Jaarverslag 2013 Bibliotheekvoorzieningen in de gemeenten: Asten Deurne Helmond Someren Bibliotheek Helmond-Peel Postbus 727 5700 AS Helmond www.bibliotheekhelmondpeel.nl
Maart 2014 1
Inleiding In het jaar 2013 heeft de bibliotheek een nieuw beleidsplan gepresenteerd. Een beleidsplan voor de periode van de komende vijf jaar, tot en met het jaar 2018. Het beleidsplan is aan de gemeenten waar Bibliotheek Helmond – Peel voor werkt, aangeboden met de vraag om hierover met elkaar de dialoog aan te gaan. Het beleidsplan is een handreiking van de bibliotheek aan de gemeente om met elkaar in gesprek te gaan over de wensen en verwachtingen ten aanzien van de toekomst en de keuzes die daarvoor gemaakt dienen te worden. De toekomst van het bibliotheekwerk is in belangrijke mate aan de orde vanwege de bezuinigingen van de gemeenten die inmiddels de nodige gevolgen hebben gehad voor de bibliotheekfunctie. En ook voor de komende jaren staan nog verminderingen van de gemeentelijke subsidie op stapel. Onder andere in de gemeente Deurne, waar besloten is door middel van een bezuiniging van 60% op de eerdere gemeentelijke bijdrage, de huidige bibliotheek aan de Markt eind 2014 te sluiten. Het is dus van groot belang om de gewenste toekomst van de bibliotheek in samenspraak tussen de gemeenten als opdrachtgever en Bibliotheek Helmond – Peel als opdrachtnemer te verkennen en vast te leggen in beleid. Het jaar 2013 is gebruikt om deze dialoog met elkaar aan te gaan en dat zal ook in 2014 worden voortgezet. In 2013 is de bibliotheekfunctie in de vier gemeenten, Asten, Deurne, Helmond en Someren, ingevuld met een in onze ogen goede mix van voortzetting van de belangrijkste dienstverlening, met name op vraag van het – met name jeugdig – publiek en nieuwe digitale ontwikkelingen en innovatieve producten. In 2013 werd het eeuwfeest van de bibliotheek in Helmond gevierd. In 1913 is de bibliotheek (in Helmond) als een van de eerste in Nederland opgericht en ter gelegenheid van dit jubileum is afgelopen jaar in alle bibliotheken van Bibliotheek Helmond – Peel hier uitgebreid aandacht aan besteed. In dit jaarverslag is weergeven wat de belangrijkste activiteiten van de bibliotheek zijn geweest in het jaar 2013.
2
Educatie in 2013 De educatieve activiteiten van de bibliotheek hebben in 2013 in belangrijke mate plaatsgevonden in en vanuit de vier openbare bibliotheken in de kernen van de vier gemeenten. Daar werd met deskundige medewerkers, een actuele en pluriforme collectie en specifieke activiteiten in samenwerking met het onderwijs en andere instellingen ingezet op educatie voor jong en oud (baby’s, peuters, kinderen , jongeren, volwassenen, ouderen). Naast het educatieve werk in en rond de bestaande bibliotheeklocaties is de laatste jaren een ontwikkeling gaande richting schoollocaties om ook daar de jeugd nog beter van dienst te kunnen zijn. Een nieuwe ontwikkeling, waar veel van mag worden verwacht, is het nieuwe product “Bibliotheek op School”. Bibliotheek op School (BoS) De Bibliotheek op School is een educatieve aanpak voor het basisonderwijs die zich richt op leesbevordering, taalontwikkeling en mediawijsheid. Het bestaat uit meerdere, flexibel in te zetten bouwstenen (leesconsulent van de bibliotheek, collectie, programma) die scholen, bibliotheken en gemeenten in staat stellen om samen en op structurele wijze lezen en mediawijsheid voor de kinderen te stimuleren. In Helmond is de eerste tranche van de Bibliotheek op School, waarbij op 10 basisscholen een Bibliotheek op School geïmplementeerd werd, voltooid. De St. Odulfusschool was in 2013 de laatste school waar de Bibliotheek op School van start ging. In september kon een verdere doorstart gemaakt worden en zijn scholen benaderd om mee te doen in de tweede tranche. Met drie scholen zijn in 2013 voorbereidingsgesprekken gevoerd waarbij uitzicht is op de start van een BoS in 2014.Vijf scholen in Helmond hebben inmiddels meegedaan met de landelijke monitor van de BoS. Met de monitor wordt het leesgedrag en de leesmotivatie van de leerlingen gemeten maar ook het leesbevorderend gedrag van leerkrachten en de leescultuur thuis. De uitkomsten van de monitor zijn besproken met schooldirecties en leescoördinatoren. In Asten- Heusden is in 2013 in het nieuwe multifunctionele gebouw, waar ook de basisschool gevestigd is, een servicepunt van de bibliotheek ingericht en feestelijk gestart. 3
De al bestaande servicepunten in de scholen in Someren-Heide, Someren-Eind en Lierop, Liessel, Neerkant en Helenaveen en het onlangs geopende servicepunt in Heusden dienen nog uit te groeien van een minimale voorziening met boeken naar een meer uitgebreide BoS, zoals deze elders bestaat. In de vier gemeenten zijn in totaal zijn momenteel 20 Bibliotheken op School operationeel. Met de Bibliotheek op School worden bijna 5.000 kinderen direct op school bereikt. Vanuit de bibliotheek werkt een team van leesconsulenten samen met de leescoördinatoren van de basisscholen aan leesbevorderingsactiviteiten, gericht op leerlingen, leerkrachten en ouders. Regelmatig heeft overleg plaatsgevonden met het onderwijs. In Helmond in de speciaal daarvoor geformeerde Stuurgroep Bibliotheek op School Helmond, en in de regio met de bestuurders van de onderwijsorganisaties Prodas en Platoo.
Groepsbezoeken vanuit het primair onderwijs aan de centrale openbare bibliotheek: Schooljaar 2012/2013
Aantal scholen
Aantal groepen
Asten
7
15
Deurne
8
28
Helmond
17
83
Someren
4
15
Totaal
36
141
De Rode Draad; een belangrijk leesbevorderingsproduct van de bibliotheek voor de scholen: Aantal scholen
Aantal groepen
Aantal kinderen
Asten
6
42
1.135
Deurne
10
76
1.831
Helmond
15
198
4.635
Someren
7
58
1.304
Totaal
38
374
8.905
4
In 2013 werden nog enkele bijzondere onderwijsproducten door de bibliotheek voor het onderwijs verzorgd: Boekenpret
Weg uit de Peel
Asten
1
1
8
4
Deurne
3
4
14
2
Helmond
4
10
25
135
Someren
2
3
7
3
10 scholen
18 scholen
54 scholen
145 collecties
Totaal
Voorleeswedstrijd Projectcollecties
Kinderjury: basisschool de Rank uit Helmond heeft een bezoek van de Kinderjurybus gewonnen door deel te nemen aan de Kinderjurywedstrijd uitgeschreven door de bibliotheek . De Kinderjurybus heeft een dagdeel bij de school gestaan, waar de leerlingen klassikaal een bezoek gebracht hebben aan deze bijzondere bus. Zomerlezen: de bibliotheek introduceerde voor een aantal scholen een speciaal programma om de zomerdip (terugval van leesvaardigheid door de zomervakantie) tegen te gaan: het zogenaamde Zomerlezen voor groep 3 en 4 dat succesvol is verlopen. In het najaar van 2013 werd door de bibliotheek in samenwerking met OCGH – Advies en Pedagogische Academie De Kempel de cursus Open Boek georganiseerd. Aan deze cursus namen 12 leerkrachten deel. De Nationale Voorleeswedstrijd is jaarlijks een activiteit die bijzonder in de belangstelling staat. De lokale ronde van deze Voorleeswedstrijd werd door de bibliotheek georganiseerd in de culturele centra van Asten, Deurne en Someren met medewerking van Len Copal als presentator. In Helmond vond de wedstrijd met een deelname van 25 scholen plaats in bioscoop Pathé, die de ruimte aan de bibliotheek gratis ter beschikking stelde. De Helmondse winnaar Ali Aslan, leerling van basisschool Salah Eddin el Ayyoubi, drong uiteindelijk door tot de provinciale finale in Tilburg. De bibliotheek organiseerde op 15 mei in de stadsbibliotheek te Helmond een drukbezochte Informatiemiddag voor het Primair Onderwijs met als thema ouderbetrokkenheid. Maar liefst 36 leescoördinatoren van 25 scholen waren hier aanwezig, alsmede vertegenwoordigers van Spring en van de gemeenten. In de bibliotheek te Helmond wordt op elke woensdagmiddag tijdens de openingsuren begeleiding aangeboden voor de jeugd bij spreekbeurten, werkstukken, boekbesprekingen etc. onder de naam “Skoolzone” (1e verdieping; cursusruimte); studenten van de opleiding Onderwijsassistent van het ROC Ter Aa verzorgen de begeleiding in de bibliotheek.
