Centrale Opleidingscommissie Jaarverslag 2013
mca.nl
Het Centraal College Medische Specialismen Kaderbesluit 2011
A.1. Begripsbepaling
2. De centrale opleidingscommissie is
Centrale opleidingscommissie: een in iedere
samengesteld uit:
opleidingsinrichting aanwezig overlegorgaan
a. de opleider - of een ander lid - van elke
ter handhaving en bevordering van een optimaal opleidingsklimaat;
afzonderlijke opleidingsgroep in de opleidingsinrichting; b. een lid van de raad van bestuur of directie
C.11. Centrale opleidingscommissie
van de opleidingsinrichting; c. ten minste twee vertegenwoordigers van
1. De centrale opleidingscommissie fungeert als overlegorgaan ter handhaving en
de in de opleidingsinrichting aanwezig zijnde aios;
bevordering van een gunstig en veilig
d. een vertegenwoordiging van de niet
opleidingsklimaat en heeft daartoe de
voor de opleiding erkende medische
volgende taken:
specialismen.
a. het bevorderen van de samenwerking tussen de verschillende medisch
3. De centrale opleidingscommissie stelt een
specialistische opleidingen;
reglement van orde vast waarin in ieder geval is
b. het voorbereiden op visitaties;
geregeld dat:
c. het bespreken van de belangen van de
a. uit haar midden een voorzitter en een
aios; d. het bespreken van kritiekpunten van de zijde van opleiders en aios; e. het bemiddelen bij geschillen als bedoeld
secretaris worden gekozen; b. ten minste vier maal per jaar wordt vergaderd; c. de vergaderingen worden genotuleerd.
in de Regeling; f. het jaarlijks opstellen van een jaarverslag over de opleidingsactiviteiten gedurende het kalenderjaar; g. het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de in de opleidingsinrichting aanwezige opleidingen; h. het overleggen over algemene en specifieke opleidingsaangelegenheden.
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
3
Inhoudsopgave
Voorwoord ............................................................................................................................................................................................. 5 Inleiding ................................................................................................................................................................................................... 6 Ontwikkelingen 2013 A. Algemeen ...................................................................................................................................................................................... 8 B. Kwaliteitszorg medische vervolgopleingen ..................................................................................................... 14 C. Opleiding tot basisarts ...................................................................................................................................................... 18 D. (Medisch) specialistische opleidingen ................................................................................................................. 27 Bijlagen 1. Leden Centrale Opleidingscommissie ................................................................................................................ 42 2. Co-assistenten- en masterfasebegeleiders ..................................................................................................... 44 3. (Plaatsvervangend) opleider ....................................................................................................................................... 45 4. Discipline overstijgend onderwijs ........................................................................................................................... 47 5. Erkende medisch specialistische erkende opleidingen ....................................................................... 49 6. Klinische conferenties ....................................................................................................................................................... 50 7. Centrale necrologiebespreking ................................................................................................................................. 52 8. Financieel overzicht co-assistentenonderwijs ................................................................................................ 53 9. Kleurenkaart D-rect ............................................................................................................................................................. 54
4
Voorwoord
Voor u ligt het achtste jaarverslag dat de
Terugkijkend op het jaar 2013 zijn wij
Centrale Opleidingscommissie u aanbiedt,
van mening dat het een leerzaam jaar is
dit jaar voor het eerst in digitale vorm.
geweest en dat de Centrale Opleidings-
Uiteraard blijft voor visitaties een papieren
commissie zich met enthousiasme en veel
versie hiervan beschikbaar. Dit verslag
ambities bezig heeft gehouden met de
over het jaar 2013 geeft de belangrijkste
diverse opleidingstaken binnen Medisch
ontwikkelingen op het gebied van medi-
Centrum Alkmaar.
sche opleidingen en onderwijs in Medisch Centrum Alkmaar weer. De Centrale Op-
Opleiden, onderwijs en onderzoek
leidingscommissie levert een belangrijke
kunnen niet worden verzorgd door een
bijdrage aan deze ontwikkelingen.
enkeling of de individuele opleider, cruciaal is en blijft een positief leerklimaat
In 2013 is er op het gebied van oplei-
en dat vraagt iets van elke medewerker
ding, onderwijs & onderzoek in Medisch
van Medisch Centrum Alkmaar. Daarom
Centrum Alkmaar weer veel gebeurd,
willen we ook dit jaar, en op deze plaats,
waaronder: werkconferentie voor leden
iedereen bedanken die op enigerlei wijze
van opleidingsteams, introductiepro-
heeft bijgedragen aan de optimalisering
gramma voor a(n)ios, opleidingsvisitaties,
van het opleidingsklimaat in Medisch Cen-
het aios-opleidersymposium en de uitrol
trum Alkmaar.
van de IQradar-mv, het integrale kwaliteitssysteem, ontwikkeld door de werkgroep
Hermien Schreurs, chirurg,
kwaliteit. Daarnaast werden voorbereidin-
voorzitter Centrale Opleidingscommissie
gen getroffen voor de bestuurswissel die in januari 2014 plaatsvindt.
Betsy van Soelen, specialist ouderen geneeskunde,
Steeds meer oudste co’s en semi-artsen
directeur Foreest Medical School a.i.
weten Medisch Centrum Alkmaar te vinden. Dat zij ons waarderen is duidelijk, dat wij hen ook waarderen blijkt uit het feit dat veel van hen aansluitend een functie krijgt als anios, arts-onderzoeker of aios in onze kliniek.
Foreest Medical School
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
5
Inleiding
Medisch Centrum Alkmaar (MCA) heeft een lange traditie in het opleiden van artsen en medisch specialisten. Door de veelheid van opleidingen, de grote aantallen artsassistenten in opleiding tot medisch specialist (aios) en co-assistenten is er een duidelijk opleidingsklimaat, waarin de mogelijkheid voor multidisciplinair overleg en aandacht voor opleidingsaspecten goed zijn gewaarborgd.
De Centrale Opleidingscommissie (COc)
• opleiders van ziekenhuisfarmacie,
vervult een centrale rol op het gebied
klinische chemie, klinische fysica en GZ-
van onderwijs en de (vervolg)-opleiding
psychologie,
van basisartsen, medisch specialisten en overige professionals in de zorg, zoals o.a. ziekenhuisapotheker, klinisch chemicus,
• vertegenwoordigers van disciplines welke de ambitie hebben in de (nabije) toekomst te gaan opleiden,
GZ-psycholoog en klinisch fysicus. Tot
• co-assistentenbegeleiders,
de kerntaken van de COc behoren:
• één lid van de raad van bestuur,
het bewaken van de kwaliteit van de
• één vertegenwoordiger van het
opleidingen en het opleidingsklimaat, het ondersteunen bij visitaties, het
stafbestuur, • twee vertegenwoordigers van de
bevorderen van kennisuitwisseling en
Vereniging Arts-assistenten Alkmaar
het bemiddelen bij geschillen tussen
(VAA),
aios en opleiders. Verder heeft de COc
• directeur Foreest Medical School.
een informerende rol over de vereiste opleidingsveranderingen en stimuleert zij
De COc heeft een Reglement van Orde en
kennis- en ervaringsuitwisseling op lokaal
een huishoudelijk reglement vastgesteld.
en regionaal niveau tussen opleidingen
Minimaal vier keer per jaar is er een
en opleiders.
plenaire vergadering van de voltallige commissie. In de regel is dat op de eerste
De COc is breed samengesteld en bestaat
woensdag van elk kwartaal van 9.00 tot
uit:
10.30 uur.
• opleiders en plaatsvervangend
6
opleiders van de medisch
Sinds 2005 is een dagelijks bestuur
specialistische disciplines (RGS-erkend),
geformeerd. Dit bestuur heeft tot doel het
voorbereiden van vergaderingen van de COc, het behandelen van voorkomende opleidingsgerelateerde zaken, het begeleiden van visitaties e.d. Er is een vergaderfrequentie van één keer per maand. De huidige samenstelling van het dagelijkse bestuur van de COc is als volgt: • voorzitter • secretaris • voorzitter stafbestuur • lid raad van bestuur • vertegenwoordiger van de Vereniging Arts-assistenten Alkmaar • directeur Foreest Medical School
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
7
Ontwikkelingen 2013
A. Algemeen
multisource feedback in residency training’ door Caroline Buis
Samenstelling De COc bestond uit 63 leden van
De volgende besluiten werden genomen
verschillende disciplines. Voor een
door de commissie:
overzicht van de namen van alle leden
• Vaststellen jaarverslag 2012
wordt u verwezen naar de eerste bijlage
• Vaststellen procedure proefvisitaties
van dit jaarverslag.
• Vaststellen vernieuwde procedure
Plenaire vergaderingen
• Vaststellen vernieuwd opleiderscontract
De COc heeft in 2013 vier keer vergaderd,
• Benoeming nieuwe voorzitter en
geschillen
op 9 januari, 3 april, 3 juli en 2 oktober.
secretaris COc
Belangrijke onderwerpen in deze vergaderingen waren o.a.: visitatie-
Dagelijks bestuur COc
uitkomsten, opleidingsfaciliteiten
In het jaar 2013 kwam het dagelijks
in het nieuw te bouwen RTIC,
bestuur zes keer bijeen voor een
proefvisitaties, aios-opleidersymposium,
vergadering. Daarnaast waren nog aparte
wetenschapsbeleid, kwaliteitsbeleid,
overleggen met verschillende disciplines
docentprofessionalisering, D-rect
over opleidingszaken zoals: uitkomsten
kleurenkaart, moreel beraad,
van visitaties, voorbereidingen van
communicatietraining rondom het
visitaties, verdelingvraagstukken van aios
levenseinde en het voorbereiden van de
binnen de regio en voortgang opleiding.
bestuurswisseling in 2014. Wilfried Hack Er waren presentaties over:
Op 27 juni 2013 is onverwacht Wilfried
• ‘Nieuwbouw RTIC’ door Peter
Hack overleden. Hij was een toegewijd
Schraverus en Nico Appel • ‘Simulatie-onderwijs’ door Barbara
kinderarts, wetenschapper en opleider. Hij was sinds 1991 aan MCA verbonden.
Schout • ‘Werkgroep kwaliteit, stand van zaken’ door Arja Zwirs • ‘Towards a more effective use of
8
Wilfried Hack specialiseerde zich na zijn opleiding in het OLVG tot neonatoloog. Na zijn overstap naar Alkmaar gaf hij
gestalte aan een state-of-the-art couveuse-
samenstelling: Frank Stam (voorzitter),
afdeling in MCA. Gaandeweg verschoof
Marina Eckenhausen, Nathalie Kraakman,
zijn interesse naar de nefro-urologie,
Dick Koster en Ben Tomlow (VAA).
waarin hij een grote deskundigheid ontwikkelde. Een van zijn speerpunten
Werkgroep Wetenschap
was wetenschappelijk onderzoek. Naast
Deze werkgroep brengt gevraagd en
zijn proefschrift ‘Percutaneous radial
ongevraagd advies uit aan de raad
cannulation in newborn infants’ verzorgde
van bestuur, stafbestuur en COc over
hij meer dan zeventig publicaties in
verbetering van het onderzoeksklimaat in
toonaangevende tijdschriften. Een groot
MCA en de uitvoering van het betreffende
deel ervan ging over verschillende
beleid. Daarnaast treden de leden
aspecten van de niet-ingedaalde testikel.
op als coach, begeleider of adviseur voor onderzoekers met vragen over
Met veel enthousiasme begeleidde hij
wetenschappelijk onderzoek. Verder is de
promovendi. Hij stond aan de wieg van vijf
groep actief betrokken bij de organisatie
proefschriften. Met zijn gestructureerde
van wetenschappelijke scholing van
manier van werken was hij als opleider
basisartsen en aios.
een rolmodel voor de arts-assistenten. In MCA is de nadruk bij wetenschappelijk Wilfried Hack is 59 jaar geworden.
