Jaarverslag 2014
Casco – Office for Art, Design and Theory Lange Nieuwstraat 7 3512 PA Utrecht Nederland +31 (0)30 231 9995
Inhoud
I. Introductie: Nieuwe Locatie, Nieuwe Ruimte en New Habits! II. Progra m maoverzicht 2014 - Composing the Com mons (2e jaar)
1. Tentoonstellingen & Nieuwe producties
2. La ngdurige artistieke onderzoeks projecten
3. Toegepaste activiteiten en presentaties
4. Educatieve projecten
5. Pu blicaties
III. Relaties 1. Gemeenschappen
2. Partners en Netwerken
IV. Com municatie & Pers V. 2
Financiën & Tea m
Hoogtepunten van 2014
3
1. New Habits in Utrecht! Casco verhuist naar het bruisende Museumkwartier en neemt haar intrek in een voormalig klooster en schoolgebouw, gelegen aan het prachtige Abraham Dolehof; Haar nieuwe ruimte is ruim 4 keer zo groot als haar oude locatie. Zij deelt de tentoonstellingsruimtes met nieuwe buren FOTODOK en werkt nauw samen met In de Ruimte; De nieuwe locatie opent met de onderzoeksstentoonstelling New Habits, waarmee Casco drie keer zoveel bezoekers bereikt.
4
Casco – Office for Art, Design and Theory is Moving! Verhuist!
L A N G E N I E U W S T R A A T 7, museumkwartier
1 May mei -23 July juli 2014
WITH MET
Ayreen Anastas and/en Rene Gabri, Andrea Büttner, Jesko Fezer and/en Andreas Müller with/met Maximilian Weydringer, Casco team, Andrea Fraser, Natascha Sadr Haghighian, Tehching Hsieh, Ienke Kastelein, Sung Hwan Kim, Annette Krauss, Aimée Zito Lema, Wietske Maas, Christian Nyampeta, Yvonne Rainer and/en “commoners” in and out of/ in en buiten Utrecht.
H a b i s. t
INAUGURAL EXHIBITION OPENINGSTENTOONSTELLING
C Na es C o w. G R A N D O P E N I N G:
1 May mei, 18.00 hrs uur OPENING FESTIVA L
OPENINGSFESTIVAL
Every Mode of Doing Needs Commoning: An Uncommon Festival of the Common(s) 1 May mei, 21.00 - 00.00 hrs uur & 2 - 3 May mei, 11.00 - 21.00 hrs uur Casco – Office for Art, Design and Theory Lange Nieuwstraat 7, 3512 PA Utrecht, the Netherlands T/F +31 (0)30 231 9995,
[email protected], www.cascoprojects.org
poster design: colophon.info printing: kees maas
2. Langdurige artistieke onderzoeksprojecten gaan door! Casco vervolgt The Grand Domestic Revo lution (GDR) met het nu al iconische GDR Handbook en met nieuwe tentoonstellingen in Stockholm en Malmo; met Entanglement en (Un)usual Business verstevigt en verdiept Casco haar relaties met verschillende lokale partners en groepen; de eerste Case Study gaat van start in samenwerking met Social Trade Organisation (STRO); kunstenaars Aimée Zito Lema, Fernando García-Dory en Adelita Husni-Bey zijn Artist at Work!
6
7
3. Groeiende leergemeenschappen Met de nieuwe programma’s Affectivie Communities en Reading Room krijgt Casco’s partnerschap met het Gender Studies centrum aan Universiteit Utrecht een structurele basis; de samenwerking met het Dutch Art Institute in Arnhem gaat haar zesde jaar in met Publishing Class V, met kunstenaar Fernando García-Dory als core tutor; de Open Seminars floreren met bezoeken van het Sandberg Institute, Vrije Universiteit Amsterdam, Universiteit Utrecht en Universiteit Leiden.
8
4. Sterke partnerschappen in Nederland en het buitenland Casco produceert drie ambitieuze projecten door middel van verschillende intensieve partnerschappen: het nieuwe videowerk van Melanie Gilligan met de Appel arts centre, Amsterdam en De Hallen Haarlem; de tentoonstelling van The Otolith Group met Bergen Kunshall, Noorwegen; Artsonje Center in Seoul, Zuid-Korea en Haus der Kulturen der Welt in Berlijn; de presentatie van de performance Men on the Line van Andrea Fraser en de productie van het nieuwe multimedia kunstwerk van Alex Martinis Roe met If I Can’t Dance, Amsterdam.
