COC13.0015
Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van de Centrale Opleidingscommissie (COC) UMCG 2012. Tot de taakstelling van de Centrale Opleidingscommissie van het UMCG behoort de zorg voor 34 opleidingen, 68 (plaatsvervangend) opleiders en ruim 400 aios. Het Reguliere Overleg van de Centrale Opleidingscommissie heeft vier maal vergaderd. Het Dagelijks Bestuur van de Centrale Opleidingscommissie heeft zes maal vergaderd en heeft één maal overleg gehad met de Raad van Bestuur. Verder zijn er vier overleggen van de voorzitters van de COC’s in de Onderwijs- en Opleidingsregio Noord en Oost Nederland (OOR N&O) geweest en twee gezamenlijke overleggen van Leerhuizen en voorzitters van de COC’s in de OOR N&O Nederland. Voor informatie over functie en taken van de COC wordt u verwezen naar bijlage 1. Voor informatie over de samenstelling, zie bijlage 2. Voor de kwantitatieve gegevens aangaande het bevorderen en in stand houden van een optimaal opleidingsklimaat, zie bijlage 3. Belangrijkste activiteiten van de COC in 2012 Studiekosten aios en decentralisering gelden opleidingsfonds De Raad van Bestuur heeft er voor gekozen om de opleidingsgelden onderdeel te laten zijn van de begrotingssystematiek. 60% van de gelden worden doorgesluisd naar de afdelingen, 40% is voor overhead, gebruik skillscenter en aios cursussen. De COC heeft zich steeds op het standpunt gesteld dat verplichte studiekosten 100% moeten worden vergoed. Stafondersteuning ten behoeve van medische vervolgopleidingen In Klaar voor de Toekomst is een normering voor ondersteunend personeel afgesproken, echter hierbij is onvoldoende rekening gehouden stafondersteuning ten behoeve van de medische vervolgopleidingen. Inmiddels is toegezegd dat, wanneer de opleider legitimeert dat hij/zij formatie voor de opleiding nodig heeft, de opleider hierover afspraken kan maken met de sectordirecteur. Rol COC bij vormgeving kwaliteitsbeleid medische vervolgopleidingen De COC heeft zes kwaliteitswerkgroepen in het leven geroepen om invulling te geven aan het kwaliteitsbeleid medische vervolgopleidingen. In deze werkgroepen hebben zitting een opleider vanuit het DB COC en een (plaatsvervangend) opleider vanuit het RO COC, een aios en een medewerker van de UMCG Post Graduate School of Medicine van het Wenckebach Instituut. Met het instellen van deze werkgroepen heeft de COC de intentie de opleiders actief te betrekken bij haar activiteiten en de taken breder te verspreiden. In 2012 zijn de eerste resultaten geboekt. 1. Werkgroep Kwaliteit: Deze werkgroep beoogt dat het gebruik van de diverse kwaliteitsinstrumenten is ingebed in een meerjaren kwaliteitsbeleid van de opleiders in de COC. Deze werkgroep kan aan de slag zodra de werkgroepen Opleidingsklimaat en Visitaties hun resultaten hebben opgeleverd. 2. Werkgroep Opleidingsklimaat: Het begrip “Wat is een goed opleidingsklimaat” is uitgewerkt. De werkgroep heeft geconstateerd dat er een heleboel zaken voorwaardelijk zijn, voordat gewerkt kan worden aan het realiseren van een goed opleidingsklimaat. Daarnaast is vastgesteld dat de D-RECT gebruikt kan worden als thermometer voor het opleidingsklimaat en als startpunt voor een kwaliteitscyclus. 3. Werkgroep Docentprofessionalisering: De kaders voor docentprofessionalisering zijn gegeven door het profiel opleider/supervisor (compact competentieprofiel). Afgesproken Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012
Pagina 1
COC13.0015 is dat dit beleid geldt voor de gehele OOR N&O. Alle relevante informatie betreffende het Compacte opleidersprofiel is samengevat op een handig te bewaren plastic kaartje. Nieuwe activiteiten voor 2013: Coaching on the Job vanuit het Wenckebach Instituut en Teaching on the Run vanuit de Isala Academie. 