Jaarverslag 2013 Aan: - De gemeenteraad van Leeuwarden; - Burgemeester en wethouders van de gemeente Leeuwarden; - Het bestuur van ”Freonen fan it museum ”Hert fan Fryslân/De Trije Gritenijen”; - De medewerkers van het museum ”Hert fan Fryslân/De Trije Gritenijen”; - Alle andere belangstellenden. Hierbij bieden wij u het jaarverslag over het jaar 2013 aan.
Inhoud: Inleiding van de voorzitter Verslag van de secretaris Verslag van de conservator Financieel overzicht 2013 Begroting voor het jaar 2014
Bldz. Bldz. Bldz. Bldz. Bldz.
2. 3. 6. 7. 8.
Op de omslag: Op 8 oktober werd het museum, na een grondige renovatie, feestelijk geopend met de exposities “Wetter yn it Hert”, “Halbertsma yn it Hert” en “Skipkes”. De openingshandeling werd verricht door mevrouw H. de Haan, wethouder van de gemeente Boarnsterhim die de stoomfluit, afkomstig uit de Halbertsma fabrieken , liet klinken. Ze werd bijgestaan door mevrouw > Visser-Poppinga, voorzitter van Museum “Hert fan Fryslân”.
1
Inleiding van de voorzitter In de loop van dit jaar was het gelukkig mogelijk het museum weer in te richten en wel met een moderne eigentijdse uitstraling. De eerste tentoonstelling, al voor de restauratie gepland, was over de dichter J.B.Schepers (1865-1937). Aan zijn nazaten, Tresoar en de heer Tsjerk Veenstra, afgestudeerd op het werk van Schepers, was toegezegd om een tentoonstelling aan hem te wijden. Schepers woonde als kind in Grou en aan zijn werk was te zien hoe groot de indruk was die het dorp op hem had gemaakt. Natuurlijk wilde het museum “Hert fan Fryslân” een goede start maken. Het is dan ook hard werken geweest om voor de geplande datum klaar te zijn. 6 April was het dan zover en kon onder grote belangstelling de opening van de expositie “De Skatkiste fan Schepers” plaats vinden. Men was heel nieuwsgierig hoe het er na de enorme “puinhoop” uit zou zien. Grote belangstelling en waardering was er later van de ruim 80 nazaten van Schepers, die een maand later ons museum bezochten tijdens hun familiereünie. Voor lang nagenieten was echter geen tijd, want er was nog maar een deel van het museum ingericht. Er ontstonden wat problemen rond de uiteindelijke vormgeving. Daarom voelden we dringend behoefte aan een professionele deskundige en die vonden we in Dorine van de Beukel en Sijbrand Frietema de Vries. Bovendien kwam er een brainstormgroep om met meer mensen en met een betere werkverdeling verder te gaan. Ook de timmergroep werd uitgebreid en er werd een P.R.groep gevormd. Technische mensen waren er nodig omdat we nu ook audiovisuele apparatuur gebruiken. 8 Oktober, de geboortedag van Eeltsje Halbertsma, kozen we voor de opening van de tentoonstellingen “Wetter yn it Hert” en “Halbertsma yn it Hert”. Het werd een zeer geslaagde opening, waarbij wethouder De Haan de openingshandeling verrichtte. Lovende woorden sprak zij over het museum dat voor Grou een goede voorziening is voor mooi en slecht weer. Hoewel de gemeente ons niet extra geld kon geven heeft wethouder De Haan ons geweldig ondersteund. Maar nog waren we niet klaar want er moesten nog drie tentoonstellingen gerealiseerd worden. De thema’s waren al gekozen, n.l. Pronkjen, Sint Piter en Kropholler. De voorbereidingen moesten direct beginnen want de exposities moesten klaar zijn op de aankomstdag van Sint Piter. En nu kunnen we weer de route volgen (rondje door het museum) zoals we altijd gewend waren. Naast andere sponsoren waren “De Freonen” onze grote geldschieters. Zij hadden gelukkig een aardig spaarpotje om ons financieel bij te staan. Zij ondersteunden ons echter niet alleen financieel, maar hebben ons bij alle werkzaamheden geweldig geholpen. J. Visser – Poppinga
2
Verslag van de secretaris Bestuurssamenstelling op 1 januari 2013: J. Visser – Poppinga T. Kuipers H. Korf A. Tuinhout A. Wiersma – Oostra H. de Leeuw is adviseur van het bestuur.
