Jaarverslag 2014 Aandacht voor dementie
Kijk voor het complete digitale jaarverslag 2014 op www.alzheimer-nederland.nl Pagina 1 van 56
De kracht van verbinding Voor veel zorgorganisaties in Nederland was 2014 een jaar van voorbereiding. Met ingang van 1 januari 2015 ging immers heel wat veranderen. De gemeenten kregen de verantwoordelijkheid voor een belangrijk deel van de zorg (WMO). En tegelijkertijd moest flink bezuinigd worden. Zorgorganisaties moesten daarom buitengewoon alert zijn om eraan bij te dragen dat de ‘nieuwe zorg’ ook goede zorg zou zijn. Ook Alzheimer Nederland heeft zich daarvoor ingezet, op allerlei manieren via in verschillende geledingen van onze organisatie. Veel gemeenten hadden zo hun eigen route op weg naar 2015. Maar overal geldt: voor goede zorg die ook betaalbaar is, moet meer samengewerkt worden, waarbij uitgegaan wordt van de specifieke kracht van elke betrokken partij. En de zorg zelf moet zo veel mogelijk uitgaan van de eigen mogelijkheden van de mensen die zorg nodig hebben. Om ieders eigen kracht zo goed mogelijk te benutten, zijn waardevolle verbindingen van groot belang: tussen mensen, tussen organisaties, enzovoort. Voor Alzheimer Nederland was 2014 daarom een jaar waarin de kracht van verbinding nóg duidelijker dan anders naar voren kwam. Zij sluit aan bij onze doelstelling om zo veel mogelijk mensen te verbinden aan onze missie en elkaar. In de woorden van onze doelstellingen: “Om oplossingen tegen dementie sneller te realiseren, moeten we krachten bundelen. Iedereen kan iets doen: donateurs, mantelzorgers, vrijwilligers, collectanten, mensen met dementie, medewerkers, onderzoekers, beleidsmakers en anderen. Alzheimer Nederland wil voor hen allemaal een herkenbaar en betrouwbaar boegbeeld zijn, voorop in de strijd tegen dementie.” De voorbereidingen op 2015 komt u in dit jaarverslag op verschillende plaatsen tegen. Maar de rode draad in al onze werkzaamheden is – opnieuw – dit jaar het leggen van verbindingen. Van ons lobbywerk in de Tweede Kamer tot het delen van muziekherinneringen, van de digitale Alzheimer Assistent voor mantelzorgers tot het samen met mensen met dementie beoordelen van onderzoeksvoorstellen. Én natuurlijk de vaste verbindingen in de lokale samenleving via onze afdelingen en vrijwilligers. Dit blijft van onschatbare waarde. Vrijwel dagelijks zetten onze duizenden vrijwilligers zich zeer toegewijd en met kennis van zaken belangeloos in voor mensen met dementie en hun naasten. Het gaat erom mensen bij elkaar te brengen. Dan kom je samen verder. Juist in de strijd tegen dementie – een ziekte die mensen hun verbindingen ontneemt – is dat een wapen van grote waarde. Ik wens u veel leesplezier. Gea Broekema-Procházka directeur/bestuurder Alzheimer Nederland
Pagina 2 van 56
1.
Missie en doelstellingen
Gedreven en eigentijds Alzheimer Nederland werkt al dertig jaar aan een beter leven voor mensen met dementie en hun omgeving. Onze gedrevenheid is steeds dezelfde, onze aanpak groeit mee met de tijd, ook in 2014. Steeds dringender Onze missie en doelstellingen Dementie raakt steeds meer mensen. Momenteel hebben 260.000 mannen en vrouwen in Nederland een vorm van dementie, waarvan de ziekte van Alzheimer de meest voorkomende is. De kans dat iemand dementie krijgt, is 1 op 5. Voor vrouwen is het zelfs 1 op 3. En als we nu niets doen, is in 2040 het aantal mensen met dementie verdubbeld naar een half miljoen. Dit betekent dat iedereen te maken zal krijgen met dementie: als patiënt, als mantelzorger of binnen de familie- of vriendenkring. De zoektocht naar oplossingen wordt steeds dringender. Voor de patiënt van nu en die van de toekomst Alzheimer Nederland geeft voorlichting en ondersteuning, financiert wetenschappelijk onderzoek en komt op voor de belangen van patiënten en mantelzorgers. Zo zetten we ons op vele gebieden in voor de patiënt van nu en die van de toekomst. En we doen dat samen met onze regionale afdelingen, Alzheimer Cafés en duizenden vrijwilligers. Onze missie We moeten dementie voorkomen of genezen. En tot die tijd maken we ons sterk voor hulp die de levenskwaliteit van mensen met dementie en hun omgeving verbetert. Vier doelstellingen Om oplossingen sneller te realiseren, moeten we krachten bundelen. Iedereen kan iets doen: donateurs, mantelzorgers, vrijwilligers, mensen met dementie, medewerkers, onderzoekers, beleidsmakers en anderen. Alzheimer Nederland wil voor hen allemaal een herkenbaar en betrouwbaar boegbeeld zijn, voorop in de strijd tegen dementie. We maken onze missie concreet door te werken met vier hoofddoelstellingen: •
De toekomst waarin dementie voorkomen of genezen kan worden, dichterbij brengen. Dit doen we door te investeren in wetenschappelijk onderzoek.
•
De levenskwaliteit van mensen met dementie en hun omgeving verbeteren. Dit doen we door hulp, advies en informatie te geven en ons in te zetten voor belangenbehartiging en zorgvernieuwing.
Pagina 3 van 56
•
Zo veel mogelijk mensen inspireren en middelen mobiliseren in de strijd tegen dementie. Dit doen we door donateurs te werven en fondsenwervende activiteiten te organiseren. Deze doelstelling komt ook tot uiting in het motiveren van onderzoekers, medewerkers, vrijwilligers en anderen die zich op hun beurt weer inzetten voor onze missie.
•
Onze organisatie zo goed mogelijk neerzetten als aanvoerder in deze strijd. Deze doelstelling komt tot uiting in al ons werk en de manier waarop we ons als organisatie in verschillende verbanden neerzetten.
Krachten bundelen Deltaplan Dementie Voorkomen en genezen van dementie, betere dementiezorg én een dementievriendelijke samenleving. Dat is de ambitie van het Deltaplan Dementie. Alzheimer Nederland is een van de initiatiefnemers van dit plan, waarmee overheid, bedrijfsleven, wetenschap, patiëntenorganisatie, zorgaanbieders en verzekeraars de handen ineenslaan om een dam op te werpen tegen dementie. De looptijd van het Deltaplan Dementie is acht jaar (2013-2020) en er is in totaal € 200 miljoen voor nodig. Alzheimer Nederland heeft toegezegd zich in te spannen om hiervan € 12,5 miljoen voor haar rekening te nemen. Eén plan, drie kanten Het Deltaplan Dementie kent drie aspecten: 1. Wetenschappelijk onderzoek naar betere diagnostiek, zorg en behandeling via het onderzoeksprogramma Memorabel. 2. Verbetering van de zorg via een programma op basis van de Zorgstandaard Dementie. 3. Sociale innovatie via initiatieven om onze samenleving dementievriendelijk te maken.
Slimme oplossingen en waardevolle connecties Naar een nieuwe strategie In 2014 hebben we met medewerkers en mensen van buiten onze organisatie nagedacht over onze strategie. Het resultaat van die gedachtewisseling geeft richting aan onze plannen voor de toekomst. In het voorjaar van 2014 hadden we een aantal bijeenkomsten met medewerkers. Samen keken we voor elk van onze doelstellingen naar de successen die we geboekt hebben en de uitdagingen die we voor ons zien. Voor dit laatste was het van belang om relevante trends en ontwikkelingen in onze omgeving in kaart te brengen. Vervolgens zijn we dieper ingegaan op onze doelgroepen en de vraag wat hun behoeften zijn. Dit alles leidde tot een voorstel voor een aangescherpte strategie waarop medewerkers en vrijwilligers in het najaar konden reageren.
Pagina 4 van 56
Kerndoelgroepen en hun behoeften In al ons werk willen we de behoeften van onze belangrijkste doelgroepen centraal stellen. We hebben het dan allereerst over mensen met dementie, die goede zorg en ondersteuning nodig hebben en die we daarbij zo veel mogelijk zelf willen betrekken. Mantelzorgers en andere betrokkenen vormen de volgende twee ‘kerndoelgroepen’. Hen willen we ‘helpen helpen’, onder meer met innovatieve oplossingen. Daarnaast werken we aan bewustwording en preventie door 50-plussers te stimuleren vitaal te blijven. Strategische uitgangspunten De manier waarop we ons werk willen doen, hebben we onder woorden gebracht in vier strategische uitgangspunten. Deze uitgangspunten moeten ons helpen om niet alleen kwantitatief, maar ook kwalitatief het beste voor onze doelgroepen te bereiken.
Risicomanagement Om te waarborgen dat we op korte en lange termijn kunnen blijven werken aan onze missie, is risicomanagement van groot belang. In 2014 zijn we begonnen met een gestructureerde aanpak voor de identificatie en analyse van de belangrijkste risico’s voor ons werk. Daarbij definiëren we handvatten om met deze risico’s om te gaan. Risicomanagement is een continu proces van identificeren, analyseren, reageren, monitoren en rapporteren en maakt onderdeel uit van onze planning- en controlcyclus. Bij de uitwerking hebben wij onze strategie gekoppeld aan onze ‘risk appetite’ (de mate waarin we risico’s kunnen nemen), onze strategische doelen aan de ‘risicotolerantie’ en onze succesfactoren aan toprisico’s.
Pagina 5 van 56
Op basis hiervan zijn wij tot de volgende top vijf van risico’s voor onze organisatie gekomen: imagoschade, innoverende investeringen, impact van onze doelbestedingen, onze rol in het Deltaplan Dementie en frauderisico’s. Vervolgens hebben wij de bestaande beheersmaatregelen in kaart gebracht. In 2014 had negatieve publiciteit in de goededoelensector nog steeds effect op de geefbereidheid van onze donateurs. Door meer transparantie en door het aangaan van de dialoog met de buitenwereld beschermen wij ons eigen imago. Ook was er negatief nieuws omtrent een fraudegeval bij een collegafonds. Dit was voor ons aanleiding om onze betalingsprocedures scherp tegen het licht te houden en de procuratieregeling te vernieuwen. Steeds vaker doen wij grootschalige investeringen in online tools (apps, websites). Hieraan zijn risico’s verbonden. Door een projectmatige aanpak, het opdelen van deze projecten in fasen en het zoeken van samenwerkingspartners wordt het risico beperkt.
Pagina 6 van 56
2. Wetenschappelijk onderzoek Nog steeds weten we niet wat de oorzaak van dementie is. Daarom investeert Alzheimer Nederland in wetenschappelijk onderzoek om dementie in de toekomst te kunnen voorkomen of genezen én voor mensen die nu dementie hebben, onderzoek om de kwaliteit van leven te verbeteren. Het totale budget voor onderzoek in Nederland moet stijgen tot € 40 miljoen per jaar in 2020. Wij dragen zorg voor de helft hiervan, door eigen fondsenwerving en door bij andere partijen te pleiten voor meer geld.
Acht voorstellen gehonoreerd Onderzoeksprogramma Memorabel Een van de onderdelen van het Deltaplan Dementie is het wetenschappelijk onderzoeksprogramma Memorabel. De onderzoeksagenda die Alzheimer Nederland heeft opgesteld met hulp van mensen met dementie, mantelzorgers en wetenschappers, ligt mede aan de basis van dit onderzoeksprogramma. Eerste subsidieronde In 2014 hebben we de eerste subsidieronde van Memorabel afgerond. Na een selectie uit meer dan 130 ideeën zijn 55 onderzoeksvoorstellen beoordeeld. Externe (vaak internationale) deskundigen keken naar wetenschappelijke kwaliteit en maatschappelijke relevantie. Maar ook de mening van mantelzorgers en mensen met dementie is bij de beoordeling meegenomen. Beoordeling door ervaringsdeskundigen Verspreid over het land organiseerden we negen focusgroepen met mantelzorgers en twee focusgroepen met mensen met dementie. In totaal ging het om bijna zeventig ervaringsdeskundigen. Zij beoordeelden de onderzoeksvoorstellen onder meer op het belang van het onderzoek voor patiënten en mantelzorgers en de mate waarin patiënten en mantelzorgers bij het onderzoek betrokken worden. Zo hebben we de mensen waar het om gaat, een stem gegeven en de onderzoekers geholpen hun projecten te verbeteren. Acht aanvragen gehonoreerd Uiteindelijk hebben we acht onderzoeksprojecten gehonoreerd. In totaal gaat het om € 800.000 aan subsidie. Naast de in 2013 toegekende € 350.000 hebben we namelijk nog eens € 450.000 aan Memorabel toegekend. Dit is concreet vertaald naar acht subsidies van elk € 100.000. De eerste acht van Memorabel De acht onderzoeken zijn verdeeld over vier thema’s: ‘Oorsprong en mechanisme van de ziekte’, ‘Diagnostiek”, ‘Behandeling en preventie’ en ‘Doelmatige zorg en ondersteuning’. Hieronder noemen we de acht onderzoeksprojecten en geven we een korte omschrijving van de doelstellingen. Thema Oorsprong en mechanisme van de ziekte •
De rol van de UPR (Unfolded Protein Response) in de verspreiding van het eiwit tau bij dementie – projectleider: dr. W. Scheper, Stichting VU-VUmc
Met dit onderzoek hopen we meer inzicht te krijgen in het verspreidingsmechanisme van dementie en nieuwe mogelijkheden te vinden om het ziekteproces te stoppen.
Pagina 7 van 56
•
Nieuwe benadering voor het ontdekken van erfelijke factoren en eiwitten bij Lewy body dementie – projectleider: dr. F.J. de Jong, Erasmus MC
Door toepassing van de nieuwste technieken voor erfelijkheidsonderzoek en eiwitstudies is de kans groot dat nieuwe erfelijke factoren ontdekt worden. Eerdere herkenning en behandeling leidt tot betere zorg. •
Biologische mechanismen ontdekken die kunnen verklaren waarom een actief lerend brein beschermt tegen Alzheimer – projectleider: dr. ir. H. Kessels, Nederlands Herseninstituut (KNAW)
Dit onderzoek leidt mogelijk tot nieuwe therapieën voor het remmen of voorkomen van de ziekte van Alzheimer Thema Diagnostiek •
Snellere en betere diagnostiek voor patiënten met de ziekte van Alzheimer – projectleider: dr. W.M. van der Flier, VUmc Alzheimercentrum
Het gaat onder meer om het selecteren van de beste toepassingen van MRI-scans en het opstellen van regels die helpen bij de keuze van diagnostische tests. •
Geïntegreerde analyse van meerdere soorten hersenscans voor een betrouwbare diagnose – projectleider: dr. ir. A.M. Wink, Stichting VU-VUmc
Met speciale software kunnen meerdere hersenscans geïntegreerd worden. Krachtige analyse maakt het mogelijk om individuele diagnoses te maken. Dit vergroot de kans op een vroege herkenning van dementie. Thema Behandeling en preventie •
Laat het brein niet indutten: door slim bewegen de kans op dementie verminderen – projectleider: prof. dr. E.J.A. Scherder, Rijksuniversiteit Groningen/VU
Onderzoek naar de invloed van lichamelijke inactiviteit op de achteruitgang van hersenfuncties. Een goed bewegingsprogramma zou deze achteruitgang kunnen vertragen. •
Alzheimer: op weg naar een geïntegreerde benadering – projectleider: dr. K. Broersen, Universiteit Twente
Doel van dit onderzoek is onder meer het ontwikkelen van een geneesmiddel dat meerdere elementen in het ziekteproces tegelijk aanpakt. Op de langere termijn kan dit effectievere medicijnen opleveren. Thema Doelmatige zorg en ondersteuning •
Grip op probleemgedrag bij jonge mensen met dementie – projectleider: dr. C. Bakker, Radboudumc/Stichting Florence
Ontwikkeling van een zorgprogramma voor het signaleren, analyseren, behandelen en evalueren van probleemgedrag bij jonge mensen met dementie.
