••••••••••
2014
Jaarverslag Hospice Nijkerk e.o.
••••••••••••••••••
Inhoudsopgave Jaarverslag 2014 Voorwoord.........................................................................................4 Zorg ...................................................................................................6 Optimale palliatieve zorg..............................................................12 Hospice Nijkerk Thuis .................................................................. 14 Medewerkers................................................................................. 16 Huisartsen en ziekenhuis............................................................20 Samenwerking...............................................................................22 PR.................................................................................................... 24 Van de bestuurstafel....................................................................26 Stichting Vrienden van Hospice Nijkerk.....................................30
3
•••••••••••••••••
Voorwoord Met dankbaarheid presenteren we het jaarverslag over het jaar 2014. Dit eerste jaar na de verbouwing stond in het teken van de consequenties die de uitbreiding met zich meebracht. Zoals aanpassingen in het rooster door inzet van meer medewerkers op piekmomenten. Het aantal opgenomen gasten is aanzienlijk gestegen in vergelijking met voorgaande jaren. De uitbreiding voorziet dus duidelijk in een behoefte. We zijn dankbaar dat we zorg mogen verlenen aan zoveel gasten in het hospice en aan zorgvragers in de thuissituatie. De veranderingen op financieel gebied hebben de nodige aandacht gekregen en benodigde afspraken zijn gemaakt. Ook zijn scholingen gevolgd om indicaties te kunnen stellen, de zorg te kunnen leveren en de kwaliteit van de zorg te borgen. Met betrekking tot spoedopnames zijn afspraken gemaakt met huisartsen en de Huis Artsen Post. Tegelijkertijd mochten we het medeleven van de inwoners uit de regio ervaren, door spontane acties die gevoerd werden, of collectes die ruimhartig ondersteund werden.
4
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••• Kortom: er is weer veel gebeurd om de zorg aan de gasten in het hospice en zorgvragers thuis te kunnen continueren en optimaliseren. In dit jaarverslag leest u daar meer over. Onze dank gaat uit naar alle medewerkers, bestuursleden, sponsors, donateurs en andere giftgevers, maar bovenal naar onze hemelse Vader, die het werk in het hospice in 2014 heeft gezegend.
Alida van der Hout
Gijs Veldhuizen
Algemeen coördinator
Voorzitter bestuur Stichting Hospice Nijkerk e.o. 5
•••••••••••••••••
Zorg In 2014 is er alles aan gedaan om een zo groot mogelijke kwaliteit van leven te bieden aan terminale patiënten, die aan onze zorg zijn toevertrouwd. Deze zorg is door deskundige, goed opgeleide medewerkers verleend, met respect voor de privacy en behoeften van elke gast in een huiselijke en veilige omgeving. Achter de cijfers op de volgende pagina’s gaat veel tijd, aandacht en liefde schuil, die door alle medewerkers ingezet is in de zorg aan de gasten, die hun laatste levensfase in het hospice hebben doorgebracht.
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
6
In 2014 is zorg verleend aan 71 gasten in het hospice. Dit is een aanzienlijke stijging t.o.v. het aantal gasten in voorgaande jaren. Daaruit blijkt dat de uitbreiding met twee kamers voorziet in een behoefte. De opnameduur was aanzienlijk korter dan in voorgaande jaren. Er zijn dus relatief veel korte opnames geweest. Gegevens
2012 2013 2014
Aantal aanmeldingen
57
60
87
Aantal gasten
31
41
71
Aantal overleden
25
35
62
Aantal respijtopnames
2
2
2
32 dagen
34 dagen
22 dagen
76 %
62 %
70%
Gemiddelde opnameduur Bedbezetting Aanmeldingen
Steeds meer aanmeldingen zijn “ spoedaanmeldingen”. Dat wil zeggen dat opname binnen 48 uur gewenst is. Dit vergt een flexibele instelling van de organisatie. Aanmeldingen 2012
2013 2014
Spoed
52,00% 68,33% 72,41%
Binnen 2 weken
34,00%
20,00%
19,54%
Meer dan 2 weken
2,00%
3,33%
1,15%
Uit voorzorg
12,00%
8,33%
6,90% 7
Verwijzers De meeste aanmeldingen vonden plaats door de huisarts. Transferverpleegkundigen of nazorgconsulenten meldden ruim een kwart van de gasten aan. Het is goed te mogen constateren dat het hospice ook in beeld is bij de zorgvrager zelf of diens naasten; bijna een kwart van de aanmeldingen werd door hen zelf gedaan. Ook wijkverpleegkundigen namen contact op met het hospice om zorgvragers aan te melden. Aangemeld door Huisarts 27 38% Transferverpleegkundigen 19
27%
Wijkverpleegkundigen
13%
9
Zorgvrager/naaste 16 Totaal
23%
71 100%
Diagnose In 2014 overleed 75% van de gasten aan kanker. De overige 25% leed aan COPD, hartfalen, leverziekte, nierziekte of andere ziekten.
