jaarverslag 2014
jaarverslag 2014
1
Inhoud
Inleiding
4
1. Maatschappelijke prestaties Eindhoven Waalre Digitaal
6 7 7 7
2. Een nieuw kompas voor de toekomst
De Bibliotheek Eindhoven wint aan betekenis Een nieuw kompas voor de toekomst Doorontwikkeling programmalijnen Programmalijn 1: Bieb040 Programmalijn 2: Wijzer! Met taal & media
3. De Bibliotheek in bedrijf
Vastgoed Financieel beleid en resultaat Personeel en Organisatie
10 11 11 16 16 18 20 21 22 23
4. Vooruitblik
28
Bijlagen
30
Inleiding
4
De Bibliotheek Eindhoven: “de hele stad wordt er beter van” De Bibliotheek Eindhoven heeft de afgelopen jaren een topprestatie geleverd. We hebben een bezuiniging van 50% op de traditionele uitleenfunctie gerealiseerd en tegelijkertijd een geheel nieuwe poot opgezet, voor voor– en vroegschoolse opvang en basisscholen. Daarmee hebben we een gezonde basis voor de toekomst gecreëerd. Een financieel stabiele basis ook, dankzij de verkoop van de Witte Dame en het terug huren van veel minder meters onder dezelfde gunstige voorwaarden. Naast dit alles schoeiden we onze bedrijfsvoering op een nieuwe, moderne leest en werkten we achterstanden weg. Ook de herinrichting van de bibliotheek in de Witte Dame is voltooid. Het resultaat mag er zijn. De nieuwe inrichting volgt de lijnen van het pand, gebaseerd op de Nieuwe Zakelijkheid. In het moderne gebouw met zijn actuele uitstraling in frisse en eigentijdse tinten, bieden we een prettige omgeving met voldoende werkplekken en ruimte om te werken, te studeren en te ontspannen. De nieuwe activiteiten, voortkomend uit ons nieuwe concept Bieb040, slaan aan en trekken beduidend meer mensen naar de Witte Dame. Ook het programma Wijzer! met taal & media verleidt kinderen op basisscholen en kinderopvang tot meer lenen en lezen. De Bibliotheek Eindhoven zet zich al bijna 100 jaar in voor leesplezier en leesbevordering en het laatste decennium ook voor bevordering van digitale vaardigheden en mediawijsheid. Dat blijven we doen. In de Witte Dame, in de wijken, op scholen, in buurthuizen, op werkplekken. En online uiteraard. We maken ons sterk voor basisvaardigheden die noodzakelijk zijn om deel te kunnen nemen aan de maatschappij en talenten te ontwikkelen. Die talenten heeft een stad als Eindhoven keihard nodig om toekomstbestendig te zijn. We zijn van ver gekomen en hebben nog een hele weg te gaan. De komende jaren zet de Bibliotheek Eindhoven in op het versterken van de maatschappelijke betekenis van de bibliotheek en het verbreden van haar financiële basis. Daarnaast ook op het ontwikkelen van onze medewerkers en organisatie en op het verder professionaliseren van bestuur en toezicht. We zetten voortvarend door, met een duidelijk doel voor ogen: de beste en meest innovatieve bibliotheek zijn van Nederland!
Albert Kivits Directeur-Bestuurder de Bibliotheek Eindhoven
jaarverslag 2014
5
1
6
Maatschappelijke prestaties
Eindhoven Na het besluit van de gemeenteraad in april 2013 om alle wijkbibliotheken te sluiten, is het aantal vestigingen snel afgebouwd. Vorig jaar waren nog vier filialen beperkt geopend dankzij de inzet van vrijwilligers, maar op 2 mei werden de deuren van de laatste vestiging (Woenselse Heide) definitief gesloten. Vestiging Strijp sloot op 31 januari, die in de Achtse Barrier op 28 februari en in Vaartbroek werd de bibliotheek na 29 maart in een andere vorm voortgezet door buurtbewoners. Leners kunnen voortaan gebruikmaken van de thuisbezorgservice. Inmiddels draaien in Eindhoven 14 burgerbiebs. Hier kunnen ook gereserveerde boeken uit de collectie van de Bibliotheek Eindhoven worden afgehaald en ingeleverd. In 2014 werden 1.051 materialen door onze leden bij een burgerbieb afgehaald. Veel tijd en energie ging afgelopen jaar naar de verdere uitrol van bibliotheekpunten op basisscholen en spilcentra. Ook op scholen voor speciaal (basis)onderwijs richtten we een bibliotheek in. Per 31 december zijn 64 basisscholen/ spilcentra in Eindhoven voorzien van een bibliotheek. Een enkele school hebben we nog te gaan. Voor een drietal scholen die geen ruimte hebben voor een bibliotheek, zoeken we samen met de directies en de gemeente naar een oplossing. Bovenstaande genoemde ontwikkelingen, alsmede digitale ontwikkelingen en een totaal andere inrichting van het bibliotheeknetwerk, maakt dat de kengetallen 2013 en 2014 niet met elkaar te vergelijken zijn. Er heeft een verschuiving plaatsgevonden van wijkvestigingen naar schoolbibliotheken en burgerbibliotheken en van fysiek naar digitaal bezoek.
Indicator
Resultaten 2013
Resultaten 2014
Totaal aantal leden
50.717
36.111
Betalende leden
18.942
13.663
1.129.965
955.401
Bezoekers (2013 incl. bezoekers vestigingen)
571.671
361.442
Bezoekers website
288.893
235.773
2.046.357
2.108.238
Uitleningen (incl. verlengingen)
Pageviews
Waalre Sinds oktober 2012 is de Bibliotheek Eindhoven ook verantwoordelijk voor de dienstverlening in de gemeente Waalre. Hier nam het totale aantal leden in 2014 licht toe. Het aantal betalende leden steeg met meer dan 50%. Per 31 december zijn vier basisscholen/spilcentra in Waalre voorzien van een bibliotheek.
Indicator Totaal aantal leden Betalende leden Uitleningen (incl. verlengingen)
Resultaten 2013
Resultaten 2014
2.275
2.506
434
668
49.278
57.993
jaarverslag 2014
7
Digitaal De bibliotheek maakt landelijk enorme stappen op het gebied van digitalisering. Steeds meer leden regelen hun bibliotheekzaken online. En ook het aantal mensen dat net zo lief een e-book leest dan een papieren boek, neemt gestaag toe. Landelijk wordt hier op verschillende manieren op ingespeeld en voorgesorteerd. Ook door bibliotheken in het land te faciliteren op digitaal gebied. Website Afgelopen jaar is onze website vernieuwd. We maken nu gebruik van een veel gebruiksvriendelijker CMS dat ons meer mogelijkheden biedt om beeldmateriaal van andere bibliotheken te gebruiken. Meer mogelijkheden ook om berichten te delen via social media. Ook kan onze website voorgelezen worden in verschillende buitenlandse talen. E-books Ook het digitale aanbod neemt enorm toe. In februari werd landelijk het e-bookplatform geïntroduceerd. Inmiddels zijn duizenden titels beschikbaar voor onze leden, waaronder veel recente titels. Uiteraard stimuleren we onze leden volop gebruik te maken van het landelijk aanbod van e-books en app’s. In 2014 werden in ons werkgebied vanuit 1.610 accounts e-books geleend. Het totale aantal uitgeleende titels kwam uit op 10.578. Via ons e-bookspreekuur en meer recent ook via het Digitaal Café maken we onze leden wegwijs in deze nieuwe manier van lenen en lezen. Ook de laagdrempelige VakantieBieb-app die in de vakantieperiode beschikbaar was, heeft eraan bijgedragen dat een steeds groter publiek is geïnteresseerd in het lenen van e-books. LuisterBieb De lancering van de landelijke LuisterBieb-app is een doorslaand succes gebleken. De LuisterBieb is nu anderhalf jaar in de lucht en meer dan 135.000 mensen hebben de app al gedownload. Ruim 259.000 boeken werden beluisterd. Dat zijn flinke aantallen. De collectie bevat zo’n 300 titels; van thrillers en romans tot hoorcolleges en kinderboeken. Uiteraard zijn daar afgelopen jaar weer nieuwe titels aan toegevoegd. Onder het motto ‘Luisteren voor je lijst’ kan de LuisterBieb-app ook een stimulans zijn voor scholieren om boeken voor hun literatuurlijst te beluisteren, bijvoorbeeld in de bus op weg naar school. Daarvoor zijn speciaal titels ingekocht. Daarnaast is deze app zeer geschikt voor mensen met een visuele beperking of dyslexie. App’s Ook de app’s die speciaal voor elk landelijk leesbevorderend evenement worden ontwikkeld, komen terecht op de tablets en smartphones van onze leden. App’s voor de Boekenweek bijvoorbeeld en voor de Maand van het Spannende Boek. Via deze app’s is het extra makkelijk en interessant om e-books en informatie te downloaden die betrekking hebben op het evenement. Begin juli boden we de VakantieBieb app aan. Ook een app die gratis is te downloaden op tablet of smartphone. De gekozen boeken komen in een eigen boekenkast te staan. Na het downloaden is dus geen internetverbinding meer nodig. Ideaal voor op vakantie. Er is een divers aanbod met grappige, avontuurlijke en spannende boeken voor kinderen. Voor volwassenen heeft de VakantieBieb e-books, tijdschriften, reis- en taalgidsen. Kinderen en volwassenen met dyslexie kunnen de e-books in een aangepast lettertype lezen. De app om te reserveren, te verlengen en te raadplegen welke boeken men in huis heeft, werd aan het begin van het jaar door 751 mensen gebruikt. Aan het einde van het jaar waren dat er 1.364. Nieuwsbrief Een groot deel van onze leden, meer dan 9.000, heeft zich ingeschreven voor onze digitale nieuwsbrief. Gemiddeld 43% opent die nieuwsbrief ook daadwerkelijk. Met een landelijk gemiddelde van 20 tot 30% is dat een uitstekend resultaat.