5
0 – 4 jaar Het enkele jaren geleden ontwikkelde project Boekstart is in de vier gemeenten vanwege het grote succes ook in 2013 voortgezet. Er kan inmiddels gesproken worden over een reguliere activiteit. Door de gemeente wordt een brief gestuurd naar de ouders van baby’s, die uitgenodigd worden om in de bibliotheek een koffertje op te komen halen en hun kind in te schrijven. Ook via de samenwerkingpartners van de bibliotheek (Zorgboog, consultatiebureaus, JGZ) worden ouders over het belang van voorlezen aan zeer jonge kinderen en over taalontwikkeling geïnformeerd. Boekstart resultaten in 2013: Gemeente
Aantal verstuurde brieven door de gemeente
Aantal baby’s ingeschreven als nieuw lid van de bibliotheek
respons
Asten
128
55
43 %
Deurne
271
109
40%
Helmond
1.115
206
19%
Someren
168
71
42%
1.682
441
26%
Totaal
Bij de Bedrijfsresultaten achterin dit jaarverslag zijn enkele grafieken opgenomen met overzichten van leden en uitleningen van het project Boekstart vanaf 2010 per gemeente.
Ook in de kinderopvang (bijv. met Spring) werkte de bibliotheek in 2013 aan taalontwikkeling via het landelijke project Boekstart in de Kinderopvang, waarbij pedagogische medewerkers door de bibliotheek worden opgeleid tot voorleescoördinator. Door reorganisaties binnen de kinderopvang lopen de activiteiten van de bibliotheek momenteel enige hinder op.
6
Boekstartkaravaan: Boekstart bestond in 2013 vijf jaar en landelijk werd besloten om dat lustrum in de provincie Noord Brabant te vieren in de bibliotheek van Helmond. Op 2 oktober verzorgde Dirk Scheele in de bibliotheek een optreden voor 100 peuters en 75 ouders/begeleiders. Ook was er een sessie “voorlezen voor de allerkleinsten” onder leiding van Elly van der Linden. Op deze lustrumdag in Helmond werd tijdens een bijeenkomst voor professionals kennis over Boekstart en kinderopvang met elkaar gedeeld.
Voor de zogenaamde voorschoolse doelgroep verrichtte de bibliotheek in 2013 nog een aantal bijzondere activiteiten. Door het leveren van projectcollecties werd een samenwerking tot stand gebracht met de Bereboot, een organisatie voor kinderopvang; collecties werden ook aan enkele peuterspeelzalen ter beschikking gesteld . Met Villa Vrolijk werd een opleiding tot voorleescoördinator afgesproken. De bibliotheek was aanwezig op Open Dagen van peuterspeelzalen om taal en lezen te promoten. Voor een groep van 23 vrijwilligers van HomeStart werd een workshop over voorlezen verzorgd.
Voortgezet Onderwijs Voor het Voortgezet Onderwijs organiseert de bibliotheek jaarlijks de nodige activiteiten, zowel op school als in de openbare bibliotheek. Een bijzonder voorbeeld hiervan is de jaarlijkse voorleeswedstrijd Read2me, een voorleeswedstrijd voor met name brugklassers. Voor het Varendonckcollege Asten/Someren, waarbij de bibliotheek voor alle leerlingen een abonnement heeft verzorgd, werden ook in 2013 de nodige groepen ontvangen in de bibliotheken van Asten en Someren. Verder werden voor deze school 3 projectcollecties en een uitgebreide wisselcollectie beschikbaar gesteld. Op een studiemiddag over taalbeleid werden door de bibliotheek voor alle docenten van de VMBO-locatie van het Varendonckcollege drie workshops gegeven.
7
Overige bijzondere activiteiten uit het Educatief Programma: Voor een publiek van 1.800 bezoekers organiseerde de bibliotheek op Hemelvaartsdag in Ospel de jaarlijkse “Weg uit de Peel”dag. Deze dag werd opgezet in samenwerking met het Bezoekerscentrum de Pelen in prominente aanwezigheid van schrijver Jacques Vriens. Op de Pedagogische Academie de Kempel in Helmond was de bibliotheek in 2013 betrokken bij de daar gehouden Voorleeswedstrijd. De bibliotheek heeft zich gepresenteerd op de jaarlijkse Inspiratiedag voor het jonge kind, en tevens op de Opvoedmarkt die in de bibliotheek werd georganiseerd op 5 oktober jl. in samenwerking met het Centrum voor Jeugd en Gezin en andere instellingen. Bibliotheek Helmond-Peel heeft afgelopen jaar via het Project Leeskalender actief deelgenomen aan een onderzoek van de Universiteit van Maastricht en Tilburg naar de culturele geletterdheid van jonge kinderen.
Doelgroep ouderen Vanuit de visie dat de bibliotheek er zeker ook wil zijn voor deze doelgroep werden - naast het aanbieden van de standaard dienstverlening in de vier vestigingen - ook nog enkele specifieke projecten voor ouderen opgezet. In deze grafieken enkele overzichten van het bibliotheekbereik onder ouderen in de afgelopen jaren.
Als gevolg van het sluiten van de wijkfilialen in Helmond en de dorpsfilialen in Deurne in 2012 is het niet verwonderlijk dat de resultaten voor deze doelgroep ook dalen. Al lijkt dit op het oog wel mee te vallen. Toch wil de bibliotheek voor met name die mensen die moeite hebben om de afstand naar de hoofdvestiging van de bibliotheek te overbruggen, de dienstverlening optimaliseren. Naast de al bestaande Bibliotheek aan Huis dienstverlening is het aanbieden van een bestel- en brengservice nieuw: de bestelbieb. Dit doet de bibliotheek zo veel mogelijk in goede samenwerking met verschillende partners in de wijken en dorpen. Elk lid van de bestelbieb krijgt de mogelijkheid om een aantal boeken per keer te bestellen; 1 keer per week kan dit worden afgehaald bij een afhaalpunt in de wijk of het dorp. Leden van de bibliotheek kunnen kiezen uit verschillende genres, lettergrootte, enz. Het adviseren/ zoeken van een “boek op maat” gebeurt hierbij door de bibliotheekmedewerker. 8
Daarnaast biedt de bibliotheek ook de mogelijkheid om een specifieke titel te reserveren. Vrijwilligers zijn op het afhaalpunt aanwezig om te kunnen helpen en adviseren bij het verlengen van materialen via internet. Vrijwilligers zijn hiervoor door de bibliotheek geschoold. Men kan ook thuis via internet en uiteraard ook telefonisch verlengen bij de bibliotheek. In Helmond is een afhaalpunt van de bibliotheek ondergebracht in Brouwhuis/Rivierenhof, HelmondNoord/Eeuwsels en Mierlo-Hout/de Huijsakker. In Deurne is een afhaalpunt in Helenaveen en Neerkant. In Helmond is het aantal deelnemers gegroeid van 37 naar 40 in 2013. In Deurne groeide het aantal deelnemers van 16 naar 20. Ook de uitleningen via deze specifieke service maakten een groei door. In Helmond van 782 uitleningen in 2012 naar 1907 in 2013. In Deurne van 204 in 2012 naar 1039 in dit verslagjaar.