8
2012
2013
2014
CVA
0%
5%
0%
COPD
0%
5%
3%
Hartfalen
15%
15%
11%
Kanker
81%
63%
75%
Leverziekte
4%
2%
3%
Nierziekte
0%
7%
4%
Anders/onbekend
0%
2%
4%
Woonplaats gasten De gasten waren veelal afkomstig uit de regio. Ook werden gasten uit Baarn, Blaricum, Soest, Eelde, Den Helder, IJsselstein, Leusden en Voorthuizen opgenomen, wiens familie in onze regio woonachtig is. Nijkerk
2012 2013 2014 19 20 32
Bunschoten 1 Putten
7 11
4 3 9
Amersfoort 2 7 7 Zeewolde 0 2 2 Zwartebroek 2 Overig
5
2
8
Waardering Uit de enquête die nabestaanden invullen na afloop van de zorg, blijkt een hoge waardering. Waardering zorg
2012
2013
2014
9,8
9,6
9,6
Zorg aan naaste voor overlijden 9,2
9,3
9,3
Zorg aan naaste na overlijden
9,5
9,3
Zorg aan de gasten
9
9
•••••••••••••••••• Laatste wensen In 2014 is met enige regelmaat een beroep gedaan op de Stichting Ambulancewens om laatste wensen van gasten te realiseren. Zo is een gast naar een bedevaartsoord in Duitsland geweest met zijn vrouw. Voor hem ging een lang gekoesterde wens in vervulling. Een andere gast is met de ambulance naar het gemeentehuis in Leusden gebracht om in het huwelijk bevestigd te worden. Een heugelijke dag, waarop hij, samen met zijn kersverse echtgenote, ook een rondrit gemaakt heeft langs plaatsen, die een dierbare herinnering bij hem opriepen. Een week later is deze gast overleden.
11
•••••••••••••••••
Optimale palliatieve zorg Optimale palliatieve zorg is gericht op de verbetering van de kwaliteit van leven van zowel de zorgvrager als diens naasten. Door de levensbedreigende aandoening is het van groot belang om lijden te verlichten of te voorkomen. Dit door middel van vroegtijdige signalering, zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en levensbeschouwelijke aard. Om dit te borgen maakt het verpleegkundige team in het hospice gebruik van diverse meetinstrumenten, waaronder het palliatief redeneren. Palliatief redeneren Door het meetinstrument ‘palliatief redeneren’ kan het multidisciplinaire behandelteam in korte tijd afwegingen m.b.t. behandeling en interventies maken. De gast bepaalt wat voor hem of haar prioriteit is. Zo kan het voorkomen dat een gast niet de eventuele pijn, maar bv. jeuk of een droge mond als het meest hinderlijk ervaart.
12
••••••• ••••••• Bladderscan In december werden we verrast door de sponsoring van een bladderscan. Met dit apparaat kan d.m.v. een scanfunctie de hoeveelheid urine in de blaas gemeten worden, zodat zo nodig een behandeling kan worden ingezet. Dit meetinstrument is een waardevolle aanvulling in de zorg voor de gasten.