Voorzitter Secretaris Penningmeester Vertegenwoordiger Gemeente Boarnsterhim Algemeen (uitgetreden per 16 juni)
Vertegenwoordigingen: A. Wiersma - Oostra en H. Korf vertegenwoordigen het bestuur bij de Dokumintaasje Stifting Boarnsterhim. A. Wiersma - Oostra en H. Korf bezochten vergaderingen van de Federatie van musea in Boarnsterhim. J. Visser – Poppinga en T. Kuipers hebben zitting in het bestuur van de vereniging “Freonen fan Museum De Trije Gritenijen”. De jaarvergadering van de Museumfederatie Fryslân werd bezocht door A. Wiersma – Oostra en T. Kuipers. J. Visser – Poppinga onderhield de contacten met Vera Damhuis met betrekking tot het project “Lytse Eeltsje”. De werkgroep “Hert fan Fryslân”, die is geformeerd om een toekomstvisie te ontwikkelen voor het museum, bestond uit J.A. Wuite en N. van Ginkel (Feriening fan Freonen fan Museum “De Trije Gritenijen”), A. Wiersma – Oostra, J. Visser – Poppinga, H. Korf en T. Kuipers (bestuur Stichting “De Trije Gritenijen”), M. Pragt Consulente Museumfederatie Fryslân), E. Wegman (Plattelânsprojekten Fryslân) en E. Janssen (Telengy Management & Advies). De heer Wegman had zich in 2012 uit de werkgroep teruggetrokken. Wel blijft hij beschikbaar om de werkgroep van advies te dienen. In de loop van het jaar trokken E. Janssen en M. Pragt zich terug wegens gebrek aan tijd en omdat de werkzaamheden van de werkgroep in een afrondende fase waren aangeland. Omdat N. van Ginkel statutair aftredend was als bestuurslid van de Feriening fan Freonen fan Museum “De Trije Gritenijen” verliet ook hij de werkgroep. Zijn plaats werd ingenomen door T. Okkema, Aan het einde van het jaar waren de werkzaamheden van de werkgroep beëindigd en is deze opgeheven in de vergadering van 12 november 2013. De expositie “De skatkiste fan Schepers” is inhoudelijk verzorgd T. Veenstra van Tresoar. Bij de inrichting ondervond hij veel hulp van A. Wiersma – Oostra en H. de Leeuw, die werden ondersteund door A. Wiersma. Om vorm en inhoud te geven aan de exposities na “De Skatkiste fan Schepers” werd een brainstormgroep geformeerd uit belangstellende buitenstaanders, vrijwilligers van het museum en de professionele ontwerpers Gebroeders van de Beukel (Dorine van de Beukel en Sijbrand Frietema de Vries) en Akke Miedema, Akke Huininga, Ant Wiersma, Gieneke Verhoeven, Henny de Leeuw, Jaap Goos, Jantsje Visser, Lyda Veldstra, Matheus Postma, Patricia Roeten, Rixt Kingma, Syds Wiersma en Tineke Gerber. In de periode van 1 september tot 8 oktober kregen de exposities “Wetter”, “Skipkes” en “Halbertsma” gestalte. Na opheffing van de werkgroep “Hert fan Fryslân” werd een Coördinatie Groep in het leven geroepen om de exposities “Pronkjen”, “Sint Piter” en “Kropholler” te realiseren en de verdere inrichting van het museum af te ronden. Deze groep werd gevormd door: Akke Miedema, Arnold Wuite, Dorine van de Beukel, Gieneke Verhoeven, Jantsje Visser en Tsjitse Kuipers.
