gewetensvervolgden (CSHG) in Andijk het levenslicht. Deze organisatie zette zich in voor christenen die vanwege hun geloof vervolgd werden. De CSHG hield zich verder bezig met bidden voor christenen in gevangenissen en het aanschrijven van regeringen.
Er zijn regelmatig mensen die vragen wat Dorcas nu eigenlijk betekent. Is het een afkorting, ligt het gewoon lekker in de mond of wordt met die naam iemand geëerd? In zekere zin dat laatste. Dorcas ontleent haar naam namelijk aan een van de eerste christenen, de vrouw Dorcas uit Joppe. In de Bijbel, in Handelingen 9:36, staat over haar: ‘En er was te Joppe een discipelin, genaamd Tabita, hetgeen, vertaald, betekent Dorcas. Deze was overvloedig in goede werken en aalmoezen, die zij gaf.’ De organisatie Dorcas wil haar voorbeeld volgen en voor de armen zorgen.
Dirk Jan Groot, de huidige internationaal directeur, was een van de oprichters. Halverwege de jaren tachtig kwam er een werkgroep bij die zich bezig ging houden met het inzamelen en transporteren van materialen naar Oost-Europa. Deze werkgroep kreeg de naam Dorcas en ging over in Stichting Dorcas Hulp Internationaal. Uiteindelijk werd Dorcas een organisatie die zich helemaal ging richten op hulp aan de armen. In 1995 ontstond Dorcas Aid International, een overkoepelende organisatie, die naast het in 1997 opgerichte Dorcas Hulp Nederland diverse veldkantoren en fondsenwervende organisaties onder zich heeft.
Logo en iconen Het logo van Dorcas is nauw verbonden met haar werk. Het zwarte vlak symboliseert de materiële hulpverlening in de vorm van een doos met hulpgoederen. De blauwe spijlen symboliseerden vroeger de gevangenistralies.
In 2006 bracht Dorcas Hulp Nederland de winkels onder in een aparte stichting: Stichting Dorcas Winkels. Dorcas Aid International, Dorcas Hulp Nederland en Stichting Dorcas Winkels hebben nog steeds hun (hoofd)kantoor in Andijk.
Appelplukdag
Een dag lang appels plukken voor Dorcas, dat deden twintig vrijwilligers in Woudenberg. Hun inzet werd beloond met 2.788 euro. Het loon dat de vrijwilligers met het appelplukken verdienden, ging naar een project in Albanië.
Stichting Dorcas Aid International (DAI) is het overkoepelende orgaan van alle aangesloten fondsenwervende organisaties (waaronder Dorcas Hulp Nederland) en van alle veldkantoren in het buitenland. DAI coördineert en begeleidt de uitvoering van de projecten en zorgt onder andere voor trainingen van de DAI-medewerkers en de lokale partners. Ze maakt afspraken met de lokale partners en sluit overeenkomsten met internationale hulporganisaties waaronder MTI, AMAA, Ora, CRWRC en IAS. Ze werft fondsen bij internationaal opererende instellingen. DAI is lid van Partos, PSO en VIVA network. Het jaarverslag van DAI is voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring en wordt, als beveiligd pdf-document beschikbaar gesteld via het DAI-kantoor te Andijk of digitaal via www.dorcas.net. Een samenvatting van deze jaarrekening en de aansluiting op de jaarrekening van Dorcas Hulp Nederland is opgenomen in bijlage 7.1. ‘Financieel rapport Dorcas Aid International’.
• Dorcas Hulp Nederland heeft de vrijheid om te kiezen welke door DAI goedgekeurde projecten zij zal ondersteunen. Minimaal 75% van geworven geld en goederen gaat naar DAI. Soms worden in noodhulpsituaties geld en goederen na overleg met DAI via andere organisaties besteed. • De kosten voor de fondsenwerving bedragen maximaal 25% van het totale inkomen van Dorcas Hulp Nederland. Eens per jaar is er een gezamenlijke vergadering van de besturen van DAI en Dorcas Hulp Nederland waarin deze afspraken worden geëvalueerd. In 2009 zijn al deze afspraken nagekomen.
Bestuur Dorcas Aid International Het internationale DAI-bestuur bestaat uit de volgende leden: Dhr. David O’Brien Zuid-Afrika Voorzitter Dhr. drs. Arno IJmker Nederland Penningmeester Mevr. Ekaterina Smsylova Rusland Secretaris Dhr. ds. Zsigmond Vad Hongarije Lid Dhr. dr. Magdy El-Sanady Egypte Lid Dhr. Samson Burgei Kenia Lid
Verhouding tussen Dorcas Aid International en Dorcas Hulp Nederland DAI en Dorcas Hulp Nederland hebben een overeenkomst (charter agreement) getekend. In de statuten wordt naar die overeenkomst verwezen. De bedoeling van die overeenkomst is om helder te maken op welke manier beide organisaties aan elkaar verbonden zijn. Er is voor deze vorm van samenwerking gekozen omdat de fondsenwerving een heel andere aanpak vergt dan de uitvoering. In de overeenkomst zijn richtlijnen opgenomen voor bestuur en directie van Dorcas Hulp Nederland. De belangrijkste punten uit de overeenkomst: • DAI en Dorcas Hulp Nederland hebben elk een eigen bestuur en een eigen directeur. • Plannen en activiteiten op strategisch en tactisch niveau worden goedgekeurd door de internationaal directeur (daartoe is hij als adviseur aanwezig tijdens de bestuursvergaderingen van Dorcas Hulp Nederland). • Dorcas Hulp Nederland werft geld en goederen voor projecten die door DAI zijn goedgekeurd. De voorbereiding, uitvoering en monitoring van de projecten gebeurt onder verantwoordelijkheid van DAI. Een Dorcas-medewerker bezoekt een vrouw uit het water- en sanitatieproject in Kenia.
‘Dorcas is een veelzijdige en dynamische christelijke organisatie, waarbij ik mij thuis voel.’ Ronald van Dijken, Dorcas-medewerker team Sponsoring
5. Organisatie
54
Directeur Dorcas Aid International Dirk Jan Groot is de oprichter van Dorcas en directeur van DAI. Hij gaat per april 2010 met pensioen. Michel Gendi volgt hem op als internationaal directeur. Michel was tot medio 2009 voor Dorcas regionaal directeur in Noord-Afrika. Tot het moment van overdracht zal Michel fungeren als Director Operations op het DAI-hoofdkantoor in Andijk.
Dorcas Jaarverslag 2009 55
DAI onderscheidt op haar internationale werkterrein vier regio’s, die elk door een regionale directeur worden aangestuurd: Regio Voormalige Sovjet-Unie Oost-Europa en Balkan Oost- en zuidelijk Afrika Noord-Afrika
Land Rusland Hongarije Kenia Ethiopië
Plaats Moskou Debrecen Nairobi Addis Abeba
Directeur Bert Dokter Paul Visky Edwin Onyancha Teklu Wodajo
Bestuur Dorcas Aid International
Organigram Dorcas Aid International
Internationaal Directeur
Afdeling Beleidsontwikkeling
Manager Kwaliteit
Directieassistent
Afdeling Finaniën
Manager Personeelszaken
Coördinator Donor Organisaties
ICT-manager
Operationeel Directeur
Staf Donor Organisaties
Logistiek Manager
Donor Organisaties
Dorcas Aid Romania
Dorcas Aid South Africa
Dorcas Hulp Nederland
Dorcas Aid America
Dorcas Aid Hongary
Programma Coördinatoren
Institutioneel Fondsenwerver
Regiokantoren
GOS
Oost-Europa en de Balkan
Noord-Afrika
Oost- en zuidelijk Afrika
Armenië Oekraïne Rusland
Oekraïne Roemenië Moldavië Albanië Bosnië
Egypte Soedan Ethiopië
Kenia Tanzania Mozambique Zuid-Afrika Zimbabwe Lesotho
Bouwen aan ontwikkeling in Kenia
Veertien jongeren en volwassenen vertrokken op 9 oktober naar Kenia om huizen te bouwen in het project Wikivuvwa. Twee weken lang werkten de deelnemers hard, zodat ze anderen een dak boven het hoofd konden geven. Het reisgezelschap was geïnitieerd door jongeren van de Nieuw Apostolische Kerk. De groep wilde zich inzetten voor verbetering van de leefomstandigheden van minderheden en daarbij het maatschappelijk draagvlak vergroten. De reis werd gefinancierd met steun van vrijwilligers, ondernemers, giftengevers, familie en vrienden.
x x
Deze granny uit Tanzania is blij met het voedselpakket dat ze gekregen heeft.
56
5. Organisatie
Draagvlak Dorcas Aid International en invloed van de zuidelijke partners Het stevige draagvlak dat DAI heeft in de verschillende landen waar zij werkt, versterkt de verankering van Dorcas in de mondiale samenleving. DAI heeft veldkantoren in de landen waar zij haar activiteiten concentreert. Deze veldkantoren hebben contacten met diverse maatschappelijke organisaties en bedrijven. De landcoördinatoren hebben als hoofdtaken: • capaciteitsontwikkeling en coaching van partnerorganisaties; • monitoring van de implementatie; • financiële auditing van de projecten. Daarnaast vertegenwoordigen ze DAI in het betreffende land richting overheid en zijn de coördinatoren vertegenwoordigd in verschillende NGO-(Non Governmental Organisation-) netwerken. De partnerorganisaties worden nadrukkelijk betrokken bij het opstellen van het Strategisch Plan op landniveau. In samenwerking met medewerkers van het hoofdkantoor, worden de belangen van de doelgroep, de partnerorganisatie en Dorcas naast elkaar gelegd en verwerkt tot een eensluidend en coherent Strategisch Plan. Jaarlijks worden in samenwerking met de partner de jaarplannen uitgewerkt. Ook hierover is nauw contact. Tussen de landcoördinator en de partners worden frequent informatie en ideeën uitgewisseld.
•o nderling samenhangende strategische plannen; • c oöperatie met overheden; • c oöperatie en netwerken met andere belanghebbenden; • a anpak op verschillende thema’s (armoedebestrijding, capaciteitsontwikkeling, lobby en belangenbehartiging). Het ontwerp, de planning en de monitoring van de DAI-programma’s is gebaseerd op het Project Cycle Managementsysteem (PCM). Dit draagt bij aan meetbare en duurzame resultaten en is een goed instrument om systematisch de verschillende fases van de project/programmacyclus te volgen. Het helpt de problemen te analyseren, de mogelijke interventies te categoriseren en duidelijke doelen en resultaten van de projecten en programma’s te formuleren in een ‘logical framework’.
Dorcas Jaarverslag 2009 57
Dit ‘logframe’ bevat SMART-indicatoren om projectresultaten te meten. Het model voor de DAI-voorstellen en -rapportages zijn gestandaardiseerd in lijn met de PCM-systematiek. Het ontwikkelingsproces van nieuwe projecten start op het moment dat DAI een lokale organisatie benadert of als een (potentiële) partnerorganisatie DAI benadert. De lokale partner maakt een projectvoorstel met daarin een probleemboom, een ‘logframe’, een jaarplan en een budget. Tijdens de budgetmeeting, die DAI standaard in oktober houdt, wordt het portfolio voor het volgende jaar vastgesteld. Projecten, bijdragen van de Dorcas Donor Organisaties (DDO’s), verwachte inkomsten vanuit lokale en institutionele fondsen worden daarvoor doorgenomen.
De DAI-regiodirecteuren bezoeken alle landen in hun regio ongeveer drie keer per jaar. Voor deze bezoeken wordt een terms of reference geschreven en geaccordeerd. Van elk bezoek wordt een kort verslag gemaakt ter bevestiging van afspraken, en een overzicht van actiepunten met een tijdspad. Tijdens deze bezoeken staat de ondersteuning en vorming van de landcoördinatoren, monitoring van zijn/haar werkplan en strategische planning en een gezamenlijke reflectie op het werk centraal. Daarnaast bezoekt de regiodirecteur volgens een roulatieschema een aantal partnerorganisaties, om in samenwerking met de landcoördinator specifieke situaties te bespreken.
Selectiecriteria DAI werkt het liefst samen met lokale christelijke partnerorganisaties, lokale kerken of nationale kerkelijke netwerken. Wanneer er geen partnerschap met lokale christelijke organisaties en lokale kerken mogelijk is, kan er (vooral op het gebied van noodhulp en wederopbouw) voor gekozen worden samen te werken met nationale of lokale NGO’s. DAI onderschrijft de stelling dat CSO’s (Civil Society Organisations) zowel in het zuiden als in het noorden: • een essentiële rol spelen in de ontwikkeling van de sociale en politieke capaciteiten en kwaliteiten van kwetsbare doelgroepen; • hun effectiviteit kunnen vergroten in het beïnvloeden van overheidsorganen; • de overheden meer kunnen bepalen bij hun situaties.
Impactstudie
Monitoring en evaluatie van de programma’s Bij het uitvoeren van de programma’s hanteert DAI een programmatische benadering waarvan de belangrijkste elementen zijn:
Bos BTC overhandigt 2.584 euro
Bij de feestelijke heropening van Bos BTC in februari ontstond het idee om de genodigden te vragen om iets voor ‘het goede doel’ te geven. De keus viel op Dorcas. De bijdrage werd bestemd voor landbouwprojecten in Ethiopië, waarmee de mensen in staat gesteld worden zichzelf in levensonderhoud te voorzien. De gasten gaven bij de heropening samen een geldbedrag van 1.292 euro wat door Bos BTC werd verdubbeld. In mei mocht Dorcas de cheque in ontvangst nemen.
Zodra een voorstel is goedgekeurd en een toezegging voor financiering is gedaan, wordt een overeenkomst (Memorandum of Understanding; MoU) getekend met de partnerorganisatie. Dit gebeurt alleen als het om een nieuwe partnerorganisatie gaat. Deze overeenkomst duurt vijf jaar en beschrijft de wederzijdse verantwoordelijkheden en principes van het partnerschap. De partnerorganisatie maakt jaarlijks een projectplan en een budget gebaseerd op het projectvoorstel. Ook wordt jaarlijks per project een project agreement met de partnerorganisaties getekend waarin de afspraken zijn vastgelegd. Elke drie maanden wordt een voortgangsrapport geschreven en aan het eind van het jaar wordt een jaarrapport gemaakt. Voor elk project met een looptijd van meer dan drie jaar wordt een tussenevaluatie ingepland. Aan het eind van de projectduur wordt een eindrapport samengesteld.
Dorcas-oprichter Dirk Jan Groot.
Elke sector doet elke vijf jaar een impactstudie. Doel van zo’n studie is om na te gaan wat het uiteindelijke effect is geweest van de Dorcas-programma’s en -projecten. Eind 2009 is een tussenevaluatie gemaakt van een impactstudie die betrekking had op de sociale projecten. De voornaamste punten daaruit zijn: • de ontvangende groepen waarderen de sociale hulp enorm. Het is voor de lokale partnerorganisaties een prima middel om contact te krijgen met de allerarmsten en het geeft mogelijkheden om, waar nodig, psychosociale hulp te bieden. • het blijkt goedkoper om goederen kosteloos in Nederland in te zamelen en te transporteren naar de projectlanden dan dezelfde goederen lokaal in te kopen. • de controle op de uitgifte van de goederen aan de allerarmsten lijkt nog niet sluitend.
‘Iemand zei ons eens: ‘Pas maar op, Dorcas is een virus waar je nooit meer vanaf komt!’ We geloofden hem toen niet. Maar het is waar: we waren al snel besmet. En... we voelen ons er uitstekend bij! Want wat is het fijn als je zo praktisch bezig kunt zijn. Dat je - samen met de medewerkers van Dorcas en al die vrijwilligers een verschil kunt maken voor hen die het moeilijk hebben.’ Leendert en Janet Klein, Dorcas-werkgroep Drechtsteden
5. Organisatie
58
5.2. Dorcas Hulp Nederland
5.2.1. Management
Dit jaarverslag gaat over Dorcas Hulp Nederland. De informatie die over Dorcas Aid International is opgenomen dient om een goed beeld te geven van de organisatiestructuur van Dorcas. En het dient ook om inzicht te krijgen in hoe het geld en de goederen die door Dorcas geworven zijn, worden gebruikt door DAI. In dit hoofdstuk wordt de organisatie van Dorcas (Dorcas Hulp Nederland) beschreven. Want naast het goede doel en de christelijke signatuur is Dorcas ook een echt bedrijf met alle aspecten die daarbij horen. Personeel, kwaliteit, risicobeheersing enzovoort, het moet allemaal op orde zijn. En gelukkig ís het allemaal op orde, zo blijkt uit de interne en externe beoordelingen. Ook die beoordelingen zijn in dit hoofdstuk verantwoord.
Onderdeel
Het managementteam (MT) van Dorcas bestond per eind 2008 uit de directeur, twee stafmanagers en een lijnmanager. Vanwege de vele activiteiten binnen Dorcas bleek die situatie niet houdbaar en is besloten om een plattere organisatie te maken. Het resultaat is dat het MT per eind 2009 bestaat uit de volgende personen: Ruud van Eijle directeur (ook verantwoordelijk voor Stichting Dorcas Winkels) Dick Tillema manager Bedrijfsbureau Betty Bleeker waarnemend coördinator team Communicatie (vacature staat uit) Hendrik-jan Graber interim coördinator team Bedrijven (per april 2010 is een nieuwe coördinator aangesteld) Cor Slob coördinator team Actie Marcel Dijk coördinator team Logistiek André Blank koos voor een vermindering van uren in verband met ambities buiten Dorcas. Hij gaat binnen Dorcas de ondernemers en de Dorcas Winkels in Noord-Holland ondersteunen.
