JAARVERSLAG april 2008 STEIM

JAARVERSLAG 2007

april 2008 ©STEIM

INHOUDSOPGAVE

INHOUDELIJK VERSLAG Werkgebied STEIM

1 STEIM HIGHLIGHTS 2007 Touch Mobile STEIM en de Wii 4th International Mobile Music Workshop 2007 Turntablism STEIM naar buiten NIP workshopserie Artistieke leiding

2 ONDERZOEK EN ONTWIKKELING Instrumentale concepten voor Touch Mobile Softwareontwikkeling Composing the now en Energetica Werkplaats Projecten

1 1

2 2 2 3 3 4 5 5

6 6 6 6 7 8

3 OVERIGE ACTIVITEITEN

9

Kennisoverdracht Manifestaties Virtuele ‘presence’ van STEIM Verkoop software en hardware Samenwerking

9 9 9 10 11

4 ACTIVITEITENOVERZICHTEN

14

Facilitaire activiteiten Educatie Informatieve, adviserende gesprekken Concerten

14 35 40 49

5 STEIM STRUCTUUR Afdelingen en functies Overlegstructuren

52 52 55

COLOFON Teksten: alle medewerkers van STEIM Redactie: Nico Bes, Erika Combée Eindredactie: Michel Waisvisz

STEIM Achtergracht 19 1017 WL Amsterdam [email protected] www.steim.org

INHOUDELIJK VERSLAG STEIM is primair een laboratorium voor elektronische muziekperformance en vernieuwende instrumenten. In de beginjaren werkte STEIM exclusief in het domein van de levende elektronische muziek, maar sindsdien heeft het zich ontwikkeld tot een ontwikkelings- en onderzoekscentrum op het gebied van mens-machine-interactie in de podiumkunsten en in de e-cultuur. Het ontwerpen van interactieve technologie, in de vorm van mensgerichte, sensitieve instrumenten en tools, stond en staat voorop. STEIM gaat uit van de stelling dat technologie moet worden ontwikkeld ten dienste van de menselijke communicatie in kunst en cultuur. Gebruikers staan daarbij centraal en dienen ook een beslissende rol te hebben in het ontwerp van instrumenten en tools. In de loop der jaren hebben dan ook vele 'makers' gebruik gemaakt van de kennis en de stimulerende omgeving van STEIM om te werken aan vernieuwende concepten en instrumenten voor persoonlijke expressie. Dit varieert van instrumenten voor live performance tot installaties in exposities en musea die gebruikers op nieuwe manieren laten omgaan met media. STEIM bestaat al sinds 1969 en is internationaal befaamd, zowel binnen de kunsten als in de wetenschap en industrie. Door te werken met wisselende artistiek leiders, is STEIM er altijd in geslaagd voeling te blijven houden met nieuwe ontwikkelingen op het gebied van muziek en e-cultuur. Verschillende generaties makers hebben zich in de loop der jaren op hun eigen manier verhouden tot de fundamentele uitdagingen van interactieve technologie. Tot op de dag van vandaag bevindt STEIM zich in de voorhoede van deze onderzoeksthematiek. Werkgebied STEIM In 2007 werd op de volgende fronten gewerkt: • Onderzoek en ontwikkeling • De STEIM Touch Mobile tentoonstelling • Workshops • Concerten • Lezingen, voordrachten en andere informatieve presentaties • STEIM facilitair: studio, apparatuur en instrumentenpool • Advies en informatie • Deelname in diverse overlegorganen

1

1

STEIM HIGHLIGHTS 2007

Hier volgt allereerst een overzicht van de bijzondere aspecten van 2007: Touch Mobile De realisatie van een eerste versie van de compacte STEIM Touch Mobile tentoonstelling zorgde in 2007 voor een stroomversnelling van activiteiten. Gevoed door de observatie van enthousiaste bezoekers ontstonden ideeën voor verfijning van de interactieve klankinstrumenten. Ook een stroom van ideeën voor andere nieuwe instrumenten was het resultaat. In tegenstelling tot de vroegere STEIM Touch tentoonstelling bestaat Touch Mobile voor het grootste deel uit kleine objecten op verschillende tafels. Eenmaal ter hand genomen worden bewegingen op velerlei wijzen omgezet in muziek. Waar vroeger op simpele wijze klanken gestart konden worden door een druk op de knop en slechts summier konden worden bijgestuurd, is de nieuwe generatie instrumenten veel geraffineerder in het herkennen van bewegingspatronen. Hierdoor is het mogelijk om met simpele sensorconcepten toch een complex en uitdagend klankspel te realiseren. We leerden uit observaties veel over wat wel en niet intuïtief begrepen werd door de bezoekers. We gaan er namelijk van uit dat de bezoekers zonder uitleg zelf explorerend de instrumenten kunnen leren bespelen. Ook onze vorderingen op het gebied van ‘patroonherkenning’ leidde tot nieuwe concepten voor instrumenten die we direct in 2007 aan de tentoonstelling toevoegden en zo publiekelijk konden testen. Dit alles was mogelijk door een reeks van uitnodigingen voor het plaatsen van Touch Mobile. Touch Mobile werd geprogrammeerd in diverse omgevingen variërend van culturele centra tot academische instituten in verschillende Europese landen. De tentoonstelling werd vaak ook gecombineerd met workshops, voordrachten en concerten. STEIM kreeg zodoende uitgebreid de gelegenheid haar werk en ideeën voor een gevarieerd publiek te presenteren. Ook als voorbereiding van het project dat STEIM in de komende jaren hoopt te ontwikkelen, namelijk het realiseren van een archetype instrumentarium voor de elektronische muziek in bredere zin, was deze reeks ervaringen bijzonder vruchtbaar. STEIM en de Wii Een verrassing was het verschijnen op de commerciële markt van de zogenaamde Wii game controller. Dit is een onderdeel van een spelcomputer van het merk Nintendo. Het lijkt op een gewone afstandsbediening (trendy uitgevoerd in de witte iPod stijl van Apple computers) maar het hart bestaat uit een accelerometer die bewegingen draadloos omzet in signalen naar de computer. Deze techniek werd reeds jaren toegepast door STEIM in diverse instrumenten. Maar het op de markt komen van een massaal geproduceerd instrument voor een prijs waarvoor

2

kleine instituten als STEIM het nooit kunnen produceren was een godsgeschenk. Want met hulp van dit goedkope instrument en speciaal door STEIM ontwikkelde software kunnen nu veel meer mensen geholpen worden om met deze nieuwe intuïtieve bewegingstechnieken muziekcomputers te bespelen. De Wii controller kan hierdoor worden ingezet voor doeleinden die de fabrikant nauwelijks had bedacht! STEIM organiseerde een eerste Wii miniconferentie met presentaties van componisten/performers, dj’s en dansers die met de Wii aan het pionieren zijn. Dit evenement haalde publiciteit in het wereldwijd verspreide maandblad Popular Electronics! 4th International Mobile Music Workshop 2007 Eén van de bijdragen van artistiek gastadviseur Atau Tanaka was het bij STEIM onderbrengen van de 4th International Mobile Music Workshop 2007. Samen met Waag Society werd deze reizende conferentie op beide locaties georganiseerd. De conferentie geeft een overzicht van uiteenlopende projecten die mobiliteit en muziek als onderwerp hebben. Het is een sympathiek opgezette manifestatie die veelal ook praktisch ingestelde deelnemers bijeenbrengt. Een goede balans van theoretisch werk en mooie werkende instrumenten en performances typeerde deze gemeenschap die wij met genoegen te gast hadden. STEIM werd via deze bijeenkomst ontdekt door een nieuwe generatie makers veelal uit de designwereld en een verlicht academisch milieu afkomstig. Eén van STEIM’s bijdragen was een keynote door Michel Waisvisz. Deze droeg bij tot een lovend verslag gepubliceerd op de door vele jonge makers als toonaangevend beschouwde website http://www.we-make-money-not-art.com . Verdere informatie over de 4th International Mobile Music Workshop is te vinden op: http://mobilemusicworkshop.blogspot.com/ Turntablism Onder leiding van STEIM’s nieuwe artistiek directeur Takuro Mizuta is veel aandacht besteed aan één van de meest bespeelde elektronische muziekinterfaces: de draaitafel. Takuro is vooral geïnteresseerd in de ontwikkeling van een klankenpallet specifiek afgestemd op de mogelijkheden van het scratchen; in plaats van het gebruik van bestaande grammofoonplaten met muziek van anderen. Ook technische uitbreidingen en verbeteringen van de draaitafel behoren tot zijn werkgebied. In 2007 lag de focus van zijn onderzoek op het inventariseren en beoordelen van commercieel verkrijgbare dj-technologie en het deduceren van bruikbare concepten. Daarnaast werkte hij aan de ontwikkeling van de STEIM JunXionCore met als doel dat deze toegepast kan worden voor nieuwe ontwikkelingen in het Turntablismproject (de JunXionCore is een nieuw stukje hardware dat door STEIM wordt ontwikkeld om sensoren op effectieve manier met computers te kunnen verbinden). Ook organiseerde Takuro diverse concerten en informele

3

uitwisselingen met vooraanstaande Turntablists. Hieruit werden vele waardevolle adviezen en ervaringen geïnventariseerd. In 2008 hoopt Takuro een grotere manifestatie rond de draaitafel, en STEIM’s specifieke kijk daarop, te organiseren. STEIM naar buiten Zoals reeds vermeld presenteerde STEIM zich in 2007 via Touch Mobile op vele plaatsen. Daarnaast gaf STEIM ook workshops en concertpresentaties in samenwerking met diverse externe organisaties. Zo wijdde DEAF in Rotterdam een heel avondprogramma aan STEIM en organiseerde het cultuurcentrum Mains d’Oeuvres in Parijs een twee weken durende STEIM-manifestatie. Tijdens deze manifestatie kreeg STEIM de gelegenheid voor uiteenlopende publieksgroepen haar werk te presenteren: workshops voor kinderen en voor professionelen, speciale workshops in de Touch Mobile tentoonstelling en hardcore STEIMoptredens in de lokale underground club. STEIM presenteerde ook groepsconcerten tijdens Jauna Muzika Festival in Vilnius (LT), 5 days off festival en Night of the Unexpected in Amsterdam. Brown University in Providence, Rhode Island (US) organiseerde een week STEIM voor haar studenten en andere belangstellenden met workshops, een masterclass, voordrachten en concerten. En STEIM verzorgde voor studenten van de Bilgi Universiteit, Istanbul een workshop over STEIM’s specifieke hardwareconcepten voor sensormuziek. STEIM werd tijdens de NIME 2007, de belangrijkste internationale academische conferentie op het gebied van instrumentontwikkeling vertegenwoordigd door Robert van Heumen en Takuro Mizuta. Op de universiteit van Edinburgh (UK) presenteerde STEIM zowel Touch Mobile als verschillende workshops door Frank Baldé en Daniel Schorno en tevens een concert van Takuro Mizuta. Het geheel vond plaats in samenwerking met de MusIC Group (Music, Informatics and Cognition), School of Informatics, Sounddesign en School of Music. STEIM ondersteunde tevens een bijzonder optreden van Tarek Atoui met kinderen uit oorlogsgebieden tijdens de openingsmanifestatie van TodaysArt Festival in Den Haag. Nagenoeg al deze optredens waren ook testruns voor nieuwe instrumenten en artistieke concepten, veel waardevolle ervaringen werden opgedaan en bleken bij analysering inspirerend te werken. Een geheel andere wijze van naar buiten treden was het bouwen van een bespeelbaar STEIM-muziekinstrument in de 3D virtuele wereld Second Life. Tijdens een speciale presentatie in V2_ in Rotterdam in november werd het instrument geïntroduceerd en sindsdien spelen mensen uit de hele wereld met regelmaat op deze ‘Patafone’.

4

NIP workshopserie Een nieuwe samenwerking betrof het met Engelse en Portugese partners gezamenlijk organiseren van een serie workshops voor een selectie van virtuoze mediakunstenaars en musici. De workshops vonden plaats in Bristol, Lissabon en Amsterdam. Het werd een Masterclass voor masters waarin de ontwikkeling van een artistieke praktijk met nieuwe sensor interfaces centraal stond. Met name de focus op artistieke waarden en resultaten was voor STEIM een conditie. Het project is inmiddels uitgegroeid tot een collectief van makers dat op eigen kracht verder gaat met het maken van nieuwe podiumwerken. STEIM blijft dit initiatief volgen en zo nodig ondersteunen. Meer informatie is te vinden op: http://newinterfaces.net/nip/ Artistieke leiding In 2007 trad voor het eerst een driemanschap aan als artistieke leiding. STEIM kreeg in de afgelopen jaren steeds meer behoefte om artistieke inspiratoren uit te nodigen voor korte intense perioden. In Takuro Mizuta, Mazen Kerbaj en Atau Tanaka, werd een ideaal trio gevonden. Takuro Mizuta is een jonge maker afkomstig uit de dj-sector, maar met een geheel eigen manier om klanken te ontwerpen, optimaal afgestemd op zijn eveneens eigen wijze van omgaan met de draaitafels. Hij is zowel thuis in de dj-sector als in de elektro-akoestische muziek en dat geeft hem én STEIM een ingang in nieuwe, welkome, vormen van kruisbestuiving. Mazen Kerbaj maakte naam door tijdens de bombardementen op zijn woonplaats Beiroet te blijven doorspelen. Opnamen daarvan werden op het internet binnen de kortste keren een hit. Zijn zeer minimalistische, akoestische spel is bijzonder op klank gericht. Soms lijkt het meer op elektronische dan op akoestische muziek. Het is juist deze kwaliteit, samen met zijn fenomenaal improvisatievermogen, die hem uiterst geschikt maakte om bij STEIM uitdagende vraagtekens te zetten bij de opvattingen over elektronische muziekesthetiek. Atau Tanaka is reeds jaren een regelmatige gast, als performer, theoreticus en onderzoeker. Hij werkte voordat hij bij STEIM kwam een aantal jaren voor het Sony medialab in Parijs. Atau Tanaka is gespecialiseerd in biosensoren en wijdde op STEIM diverse medewerkers en gasten in in de geheimen van deze nieuwe technologie. De keuze voor twee makers met Aziatische achtergrond is niet toevallig. STEIM ziet toekomstige ontwikkelingen meer uit die hoek komen dan uit andere landen. De netwerken die via beide inspiratoren werden, en worden, aangeboord zijn reeds bijzonder nuttig gebleken. Ook rond het Midden-Oosten ziet STEIM zowel internationaal als nationaal een thematiek die bepalend is en zal zijn voor onze cultuur. Met het artistiek inspiratorschap van Mazen Kerbaj en het project van Tarek Atoui (inmiddels in 2008 één van de drie artistieke inspiratoren van STEIM) hoopt STEIM op organische wijze tot een artistiek uitdagende beïnvloeding van muzikale expressies te komen.