Collectie in 2013 De vraag van het publiek naar de fysieke collectie is nog steeds, naast alle ontwikkelingen op digitaal gebied, een van de belangrijkste pijlers van de bibliotheek. De plaats waar deze collectie wordt gebruikt de inwoners van Asten, Deurne, Helmond en Someren is in dit jaar zoals hierboven aangegeven, sterk aan verandering onderhevig. Natuurlijk zijn vier centrale hoofdlocaties in de vier gemeenten een bekende en drukbezochte plek. Maar daarnaast manifesteert de openbare bibliotheek zich ook steeds meer in de scholen. Daar niet alleen met een gewaardeerde collectie maar ook – en in belangrijke mate – met professionele personele bibliotheekinzet: de Leesconsulent en Mediacoach.
Naast het papieren boek en de traditionele bibliotheekcollectie komt er steeds meer informatie op een digitale manier beschikbaar. Ook de bibliotheek speelt daar uiteraard op in; meer en meer komen e-books via de bibliotheek ter beschikking. Kwesties rondom het auteursrecht en het uitlenen van e-books via bibliotheken zijn nog steeds landelijk niet optimaal opgelost, maar naar verwachting zal dat het komende jaar wel meer worden gerealiseerd. De bibliotheek neemt deel aan regionale en provinciale projectgroepen om t.a.v. collecties op grotere schaal efficiency voordelen te behalen. In 2015 zal de landelijke digitale bibliotheek meer 9
vorm hebben gekregen; hierbij zal dan ook de Nationale Bibliotheek Catalogus gerealiseerd zijn, zodat bibliotheekleden, via Bibliotheek Helmond – Peel, nog gemakkelijker de beschikking kunnen krijgen tot de landelijke bibliotheekcollectie (van zowel papieren boeken alsmede digitale informatie).
Digitale bibliotheek in 2013 Een belangrijke opdracht van de bibliotheek is om in het kader van de huidige digitale ontwikkelingen de inwoners van de gemeente en leden van de bibliotheek mediavaardig en mediawijs te maken. Er zijn in het kader van deze mediavaardigheid en mediawijsheid door de bibliotheek in 2013 32 cursussen/workshops /lezingen/demonstraties georganiseerd. Hiervan 17 in Helmond, 5 in Asten, 4 in Deurne en 6 in Someren. De workshops/cursussen werden in totaal door 384 mensen bezocht; lezingen en demonstraties (bijvoorbeeld de 3D printer in de bibliotheek) trokken 30 tot 100 belangstellenden. Daarnaast zijn er in Helmond, samen met het UWV, en met ondersteuning van het ROC ter Aa, voor werkzoekenden, vier meerdaagse trainingen op het gebied van mediavaardigheid verzorgd. Hieraan hebben 67 werkzoekenden deelgenomen. In de vier bibliotheekvestigingen is een gratis toegankelijk draadloos netwerk (wifi) beschikbaar voor alle bezoekers. Dit wordt door het publiek zeer gewaardeerd en veroorzaakt mede daardoor ook een stijging van de verblijftijd in de bibliotheek.
Digitale nieuwsbrief in 2013 Er zijn 35 digitale nieuwsbrieven verzonden naar 15.200 leden van Bibliotheek Helmond – Peel. De nieuwsbrieven bevatten in totaal 236 verschillende items over activiteiten/nieuwsberichten etc. Deze werden ruim 23.000 keer lezen. De stijging ten opzichte van het jaar 2012 is in bijgaande grafiek weergegeven.
10
Website Bibliotheek Helmond-Peel De website van de bibliotheek ( www.bibliotheekhelmondpeel.nl ) werd in 2013 in totaal 201.372 keer geraadpleegd. Deze bibliotheekwebsite wordt vooral bezocht voor het raadplegen van informatie. Daarnaast is het mogelijk om via de webiste een boek of andere medium te reserveren en om desgewenst een geleend boek te verlengen. Deze service van de bibliotheek wordt uitgaande van deze cijfers dan ook in bijzondere mate gewaardeerd door de leden van de bibliotheek. BieHP: de app voor activiteiten van de bibliotheek Vanwege het belang van een goede bekendheid van de activiteiten van de bibliotheek is, speciaal voor Bibliotheek Helmond-Peel een eigen, specifieke app ontwikkeld. Door middel van deze app kunnen bibliotheekleden op een heel eenvoudige en snelle manier de activiteiten van de bibliotheek bekijken, en ook direct aanmelden of toegangskaarten reserveren. Deze app, beschikbaar voor IOS telefoontoestellen is 150 keer gedownload . Voor de Android telefoon is de app in ontwikkeling. Digitale informatie De bibliotheek biedt haar leden exclusieve toegang tot digitale bestanden, Daar wordt en belangrijke mate door meerdere doelgroepen uitgebreid gebruik van gemaakt. Het betreft o.a. de volgende digitale bestanden met daarbij vermeld het aantal raadplegingen: Meer over media
9.712
Literom
663
Uittreksels
794
Muziekweb
11.115
E-books Aan de belangrijke start in 2014 van het E-bookplatform, met enkele duizenden titels, ging in 2013 al een eerste landelijke proefperiode vooraf. De bibliotheek heeft in 2013 in een viertal campagnes (Vakantiebieb Zomer, Vakantiebieb Herfst en Vakantiebieb kerst, Lees Meer campagne) gratis Ebooks aan kunnen bieden met een prima resultaat. In totaal hebben hier 930 mensen in het werkgebied van Bibliotheek Helmond – Peel gebruik van gemaakt. Een bewijs temeer dat de bibliotheek een goed, en legaal aanbod van E-books heeft ten opzichte van het illegale circuit van Ebooks dat in Nederland bestaat. De verwachting is dat het aantal uitleningen van E-books door de bibliotheek de komende tijd gaat stijgen.
11
Media – bar In juni 2013 is in de bibliotheek in Helmond een balie ingericht waar alle bezoekers kennis kunnen maken met de verschillende nieuwe vormen van digitaal lezen en luisteren. De bibliotheekmedewerkers zijn getraind om de bezoekers daar desgewenst bij te ondersteunen. Aanvullend worden er met regelmaat Ipad cafe’s georganiseerd, met een vrije inloop. Dit werkt naar grote tevredenheid van de bezoekers. In december is een reizende Mediabar in de bibliotheek in Deurne ingericht. Elke vrijdagmiddag werd hier een inloopspreekuur gehouden. Gemiddeld 25 bezoekers per keer lieten zich informeren over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de digitale bibliotheek, E-readers, E-books etc. Er werden veel vragen gesteld over het gebruik en de toepassing van de apparaten. De Mediabar staat ook in het voorjaar van 2014 nog in Deurne, later in het jaar in de bibliotheken in Asten en Someren. De App voor bibliotheekleden De leden van de bibliotheek kunnen sinds eind 2012 gebruik maken van een handige app. Op dit moment bieden 121 bibliotheekorganisaties in Nederland dit aan. De leden van Bibliotheek Helmond-Peel zorgen met 1030 gebruikers voor een mooie 10e plaats bij het aantal gebruikers. Met behulp van deze app kunnen leden via hun eigen mobiele device, smart phone of tablet, op eenvoudige wijze de catalogus raadplegen, reserveren, de geleende boeken verlengen, etc. In de grafiek is te zien dat de leden van bibliotheek Helmond-Peel dit in stijgende aantallen doen. Overige bijzondere activiteiten Digitaal Programma: Naast het verzorgen van cursussen en trainingen in het eigen werkgebied van Bibliotheek Helmond – Peel (Asten, Deurne, Helmond en Someren) heeft de bibliotheek dit werk ook een aantal keren op aanvraag in de regio (en landelijk) mogen verzorgen voor gemeenteraden, ambtenaren, verenigingen, VVV’s en wijkraden.