Organigram Dorcas Hulp Nederland
Directeur
Bedrijfsbureau
Communicatie
Sponsoring
Fondsen
Administratie
Adopt a granny Sponsor een kind Family care Adopt a student
NCDO Metterdaad ICCO Prisma Overheid Verm. fondsen
Giften Boekhouding Schenkingen Donateurs Receptie
Bedrijven
Verantwoordelijk voor Ondersteuning van directie en bestuur, kwaliteit, personeel, ICT, financiële administratie en receptie. In de loop van 2009
Afdeling Bedrijfsbureau
Dorcas Jaarverslag 2009 59
werden ook team Fondsen en team Sponsoring aan deze afdeling toegevoegd. Om die reden is besloten om de naam Directieondersteuning & administratie te vervangen door Bedrijfsbureau.
Team Communicatie
Interne en externe communicatie.
Team Bedrijven
Fondsenwerving in geld bij bedrijven en ondernemers.
Team Actie
Fondsenwerving in geld bij particulieren, scholen, kerken en werkgroepen. Landelijke campagnes (DVA, DRA en DKA).
Team Logistiek
Fondsenwerving in goederen en het verzorgen van alle logistieke bewegingen in Nederland.
Fondswerving & Logistiek
Actie
Aid Connections Kerken Connectkrant Verenigingen Symposium Projectgroepen Bedrijven Jongeren Ondernemers Scholen Zakenreizen HaH collectes Telemarketing
Dorcas Winkels
Logistiek en Hulpgoederen Opslag Regiocentra Transport Planning Depots Verkoop
De thematuin bij het Dorcas-hoofdkantoor in Andijk.
Lustrum Dorcas Winkel
In het Zuid-Hollandse Schoonhoven vierde de Dorcas Winkel vorig jaar haar eerste lustrum. Voor en achter de schermen werken zo’n negentig vrijwilligers. ‘We hebben mensen die prachtig kunnen etaleren, een technische afdeling, een groepje dat verstand heeft van boeken, een klokkenmaker die gratis klokken voor ons repareert’, somt voorzitter ds. Bert Voschezang op. ‘Daarnaast zijn er vrijwilligers die kleding sorteren en producten prijzen. En natuurlijk moeten de klanten worden geholpen.’
De herdersschool in Lesotho geeft jonge herders een kans op een beter bestaan.
60
5. Organisatie
5.2.2. Personeel
Dorcas Jaarverslag 2009 61
Resultaat in 2009 • Eens per twee jaar wordt een Medewerkers Tevredenheids Onderzoek (MTO) verricht. Uit het in 2008 gehouden onderzoek blijkt dat 70% van de medewerkers het werken bij Dorcas als roeping ervaart. De waardering voor Dorcas als werkgever is een 7,2. 70% van de medewerkers geeft aan dat ze de ruimte krijgt om het beste uit zichzelf te halen. • In 2009 is er geen medewerker vertrokken. Er kwamen twee nieuwe medewerkers in dienst. Deels ter versterking van team Bedrijven, waarvoor ook in 2010 uitbreiding zal worden gezocht om de doelstelling qua inkomsten te kunnen halen. Dorcas richt zich bij de verzuimaanpak op vier gebieden: beheersen van verzuim, bevorderen van herstel/werkhervatting, versterken van energiebronnen/ verminderen van stressoren, verhogen van de weerbaarheid. Het verzuim bleef ruim binnen de gestelde norm. Met arbodienst Perspectief werd nauw samengewerkt voor wat betreft de verzuimaanpak. In veel gevallen werd maatwerk geleverd door de verzuimbegeleider, de bedrijfsarts en de fysiotherapeut. Met dankbaarheid is geconstateerd dat in 2009 geen sprake was van langdurig arbeidsverzuim (meer dan acht weken) en dat er sprake is van een teruggang in verzuim. Een van de conclusies uit het Preventief Medisch Onderzoek uit 2007 was dat 47% van de medewerkers ‘in hun vrije tijd onvoldoende aan sportbeoefening doen waarbij zij zich lichamelijk inspannen’. Dorcas besloot daarom de fietsregeling te verruimen, waardoor meer medewerkers voor woon-werkverkeer gebruik zijn gaan maken van de fiets.
In het Strategisch Plan 2008-2010 staat het volgende over de medewerkers: • Dorcas wil medewerkers die doen waar ze goed in zijn. Die met plezier naar hun werk gaan en er (gepast) trots op zijn dat ze bij Dorcas werken. Die betrokken, toegewijd en fit zijn en een gezonde balans tussen werk en privé aanhouden. Dorcas streeft naar zelfstandige medewerkers, die zich vanuit een christelijke levensvisie betrokken voelen bij doel en uitvoering van de organisatie. • Dorcas wil het personeelsverloop en het ziekteverzuim zo laag mogelijk houden (norm: gemiddeld verzuimcijfer CBS). • Dorcas wil de medewerkers een adequate beloning geven. Als de indruk ontstaat dat een medewerker niet op de juiste plaats zit, wordt actief gezocht naar een oplossing binnen of buiten de organisatie. • Dorcas gaat meer investeren in werving- en selectie. Om de balans tussen doeners en denkers te optimaliseren worden meer medewerkers met HBO-/WO-denkniveau aangetrokken. • Voor alle medewerkers wordt een adequaat opleidingspakket samengesteld. De back office wordt versterkt door meer uitvoerende capaciteit in te zetten. • Een kleinschalig managementteam zorgt voor adequate afstemming tussen afdelingen binnen Dorcas. • Dorcas zorgt voor verzorgde en veilige werkomstandigheden voor alle medewerkers. Jaarlijks zal daartoe worden geïnventariseerd welke wensen er onder de medewerkers leven. • Medewerkers worden betrokken bij belangrijke beleidsbeslissingen.
Hieronder enkele verzuimcijfers:
2007
2008
2009
Norm
Verzuimpercentage 1)
4.71
4.30
1.80
4.3 (cijfer CBS)
Meldingsfrequentie 2)
1.51
1.24
1.32
Geen
Gemiddelde verzuimduur 3)
16.4
11.5
6.7
Geen
Niet verzuimd 4)
7
9
13
Geen
1) Aantal verzuimde kalenderdagen afgezet tegenover aantal beschikbare kalenderdagen (met correctie op gedeeltelijke werkhervatting).
4) Aantal medewerkers van Dorcas/SDW in 2009 dat geen enkele dag ziekteverzuim heeft gehad.
2) Aantal ziekmeldingen per jaar gedeeld door aantal werknemers. 3) T otaal aantal verzuimde kalenderdagen van ziekteperioden beëindigt
De berekeningsmethoden zijn gelijk aan de methode die het CBS
in de meetperiode, gedeeld door het totaal aantal beëindigde
toepast.
verzuimgevallen in de meetperiode.
Deze getallen zijn exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof.
Meer dan 52.000 voedselpakketten ingezameld
De Dorcas Voedselactie was weer een enorm succes. Duizend vrijwilligers hebben zich in de supermarkten met hart en ziel ingezet voor de allerarmsten. Honderden kerken zamelden voedsel in en veel kinderen vulden rugzakken met schoolmateriaal. De voedselactie leverde meer dan 52.000 pakketten op. Al voor Kerst werden de eerste 20.000 pakketten in Afrika en Oost-Europa bezorgd.
x x
Dankzij het water- en sanitatieproject van Dorcas hoeven mensen in Kenia geen kilometers meer te lopen om drinkwater te halen.
62
5. Organisatie
Kinderen uit Oekraïne genieten tijdens het zomerkamp op de Dorcas-camping.
• Het loonhuis is in 2008 aangepast, zodat de medewerkers meer marktconform beloond worden. Dorcas blijft wel een organisatie met een hoge gemiddelde opbrengst per fte. Die ligt op 616.220 euro, tegenover gemiddeld 467.624 euro bij andere grote goede doelen (bron: Transparantprijs 2009). • De personele bezetting vertoonde een opmerkelijke beweging. In 2007 vertrokken negen medewerkers, in 2008 waren dat er zes en in 2009 geen. Dat heeft niet alleen te maken met de interne betrokkenheid en het personeelsbeleid. Mogelijk zal ook de economische crisis een rol spelen. 50% van de nieuw aangetrokken medewerkers is van HBO-/WO-denkniveau. De back office werd versterkt bij team Actie en team Bedrijven. In 2010 wordt ook de back office van team Logistiek versterkt. Medewerkers gaven in het MTO aan dat ze goed op hun plek zitten. • Net als andere jaren gaf Dorcas ruime gelegenheid tot het volgen van trainingen. Van de inpandig - met een trainer van buiten af - georganiseerde computercursussen maakten veel medewerkers gebruik. Diverse medewerkers volgden kortdurende seminars en congressen. Twee medewerkers volgen een meerjarige opleiding.
Themadienst in Ouddorp
• Het managementteam veranderde fors. In plaats van de beoogde kleinschaligheid werd gekozen voor een platte structuur met een breed managementteam. In de praktijk bleken de geluiden vanuit de werkvloer onvoldoende door te dringen tot het managementteam en werd ook niet altijd adequaat teruggekoppeld wat in het management werd besproken. Door de nieuwe opzet is dat beter geborgd. Een van de effecten is dat er binnen Dorcas veel meer thematisch overleg plaatsvindt. • Jaarlijks wordt door de vaste Arbo-vertegenwoordiging een ronde door het bedrijf gemaakt, waarbij wordt getoetst of de werkomstandigheden voldoen aan de Arbo-normen. Waar nodig worden aanpassingen gedaan. Dit wordt door ieder als prettig en effectief ervaren. In 2009 werden onder andere de ladders in het magazijn vervangen en werden de verdiepingsvloeren van degelijker hekwerk voorzien. • Medewerkers worden tijdens teamoverleg en personeelsoverleg betrokken bij het beleid. Voor de jaarplannen en de strategische plannen wordt individueel om inbreng gevraagd. Besluiten van bestuur en managementteam worden teruggekoppeld aan de medewerkers.
De Doopsgezinde Gemeente in Ouddorp hield op zondag 4 oktober een eigentijdse dienst over het thema ‘Ik was hongerig en gij hebt Mij te eten gegeven’, een Bijbelgedeelte uit Mattheüs 25. Zanger en artiest Gerald Troost en Dorcas-directeur Ruud van Eijle verzorgden de speciale dienst. Aan de hand van een afwisselend programma met samenzang, solozang, beeld, geluid en verkondiging werd aandacht gevraagd voor de allerarmsten. Jong en oud waren enthousiast over de dienst.
Dorcas Jaarverslag 2009 63
Arbeidsvoorwaarden
Voorlichting
Er bestaat voor de sector ontwikkelingssamenwerking geen CAO. Daarom heeft Dorcas een eigen Dorcas Arbeids Overeenkomst (DAO), een Huishoudelijk Reglement en een Dorcas Loonhuis. Samen met visie, missie en kernwaarden vormen deze documenten het Handboek DHN. De werving en selectie, entree- en exitprocedures zijn vastgelegd. Vacatures worden gepubliceerd in het Dorcas Journaal, op de website www.dorcas.nl en voor zover nodig op externe websites en in landelijke en/of regionale dagbladen. Selectie vindt plaats naar aanleiding van gesprekken in twee ronden, waarbij de directeur deelneemt aan het tweede gesprek.
De medewerkers werden in 2009 tijdens drie personeelsbijeenkomsten geïnformeerd over bedrijfsbrede ontwikkelingen. Alle medewerkers ontvingen maandelijks een gebedsbrief met gebedspunten voor alle facetten van het werk van Dorcas in binnen- en buitenland. Elke werkweek werd begonnen met een weekopening, waarin naast gezamenlijk gebed en een overdenking ook aandacht werd besteed aan actuele ontwikkelingen in het Dorcas-werkveld. Op die manier worden de medewerkers betrokken bij het uiteindelijke resultaat van hun werk.
Beloning vindt plaats op grond van het Dorcas Loonhuis. Het Loonhuis is vastgesteld na vergelijking met collegaorganisaties. Jaarlijks wordt met elke medewerker een functionerings- en een beoordelingsgesprek gehouden. Bij beëindiging van het dienstverband vindt altijd een exitgesprek plaats, waaruit de belangrijkste bevindingen in de management review worden opgenomen. Dorcas kent voor haar medewerkers een premievrij pensioen (beschikbaar premiestelsel) en een premievrije ANW-hiaatverzekering.
Interne gedragscode en vertrouwenspersoon In het Huishoudelijk Reglement is een interne gedragscode opgenomen, waarin onderwerpen als alcoholgebruik, roken, corruptie, belediging, geweld en (seksuele) intimidatie worden genoemd. Door het personeel is een vertrouwenspersoon verkozen en door het bestuur aangesteld. Om het jaar wordt een nieuwe vertrouwenspersoon verkozen en benoemd.
Personeelssamenstelling In hoofdstuk 7.1. is een uitgebreide lijst van medewerkers opgenomen.
2008
2009
Toelichting
Nieuwe medewerkers
8
2
Vertrokken medewerkers
6
0
Aantal medewerkers
34
36
Aantal fte’s
26,9
28,3
Parttime
55,9%
63,9%
Vrouwelijke medewerkers
56%
58%
Mannelijke medewerkers
44%
42%
Gemiddelde leeftijd
44
45
41-50
51-60
(29%)
(33%)
Dit geeft aan in welke leeftijdscategorie de meeste en de minste medewerkers voorkomen. Omdat
61-70
61-70
de afgelopen jaren geen medewerker jonger dan 21 was, is die categorie niet meegenomen.
(3%)
(3%)
Het heeft wellicht met de economische crisis te maken dat er in 2009 opmerkelijk weinig personeelsmutaties waren.
Zoals bij het onderdeel ‘resultaten in 2009’ al aangegeven, heeft Dorcas een hoog rendement per fte. Tegelijkertijd wordt aangegeven dat de werkdruk hoog ligt, zodat uitbreiding gewenst is. Weer terug op het niveau van 2007 (64,7%). Veel medewerkers kiezen (soms tijdelijk) voor een parttime dienstverband om werk en zorg te kunnen combineren.
Dorcas streeft naar een evenwichtige inzet van mannelijke en vrouwelijke medewerkers.
Leeftijdscategorie meest Leeftijdscategorie minst
Gegeven de geringe personeelsmutaties is dit een logische uitkomst.
‘De nood in de wereld is verschrikkelijk groot. Daarbij vergeleken lijkt de hulp die we als Dorcas kunnen geven soms erg onbetekenend. Gelukkig vraagt Jezus ons niet om de wereldproblematiek op te lossen, maar om brood te geven aan wie honger heeft en water aan wie dorst heeft. Door dat te doen, heeft Dorcas in de loop der jaren het leven van talloze mensen kunnen veranderen. Daarom ben ik blij dat ik mijn steentje mag bijdragen in het Dorcas-team.’ Gerdien Karssen, Dorcas-medewerker team Communicatie
5. Organisatie
64
5.2.3. Strategie, risicobeheersing en kwaliteit Dorcas hanteert zowel binnen Dorcas als binnen Dorcas Aid International diverse beheerssystemen die leiden tot efficiëntie, effectiviteit en kwaliteit binnen de organisatie.
Strategie Dorcas kent een Strategisch Plan 2008-2010, dat op basis van een enquête onder medewerkers, bestuur en DAI is ontwikkeld. Ook is een SWOT-analyse gehouden, waarmee sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen in kaart zijn gebracht. In het Strategisch Plan zijn analyses opgenomen van interne en externe omgevingsfactoren, het handelen van collega-organisaties en randvoorwaarden vanuit DAI. Ook zijn hierin strategische doelstellingen geformuleerd. De strategische focus ligt in 20082010 op: • inkomen. Beoogd is een inkomstengroei van vijftien procent in 2009 en vijftien procent in 2010. • informatie. De achterban wordt nog meer ‘op maat’ voorzien van de juiste informatie. Dat is mogelijk door het intelligent inrichten van de database. • innovatie. Dorcas is en blijft een organisatie met vernieuwende ideeën rond de fondsenwerving. In hoofdstuk 2.5. ‘Terug- en vooruitblik’ wordt verder ingegaan op deze doelstellingen en de resultaten die tot en met 2009 zijn behaald.
Kredietcrisis ‘Nederland is in een zware recessie terechtgekomen’, zo sprak minister-president Balkenende in 2008. Maar wat betekent dat voor de inkomsten van Dorcas? Gaan mensen minder geven en gaat de overheid beknibbelen op het budget voor Ontwikkelingssamenwerking? Econoom prof. dr. Bob Goudzwaard vindt dat wij de crisis niet moeten afwenden op de armen. Hij zegt dat wij omwille van de armen en het behoud van de aarde genoegen moeten nemen met minder. Arme landen hebben al hun hele leven te maken met een crisis en worden ook nu het zwaarst getroffen. Wat was het effect voor Dorcas? De inkomsten waren een procent lager dan begroot. De voornaamste effecten van de crisis lagen bij team Bedrijven en de Dorcas Winkels. De inkomsten van team Bedrijven bleven zo’n zestig procent achter bij de aanvankelijke begroting. Waarschijnlijk doordat bedrijven een pas op de plaats maakten in onzekere tijden. De inkomsten van de Dorcas Winkels lagen juist 45 procent boven begroting, waarschijnlijk doordat veel particulieren tweedehands goederen kochten in plaats van nieuwe. Hoe reageerde Dorcas op de crisis? In 2008 werd in verband met mogelijke effecten van de crisis een reserve aangehouden van 0,5 miljoen euro. Daarnaast werd de begroting over 2009 vastgesteld met een afdracht van 8,9 miljoen euro in geld (exclusief noodhulp) aan DAI. Daarbij werd meteen de opmerking gemaakt dat het jaar 2009 ingegaan zou worden met een afdracht van 8,3 miljoen euro. Bij meevallende economische resultaten zou de afdracht dan alsnog op de aanvankelijke 8,9 miljoen euro worden gebracht.