8
jaarverslag 2014
9
2
10
Een nieuw kompas voor de toekomst
De Bibliotheek Eindhoven wint aan betekenis Met het verschijnen van het visierapport ‘Odyssee Bibliotheek Eindhoven; innovatie- en transitieprogramma 2013-2017’ kregen we een document in handen dat ons duidde waar we konden en moesten bezuinigen en extra investeren. Het gaf echter onvoldoende antwoord op de vraag wat nu de betekenis en waarde is van de Bibliotheek Eindhoven. Juist dat antwoord is wezenlijk voor een organisatie die zo in beweging is als de onze. We moeten ons herbezinnen op de toekomst en dat hebben we afgelopen jaar gedaan. Met al onze medewerkers, een vertegenwoordiging van vrijwilligers en de Raad van Toezicht hebben we ons in zogenaamde Identiteitssessies gebogen over de vraag wat onze werkelijke maatschappelijke rol is of dient te zijn. Dat leidde tot een Identiteitsbewijs en een manifest met onder meer onze visie, missie en rol binnen de Eindhovense samenleving, die in het voorjaar van 2015 worden gepresenteerd. Onze visie De Bibliotheek Eindhoven heeft een rol in een lokale samenleving die is uitgeroepen tot ‘world’s smartest region’. In een regio met ongebreidelde ambities, die zich onderscheidt door kennis en het delen van kennis. Door technologie, innovatie, creativiteit en samenwerking. In een stad met hoogwaardige verbindingen (fysiek, relationeel, digitaal), waar iedereen ‘connected’ is. Een stad die niet alleen uitermate intelligent is, maar die ook slim gebruik maakt van al het potentieel dat onder de mensen aanwezig is. In die context opereert de Bibliotheek Eindhoven. Een stad met zo’n hoog ambitieniveau als Eindhoven kan het zich niet veroorloven dat er mensen aan de zijlijn blijven staan. De Bibliotheek Eindhoven ziet het dan ook als haar taak om iedereen te stimuleren én te faciliteren om zich te ontwikkelen, mee te doen of plezier te beleven aan lezen. We willen iedereen uitdagen en prikkelen, op zijn of haar niveau. Gewoon, door boeken uit te lenen, literatuur en lectuur beschikbaar te stellen op een gastvrije plek, informatie aan te bieden en mensen de weg te wijzen. Maar we zijn er ook voor mensen die die weg heel goed zelf weten te vinden. Voor mensen met bovengemiddelde talenten, voor hoogbegaafden en voor eindeloos nieuwsgierigen. Kinderen, jongeren en volwassenen die behoefte hebben aan extra uitdagingen en extra prikkels. We zijn er voor iedereen. Want lezen brengt kennis, stimuleert het denken, de creativiteit en verbeeldingskracht. En dat is precies waarin deze stad, meer dan welke andere plaats ook, sterk en onderscheidend wil zijn.
jaarverslag 2014
11
12
Onze missie In onze stad, die zichzelf ooit bestempelde als leading in technology en zichzelf nu futureproof noemt, lopen zo’n 43.000 mensen rond die niet of niet voldoende uit de voeten kunnen op computer, smartphone of tablet. Die dus geen of nauwelijks informatie uit de digitale wereld kunnen halen om zich te ontwikkelen of te ontspannen. Of om gewoon aangesloten te blijven bij de maatschappij. Dat zijn duizenden mensen die niet of niet ten volle mee kunnen doen met onze samenleving. Die geen of onvoldoende kansen hebben hun talenten te ontwikkelen en op te klimmen tot het niveau waar Eindhovens ambities liggen. Dat leidt tot een heleboel verborgen leed en dat gaat ons aan het hart. Dit past niet bij een stad als Eindhoven, waar op de stadspoorten ‘Goed dat je er bent’ geschreven staat. Gecombineerd met onze visie, leidt deze constatering tot de volgende missie:
De Bibliotheek Eindhoven is er voor iedereen die zichzelf wil ontwikkelen. We hebben extra aandacht voor de ontwikkeling van de basisvaardigheden lezen en mediawijsheid. Vaardigheden die nodig zijn om mee te doen in de maatschappij. Randvoorwaarden om je talenten te ontwikkelen en zelfredzaam te zijn.
Eerder een community dan een fysieke plek Aan die missie geven we invulling door heel fijnmazig aanwezig te zijn, in alle geledingen van de maatschappij. In de stad, in de wijken, op scholen, in buurthuizen, in de huiskamers, op werkplekken, in de organisaties van netwerkpartners … Overal waar kinderen en volwassenen ons nodig hebben of waar we iets voor ze kunnen betekenen. Niet enkel fysiek – met mensen en boeken - maar ook in netwerken, in verbindingen en relaties met alle mogelijke geledingen in onze lokale samenleving. Dat is wat we willen zijn. Veel meer een beweging dan een fysieke plek. Eerder een netwerk of community dan een instituut.
jaarverslag 2014
13
Herinrichting Bieb040, fase 2 Onze nieuwe rol vraagt om een laagdrempelige en gastvrije ruimte. Een plek waar mensen graag komen om zich te ontspannen, te ontwikkelen of anderen te ontmoeten. In 2013 startte de eerste fase van de herinrichting van de bibliotheek in de Witte Dame. In deze fase, vooral gericht op actualiteit en zelfredzaamheid, werd onze hele collectie ingedeeld in werelden. Binnen die werelden worden boeken rondom eenzelfde interessegebied bij elkaar gepresenteerd. Een ordening die beter past bij de huidige manier van zoeken (browsen). In 2014 werd de Witte Dame verkocht en in mei diende zich een nieuwe huurder voor de tweede verdieping aan. Dat betekende dat onze publiekruimte werd gehalveerd. In de tweede fase van de herinrichting hebben we dan ook duidelijke keuzes moeten maken voor het gebruik van de ruimte. Het streven was om zoveel mogelijk computer- en werkplekken te behouden. Het Bibliotheekcafé werd naar een centrale plaats op de eerste etage verplaatst. Verder werd een theaterruimte voor bijeenkomsten gebouwd en richtten we een collectie actuele Engelse romans en de wereld Reizen in. De omvangrijke zwaartepuntcollectie Kunst en Design bleef behouden. Met minder vierkante meters was helaas geen plaats meer voor de gehele collectie. Daarom hebben we de collectie bladmuziek verkocht en onze Duitse, Franse, Spaanse en een deel van de Engelse romans geschonken aan expatcentrum The Hub. Onze leden kunnen daar nog terecht voor het ruilen van boeken. Van de rest van de collectie zijn boeken die in het voorgaande jaar slechts één keer werden uitgeleend, in een depot geplaatst. De overige niet-recent uitgeleende boeken zijn in een grote verkoop aan het publiek aangeboden. Op zondag 23 maart vond de feestelijke heropening plaats van de heringerichte bibliotheek in de Witte Dame. Een moderne, maar ook warme en gastvrije omgeving waar we samen met gebruikers Bieb040 - de Kenniswerkplaats vormgeven. Een ‘huiskamer van de stad’ waar ook plek is voor andere manieren van kennisoverdracht dan via boeken. Ter gelegenheid van de heropening was er voor de jeugd een ‘meet and greet’ met kinderboekenheld Geronimo Stilton, volwassenen werden onthaald op Wim Daniëls’ visie op heden, verleden en toekomst van de bibliotheek. Wethouder Schreurs verrichtte de openingsactiviteit. Bibliotheekcafé In de heringerichte bibliotheek bleef het Bibliotheekcafé behouden. Het verhuisde van de tweede naar de eerste etage, naar het hart van de bibliotheek, naast de jeugdafdeling. Hier kunnen bezoekers onder het genot van een kopje koffie – bereid door een professionele barista - een lunch of iets lekkers tussendoor, ontspannen, werken, een tijdschrift lezen of elkaar ontmoeten. Het team van het Bibliotheekcafé verzorgt ook de catering bij vergaderingen en activiteiten in de bibliotheek. Het Bibliotheekcafé is een erkend leerwerkbedrijf waar studenten van onder meer het Summacollege, de Mytylschool en De Rooi Pannen werkervaring opdoen. Dit jaar werden zes studenten begeleid. Daarnaast vonden twee vrijwilligers hun weg naar betaald werk, mede dankzij de werkervaring die ze bij het Bibliotheekcafé opdeden. In het Bibliotheekcafé introduceerden we afgelopen jaar de ‘uitgestelde koffie’. Dit is koffie die je voor een ander bestelt, als vriendelijk gebaar naar een minder bedeelde medemens. De koffie wordt ‘uitgesteld’ en pas geschonken als iemand zich daarvoor aandient. Het is een van de manieren waarop wij op bescheiden wijze invulling geven aan onze maatschappelijke betrokkenheid. In 2014 werd een start gemaakt met een ‘verbeterplan Horeca’. Om stappen te zetten deze – door bezoekers zeer gewaardeerde- dienstverlening nog rendabeler te maken.
14
Lenen-ruilen-kopen We willen mensen toegang bieden tot boeken en informatie op een manier die hun voorkeur heeft, die hun het beste uitkomt. Door boeken uit te lenen, maar ook door te verkopen of de mogelijkheid te bieden om te ruilen. Onderzoek toont aan dat mensen erg veel prijs stellen op een actueel assortiment. Het probleem is echter dat daar hoge kosten mee gemoeid zijn. Vaak is de vraag naar een recente titel immers erg hoog en zijn er veel reserveringen. Maar het is niet handig wanneer er straks een hele rij exemplaren van eenzelfde titel in de kast staat, wanneer de belangstelling minder wordt. Vandaar dat we in 2014 bezoekers de mogelijkheid zijn gaan bieden om actuele titels te kopen. De verkoop werd uitbesteed aan boekleverancier Faan. Een ander experiment afgelopen jaar was het stimuleren van het ruilen van boeken en tijdschriften van klanten. Voor de herinrichting hadden we een Bookcrossing-punt, na de herinrichting zijn bij het Bibliotheekcafé twee kasten geplaatst. Een om boeken te ruilen, de ander voor tijdschriften. We blijven hiermee experimenteren. De verkoop van boeken door Faan is echter gestopt. De Bibliotheek op School/Spil In 2014 hebben we bijna 70 scholen/spilcentra in Eindhoven voorzien van een fysieke Bibliotheek op School. Elke school kreeg ook een mediacoach toegewezen. Er zijn inmiddels 16 mediacoaches werkzaam en het team draait nu op volle sterkte. Alle mediacoaches hebben een opleiding tot mediacoach gevolgd, die we samen met Fontys Hogeschool hebben opgezet. Burgerbiebs Met de sluiting van de wijkbibliotheek is niet alleen de mogelijkheid verdwenen om dicht bij huis boeken te lenen, maar ook een belangrijke ontmoetingsfunctie. Daarom hebben veel buurtbewoners zelf het initiatief genomen om alternatieve bibliotheken op te zetten, veelal in buurthuizen. Deze burgerbiebs (ook wel bewonerbiebs of sociale wijkbibliotheken) zijn opgezet en worden gerund door vrijwilligers. De Bibliotheek Eindhoven heeft geholpen bij de opstart en biedt ondersteuning met kasten en boeken uit gesloten vestigingen. Ook met gebruikte bibliotheekboeken, wat mede mogelijk wordt gemaakt door financiële steun van de gemeente. jaarverslag 2014
15
Doorontwikkeling programmalijnen Voortbordurend op de visie ‘Odyssee Bibliotheek Eindhoven; innovatie- en transitieprogramma 2013-2017’ hebben we afgelopen jaar twee programmalijnen doorontwikkeld.