5

2

ONDERZOEK EN ONTWIKKELING

Instrumentale concepten voor Touch Mobile In 2007 lag de nadruk op het onderzoek naar zo simpel mogelijke hardware interfaces voor het omgaan met klank. Waar STEIM tot nu toe koos voor de zogenaamde multisensoraanpak is deze nieuwe opzet, waar wordt geprobeerd uit de informatie afkomstig van slechts één sensor zoveel mogelijk expressieve inhoud te destilleren, een ware uitdaging gebleken. We verwachten dat het uitdiepen van deze aanpak voor de toekomst een heel arsenaal aan bouwmodules voor nieuwe instrumenten zal opleveren. Juist als het gaat om intuïtief begrip van de werking van deze nieuwe instrumenten leerden wij veel van de praktijktests tijdens de Touch Mobile tentoonstelling. Immers de opzet is juist om het publiek op de instrumenten los te laten zonder uitleg of uitgebreide toelichtingen in geschrift. Het blijkt dat er nogal uiteenlopende benaderingen zijn door het publiek zelf, veelal ook cultuurgebonden. Dit maakt het lastiger om een eenduidig succesvolle aanpak te ontwerpen. Het ontwikkelen van meervoudig interpreteerbare interfaces is een denkrichting die STEIM de komende jaren zal moeten uitdiepen. Softwareontwikkeling Ook hier maakte een aanzienlijk aantal van de activiteiten deel uit van het Touch Mobile project. Software werd aangepast of uitgebreid om aan de eisen van de Touch instrumenten te kunnen voldoen. Het betreft hier STEIM’s LiSa en JunXionsoftware die bij nagenoeg alle instrumenten het technische hart vormen. Daarnaast werd aan beide softwarepakketten gewerkt in het kader van ons eigen werkplan en op basis van verzoeken uit de gebruikersgroep. Ook werd een geoptimaliseerde versie van LiSa uitgebracht voor de nieuwe Apple Intel computers. JunXion werd uitgebreid met ondersteuning voor simultaan gebruik van 4 zogenaamde Wii game controllers. Aangezien STEIM hier vrij snel bij was ontstond er extra belangstelling voor onze software. Voor twee grote instrumentontwikkelingsprojecten werden speciale softwareopzetten gecreëerd. Het betreft hier Jan St. Werners Meshbox en Jon Rose’s Ball-project. Composing the now en Energetica Door de grote activiteit rond Touch Mobile stonden het Composing the now en het Energetica-onderzoek op een lager pitje. Voor Composing the now werden nieuwe spelopdrachten ontwikkeld voor de Groove sessions. Deze opdrachten breidden de sessies uit met het gebruik van stem: eerste experimenten toonden

6

aan dat de geleidelijke opbouw van speelobjecten naar stemgebruik zelfs de meest schuchtere deelnemer aan het zingen krijgt! Voor het Energetica-project werd onderzoek gedaan naar bestaande instrumenten en technieken om uit spierbeweging energie te onttrekken. Er werd geëxperimenteerd met een opzet waarin een publiek de artiesten voorzag van energie door speciale generatoren te schudden. Veelbelovend was het resultaat, niet alleen door de betrokkenheid van het publiek maar ook door het indringende theatrale aspect ervan. Het STEIM Wonderinstrument in het Gemeentemuseum Den Haag werd als gevolg van publieksobservatie verbeterd en er werd een nieuwe plan ontwikkeld voor een derde verbeteringsronde waarin ook licht en begeleidende video worden meegenomen. Zowel licht als video worden daarin ook via de sensoren van het STEIM Wonderinstrument aangestuurd. Werkplaats De werkplaats verleende technische ondersteuning aan de onderzoeksprojecten zoals elders in dit verslag beschreven. In het kader van de ontwikkeling van basisbouwelementen voor sensorinstrumenten werd gewerkt aan de het zogenaamde JunXionCore-systeem. JunXionCore is een nieuwe generatie hardware om sensordata te vertalen in bruikbare muzikale speelopdrachten voor klanksystemen. Het STEIM SensorLab is het oersysteem uit de 80er jaren; daarna ontwikkelde STEIM het JunXion-systeem (een compactere versie daarvan). Inmiddels zijn er veel van dit soort systemen op de markt gekomen, de miniatuurversies daarvan zijn geschikt voor museale toepassingen, maar voor muziekdoeleinden te traag en te simpel. JunXionCore zal hier een krachtiger systeem voor in de plaats zetten, met miniaturisering en betaalbaarheid als cruciale eigenschap. Er werd gewerkt aan diverse specifieke opdrachten van gastcomponisten, performers en opdrachten van buiten. Zo werd het complete sensorsysteem met moderne middelen herontwikkeld voor de reconstructie van De grafische Methode Fiets van Dick Raaijmakers, uitgevoerd in het Muziekgebouw aan ‘t IJ. Voor Jan St. Werner werd een speciaal toetsenbord ontwikkeld voor zijn Meshbox (gerealiseerd met STEIM’s LiSa en JunXion-software). Het toetsenbord is momenteel op testtournee met Mouse on Mars. Voor Jon Rose werden Sensorballen ontwikkeld die door het publiek kunnen worden gemanipuleerd met muziek als resultaat. Voor Barbara van der Vaart van het Slotervaart verpleeghuis werd een sensorinstrument voor het bespelen van slagwerk ontwikkeld, voor gehandicapte bewoners van het verpleeghuis. Voor Yolande Harris werd een GPS-systeem ontwikkeld waarmee afhankelijk van positieveranderingen muziek kan worden gemaakt. Dit instrument is ook bruikbaar in de vorm van een museuminstallatie. Er werd een computersysteem samengesteld en gebouwd om in de loop van 2008 experimenten met Second Life-muziekinstrumenten te kunnen uitvoeren. Jorgen Brinkman die als ontwerper en instrumentmaker verantwoordelijk is voor het bouwen van de meeste van deze projecten, werkte ook aan een vernieuwde

7

uitvoering van het draagbare webinstrument dat enige jaren geleden door Michel Waisvisz en Jorgen Brinkman werd ontwikkeld. Bovenstaande beknopte overzicht geeft een indruk van de variëteit aan werkplaatsprojecten. Tenslotte werden in de werkplaats vele onderhouds- en reparatiewerken uitgevoerd van zowel studioapparatuur als elektronische muziekinstrumenten uit de STEIM-pool. Projecten STEIM’s studio’s, werkplaatsen, componistenateliers en gastenverblijf waren wederom nagenoeg fulltime in gebruik voor de diverse projecten (voor overzicht alle projecten zie: Facilitaire activiteiten). Het gebruik van STEIM’s faciliteiten voor experimenten, concertvoorbereidingen en performances blijft een groot aandeel houden in STEIM’s facilitaire activiteiten. Ook zien we dat diverse makers en ensembles graag bij STEIM repeteren om op die wijze ook in technische zin ondersteuning te kunnen vragen voor het optimaal afstemmen van de elektronica. Een groeiend aandeel in de studiobezetting hebben de artists-in-residence, met name degenen die deel uitmaken van de workshops. Aangezien de workshops naast specifiek technische nu ook meer artistieke aandacht geven aan onderwerpen, verspreiden de artists-in-residence zich in het hele gebouw om individueel, maar ook in kleiner samenwerkingsverband, onderzoek te verrichten en korte educatieve opdrachten uit te werken. Technisch gezien is het mogelijk deze veelheid aan projecten te realiseren mede dankzij het feit dat de makers steeds vaker zelf hun eigen instrumenten en computers meenemen. Voor wat betreft algemene ondersteuning, sensorsystemen en software stelt STEIM het benodigde ter beschikking.

8

3

OVERIGE ACTIVITEITEN

Kennisoverdracht Geleidelijk aan slaagt STEIM erin om de workshops een breder karakter te geven. Waar aanvankelijk de nadruk lag op het leren omgaan met STEIM-software en hardware wordt nu deze kennis ingebed in historische informatie over de STEIMpraktijk en ook in een breder kader van levende elektronische muziek. Daarnaast wordt meer tijd ingeruimd voor samenspel en presentatie van eigen werk van de deelnemers. In 2007 is parallel hieraan een aanvang gemaakt met het ontwerpen van workshops die bedoeld zijn om externe onderzoekers zo effectief mogelijk te laten deelnemen in STEIM’s onderzoeksprojecten. Het gaat hier niet alleen om kennis van technische zaken, maar vooral ook het stimuleren van artistieke denkwijzen die een esthetisch rijpe en visionaire elektronische muziekpraktijk doen groeien. STEIM is verheugd dat naast de onderwijsactiviteiten van STEIM-medewerkers in conservatoria, nu ook structureel in beeldende kunstopleidingen door STEIMvertegenwoordigers wordt onderwezen op het gebied van Interaction Design. (Kristina Andersen in Piet Zwart Instituut en Willem de Kooning Academie). Manifestaties In het hoofdstuk STEIM highlights heeft u reeds met de belangrijkste ontwikkelingen kunnen kennismaken. Verdere detailinformatie is te vinden in de overzichtshoofdstukken die verderop in dit jaarverslag volgen. Het inzetten van STEIM-medewerkers om externe STEIM-concerten te geven blijkt goed te zijn voor een meer persoonlijke gezicht voor STEIM. Ook blijkt het de ontwikkeling van een STEIM-stijl te stimuleren. Aangezien de meeste concerten werden gegeven met STEIM-gasten of performers die ons door lokale manifestaties worden aangeboden, kreeg deze ‘stroom’ al snel een vorm die ook op andere podia van zich deed spreken. De concerten-in-huis kregen door het inzetten van STEIM’s nieuwe artistieke directeur Takuro Mizuta nieuwe energie door zijn consequente en avontuurlijke programmering van combinaties van typische elektronicaperformers en componisten versus improviserende musici die met elektronica werken. In het kader van het Composing the now-onderzoek is de inzet om te leren van de improvisatiepraktijk een goede investering gebleken. Virtuele ‘presence’ van STEIM STEIM is in 2007 verder gegaan met het ontwikkelen van haar aanwezigheid op het internet. Diverse blogs werden opgericht om verslag te doen van activiteiten op STEIM. Er werd geëxperimenteerd met streaming van live concerten. De

9

resultaten hiervan waren gezien vanuit STEIM’s optiek nog niet bevredigend. De vertraging die optreedt als men verschillende streams wil combineren is muzikaal gezien een zwak punt. De experimenten zullen echter worden voortgezet! Nieuw was de toevoeging van een concert-blog en een project-blog. Dit is bedoeld om een kanaal te openen waardoor STEIM-projectgasten hun ervaringen kunnen delen en anderen daar in mee kunnen lezen. Het is ook bedoeld om STEIM meer exposure te geven zowel in binnen- als buitenland. Een nieuwe aanwezigheid van STEIM op het internet werd opgebouwd in de virtuele wereld Second Life. Het betreft hier het ontwikkelen van een muziekinstrument dat door de bewoners van Second Life live kan worden bespeeld. Het instrument, de Patafone, staat opgesteld op een goed bereikbare locatie en wordt sinds haar inauguratie in november 2007 met regelmaat door bezoekers bespeeld. De zeer beperkte geluidstechnische mogelijkheden van Second Life vormden een uitdaging om met zo weinig mogelijk sensoren een maximale expressie te kunnen bereiken. Het instrument is hopelijk het begin van een reeks instrumenten die een virtuele voortzetting kunnen zijn van STEIM’s Touch Mobile tentoonstelling. Bovendien is het mogelijk dat de tentoonstelling op locaties in de wereld via real life instrumenten wordt gekoppeld aan de online STEIM-instrumenten in Second Life. Ook wil STEIM onderzoeken of speciaal voor haar instrumenten een eigen virtuele wereld kan worden ontwikkeld die hierdoor voor publiek veel toegankelijker en doelgerichter wordt en waarbij muziektechnisch aanvaardbare kwaliteitsnormen worden bereikt. Verkoop software en hardware Na een vliegende start stagneerde de verkoop van Kraakdozen in het najaar 2007 doordat een centraal onderdeel niet meer wordt verkocht via de reguliere kanalen. Onderzoek naar een alternatief leidde niet tot succes, het gaat hier immers om technologie uit de 70er jaren! Onlangs werd echter in een winkel in Bergheim (DE) nog een partij van het ontbrekende onderdeel op de kop getikt. Hierdoor zal de verkoop in 2008 in het tweede kwartaal weer kunnen worden hervat. Inmiddels is er een aanzienlijke wachtlijst van gegadigden. De softwareverkoop was bevredigend, ondanks een kleine daling die vermoedelijk het gevolg is van het feit dat in 2007 geen radicaal nieuwe functies aan de sofware werden toegevoegd. Onze ervaring is dat het toevoegen van nieuwe functionaliteit extra publiciteit oplevert en daarmee extra verkoop in de hand werkt. Bovendien werd de nieuwe LiSa-player voor Intel-machines gratis uitgebracht voor bestaande gebruikers, aangezien zonder de vorige LiSa-versie deze player niet kan worden gebruikt. In 2007 werd ook besloten oudere, niet meer door STEIM ondersteunde software zoals BigEye en de LickMachine gratis te verstekken.

10

Samenwerking NIP, Bristol Een nieuwe samenwerking werd aangegaan met het NIP, een collectief van kunstenaars, performers en instituten dat onderzoek verricht op het gebied van nieuwe interfaces voor performance. De grote praktische gerichtheid van dit internationale project spreekt STEIM bijzonder aan. STEIM hoopt dit initiatief nog lang te blijven steunen. V2_, Rotterdam Met V2_ in Rotterdam bestaat al jarenlang een goede relatie en lopen er diverse wederzijdse informatiestromen. In het kader van de viering van het 25-jarig bestaan van V2_ verzorgde STEIM tijdens het DEAF Festival 2007 een STEIMconcertprogramma. Daarnaast nam Kristina Andersen deel in de eerste activiteiten van Patching Zone, een nieuw initiatief van V2_ waarin getalenteerde studenten, makers en andere mediaspecialisten worden ingezet voor het uitvoeren van praktijkopdrachten afkomstig van derden. Piet Zwart instituut, Rotterdam De samenwerking met het Piet Zwart instituut werd nog eenmaal verlengd. Hier betreft het een studieproject voor de nieuwe-mediastudenten onder leiding van Kristina Andersen op basis van op STEIM ontwikkelde instrumentale concepten. GRM, Parijs Met de GRM (Groupe de Recherches Musicales) is verder gewerkt aan concepten voor de symbiose van de traditionele elektro-akoestische muziek en de recentere levende elektronische muziek. Forum Neues Musiktheater, Stuttgart In Stuttgart is een andere politieke groepering aan de macht gekomen wat heeft geleid tot een wisseling van intendanten. De nieuwe intendant heeft gemeend het bijzondere mediacentrum te moeten stopzetten. Samen met de directeur van het centrum Andreas Breitscheid wordt gezocht naar een nieuwe vestiging voor het internationaal gerenommeerde initiatief. IRCAM, Parijs De langlopende samenwerking met het IRCAM was in 2007 gericht op uitwisseling van technische ontwikkelingen en adviezen. Waag Society, Amsterdam Met Waag Society vinden regelmatig kennisuitwisselingen plaats. Ook afstemming van cultuurpolitieke concepten werd een belangrijk onderwerp van gesprek. Instituut voor Sonologie/Koninklijk Conservatorium, Den Haag Met het Instituut voor Sonologie werkt STEIM reeds vele jaren aan het stimuleren van nieuw talent en het ondersteunen van jonge makers. Het STEIM-

11

instrumentarium is er volop in gebruik en enkele medewerkers van STEIM treden er op als docent. STEIM bouwt met de nieuwe leider van Sonologie Kees Tazelaar een goede band op. Conservatorium van Amsterdam Onder leiding van Jos Zwaanenburg werden compositiestudenten en instrumentalisten individueel begeleid. Met name het toepassen van het STEIMinstrumentarium (LiSa) staat hier centraal. Met enige regelmaat worden de resultaten van deze lessen gepresenteerd tijdens concerten in STEIM. Hogeschool voor de Kunsten, Faculteit Kunst, Media en Technologie, Utrecht Met de HKU is een technische uitwisseling op gang gekomen: diverse studenten voltooiden op STEIM hun stages. Opmerkelijk blijft het hoge niveau van hun kunnen, waardoor zij met goed resultaat werden ingezet in het ontwikkelen van STEIM-software. École Supérieure d’Art, Aix-en-Provence Als onderdeel van dit instituut is een officiële studierichting ‘audio-art’ opgericht. ‘Locus Sonus’ is de naam van deze opleiding, de eerste in haar soort. STEIM is vertegenwoordigd in het ‘comité scientifique’ en regelmatig zijn er uitwisselingen van studenten en medewerkers van STEIM. Bovendien wordt er bij de opleiding gebruik gemaakt van STEIM-software. Gaudeamus/ Night of the Unexpected STEIM droeg uitgebreid bij in de programmering van Night of the Unexpected in Paradiso. De opzet is inspirerend en Night of the Unexpected kan nu worden gezien als één van de meest succesvolle formules op het gebied van de nieuwe ongebonden muziekpraktijk. Gaudeamus is een belangrijke partner in STEIM’s activiteiten ter verbetering van de belangenbehartiging van de elektronische muzieksector. CNMAT, Berkeley, US Met het CNMAT in Berkeley, Californië, is blijvende uitwisseling over nieuwe communicatieprotocollen voor elektronische muziekinstrumenten. Bovendien wordt informatie uitgewisseld omtrent categoriseringsmethoden voor gebaarherkenning in toekomstige elektronische muziekinterfaces. Nederlands Instituut voor Mediakunst (NIMK), Montevideo TBA De reguliere uitwisseling op het gebied van agenda’s, techniek en beleidsstandpunten werd onveranderd voortgezet. STEIM en Montevideo maakten bovendien vaker gebruik van elkaars facilitaire mogelijkheden voor de uitvoering van diverse kunstenaarsprojecten. Culture Lab Newcastle, UK Sally-Jane Norman, voorheen ook artistiek leider van STEIM, leidt dit laboratorium dat onderdeel is van de Universiteit van Newcastle.

12

Het opstarten van de samenwerking neemt veel tijd in beslag; actief overleg is gaande maar samenwerking op onderzoeksgebied wordt pas in 2008 verwacht. De volgende samenwerkingen zijn of van tijdelijke aard of potentieel nieuwe samenwerkingsverbanden: •

•

• •

• • •

Samenwerking met Brown University in Providence, Rhode Island (US) diverse bezoeken; na de eerste STEIM-presentatie is Robert van Heumen er nog twee keer geweest voor workshops en presentaties en een uitwisseling van PHD-studenten is in 2008 opgestart. Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam: potentiële samenwerking. STEIM verzorgde een presentatie voor een groep studenten die daarna aan het werk is gegaan met STEIM’s JunXionboards. Met DNK is een samenwerking aan het groeien; de vorm is artist-in-residences bij STEIM en vervolgens concertpresentaties bij DNK. Universiteiten van Lüneburg, Osnabrück, Keulen en Bern: werken aan een seminar over experimentele interfaces, alsmede een test voor 'streaming lectures'. We hebben gesprekken gehad met Rolf Großmann, Michael Harenberg, Jin Hyun Kim, Bernd Enders voor verdere samenwerking. Samenwerking met Mediamatic is opgestart, voor het samen organiseren van workshops. Gesprekken met het Muziektheater in Amsterdam voor het organiseren van workshops en het plaatsten van de tentoonstelling. Er werd een overeenkomst gesloten met het CalArts instituut in Californië in verband met stages voor PHD-studenten.