13
Hospice • • • • • • • • • Nijkerk Thuis Uitbreiding dienstverlening Hulpdienst Hoevelaken heeft op 1 juni 2014 de dienstverlening aan terminale patiënten in Hoevelaken overgedragen aan Hospice Nijkerk Thuis. Er zijn lezingen gegeven om de mogelijkheid van inzet van vrijwilligers thuis bij terminale zorgvragers bekend te maken bij huisartsen en wijkverpleegkundigen. Door thuiszorgorganisaties zijn samenwerkingsovereenkomsten ondertekend om de afspraken onderling vast te leggen. Het aantal inzetten is dit jaar gelijk gebleven aan 2013. Er werd dertien keer een beroep gedaan op de dienstverlening van Hospice Nijkerk Thuis. In de meeste gevallen werd de aanvraag gedaan door de wijkverpleegkundige. Sommige inzetten vonden plaats ter overbrugging van de wachttijd voor opname in het hospice. Drie zorgvragers werden na een aantal inzetten thuis opgenomen in het hospice.
14
••••••• ••••••• Gegevens Aantal inzetten Totaal aantal uren inzet Gemiddeld aantal uren inzet per zorgvrager Vrijwilligers HNT
2012 8 367 46 12
2013 13 334 26 12
2014 13 322,5 25 8
15
Verpleegkundigen
••••••••••••••••••
Medewerkers De zorg in het hospice wordt geleverd door een professioneel team van elf verpleegkundigen in samenwerking met 73 zorgvrijwilligers. De verpleegkundigen zijn in dienst van Amaris en zijn 24 uur per dag aanwezig in het hospice. Het afgelopen jaar is ervaren hoe belangrijk het is om deze continue zorg te kunnen bieden. De zorgcomplexiteit van sommige gasten is hoog. Het aantal vrijwilligers is gegroeid. Dat is een positieve ontwikkeling, zeker in het licht van de ontwikkelingen waarin arbeidsparticipatie en het verlenen van mantelzorg gepropageerd worden en de mogelijkheid om vrijwilligerswerk te doen aanzienlijk wordt terug gedrongen. Gelukkig konden de vacatures, die ontstonden door natuurlijk verloop, toch ruimschoots aangevuld worden. Er zijn steeds weer nieuwe vrijwilligers die zich melden om dit mooie werk te doen.
17
••••••• ••••••• Aantal vrijwilligers
2013
2014
Zorgvrijwilligers
65
73
Gastvrouwen
7
8
Speciale vrijwilligers
16
15
Totaal
88 96
Deskundigheidsbevordering Het afgelopen jaar is onder de verpleegkundigen en coördinatoren veel aandacht geweest voor deskundigheidsbevordering. Zo zijn er verschillende symposia bezocht en scholingen, 18
trainingen en verdiepingscursussen gevolgd. Daarnaast blijven het MDO, de intervisie en de
••••••• ••••••• werkbesprekingen een vast onderdeel van de agenda. Twee verpleegkundigen hebben de opleiding tot indiceren gevolgd, zodat zij vanaf 1 januari 2015 de indicaties konden aanvragen. In het afgelopen jaar hebben alle verpleegkundigen een eigen aandachtsgebied in de zorg gekregen en is er hard gewerkt om tot een zelf organiserend team te komen. Goede samenwerking van verpleegkundigen; coördinatoren en vrijwilligers is onontbeerlijk voor het leveren van optimale zorg in het hospice. In 2014 jaar volgden 62 vrijwilligers een training van het landelijk steunpunt VPTZ. Zestien nieuwe vrijwilligers volgden een introductietraining. Ook vrijwilligers van HEST in Putten en De Boei in Bunschoten hebben deze introductietraining bijgewoond. Voor deze trainingen wordt subsidie verleend door de gemeenten Nijkerk, Bunschoten en Putten.
19
Huisartsen en • • • • • • • • • ziekenhuis De medische zorg in het hospice wordt, wanneer gasten afkomstig zijn uit Nijkerk, geleverd door de eigen huisarts. Voor gasten van buiten Nijkerk wordt overlegd met de eigen huisarts of deze de zorg kan continueren. Wanneer dit niet het geval is wordt een Nijkerkse huisarts gevraagd om de medische zorg over te nemen. Hiertoe is een groep huisartsen beschikbaar. Met deze groep is er een overleg geweest over de stroomlijning van het proces van intake, opname en overdracht. Als gevolg hiervan kunnen gasten nu sneller opgenomen worden en staan de huisartsen borg voor de te leveren medische zorg. Overigens nemen steeds meer huisartsen in de regio de beslissing om de zorg voor ‘hun’ patiënt te continueren tijdens diens verblijf in het hospice. Dat is prettig voor de gast, want de eigen huisarts is vaak al jaren bekend met de gezinssituatie en kent de medische geschiedenis.
