Jaarverslag 2015
INHOUDSOPGAVE
Inhoud Dynamisch 2015
Deugden
Doelgroep en achtergrond van TalenTonen
Visie en missie
Ontwikkeling van de begeleiding
Werk in gemeente en regio Utrecht.
Bijzondere doelgroep bijzondere aanpak
Overig dienstenaanbod
Trainingen
Groepsactiviteiten
Kwaliteitsbeleid
Organisatie
Organogram
Vooruitblik 2016
2
Jaarverslag 2015
” It always seems impossible until it’s done" (Nelson Mandela)
Dynamisch 2015 2015 was een bloeiend jaar vol dynamiek. Eind 2014 werd het spannend of wij op tijd klaar zouden zijn om met de veranderingen mee te gaan. Veel informatie over de precieze regelgeving en de overgang van cliënten naar de nieuwe Wmo was pas op het laatste moment bekend. TalenTonen moest naar gemeente en buurtteamorganisatie duidelijk maken wat de aard van de begeleiding die wij reeds langere tijd boden als onderaannemer van Altrecht was. Tijdens de overgang naar de Wmo heeft Altrecht de ambulante begeleiding overgedragen aan Wij 3.0 en in die hectiek moest TalenTonen zich aanpassen. Dat hebben wij met de nodige inspanning maar met overtuiging gedaan. Er zijn contacten gelegd met veel organisaties om ons werk te introduceren en afspraken te maken over de samenwerking. Dat resulteerde erin dat TalenTonen per januari was erkend als onderaannemer van Wij 3.0, zorgaanbieder voor het leveren van ambulante begeleiding aanvullende zorg. TalenTonen liet zien dat zij een bijzonder aanbod en werkwijze heeft. De kracht van TalenTonen zit hem in het individueel maatwerk in de begeleiding van een bijzondere doelgroep: vluchtelingen en migranten met een achtergrond in de psychiatrie die de reguliere zorg mijden. Onderscheidend is dat wij cliënten in de eigen taal kunnen begeleiden en in staat zijn vertrouwen te winnen door tijd en aandacht te investeren. Daarbij speelt dat onze begeleiders vanuit eigen ervaring weten wat het is om migrant en vluchteling te zijn. Cliënten herkennen in TalenTonen een organisatie waar zij een ‘Wij’ gevoel mee hebben. Dat is de basis om te komen tot een goede begeleidingsrelatie. Onze cliënten hebben een complexe problematiek. Vaak is er sprake van angsten, trauma’s, depressies en soms meer ernstige psychische klachten. Wij vinden dat hier geen negentotvijfmentaliteit bij past. Onze begeleiders zijn bereid en in staat ook buiten de reguliere uren de cliënten te ondersteunen wanneer de situatie daarom vraagt. 3
Jaarverslag 2015
Naar aanleiding van diverse gesprekken met het Fact team van Altrecht en met de zorgverzekeraar Achmea werd TalenTonen uitgenodigd om deel te nemen aan de proeftuin van het EPA project in Overvecht. Binnen dat project zal TalenTonen vooral de aandacht richten op de begeleiding van migranten en vluchtelingen in de wijk en zich inzetten om over de grenzen van de instellingen heen gemeenschappelijke initiatieven mee vorm te geven. Een heel bijzonder moment voor TalenTonen was het bezoek van de burgemeester van Utrecht, Jan van Zanen op 22 april 2015. Hij heeft een presentatie van het werk van TalenTonen bijgewoond en daarna uitgebreid de tijd genomen om met medewerkers en ook meer cliënten door te praten over het werk van onze organisatie. Deze ervaring gaf TalenTonen het gevoel van waardering en optimisme. Door de toenemende bekendheid, de kwaliteit van het werk en de mooie resultaten kreeg TalenTonen steeds meer contracten en zijn wij nu zelfstandig zorgaanbieder voor de Wmo in Utrecht, UtrechtWest, Regio Lekstroom en regio Utrecht Zuid Oost . Ook werken wij in Gooi en Vechtstreek als onderaannemer van Boogh en voor een deel van Utrecht West als onderaanbieder van WIJ 3.0. Het doel is om in 2017 ook in deze regio’s hoofdaannemer te worden.