13

4

ACTIVITEITENOVERZICHTEN

Facilitaire activiteiten De volgende codering wordt gebruikt om de aard van de activiteiten aan te geven: AC: accommodatie AR: artist-in-residences EX: expositie/installatie FA: festival/beurs/fair LE: lezing/cursus/seminar/discussiebijeenkomst ME: meeting/forum/symposium/congres/conventie/conferentie/colloquium OR: oriëntatie/studie PF: performance, concert PR: productiegericht ontwikkelen van werken PS: presentatie/demonstratie RA: productievoorbereidende experimenten RD: research & development RH: repetitie TS: technische ondersteuning WP: stage WS: workshop

14

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

1

Wilson, Rebekah (NZ): componist, performer

Productie van haar bijdrage aan het Transmediale Festival 2007, Berlijn, 31 januari t/m 4 februari.

PR

2

Venegas, Roy (US): musicus, student New York University: Interactive Telecommunications Program

Artist-in-residence. Ontwikkelen van een MIDI-plectrum. Presentatie van het instrument tijdens de NIME-conferentie 2007 (juni) en bij de Etsy Labs, New York (november).

RD

code

AR

Atoui, Tarek (LB): componist, musicus

Artist-in-residence. Ontwikkelen van repertoire en software. Studioproductie van materiaal voor nieuw werk, deels i.s.m. Michel Waisvisz. Atoui werkte aan een CD op het Staalplaat-label.

PR

4

Davis, Gareth (UK/NL): musicus • Kochan, Jacek (PL): musicus, componist

Studioproductie van werk met basklarinet/contrabasklarinet, drums en live elektronica.

PR

5

Juzbasic, Stanko (HR): componist

Artist-in-residence. Studioproductie van muziek bij 'Het Archief van Overtollige Kennis' (bewegingstheater) van regisseur/acteur Karina Holla. Uitvoeringen in Amsterdam (januari en september), Groningen (mei) en een Nederlandse tour (september t/m november).

PR

AR

Gilbert, Jodi (NL): musicus, componist

Studio-opnames en experimenten met LiSa-setups. Productie van CD (Evil Rabbit Records) 'Seductive Sabotage' met trio Spoon 3 (Albert van Veenendaal - piano, samplers, Meinrad Kneer- bass, Jodi Gilbert - voice, little instruments, LiSa). Uitvoeringen in Keulen (maart), Utrecht (mei) en Amsterdam (mei).

RA

PR

Faulborn, Anne (CH): musicus

Productie 'Verborgen Tuinen' met het ASKO-kamerkoor. Nieuw werk van Cathy van Eck, Johan van Krey en Kristoffer Zegers en bestaand werk van Kaija Saariaho met combinaties van stemmen, klavecimbel en elektronica. Uitvoeringen in januari.

PR

7

AC

periode 1/1-21/1

3

6

code

AR

13

2/1-14/1

40

9/1-11/2, 14/2-18/2, 7/3, 8/3, 19/3-22/3, 15/4-19/4, 22/5, 23/5 8/1-17/1

14

1/1-15/1

15/1-24/1

3

18/1

15

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

code

AC

periode

RH

19/1-20/1, 30/1, 14/3, 22/3, 28/3, 11/5, 25/5, 13/9, 26/10, 13-14/12, 27-29/12

Isaac, Jorge (NL): musicus, componist

Productie van 'Panopticon', een performance voor drie dansers, een musicus, beeld en ruimte. Werkte bovendien hieraan met STEIM-apparatuur in studio DOC te Amsterdam. Uitvoeringen in Amsterdam (maart), Rotterdam (maart), Den Haag (mei), Moskou (maart), Cheljabinsk (RU) (april), Ekaterinburg (RU) (april) en Magnitogorsk (RU) (april).

PR

18/1-21/1 2/2-4/2, 5/2-28/2 (studio DOC)

10

Conservatorium van Amsterdam

LiSa-workshop voor studenten (instrumentalisten) o.l.v. docent, componist, musicus Jos Zwaanenburg. De workshop werd afgesloten met een in-huisconcert op 30 januari.

WS

22/1-30/1

11

Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

Presentatie-in-huis door STEIM-medewerkers: lezingen en demo's.

PS

23/1, 13/2

12

META (Making Electronic Thingles in Amsterdam) (NL)

Workshop 'ForthTV': genereren van tv-signalen met de programmeertaal Forth. META is een groep kunstenaars, studenten, docenten en professionals uit verschillende disciplines.

WS

28/1, 29/1

13

STEIM

Concert-in-huis: Pamela Z, Keir Neuringer en Tarek Atoui.

PF

14

Kerbaj, Mazen (LB): musicus, cartoonist

15

Otto, Andreas (DE): musicus, muziekwetenschapper

LaBerge, Anne (NL): musicus • van Heumen, Robert (NL): componist, musicus, managing director STEIM. Zij vormen het duo Shackle

Studiorepetities. Concerten in DNK, Amsterdam (januari/februari 2008). Tevens een presentatie i.v.m. een subsidie van het fonds v/d scheppende toonkunst.

9

8

Artist-in-residence. Trio met de Frans-Libanese musici Mazen Kerbaj, Sharif Sehnaoui en Raed Yassin: opnamesessies voor toekomstige CD-release op het Libanese label Al-Maslakh. Tevens voorbereiding van concerten in <>TAG, Den Haag en DNK, Amsterdam (februari). Artist-in-residence. Onderzoek STEIM-archieven, producten en producties i.v.m. de thesis ter afsluiting van zijn studie aan de universiteit van Lüneburg (DE).

3

1/2

PR

AR

3

2/2-6/2

OR

AR

64

5/2-24/2, 7/3-22/3, 23/7-3/9

16

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

code

AC

periode

16

Ziemianin, Casper (PL): componist, musicus

Artist-in-residence. Productie van tracks voor zijn nieuwe CD. Repetities met zijn liveset voor vier uitvoeringen in Polen: Cracow en Katowice (maart).

PR

RH

13

12/2-24/2

17

Van Rossum, Piet-Jan (NL): componist

Artist-in-residence. Productie van 'Attendre Longtemps, je suis sans indentité', een compositie voor ensemble en elektronische klanksporen, uitgevoerd door het Ives Ensemble (maart, Amsterdam).

PR

AR

16

5/2-20/2

18

STEIM

Touch Mobile tentoonstelling-in-huis.

EX

19

Francesco, Alessandro (IT): geluids-/installatiekunstenaar

Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop: onderzoek en ontwikkeling van de klankinstallatie 'Lo spostamento degli oggetti' (the act of moving objects): ruimtelijke weergave van de elektronisch bewerkte menselijke stem. Het hierbij behorende boek werd uitgegeven door Anterem te Verona (IT) (september).

OR

AR

8

27/2-5/3

20

Barker, Michael (US): musicus, multimedia performer

Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop: onderzoek, gericht op integratie van dans, video en geluid met sensortechniek en MIDI-triggering, met uitvoeringen door de multimedia performance groep PIMA (US) als doel.

OR

AR

8

27/2-5/3

21

Mc Leod, Ian (CA/NL): componist

OR

AR

8

27/2-5/3

22

Scott, Richard (UK): producer, musicus

WS

AR

16

6/3-12/3

23

24

25

Andersen, Kristina (NL): interactive/wearable objects designer Werner, Jan St. (DE/NL): musicus, lid van de Duitse formatie Mouse on Mars Fells, Nick (UK): elektroakoestisch componist • Lüneburg, Barbara (NL): musicus

Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop: kennisuitbreiding van muziektechnologie. Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop: realisatie van meer complexe 'sampler patches' in LiSa en MAX/MSP en onderzoek naar integratie hiervan met de Buchla Lighting controller.

19/2-26/2

Technische ondersteuning van workshopprojecten in het Piet Zwart Instituut te Rotterdam en Willem de Kooning Academie te Rotterdam.

TS

15/2-31/3

Technische ondersteuning bij repetities en uitvoering door Werner tijdens de heropening van Galerie Casco te Utrecht.

TS

1/3-4/3

Artist-in-residence. Ontwikkeling van 'CoS', nieuw werk voor viool en elektronica, uit te voeren in mei in het Dartington College of Arts en het Goldsmiths College te Londen (UK).

PR

AR

8

6/3-13/3

17

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code AR

code

AC

periode

8

6/3-13/3

26

Lonberg-Holm, Fred (US): improvisator, componist, 'anticellist'

Artist-in-residence. Onderzoek naar het (analoog) besturen van amplitude en dynamiek van strijkstokinstrumenten met toepassing van sensoren.

RD

27

Ciciliani, Marko (NL): componist, musicus

Studiorepetities voor de productie 'Map of Marble', uitgevoerd in de Kammermusiksaal Deutschlandfunk, Keulen (DE) met Jannie Pranger, sopraan en Marko Ciciliani, elektronica (maart).

RH

7/3-9/3

28

STEIM

Concert-in-huis met Maria Chavez, dj sniff en Martin Tétrault.

PF

9/3

29

Buyukberber, Oguz (NL): musicus • van Heumen, Robert (NL): componist, musicus, managing director STEIM

Studiosessies ter voorbereiding van een uitvoering voor basklarinet en elektronica: uitvoeringen in maart (Den Haag, Amsterdam).

RH

10/3-12/3

PR

13/3-27/3

LE

21/3, 21/4, 22/4

Ontwikkelen van de podiumproductie 'In the room 4', i.s.m. DasArts en de Rijksacademie. De titel werd later 'Pushing against the air', uitgevoerd in De Appel, Amsterdam (voor Sung's Prix de Rome show) (mei) and in Dublin (mei/juni) in het Project Arts Centre. Sung en David deden een workshopversie in the Kaywon School of Art and Design, Uiwang, Zuid Korea (augustus). 'In net/in chat - constellations on-line', videochat-sessies: on-line discussie vanuit de STEIM-studio's voor publiek in de Civica Galleria d'Arte Moderna di Gallarate te Milaan. Tevens een interactieve concertante lezing. Een tweede sessie vond plaats in april, m.m.v. webkunstenaar Marcello Mazzella (DigArt, Napels). Repetitiesessies met Tom Tlalim, Robert van Heumen, Takuro Mizuta en Keir Neuringer voor een STEIM-concert in het Jauna Muzika Festival in Vilnius, LT (april).

30

Digregorio, David M. (NL): musicus, performer • Kim, Sung Hwan (NL): performer

31

STEIM

32

STEIM

33

Insomnio Ensemble (NL): ensemble voor hedendaagse muziek

Postproductie: studiofaciliteiten voor edit-en van concertregistraties.

TS

28/3

34

Vrhovec Sambolec, Tao G. (SI/NL): geluidskunstenaar, elektronisch musicus

Ontwikkelen en testen van een op JunXion gebaseerde controller. Toepassing bij audiovisuele en multimedia-installaties en gecomponeerde/ geïmproviseerde elektro-akoestische muziek. Concertante lezing voor studenten van de Newcastle University tijdens Sambolec's residency aldaar.

RD

26/3-1/4

RH

1

23/3-25/3, 25/4

18

vlgnr

aanvrager

35

Ciciliani, Marko (NL): componist, musicus

36

Keenan, Jeremy (US): producer, studiotechnicus

code

code

code

PR

RH

TS

OR

AR

9

2/4-9/4

Boberg, Johan (SE): componist, performer

Artist-in-residence: oriëntatieworkshop. Onderzoek naar interfacing met modulaire, analoge synthesizers voor live performances. De workshop leverde inspiratie voor de compositie 'The Black Tattoo', meerdere malen uitgevoerd in de zomer/herfst. Tevens productiewerk voor een nog niet verschenen CD.

OR

AR

7

2/4-9/4

38

Prior, David (UK): componist, producer elektro-akoestisch werk

Artist-in-residence: oriëntatieworkshop. Onderzoek naar integratie van ruimtelijke parameters in elektro-composities (bijv. relatie tussen geluid en architectuur). Onderzoek naar fysieke besturing van een combinatie van live sampling, triggering van sound files en 'granular synthesis'. Twee uitvoeringen in Liverpool en Lancaster (september) in Steve Lewis's 'Deep Cabaret'-project (zang- en strijkkwartet met elektronica).

OR

AR

8

2/4-9/4

39

Kim-Boyle, David (US): componist, geluidstechnicus (universiteit van Maryland, Baltimore County)

Artist-in-residence: oriëntatieworkshop. Onderzoek naar nieuwe technieken voor een compositie voor dwarsfluit en computer: USB-minicamera, gemonteerd in de fluit, via JunXion toe te passen in real life performances.

OR

AR

10

2/4-9/4

40

Bults, Arie (NL): elektronisch musicus

Oriëntatieworkshop: STEIM-software/hardware i.v.m. koppeling van gesproken gedichten aan audio-/lichtsturing. Bults vervolgde zijn onderzoek in mei.

OR

2/4-9/4, 5 verspreide dagen in mei

41

Papaspyrou, Nikos (NL): elektromusicus • Koliousis, Nikos (NL): geluidstechnicus/ontwerper, musicus

Oriëntatieworkshop: LiSa en sensortechniek.

OR

2/4-9/4

37

omschrijving Productie en repetities van 'Ultradeep I', uitgevoerd door ensemble Bakin Zub: Utrecht (april), Eindhoven (april), Zagreb (april), en Den Bosch (november). Tevens technische ondersteuning bij een aantal van deze uitvoeringen. Artist-in-residence: oriëntatieworkshop. Algemene oriëntatie op STEIMproducten, in het bijzonder sensoren en de ontwikkeling van muzikale interfaces. Doel is een op sensortechniek gebaseerde installatie die in 2008 wordt gerealiseerd.

AC

periode

29/3-4/4

19

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

code

AC

periode

42

STEIM

Presentatie door STEIM-medewerkers van LiSa, JunXion en sensortechnieken aan de deelnemers van de oriëntatieworkshop (april).

PS

5/4

43

Ryan, Joel (NL): componist, performer

Productievoorbereiding en repetities voor concerten in de US: Brown University (Providence, Rhode Island) en MIT (Cambridge, Massachusetts).

RH

6/4-11/4

44

45

Quraishi, Ibrahim (PK, Europa): Conceptual artist, schrijver, choreograaf en artistiek directeur van de Compagnie Faim de Siecle (NY/Parijs) Kerbaj, Mazen (LB): musicus, cartoonist

Artist-in-residence. Ontwikkeling van de elektro-instrumentale productie '5 Streams' (interactieve geluidstechniek) voor het Springdance Festival (april): twee uitvoeringen in Utrecht.

PR

AR

8

10/4-17/4

Studiosessies met Joel Ryan: opnames en repetities voor een concert tijdens het DEAF Festival te Rotterdam (april).

PR

RH

3

9/4-12/4

46

LaBerge, Anne (NL): musicus

Ontwikkeling van de compositie (comprovisatie) 'Oh Attacks', i.s.m. Hans Timmermans, componist en docent aan de Utrechtse school voor Muziek en Technologie. Uitvoering in 2008 (Utrecht, januari).

PR

12/4, 9/5

47

V2_ (Institute for Unstable Media), Rotterdam • STEIM

STEIM-concert tijdens DEAF (Dutch Electronic Arts Festival) op 12 april met dj sniff (Takuro Mizuta), Michel Waisvisz & Christine Sehnaoui, Mazen Kerbaj & Joel Ryan en Atau Tanaka. Bovendien technische ondersteuning tijdens het gehele festival.

PF

12/4-15/4

48

Harris, Guy (NL): componist

RH

15/4

49

Macy, Alan (US): technisch/gemeenschappelijk ontwerper

50

Hubweber, Paul (DE) • Böttcher, Uli (DE): componisten, musici

Repetitie van de productie 'Jasser, de opera', geproduceerd door Bodylab Art Foundation. De makers richten zich op real time interactivity van elektroakoestische klank en beeld. Twee uitvoeringen: Rotterdam en Zwolle (april). Artist-in-residence: oriëntatie en onderzoek naar toekomstige samenwerking. Macy is lid van het collectief 'Fishbon', gevestigd in het 'Pescadromecentrum te Santa Barbara (US). Hij werkt voor BIOPAC systems, gespecialiseerd in human/computer interfaces, biomedisch onderzoek en onderwijs. Recente ontwikkeling: gecombineerde magnetisch veld/accelerometer-sensor. Artists-in-residence: studiosessies gericht op nieuw werk en een uitvoering in DNK, Amsterdam (april).