3
Activiteiten: Het stichtingsbestuur kwam negen maal in reguliere vergaderingen bijeen. Daarnaast werd diverse malen in klein verband overleg gevoerd en met derden gesproken. De werkgroep “Hert fan Fryslân” vergaderde acht maal, de Brainstormgroep zes maal en de Coördinatiegroep drie maal voltallig. De Dokumintaasje Stifting Boarnsterhim voert een sluimerend bestaan. Er werden als gevolg daarvan geen bijeenkomsten bezocht. De Federatie van musea in Boarnsterhim kwam twee maal bijeen. Met het bestuur van de “Feriening Freonen fan Museum De Trije Gritenijen” vergaderde vier maal. Ant Wiersma en Henk Korf rondden de cursus “Veiligheid” van de Museumfederatie Fryslân af. De activiteiten in het museum werden ook dit jaar weer sterk beïnvloed door de werkzaamheden die in opdracht van Slart en Spoelstra notarissen werden uitgevoerd. Er moest veel werk worden om de ruimten weer op orde te brengen. Veel rommel moest worden opgeruimd, onvolkomenheden in de afwerking zijn bijgewerkt, in de voormalige Boarnsterhimzaal zijn de omtimeringen van de kolommen verwijderd en voorzetwand tegen de noord gevel geplaatst. Alle wanden en plafonds van de expositieruimtes zijn gesausd, de verlichting is opnieuw aangebracht en aangepast aan de exposities. De hal heeft een gedaanteverwisseling ondergaan. Naar het idee van Henny de Leeuw heeft de balie een meer functionele plek gekregen en is er een zitbank geplaatst. De balie en de bank zijn uitgevoerd in steigerhout naar een ontwerp van “Anders van Vorm” te Grou (Elske Kinderman), die ook verantwoordelijk is voor de huisstijl. De wanden van de hal en deuren en kozijnen zijn geschilderd in de kleuren van de huisstijl. In de hal en de museumzalen is de vloerbedekking vervangen door linoleum. De heropening van het museum met de expositie “De Skatkiste fan Schepers”, vond op feestelijke wijze en onder grote belangstelling plaats op 6 april. Er was een grote delegatie van de nazaten van Schepers aanwezig. Deze expositie was georganiseerd op verzoek van de familie Schepers en Tresoar omdat het in 2012 75 jaar geleden was dat Schepers overleed. Tengevolge van de bouwactiviteiten vond deze herdenking een jaar later plaats. Het bleek niet mogelijk om na “De Skatkiste fan Schepers” nieuwe exposities tijdig in te richten. Dit leidde tot het verlengen van “De Skatkiste fan Schepers” tot en met 31 augustus. De exposities “Wetter”, “Skipkes” en “Halbertsma” zijn onder grote tijdsdruk tot stand gekomen. Met een grote groep vrijwilligers is veel werk verzet, zoals het plaatsen van een voorzetwand, het vervaardigen c.q. verplaatsen van vitrines en kasten, het installeren en in bedrijf stellen en programmeren van multimedia, schilder- en sauswerk, het inrichten van de exposities en het aanbrengen en aanpassen van verlichting. Op 8 oktober, de geboortedag van Eeltsje Halbertsma, werd het vernieuwde museum feestelijk geopend. De talrijke aanwezigen werden in “De Boei” ontvangen, daar voorzien van koffie en thee en verwelkomd door Jantsje Visser - Poppinga . Een extra feestelijke bijdrage werd geleverd door Bennie Huisman die drie liederen van Eeltsje Halbertsma ten gehore bracht, betrekking hebbende op het water. De officiële openingshandeling