12
Programmerende bibliotheek in 2013 Lezingen over educatie, lezen ,cultuur, kennis en informatie.
Bibliotheek Helmond – Peel legt in het werk een belangrijk accent op educatie en digitale ontwikkeling. Daarbij is het organiseren van activiteiten , middels een jaarlijks programma, belangrijk om publiek kennis te laten maken met en deelgenoot te laten zijn van kennisgebieden die relevant zijn voor ontplooiing, kennis en informatie. Een bescheiden pijler van de bibliotheek, bescheiden vanwege de beperkte financiële mogelijkheden, is de Programmerende Bibliotheek. Toch zijn, veelal in samenwerking met andere organisaties en instellingen, in 2013 in totaal maar liefst 170 activiteiten georganiseerd ( in 2012 waren dat 59 activiteiten) in de diverse bibliotheeklocaties en op verschillende kennisgebieden, zoals educatie, leesbevordering, literatuur, informatie, ethiek, kunst en cultuur, reizen, digitale ontwikkelingen. Het overgrote deel van deze activiteiten ( ca. 100) valt onder het speerpunt educatie en leesbevordering. Er waren verder 30 activiteiten op het gebied van mediavaardigheid en mediawijsheid. Daarnaast 20 informatieve en 16 culturele lezingen. Verdeeld over de vier gemeenten waar de bibliotheek voor werkt, vonden er ruim 100 in Helmond, 20 in Asten, 20 in Someren en 30 in Deurne plaats. Deze activiteiten hebben gezorgd voor ca 2.500 extra bezoekers aan de bibliotheek. Bovendien zijn er in Helmond vanwege het honderdjarige bestaan twee bijzondere activiteiten gehouden: “De nacht van de bibliotheek” op 21 juni en op 14 december de jubileumdag, beide met een feestelijk programma. Hoogtepunt van dit eeuwfeest was de uitreiking van de Koninklijke Erepenning die de bibliotheek mocht ontvangen namens ZKH de Koning uit handen van Burgemeester E. Blanksma – v.d. Heuvel.
13
Architectuur Dankzij gebruikmaking van een donatie van het Architectuurcafé Helmond (inmiddels opgeheven) is een speciale hoek in de bibliotheek ingericht met informatie, zowel digitaal als fysiek, over allerlei zaken rondom architectuur. In deze architectuurhoek is ook plaats voor het presenteren van maquettes. In 2013 werd in de bibliotheek een goedbezochte tentoonstelling en lezing over het thema architectuur georganiseerd. Tevens werd op enkele zaterdagen in de bibliotheek door architecten een spreekuur voor het publiek georganiseerd onder de naam “Architectuurwinkel”. Erfgoed en historie
De digitale beeldbank in de bibliotheek in Helmond, met ruim 18.000 historische foto’s van de stad is in 2013 ruim 1.600 keer geraadpleegd. Deze historische foto’s kunnen op een zeer gebruikersvriendelijke manier gevonden worden. De persoonlijke bibliotheekpas wordt op de beeldtafel gelegd en de historische foto’s uit de eigen straat komen zo naar boven op deze reusachtige Touchtafel. Ook kan eenvoudig van deze tafel een foto naar het eigen e-mailadres worden gestuurd om thuis te kunnen bekijken. Eind 2013 zijn plannen gemaakt om deze beeldbank nog verder te ontwikkelen en mogelijk ook uit te breiden naar de bibliotheek te Someren. Dit om daar het succesvolle Somerense project “Peelverhalen, het goud van de Peel” een digitaal vervolg te geven.
VVV Helmond Assortiment Het assortiment van de VVV Helmond is in 2013 in belangrijke mate uitgebreid: VVV cadeaubonnen, dinerbonnen bioscoopbonnen Bongobonnen, Podiumkaart en Bol.Com bonnen, (stads)wandelingen en fietstochten, fiets-en wandelkaarten, plattegronden, Helmondse producten en souvenirs, streekproducten, toeristische, recreatieve en culturele informatie. Vooral evenementen: informatie en kaartverkoop is in 2013 in ontwikkeling gekomen. Op 24 maart 2013 is een nieuwe impuls aan het Rondje Helmond gegeven; naast een officeel startmoment zijn ook nieuwe routes uitgegeven. De boekjes hiervan zijn in 2013 door de VVV in een oplage van 136 stuks aan het publiek verkocht. Zeer succesvol was de verkoop van het 14
Peelpeuzelboekje met 853 verkochte exemplaren. Bij de drie Helmondse ondernemingen, het Paviljoen de Warande , De Pastoor en Il Borgo zijn in totaal 7.555 bonnen uit dit boekje ingeleverd. Door het “Peelpeuzelen” weten ook steeds meer ondernemers de VVV Helmond te vinden. Met name rond de feestdagen in december plaatsten ook steeds meer Helmondse bedrijven grote bestellingen van VVV cadeaubonnen bij de VVV / Bibliotheek. In 2013 heeft de VVV Helmond ruim 13.500 artikelen verkocht aan een breed publiek met een omzet van € 183.000. Ticketverkoop Voor 5 organisaties heeft de VVV Helmond de kaartverkoop voor hun evenement verricht. Het betreft hier: de Kennedymars Someren, Hellemond dreeijt dur 2x, de Fietsvierdaagse, en Indukan Erfgoedmanifestatie 2013. Voor en in samenwerking met het Kasteel van Sinterklaas (tickets afhaallocatie) werd in de bibliotheek een Sinterklaastentoonstelling ingericht. Medewerkers van de VVV / Bibliotheek brachten een werkbezoek aan het Kasteel van Sinterklaas. De kaartverkoop van de gedichtenwandeling door Bert Kuypers in het kader van De nacht van de bibliotheek (100 jarig bestaan bibliotheek) werd door de VVV Helmond verzorgd. Evenementen De VVV Helmond heeft in 2013 in samenwerking met de Peel VVV’s deelgenomen aan twee grote evenementen: ·
Peeldag Weidegang te Aarle Rixtel (21/04/2013) in samenwerking met Stadspromotie Helmond. Tijdens deze Peeldag hebben de VVV Helmond en de Stichting Stadspromotie Helmond het Rondje Helmond, het Peelpeuzelen en de stad Helmond gepromoot.
·
Dag van het Nationaal Park (26/05/2013)
Groepsprogramma’s In 2013 werden door VVV stadsgidsen 6 stadswandelingen door het centrum van Helmond verzorgd. Bij de VVV Helmond werd veel belangstelling voor de gratis Kunst Route van Helmond gepeild. De Cultuurroute in Helmond groeide in aandacht. In 2013 hebben 91 personen een cultuurroute geboekt waarbij de meeste belangstelling uitging naar “Beleef de geschiedenis van Helmond” en “Van ridders tot EDAH”.