OR

AR

10

18/4-27/4

PR

AR

8

19/4-22/4

20

vlgnr

aanvrager

51

Riis, Jakob (SE): componist, laptopmusicus, improvisator

52

Dreyfus, Smadar (UK): videokunstenaar

53

Arti et Amicitiae (NL): kunstenaarsvereniging, Amsterdam

54

Pingipung (DE): CD-label uit Lüneburg

55

Hulst, Lydwine van der (FR): componist, performer

56 57 58 59 60

61

Bournemouth & Poole College (UK) Ryan, Joel (NL): componist, performer STEIM STEIM, Sony CSL (FR), universiteit van Sussex (UK), Viktoria Instituut (SE), Waag Society (NL) Atoui, Tarek (LB): componist, musicus Schedel, Margaret (US): componist, musicus • Rootberg, Alison (US): choreograaf, video kunstenaar. Oprichters van performancegroep Kinesthetech Sense

omschrijving Artist-in-residence. Oriëntatieproject gericht op 'Minijacks', een netwerkproject met als doel te repeteren en te spelen via het internet. Artist-in-residence. Studioproductie (eerste fase) van 'Mother's day', audiovisueel werk met surround sound-weergave. Première in ExtraCity, Antwerpen (2008). Technische ondersteuning bij de muzikale performance van visueel/geluidskunstenaar C.M. von Hauswolff tijdens de opening van de expositie 'National Pride'. Artists-in-residence. Concertvoorbereiding, repetities en concert in STEIM op 29 april met Pingipung-artiesten Vanishing Breed (Londen) en Sven Kacirek (Hamburg). Artist-in-residence. Ontwikkeling van het 'Wire instrument', een systeem met in de ruimte gespannen pianosnaren, werkend met LiSa en JunXion. Productie van 'Audiofil', uitgevoerd tijdens Les Nuits de l'Ososphère, Strasbourg (FR) (september).

code

code

OR PR

AC

periode

AR

7

23/4-29/4

AR

11

23/4-26/4, 14/5-19/5

TS

26/4, 27/4

RH

PF

RD

AR

LiSa-workshop voor 12 studenten.

WS

Studiorepetities met stemperformer Sainkho Namtchylak (RU/AT) (artist-inresidence) voor het STEIM-concert op 5 mei.

RH

Concert-in-huis met Joel Ryan, Sainkho Namtchylak en Daisuke Ishida.

PF

Mobile Music Workshop: onderzoek naar muzikale toepassing van mobiele technologie.

WS

Interdisciplinaire performance met Ad Hoc tijdens de opening van de nieuwe wetenschapsfaculteit van de universiteit van Nijmegen Artists-in-residence. Onderzoek naar uitbreiding van de mogelijkheden met de Zeta MIDI-cello: sensoren die worden geactiveerd door dansers, toevoeging van interfacing om cues te genereren voor theaterlicht, scènes, presets etc. Performance in Berlijn (mei), workshop in Wenen (mei), demo's en installaties in de US: NIME festival (juni).

code

AR

10

27/4-29/4

13

1/5-5/5, 22/5-28/5 2/5, 3/5

AR

AR

5

1/5-5/5

3

5/5

13

6/5, 7/5

PF

RD

8/5

AR

7

9/5-13/5

21

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

code

AC

periode

OR

AR

7

9/5-16/5

62

Goh, Lee Kwan (MY): geluidskunstenaar

Artist-in-residence. LiSa-oriëntatie en experimenten ter ontwikkeling van nieuw repertoire. Productie van de CD 'Good Vibrations'.

RA

63

DNK, Amsterdam: concertserie voor geïmproviseerde liveelektronische muziek

Technische ondersteuning bij concerten.

TS

64

Mains d'Oeuvres (FR): kunstencentrum

65

Davis, Gareth (UK/NL): musicus • Lettelier, David (US): musicus

66

Glowicka, Katarzyna (NL): laptopperformer/technicus/ componist/videoproject manager

67

Makino, Yutaka (US): componist, performer. Vormt met Takuro Mizuta het duo Audile

Touch Mobile tentoonstelling, daarnaast concert en hardware hacking workshop in het kader van het project LAPS (Les Ateliers Pratiques Sonores): productievoorbereiding 8 t/m 10 mei, daarna realisatie in Parijs 11 t/m 27 mei. Artists-in-residence. Ontwikkeling van live elektro-instrumentaal werk voor de bas/contrabasklarinet. Artists-in-residence. Productie van 'Babel Bells', elektro-instrumentaal werk voor klavecimbel en elektronica, met Goska Isphording (klavecimbel), Mathis Nitschke (laptopperformer/technicus/video/sound artist) en Katarzyna Glowicka. Het betrof een opdracht van de Northern Irish Arts Council. Studioproject, deels i.s.m. Takuro Mizuta: productie van een compositie met het Wave Fields Synthesis systeem, ontwikkeld door de Leidse Stichting Game of Life. Het project wordt ondersteund door de Ton Bruynèl Stichting. Uitvoeringen in Frankrijk, Nederland en Duitsland (mei).

68

Carey, Jeff (US): componist, musicus

Artist-in-residence. Studiosessies ter voorbereiding van het DNK-concert op 21 mei.

RA

RH

69

Altman, W.L. (CA): interdisciplinair musicus/ componist

Artist-in-residence. Oriëntatieproject, gericht op het reduceren van de beperkingen in zijn live performance set-up met Ableton Live en MAX/MSP bij toepassing van fysieke interfaces en 'gestural controllers'. Resultaten werden gebruikt in de interactieve multimedia-installatie 'Dancing Queen", ontwikkeld tijdens de 'residence carte blanche' in Galerie Sans Nom, Moncton, Canada (augustus, september).

RD

70

Mudd, Tom (UK): performer, afkomstig van de afd. muziektechnologie van de Huddersfield universiteit (UK)

Artist-in-residence. Oriëntatieproject, gericht op interfacing met de computer bij performances, waarbij directheid en nauwkeurigheid van belang is. Softwareontwikkeling in MAX, gebruikmakend van een joypad. Een aantal performances en opnamesessies met Goldsmiths Electronic Orchestra in Londen (december, vervolgens januari, februari 2008).

OR

7/5, 21/5

EX

PF

8/5-27/5

PR

AR

3

12/5-15/5

PR

AR

8

16/5-19/5

14/5, 21/5, 23/5, 24/5

PR

AR

3

17/5-21/5

AR

8

22/5-28/5

AR

8

22/5-28/5

22

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

OR

AR

code

AC

periode

7

22/5-28/5

71

Petersson, Mattias (SE): musicus, Artist-in-residence. Oriëntatieproject gericht op controllers, JunXion, LiSa en componist, docent compositie en 'hardware hacking'. Resultaten werden gebruikt tijdens 10 concerten in studiotechnologie Royal University Zweden en Duitsland (september, november, en januari, februari 2008). College of Music, Stockholm

72

STEIM

Lezing door Kees Tazelaar, hoofd Instituut voor Sonologie, Den Haag: nieuwe strategieën voor elektronische muziekcompositie, met G.M. Koenig's 'Terminus' als vertrekpunt.

LE

22/5

73

META (Making Electronic Thingles in Amsterdam) (NL)

Workshop door Tom Schouten (NL): ForthTV - genereren van Tv-signalen met de programmeertaal Forth. META is een groep kunstenaars, studenten, docenten en professionals uit verschillende disciplines.

WS

26/5, 27/5

74

STEIM • Instituut voor Sonologie (Den Haag)

Concert in STEIM door studenten Sonologie van performer/docent Joel Ryan.

PF

29/5

75

STEIM

76

DasArts (NL): stichting voor voortgezette studies in performancekunst te Amsterdam

77

Andersen, Kristina (NL): interactive/wearable objects designer

78

79

Local Stop Concert met Gilberto Bernardes (composities door en met Hillary Zipper en Ken Ueno), Bruce Tovsky (met Hilary Jeffrey, Ivo Bol en Robert van Heumen) en PRAED's audiovisuele performance. Technische ondersteuning van activiteiten binnen hun projecten en thematische 'blocks'.

PF

4

30/5

TS

31/5-11/6

Presentatie van het 'Ensemble'-project in het Seoul Arts Centre, het Hangaram Design Museum en het Art Center Nabi (KR).

PS

29/5-22/6

Fox-Gieg, Nick (NL): beeld/geluidontwerper, editor

Onderzoek naar systemen om complexe audio/videostructuren te creëren uit eenvoudige input data zoals afkomstig van akoestische of elektronische muziekinstrumenten. Hiermee worden responsreeksen getriggerd uit set-ups in MAX/MSP/Jitter/Isadora etc. Concert in Montreal (CA) (oktober).

RD

31/5-15/7

Harris, Yolande (NL/UK): componist, media-artiest

Artist-in-residence. Ontwikkeling van de tweede fase van het project 'Taking Soundings': onderzoek naar navigatie en oriëntatie in fysieke ruimte in relatie tot beeld en geluid bij performances. Harris gebruikt technieken als GPS en de sextant om de continuïteit te onderzoeken tussen navigatietechnieken, instrumenten, observatie en berekening.

PR

AR

5

1/6-16/6, 2/7-22/7

23

vlgnr

aanvrager

80

Neuringer, Keir (NL): componist, musicus

81

82

omschrijving

code

code

code

Artist-in-residence. Ontwikkeling van werk voor komende uitvoeringen in Amsterdam (BIMhuis) en Den Haag (<>TAG).

PR

AR

Rose, Jon (AU): componist, musicus

Artist-in-residence. Ontwikkeling en studioproductiewerk voor 'The Ball Project': de bal, uit diverse takken van sport, als draadloze midi-controller. Onderzoek naar de relatie tussen bewegingsstructuren in teamsporten en de formele basis van geluidscomposities. Performances tijdens het Melbourne Festival (AU) (oktober) en de Art Gallery of New South Wales, Sydney (AU) (november). Tevens constructie van de MIDI-bow, versie 2. Op 10 en 11 juni opnamesessies met de cellist Frances-Marie Uitti.

RD

PR

Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

Laurence Aegerter: studioproductie voor het eindexamenwerk 'Telephone book project / people above and below my name on page 514' : audiovisuele installatie.

PR

7/6-10/6

83

Johannsen, Thomas (DE): dramaturg, regisseur

1. Onderzoek voor AN PLUGGED, een project waarbij on-line een theatrale wereld wordt gecreëerd met muziek/geluid, zonder computerbeelden. 2. Onderzoek met heliumballonnen en sensoren voor de voorstelling 'Jack & Jill'. Deel van het onderzoek is gericht op een theaterproductie in Huis a/d Werf (2009).

RD

5/6, 6/6, 12/6-15/6

84

Insomnio Ensemble (NL): ensemble voor hedendaagse muziek

Studioproductie met Calliope Tsoupaki, Frances-Marie Uitti en Juan Parra. Werk werd uitgevoerd tijdens diverse binnen- en buitenlandse festivals.

PR

5/6, 12/6, 26/6

85

STEIM

Touch Mobile tentoonstelling in de Opera de Lille, (FR).

EX

7/6-10/6

86

STEIM

Concert-in-huis met Janek Schaefer en dj sniff.

PF

87

DNK, Amsterdam: concertserie voor geïmproviseerde liveelektronische muziek

Technische ondersteuning bij productievoorbereiding en uitvoering in Mediamatic, postCS-gebouw, Amsterdam (juni).

TS

88

NIP-groep (UK, NL, PT, SE, DE, US): New Interfaces for Performances

Oriënterende meeting en workshopsessies: 10 residente deelnemers.

WS

AR

AC

periode

2

2/6-3/6

34

4/6-13/7

4

16/6 13/6-17/6

LE

AR

15

19/6-21/6

24

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

code

AC

periode

89

STEIM

Concert-in-huis: Atsuhiro Ito, Doravideo, Jac Berrocal/Aki Onda/Dan Warburton trio.

PF

90

Gilbert, Jodi (NL): componist, musicus. Oprichter van het trio Spoon

Productievoorbereidende studiosessies: CD met trio Spoon (release in 2008), uitvoeringen in Utrecht en Baarle-Nassau (maart 2008).

PR

RH

91

Stromberg, Dirk (US): musicus

Workshop voor 6 residente studenten van de Bilgi Universiteit te Istanbul, gericht op JunXion en sensortechnieken.

WS

AR

92

Waisvisz, Michel (NL): componist, musicus, directeur STEIM

Technische ondersteuning bij concert van Michel Waisvisz en Tarek Atoui in <> TAG, Den Haag.

TS

25/6

93

STEIM

PF

30/6

94

STEIM

EX

30/6-8/7

95

Kerbaj, Mazen (LB): musicus, cartoonist

96

Montevideo, Amsterdam: Nederlands Instituut voor Mediakunst

Technische ondersteuning bij demo's en performances.

TS

97

Bencina, Ross (AU): performer, componist , programmeur • Langley, Somaya (AU/DE): geluids-/mediakunstenaar • Wilde, Danielle (AU): interactief ontwerper

Artists-in-residence: ontwikkeling van nieuw werk, waarin gebaar en beweging door middel van een sensorensysteem door de computer gegenereerde geluidsstructuren creëren. Presentaties/performances: HCI Seminar, Open University, Milton Keynes (UK) (september) This Is Not Art (Electrofringe), Newcastle, (AU) (september) University of Canberra (AU) (oktober), Dorkbot Melbourne (AU) (november)

PR

98

STEIM

Concert-in-huis met het duo Jassem Hindi - Basile Ferriot en het Oriëntal Space Quartet.

PF

10/7

99

Schorno, Daniel (NL): componist, performer

Studiosessie met musicus Ernst Rombout (NL): verdere ontwikkeling van Schorno's productie 'New Media Pocketopera'.

PR

13/7

Concert-in-huis met Jon Rose, Joel Ryan, Frances-Marie Uitti en Wouter Snoei. Touch Mobile tentoonstelling in het Museum of Modern and Contemporary Art, Rijeka (HR). Studio-opnamesessies met Franz Hautzinger's Oriëntal Space Quartet: Sharif Sehnaoui, Franz Hautzinger, Helge Hinteregger en Mazen Kerbaj: artists-inresidence. Release in 2008 van hun tweede album op het Libanese label AlMaslakh.

PR

21/6

AR

22/6-30/6 24

12

25/6-28/6

4/7-12/7

4/7-8/7

AR

45

9/7-31/7

25

vlgnr

aanvrager

100

Papaspyrou, Nikos (NL): musicus

101

102

Mizuta, Takuro (NL): dj, artistiek directeur STEIM • Neuringer, Keir (NL): musicus, componist Mawja trio: Kerbaj, Mazen (LB), Christine Sehnaoui (FR) en Sharif Sehnaoui (FR)

103

Haubrich, Dirk (NL): componist

104

Van Rossum, Piet-Jan (NL): componist

105

STEIM

106

Heumen, Robert van (NL): componist, performer, managing director STEIM • Tlalim, Tom (NL/IL): componist, musicus

107

Ciglar, Miha (AT/SI): componist, geluidskunstenaar

108

Kwon, Byungjun (NL/KR): artiest, componist

omschrijving

code

code

code

AC

periode

Onderzoek/advisering m.b.t. toepassing LiSa en sensortechnologie.

OR

17/7, 18/7

Studiosessies i.v.m. uitvoeren van gezamenlijk werk.

RA

26/7

Artists-in-residence. Studioproductie en opnamesessies i.s.m. Vic Rawlings en Mike Bullock. CD-releases in 2008 op de labels Chloë Recordings (US) en Al-Maslakh (LB).

PR

Ontwikkeling van de productie 'Would you like to be eaten now?', een muzikale performance met een op sensortechnologie gebaseerd instrument.

PR

6/8-11/8

RH

8/8

PF

10/8, 11/8

RH

15/8, 16/8

Voorbereiding van de uitvoering van zijn compositie 'Angel Alley' tijdens de ICMC conferentie, Kopenhagen (DK) (augustus). Het betreft de 5.1 surround weergave van soundtracks. Concert-in-huis met het Mawja trio: Christine Sehnaoui, Sharif Sehnaoui en Jean Pallandre. Op 11 augustus vond een opnamesessie plaats met het trio. Repetitiesessies voor uitzending op radio Tonka (underground radio, Den Haag): United Colors of Noise (augustus). Artist-in-residence. Ontwikkeling van '3rd. Pole', een compositie voor een danser en een 'motion tracking' systeem. De danser selecteert d.m.v. 'full body gestures' in real time muzikaal materiaal ter begeleiding van zijn choreografische actie. Uitvoeringen gepland in oktober 2008. Artist-in-residence. Ontwikkeling van een synthesesysteem voor het creëren van muziek, tekst en spraak, gebruikmakend van de programmeerbare VR Stamp Voice Recognition Module. Doel is een installatie met interactie tussen tekst, geluid, spraak en muziek. Samenwerking met Björn Erlach (DE) en Luc Döbereiner (DE).