werd verricht door Wethouder Hermien de Haan door een stoomfluit te laten klinken. Dit geluid refereerde aan de vroegere stoomfluit van de Halbertsma Fabrieken waar het levensritme van veel inwoners van Grou vroeger door werd bepaald. In de loop van oktober werden door de werkgroep “Hert fan Fryslân” voorbereidingen getroffen voor het tot stand brengen van de exposities “Pronkjen”, “Sint Piter” en “Kropholler”. Deze activiteit werd na 12 november overgenomen door de Coördinatie Groep. Het digitaliseren van de collectieregistratie door middel van Adlib kon niet worden afgerond als gevolg van de vele werkzaamheden. De p.c., die door L. Kamstra–Waterlander mee naar huis was genomen om de bestanden beter te rangschikken, is bij de balie teruggeplaatst. Toen bleek dat deze minder geschikt was de wedsite en het internet is de p.c. door een geschikter exemplaar vervangen. Frans Stegeman heeft hier veel werk voor verzet, samen met Paul Miedema en Storm Kraaijenhagen. De website is verzorgd door “Anders van Vorm” van Elske Kinderman–Tjepkema. 4
Over de afrekening van de kosten van energie had H. Korf weer enkele malen contact met notaris Slart. De kosten van energie worden niet meer door de gemeente Boarnsterhim aan het museum vergoed. Contacten met notaris Spoelstra omtrent rondleidingen en andere aangelegenheden met betrekking tot het Riedshûs werden onderhouden door J. Visser-Poppinga De openingstijden in januari waren van disdag tot en met zondag van 13.30 tot 17.00 uur. De toegangsprijzen waren: Volwassenen € 3,00. Kinderen 6 tot en met 12 jaar € 1,00. Groepen > 10 personen € 2,50 per persoon. Rondleiding € 10,00 Bezoekersaantallen: Freonen, genodigden en bijzonder bezoek Gasten Overige, betalende, bezoekers: -volwassenen - kinderen Totaal bezoekers: Waarvan tijdens Halbertsma- of dorpswandelingen:
2013
2012
65 235
16 30
417
236
31
8
748
290
81
--
Het museum was gesloten van 1 januari tot 6 april en van 1 september tot 8 oktober. Tentoonstellingen: 6 april tot en met 23 mei (verlengd tot en met 31 augustus) 8 oktober tot en met 31 december
De Skatkiste fan Schepers Wetter yn it Hert Skipkes Halbertsma yn it Hert
Financiële steun werd dit jaar ondervonden van “De Freonen fan Museum De Trije Gritenijen” , de Gemeente Boarnsterhim, Fûns Mid Fryslân, Rabobank Heerenveen-Grou, Wassenbergh-ClarijsFontein stichting.
5
Verslag van de conservator Aanwinsten 2013 Object: Olieverfschilderij Brolsma, Gezicht op Grou met Harnsmoune op voorgrond
Geschonken door: Nalatenschap de heer G. Boorsma Drachten
Ets Ids Wiersma Gezicht op Grou met Harnsmoune op voorgrond
idem
Ets Ids Wiersma Bootje in riet met Grou op achtergrond
idem
De Forgetten Hear Schepers Door Tsjerk Veenstra
Aankoop
De geschiedenis van het onderwijs in Grou Uitgave: Stichting Historisch Onderwijs Grou
Aankoop
Nederlands Zilver Door J. Verbeek
Mevr. A. Zijlstra – de Vries Jirnsum
It boerke of Printsjes út it dokterslibben Door T.E. Halbertsma
De heer J.D. Hoekstra Gonderange
Dit was Idaarderadeel Door gemeentebestuur Idaarderadeel
Aldheidskeamer Ulrik Botema Aldeboarn
It Gild te Grou 1776 - 1976 Door S.A. Schoustra
idem