onderzoek meer komen te liggen op beheer, veiligheid en toetsing. Er wordt
Werkgroep arbeidszaken a(n)ios
nauwkeuriger gekeken naar de wijze
De werkgroep arbeidszaken a(n)ios
waarop in MCA met de regels voor good
vergaderde twee keer in 2013. De
clinical practice (GCP) wordt omgegaan bij
onderwerpen die hierbij aan de orde
investigator initiated onderzoek. De wet-
kwamen zijn onder andere: parttime
en regelgeving wordt steeds omvangrijker
werken, consignatiediensten, roosters bij
en gecompliceerder, waardoor het
parttime aanstelling, handhaving van het
moeilijker en arbeidsintensiever wordt om
persoonlijk budget voor aios ten tijde van
alle regels steeds correct toe te passen.
bezuinigingen en vervanging
Om goede naleving van de GCP-regels te
roosterprogramma door Harmony. De
bevorderen zijn de voorwaarden strikter
werkgroep had de volgende
geworden. Zo dienen hoofdonderzoekers
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
9
Ontwikkelingen 2013
in MCA voortaan te beschikken over
heeft de Centrale Opleidingscommissie
een erkend certificaat van een met goed
geadviseerd een verzoek te doen aan
gevolg afgelegd GCP-examen. Bureau
de raad van bestuur, om de hoogte
wetenschap maakt in samenwerking
van het persoonsgebonden budget
met collega’s van andere STZ-
te handhaven op het niveau van het
opleidingsziekenhuizen het volgen van
Handboek 2012, in ieder geval totdat
een GCP-training mogelijk.
de tarieven tot het niveau van 2008 zijn gezakt. De raad van bestuur heeft dit
Werkgroep opleidingsfonds Deze werkgroep werd formeel
advies overgenomen en bekrachtigd. • subsidieregeling zorgopleidingen 1e en
ingesteld door de raad van bestuur. Het
2e tranche. Deze regeling is vervallen
voorzitterschap is in handen van Jan Hein
per 1 januari 2013. Bekostiging van de
Cornel, daarnaast zijn Errol Landbrug,
opleidingen vindt sindsdien plaats
Bart Burger, Casper de Graaff, Peter Blank,
via de beschikbaarheidsbijdrage. Het
Marina Eckenhausen en Marjan Verbart
Handboek Opleidingsfonds
lid van de werkgroep. In 2013 is de
is aangepast aan de hieruit
werkgroep twee keer bijeengekomen. De
voortvloeiende wijzigingen in de wet-
volgende onderwerpen zijn besproken:
en regelgeving.
• de verantwoording 2012 van het opleidingsfonds. Het resultaat is
Voor de volledige uitwerking van
positief: de uitval van aios was lager dan
veranderde wet- en regelgeving en
verwacht.
overige aanpassingen wordt u verwezen
• de gemiddelde vergoedingen per aios.
naar het Handboek Opleidingsfonds 2014.
Deze zijn in 2012 onder de begroting gebleven voor alle regelingen. • het ‘lenteakkoord’. Er zijn forse
10
Participatie regionale netwerken MCA functioneert voor de medische
bezuinigingen aangekondigd
basisopleiding en medische
voor de medisch specialistische
vervolgopleiding in twee OOR’s (VUmc
vervolgopleidingen. Onderdeel
en AMC). Op diverse niveaus vinden
daarvan is dat de komende jaren op
regelmatig overleggen plaats. Binnen
de tarieven een staffelkorting wordt
het OOR VUmc (OZON) participeert
toegepast van 11,25%. De werkgroep
MCA in de regionale Centrale
Opleidingscommissie (rCOc). De
In MCA is de METC Noord-Holland Noord
rCOc heeft als doel het optimaliseren
(samenwerking diverse instellingen in de
van de kwaliteit van de medische
regio) gehuisvest. Het secretariaat van
vervolgopleidingen binnen het VUmc-
deze METC is ondergebracht bij Foreest
OOR-OZON. Zij adviseert het Dagelijks
Medical School.
Bestuur (DB-OOR) gevraagd en ongevraagd ten behoeve van regionale
Werkconferenties
profilering en kennisdeling. De rCOc komt
Op 28 maart 2013 werd een
vier keer per jaar bijeen. In 2013 zijn de
werkconferentie door en voor de leden
volgende onderwerpen besproken:
van de COc georganiseerd. De titel van
• schakeljaar master geneeskunde
deze werkconferentie was ‘De virtuele
• discipline overstijgend onderwijs
ruimte erbij …!’ Doel was het leren
• alliantie VUmc en AMC
omgaan met videoconferencing en de
• project Dappere Dokters
verschillende aspecten die bij deze
• D-rect kleurenkaart
manier van overleg komen kijken. Het
• toegang VU-bibliotheek
dagprogramma zag er als volgt uit:
• flexibilisering opleidingsduur vervolgopleidingen • OOR-conferentie
Een tweede werkconferentie vond plaats op 23 mei 2013 met als titel ‘Samenwerken en opleiden in de praktijk’.
13.00
Ontvangst (met broodjes)
14.30 Demonstraties
13.30 Introductie
- Vergaderen
- Wat is online vergaderen/
online lesgeven?
- Verschillende videoconferentie-systemen
- Online privacy
13.50 Online lesgeven Didactische aspecten 14.10 Toekomstperspectief
- Lesgeven
15.00 Thee 15.15 Werkgroepen (om 16.00 uur wisselen) I. Oefenen in online vergaderen II. Oefenen in online lesgeven 17.00 Afsluiting
- Begeleiden van de aios
- Coaching op afstand
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
11
Ontwikkelingen 2013
Omdat opleiden veel talent vergt op
Medische bibliotheek
het gebied van samenwerking werden
De medische bibliotheek maakt deel
deelnemers uitgedaagd om middels een
uit van Foreest Medical School en is het
actieve werkvorm de samenwerking te
expertisecentrum in het toegankelijk
bevorderen. Het programma zag er als
maken van wetenschappelijke
volgt uit:
informatiebronnen. Een deel van de collectie is digitaal beschikbaar. De digitale bibliotheek stelt de gebruikers in staat informatie 24 uur per dag te raadplegen. Daarmee wordt voldaan aan de eisen die aan de instelling worden
12.30 Ontvangst
14.45 Intercollegiaal samenwerken en opleiden in de praktijk
13.00 Het concept “Samenwerken en opleiden in de praktijk”
dr. Joost van den Aardweg, longarts - opleider
dr. Frank Stam, internist – opleider en voorzitter COc
15.30 Aios en opleider samenwerken en opleiden in
13.15 Regionaal samenwerken en
de praktijk
opleiden in de praktijk
dr. Han van den Brand, chirurg
dr. Hermien Schreurs, chirurg –
– opleider SEH
opleider 16.15 De aios – dilemma’s bij 14.00 Interprofessioneel
samenwerken en opleiden in
samenwerken en opleiden in
de praktijk
de praktijk
drs. Caroline Buis, coach/
dr. Albert Adriaanse,
vertrouwenspersoon
gynaecoloog - opleider 17.00 Afsluiting
12
gesteld door het Kaderbesluit CCMS.
ClinicalKey De bibliotheek biedt sinds december
Trends
2013 toegang aan tot ClinicalKey.
In 2013 is het gebruik van mobiele
ClinicalKey is een uitbreiding van het
apparatuur om de digitale bibliotheek te
bestaande abonnement op MDConsult.
raadplegen met 173% gestegen!
Naast meer dan 1.000 medische boeken en 500 toonaangevende tijdschriften
Enkele cijfers
van Elsevier, bevat ClinicalKey ook richtlijnen, patiënteninformatie en
Bezoeken digitale bibliotheek
2013
2012
geneesmiddeleninformatie uit Clinical
12.510
12.338
Pharmacology. Bovendien zijn in
Kopie aanvragen van artikelen
1.257
956
Ondersteuning bij searches Uitleningen boeken
35
38
621
504
ClinicalKey miljoenen afbeeldingen en video’s te vinden. Linkresolver Gebruikers kunnen nu met behulp van de Linkresolver, voordat zij een artikel aanvragen, controleren of MGG toegang
Top 3 van meest geraadpleegde bronnen binnen de digitale bibliotheek: 2013 UpToDate Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
2012 UpToDate Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde New England Journal Access Medicine of Medicine e-books (o.a. Harrison)
heeft via eigen abonnementen. De Linkresolver is ook geïnstalleerd in de verschillende databases zoals UpToDate, ClinincalKey, Cochrane. Ook handig is dat sinds 2013 de abonnementen zichtbaar zijn in Google Scholar. CAT (Critical Appraisal of a Topic) Ten behoeve van het CAT onderwijs is een stappenplan en een formulier ontwikkeld om stapsgewijs een CAT te maken.
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
13
Ontwikkelingen 2013
B. Kwaliteitzorg medische
Interne Kwaliteitsradar voor de medische
vervolgopleidingen
vervolgopleidingen ( IQradar-mv ) De werkgroep heeft zich voornamelijk
Met het inwerkingtreden van het
bezig gehouden met de vraag ‘hoe
Kaderbesluit en de specifieke besluiten
houden we controle op het doorlopen
per 1 januari 2011 startte de implementatie
van de kwaliteitscyclus zonder het
van de modernisering van de medische
overzicht te verliezen?’ En bij voorkeur:
vervolgopleidingen. De Centrale
‘hoe kunnen we in een oogopslag zien
Opleidingscommissie (COc) kreeg hierin
hoe we ervoor staan in het oerwoud van
de regierol toebedeeld.
kwaliteitsindicatoren en –instrumenten?’ Op welke aspecten moeten we verbeteren
Om recht te doen aan het belang van het
en hoe borgen we dat?
bewaken en borgen van de kwaliteit van de medische vervolgopleidingen heeft de
Na een verkennings- en ontwikkelingsfase
COc begin 2012 de werkgroep Kwaliteit
in 2012 heeft bovenstaande in 2013
in het leven geroepen met een extern
geresulteerd in een integraal intern
aangetrokken projectleider voor de duur
kwaliteitssysteem: de IQradar-mv. Ankers
van twee jaar.
voor dit systeem zijn: • het conceptueel kader van de
In 2013 waren de leden van de werkgroep
Samenwerkende Topklinische
Kwaliteit: Michael Klemt-Kropp, Frank
ziekenhuizen (STZ). Daarin wordt de
Stam, Hermien Schreurs, Robbert Boer,
samenhang tussen de verschillende
Nicole van Gerven, Michelle Gompelman,
organisatieniveaus (strategisch-
Ben Tomlow, Jolanda de Koning-Prins, en
tactisch-operationeel) van een
Arja Zwirs. In totaal is de groep in 2013 vier keer bijeengekomen in wisselende samenstelling.
opleidingsziekenhuis weergegeven; • de CBOG-eindrapportage van de projectgroep Kwaliteitsindicatoren (2008): ‘rapport Scherpbier’ genoemd;
Prof. dr. A. Scherpbier is vanaf de eerste gedachtevorming benaderd en betrokken bij het ontwikkelingsproces.
14
• De kwaliteitsradar van MCA, gebruikt bij managementevaluaties (basisvorm).