9
The Otolith Group: In the Year of the Quiet Sun Melanie Gilligan:
Two solo exhibitions Twee solotentoonstellingen
The
14 November november 2014 – 25 January januari 2015 Opening: 14 November november 2014, 18.00 hrs
Common Sense 10
(Phase 1)
Casco – Office for Art, Design and Theory Lange Nieuwstraat 7, 3512 PA, Utrecht, The Netherlands
[email protected], www.cascoprojects.org Poster Desig n: Colophon.i n fo
5. Internationale horizon uitgebreid! Casco is medeorganisator van de eerste Arts Collaboratory Assembly in Jakarta en Yogyakarta, Indonesië; Casco organiseert een curatorieel seminar in het Times Museum in Guangzhou, China; Casco dient een aanvraag in bij het EU Creative Europe programma voor een nieuw en uitgebreid Cluster programma.
11
6. PR en publieksbereik groeien en kunstwerken leven voort! Casco lanceert een nieuwe, innovatieve website en trekt daarmee nog meer online bezoekers; Lieke Timmermans, Utrechtse marketing specialist, treedt toe tot het Casco bestuur en ondersteunt Casco; PR activiteiten worden verder geactiveerd via social media en door intensiever contact te leggen met de pers; alle vier de werken die Lawrence Abu Hamdan in 2012 produceerde bij en voor Casco in het kader van zijn tentoonstelling Aural Contract: The Whole Truth, worden aangekocht door het MoMA in New York; Ei Arakawa ontwikkelt de performance die in 2013 door Casco en de Gerrit Rietveld Academie werd geproduceerd voor de Frieze Art Fair in Londen.
12
13
7. Gezonde en Creatieve zakelijke kant Casco blijft werken aan een groeiende financiële situatie; Casco’s organisatie is sterk, met 10 medewerkers (4,9 fte in vast dienstverband en 1,4 fte freelance), en het team werkt organisch en goed samen; met het project Site for Unlearning (Art Organisation) vindt een doorlopende zelfreflectie plaats!
We zijn tevens heel trots op: Charles Esche, voorzitter van het Casco bestuur, ontvangt de 2014 Audrey Irmas Award for Curatorial Excellence van The Center for Curatorial Studies, Bard College, Annandale-on-Hudson, New York;
14
Wendelien van oldenborgh, Casco bestuurslid, ontvangt de Dr A.H. Heineken Prijs voor de Kunsten van de Alfred Heineken Fonds, de grootste prijs voor kunstenaars in Nederland.
15
I. Introductie: nieuwe locatie, nieuwe ruimte en New Habits! In 2013 startte Casco met de thematische programmalijn Composing the Commons (2013-2015). Onderdeel daarvan was het vinden van een nieuwe locatie voor Casco. Het jaar 2014 was in veel verschillende wijze een energiek, spannend en vruchtbaar jaar! Na een productieve zoektocht vond Casco eind 2013 een nieuwe locatie in het bruisende Museumkwartier van Utrecht. In april 2014 verhuisde Casco naar het voormalige schoolgebouw aan de Lange Nieuwstraat 7, dat in vergelijking met de oude locatie bijna vier keer zo groot is! Met FOTODOK als directe buren en BAK basis voor actuele kunst als overburen zal Casco het Utrechtse Museumkwartier (door de Utrechtse wethouder voor Cultuur tot de “Kunststraat” gedoopt) een nieuwe impuls geven. Ook werkt Casco veel samen met In de Ruimte, de flexwerkplek die zich in de kelder van het gebouw bevindt. Casco’s nieuwe locatie is gelegen aan het Middeleeuwse Abraham Dolehof en bevindt zich op de plek waar ooit een Fransiscaans nonnenklooster stond. Op de eerste verdieping zijn vier grote tentoonstellingsruimtes te vinden die zich over de gehele breedte van het gebouw strekken. Deze ruimtes programmeert Casco om en om met FOTODOK. Net als FOTODOK bevindt het kantoor van Casco zich op de begane grond. Casco realiseert twee grote tentoonstellingsmomenten per jaar, waarvan één onderzoekstentoonstelling met meerdere kunstenaars en één duo-solotentoonstelling. Net als aan de Nieuwekade is Casco’s kantoor altijd toegankelijk voor bezoekers, die hier de bijzondere bibliotheek kunnen raadslagen, door de boekwinkel kunnen lopen en kunnen komen werken. Bovendien maken veel van Casco’s samenwerkingspartners en gemeenschappen gebruik van Casco’s ruimte voor vergaderingen en/of evenementen. Casco opende haar nieuwe “thuis” op 1 mei met New Habits, een