Kop en schotel chinees porselein Vaasje rood/blauw Zoutvaatje Postzegelrolletje Sigarenknippertje Sigarettenpijpje Rammelaartje Scheerzeepkokertje Twee zilveren potloden met kokertje
Mevr. M. Parisius – Zijlstra Heerhugowaard
Ets van Pikmar met Grou op achtergrond
Bruikleen Ottema Kingma Stichting via de heer L.v.d.Kerk Wolvega
Ansichtkaarten met watersportbeelden (5 stuks)
De heer J. Weide te Grou
Afdruk van bouwtekening van Watertoren in de Schrans te Leeuwarden
Friese Modelspoor Club Leeuwarden
Diverse houten modellen, stormbal, heechhout, sleephelling e.d. gemaakt door de heer H. Hoekstra te Terherne
Nalatenschap de heer G. Postma te Grou,
Eendekorf
Vereniging “De Strampel”
Peilschaal
De heer H. Hofstra, Grou
Pensioenboekje Halbertsma fabrieken ten name van Jitze van der Meer
De heer A.D. v.d. Meer, Leeuwarden 6
Financieel overzicht van het jaar 2013
Saldo Rabobank betaalrekening Saldo Rabobank Spaarrekening
31-12-2012
31-12-2013
€ 161,44 € 12771,34 € 12609,70
€ 8063,53 € 1,66 € 8065,19
Ontvangsten Entreegelden Verhuur panelen/paspoppen Verkoop artikelen Giften (erfdeel G.Postma) Rente Subsidie Gem.Boarnsterhim, ASVB, inclusief bijdrage Verzekering Bijdrage diverse sponsoren: Fûns Mid Fryslân, Rabobank, Provinsje Fryslân, Wassenbergh-Clarijs-Fontein Fonds Bijdrage Freonen, regulier Extra bijdrage Freonen Terugontvangen B.T.W. Verkoop koffie en thee Lening van de Freonen t.b.v. herinrichting Energiekosten terug ontvangen Gem. Boarnsterhim Terugontvangen verzekering,bouwmarkt Sub totaal Uitgaven Baliekosten en vergaderkosten Telefoon en telefoonlijn bewaking Bankkosten Verzekeringen/lidmaatschappen Reiskosten Energie Sint Pietersattentie vrijwilligers Aanschaf materialen conservering en inrichting Advertentie en promotie B.T.W. Baliemedewerkster. Onderhoud en vernieuwen Alarminstallatie Licentie Adlib Exposities Algemeen en inkoop Administratiekosten Sub totaal Totaal
7
€ € € € € €
1.772 0 0 2.932 208 1.003
€
7.068
€ 12.610
€ 1.500 € 1.150 € 759 € 15 € 35.000 € 0 € 662 € 52.069
+
€ 0 € 831 € 44 € 809 € 589 € 2.400 € 135 € 0 € 253 € 0 € 596 € 41.683 € 5.726 € 157 € 3.000 € 362 € 29 € 56.614
-
€ 52.069
€ 56.614 € 8.065
Begroting voor het jaar 2014 Ontvangsten Entreegelden Verhuur panelen/paspoppen Verkoop artikelen Giften Rente Gem.Boarnsterhim/Leeuwarden, bijdr. verzekeringen Bijdrage sponsoren Bijdrage Freonen Bijdrage Freonen in deskundigheidsbevordering Terugontvangen B.T.W. Verkoop koffie en thee Subsidie Boarnsterhim/Leeuwarden, Fondsen, extra bijdrage Freonen, bijdrage uit reserve Totaal Uitgaven Baliekosten en vergaderkosten Telefoon en telefoonlijn bewaking Gas Elektra Water Bankkosten Verzekeringen/lidmaatschappen Reiskosten medewerkers Huur huisvesting Sint Pietersattentie vrijwilligers Aanschaf materialen conservering, behoud en beheer Advertentie en promotie Betaalde B.T.W. Baliemedewerkster. Onderhoud en vernieuwing t.b.v. herinrichting Adlib onderhoud en licentie Educatieve projecten Kosten wisselexposities Inkoop algemeen o.a. meubilair Deskundigheidsbevordering Totaal
8
€ € € € € € € € € € €
1.800 P.M. 150 150 50 300 P.M. 1.500 P.M. 8.600 150
€ 4.500 € 17.200 € 150 € 400 € 1.500 € 1.500 € 50 € 100 € 600 € 300 € 1 € 125 € 100 € 150 € 500 € 1.000 € 13.000 € 200 € 300 € 2.500 € 1.500 € P.M. € 17.200