4. Visitaties: Sinds 2009 voert de COC in samenwerking met het UMCG Post Graduate School of Medicine (PGSoM) van het Wenckebach Instituut proefvisitaties uit. Doel van proefvisitaties is goede voorbereiding te bieden op de daadwerkelijke visitatie. In 2013 zal worden bekeken op welke punten de proefvisitatie nog verbeterd kan worden. In 2012 heeft de COC in samenwerking met de PGSoM een format voor een interne opleidingsaudit ontwikkeld. Uniek aan de interne opleidingsaudit bij het UMCG is dat deze ook door de aios kan worden aangevraagd. De doelen van de interne opleidingsaudit zijn: check op de resultaten van de vorige visitatie, check op de stand van zaken implementatie opleidingsvernieuwingen, check op de werkbeleving, het genereren van tips en aanbevelingen om de beoogde veranderingen binnen de opleiding succesvol te implementeren en een continue kwaliteitscyclus genereren. In 2012 heeft de eerste interne opleidingsaudit plaatsgevonden. De nazorg op visitaties is op papier uitgewerkt. Het volgend jaar zal hier verder invulling aan worden gegeven. Het voorstel is gedaan om in het kader van de verantwoordelijkheid van de COC voor de kwaliteit van de opleidingen meer van elkaar te leren door – vertrouwelijk - de resultaten van opleidingsaudits, proefvisitaties en visitaties in het DB te bespreken. 5. Discipline overstijgend onderwijs: Het afgelopen jaar is geprobeerd inzicht te verkrijgen in de behoefte van opleiders aan (maatwerk) aios onderwijs per cluster, uitgesplitst naar de hoeveelheid potentiële deelnemers per cursus per leerjaar en is gewerkt aan een nieuw programma van aios onderwijs in de OOR N&O. Het UMCG, MZH en MCL zijn in gesprek over samenwerking. In alle drie de ziekenhuizen zijn inventarisaties uitgevoerd naar de wensen m.b.t. aios onderwijs. Dit heeft geresulteerd in de volgende top 5 aan cursussen: Timemanagement en burn-out preventie, Communicatie en samenwerking, Teach the Teacher voor aios, Active Learner cursus / inwerkprogramma nieuwe aios en Financiën / management. Verder zijn uitgangspunten geformuleerd voor de aansluiting theorie en praktijk, teneinde betere aansluiting bij de werkvloer te kunnen vinden. 6. Afstemming en uitwisseling: De voorbereidingen voor een UMCG medische vervolgopleidingsdag in januari of februari 2014 zijn gestart. Werving aios Vanuit P&O van het UMCG is het initiatief gekomen voor een arbeidsmarktcampagne voor aios. Doel van deze campagne is aios te interesseren voor een opleiding in deze regio. In 2012 heeft P&O in samenwerking met de COC en de Assistenten Vereniging nader vorm geven aan deze campagne. Er is een onderzoek gehouden onder aios en M3 studenten. Aan hen is de vraag voorgelegd wat de redenen zijn om naar Groningen te gaan. De top 3 van de antwoorden waren: de sfeer binnen de opleidingskliniek, de locatie van Groningen en de kans om aangenomen te worden op de plek van hun wens. Een treffende opmerkingen van een aios was: het is belangrijk dat er goed voor de aios wordt gezorgd. Het gaat dan over aandacht voor sfeer, inhoud en secundaire arbeidsvoorwaarden. Verder is uit het onderzoek naar voren gekomen dat de keuze voor een specialisme plaatsvindt in de coschappen fase, maar dat de keuze voor Groningen pas plaatsvindt na het arts-examen. 67% van de Groningse studenten kiest voor Groningen. De resultaten van het onderzoek worden door de voorzitter COC en directeur P&O ter hand genomen ten einde verbeteringen te realiseren. Opleidingsetalages De opleidingsetalages bepalen het imago van de opleidingen en het stevig hier op inzetten past dan ook bij de wervingscampagne voor aios. Eind 2012 staan er 52 differentiatiestages van het UMCG in de opleidingsetalage van 10 medische vervolgopleidingen. Voor het UMCG is het Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012
Pagina 2