Pagina 8 van 56
Dankzij gezamenlijke fondsenwerving Extra subsidies Alzheimer Centra Voor het mogelijk maken van wetenschappelijk onderzoek werkt Alzheimer Nederland samen met vier Alzheimer Centra. Zij ontvangen een jaarlijkse basissubsidie van € 95.000. Daarnaast hebben we in 2014 subsidie verleend aan speciale projecten, waarvoor we samen met de Alzheimer Centra landelijk en regionaal fondsen wierven. VUmc Alzheimer Centrum •
100 Plus Er zijn families waar dementie vaak voorkomt, maar ook families waar veel mensen 100 jaar worden zonder een spoor van dementie. De 100 Plus-studie kijkt naar erfelijke factoren als verklaring hiervoor. Diverse fondsenwervende activiteiten, waaronder de Alzheimer Rally en speciale mailings brachten € 170.000 op voor dit onderzoek.
•
Onderzoek naar nieuwe genetische factoren bij de ziekte van Alzheimer Aan dit project kenden we € 37.500 toe uit de opbrengsten van 2bike4alzheimer 2013.
Alzheimer Centrum Limburg • Diverse projecten Met verschillende activiteiten hebben we € 122.850 geworven voor onderzoek op het gebied van dementie op jonge leeftijd, voorspellers voor dementie en sociale netwerken. Alzheimercentrum zuidwest Nederland • Onderzoek genetica De Head First-roeiwedstrijd bracht € 11.400 op voor dit onderzoek naar erfelijkheid. Daarnaast werden fondsen geworven voor onderzoek naar de gecombineerde invloed van erfelijkheid en omgeving op het ontstaan van dementie. •
Whole Exome Sequencing bij familiaire ziekte van Alzheimer In dit onderzoek gaat het om het opsporen van erfelijke mutaties. Dankzij een nieuwe techniek kan ook onderzoek gedaan worden in kleinere families met veel mensen met Alzheimer. Aan dit project kenden we € 37.500 toe uit de opbrengsten van 2bike4alzheimer 2013.
Zeven nieuwe beurzen voor onderzoekstalent Fellowshipprogramma loopt goed Het fellowshipprogramma van Alzheimer Nederland loopt goed. In de afgelopen drie jaar zijn meer dan 20 onderzoekers voor korte of langere tijd naar het buitenland uitgezonden om meer kennis en ervaring op te doen en netwerken op te bouwen. Buitenlandse zusterorganisaties van Alzheimer Nederland (met name in het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada en Australië) hebben interesse getoond om hierin samen te werken. Inmiddels hebben we eind 2014 met Alzheimer Society UK een intentieverklaring afgesloten, waarin we wederzijds budget reserveren voor onderlinge uitwisseling van fellows en het opbouwen van onderzoeksnetwerken.
Pagina 9 van 56
Zeven nieuwe fellowships In 2014 hebben we in totaal € 180.700 besteed aan zeven fellowships (persoonsgebonden beurzen) voor talentvolle onderzoekers. •
Heidi Jacobs, Overactieve hersengebieden en de ziekte van Alzheimer: € 65.000 Dr. Heidi Jacobs (Universiteit Maastricht) zal in Amerika onderzoek doen naar de vroegste ziekteprocessen van de ziekte van Alzheimer.
•
Jochen de Vry, Afweersysteem inzetten tegen de ziekte van Alzheimer: € 60.000 Jochen de Vry (Universiteit Maastricht) zal in België onderzoek doen naar de rol van het afweersysteem bij de ziekte van Alzheimer. Hij gaat met name op zoek naar manieren om het afweersysteem te stimuleren om de schadelijke eiwitten die bij Alzheimer worden gevormd, op te ruimen.
•
Tsz Hang Wong, Erfelijke oorzaken bij frontotemporale dementie: € 25.000 Tsz Hang Wong (Alzheimercentrum zuidwest Nederland) zal in Amerika onderzoek doen naar frontotemporale dementie, een van de meest voorkomende vormen van dementie op jonge leeftijd.
•
Eva Louwersheimer, Genetische risicofactoren in het voorstadium van Alzheimer: € 9.000 Eva Louwersheimer (VUmc Alzheimercentrum) zal in Duitsland onderzoek doen naar de genetische risicofactoren van Alzheimer. Ze hoopt te bereiken dat mensen met o.a. geheugenklachten in de toekomst beter geïnformeerd kunnen worden: krijgen ze dementie of niet?
•
Karlijn Joling, Veerkracht van mantelzorgers behouden: € 8.500 Dr. Karlijn Joling (VUmc) hoopt door onderzoek in Wales erachter te komen waarom sommige mantelzorgers de zorg goed vol kunnen houden.
•
Marissa Zwan, Eerste tekenen van de ziekte van Alzheimer opsporen: € 7.000 Marissa Zwan (VUmc Alzheimercentrum) zal in Australië onderzoek doen naar schadelijke Alzheimereiwitten bij mensen die gezond zijn.
•
Arfan Ikram, Risicofactoren bij dementie: € 6.200 Dr. Arfan Ikram (Erasmus Universiteit) zal meewerken aan een groot bevolkingsonderzoek van het All India Institute of Medical Sciences (AIIMS) in New Delhi. Het gaat hierbij om het verband tussen (on)gezond gedrag en risico op dementie. Daarnaast wordt onderzocht of bepaalde taalvaardigheden juist beschermen tegen dementie.
PGGM Stimuleringsprijs voor twee onderzoeksvoorstellen In het kader van de PGGM Stimuleringsprijs deden we samen met pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM een oproep voor het indienen van toegepast wetenschappelijk onderzoek. Twee voorstellen werden gehonoreerd. De ingediende onderzoeksvoorstellen moesten zich richten op een van de volgende doelstellingen: a) het ondersteunen van mantelzorgers door versterking van hun capaciteiten of vermindering van zorgbelasting; b) het verhogen van de sociale participatie en autonomie van mensen met dementie waarbij rekening wordt gehouden met hun capaciteiten.
Pagina 10 van 56
Twee subsidies Ook bij de beoordeling van deze inzendingen hebben we – naast professionals – mensen met dementie en mantelzorgers betrokken. Van de veertien inzendingen hebben de volgende twee een subsidie van elk € 75.000 gekregen: •
Zorgboerderijen als alternatief voor traditionele zorgomgevingen bij het versterken van mensen met dementie – RIVM en onderzoeksschool CAPHRI (Maastricht Universiteit) Uit onderzoek blijkt dat mensen met dementie die naar een zorgboerderij gaan, positieve ervaringen hebben. Een boerderij is niet voor iedereen een passende omgeving, maar de kenmerken en activiteiten bieden aanknopingspunten voor het vormgeven van meer persoonsgerichte zorg in andere vormen van dagopvang.
•
Door de D’mentiebril – Trimbos-instituut in samenwerking met Into D’mentia, Coolminds, IJsfontein en studenten van de Fontys Hogeschool en de Vrije Universiteit in Amsterdam De ‘D’mentiebril’ is een levensechte film, afgespeeld op een bril, die een inkijkje geeft in de belevingswereld van mensen met dementie. Mantelzorgers vinden het vaak lastig om met het veranderende gedrag van mensen met dementie om te gaan. Een beter begrip van de veranderingen kan leiden tot een betere relatie met de patiënt.
Onderzoek naar depressie bij Alzheimer Twintig tot vijfentwintig procent van de mensen met beginnende Alzheimer heeft een depressie. Deze depressie is zeer moeilijk te behandelen. Onderzoekers van het UMCG (Universitair Medisch Centrum Groningen) vermoeden dat een beter resultaat kan worden gehaald door de behandeling af te stemmen op de persoonlijke oorzaak van de depressie. Om dit te onderzoeken willen zij twintig patiënten twee jaar lang 'volgen' met behulp van een digitale 'dagboekmodule'. Bijdrage Alzheimer Nederland: € 21.250 – Het Fonds Psychische Gezondheid draagt eenzelfde bedrag bij.
Onderzoek Genetica en epigenetica van de ziekte van Alzheimer Dit onderzoek van het Alzheimercentrum zuidwest Nederland sluit aan bij het Europese onderzoek PERADES dat uitgevoerd wordt aan het Erasmus MC. Vooral dankzij een grote gift van een donor (€ 50.000) kunnen we het eerste jaar van dit onderzoek ondersteunen. Totale bijdrage Alzheimer Nederland: € 62.500
Innovatieve diagnostiek (TNO) Samen met andere gezondheidsfondsen, waaronder de Hersenstichting, de Parkinson Vereniging en het Diabetesfonds, financiert Alzheimer Nederland het Van ’t Hoff Programma voor innovatieve diagnostiek van TNO (Nederlandse Organisatie voor toegepastnatuurwetenschappelijk onderzoek).
Pagina 11 van 56
In 2014 investeerden wij € 55.000 extra. Deze subsidie is bedoeld voor het ontwikkelen van een zogenaamde ‘ringresonator’, een innovatief instrument om hersenvocht met behulp van licht te analyseren op de aanwezigheid van bepaalde zogenoemde ‘biomarkers’.
Onderzoeksnieuws voorziet in behoefte Via onze website, magazine Alz…, de uitgaven Fragmenten, Aandacht en Collectepost en onze maandelijkse digitale nieuwsbrief houden we donateurs en andere geïnteresseerden op de hoogte van de voortgang van onderzoek dat wij subsidiëren. Nieuws over onderzoek voorziet duidelijk in een behoefte. Online onderzoeksnieuws veel gelezen Zo kregen de drie best gelezen nieuwsartikelen over onderzoek op onze website in 2014 meer dan 10.000 unieke bezoekers. Lezers zijn vooral geïnteresseerd als de onderzoeksresultaten worden vertaald naar praktische tips voor patiënten en mantelzorgers. Doe mee aan onderzoek We actualiseren regelmatig de rubriek Doe mee aan onderzoek, waarmee we patiënten, mantelzorgers en vrijwilligers oproepen deel te nemen aan onderzoek. Gemiddeld staan er zo’n twintig onderzoeken op dit gedeelte van onze site. Wetenschapper aan het woord Op onze site vertellen wetenschappers over hun werk, bijvoorbeeld in de vorm van een blog of in de rubriek Wetenschapper aan het woord. Ook laten we wetenschappers uitleg geven over een bepaald nieuwsitem rond dementie. Op de website www.leesbaaronderzoek.nl laten vijf gezondheidsfondsen, waaronder Alzheimer Nederland, wetenschappelijke artikelen vertalen om ze breder toegankelijk te maken. In 2014 zijn ruim 20 artikelen over dementie geplaatst op onze site. Deze artikelen zijn gelezen door meer dan 13.000 unieke bezoekers.
Proefschriften, congresbezoek en stages Om de uitwisseling van kennis te stimuleren ondersteunt Alzheimer Nederland congresbezoek, onderszoeksstages en het drukken van proefschriften. In 2014 ging het om subsidies voor: • • •
bezoek aan (inter)nationale congres: 45 onderzoekers – maximaal € 750 per aanvraag; internationale onderzoeksstage: 9 onderzoekers – maximaal € 1.250 per aanvraag; drukkosten proefschrift: 31 onderzoekers – maximaal € 350 per aanvraag.
In totaal was hiermee € 43.000 gemoeid. Binnen ons fellowshipprogramma hebben we twee aanvragen niet helemaal kunnen honoreren. Buitenlandse zusterorganisaties gingen helaas niet in op ons verzoek om extra middelen.
Pagina 12 van 56
Mix & Match: uitwisseling tussen onderzoekers Voor het vijfde jaar op rij organiseerden we de Mix & Match meeting, een uitwisselingsbijeenkomst voor onderzoekers. In 2014 trok dit iets meer dan 90 bezoekers (gemiddelde tevredenheid > 7,5). Hiermee is het aantal deelnemers opnieuw gestegen ten opzichte van de vorige editie. Dit geldt ook voor het aantal onderzoekers dat zich aansluit bij onze Linked-In groep: bijna 300 tegen 250 in 2013.
Evaluatie en vooruitblik Onze ambities voor 2015 • • • •
verdere investering in het onderzoeksprogramma Memorabel: tweede en derde subsidieronde; uitvoering van patiëntenparticipatie bij de beoordeling van aanvragen van fellowships en innovatieve projecten in het kader van Memorabel; versterking van onze samenwerking met Alzheimer Centra en de financiering van extra projecten door middel van gezamenlijke fondsenwerving; uitvoering van een eerste internationale fellowship in samenwerking met een Engelse zusterorganisatie.
Pagina 13 van 56
3. Ondersteuning 3.1 Belangenbehartiging en zorgvernieuwing Verbeteren van levenskwaliteit Om de kwaliteit van leven te verbeteren voor mensen met dementie en hun naasten, zet Alzheimer Nederland zich in voor hun belangen en bieden we hulp, advies en informatie. We doen dat via allerlei kanalen en activiteiten, van onze Alzheimer Cafés tot de website. Iedereen kan op zijn eigen manier met ons in contact staan. We willen ook zo veel mogelijk betrokkenen met elkaar en onze missie verbinden. Samen staan we sterker.
Eerste standaard voor de zorg anno nu Zorgstandaard Dementie Op 23 januari 2014 nam het Kwaliteitsinstituut voor de zorg de Zorgstandaard Dementie in zijn register op. Een primeur, want het was de eerste kwaliteitsstandaard in het register van het kersverse instituut. Bij de toetsing van de Zorgstandaard dementie keek het Kwaliteitsinstituut, een onderdeel van het Zorginstituut Nederland onder meer of de juiste partijen betrokken waren bij de totstandkoming en of de standaard een goede beschrijving geeft van het zorgproces. Duurzaam toepassen en actualiseren Vilans, kenniscentrum voor langdurende zorg, ontwikkelde met Alzheimer Nederland een programma voor duurzame toepassing van de standaard in het hele land en de ontwikkeling van een methode voor actualisatie. Dit programma ligt nu bij het ministerie van VWS en de verzekeraars met een vraag voor financiering. Leeswijzer voor specialisten Eind 2014 werd ook de Richtlijn Diagnostiek en Behandeling van dementie van de Nederlandse verenigingen van geriaters, neurologen en psychiaters (NVKG, NVN en NVP) geautoriseerd. Voor het verband tussen deze Richtlijn en de Zorgstandaard is een leeswijzer opgesteld. Hiermee willen we bij medisch specialisten het draagvlak voor het gebruik van Richtlijn en Zorgstandaard vergroten.
Online tool voor iedereen: 10 vragen bij dementie De publieksversie van de Zorgstandaard werd 10 november 2014, Dag van de Mantelzorg, gelanceerd als online tool: www.10vragenbijdementiezorg.nl. Deze tool is bedoeld voor mensen die in hun omgeving (mogelijk) te maken hebben met dementie. Aan de hand van tien vragen krijgen zij informatie en tips om het gesprek over dementie aan te gaan en de weg in het hulpaanbod te vinden.
Pagina 14 van 56
De publieksversie is tot stand gekomen in samenwerking met PGOsupport (netwerkorganisatie voor patiënten- en gehandicaptenorganisaties) en patiëntenfederatie NPCF en met hulp van zestig belangenbehartigers, mantelzorgers en mensen met dementie uit onze Kerngroep. Eén van de Kerngroep-leden sprak ook het promofilmpje in.