Dorcas Jaarverslag 2009 65
SWOT In het kader van het Strategisch Plan is onder andere een SWOT-analyse gehouden, waarin sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen zijn gepresenteerd. Hieronder een beknopte en geactualiseerde weergave:
Kansen
Bedreigingen
Sociologisch
Sociologisch
De bevolking vergrijst (Adopt a Granny, nalatenschappen).
De bevolking vergrijst (actieve vrijwilligers, personeel winkels).
Gevers vragen transparantie en persoonlijke benadering.
Toenemende mobiliteit van gevers is een feit geworden. Een kerk of school
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) krijgt in het
doet eenmaal aan een actie mee en gaat dan naar een volgend doel.
ontwikkelingswerk steeds meer aandacht bij ondernemers.
Er is toenemende secularisatie, dus een afnemende christelijke doelgroep.
Politiek
Politiek
Er zijn goede kansen voor voortdurende subsidiëring door de overheid.
Door de crisis kan het zijn dat de overheid moet bezuinigen op subsidies.
Omdat Dorcas zoveel private middelen heeft, is het een interessante
Daarnaast wil de minister het aantal subsidieontvangers beperken.
samenwerkingspartner voor het aanvragen van overheidssubsidies.
Ontwikkelingssamenwerking wordt steeds kritischer benaderd door politici.
Technologisch Verregaande digitalisering van het werkveld zorgt voor kansen, omdat Dorcas gewend is om nieuwe digitale wegen te zoeken. Door intelligente systemen in te zetten kan de achterban post op maat worden aangeboden.
Een jongetje uit het sponsorproject in Olokii, Tanzania.
Er is een overvloed aan informatie beschikbaar, waartussen Dorcas innovatief moet opereren om op te blijven vallen.
Economisch
Economisch
De crisis heeft een gunstig effect op de markt voor gebruikte goederen,
De crisis kan een negatief effect hebben op nalatenschappen,
waardoor de Dorcas Winkels het naar verwachting goed zullen doen.
vermogensfondsen en bijdragen van ondernemers en particulieren.
Sterkten
Zwakten
Een brede en gevarieerde achterban zet zich actief en betrokken in.
Dorcas heeft de neiging om te veel te willen doen
Dorcas heeft het ISO-certificaat en het CBF-Keur.
Het blijkt lastig om adequaat personeel aan te trekken.
Veel creatieve acties en vernieuwende fondsenwervende producten en diensten worden bedacht en op een no-nonsense manier in de markt gezet.
De resultaten vielen echter tegen, vooral bij team Bedrijven, zodat de 8,3 miljoen euro gehandhaafd bleef. Met dankbaarheid is geconstateerd dat die 8,3 miljoen kon worden afgedragen. De achterban heeft fantastisch bijgedragen. Daar zijn we hen en God dankbaar voor. Voor 2010 wordt voorzichtigheidshalve hetzelfde volume als 2009 gehanteerd.
Technologisch
Het publiek waardeert de organisatie bovengemiddeld.
De interne organisatie is op sommige punten nog niet stabiel. Het post-op-maatpakket is nog niet volledig naar tevredenheid ingezet.
De Dorcas Voedselactie is een begrip. Korte lijnen met DAI en veldkantoren en beschikbaarheid van goederen zorgen voor snelle reactie op noodhulpsituaties. Gelden gaan naar specifiek benoemde projecten en Dorcas belegt of reserveert niet.
Haring levert 30.000 euro op
De veiling van het eerste Katwijkse vaatje haring leverde de Dorcas Ondernemersgroep Duin- en Bollenstreek 30.000 euro op. Het geldbedrag gaat naar een Dorcas-project in Kenia waarin hiv/aidsvoorlichting centraal staat. In de ‘Amerikaanse’ veiling leverden meerdere bedrijven een bijdrage. Het vaatje ging naar aannemers- en transportbedrijf A. den Breejen, die met ruim 15.000 euro een grote bijdrage leverde aan de eindopbrengst van 60.000 euro.
‘De zeer brede aanpak van Dorcas spreekt mij erg aan. Van grote tot kleine projecten, noodhulp of structurele hulp; er is altijd aandacht voor die ene medemens die hulp nodig heeft. Door veel samen te werken met lokale partners laat Dorcas zien serieus en respectvol om te gaan met de vele projecten in Afrika en Oost-Europa.’ Anne Griffioen, Dorcas-werkgroep Schouwen-Duiveland
66
5. Organisatie
Kwaliteitscyclus Op basis van het Strategisch Plan stellen de afdelingen per jaar een jaarplan en een jaarbegroting op die in het MT worden besproken. Het bestuur stelt de definitieve begroting vast. Het MT vergadert eens per twee weken. Eén keer per kwartaal wordt de voortgang van het jaarplan aan het MT en het bestuur gerapporteerd. Het MT bewaakt het jaarplan en de begroting, en neemt desnoods corrigerende maatregelen. Binnen de begroting zijn kostenplaatsen onderscheiden; voor elke kostenplaats is een budgetverantwoordelijke benoemd. Maandelijks wordt gecontroleerd of de uitgaven in lijn zijn met de begroting en de inkoop- en fiatteringsprocedure. Afwijkingen worden met de budgetverantwoordelijke doorgesproken en gerapporteerd aan de directie. Jaarlijks worden in een management review de negen belangrijkste organisatieaspecten geëvalueerd (beleid, medewerkertevredenheid, klanttevredenheid, interne audit, klachten, leveranciers, exitgesprekken, ziekteverzuim, effectiviteit managementsysteem) en door het MT en het bestuur besproken.
Dorcas Jaarverslag 2009 67
Alle verbeterpunten die in 2009 zijn vastgesteld, zijn toegewezen aan een lid van het managementteam en zijn daarna concreet opgepakt. Op basis van deze inzichten wordt het jaarplan voor het volgende jaar vastgesteld en/of bijgestuurd. Externe toetsing Dorcas wil graag verzekerd zijn van goede bedrijfsprocessen. Daarom is Dorcas ISO-gecertificeerd voor de totale internationale organisatie, inclusief Dorcas Hulp Nederland. Jaarlijks wordt een interne audit uitgevoerd. Ook vindt jaarlijks een onafhankelijke ISO-beoordeling plaats. De interne processen zijn beschreven en de voortgang van de verbeterpunten uit de ISO-beoordeling wordt bewaakt. De belangrijkste opmerking was in 2009 dat het CRM-pakket InControl nog niet optimaal benut werd. Er is een extra medewerker gezet op de ontwikkeling van InControl en er is een concept handboek klaar, zodat uniformiteit wordt gewaarborgd. Dorcas draagt het CBF-Keur. Op grond van het CBF-Keur moet Dorcas de kosten voor eigen fondsenwerving onder de 25% houden. Intern streeft Dorcas ernaar dit percentage onder de vijftien procent te houden, wat in 2009 weer gelukt is. Dorcas heeft de beschikking voor Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) ontvangen, waardoor giften aan Dorcas aftrekbaar zijn voor de belasting.
Dorcas-regiodirecteuren en -landencoördinatoren bespreken de jaarplannen tijdens de voorjaarsconferentie.
Schaatsen NK Marathon
Voor het eerst in dertien jaar vond op 8 januari het Nederlands Kampioenschap Marathonschaatsen op natuurijs plaats. Het Dorcasschaatsteam kwam in actie voor Dorcas op de Oostvaardersplassen. Dankzij sponsoren uit de zakenwereld konden de schaatsrijders de naam van Dorcas uitdragen zonder dat hier voor Dorcas kosten aan verbonden zaten. Daarnaast doneerden sponsoren per gereden kilometer één euro voor een project in Ethiopië.
x x
Blij en vol verwachting pakt een jongen uit Moldavië een voedselpakket uit.
5. Organisatie
68
Risicobeheersing
en kernwaarden’) nadelig kunnen beïnvloeden. Ook wordt aangegeven welke maatregelen zijn genomen om de risico’s zoveel mogelijk te beperken.
In de volgende tabel worden de risico’s benoemd die de doelstelling (zie hoofdstuk 2.1. ‘Doelstelling, visie, missie
Deelgebied
Wijze waarop het de doelstelling
Dorcas Jaarverslag 2009 69
Maatregelen
beïnvloedt
Dorcas hecht aan veiligheid. Een BHV-team zorgt voor de bedrijfshulpverlening. De BHV’ers volgen regelmatig trainingen om hun kennis up-to-date te houden. Eens per jaar organiseert het BHV-team een ontruimingsoefening. De oefeningen verliepen tot nu Gezondheid en werkplekken
Het risico van onveilige en/of ongezonde werksituaties is dat dit leidt tot
toe succesvol en worden direct na het uitvoeren geëvalueerd. De vaste arbovertegenwoordiging (preventiemedewerker en beheerder) verrichtte een
arbeidsuitval en reputatieschade.
jaarlijkse rondgang in het kader van de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E), waarbij zowel het kantoor als de magazijnen op risico’s werden beoordeeld. Naar aanleiding van deze inventarisatie werden maatregelen genomen. De RI&E-procedure wordt eens per drie jaar beoordeeld door een arbeids- en organisatiedeskundige.
Zoals elk ander bedrijf is ook bij Dorcas regelmatig sprake van mutaties in
-A lle teams hebben hun detailprocessen beschreven. Deze processen worden jaarlijks
het personeelsbestand: vertrekkende
geactualiseerd.
medewerkers, nieuwe medewerkers, Kennisoverdracht
-M et Western Evolution, het bedrijf dat voor Dorcas de ICT verzorgt, is een procedure
medewerkers die intern een andere
worden bewaard.
is het risico dat kennis niet goed
- I n het interne systeem worden allerlei documenten zoals rapportages, evaluaties en
geborgd wordt en in de hoofden van
verslagen opgeslagen en voorzien van bevoegdheden om ze in te zien.
medewerkers blijft zitten.
Kwaliteit
Door ongewenst gedrag kunnen medewerkers beschadigd worden, kan Dorcas financiële schade oplopen en is ook reputatieschade niet ondenkbaar. Fondsenwerving
Om zoveel mogelijk risico’s van onder andere diefstal en fraude te voorkomen, is in het Huishoudelijk Reglement duidelijk beschreven wat wel en wat niet toelaatbaar is. Daarnaast wordt elke Dorcas-kernwaarde jaarlijks tijdens een weekopening behandeld.
Het risico van een verkeerde spreiding
Dorcas hanteert bewust een breed scala aan fondsenwervingsmethoden (zie hoofdstuk
van fondsenwerving is dat de inkomsten
4). Daarnaast werft Dorcas actief donateurs die de organisatie voor meerdere jaren willen
plotseling fors kunnen teruglopen.
ondersteunen. Twee kernwaarden van Dorcas zijn uitmuntendheid en integriteit. Dorcas hecht aan een goede reputatie. Dorcas heeft een standaard klachtenprocedure die intern en
Dorcas kan door onzorgvuldige Reputatie
verwoording enorme (reputatie)schade oplopen.
Systemen
Monitoring van fondsenwervingsactiviteiten Dorcas maakt voor het relatiebeheer gebruik van het systeem InControl. Dit systeem maakt het mogelijk om de achterban op maat te bedienen met informatie. Naast dit systeem kent Dorcas de Stambase, waarin van elk project dat Dorcas ondersteunt, wordt bijgehouden hoe de fondsen worden geworven, welke toezeggingen er zijn gedaan, welk team verantwoordelijk is voor de fondsenwerving en welke inhoudelijke rapportages er beschikbaar zijn.
extern bekend is gemaakt. Hierin staat dat klachten die binnenkomen serieus worden afgehandeld. Binnen team Communicatie zijn afspraken gemaakt over perscontacten. In gevallen waarbij de naam van Dorcas op het spel dreigt te staan, lopen alle perscontacten via de directeur.
Leveranciers
Dorcas werkt aan het verbeteren van het welzijn van Roma-kinderen in de dorpen Cheresig en Tarian, Roemenië.
afgesproken waardoor computerbestanden van vertrekkende medewerkers goed
functie aannemen. In al die gevallen
Gedrag
De volgende maatregelen zijn genomen:
Het onvoldoende kritisch volgen van
Dorcas evalueert jaarlijks de leveranciers. Op basis van die evaluatie worden besluiten
leveranciers kan verlies van kwaliteit en
genomen voor de toekomstige samenwerking. Er wordt altijd gezorgd voor meerdere
financiële schade tot gevolg hebben.
alternatieven, zodat slecht functionerende leveranciers snel kunnen worden vervangen.
Als computersystemen uitvallen
Afspraken met de externe systeembeheerder voorzien onder andere in een uitgebreid
of disfunctioneren, komen de
back-upsysteem, zodat risico’s van dataverlies en systeemuitval tot een minimum zijn
werkzaamheden direct stil te liggen.
beperkt.
Bus gestolen in Hoogeveen
Op 10 augustus werd op klaarlichte dag de bestelbus van de Dorcas Winkel in Hoogeveen gestolen. Ondanks de Dorcas-reclamesticker op de bus en de publiciteit is het voertuig helaas niet teruggevonden. Installatiebedrijf Dunning in Hoogeveen heeft de winkel een gratis bestelbusje aangeboden. Voor het winkelwerk is deze bus te klein, maar hij wordt intensief ingezet op een andere Dorcas-locatie.
Evaluatie Op alle niveaus in de organisatie vinden beleidsevaluaties plaats. Het bestuur evalueert jaarlijks het eigen functioneren, het functioneren van de directeur en van het kantoor. Het MT evalueert jaarlijks de organisatie in een management review. Binnen de afdelingsvergaderingen worden processen en activiteiten geëvalueerd. Grote acties zoals de Dorcas Voedselactie en de Dorcas Dag worden apart geëvalueerd. En u als lezer van dit jaarverslag kunt het evaluatieformulier achter in
dit jaarverslag invullen. Al deze evaluaties worden gebruikt om beleid te formuleren en/of te verbeteren. Klachtenregistratie Dorcas kent een interne procedure voor de afhandeling van klachten, die ook op de website staat. In eerste instantie is de direct verantwoordelijke van het team waaraan de klacht is gericht, verantwoordelijk voor de afhandeling. Jaarlijks worden de klachten geanalyseerd in de management review. Aan de hand van die analyse wordt, waar nodig, het beleid aangepast. De maatregelen naar aanleiding van de klachten in 2008 hebben effect gehad. Een aantal klachten werd geuit over de Dorcas Voedselactie. Met een bereik van zo’n 500.000 mensen is het aantal klachten acceptabel. Klagers merkten op dat door de economische crisis ook mensen in Nederland het moeilijk hebben. Bovendien vroeg een aantal klagers zich af of de goederen de lokale markt in Oost-Europa niet bederven. Dorcas heeft op www.dorcas.nl een aantal veel voorkomende vragen beantwoord. Daarin komt het onderwerp van deze laatste klacht ook uitvoerig aan de orde.
‘In de turbulentie van het dagelijkse werk, inspireert de heldere visie van Dorcas mij steeds opnieuw. Het gaat uiteindelijk om het doel en onze innerlijke motivatie. Als je dat voor ogen houdt, dan heeft je werk altijd zin, welke hobbels er ook te nemen zijn. Samen met al onze relaties in de donorlanden en onze partners ver weg, mag ik de visie van Dorcas handen en voeten geven. En dat is een voorrecht.’ Willie Visser, Dorcas-medewerker Bedrijfsbureau
5. Organisatie
70
Dorcas Jaarverslag 2009 71
Overzicht klachtenregistratie Aantal 2007
Aantal 2008
1
Te vaak, te veel versturen van (onpersoonlijke) mailings/acceptgiro’s naar (toekomstige) donateurs
Type klacht
22
23
5
2
Onvriendelijk te woord staan en/of het onjuist verwerken van gegevens bij een belactie - Telemarketing
9
9
15
3
Geen informatie verstuurd na aanvraag/geen reactie op e-mail of schrijven
2
1
0
4
Commentaar op geschreven artikelen
3
14
0
5
Verstrekken van te weinig of tegenstrijdige informatie over gesponsorden/rapportages in het Engels
11
2
0
6
Onjuiste verwerking financiële gegevens (nieuwe) donateurs
4
8
1
7
Geen bedankbrief/telefoontje voor het geven van een gift
1
0
0
8
Inzet van Dorcas-luchtballon
3
1
2
9
Inzetten van bekende Nederlanders om fondsen te werven
0
2
0
10
Onjuist verwerken van stopzettingen of adreswijzigingen in verband met mailings
0
4
0
0
35
14
11
Aanstoot aan verloting luchtballonvaart rondom DVA door problemen website/verplicht invullen en (onjuist) gebruik naw-gegevens
Aantal 2009
en Daad, ZOA en Tear is opgericht en waar ook Red een Kind zich bij heeft aangesloten. Het samenwerkingsverband streeft op basis van de gemeenschappelijke doelstelling naar hulp aan slachtoffers bij rampen. Om de uitvoering van deze hulp efficiënt en effectief te laten verlopen, wordt samengewerkt in de fondsenwerving, de publiciteit en de uitvoering van de noodhulp. • T oegevoegde waarde voor Dorcas: Dorcas wil noodhulp uitvoeren, maar is zelf slechts actief in een beperkt aantal landen. Ook de internationale partnerorganisaties geven geen volledige dekking. De samenwerking garandeert een bredere inzet. Daarnaast wil Dorcas dat de christelijke organisaties gezamenlijk naar buiten treden bij noodhulpsituaties.