Programmalijn 1: Bieb040 In de strategische visie ‘Odyssee Bibliotheek Eindhoven’ ligt de opdracht besloten om een transitie te ondergaan van Centrale Uitleen naar Kenniswerkplaats. We ruilen dat laatste abstracte begrip liever in voor Bieb040. Bij Bieb040 kun je terecht voor je persoonlijke ontwikkeling, voor het lenen van boeken, maar ook om mensen te ontmoeten. Bieb040 biedt een veilige ontmoetingsplaats en draagt zo bij aan sociale contacten en sociale cohesie. Hier vinden verschillende activiteiten plaats, voor alle doelgroepen en alle leeftijden. Bieb040 is een publieke ruimte waar ontmoetingen tussen gelijkgezinden of mensen met dezelfde interesses worden gefaciliteerd. Een laagdrempelige, gastvrije omgeving waar de hele Eindhovens bevolking – inclusief ouderen, laaggeletterden en andere doelgroepen - gerichte activiteiten en een gidsfunctie wordt aangeboden. Een omgeving die overigens niet gebonden is aan de Witte Dame, maar die ook elders gesitueerd kan zijn. In 2014 hebben we de programmalijn Bieb040 verder uitgewerkt in een meerjarenplan rond vijf thema’s en maakten we de eerste stappen wat betreft de praktische uitvoering. 1. Een leven lang leren In de Odyssee wordt dit speerpunt onder de noemer persoonlijke ontwikkeling en carrière, vooral belicht vanuit het perspectief van carrière, studie en werk voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. In Bieb040 zien we dit thema echter breder. Alle mogelijke initiatieven die invulling geven aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen, kunnen binnen dit thema plaatsvinden in Bieb040. Bijvoorbeeld het bevorderen van kennisdeling. Maar ook het faciliteren van kennisdeling, onder meer door een aanbod van toegankelijke lezingen, activiteiten en cultuur. Hierbij horen ook activiteiten die bijdragen aan ondersteuning van een actieve deelname aan de kenniseconomie en mediawijsheid. De rol van Bieb040 is hierbij hoofdzakelijk faciliterend. De rol van de medewerkers bij dit onderdeel is vooral die van gastvrouw/heer. Zij creëren een prettige, laagdrempelige en veilige omgeving. Ze zijn het aanspreekpunt voor partners en vrijwilligers in het project KennisMakers en begeleiden deelnemers aan activiteiten. Ze zijn zowel faciliterend als inhoudelijk begeleidend bij projecten als Walk & Talk, een laagdrempelige, informatieve netwerkbijeenkomst voor werkzoekenden. Onze medewerkers begeleiden ook stagiaires in maatschappelijke stages, op zo’n manier dat Bieb040 bijdraagt aan hun persoonlijke ontwikkeling en leerdoelen. 2. Nieuwe media, technologie & advies Eindhoven is een stad van innovatie en technologie. Maar ook een stad waar lang niet iedereen mee kan in de snelle technologische ontwikkelingen. Binnen dit thema willen we Bieb040 openstellen voor bedrijven en kennisinstellingen om met de gewone burgers te delen wat er allemaal aan hoogstaande ontwikkelingen plaatsvindt in onze regio. De rol van Bieb040 hierin is faciliterend. Hier zoeken we ook de samenwerking met het provinciale project KennisMakers. Binnen dit thema kunnen ook jongeren in het kader van hun maatschappelijke stage kennis delen met mensen die hulp zoeken bij het gebruik van hun smartphone, tablet enzovoort. Onze medewerkers helpen hierbij mensen actief. Bijvoorbeeld in het Digitaal Café. Ze kunnen Bieb040 promoten in het eigen netwerk als podium waar niet alleen bedrijven en kennisinstellingen, maar ook individuen hun specifieke kennis delen.
16
3. Nieuws, dialoog & debat De krantentafel wordt vaak bemand door een vast groepje bezoekers, dat daar spontaan met elkaar in gesprek raakt over het nieuws van de dag. Daarvoor is in Bieb040 ook gelegenheid aan de grote leestafel. Daarnaast reserveren we ruimte voor het lezen van (digitale) dagbladen uit binnen- en buitenland. Maar we willen meer. We zijn twee jaar geleden gestart met Paradigma bijeenkomsten, waar gasten met deskundigen spreken en debatteren over actuele thema’s. We zoeken hiervoor aansluiting met lokale partijen en media. Dat zouden bijvoorbeeld Studio040 en het Eindhovens Dagblad kunnen zijn, maar ook de Eindhovense talkshow Spam! In het theater of het café kunnen debatten worden gehouden over diverse onderwerpen. Onze medewerkers hebben daarbij de rol van organisator en/of gastvrouw/heer. Ze zijn voortdurend alert op kansen uit het eigen netwerk om tot interessante samenwerking te komen. 4. Studeren & werken De bibliotheek wordt de laatste jaren steeds meer gebruikt als een plaats waar je kunt werken of studeren, alleen of met anderen. Zeker sinds er gratis Wi-Fi beschikbaar is. Uit onderzoek onder de gebruikers van de werkplekken blijkt dat zij het vooral prettig vinden om tussen gelijkgestemden in een rustige omgeving te werken. De aanwezigheid van het bibliotheekcafé wordt meermalen genoemd als pluspunt. Inmiddels is de beschikbare ruimte door het wegvallen van de tweede verdieping gehalveerd. In de herinrichting zijn zo veel mogelijk werkplekken opgenomen. Daarbij is vanwege effectief gebruik van ruimte meer gekozen voor werkplekken in lange rijen tegen de ramen en grote tafels i.p.v. eenpersoonstafeltjes. Omdat de verschillende functies zich fysiek dichter bij elkaar bevinden, is de sfeer levendiger dan voorheen. In die omgeving vervullen onze medewerkers een belangrijke faciliterende rol. Ze begeleiden mensen in zelfredzaamheid bij bijvoorbeeld PC-gebruik en ze zijn verantwoordelijk voor goed werkende apparatuur. 5. Lezen & Media Onder het thema Lezen & Media valt onder meer de uitleenfunctie van de bibliotheek. Media en informatiebronnen nemen een belangrijke plaats in in onze collectie. Vanwege de beperking in ruimte hebben we ervoor gekozen om de collectie in te delen in werelden en te kiezen voor meerdere exemplaren van goedlopende actuele titels. Deze keuze, vastgelegd in het Collectieplan 2014-2017, wordt in 2015 getoetst bij de klanten. Weinig uitgeleende titels (1x per jaar) zijn in depot geplaatst en zijn op aanvraag beschikbaar. Materialen die we niet in de eigen collectie hebben, kunnen we aanvragen bij andere bibliotheken. Met dit thema draagt de bibliotheek bij aan ontwikkeling van de leesvaardigheid. Leesplezier is erg belangrijk om de intrinsieke motivatie voor lezen aan te wakkeren. Kilometers maken en veel lezen is van wezenlijk belang voor de persoonlijke ontwikkeling en om deel te nemen aan het maatschappelijk verkeer. Bieb040 organiseert en faciliteert dit.
jaarverslag 2014
17
Onze medewerkers bevorderen het lezen door met hun expertise op te treden als gids en inspirator voor lezers die meer willen weten over een bepaald onderwerp of een bepaalde schrijver. Ze doen dit in de bibliotheek maar ook daarbuiten, via internet en sociale media. Ze delen hun (specifieke) kennis met de klant en met elkaar, zorgen voor aantrekkelijke presentaties, inspelend op actualiteit en activiteiten. En ze zorgen voor een keurig opgeruimde publieksruimte. Onze medewerkers zijn het eerste aanspreekpunt voor vrijwilligers. Ze spannen zich tot het uiterste in om ervoor te zorgen dat vrijwilligers zich thuis voelen bij onze bibliotheek. Om de rol van onze medewerkers en hun gastvrije, klantgerichte benadering kracht bij te zetten, zijn ze sinds vorig jaar herkenbaar aan een uniforme outfit. Losjes, modern en informeel, passend bij Bieb040. Connectie met Wijzer! met taal & media Bieb040 en het programma Wijzer! met taal & media zijn nauw met elkaar verbonden. De komende periode geven we die verbinding nader vorm door onder meer uitbreiding van de achtergrondcollectie van de Bibliotheek op Spil, kinderactiviteiten in de Witte Dame Wijzer! en voorlezen op woensdagmiddagen. Maar ook door aandacht voor gamen en voor de Week van de Mediawijsheid, door ruimte te bieden aan ontwikkelaars van nieuwe (digitale) educatieve producten en door voorleeswedstrijden en andere op kinderen gerichte activiteiten. Paradigma Een van de onderdelen van Bieb040 is het door de provincie gefinancierde project Paradigma. Dit is een reeks van activiteiten die aansluit op de Plusdiensten van de Bibliotheek Eindhoven. Plusdiensten zijn een aantal reguliere diensten, bestaande uit het onderhouden van een HBO+ collectie met een thematisch zwaartepunt rond moderne kunst en design, het verzorgen van het Interbibliothecair leenverkeer (IBL) en de redactie over drie digitale etalages: Design en Kunst, Innovatie en Maatschappij en Brabants Erfgoed. Paradigma is ook de naam van een onderdeel van de Bibliotheek Eindhoven waar een collectie standaardwerken en belangwekkende nieuwe uitgaven te vinden is. Deze collectie is apart geplaatst in een omgeving waar mensen rustig kunnen zitten en in gesprek kunnen komen met anderen die ook een brede belangstelling hebben. Om die ontmoeting te stimuleren organiseerden we in 2014 bijeenkomsten rond diverse thema’s (met een digitaal vervolg door onder meer verspreiding van video-opnames via Open Webcast). Inmiddels zijn in de afgelopen twee jaar 12 bijeenkomsten gestreamd met in totaal 2.633 live meekijkers. De opnames zijn daarnaast nog eens door 3.683 mensen on demand bekeken. In 2014 vonden 7 Paradigma-lezingen plaats. Deze werden bezocht door 285 belangstellenden. Daarnaast volgden 1.388 mensen de presentaties online. Een overzicht van de Paradigma bijeenkomsten vindt u in bijlage 4.