AR

25

6/8-12/8

PR

AR

13

20/8-3/9

RD

AR

12

20/8-31/8

26

vlgnr

109

110 111 112

aanvrager

STEIM • CalArts Music School (US)

Montevideo, Amsterdam: Nederlands Instituut voor Mediakunst Van Zelst, Kees (NL): componist, musicus, geluidstechnicus Ensemble Insomnio (NL): ensemble voor hedendaagse muziek

113

Thigpen, Ben (US): componist, docent DSP/psychoakoestiek/ akoestiek aan het conservatorium van Cuneo (IT)

114

Galbraith, David (US): componist

115

Troccoli, Pablo (CH/FR): visueel kunstenaar, danser, improvisator

omschrijving

code

code

Uitwisselingsprogramma tussen CalArts en STEIM: 4 studenten als artists-inresidence. Op 29 augustus vond een Open Studio presentatie plaats: - Clay Chaplin (US), Phillip Stearns (US), Laura Steenberge (US), Marc Nimoy (US): geselecteerde studentenprojecten van CalArts. - Byungjun Kwon (NL/KR), Björn Erlach (DE) and Luc Döbereiner (DE): spraakherkenningtechnieken in 'non-speech' geluidssystemen. - Miha Ciglar (AT/SI): Compositie gebaseerd op nieuwe technieken van 'motion tracking' van een danser.

PS

AR

Technische ondersteuning bij manifestatie.

TS

23/8-27/8

TS

24/8-26/8

TS

29/8-2/9

Technische ondersteuning van repetities en concert door orkest De Volharding: de Duif, Amsterdam. Technische ondersteuning van uitvoering 'Black Diamond' tijdens de ICMC te Kopenhagen: project met Frances-Marie Uitti, Daniel Schorno, Caliope Tsoupaki en Juan Parra. Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop, gericht op het bouwen van een instrument voor 'real time processing' en 'gestural control', gebaseerd op sensortechniek. Thigpen werkt hiermee aan een opdracht van de Franse Groupe de Recherches Musicales (GRM): de live-elektronische compositie 'Head Transplant Experiment', première februari 2008 bij Radio France te Parijs. Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop, gericht op het vergroten van de performance-eigenschappen van 'IgOpre', door Galbraith geschreven software voor nieuw werk voor strijkkwartet en elektronica. De aanpassing betreft het toevoegen van sensors die voor data-input zorgen waarmee zowel de visuele als de auditieve aspecten van het systeem kunnen worden geupdate. 'IgOpre' als audiovisuele installatie wordt gerealiseerd in gallery Diapason te New York (april 2008). Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop, gericht op het ontwikkelen van een nieuw performance-instrument.

code

AC

periode

30

17/8-3/9

OR

PR

AR

8

4/9-10/9

OR

PR

AR

13

4/9-16/9

OR

AR

8

4/9-10/9

27

vlgnr

aanvrager

116

Sloly, David (UK): producent van digitaal werk bij technologisch reclamebureau Mason Zimbler

117

Duo MoHa (NL/NO)

118

Van Zelst, Kees musicus, componist, geluidtechnicus

119

Francesco, Alessandro (IT): geluids-/installatiekunstenaar

120

121

Groep SKIF++ (NL/US): Robert van Heumen, laptop LiSa, Jeff Carey, laptop SuperCollider, Bas van Koolwijk, laptop: MAX/MSP/Jitter Hogg, Bennett (UK): lector en directeur van de studio's/muziekafdeling van de universiteit van Newcastle

122

Carey, Jeff (US): componist, musicus

123

STEIM • Trützschler von Falkenstein, Jan (DE/NL): componist, elektro-akoestisch improvisator

omschrijving

code

code

Artist-in-residence. Oriëntatieworkshop, gericht op live programma's voor BBC Radio: het maken van nieuwe 'sound scapes' voor bestaande shows. Onderzoek van STEIM-software, gekoppeld aan USB-interfaces.

OR

AR

Studiorepetitie door MoHa, Anders Hana (NO) - gitaar, Morten J. Olsen (NL) - drums & SuperCollider3 voor uitvoering tijdens Night of the Unexpected in Paradiso, Amsterdam (september).

RH

5/9, 6/9

TS

5/9-7/9

Technische ondersteuning bij de manifestatie Night of the Unexpected, Paradiso, Amsterdam (september). Artist-in-residence. Voortzetting van zijn in maart begonnen project Lo Spostamento Degli Oggetti (moving objects): akoestische opname en postproductie van spreekstem (gedichten) en het maken van een live performance set-up. Lezing/performance in Tallinn (EE) (november) en Berlijn (DE) (december). Voorts 3 lezingen/performances in 2008: Lyon (FR) (maart), Florence (IT) (maart) en Bologna (IT) (april).

PR

Studiorepetities voor 5 concerten in de US (september, oktober).

RH

Oriëntatieproject met de deelnemers John Ferguson, Adam Parkinson, Paul Bell, Nick Wiliams, allen artists-in-residence. Hands-on sessies en lezingen/demonstraties door STEIM-medewerkers.

OR

Studiorepetities met Barbara Lüneburg en Scott Wilson, o.a. uitvoering van Scott Wilson's 'Flame' voor viool en elektronica (SuperCollider), Den Haag (september). SuperCollider symposiumsessies en concert met PrimitiveFailed, SKIF++ en KuzB op 18 september. Bovendien technische ondersteuning bij symposiumsessies in Amsterdam, Leiden en Den Haag: presentaties, lezingen, developer meetings en concerten.

AR

code

AC

periode

6

4//9-16/9

15

12/9-26/9

14/9-17/9

AR

15

16/9-20/9

RH

18/9-22/9

ME

18/9-23/9

28

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

124

Schaub, Alex (NL): performer, hoofd techniek van Waag Society

Repetities en technische ondersteuning bij de uitvoering van de mede op STEIM ontwikkelde performance 'Sonic Kitchen': Robodock Festival, NDSM werf, Amsterdam (september).

RH

125

STEIM

Concert-in-huis met Jerome Noetinger, Lionel Marchetti, en Kapotte Muziek (Peter Duimelinks, Frans de Waard, Roel Meelkop).

PF

126

Atoui, Tarek (LB): componist, musicus

127

STEIM

128

Tlalim, Tom (NL/IL): componist, musicus

129

Ondersteuning van optreden tijdens openingsmanifestatie van het TodaysArt Festival, Den Haag. Tevens uitvoering van het 'Empty Cans Project' tijdens een workshop binnen het festival; dit project werd door Atoui in STEIM ontwikkeld in januari. Mini-conferentie voor publiek van Wii-technologie (24 september) door Tom Tlalim, dj Timski, de artists-in-residence Ross Bencina, Danielle Wilde en Somaya Langley en STEIM-medewerkers. Na afloop studio-postproductie door Ross Bencina.

code

code

AC

periode 19/9-24/9

2

TS

21/9

19/9 - 22/9

ME

AR

6

22/9-27/9

Artist-in-residence. Productie van de audiovisuele installatie 'Quantasonic' en van 'Ars Memoria' voor blokfluit en elektronica met musicus Karolina Bäter en fotograaf Shira Klasmer, uitgevoerd in <>TAG, Den Haag, tijdens het POW Reflexions Festival (november).

PR

AR

7

24/9-30/9

Yeo, Ge-Suk (KR): musicus, performer

Artist-in-residence. Studioproductie, in samenwerking met musicus Byungjun Kwon: ontwikkeling en voorbereiding van o.a. een concert tijdens het TodaysArt Festival te Den Haag (september). Op 3 oktober presenteerde zij in-huis voor genodigden voorlopige resultaten van nieuw werk in de reeks 'Time Sculptures'.

PR

AR

15

24/9-7/10

130

Ryan, Joel (NL): componist, performer

Studiosessies voor een project met The Forsythe Company uit Frankfurt voor voorstellingen in Dresden: pre-productie van de muziek met 5.1 surround sound set-up.

RH

131

Wilcox, Dan (SE): computerspecialist, installatie / performancekunstenaar

Artist-in-residence. Uitbreiding van repertoire voor het Japan Media Art Festival (december) en een Amerikaanse tour (januari/februari 2008) . Ontwikkeling van instrumentale interfaces d.m.v. het modificeren van bestaande game controllers.

RA

30/9-7/10

AR

14

1/10-15/10

29

vlgnr

132

133

134 135

136

137

138

aanvrager

omschrijving

code

code

Artists-in-residence. Studiosessies i.v.m. onderzoek naar toepassing van 'biosignal interfaces'.

RD

AR

Technische ondersteuning bij uitvoeringen door Justin Bennett en HC Gilje.

TS

8/10

Studiosessies met Seamus Cater, Nate Wooley, Audrey Chen: 2 uitvoeringen in Amsterdam (oktober).

RH

10/1015/10

STEIM

Local Stop concert met Audrey Chen, Nate Wooley, Seamus Cater, Robert van Heumen en Bas van Koolwijk.

PF

12/10

Nowitz, Alex (DE): componist, stemkunstenaar

Deelnemer oriëntatieworkshop met als doel: - de ontwikkeling van middelen om bij vocale performances toonhoogte, dynamiek en timbre te sturen met beweging/gebaar - de constructie van een audiocorset bestaande uit drum pads. Toepassing van resultaten in de productie 'Jagd durchs Labyrinth' van regisseur Thomas Ostermeier (Berlijn, maart 2008).

OR

15/1026/10

De Lange, Teun (BE): softwareontwikkelaar, musicus

Artist-in-residence. Deelnemer oriëntatieworkshop met als doel de ontwikkeling van een systeem voor real time interactieve improvisatie: de computer ontvangt muzikale input en genereert onmiddellijk nieuwe muziek die gerelateerd is aan de input. Lezing voor een muziekschool te Antwerpen (december). In 2008 diverse jamsessies met Miguel Horatio Sosa.

OR

AR

7

15/1026/10

Vogel, Sabine (DE): elektroinstrumentaal musicus

Artist-in-residence. Deelnemer oriëntatieworkshop met als doel de ontwikkeling van (sensor)technieken om het geluid van de dwarsfluit te veranderen zonder gebruik van de handen of pedalen. Performances in Zürich en Genève (CH) (december).

OR

AR

11

15/1026/10

Tanaka, Atau (FR): componist/performer met sensorinstrumenten. • Knapp, Ben (UK): onderzoeker user interfaces bij SARC (Sonic Arts Research Centre) • Lyon, Eric (US/JP): componist elektronische/computermuziek DNK, Amsterdam: concertserie voor geïmproviseerde liveelektronische muziek Van Heumen, Robert (NL): componist, laptop musicus, managing director STEIM

code

AC

periode

6

8/10, 9/10

30

vlgnr

aanvrager

139

BMB con (NL): performancetrio

140

STEIM Masaoka, Miya (US): musicus, componist

141 142

STEIM

143

Oorebeek, Christina (NL): musicus, componist

144

Bullen, Nic (UK): musicus, geluidskunstenaar • Richards, John (UK): performer met zelfgemaakte instrumenten, docent improvisatie

145

Sharply, Andrew (UK): musicus, producent • Ota, Emiko (UK): musicus

146

147 148

149

DNK, Amsterdam: concertserie voor geïmproviseerde liveelektronische muziek Montevideo, Amsterdam: Nederlands Instituut voor Mediakunst Neuringer, Keir (NL): musicus, componist Ciciliani, Marko (NL): componist, musicus

omschrijving Voorbereiding STEIM-uitvoering op 18 oktober, daarna postproductie van de performanceregistratie. Concert-in-huis: performance door BMB con. Artist-in-residence. Studiorepetities voor STEIM-concert. Concert-in-huis met Miya Masaoka en PIRX: Marion Wörle en Maciej Sledziecki (DE). Productie van de compositie 'Chromotoy II' voor gedeeltelijk geprepareerde Disklavier en live elektronica. Uitgevoerd tijdens de ISCM World Music Days 2007 te Hong Kong, CN (november). Ontwikkeling van een nieuwe muziektaal en muzikale technieken in het kader van hun performancepraktijk. Tevens onderzoek naar nieuwe, fysieke besturingstechnieken voor instrumenten. Richards was artist-in-residence en werkte in november zonder Bullen, die verhinderd was. Hun werk moet leiden tot podiumuitvoeringen, CD releases en artikelen in vakliteratuur. Artists-in-residence. Ontwikkeling van nieuw repertoire voor hun band AE: drums en STEIM-software/hardware. Release van CD 'Jingles & Génériques: Movies In Your Head'.

code

code

code

AC

RA PF RH

AR

PF

3 1

periode 15/1021/10 18/10 22/1024/10 24/10

PR

23/10-6/11

RD

AR

11

26/1030/10, 23/1127/11

PR

AR

9

29/10-4/11

Technische ondersteuning bij concert.

TS

29/10

Technische ondersteuning bij voorbereiding en uitvoeringen tijdens de Museumn8t (november).

TS

31/10-4/11

Artist-in-residence. Productie van werk voor soloconcerten in Tel Aviv en Jeruzalem (IL) (december). Studiorepetities voor elektro-instrumentale uitvoeringen met (laser)lichttechnieken en objecten van de composities 'Alias' (voor het festival Wien Modern in Wenen), 'Crash' (onderdeel van de tour van het ASKO Kamerkoor) en 'My Ultradeep I' (onderdeel van het November Music Festival). Eén van de musici was artist-in-residence.

PR

AR

10

31/10-9/11

RH

AR

3

1/11-3/11

31

vlgnr

omschrijving

code

150

Isaac, Jorge (NL): componist, musicus

Ontwikkeling van 'Are You Here?', een multimedia-installatie over intimiteit: een korte, doorlopende voorstelling. Muziek van Roderik de Man. Uitvoeringen tijdens het November Music Festival en tijdens de uitreiking van de Jur Naessens Muziekprijs aan Villa Sonora (november).

PR

4/11-13/11

151

DNK, Amsterdam: concertserie voor geïmproviseerde liveelektronische muziek

Technische ondersteuning van concert.

TS

5/11

152

Barthélémi, Uriel (FR): elektroakoestisch musicus

153

STEIM

154

Bièvre, Guy de (BE): componist, musicus, technicus (ontwerper van controllers)

155

156

157

aanvrager

STEIM Van Heumen, Robert (NL): componist, laptop musicus, managing director STEIM • Cater, Seamus (NL): musicus, componist

Cooper, Clare (AU): musicus, componist

Artist-in-residence. Onderzoek naar sensor/triggertechnieken om een dialoog te ontwikkelen tussen drums en computer. Gebruikte resultaten bij uitvoeringen in Aix-en-Provence (FR) (februari) en Beiroet (LB) (maart) en bij uitvoering met het live trio Diasporama (februari 2008). Concertante lezing door Judy Dunaway met Tom Chui (8 november), tevens studio-opnamesessies ter uitbreiding van Dunaway's repertoire. Zowel Judy als Tom waren artists-in-residence. Artist-in-residence. Research gericht op modificatie van analoge circuits die aangestuurd worden door microcontrollers. Productie van nieuw werk: soloperformance voor het Experimentelle Musik Festival te München (december) en een opdracht van Ensemble Intégrales (DE). Concert-in-huis: POWSaune o.l.v. Luc Houtkamp.

code

RD

AR

LE

PR

RD

PR

code

PR

Artist-in-residence. Onderzoek en ontwikkeling: toepassing sensortechniek en elektromechanisch aandrijfsysteem voor de harp. Tevens audio-opnames voor de productie van toekomstig werk. Voorbereiding STEIM-concert op 29 november. Onderzoeksresultaten worden toegepast bij uitvoeringen in de Cooper Residence, Sydney (januari 2008 ), tijdens de Lampo Series, Chicago (februari 2008) en bij een compositie voor de University of New South Wales College of Fine Arts (2008).

RD

periode

12

7/11-18/11

AR

5

8/11, 9/11

AR

7

12/1118/11

3

15/11

PF

Productie en postproductie o.a. voor concerten in STEIM en DNK (Amsterdam).

AC

22/11

PR

AR

13

19/11-2/12

32

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

PR

AR

code

AC

periode

15

19/11-3/12

3

29/11

158

Mauro-Flude, Nancy (AU/NL): performer met nieuwe media

Artist-in-residence. Werkte aan de live act 'Paraphernalia', haar eindproject (MA media design 2007) aan het Piet Zwart Instituut (Rotterdam) voor een vrouwelijke performer met traditionele zang/dans achtergrond, die HID's (human interface devices) en geluidsobjecten gebruikt in relatie met PD (pure data), een grafische programmeertaal.

159

STEIM

Concert-in-huis: TOOT (Thomas Lehn, Axel Doner, Philip Minton), Clare Cooper met Clayton Thomas en Jean-Philippe Gross, Daniel Schorno.

PF

160

Van Heumen, Robert (NL): componist, laptop performer, managing director STEIM

Studiorepetitie met Tom Tlalim en Nicolas Field (artist-in-residence).