Mantelzorgers spreken zich uit Dementiemonitor en Alzheimerpanel In september 2013 startte onze vierde landelijke peiling met de Dementiemonitor Mantelzorg. De respons was nog nooit zo hoog. In totaal vulden 3.320 mantelzorgers de vragenlijst in. 51 van de 85 dementieketens haalden het vereiste minimum van 30 respondenten om in aanmerking te komen voor een spiegelrapportage. Door samenvoeging van andere ketens konden uiteindelijk 75 ketens zo’n spiegelrapportage ontvangen. Ketens met twintig tot dertig respondenten kregen een beknopte terugkoppeling. De peiling werd uitgevoerd door onderzoeksinstituut NIVEL en Alzheimer Nederland, in samenwerking met zorgverzekeraars Achmea en VGZ. De resultaten zijn verwerkt in een landelijke rapportage die onder meer de basis vormt voor inkoopgesprekken en ons werk op het gebied van belangenbehartiging. Uit de dementiemonitor: Hoe houden mantelzorgers het langer vol? 1. (ondersteuning door) casemanagers dementie; 2. aanbod dagactiviteiten; 3. praktische informatie. Alzheimerpanel over veiligheid en waardering Ons Alzheimerpanel bestaat uit 1.300 mantelzorgers die onder meer online vragen over actuele onderwerpen beantwoorden. In 2014 hebben wij het panel twee keer geraadpleegd: Peiling Veiligheid – respons: 700 Driekwart van de mantelzorgers heeft ervaring met onveilige situaties thuis. Er was veel aandacht voor deze peiling in de pers: onder meer in het NPO Radio 1 Journaal. Peiling Waardering – respons: 635 Mantelzorgers vinden waardering belangrijk, vooral van familie, vrienden en zorgverleners. Teleurstellingen zijn er ook, bijvoorbeeld als de omgeving niet begrijpt hoe zwaar mantelzorg kan zijn. De uitkomsten zijn gepresenteerd op de Dag van de Mantelzorg (10 november). Alle woordvoerders zorg in de Tweede Kamer kregen een kaart met de resultaten en een oproep om steun voor de mantelzorger.
50 gemeenten op weg Naar een dementievriendelijke samenleving Alzheimer Nederland wil gemeenten inspireren om werk te maken van een dementievriendelijke samenleving. Dankzij gezamenlijke inzet van regionale afdelingen en medewerkers op het landelijk bureau zijn vijftig gemeenten op weg.
Pagina 15 van 56
In 2014 riepen we alle gemeenten op de handschoen op te pakken. Daarvoor maakten we de website www.pakdehandschoenop.nl met goede voorbeelden en tips uit andere gemeenten. Om de website te lanceren, stuurden onze regionale afdelingen een werkhandschoen naar alle gemeenten in hun werkgebied. Over de campagne werd onder meer geschreven op de website Skipr en in het blad Binnenlands Bestuur (interview met onze medewerker Julie Meerveld). Handreiking dagactiviteiten Om gemeenten te helpen bij het faciliteren van dagbesteding schreef Alzheimer Nederland met twintig deskundigen de Handreiking dagactiviteiten gemeenten. Begin 2014 stuurden onze regionale afdelingen alle wethouders een kaart met een verwijzing naar de handreiking. Ook alle parlementariërs kregen er één. In de Tweede Kamer riep Carla Dik-Faber (ChristenUnie) de regering op om gemeenten te adviseren over de beste vorm van dagbesteding. Haar motie werd met een grote meerderheid aangenomen.
Andere acties in 2014 voor een dementievriendelijke samenleving • • • • •
Twitter-account (@dementievriend) en LinkedIn-groep inspiratie en goede voorbeelden te delen; ’t Gooi: convenant met wethouders van tien gemeenten; Nuenen: op weg naar dementievriendelijke sportverenigingen; de kaart ‘Herkennen van en omgaan met dementie’ ontwikkeld en verspreid; Toolkit ‘Dementievriendelijk’ met goede voorbeelden.
Regionale belangenbehartiging Gedurende het jaar 2014 hielden onze regionale afdelingen in alle gemeenten een vinger aan de pols rond de veranderingen in de zorg (WMO/Wet Langdurige Zorg). Dat begon met een nieuwjaarskaart aan alle wethouders. Daarnaast maakten de afdelingen gebruik van de speciale focusbrieven, die Alzheimer Nederland ontwikkeld heeft, om de zorginkoop op de voet te volgen. Ook gingen zij regelmatig met ludieke acties op wethouders af. Nieuw: de lokale belangenbehartiger Sinds 2014 werven we specifiek lokale belangenbehartigers in aanvulling op onze regionale belangenbehartigers. Op vrijdag 21 maart 2014 bezochten twintig nieuwe belangenbehartigers een inspirerende bijeenkomst. Over het algemeen vinden de afdelingen dat hun contact met gemeenten verbeterd is. In 2015 zullen we een aantal middelen die we gebruiken om lokale en regionale belangenbehartiging te ondersteunen, nog verbeteren. Ook willen we de dialoog tussen de lokale en regionale vrijwilligers vernieuwen en intensiveren.
Pagina 16 van 56
Handvatten voor anderstaligen en laaggeletterden Met het project Vaardig in zelfzorg stimuleren we het signaleren van en praten over dementie onder migranten en laaggeletterden. Aan de hand van cultureel herkenbaar beeldmateriaal wordt de drempel om over dementie en de risicofactoren te praten verlaagd. Alzheimer Nederland voert dit project uit in samenwerking met de Hart- en Vaatgroep, NOOM (Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten) en Pharos. In 2014 waren er veertien pilotbijeenkomsten voor Turkse en Marokkaanse groepen. De deelnemers, (landelijke) organisaties en regionale afdelingen zijn erg positief over de nieuwe methode en het beeldmateriaal. Vanaf 1 januari 2015 wordt dit landelijk uitgerold. Hiervoor zullen twaalf nieuwe Turkse en Marokkaanse gespreksleiders getraind worden. SignaLeren Een nieuwe digitale tool SignaLeren helpt laaggeletterden en migranten in hun eigen taal dementie te herkennen. Deze handreiking is vanaf 1 januari 2015 online beschikbaar. Een aantal grote partijen heeft interesse getoond. Zo gaan het AMC en het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam SignaLeren gebruiken in consulten. Pharos gaat een methodiek ontwikkelen, waarmee huisartsen ondersteund worden om SignaLeren toe te passen in de praktijk.
Zorginkoop: vragen rond casemanagement In 2015 zal de inkoop van de zorg verdeeld zijn over gemeenten en verzekeraars/zorgkantoren. Ons werk op het gebied van belangenbehartiging richt zich dus op beide doelgroepen. Zo hebben we voor beide groepen focusbrieven opgesteld die gepresenteerd werden tijdens het minisymposium Zorginkoop dementie 2015 (10 april 2014). Hier ontmoetten belangenbehartigers van Alzheimer Nederland en verzekeraars elkaar. Sprekers waren Marjan Lensink (Zorgverzekeraars Nederland), Denijs Guijt (Deltaplan Dementie), Anne-Marie Bruijs (Alzheimer Nederland) en Anneke Francke (NIVEL), hoogleraar verpleging en verzorging in de laatste levensfase. Vragen rond casemanagement Alzheimer Nederland nam deel aan overleg van de NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) om de beleidsregel Verpleging en Verzorging uit te werken. Casemanagement dementie valt daarin onder de prestatie Verpleging, net als de wijkverpleegkundige. De inkoop van casemanagement verloopt echter
Pagina 17 van 56
grillig. Dit probleem hebben we op verschillende manieren geagendeerd, onder meer bij het ministerie van VWS en in het tv-programma Nieuwsuur. In december 2014 hebben we bij alle 84 ketenregisseurs vragen uitgezet om zicht te krijgen op de resultaten van de inkoop. Tweede Kamerlid Hanke Bruins Slot (CDA) heeft deze input gebruikt in haar kritische betoog richting verzekeraars tijdens de bespreking van de begroting van het ministerie van VWS. Helaas dreigt de inkoop van wijkverpleegkundigen ten koste te gaan van de inkoop van casemanagers dementie. Daarom zullen wij bij VWS en aanbieders zorg en welzijn blijven aandringen op integrale zorg en specifieke hulp voor mensen met dementie.
Resultaten van onze lobby richting Tweede Kamer •
Casemanagement dementie onder de Zvw-aanspraken De nieuwe beleidsregel Verpleging en verzorging (zomer 2014) van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) stelt casemanagement (waaronder casemanagement dementie) vanaf 2015 onder de aanspraken van de Zorgverzekeringswet (Zvw). Dit is het resultaat van lobbywerk door Alzheimer Nederland.
•
Verankering financiering ketenzorg en casemanagement a.
Dankzij lobbywerk van Alzheimer Nederland drong de Tweede Kamer er bij staatssecretaris Van Rijn op aan de financiering van de ketenzorg dementie te verankeren. Vanaf 2016 zal deze onderdeel worden van de nieuwe bekostiging wijkverpleging. Tot die tijd wordt de ‘oude’ AWBZ-beleidsregel voortgezet. b. Tweede Kamerlid Pia Dijkstra (D66) vroeg de staatssecretaris ervoor te zorgen dat de bestaande expertise van het casemanagement dementie niet verloren gaat door de veranderingen in de zorg. De staatssecretaris gaf aan dat hij casemanagement niet zou laten vallen. Voor 2016 wordt gekeken naar een betere verankering. •
Motie over casemanagement aangenomen Bij de behandeling van de Wlz werd ook de motie-Bergkamp (D66) aangenomen, waarin de regering verzocht wordt om te onderzoeken hoe de functie van een casemanager kan worden vormgegeven.
•
Krol en Leijten dienen amendement over casemanagement in Ons pleidooi voor casemanagement maakte zo veel indruk dat Tweede Kamerleden Henk Krol (50Plus) en Renske Leijten SP uit zichzelf een amendement over de verankering van casemanagement indienden. Helaas werd dit amendement niet aangenomen.
•
Amendement biedt ruimte voor experiment in de zorg Bij de behandeling van de Wet langdurige zorg (Wlz) nam de Tweede Kamer een amendement van Mona Keijzer (CDA) en Carla Dik-Faber (ChristenUnie) aan. Dit amendement biedt ruimte om over de schotten in de zorg heen te experimenteren met arrangementen voor zorg op maat. Het amendement werd ingediend n.a.v. onze lobby. Hiermee willen we financiële prikkels voor goede dementiezorg creëren.
•
Rondetafelgesprek over langer zelfstandig wonen Alzheimer Nederland was op 10 september 2014 spreker bij het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer over langer zelfstandig wonen.
Pagina 18 van 56
•
Kamervragen over preventie Tweede Kamerlid Agnes Wolbert (PvdA) stelde minister Schippers en staatssecretaris Van Rijn schriftelijke vragen n.a.v. een bericht in Skipr, waarin Alzheimer Nederland stelt dat een betere bestrijding van risicofactoren alleen al in Nederland honderdduizend gevallen van dementie kan voorkomen. In haar antwoord verwees de minister naar het Deltaplan Dementie.
Evaluatie & vooruitblik Door de transitie in de zorg is de aandacht voor dementie afgenomen. Bovendien werd de Zorgstandaard Dementie niet genoemd in de tekst van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015). Dit heeft ons werk richting gemeenten vertraagd. Desondanks hebben vijftig gemeenten inmiddels de dementievriendelijke samenleving op de agenda staan. Dat is een resultaat waar we gezien de omstandigheden best trots op mogen zijn. Onze ambities gingen en gaan echter verder. Een aantal plannen, zoals de start van zogenoemde ‘proeftuinen’, is uitgesteld naar 2015. Onze ambities voor 2015 • • •
• •
de dementievriendelijke samenleving verder aanjagen, samen met andere deelnemers aan het Deltaplan Dementie; mensen met dementie meer betrekken bij onze activiteiten; met Vaardig in Zelfzorg minimaal 30 gespreksbijeenkomsten aanbieden voor Turkse en Marokkaanse groepen. Daarnaast willen we het project en het materiaal waarborgen zodat de kwaliteit van het project behouden wordt. monitoren van de effecten van de veranderingen in de zorg voor mensen met dementie en hun mantelzorgers; landelijk gebruik van de Zorgstandaard Dementie vergroten, onder meer bij de zorginkoop door gemeenten en verzekeraars.
Pagina 19 van 56
3.2 Hulp & informatie Om de kwaliteit van leven te verbeteren voor mensen met dementie en hun naasten, zet Alzheimer Nederland zich in voor hun belangen en bieden we hulp, advies en informatie. We doen dat via allerlei kanalen en activiteiten, van onze Alzheimer Cafés tot de website. Iedereen kan op zijn eigen manier met ons in contact staan. We willen ook zo veel mogelijk betrokkenen met elkaar en onze missie verbinden. Samen staan we sterker.
Een frisse wind Alzheimer Cafés en Theehuizen Alzheimer Café is de naam voor (vaak maandelijkse) informele bijeenkomsten voor mensen met dementie, hun naasten en andere betrokkenen. Voor mensen met een Turkse of Marokkaanse afkomst zijn er ook Alzheimer Theehuizen. Thema’s Tot de thema’s die in 2014 aan de orde kwamen, horen de veranderingen in de zorg, grootouders en kleinkinderen, autorijden, erfelijkheid, medicatie en naderend levenseinde. Ook hebben we vanuit het landelijk bureau in veel cafés het thema rechtsbescherming ingeleid. Een frisse wind De meeste cafés (80%) hebben in 2014 een toets (audit) ondergaan. De regionale afdelingen die de cafés organiseren, hebben de uitkomsten besproken met onze ‘Werkgroepen Alzheimer Cafés’. Het blijkt dat meerdere cafés aan een update toe zijn. Daarom zijn we gestart met de workshops Een frisse wind door je Alzheimer Café. In 2014 is deze vier keer gegeven. Overige trainingen 75 vrijwilligers volgden een training tot gespreksleider, 15 gespreksleiders kregen een masterclass door Bere Miesen. 100 vrijwilligers kregen een gastvrouwentraining. Omdat er veel vraag naar de cursussen is, hebben we voor 2015 de opzet aangepast naar één trainingsdag met een vervolg/intervisiedag later in het jaar.
“We zullen doorgaan” Wereld Alzheimer Dag 2014 Alle regionale afdelingen van Alzheimer Nederland organiseren elk jaar activiteiten voor mensen met dementie en andere belangstellenden rond Wereld Alzheimer Dag (21 september). De dag is inmiddels ook een belangrijk instrument voor onze zichtbaarheid in de regio. In 2014 stond het allemaal in het teken van… muziek. 25 keer ‘We zullen doorgaan’ In totaal waren er meer dan honderd activiteiten, waar naar schatting zo’n 10.000 mensen op afkwamen. Vanwege het thema hadden we ook een themalied. We verzonden zo’n 150 exemplaren van Ramses Shaffy’s We zullen doorgaan naar vrijwilligers en andere belangstellenden. Het gevolg was dat dit lied op minstens 25 plekken in het land te horen was, in allerlei uitvoeringen: koor, blaasintrumenten, flashmob…
Pagina 20 van 56
In het land en online Voorlichting en informatie Vrijwillige voorlichters van Alzheimer Nederland geven door het hele land voorlichting. Hun aantal is in 2014 bijna verdubbeld: van 45 naar 85 getrainde voorlichters. Samen verzorgden zij in 2014 zo’n 200 activiteiten, waarbij ze naar schattig 6.000 mensen voorlichting konden geven. Daarnaast bereikten onze beursvoorlichters zo’n 200.000 mensen via regionale en landelijke beurzen, waaronder de 50PlusBeurs, de EO-Jongerendag, de Dag van de Geheugenpolikliniek en de première van de film Mijn Hoofd in jouw Handen. Film-ABC voor vrijwillige voorlichters In 2014 kwam ons Alzheimer ABC beschikbaar. Dat zijn korte, ondersteunende filmpjes, die onze voorlichters tijdens hun presentaties kunnen gebruiken. Brochures, boeken, dvd’s… Het aantal bij ons aangevraagde brochures steeg in 2014 met bijna vijftig procent naar ruim 19.000. Daar staat tegenover dat we minder boeken en dvd’s via onze webwinkel verkochten dan voorzien. De omzet van onze Mantelzorgagenda bleef zelfs zodanig achter, dat we besloten hebben deze niet meer uit te geven. We evalueren nu de zichtbaarheid en gebruiksvriendelijkheid van onze webwinkel. Deze zal ook in 2015 zeven dagen per week, 24 uur per dag bereikbaar zijn. Leesgroep beoordeelt boeken In september is een leesgroep opgericht met vier vrijwilligers die de niet aflatende stroom nieuwe boeken over dementie beoordelen op hun waarde voor verschillende doelgroepen.