Programmalijn 2: Wijzer! met taal & media Bibliotheek op School In 2013 zijn we van een aanbod voor scholen overgegaan naar de nieuwe programmalijn Wijzer! met taal & media. Daarmee willen we boeken en andere bibliotheekmaterialen zo dicht mogelijk naar het kind brengen, via de Bibliotheek op School. Kinderen kunnen op hun eigen school boeken lenen en mee naar huis nemen. Ook leerkrachten en andere professionals kunnen gebruikmaken van deze voorziening. Daarnaast krijgt elke school een vast aantal uren per week ondersteuning van een van onze mediacoaches. Deze zorgt ervoor dat leesbevordering en mediawijsheid (nog) meer aandacht krijgen en kan scholen en voorschoolse instellingen op maat ondersteunen. Het beheer van de bibliotheken is in handen van enthousiaste vrijwilligers.
18
Educatief programma In 2013 al zijn we in samenwerking met Prof. Dr. Frank Huysmans gestart met de ontwikkeling van een doorgaande leerlijn informatievaardigheden voor de bovenbouw van de basisschool. Voor de andere groepen van de basisschool zijn projecten beschikbaar die per groep in moeilijkheidsgraad oplopen. Dit geldt eveneens voor de doorgaande leeslijn, waarin de meest succesvolle projecten van de afgelopen jaren zijn opgenomen. Beide programmalijnen zijn afgelopen jaar met de samenwerkende scholen en voorschoolse instellingen geëvalueerd en aangepast. VoorleesExpress In 2014 is de VoorleesExpress weer een stukje gegroeid. De enthousiaste vrijwilligers van de VoorleesExpress hebben afgelopen jaar in 136 gezinnen voorgelezen. Door voorlezen tot een vast ritueel te maken, wordt de taalontwikkeling van kinderen met een taalachterstand enorm gestimuleerd. Vanwege deze maatschappelijke betekenis en de geboekte successen is de VoorleesExpress haar projectmatige karakter voorbij en heeft zij een vaste plaats in onze begroting gekregen. Afgelopen jaar zijn ook de eerste stappen gezet om de samenwerking met het programma Wijzer! met taal & media te intensiveren. Onze mediacoaches hebben zich ingespannen om de VoorleesExpress op verschillende scholen en spilcentra onder de aandacht te brengen. Met succes, zo blijkt uit het aantal aanmeldingen van kinderen. Het is van wezenlijk belang dat ouders zelf ook een rol spelen bij de leesontwikkeling van hun kind. Een manier om dit te bereiken is hen te stimuleren om samen met hun kind boekjes te lenen bij de Bibliotheek op School. Dat is de beste garantie dat kinderen blijven lezen, ook als de voorlezer gestopt is in het gezin. Op basisschool de Kameleon in de Bennekel startte onze mediacoach afgelopen jaar om ouders wegwijs te maken in de Bibliotheek op School. De komende jaren gaan we hier ook op andere scholen mee door. Daarnaast faciliteerden we samen met de gemeente de opleiding van de ‘moedergroep’. Moeders wiens kind wordt voorgelezen door de VoorleesExpress, kunnen bij ons in de Witte Dame les volgen in de Nederlandse taal. Lees je met me mee? Sommige kinderen met een taalachterstand kunnen niet meedoen met de VoorleesExpress. Vanwege een moeilijke thuissituatie bijvoorbeeld. Of omdat hun ouders liever geen voorlezer aan huis willen ontvangen. Voor die kinderen is er het project Lees je met me mee? Het project startte in 2013 op basisschool de Driesprong, waarbij vrijwilligers en leerlingen uit het voortgezet onderwijs wekelijks kwamen voorlezen aan een aantal kinderen uit groep 3. Dit initiatief werd in 2014 voortgezet en ook gestart op drie andere scholen: basisschool Louis Buelens, basisschool Karel de Grote en basisschool de Wilderen in Waalre. Met 14 vrijwilligers werden zo in totaal 20 kinderen bereikt. Het project breidde zich afgelopen jaar niet alleen uit, we hebben ook gewerkt aan een betere evaluatieprocedure en een betere afstemming tussen de leerkrachten van school en de vrijwilligers van Lees je met me mee? Resultaten waren dat de kinderen zich veiliger gingen voelen, zich beter konden concentreren, hun leesniveau beter werd en dat ze vooral ook meer plezier zijn gaan beleven aan het lezen. Andere activiteiten voor kinderen Aansluitend bij nationale leesbevorderende campagnes, organiseerde de Bibliotheek Eindhoven in 2014 diverse activiteiten voor kinderen. Een compleet overzicht hiervan is te vinden in bijlage 4: Activiteiten.
jaarverslag 2014
19
3
20
De Bibliotheek in bedrijf
Vastgoed Nieuwe eigenaar Witte Dame Dat de Witte Dame is gered van de sloophamer is mede te danken aan de Design Academy en de Bibliotheek Eindhoven. Na een ingrijpende transformatie werd het monumentale pand in mei 1998 door toenmalig minister van OCW, Jo Ritzen, heropend. In 2006 verkochten Van Straten en Heijmans hun aandelen en werden de Design Academy en de Bibliotheek Eindhoven de enige aandeelhouders van De Witte Dame Monumenten bv. Toen Philips Design, de Krabbedans en StudioM10 uit de Witte Dame vertrokken, nam de leegstand fors toe. De druk om nieuwe huurders te vinden en het beheer en onderhoud adequaat te regelen, werd daarmee steeds groter. Een onwenselijke situatie voor zowel de Bibliotheek Eindhoven als voor de Design Academy, die zich uiteraard liever op hun kerntaken richtten. Behalve eigenaar was de Bibliotheek Eindhoven ook huurder. Door de sterk verminderde gemeentelijke subsidie moest niet alleen ingrijpend in de personeelsomvang worden gesneden, maar ook in het aantal te huren vierkante meters. Dat laatste bleek een lastige opgave. Het huurcontract liep tot 1 januari 2028 en zou een afkoopsom vergen van meer dan 4 miljoen euro. Daarom werden in nauwe samenwerking met gemeente Eindhoven enkele scenario’s uitgewerkt en gesprekken gestart met een potentiële koper. Dit leidde in het voorjaar van 2014 tot de definitieve verkoop van het pand aan Profinn. Met de verkoop kwam een einde aan een periode van 17 jaar waarin we samen met de Design Academy eigenaar waren van het markante pand aan de Emmasingel, hartje stad. We huren nu via een gunstig contract aanzienlijk minder vierkante meters en het beheer en onderhoud zijn uitbesteed aan de nieuwe eigenaar. Daarmee zijn het risico en de huisvestingskosten voor de Bibliotheek Eindhoven fors verminderd en kunnen we onze aandacht volledig richten op onze kerntaken. Praktisch betekende dit wel dat we van 7.000 vierkante meter terug gingen naar 3.600 vierkante meter en dat we de tweede etage inleverden. Hier is nu de Fontys Hogeschool gehuisvest (HRM en Toegepaste Psychologie). Contracten onderhuurders opgezegd Omdat we niet langer eigenaar zijn van de Witte Dame, zijn we ook gestopt met de structurele verhuur van ruimte aan ECLG (Expertise Centrum Leren en Gedrag), Nieuwerwets.tv, het Philips Museum en de Volksuniversiteit. De contracten met deze partijen zijn in 2014 formeel opgezegd. Wel hebben we fors geïnvesteerd in onze theaterzaal, die regelmatig wordt verhuurd voor lezingen, workshops en andere evenementen. Zelf bieden we in de Theaterzaal vooral een podium aan het project de KennisMakers, waarbij iedereen welkom is om zijn of haar kennis over bepaalde onderwerpen te delen met anderen.
jaarverslag 2014
21
Financieel beleid en resultaat Normaal exploitatie-resultaat Bibliotheek
278.760
Vrijval voorziening groot onderhoud
380.797
Totaal Bibliotheek
659.557
Mutatie bestemmingsreserve 100 jarig jubileum Bibliotheek Eindhoven
75.000-
Mutatie bestemmingsreserve digitale infrastructuur e-books
105.000-
Totaal mutatie bestemmingsreserve
180.000-
Resultaat na mutatie bestemmingsreserve
479.557
Toelichting op het verkort resultaatoverzicht Het resultaat 2014 van de bibliotheek laat een positief resultaat zien van € 479.557. Dit resultaat bestaat uit een positief normaal exploitatie-resultaat van € 278.760 en een vrijval van de voorziening grootonderhoud van € 380.797, dit als gevolg van het sluiten van de vestigingen en het sluiten van de 2e verdieping van de centrale bibliotheek en een mutatie ten gunste van de bestemmingsreserves van € 180.000. Het positieve exploitatieresultaat is mede ontstaan als gevolg van de geleidelijke uitrol van de school-/spilbibliotheken in het kalenderjaar 2014, waardoor de jaarkosten hiervan maar gedeeltelijk op de exploitatie 2014 drukten. Dit effect heeft een eenmalig karakter. Op grond hiervan is met Gemeente Eindhoven overeengekomen dat de uitname 2015 uit het gemeentefonds ten behoeve van de landelijke digitale structuur e-books, eenmalig door Bibliotheek Eindhoven gedragen zal worden, middels een korting op de subsidie 2015. Ten laste van het resultaat 2014 is een bestemmingsreserve gevormd om deze eenmalige korting in 2015 te kunnen opvangen. Daarnaast is een bestemmingsreserve gevormd van € 75.000 met het oog op het 100-jarig jubileum van de bibliotheek in 2016. Door de negatieve resultaten van de jaren 2012 en 2013 was het stichtingsvermogen gedaald tot € 72.100. Ter aanvulling van het stichtingsvermogen is het resterende deel van het resultaat toegevoegd aan de algemene reserves. Europese aanbesteding levering boeken Op 5 december werd bekend wie de tender had gewonnen voor de levering van boeken aan de Bibliotheek Eindhoven: de Lisette Werter Groep. Tot en met 2017 levert de groep boeken met een totale waarde van meer dan een miljoen euro. Wij zijn de eerste openbare bibliotheek in Nederland die op deze wijze boeken gaat inkopen. Via deze Europese aanbesteding als alternatief voor de gebruikelijke inkoop bij meerdere, vaak lokale leveranciers, willen we de transparantie van het inkoopproces vergroten, de kwaliteit van de dienstverlening verbeteren en kosten reduceren. Omwille van transparantie en onafhankelijkheid was de aanbesteding ondergebracht bij het gespecialiseerde bureau Realign. De Lisette Werter Groep, een grote landelijk opererende leverancier van onder meer schoolboeken, kwam uiteindelijk overtuigend als winnaar naar voren.