Deugden TalenTonen heeft een eigen methodiek ontwikkeld die goed aansluit bij de cliënten. Het doel van de methodiek is dat de cliënten de kracht in zichzelf terug vinden. Zij leren om weer als mens naar zichzelf te kijken. Een mens met positieve en negatieve eigenschappen. Tijdens deze ‘zoektocht’ krijgen zij meer zelfvertrouwen en durven ze steeds meer stappen naar de buitenwereld te nemen, met alle rechten en plichten die erbij komen kijken. Het mooie aan deze methode is, dat niet alleen TalenTonen de veranderingen in de cliënten ziet maar ook de instanties waarmee wij samenwerken. De samenwerking met Noagg, Indigo, Ipsy en Altrecht zijn het afgelopen jaar geïntensiveerd. De behandelaars zien de resultaten die TalenTonen boekt en verwijzen cliënten regelmatig door. 2015 was een gelukkig en succesvol jaar. Mei 2016, Simin Sangian, directeur.
4
Jaarverslag 2015
Doelgroep en achtergrond van TalenTonen TalenTonen (talent tonen) richt zich op migranten en vluchtelingen (vrouwen, mannen en jongeren) en van deze groep vooral degenen die minder zelfredzaam zijn, in sociaal isolement verkeren en moeite blijken te hebben met integratie en participatie in de Nederlandse samenleving. In veel gevallen is er sprake van een onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal en zijn er bijkomende problemen van uiteenlopende aard: psychosociale problemen, huisvesting, financiën, gezondheid, en dergelijke. Deze doelgroep blijkt moeilijk de weg te vinden naar (de juiste) hulpverlening. TalenTonen heeft in 2006 deze handschoen al opgepakt met haar eerste initiatieven. Er is sindsdien veel ervaring opgedaan met diverse begeleidingstrajecten. Credo hierbij is van aanvang aan geweest: ook deze doelgroep bezit ongekende mogelijkheden en talenten.
Visie en missie TalenTonen werkt vanuit de visie dat cliënten uit de doelgroep goed in staat zijn hun eigen kracht en zelfredzaamheid te kunnen (her)vinden en verantwoordelijkheid te nemen voor hun toekomst. TalenTonen beschouwt het als haar missie om aan cliënten uit de doelgroep die begeleiding en ondersteuning te bieden die aansluit bij hun persoonlijke en culturele achtergrond, bij hun behoefte te komen tot zelfontwikkeling en zelfredzaamheid, en die erop gericht is dat zij voor zichzelf daadwerkelijk perspectief creëren in de samenleving. Deze begeleiding en ondersteuning is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: laagdrempelig, gebaseerd op vertrouwen en gelijkwaardigheid, transcultureel en wederkerig.
Bijzondere doelgroep bijzondere aanpak TalenTonen was reeds gespecialiseerd in het begeleiden van deze cliënten en heeft ervoor gekozen die specialisatie verder te ontwikkelen. Ons was gebleken dat aan deze vorm van individuele begeleiding behoefte was waar weinig aanbod tegenover stond. Het betekent wel dat verwijzende instellingen moeten wennen aan deze werkwijze. Dat Talentonen door de specialisatie op cliënten met complexe vragen vaak ook meer tijd 5
Jaarverslag 2015
investeert in de begeleiding dan instellingen die de meer ‘reguliere’ zorg aanbieden. Veel van de cliënten zijn zorgmijders. Het zijn mensen die zich niet thuis voelen in de reguliere ondersteuning, vaak vanwege hun psychische klachten waardoor intensieve aandacht en een nonconformistische werkwijze gevraagd wordt. Het is niet altijd makkelijk om voor deze doelgroep tot een indicatie te komen wanneer cliënten zich afzijdig houden en keukentafelgesprekken daardoor moeizaam verlopen. Bij nieuwkomers geldt ook dat taalproblemen een rol spelen. In veel gevallen worden cliënten door TalenTonen begeleid bij die keukentafelgesprekken om de afstand van cliënt naar het buurtteam te verkleinen en het gesprek te faciliteren. In 2016 zal verder worden gewerkt aan het verbeteren van de samenwerking met buurtteams en sociale teams bij de begeleiding van cliënten. Wij streven ernaar om nauw samen te werken met de opdrachtgevers en waar mogelijk ook tussentijds contact te onderhouden.
Ontwikkeling van de begeleiding Veel werk is in 2015 gaan zitten in het aanpassen van de begeleiding aan de nieuwe Wmo. De gemeente en buurtorganisaties hebben in de loop van het jaar invulling moeten geven aan de nieuwe regelgeving en met veel aspecten hiervan moest ervaring worden opgedaan. 2015 werd terecht benoemd als overgangsjaar door de gemeente. Voor TalenTonen als relatieve nieuwkomer voor de buurtteams was het wennen aan de manier waarop gewerkt moest worden. De indicatiestelling verliep niet altijd conform verwachting, soms moest erg lang gewacht worden op uitsluitsel over de indicatie. Desondanks zijn er verschillende aanvragen succesvol afgesloten en werd de begeleiding geleverd overeenkomstig de voorwaarden van de regelgeving.