RH

AR

3

1/12, 2/12

161

Fogel, Corey (US): musicus

Artist-in-residence. Oriëntatieproject, gericht op modificatie van drumstel en ontwikkeling van nieuw instrumentarium.

OR

AR

8

3/12-10/12

162

Waller, Juan Felipe (NL): componist

Artist-in-residence. Oriëntatieproject, gericht op de ontwikkeling van een persoonlijk elektronisch instrument, de 'MIDI-ratel'. Tevens het componeren van werk hiermee voor het percussie/computermuziek trio "Electronic Hammer' (NL).

OR

AR

7

4/12-10/12

163

O’Keeffe, Linda (IE): geluidskunstenaar

Artist-in-residence. Oriëntatieproject, gericht op breed onderzoek van STEIMproducten.

OR

AR

7

4/12-10/12

164

Franco, Ivan (PT): performer

Artist-in-residence. Oriëntatieproject, gericht op de verdere ontwikkeling van 'Airstick', een controller gebaseerd op 'gesture mapping', zonder fysiek contact tussen speler en instrument. Uitvoering o.a. tijdens het Pixelache Festival te Helsinki (februari 2008) met NIP (internationale werkgroep voor nieuwe interfaces voor performance).

OR

AR

8

4/12-10/12

165

Pires Ribeiro, Felipe (BR): componist, instrumentbouwer

Artist-in-residence. Oriëntatieproject, gericht op de door Pires Ribeiro ontwikkelde archetypische, elektro-akoestische synthesizer 'Cyberphony': implementatie van STEIM-technologie en artistieke research voor nieuwe composities, zoals 'Morphopoiesis' (2008).

RD

AR

8

4/12-10/12

166

SKIF+ (NL/US): laptop/LiSa/SuperCollider duo

Studio-opnamesessies met Robert van Heumen en Jeff Carey.

PR

5/12-9/12

33

vlgnr

aanvrager

omschrijving

code

code

AR

code

AC

periode

32

12/1218/12

167

NIP-groep (UK, NL, PT, SE, DE, US): New Interfaces for Performances

Brainstorm- en discussiesessies voor 10 residente deelnemers: ontwikkeling, productie, performancesamenwerking en documentatie. Op 17 december vond een publieke presentatie plaats. Alle deelnemers waren artists-in-residence.

LE

168

Schorno, Daniel (NL): componist, performer

Repetities voor uitvoering van de New Media Pocket Opera tijdens het Festival Nuova Consonanza (Rome, december).

RH

10/12, 11/12

169

STEIM

Concert-in-huis: Turntable Music Night met dj Lenar, ErikM en dj sniff.

PF

13/12

170

STEIM

Concert-in-huis: Year Ending Concert met Arnaud Rivière, Julien Ottavi, Stephane Rives, dj sniff en Tom Tlalim.

PF

STEIM

Presentatie voor publiek door STEIM-medewerkers over actuele en nieuwe ontwikkelingen: 'Wrapping up 07, looking to 08', met medewerking van Michel van Dartel - V2_, Deborah Meibergen - Mediamatic, Lucas van der Velden - SonicActs en Theus Zwakhals - Montevideo, Amsterdam: Nederlands Instituut voor Mediakunst.

PS

171

3

19/12

20/12

34

Educatie Onderstaande lijst geeft een overzicht van STEIM’s educatieve activiteiten. We hanteren de volgende categorie-indeling voor onze workshops: • Workshops voor professionals – bredere instructie/oriëntatie betreffende STEIM’s werkgebied, zowel artistiek, technisch als gericht op ‘masterclass’ in performance. • Workshops LiSa, JunXion en hardware – introductie en gevorderde instructie specifiek praktisch/technisch gericht op het gebruik van op STEIM ontwikkelde software en hardware. Workshops voor professionals Willem de Kooning Academie, Rotterdam, maart - april In deze periode heeft Kristina Andersen zes keer de workshop ‘art and diy technology’ gegeven aan een klas met 30 studenten. STEIM/Waag Society, Amsterdam, 6 - 8 mei STEIM en Waag Society organiseerden in samenwerking met de internationale stuurgroep van de MMW de “4th International Workshop on Mobile Music Technology 2007”. Piet Zwart Instituut, Rotterdam, april - juni Binnen de Media Design M.A. opleiding van het Piet Zwart Instituut heeft Kristina Andersen wekelijks les gegeven in het kader van haar thematische project MakeDo. STEIM, 19 - 21 juni NIP (New Interfaces for Performance) workshop. Willem de Kooning Academie, Rotterdam, september - december Binnen het Minor Cross Lab heeft Kristina Andersen wekelijks les gegeven aan studenten van deze opleiding. Het betrof hier lessen in ‘Interaction Design’ en ‘concept ontwikkeling’. Workshops LiSa, JunXion en hardware École Supérieure d’Art, Aix-en-Provence (FR), 29 januari - 2 februari LiSa/JunXion-workshop door Frank Baldé en Michel Waisvisz voor studenten van de opleiding ‘Locus Sonus’. STEIM, 27 februari - 5 maart, 2 - 9 april, 22 - 28 mei, 4 - 10 september, 17 - 20 september, 16 - 22 oktober, 4 - 10 december STEIM organiseerde zeven oriëntatieworkshops. Deze workshops voor 3 tot 6 deelnemers, geselecteerd uit de aanvraagprocedure, zijn bedoeld als introductie in 35

de artistieke en technische concepten die in STEIM zijn ontwikkeld. Het is dé plaats voor kunstenaars die geïnteresseerd zijn in de technologie (software en hardware, waaronder LiSa en JunXion) en kennis van STEIM, maar die nog geen vastomlijnd idee hebben over hun eigen plannen en projecten op dit gebied. Het feit dat deze oriëntatieworkshops aan meerdere personen tegelijkertijd worden gegeven is mede debet aan het succes van deze workshops. Door de uiteenlopende achtergronden en interesses van de deelnemers leren ze van elkaar, en worden ideeën geïnitieerd die men individueel niet zo snel zou ontwikkelen. Brown University, Providence, Rhode Island (US), 18 - 19 april LiSa en JunXion-workshops door Frank Baldé en Robert van Heumen. STEIM, 2 - 3 mei LiSa en JunXion-workshops door Frank Baldé en Robert van Heumen aan studenten van Bournemouth & Poole College, Bournemouth die twee dagen bij STEIM te gast waren. Mains d'Oeuvres, Parijs (FR), 19 - 20 mei OIK/hardware workshop door Daniel Schorno en Jorgen Brinkman. Mains d'Oeuvres, Parijs (FR), 25 mei LiSa/JunXion-expertworkshop door Frank Baldé. STEIM, 25 - 28 juni Sensor workshop door Takuro Mizuta voor studenten van de Bilgi University, Istanbul (TR). University of Edinburgh (UK), 5 - 6 november Workshops 'Composing the now’ door Daniel Schorno, ‘Live testing and practical adaptation with work-in-progress’ en ‘Touch Sound’ door Daniel Schorno en Frank Baldé. 4th International Workshop of the Technologies of the Body, Casa Encendida, Madrid (ES), 20 december Workshop seminar door Daniel Schorno. Educatie Conservatorium Frank Baldé geeft het gehele academische jaar wekelijks les aan 12 leerlingen van het Koninklijk Conservatorium te Den Haag, afdeling Sonologie. STEIM, 22 - 30 januari LiSa-workshop voor studenten van het Conservatorium in Amsterdam door Jos Zwaanenburg.

36

Kinderworkshops Mains d'Oeuvres, Parijs (FR), 26 mei Electrobeep en Ensemble workshop door Michel Waisvisz voor een groep van 27 kinderen. Lezingen en presentaties University of California, Santa Barbara (US), 15 januari STEIM-presentatie door Takuro Mizuta. CalArts School of Music, California (US), 17 januari STEIM-presentatie door Takuro Mizuta. STEIM, 13 februari Presentatie van LiSa en JunXion voor studenten van de Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam door Robert van Heumen en Frank Baldé. STEIM, 21 maart On-line presentatie i.s.m. innet en A.I.E.P. vanuit de STEIM-studio’s door Daniel Schorno en Jorgen Brinkman met publiek in de Civica Galleria d'Arte Moderna di Gallarate te Milaan (IT). SICA, Amsterdam, 22 maart Deelname door Daniel Schorno als panellid bij de door SICA georganiseerde landenbijeenkomst over het Duitstalige spraakgebied in Europa. Brown University, Providence, Rhode Island (US), 18 en 19 april STEIM-lezing 'Knowing When' over interactiviteit door Joel Ryan en een presentatie door Robert van Heumen over recente projecten. Medialab MIT, Boston (US), 21 april STEIM-lezing door Joel Ryan. STEIM, 7 mei Keynote speech door Michel Waisvisz tijdens de 4th International Mobile Music Workshop. ZAM Festival, Keulen (DE), 19 mei STEIM-presentatie door Takuro Mizuta en lezing door Michel Waisvisz. STEIM, 22 mei Lezing (en presentatie eigen muziek) door Kees Tazelaar over nieuwe strategieën voor elektronische muziekcompositie, met G.M. Koenig's ‘Terminus’ als vertrekpunt.

37

STEIM, 29 augustus Open Studio met bijdragen van Clay Chaplin (US), Philip Stearns (US), Laura Steenberge (US), Marc Nimoy (US). STEIM, 4 september, 16 oktober en 4 december Presentatie door Takuro Mizuta tijdens de oriëntatieworkshops. Princeton University (US), 3 oktober STEIM-presentatie door Robert van Heumen. V2_, Rotterdam, 18 oktober Presentatie door Michel Waisvisz - die tevens in Second Life plaatsvond - van de ‘Patafone’, een bespeelbaar geluidsinstrument voor avatars. University of Edinburgh (UK), 6 november Een drietal lezingen door Daniel Schorno voor compositiestudenten, hardwarestudenten en de MusIC-seminar groep. University of Edinburgh (UK), 7 november STEIM-presentatie door Takuro Mizuta. STEIM, 17 december Open Studio en presentaties door de internationale NIP-groep (New Interfaces for Performances). Onderdeel van de NIP workshop op STEIM. STEIM, 20 december Expert meeting 'Wrapping up 07, looking to 08': lezingen door Tina Blaine (US) en Tarek Atoui (LB/FR), STEIM’s artistieke inspiratoren in 2008. Software en/of hardware demonstraties STEIM, 22 maart LiSa en JunXion door Frank Baldé voor studenten van de universiteit van Lüneburg (DE). STEIM, 5 april LiSa en JunXion door Frank Baldé tijdens een oriëntatieworkshop. STEIM, 30 augustus STEIM-software/hardware voor Joana Seguro (GB), onafhankelijk maker van elektronische muziek en nieuwe technologie, door Takuro Mizuta. STEIM, 5 september LiSa en JunXion tijdens een oriëntatieworkshop door Frank Baldé.

38

STEIM, 1 oktober STEIM-software/hardware door Takuro Mizuta voor Nene Takagishi van de Nederlandse ambassade in Japan als voorbereiding voor de STEIM-tournee in Japan in 2008. STEIM, 5 december LiSa en JunXion tijdens een oriëntatieworkshop door Frank Baldé. STEIM, 17 december STEIM-software/hardware door Takuro Mizuta voor studenten van de opleiding CMD (communication@multimedia design) in Breda. Mini-symposium STEIM, 24 september Wiiiiii-conferentie waarin verscheidene pioniers op dit gebied hun werk presenteerden. Met o.a. Ross Bencina (AU), Tom Tlalim (IL/NL) en Tim Groeneboom (aka dj Timski) (NL). Tentoonstellingen STEIM, 20 - 22 februari Openstelling van Touch Mobile tentoonstelling in eigen huis. Mains d’Oeuvres, Parijs, (FR), 15 - 26 mei Touch Mobile tentoonstelling als onderdeel van een STEIM-manifestatie aldaar. Oorsmeer Festival, Opéra de Lille (FR), 8 -10 juni Touch Mobile tentoonstelling voor kinderen en hun ouders. Museum of Modern and Contemporary Art, Rijeka (HR), 1 - 7 juli Touch Mobile tentoonstelling met speciale openluchtmanifestatie rond STEIM’s Kraakdozen. Arttrail Festival, Cork (IE), 28 september - 1 oktober Touch Mobile tentoonstelling. Oorsmeer Festival, Gent (BE), 4 november Touch Mobile tentoonstelling. University of Edinburgh (UK), 5 - 8 november Touch Mobile tentoonstelling in Edinburgh, als onderdeel van een STEIMmanifestatie aldaar. Gemeentemuseum Den Haag, januari - december Het gehele jaar is daar in één van de Wonderkamers het door STEIM ontworpen Wonderinstrument te bezoeken en te bespelen. 39

Informatieve, adviserende gesprekken Gedurende 2007 voerden STEIM-medewerkers regelmatig gesprekken met een grote variëteit aan artiesten, componisten, musici en kunstenaars over verschillende artistieke ideeën en de mogelijke rol die STEIM in de verwezenlijking ervan zou kunnen spelen. In 2007 betrof het de volgende personen: Michel Waisvisz sprak met: Luc Steels – wetenschapper / directeur Sony Computer Science Laboratory Paris, FR Zbigniew Karkowski – musicus / componist, JP Eric Lyon – componist / QUB SARC (School of Music and Sonic Arts, Queen's University Belfast), UK Annet Dekker – curator bij het Nederlands Instituut voor Mediakunst (NIMK), Montevideo, NL Graham McKenzie – artistiek leider Huddersfield Contemporary Music festival, UK Henk Heuvelmans – directeur Gaudeamus, NL Willem Velthoven – directeur Mediamatic, NL Marleen Stikker – directeur Waag Society, NL Bruno Felix en Femke Wolting – directie Submarine, NL Olof van Winden – directeur TodaysArt Festival, NL Roderik de Man – componist, NL Caroline Nevejan – mediadeskundige / lid Raad voor Cultuur, NL Najib Cherradi – componist / zanger, NL Mazen Kerbaj – musicus / cartoonist, LB Benjamin Knapp – ingenieur bij SARC (School of Music and Sonic Arts, Queen's University Belfast), UK Lin van Ellinckhuijsen, Gerrie de Vries, Bart Hermans, Margriet Prinssen – Het Muziektheater Amsterdam, NL Tarek Atoui – componist / musicus, LB Linda Vis – beeldend kunstenaar / organisator, NL Michael Harenberg – componist / docent HKB Bern, DE/CH David Rosenboom & Travis Preston – componist / docent CalArts, US Rolf Großmann – componist / docent Universiteit van Lüneburg, DE Jin Hyun Kim – musicus / docent Universiteit Keulen, DE Deborah Meibergen & Klaas Kuitenbrouwer – organisatoren Mediamatic, NL Anne Roquigny – projectleider Locus Sonus, FR Andreas Otto – musicus / muziekwetenschapper, DE Peter Sinclair – docent kunstacademie Aix-en-Provence / geluidskunstenaar, FR/UK Camille Dumas – zakelijk leidster Mains d’Oeuvres, FR Joseph (Butch) Rovan, componist / muziekdocent Brown University in Providence, Rhode Island, US Jet van Overeem – hoofd afdeling educatie Gemeentemuseum Den Haag, NL Luc Houtkamp – componist / musicus, NL Paul Keene – MusIC Group (Music, Informatics and Cognition) University of Edinburgh, US/UK 40

Edwin van der Heide – geluids- / installatiekunstenaar, NL Laetitia Sonami – musicus / componist / performer, US Bob Ostertag – musicus, US Jon Rose – musicus, AU Andrew Sharply – musicus, FR Teresa Dillon – nieuwe mediakunstenaar / organisator Polar Produce, UK Wouter Snoei – componist, NL Evelien van den Broek – componist, NL Tim Groeneboom – dj, NL Ross Bencina – softwareontwikkelaar en musicus, AU Nic Collins – musicus / componist, US Michel van Dartel – organisator V2_, NL Tina Blaine (Bean) – musicus / artistiek directrice NIME, US Jos Zwaanenburg – componist / docent Conservatorium van Amsterdam, NL Frank Scheffer – documentaire / filmmaker, NL Andreas Breitscheid – componist / directeur Forum Neues Musiktheater, Stuttgart, DE Rebekah Wilson – componist / softwareontwikkelaar, NZ Regine Debatty – WMMNA.com, BE Frauke Behrendt – wetenschapper University of Sussex, UK Lalya Gaye – wetenschapper Viktoria Institute, SE Sally Jane Norman – directeur Culture Lab University New Castle, UK Art Clay – organisator Digital Art Weeks, CH Robert van Heumen had gesprekken met: Rombout Willems – docent Gerrit Rietveld Academie, NL Sonia Cillari – videokunstenaar, IT/NL Alex Cima – elektronisch musicus / beeldend kunstenaar, VS Anne Wellmer – elektronisch musicus, NL/DE Bert Bernaerts – musicus, BE Branko Franceschi – concert organisator, HR Ausra Listaviciute – concert organisator, LT/NL Deniz Aygün & Ekin Kalyon – concert organisatoren, TR Lin van Ellinckhuijsen, Gerrie de Vries, Bart Hermans, Margriet Prinssen – Het Muziektheater Amsterdam, NL Tao G. Vrhovec Sambolec – elektronisch musicus / installatiekunstenaar, SI/NL Alessandro de Francesco – musicus / dichter, IT Jodi Gilbert – musicus, NL/US Christina Oorebeek – musicus / componist, NL Jeroen Kee – beeldend kunstenaar / installatie kunstenaar, NL David Rosenboom & Travis Preston – componist en docent CalArts, US Koen Nutters – concertorganisator DNK-Amsterdam, NL Rolf Großmann – componist / docent, Universiteit van Lüneburg, DE Michael Harenberg – componist / docent HKB Bern, DE/CH Jin Hyun Kim – musicus / docent Universiteit Keulen, DE Nikos Papaspyrou – musicus, GR