12
Aanstoot aan DVA
0
0
9
Micha Campagne
13
Overig
17
16
6
Totaal aantal klachten
72
115
52
Omdat Dorcas zich het lot van de allerarmsten aantrekt, heeft Dorcas zich aangesloten bij de Micha Campagne (www.michacampagne.nl). De Micha Campagne maakt deel
5.2.4. Samenwerking in Nederland Prisma/ICCO Dorcas is lid van Prisma, de vereniging van christelijke organisaties in ontwikkelingssamenwerking (www.prismaweb.org). Dorcas-directeur Ruud van Eijle is lid van het bestuur van Prisma. Prisma heeft diverse bijeenkomsten georganiseerd, waaraan Dorcas deelnam. Dorcas levert een actieve bijdrage aan de secties binnen Prisma. Dorcas voert samen met onder andere ICCO en Prisma een MFS-programma uit op het gebied van hiv/aids en basisgezondheidszorg. Voor de jaren 2011-2015 is een nieuwe MFS-aanvraag voorbereid. In de jaarrekening worden de MFS-subsidies verantwoord die Dorcas via ICCO/Prisma ontving. Jaarlijks wordt de samenwerking met Prisma in een tevredenheidsgesprek geëvalueerd. Bij de laatste evaluatie werd waardering uitgesproken over de samenwerking. Voor Dorcas is de kracht van Prisma beleidsontwikkeling, beleidsbeïnvloeding, kennisuitwisseling en ontmoeting.
uit van een wereldwijde beweging, de Micah Challenge, die christenen wereldwijd wil betrekken bij de strijd tegen armoede en voor gerechtigheid, en wereldleiders oproept om zich te houden aan de Millenniumdoelstellingen. Iedere organisatie of kerk die meedoet, geeft op een eigen manier invulling aan de campagne. • Toegevoegde waarde voor Dorcas: Dorcas ziet in de Micha Campagne een versterking van het eigen signaal, namelijk om de allerarmsten in deze wereld te helpen.
NCDO De NCDO betrekt mensen in Nederland bij internationale samenwerking en ondersteunt hen met informatie, subsidies en adviezen. • Toegevoegde waarde voor Dorcas: Via een verdubbelingsregeling ondersteunt de NCDO de fondswerving van diverse Dorcas Winkels, bedrijven en werkgroepen.
• T oegevoegde waarde voor Dorcas: Dorcas heeft als doel om zich samen met andere christelijke organisaties te bezinnen op ontwikkelingssamenwerking en kennis uit te wisselen, zodat de eigen expertise wordt vergroot. Daarnaast wil Dorcas via deze samenwerking overheidssubsidies ontvangen voor diverse projecten.
Stichting Woord en Daad Dorcas voert samen met onder andere Stichting Woord en Daad (www.woordendaad.nl) een MFS-programma uit op het gebied van arbeid en inkomen. Stichting Woord en Daad treedt op als penvoerder. Dorcas is tevreden over de samenwerking met Woord en Daad. • Toegevoegde waarde voor Dorcas: Dorcas wil kennis en ervaring ontwikkelen op het gebied van arbeid en inkomen, en overheidsfinanciering ontvangen voor die projecten. Woord en Daad is op het gebied van arbeid en inkomen een deskundige collega-organisatie en is penvoerder voor het verkrijgen van de MFS-subsidie.
Noodhulp samenwerkingsverband Prediker 4:9 - ‘Je kunt beter met zijn tweeën dan alleen zijn, want samen zwoegen loont.’ Dorcas heeft zich in 2008 aangesloten bij het samenwerkingsverband voor noodhulp dat door Woord
350 jassen voor allerarmsten
Met de slogan ‘Uw oude jas is geld waard!’ kwam Dirk de Wit Mode in het najaar in actie voor de allerarmsten. Bezoekers van de modezaak in Bovenkarspel kregen twintig euro korting op een nieuwe jas, als ze hun oude jas inleverden. Dorcas nam aan het einde van de actieperiode 350 jassen in ontvangst.
Dorcas werkt samen met de lokale kerk in Rundugai, Tanzania.
‘Sinds 1998 ben ik betrokken bij de Dorcas-werkgroep Gouda. Persoonlijk heb ik veel armoede gezien in Oost-Europese landen. Ik ben bij Dorcas betrokken, omdat ik vanuit een christelijke levensvisie de mensen die gebrek lijden, wil helpen. Als werkgroep organiseren wij de voedselactie, kledingactie, kerstkaartenactie en collectes en in het verleden ook rommel-, speelgoed- en boekenmarkten.’ Liesbeth van der Vegte, Dorcas-werkgroep Gouda
72
5. Organisatie
Dorcas Jaarverslag 2009 73
5.2.5. Maatschappelijke bijdrage Dorcas zet mensen in beweging Dorcas wil mensen in Nederland in beweging zetten. ‘In actie voor de allerarmsten’ is niet voor niets de lijfspreuk van Dorcas. Overal in Nederland tref je Dorcas-depots aan waar mensen kleding komen brengen voor hun armere medemens. Kleding brengen is meer dan alleen een zak neerzetten. Er ontstaan gesprekken aan de keukentafel. Mensen ontmoeten elkaar en delen iets met elkaar. Depothouders en sorteerpunten krijgen regelmatig een sociale spilfunctie. Op dezelfde manier heeft de Dorcas Voedselactie een enorme impact op al die duizenden vrijwilligers die erbij betrokken zijn. IJverige mensen, die andere ijverige mensen aantrekken. Samen willen ze iets betekenen voor hun medemens. Dorcas maakt het mogelijk dat waar te maken. Door de betrokkenheid van de vrijwilligers slaat warmte en enthousiasme over naar al die medelanders die in supermarkten, scholen en kerken duizenden dozen met voedsel schenken.
Dorcas heeft verschillende medische projecten in Oost-Europa.
45 scholieren lopen stage bij Dorcas Voedselactie
In Dordrecht werkten 45 scholieren in het kader van hun maatschappelijke stage mee aan de Dorcas Voedselactie. Zij staken de handen uit de mouwen voor de Dorcas-werkgroep in Drechtsteden. Alle betrokken scholen waarmee Dorcas een samenwerking aanging, bestempelden de Dorcas Voedselactie als geschikte stagemogelijkheid.
Dorcas brengt de wereld dichtbij Ondernemers, sponsors, vakmensen en jongeren die met Dorcas op reis zijn geweest naar projecten, worden geraakt. Ze vertellen erover in hun omgeving en steken andere ondernemers en jongeren aan om ook eens mee te gaan. Een sneeuwbaleffect dat in een paar jaar tijd honderden ondernemers en jongeren maatschappelijk betrokken heeft gemaakt. Er zijn prachtige voorbeelden te noemen van jongeren voor wie de wereld openging en van ondernemers die zich langdurig voor een ontwikkelingsproject inzetten. Meerdere voorbeelden hiervan leest u in de onderbalk op de pagina’s van dit jaarverslag.
Dorcas als re-integratievoorziening en als leerbedrijf Dorcas werkt samen met Reclassering Nederland waardoor jaarlijks gemiddeld vijftien mensen hun taakstraf bij Dorcas vervullen. Ook is Dorcas een door de ECABO erkend leerbedrijf. Elk jaar doen veel jongeren hun (maatschappelijke) stage bij Dorcas. Vooral de Dorcas Voedselactie is een uitstekende mogelijkheid om de maatschappelijke stage in te vullen. Voor de Dorcas-werkgroep Drechtsteden gingen bijvoorbeeld 45 scholieren aan de slag. De verwachting is dat dit aantal in 2010 flink zal toenemen.
In 2009 werkten ruim 550 supermarkten mee aan de Dorcas Voedselactie.
‘Ik ben dankbaar dat ik voor Dorcas mag werken en me in kan zetten voor de allerarmsten. Elke keer word ik weer geraakt door de nood in de wereld. Het raakt het me diep als ik zie in welke schrijnende omstandigheden mensen soms moeten leven. Ik doe het werk met liefde en passie en wil me graag door God laten gebruiken om uit te reiken naar mijn naaste.’ Alice van Loo, Dorcas-medewerker team Actie
5. Organisatie
74
Dorcas Jaarverslag 2009 75
Vrijwilligersbeleid Vanwege de vele vrijwilligers die aan onze organisatie verbonden zijn, is het belangrijk om een goed vrijwilligersbeleid te hebben. Voor de grootste vrijwilligersactie van Dorcas, de Dorcas Voedselactie, is, op basis van ervaringen en evaluaties van eerdere acties, een uitgebreid draaiboek gemaakt en krijgen de diverse vrijwilligers goede instructies door de buitendienstmedewerkers. Op diverse momenten in het jaar worden bijeenkomsten voor vrijwilligers georganiseerd. Ook bezoekt het management van Dorcas regelmatig vrijwilligersgroepen, zodat goed geëvalueerd kan worden waar aanvullend beleid nodig is. Kernvrijwilligers hebben een vrijwilligerspasje, waarmee ze verzekerd zijn voor aansprakelijkheid en ongevallen. Gedurende het jaar werden zowel in het Dorcas Journaal als in het vrijwilligersblad Dorcas Informatief de vrijwilligers geïnformeerd over vrijwilligersactiviteiten in het land. Verder zijn de vrijwilligers op de risico’s en de mogelijkheden tot verzekering gewezen. In 2009 heeft bestuurslid Tamme de Vries een inventarisatie en aanbeveling gemaakt van alle vrijwilligersactiviteiten in het land. De achterban wordt door het Dorcas Journaal, de Dorcas Digitale Nieuwsbrief en het specifiek voor de actieve achterban geschreven Dorcas Informatief voortdurend op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen binnen Dorcas. Op de jaarlijkse Dorcas Dag werden de vrijwilligers nog eens extra betrokken bij de organisatie. En uiteraard werden ze dan nog eens bedankt voor hun betrokkenheid bij de hulporganisatie.
Dorcas zorgt voor het milieu In het Strategisch Plan 2008-2010 is opgenomen: ‘Onderzocht zal worden op welke punten binnen het werk van DHN besparing van energie of materiaal kan plaatsvinden’. Er is een eerste uitgebreide opzet gemaakt voor de besparing van energie of materiaal. Daarvoor is onder andere contact geweest met Greenpeace. In 2010 zal die opzet verder worden uitgewerkt en in een concreet plan aan het bestuur worden voorgelegd. Er is al een aantal maatregelen genomen om het milieu zo min mogelijk te belasten. • Depots moeten rond de kledinginzameling voldoen aan een protocol, waarin onder andere staat dat alleen gave en schone kleding wordt geaccepteerd. Zo blijft de afvalstroom bij Dorcas tot een minimum beperkt. • Goederen die bij Dorcas binnenkomen en niet door de projectlanden worden gevraagd, worden in de Dorcas Winkels in Nederland verkocht. • Afvalmetaal, oud papier, toner cartridges en afvalhout worden gerecycled. Om papier en kosten te besparen, wordt voor de brieven en publicaties zoveel mogelijk overgegaan op digitale verzending. Ook wordt de achterban steeds meer per e-mail benaderd. • Fietsgebruik door het personeel wordt gestimuleerd. Daarvoor heeft Dorcas de fietsregeling uitgebreid. • Gebruikte mobiele telefoons worden via Dorcas ingezameld en doorgestuurd naar een bedrijf dat zorgt voor een milieuverantwoord hergebruik van de telefoons.
Een milieugroep in West-Friesland overweegt om zonnecollectoren aan te kopen en die bij Dorcas op het dak van een van de loodsen te plaatsen. Goed voor het milieu en fijn om zo een goed doel te dienen!
5.2.6. Maatschappelijke waardering Bekendheid en waardering Dorcas deed jarenlang mee aan een onderzoek waarin naamsbekendheid en waardering werd gemeten van alle goede doelen in Nederland. Vanaf 2009 doet Dorcas mee met een onderzoek naar specifiek de christelijke goede doelen en de christelijke gevers. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een teleservicebureau en een communicatiebureau in samenwerking met het sociaal-wetenschappelijk instituut Kaski van de Radboud Universiteit Nijmegen. Met dit Christelijk Charitatief Peil wordt jaarlijks onderzoek gedaan naar naamsbekendheid, imago en geefklimaat. Dorcas staat op een vierde plaats als het gaat om de naamsbekendheid van christelijke goede doelen, met een goede spreiding over de kerkelijke stromingen. 73% van de christenen kent Dorcas. Net als in andere onderzoeken heeft Dorcas een prima imago. Dorcas wordt met ongeveer een acht gewaardeerd. Uit het onderzoek blijkt dat de ondervraagden Dorcas vooral kennen van de armoedebestrijding, de kledinginzameling, de Dorcas Voedselactie en van Oost-Europa. • Reactie op deze resultaten: Dorcas is tevreden met de naamsbekendheid onder christenen. Wel wordt gestreefd naar een evenwichtiger imago, waar naast elementen van sociale hulp ook de structurele ontwikkelingssamenwerking nadrukkelijk een plaats heeft.
Transparantprijs Voor de zesde keer is de Transparant Prijs uitgereikt. In de categorie van grote instellingen behaalde Dorcas in 2009 met een 7,4 een gedeelde zestiende plaats. In totaal hadden 75 grote goede doelen hun jaarverslag ingezonden. De Transparant Prijs is een onderscheiding voor het meest transparante jaarverslag van goede doelen en wordt uitgereikt door PricewaterhouseCoopers in samenwerking met Stichting Civil Society. Dorcas besteedt veel aandacht aan een uitgebreid en transparant jaarverslag. Dorcas wil graag inzage geven in de werkzaamheden en de financiële resultaten. Dorcas ziet transparantie als een belangrijke voorwaarde voor een goede verstandhouding tussen donateurs en de organisatie. Het jaarverslag is elk jaar te downloaden op www.dorcas.nl/jaarverslag. Daarnaast zijn vijfhonderd gedrukte exemplaren gericht of op aanvraag verspreid. • Reactie op deze resultaten: In het jaarplan is een norm gesteld van een zeven. Die norm is gehaald. Dorcas behoort niet tot de top twintig van grote goede doelen in Nederland. In dat licht bezien is het fantastisch om dit resultaat te boeken.
Klanttevredenheidsonderzoek
Ouderen in Oost-Europa ontvangen hulp via het Adopt a Granny-project.
Cheque van notariskantoor
De Raad Reinders Notariaat in Medemblik hield open huis ter gelegenheid van de benoeming van Anne Geert de Raad tot notaris in Medemblik. In 2007 maakte hij samen met zijn partner Inkie Reinders kennis met Dorcas-projecten in Ethiopië. Het ‘takkenvrouwen’-project heeft hen hierbij zeer geraakt. Genodigden van het open huis werd gevraagd geen cadeaus te geven, maar een geldelijke bijdrage voor Dorcas. Het leverde 1.750 euro op voor het werk in Ethiopië.
Dorcas vindt het belangrijk dat de achterban zich kan uitspreken over het gevoerde beleid, zodat het beleid optimaal afgestemd wordt op hun behoeften. De Dorcas Dag werd in september 2009 wel door duizend mensen bezocht, maar een klein deel hiervan was van de achterban. Om die reden besloot Dorcas navraag te doen in de achterban of men op de Dorcas Dag was geweest en wat men van de Dag vond. Negentien procent van de 150 aangeschreven relaties reageerden. Ze bleken geen van allen de Dorcas Dag te hebben bezocht. Als reden werd opgegeven dat er op die dag tal van andere activiteiten waren of dat er persoonlijke redenen waren om niet te komen. • Reactie op deze resultaten: Dorcas zal in 2010 alleen een regionale Dorcas Dag organiseren en eens per vijf jaar een uitgebreide Dorcas Dag voor de hele achterban.
Meer dan 3.100 kinderen uit de adoptieprojecten ontvingen voedsel, gezondheidszorg, kleren en onderwijs.
‘Op mijn netvlies staat het project van de ‘takkenvrouwen’ in Ethiopië. Het moment waarop deze vrouwen hoorden dat ze werden opgenomen in een werkgelegenheidsproject vergeet ik nooit. Ik was diep geraakt door de uitdrukking op hun gezichten na dit nieuws. Ongeloof, maar ook heel veel hoop en blijdschap. Bij ieder project dat ik zie, ben ik dankbaar dat een organisatie als Dorcas dit allemaal mogelijk maakt.’ Mirjam Kaijer, boekenschrijver en presentatrice, in het Dorcas Journaal van september 2009
76
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 77
Twee kinderen in Wikivuvwa, een gebied in Kenia waar Dorcas met haar partner sinds 2008 vijftien huizen gebouwd heeft.