Regio Utrecht. In 2015 heeft TalenTonen het werk uitgebreid naar de regio Utrecht. Inmiddels zijn met verschillende gemeenten en regionale samenwerkingsverbanden contracten gesloten waardoor TalenTonen als zelfstandig zorgaanbieder is erkend. In enkele regio’s was dat (nog) niet mogelijk, daar werken wij als onderaannemer van Wij 3.0 of van Boogh. Het streven is dat in 2017 die contracten wel worden gerealiseerd. Vooral in de regio Utrecht zijn veel aanmeldingen van cliënten gekomen voor begeleiding bij 6
Jaarverslag 2015
inpassing in de gemeenschap. Het gaat dan vaak over nieuwkomers, vluchtelingen die een status hebben, maar hun weg niet zelfstandig kunnen vinden. Wanneer die inpassing minder makkelijk verloopt en het vrijwilligerswerk niet de benodigde zorg kan bieden, wordt TalenTonen daarvoor gevraagd. Naar aanleiding van de ervaring met het begeleiden van nieuwkomers heeft TalenTonen een voorstel ontwikkeld om de inpassing in de regio gestructureerd aan te pakken en in samenwerking met de verschillende betrokken te komen tot een werkwijze waarbij de verschillende rollen en kwaliteiten optimaal benut kunnen worden. Over dit voorstel wordt in 2016 met de instellingen verder gesproken om dat te realiseren.
Overig dienstenaanbod De diensten die TalenTonen aanbiedt, zijn, naast individuele begeleiding, groepstrainingen en groepsactiviteiten. De concrete uitwerking verschilt per cliënt. Afhankelijk van waar deze ‘nu staat en naar toe wil’, wordt bepaald welke aanvullende activiteiten gewenst of passend zijn.
Trainingen Ook in 2015 zijn er weer cliënten samengebracht in trainingen, die door de groepsaanpak een versterkend leereffect hadden. Voor veel cliënten is de drempel voor deelname aan activiteiten bij instellingen een te hoge drempel. Om toch te stimuleren dat men leert in groepsverband te functioneren en sociale vaardigheden te ontwikkelen worden de groepsactiviteiten en trainingen georganiseerd. Daarnaast voldoen vooral de trainingen in een concrete behoefte om meer weerbaar te zijn en vaardigheden te ontwikkelen die zelfstandig functioneren mogelijk maken. In de wekelijkse lessen Nederlandse taal en cultuur verbeterden deelnemers hun praktische
kennis van het Nederlands in woord en geschrift. Eens per week was er de groepsles, waarin met onderlinge rollenspelen, het dagelijks taalgebruik werd geoefend. Daarnaast werden aan verschillende cliënten intensieve individuele lessen gegeven op uiteenlopende niveaus. Er werd in de lessen uitgebreid aandacht besteed aan de voor veel anderstaligen weerbarstige uitspraak van het Nederlands. Ook werden spellingsregels en grammaticale bijzonderheden behandeld. Inhoudelijk werd er voornamelijk gesproken, gelezen en geschreven over huis, tuin en keukenonderwerpen en gewerkt met boekjes waarin herkenbare dagelijkse situaties worden beschreven. Ook kwamen bij gelegenheid omgangsvormen, gewoonten en gebruiken in de 7
Jaarverslag 2015
Nederlandse samenleving aan bod.
Groepsactiviteiten De groepsactiviteiten zijn vooral gericht op het ontwikkelen van sociale vaardigheden en het doorbreken van het ‘veilige’ isolement waar cliënten zich vaak in bevinden. Een aantal keren werd samen gekookt en gegeten. Zo werd het gezamenlijk maal een gezellige, inspirerende en ook tongstrelende bron van interculturele kennismaking en zeker ook waardering. Na de verhuizing naar de Livingstonelaan was het niet meer mogelijk de kookactiviteiten te organiseren door het ontbreken van een goede keuken. Het voornemen is wel deze activiteit te hervatten wanneer de keuken is opgeknapt en toegankelijk gemaakt. Er werd twee keer een picknick georganiseerd in een park. Daarbij werd plezier gemaakt en konden de deelnemers elkaar beter leren kennen. De picknicks werden afgesloten met een groepsgesprek waarbij aan de hand van een deugdenkaart werd gesproken. Verschillende uitstapjes zijn gemaakt met de cliënten, naar onder ander Seaworld, en er is een bezoek gebracht aan een optreden van Gordon. Met de kinderen van de cliënten is een bezoek gebracht aan KidZcity.