41

Wouter Veldhuis – componist, NL Margaret Schedel – componist / musicus, US Arie Bults – elektronisch musicus, NL Remco van Bladel – elektronisch musicus / vormgever, NL Benjamin Thigpen – componist / docent DSP, psychoakoestiek en akoestiek aan het conservatorium van Cuneo (IT), US Zoe Drayton – organisator, NZ Sabine Vogel – elektro-instrumentaal musicus, DE Wiel Conen – componist / musicus, NL Linda O'Keeffe – geluidskunstenaar, IE Smadar Dreyfus – beeldend kunstenaar, UK/IL Deborah Meibergen & Klaas Kuitenbrouwer – organisatoren Mediamatic, NL Frank Baldé heeft in 2007 gesprekken gevoerd met: Rombout Willems – docent Gerrit Rietveld Academie, NL Anne Roquigny – projectleider Locus Sonus, FR Tarek Atoui – componist / musicus, LB Bert Bernaerds – componist / theatermaker, BE Branko Franceschi – concertorganisator / directeur Museum voor moderne en hedendaagse kunst, Rijeka, HR Andreas Otto – musicus / muziekwetenschapper, DE Lydwine van der Hulst – kunstacademie student / mediakunstenaar, FR Peter Sinclair – docent kunstacademie Aix-en-Provence / geluidskunstenaar, FR/UK Roel van Doorn – student Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU), NL Linda Vis – beeldend kunstenaar / organisator, NL Sjoerd v.d. Sande – student Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU), NL Camille Dumas – zakelijk leidster Mains d’Oeuvres, FR Joseph (Butch) Rovan, componist / muziekdocent Brown University in Providence, Rhode Island, US Dirk Brandner – student Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU), NL Xander Sijperda – muziektherapeut, NL Matthew Ostrowski – componist / performer, US Jet van Overeem – hoofd afdeling educatie Gemeentemuseum Den Haag, NL Tom Tlalim – componist / musicus, IL/NL Dan Overholt – componist / musicus / onderzoeker aan UCSB (University of California, Santa Barbara), US Carla Hoekendijk – kunstenaar, NL Paul Keene – MusIC Group (Music, Informatics and Cognition) University of Edinburgh, US/UK Luc Houtkamp – componist / musicus, NL Lysette Wyss –installatiebouwer, CH Julie Forrester – festivalcurator, IE

42

Takuro Mizuta heeft gesprekken gevoerd met: Sawako Kato – geluidskunstenaar, US Clay Chaplin – geluids- / installatiekunstenaar / docent CalArts, US dj Rupture – dj, US Toshimaru Nakamura – musicus, JP Dan Overholt – componist/ musicus / onderzoeker aan UCSB (University of California, Santa Barbara), US Stock – ingenieur bij V2_, NL Alan Macy – elektronica pioneer, US Edwin van der Heide – geluids- / installatiekunstenaar, NL Laetitia Sonami – musicus / componist / performer, US Sue Costabile – videokunstenaar, US Seamus Cater – elektronisch musicus, UK/NL Tom Igoe – docent aan ITP-NYU (Interactive Telecommunications Program – New York University), US Gideon D'Arcangelo – docent aan ITP-NYU (Interactive Telecommunications Program – New York University), US Francios Dey – student Gerrit Rietveld Academie, NL Pamela Z – musicus, US Taeji Sawai – musicus, JP Jamie Allen – interactief / geluidskunstenaar / docent Culture Lab Newcastle, CA Thomas Glaesser – organisator ZAM festival, DE Bob Ostertag – musicus, US Kjetil Falkenberg Hansen – onderzoeker, SE Isaac Carlos – kunstenaar, AO/NL Onda Aki – musicus, JP Naya Collective – productiebedrijf, JP Akihiro Kuibota – docent aan Tama Art University, JP Andreas Otto – musicus / muziekwetenschapper, DE David Rosenboom – componist en docent CalArts, US Martin Tétreault – musicus, CA Derek Holzer – geluidskunstenaar, US Tao G. Vrhovec Sambolec – elektronisch musicus / installatiekunstenaar, SI/NL Tom Tlalim – componist / musicus, IL/NL Raed Yassin - musicus, LB Jon Rose – musicus, AU Sainkho Namtchylak – musicus, AT Miya Masaoka – musicus / componist, US Uli Bötter – musicus, DE Shigeru Kobayashi – ingenieur bij IAMAS (International Academy of Media Arts and Sciences), JP Jeroen Kee – beeldend kunstenaar / installatie kunstenaar, NL Lee Kwang Goh – geluids- / beeldend kunstenaar, MY Benjamin Knapp – ingenieur bij SARC (School of Music and Sonic Arts, Queen's University Belfast), UK dj olive – musicus, US

43

Pete Bennet – onderzoeker bij SARC (School of Music and Sonic Arts, Queen's University Belfast), UK eRikM – elektronisch musicus, FR Janek Schaefer – musicus / componist, UK Koen Nutters – concertorganisator DNK-Amsterdam, NL Nora Heilmann – danser, NL Chris O’Shea – interactieve media artiest/onderzoeker, UK Jakob Riis – musicus, DK Andrew Sharply – musicus, FR Nick Fox-Gieg – videokunstenaar, US Yan Jun – musicus, CN Meri Nikula – artiest, FI Byungjun Kwon – artiest / componist, KR/NL Dirk Stromberg – musicus, US Galen Joseph-Hunter – uitvoerend directrice ‘free103point9’, US Iris Garrelfs – musicus / directrice ‘Sprawl’, UK Alfredo Genovesi – musicus, UK Adachi Tomomi – musicus, JP Marko Ciciliani – componist / musicus, NL Yolande Harris – componist / media-artiest, UK/NL Paul Hubweber – musicus, DE Teresa Dillon – nieuwe mediakunstenaar / organisator Polar Produce, UK Joanna Kraker – impresario, UK Dan Warburton – musicus, FR Miguel Angel Ortiz Pérez – componist / geluidskunstenaar, MX/UK Wouter Snoei – componist, NL Evelien van den Broek – componist, NL Luc Houtkamp – componist / musicus, NL Bennett Hogg – musicus / lector en directeur van de studio's / muziekafdeling van de universiteit van Newcastle, UK Deborah Meibergen – organisator Mediamatic, NL Jans Possel – organisator Mediamatic, NL Phillip Stearns – componist / geluidskunstenaar, US Joker Nies – musicus, DE Klaas Kuitenbrouwer – organisator Mediamatic, NL Carl Weider – organisator MS Stubnitz, DE Danielle Wilde – interactief ontwerper / artiest, AU Hans-Christoph Steiner – programmeur, US Somaya Langley – geluids- / mediakunstenaar, AU/DE Stefan Riekeles – organisator bij Transmediale, DE Frances-Marie Uitti – cellist, NL Tim Groeneboom – dj, NL Ross Bencina – musicus, AU Rafael Toral – musicus, ES Vera-Maria Glahn – organisator DOK Festival, DE Thom Willems – componist, NL Jan Trutzscheler - programmeur, NL

44

Jerome Noetinger – musicus, FR Frau W – musicus, DE Mathias Geoffroy – designer, FR Bilgin Arslan – musicus, TR Jonathan Sterne – professor, US Claus van Bebber – musicus, DE Hans Tammen – directeur van Harvestworks, US Jean-Philippe Gross – musicus, FR Maxime Bodson – musicus, BE Theodore Watson – interactief artiest / ontwerper, NL dj Lenar – musicus, PL Paul Keene – MusIC Group (Music, Informatics and Cognition) University of Edinburgh, US/UK David Borgo – docent aan de University of California, San Diego (UCSD), US Michel van Dartel – organisator V2_, NL Tina Blaine (Bean) – musicus / artistiek directrice NIME, US Nene Takagishi – cultureel attaché van de Nederlandse Ambassade in Japan, JP Hugh Lusted – ingenieur BioControl Systems LLC, US Carl Stone – musicus, JP Linda Vis – beeldend kunstenaar / organisator, NL Philippe Stepczak – organisator RIAM Festival, FR Michel Gutlich – docent, NL Juan Parra, componist, NL Cor Fuhler – musicus, NL Daniel Schorno sprak met: Sonia Cillari – videokunstenaar, IT/NL Laurens Runderkamp – Stichting Internationale Culturele Activiteiten (SICA), NL Mark Coniglio – componist / softwareontwikkelaar / artistiek directeur Troika Ranch Company, US/DE Ines Birkhan – choreograaf / danser, AT/DE Clarence Barlow – componist / computermuziekpionier, DE/US Calliope Tsoupaki – componiste, NL/GR Idske Bakker - artistiek codirecteur Insomnio Ensemble, NL Makoto Yamada – student Gerrit Rietveld Academie, JP Maria Ines Villasmil – choreograaf / docente SNDO Amsterdam, NL Frances-Marie Uitti – cellist, NL Kirsti Simpson – choreograaf, US Juan Parra Cancino - elektronisch musicus, NL/AR Berith Danse - directrice / dramaturg 'Theater-Embassy', NL Jos Zwaanenburg – componist / docent Conservatorium van Amsterdam, NL Frank Scheffer – documentaire / filmmaker, NL Ulrich Poel – dirigent / artistiek leider Insomnio Ensemble, NL Clay Chaplin – geluids- / installatiekunstenaar / docent CalArts, US Sabine Vogel – fluitiste / musicus, DE

45

Alan Macy – elektronica pioneer, US Benjamin Thigpen – componist / docent DSP, psychoakoestiek en akoestiek aan het conservatorium van Cuneo (IT), US Adam Parkinson - PHD student Newcastle University, UK Rudolfo Quintas – beeldend kunstenaar, PT Andreas Breitscheid – componist / directeur Forum Neues Musiktheater, Stuttgart, DE Piet-Jan van Rossum – componist, NL Lydwine van der Hulst – geluidskunstenaar, FR/NL Julia Escobar – artistiek directrice Caja Lúdica Guatemala City, GT Victor Martinez – musicus / Caja Lúdica Guatemala City, GT Omar Kahn – danscriticus / editor-in-chief 'suzi q', ES Jason Kahn – percussionist / elektronisch musicus, CH/US Linda O'Keeffe – geluidskunstenaar, IE Jin Hyun Kim – musicus / docent Universiteit Keulen, DE Michael Harenberg – musicus / docent HKB Bern, DE/CH Bennett Hogg – musicus / lector en directeur van de studio's / muziekafdeling van de universiteit van Newcastle, UK Tina Blaine (Bean) – musicus / artistiek directrice NIME, US Stelarc – performance kunstenaar, AU Sandy Stone – beeldend kunstenaar / directrice Department of Radio-TV-Film The University of Texas at Austin, US Jaime del Val – mediakunstenaar / directeur Reverso Madrid, ES André Goncalves – geluidskunstenaar, PT Donald Glowinski – softwareontwikkelaar / InfoMus lab Genova, IT Thomas Lehn – elektronisch musicus, DE Ria Hennink – cultureel attaché Ned. ambassade in Zwitserland, NL/CH Harald Schneider – zakelijke leider Basel Sinfonietta, CH Paul Keene – MusIC Group (Music, Informatics and Cognition) University of Edinburgh, US/UK Peter Nelson – professor University of Edinburgh, UK Scott de Lahunta – theoreticus / choreograaf, NL/US Jan Schultsz – dirigent / pianist, CH/NL Rebekah Wilson – componist / softwareontwikkelaar, NZ Een selectie uit de gesprekken die Atau Tanaka voerde: Philippe Pasquier – Simon Frasier University, CA Patrick Fontana – Grenze.org, FR Yannis Kyriakides – Ensemble MAE, NL Kamal Ackarie – FORMA, UK Ryoji Ikeda – elektronisch componist, JP Edwin van der Heide – geluids- / installatiekunstenaar, NL Stock – ingenieur bij V2_, NL Regine Debatty – WMMNA.com, BE Frauke Behrendt – wetenschapper University of Sussex, UK Lalya Gaye – wetenschapper Viktoria Institute, SE Toru Iwatake – Keio University, JP 46

Ronald Lenz – Waag Society, NL Cathy van Eck – componist, BE Benjamin Knapp – ingenieur bij SARC (School of Music and Sonic Arts, Queen's University Belfast), UK David Rosenboom – componist en docent CalArts, US Sally Jane Norman – directeur Culture Lab University New Castle, UK Jean-Baptiste Labrune – INRIA, FR Naceur Malouch, Guillaume Valadon, Christophe Berger – LIP6 (Université Paris VI), FR Alex Kummerman – Clicmobile, FR Hiroaki Umeda (S20) – choreograaf / danser, beeld- / lichtontwerper, JP Dion Doulis – mime / beeldend kunstenaar, FR/US Zack Settel – componist / Société des Arts Technologiques (SAT), CA Shu Lea Cheang – media / installatiekunstenaar, TW Jorgen Teller – Spor festival, DK Virginia Cruz – France Telecom, Orange, FR Nicolas Gaudron – Renault, FR Peter Rehberg – Mego Editions, AT Maria X – Goldsmiths College, UK Jamie Allen – interactief / geluidskunstenaar / docent Culture Lab Newcastle, CA Michelle Kasprzck – Arts Council Scotland, UK Art Clay – organisator Digital Art Weeks, CH Bennett Hogg – musicus / lector en directeur van de studio's / muziekafdeling van de universiteit van Newcastle, UK Luc Steels – wetenschapper / directeur Sony Computer Science Laboratory Paris, FR Stelarc – performance kunstenaar, AU Carol Naphegyi – Le Laboratoire, FR Zbigniew Karkowski – musicus / componist, JP Eric Lyon – componist / QUB SARC (School of Music and Sonic Arts, Queen's University Belfast), UK Juha Huuskonen – PixelAche Festival, FI Martin Parker – University of Edinburgh, UK Cathie Boyd – Cryptic Theatre , UK Ali Momeni – University of Minneapolis, , US Christophe Kihm – ArtPress, FR Peter Desain – Institute for Cognition and Information (NICI) - Universiteit van Nijmegen, NL Mike Stubbs – FACT Liverpool, UK Debbi Lander – Cultural Observatory 2012 Olympics, UK Annet Dekker – curator bij het Nederlands Instituut voor Mediakunst (NIMK), Montevideo, NL In 2007 voerde Joel Ryan gesprekken met: Laetitia Sonami – musicus / componist / performer, US David Merrill – MIT Media Lab, US Graham McKenzie – artistiek leider Huddersfield Contemporary Music festival, UK 47

Jerome Noetinger – musicus, FR Koichi Nishi – docent Kyoto, JP Dan Wilcox – computerspecialist, installatie- / performancekunstenaar, SE Tao G. Vrhovec Sambolec – elektronisch musicus / installatiekunstenaar, SI/NL Koen Nutters – concertorganisator DNK-Amsterdam, NL Jeff Carey – componist / musicus, US Tarek Atoui – componist / musicus, LB Mazen Kerbaj – musicus / cartoonist, LB Peter Sinclair – docent kunstacademie Aix-en-Provence / geluidskunstenaar, FR/UK Joseph (Butch) Rovan, componist / muziekdocent Brown University in Providence, Rhode Island, US Matthew Ostrowski – componist / performer, US Tom Tlalim – componist / musicus, IL/NL Byungjun Kwon – artiest / componist, KR/NL Bob Ostertag – musicus, US Derek Holzer – geluidskunstenaar, US Pamela Z – musicus, US Edwin van der Heide – geluids- / installatiekunstenaar, NL Laetitia Sonami – musicus / componist / performer, US Sue Costabile – videokunstenaar, US Jon Rose – musicus, AU Emmanuel Flores Elias – componist / filmproducent, MX Justin Bennett – artiest, NL Roelf Toxpeaus – BMB con / geluidskunstenaar / programmeur, NL Desh Terror – musicus / rapper, ZM Robin Rimbaud (Scanner) – componist / performer, UK Pedro Rebelo – componist / digitaal kunstenaar, UK/PT Sainkho Namtchylak – zanger, RU/AT Goetz Rogge – videokunstenaar , DE Pablo Sanz Almoguera – componist, MX Phillip Waxman – violist, UK Evan Parker – saxofonist, UK Nic Collins – musicus / componist, US Chris Salter – componist / docent Art Concordia University Montreal, CA Miya Masaoka – musicus / componist, US Jeff Carey – componist / musicus, US Marko Ciciliani – componist / musicus, NL Jos Zwaanenburg – componist / docent Conservatorium van Amsterdam, NL Cor Fuhler – musicus, NL Andreas Breitscheid – componist / directeur Forum Neues Musiktheater, Stuttgart, DE Tina Blaine (Bean) – musicus / artistiek directrice NIME, US Yolande Harris – componist / media-artiest, UK/NL James McCartney – programmeur, US Thom Willems – componist, DE Jan Trutzschler von Falkestein – programmeur, NL