78
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 79
Geconsolideerde balans per 31 december 2009 (31 december 2008) Activa
Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2009 (2008)
31 december
31 december
2009 in euro’s
2008 in euro’s
Materiële vaste activa (B1)
1.249.794
1.250.418
Voorraden (B2)
598.926
620.706
Vorderingen (B3)
447.645
773.574
Totaal
1.160.986
3.661.502
3.805.684
voorgaand
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Baten uit eigen fondsenwerving (S1) 2.100.320
2.475.000
2.183.348
169.647
250.000
371.927
0
0
10.898
Giften projecten
6.683.424
6.575.000
6.215.498
Ontvangen goederen om niet
5.134.786
4.900.000
4.662.887
942.901
800.000
815.833
Nalatenschappen Restitutie productschappen
1.365.137
begroting
boekjaar
Baten
Giften algemeen
Liquide middelen (B4)
begroting boekjaar
Brutowinst verkoop artikelen
15.031.078
Passiva
31 december
31 december
2009 in euro’s
2008 in euro’s
Baten uit acties van derden (S2) Subsidies van overheden (S3)
Reserves en fondsen (B5)
15.000.000
14.260.391
432.541
500.000
234.309
1.229.348
1.400.000
2.143.487
Overige baten (S4)
0
0
0
Som van de baten
16.692.967
16.900.000
16.638.187
Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve
1.355.301
1.344.956
458.378
524.230 1.813.679
1.869.186
Voorzieningen (B6) Langlopende schulden (B7)
begroting
voorgaand
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Lasten
Fondsen Bestemmingsfonds
begroting boekjaar
818.685
849.562
2.632.364
2.718.748
0
0
530.286
513.445
Besteed aan de doelstellingen (S5) Voorlichting/bewustmaking
484.810
520.000
445.880
Noodhulp
580.066
620.000
1.514.025
Structurele hulp
7.943.681
7.764.000
7.372.862
Sociale hulp
5.786.330
5.264.000
5.028.438
14.794.887 Kortlopende schulden (B8)
498.852
14.168.000
14.361.205
573.491 Werving baten (S6)
Totaal
3.661.502
3.805.684
Kosten eigen fondsenwerving
1.583.052
1.530.000
1.477.724
Kosten acties derden
34.418
30.000
27.579
Kosten verkrijging subsidies overheden
72.844
70.000
61.703
1.690.314
1.630.000
1.567.006
294.150
290.000
266.508
Overige lasten (S8)
0
0
-42
Som van de lasten
16.779.351
16.088.000
16.194.677
-86.384
812.000
443.510
Beheer en administratie (S7) Kosten beheer en administratie
Resultaat
80
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 81
Algemene toelichting
Resultaatsbestemming 2009 Toegevoegd/onttrokken aan Continuïteitsreserve
Algemene grondslagen
-55.507
Mutatie naar bestemmingsreserve
De jaarrekening is opgemaakt conform de Richtlijn Jaarverslaggeving 650 'Fondsenwervende Instellingen'. De jaarrekening is opgesteld op basis van historische kostprijs met uitzondering van de goederen om niet.
65.852
Mutatie bestemmingsreserve
-65.852 -30.877
Bestemmingsfonds
-86.384
Consolidatie
Lastenverdeling Bestemming
doelstelling
bewustw.
noodhulp
structurele
overige
eigen
acties
hulp
hulp
fondsen-
derden
voorlicht.
subsidies
werving
beheer en
totaal
begroot
totaal
baten
admin.
2009
2009
2008
799.377
verkoop goederen
Er is een bestuurlijke en economische verbondenheid tussen Stichting Dorcas Winkels (SDW) en Stichting Dorcas Hulp Nederland (DHN). Daarom is er een consolidatieplicht. De consolidatie vindt plaats volgens de integrale methode. Om het inzicht in de cijfers te vergroten, gaan de vergelijkende cijfers, en de toelichting hierop, ook over de geconsolideerde gegevens. SDW is gevestigd in Andijk en heeft als doelstelling: het genereren van inkomsten voor de projecten van DHN voor hulp aan mensen in nood.
werving
Lasten Salarissen (L1)
143.926
14.075
Sociale lasten (L2)
23.696
Pensioenlasten (L3)
10.162
Overige personeelskosten (L4) Huisvestingskosten (L5) Communicatiekosten (L6) Overige promotiekosten (L7)
19.429
14.075
445.617
2.317
3.199
2.317
73.368
994
1.372
994
31.465
18.729
1.832
2.528
1.832
57.988
2.303
Autokosten (L10)
Totaal
69.839
169.152
925.761
1.041.000
2.914
5.260
11.545
27.850
152.466
160.000
90.877
1.250
2.256
7.748
11.944
68.185
105.000
103.740
4.157
13.403
22.012
124.784
174.000
129.631 104.824
6.500
13.000
6.500
6.500
52.000
1.300
6.500
13.001
24.700
130.001
123.000
10.993
19.967
21.705
277.143
5.497
16.491
30.019
5.496
552.215
506.000
490.319
80.035
0
0
0
125.768
0
0
31.283
0
237.086
361.000
243.375
0
18.991
9.495
9.495
132.935
0
0
19.223
0
190.139
120.000
211.881
21.947
2.146
2.267
2.267
68.524
2.700
4.871
9.486
25.792
140.000
168.000
156.014
7.325
716
911
911
22.560
901
1.626
2.239
8.608
45.797
57.000
46.397
0
1.948
974
1.948
92.512
0
0
133
0
97.515
95.000
76.512
-1.194
-117
-149
-149
-3.678
-147
-265
-1.069
-1.404
-8.172
11.000
6.604
476.030
66.895
66.493
61.895
1.376.202
34.418
72.844
206.850
294.150
2.655.777
2.921.000
2.459.551
Afschrijvingen (L11) Financieringslasten (L12)
31.948
164.904
Logistiek/magazijn (L8) Algemeen beheer (L9)
17.700
boekjaar
voorgaand
Dorcas-norm
CBF-norm
boekjaar Doelbestedingspercentage van de baten: Bestedingen aan doelstelling/totale baten
88,6%
86,3%
> 85%
88,2%
88,7%
> 85%
Doelbestedingspercentage van de lasten: Bestedingen aan doelstelling/totale lasten Fondsenwervingspercentage: Kosten eigen fondsenwerving/baten eigen fondsenwerving
10,5%
10,4%
< 15%
1,8%
1,6%
< 2%
Beheerskostenpercentage: Kosten beheer en administratie/totale lasten
< 25%
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva De materiële vaste activa worden opgenomen tegen de aanschafwaarde verminderd met de afschrijvingen, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Bij het bepalen van de residuwaarde van de onroerende zaken wordt aangesloten bij de algemeen aanvaarde waarderingsmethode die inhoudt dat op onroerende zaken in eigen gebruik tot maximaal vijftig procent van de WOZ-waarde wordt afgeschreven. Afgeschreven wordt volgens het lineaire systeem gebaseerd op de geschatte economische levensduur. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname. Op grond en terreinen wordt niet afgeschreven. Herstelkosten worden direct ten laste van het resultaat gebracht. Gekochte voorraden worden gewaardeerd tegen de laatst bekende inkoopprijzen. De voorraad goederen die om niet verkregen is, wordt gewaardeerd tegen de geschatte waarde in het economisch verkeer in Nederland, onder aftrek van 25 procent incourantheid. Vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid. De continuïteitsreserve wordt bepaald door 25 procent te nemen van de begrote operationele kosten in het volgende jaar, vermeerderd met de waarde van de voorraad. Niet uit de balans blijkende verplichtingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij anders is vermeld.
Grondslagen voor de bepaling van de financiële uitkomst Ontvangsten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten vanwege giften en donaties worden verantwoord op het moment van ontvangst. Nalatenschappen worden verantwoord op het moment dat de omvang betrouwbaar vastgesteld kan worden. Giften in natura worden gewaardeerd tegen waarde in het economisch verkeer. De opbrengsten van verkochte artikelen (boeken, kleding en overige gebruikte goederen) worden verantwoord in het jaar waarin de artikelen geleverd zijn. Kosten worden ten laste van het resultaat gebracht in het jaar waarop zij betrekking hebben.
Juridische fusie Stichting Dorcas Winkels is in 2009 juridisch gefuseerd met Stichting Promission. Deze fusie heeft uitsluitend geresulteerd in de verwerving van het bedrijfspand (met een boekwaarde van 37.000 euro) waarin al activiteiten van Stichting Dorcas Winkels werden uitgevoerd. Op het bedrijfspand rustte geen hypothecaire lening meer.
Beleggings- en vermogenbeleid Dorcas heeft het beleid dat er geen middelen worden belegd en dat er zo min mogelijk wordt gereserveerd. Eventuele tijdelijke overtollige liquide middelen worden risicoloos vastgelegd op een spaarrekening bij een betrouwbare bank. Het bestuur heeft besloten om een continuïteitsreserve aan te houden om de voortgang van de werkzaamheden voor enige tijd veilig te stellen. De continuïteitsreserve is gesteld op (maximaal) 25 procent van de begrote organisatiekosten plus de voorraad. Deze norm ligt ruimschoots binnen de aanbeveling die het VFI met de Richtlijn Reserve Goede Doelen heeft gegeven.
82
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 83
Toelichting op de geconsolideerde balans
voorgaand Vorderingen (B3)
Activa
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
10.356
22.341
Debiteuren Materiële vaste activa (B1)
onroerende
Stand per 31 december
vervoer-
zaken
inventaris
middelen
totaal
Het verloop in het verslagjaar is als volgt:
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Boekwaarde per 1 januari
961.693
165.886
122.839
1.250.418
45.163
37.245
33.618
116.026
0
0
-8.075
-8.075
-15.645
-55.143
-37.787
-108.575
Overige vorderingen en overlopende activa Depotbedrag TPG
Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Boekwaarde per 31 december
991.211
147.988
110.595
1.249.794
1.334.988
268.419
219.436
1.822.843
Gecumuleerde afschrijvingen
343.777
120.431
108.841
573.049
Boekwaarde per 31 december
991.211
147.988
110.595
1.249.794
Aanschaffingswaarde
Vooruitbetaalde kosten Rekening courant St. Dorcas Aid International Rekening courant St. Antwoord Diverse vorderingen Totaal vorderingen
5.565
5.565
27.002
19.494
299.893
335.406
0
203
104.829
390.565 437.289
751.233
447.645
773.574
De vorderingen namen af, doordat de vorderingen op TMF en NCDO, die in 2008 geboekt waren, in 2009 werden ontvangen.
De afschrijvingen zijn berekend naar de volgende percentages: Onroerende zaken
0-20
Inventaris
voorgaand
20-30
Vervoermiddelen DHN
20
Liquide middelen (B4) Rabobank
voorgaand Voorraden (B2) Bestemd voor bedrijfsvoering:
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
2.501
625
ABN Amro Bank
813.609
852.489
boekjaar
boekjaar
Postbank
447.019
243.416
in euro’s
in euro’s
Rekeningen diverse winkels
83.620
58.977
Kruisposten
15.364
4.545
1.141
1.449
Kas Totaal liquide middelen
Verkoopartikelen Bestemd voor doelstelling:
796.923
825.176
Goederen om niet
-199.138
-205.919
3.024
934
1.365.137
1.160.986
Passiva
Incourant 25%
597.785
619.257
Totaal
598.926
620.706
Reserves en fondsen (B5) voorgaand Reserves
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
Continuïteitsreserve Stand per 1 januari Resultaatsbestemming boekjaar Mutatie naar bestemmingsreserve Stand per 31 december
1.344.956
0
-55.507
1.692.967
65.852
-348.011
1.355.301
1.344.956
Bestemmingsreserve Stand per 1 januari
524.230
176.219
Mutatie
-65.852
348.011
Stand per 31 december
458.378
524.230
De begrote organisatiekosten bedragen in 2010 voor DHN 2.949.500 euro en voor SDW 76.000 euro, zodat de continuïteitsreserve 1.355.301 euro bedraagt. De bestemmingsreserve is een tijdelijke maatregel in verband met de kredietcrisis. Op dit moment is nog niet duidelijk
wat het effect zal zijn van de bezuinigingsmaatregelen van de overheid in 2010 en/of 2011, maar de verwachting is dat die maatregelen een negatief effect zullen hebben op de inkomsten van Dorcas. De bestemmingsreserve zal worden gebruikt voor de doelstelling in 2010 en/of 2011.
84
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 85
Fondsen project-
bestemmings-
bestemmings-
project-
bestemmings-
nummers
reserve
mutaties
reserve
nummers
reserve
mutaties
reserve
1 januari
in boekjaar
31 december
1 januari
in boekjaar
31 december
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
45.963
Soc.&Econ. Empow.Vuln.Youth-Ethiopia
5307
0
11.502
11.502
Bestemmingsfonds
Bestemmingsfonds
bestemmings-
General Streetchildren Fund
66
71.556
-25.593
General Sponsorship Fund
68
55.715
-11.565
44.150
Techn.&Voc.Training Center Awassa
5308
4.295
-4.295
0
Aids projects Fund
93
0
34.615
34.615
Aids Kids Mutare
5314
1.742
-1.742
0
MFS A&I projects Fund
96
0
182.924
182.924
Agriculture Program Mozambique
5317
300
-300
0
Child Sponsoring AFM Lesotho
3409
0
1.095
1.095
Water Drilling Mozambique
5324
246
-246
0
Social Care Ukraine
4141
465
-465
0
Small Economic Enterprises
5330
4.526
6.545
11.071
Elderly Care Zheleznodorozhny
4142
0
2.587
2.587
Kenya Rural Agriculture Program
5344
0
21.101
21.101
Health-camps Ukrainian children
4153
14.944
-14.944
0
Transition Home Streetchildren Wau
5372
726
-724
2
Food Parcels E.Europe/CIS/Balkan
4155
79.747
-79.747
0
Water and Sanitation Recovery Project
5382
3.259
36.296
39.555 12.414
Boys Hope Centre Haj Yousif
5385
18.028
-5.614
Hiv/aids Semonkong
5430
0
855
855
AFM Maseru Community Foster Care
5433
0
24.250
24.250
0
Meru South hiv/aids Community Proj.
5442
10.357
-7.085
3.272
5450
0
36.268
36.268
Social Care Armenia
4166
598
-598
0
Social Care Rep. Moldova
4236
0
3.160
3.160
Social Care Romania
4238
4.101
-3.788
313
Prisoners in Sudan
4376
9.976
-9.976
Abandon Prevention Sibiu
5109
12.964
-12.964
0
Arusha Development Program
Agricultural Development Project -Tg Mures
5110
7.036
-7.036
0
Huruma Streetchildren Centre
5452
8.827
4.407
13.234
Mission Possible Yekaterinburg
5133
16.160
10.656
26.816
Rundugai Development Program
5457
69.804
-45.769
24.035
Water & Sanitation Bulgareç
5181
5.151
-2.874
2.277
Kitise Rural Development
5472
4.075
-1.266
2.809
Abandon Prevention Babies Korçe
5184
13.005
-6.401
6.604
Oloki Vocational training Centre
5480
0
17.225
17.225
Transition Home Cimislia Boys
5228
0
5.920
5.920
Rehabilitation Roma Children
5509
1.335
-1.335
0
Transition Home Cornerstone Moldova
5237
0
8.308
8.308
Agriculture Development Moldova
5524
15.000
-15.000
0
5560
4.385
-834
3.551
Water & Sanitation Suhag and Assiout
5267
35
-35
0
Medical Care Ukraine Volynsk region
Daycare Center Achan
5276
51.750
-51.750
0
Community Centres Armenia
5561
10.120
-10.120
0
Work among the disabled
5283
5.505
8.533
14.038
Rehabilitation Programme PSO-Sudan-ext2008
7777
7.310
12.000
19.310
Day Care Centre Krivoy Rog
5290
0
2
2
TMF - Water & Sanitation
9693
4.264
-4.264
0
Water & Sanitation Egypt
5297
41.433
-41.433
0
Transport Fund
9697
18.880
11.605
30.485
Nazerat Community Housing
5304
163.576
-163.576
0
Benevolent Aid
9699
10.380
-10.380
0
Water & Sanitation Shashogo
5305
6.544
-6.544
0
Projecten Dorcas Winkels
91.442
77.532
168.974
849.562
-30.877
818.685
Toelichting bestemmingsfonds De bestemmingsfondsen betreffen specifiek voor projecten ontvangen giften, subsidies en overige baten die nog niet besteed zijn. Als na afloop van een project permanent een overschot resteert, is het bestuur gerechtigd daar een andere bestemming aan te geven. Als het bestuur daartoe besluit, wordt dit vermeld in het verslagjaar waarin dit bekend wordt.
Er zijn twee belangrijkste mutaties in het bestemmingsfonds. Project 96 is een fonds voor de eigen bijdragen die Dorcas in het kader van de MFS-subsidie voor Arbeid & Inkomenprojecten heeft opengesteld. De gelden zullen in 2010 gebruikt worden om die eigen bijdragen te voldoen. Het bestemmingsfonds voor project 5304 van 163.576 euro werd volledig afgedragen aan Dorcas Aid International.
86
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 87
voorgaand boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
voorgaand Kortlopende schulden (B8)
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
Aflossingsverplichting hypothecaire geldlening
31.881
22.689
Aflossingsverplichtingen onderhandse leningen
82.259
73.319
0
144.389
114.140
240.397
76.787
99.134
Schulden aan kredietinstellingen/leningen Voorzieningen (B6)
0
0
Rekening-courant ABN Amro Bank voorgaand Langlopende schulden (B7)
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
Totaal Crediteuren
Onderhandse leningen Stand 1 januari
439.286
84.487
Bij: opgenomen
163.300
379.393
Omzetbelasting
50.788
14.491
Af: afgelost
-335.638
-24.594
Loonheffing
31.172
26.654
-82.259
-73.319
Totaal
81.960
41.145
184.689
365.967 Vakantiegeld
37.120
32.471
Rekening courant St. Antwoord
8.355
0
124.322
104.176
verantwoord onder kortlopende schulden Stand per 31 december
Belastingen en premies sociale verzekeringen
Overige schulden Deze leningen worden verder onderverdeeld in: Leningen met een looptijd korter dan 5 jaar
254.194
196.219
Leningen met een looptijd langer dan 5 jaar
12.754
14.115
266.948
210.334
Totaal
Nog te betalen kosten
56.168
56.168
Totaal
225.965
192.815
Totaal
498.852
573.491
Schenkingsrechten
Dit betreft diverse onderhandse leningen. Er zijn geen zekerheden gesteld en er is geen rente verschuldigd over deze leningen. Er is door Stichting Dorcas Winkels in 2008 een onderhandse lening aangegaan voor de aanschaf van een winkelpand in Nijverdal voor 228.952 euro. Die lening is in 2009 afgelost. Hypothecaire geldleningen Stand per 1 januari
170.167
Bij: opgenomen
230.000
0
Af: aflossingen boekjaar
-22.689
-22.689
-31.881
-22.689
Stand per 31 december
345.597
147.478
Totaal
530.286
513.445
verantwoord onder kortlopende schulden
De hypothecaire geldlening voor de panden van DHN bestaat uit twee gelijke leningen met ieder een oorspronkelijke grootte van 226.890 euro. De ene hypothecaire geldlening heeft een variabele rente en de andere hypothecaire lening heeft een rente van 4,95 procent die tot 1 april 2011 vast staat. De aflossing bedraagt 5.672 euro per kwartaal. Als zekerheid voor de leningen en de kredietfaciliteit in rekeningcourant is een eerste hypotheek van 794.115 euro verstrekt op de onroerende zaken te Andijk. Er is een derde en vierde
192.856
hypothecaire geldlening voor het pand van Stichting Dorcas Winkels in Nijverdal. Deze bestaat uit twee gelijke leningen met ieder een oorspronkelijke grootte van 115.000 euro. De ene hypothecaire geldlening heeft een rente van 6,1 procent die tot 16 december 2019 vast staat. De andere hypothecaire geldlening heeft een rente van 5,1 procent die tot 16 december 2014 vast staat. De aflossing voor elk van deze leningen bedraagt 1.149 euro per kwartaal. Als zekerheid geldt het winkelpand in Nijverdal.