De nieuwe website van de VVV
15
Bedrijfsresultaten 2013 LEDEN Per 31-12-2013
Asten
Deurne Helmond Someren
Totaal
Jeugd 0-12 jaar
1.506
2.433
7.137
1.543
12.619
Jongeren 13-17 jaar
1.040
1.514
4.246
1.594
8.394
13
50
84
11
158
Volwassenen 18-64 jaar
941
1.531
3.541
1.056
7.069
Ouderen 65 jaar en ouder
348
587
1.377
367
2.679
3.848
6.115
16.385
4.571
30.919
Deurne Helmond Someren
Totaal
Minder mobielen
Totaal UITLENINGEN 2013
Asten Jeugdboeken
61.987
102.135
201.995
66.380
432.497
Boeken voor volwassenen
45.354
87.136
163.073
49.654
345.217
Tijdschriften
15.250
28.491
22.553
13.421
79.715
3.629
6.285
19.067
3.860
32.841
312
86
6.160
315
6.873
1.513
2.728
3.763
1.523
9.527
Luisterboeken
521
709
3.038
585
4.853
Digitale media (games, CD Rom)
161
291
1.384
232
2.068
Zoek & Boek IBL
160
238
626
220
1.244
128.887
228.099
421.659
136.190
914.835
Films Muziek Speelleermateriaal jeugd
Totaal BEZOEKERS 2013
Totaal Helmond ,Watermolenwal Helmond, Bibliotheek op School Deurne, Markt Deurne, Bibliotheek op School Asten, Kerkstraat Asten, Bibliotheek op School Someren, Molenstraat Someren, Bibliotheek op School Totaal
154.274 14.451 101.314 6.212 48.048 1.573 42.575 6.262 374.709
16
COLLECTIE Mediabezit 31-12-2013
Asten
Deurne
Helmond
Someren
Totaal
Jeugdboeken Boeken voor volwassenen
14.970 13.417
21.573 20.468
67.789 43.008
16.780 13.945
121.112 90.838
Tijdschriften Films Muziek Speelleermateriaal jeugd
2.280 1.284 555 195
3.888 1.916 89 427
5.670 5.999 7.329 576
1.912 1.108 493 245
13.750 10.307 8.466 1.443
321
405
1.318
316
2.360
111 33.133
107 48.873
647 132.336
136 34.935
1.001 249.277
Luisterboeken Digitale media (games/cd rom) Totaal
COLLECTIE Aanschaf in 2013
Asten
Deurne
Helmond
Someren
Totaal
Jeugdboeken
1.935
2.435
6.711
1.6.48
12.729
Boeken voor volwassenen
1.108
2.005
3.410
974
7.497
Tijdschriften
1.778
2.900
2.867
1.737
9.282
85
184
485
85
839
Films Muziek Speelleermateriaal jeugd Luisterboeken Digitale media (games/cd rom) Totaal
301
301
5
1
2
6
14
16
15
72
19
122
4
5
17
4
30
4.931
7.545
13.865
4.473
30.814
17
Bedrijfsresultaten in grafiekvorm
18
19
20
Analyse resultaten 2013 In 2013 daalde het totaal aantal leden met 2.294, -6,9%. Vooral het aantal volwassen leden nam af (-7,65%) De voortdurende onzekerheid over de toekomst van de Deurnese bibliotheek en dreigende sluiting had een negatieve invloed op het ledenaantal (-8,9%) in Deurne; hiermee is de ledenafname in die gemeente het grootst van de vier gemeenten. Onder de ouderen (65+)was de afname minder groot, in Asten en Someren steeg dit aantal zelfs licht. De uitleningen daalden met 4% en kwamen neer op het eindtotaal van 915.000. De afname is vooral te zien in uitleningen door volwassenen. De opening van Bibliotheken op School heeft het aantal uitleningen voor de jeugd laten groeien met 4,4%. Ook het totaal aantal bezoekers kwam in 2013 lager uit. In de hoofdvestiging in Helmond steeg het aantal bezoekers met ruim 8.400, in Deurne daalde het met 14.000. De onzekerheid over het voortbestaan van de bibliotheek heeft ook een negatieve invloed op het aantal bezoekers aan deze vestiging. Wanneer het bezoekersaantal van de Bibliotheek Helmond Peel wordt vergeleken met de tien best bezochte musea in Nederland, dan zou de bibliotheek de achtste plaats bezetten, net als het Haags Gemeentemuseum. Een nog steeds prima bezoekersresultaat.
21
Bibliotheek Asten De bibliotheek aan de Kerkstraat in Asten is op 22 mei 2013 feestelijk heropend na een fikse verbouwing waarbij het achterstallig onderhoud is ingehaald. De bibliotheek is weer helemaal up to date en heeft met een nieuwe, frisse uitstraling alles in zich om voor de inwoners van Asten een uitdagende en multifunctionele ontmoetingsplek te zijn. In de bibliotheek is een aantal displays geplaatst waarop regelmatig wisselende collecties onder de aandacht van het publiek worden gebracht. De reacties van het Astens publiek hierop zijn erg positief. De bibliotheek heeft met de renovatie meer zit-en werkplekken gecreëerd; deze worden in Asten zeer druk bezet, ook vanwege het gratis wifi. In het afgelopen jaar zijn in de bibliotheek in Asten tal van activiteiten ontplooid; groepsbezoeken, exposities, voorleessessies (o.a. met medewerking van wethouder J. Huijsmans), Kinderboekenweek, een voetbalclinic, iPad workshops, lezingen (o.a. samen met Cursushuis DAS), etc. 2013 Leden: Uitleningen: Bezoekers: Collectie:
2012
3.848, waarvan 2.546 jeugdleden en 1.302 volwassenen. 128.887, waarvan bijna 62.000 jeugdboeken. 48.048, gemiddeld 924 bezoekers per week 33.133, waarvan 15.000 boeken voor de jeugd.
Bibliotheek Deurne De bezuinigingsopdracht van de gemeente Deurne voor de jaren 2014 en 2015 heeft een directe invloed gehad op het bezoek en gebruik van de bibliotheek aan de Markt te Deurne in 2013. Niet alleen werd hier tijdens de openingsuren van de bibliotheek door leden en bezoekers veelvuldig over gesproken, ook een werkgroep bestaande uit verontruste burgers heeft plenaire bijeenkomsten georganiseerd en met een breed publiek discussie gevoerd over de toekomst van de bibliotheekgevoerd.
22
3.914 132.599 54.960 33.439
Deze bijeenkomsten hebben geleid tot een Manifest wat de burgers aan de gemeenteraad van Deurne hebben aangeboden. Helaas leidde deze onrust ook tot de nodige opzeggingen van het lidmaatschap wat zeer te betreuren is. De medewerkers van de bibliotheek in Deurne hebben in het afgelopen jaar de rug recht gehouden en naast het verrichten van de kerntaken van de bibliotheek ook een aantal bijzondere activiteiten kunnen verrichten. In het leescafé van de bibliotheek in Deurne hebben lezingen plaatsgevonden over talrijke onderwerpen voor een geanimeerd publiek. Een kunstlezing over het Rijksmuseum kon rekenen op een uitverkocht huis. Verder nam ook Bibliotheek Deurne deel aan de landelijke leespromotie acties zoals Nederland Leest, de Week van de Mediawijsheid en werd er bijvoorbeeld ook een informatieavond over reizen georganiseerd met diverse reisorganisaties. 2013 Leden: Uitleningen: Bezoekers: Collectie:
2012
6.115, waarvan 3.947 jeugdleden en 2.168 volwassenen 6.712 228.099, waarvan ruim 102.000 jeugdboeken 252.940 101.314, gemiddeld 1.950 bezoekers per week. 121.404 48.873, waarvan ruim 21.500 boeken voor de jeugd. 52.839
Bibliotheek Helmond De bibliotheek aan de Watermolenwal in Helmond is drie jaar oud en kende in het afgelopen jaar een stijging van het aantal bezoekers van 6%. Steeds meer mensen weten de bibliotheek te vinden en wel om heel diverse redenen. Niet voor niets is in de bibliotheek een VVV ondergebracht, een Bibliotheek café, maar ook een Erfgoedpunt (samenwerking met het Regionaal Historisch Centrum), een cursusruimte, een podiumruimte en een studiezaal (stilteruimte). In 2013 mocht de bibliotheek een nieuwe onderhuurder verwelkomen; Op Maat, studiebegeleiding. Tijdelijk heeft de bibliotheek in Helmond overlast gehad van baldadige jongeren maar dit werd gelukkig beteugeld in goed overleg en samenwerking met diverse partijen o.a. Politie, Stadswacht, maatschappelijk werk en gemeente. Na drie jaar worden intussen plannen gemaakt om enkele wijzigingen aan te brengen in de inrichting van de bibliotheek; dit heeft eind 2013 al geresulteerd in aanpassing van meubilair in de hal. In 2014 worden enkele andere zaken ten aanzien van de inrichting nog verbeterd. In 2013 vierde Bibliotheek Helmond-Peel het honderdjarig bestaan van de bibliotheek Helmond. Het hele jaar door waren er activiteiten. Voor het eerst in het 100-jarig bestaan was de bibliotheek een keer ook ’s nachts open voor het publiek.