Alzheimertelefoon: niet langer 24 uur, wel zeven dagen per week Mensen met vragen over dementie kunnen terecht bij onze Alzheimertelefoon. In de nacht en vroege ochtend werd deze zelden gebruikt. Daarom hebben we in 2014 besloten om bellers tussen 23:00 en 9:00 uur door te verwijzen naar andere telefonische hulpdiensten. Dankzij de inzet van onze vrijwilligers blijft de telefoon wel zeven dagen per week bereikbaar. In 2014 hebben we opnieuw zo’n 2.000 mensen via deze service te woord gestaan.
App Alzheimer Assistent verder uitgebreid De Alzheimer Assistent is een app waarmee mantelzorgers en anderen die leven of werken met mensen met dementie, hun kennis en ervaring kunnen uitwisselen. Dankzij financiële bijdragen van zorgverzekeraar Menzis en pensioenuitvoerder PGGM konden we de Assistent in 2014 verder ontwikkelen. De app is uitgebreid met nieuwe thema’s (zoals tandzorg en ontspanning) en tips van gebruikers. De app is geschikt gemaakt voor de smartphone. De nieuwe versie is 23 januari 2015 gelanceerd.
Online forum vernieuwd Ons online forum wordt beheerd door twee medewerkers en zeven vrijwillige moderatoren. Het is in de zomer van 2014 volledig vernieuwd, waardoor het voor bezoekers nu gemakkelijker is om berichten te
Pagina 21 van 56
vinden, te reageren en op de hoogte te blijven van nieuwe berichten. Het aantal bezoekers steeg in 2014 met zeven procent naar ruim 64.000.
Thema’s: ‘Naderend levenseinde’ en ‘Dementie bij jonge mensen’ Alzheimer Nederland heeft geen officieel standpunt over het thema ‘(naderend) levenseinde en euthanasie bij dementie’, maar we vinden het wel belangrijk dat hier voldoende informatie over gegeven kan worden. Met het oog daarop organiseerden we in 2014 een Ronde Tafelgesprek over dit thema. Aan dit gesprek namen negen medici, maatschappelijk betrokken personen en medewerkers van Alzheimer Nederland (9 personen) deel. Jonge mensen met dementie Daarnaast hebben we in 2014 extra aandacht besteed aan dementie op jonge leeftijd. Dit deden we bijvoorbeeld door rond dit thema inhoudelijk samen te werken met het landelijke kenniscentrum Dementie en bij congressen.
Evaluatie en vooruitblik Ook in 2014 konden we weer vele mensen met dementie en hun naasten betrouwbare en actuele informatie over dementie bieden, zowel online als via onze Alzheimer Cafés en verschillende voorlichtingsactiviteiten. Daarnaast willen we mensen helpen om hun ervaringen met elkaar te delen. Op een aantal punten hebben we de verwachte groei nog niet gehaald. We hebben eerst de nodige vernieuwingen doorgevoerd. Voorbeelden zijn de uitbreiding van de app ‘Alzheimer Assistent’ en ons forum. We verwachten dat het gebruik van deze middelen in 2015 zal groeien. Onze ambities voor 2015 • • •
verdere ontwikkeling van onze multimediale diensten voor mantelzorgers; webwinkel 24/7 bereikbaar; voorlichting: gemiddeld tien voorlichtingsbijeenkomsten bij elk van onze 51 afdelingen met in totaal 7.500 bezoekers;
• •
forum: 100.000 bezoekers, waarvan 50% terugkerende bezoekers zijn; Alzheimer Cafés: Alzheimer Cafés + 7 Alzheimer Theehuizen functioneren op een goed niveau zijn geauditeerd. De resultaten van de audits zijn verwerkt in concrete stappen die de kwaliteit te verbeteren; vrijwilligersbeleid: Meer vrijwilligers in actie voor Alzheimer Nederland; in 2015 wordt een vrijwilligerstevredenheidsonderzoek uitgevoerd.
• •
Pagina 22 van 56
4. Mensen en middelen mobiliseren Fondsenwerving en marketing Om onze doelstellingen te halen, moeten we flinke ambities op het gebied van fondsenwerving hebben. Daarvoor gaan we graag duurzame relaties aan met zo veel mogelijk donateurs. We willen met heldere informatie en persoonlijke verhalen mensen overtuigen van de urgentie waarmee dementie ons confronteert en hen betrekken bij onze missie. Elk contact telt.
Boeien en binden Werving en behoud van donateurs Voor het werven en behouden van particuliere donateurs was 2014 weer een uitdagend jaar. Het blijkt steeds lastiger om een langdurige relatie met eenmalige gevers aan te gaan. De trend in goededoelenland dat mensen steeds minder openstaan voor een vast donateurschap zet zich voort. De economische crisis en het verslechterde imago van goede doelen zijn oorzaken hiervan. Voor Alzheimer Nederland komt daarbij dat dementie voor veel mensen nog niet relevant genoeg lijkt. Waardevolle relaties Dit alles vereist een andere manier van fondsenwerving. Aan de ene kant moeten we ons meer richten op het behoud van bestaande vaste donateurs door onze relatie met hen te versterken en voor hen waardevol te maken. Aan de andere kant moeten we onze fondsenwervende middelen en kanalen (met name online) vernieuwen. Veel meer online donaties Intussen kregen we vergeleken met andere gezondheidsfondsen relatief veel donaties per bezoeker van onze website: bijna 2.000, ruim 50% meer dan in 2013. Mailings minder succesvol Daar staat tegenover dat de inkomsten uit mailings naar onze achterban lager waren dan in 2013. De gemiddelde gift bleef vrijwel gelijk, maar het percentage reacties daalde, een trend bij veel goede doelen met een oudere achterban. Uit het Nederlands Donateurspanel blijkt dat ouderen – meer dan jongeren – in 2014 cynischer zijn geworden over het geven aan een goed doel. Werven duurder geworden Ook waren onze kosten per nieuwe donateur hoger dan in 2013. Het werven van donateurs gaat steeds vaker in stappen, waarbij de vraag om een gift pas in tweede instantie gesteld wordt. Daarnaast zijn de tarieven van onze leveranciers verhoogd. In 2015 gaan we daarom meer inzetten op werving via ons eigen netwerk, waarmee we kosten hopen te besparen.
Pagina 23 van 56
Goede service, een-op-een Werkwijze rond nalatenschappen gewaardeerd Nalatenschappen vormen een belangrijke bron van inkomsten voor Alzheimer Nederland. Wij hechten veel waarde aan een-op-een-contact en goede service in onze relaties met mensen die onze organisatie in hun testament (willen) opnemen. In 2014 hebben we ons vooral gericht op het aangaan en opbouwen van goede contacten met (mogelijke) erflaters en notarissen. Ook het voorkómen van klachten van executeurs en notarissen rond de afwikkeling van nalatenschappen kreeg bijzondere aandacht. We zijn dan ook trots op het feit dat we in 2014 geen enkele klacht binnenkregen. Tevredenheidsonderzoek Uit een tevredenheidsonderzoek dat we in 2014 gehouden hebben, blijkt ook dat 80% van de 1.680 door ons benaderde (mogelijke) erflaters tevreden is over onze werkwijze. Ook blijkt er veel behoefte te zijn aan informatie over de bestedingen van Alzheimer Nederland. Daarom hebben we de special Nalaten toegevoegd als vast onderdeel van onze nieuwsbrief Aandacht. Deze is naar alle (mogelijke) erflaters verstuurd. In 2014 zijn we bij twintig mensen thuis geweest. En om de samenwerkingsmogelijkheden met notarissen te inventariseren, hebben we 300 notariskantoren benaderd met een digitale enquête en 1.400 brochures, 64 inspiratiemappen en 62 major donor-boeken verspreid voor in de wachtkamers. Onze inkomsten uit nalatenschappen bedroegen in 2014 2,86 miljoen euro Het aantal adviesgesprekken is gestegen en dat geldt ook voor het aantal mensen dat aangeeft Alzheimer Nederland op te nemen in hun testament.
Kleurrijke evenementen Fondsenwerving met Alzheimer Centra Alzheimer Nederland werkt al vele jaren samen met de universitaire Alzheimer Centra in Maastricht (Alzheimer Centrum Limburg), Amsterdam (VUmc), Nijmegen (Radboud) en Rotterdam (Erasmus MC). Naast een basissubsidie die wij deze centra toekennen, ondersteunen wij hen ook op het gebied van fondsenwerving.
Pagina 24 van 56
De inkomsten uit deze fondsenwerving bleven in 2014 achter bij die van 2013. Dit had onder andere te maken met het feit dat we in Limburg en in Amsterdam meer tijd nodig hadden om activiteiten op te starten, aangezien we hier met twee nieuwe collega’s begonnen. Toch leverde 2014 weer heel wat kleurrijke evenementen op. Head First Race Op 20 september 2014 organiseerden Alzheimercentrum zuidwest Nederland en het VUmc Alzheimer Centrum de Head First Race, een roeiwedstrijd. Het evenement op de Willem-Alexanderbaan in Rotterdam had Aegon als hoofdsponsor en werd opgeluisterd door een optreden van Jeroen van der Boom. De race leverde ruim € 30.000 op. Horloges demonteren Een ander evenement van Alzheimercentrum zuidwest Nederland was een avond rond het thema dementie bij juwelier Van Willegen (Rotterdam). Tijdens deze avond kon men onder begeleiding een horloge uit elkaar halen en weer in elkaar zetten, waarbij een vergelijking met het brein gemaakt werd. 121 bijzondere auto’s Met het VUmc Alzheimer Onderzoeksfonds hebben we geïnvesteerd in het op- en uitbouwen van (donateurs)relaties. De derde editie van de Alzheimer Rally was in januari al uitverkocht en leverde maar liefst € 43.000 op. Er reden 121 bijzondere auto’s mee. Zinge zjus wie vreuger Het Alzheimer Onderzoekfonds Limburg organiseerde voor de derde keer Zinge zjus wie vreuger en noe mèt Beppie Kraft. Het evenement was wederom uitverkocht en leverde ruim € 7.000 op.
Tv-show Muziekherinneringen trending topic In oktober 2014 maakten we met SBS 6 voor het tweede achtereenvolgende jaar het tvprogramma Muziekherinneringen. Hiermee vroegen we aandacht voor dementie en wierven we fondsen voor wetenschappelijk onderzoek. De uitzendingen van Muziekherinneringen kregen veel aandacht in de landelijke en regionale media, waaronder RTL Late Night. Op Twitter was #muziekherinneringen zelfs trending topic. Aantal kijkers Muziekherinneringen, afl. 1 en 2 (excl. herhalingen) 2013: 252.000 en 420.000 – 2014: 573.000 en 436.000 Aantal donaties via sms* 2013: 41.025 – 2014: 46.113 * Donatie per sms was in 2013 € 2, in 2014 € 3 Aantal nieuwe vaste donateurs n.a.v. Muziekherinneringen 2013: 1.143 – 2014: 3.200
Collecteweek levert opnieuw 1,5 miljoen op In 2014 wilden we voor onze jaarlijkse huis-aan-huiscollecte meer vrijwilligers inzetten dan voorheen. Helaas is dat niet gelukt, onder meer door ziekte van een aantal promotoren. Dit alles dwong ons om de verwachte meeropbrengst bij te stellen. Uiteindelijk lukte het wel om vrijwel evenveel op te halen als in 2013: ruim 1,5 miljoen euro. In 2015 gaan we opnieuw proberen om meer vrijwilligers in te zetten en te behouden voor de jaarlijkse collecteweek.
Pagina 25 van 56
Fondsenwerving door regionale afdelingen Onze regionale afdelingen werven op vele, vaak creatieve manieren fondsen voor ons werk: • • • • • • •
sponsors zoeken; subsidies aanvragen (bij gemeenten en lokale/regionale fondsen); meedoen aan beurzen; activiteiten organiseren, zoals een benefietconcert of een golfevent; aansluiten bij activiteiten, zoals het hardloopevenement Venloop (Venlo); meedoen aan acties/prijsvragen; de collectebus in de Alzheimer Cafés.
In totaal haalden de afdelingen zo € 467.272 op. Met ingang van 2014 werkt onze landelijke sectie Fondsenwerving concreter samen met de afdelingen voor het werven van fondsen. Deze samenwerking zal in 2015 verder ontwikkeld worden.
Major donors Alzheimer Nederland wordt ook gesteund door een aantal ‘major donors’: mensen die op een bijzondere, substantiële manier bijdragen aan onze missie. Het grote vergeten Speciaal voor ‘major donors’ of mensen die overwegen dit te worden, hebben we Het grote vergeten gemaakt. Dit boek geeft inzicht in verschillende geefvormen, projecten en doelstellingen. In onze nieuwsbrief Aandacht bieden we uitleg en verantwoording over onze bestedingen. In 2014 ontvingen we € 1,39 miljoen aan giften van onze major donors. Hiermee investeerden we in wetenschappelijk onderzoek (waaronder beurzen voor jonge wetenschappers), online informatie over mantelzorg en verbetering van de levenskwaliteit van mensen met dementie (onder meer door donaties aan Odensehuizen).
Samenwerking met bedrijven Wat zakelijke relaties betreft lag onze focus in 2014 op uitbreiding van ons netwerk en de ontwikkeling van interessante mogelijkheden voor bedrijven om ons te steunen. Daarnaast wilden we verder invulling geven aan de rol van onze Ethische Commissie en het ontwikkelen van ethisch beleid voor samenwerking met het bedrijfsleven. We hebben verschillende programma’s voor ondersteuning ontwikkeld en met een groot aantal bedrijven gesprekken aangeknoopt. Het blijkt echter langer te duren om tot concrete samenwerking over te gaan. Vandaar dat we onze verwachtingen ten aanzien van de inkomsten hebben moeten bijstellen. Toch ontvingen we met € 560.000 aanzienlijk meer dan in 2013 (€ 295.000). PGGM: samenwerking gekend en gewaardeerd Alzheimer Nederland werkt al geruime tijd samen met PGGM. Op verschillende manieren laat de pensioenorganisatie duidelijk zien dat zij betrokken is bij de missie van Alzheimer Nederland om mensen met dementie en hun omgeving te ondersteunen. Een voorbeeld is de PGGM Stimuleringsprijs voor wetenschappelijk onderzoek.
Pagina 26 van 56
Uit een enquête in 2014 blijkt dat deze samenwerking bij een breed publiek bekend is en goed gewaardeerd wordt. De samenwerking heeft inmiddels een sterkere focus op de mantelzorger gekregen. PGGM-medewerkers toonden zich solidair en brachten gezamenlijk € 43.000 op. PGGM zelf steunde verschillende projecten met € 270.000. Menzis: nieuwe zakelijke partner Met Menzis hebben we in 2014 een tweede zakelijke partner aan onze missie weten te verbinden. Ook hierbij staat het ondersteunen van mantelzorgers centraal. Menzis investeerde € 250.000 in de ontwikkeling van de Alzheimer Assistent en de doorontwikkeling van het innovatieve platform voor mantelzorgers.