20
••••••• Er is een overleg geweest met de manager van de Huis Artsen Post in Amersfoort. De procedure van een spoedopname vanuit de HAP en de opname van patiënten van buiten de regio zijn besproken en afspraken zijn gemaakt. Dit leidt tot meer flexibiliteit in het opnamebeleid. Met de manager van de transferafdeling van het Meander Medisch centrum in Amersfoort is de overdracht van patiënten die overgeplaatst worden vanuit het ziekenhuis besproken. Het hospice heeft toegang gekregen tot het programma dat dit ziekenhuis gebruikt om overdrachten te regelen. Zo kunnen documenten rechtstreeks gedownload worden. Een mooie ontwikkeling, waardoor overplaatsing sneller en efficiënter kan plaatsvinden.
21
•••••••••••••••••
Samenwerking Hospice Nijkerk werkt op landelijk, regionaal en lokaal niveau samen met overkoepelende of zusterorganisaties. Landelijk werkgroepen VPTZ In de werkgroep Rutte II worden de ontwikkelingen van het regeringsbeleid gevolgd, die geleid hebben tot wijziging van de financiering van de zorg vanaf 2015. Door participatie in deze werkgroep kan geanticipeerd worden op de consequenties van de transitie van de zorg. In de werkgroep Kwaliteit zijn de vragenlijsten over de ervaringen met de zorg in hospices en thuis van Hospice Nijkerk (Thuis) gebruikt in een landelijke pilot. Netwerken Omdat het hospice gesitueerd is op de grens van Utrecht en Gelderland, wordt geparticipeerd in de twee netwerken Eemland en Noordwest Veluwe. Beide netwerken hebben een hospiceoverleg. Namens Hospice Nijkerk neemt de algemeen coördinator hieraan deel. De scholingen
22
van beide netwerken worden door de medewerkers bijgewoond.
Consortium Het ministerie Van VWS heeft voor de periode van 2014-2020 51 miljoen euro beschikbaar gesteld voor verbetering van de palliatieve zorg in Nederland. Als onderdeel van het verbeterprogramma zijn zeven consortia opgericht. Hospice Nijkerk maakt deel uit van het Consortium Utrecht. Het doel van dit consortium is om de palliatieve zorg voor patiënten en naasten in de regio te verbeteren. De palliatieve zorg is op dit moment goed, maar biedt ruimte voor verbetering. (De zorg is bijvoorbeeld nog teveel aanbodgericht, versnipperd en van wisselende kwaliteit en toegankelijkheid). Het werkveld wordt ingeschakeld om knelpunten te benoemen en te werken aan verbetering van kwaliteit Ook zet het werkveld zich in voor de ontwikkeling van goede initiatieven om blijvend te investeren in zichtbare verbetering in onderwijs, onderzoek en de praktijk. Lokaal/Regionaal In 2014 is de laatste hand gelegd aan de regeling met de gemeente Nijkerk, Bunschoten, Putten en Zeewolde betreffende de financiering van huishoudelijke zorg. De regeling is per 1 januari 2015 ingegaan. Het is een regelarme overeenkomst, waardoor er niet meer voor elke gast afzonderlijk een Persoons Gebonden Budget aangevraagd hoeft te worden voor de huishoudelijke zorg. Het totale subsidiebedrag wordt door de gemeente Nijkerk verstrekt. En aan het einde van het jaar naar rato van het aantal opgenomen gasten uit de betreffende gemeenten doorgefactureerd naar de betreffende deelnemende gemeenten.