22
Personeel en Organisatie Personeelsbezetting Op 31 dec 2014 was de personeelsbezetting 40,16 full time eenheden (fte). Voor de bibliotheek bestaat een fte uit 36 uur per week. Het aantal fte is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2013, toen het aantal op 31 december 39,28 bedroeg. Er waren op 31 december 2014 58 medewerkers werkzaam bij de bibliotheek; een stijging van 4 medewerkers ten opzichte van 2013. Deze stijging is te verklaren door de groei van het aantal mediacoaches binnen het team Wijzer!. Verder waren maar liefst 225 vrijwilligers werkzaam bij de Bibliotheek Eindhoven. Het aantal stages en leer-werkplekken bedroeg 20. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim lag in 2014 vrij hoog: 8,10% tegen 5,31% in 2013. Dat kwam vooral door 12 langdurig zieken. Het lang verzuim bedroeg 7,21% en het kort verzuim 0,89%. Inmiddels is het aantal langdurig zieken van 12 gedaald naar 4. In totaal waren er 47 ziekmeldingen. Organisatie De organisatiestructuur is vereenvoudigd door een hiërarchische laag te schrappen. De functies van coördinatoren Publieksdienst en Servicedesk zijn vervallen en met het vervallen van de manager Bedrijfsvoering worden de leidinggevende coördinatoren HRM, P&C, ICT en de afdeling BD rechtstreeks aangestuurd door de directeurbestuurder. Kernwaarden In 2014 hebben we in een bottom-up proces met de hele organisatie onze kernwaarden en daarbij behorende gedragscriteria vastgesteld. Deze kernwaarden komen de aankomende jaren als een rode draad terug in de identiteit van de Bibliotheek Eindhoven, opleidingen, werkoverleggen, bijeenkomsten en gesprekken met medewerkers. Het is belangrijk dat we denken, handelen en communiceren op een wijze die bij de toekomst van de bibliotheek past. Waarin we ons allemaal herkennen en die we allemaal ook onderschrijven. We kiezen ervoor om te werken vanuit de volgende vijf kernwaarden. 1. Ontplooiing Ieder van ons is zich bewust van zijn talenten en bereid om die talenten te ontwikkelen en in te zetten. In het belang van zichzelf én van de organisatie. 2. Ondernemerschap We zijn gefocust op nieuwe kansen en willen die graag benutten. Daarmee willen we toegevoegde waarde creëren voor onze leden en bezoekers, producten, diensten en organisatie. 3. Samenwerking We maken verbindingen met collega’s en met bestaande en nieuwe personen en partijen buiten onze organisatie. Door samen te werken proberen we onze gemeenschappelijke doelen te bereiken. 4. Reflectie We denken na over en laten ons aanspreken op onze eigen kwaliteiten en ontwikkelpunten. We erkennen en benutten deze en zetten in op persoonlijke en professionele groei. 5. Gastvrijheid Ieder van ons is ambassadeur van de Bibliotheek Eindhoven. We bieden onze leden, bezoekers en collega’s oprechte aandacht, veiligheid en comfort en leveren een positieve bijdrage aan een welkome (werk)sfeer.
jaarverslag 2014
23
Talentenscan Afgelopen jaar hebben alle medewerkers meegedaan aan een talentenscan. Op deze manier wil onze organisatie haar medewerkers een instrument geven waarmee ze zich kunnen ontplooien en ontwikkelen. Daar stellen we ook tijd en geld voor beschikbaar. De scan brengt de talenten van medewerkers scherp in beeld. Het opleidingsplan houdt hiermee ook rekening en zorgt ervoor dat iedereen zijn of haar talenten kan aanboren of versterken. Zo kan elke medewerker op de juiste plek binnen de organisatie optimaal functioneren en groeien. Geïnspireerd door ons Identiteitsbewijs, onze kernwaarden en ieders persoonlijke ambities. Interne communicatie Uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek in 2013 kwam interne communicatie als belangrijk verbeterpunt naar voren. We hebben daar serieus werk van gemaakt. In 2014 verscheen twee- tot driewekelijks een digitale interne nieuwsbrief met meer en meer bijdragen van collega’s. De OR-berichten werden eveneens geïntegreerd in deze nieuwsbrief. Ook de personeelsbijeenkomsten kregen een meer interactief karakter. Collega’s pitchten daarbij in drie-minuten-presentaties verschillende onderwerpen. ICT De overgang naar de Cloud, eind 2013, maakte in het eerste half jaar de nodige aanpassingen in de ICT-infrastructuur nodig. Om de ICT-verbeteringen in kaart te brengen is een opdracht verstrekt aan Realign. Dit verbeterproject is in 2014 in gang gezet en loopt continu door. Ook zijn de bibliotheekwebsite en de schoolcatalogi landelijk aangesloten en zijn we gestart met het aansluiten op de landelijke catalogus.
Vrijwilligers en stagiaires Werkervaringsplekken ‘Het faciliteren van de persoonlijke ontwikkeling van burgers’ is een missie die we ook vormgeven in ons personeelsbeleid. We bieden in ruime mate werkervaringsplekken aan. Zo draagt het Bibliotheekcafé bij aan de maatschappelijke functie van de bibliotheek door aan te sluiten op de behoeften van VMBO scholen met zorgleerlingen. Het Bibliotheekcafé is gekwalificeerd door Kenwerk en toegerust om leerlingen en stagiaires met welk leerdoel dan ook werkervaring op te laten doen. Dit werk draagt bij aan de voorbereiding op de arbeidsmarkt. Het Bibliotheekcafé is erkend als excellent stagebedrijf door School 23. In 2014 hebben we zes studenten/scholieren begeleid in het Bibliotheekcafé. Daarnaast hebben we 14 personen een leer- werkplek elders in de organisatie geboden. Ontwikkeling vrijwilligers Wij vinden het belangrijk dat veel mensen in Eindhoven de kans krijgen om vrijwilligerswerk te doen binnen onze organisatie. Door heel de organisatie heen, van VoorleesExpress tot publieksdiensten, werken we veel met vrijwilligers. In 2014 waren dat er 225. Maar niet alleen het aantal vinden we van belang. Als werkervaring opdoen een van de doelstellingen is, willen we ook stimuleren en faciliteren dat men zich verder ontwikkelt buiten de bibliotheek, als men bij ons is uitgeleerd. Om dit alles te sturen en te stimuleren is in augustus 2014 een Coördinator Vrijwilligers Bibliotheek Eindhoven aangesteld, die het – eveneens in 2014 vastgestelde - vrijwilligersbeleid verder uitrolt binnen onze bibliotheek. Vrijwilligers zijn werkzaam in diverse trajecten, waarbij we samenwerken met verschillende partijen. Met het werkleerbedrijf Eindhoven bijvoorbeeld voor het werktraject vrijwilligers: vrijwilligers die werken vanuit een leer-werk traject. Met Jongcoachen.nl, Zorgbureau Brabant en Rode Kruis Humanitas voor plus vrijwilligers: vrijwilligers met speciale begeleiding i.v.m. een arbeidshandicap of taalbeperking. En Vrijwilligerspunt Eindhoven voor allround vrijwilligers: algemeen inzetbare vrijwilligers die zich in hun vrije tijd voor de maatschappij willen inzetten. We hebben onze vrijwilligers cursussen klantgerichtheid en weerbaarheidstraining aangeboden en hen betrokken bij de ontwikkeling van ons Identiteitsbewijs. Ook de kernwaarden zijn met hen doorgenomen. We streven ernaar om vrijwilligers door te laten stromen naar ofwel betaald werk ofwel een andere plek binnen de bibliotheek. Zo willen we hen in staat stellen zoveel mogelijk werkervaring op te doen en hun persoonlijke leerdoelen te behalen.
24
Bestuurlijk Directie Op 1 januari 2015 werd Albert Kivits aangesteld als directeur-bestuurder van onze organisatie. Hij vervulde deze functie al vanaf 1 oktober 2013 op interim basis. Albert (1968) studeerde bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit en heeft de afgelopen 20 jaar ruime ervaring opgebouwd bij gemeentelijke, regionale en provinciale overheden. Management Team Het MT van de Bibliotheek Eindhoven bestaat uit drie personen: de directeur-bestuurder, de manager Wijzer! en de manager Bieb040. De functie manager Bedrijfsvoering is in 2014 vervallen. De werkzaamheden zijn op een andere wijze georganiseerd door de verantwoordelijkheden te leggen bij de coördinatoren HRM, ICT en P&C. De besluiten die het bestuur in 2014 heeft genomen, vindt u in bijlage 5. Raad van Toezicht Na een aantal voor de organisatie pittige jaren is de Bibliotheek er in geslaagd om 2014 te starten met een voltallige en gedeeltelijke, vernieuwde Raad van Toezicht. Daarmee ontstond weer ruimte om met elkaar te spreken over de toekomst en over de eigen ontwikkeling. De Raad van Toezicht vervult de rol van werkgever, is tevens klankbord voor de bestuurder en geeft als toezichthouder op de algemene gang van zaken al dan niet goedkeuring aan bestuursbesluiten. De directeur-bestuurder heeft een actieve informatieplicht, zodat de Raad van Toezicht haar (maatschappelijke) taak zo goed mogelijk kan vervullen. Belangrijke onderwerpen die in 2014 op de agenda stonden, waren de verkoop van de Witte Dame, de (financiële) afspraken met de gemeente Eindhoven, het op orde krijgen van de bedrijfsvoering in de breedste zin van het woord, het beschikbaar stellen van middelen voor innovatie, de ontwikkeling van de Raad van Toezicht en haar leden, het leggen van het fundament voor de Governance Code Cultuur en een kompas voor de toekomst: het identiteitsbewijs van de Bibliotheek Eindhoven. Zie voor een volledig overzicht bijlage 5. Na de benoeming van drie nieuwe leden per 1 januari 2014, bleef de samenstelling van de RvT in 2014 ongewijzigd. • De heer Drs. P.J.J. Hendrikse (Pieter), voorzitter (remuneratiecommissie) • De heer Ir. N. Bomer (Ike), lid (auditcommissie) • Mevrouw Drs. G.M. Boon (Geertje), lid (commissie kwaliteit en innovatie) • De heer Drs. R. Adams (Rob), lid (remuneratiecommissie) • De heer Drs. M. Dubach (Marc), lid (commissie kwaliteit en innovatie) • Mevrouw Drs. E. Mujovi´c (Edita), lid (auditcommissie) BDO Audit en Assurance BV voerde in opdracht van de Raad van Toezicht de opdracht tot controle van de jaarrekening 2014 uit.