Acties door derden en loterijen Veel mensen zetten hun netwerk in om geld in te zamelen voor de strijd tegen dementie. Ze zetten dan een – vaak ludieke – actie op, waarmee ze ook zichtbaarheid creëren bij familie, vrienden en collega’s. Alzheimer Nederland faciliteert deze acties graag, onder meer met drie verschillende giftboxen en een online actiesite. 2bike4alzheimer Een bijzondere – en bijzonder succesvolle – actie is de tandemrally 2bike4alzheimer. De derde editie in 2014 was weer een groot succes en heeft € 89.123 opgeleverd De VriendenLoterij Het werk van Alzheimer Nederland wordt ook ondersteund door de VriendenLoterij. De inkomsten uit zogenoemde ‘geoormerkte loten’ waren in 2013 € 152.000 en zijn in 2014 gestegen naar € 179.000.
Evaluatie en vooruitblik Overeenkomstig onze doelstelling is het aantal actieve donateurs niet – zoals in 2013 – verder gedaald. We vinden het echter vooral van belang om de relaties met onze donateurs te versterken en hun betrokkenheid te vergroten, wat ook zal leiden tot meer geld voor onze missie. Ons programma voor major donors en de samenwerking met bedrijven zijn verder uitgebouwd en ons programma voor nalatenschappen is beter zichtbaar geworden en meer geïntegreerd in onze algehele fondsenwerving. Onze ambities voor 2015 • • • •
het optimaliseren van ons collecteprogramma; het optimaliseren van onze samenwerking met de Alzheimer Centra; (bescheiden) groei van het aantal donateurs; het ontwikkelen van vernieuwende fondsenwervende activiteiten.
Pagina 27 van 56
5. Bewustwording & zichtbaarheid Communicatie Goede communicatie is van belang bij al ons werk. We willen mensen bewust maken van de impact van dementie op mens en samenleving. We willen laten zien wat Alzheimer Nederland doet in de strijd tegen dementie. En we willen zo veel mogelijk mensen aan onze missie verbinden. In dit hoofdstuk gaat het over onze landelijke communicatie-inspanningen in 2014.
Koninklijke aandacht voor dementie 4 april: Koninginnedag! Op vrijdag 4 april 2014 was het Koninginnedag voor Alzheimer Nederland. Gea Broekema (directeur) en Liesbeth Spies (voorzitter Raad van Toezicht) spraken die dag met koningin Máxima en koningin Silvia van Zweden over dementie. Een bijzondere ontmoeting. In het kader van een staatsbezoek van het Zweedse koningspaar bezochten de twee vorstinnen verpleeghuis De Hogeweyk in Weesp. De Hogeweyk biedt mensen met dementie een speciale woonomgeving (een ‘wijk’) die als thuis aanvoelt. Het verpleeghuis, onderdeel van Vivium Zorggroep, en Alzheimer Nederland waren blij met de koninklijke aandacht voor het onderwerp dementie.
Muziek in de strijd Tv-show Muziekherinneringen en Spotify Najaar 2014 stond voor Alzheimer Nederland in het teken van muziek. Dat was het thema van de Wereld Alzheimer Dag in september, de tv-show Muziekherinneringen in oktober en een snel groeiend aantal afspeellijsten op het muziekplatform Spotify. Muziekherinneringen Op 11 en 18 oktober zond SBS 6 de tv-show Muziekherinneringen uit. Mensen met dementie en hun naasten deelden hun mooiste herinnering bij bepaalde muziek en werden verrast met bijzondere optredens van bekende Nederlanders. De waardering voor beide afleveringen was hoog: gemiddeld een 8,1. Ze werden herhaald op 25 oktober en 1 november en later nog eens op 31 januari 2015. Ook het programma Shownieuws besteedde aandacht aan de campagne. Duizend harten Zanger Jeroen van der Boom was de presentator van Muziekherinneringen. Hij droeg zijn lied Duizend harten op aan Alzheimer Nederland. •
Kijk op www.muziekherinneringen.nl voor de uitzendingen en meer.
Simone Noordegraaf stuurde ons een mail, waaruit blijkt welke impact het meedoen aan Muziekherinneringen heeft. Lieve Anne, Corien, Solveigh, Jacqueline, Ik wil jullie allemaal even heel hartelijk bedanken voor de mooie uitzending van afgelopen zaterdag. Op de uitzending en mijn social media activiteit rond de uitzending heb ik honderden reacties gehad die allemaal hartverwarmend waren. Het is heel bijzonder om te zien hoe dementie zich in het schemerduister afspeelt en dat
Pagina 28 van 56
veel mensen zich dat nu pas begonnen te realizeren. Ook vond ik het bijzonder om te zien hoeveel mensen zorgen voor iemand in hun omgeving, zonder daar ooit echt over te vertellen. Door de samenwerking met jullie heb ik heel veel verhalen losgemaakt en bleken mensen heel dicht bij naaste familie te verzorgen met Alzheimer of andere vormen van dementie. Gelukkig weet ik dat veel menzen ook gegeven hebben aan de campagne (zowel tranen als geld) en ik hoop dat dat nog even doorgaat. Ik vond de uitzending heel bijzonder om te maken, maar ook om te zien. Ben reuze trots op mijn mannen! Daan en Chris zijn weer gegroeid als mensen doordat ze deze ervaring hebben en Niek heeft van de aandacht genoten. Daarnaast voel ik een enorme liefde en dankbaarheid naar Joeri dat hij mij volledig in staat heeft gesteld om dit te kunnen doen en me ondersteund heeft toen de emoties me allemaal even te veel werden. Nogmaals dank voor jullie lieve aandacht aan dit project. Jullie hebben het samen zoveel makkelijker gemaakt. Het eindresultaat is een document van liefde, empathie en compassie geworden. Ik vind dat geweldig van iedereen die hieraan heeft meegewerkt. Ik weet natuurlijk dat er achter jullie nog heel veel mensen staan die dit mogelijk hebben gemaakt. Aarzel dus niet om mijn bericht, maar vooral ook mijn dankbaarheid aan hen door te sturen. Waar ik Alzheimer Nederland kan helpen, zal ik het doen. Voor Niek, voor Daan en Chris, voor mijn kleinkindjes, maar ook voor al die naamloze patienten en mantelzorgers die nu en in de toekomst met de ziekte te maken krijgen. Aarzel dus niet om mij te bellen wanneer ik jullie van dienst kan en mag zijn. Lieve groeten, Simone
Spotify Om nog meer mensen te bereiken met muziek zochten we naar een geschikte digitale strategie, die past bij de toekomst. Het werd het muziekplatform Spotify. Hierop plaatsten we begin oktober vier afspeellijsten met muziek van toen en deden de oproep: deel je muziekherinneringen, voor jezelf en voor je naasten met dementie. Eind 2014 hebben ruim 1.300 gebruikers gebruikgemaakt van de afspeellijsten van Alzheimer Nederland. Het aantal clicks overtrof met 42.628 onze verwachtingen. Ook de waardering was hoog: gemiddeld een 8,2. Over muziek gesproken… Marga Bult zangeres, presentatrice, verpleegkundige, mantelzorger en sinds september 2014 ambassadeur voor Alzheimer Nederland Kijk op de digitale versie voor de reportages met Marga Bult over haar ambassadeurschap van Alzheimer Nederland.
Terugblik maakt indruk Zeitgeist 2014 1,6 miljoen keer bekeken Om aandacht voor dementie te vragen, brengen we mensen graag even in verwarring... Want zo maken we anderen bewust van de verwarring die mensen met dementie elke dag ervaren. Onze video Zeitgeist 2014 liet honderdduizenden mensen in die ervaring delen. Zeitgeist is de naam van het jaaroverzicht dat Google voor verschillende landen publiceert. Het is elk jaar in december een veel bekeken item. Eind 2014 maakten wij gebruik van deze populariteit door
Pagina 29 van 56
Google net iets voor te zijn met onze eigen versie: een filmpje met beelden van nieuwsfeiten die bij veel kijkers verwarring opriepen: ‘Klopt het wel dat dit allemaal in het afgelopen jaar gebeurd?’ Massale verwarring, ook in de media We plaatsten ons filmpje op een eigen YouTube-kanaal: Zeitgeist2014. En om mensen te bereiken die naar de officiële Zeitgeist zochten, voegden we de hashtag daarvan aan de titel van onze eigen video toe. Kijkers werden massaal in verwarring gebracht. Zelfs de Britse nieuwssite The Telegraph dacht dat Google hun Zeitgeist in het teken van Alzheimer had gezet. Miljoenen mensen bereikt Op 31 december 2014 was het filmpje al 1,6 miljoen keer bekeken, met name in de VS (ruim 400.000 keer) en Polen (ruim 200.000 keer). Via de (inter)nationale pers en social media hebben we tientallen miljoenen mensen bereikt. De waarde van deze media-aandacht schatten we op € 500.000.
Merk Alzheimer Nederland in de lift Het vertrouwen in goede doelen is sinds 2012 flink gedaald. Mensen twijfelen steeds meer aan de kwaliteit van de organisaties, hun betrouwbaarheid en de zorgvuldigheid bij de besteding van gelden. Toch steeg de merkkracht van Alzheimer Nederland van de 14e naar de 12e plaats in het segment Gezondheid. Dat blijkt uit het tweejaarlijkse Goede Doelen Merkonderzoek, dat Marketingtribune op 22 april 2014 publiceerde. Maar liefst zeventig procent van alle goede doelen zag zijn draagvlak afnemen. Donateursvertrouwen weer in de lift Daartegenover staat dat het vertrouwen van onze donateurs sinds september 2013 weer stijgt. Dat blijkt uit de resultaten van het Nederlands Donateurspanel (NDP). De verwachting is dat de stijging doorzet, net als het consumentenvertrouwen. Verder komen de volgende conclusies uit de metingen naar voren: • Mensen kennen veel donatievormen, maar de bekendheid met mobiel doneren blijft achter. En ‘kennen’ wil niet direct zeggen dat mensen de mogelijkheden ook gebruiken. • Sinds 2012 is het begrip voor fondsenwerving door non-profitinstellingen (ziekenhuizen, scholen, musea) iets gegroeid. Dit betekent overigens niet dat men ook meer geeft aan nonprofitinstellingen. Positie Alzheimer Nederland in ‘Goede Doelen Top 40’ … imago: 24 (2013: 25) … bekendheid: 26 (2013: 26) … waardering: 33 (2013: 34) … betrouwbaarheid: 24 (2013: 28)
Pagina 30 van 56
Campagnes vallen in de prijzen Verschillende acties waarmee wij in 2014 aandacht voor dementie vroegen, vielen op. Maar liefst drie onderdelen die we met reclamebureau N=5 maakten, wonnen een ADCN Lamp, dé reclameprijs van Nederland. •
•
•
Facebook-campagne ‘Het Alzheimer Event’ Het is belangrijk om jongere generaties te betrekken bij de strijd tegen dementie. Zij zijn de sleutel naar een toekomst zonder deze ziekte. Met Het Alzheimer Event verschenen we op hun radar door Alzheimer een thema te laten zijn op sociale media. De campagne won ook zilver bij de SPIN Awards, dé prijs voor creativiteit in digitale media, en eindigde – na Google – als tweede bij de Webby Awards, de internationale ‘Oscar’ voor interactieve/digitale communicatie NRC-charity-campagne Dagbladadvertentie Alzheimer Nederland wil meer mensen mobiliseren in de strijd tegen dementie door de ziekte dementie persoonlijk relevant te maken en de doelgroep zelf te laten ervaren wat het betekent om een vorm van dementie te hebben. NRC stelt jaarlijks een 2/1 pagina beschikbaar. Deze pagina’s hadden verwarrend nieuws als ‘Iedereen is enthousiast over de Fyra-treinen’. De ‘Verwarringstruc’ op social media (Twitter, Facebook) Nietsvermoedende mensen zagen zichzelf terug op foto’s van een evenement waar ze niet bij waren geweest. Op die manier confronteerden we hen met de verwarring waarmee Alzheimerpatiënten dagelijks te maken hebben. Deze campagne was mogelijk, doordat mensen via een actiesite foto’s van vrienden aanleverden. Deze foto’s werden bewerkt en opgenomen in foto’s van niet-bestaande evenementen die – zogenaamd – georganiseerd waren door een drietal organisaties die belangeloos meewerkten: De Rollende Keukens, Upload Cinema en concertorganisator Mojo/Live Nation. Wanneer het slachtoffer zijn of haar eigen foto aanklikte, verscheen de boodschap: “Verwarrend hè? Je ervaart nu even hoe het is om Alzheimer te hebben.” Vervolgens werd de campagnedoelstelling onthuld.
Primetime en voorpagina: Alzheimer Nederland in de media •
Voorpagina Telegraaf Uitgeklede zorg gevaarlijk http://www.telegraaf.nl/binnenland/23005793/___Uitgeklede_zorg_gevaarlijk___.html
•
TROS Radar Psychofarmaca in Verpleeghuizen http://www.trosradar.nl/uitzending/vorige-uitzending/aflevering/26-05-2014/psychofarmaca-inverpleeghuizen/
•
NCRV Altijd wat Verzorgingshuis De Hogeweyk http://altijdwat.ncrv.nl/seizoenen/2014/afleveringen/07-10-2014/fragmenten/reportage-dehogeweyk
•
RTL Late Night http://tvblik.nl/rtl-late-night/aflevering-33-2
•
RTL Nieuws Aantal levenstestamenten verdubbeld http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/aantal-levenstestamenten-verdubbeld
Pagina 31 van 56
Spot en stoppers Tot onze jaarlijks terugkerende acties voor bewustwording behoren een commercial op tv en stopperadvertenties in gedrukte media. Kent u de eerste signalen van dementie? Het spotje ‘De eerste signalen van dementie’ werd in 2014 uitgezonden van 3 tot en met 23 februari op Nederland 1, 2 en 3. In september – rond Wereld Alzheimer Dag – zond RTV Rijnmond het spotje nog eens meer dan honderd keer uit. Stoppers Stopperadvertenties (ook wel stoppers genoemd) zijn advertenties die wij gedrukte media aanbieden met het verzoek ze gratis te plaatsen, wanneer daar ruimte voor over is. Met het aantal plaatsingen in 2014 (1.694) hebben we deze investering ruimschoots terugverdiend. De geschatte mediawaarde was € 425.000.
Online communicatie verbeterd In 2014 hebben we onze online kanalen verder versterkt om de dialoog met relaties te verbeteren en nieuwe relaties aan te knopen. Nieuw e-mailsysteem: zelfsturend en 1-op-1 In oktober namen we ons nieuwe systeem voor e-mailcommunicatie en –marketing in gebruik. Het nieuwe pakket is kostenefficiënter, meer zelfsturend en biedt meer mogelijkheden. Zo kunnen we specifieke doelgroepen een op maat gemaakte mail sturen, enquêtes houden en mensen op de hoogte houden van evenementen. Daarnaast kunnen we nu beter volgen, testen en anticiperen. Nieuw ontwerp nieuwsbrief Met het nieuwe e-mailsysteem hebben we ook een frisse nieuwe nieuwsbrief geïntroduceerd. De reacties waren zeer positief: ‘overzichtelijk’, ‘beter te lezen’, ‘aantrekkelijker’.
Pagina 32 van 56
Magazine Alz… gewaardeerd Ons magazine Alz… wordt goed gelezen én gewaardeerd. Dat blijkt uit onderzoek onder honderd geadresseerden Driekwart van de ondervraagde mensen kijkt het blad regelmatig in. Ze vinden Alz… een duidelijk, sympathiek en betrokken blad en geven het gemiddeld een 7,8 als rapportcijfer. Dat Alz… nu nog maar drie keer per jaar – in plaats van vier keer – verschijnt, vindt een kwart van de ondervraagde mensen jammer, maar dit heeft naar verwachting geen gevolgen voor het geefgedrag.