Bij de ABN Amro Bank is in 2008 een doorlopend krediet opgenomen van 144.290 euro. Dit krediet is begin 2009 teruggestort. Daardoor namen de kortlopende schulden af. Niet uit de balans blijkende verplichtingen DHN is meerjarige verplichtingen aangegaan voor de huur van bedrijfsruimten voor een bedrag van ongeveer
52.000 euro per jaar. SDW is meerjarige verplichtingen aangegaan voor de huur van bedrijfsruimten voor een bedrag van ongeveer 179.000 euro per jaar. DHN is middels een Charter Agreement met Stichting Dorcas Aid International een verplichting aangegaan voor het afdragen van financiële middelen. In 2009 is in dat kader een verplichting aangegaan van 8.300.000 euro voor het jaar 2010.
88
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 89
Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten
Subsidies van overheden (S3) Dit betreffen gelden die van of via de overheid zijn ontvangen. De subsidies zijn lager dan begroot. De voornaamste reden is dat Dorcas Aid International in 2007 en 2008 200.000 euro minder besteedde dan begroot. Die verminderde besteding is in 2009 verrekend met de te ontvangen subsidie. De verwachting is dat de subsidie in 2010 alsnog besteed zal worden, waardoor in 2010
Baten uit eigen fondsenwerving (S1) De baten uit eigen fondsenwerving liggen in lijn met de begroting. De algemene giften blijven iets achter. De reden daarvan is dat Dorcas heeft besloten om een aantal opleggers bij bladen voor projectgeld in te zetten, in plaats van voor de algemene giften. Dorcas werkt met betrekking tot de verkoop van kleding met een vaste afnemer: ReShare.De verkopen stegen met name door stijging van de opbrengsten van Stichting Dorcas Winkels.
een hoger bedrag dan begroot te verwachten is. De ontvangen subsidies zijn integraal afgedragen aan Dorcas Aid International. De eigen bijdragen, behorend bij de ontvangen MFS- en TMF-subsidies, zijn niet ontvangen vanuit andere subsidies. In het jaarverslag worden de verschillende subsidies uitgebreid verantwoord. Aan de volgende instanties worden de gesubsidieerde projecten verantwoord.
kosten-
De brutowinst kan als volgt worden verantwoord:
bruto
vergoeding
in euro’s
in euro’s
MFS-subsidie via Prisma/ICCO
508.484
22.735
MFS-subsidie via St. Woord en Daad
343.314
27.306
1.923
0
107.119
0
0
0
NJI
Verkopen Stichting Dorcas Winkels
NCDO Netto-omzet
893.707
Kostprijs
-333.227 21.527
Mutatie voorraad Brutowinst
Ministerie van BuZa PSO TMF-subsidie
582.007
135.519
0
77.948
0
1.174.307
50.041
Overige baten (S4)
De kostprijs betreft de inkoopwaarde van de goederen, verhoogd met de op de inkoop en verkoop drukkende directe (aan derden betaalde) verwervingskosten zoals huur, gas en electra, kantine en onderhoud. De fondsenwervingskosten zijn verantwoord onder kosten eigen fondsenwerving (S6).
Er zijn geen overige baten.
Besteed aan de doelstellingen (S5)
Verkopen Stichting Dorcas Hulp Nederland
begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Voorlichting/bewustmaking Netto-omzet Kostprijs Mutatie voorraad Brutowinst
Activiteiten/projecten
279.042 -7.386 89.238
70.000
4.613
199.759
200.000
194.609
Uitvoeringskosten eigen organisatie
276.271
Totaal
360.894
Totaal brutowinst verkopen
8.780
Uitvoeringskosten publiciteit
942.901
246.658 520.000
445.880
Noodhulp Activiteiten/projecten Uitvoeringskosten publiciteit Uitvoeringskosten eigen organisatie
De kostprijs betreft de inkoopwaarde van de verkochte goederen. De kosten die verband houden met fondsenwerving zijn verantwoord onder kosten eigen fondsenwerving (S6).
250.000 484.810
513.171
530.000
8.245
10.000
7.803
58.650
80.000
57.491
Totaal
580.066
1.448.731
620.000
1.514.425
Structurele hulp Projecten St. Antwoord
Baten uit acties van derden (S2) Via acties van derden werd voor projecten ontvangen van:
Projecten diverse organisaties Activiteiten/projecten kostenbruto
vergoeding
in euro’s
in euro’s
120
0
100
15.000
0
16.250
7.862.068
7.700.000
7.295.632
Uitvoeringskosten publiciteit
11.739
14.000
10.984
Uitvoeringskosten eigen organisatie
54.754
50.000
49.896
Totaal
7.943.681
7.764.000
7.372.862
Sociale hulp 118.912
2.598
5.724.435
5.200.000
4.969.842
5.000
0
Uitvoeringskosten publiciteit
11.739
14.000
10.984
241.251
0
Uitvoeringskosten eigen organisatie
50.156
50.000
Oxfam Novib
30.000
0
Totaal
Stichting Liberty
39.780
0
434.943
2.598
Evangelische Omroep via Prisma OSA Aqua for All
Activiteiten/projecten
5.786.330
47.612 5.264.000
Een begroting voor noodhulp is elk jaar moeilijk te geven. In 2009 is weinig noodhulp verleend, dit in tegenstelling tot 2008.
5.028.438
90
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Aan structurele hulp is bijna 0,4 miljoen euro meer besteed dan begroot. De belangrijkste redenen zijn dat de PSO-subsidie (zie S3) niet begroot was bij DHN en dat SDW 45 procent meer omzet had dan begroot. Aan sociale hulp is 0,5 miljoen meer besteed dan begroot. De reden is dat er 0,2 miljoen euro meer aan sponsorgelden binnenkwam dan begroot en dat ook de goederen om niet ongeveer 0,2 miljoen euro hoger lagen dan begroot. De 8.780 euro aan voorlichting werd door DHN besteed. Van de structurele hulp werd 15.120 euro in geld en 9.549 euro aan waarde goederen aan andere organisaties dan Dorcas Aid International afgedragen. Alle overige afdrachten werden aan Dorcas Aid International gedaan.
Werving baten (S6) De kosten eigen fondsenwerving liggen ruim onder de vijftien procent die Dorcas zichzelf stelt en eveneens ruim binnen de norm van 25 procent die het CBF stelt. De uitvoeringskosten die de verschillende winkels binnen SDW hebben gemaakt, zijn verdisconteerd in de bruto winst (zie balans, S1). De overige kosten van SDW die verband houden met de verkopen, zoals kosten van medewerkers en de kosten in verband met fondsenwervingsmateriaal (posters, flyers, advertenties enzovoort), zijn onder ‘kosten verkopen’ verantwoord.
beheer
boekjaar
en admin.
in euro’s
Toelichting op de lastenverdeling begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Kosten publiciteit Kosten bank
46.288
40.000
45.265
Advertentiekosten
135.521
100.000
92.903
Kosten periodieken
240.337
252.000
258.135
Overige promotiekosten
227.313
353.000
234.565
Totaal
649.459
745.000
630.868
199.759
200.000
194.609
8.245
10.000
7.803
Structurele hulp
11.739
14.000
10.984
Sociale hulp
11.739
14.000
10.984
Totaal
231.482
238.000
224.380
Directe verwervingskosten
417.977
507.000
406.488
Waarvan voor uitvoering projecten
Beheer en administratie (S7) De kosten voor beheer en administratie zijn als volgt verantwoord:
Onderdeel
Dorcas Jaarverslag 2009 91
Voorlichting/bewustmaking Noodhulp
toelichting
norm Bestuur
100%
746
Financiële administratie
100%
145.190
Personeelskosten
ICT
100%
166
Personeelskosten
Beheer gebouwen
100%
11.114
Personeelskosten
Specificatie directe verwervingskosten
bewustw.
Secretariaat/Receptie
100%
32.768
Personeelskosten
in euro’s
voorlicht.
50%
41.720
De directeur houdt zich direct bezig met bewustwording (pers, Prisma-bestuur, NIMD).
Directie
Autokosten
19%
8.608
Alle kosten
De directeur houdt zich direct bezig met fondsenwerving (contact grote gevers, spreekbeurten).
Communicatiekosten
Ook neemt de directeur deel aan diverse overleggen en reizen voor subsidies en acties derden.
Overige promotiekosten
Pro rata deel naar aantal fte’s
Algemeen beheer
Financieringslasten
19%
-1.404
Pro rata deel naar aantal fte’s
Algemeen beheer
19%
25.046
Pro rata deel naar aantal fte’s
Huisvestingskosten
19%
24.700
1%
5.496
Communicatie Totaal
Pro rata deel naar aantal fte’s
noodhulp
struct.
sociale
fondsen-
acties
hulp
hulp
werving
derden
subsidies
verkoop
beheer en
totaal
budget
totaal
admin
2009
2009
2008
112.757
7.517
11.276
11.276
195.446
3.759
11.276
18.793
3.758
375.858
352.000
351.038
79.560
0
0
0
125.022
0
0
22.731
0
227.313
353.000
234.565
7.442
728
463
463
23.848
915
1.652
2.032
8.745
46.288
40.000
45.265
Totaal uitvoeringskosten 2009
199.759
8.245
11.739
11.739
344.316
4.674
12.928
43.556
12.503
649.459
745.000
630.868
Totaal uitvoeringskosten 2008
194.609
7.803
10.984
10.984
335.082
4.268
11.996
43.157
11.985
Druk- en verzendkosten jaarverslag
294.150
Bij het opstellen van de normeringen is rekening gehouden met de aanbeveling die de VFI hiervoor heeft gegeven. De kosten voor beheer en administratie liggen ruim onder de norm die Dorcas zichzelf stelt. Overigens, de norm en de percentages
waren in 2008 per abuis berekend over de lasten zoals in onderdeel ‘Lastenverdeling’ is verantwoord. De berekening had moeten zijn over de TOTALE lasten, zoals in onderdeel ‘Staat van baten en lasten’ genoemd.
begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Salarissen
925.761
1.041.000
799.377
Sociale lasten
161.853
160.000
116.424
-9.387
0
-25.547 103.740
Kosten eigen organisatie
Ziekengeld Pensioenlasten
68.185
105.000
Overige personeelskosten
124.784
174.000
129.631
Huisvestingskosten
130.000
123.000
104.824
Communicatiekosten
176.358
154.000
139.281
9.773
8.000
8.810
Logistiek/magazijn
190.139
120.000
211.881
Algemeen beheer
93.712
128.000
110.749
Autokosten
45.797
57.000
46.397
Afschrijvingen
97.515
95.000
76.512
Financieringslasten
-8.171
11.000
6.604
2.006.319
2.176.000
1.828.683
Overige promotiekosten
Totaal uitvoeringskosten
92
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 93
begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
Waarvan ten behoeve voor uitvoeringsprojecten
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Voorlichting/bewustmaking
276.271
250.000
246.658
Noodhulp
58.650
80.000
57.491
Structurele hulp
54.754
50.000
49.896
Sociale hulp
Uitvoeringskosten fondsenwerving eigen organisatie
50.156
50.000
47.612
439.831
430.000
401.657
1.566.488
1.746.000
1.427.026
Overige promotiekosten (L7) De overige promotiekosten bestaan deels uit kosten voor telemarketing. Deze kosten zijn in één keer ten laste van het resultaat gebracht. De opbrengsten, die het resultaat zijn van deze actie, zullen een aantal jaren voortduren. De kosten zijn veel lager dan begroot, doordat veel minder telemarketingacties plaatsvonden dan begroot. Logistiek/magazijn en autokosten (L8, L10) Door verhoging van de brandstofprijzen zijn zowel de autokosten als de kosten voor binnenlands goederenvervoer hoger dan gebudgetteerd. Daarnaast kunnen door de nieuwe logistieke werkwijze met rolcontainers minder goederen per transport worden vervoerd.
Algemeen beheer (L9) Door gunstige contractafspraken zijn de kosten voor systeembeheer lager dan begroot. Afschrijvingen (L11) Het logistiek veranderingsplan heeft geresulteerd in een aantal investeringen (stellingen, opleggers, rolcontainers, roldeur, branddeur). Financieringslasten (L12) Door het vastzetten van tegoeden op een spaarrekening kon met een positieve rente worden afgesloten.
Specificatie/kosten eigen organisatie uitvoeringskosten in euro’s
bewustw.
noodhulp
voorlicht.
Salarissen
structu-
sociale
fondsen-
acties
rele hulp
hulp
werving
derden
subsidies
verkoop
beheer en
totaal
budget
totaal
admin
2009
2009
2008
799.377
Toelichting op het resultaat van de verkoop van gebruikte kleding
143.926
14.075
19.429
14.075
445.617
17.700
31.948
69.839
169.152
925.761
1.041.000
Sociale lasten
23.696
2.317
3.199
2.317
73.368
2.914
5.260
11.545
27.850
152.466
160.000
90.877
Pensioenlasten
10.162
994
1.372
994
31.465
1.250
2.256
7.748
11.944
68.185
105.000
103.740
Overige personeelskosten
18.729
1.832
2.528
1.832
57.988
2.303
4.157
13.403
22.012
124.784
174.000
129.631
6.500
13.000
6.500
6.500
52.000
1.300
6.500
13.001
24.700
130.001
123.000
104.824
52.147
3.476
8.691
10.429
81.697
1.738
5.215
11.226
1.738
176.357
154.000
139.281
boekjaar
boekjaar
475
0
0
0
746
0
0
8.552
0
9.773
8.000
8.810
in euro’s
in euro’s
0
18.991
9.495
9.495
132.935
0
0
19.223
0
190.139
120.000
211.881
Omzet
14.505
1.418
1.804
1.804
44.676
1.785
3.219
7.454
17.047
93.712
128.000
110.749
Verkoop gebruikte kleding
243.695
267.322
7.325
716
911
911
22.560
901
1.626
2.239
8.608
45.797
57.000
46.397
1.852
2.027
Huisvestingskosten Communicatiekosten Overige promotiekosten Logistiek/magazijn Algemeen beheer Autokosten Afschrijvingen
0
1.948
974
1.948
92.512
0
0
133
0
97.515
95.000
76.512
-1.194
-117
-149
-149
-3.678
-147
-265
-1.069
-1.404
-8.172
11.000
6.604
Totaal uitvoeringskosten 2009
276.271
58.650
54.754
50.156
1.031.886
29.744
59.916
163.294
281.647
2.006.318
2.176.000
1.828.683
Totaal uitvoeringskosten 2008
246.658
57.491
49.896
47.612
954.956
23.311
49.707
144.529
254.523
Financieringslasten
voorgaand
Goederenbeweging (in duizend kilo’s) Inzamelingen Afleveringen
De uitvoeringskosten van de eigen organisatie zijn berekend uit de toe te rekenen integrale kosten van de uitvoeringsprojecten. Deze kosten zijn op basis van de historisch gehanteerde systematiek toegerekend. De verdeelsleutel van de kosten wordt door verbijzondering van de gewerkte tijden van alle medewerkers integraal en percentagegewijs, bedrijfseconomisch doorberekend. Personeelskosten (L1-4) De personeelskosten waren lager dan begroot, omdat een aantal in 2009 openstaande vacatures pas in 2010 werd ingevuld. Van de totale personeelskosten van Dorcas Aid International is 50.545 euro ten laste van DHN gekomen. Van de totale personeelskosten van DHN is 22.965 euro ten laste van Dorcas Aid International gekomen. Voor deze kosten voor gemene rekening is een raamovereenkomst gesloten. De pensioenregeling betreft een beschikbare premieregeling, die kwalificeert als een toegezegde bijdrageregeling. De kosten van de betaalde premies worden verantwoord in het jaar waarop deze betrekking hebben.
De pensioenregeling kent een garantiebepaling. De pensioenkosten zijn lager dan begroot, omdat een voorziening voor waardeoverdracht van het pensioen van een van de werknemers niet behoefde te worden aangesproken. Gedurende 2009 waren er gemiddeld 27,5 fte’s (2008: 26,5) werkzaam. De bestuursleden ontvangen geen vergoeding voor verrichte werkzaamheden. Ook zijn in 2009 geen kosten door bestuursleden gedeclareerd. De kosten in verband met bestuursactiviteiten bedroegen in 2009 in totaal 746 euro.