23
Tijdens de Nacht van de Bibliotheek op 21 juni 2013 bezochten meer dan 800 mensen de bibliotheek. De bibliotheek stond die nacht bol van de activiteiten met muziek, dans, poëzie enz.
Op 14 december, de officiële feestdag van Bibliotheek Helmond, vierde de bibliotheek feest in alle vestigingen; bezoekers werden getrakteerd, er waren tal van activiteiten, voor jong en oud. Ter gelegenheid van het feest schonk de bibliotheek aan bezoekers van Super Sociaal in Helmond 100 gratis bibliotheekabonnementen. Burgemeester Blanksma verraste de bibliotheek met de uitreiking van een Koninklijke Onderscheiding.
Ook werd die dag het startschot gegeven voor de Voorleesbusactie: een inzamelingsactie voor de aanschaf en exploitatie van een bus waarmee de bibliotheek kinderen in de wijken zal gaan bezoeken met voorlezen en boeken.
24
Natuurlijk werden in de bibliotheek in Helmond het hele jaar door bijzondere activiteiten georganiseerd zoals exposities, cursussen, boekenverkopen, een Ethiek Café, toneelvoorstellingen (Literair Toneel), een Voorleesestafette met bekende Helmonders, twitter workshops, 3D printing tijdens de Dutch Technology Week, etc. Ook werd de podiumruimte regelmatig aan derden verhuurd. 2013 Leden: Uitleningen: Bezoekers: Collectie:
2012
16.385, waarvan 11.383 jeugdleden en 5.002 volwassenen 17.782 421.659, waarvan 202.000 jeugdboeken 425.525 154.274, gemiddeld 2.966 per week. 153.541 132.336, waarvan bijna 68.000 boeken voor de jeugd. 135.054
Bibliotheek Someren In de prima geoutilleerde bibliotheek aan de Molenstraat in Someren is in 2013 de Heemkundekring van harte welkom geheten. Op gezette tijden maakt de Heemkundekring als samenwerkingspartner gebruik van de leeshoek (“de huiskamer”) van de bibliotheek. In de bibliotheek in Someren worden naast de dagelijkse basistaken ook activiteiten verricht die liggen in het verlengde van het bibliotheekwerk. Ook hier is de mogelijkheid om aansluitend op de collectie informatie te bieden door middel van exposities, klassenbezoeken, Boekstart-ochtenden, workshops en lezingen. De samenwerking met Cursushuis DAS, de Ruchte en het onderwijs in Someren verloopt naar aller tevredenheid. De bibliotheek in Someren houdt de aandacht vast in haar prachtige locatie.
In september werd de bibliotheek uitgenodigd om in de Raad vraagt raadbijeenkomst van de gemeente Someren haar visie op de toekomst van de bibliotheek te komen toelichten. Deze avond krijgt een vervolg in 2014. 2013 Leden: Uitleningen: Bezoekers: Collectie:
2012
4.571, waarvan 3.137 jeugdleden en 1.434 volwassenen 136.190, waarvan 66.380 jeugdboeken. 42.575, gemiddeld 819 bezoekers per week . 34.935, waarvan 16.780 boeken voor de jeugd. 25
4.805 146.805 48.096 34.771
Activiteitenplan 2015
Bibliotheekvoorzieningen in de gemeenten: Asten Deurne Helmond Someren
Bibliotheek Helmond-Peel Postbus 727 5700 AS Helmond
Maart 2014
Bibliotheek Helmond-Peel in 2015 Toekomst In het jaar 2015 wordt, ondanks de druk op de financiën, gewerkt aan een toekomst, die voor de bibliotheek in ieder geval uitdagend en toekomstbestendig zal zijn. Zoals aangegeven in het nieuwe beleidsplan dat afgelopen jaar verscheen, wordt er gestreefd naar een bibliotheek met een voor ieder duidelijk herkenbaar gezicht , met een heldere visie en missie, zichtbaar aanwezig in de gemeente, en, met vernieuwing en innovatie hoog in het vaandel. Een professionele organisatie met uitdagingen, met waardevolle samenwerkingsverbanden met maatschappelijke organisaties in het eigen werkgebied en in de regio. Voor de toekomst van de Bibliotheek Helmond-Peel zal het jaar 2015 inhouden: •
Een sterke stadsbibliotheek in Helmond, goede dorpsvoorzieningen in Asten en Someren. Voor Deurne een overgang van een centraal gelegen en ruim geoutilleerde bibliotheek voor eenieder naar een decentrale voorziening voor de jeugd op scholen en een kleinere centrale locatie op een nader te bepalen plek
•
Keuze voor specifieke doelgroepen: jeugd, jongeren,en laaggeletterden
•
Educatie: speerpunt van de organisatie
•
Digitalisering: speerpunt van de landelijke bibliotheekbranche en de lokale bibliotheken
•
Innovatie/vernieuwing/beweging op bovengenoemde terreinen
•
Actieve programmering
Wat verandert er in 2015? ·
De bibliotheek te Deurne heeft ten gevolge van de opgelegde bezuinigingsopdracht noodgedwongen de bibliotheek aan de Markt te Deurne per 1-11- 2014 moeten sluiten. In maart 2014 was er nog geen gemeentelijk besluit over de toekomst van de bibliotheek in Deurne, zodat nog geen duidelijkheid is over de ontwikkeling van bijvoorbeeld een Bibliotheek op School zoals voorgesteld door Bibliotheek Helmond- Peel. Gemeentelijk beleid in deze wordt afgewacht
·
Op scholen in Helmond wordt het aantal servicepunten (Bibliotheek op School) uitgebreid
·
In Asten, waar voor 2014 een tweede bezuinigingsopdracht van 10 procent bij de bibliotheek werd neergelegd, wordt de bibliotheek gelukkig niet gesloten. De maandagavondopenstelling wordt verkort; wel is de bibliotheek elke ochtend open voor zgn. zelfservice-uren waarbij geen bibliotheekpersoneel, maar wel vrijwilligers aanwezig zijn voor toezicht.
·
Landelijke initiatieven en dienstverlening op het gebied van de digitale bibliotheek (Bibliotheek.NL) worden in 2015 verder uitgebreid.
De Begroting 2015 dwingt de bibliotheek ertoe om keuzes te maken in het activiteitenpalet, de producten en diensten van de organisatie.
2
Bibliotheekvoorzieningen in vier gemeenten In 2015 is de bibliotheek herkenbaar aanwezig op centrale locaties binnen de gemeenten: Asten, Deurne, Helmond en Someren: §
Asten met een vestiging in het centrum van Asten (Kerkstraat) en daarnaast een bibliotheek
§
Helmond met een vestiging in het centrum van Helmond (Watermolenwal) en daarnaast
op school in Heusden. bibliotheken op scholen in diverse wijken van de stad §
Someren met een vestiging in het centrum van Someren (Molenstraat) en daarnaast bibliotheken op scholen in de kerkdorpen Lierop, Someren-Eind en Someren-Heide.
§
Deurne : bibliotheken op school in het basisonderwijs en een beperkte voorziening voor volwassenen.
Bibliotheek Helmond-Peel bestrijkt een werkgebied van ruim 150.000 inwoners, die gebruik kunnen maken van een brede collectie van boeken en andere media, opgesteld in laagdrempelige bibliotheekgebouwen en beschikbaar tijdens een groot aantal openingsuren per week. De dienstverlening in de locaties wordt continue aangepast aan de nieuwste ontwikkelingen. In 2014 zijn tijdens de ochtenden zgn. zelfservice-uren ingezet, waarbij alle bibliotheekfuncties beschikbaar zijn maar er geen personeel op de werkvloer is. Toezicht vindt plaats door vrijwilligers. Voor de bibliotheken in Asten en Someren betekent dit een aanzienlijke verruiming van de openingsuren ( +8 uur). In de locatie Helmond is een proef met de zondagmiddagopenstelling in de wintermaanden uitgevoerd. Na een te verwachten gunstige evaluatie zal deze openstelling in de winter van 2014-2015 worden voortgezet.