Pagina 33 van 56
Evaluatie & terugblik In 2014 hebben we onze doelstelling ten aanzien van onze zichtbaarheid in de media ruimschoots gehaald. En ondanks het feit dat onze tv-commercial in het najaar verviel, is het imago en de naamsbekendheid van Alzheimer Nederland stabiel gebleven. Onze merkkracht is gestegen, maar wat de zogenoemde merkvoorkeur betreft willen we het beter doen. De geslaagde publiciteitsstunt met het filmpje Zeitgeist met de bijbehorende internationale aandacht én de erkenning voor de creativiteit van onze campagnes in de vorm van ‘awards’ betekenen een enorme stimulans voor 2015 en verder. Onze ambities voor 2015 • • • •
onze geïntegreerde multidisciplinaire aanpak verder ontwikkelen; onze naamsbekendheid vasthouden; vervolgstappen maken in innovaties zoals de muzikale afspeellijsten op Spotify; onze bewustwordingscampagne regionaal inzetten met tv-commercials en stopperadvertenties.
Pagina 34 van 56
6. Personeel & organisatie Onze ambitieuze doelstellingen vragen veel van onze organisatie. We moeten onze mensen en middelen dus zo efficiënt en effectief mogelijk inzetten. In dit hoofdstuk gaat het vooral om het eerste: onze mensen.
Resultaatgericht en persoonlijk Ons personeelsbeleid Het personeelsbeleid van Alzheimer Nederland was in 2014 gericht op een cultuuromslag. We willen naar een meer resultaatgerichte organisatie, maar ook een organisatie waarin medewerkers meer verantwoordelijkheid krijgen bij het formuleren en bereiken van doelstellingen en de eigen ontwikkeling. Andere belangrijke doelen van ons personeelsbeleid zijn: • het ondersteunen van de versteviging van de samenwerking tussen verschillende secties; • het toerusten van medewerkers voor het aangaan van vruchtbare dialogen met externe partijen. Nieuw loon- en functiegebouw geeft duidelijkheid In 2014 hebben we een mooie stap gezet door de vastgestelde organisatiecompetenties – klantgericht, resultaatgericht en samenwerken – concreter te maken. Zo hebben we ons nieuwe functie- en loongebouw geïmplementeerd. Dit geeft per functie inzicht in de verwachte resultaten, de benodigde competenties en eventuele doorgroeimogelijkheden. De beloningen zijn in overeenstemming gebracht met wat gebruikelijk is bij gezondheidsfondsen. Een nieuw functionerings- en boordelingssysteem legt meer verantwoordelijkheid bij de medewerker voor het maken van afspraken over zijn of haar resultaten, competenties en (persoonlijke) ontwikkeling. Arbeidsvoorwaarden aangepast In 2014 is de eigen arbeidsvoorwaardenregeling van Alzheimer Nederland aangepast naar aanleiding van wijzigingen in het kader van de wet Werk en zekerheid. Begin 2015 zullen deze aanpassingen breed gecommuniceerd worden in de organisatie.
Trots en passie Tevredenheidsmeting medewerkers In de zomer van 2014 hebben we onderzoek gedaan naar de tevredenheid van onze medewerkers. 87% van hen deed mee en beantwoordde onder meer vragen over arbeidsvoorwaarden, samenwerking en opleidingsmogelijkheden. Prettige organisatie Medewerkers zien Alzheimer Nederland als een aantrekkelijke werkgever met een uitstekende reputatie, goede arbeidsomstandigheden en een prettige organisatiecultuur. Ze zijn trots om voor Alzheimer Nederland te werken en doen dit met passie. Ook kunnen zij zich vinden in de ambities van de organisatie en worden ze hierdoor uitgedaagd.
Pagina 35 van 56
Belangrijke aandachtspunten Belangrijke aandachtspunten zijn onze interne communicatie, de samenwerking tussen de secties en de ontwikkelingsmogelijkheden. In 2015 gaan we daarom werken aan betere interne communicatie. Ook willen we meer in sectie-overstijgende projecten werken. Eind 2014 zijn we gestart met een opleidingsplan om medewerkers verder te ontwikkelen.
Veranderende zorg, onverminderde ambitie Regionale afdelingen Onze vrijwilligers in de regionale afdelingen houden zich bezig met voorlichting en belangenbehartiging in de eigen omgeving. Ze zijn actief in de dementieketens in hun regio en organiseren een of meer Alzheimer Cafés en tal van activiteiten rond Wereld Alzheimer Dag. De mate waarin afdelingen in de dementieketens actief zijn, verschilt per regio: van deelname aan klankbordgroepen tot het voorzitten van de keten zelf. Ambitie vertaald naar activiteiten Met ingang van 2015 ligt de verantwoordelijkheid voor een groot deel van de zorg in Nederland bij de gemeenten. Deze verandering en de trend naar integrale zorg vraagt van onze regionale afdelingen een aanpak op maat. In 2014 zagen we een onverminderde ambitie om de missie van Alzheimer Nederland te vertalen naar activiteiten in de regio. Bij dit werk worden de afdelingen ondersteund door regiocoördinatoren en medewerkers van ons landelijk bureau. Zo startte onze sectie Bedrijfsvoering & Financiën een pilot met penningmeesters om de financiële verantwoording van de afdelingen makkelijker en transparanter te maken. Omgekeerd voegen de afdelingen met hun input en ideeën veel kwaliteit toe aan ons landelijke werk. Uitwisseling van input en ideeën Voor de uitwisseling van ideeën waren er in 2014 weer twee bijeenkomsten voor de voorzitters van alle afdelingen met de directeur van Alzheimer Nederland. Daarnaast kwamen afdelingen in maart en april samen tijdens vijf regionale overleggen. Onderwerpen van gesprek waren onder meer regionale fondsenwerving en lokaal lobbywerk na de gemeenteraadsverkiezingen. Regionale afdelingen over ons landelijk bureau In 2014 vroegen we de regionale afdelingen naar hun mening over de ondersteuning door ons landelijk bureau. 50 van de 52 afdelingen deden aan deze enquête mee. Hieronder enkele resultaten die we meenemen in onze plannen voor 2015 en verder. Wat verwachten afdelingen van het landelijk bureau? 1. afdelingen op de hoogte houden van het laatste nieuws; 2. formats/materialen maken en verbeteren; 3. praktische tips; 4. deskundigheidsbevordering; 5. advies over regionale vraagstukken. Welke ondersteuning draagt het meest bij aan regionale resultaten? 1. de aanwezigheid van de regiocoördinator bij het afdelingsbestuur; 2. individuele gesprekken/correspondentie met regiocoördinatoren; 3. het Vrijwilligersplein; 4. het regio-overleg; 5. trainingen en studiedagen.
Pagina 36 van 56
Organogram en kengetallen Aantal werknemers (fte) 31 december 2013: 63 (49,7 fte) - 31 december 2014: 65* (50,6 fte) *Vier medewerkers vertrokken; zes nieuwe medewerkers kwamen. Het verloop komt daarmee op 6,25% (2013: 13%) Parttime/fulltime < 20 uur 21-30 uur 31-37 uur fulltime (38 uur)
6% 32% 45% 17%
Gemiddelde leeftijd: 44,5 Verdeling naar leeftijd 25-34 35-44 45-54 55-65
17% 27% 37% 19%
Verdeling vrouwen/mannen 2013: 79% vrouwen, 21% mannen – 2014: 77% vrouwen, 23% mannen Verzuimpercentage (exclusief zwangerschappen) 2013: 5,41% – 2014: 4,92%* * Deze afname is een positieve ontwikkeling. De meldingsfrequentie is echter toegenomen van 1,0 (2013) naar 1,3. Het langdurend verzuim neemt weliswaar af, maar het kortdurend verzuim neemt toe. We herkennen daarbij het (onveranderde) patroon dat jongere medewerkers vaker verzuimen dan oudere medewerkers, maar dat het verzuim van jongere medewerkers gemiddeld korter van duur is.
Samenwerken in het Huis voor de Gezondheid In 2013 hebben wij met ons landelijk bureau intrek genomen in het Huis voor de Gezondheid. In dit gebouw, aan het Stationsplein in Amersfoort, zijn vijf gezondheidsfondsen gevestigd. 2014 is het jaar geworden van steeds meer samenwerken. Binnen het Huis voor de Gezondheid delen we verschillende faciliteiten, zoals vergaderruimten en een restaurant. In 2014 hebben de ondersteunende diensten – P&O, facilitair, ICT, communicatie en financiën – elkaar steeds meer opgezocht. Een mooi succes is de implementatie van één personeelsinformatiesysteem voor alle vijf organisaties. Dit heeft zichtbaar geleid tot kostenreductie, uitwisseling van kennis en verminderde kwetsbaarheid in de ondersteunende diensten. In 2015 zullen we de samenwerking uitbreiden.
Pagina 37 van 56
Samenwerking nationaal en internationaal Alzheimer Nederland kan haar ambities niet alleen verwezenlijken. Daarom werken we samen met uiteenlopende partners, zowel nationaal als internationaal. Op lokaal en regionaal gebied werken onze regionale afdelingen en de Alzheimer Cafés en Theehuizen samen met welzijnsorganisaties, zorginstellingen, gemeenten en provincies. Op landelijk niveau heeft Alzheimer Nederland samenwerkingsverbanden met onder meer centra voor beleid en onderzoek, de vier Alzheimer Centra, het bedrijfsleven, patiëntenorganisaties, belangenverenigingen, welzijnsorganisaties, zorginstellingen en zorgverzekeraars. Ook maken we onderdeel uit van de Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF), dat zich richt op fondsoverstijgende thema’s als wetenschappelijk onderzoek, preventie, kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven. Gea Broekema-Procházka, directeur/bestuurder, zit sinds 2011 in het bestuur van de SGF. We zijn ook lid van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI). Alzheimer Nederland is lid van de internationale koepelorganisatie Alzheimer’s Disease International (ADI), een federatie van Alzheimerorganisaties over de hele wereld die is gelieerd aan de World Health Organisation (WHO). Ook zijn we aangesloten bij Alzheimer Europe, een non-profitorganisatie met als doel het verbeteren van de zorg en de behandeling van patiënten met dementie door een intensieve samenwerking tussen de aangesloten organisaties.
Ondernemingsraad belangrijke sparringpartner Onze ondernemingsraad (OR) bestaat uit een voorzitter, een secretaris en drie leden. In 2014 hebben zij vijf keer samen met de directeur/bestuurder van Alzheimer Nederland vergaderd. Belangrijke onderwerpen waren het nieuw functie- en loongebouw, de nieuwe functionerings- en beoordelingssystematiek en het onderzoek naar de tevredenheid van medewerkers. Betere samenwerking De samenwerking tussen OR en directeur/bestuurder is in 2014 verstevigd. De raad werd meer proactief betrokken bij besluitvorming en heeft zich daarbij bewezen als een belangrijke sparringpartner. OR en directeur/bestuurder hebben dat als zeer prettig ervaren. Wij willen deze positieve lijn in 2015 voortzetten.
Ons vrijwilligersbeleid Ruim 5.000 vrijwilligers zetten zich in voor de missie van Alzheimer Nederland. Zij zijn van onschatbare waarde. We vinden het belangrijk dat zij zich met onze organisatie en haar doelstellingen verbonden voelen. Daarom zetten we ons in om hen goed te scholen, informeren en ondersteunen. Het Vrijwilligersplein vernieuwd Het Vrijwilligersplein is de naam van ons online platform voor vrijwilligers. Hier vinden zij nieuws en informatie die zij voor hun werkzaamheden nodig hebben. Ook alle trainingen, studie- en intervisiebijeenkomsten worden er vermeld. Sinds 1 april 2014 heeft het plein een nieuwe uitstraling. De redactie verzorgt elke twee weken een update en elke maand verschijnt de nieuwsbrief Vrijwilligersnieuws. Alzheimer Academie: vrijwilligers leren online Onze online Alzheimer Academie voor vrijwilligers bestaat sinds eind 2014 uit tien modules. De Rabobank Foudation en Fonds Nuts Ohra hebben dit alles mogelijk gemaakt. De eerste vrijwilligers
Pagina 38 van 56
hebben hun weg ernaartoe gevonden. Om de academie verder uit te kunnen bouwen, hebben we een voorstel voor externe financiering geschreven. Voor nieuwe vrijwilligers hebben we in 2014 twee introductiebijeenkomsten georganiseerd, waaraan in totaal 150 vrijwilligers deelnamen. Voorafgaand aan deze bijeenkomsten volgden zij de module e-learning van de Alzheimer Academie. Nieuw vrijwilligersbeleid i.o. Het is niet gelukt om – zoals gepland – de nieuwe nota Vrijwilligersbeleid in 2014 af te ronden. Deze zal in 2015 verschijnen. Wel hebben we diverse keukentafelgesprekken gehad, zowel binnen als buiten de organisatie, over de manier waarop mensen met verschillende passies en talenten zich kunnen inzetten voor onze missie. De bedoeling is dat we meer vraaggericht gaan werken, waarbij ook nieuwe vrijwilligersfuncties kunnen ontstaan.
Vrijwilligersdag in Dierenpark Amersfoort Onze jaarlijkse vrijwilligersdag viel in 2014 op 29 maart, voor het eerst in Dierenpark Amersfoort. Zo’n 340 vrijwilligers ontmoetten elkaar hier – al dan niet met hun (klein)kinderen – rond het thema ‘Verbindingen leggen’. Het programma bestond onder meer uit een boeiende mix van presentaties, bijvoorbeeld over het onderzoeksprogramma Memorabel. De deelnemers waardeerden de dag met het cijfer 8. Toch willen we opnieuw naar de opzet van de dag kijken om in 2016 – wanneer we de volgende Vrijwilligersdag hebben – nog meer vrijwilligers mee te krijgen.
Vrijwilligers in de media: kerngroep Dementie Een aantal vrijwilligers vormt de speciale Kerngroep Dementie. Deze is in 2014 gegroeid naar acht mensen met dementie en acht mantelzorgers. Zij kwamen vier keer samen en werkten onder meer mee aan reportages/items en interviews voor RTL 4 Nieuws, magazine Denkbeeld, Nederlands Dagblad en de website www.10vragenoverdementiezorg.nl. Daarnaast verzorgden zij columns rond (leven met) dementie.
Evaluatie en vooruitblik We zijn positief over ons nieuwe resultaatgerichte functie- en loongebouw en de bijbehorende functionerings- en beoordelingscyclus. Ook de resultaten van het tevredenheidsonderzoek onder medewerkers zijn heel goed. Wat onze interne communicatie en samenwerking tussen de verschillende secties betreft zijn er nog stappen te zetten. Onze ambities voor 2015 • • • •
medewerkers met een gestructureerd opleidingsplan toerusten om onze ambities te realiseren; een start maken met de ontwikkeling van instrumenten ter ondersteuning van onze interne communicatie; meer vrijwilligers werven, niet alleen voor traditionele vrijwilligersfuncties; onderzoek naar de tevredenheid van vrijwilligers.
Pagina 39 van 56
7. Bestuur en toezicht Verantwoordingsverklaring Alzheimer Nederland is houder van het CBF-keur. Het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving) verleent dit keurmerk aan organisaties die voldoen aan drie hoofdprincipes: • • •
scheiding tussen de taken besturen, uitvoeren en toezicht houden; effectieve en efficiënte besteding van de (financiële) middelen; goede omgang met de verschillende (groepen) belanghebbenden.
In deze verantwoordingsverklaring vertellen wij hoe Alzheimer Nederland in 2014 invulling gegeven heeft aan deze principes.