Het systeem verbindt het strategische
Op tactisch (COc) en strategisch (RvB/
niveau (RvB/Staf) via het tactisch niveau
staf) niveau kan de IQradar-mv gebruikt
(COc) naar het operationeel niveau
worden als beleids- of sturingsinstrument
(disciplines) en andersom. Een dynamisch
om ziekenhuisbreed kwaliteitsitems te
geheel van in elkaar grijpende processen
prioriteren. Ook kunnen wijzigingen
ter bewaking en bevordering van de
of veranderingen centraal worden
kwaliteit van de vervolgopleidingen.
ingevoerd. Zo zijn in 2013 de nieuwste eisen van de RGS ten aanzien van
Alle niveaus kunnen met hun IQradar-
docentprofessionalisering (permanente
mv de kwaliteit van de eigen medische
didactische educatie) en zorg voor minder
vervolgopleiding(en) langs een meetlat
presterende aios direct opgenomen in de
van indicatoren – voornamelijk ontleend
IQradar-mv.
aan rapport Scherpbier – leggen en evaluatie-instrumenten inzetten. Het
Ontwikkeling
unieke van het systeem is dat het verder
De IQradar-mv bestaat uit drie
gaat dan vinken en processen. Het nodigt
onderdelen; raad van bestuur/stafbestuur,
uit tot het aanbrengen en bijhouden van
COc en een deel voor de disciplines.
kwaliteitsverhogende aanpassingen,
Dit laatste deel bestaat vervolgens uit
de gebruiker operationaliseert eigen
drie domeinen; inhoud opleiding,
(kwaliteits)processen en krijgt vervolgens
samenwerking opleiders/supervisoren en
overzicht en feedback op zijn handelen.
a(n)ios. In 2013 is de ontwikkeling ervan voortgezet. Er is op alle onderdelen van
Bij systematisch en structureel gebruik
de radar een 0.0 versie ontwikkeld en
van de IQradar-mv impliceert de PDCA
proefgedraaid. Deze zijn bijgesteld en
cyclus, als vanzelfsprekend. Het systeem
ontwikkeld tot versie 1.0. De IQradar-
ondervangt alle activiteiten die op het
mv over de inhoud van de opleiding
gebied van kwaliteit van de medische
(disciplines) is ook proefgedraaid in Vie
vervolgopleidingen plaatsvinden. Het kan
Curie (Noord Limburg).
op elk niveau worden gebruikt als: • Zelfevaluatietool: ‘Zeggen wat je doet’ • Actietool: inzetten van verbeteracties. ‘Doen wat je zegt’
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
15
Ontwikkelingen 2013
Werkwijze
die gaan over regionale en landelijke
IQradar-mv voor de Centrale
activiteiten en afstemming in dit kader.
Opleidingscommissie
De rol en verantwoordelijkheden
In 2013 is de 0.0 versie van de COc
die dit strategische niveau intern
IQradar-mv ingevuld door de directeur
speelt in de kwaliteit van medische
leerhuis als lid van de COc. Deze versie is
vervolgopleidingen is niet beschreven.
bijgesteld en tot versie 1.0 ontwikkeld, die
Daarom is voor de ontwikkeling van deze
in 2014 afgenomen wordt. Eigenaar van
radar gebruik gemaakt van bestaande
het document is de COc.
interne documenten inzake de rol en verantwoordelijkheid van raad van
IQradar-mv voor de disciplines
bestuur en medische staf. Er is gewerkt
De IQradar-mv voor de disciplines is in
aan het formuleren van een eigen set
2013 ontwikkeld voor het domein ‘inhoud
kwaliteitsitems (versie 0.0) op dit niveau,
van de opleiding‘ en proefgedraaid
welke is voorgelegd aan de raad van
bij drie disciplines: chirurgie, MDL en
bestuur.
interne geneeskunde. Na deze pilot is hij bijgesteld en ontwikkeld tot versie
Exposure
1.0. Deze versie is uitgezet bij de
De IQradar-mv wordt ook buiten MCA
disciplines urologie, geriatrie, orthopedie
met enthousiasme ontvangen. Ziekenhuis
en spoedeisende geneeskunde. Het
Vie Curie in Limburg is in 2013 begonnen
invullen door de disciplines wordt
met de implementatie van de IQradar-
ondersteund door de projectleider
mv. Het wordt gezien als hulpmiddel om
en opleidingscoördinator FMS.
paden aan te brengen in het oerwoud
Eigenaarschap van het document ligt bij
aan kwaliteitseisen. In de loop van 2012 is
de opleider/discipline.
het idee ontstaan van de IQradar-mv een web-based versie te maken. Een website
16
IQradar-mv voor de raad van bestuur en
waarin alle niveaus ondergebracht
medische staf
worden met eigen radar(s) biedt
Bij de kwaliteitsindicatoren in rapport
voordelen ten opzichte van excelsheets.
Scherpbier werden op het niveau
Eind 2013 is gekeken naar middelen en
van raad van bestuur en medische
subsidies vanuit MCA. Er zijn geschikte
staf enkel indicatoren aangetroffen
IT bedrijven gezocht en gebrieft. Na
een aantal externe presentaties in 2013
zijn: het ziekteverzuim onder a(n)ios, het
(o.a. STZ-bijeenkomst in oktober en
aantal klachten over a(n)ios en ook het
het NVMO-congres in november) is op
aantal MIP meldingen door a(n)ios. De
verzoek van STZ en leerhuismanagers
uitkomsten hiervan worden jaarlijks aan
van verschillende STZ-ziekenhuizen
de COc gepresenteerd en gesproken.
onderzocht of een tiental topklinische ziekenhuizen een web-based versie
De SetQ is mede door de werkgroep
financieel mogelijk kunnen maken. Een
Kwaliteit in 2012 ziekenhuisbreed
artikel over dit systeem is verschenen
uitgerold. Met dit instrument krijgen de
op STZ extranet. De uitkomsten hiervan
individuele leden van de opleidingsgroep
worden begin 2014 verwacht.
feedback op hun rol als supervisor in het kader van de opleiding. Het doel is
Opleidingsklimaat
dat alle leden van de opleidingsgroep
Het instrument om de kwaliteit van het
met de eigen sterkte- en zwakte- analyse
opleidingsklimaat te meten is de D-rect.
zelf aan de gang gaan. Binnen de
Dit gevalideerde onderzoeksinstrument
opleidingsgroepen is ruimte voor leren
wordt ook in MCA gebruikt. Alle a(n)ios
van elkaar en worden de uitkomsten van
krijgen de gelegenheid de enquête in te
de SetQ besproken. In 2013 is de SetQ
vullen op het moment dat zij vier tot zes
uitgezet bij de afdelingen MDL, interne
maanden in dienst zijn. Jaarlijks worden
geneeskunde, revalidatie geneeskunde,
de uitkomsten besproken in de COc en
obstetrie en gynaecologie, neurologie,
indien mogelijk ontvangt de opleidende
klinische geriatrie, longgeneeskunde en
discipline een overzicht van de eigen
radiologie.
resultaten. Ook in het jaar 2013 werd dit instrument ingezet. De resultaten van 2013 staan weergegeven in de kleurenkaart in bijlage 9. Andere indicatoren die iets kunnen zeggen over het opleidingsklimaat binnen een discipline én die reeds in de ziekenhuisorganisatie worden gemeten
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
17
Ontwikkelingen 2013
C. Opleiding tot basisarts
Masterfase Sinds 2008 worden masterfase-1
In het jaar 2013 volgden in totaal 363 co-
studenten geneeskunde van het
assistenten een korter of langer co-schap
VUmc gedurende het hele jaar (het
in MCA. Daarnaast volgden 64 studenten
vierde jaar van het oude geneeskunde
hun M1-stage en werden in totaal 58 juco-
curriculum) begeleid en beoordeeld in
stages ingevuld. Gemiddeld waren er dat
MCA. Zij volgen in dit jaar de volgende
jaar, op een gewone werkdag in MCA,
leerstages: interne geneeskunde,
ongeveer 80 co-assistenten aanwezig. Het
heelkunde, psychiatrie, neurologie,
aantal disciplines waar een co-schap kan
kindergeneeskunde, gynaecologie/
worden gevolgd is gegroeid van vijftien in
verloskunde en tot slot KNO,
2007 naar tweeëntwintig in 2013.
oogheelkunde en dermatologie. De begeleiding vindt plaats vanuit het leerhuis van MCA, Foreest Medical School, door een speciaal hiervoor aangestelde
Het Team Medisch Onderwijs bestond uit:
groep arts-docenten. In 2013 startten 64
• Betsy van Soelen, docent-coördinator
studenten in masterjaar 1, verdeeld over
• Annelies Vervoort, heelkunde
acht groepen.
• Josephine Ariaansz, interne geneeskunde • Carolyn Teuwen, gynaecologie & verloskunde en kindergeneeskunde
In 2010 ging het masterjaar-2 van het VUmc van start. In masterjaar 2 lopen (vroegere vijfdejaars) geneeskunde
• Marjanne van der Weide, neurologie
studenten hun werkstages, de klassieke
• Willem Bronsveld, interne geneeskunde
co-schappen. De afdelingen interne
• Alize Okel, oogheelkunde
geneeskunde, heelkunde en verloskunde
• Anneke Tromp, dermatologie
participeren in het VUmc programma.
• Margret Kaandorp, psychiatrie
Genoemde afdelingen hebben in 2013
• Marijke Mossel-Pennings,
in het totaal 113 studenten begeleid en
onderwijssecretariaat
beoordeeld: 48 interne geneeskunde, 52 heelkunde en 13 gynaecologie en verloskunde. Alle betrokkenen hebben hier actief aan bijgedragen.
18
In maart 2011 kwamen de eerste
• Cardiologie:
masterfase-3 studenten in MCA. Het
Jonas Stroink
derde masterjaar bestaat uit een
Lisanne Brunekreeft
wetenschappelijke stage van veertien
Marije Krul
weken, een keuzestage van tien weken en een semi-arts stage van zestien weken. De semi-artsen nemen deel aan de tweedaagse introductie voor de a(n)ios,
Massimo Catarinella • Longziekten: Joany Kreijne • Orthopedie:
tot tevredenheid van alle betrokkenen. In
Katja Andeweg
totaal bieden twaalf afdelingen een semi-
Niels Hockers
artsstage aan, ten opzichte van dertien in 2012. De volgende afdelingen in MCA
Het aantal studenten dat een
bieden semi-artsstages aan: orthopedie,
wetenschappelijke stage in MCA deed is
heelkunde, interne geneeskunde,
in 2013 gestegen naar 20, ten opzichte
obstetrie en gynaecologie, revalidatie,
van 14 in 2012. Daarnaast werden 37 keuze
psychiatrie, neurologie, cardiologie,
coschappen ingevuld. (30x VUmc en 7x
intensive care, SEG, kindergeneeskunde
AMC). Het totaal aantal co-schappen bleef
en geriatrie. In 2013 konden 36 semi-
in 2013 stabiel op 486 ten opzichte van
artsen terecht in MCA voor hun semi-
485 in 2012.
artsstage. De inschrijving voor de stages verliep voorspoedig: studenten meldden zich rechtstreeks aan bij MCA. Tien voormalig MCA semi-artsen zijn in 2013 als anios in dienst getreden, ten opzichte van negen in 2012, bij de volgende specialismen: • Intensive Care: Annemieke Smorenburg Mischa van Tunen • Interne geneeskunde: Audrey Overgaauw
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
19
Ontwikkelingen 2013
Overzicht aantallen en herkomst studenten & co-assistenten per discipline in 2013 VUMC
Discipline
M2
SAS M3
Anesthesie Cardiologie Chirurgie Foreest Medical School Geriatrie Gynaecologie & Obstetrie Intensive care Interne geneeskunde Kindergeneeskunde Longziekten Neurologie Neurochirurgie Oogheelkunde Orthopaedie Pathologie Plastische Chirurgie Psychiatrie Radiologie Radiotherapie Revalidatie SEG Urologie subtotaal Juco stage kaakchirurgie Juco stage gynaecologie AMC Totaal aantal M1** studenten VU totaal
52 13 48 113
keuze co M3 1 2 6 1 2 1 2 2 5 1 7 30
1 9 1 7 2 8 1 1 3 1 1 1 36
Co-schap elders * Leiden In het overzicht zijn slechts de formele co-schappen opgenomen, niet vermeld zijn de stages op een afdeling in het kader van een ander (hoofd)-co-schap.