23
•••••••••••••••••
PR Filmopnames In februari is in het hospice door het Landelijk Steunpunt VPTZ een filmopname gemaakt van een vrijwilliger. Deze opname was bestemd voor een promotiefilm over het werk van vrijwilligers in de palliatieve zorg. Waardevol dat een bijdrage geleverd kon worden om het mooie werk van de vrijwilligers te promoten op landelijk niveau. In november heeft de Evangelische Omroep een opname gemaakt met een gast en een vrijwilliger in het hospice voor het programma ‘Geloof en een Hoop Liefde’. De uitzending hiervan vond plaats in januari 2015. In het najaar is een vrijwilligster geïnterviewd over haar motivatie voor haar werk in het hospice. Het heeft een prachtig artikel opgeleverd in de regionale media.
24
25
‘Ernst Cramer (l.) zet Gijs Veldhuizen in het zonnetje bij zijn afscheid’
••••••••••••••••••
Van de bestuurstafel Stond het jaar 2013 in het teken van uitbreiding van het hospice met twee gastenkamers, in 2014 werd het nut hiervan in het huis beleefd. Gasten vanuit de gehele regio maakten gebruik van deze voorziening. Het vooruitzicht van afscheid nemen van het leven is zwaar. En het besluit om naar een hospice te gaan niet minder. Daarom is het onze taak het levenseinde met respect en liefdevolle zorg en begeleiding te omgeven, waarbij de behoeften en wensen van de gast uitgangspunt zijn. Daarmee is palliatieve zorg dan ook een essentieel onderdeel van de gezondheidszorg. Dat laatste brengt met zich mee dat het kabinet investeert in verdergaande kwaliteitsverbetering van de palliatieve zorg, door kennisontwikkeling en deskundigheidsbevordering. Met het doel een koppeling tot stand te brengen tussen zorg, onderzoek en onderwijs, in samenwerking met de regionale 27
netwerken. Patiënten, mantelzorgers, vrijwilligers en professionals zijn leidend voor de agendering van dit proces. In de vergaderingen benadrukken de coördinatoren dikwijls ruimte te scheppen voor deze ontwikkelingen om die kennis verder uit te rollen en te borgen op de werkvloer. Meer ‘binnenskamers’ is het zogeheten “verandaoverleg”. Een jaarlijkse brainstormsessie waarin het functioneren van het bestuur centraal staat en eventuele communicatieve plooitjes weer glad gestreken worden. We bevragen en prikkelen elkaar, we leggen sterke en minder sterke kanten van elkaar bloot en we bepalen met elkaar nieuwe begaanbare wegen. Soms confronterend, maar altijd respectvol. Een prachtig leerproces waaruit vernieuwende en verfrissende ideeën voortkomen. Zo gaan wij als bestuur met elkaar om en dat geeft binding en zegen. Jaarlijks staat in de vergadering van april het rooster van aftreden op de agenda. Een spannend moment, waarbij het statutaire reglement een rol speelt. Het rooster vermeldt dit keer het aftreden en niet herkiesbaar zijn van de voorzitter. Dit was overigens niet onverwacht en het was dan ook enigszins voorspelbaar dat de tweede voorzitter - Ernst Cramer - deze functie vanaf 1 januari 2015 gaat vervullen. De rol van tweede voorzitter wordt ingenomen door Jan van de Kuinder uit Nijkerk. Verder nam Marianne Korte uit Putten afscheid van het bestuur. Het bestuur heeft Hester Roelofsen als notulist aangesteld om de functie van secretaris enigszins te ontlasten. 28
Een aangename ontmoeting is de eindejaarbijeenkomst met vrijwilligers en medewerkers. De coördinatoren verzorgen een terugblik in cijfers en woorden en bieden gelegenheid voor spontane reacties en opgedane ervaringen binnen het hospice. Een mooie afsluiting van een intensieve werkperiode. In elke vergadering worden we bepaald bij de betrokkenheid en draagkracht vanuit de omgeving van ons hospice. Zowel financieel als immaterieel; elke keer ervaren we de bemoediging en steun om dit huis in stand te houden voor onze gasten. Wat een geweldige taak en opdracht voor het bestuur, coördinatoren, medewerkers en vrijwilligers ons blijvend in te zetten voor het hospice Nijkerk e.o. Onze hulp is van God die leven geeft en leven neemt. Gijs Veldhuizen voorzitter Stichting Hospice Nijkerk e.o.