Besturen en uitvoeren Alzheimer Nederland wordt bestuurd door één directeur-bestuurder (statutair). Deze geeft leiding aan de organisatie, draagt de eindverantwoordelijkheid voor het beleid en legt verantwoording af aan een Raad van Toezicht. De directeur-bestuurder stelt het beleid vast. Dit beleid wordt ontwikkeld en voorbereid in samenwerking met en in overleg met het managementteam (MT) en wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Toezicht. Daarnaast informeert de directeur-bestuurder de raad op gezette tijden over de ontwikkeling en voortgang van beleid. Het MT bestaat uit de managers van vijf ‘secties’ waaruit de organisatie opgebouwd is: Hulp & Informatie, Belangenbehartiging & Zorgvernieuwing & Communicatie, Wetenschappelijk Onderzoek, Marketing, Bedrijfsvoering & Financiën. Samen met ruim vijftig regionale afdelingen en veel vrijwilligers geven zij vorm aan de missie van Alzheimer Nederland. De vereiste scheiding van taken krijgt bij Alzheimer Nederland als volgt vorm: Taak Toezicht houden Besturen Uitvoeren
Verantwoordelijke Raad van Toezicht Directeur-bestuurder (eenhoofdige Raad van Bestuur) Managers ‘secties’ (managementteam)
We volgen daarbij de richtlijnen voor goed bestuur, zoals die zijn vastgesteld in de Code Goed Bestuur Goede Doelen. De Code Goed Bestuur Goede Doelen is te downloaden via de website van de VFI, de brancheorganisatie voor goede doelen: www.vfi.nl.
Pagina 40 van 56
Bestuur in 2014 De huidige directeur-bestuurder van Alzheimer Nederland is mevrouw Gea Broekema-Procházka. Zij heeft een dienstverband voor onbepaalde tijd. Tot de belangrijkste aandachtspunten van haar bestuurswerk in 2014 behoorden: • • • • •
het verwerven van inkomsten, onder meer uit onze programma’s voor major donors, het bedrijfsleven en nalatenschappen; het agenderen van de problematiek rond dementie in de media en bij relevante beleidsmakers; het versterken van de samenwerking tussen verschillende partijen die betrokken zijn bij deze problematiek; de samenwerking binnen het Huis voor de Gezondheid; het onderhouden van internationale contacten, zoals met Alzheimer Disease International en Alzheimer Europe.
De bestuurder heeft daarbij onder meer de volgende stukken vastgesteld: • jaarverslag 2013, • formatie van de bezetting op kantoor 2014; • algemene arbeidsvoorwaarden 2014; • toekenning van subsidies voor onderzoeksprojecten; • jaarplannen voor 2015. Nevenfuncties van de bestuurder zijn: • Vice-voorzitter Stichting Samenwerkende Gezondheidsfondsen; • Alzheimer Disease International Twinning Programma Indonesië; • Comité van Aanbeveling Stichting Wiesje; • Comité van Aanbeveling DemenTalent
Raad van Toezicht De Raad van Toezicht ziet toe op het beleid van Alzheimer Nederland. Een belangrijk onderdeel van dit toezicht is het goedkeuren van financiële stukken, waaronder de jaarrekening. De raad wordt daarin geadviseerd door de Financiële Audit Commissie, bestaande uit 2 leden van de Raad van Toezicht. Daarnaast kan de raad – gevraagd en ongevraagd – advies geven en een klankbordrol vervullen. De raad is ook de werkgever van de directeur-bestuurder. Alle zes leden van de Raad van Toezicht zijn vrijwilliger en ontvangen dus geen bezoldiging (een reiskostenvergoeding is wel mogelijk). De leden worden voor een periode van vier jaar benoemd en kunnen één keer herbenoemd worden. Daarbij werken we met een rooster van aftreden, waarin ook de herbenoemingen vastgelegd zijn. Werving, benoeming en ontslag De Raad van Toezicht benoemt en ontslaat zelf zijn leden en werft deze aan de hand van een profielschets. Daarbij letten we op een evenwichtige samenstelling van de raad, met leden die expertise hebben op een (of meer) van de volgende disciplines: wetenschappelijk onderzoek, marketing, media, bedrijfsleven, financiën, (semi-)overheid, juridisch. Daarnaast willen we ook iemand met ervaring met (de zorg rond) dementie in de raad hebben en streven naar een goede verdeling in geslacht, leeftijd en maatschappelijke achtergrond. Alle leden moeten bestuurlijke kwaliteiten hebben en blijk geven van betrokkenheid bij dementie en Alzheimer Nederland.
Pagina 41 van 56
Financiële Audit Commissie De Financiële Audit Commissie bestaat uit ten minste twee leden. Het benoemen, eventueel schorsen en ontslaan van de leden is een taak van de Raad van Toezicht. Ook de directeur-bestuurder neemt deel aan de vergaderingen van deze commissie. De manager Bedrijfsvoering & Financiën woont de vergaderingen bij om toelichting te geven op de financiële situatie. Externe controles Accountants van PricewaterhouseCoopers (PWC) voeren jaarlijks een interimcontrole en de eindcontrole uit. Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) toetst elk jaar de jaarrekening. Elke vijf jaar is er een hertoetsing voor de verlenging van het keurmerk. In 2015 zal deze hertoetsing opnieuw plaatsvinden. Verlenging vindt plaats per 1 juli 2015. Evaluatie directeur-bestuurder De Raad van Toezicht evalueert elk jaar het functioneren van de directeur-bestuurder. Onderdeel van deze evaluatie is het jaarlijkse functioneringsgesprek, uitgevoerd door de voorzitter en een tweede lid van de Raad van Toezicht. De uitkomsten en afspraken worden vastgelegd in een verslag.
Raad van Toezicht in 2014 Gedurende het jaar 2014 zaten de volgende personen in de Raad van Toezicht • • • • • •
mevrouw J.W.E. Spies, voorzitter; mevrouw G.J.M. van den Maagdenberg, vicevoorzitter; de heer H.A. Büller, lid; de heer R.A. Drost, lid; de heer J.J.H. van Breukelen, lid; de heer J.A.L. de Keijzer, lid.
De Financiële Audit Commissie bestaat uit de volgende leden: • •
mevrouw G.J.M. van den Maagdenberg, voorzitter; de heer R.A. Drost, lid.
Vergaderingen In 2014 is de Financiële Audit Commissie drie keer bijeengekomen, de Raad van Toezicht vier keer. In een vaste vergadercyclus heeft de raad zich gebogen over het jaarplan en de begroting voor 2014, het jaarverslag 2013 en de jaarrekening 2013. Alle vergaderingen werden bijgewoond door de directeurbestuurder, de adjunct-directeur en de manager Bedrijfsvoering & Financiën. Waar nodig schoven leden van het managementteam (MT) aan om rapportages toe te lichten. Naast de bovengenoemde stukken bespreekt de Raad van Toezicht regelmatig andere onderwerpen die van belang zijn voor de organisatie. In 2014 ging het onder meer om: • • • •
financiële resultaten; vermogensbeleid en risicomanagement; resultaten van onderzoek; ontwikkelingen in de goededoelensector;
Pagina 42 van 56
• •
de samenwerking met verschillende partijen die betrokken zijn bij de problematiek rond dementie; de samenwerking binnen het Huis voor de Gezondheid.
Advies De Raad van Toezicht bracht bovendien een aantal adviezen uit: over het Deltaplan Dementie, fondsenwerving en de voorgestelde programmalijnen voor 2015 en verder. Evaluatie Elk jaar evalueert de Raad van Toezicht zijn eigen functioneren. In 2014 werd daarbij aandacht besteed aan: • • • • •
de samenstelling van de Raad van Toezicht; de rol van de individuele leden; de wijze waarop de raad zijn taken met betrekking tot toezicht, advies, werkgeverschap en integriteit van de organisatie heeft uitgevoerd; de informatievoorziening door de directeur-bestuurder; prioriteiten en aandachtspunten voor de komende periode.
Uit de evaluatie kwam naar voren dat de Raad van Toezicht positief is over de samenstelling, het eigen functioneren en de informatievoorziening.
Optimale besteding van middelen Alzheimer Nederland wil op een verantwoorde manier omgaan met alle bijdragen van donateurs en andere inkomsten. Ook werken we zo transparant mogelijk: we laten graag zien hoe de werkzaamheden, waaraan we geld besteden, bijdragen aan onze doelstellingen. De effectiviteit en efficiency van onze bestedingen meten we in de eerste plaats af aan de doelstellingen die we hebben vastgelegd. We doen dat aan de hand van een heldere planning- en controlcyclus, gebaseerd op het meerjarenbeleidsplan en de jaarplannen. Daarnaast proberen we onze kosten voor ondersteunende diensten, zoals administratie en beheer zo laag mogelijk te houden. Voor het toezicht op onze financiën hebben we interne controlemaatregelen. Deze maatregelen worden besproken met de Financiële Audit Commissie. Ook beoordeelt zij mogelijke risico’s voor de uitvoering van onze werk. De commissie doet verslag van haar bevindingen aan de Raad van Toezicht. Maatschappelijk verantwoord ondernemen Met ons werk leveren we een bijdrage aan de gezondheid in Nederland en – meer in het algemeen – in de wereld. Maar voor Alzheimer Nederland gaat maatschappelijk verantwoord ondernemen verder. We willen al onze beslissingen op de meest maatschappelijk verantwoorde manier gestalte geven. We besteden veel aandacht aan onze medewerkers (zie ook het hoofdstuk Personeel & Organisatie en aan de manier waarop we met onze planeet omgaan. Bij dit laatste hoort het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer, het beperken van het aantal parkeerplaatsen en het terugdringen van papierverbruik door meer digitalisering. Waar mogelijk, vermijden we vliegreizen en anders zoeken we naar manieren om de CO2-uitstoot te compenseren.
Pagina 43 van 56
Goede beoordeling voor onze interne processen Onze externe accountant PWC bekijkt elk jaar niet alleen onze jaarrekening, maar ook de belangrijkste interne processen rond financieel risicobeheer. Evenals vorig jaar is onze interne beheersing in 2014 als ‘goed’ beoordeeld. Bij deze beoordeling gaat het om de managementrapportages, planning- en controlcyclus, opbrengsten, salarissen, inkopen, betalingen en toekenningen voor wetenschappelijk onderzoek. PWC zag met name verbeteringen in de tussentijdse managementinformatie en ons risicomanagement. Naar aanleiding van negatieve berichten in de media over goede doelen hebben wij de accountant gevraagd om met name ook te kijken naar de inrichting van de betalingsomgeving en de gebruikersrechten in de geautomatiseerde omgeving. Vervolgens hebben wij onze procedures vastgelegd in een procuratieregeling. Het afgelopen jaar hebben wij de frequentie van onze managementrapportages verhoogd van vier keer per jaar naar maandelijks. Dit heeft geleid tot meer actuele en betere informatie. Ook ons risicomanagement is verder ontwikkeld. Helaas hebben we de implementatie van het financiële pakket AFAS in het najaar tijdelijk moeten stilleggen, maar inmiddels wordt AFAS door alle samenwerkende organisaties binnen het Huis voor de Gezondheid gebruikt. In januari 2015 ging de HRM-module ‘live’. Later dit jaar volgen de financiële boekhouding en andere modules. Meer efficiëntie in de bedrijfsvoering Bij Alzheimer Nederland zoeken we steeds naar mogelijkheden om onze bedrijfsvoering efficiënter te maken. Dit doen wij niet alleen binnen de eigen organisatie, maar ook door krachten te bundelen met onze collega’s in het Huis voor de Gezondheid. In 2014 behaalden we mooie resultaten met de gezamenlijke inkoop van briefpapier en drukwerk. Ook op andere gebieden is onze efficiëntie verbeterd, bijvoorbeeld wat het gebruik van mobiele en vaste telefonie betreft. Bovendien verhuren we nu een deel van onze kantoorruimte aan het Nederlands Gebarencentrum. ICT In 2014 hebben we gewerkt aan de kwaliteit van ons CRM-systeem (Customer Relationship Management), met name voor wat onze vrijwilligers betreft. Vooral de koppeling via www.mijnalzheimernederland.nl was hierbij van belang. Andere ICT-werkzaamheden in 2014 waren de verdere ontwikkeling van de Alzheimer Assistent en de e-learningmodules binnen de Alzheimer Academie (zie hierboven).
Omgang met belanghebbenden Alzheimer Nederland heeft te maken met veel (groepen) belanghebbenden: in de eerste plaats natuurlijk mensen met dementie en hun omgeving, met name mantelzorgers. Daarnaast kunt u denken aan werknemers, vrijwilligers, donateurs, onderzoekers, overheden, media, enzovoort. In ons werk proberen we zo veel mogelijk rekening te houden met hun wensen.
Pagina 44 van 56
Mensen met dementie en hun naasten helpen we door op allerlei manieren informatie, advies en ondersteuning aan te bieden en/of te faciliteren. Daarnaast zetten we ons in voor belangenbehartiging, wat ook onze contacten met de overheid kenmerkt (zie het hoofdstuk Belangenbehartiging & Zorgvernieuwing), en voor wetenschappelijk onderzoek, waartoe we samenwerken met vele onderzoekers in Nederland en daarbuiten (zie het hoofdstuk Wetenschappelijk Onderzoek). Al deze mensen helpen we ook verder door hen met elkaar in contact te brengen. Ons werk zou onmogelijk zijn zonder de bijdragen en betrokkenheid van de vele donateurs. Of het nu om particuliere gevers gaat, om instellingen of bedrijven, we hechten aan goede relaties met hen en houden hen zo goed mogelijk op de hoogte van het werk dat we doen en de resultaten die we daarmee bereiken. Voor meer informatie hierover verwijzen wij u naar de hoofdstukken Communicatie en Marketing. In het hoofdstuk Personeel & Organisatie leest u meer over de manier waarop we onze werknemers en vrijwilligers toerusten voor hun werkzaamheden. Klachten Bij een goede omgang met belanghebbenden hoort ook een goede klachtenprocedure. Het is niet altijd mogelijk iedere klacht of uiting van ongenoegen naar volle tevredenheid op te lossen, maar bij Alzheimer Nederland wordt elke klacht serieus genomen, geregistreerd en volgens duidelijke richtlijnen afgehandeld. In 2014 hebben we in totaal dertig klachten geregistreerd. De meeste gingen over de collecte (11) en onze mailings (9). Met deze activiteiten bereiken we jaarlijks vele duizenden mensen. In dat licht gezien is het aantal klachten zeer laag, maar uiteraard is elke klacht er één te veel. Onze medewerkers zijn met alle klachten aan de slag gegaan en hebben ze afgehandeld.
Pagina 45 van 56
Jaarrekening 2014 Aandacht voor dementie
Kijk voor het complete digitale jaarverslag 2014 op www.alzheimer-nederland.nl Pagina 46 van 56
8. Financiën In 2014 was de ongunstige economische situatie in ons land opnieuw van invloed op de geefbereidheid van mensen. Ook Alzheimer Nederland had daarmee te maken. Net als in 2013 moesten we de toch al teruggeschroefde begroting tussentijds verlagen. Uiteindelijk sloten we 2014 af met een negatief resultaat van bijna een half miljoen euro. Maar er was ook goed nieuws.