COC13.0015 uitgangspunt dat de differentiatiestages een meerwaarde moeten hebben voor aios. De uitdaging daarbij is dat de aios in de lead zijn en dat opleidingen met elkaar concurreren. De COC vindt dat de etalage meer moet zijn dan alleen windowdressing. Een goede etalage geeft een juist en realistisch beeld van de stage en biedt de mogelijkheid de opleiding in de breedte neer te zetten. Stimulering klinisch wetenschappelijk onderzoek door aios Met het verdwijnen van de agico constructie van het NWO heeft het UMCG besloten een eigen agico constructie in het leven te roepen waarmee het mogelijk wordt gemaakt dat de opleidingsduur (incl. onderzoek) van een aios verlengd kan worden met 2 jaar. Aios met een sterke onderzoeksambitie (en talent!) kunnen van deze regeling gebruik maken. Daarnaast is voor succesvolle gepromoveerde aios (vaak via het MD/PhD programma) het Mandema stipendium uitgebreid met de mogelijkheid van een deeltijd (0.2) postdoc aanstelling tijdens de opleiding. De uitbreiding van het Mandema stipendium is bestemd voor excellente gepromoveerde aios en bedoeld ter stimulering van het wetenschappelijk onderzoek en het behouden van mensen met talent. Healthy Ageing(HA) Met opleiders en aios is van gedachten gewisseld over het thema HA. Belangrijk is dat de opleidingen met dit thema aan de slag gaan. Aios moeten goed voorbereid zijn op contacten met een toenemend aantal oudere patiënten en met steeds meer complexe patiënten. HA is een levensloop vraagstuk. Belangrijke uitdagingen voor de nieuwe generatie artsen zijn: - Hoe kunnen we de gezondheidszorg op peil houden in de veranderende maatschappij; - Hoe kunnen we bijdragen aan een gezondere leefstijl van mensen. Het UMCG loopt voorop met nieuw beleid op het gebied van HA. In 2013 wordt dit thema verder uitgewerkt voor de medische vervolgopleidingen. Kwaliteit en Patiëntveiligheid De COC is samen met de PGSoM gestart is met nadenken over hoe dit thema vorm kan krijgen binnen de opleidingen. Het is belangrijk dat kwaliteit en patiëntveiligheid als een rode draad door de opleidingen lopen. Daartoe heeft de prodecaan onderwijs en opleiding aan prof. dr. E. Heineman gevraagd om samen met PGSoM voor alle aios in het UMCG een onderwijslijn te ontwikkelen. Mentoring voor nieuwe (plaatsvervangend) opleiders Het UMCG heeft de kwaliteit van haar medische vervolgopleidingen hoog in het vaandel en derhalve is de COC van plan om vanaf 2013 een mentoring systeem voor nieuwe (plaatsvervangend) opleiders te introduceren. Een ervaren opleider van een andere specialisme treedt op als mentor. En om de nieuwe opleider enigszins wegwijs te maken in de veelheid aan informatie rondom de medische vervolgopleidingen, wordt door de COC op de website van de Onderwijs- en OpleidingsRegio (OOR) Noord & Oost hiervoor een plek ingeruimd. Op deze plek worden de links naar vooral algemene informatie bij elkaar gezet. Overige agendapunten in 2012 Behalve de bovengenoemde activiteiten hebben ook de volgende onderwerpen op de agenda gestaan: - Verhuiskostenvergoeding aios - EPD - De ziekenhuisarts.
Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012
Pagina 3
COC13.0015
Jaarplan Centrale Opleidingscommissie UMCG 2013 De COC gaat in 2013 verder invulling geven aan haar rol als regisseur van de medische vervolgopleidingen, o.a. door systematisch verder te werken aan de kwaliteit van de vervolgopleidingen. De geplande doelen staan niet op zichzelf, maar zijn een vervolg van de al in 2012 ingezette acties. Voor 2013 heeft de COC het volgende jaarplan geformuleerd: Nr.
Geplande doelen
Geplande acties
Geplande resultaten
1
Kwaliteitsbeleid medische vervolgopleidingen
6 werkgroepen gaan aan de slag: kwaliteit opleidingsklimaat Docentprofessionalisering visitaties
Invulling geven aan bewaken opleidingsklimaat Evalueren proefvisitatie en interne opleidingsaudit. Aan de slag met nazorg visitaties. Aios onderwijs i.s.m. MZH en MCL en aansluiting theorie en praktijk. Opleidingsdag Evenredige verdeling van Medio de gelden. 2013
discipline overstijgend onderwijs afstemming/ uitwisseling 2
3
4 5
Evalueren decentralisatie gelden opleidingsfonds. Healthy Ageing
Evalueren
Kwaliteit & Patiëntveiligheid Mentoringsysteem voor nieuwe opleiders
Verder uitwerken thema
Geplande einddatum Eind 2013
Eind 2013
Thema verder uitwerken
Thema een plek geven in de verschillende medische vervolgopleidingen Ontwikkelen leerlijn
Introductie mentoring systeem en nagaan welke algemene informatie centraal beschikbaar kan zijn.
Plek op de OOR N&O website waar nieuwe opleiders informatie kunnen vinden. Start mentoring systeem.