Statutaire gegevens De Stichting Openbare Bibliotheek Eindhoven is gevestigd te Eindhoven. De statuten en het Directiereglement zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel. De statuten zijn in 2014 niet gewijzigd.
jaarverslag 2014
25
Ondernemingsraad In 2014 bestond de ondernemingsraad uit: • Karin Sengers (business development; website)
voorzitter
• Yvonne Brugman (medewerker frontoffice)
sociaal en secretaris
• Arjan Buchholz (Wijzer! mediacoach)
algemene zaken
• Anke Ansems (Wijzer! mediacoach)
algemene zaken
• Hedwig Mollet (medewerker frontoffice)
financieel
Afgelopen jaar was een welkom keerpunt voor de Bibliotheek Eindhoven. Na roerige jaren van bezuinigingen en daaruit voortvloeiende reorganisaties en ontslagen kunnen we weer vooruit kijken. De financiële problemen zijn afgewend en we kunnen de ingezette koers weer vervolgen. Het was een jaar waarin de Ondernemingsraad een constructieve samenwerking opbouwde met Albert Kivits als interim directeur-bestuurder. Een jaar ook waarin bleek dat de medewerkers weer een belangrijke rol spelen en de positieve spil vormen van de Bibliotheek Eindhoven. Dat blijkt ook wel uit de verschillende trainingen die in het afgelopen jaar plaatsvonden. De Ondernemingsraad juicht dit toe en ziet de toekomst positief tegemoet. Eén van de belangrijkste aandachtspunten in het voorbije jaar was het organisatieplan. Het liet vrij lang op zich wachten, doordat het verschillende keren is aangescherpt en alle overbodige informatie eruit werd gehaald. Na een paar kleine aanpassingen die de Ondernemingsraad nog ter verduidelijking liet toevoegen, ligt er nu een goed en helder organisatieplan: de Notitie (personele) organisatie Bibliotheek Eindhoven tot 2017. Het is een vervolg op het Organisatieplan juli 2013. In de nieuwe Notitie komt duidelijk naar voren dat we de nieuwe Bibliotheek Eindhoven met ons allen moeten maken en dat van iedereen in de organisatie een positieve bijdrage wordt verwacht.
Medewerkerstevredenheidsonderzoek Ook in 2014 vond weer een medewerkerstevredenheidsonderzoek plaats. Het onderzoek werd in het najaar gedaan en de precieze resultaten zijn in het voorjaar van 2015 bekend gemaakt. Duidelijk is dat we een stijgende lijn te pakken hebben. We werken weer met meer plezier bij de Bibliotheek Eindhoven.
26
jaarverslag 2014
27
4
28
Vooruitblik
Onze ambities voor de komende jaren We hebben voor de komende jaren een viertal ambities geformuleerd. Drager van het beleid dat deze ambities dient te verwezenlijken, is het Identiteitsbewijs dat we in 2014 gezamenlijk hebben geformuleerd (zie hoofdstuk 2, pagina’s 11 t/m 13). Met dit als basis gaan we het ‘Gesprek met de stad’ aan en zoeken we bondgenoten en strategische partners voor onze missie. Het is het kompas waarop we varen en dat ons onder alle omstandigheden op koers houdt: eraan bijdragen dat iedereen de kans krijgt om zijn of haar talenten te ontwikkelen en mee te doen in de maatschappij. Ambitie 1: De maatschappelijke betekenis van de bibliotheek versterken We willen de komende jaren de maatschappelijke betekenis van de Bibliotheek Eindhoven versterken. Daarvoor zullen we: • onze bijdragen aan de stad benoemen (economie, innovatie en participatie) • onze kerntaken, doelgroepen en ambities benoemen en uitdragen • het contact met onze leden/bezoekers/gebruikers versterken Ambitie 2: De financiële basis van de bibliotheek verbreden De komende jaren investeren we in een bredere financiële basis voor onze bibliotheek. Dat doen we door: • onze inkomsten te diversifiëren • nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen • kosten te besparen Ambitie 3: De medewerkers en de bibliotheekorganisatie ontwikkelen Om onze nieuwe rol adequaat te kunnen vervullen, is het nodig dat we verder investeren in ontwikkeling van onze mensen en onze organisatie. Speerpunten voor de komende periode zijn: • kennis en expertise over onze kerntaken en doelgroepen in kaart brengen en indien nodig verwerven • onze klantgerichte, ondernemende en flexibele werkhouding verder ontwikkelen • werken aan een nog meer open, gastvrije en oplossingsgerichte cultuur Ambitie 4: ‘Good governance’ of goed bestuur versterken We willen in alles wat we doen integer en transparant zijn. Zaken die in dit kader op de agenda staan, zijn: • het organiseren van een systematisch inbreng van de gemeente Eindhoven, de gemeenschap Eindhoven, stakeholders/partners en leden/bezoekers • maximale transparantie en duidelijkheid nastreven over de rollen en intensiteit van betrokkenheid van RvT, directeur-bestuurder, MT en OR en hun onderlinge verhoudingen • transparant verantwoording afleggen aan de gemeente Eindhoven, de Eindhovense gemeenschap, stakeholders/ partners en leden/bezoekers.
Innovaties en middelen Een eigentijdse bibliotheek kan alleen eigentijds blijven door fors in te zetten op innovatie. Door innovatie en vooruitstrevendheid als vanzelfsprekend te zien, altijd onderweg naar de toekomst. Door niet alleen te verbeteren wat er al is, maar ook daadwerkelijk te veranderen. Ook de organisatie en soms ingrijpend. Hiertoe is een fors budget vrijgemaakt. Daarnaast spannen we ons in om externe financieringsbronnen aan te boren. Speerpunten zijn de aanpak van laaggeletterdheid en digibetisme, de inzet op technologie en een steviger verankering en positionering in de stad. Dit laatste door met anderen het beoogde netwerk/community in de stad vorm te geven. De begroting voor 2015 geeft weer waar we het komend jaar mee aan de slag gaan. Zodat in 2016 – wanneer we ons 100jarig bestaan vieren – een daadwerkelijk ándere bibliotheek is vormgegeven. Met andere middelen en een andere manier van opereren. Maar met een doel dat de tand des tijds heeft doorstaan: ontwikkeling voor iedereen bereikbaar maken. jaarverslag 2014
29
Bijlagen
30
Bijlage 1
Doelstellingen en realisatie Abonnees betaald Eindhoven Target (*)
Eindhoven Behaald
Waalre Behaald
2013
20.275
18.942
427
2014
14.000
13.663
668
Eindhoven Target (*)
Eindhoven Behaald
Waalre Behaald
2013
25.000
33.482 (1)
1.841
2014
29.000
22.448
1.838
Eindhoven Target (*)
Eindhoven Behaald
Waalre Behaald
2013
1.200.000
1.129.965
49.278
2014
640.000
956.436
57.993
Eindhoven Target (*)
Eindhoven Behaald
Waalre Behaald
Abonnees gratis
Uitleningen en verlengingen
Bezoekers
2013
510.000
571.671 ** n.v.t.
2014
330.000
361.442
n.v.t.
Bezoekers in Waalre en op de bibliotheekpunten worden niet geteld. Online bezoekers: pageviews Target (*)
Behaald
2013
1.350.000
2.046.357
2014
1.775.000
2.108.238
Target (*)
Behaald
2013
440.400
288.893
2014
150.000
328.264
Online bezoekers: Unieke bezoekers
(*) zoals afgesproken met gemeente (**) inclusief vijf wijkvestigingen (1) Noot: het resultaat 2013 geeft een vertekend beeld doordat er i.v.m. het uitlenen op school tijdelijk circa 12.000 dubbele passen in het systeem stonden jaarverslag 2014
31
Bijlage 2
Kengetallen Eindhoven Realisatie 2014 Kengetal Bibliotheek in de Witte Dame
1
Bibliotheekpunt (Ergon)
1
Openingsuren Bibliotheek in de Witte Dame p/w Openingsuren Bibliotheek in de Witte Dame op zondag p/w
54 4
Leden: jeugd tot 18 jaar
22.448
Betalende leden: volwassenen <65
10.704
Betalende leden > 65 Totaal leden
2.959 36.111
Bezoekers Bibliotheek in de Witte Dame
361.442
Uitleningen incl. verlengingen jeugd
497.866
Uitleningen incl. verleningen volwassenen
457.535
Verlengingen
275.497
Aantal thuisbezorgingen
3.146
Aantal aanvragen eigen leners uit collectie andere bibliotheken
6.285
Aantal opvragingen door andere bibliotheken uit collectie Bibliotheek Eindhoven Aantal werkplekken Aantal internetwerkplekken Aantal unieke bezoekers website Aantal pageviews
32
2.397 157 38 235.773 2.108.238
Aantal gebruikers Bieb-app
1.364
Facebook likes
1.732
Volgers Twitter bibliotheek
1.846
Volgers Twitter cafe
218
Volgers Linkedin
354
Volgers Pinterest
470
Aantal Voorleesactiviteiten
46
Aantal overige evenementen
61
VoorleesExpress aantal deelnemende gezinnen
136
VoorleesExpress aantal bereikte kinderen
172
Vrijwilligers VoorleesExpress incl coördinatoren
125
Vrijwilligers Pub
85
Vrijwilligers overig
15
Waalre Realisatie 2014 Kengetal Vestiging wijken Openingsuren wijkvestigingen p/w Leden: jeugd tot 18 jaar Leden: volwassenen Totaal leden
1 245 1.838 668 2.506
Uitleningen incl. verlengingen jeugd
37.858
Uitleningen incl. verleningen volwassenen
20.135
Verlengingen
13.024
jaarverslag 2014
33
Bijlage 3
Tarieven 2014 Abonnementen 2014 Nieuwe leden betalen 1 jaar vooruit. Na dat jaar is opzeggen per maand mogelijk.
S
Abonnementen (18+)
Per maand
Per jaar
Eén boekmateriaal per 3 weken. Leentermijn 3 weken
€ 1,00
€ 12,00 max. 10 boeken
M
Maximaal 6 boekmaterialen per maand, onbeperkt lenen
€ 2,70
van dvd’s tegen leentarief. L
Onbeperkt lenen van boekmaterialen; onbeperkt lenen van
€ 35,65 max. 40 boeken
€ 3,20
€ 42,25
€ 4,05
€ 53,45
Studentenabonnement (t/m 30 jaar)
Per maand
Per jaar
Onbeperkt lenen van boekmaterialen; onbeperkt lenen van
€ 1,35
€ 4,05
Abonnementen 65+
Per maand
Per jaar
Maximaal 6 boekmaterialen per maand, onbeperkt lenen
€ 2,15
€ 28,40
dvd’s tegen leentarief. Maximaal 15 boekmaterialen tegelijkertijd. Leentermijn 3 weken. XL
Onbeperkt lenen van boekmaterialen; onbeperkt lenen van dvd’s tegen leentarief. Maximaal 30 boekmaterialen tegelijkertijd. Leentermijn 6 weken. Gratis reserveren van materialen van de collectie van Bibliotheek Eindhoven.