20
AMC
cofase 2 12 33 23 45 16 129
cofase 3 16 16
Totaal
cofase keuze co 4 1 1 1 1 1 1 1 3 4 4 1 1 1 14 7
Wetensch. st 2 4 1 2 2 2+1* 3 1 18
2013
2012
2011
1 4 95 1 2 57 9 62 28 5 54 6 2 1 17 8 1 10 363 21 37 64 485
2 7 87 2 53 8 61 31 3 56 1 1 12 5 16 9 1 7 362 26 36 62 486
1 8 95 1 50 6 56 29 2 40 8 19 7 1 1 7 1 332 30 52 414
(**) Masterfase 1 bestaat uit opeenvolgende leerstages: 1. Beschouwende vakken (interne geneeskunde, cardiologie, MDL, nefrologie, geriatrie, longziekten en reumatologie) 2. S nijdende vakken (heelkunde, orthopedie, urologie, anesthesiologie)
3. Neurologie, psychiatrie 4. Verpleeghuisgeneeskunde (niet in MCA) 5. Gynaecologie en verloskunde, kindergeneeskunde 6. Oogheelkunde, dermatologie, KNO
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
21
Ontwikkelingen 2013
Wetenschappelijke stages In het kader van de wetenschappelijke stage in masterjaar-3 werd in 2013 aan de volgende onderzoeken een bijdrage geleverd door 20 co-assistenten: Overzicht wetenschappelijke stages 2013 Naam Chirurgie A. Lak
R. Indrakusuma J.R.D. Reuvers
Titel wetenschappelijk onderzoek
Publicatie
Relatie van CT-geanalyseerde abdominale vet accumulatie en postoperatieve complicaties bij rectumkanker The DOG-trail: a retrospective study evaluating the value of preoperative geriatric assessment of elderly patients with collorrecta carcinoma Pelvic floor therapy in the treatment of anal fissures: a multicentre, randomized controlled trial Diagnostic landmarks and the role of intervention on mortality in patients with anastomotic leakage Geen titel bekend
W. Verduin Improvement of the treatment of colorectal liver C.C. Brouwer metastases by specialist decision Interne Geneeskunde R. Agca SUNNY trail en de AGE-meting Coeliakie en type 1 diabetes L. Azmani Orthopedie N.A.M. Duindam Comparison between open and arthroscopic procedures for lateral clavicle resection S. v. Deursen A.L. Habibzai
22
Bezig met afronding Moet nog worden goedgekeurd door METC Bezig met afronding Onderzoek wordt beoordeeld Presentatie en abstract
Gepubliceerd in International Orthopaedics LDTA ADTA angulation measurement in a healthy Lopend onderzoek population Resurfacing metal-on-metal-protheses: Presentatie retrospectieve analyse
Naam Cardiologie M. Verhagen
Titel wetenschappelijk onderzoek
Publicatie
Follow-up of Implantable Cardioverter Defibrillator Therapy: Comparison of Coronary Artery Disease and Dilated Cardiomyopathy
M.G.M. Krul
Coronary artery disease in chest pain patients with and without diabetes mellitus assessed with coronary computed tomography angiography Mortality and cause of death on a coronary care unit
Presentatie congres Nederlandse Vereniging voor Cardiologie Ingestuurd voor publicatie
L. Brunekreeft Intensive Care F.L. Veldhuis
Longziekten B.L.C. Goutier
L. Mulder
SEG T. Bakels Radiologie H. Amghar M.K. Leegwater
K.M. Chan
The effect of selective decontamination of the digestive tract on fever and procalcitonin levels in patients treated with therapeutic hypothermia, after cardiopulmonary resuscitation. Subanalyses of the PROCAR-study: PROcalcitonin and proadrenomedullin after Cardiopulmonary Resuscitation How effectively are the different treatment possibilities of a pneumothorax mainly concerning the chance of recurrence Diagnostiek en behandeling van CommunityAcquired Pneumonia; vergelijkend onderzoek tussen de afdeling Longziekten en Interne Geneeskunde van Medisch Centrum Alkmaar
LEAN denken op de spoedeisende hulp.
Lopend onderzoek
Evaluatie diagnostische kwaliteit 0.3T MRI knie Onderzoek naar het doorverwijsgedrag BOB Midden-West; Een onderzoek naar het aantal fout-positieve doorverwijzingen, de psychlogische gevolgen en kosten daarvan betreffende de periode januari t/m juni 2012 en 2013 Effectiviteit van echo, MRI en CT bij acute buik
Geen publicaties, adstracts, presentaties
Bezig met afronding
Lopend onderzoek
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
23
Ontwikkelingen 2013
Basiskwalificatie Onderwijs
er de centrale activiteiten op de
Twee docenten uit het Team
woensdagmiddag in het kader van
Medisch Onderwijs hebben in 2013
“Woensdag Leerdag”. De beschouwende
de ‘basiskwalificatie onderwijs’
vakken verzorgden de klinische
(BKO) van het VUmc behaald. Twee
conferenties. Aansluitend vond het
anderen zijn hier nog mee bezig en
Discipline Overstijgend Onderwijs (DOO)
ronden af in 2014. De BKO is een
voor de co-assistenten plaats. Op verzoek
professionaliseringstraject gericht op
van de co-assistenten in eerdere jaren
het verwerven en verder uitbouwen van
werd het programma van het DOO dit jaar
onderwijscompetenties. Door het behalen
ook in de gehele zomerperiode verzorgd.
van een BKO optimaliseren docenten
Overzichten van de klinische conferenties
hun bekwaamheden, toegespitst
en het DOO zijn vermeld in bijlage 4 en 6.
op de onderwijspraktijk, te weten: ontwikkeling, organisatie, uitvoeren,
Co-Raad
begeleiding, toetsing en evaluatie.
In april 2013 is er door de Co-Raad van het
Het BKO-traject omvat een compleet
AMC een co-lunch georganiseerd. Van de
studiejaar en is specifiek bedoeld voor
21 reguliere co-assistenten (co-fase 2 en
medici met uitvoerende onderwijstaken
3) vanuit het AMC, waren er 13 aanwezig;
in het geneeskundig curriculum en de
4 chirurgie, 3 kindergeneeskunde, 5
vervolgopleidingen.
neurologie en 1 psychiatrie. De volgende onderwerpen kwamen ter sprake:
In 2014, wanneer de laatste twee
• men is tevreden over de algemene
docenten de BKO afronden zijn alle
introductie en de introductie op de
leerhuisdocenten BKO-gekwalificeerd.
afdelingen op de eerste dag van het co-schap.
Centrale onderwijsactiviteiten Binnen de verschillende disciplines zijn specifieke overleg- en leermomenten
er geen onvrede geuit. • er zijn genoeg onderwijsmomenten
georganiseerd. Voorbeelden daarvan
op de afdelingen en ook het discipline
zijn: de overdracht, multidisciplinaire
overstijgend onderwijs en de klinische
overleggen en onderwijs van aios aan co-assistenten. Daarnaast waren
24
• wat betreft de werktijden en diensten is
conferenties worden op prijs gesteld. • als minpunten werden aangegeven
dat er te weinig PC’s/werkplekken en
aan de actualiteit. Sinds begin 2008 zijn
kluisjes aanwezig zijn.
alle boeken en ook de overige voor de co-assistent relevante informatie te vinden
Vanuit de VU is er geen co-lunch
op de website van Foreest Medical School
georganiseerd in 2013.
www.foreestmedicalschool.nl.
Introductie
Evaluatie
De introductie voor co-assistenten op de
Alle co-assistenten ontvingen een
eerste dag door Foreest Medical School
evaluatieformulier en werden verzocht
wordt als volledig en zeer zinvol ervaren.
dit ingevuld op de laatste werkdag in te
Over de co-schappen zijn de studenten
leveren bij het onderwijssecretariaat. In
zeer positief: genoeg afwisseling in de
totaal hebben van de 363 co-assistenten
werkzaamheden, goede werktijden
159 (43%) een volledig ingevuld
en compensatie. Compensatie na een
evaluatieformulier ingeleverd, gemeten
weekenddienst is niet bij alle disciplines
op een schaal van 1-5 oordeelden zij als
goed geregeld. Het onderwijs per
volgt:
discipline wordt over het algemeen als
• Algemeen oordeel co-schap: 4,3
goed ervaren. Het discipline overstijgend
• Algemeen oordeel klinische stage: 4,1
onderwijs voor co-assistenten op
• Algemeen oordeel polistage: 4,0
woensdagmiddag wordt zeer op prijs gesteld.
Uit deze evaluaties blijkt dat de coassistenten het gevolgde co-schap
Informatie
gemiddeld met een voldoende/goed
De informatieboeken voor de co-
beoordelen. Het streven is om meer co-
schappen interne geneeskunde,
asssistenten het formulier te laten invullen.
heelkunde, neurologie, psychiatrie, kindergeneeskunde, obstetrie en gynaecologie en het algemene informatieboek voor de overige coschappen werden herzien en aangepast
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
25
Ontwikkelingen 2013
Beoordeling van co-assistenten van verschillende MCA co-schappen in het jaar 2013 schaal 1-5 discipline
aantal respondenten N = 159
alg.oord. co- alg.oord. schap klin.stage
alg.oord. polistage
Anesthesiologie Cardiologie Chirurgie Interne geneeskunde Intensive care Kindergeneeskunde Longziekten Neurologie Obstetrie en gynaecologie Orthopedie Psychiatrie SEG Totaal
1 4 49 30 2 16 2 22 19 3 6 5 159
5 4,5 3,8 4,3 5 4,6 4 4,2 3,7 4 3,7 4,8 4,3
4 4 4 3,9 nvt 4,6 4,4 3,5 4 4 nvt 4
26
4 4,5 3,5 4,3 5 4,3 4 4 3,7 4 3,5 4,8 4,1
D. (Medisch) Specialistische opleidingen
per september 2011 overgegaan naar Symbiant BV.
In 2013 waren in MCA 25 erkende (medisch-)specialistische opleidingen
Introductieprogramma a(n)ios
aanwezig (bijlage 5). Hiervan zijn bij twee
Het introductieprogramma legt een basis
opleidingen, psychiatrie en pathologie,
voor het functioneren en patiëntveilig
resp. GGZ-NHN en Symbiant BV de
werken in de grote organisatie. Het
opleidende instellingen.
bestaat uit zaken waar de a(n)ios en semi-artsen tijdens afdelingsspecifieke
Voor een aantal opleidingen is een
introducties en meeloopdagen niet op
academisch deel vereist en zijn er
worden ingewerkt, zoals bijvoorbeeld
samenwerkingsovereenkomsten
een training Basic Life Support, EWS-
met verschillende academische
SIS training, klachtenprocedure,
centra (AMC of VUmc). Voor de
pijnbestrijding of donatie. Door deze
opleidingen psychiatrie, revalidatie
vaste basis begint elke a(n)ios en semi-
en klinische en GZ-psychologie
arts met een vergelijkbare basiskennis
zijn bijzondere, gespecialiseerde
van de organisatie. In 2013 namen 92
samenwerkingsverbanden opgezet.
a(n)ios, 32 semi-artsen, 2 verloskundigen en een physician assistant deel aan het
In de onderstaande tabel een overzicht
introductieprogramma.
per discipline van aantallen artsassistenten in opleiding tot specialist
Aan het programma werd in 2013
(aios) of opleidelingen (klinisch en GZ-
het onderdeel veilige zorg en BHV
psycholoog). In de tabel is uitgegaan van
toegevoegd, wat voortkwam uit de
de werkplek, die noodzakelijkerwijs niet
NIAZ-visitatie van 2012. Het hoofd
samenvalt met de eindopleiding. Maag-,
Bedrijfshulpverlening geeft informatie
darm- en leverziekten is per 2013 een
middels een korte presentatie van 15
zelfstandige discipline. Voorheen maakte
minuten.