Eind 2013
Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012
Eind 2013
Pagina 4
COC13.0015
Bijlage 1 Functie en taken Binnen het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) is sinds juni 1991 een Centrale Opleidingscommissie actief, de COC UMCG. Het doel van de commissie is het bevorderen en in stand houden van een optimaal opleidingsklimaat in het ziekenhuis. De commissie streeft dit doel na door het: - signaleren van ontwikkelingen die het opleidingsklimaat kunnen beïnvloeden - adviseren bij de voorbereidingen van visitaties - verlenen van voor- en nazorg bij visitaties - bewaken van de kwaliteit in algemene zin van de in het UMCG aanwezige opleidingen - overleggen over algemene en specifieke opleidingsaangelegenheden - bevorderen van kennisuitwisseling rond de medische vervolgopleidingen - bespreken van algemene belangen van de aios en van kritiekpunten van de zijde van opleiders en aios - bemiddelen bij geschillen tussen aios en opleider en zo nodig voorzien in mediation - participeren in regionaal overleg over medische vervolgopleidingen. De commissie treedt bij de uitvoering van haar (bemiddelings)taken niet in de relatie werkgeverwerknemer. De commissie adviseert de Raad van Bestuur gevraagd en ongevraagd over zaken die de medische vervolgopleidingen, de klinisch technologische vervolgopleidingen, de tandheelkundige vervolgopleidingen en de huisartsopleiding betreffen.
Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012
Pagina 5
COC13.0015
Bijlage 2 Samenstelling De Centrale Opleidingscommissie UMCG kent een Regulier Overleg en een Dagelijks Bestuur. De leden van het Regulier Overleg zijn de opleiders en plaatsvervangend opleiders en de aios van de vervolgopleidingen die vallen onder de taakstelling van de COC. Voorts worden voor dit overleg uitgenodigd alle aios en de (plaatsvervangend) opleiders van de overige medische vervolgopleidingen. Het Dagelijk Bestuur van de commissie bestaat uit vertegenwoordigers van de opleiders en de aios, de pro-decaan onderwijs en opleiding en een adviseur. Bij de samenstelling van het Dagelijks Bestuur is rekening gehouden met de invalshoeken beschouwend, snijdend, ondersteunend, klinisch technologisch, kaakchirurgie/dento maxillaire orthopedie en huisartsgeneeskunde. In 2012 was de samenstelling van de commissie als volgt: Leden opleiders: Prof.dr. L.G.M. de Bont, opleider Mondziekten en Kaakchirurgie (voorzitter, tot 1 oktober 2012) Mr.dr. A.A.E. Verhagen, opleider Kindergeneeskunde (vice-voorzitter tot 1 oktober 2012 en voorzitter van 1 oktober 2012) Prof.dr. H.J. ten Duis, opleider Heelkunde (tot 1 april 2012) Dr. R.J. van Ginkel, plaatsvervangend opleider Heelkunde (vanaf 1 april 2012) Dr. J.G.W. Kosterink, opleider Ziekenhuisfarmacie Prof.dr. M.P. van den Berg, opleider Cardiologie (tot 1 oktober 2012) Prof.dr. P.M.N. Werker, opleider Plastische Chirurgie Dr. J.K.G. Wietasch, opleider Anesthesiologie Dr. F. Baarveld, hoofd Huisartsopleiding (tot 1 april 2012) Mw. prof.dr. M.J.E. Mourits, opleider Obstetrie & Gynaecologie (vanaf 1 januari 2012, vicevoorzitter vanaf 1 oktober 2012)
Leden arts-assistent: Drs. J.K. Reininga, aios Kindergeneeskunde (tot 1 juni 2012) Mw. Dr. E.T. Liem, aios Kindergeneeskunde (vanaf 1 juni 2012) Mw. Drs. M.A. Kaijser, aios Heelkunde (tot 1 mei 2012) Dr. M. Raber, aios Heelkunde (vanaf 1 mei 2012) Mw. M.H.A. Selten, aios Kaakchirurgie (tot 1 september 2012) Mw. Drs. J.I. Kamstra, aios Kaakchirurgie (vanaf 1 september 2012) Ir. R.G.J. Kierkels, klinisch fysicus i.o. Dr. N.A. Bakker, aios Neurochirurgie (tot 1 mei 2012) Mw. Drs. M. van der Vusse, aios Medische Microbiologie Drs. A. Konijn, aios Anesthesiologie Lid namens Raad van Bestuur: Prof.dr. J.C.C. Borleffs, pro-decaan onderwijs en opleiding Adviseur: Drs. A.K. Meininger, projectmanager Wenckebach Instituut Secretaris: Mw. M. Grave-de Jonge, stafmedewerker Wenckebach Instituut
Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012
Pagina 6
COC13.0015
Bijlage 3 Activiteiten van de COC in 2012 m.b.t. het opleidingsklimaat Aantal keer dat de COC heeft bemiddeld bij een geschil tussen een AIOS en een opleider: 3. Kwantitatieve gegevens over de inzet van kwaliteitsinstrumenten Proefvisitatie: gedaan bij 3 opleidingen. Interne opleidingsaudit: gedaan bij één opleiding. D-RECT: afgenomen bij 11 opleidingen 360 graden plus: afgenomen bij 11 afdelingen
Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2012
Pagina 7