Zondagmiddagopenstelling oktober t/m maart, met elke zondag een activiteit.
De fysieke locaties van Bibliotheek Helmond-Peel worden steeds meer gebruikt als werk- en studieplek. Daartoe zal het aantal zitplaatsen met faciliteiten worden uitgebreid; de ruime openingsuren en het WIFI zijn bij uitstek geschikt voor werk en studie in de bibliotheek.
3
De bibliotheek als centrum voor ontwikkeling en educatie Leesbevordering en Taalontwikkeling, Media-educatie, Informatievaardigheden en Mediawijsheid Dankzij de collectie, deskundig personeel en een lokaal, regionaal en landelijk netwerk is de bibliotheek ondersteunend voor alle vormen van onderwijs, zowel formeel als informeel. De basis van deze dienstverlening steunt vooral op samenwerking met scholen en andere instellingen op het gebied van educatie. De bibliotheek stelt projecten samen ten behoeve van leesbevordering en cultuur educatie en biedt deze projecten aan instellingen voor 0-18 jarigen aan. Hierbij is het betrekken van ouders en opvoeders essentieel. De bibliotheek wil een educatieve informatiemakelaar zijn op het gebied van taalontwikkeling, leesbevordering en informatie. Zij ondersteunt het onderwijs door lessen in informatievaardigheden. Deze informatievaardigheden worden ook overgebracht aan andere doelgroepen. De bibliotheek vervult een rol bij het mediawijs maken van leerlingen en ouders, en is hierbij een belangrijke intermediair. Speciale aandacht wil de bibliotheek geven aan volwassen inwoners in het werkgebied met een (taal)achterstand en laaggeletterdheid, in samenwerking met andere instellingen die op dit terrein actief zijn.
We kiezen in 2015 de volgende speerpunten ·
Mediawijsheid, informatievaardigheden en media-educatie, ondersteuning
·
Boekstart in de Kinderopvang; lees- en
onderwijsinstellingen taalontwikkeling in vroeg- en voorschoolse leeftijd ·
Bibliotheek op school (Bos) doorontwikkelen
·
Bibliotheek op school in alle scholen in Deurne realiseren
·
Structurele samenwerking met Voortgezet Onderwijs
·
Structurele samenwerking met het ROC Ter Aa en de Pedagogische Academie de Kempel
·
De voorleesbus gaat rijden: met een specifiek voorleesprogramma.
4
De Bibliotheek op School (BoS) Om de leesmotivatie en daardoor de leesprestaties van kinderen te vergroten, taalontwikkeling te stimuleren en daardoor de zelfredzaamheid van kinderen te vergroten slaan bibliotheken en onderwijsorganisatie steeds meer de handen ineen. Deze samenwerking levert groot maatschappelijk effect op. In de afgelopen jaren is al op diverse basisscholen een Bibliotheek op School (BoS) ingericht. In 2015 zal dit op nog worden uitgebreid; een collectie, specifiek op de doelgroep afgestemde materialen, die de kinderen zelfstandig en/of met begeleiding van ouders/vrijwilligers kunnen lenen. Via het geautomatiseerde bibliotheeksysteem wordt gebruik gemaakt van de totale collectie van Bibliotheek HelmondPeel. De vervoersdienst van de bibliotheek zorgt voor het wekelijks bezorgen van aangevraagde materialen. Inzet van expertise op het gebied van leesbevordering en media educatie in de persoon van een leesconsulent /mediacoach van de bibliotheek, is daarbij van wezenlijk belang. Hierbij hoort ook het benodigde extra materiaal voor schoolprojecten, zoals de Rode Draad, Weg uit de Peel, en andere thema’s. De bibliotheek streeft daarbij naar een ambitieus bereik van uiteindelijk 100
van de kinderen in
de leeftijd van 4-12 jaar.
Boekstart in de Kinderopvang BoekStart in de Kinderopvang, een initiatief van Kunst van Lezen in opdracht van het Ministerie van OCW. Met BoekStart in de Kinderopvang wil de bibliotheek een structurele samenwerking met de kinderopvang realiseren waarbij aandacht is voor collectie, leesomgeving, deskundigheidsbevordering en ouderbetrokkenheid
Laaggeletterden Door middel van samenwerking en cocreatie met meerdere organisaties worden plannen bedacht en uitgevoerd met als doel: het verlagen van laaggeletterdheid
5
Ouderen Voor ouderen in de wijken van Helmond en de omliggende dorpen, die een vestiging direct om de hoek missen, wordt ook in 2015 de volgende dienstverlening geboden. ·
De Bibliotheek aan Huis service; oudere inwoners die aan huis gebonden zijn worden bezocht door een vrijwilliger die boeken en andere media op de bibliotheek ophaalt en thuis bezorgt.
·
Digitale Bestelbieb; op een vast tijdstip en locatie in de wijk is een vrijwilliger aanwezig die assistentie verleent bij het selecteren en reserveren van boeken en andere materialen in de digitale
catalogus van de bibliotheek. Via de vervoersdienst van de bibliotheek worden de materialen naar de locatie gebracht waar de klant deze kan afhalen.
·
Het experiment “Zorgbibliotheek” met een zogeheten “slimme boekenkast” in het verzorgingscentrum De Pannehoeve te Helmond wordt na een gunstige evaluatie in 2015 geborgd en mogelijk op andere zorginstellingen ingezet.
6
De digitale bibliotheek De ontwikkeling van de digitale dienstverlening is een van de belangrijke speerpunten voor de landelijke bibliotheekbranche. De fysieke en de digitale bibliotheek werken in nauwe verwevenheid samen om de beste totaaloplossing aan gebruikers te kunnen gaan bieden. Beide richten zich op het leveren van een waardevolle bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen. Dat gebeurt op meerdere manieren: door fysieke en digitale dienstverlening te leveren, in een gebouw, op internet en “in the cloud”. Bibliotheek Helmond-Peel gaat verder op de reeds ingezette weg om zich te ontwikkelen tot een multimediale bibliotheek, waarbij de voorwaardenscheppende ICT-structuur steeds belangrijker wordt. Als het maar enigszins mogelijk is, wordt de dienstverlening van de bibliotheek gedigitaliseerd. Online is de bibliotheek steeds sterker aanwezig. De digitale bibliotheek zal de komende jaren zichtbaarder en actiever worden. De uitdaging is om dichterbij de gebruikers te komen en gebruikers dichterbij de bibliotheek te laten komen: door transparant te zijn en toegevoegde waarde te bieden vanuit oprechte interesse in hun wensen en behoeften. Een belangrijk kenmerk van digitale informatie is dat het niet plaatsgebonden is, maar op talloze manieren en in talloze samenstellingen aan gebruikers kan worden getoond. Differentiatie naar doelgroepen wordt door de bibliotheek in 2015 vertaald in een focus op: • De nieuwsgierige Nederlander, die exploratie als drijfveer heeft. • De lerende Nederlander, die zich vooral op participatie richt. • De e-lezers: de liefhebbers van lezen en literatuur. • Het onderwijs, vanuit de behoefte aan thematische- en naar niveau gedifferentieerde content. De Nationale Bibliotheek Catalogus vormt de basis van de websites van bibliotheken. Gebruikers krijgen hiermee toegang tot een ware schatkamer aan collecties. In één handeling kunnen de collecties van alle openbare bibliotheken, Koninklijke Bibliotheek en andere partners doorzocht worden. Media kunnen vervolgens op een eenvoudige manier aangevraagd worden. De collecties in deze schatkamer zijn ook nog eens verrijkt door koppelingen met externe bronnen en websites. Daarnaast zijn er dossiers en digitale etalages rond allerlei thema’s. Gebruikers kunnen hun persoonlijke informatiebehoefte regelen d.m.v. personaliseringssoftware en hebben de mogelijkheid zelf tags en recensies toe te voegen en te delen met anderen.