48

Concerten Voor meer uitgebreide informatie over de concertavonden verwijzen wij naar het concertarchief op onze website www.steim.org STEIM-concerten in Amsterdam in eigen huis: 01 februari 09 maart 29 april 05 mei 29 mei 30 mei 16 juni 20 juni 21 juni 30 juni 10 juli 10 augustus 18 september 21 september 12 oktober 18 oktober 24 oktober 08 november 15 november 29 november 13 december

Pamela Z, Tarek Atoui, Keir Neuringer Turntable Music Night Vol.1: Martin Tétreault & Ignaz Schick, Maria Chavez, dj sniff Pingipung Label Night Sven Kacirek, A.J. Holmes aka Vanishing Breed, dj Andreas Otto & Nils Dittbrenner Sainkho Namtchylak & Joel Ryan, Daisuke Ishida Sonology Concert: Blow Blue Blown Ángel Faraldo, E.E. Cummings, Byungjun & Kown Min Seok, Desh Chisukulu & Vignir Karlsson Local Stop concert: Gilberto Bernardes, Bruce Tovsky & Ivo Bol, Hillary Jeffreys, Robert van Heumen, Praed Turntable Music Night vol. 2: Janek Schaefer, dj sniff NIP concert: Birds of Paradise, TokTek, Feltro, Ivan Franco, Sonia Cillari, Michel Waisvisz, André Gonçalves Jac Berrocal, Aki Onda, Dan Warburton trio, Atsuhiro Ito, DoraVideo Jon Rose, Joel Ryan, Frances-Marie Uitti, Wouter Snoei ORIENTAL SPACE: Franz Hautzinger, Helge Hinteregger, Mazen Kerbaj, Sharif Sehnaoui KELVIN ZERO: Basile Ferriot, Jassem Hindi MAWJA: Michael Bullock, Mazen Kerbaj, Vic Rawlings RUE 24: Jean Pallandre, Christine Sehnaoui, Sharif Sehnaoui Concert in the SuperCollider Symposium Week: primitiveFailed, SKIF++, Kuz.B Jerome Noetinger, Lionel Marchetti, Kapotte Muziek (Peter Duimelinks, Frans de Waard, Roel Meelkop) Local Stop-concert: 3A&E: Seamus Cater, Nate Wooley, Audrey Chen and Robert van Heumen, Bas van Koolwijk / Red Flag BMB CON Miya Masaoka, PIRX (Marion Wörle & Maciej Sledziecki) Concert en lezing door Judy Dunaway & Tom Chiu POW Ensemble met POWSaune: Joseph Bowie, Paul Hubweber, Hilary Jeffery, Luc Houtkamp TOOT: Phil Minton & Axel Dörner & Thomas Lehn, Clare Cooper & Clayton Thomas & Jean-Philippe Gross, Daniel Schorno Turntable Music Night vol. 3: eRikm, dj Lenar, dj sniff

49

19 December

Year-Ending Concert Stephane Rives, Julien Ottavi, Arnaud Rivière, Tom Tlalim

STEIM-concerten op andere locaties in Amsterdam: 19 maart 06 juni 07 juli 06 september

DNK-concert i.s.m. STEIM in OT301 James Tenney, Ciarán Maher Concert i.s.m. het Goethe Instituut i.h.k.v. het Interplay Festival in het Bimhuis: Thomas Köner vs Max Eastley, Iris Garrelfs vs Si-cut.db, dj sniff vs Keir Neuringer Concert bij Montevideo i.h.k.v. het 5 days off festival: S.S.S.: Atau Tanaka, Cecile Babiole, Laurent Dailleau Night of the Unexpected in Paradiso i.s.m. Paradiso en Gaudeamus: Dälek, Pole and Band, Peter Brötzmann & Paal Nilssen-Love & Michiyo Yagi, Nederlands Kamerkoor ‘Lux Aeterna’ of György Ligeti, Jazkamer full metal line-up, Toshimaru Nakamura, ‘Le Poème électronique’ of Edgard Varèse, MoHa!, Errorsmith, dj sniff & Keir Neuringer, Rafael Toral, Martijn Tellinga, AK47 Soundsystem

STEIM-concerten op andere locaties in Nederland: 12 april

Concert i.h.k.v. DEAF Festival te Rotterdam: dj sniff, Atau Tanaka, Mazen Kerbaj & Joel Ryan, Christine Sehnaoui & Michel Waisvisz

In het buitenland heeft STEIM bij de volgende gelegenheid een concert gepresenteerd: 19 en 20 april 27 april

STEIM-concerten met Robert van Heumen, Joel Ryan, Evan Parker e.a. op de Brown University in Providence, Rhode Island, US STEIM-concert met Robert van Heumen, Takuro Mizuta, Atau Tanaka e.a. tijdens het Jauna Muzika Festival Vilnius, LT

Tot slot een opgave van concerten die door STEIM-medewerkers zijn gegeven: 2 februari 10-11 februari

Concert Michel Waisvisz in Marseille, club concert "L'Embobineuse", FR Concert Daniel Schorno met Frank van de Ven "Noughts" in Dock 11 te Berlijn, DE

50

09 maart 18 maart 19 en 20 april 21 april 21 april 23 april 29 april 17 mei 19 mei 19 mei 26 mei 1 juni 9 juni 10 juni 11 juni 28 juni 23 september 3 oktober 4 oktober 5 oktober 7 oktober 15 oktober 7 november 15 november

Concert Michel Waisvisz met Najib Cherradi en Tarek Atoui in Paard van Troje te Den Haag Concert Michel Waisvisz met Najib Cherradi in Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, BE Concert dj sniff op het Springdance Festival, Utrecht Concert dj sniff op het Sonorities Festival bij SARC (School of Music and Sonic Arts, Queen's University Belfast), UK Concert Joel Ryan met Laetitia Sonami in Killian Hall/MIT Boston, US Concert dj sniff bij DNK te Amsterdam Concert Michel Waisvisz met Schnack te Karlsruhe, DE Concert dj sniff bij Asian Music Night, Opa te Parijs, FR Concert dj sniff op het ZAM Festival, Stadtgarten te Keulen, DE Concert Michel Waisvisz op het ZAM Festival, Stadtgarten te Keulen, DE Concert Michel Waisvisz met Tarek Atoui in cultuurcentrum Mains d’Oeuvres te Parijs, FR Concert Robert van Heumen met OfficeR in Trontheim, NO Concert Robert van Heumen met Skiff+ voor NIMEconferentie in Galapagos, Brooklyn, NY, US Concert Robert van Heumen met Skiff+ in Warehouse Theater, Washington DC, US Concert Robert van Heumen met Skiff+ in AS220, Providence, US concert Michel Waisvisz met Tarek Atoui in TAG Gallery te Den Haag Concert Robert van Heumen met Skiff+ in Modulate te Birmingham, UK Concert Robert van Heumen met Skiff+ Princeton University, US Concert Robert van Heumen met Skiff+ Issue Project Room, Brooklyn, US Concert Robert van Heumen met Skiff+ Pixilarations Festival, Providence, US Concert Robert van Heumen met Skiff+ Dartmouth College, Hanover NH, US Concert Robert van Heumen met Seamus Cater, Audrey Chen en Nate Wooley, DNK te Amsterdam (STEIM-) Concert door dj sniff op University of Edinburgh, UK Concert door dj sniff bij DOKFEST, the lounge te Kassle, DE

51

5

STEIM STRUCTUUR

Afdelingen en functies Directie Michel Waisvisz (componist/musicus/uitvinder) is sinds 1981 algemeen directeur van STEIM. Zijn belangrijkste taken zijn het ontwikkelen en bewaken van de continuïteit van het artistieke beleid, het onderhouden van externe contacten en het geven van dagelijkse leiding aan het team van STEIM-specialisten. Hij staat bovendien aan het hoofd van STEIM's onderzoeksactiviteiten. Daarnaast nemen zijn muzikale activiteiten en concertante lezingen een belangrijke plaats in in de nationale en internationale public relations-strategie van STEIM. Robert van Heumen, werkzaam als projectbegeleider, maakt eveneens deel uit van de directie van STEIM. Hij houdt zich vooral bezig met de algemene coördinatie binnen STEIM. Ook Robert van Heumen vertegenwoordigt STEIM op binnen- en buitenlandse podia. In 2007 heeft STEIM voor het eerst gebruik gemaakt van drie verschillende (en gelijktijdig opererende) artistiek inspiratoren/gastdirecteuren. In de eerste plaats is dat Takuro Mizuta. STEIM had hem al goed leren kennen doordat hij in 2005/2006 met een studiebeurs een academisch jaar op STEIM onderzoek had gedaan op de afdeling onderzoek en ontwikkeling. In eerste instantie is hij projectmatig ingezet, maar op 1 oktober van het verslagjaar is hij bij STEIM in dienst getreden. De twee overige artistiek gastdirecteuren in 2007 waren Atau Tanaka (Parijs) en Mazen Kerbaj (Libanon). De concertprogrammering was overwegend in handen van de gastdirectie. Net als andere jaren heeft Robert van Heumen de Local Stop-concertserie geprogrammeerd. De jarenlange samenwerking met Roland Spekle als STEIM’s concertprogrammeur is eind 2006 in goed overleg beëindigd. Sindsdien wordt hij incidenteel op projectbasis door STEIM ingeschakeld. Kantoor Het kantoor van STEIM omvat het secretariaat, productie en administratie. Het secretariaat ondersteunt de organisatie in al haar geledingen zowel productioneel en als administratief. Ook beheert zij het documentatiecentrum van STEIM. Sinds 1 januari van het verslagjaar is Erika Combée, reeds bij STEIM in dienst vanaf 2001, aangetreden als zakelijk leider. Naast de verantwoordelijkheid voor het financiële beleid vallen ook juridische/contractuele zaken en personeelszaken onder haar werkzaamheden. Tot eind januari was Yula Altchouler bij STEIM in dienst voor secretariaats- en productiewerkzaamheden. Op 1 februari 2007 werd zij opgevolgd door Minouk Konstapel.

52

De financiële administratie van STEIM wordt uitgevoerd door freelancer Tracy Slack. Voor financiële adviezen maakte STEIM in 2007 gebruik van de diensten van Arenthals Grant Thornton (inmiddels: Grant Thornton), het kantoor dat ook de accountantscontrole doet. Afdeling faciliteiten en projectbegeleiding De facilitaire afdeling wordt beheerd door Nico Bes. Nico Bes is sinds januari 1971 in dienst bij STEIM. Zijn werkzaamheden omvatten het beheer van de studio’s, ateliers, het gastenverblijf en de instrumentenpool en tevens de planning en het operationeel houden van de werkruimtes, apparatuur en opstellingen. Daarnaast zorgt hij voor de facilitaire ondersteuning van de studio- en ateliergebruikers. Bes houdt zich verder bezig met de bedrijfsveiligheid en het beheer, onderhoud en de beveiliging van de panden. STEIM heeft twee medewerkers die de studio- en ateliergebruikers in hun projecten begeleiden. Dit zijn Robert van Heumen, reeds genoemd, en Daniel Schorno. Robert van Heumen is samen met Jorgen Brinkman STEIM’s systeem- en netwerkbeheerder. Daarnaast beheert en ontwikkelt hij de website van STEIM. Afdeling onderzoek en ontwikkeling Bij de afdeling onderzoek en ontwikkeling wordt, vaak in samenwerking met makers uit diverse disciplines, ontwikkelings- en constructiewerk verricht op het gebied van elektronische muziek- en geluidsinstrumenten. De hardware en softwarespecialisten ontwikkelen door toepassing van actuele computer- en sensortechnologie instrumenten op basis van eigen ontwerpen. Daarbij moeten sommige hardwarewerkzaamheden worden uitbesteed. De werkplaats kent twee ontwerpers en één instrumentenmaker. Frank Baldé, in dienst vanaf 1986, is softwareontwikkelaar. René Wassenburg, hardware/firmwareontwikkelaar, heeft STEIM halverwege het verslagjaar verlaten. Zijn werkzaamheden zijn deels overgenomen door Takuro Mizuta. Op projectbasis wordt incidenteel met het bedrijfje van René Wassenburg samengewerkt. Voor het overige tracht STEIM gebruikt te maken van stagiairs en worden werkzaamheden zo nodig uitbesteed. Jorgen Brinkman is vanaf september 1995 in dienst als fijninstrumentenmaker. Hij ontwerpt, bouwt en repareert elektronische muziekinstrumenten. Stagiairs In 2006 was Saskia Dedembach, student aan de RWTH Aachen University, Computer Science Department, The Media Computing Group in Aken, DE begonnen aan een langdurige stage bij STEIM. De praktijkervaring die zij bij STEIM heeft opgedaan op het gebied van softwareontwikkeling heeft ze o.a. gebruikt voor haar scriptie waarmee ze begin 2008 is afgestudeerd. Gedurende

53

haar scriptieperiode is ze bij STEIM als vrijwilliger blijven werken en ondersteunde ze Frank Baldé bij de softwareontwikkeling. Tot 5 februari van het verslagjaar heeft Tim Groeneboom, student aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Faculteit Kunst, Media en Technologie, afstudeerrichting Audio Design stage gelopen bij STEIM. Dirk Brandner, van dezelfde opleiding afkomstig, heeft eveneens in 2007 een stageperiode bij STEIM doorgebracht.

54

Overlegstructuren Artistieke raad Deze raad heeft als belangrijkste taak de toetsing en ontwikkeling van het artistieke beleid van STEIM, alsmede het onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma. De artistieke raad presenteert haar voorstellen in de stafvergadering ter verdere realisering. Het artistieke overleg dient mede ter coördinatie van de diverse activiteiten van Michel Waisvisz, Frank Baldé, Robert van Heumen, Daniel Schorno en Takuro Mizuta en de overige 2 artistieke gastdirecteuren. In 2007 is de projectvergadering volledig opgenomen in het takenpakket van de artistieke raad. Het betreft hier het beoordelen van projectaanvragen op hun artistiek/technische gehalte en uitvoerbaarheid. Tevens wordt hier besloten wat de projectondersteuning vanuit STEIM zal inhouden (facilitair, onderzoek/ontwikkeling, personeel, financiën). In 2006 is de procedure voor de beoordeling van de artist-in-residence-projecten aangepast. Projecten worden nu on-line beheerd in een database. Hierdoor kunnen medewerkers die in verband met STEIM-activiteiten in het buitenland verblijven, toch hun input leveren voor de beoordeling van de aanvragen, hetgeen de continuïteit van de vergaderingen ten goede komt. In 2007 is de online-aanvraagprocedure op een aantal punten verbeterd. Deze procedure werkt nu sneller en ook als een werkbesparende methode om de vele aanvragen te behandelen. Werkplaatsoverleg Ongeveer eens per maand wordt in een overleg met de werkplaatsmedewerkers de voortgang van de verschillende projecten besproken. Daarbij komen zaken aan de orde als werkverdeling, technische ontwikkelingsstrategieën, inkoopbeleid, beleid in verband met het uitbestede werk en recente technische ontwikkelingen in de elektronische muziekwereld. Stafvergadering Ongeveer eens per maand komt de staf bijeen. De staf van STEIM bestaat minimaal uit de directie van STEIM, de softwareontwikkelaar, de beheerder faciliteiten en een vertegenwoordiger van het kantoor. In deze vergadering wordt de dagelijkse gang van zaken besproken en worden besluiten - ook die tussentijds in informele bijeenkomsten werden genomen - bekrachtigd. Iedere medewerker van STEIM heeft de mogelijkheid bij de stafvergadering aanwezig te zijn of om een buitengewone stafvergadering bijeen te roepen.

55

Productievergadering Met regelmaat vindt er productieoverleg tussen de kantoormedewerkers en de artistieke directie plaats om STEIM’s activiteiten in goede banen te leiden. Plenaire vergadering Één keer per jaar vindt een plenaire vergadering plaats, waarbij het voltallige personeel aanwezig is. Tijdens deze bijeenkomst wordt vooral aandacht besteed aan de samenwerking tussen de medewerkers en het functioneren ten opzichte van derden. De beleidslijnen en de nieuwe ontwikkelingen worden dan voorgelegd en besproken.

56