Naar projecten
Communicatiekosten (L6) De communicatiekosten waren iets hoger dan begroot, omdat van een aantal flyers een grote partij werd gedrukt, die ook in 2010 zal worden gebruikt.
928 1.100 1.868
2.028
-16
-1
Voorraad mutatie Eindvoorraad
22
Beginvoorraad
38
Afleverings-/voorraadverschillen
38 39 16
1
0
0
0,20
0,22
Netto-opbrengstwaarde verkopen (in ct/kilo) Originele kleding
Huisvestingskosten (L5) De huisvestingskosten zijn iets hoger dan begroot. De verbouwing van een deel van de loods tot kantoor kwam iets hoger uit dan begroot.
844 1.024
94
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 95
Kasstroomoverzicht 2009 (2008)
2008
2009
2010
in euro’s
in euro’s
in euro’s
11.800.000
13.410.000
15.220.000
400.000
420.000
440.000
1.400.000
1.470.000
1.540.000
13.600.000
15.300.000
17.200.000
Resultaat eigen fondsenwerving Eigen fondsenwerving
voorgaand boekjaar
boekjaar
Aandeel in acties van derden
in euro’s
in euro’s
Overheidssubsidie Totaal beschikbaar voor doelstellingen
Resultaat jaarrekening
-55.507
467.581
Toename afschrijvingen
108.575
81.289
Bestedingen
2008
2009
2010
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Voorlichting/bewustmaking
Veranderingen in werkkapitaal Afname vorderingen
325.929
-575.554
Afname kortlopende schulden
-74.639
124.738
Toename voorraad
21.780
50.753 273.070
42.000
70.000
85.000
Kosten ten behoeve van uitvoeringsprojecten
300.000
400.000
500.000
Totaal
342.000
470.000
585.000
-400.063
-30.877
-24.071
Voorbereiding
295.261
124.736
Eigen activiteiten
Afname bestemmingsfonds
Afname investeringen
Eigen activiteiten
-116.026
-500.436
16.841
305.535
8.075
0
204.151
-70.165
Toename schulden op lange termijn Afname desinvesteringen
0
0
0
Kosten ten behoeve van uitvoeringsprojecten
34.000
50.000
85.000
Totaal
34.000
50.000
85.000
5.800.000
6.200.000
7.000.000
70.000
130.000
200.000
5.870.000
6.330.000
7.200.000
6.450.000
6.900.000
7.700.000
130.000
200.000
300.000
6.580.000
7.100.000
8.000.000
1.000.000
Sociale hulp Eigen projecten Kosten ten behoeve van uitvoeringsprojecten
Liquide middelen 31 december 2009
1.365.137
1.160.986
Liquide middelen 1 januari 2009
1.160.986
1.231.151
204.151
-70.165
Totaal Structurele hulp Eigen projecten
Toelichting De investeringen namen af. In 2008 werd een winkelpand in Nijverdal aangekocht en werd een aantal logistieke investeringen gedaan in Andijk. De investeringen in de loods
en de vervanging van een gestolen bestelauto zorgden voor een hogere afschrijving dan in 2008. Van de andere posten die in het kasstroomoverzicht zijn opgenomen, is een uitvoerige toelichting opgenomen bij de posten B1 tot en met B8.
Meerjarenbegroting 2008-2010
Kosten ten behoeve van uitvoeringsprojecten Totaal Noodhulp Eigen projecten
600.000
975.000
Kosten ten behoeve van uitvoeringsprojecten
120.000
230.000
300.000
Totaal
720.000
1.205.000
1.300.000
13.546.000
15.155.000
17.170.000
Totaal besteed aan doelstellingen
Fondsenwerving
2008
2009
2010
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Contributies, donaties, giften en schenkingen **
8.100.000
9.460.000
11.095.000
Ontvangen goederen om niet
4.700.000
4.900.000
5.000.000
12.800.000
14.360.000
16.095.000
Baten uit eigen fondsenwerving
Totaal
Exploitatieresultaat Totaal beschikbaar voor doelstellingen
13.600.000
15.300.000
17.200.000
Totaal besteed aan doelstellingen
-13.546.000
-15.155.000
-17.170.000
54.000
145.000
30.000
Totaal exploitatieresultaat
** Het begrote bedrag is inclusief collecten, adoptie en giften van werkgroepen. Kosten eigen fondsenwerving
Toelichting
met de risico analyse (zie hoofdstuk 5.2.3.) risicoloos vastgelegd
Dit is de begroting zoals die is opgenomen in het Strategisch Plan
op een spaarrekening bij een betrouwbare bank. Het bestuur
Directe verwervingskosten
550.000
615.000
655.000
2008-2010 dat DHN in 2007 heeft opgesteld. Omdat de nieuwe
heeft besloten om een continuïteitsreserve aan te houden om de
Uitvoeringskosten eigen organisatie
920.000
985.000
1.045.000
richtlijn RJ 650 voor het eerst door Dorcas is toegepast over het
voortgang van de werkzaamheden voor enige tijd veilig te stellen.
1.470.000
1.600.000
1.700.000
verslagjaar 2008, is bovenstaande begroting nog volgens de oude
De continuïteitsreserve is gesteld op (maximaal) 25 procent van de
richtlijn ingericht. Dat betekent ook dat de kosten voor Beheer en
begrote organisatiekosten plus de voorraad. Alleen in geval van een
Administratie niet zijn opgenomen. Voor Beheer en Administratie is
concrete aanleiding wordt een bestemmingsreserve aangehouden
een norm van twee procent vastgesteld en is voor alle drie de jaren
(zoals een reservering in verband met de economische crisis of in
290.000 euro begroot. Dorcas heeft het beleid dat er geen middelen
verband met concreet te voorziene extra uitgaven in het komende
Totaal In % van baten uit eigen fondsenwerving
11,5
11,1
10,6
Resultaat verkopen artikelen en/of gebruikte goederen Brutowinst
770.000
970.000
1.155.000
worden belegd en dat er zo min mogelijk wordt gereserveerd.
jaar). Is die aanleiding er niet, dan wordt het resultaat toegewezen aan
Verkoop-/inzamelingskosten
300.000
320.000
330.000
Eventuele tijdelijke overtollige liquide middelen worden in lijn
het bestemmingsfonds.
Nettowinst
470.000
650.000
825.000
96
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 97
Verdeling projectgelden 2009 project-
budget
afdracht
afdracht
afdracht
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
totaal
nummers
cash
cash
goederen
afdracht totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
137.037
198.751
Albanië
Roemenië Transition Home Sibiu
5109
11.126
11.126
11.126
Family Care Albania
3179
62.540
61.714
Agricultural Development Project -Tg Mures
5110
41.913
41.911
41.911
Water & Sanitation Korçe District
5181
91.488
91.488
91.488
Adopt a granny CE - Romania
3112
63.430
76.519
Abandon Prevention Babies Korçe
5184
23.810
23.810
23.810
Development for Roma Children Mera
5113
21.905
21.905
21.905
Health Educ. among Roma and Gypsy
5193
59.405
50.146
Livestock development
5115
17.857
17.857
17.857
Adopt a Granny Albania
3199
18.970
27.461
Family Care Romania
3145
71.644
68.837
290.660
359.497
Employment and income VET - Albania
5240
86.810
74.009
74.009
Social Care Romania
4238
11.714
11.714
229.200
240.914
Family Development Albania
5243
30.000
30.000
30.000
Adopt a granny Lord’s Army - Romania
3501
60.466
68.100
66.531
134.631
Agriculture in Tropoje
5244
35.238
35.238
Adopt a granny Diakonia - Romania
3502
35.568
37.337
45.106
82.443
Social Care Albania
4246
30.405
30.405
Rehabilitation Roma Children
5509
14.048
Health Educ. on Cancer & Palliativ Care
5249
726.847
1.096.201
Totaal Roemenië
14.048
14.048
349.671
369.354
95.350
171.869
53.417
53.417
492.083
477.688
55.985
35.238 100.618
131.023
266.179
743.867
53.417
Bosnië
Hongarije
Hope for the Future - Most
5200
19.048
4.335
4.335
SMED Bosnia
5202
34.420
33.469
33.469
17.857
Adopt a Granny Bosnia
3203
20.748
19.934
19.934
20.602
Community Care Bosnia
4205
32.262
32.262
32.262
JBC - BOL Bosnia
5209
75.671
84.004
84.004
Protect Me
5210
0
0
0
Awarenes & Education Roma Women
5211
21.845
5.243
5.243
Social Care Sanski Most
4214
16.000
16.000
16.000
Service Centre Zenica
5217
69.123
46.600
46.600
Totaal Bosnië
289.117
241.847
0
241.847
Totaal Balkan
781.200
719.535
266.179
985.714
Camping & Conference Centre
5120
0
245
245
Camping Fund
9120
0
2.500
2.500
Social Programs Hungary
4540
Totaal Hongarije
17.857
17.857
17.857
20.602
0
Moldavië Child Sponsorship Telenesti
Totaal Albanië
50.146 28.524
3124
29.344
30.508
31.059
61.567
Family Care Rep. Moldova - Titus
3164
57.361
68.810
118.524
187.334
Transition Home Cimislia Boys
5228
46.786
46.786
47.983
94.769
Family Care Cornerstone - Moldova
3232
78.300
77.285
147.334
224.619
Adopt a granny Cornerstone - Moldova
3234
139.901
139.321
145.140
284.461
Adopt a granny Salvation Army - Moldova
3235
55.427
62.894
Social Care Rep. Moldova
4236
27.143
27.143
224.076
251.219
62.894
Transition Home Cornerstone Moldova
5237
23.810
23.810
23.810
Rusland
Child Sponsorship Cimislia
3239
29.640
26.338
26.338
Care for Prisoners
4132
30.774
30.774
Family Development Moldova
5520
29.762
29.762
29.762
Rehabilitation ex-prisoners
5132
3.690
3.690
3.690
Child Care Program Floresti
5521
30.952
30.952
29.629
60.581
Mission Possible Yekaterinburg
5133
74.996
74.996
74.996
Adopt a Granny Hincesti - Moldova
3523
55.723
66.461
94.677
161.138
Support to Jewish Communities
4137
28.313
28.313
28.313
Agriculture Development Moldova
5524
15.000
15.000
15.000
Elderly Care Zheleznodorozhny
4142
52.869
52.869
52.869
619.148
645.070
Totaal Moldavië
838.422
1.483.492
Oekraïne -Transkarpaten
Social Care North Caucasus
4151
30.476
30.476
Adopt a Granny Tula - Russia
3272
78.546
85.895
Adopt a Granny Vladikavkaz - Russia
3273
134.566
122.737
30.774
110.888
141.364
38.288
161.025
85.895
Health-camps Ukrainian children
4153
37.262
37.262
37.262
Daycare Center Achan
5276
57.500
57.500
57.500
Elderly Day Care Centre - Beregovo
4159
34.250
34.250
26.691
60.941
ACET Russia AIDS Prevention
5558
64.690
39.237
39.237
556.420
526.487
149.176
675.663
526.695
Social Care Transcarpathia
4162
29.512
29.512
243.429
272.941
Family Care Transcarpathia
3163
66.420
74.282
107.021
181.303
Totaal Rusland
Greenhouse Project
5169
40.690
40.690
40.690
Oekraïne
Child Sponsorship New Beginning - Transcarpathia
3170
24.601
29.485
28.269
57.754
Social Care Ukraine
4141
68.771
68.771
457.924
Child Sponsorship Phoenix - Transcarpathia
3171
11.856
11.447
23.132
34.579
Child Sponsorship Krivoy Rog
3177
35.568
39.062
39.673
Clinic Development Transcarpathia
5172
26.060
26.060
26.060
Adopt a Student Krivoy Rog
7177
8.640
10.000
10.000
Reproductive Health Education
5279
26.780
26.780
26.780
Day Care Centre Krivoy Rog
5290
28.155
28.155
28.155
Medical Care Ukraine Volynsk region
5560
23.731
23.731
23.731
Child Sponsorship New Life - Transcarpathia
3176
19.859
21.375
20.728
42.103
Adopt a Granny Szernye RC
3220
133.676
150.921
104.491
255.412
Child Sponsorship Uzhgorod
3224
0
-25
Potable Water for Roma Communities
5223
38.095
38.095
38.095
Family Care Lutsk
3570
47.160
59.408
Street Children Uzhgorod
5226
31.201
31.201
24.210
55.411
Prevention Lutsk
5571
41.243
41.243
493.482
524.555
577.971
1.102.526
Totaal Oekraïne
280.048
297.150
1.480.159
1.559.581
2.143.240
3.702.821
Totaal Oekraïne-Transkarpaten Totaal Oost-Europa
-25
78.735
71.811
131.219
569.408
866.558
41.243
98
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 99
project-
budget
afdracht
afdracht
afdracht
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
totaal
nummers
cash
cash
goederen
totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Armenië
afdracht
Mozambique
Child Sponsorship Armenia
3156
88.327
79.970
79.970
Adopt a Student Armenia
7156
2.160
2.182
2.182
Social Care Armenia
4166
8.829
8.829
Community Centres Armenia
5561
48.238
48.238
Adopt a Granny Armenia
3562
Totaal Armenië Totaal CIS (voormalige Sovjet-Unie)
146.279
Agriculture Program Mozambique
5317
28.431
28.431
28.431
Child Sponsorship Inhaminga
3320
43.867
48.720
48.720
155.108
Adopt a Student Inhaminga
7320
1.296
1.202
1.202
48.238
HIV Program - Beira
5321
73.236
25.803
25.803
33.895
Medical Program Mozambique
5323
47.771
47.771
47.771
Water Drilling Mozambique
5324
72.093
72.093
72.093
Mother and child welfare program Inhaminga
5325
20.881
20.881
20.881
Adopt a Granny Mozambique
3486
16.302
13.463
303.877
258.364
0
49.268
32.604
33.895
180.158
173.114
146.279
319.393
1.016.626
996.751
864.863
1.861.614
Totaal Mozambique
13.463 258.364
Egypte Rehabilitation teenage girls
5251
12.075
12.075
12.075
Lesotho
Family Medicine Aswan
5254
49.608
49.608
49.608
Assistance of Teenage mothers - Lesotho
5400
21.447
25.491
Care for a Child El Minya
3255
20.155
18.455
18.455
Thuathe Aids project - Lesotho
5401
16.408
16.408
Care for a Child Faragalla
3259
38.532
33.722
33.722
Adopt a Student Faragalla
7259
10.260
8.930
8.930
Adopt a Granny El Minya
3261
44.460
37.829
37.829
Lesotho Skills Training Mafeteng
5422
0
Adopt a Granny Think & Do
3262
13.042
12.467
12.467
HIV-Aids Semonkong
5430
59.774
AFM Maseru Community Foster Care
5433
Child Sponsorship Semonkong
3402
42.978
42.038
42.038
Adopt a Granny Lesotho
3404
20.748
20.573
20.573
Prison Care Egypt
4265
12.567
12.567
12.567
Water & Sanitation villages Upper Egypt
5268
134.600
134.600
134.600
Revolving Loans for the Poor in El Minya
5269
40.668
40.668
40.668
Mentally disabled care Egypt
5270
107.650
113.365
113.365
Adequate Housing Upper Egypt
5294
215.968
215.968
215.968
Aids Kids Mutare
699.585
690.254
690.254
Dalton development project Social Care South Africa
Totaal Egypte
0
74.759 16.408
59.774
53.580
53.580
57.067
116.841
81.408
81.408
37.655
119.063
242.763
245.692
197.570
443.262
5314
63.455
28.203
5411
18.426
18.426
4415
53.695
53.695
Totaal Lesotho Zuid-Afrika
28.203 18.426 172.139
225.834
Soedan
St. Francis Care Centre
5417
33.613
25.249
25.249
Work among the disabled
5283
23.717
23.717
23.717
Project Gateway community care project
5418
28.353
26.578
26.578
Comm.based health care in El Salam Camp
5284
11.690
11.690
11.690
St. Anthony’s Education Centre
5420
48.113
69.368
69.368
Abu Rof Clinic, Omdurman
5285
19.936
19.936
19.936
Mount Moriah HIV-Aids
5428
63.056
63.056
63.056
Community Based Health Care in Wau
5286
6.570
6.570
6.570
Zimbabwe Food Relief
6315
44.001
1.208
1.208
Voc.training & Micro credits Sudan
5293
5.973
5.973
5.973
Zimbabwe Cholera Outbreak Assistance
6316
0
1.853
Transition Home Streetchildren Wau
5372
31.208
31.208
31.208
Totaal Zuid-Afrika
352.712
287.636
172.139
459.775
Housing for elderly displaced in Wau
5373
90.000
77.024
77.024
Promoting Health & Healing
5375
99.381
63.224
63.224
Totaal zuidelijk Afrika
899.352
791.692
369.709
1.161.401
Prisoners in Sudan
4376
30.425
30.425
30.425
Community Centre Wau
5377
49.269
53.021
53.021
Water and Sanitation Recovery Project
5382
27.744
35.279
35.279
Boys Hope Centre Haj Yousif
5385
Totaal Soedan
5.634
5.634
401.547
363.701
5.634 0
363.701
Ethiopië Adopt a Granny IHA/UDP
3300
17.784
19.145
19.145
Community Based Orphan Support
5301
50.411
50.411
50.411
Adopt a Granny Kotebe
3303
78.546
82.332
82.332
Nazerat Community Housing
5304
244.849
258.948
258.948
Water & Sanitation Ethiopia
5305
25.173
25.173
25.173
Soc.&Econ. Empow.Vuln.Youth-Ethiopia
5307
10.828
10.828
10.828
Techn.&Voc.Training Center Awassa
5308
164.818
195.301
195.301
OVC Care and support Ethiopia
5311
44.583
44.583
44.583
Small Economic Enterprises
5330
36.986
36.986
36.986
Child Sponsorship Kotebe
3332
80.324
91.045
91.045
Child Sponsorship Genet Church
3388
87.734
86.509
86.509
Child Sponsorship IHA/UDP
3395
Totaal Ethiopië Totaal Noord-Afrika
22.230
24.030
864.267
925.291
0
925.291
24.030
1.965.399
1.979.246
0
1.979.246
1.853
100
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 101
project-
budget
afdracht
afdracht
afdracht
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
totaal
nummers
cash
cash
goederen
totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
243.012
384.961
Kenia
afdracht
Diverse projecten
Child Sponsorship Korochogo
3341
41.496
39.990
39.990
Adopt a Student Korochogo
7341
3.240
2.790
2.790
Kenya Rural Agriculture Program
5344
32.749
32.749
32.749
Earthquake assistance Haiti
6631
0
125
125
Water & Sanitation Turkana
5346
23.754
23.754
23.754
General Emergency Fund
6650
300.000
196.926
196.926
Child Sponsorship Meru
3348
64.022
61.929
61.929
Projects The Netherlands
7150
0
8.780
8.780
Adopt a Student Meru
7348
6.480
4.890
4.890
Dorcas Aid Corps
7671
0
1.371
1.371
Child Sponsorship Muthetheni
3349
56.316
56.519
56.519
Miscellaneous from DDO’s
7700
100.000
100.000
100.000
Revolving Micro credit fund
7777
0
3.800
3.800
Capacity Building
7991
0
9.319
9.319
Partner Capacity Building - PSO
7993
0
123.556
123.556
Adopt a Student Muthetheni
7349
1.080
688
688
Child Sponsorship Machakos
3350
48.610
48.470
48.470
Adopt a Student Machakos
7350
6.480
6.480
6.480
Food Parcels
4152
0
10.751
Food Parcels E.Europe/CIS/Balkan
4155
141.949
141.949
10.751
Child Sponsorship Kisiizi
3366
80.028
87.792
87.792
Rehabilitation Programme PSO-Sudan-ext2008
7994
0
2.644
2.644
Meru South HIV/Aids Community Proj.