Inleiding Onze begroting voor 2014 hadden we vooraf al met € 3 miljoen naar beneden bijgesteld ten opzichte van onze meerjarenbegroting 2012-2015. Toch moesten we alsnog tussentijds bijsturen. Het ging dan vooral om onze budgetten voor marketing en communicatie, maar het betrof ook het wetenschappelijk onderzoek. Het goede nieuws kwam vooral tijdens het Goed Geld Gala van de VriendenLoterij. Daarbij mochten wij drie cheques in ontvangst nemen: één van € 378.511 voor de geoormerkte en niet-geoormerkte bijdragen over 2014, één van € 500.000 voor het Deltaplan Dementie en het project Hulp bij Hoofdzaken en één van € 495.000 voor het Medialab. De eerste cheque is conform een consistente gedragslijn verwerkt in dit verslagjaar. De andere twee cheques zullen worden verwerkt in 2015. Mede dankzij deze cheques kwamen onze opbrengsten in 2014 uit op € 11,1 miljoen, vrijwel evenveel als in 2012 (€ 11,0 miljoen), maar minder dan in 2013 (€ 12,0 miljoen). In de huidige marktomstandigheden is dat toch een prestatie van formaat. Uiteindelijk sloten we 2014 af met een negatief resultaat van - € 472.000, terwijl we begroot hadden op nul uit te komen. In ons meerjarenbeleidsplan voor de periode 2012-2015 hadden we de ambitie geformuleerd om onze inkomsten te laten groeien naar bijna € 19 miljoen. In 2013 hebben wij deze ambitie moeten loslaten en onze doelstelling voor 2014 met € 3 miljoen omlaag bijgesteld. Voor het jaar 2015 gaan we nu uit van een voorzichtige, doch reële groei. In een percentage uitgedrukt daalden onze inkomsten het afgelopen jaar met 7,3% ten opzichte van 2013. Hierbij dient wel rekening gehouden te worden met het feit dat we in 2013 een grote eenmalige gift van € 850.000 konden verwerken. De landelijke trend is dat opbrengsten uit traditionele vormen van fondsenwerving afnemen. Daarom hebben we een aantal jaren geleden al een zoektocht naar nieuwe vormen van fondsenwerving ingezet, maar dé methode voor de toekomst is nog niet gevonden.
Pagina 47 van 56
Financieel overzicht Balans per 31 december 2014 (na resultaatverdeling)
2014 | €
2013 | €
922.220 54.456 976.676
1.010.118 208.456 1.218.574
57.769 3.680.033 4.568.893 8.306.695
68.990 4.784.676 3.819.179 8.672.845
9.283.371
9.891.419
Activa Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
ref. 1 ref. 2
Vlottende activa Voorraden Vorderingen en overlopende activa ref. 3 Liquide middelen ref. 4 Totaal Passiva Reserves en fondsen Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen
ref. 5.1 ref. 5.2 ref. 5.3
2.428.157 922.220 474.141 3.824.518
2.511.207 1.010.118 775.482 4.296.807
Langlopende schulden Kortlopende schulden
ref. 6 ref. 7
1.490.443 3.968.410
1.883.638 3.710.974
9.283.371
9.891.419
Totaal
Pagina 48 van 56
Staat van baten en lasten 2014 Begroting 2014 | €
2014 | €
2013 | €
1.505.024 3.891.509 1.398.214 2.864.303 557.323 6.390 23.258 10.246.020
1.650.000 4.500.000 2.400.000 2.900.000 650.000 50.000 10.000 12.160.000
1.526.561 3.590.038 2.039.488 3.255.356 443.795 7.599 13.685 10.876.522
Baten Collecte Donaties en giften MD-programma en sponsoring Nalatenschappen Overige acties Verkoop goederen Overige baten Baten uit eigen fondsenwerving
ref. 9.1 ref. 9.2 ref. 9.3 ref. 9.4 ref. 9.5
Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Regionale subsidies en overige opbrengsten Rentebaten en baten uit beleggingen Som der baten
ref. 9.7 ref. 9.8 ref. 9.9
200.000 203.735 467.271 26.647 11.143.673
200.000 400.000 280.000 40.000 13.080.000
200.000 427.215 439.281 81.203 12.024.221
Besteed aan doelstelling Wetenschappelijk onderzoek Belangenbehartiging, hulp & informatie
ref. 10.1 ref. 10.2
2.368.653 6.219.814 8.588.466
2.235.000 7.534.000 9.769.000
2.004.123 6.905.168 8.909.291
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties van derden
ref. 10.3 ref. 10.4
2.297.969 0 2.297.969
2.566.000 0 2.566.000
2.410.699 0 2.410.699
Beheer en administratie Kosten beheer en administratie
ref. 10.5
729.326
745.000
748.095
11.615.762
13.080.000
12.068.085
-472.089
0
-43.864
ref. 9.6
Lasten
Som der lasten Resultaat
Ons resultaat over 2014 bedraagt - € 472.000 negatief (afgerond). Dat is ook € 472.000 lager dan begroot. Zowel de baten als de lasten – met name de doelbestedingen – vielen lager uit. De baten over 2014 waren € 1,9 miljoen minder dan begroot, vooral als gevolg van lagere inkomsten uit donaties en giften (€ 608.000) en onze programma’s voor major donors en ondernemers (- € 1.001.000). Ook de collecte (€ 145.000), nalatenschappen (- € 36.000) en overige acties (- € 93.000) brachten minder geld op dan begroot. Daartegenover staat dat de regionale subsidies en overige opbrengsten (+ € 187.000) hoger waren dan begroot.
Pagina 49 van 56
Ratio’s
Begroting
Percentage eigen fondsenwerving Bestedingsratio Percentage beheer en administratie
2014
2014
2013
22,4% 77,1% 6,3%
21,8% 74,1% 6,2%
22,2% 74,1% 6,2%
Het driejaarsgemiddelde is conform de regelgeving van het CBF en is van belang in hoeverre Alzheimer Nederland voldoet aan de eisen van het CBF keurmerk en onze eigen interne normen.
3-jaars gemiddelde Percentage eigen fondsenwerving Bestedingsratio Percentage beheer en administratie
21,3% 77,9% 6,0%
Percentage eigen fondsenwerving Eén van de eisen van het CBF-keurmerk (zie www.cbf.nl) is het zogenoemde CBF-percentage. Dit wordt berekend door de kosten voor de eigen fondsenwerving te delen door de totale opbrengst uit de eigen fondsenwerving. Het gemiddelde over drie opeenvolgende jaren mag niet hoger zijn dan 25%. Onze eigen interne norm ligt tussen de 18% en 22%. Ons CBF-percentage over 2014 bedraagt 22,4%. In 2013 was dit 22,2%. Het gemiddelde over de jaren 2012 tot en met 2014 komt op 21,3% en blijft daarmee ruim binnen de CBF-norm. Bestedingsratio Alzheimer Nederland streeft ernaar om van iedere ingezamelde euro 75% tot 80% te besteden aan onze doelstellingen. Deze bestedingsratio wordt berekend door de totale doelbestedingen te delen door de som der baten. Onze bestedingsratio over 2014 bedraagt 77,1%. In 2013 was het 74,1%. Het gemiddelde over de jaren 2012 tot en met 2014 is 77,9%, wat voldoet aan onze doelstellingen.
Pagina 50 van 56
Percentage Beheer en Administratie Alzheimer Nederland streeft ernaar het percentage van de kosten van beheer en administratie niet boven de 7% uit te laten komen. Dit percentage wordt berekend door de totale kosten van beheer en administratie te delen door de som der lasten. Het percentage van de kosten van beheer en administratie over 2014 bedraagt 6,3%. In 2013 was dat 6,2%. Het gemiddelde over de jaren 2012 tot en met 2014 is 6,0%. Kasstroomoverzicht Ons kasstroomoverzicht geeft inzicht in de geldmiddelen die gedurende het boekjaar voor Alzheimer Nederland beschikbaar zijn gekomen en hoe wij deze geldmiddelen in hetzelfde boekjaar benut hebben. Onze liquide middelen namen in 2014 toe met € 749.000 (afgerond). De belangrijkste verklaring hiervoor is de positieve kasstroom uit operationele activiteiten (€ 999.000 afgerond). Vooral de mutaties in het werkkapitaal ten aanzien van de afschrijvingen (€ 337.000), de financiële vaste activa (€ 154.000) en de vorderingen (€ 1.105.000.) droegen hieraan bij. Hiertegenover staat de negatieve kasstroom uit investeringsactiviteiten (- € 250.000 afgerond). Het betrof investeringen in de verbouwing van het pand (€ 18.000), inventaris en apparatuur (€ 4.000) en de automatisering (€ 228.000).
Pagina 51 van 56
2014 | €
2013 | €
-472.089
-43.864
337.922 154.000 -393.195
206.696 169.500 163.883
11.221 1.104.643 257.436 999.939
-68.990 -96.142 -1.069.133 -738.050
-17.685 -3.793 -228.746 -250.224
-84.829 -118.571 -594.169 -797.569
0 0
0 0
749.715
-1.535.619
3.819.178 4.568.893 749.715
5.354.797 3.819.178 -1.535.619
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat boekjaar Aanpassing voor: - Afschrijvingen - Financiële vaste activa - Mutaties in langlopende schulden - Mutaties in werkkapitaal: - voorraden - vorderingen - kortlopende schulden
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in verbouwingen Investeringen in inventaris en apparatuur Investeringen in automatisering
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie effecten
Netto kasstroom Stand liquide middelen 1 januari Stand liquide middelen 31 december Mutatie liquide middelen
Pagina 52 van 56
Verdeling van kosten Wetenschappelijk onderzoek
Bestedingen aan doelstellingen Directe doelbestedingen ref.11 Kosten eigen werkorganisatie Directe wervingskosten Communicatiekosten Kosten nieuwe huisstijl Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Bestuurskosten Overige algemene kosten Rente- en bankkosten Afschrijvingen Subtotaal Totaal
ref.12 ref.12 ref.12 ref.13 ref.14 ref.15 ref.16 ref.17 ref.18
Belangenbehartiging, hulp & informatie
Eigen fondsenwerving
Acties derden
Beheer en administratie
Totaal 2014 | €
Begroting 2014 | €
Totaal 2013 | €
1.799.468
1.629.351
-
-
-
3.428.819
3.375.000
2.956.805
453.665 44.243 31.643 39.633 569.184
1.374.572 457.664 75.108 2.109.593 205.733 147.145 184.299 36.349 4.590.463
1.374.572 689.858 67.277 48.118 60.268 57.877 2.297.969
-
360.263 35.134 25.129 711 31.473 32.919 243.697 729.326
2.749.145 457.664 75.108 3.613.380 352.387 252.035 711 315.673 32.919 337.922 8.186.943
3.385.000 1.040.000 75.000 4.050.000 350.000 250.000 5.000 260.000 40.000 250.000 9.705.000
2.948.405 1.091.247 77.298 3.833.380 373.003 271.869 3.032 260.175 45.671 206.696 9.110.776
2.368.653
6.219.814
2.297.969
-
729.326
11.615.762
13.080.000
12.067.581
Het model van kostentoerekening maakt duidelijk hoe Alzheimer Nederland de gemaakte kosten verdeeld heeft over de doelstellingen, de werving van baten en beheer en administratie. De totalen van de verschillende kolommen komen overeen met de bedragen in de staat van baten en lasten over 2014 en de toelichting daarop. Bezoldiging Raad van Toezicht en directie De Raad van Toezicht doet zijn werk op vrijwillige basis. De leden van de raad ontvangen ook geen (onkosten)vergoedingen, leningen, voorschotten of garanties. De directeur-bestuurder van Alzheimer Nederland, mevrouw G.J. Broekema-Procházka, is in 2007 aangesteld. Haar jaarinkomen ad € 123.574 blijft naar de beoordeling van de Renumeratie Commissie van onze Raad van Toezicht binnen de bandbreedte, die is vastgesteld in de beloningsregeling van de VFI, de brancheorganisatie van goede doelen.
Pagina 53 van 56
Dienstverband Naam: Functie: Aard dienstverband Uren Parttimepercentage Periode Bezoldiging Brutosalaris Vakantiegeld Eindejaar uitkering Variabel jaarinkomen Totaal jaarinkomen (toetsnorm VFI beloningsregeling) SV lasten (werkgeversdeel) Pensioenlasten (werkgeversdeel) Totaal bezoldiging
G. J. Broekema-Procházka Directeur Onbepaalde tijd 38 100% 1-1 t/m 31-12
107.925 8.634 7.015 123.574
104.781 8.410 6.811 120.002
9.044 13.380 145.998
9.189 14.049 143.240
Vermogens- en beleggingsbeleid In ons vermogens- en beleggingsbeleid staan twee dingen centraal: het dekken van risico’s op korte termijn en het zeker stellen dat we ook in de toekomst aan onze verplichtingen tegenover de doelstellingen kunnen voldoen. Hierbij houden we rekening met inflatie en verantwoorde maatschappelijke beleggingen. De stabiliteit en reputatie van onze organisatie staat voorop. Vermogensbeleid In overeenstemming met de VFI-richtlijn ‘Reserves Goede Doelen’ houdt Alzheimer Nederland een continuïteitsreserve aan. Het uitgangspunt hierbij is dat deze reserve hoog genoeg moet zijn om eenmaal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie te dekken. Deze kosten zijn gedefinieerd als de vaste kosten, te weten 90% van de personeels- en organisatiekosten verminderd met 80% van de begrote jaarinkomsten uit machtigingen. Eind 2014 bedroeg onze continuïteitsreserve € 2,4 miljoen. Dat is voldoende om de jaarlijkse kosten te dekken. Beleggingsbeleid De doelstelling van ons beleggingsbeleid is het waarborgen van de continuïteitsreserve op langere termijn. Daarbij kiezen we bewust voor een defensieve beleggingsstrategie. Dit houdt in dat aandelen en obligaties uit nalatenschappen zo snel mogelijk verkocht worden. Hiermee willen we voorkomen dat Alzheimer Nederland zaken doet met leveranciers die in verband kunnen worden gebracht met bijvoorbeeld discriminatie, kinderarbeid of wapenhandel. Gezien de lage rentestanden zullen we ons beleggingsbeleid in 2015 opnieuw evalueren.
Pagina 54 van 56
Vooruitblik en begroting 2015 Net als 2014 belooft 2015, het laatste jaar van onze beleidsperiode, een spannend jaar te worden. In 2014 hebben we onze meerjarenbegroting over 2012 tot en met 2015 losgelaten, maar onze ambities niet! Voor 2015 begroten we een groei van € 379.000 naar een totale opbrengst van € 11,5 miljoen, afgezien van incidentele baten. Zeker gezien de marktomstandigheden en de reputatieschade die de goededoelensector blijft achtervolgen, is dit een ambitieuze begroting. De eerste tekenen van herstel zijn zichtbaar, maar welk effect dit gaat hebben op de inkomsten is nog onzeker. In het kader van het Deltaplan Dementie streeft Alzheimer Nederland ernaar om, samen met de overheid, het bedrijfsleven en onderzoeksinstituten, in 2020 twintig miljoen euro beschikbaar te stellen voor wetenschappelijk onderzoek. Op die manier kunnen we het genezen en/of voorkomen van dementie dichterbij brengen. In 2013 en 2014 hebben wij onze eerste steentjes bijgedragen. In 2015 en verder zullen we dat onverminderd blijven doen. Bij al ons werk zullen we de patiënten en mantelzorgers van nu nooit uit het oog verliezen. Elk contact telt. En dat geldt zeker voor contact met mensen met dementie en hun naasten.
Pagina 55 van 56
Begroting 2015 | € Baten Collecte Donaties en giften MD-programma en regionale fondsenwerving Zakelijke markt Nalatenschappen Overige acties Verkoop goederen Overige baten Baten uit eigen fondsenwerving
1.450.000 3.900.000 1.400.000 600.000 2.700.000 500.000 10.000 10.000 10.570.000
Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Regionale subsidies en overige opbrengsten Rentebaten en baten uit beleggingen Som der baten
200.000 400.000 300.000 40.000 11.510.000
Lasten Besteed aan doelstelling Wetenschappelijk onderzoek Belangenbehartiging, hulp & informatie Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties van derden Beheer en administratie Kosten beheer en administratie Som der lasten Resultaat
2.208.000 6.522.000 8.730.000 2.188.000 0 2.188.000 592.000 11.510.000 0
Pagina 56 van 56