L
dvd’s tegen leentarief. Maximaal 15 boekmaterialen tegelijkertijd. Leentermijn 3 weken.
M
van dvd’s tegen leentarief.
max. 40 boeken
Leentermijn 3 weken. L
Onbeperkt lenen van boekmaterialen; onbeperkt lenen van
€ 2,65
€ 35,00
€ 3,45
€ 45,55
Vakantieabonnement (vanaf 18+)
Per maand
Per jaar
Maximaal 15 boekmaterialen per maand; onbeperkt lenen
€ 10,00
n.v.t.
dvd’s tegen leentarief. Maximaal 15 boekmaterialen tegelijkertijd. Leentermijn 3 weken. XL
Onbeperkt lenen van boekmaterialen; onbeperkt lenen van dvd’s tegen leentarief. Maximaal 30 boekmaterialen tegelijkertijd. Leentermijn 6 weken. Gratis reserveren van materialen van de collectie van de Bibliotheek Eindhoven.
van dvd’s tegen leentarief. Leentermijn 1 maand. Verlengen van het abonnement is mogelijk
34
M
Brabantleden (*) abonnementen
Per maand
Per jaar
Onbeperkt lenen van boekmaterialen per maand, onbeperkt
n.v.t.
€ 9,00
lenen van dvd’s tegen leentarief. Leentermijn 3 weken. L
Onbeperkt lenen van boekmaterialen; onbeperkt lenen van
max. 40 boeken n.v.t.
€ 13,00
dvd’s tegen leentarief. Maximaal 15 boekmaterialen tegelijkertijd. Leentermijn 3 weken. *) Leden van andere Brabantse bibliotheken kunnen tegen gereduceerd tarief lid ook worden bij de Bibliotheek Eindhoven. Jeugdabonnementen 0-18 jaar
Per maand
Per jaar
0-
Onbeperkt lenen van materialen. Maximaal 10 materialen
Gratis
n.v.t.
14
tegelijkertijd.
14-
Onbeperkt lenen van boekmaterialen; onbeperkt lenen van
Gratis
n.v.t.
18
dvd’s tegen leentarief. Maximaal 15 boekmaterialen tegelijkertijd. Leentermijn 3 weken.
Materiaal
Leentermijn
Jeugd Boek/speelleermaterialen
3 weken
Tijdschriften
3 weken
Informatieve dvd/cd-rom
3 weken
Cd
3 weken
Dvd-speelfilm
3 weken
Luisterboek
3 weken
Materiaal
Leentermijn
Leengeld per eenheid per
Vervolgtarief
termijn Volwassenen Boek
3 weken
gratis
Vervolgtarief per dag
Tijdschriften
3 weken
gratis
€ 0,10
Bladmuziek
6 weken
gratis
€ 0,10
Luisterboeken/Daisy-rom
3 weken
gratis
€ 0,10
Informatieve dvd/cd-rom
3 weken
€ 2,00
€ 0,10
Dvd-speelfilm
3 weken
€ 2,00
€ 0,10
Talencursus
6 weken
€ 3,50
€ 0,50
3 voor de prijs van 2
€ 0,50
Alle dvd's( waarvoor leengeld wordt betaald) Daisy-speler
3 weken
gratis
€ 0,10
e-Reader
3 weken
gratis
€ 0,10
jaarverslag 2014
35
Service
Tarief
Reserveren per titel via Mijn Bibliotheek, via de bieb-app op de smartphone, telefonisch of
€ 0,50
via een bibliotheekmedewerker. Verlengen via Mijn Bibliotheek, via de bieb-app op de smartphone of bij een medewerker
gratis
in de bibliotheek (max. 3x verlengen)
36
Telefonisch verlengen (max. 3x verlengen)
€ 1,00
Boeken en tijdschriften lenen buiten Eindhoven per titel
€ 2,50
Lenen cd's/dvd's buiten Eindhoven per disc (vervolgtarief na leentermijn per dag € 0,50)
€ 3,00
Internet- en werkplekken niet-leden per uur (leden gratis)
€ 4,00
Duplicaatpas
€ 3,00
Duplicaatpas tot 14 jaar
€ 1,50
Extra pas (partner op hetzelfde abonnement; op hetzelfde adres)
€ 5,00
Stadspas (alléén gekoppeld aan het eigen bibliotheekabonnement te gebruiken)
gratis
A4 kopie/print
zwart-wit € 0,10
A4 kopie/print
kleur € 0,50
USB-stick 4GB
€ 11,00
WiFi in vestiging Centrum
gratis
Boek-aan-huis-service
€ 1,00
Bijlage 4
Activiteiten (Voor)lezen Afgelopen jaar lazen vrijwilligers elke woensdagmiddag weer interactief voor aan een nog altijd groeiende groep kleuters en peuters. De kleintjes slaan na het voorlezen aan het knutselen, met een ‘opdracht’ die aansluit bij het voorgelezen boek of verhaal. Opvallend is dat we op deze woensdagmiddagen altijd veel jonge internationals mogen verwelkomen. Er werd ook gelezen in groepsverband. Bijvoorbeeld binnen de leeskringen van Gaby Wertenbroek. Ook Stichting Senia maakte van het bibliotheek-podium gebruik om deelnemers te werven voor haar leesgroepen en filosofiegroep. KennisMakers Via de KennisMakers stimuleren en ondersteunen we mensen om hun kennis met anderen te delen. Op een laagdrempelige manier maken we uiteenlopende kennis toegankelijk voor geïnteresseerden en bieden we kennisdelers een podium en een publiek. Zo organiseerde econometrist Sjir Hoeijmakers op 10 oktober een speciale informatie- en discussieavond over het actuele idee om iedere Nederlander van een onvoorwaardelijk (arbeidsonafhankelijk) minimuminkomen te voorzien. Op 9 november gaf voedings-en gezondheidsspecialiste Ay Lin Kho een lezing over voeding en gezondheid, naar aanleiding van haar boek ‘Gezond & Blij zonder diëten’. Kho motiveert mensen permanente gewichtsverandering te bereiken door simpele psychologische feiten over hun eetgedrag te gebruiken in hun dagelijkse leefstijl. Op 16 november verzorgde ervaringsdeskundige Peter Jansen de lezing Timemanagement voor autisten. Met interessante theoretische inzichten, maar vooral ook veel praktische tips voor lotgenoten om hun leven makkelijker en overzichtelijker te maken. Een andere interessante lezing organiseerden we op 21 november samen met de Volksuniversiteit Eindhoven: Gelaatkunde. Gelaatkunde gaat ervan uit dat de persoonlijkheid van een mens aan diens gezicht is af te lezen. Volgens spreker Jules Faber een belangrijk instrument voor leidinggevenden om het potentieel van medewerkers te ontwikkelen. Verder werden in het laatste kwartaal van het jaar diverse workshops en lezingen gehouden over het maken van websites, netwerken, lobbyen, fotografie en het maken van een ‘kip van stof’. Allemaal door Eindhovenaren die hun kennis en kunde met anderen willen delen. Paradigma Paradigma is de kenniswerkplaats van de Bibliotheek Eindhoven. Zij focust zich rond de vakgebieden design, kunst en technologie. Via Paradigma bieden we activiteiten en een speciale boekencollectie rondom een maandelijks wisselend thema. Zo is er regelmatig een forumdiscussie of een lezing met interessante sprekers. In 2014 zag het programma er als volgt uit: Februari (Eindhoven) Food Talks, met vier sprekers over Food Design (Katja Gruijters), Agriculture (René Paré), Urban farming (Natalia Mylonaki) en ‘Gezonde’ voeding (Lizzy Turelinckx). Maart (Eindhoven) Quantified Self, over voor- en nadelen van het zelf meten van allerlei lichaamsfuncties. Met sprekers Maarten den Braber, Rinie van Est en huisarts Bart Timmers.
jaarverslag 2014
37
Mei (Breda) Het Nieuwe Leren, met vier sprekers over de voor- en nadelen van Het Nieuwe Leren: kunnen jongeren het cognitief aan? (Prof. Jan Derksen), nieuwe vormen van leren (Vivian van Gaal, MU en Mitchell Jacobs, designer) en Gertjan Kleinpaste over de Steve Jobsschool in Breda. September (Eindhoven) Brain Talks, met drie sprekers: Dr. Sabine Hunnius (het babybrein), Dr. Rolf Pelleboer (Wat doet alcohol met het jonge brein?), Sandra van Dijk (Hoe beïnvloedt muziek ons brein?). September (Eindhoven) Women & Careers, een netwerkbijeenkomst met sprekers Monique Masius, Ineke Hurkmans (Jump) en Christine Markvoort (sales manager bij PSV). Oktober (Den Bosch) Food Talks 2 in Den Bosch, met sprekers Wouter de Heij, Enitia Karijodinomo (food design concepten), Chantal Engelen (food waste), Wouter de Heij (alternatieven voor food conservering) en Ralf Bodelier (hoe gezond is biologisch voedsel?). November (Eindhoven) Jongeren en Internet, met drie sprekers: Jan Willem Alphenaar (hoe gaan jongeren om met Internet?), Floris Brocaar van Humanitas (online gaming) en Marjolein van de Klundert van Humanitas (webcam en chatten). Landelijke leesbevorderende campagnes, evenementen en themaweken De week van 22 januari t/m 1 februari stond in het teken van de Nationale Voorleesdagen. Doel daarvan is het stimuleren van voorlezen aan kinderen die zelf nog niet kunnen lezen. In het kader van de Nationale Voorleesdagen hebben we alle scholen in Eindhoven en Waalre het Prentenboek van het jaar ‘Krrr...okodil!’ met een bijbehorende lesbrief toegestuurd. Daarnaast voerde poppentheater De kleine zon in ons theater de voorstelling ’Hallo Krokodil’ op voor kinderen van 2,5 jaar tot 7 jaar. Ook dit jaar ontvingen we zo’n 650 basisschoolleerlingen voor de lokale voorrondes van de Nationale Voorleeswedstrijd. De voorrondes vonden plaats van 17 t/m 20 februari en op 24 februari. Een volle week lang was ons jeugdtheater het toneel van deze spannende wedstrijd, met een zinderende finale op 26 februari. Zes brugklassers streden op 12 maart om de titel ‘beste voorlezer’, tijdens de Eindhovense finale van voorleeswedstrijd Read2me. Brugklassers van Pleincollege St. Joris, Vakcollege Eindhoven en het Montessoricollege werkten al vanaf november 2013 aan hun voorleeskwaliteiten. Tijdens de schoolfinales werd uitgemaakt wie zich de beste twee voorlezers van de school mochten noemen. Uiteindelijk mocht Ryshana Nivillac, leerling van het Montessoricollege, als winnaar door naar de Brabantse finale in Goirle. De Boekenweek, van 8 tot en met 16 maart, met als thema ‘reizen’, droeg als motto ‘Ondertussen ergens anders’. Tijdens deze week interviewde Carola Eijsenring van Indigowereld op vier dagen een expat in het Bibliotheekcafé. Het gesprek ging met name over het land van herkomst, lievelingsboeken en literaire vorming. De Boekenweek viel voor ons midden in een grote herinrichtingsoperatie. We hebben het evenement dan ook op bescheiden wijze gevierd, al bracht onze grote uitverkoop wel veel mensen op de been. Op 14 maart startten we met de verkoop van materialen die wegens plaatsgebrek van de hand gedaan moesten worden. Romans, non-fictie en dvd’s. Alleen dubbele exemplaren en materialen die meer dan een jaar niet waren uitgeleend, werden verkocht. Kinderboeken gingen niet in de verkoop. Ook een aantal boekenkasten en divers klein inventaris gingen van de hand. Speciaal voor de week van het Luisterboek (19 t/m 25 mei) is de LuisterBieb collectie vernieuwd. De collectie bevat nu circa 275 gevarieerde en recente titels, voor volwassenen, kinderen en jongeren.