MDL onderdeel uit van de discipline interne geneeskunde. De opleidingserkenning pathologie is
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
27
Ontwikkelingen 2013
Gemiddeld aantal aios per discipline
in fte Discipline Anesthesiologie Cardiologie Chirurgie Intensive care Interne geneeskunde Kindergeneeskunde Klinische chemie Klinische geriatrie Longziekten en tuberculose Medische psychologie MDL Mondziekten en Kaakchirurgie Neurologie Nucleaire geneeskunde Obstetrie en gynaecologie Orthopedie Pathologie Radiologie Radiotherapie Revalidatiegeneeskunde SEH Urologie Ziekenhuisapotheker *) exclusief aios op de IC
*) *) *) **) ***) ***) totaal
2013 3,75 4,60 10,51 3,21 13,68 3,16 2,04 3,72 7,94 2,75 1,87 0,97 1,00 1,02 4,06 7,94 0,00 13,86 0,75 3,42 6,26 1,67 2,00 100,18
2012 1,75 3,12 9,26 1,82 15,17 3,44 1,84 2,68 6,99 1,62 1,00 1,00 1,00 4,32 7,30 0,00 17,92 0,83 2,42 6,68 1,79 2,00 93,95
**) MDL is met ingang van 2013 een zelfstandige discipline, daarvoor onderdeel van interne geneeskunde ***) inclusief klifio’s
28
2011 1,49 2,17 8,17 1,50 10,93 3,90 2,84 1,50 6,82 2,15 1,00 1,00 0,42 5,90 5,79 1,30 15,99 0,42 3,03 5,80 2,25 2,00 86,37
(Eerder is een artikel verschenen over de Start Class in MCA. Een warme kennismaking. J.M. Wagter, C.A.M. Buis,
• Video feedback (obstetrie en gynaecologie) • Training voor team (paramedici,
M.A.W. Eckenhausen. Medisch Contact nr
verpleegkundigen) begeleiding
8 – 25 feb.2010, p.357-359)
en feedback aios (obstetrie en gynaecologie)
Jaargesprekken opleiders In 2013 zijn voor de tweede keer jaargesprekken gevoerd met in
• Zelfevaluatie formulier voortgangsgesprekken (SEG) • 4x/jaar een plenaire
totaal 22 opleiders. Het doel hiervan
opleidingsvergadering en in
is te overleggen over actuele
de tussenliggende 8 maanden
opleidingsgerelateerde zaken. Uit deze
alleen overleg tussen opleider/
gesprekken volgen thema’s voor de
plaatsvervangend opleider en de arts-
Centrale Opleidingscommissie.
assistenten (aios en anios) conform het vergadermodel van de COc.
Onderwerpen die aan bod kwamen zijn:
• e-learning informed consent
modernisering, lokale opleidingsplannen,
ontwikkeling door arts-onderzoeker
uitkomsten en voorbereiding visitaties,
(MDL)
Drect kleurenkaart, nieuwbouw, Set Q, Ipad, digitale portfolio, verkorting van de opleiding, beperking van de instroom nieuwe aios, dagelijks generaal rapport, wetenschap, masterfase en
• Intervisie voor aios is inmiddels gestart (revalidatie-orthopedie-geriatrie) • “Face talk” wordt ingezet voor video-consult vanuit Gemini ZH in patiëntenzorg (revalidatie)
coassistenten, diverse problemen aios,
• Aan het eind van elk voortgangsgesprek
regionale perikelen en verdeling aios,
evalueert de aios ook de supervisor en
opvolging opleider of plv opleider,
de opleider. (psychiatrie)
semiartsstages, bibliotheekvoorziening, docentprofessionalisering en inrichten
Opleidingsvisitaties
van de supervisie.
In 2013 werden vier opleidingen gevisiteerd. De uitkomsten van deze
Nieuwe initiatieven die ontstaan zijn op
visitaties waren als volgt:
afdelingen kwamen ook aan bod:
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
29
Ontwikkelingen 2013
Discipline Revalidatie geneeskunde MDL Heelkunde Obstetrie en gynaecologie
datum verlenging visitatie 22-3 2013 vijf jaar 14-5 2013 vijf jaar 24-5 2013 vijf jaar 5-7 2013 vijf jaar
programma wordt georganiseerd door de beschouwende vakken. Het overzicht hiervan staat vermeld in bijlagen 4 en 6. Op vrijdagmiddag verzorgt de heelkunde een programma voor co-assistenten, aios en medisch specialisten. Individuele coaching en begeleiding op
Docentprofessionalisering
de werkplek
Met de voortschrijdende modernisering
In 2013 hebben tien a(n)ios van zes
van de medische vervolgopleidingen
verschillende disciplines, gebruik
worden opleiders vanuit hun
gemaakt van coaching. Van hen zijn drie
wetenschappelijke verenigingen
op eigen initiatief gekomen. Bij de andere
onderwijskundig geschoold. Dit maakt
aanvragen lag het initiatief vier maal bij
dat de onderwijskundige expertise onder
de opleider en de overige drie personen
de leden van de COc is toegenomen.
kwamen op gezamenlijk initiatief. Het
De uitwisseling van kennis op dit gebied
totaal aantal gecoachte a(n)ios komt
wordt hierdoor vergemakkelijkt.
hierbij op 59.
Binnen het leerhuis is veel ervaring
Kindergeneeskunde en de ICU bieden
opgebouwd met de vormgeving van
standaard coaching aan behorende bij
werkconferenties, klinische conferenties
het leren en werken in MCA. Bij de ICU
en introductiedagen voor aios.
hebben twee anios hier gebruik van gemaakt. Bij kindergeneeskunde zijn vijf
Mocht specifieke expertise in het leerhuis
intakegesprekken van maximaal een half
niet aanwezig zijn, dan kan deze worden
uur gevoerd met a(n)ios die drie maanden
verkregen door externe deskundigheid.
in dienst zijn. Doel is kennismaken en het aanbod van coaching op de werkplek
30
Centrale onderwijsactiviteiten
onder de aandacht brengen. Dit
Elke woensdagmiddag is er in het
resulteerde in een coaching traject en een
kader van woensdag MCA-leerdag een
coaching on the job; het observeren van
programma gericht op de a(n)ios. Dit
drie gesprekken op de polikliniek.
De volgende thema’s kwamen bij de
de persoon. De volgende interventies
coaching aan de orde:
werden toegepast:
• Loopbaan
• Het voeren van coachingsgesprekken
- doel bereiken
• Inzetten van een 360 graden
- helder hebben wat de volgende stap is in mijn loopbaan
feedbackprocedure • Coaching on the job
• Persoonlijke en professionele ontwikkeling
- zelfverzekerder worden en overkomen
Coaching voor co-assistenten en masterstudenten. Eén masterstudent en één semi- arts maakten gebruik van coaching.
- assertiever zijn
- zichtbaar zijn
- omgaan met perfectionisme
Vertrouwenspersoon
- hoofd- en bijzaken scheiden
Door vier mensen is gebruik gemaakt van
- kunnen omgaan met teleurstelling
de vertrouwenspersoon; twee aios en
• Communicatie
- meer ontspannen in contact en presentatie
- rust in communicatie: korter en bondiger
- effectief feedback geven en ontvangen
twee masterstudenten.
- effectiever reageren, even nadenken alvorens te reageren
Intervisie De aios van de afdeling kindergeneeskunde continueerden de intervisie. In 2013 hebben zij één maal met hun eigen discipline een bijeenkomst gehad. De twee opvolgende bijeenkomsten werden met de aios van gynaecologie georganiseerd,
De thema’s zijn vergelijkbaar met 2012.
zoals dat ook in 2012 werd gedaan. De
In 2013 kwamen meer vragen over leren
bijeenkomsten vinden plaats na werktijd.
omgaan met perfectionisme en de hieraan gerelateerde spanning.
Een tweede multidisciplinaire intervisie is gestart met vier disciplines:
De aanpak varieert bij iedere vraag en is
orthopedie, revalidatie, geriatrie en
altijd afgestemd op de vraagstelling en
ziekenhuisapotheek. De opleiders van
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
31
Ontwikkelingen 2013
deze eerste drie disciplines wilden
valkuilen voor zichzelf en in samenwerken
dit de aios aanbieden. De vraag voor
met anderen.
intervisie van de apotheek kwam van één van de aios. Vier keer is een
Een nieuwe workshop is ontwikkeld
intervisie bijeenkomst gehouden. De
gericht op het behouden van vitaliteit,
bijeenkomsten vinden plaats in werktijd.
deze vervangt de workshop met als onderwerp: ‘’Een goede dokter worden,
Eind 2013 nemen de aios van de afdeling
wat is daar voor nodig?’’ Vitaliteit wordt
interne geneeskunde het initiatief voor
in het derde blok gegeven en is positief
een intervisie groep, deze start in 2014.
ontvangen.
Workshops Masterfase
De 360 graden feedback/multisource
De geïntroduceerde workshops van 2012
feedback
werden in 2013 gecontinueerd in de
De 360 graden feedback is een verplicht
eerste twee leerstages van de masterfase.
onderdeel in de opleiding van de aios.
De onderwerpen die aan bod kwamen
De deelnemende disciplines in 2013
waren: stijl van leren, kwaliteiten en
waren revalidatie geneeskunde, SEG,
Blok 1 Blok 2 Interne Heelkunde geneeskunde
Workshop Leren in de masterfase
Workshop Kernkwaliteiten
Kolb
Over samen werken en professionele ontwikkeling
Blok 3 Blok 5 Neurologie/ Kindergeneespsychiatrie kunde/ Obstetrie en Gynaecologie Workshop Workshop Vitaliteit
Hoe blijf je vitaal tijdens je studie Workshop “Feedback” (in ontwikkeling)
32
Blok 6 Dermatologie/KNO/ Oogheelkunde Workshop Nogmaals Kolb invullen en terugblikken op het leren in de masterfase
longziekten, chirurgie, orthopedie en
Moreel Beraad
interne geneeskunde. Zij startten de
In 2013 is door Foreest Medical School
procedure in dat jaar. In totaal zijn elf
het initiatief genomen een opleiding
procedures afgerond middels een
tot gespreksleider moreel beraad op te
gesprek, de overige procedures lopen
zetten. Hiervoor is Menno de Bree, filosoof
door in 2014 en worden dan afgerond.
en ethicus, benaderd. Tegelijkertijd bleek
Van het eindgesprek wordt door de aios
een MCA breed initiatief te lopen moreel
een reflectieverslag met ontwikkelpunten
beraad te introduceren in MCA. Jos
gemaakt voor in het portfolio. Bij het
Timmerman, geestelijk verzorger, is hier
voortgangsgesprek bespreken de
de projectleider van. Beide initiatieven
opleider en aios dit verslag.
zijn gebundeld en zullen in 2014 leiden tot uitvoering van de opleiding.
Externe activiteiten door Caroline Buis In april verzorgde Caroline Buis een
AMEE congres
presentatie op de OOR conferentie in
Het jaarlijkse Europese congres over
Zaandam waarin zij vertelde over de
medisch onderwijs (AMEE-congres)
ondersteuning die Foreest Medical School
vond dit jaar plaats in Praag van 25 - 28
biedt op het gebied van begeleiding,
augustus 2013. Meer dan 2000 bezoekers
coaching, bespreken multisource
uit 72 landen waren naar de Tsjechische
feedback en intervisie.
hoofdstad gekomen om het congres bij te wonen. Foreest Medical School had
Zij werd in november gevraagd een
dit jaar geen presentatie of poster op het
presentatie te geven in de Rode Hoed in
congres.
Amsterdam op het symposium Arbeid en gezondheid: hoe gezond is eigenlijk de
Congres NVMO
dokter en de dokter in spé?, georgani-
Dit tweedaagse congres vindt jaarlijks
seerd door KNMG. Zij vertelde over de wij-
plaats en heeft onderwijs en opleiden
ze waarop coaching in MCA georganiseerd
in de gezondheidszorg als thema. Het
is, met als boodschap: ‘Je doet niet aan
congres biedt een platform waarop
coaching omdat je ziek bent, maar omdat
onderzoeksresultaten, evaluaties en
je jezelf wilt verbeteren’. Het preventieve
ontwikkelingen binnen het onderwijs
aspect werd hier met name belicht.
en opleiden worden uitgewisseld. Sinds
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
33
Ontwikkelingen 2013
de start in 1991 heeft het congres haar bestaansrecht bewezen. Het aantal deelnemers is de laatste jaren gegroeid
16.45 uur Afsluiting met de verkiezing Aios TOPPER van het jaar 17.15 uur Borrel
naar bijna 900. Evenals een jaar eerder werden Symposium 2013
verschillende workshops georganiseerd
Op 29 oktober 2013 vond voor de vijfde
waaruit men kon kiezen:
keer het aios-opleidersymposium van
• Een nieuw ziekenhuis in de polder!