Kwaliteitsbeleid Intern werd ingezet op het verstevigen van het kwaliteitsbeleid waarbij volgens de PDCA cyclus wordt gewerkt. De begeleiders werken aan de hand van standaardformulieren gebaseerd op de Zelfredzaamheidmatrix bij het begeleiden van de cliënten. Iedere nieuwe begeleiding start met het opstellen van een begeleidingsplan aan de hand van de verschillende leefgebieden van het ZRM model. Per drie maanden wordt het plan geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Daarnaast wordt met de begeleiders periodiek intervisiebijeenkomsten gehouden en wordt er supervisie gegeven. Eens per maand wordt training gegeven over het werken volgens de deugdethiek voor de begeleiders.
Organisatie TalenTonen is een organisatie, bestaande uit een kleine vaste kern van professionals en daarnaast tijdelijke, veelal op projectbasis in te zetten, vrijwillige professionals (met name trainers), stagiaires en ervaringsdeskundigen/lotgenoten. Bij elkaar een team dat qua sociaalculturele achtergrond zeer divers is samengesteld. De vaste kern van professionals 8
Jaarverslag 2015
vormt het eerste aanspreekpunt voor de cliënten en opdrachtgevers/ketenpartners. Zij zijn persoonlijk begeleider van de cliënten en coördineren de deelname aan trainingen en andere activiteiten. Ook coördineren zij de inzet van vrijwilligers. De vaste kern bestaat uit professionals die een sterke gedrevenheid hebben tot het werken met migranten en vluchtelingen die een duwtje in de rug nodig hebben. Hier ligt persoonlijke ervaring (ervaringsdeskundigheid) aan ten grondslag en/of goed ontwikkeld(e) kennis en inzicht in de achtergronden en de positie in de Nederlandse samenleving van de doelgroep.
TalenTonen kent een Bestuur en een Raad van Advies. Het bestuur bestaat uit drie leden, is eindverantwoordelijk voor het werk van de stichting en adviseert de directeur over operationele aangelegenheden. De directeur is bevoegd tot het voeren van de dagelijkse leiding over het werk. De Raad van Advies heeft vooral een rol op afstand en bestaat uit negen leden. Tot slot is er een Comité van aanbeveling bestaande uit twee leden.
Organogram
9
Jaarverslag 2015
Vooruitblik 2016 Het jaar 2015 had een vrij hectische start vanwege de voorbereidingen van nieuwe contracten. De verwachting voor 2016 is dat het een jaar van bestendiging en verdieping wordt. In 2015 is TalenTonen sterk gegroeid. Er zijn nieuwe medewerkers gekomen, de structuur en manier van werken in de organisatie is veranderd en we zijn verhuisd van de monnetlaan naar de Lvingstonelaan. Deze veranderingen moeten gestabiliseerd worden. Het jaar 2016 is hierop gericht. De toekomstvisie voor TalenTonen is dat wij uitgroeien naar een instituut dat in goede samenwerking met andere instanties een herkenbaar aanvullend aanbod heeft voor de begeleiding van cliënten. Daarbij worden verschillende diensten aangeboden passend bij de behoeften die cliënten hebben om zo volledig mogelijk weer zelfstandig te kunnen participeren. De kernkwaliteiten van ons werk zijn: individueel maatwerk, kennis van de cultuur van cliënten, begeleiding in de eigen taal en specialisatie in complexe vragen als cliënten uit de GGZ en ervaring met trauma’s van vluchtelingen. Naast voortzetting van de lopende individuele begeleidingstrajecten en groepsactiviteiten, zet TalenTonen voor 2016 vooral in op de volgende projecten: ● Organiseren van inloopspreekuur voor het regelen van administratieve vragen van cliënten. ● Ontwikkelen van concrete initiatieven in het kader van de proeftuin van het EPA project. ● Verdiepen en overdragen van de methodiek. ● Verbeteren van de samenwerking met buurtteams en sociaal teams. ● Het ontwikkelen van nieuwe vormen van begeleiding van nieuwkomers in de regio in samenwerking met het professioneel en vrijwillig kader ter plaatse. TalenTonen is nog lang niet klaar. Er is nog ruimte voor groei en ontwikkeling. Wij zijn erg gemotiveerd om die weg af te leggen en constant te werken aan het versterken van onze diensten en resultaten voor de cliënten. Het jaar 2015 heeft laten zien dat wij op de goede weg zijn en dat inspireert ons sterk om door te gaan.
10