38
De gehele maand juni was weer de Maand van het spannende boek. Ook bij deze landelijke campagne met als thema ‘Terreur in thrillers’ haakten we aan. De bibliotheek werd akelig spannend aangekleed en in de rode wereld wachtten verpakte boeken op zinderende blind date met lezers. Van 7 augustus tot 1 september konden bezoekers genieten van een stripboekententoonstelling op onze jeugdafdeling. In de zomermaanden boden we twee keer een podium aan de spannende workshops van Mad Science. Op 7 september luidde Eindhoven het culturele seizoen in met het programma Hallo Cultuur. Ook de bibliotheek organiseerde verschillende activiteiten voor jong en oud. Zo kon men de hand laten lezen, kennis maken met XLens dyslexiebrillen en lazen vrijwilligers van de VoorleesExpress spannende verhalen voor. Verder hoorde men hoe je met een eigen boek je business kunt promoten, werd er gescrabbeld en kon men op de foto met kinderboekenheld Geronimo Stilton. In een leeskring kon men luisteren naar prachtige verhalen uit Latijns Amerika, er werd informatie gegeven over de taalcursussen van de Volksuniversiteit en de allerkleinsten konden meedoen aan een leuke muziekactiviteit . Elk jaar rond 8 september (Wereldalfabetiseringsdag) organiseert de Stichting Lezen & Schrijven de Week van de Alfabetisering. Ook de Bibliotheek Eindhoven doet daar uiteraard aan mee. Dit keer nodigden we vertegenwoordigers van de gemeente, het bedrijfsleven, UWV en onderwijs uit voor een ‘Taallunch’ om van gedachten te wisselen over de rol van de bibliotheek bij de aanpak van laaggeletterdheid. Met zo’n 29.000 laaggeletterden en 43.000 digibeten in Eindhoven ligt daar een enorme uitdaging. Op zaterdag 13 september startte de landelijke e-bookcampagne, waarbij meer dan 1.000 nieuwe e-books aan de collectie van een kleine 7.000 titels werden toegevoegd. Van grote schrijvers als Anna Enquist, Maarten ’t Hart, Arthur Japin, Paolo Coelho, Ilja Leonard Pfeiffer, Joost Zwagerman, Arnon Grunberg, Hella S. Haasse, Thomas Lieske en Thomas Rosenboom is vrijwel het totale oeuvre beschikbaar gekomen. De Bibliotheek Eindhoven startte op 13 september met het Digitaal Café. Een plek waar bezoekers terecht kunnen met vragen over e-books, maar ook met vragen over pc’s en internet, tablets, e-readers. In het digitaal café kun je kennis delen en ervaringen uitwisselen. De ondersteuning die we daarbij bieden, is vooral gericht op basiskennis en met name op praktische onderdelen. Van 1 t/m 12 oktober vonden allerlei activiteiten voor kinderen plaats in het kader van de 60ste Kinderboekenweek. De tekenworkshop ‘Tover je toekomst’ bijvoorbeeld, waarbij kinderen samen met een kunstenaar ‘de toekomst’ tekenden, ook op tablet. Studenten en volwassenen konden deelnemen aan workshops in het kader van tekenfestival ‘The Big Draw’. Op zaterdag 11 oktober waren de bekende kinderboekenauteurs en dichters Hans en Monique Hagen aanwezig met een feestelijk programma met gedichten, liedjes en verhalen voor kinderen vanaf 4 jaar en voor vaders, moeders, opa’s en oma’s. Van 18 tot en met 26 oktober kwamen talloze bezoekers uit binnen- en buitenland weer naar Eindhoven voor de Dutch Design Week. In deze week stelden we onze ruimte ter beschikking aan MAD emergent art center voor presentaties en bijeenkomsten. Tijdens de Week van de Mediawijsheid (21 t/m 28 november) besteedden we volop aandacht aan omgang met media door kinderen en jongeren. Kinderen, ouders en leerkrachten maakten via workshops en lezingen kennis met eigentijdse digitale technieken en toepassingen. Zo proefden leerlingen uit groep 3 t/m 8 bij het project Codekinderen aan programmeren en konden ze hun digitale talenten ontdekken. In de Makersbuzz, een bus ingericht als fablab, maakten kinderen kennis met apparaten als een 3D-printer en een lasersnijder. De maand november staat traditioneel in het teken van de campagne Nederland Leest. Ieder lid van de bibliotheek kon ter gelegenheid van deze campagne gratis de klassieker Een vlucht regenwulpen van Maarten ’t Hart afhalen.
jaarverslag 2014
39
Overige activiteiten Twee keer stelden we afgelopen jaar ruimte beschikbaar voor een stembureau. Op 19 maart voor de gemeenteraadsverkiezingen en op 22 april voor de Europese verkiezingen. Op 7 mei maakten we kennis met de nieuwe leden van de Eindhovense gemeenteraad. In oktober ontvingen we het Steunpunt Uitkeringsgerechtigden als onze gast. Medewerkers van deze organisatie beantwoordden in de Witte Dame vragen van bezoekers van hun informatiestand. Verschillende keren in het jaar faciliteerden we bijeenkomsten rondom geheugenproblematiek.
40
Bijlage 5
Formele besluiten Bestuur en RvT Formele besluiten Bestuur
Formele besluiten Raad van Toezicht
Het Bestuur nam in 2014 formele besluiten over een groot aantal
De Raad van Toezicht nam in 2014 de volgende formele besluiten:
zaken.
• verhoging reserve digitalisering/automatisering naar € 240.000
• personele/arbeidsrechtelijke en formationele zaken
• vaststellen voorziening buitenruimte Witte Dame van € 75.000
• de afronding van de functiewaardering
• goedkeuring besluit bestuur om over te gaan tot ondertekening
• de communicatie binnen de teams • het beëindigen van de WBD • thuisbezorgen in geheel Eindhoven voor € 1,50 per boek • inleveren en afhalen van materialen bij burgerbiebs voor € 0,50 per boek • beëindiging van Europe Direct • voortzetting en tekening van 3-jarig contract Cliëntrix
van de koopovereenkomst Witte Dame • goedkeuring om uitvoering te geven aan deze verkoop met inbegrip van de tenuitvoerlegging van de verkoop en levering van de aandelen in De Witte Dame Monumenten bv • goedkeuring van de wijze waarop de structurele personeelslasten zullen worden gedekt • goedkeuring van de wijze waarop de structurele huisvestingskos-
• afschrijftermijnen
ten (meerkosten ten opzichte van variant 2 uit het Odyssee
• de Europese aanbesteding van boeken
rapport) van de bibliotheek in de Witte Dame worden gedekt
• vaststelling van de instructie van de controller
• instemming met eenmalige kosten rondom de herpositionering/
• inkoop van meer jeugdboeken
interne verhuizing in de Witte Dame van de Bibliotheek, onder
• budgethoudersregeling en fiatteringsschema
voorbehoud dat de gemeente Eindhoven akkoord gaat met het
• BTW risico
inpassen van deze kosten in het totale frictiebudget
• externe inzet voor implementatie Governance Code Cultuur
• goedkeuring jaarrekening 2013, inclusief directieverslag
• verhoging van het Interbibliothecair Leenverkeer van
• goedkeuring jaarverslag 2013
€ 2,50 naar € 3 en daarna nog eens per jaar met € 0,50
• instellen van een time out met betrekking tot de Europese
• inschakelen van externe deskundige voor het opstellen van ICT audit • eenmalige aanschaf van eerste leesboekjes en prentenboeken • overstap naar een ander schoonmaakbedrijf die medewerkers inzet met afstand tot de arbeidsmarkt
aanbesteding van boeken • besluit tot toekenning rollen en benoemen leden van de diverse commissies • goedkeuring begroting 2015 • vaststelling programma van eisen aanbesteding accountantsdien-
• handhaven van de zondag-openstelling in juni
sten 2015-2017, tevens shortlist van 3 opstellen en auditcommissie
• beschikbaar stellen van een budget voor het 100-jarig jubileum in
mandateren (ism directie) procedure te starten, gesprekken te
2016 • Notitie Personele Organisatie Bibliotheek Eindhoven tot 2017 • Notitie informatie voor Vrijwilligers
voeren en met voordracht te komen • vaststellen notitie rollen Raad van Toezicht en voorstel taak/ werkverdeling • vaststellen jaaragenda/planning 2015 voor de Raad van Toezicht • benoeming van de heer A.P.T.T. Kivits tot directeur-bestuurder van de Bibliotheek Eindhoven per 1 januari 2015
jaarverslag 2014
41
de Bibliotheek Eindhoven Postbus 488 5600 AL Eindhoven 040 – 260 4 260 www.bibliotheekeindhoven.nl