MCA plaats in Foreest Medical School. Dit
Maak een financieringsplan en leer
jaar werd het symposium georganiseerd
daarbij (nagenoeg) alles over de
door de opleidingsgroepen orthopedie, MDL en ziekenhuisapotheek in
geldstromen in de zorg. • Wetenschappelijk onderzoek: van idee
samenwerking met a(n)ios van de VAA.
naar inclusie!
Het thema was dit jaar betrokkenheid.
In deze workshop werd getoond wat er komt kijken bij de praktische uitwerking
Het programma zag er als volgt uit: 13.00 uur Ontvangst met een broodje 13.30 uur Opening door dr. Bart Burger, orthopedisch chirurg 13.40 uur Betrokkenheid en onderlinge
van een idee tot een wetenschappelijk onderzoek. • Betrokken zijn bij collega’s: ( interprofessioneel ) samenwerken In de workshop werd de deelnemer
samenwerking binnen
meegenomen in betrokkenheid, in
organisaties
afstand, in concentratie, in frustratie en
dr. Jelle Kuiper, Adviesbureau Goedhardt en Kuiper 14.15 uur Betrokkenheid bij de kwaliteit
in overwinning. • Veiligheid?, we doen toch aan veiligheid of eh… kan het nog beter……?”
van zorg
In deze workshop gingen de
Podiumdiscussie onder leiding
deelnemers in teams aan de slag met
van dr. Michael Klemt Kropp,
een opdracht om te leren wat je kunt
MDL-arts en dr. Jelle Kuiper
doen om zorg veilig te houden en
15.00 uur Pauze 15.15 uur Workshops
wellicht veiliger te maken. • Betrokkenheid! – de rol van de patiëntenvereniging.
34
In deze workshop kwam naar voren op
Klink aan de raden van bestuur van 8 april
welke manier een patiëntenvereniging
2010, inzake de verantwoordelijkheden
kan bijdragen aan de begeleiding
van de instellingsleiding bij investigator
van een patiënt, zowel in als buiten de
initiated onderzoek, is bij alle STZ
spreekkamer.
ziekenhuizen de aandacht voor compliance met de richtlijnen van Good
Aios TOPPER 2013
Clinical Practice sterk toegenomen.
Na een spannende strijd tussen de
MCA heeft in 2013 twee keer de training
a(n)ios ging de “gouden” doktersjas dit
inclusief examen georganiseerd in
jaar naar Michelle Gompelman, aios
april en november 2013. De training
interne geneeskunde.
werd gegeven door Profess Medical Consultancy B.V. In totaal hebben 30
Wetenschap in relatie tot de opleiding
deelnemers de cursus gevolgd waarvan
MCA biedt a(n)ios diverse mogelijkheden
6 extern. 15 deelnemers haalden de
om klinisch relevant, patiëntgebonden
eerste keer het certificaat. Deelnemers
onderzoek te doen. Daarmee wordt
die de eerste keer het examen niet halen,
ruimte geboden voor de ontwikkeling
hebben de mogelijkheid het examen in
van de CanMeds competentie “scolar”. Zo
te halen bij een ander ziekenhuis of de
biedt het bureau wetenschap van Foreest
volgende keer in het MCA. Bij interne
Medical School advies en ondersteuning
deelnemers worden Gemini medewerkers
bij de opzet van onderzoeksprotocollen,
ook meegerekend. Externe deelnemers
begeleiding in de METC-procedure,
zijn deelnemers vanuit andere regionale
trainingen op het gebied van
ziekenhuizen zoals het Westfriesgasthuis
randomisatie, statistische analyse,
in Hoorn en GGZ NHN.
(geavanceerd) databeheer, good clinical practice en wetenschappelijk schrijven in
SPSS
het Engels. Daarnaast is het mogelijk om
Tot de meest gewaardeerde faciliteiten
complexe statistische analyses te laten
voor onderzoekers in MCA behoort
verrichten door de statisticus.
de deskundigheid en coaching van de ‘huis’ statisticus drs. Tj. v.d. Ploeg, die
GCP
inleidingen data-analyse en SPSS voor
In reactie op de beleidsbrief van minister
beginners en gevorderden aanbiedt. Ook
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
35
Ontwikkelingen 2013
verzorgt hij individuele ondersteuning op
en cardioloog Jan Hein Cornel. Middels
maat bij lopend onderzoek. In 2012 zijn de
onderstaande brief geven zij hun kijk op
basiscursus SPSS en vervolgcursus SPSS
de afgelopen zes jaar weer en dragen zij
aangeboden. Daarnaast heeft een groot
het estafettestokje over.
aantal onderzoekers gebruik gemaakt van de laagdrempelige individuele
‘Zes jaar ontwikkeling van de Centrale
coaching. De basiscursus SPSS is twee
Opleidingscommissie van het Medisch
georganiseerd in april en oktober 2013.
Centrum Alkmaar.
De basiscursus bestaat uit vier keer een
Op 1 januari 2014 wordt een periode
halve dag. In totaal hebben 13 interne
van zes jaar afgesloten, waarin internist
medewerkers deze cursus gevolgd. De
dr. Frank Stam en orthopedisch chirurg
vervolgcursus SPSS bestaat uit twee keer
dr. Bart Burger respectievelijk voorzitter
een halve dag en is in 2013 eenmalig
en secretaris waren van de Centrale
georganiseerd in oktober 2013. In totaal
Opleidingscommissie (COc). Zij dragen
hebben 9 interne medewerkers deze
hun taken over aan respectievelijk chirurg
cursus gevolgd.
dr. Hermien Scheurs en cardioloog dr. Jan Hein Cornel. Met dit document wordt
Overig
gereflecteerd op de ontwikkelingen van
Daarnaast heeft het Wetenschapsbureau
de Centrale Opleidingscommissie (COc)
van het MCA bijgedragen aan
in de afgelopen zes jaar en vooruitgeblikt
wetenschappelijke cursussen voor
op de toekomst. Het is dus te beschouwen
verpleegkundigen o.a. bij de opleiding
als een overdracht cq. estafettestokje van
‘Topklinische verpleegkundige’’ via de
een race zonder finish naar verbetering
Amstelacademie, maar ook de interne
van de medische opleidingen in Medisch
cursus ‘’Evidence Based Practice’’ voor
Centrum Alkmaar (MCA).
verpleegkundigen. De afgelopen zes jaar zijn gekenmerkt Bestuurswissel
door een groot aantal ontwikkelingen in
In januari 2014 dragen internist Frank
de opleiding, zoals terug te vinden in de
Stam en orthopeed Bart Burger, resp.
jaarverslagen van de COc, waarvan we
voorzitter en secretaris van de COc hun
hier slechts enkele kunnen noemen.
taken over aan chirurg Hermien Schreurs
36
Invoering masterfase
mogelijk om de als uitzonderlijke talenten
Het aantal coassistenten is in de
aangemerkte semi-artsen te motiveren
afgelopen 6 jaar nagenoeg verdubbeld
om vervolgens als anios te komen werken
tot jaarlijks bijna 500. In 2008 kreeg
in MCA om ze vervolgens vaak als aios
de omschakeling van respectievelijk
terug te zien komen. Een klassieke win-win
propedeuse (1 jaar), doctoraalfase (3
situatie!
jaar) en coassistentschappen (3 jaar) naar respectievelijk bachelorfase (3
Modernisering medische
jaar) en masterfase (3 jaar) in het MCA
vervolgopleidingen
gestalte. Na invoering van masterfase
Sedert 2008 is de modernisering van
1 (junior coassistent) in 2008 volgden
de medische vervolgopleiding (MMV),
in 2009 masterfase 2 (reguliere
waarbij het competentiegerichte opleiden
coassistent) en in 2010 masterfase 3
conform het CanMEDS-model centraal
(semi-artsstage, wetenschappelijke
staat, in alle medische vervolgopleidingen
stage en keuze coassistentschappen).
in het MCA stapsgewijs ingevoerd.
Voor de begeleiding van masterfase 1
Dit maakte structurele aanpassingen
heeft Foreest Medical School een
nodig, waaronder implementatie
infrastructuur ontworpen en arts-docenten
van het structureel gebruik van
aangesteld, die na aanvullende scholing
‘leerdoelen, leermiddelen en
(universitaire onderwijsbevoegdheid),
toetsen’, ‘plan-do-check-act-cyclus’ en
in samenwerking met de door
docentprofessionalisering. De benodigde
de COc-werkgroep Masterfase
middelen werden gefinancierd door
vertegenwoordigde medische disciplines
het Opleidingsfonds, waarvoor door
in MCA een gewaardeerd programma
de COc-werkgroep Opleidingsfonds
hebben neergezet. Masterfase 2
een Opleidingshandboek is opgesteld
vergde relatief weinig aanpassingen
betreffende afspraken met alle betrokken
en heeft sedert jaren een excellente
partijen, dat nationaal als voorbeeld geldt
beoordeling van 4,3 op een schaal van 1
voor andere ziekenhuizen. De omvang
tot 5. Masterfase 3 bood daarentegen de
van het opleidingsfonds is op jaarbasis
mogelijkheid om studenten intensiever
van 9,7 in 2008 naar circa 15 miljoen
en langduriger te begeleiden in medisch
euro in 2012 gestegen, wat met name
en wetenschappelijk opzicht. Het bleek
berust op de groei van het aantal in het
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
37
Ontwikkelingen 2013
MCA opgeleide aios van 73 naar 90. Dit
vervolgopleiding, maar eveneens
kan gezien worden als een teken dat
de medisch specialisten met een
MCA bekend staat als een aantrekkelijk
breed aanbod aan mogelijkheden tot
opleidingsziekenhuis. De rol van de COc-
docentprofessionalisering. De aanstelling
werkgroep Arbeidszaken, die zich inspant
van een opleidingscoördinator Jolanda de
om de werksituatie voor zowel aios en
Koning-Prins was derhalve een logische
anios in MCA te optimaliseren, is daarbij
stap om het complexe opleidingsproces
van groot belang geweest.
in het MCA te kunnen begeleiden.
Mede dankzij door de COc-werkgroep
Voorbereidingen regionaal topklinisch
Kwaliteit georganiseerde proefvisitaties
interventiecentrum
zijn alle opleidingsvisitaties in de
De COc heeft de ontwikkelingen
afgelopen zes jaar succesvol verlopen.
rondom de totstandkoming van het
Nieuwe erkenningen zijn nucleaire
regionaal topklinisch interventiecentrum
geneeskunde, klinische fysica en klinische
(RTIC) nauwgezet gevolgd en proactief
psychologie en het aantal stage-
meegedacht over de consequenties
erkenningen is flink toegenomen.
voor de opleidingen in MCA. Uit een speciaal in dit kader georganiseerde
Verhuizing Foreest Medical School
werkconferentie kwam naar voren dat een
In 2009 verhuisde het leerhuis Foreest
bilocatiemodel naast bedreigingen vooral
Medical School (FMS) van de Arcadialaan
ook kansen biedt.
naar een fraai pand aan het Nassauplein,
38
waar in tweede instantie ook de medische
Wetenschap
bibliotheek werd ondergebracht.