Speerpunten digitale bibliotheek §
Fysieke toegang tot digitale bibliotheek: de Mediabar: een meubel in de bibliotheek met daarop eigentijdse informatiedragers zoals een e-reader en iPad, zodat het publiek hiermee op een laagdrempelige manier kennis kan maken. Rondom deze Mediabar worden door de bibliotheek allerlei mediawijze workshops georganiseerd . Zo is de Mediabar één van de
7
manieren om aan de bezoekers zichtbaar te maken dat de bibliotheek ook ‘Het Huis van Mediawijsheid’ is, een digitale boekenkast. §
E-bookplatform, speciaal voor bibliotheekleden. Informatie en literatuur toegankelijk en betaalbaar voor alle burgers.
§
Nationale bibliotheekcatalogus: verrijken van lokale informatie in landelijke aanbod, toegang tot alle bibliotheken. Zoeken én leveren boeken, muziek en digitale content van alle bibliotheken in Nederland. Betrekken van de klanten bij de bibliotheek via web 2.0 toepassingen (interactie/cocreatie).
§
Landelijke digitale bestanden Het stimuleren van actief burgerschap via digitale toegang in bibliotheken tot digitale informatie van o.a. overheid; provincie en gemeenten. Press display, Streaming toegang muziekweb.
§
Mediavaardig en mediawijsheid Lessen informatievaardigheden voor leerlingen, leerkrachten en ouders in Skoolzone ( wekelijkse hulp bij werkstukken, spreekbeurten, boekbesprekingen) Klik en Tik (cursus internet voor beginners voor o.a. werkzoekenden) i.s.m. Werkplein Helmond. Speciale voorzieningen voor (lees)gehandicapten: Online gesproken boeken en Luisterbieb.
§
Aansluiten bij landelijke Website ( WaaS: Website as a Service))
§
Digitale dienstverlening Scholen via verschillende producten zoals V@school en Biebsearch toegang tot de bibliotheek via de Elektronische Leeromgeving op school en thuis.
§
Digitaliseren van lokale (erfgoed)publicaties i.s.m. lokale organisaties zoals heemkundekringen, zo mogelijk aansluiten bij provinciale projecten.
8
§
De bibliotheek als werkplek voor zelfstandigen, studenten en groepen in de bibliotheek
§
De Apps met bibliotheektoepassingen
Bibliotheek,verlengen/reserveren
Activiteiten-app
Lees-app
De programmerende bibliotheek De bibliotheek wil vanuit haar waardevolle collectie meerwaarde realiseren door middel van een programma met lezingen, workshops en voorstellingen. Lokaal belangrijke boeken en andere media worden aangeschaft en beschikbaar gesteld. De bibliotheek sluit aan op de lokale en provinciale cultuur. Door samenwerking met andere culturele instellingen geeft de bibliotheek informatie over bijv. de achtergronden van museale presentaties en tentoonstellingen, over muzieken toneeluitvoeringen. Afgelopen jaar is in Helmond een informatiepunt over architectuur ingericht; dit wordt in 2015 nader onder de aandacht gebracht door het houden van inloopspreekuren van de Architectuurwinkel. Tevens worden meerdere specifieke activiteiten en tentoonstellingen rondom het thema architectuur in de bibliotheek georganiseerd. De bibliotheek verbindt professionele en amateurkunst met elkaar door lezingen, specifieke collecties bij kunstuitingen, en door het bieden van gerichte dienstverlening, zoals programmainformatie en kaartverkoop. Samenwerking met instellingen en klantgroepen staat voorop om te komen tot nog betere producten en diensten, met als resultaat een betere interactie en een verhoging van het gebruik. De bibliotheek is tevens dé neutrale, objectieve, onpartijdige ontmoetingsplaats, waar alle groepen van de samenleving elkaar kunnen ontmoeten. De bibliotheek biedt ruimte als vrijplaats voor 9
lokale initiatieven, voor debat over maatschappelijke thema’s, voor voorlichting en discussie over onderwerpen van lokaal, regionaal, landelijk of mondiaal belang. Tevens worden er allerlei activiteiten geprogrammeerd zoals tentoonstellingen, informatieve lezingen, voorleesactiviteiten, workshops en optredens. De bibliotheek is als onafhankelijke en neutrale instelling een belangrijke plek waar iedereen zich kan thuis voelen, anderen ontmoeten, studeren, informeren, zich laten inspireren, of gewoon ontspannen.
De collectie De collectie van de bibliotheek is een van de belangrijkste redenen voor inwoners van de vier gemeenten om lid te worden van Bibliotheek Helmond-Peel en om in grote getale de bibliotheek te bezoeken. Vanzelfsprekend wordt aan de collectie ook in 2015 veel aandacht besteed. Bibliotheek Helmond-Peel heeft gekozen voor centralisering van de collectievorming. Dit heeft geleid tot een meer efficiënte inzet van personeel en middelen.
Op het gebied van informatie zal steeds meer de nadruk komen te liggen op een digitale vorm van aanbieding. De bibliotheek speelt daar volop op in. Het culturele aanbod, zoals romans, jeugdliteratuur, muziek, films en poëzie, zal ook in 2015 op het gewenste peil blijven
10
Samenwerking en cocreatie met andere instellingen Samenwerking met instellingen zoals het RHC-e, de VVV-s, de Volksuniversiteit, de Stichting Welzijn Ouderen, de GGD, de Heemkundekring (gezamenlijke lezingen), de Vrijwilligersorganisaties (Boekendienst aan huis), het Literair Café, Huiswerkbegeleiding, etc. wordt in 2015 gecontinueerd en zal zorgen voor een levendig gebruik van de bibliotheek. Bezoekersstromen worden gecombineerd en door een gezamenlijke communicatie wordt een optimaal gebruik en deelname over en weer verwacht
VVV Helmond Ook in 2015 zal de Helmondse bibliotheek zorg dragen voor de toeristische, recreatieve en culturele informatievoorziening voor de stad en de regio. VVV Helmond neemt deel aan de stichting Peelpromotie om samen met de VVV’s in de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Laarbeek en Someren garant te staan voor het optimaal onder de aandacht brengen van de Peelregio bij inwoners en bezoekers. VVV Helmond zoekt meer en meer verbindingen met andere toeristische aanbieders in de stad om te komen tot een aantrekkelijk aanbod van (groeps)arrangementen.
Speerpunten ·
Optimalisatie van de VVV-website, welke leading is voor alle toeristisch-recreatieve en culturele evenementen in de stad Helmond en de regio
·
Promotie van de VVV-app onder inwoners en bezoekers
·
Vergroten van het aantal partners van de VVV Helmond ( toeristisch-recreatieve bedrijven)
·
Vergroten van de naamsbekendheid van de VVV Helmond
11
Public Relations, Marketing & Communicatie §
Digitale nieuwsbrief: Het streven is om in 2015 26 keer een digitale nieuwsbrief naar 22.000 leden te sturen.
§
Regelmatig versturen van persberichten aan lokale aan regionale media over activiteiten en lezingen. §
Kortingsacties in het kader van ledenwerving 2015. (Boekstartouders, kortingsacties in samenwerking met andere partners)
§
Kortingsacties voor vaste klanten via “voordeel met je biebpas”.
§
Kortingen voor leden bij activiteiten van de bibliotheek.
§
Benadering van potentiële afhakers met behulp van telemarketing (bv “weinig leners”, “te laat betalers”, “18 jarigen”)
§
Deelname aan landelijke acties zoals Voorleesdagen, Boekenweek, Maand van het spannende boek, Kinderboekenweek en Nederland Leest.
12