5442
54.563
54.563
54.563
Anti Hunger Corps
8672
224.950
301.261
301.261
Machakos HIV/Aids project
5444
76.817
76.817
76.817
Business projects
9104
0
426.877
426.877
Wikivuvwa HIV/AIDS project
5446
87.781
87.781
87.781
Transport Fonds
9697
70.476
70.476
943.596
1.014.072
Kitise HIV/AIDS community project
5447
105.071
105.071
105.071
Friendly Service
9698
0
15.681
9.549
25.230
Wikivuvwa water & sanitation project
5448
35.700
35.700
35.700
Benevolent Aid
9699
68.000
67.525
67.525
Art for Life
5449
34.711
34.711
34.711
Secundary Education Fund
9988
0
21.168
21.168
Mwangeni Rural Development Project
5469
23.595
23.595
23.595
Myanmar Cyclone Response
6681
0
275
275
Wikivuvwa Housing Project
5470
29.689
29.689
29.689
Operation Rescue Congo
6682
0
2.289
2.289
Food Relief North Iraq
6683
7.753
Kitise Housing Project
5471
29.781
29.781
29.781
0
7.753
Kitise Rural Development
5472
150.298
213.720
213.720
Projects Answer Foundation
0
120
120
Monitoring MFS/Prisma
5463
3.000
3.000
3.000
Projects other organisations
0
15.000
15.000
Rebuilding houses flood Kenia
6475
0
60
60
905.375
1.100.769
1.623.034
2.723.803
Kenya Violence Victims
6476
0
1.421
1.421
995.261
1.061.960
8.665.472
8.856.549
5.267.025
14.123.574
afdracht
Totaal Kenia
0
1.061.960
Totaal diverse projecten Totaal alle projecten
Tanzania Child Sponsorship Rundugai
3353
34.679
36.892
36.892
afdracht
afdracht
Adopt a Granny Sakila
3357
28.863
37.579
37.579
cash
goederen
totaal
Adopt a Granny Rundugai
3360
7.410
18.900
18.900
in euro’s
in euro’s
in euro’s
8.780
0
8.780
513.171
0
513.171
Integr.Comm. Developm.Progr. Mara
5361
67.470
67.462
67.462
Handeni Development Program
5362
50.000
50.000
50.000
Voorlichting/bewustmaking
Arusha Development Program
5450
31.102
31.102
31.102
Sociale hulp
Support schooling Arusha children
5452
19.048
19.048
19.048
Structurele hulp
6.054.913
1.822.275
7.877.188
Prison Humanitarian Aid (Ukonga)
4454
29.762
29.762
29.762
Noodhulp
2.279.685
3.444.750
5.724.435
Totaal
8.856.549
5.267.025
14.123.574
Child Sponsorship Olokii Lutheran Church
3455
32.308
34.811
34.811
Rundugai Development Program
5457
66.565
66.565
66.565
Nduruma Water Project
5460
57.735
57.735
57.735 59.627
Oloki Vocational training Centre
5480
59.627
59.627
Rundugai HIV Project
5481
89.185
89.185
89.185
Comm. Health Education and Promot.
5482
48.347
48.347
48.347
622.100
647.015
0
647.015
1.617.361
1.708.975
0
1.708.975
Totaal Tanzania Totaal Oost-Afrika
102
6. Financieel verslag en meerjarenbegroting
Dorcas Jaarverslag 2009 103
7. Bijlagen
104
Dorcas Jaarverslag 2009 105
Balans DAI per 31 december 2009 Activa
in euro’s
Vaste activa
1.545.564
Vlottende activa
263.157
Liquide middelen
2.909.210
Totaal
4.717.931
Passiva
in euro’s
Eigen vermogen
853.762
Bestemmingsreserves
2.932.415 931.754
Vreemd vermogen Totaal
De medewerkers van Dorcas Aid International, het internationale hoofdkantoor van Dorcas in Andijk.
4.717.931
Inkomsten en bestedingen DAI 2009 Inkomsten
7.1. Financieel rapport Dorcas Aid International Inleiding In hoofdstuk 5.1. is uitvoerig geschreven over de relatie tussen Dorcas Hulp Nederland (DHN) en Dorcas Aid International (DAI). Kort gezegd doet DHN de fondsenwerving en voorlichting in Nederland en begeleidt DAI de uitvoering van de projecten in de ontwikkelingslanden.
in euro’s
8.832.649
aan Projects Answer Foundation
120
aan Projects other organisations
15.000
aan Voorlichting/bewustmaking
8.780
Overige donaties Nederland Totaal
Indirecte projectkosten
485.616 14.625.845
Directe projectkosten Totaal
15.111.461
131.633
Resultaat gesplitst
8.629.307
Bestemmingsreserve (onttrekking)
71.709
Operationele reserve (toevoeging)
-488.782
-555.253 66.471 -488.782
8.832.649
Toelichting inkomsten DAI per 31 december 2009 in euro’s DHN Afdracht goederen in euro’s (pag. 101)
5.267.025
Waarvan aan DAI
5.257.476
aan andere organisaties (verantwoord onder 9698 Friendly Service)
9.549 in euro’s
DAI Ontvangen goederen in natura
Volledig jaarverslag Het volledige jaarverslag (Annual Report) van DAI is te downloaden via www.dorcas.net.
in euro’s
Operationeel resultaat (van gewone activiteiten)
Goederen in natura Accountantscontrole De jaarrekening van stichting Dorcas Aid International wordt gecontroleerd door een accountant. Voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van deze stichting, en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van de controle door de accountant, dienen de cijfers in bijlage 7.1. te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door de accountant daarbij verstrekte goedkeurende accountantsverklaring.
Bestedingen
in euro’s DAI PSO – Nederland (excl. 64.000 euro)
5.257.476 14.662.679
8.856.549
Waarvan aan DAI
9.365.203
Goederen in natura (2) Totaal
DHN
Dorcas Hulp Nederland
Aansluiting Op pagina 105 zijn de cijfers van DAI opgenomen. De aansluiting met de cijfers van DHN uit hoofdstuk 6 is te zien in de hiernaast weergegeven tabel.
Giften en donaties (1)
Giften en donaties
Afdracht cash in euro’s (pag. 101)
in euro’s
(1) Bron van inkomsten (giften en donaties) PSO-Nederland
195.633
Dorcas Hulp Nederland
8.629.307
Overige Donaties Nederland
71.709
Landkantoren DAI (lokale funding/ambassade funding)
197.983
Dorcas Aid Southern Africa
10.805
Dorcas Aid Hongary
32.952
Dorcas Aid Romania Dorcas Aid America Donateurs binnen de Europese Unie
5.257.476
in euro’s
ICCO-Internationaal Food Resource Bank-Canada AMAA-USA Overige
51.213
In de post PSO zit 64.000 euro die nog in 2010 door DAI ontvangen moet worden met betrekking tot 2009. Dit bedrag is niet als gift van DHN naar DAI opgenomen. De overige posten met de toevoeging Nederland zijn door DHN aan DAI overgemaakt.
4.106 26.528 4.000 36.038 8.723 96.207 9.365.203
(2) Ontvangen goederen in natura Dorcas Hulp Nederland
5.257.476
106
7. Bijlagen
Dorcas Jaarverslag 2009 107
7.2. Medewerkers Dorcas Hulp Nederland Einde
dienstverband
dienstverband
Naam
Functie
Deeltijd
Directie
Ruud van Eijle
Directeur
80%
01-09-2005
Bedrijfsbureau
Dick Tillema
Manager
90%
01-10-2003
Anne Wiersma
Boekhouder
100%
01-10-2007
Esther Bergstra
Medewerker administratie
45%
15-08-2006
Karin van Dijken-Haaksema 1)
Medewerker administratie
80%
01-02-2009
Linda Mantel
Medewerker administratie
60%
07-12-1987
Wendy Rooker
Medewerker administratie
55%
01-06-2007
Wilma Kerr-van Marsbergen
Medewerker receptie
60%
01-03-2009
Hetty Roosendaal-de Jonge
Medewerker receptie
40%
20-08-2008
Willie Visser-Bakker
Medewerker CRM
80%
01-02-2009
Betty Bleeker-Weening
Waarnemend coördinator
60%
27-06-2006
Mikal Folkertsma
Medewerker
100%
28-07-2008
Arianne Frelink
Medewerker
40%
11-11-2002
Gerdien Karssen-de Zwart
Medewerker
90%
14-08-2000
Cor Slob
Coördinator
100%
01-02-2008
Jody van Ittersum-den Hartog
Medewerker
60%
01-12-2008
Ard-Jan Kok
Medewerker
95%
17-09-2001
Alice van Loo-van Rijn
Medewerker
100%
01-12-2007
Astrid van de Pas-Groen
Medewerker
100%
08-12-2005
Hendrik-jan Graber
Interim coördinator
80%
01-07-2007
Marije Bijvoet
Medewerker
100%
06-05-2008
André Blank
Medewerker
20%
01-04-2001
Folkert van der Kooij
Medewerker
100%
19-05-2008
Dorine de Jager
Coördinator
100%
17-11-2008
Esther Bergstra
Medewerker
50%
15-08-2006
Betty Timmerman-Jansen
Medewerker
40%
27-03-2006
Ronald van Dijken
Coördinator
100%
21-04-2008
Aya Peereboom-Aarsen
Medewerker
20%
01-10-2001
Wendy Rooker
Medewerker
40%
01-06-2007
Irene Stolker-Verkaik
Medewerker
60%
01-05-1998
Anneke Veninga-Groot
Medewerker
45%
01-12-1998
Marcel Dijk
Coördinator
80%
03-06-2002
Koos Hollander
Voorman en beheerder
100%
01-07-2003
Dirk de Groot
Medewerker
100%
17-03-2008
Greet Mizrahi-van der Stal
Medewerker
50%
01-02-2002
Ans Seinen-Huitinga
Medewerker
50%
18-11-2002
Albert Stoffers
Medewerker
100%
01-06-1993
Teun Welvaart
Medewerker
80%
01-05-2005
Klaas Boersma
Coördinator
80%
01-09-2001
André Blank
Medewerker
20%
01-04-2001
Communicatie
Actie
Bedrijven 2)
Fondsen
Sponsoring
Logistiek
Dorcas Winkels
1) Karin van Dijken heeft één maand op de loonlijst gestaan om het Bedrijfsbureau te ondersteunen tijdens een drukke periode. 2) Dirk Jan Groot is directeur van Stichting Dorcas Aid International en beheert een aantal relaties voor team Bedrijven en was tot eind 2009 coördinator team Bedrijven.
Jongeren leren een vak in het St. Anthony's Training Centrum, Zuid-Afrika.
Begin
Afdeling
28-02-2009
108
7. Bijlagen
7.3. Begrippenlijst
Dorcas Jaarverslag 2009 109
7.4. Evaluatieformulier
AC Aid Connection, groep zakenmensen die zich inzet voor Dorcas-projecten AHK Anti-Honger Korps BHV Bedrijfs Hulp Verlening CBF Centraal Bureau Fondsenwerving CONCORD European NGO’s Confederation for Relief and Development DAI Dorcas Aid International DAO Dorcas Arbeids Overeenkomst DDN Dorcas Digitale Nieuwsbrief DDO Dorcas Donor Organisatie DHN Dorcas Hulp Nederland DKA Dorcas Kledingactie DM Direct Mailing DO Dorcas Ondernemers DRA Dorcas Rugzakactie DVA Dorcas Voedselactie ECHO Humanitaire hulpafdeling van de Europese Commissie EO Evangelische Omroep EU Europese Unie FTE Full Time Eenheid (iemand die een volledige baan heeft is één fte) GOS Gemenebest van Onafhankelijke Staten (voormalige Sovjet-Unie) ICCO Interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking IOF Inkoop Order Formulier ISO Internationaal kwaliteitskeurmerk KTO Klant Tevredenheids Onderzoek MFS Mede Financierings Stelsel MT Managementteam
MTO Medewerkers Tevredenheids Onderzoek NAW Naam, Adres, Woonplaats NCDO Nationale Commissie voor internationale samenwerking en Duurzame Ontwikkeling NGO Non Governmental Organization NGO-EU Netwerk Platform voor belangenbehartiging in Europa NJI Nederlands Jeugd Instituut OSA Stichting Ontwikkelings Samenwerking Aalsmeer Partos Brancheorganisatie Particuliere veld Ontwikkelings Samenwerking PMO Preventief Medisch Onderzoek Prisma Vereniging voor christelijke organisaties in ontwikkelingssamenwerking PSO Vereniging voor Personele Samenwerking in Ontwikkelingslanden RI&E Risico Inventarisatie en Evaluatie SDW Stichting Dorcas Winkels SHO Samenwerkende Hulp Organisaties SMART Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden SWOT Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats TMF Thematische Mede Financiering USAID United States Agency for International Development VFI Vereniging van Fondsenwervende Instellingen VIVA network Wereldwijd netwerk van christenen voor kinderen in nood
Dorcas stelt uw vragen en opmerkingen, aanbevelingen, complimenten en kritiek met betrekking tot dit jaarverslag erg op prijs. Zo kunnen wij u volgend jaar nog beter van dienst zijn. Als u een cijfer geeft, wilt u dan een ‘rapportcijfer’ aanhouden tussen 1 (zeer slecht) en 10 (zeer goed)? Dit jaarverslag krijgt in zijn geheel van mij het cijfer Het algemene deel (hoofdstuk 1 en 2, 4 en 5) krijgt van mij het cijfer Het projectendeel (hoofdstuk 3) krijgt van mij het cijfer Het financiële deel (hoofdstuk 6) krijgt van mij het cijfer
Mij interesseert vooral het gedeelte omdat
Wat mij betreft had Dorcas het volgende gedeelte weg mogen laten
Wat ik mis in het jaarverslag is
Ik heb de volgende aanbeveling/kritiek voor een nog beter jaarverslag
Ik maak graag het volgende compliment
Stuur dit evaluatieformulier naar: Dorcas Hulp Nederland Bedrijfsbureau Antwoordnummer 851 1600 VS Andijk Wilt u uw reactie op het jaarverslag per e-mail versturen, dan kan dat naar
[email protected]. Het evaluatieformulier is ook te downloaden via www.dorcas.nl/jaarverslag.
Vorig jaar werden 362 kinderen in Oekraïne geholpen via financiële adoptie.
Meer dan 3.500 mensen in Tanzania werden voorzien van schoon drinkwater.
Visie Mensen bereiken met de liefde van Jezus Christus.
Missie Dorcas Hulp Nederland is een christelijke hulporganisatie, die zich ten doel stelt de opdracht van Jezus Christus te vervullen om te zorgen voor de armen en verdrukten (Mattheüs 25:31-46), ongeacht hun ras, religie, geslacht of politieke overtuiging. Dorcas ondersteunt lokale kerken en christelijke organisaties, zodat zij in staat worden gesteld de liefde van Christus in praktijk te brengen. Bij het verwezenlijken van deze opdracht richt Dorcas zich op de verzelfstandiging van de doelgroep door het ondersteunen van ontwikkelingsprojecten. Dorcas geeft tevens sociale hulp en biedt noodhulp aan slachtoffers van rampen en oorlogen. Daarnaast wil Dorcas kerken wereldwijd bewust maken van hun verantwoordelijkheid om zich daadwerkelijk in te zetten voor de mens in nood.