De COc ondersteunt de wetenschap via
Het verkorten van de fysieke afstand
de door het FMS wetenschapsfonds en
tussen leerhuis en ziekenhuis heeft de
de organisatie van de Foreest-lezing,
samenwerking tussen FMS en MCA
waarbij de beste wetenschappelijke
nog verder geïntensiveerd. Het door
publicatie en poster een prijs uitgereikt
directeur dr. Marina Eckenhausen geleide
krijgen. Om de wetenschap op een
leerhuis FMS vormt zondermeer de
nog hoger niveau te brengen zal een
ruggengraat van de COc en ondersteunt
ziekenhuisbrede wetenschapscommissie
niet alleen de masterfase en medische
worden opgericht, waarna de huidige
COc-werkgroep Wetenschap zijn positie opnieuw zal moeten bepalen. Toekomst Alhoewel de opleiding in MCA op dit moment bloeit zullen de nieuwe voorzitter en secretaris van de COc vele uitdagingen tegemoet treden, waaronder: • balans bewaken tussen het belang van geld en stenen enerzijds en kwaliteit van opleiding anderzijds • voortgang fusie met Gemini Ziekenhuis en/of Rode Kruis Ziekenhuis • fusie tussen Vrije Universiteit medisch centrum (VUmc) en Academisch Medisch Centrum (AMC) • inrichting schakeljaar tussen masterfase en medische vervolgopleiding • participatie van Vereniging Artsassistenten Alkmaar (VAA) en Raad van Bestuur (RvB) in COc • onderhouden, uitbreiden en positioneren bovengenoemde COcwerkgroepen Wij wensen de nieuwe voorzitter en secretaris van de COc van MCA veel succes!’
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
39
Ontwikkelingen 2013
Jaarplan 2014
• Geplande kerngroep vergaderingen (tien keer per jaar)
In het jaar 2014 is de Centrale Opleidingscommissie voornemens:
Procedures: • Publiceren van het jaarverslag 2013
Visitaties: • Reguliere opleidingsvisitaties van
Regionale samenwerking:
de volgende disciplines: interne
• Actieve participatie in regionale COc.
geneeskunde,
• OOR OZON conferentie organiseren in
• SEG, KP psychologie, klinische geriatrie,
april 2014
pathologie, radiologie, orthopedie, • Uitvoeren van de proefvisitaties conform het vastgestelde draaiboek “proefvisitaties” • Uitvoeren visitaties conform vastgesteld draaiboek “visitaties”
Werkgroepen • Regelmatige overleggen van de verschillende werkgroepen • Implementatie kwaliteitssysteem voor de vervolgopleidingen • Inzetten innovatiegelden voor
Docentprofessionalisering:
projectmedewerker kwaliteit
• Werkconferentie in september Nieuwbouw RTIC: Opleidingsklimaat: • D-rect enquête continueren
• Actieve participatie in relevante expertgroepen nieuwbouw
• D-rect uitvoeren in de gehele kliniek • Set Q continueren
Basisopleiding;
• Jaargesprek opleiders continueren
• Schakeljaar
• Jaarlijkse analyse MIP-meldingen en klachtenrapportage
Overige activiteiten: • Maandelijks introductieprogramma
Vergaderingen:
voor arts-assistenten en semi-artsen,
• Geplande plenaire vergaderingen (vier
hieraan
keer per jaar)
• wordt een nieuwe training Medicator toegevoegd
40
• Wekelijks introductieprogramma coassistenten Onderwijskundige vernieuwing • Opstellen van de lokale opleidingsplannen Canmeds: • Intervisie • (Werkplek)coaching • Multidisciplinaire intervisiegroepen • Aios-opleiderssymposium najaar 2014 • Klinische conferenties • Disciplineoverstijgend onderwijs coassistenten (DOO) • Moreel beraad uitrollen • Necrologiebespreking • 360-graden feedback
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
41
Bijlagen
1. Leden Centrale Opleidingscommissie 2013
geneeskunde, VAA • C.S. de Graaff, longarts • I.M.M. van Haelst, ziekenhuisapotheker
• dr. J.G. van den Aardweg, longarts
• dr. A.P.J. Houdijk, chirurg
• dr. P.R. Algra, radioloog
• dr. R. ten Houten, neuroloog
• dr. A.E.R. Arnold, cardioloog
• dr. N.M. Jiwa, patholoog
• dr. J.M.J. Bais, gynaecoloog
• dr. L.C.M. Keijser, orthopedisch chirurg
• dr. J.P.J. Bakker, revalidatiearts
• dr. G.P. Kimman, cardioloog
• dr. W.A. Bax, nefroloog
• M.C.M. Klaver, klinisch psycholoog
• P.J. van den Berg, klinisch psycholoog
• dr. M. Klemt-Kropp, MDL-arts
• J. Blankestijn, kaakchirurg
• C.G. Kleppe, intensivist
• dr. E. ten Boekel, klinsich chemicus-
• P. Kloeg, ziekenhuisapotheker
endocrinoloog
• dr. J.D. Moolenburgh, reumatoloog
• R.O. Boer, nucleair geneeskundige
• L. Nijman, aios longziekten, VAA
• dr. B. Boersma, kinderarts
• A.H.A.M. van Oijen, MDL-arts
• dr. W.G. Boersma, longarts
• R.F.A. Oosterwijk, revalidatiearts
• L.J. Bos, radiotherapeut
• dr. J.O.J. Peels, cardioloog en voorzitter
• dr. S.D. Bos, uroloog
stafbestuur
• dr. J.G.H. van den Brand, chirurg
• J.J. Peetoom, klinisch geriater
• dr. B.J. Burger, orthopedisch chirurg
• dr. L.J. van Pelt, klinisch chemicus
• F. Coelingh Bennink, lid raad van
• dr. K.J. Ponsen, chirurg
bestuur • dr. J.H. Cornel, cardioloog
• dr. J.M. van Rijn-van Weert, gynaecoloog
• N. Cornelissen, psychiater
• dr. T.A. Roeleveld, uroloog
• dr. A.D.S. Dhondt (GGZ), psychiater
• D. Schakenraad, SEH-arts
• dr. C.F. van Dijke, radioloog
• dr. W.H. Schreurs, chirurg
• Y.C.M. Duijvestijn, kinderarts
• dr. P.F.J. Schulte (GGZ), psychiater
• dr. M.A.W. Eckenhausen, directeur
• dr. W.A.T. Slieker, medisch immunoloog
Foreest Medical School • dr. B.M. van Geel, neuroloog • M. Gompelman, aios interne
42
• G. de Kuyper, KNO-arts
• L. Boelaarts, klinisch geriater
• dr. H.J. van Slooten, patholoog • dr. F. Stam, internist en voorzitter COc
• dr. O.P.P. Temmerman, orthopedisch chirurg • I.G.H. van der Tol, kaakchirurg • B. Tomlow, aios longziekten, VAA • H.S. Traast, anesthesioloog • dr. J.H. Vranken, anesthesioloogpijnbestrijder • dr. M. Westerman, internist • S. Wever, aios interne geneeskunde, VAA • H. van der Wijngaart, aios interne geneeskunde, VAA • dr. F.M. van der Zant, nucleair geneeskundige
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
43
Bijlagen
2. Co-assistenten en masterstudentenbegeleiders 2013 Anesthesie Cardiologie Chirurgie Dermatologie Intensive care Interne geneeskunde Kindergeneeskunde Klinische geriatrie KNO Longziekten Neurologie Obstetrie & Gynaecologie Oogheelkunde Orthopedie Pathologie Psychiatrie Radiologie Revalidatie Reumatologie Spoedeisende hulp
44
H.S. Traast dr. J.H. Cornel dr. A.P.J. Houdijk dr. M.S. Dunker dr. G.A. Stumpenhausen C.G. Kleppe dr. M. Westerman Y.C.M.Duijvestijn L. Boelaarts G.T.M. de Kuyper J.W.L. van Lange C.S. de Graaff dr. W.G Boersma dr. B.M. van Geel dr. J.M.J. Bais S.N. Meriwani dr. O.P.P. Temmerman dr. F.R.W. van de Goot N. Cornelissen dr. C.F. van Dijke dr. P.R. Algra dr. J.P.J. Bakker R.F.A. Oosterwijk dr. J.D. Moolenburgh D. Schakenraad
3. Overzicht (plaatsvervangend) opleiders 2013 Anesthesie Cardiologie GZ-Psychologie Heelkunde Interne geneeskunde Kaakchirurgie Kindergeneeskunde Klinisch chemie Klinsiche fysica Klinische geriatrie Klinische psychologie Longziekten MDL Neurologie Nucleaire geneeskunde Obstetrie en gynaecologie Orthopedie Pathologie
H.S. Traast
o
dr. J.H. Vranken dr. J.H. Cornel dr. G.P. Kimman P.J. van den Berg M.C.M. Klaver dr. W.H. Schreurs dr. K.J. Ponsen dr. F. Stam dr. M. Westerman J. Blankenstijn I.G.H. van der Tol dr. B. Boersma dr. L.J. van Pelt dr. E. ten Boekel L.J. Bos L. Boelaarts J.J.Peetoom P.J. van den Berg M.C.M. Klaver dr. J.G. vd Aardweg C.S. de Graaff dr. M. Klemt-Kropp A. van Oijen dr. B.M. van Geel dr. R. ten Houten R.O. Boer dr. F.M. van der Zant dr. J.M.J. Bais dr. J.M. van Rijn dr. B.J. Burger dr. L.C.M. Keijser dr. M. Jiwa dr. H.J. van Slooten
po o po o po o po o po o po o o po o po o po o po o po o po o po o po o po o po
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
45
Bijlagen
Psychiatrie Radiologie Revalidatie SEG Urologie Ziekenhuisapotheek
o = opleider, po= plaatsvervangend opleider
46
dr. P.F.J. Schulte (GGZ) dr. A.D.S. Dhondt (GGZ) dr. C.F. van Dijke dr. P.R. Algra dr. J.P.J. Bakker R.F.A. Oosterwijk dr. J.G.H. van den Brand D, Schakenraad dr. S.D. Bos T.A. Roeleveld I. van Haelst P. Kloeg
o po o po o po o po o po o po
4. Discipline overstijgend onderwijs 2013 onderwerp Nucleaire geneeskunde Longcarcinoom Patiëntveiligheid
spreker R.O. Boer, nucleair geneeskundige dr. A. Welling, longarts K. Wartowirono, wetenschappelijk medewerker chirurgie
Natuurlijke versus niet-natuurlijke dood Orthopedie - schouder Pijnstilling
dr. F.R.W. van de Goot, patholoog D.J. Hofstee, orthopedisch chirurg P.J. Bolten, project-ziekenhuisapotheker en E.de Roode, verpleegkundig specialist Acute Pijn Service R.K. Schindhelm, klinisch chemicusepidemioloog P. Kolthoff, psychiater dr. A.E.R. Arnold, cardioloog J. Verlind, uroloog drs. Tj. van der Ploeg, statisticus
Stolling/hematologie Psychiatrie Pijn op de borst Urologie voor de zaalarts Opzetten van een wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijk schrijven in het Engels Reumatologie Reumatologie Mammacarcinoom Onderengeneeskunde Nieuwe ontwikkelingen in de neuroradiologie Infectiepreventie: het zal me een zorg zijn De chirurgische behandeling van decubitus Het inspelen op de wensen van de patiënt Orgaan en weefseldonatie Orgaan en weefseldonatie Neurochirurgie Laboratoriumdiagnostiek bij verdenking endocriene ziekten Revalidatiegeneeskunde
drs. L. van Hulst, docent Engels dr. W.A.A. Swen, reumatoloog dr. J.D. Moolenburgh, reumatoloog dr. H.J. van Slooten, patholoog L. Boelaarts, geriater dr. C.O. Martins Jamalo, aios radiologie dr. F. Vlaspolder, medisch microbioloog dr. F. van Oosterom, plastisch chirurg K. Willemse, palliatieve zorg NoordKennemerland A.M. van den Berg-Rooijakkers, donatiecoördinator D.C.C. Slobben-Dronia, donatiecoördinator dr. W.F. Tan, neurochrirurg dr. E. ten Boekel, klinisch chemicus R.F.A. Oosterwijk, revalidatiearts
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
47
Bijlagen
Radiotherapie Meer dan bidden aan het bed: de rol van de geestelijke verzorging Esthetische chirurgie Anesthesiologie Cardiac imaging Immunologisch diagnostisch onderzoek Pijnstilling Süicidaliteit
J.M. Uppelschoten, oncoloog-radiotherapeut J.J. Timmerman, geestelijk verzorger K.L.G.M. Stevens, plastisch chirurg mr.dr. L.E. Garmers, anesthesioloog M. Jansen, aios radiologie dr. W.A.T. Slieker, medisch immunoloog A. Kroon, verpleegkundig consulent Pijncentrum NH I. Dekker, SAS-co en N. Cornelissen, psychiater
* bijna alle onderwerpen zijn in 2013 twee keer behandeld
48
5. Erkende medisch specialistische erkende opleidingen • Anesthesiologie • Cardiologie • Heelkunde • Interne geneeskunde • Kindergeneeskunde • Klinische fysica • Klinische geriatrie • Longziekten en tuberculose • MDL • Neurologie • Nucleaire geneeskunde • Obstetrie en gynaecologie • Orthopedie • Pathologie(*) • Psychiatrie(**) • Radiologie • Revalidatie • SEG • Urologie Niet RGS • Klinische chemie • Huisartstgeneeskunde • GZ psychologie • Kaakchirurgie • Ouderengeneeskunde • Ziekenhuisapotheek (*) opleiding ondergebracht bij Symbiant BV (*) formeel opleiding GGZ-NHN
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
49
Bijlagen
6. Klinische conferenties datum 9-jan.-13
onderwerp VIM (veilig incidenten melden)
16-jan.-13
Bloed goed?