29
••••••••••••••••••
Stichting Vrienden van Hospice Nijkerk Ook in 2014 zijn er weer vele activiteiten ontplooid, teneinde fondsen te werven ten behoeve van Hospice Nijkerk. Over de resultaten kunnen we tevreden en zeer dankbaar zijn. Fondswerving ten behoeve van Hospice Nijkerk e.o., door middel van huis-aanhuis collecten, diaconale collecten, donaties, sponsoring, jubilea, evenementen en legaten is de primaire doelstelling van de SVHN. Bestuursleden van SVHN organiseren en of coördineren één of meerdere activiteiten per jaar, veelal met behulp van plaatselijke vrijwilligers. Bij dit alles constateren we voortdurend dat het werk van het Hospice Nijkerk e.o., namelijk het verlenen van palliatieve zorg aan mensen in hun laatste levensfase, breed gedragen wordt in onze regio.
31
Het voert in dit bestek te ver om alle acties, bijdragen, personen of instellingen die in 2014 hebben bijgedragen, specifiek te benoemen. Ter illustratie wel enkele acties in willekeurige volgorde: - Huis-aan huis collecten Nijkerk en Bunschoten-Spakenburg - Collecten van diaconieën in Nijkerk, Bunschoten-Spakenburg, Putten en Zeewolde. - Salentein-toernooi van v.v. Sparta - Lege flessen actie AH - Uutkiekdag Nijkerkerveen - Het Glazen Huys Nijkerk - Actie Specsaver Steunt - Donateursactie (incl. club-van-100) - Schilderijen expositie gemeentehuis Bunschoten - Enz., enz. Wij zijn dankbaar voor het vertrouwen van de vele donateurs en giftgevers, waardoor Hospice Nijkerk de noodzakelijke zorg aan onze terminale medemens kan blijven bieden. Daarnaast zijn we veel dank verschuldigd aan al diegenen die ons bij deze fondswerving behulpzaam zijn, zoals collectanten, vrijwilligers, (sport-)verenigingen, bedrijven, goede-doelen-stichtingen en organisatoren van evenementen. Ondanks overheidssubsidies, eigen bijdragen van gasten en de intensieve inzet van ruim 96 zorgvrijwilligers, blijft aanvullende financiering voor Hospice Nijkerk noodzakelijk. Dit met name ten behoeve van aanschaf, onderhoud en vervanging van apparatuur, inventaris en onroerend goed. Als bestuur van SVHN hebben we het volste vertrouwen dat Hospice Nijkerk, ook in de nabije toe32
komst, in voldoende mate financieel zal worden ondersteund.
••••••••• ‘Een werk van schilderes Conny Hopman-van Dijk die de opbrengst van haar expositie doneerde aan Hospice Nijkerk’
33 29
•••••••••••••••••
Bestuur Stichting Hospice Nijkerk Gijs Veldhuizen voorzitter Ernst Cramer vice voorzitter Ada Houtman secretaris Krijn de Graaf penningmeester Jan van de Kuinder medisch deskundige Wim Stam facilitair deskundige Coördinatoren Alida van der Hout Eline Medendorp Marry van der Heiden Hanneke Hilbers
algemeen coördinator zorgcoördinator vrijwilligerscoördinator waarnemend coördinator
Vertrouwenspersoon Margreeth Sonnenberg Administratief medewerkster Cowiena de Jong Bestuur Stichting Vrienden van Hospice Nijkerk Hib de Graaf voorzitter Agnes Verspoor secretaris Henk Luigjes penningmeester Christien van Binsbergen algemeen lid Wim Koelewijn algemeen lid Koos Nelemans algemeen lid
34
Colofon Redactie Alida van der Hout Ontwerp Arjen Gerritsma Graphic Sound Fotografie Graphic Sound – Arjen Gerritsma VPTZ Drukwerk Torendruk
Vetkamp 23 3862 JM Nijkerk 033 247 31 00 033 247 31 01
[email protected] www.hospicenijkerk.nl
•••••••••••••••••
HOSPICE NIJKERK