23-jan.-13 30-jan.-13 6-feb.-13
It’s blue Hemoptoë Meer ijzer in het vuur; anemie en ijzerhuishouding Geriatrie Anesthesiologie Rectaal bloedverlies
13-feb.-13 20-feb.-13 27-feb.-13 6-mrt.-13
50
13-mrt.-13 20-mrt.-13
Medisch wetenschappelijk onderzoek met geneesmiddelen; de aanhouder wint Spitsroeden lopen Anemie op de kinderleeftijd
27-mrt.-13
Tot op het bot
3-apr.-13
Het is rood en het schilfert, rara wat is het?
10-apr.-13
Update donorzorg; een overzicht
17-apr.-13
Scad
24-apr.-13 1-mei-13 8-mei-13 15-mei-13
MRI: de basis en nieuwe technieken in de neuroradiologie Een dikke buik post partum Algemene interne geneeskunde Ziekte van Behçet
22-mei-13 29-mei-13
Een probleem met een staartje Euthanasie of toch niet?
spreker M. Kamermans, aios interne geneeskunde S.F.M. Nijman, aios interne geneeskunde A. Bruins, anios intensive care K. Wortel, aios longziekten Th. Barten, Medical Scientific Liason Officer - Vifor Pharma S.M.E. Dissels, aios geriatrie J.J.M. van Ballegoij, anios cardiologie J.C.A. de Koning, aios ziekenhuisapotheek D. Moolenburgh, reumatoloog C.O.Y. van den Born, aios kindergeneeskunde dr. E. ten Boekel, klinisch chemicus dr. M. Florach, dermatoloog en M. van Esch, anios dermatologie Leden van het team weefsel- en orgaandonatie J.C.C. Koppes, aios nucleaire geneeskunde dr. M.K. Liem, radioloog N. Kok, aios gynaecologie C. Spaan, oudste co-assistent MDL Intensive Care B. Tomlow, aios longziekten
5-jun.-13 12-jun.-13 19-jun.-13 26-jun.-13 4-sep.-13 11-sep.-13
Een afwijkende differentiatie “wat moeten we ermee?” Aandacht voor aandacht Acute nierinsufficiëntie Status na AKV Diabetes type 1, diabetes type 2, diabetes type 3 Bariatrische chirurgie in een breder perspectief
18-sep.-13 25-sep.-13
Een adembenemend verhaal Hoesten door een hematologische ziekte?
2-okt.-13
Clinical rule nierfunctie
9-okt.-13 16-okt.-13 23-okt.-13 30-okt.-13 6-nov.-13 13-nov.-13
Infectiepreventie Oncologie Een nieuwe heup; en dan? Cardiologie Sclerodermie De veelvraat
20-nov.-13 27-nov.-13 4-dec.-13
Urineweginfectie bij kinderen; een moeilijke diagnose? Van artefact tot biomarker Het Short Bowel Syndroom
11-dec.-13
Calcium: back to basics
18-dec.-13
Een gezonde kleur, maar toch niet gezond
S. Slot, aios oncologie S. Vrenken, aios geriatrie H. van der Wijngaart, aios nefrologie J. Groothuis, aios cardiologie M. Mebius, semi-arts interne geneeskunde E. van den Hout en mw. L. Kiekes, arts-assistenten interne geneeskunde C.J.H. Veldhuyzen, aios SEG L. Schouten, arts-assistent longziekten M.L. Voll, aios ziekenhuisapotheek geannuleerd S.M. Wittenberg, aios geriatrie dr. J.H. Cornel, cardioloog M.S. van Brussel, reumatoloog A.M. Koopen, semi-arts interne geneeskunde/nefrologie M.M. Zweers, aios kindergeneeskunde M. Kok, aios klinische chemie W. Kuin, verpleegkundig specialist i.o. - voedingsteam A. Smorenberg, aios interne geneeskunde dr. B.M. van Geel, neuroloog
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
51
Bijlagen
7. Centrale necrologiebespreking
52
datum
titel
spreker
1 februari 2013
Een 85-jarige vrouw met rechtszijdige hoofdpijn
dr. R.J. Beukers, neuroloog
12 april 2013
Een 64-jarige man met buikpijn en ascites
S. Bakker, aios interne geneeskunde
27 september 2013
Oncologie, vergeet de vaten niet
N.M. Hanneman, aios chirurgie
8. Financieel overzicht co-assistentenonderwijs In 2010 zijn de interne afspraken over de verdeling van de affiliatievergoedingen aangepast: de voorzitter van de werkgroep masterfase ontvangt miv 2010 een vergoeding. (zie besluit RvB dd. 31-05-2010). Na afronding van de implementatie masterfase is de vergoeding van de voorzitter miv 2013 vervallen. Opbrengsten AMC VUMC Totaal Interne verdeling Zorggroepmanagement Anaesthesiologie AOA Cardiologie Foreest Medical School Geriatrie Heelkunde ICU Gynaecologie Interne Kindergeneeskunde Longziekten Medische microbiologie Neurochirurgie Neurologie Orthopedie Pathologie Plastische chirurgie Radiologie Radiotherapie Reumatologie Revalidatie Spoedeisende hulp Urologie Totaal zorggroepmanagement Totaal disciplines *) Foreest Medical School Vergoeding voorzitter werkgroep masterfase P.V.A. Totaal
2013 € 188.958 € 220.771 € 409.729
2012 € 187.831 € 180.079 € 404.320
€ 209 € 1.404 € 4.214 € 623 € 3.555 € 30.165 € 2.318 € 24.604 € 20.121 € 13.909 € 3.988 € -
€ 295 €€ 4.261 €€ 1.781 € 24.083 € 2.329 € 20.862 € 14.198 € 26.591 € 2.074 € -
€ € 21.917 € 6.435 € 239 € 1.994 € 1.613 € € € 106 € 9.172 € 1.994
€ € 19.925 € 9.989 € 767 € 1.566 € 1.828 € € € € 4.064 € 1.566 € 148.580 € 199.361 € 45.895 € -
€ 136.593 € 184.048 € 41.581 € 26.880
€ 15.892 € 409.729
€ 15.219 € 404.320
*) Betreft de vrijgevestigde specialisten, bij de betreffende zorggroep. P.V.A. Psychiatrische Voorziening Alkmaar.
Jaarverslag centrale opleidingscommissie MCA 2013
53
Bijlagen
9. Kleurenkaart D-rect D-rect 2013 N=65 - responsrate 68% Als ik een supervisor nodig heb, dan kan ik er altijd één bereiken. Als ik wil overleggen, zijn mijn supervisoren laagdrempelig benaderbaar. Er zijn heldere afspraken wanneer ik om supervisie moet vragen. De mate van supervisie is aangepast aan mijn ervaringsniveau. Het is duidelijk wie mijn werk superviseert. Ik word regelmatig gevraagd mijn handelen of beleid te beargumenteren. Mijn supervisoren begeleiden mij in de communicatie met veeleisende patiënten. Mijn supervisoren nemen zelf het initiatief mij uitleg te geven over hun handelingen of beleid. Mijn supervisoren vertellen mij uit zichzelf hoe ik functioneer. De supervisoren nemen zelf het initiatief om moeilijke situaties achteraf met mij te bespreken. Mijn supervisoren toetsen of de patiëntenzorg die ik lever, past bij mijn niveau van bekwaamheid. Mijn supervisoren observeren soms een anamnese met een patiënt. Mijn supervisoren toetsen niet alleen mijn medische expertise, maar ook andere competenties. Supervisoren geven tijdens feedback regelmatig aan wat ik goed deed en wat ik kan verbeteren. Om feedback te structureren, worden observatieformulieren gebruikt. Opeenvolgende observatieformulieren worden gebruikt om mijn ontwikkeling inzichtelijk te maken. Supervisoren, verpleging, ander (paramedisch) personeel en a(n)ios vormen hier een team. Verpleging en andere zorgverleners dragen positief bij aan mijn opleiding Verpleging en andere paramedici staan open voor gezamenlijke reflectie op de gegeven patiëntenzorg. Hoe je in een team werkt, komt expliciet aan bod in mijn opleiding. Er is een goede samenwerking tussen de a(n)ios. Als a(n)ios-groep zorgen we dat het werk van die dag samen gedaan wordt. Wanneer een dienst moet worden geruild of overgenomen, verloopt dat binnen onze a(n)ios-groep zonder problemen. De continuïteit in beleid wordt niet beïnvloed door conflicten tussen supervisoren. Verschil van mening in beleid tussen supervisoren wordt zó besproken dat het leerzaam is voor toehoorders. Er zijn geen zodanig grote conflicten dat de werksfeer negatief beïnvloed wordt. Het werk dat ik doe sluit aan bij mijn ervaringsniveau. Het werk dat ik doe sluit aan bij wat ik op dit moment in mijn opleiding wil leren. Ik krijg de mogelijkheid patiënten te vervolgen. Wanneer ik nieuwe taken moet leren, is daar voldoende tijd voor ingeroosterd. Mijn supervisoren nemen de tijd voor uitleg als ik met hen overleg. Mijn supervisoren staan open voor discussie over patiëntenzorg en beleid. Er is (zijn) geen supervisor(en) die een negatieve stempel op de opleidingssfeer drukken. Mijn supervisoren zijn in mij als persoon geïnteresseerd. Ik word op een correcte manier bejegend door mijn supervisoren. Mijn supervisoren zijn allemaal op hun eigen manier een positief rolmodel.. Aios kunnen doorgaans bij geplande onderwijsmomenten zijn. Geplande onderwijsmomenten gaan door. Supervisoren dragen actief bij aan het tot stand komen van goed onderwijs. Het onderwijs sluit goed aan bij mijn behoefte. De formele opleider weet hoe ver ik ben in mijn opleiding. De formele opleider stuurt andere leden van de opleidergroep indien nodig bij. De formele opleider zet zich actief in voor de kwaliteit van de opleiding. Het voortgangsgesprek dat ik hier meemaak, is een zinnig gesprek over mijn functioneren. Bij het voortgangsgesprek wordt stilgestaan bij mijn toekomstplannen. Bij het voortgangsgesprek wordt de inbreng van meerdere supervisoren gebruikt. Bij kritiek op beleid dat ik in overleg met de supervisor heb opgesteld, weet ik mij gesteund door de desbetreffende supervisor. Er heerst bij de overdracht een veilige sfeer. De overdracht wordt gebruikt als opleidingsmoment. Supervisoren nodigen a(n)ios uit deel te nemen aan discussies tijdens de overdracht. mee oneens, helemaal mee oneens mee eens, helemaal mee eens neutraal n.v.t.
54
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65
Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T (072) 548 44 44
mca.nl