groepstentoonstelling waarin Casco zich met verschillende kunstenaars en gemeenschappen de vraag stelde hoe wij onze gewoontes, die veelal door maatschappelijke conventies worden ingegeven, zo aan kunnen passen dat we tot een meer gemeenschappelijkere wereld komen: een wereld van de commons. De titel bevat een woordspeling: in het Engels betekent “habit” zowel “gewoonte” als “habijt”. New Habits keek dan ook naar de geschiedenis van het Abraham Dolehof en van Middeleeuws Utrecht in het algemeen. New Habits maakte onderdeel uit van de in 2013 gelanceerde programmalijn Composing the Commons en trok drie keer zoveel bezoekers! In november 2013 opende Casco twee solotentoonstellingen met nieuwe werken van Melanie Gilligan en The Otolith Group. Deze projecten kwamen tot stand via een aantal bijzondere nationale en internationale partnerschappen. Ook vervolgde Casco haar langdurige artistieke onderzoeksprojecten The Grand Domestic Revolution GOES ON, Entanglement, (Un)usual Business en Artist at Work en lanceerde ze 16
Casco Case Study, een reguliere presentatie in de vitrine van Casco’s entreehal. Ook de netwerken liepen door, van het Europese Practice International en Cluster tot het wereldwijde Arts Collaboratory. De compositie van het Casco team en bestuur bleef nagenoeg hetzelfde. In 2014 trad Lieke Timmermans toe aan het Casco bestuur. Roel Griffioen versterkte het Casco team als Communicatie & Pers medewerker. Maar het waren de kunstenaars uit binnen- buitenland, de ontwerpers, studenten, lokale en translokale groepen, theoretici, schrijvers, curatoren, buren, activisten en publieken die de ruggengraat van Casco’s programma vormden. In 2014 werkte Casco met hen samen aan onder meer 16 nieuwe kunstwerken, 6 tentoonstellingen; meer dan 70 evenementen, waaronder seminars, symposia, workshops, bijeenkomsten, acties, workshops en dinergesprekken, 5 educatieve trajecten en 7 nieuwe publicaties. Tevens bleef Casco ruimte bieden voor lokale initiatieven die Casco’s nieuwe gebouw gebruiken. Om deze reden hebben we in dit rapport een nieuw onderdeel toegevoegd, getiteld “Relaties”. In het kort kan gezegd worden dat Casco in 2014 een aantal nieuwe uitdagingen aanging die nog tot ver in de toekomst zullen doorklinken. We houden daarbij de ethiek van de commons aan en zien de praktijken van de kunstenaars met wie we werken als een kompas om tot een alternatieve "Casco cultuur" te komen.
17
II. PROGRAMMAOVERZICHT 2014 – COMPOSING THE COMMONS (2E JAAR)
Toegepaste activiteiten en presentaties
Educatieve projecten Partners & Netwerken Tentoonstellingen & nieuwe producties Gemeenschappen
1. Tentoonstellingen en nieuwe Producties Op haar nieuwe locatie heeft Casco een prachtige, grote tentoonstellingsruimte, met onder meer 4 kamers, een kantoor, een entreehal en gang. Casco maakt bovendien gebruik van de prachtige binnentuin, die gedeeld wordt met FOTODOK en de omringende bewoners.
18
Terwijl we de bijzondere omgeving van ons nieuwe gebouw zullen ontwikkelen en gebruiken, organiseren we twee grote “publieksmomenten” per jaar. Casco zal jaarlijks een onderzoeks(groeps)tentoonstelling door curatoren of kunstenaars realiseren, en een tweetal solotentoonstellingen van nieuwe, door kunstenaars geleide projecten. Elke tentoonstelling komt met een uitgebreid publieksprogramma.
New Habits Openingstentoonstelling van Casco’s nieuwe ruimte aan de Lange Nieuwstraat 7! Met uitgebreid publieksprogramma. Duur: 1 mei – 13 juli 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Met bijdragen van: Ayreen Anastas en Rene Gabri, Andrea Büttner, Jesko Fezer en Andreas Müller met Maximilian Weydringer, Andrea Fraser, Natascha Sadr Haghighian, Tehching Hsieh, Ienke Kastelein, Sung Hwan Kim en dogr aka David Michael DiGregorio, Annette Krauss, Aimée Zito Lema, Wietske Maas, Christian Nyampeta, Yvonne Rainer, en een groep “commoners” in en buiten Utrecht Bezoekersaantal: 1.003 New Habits was de openingstentoonstelling in Casco’s nieuwe gebouw aan de Lange Nieuwstraat 7. Centraal in het project stond het idee van “gewoontes”, een alledaagse uiting van onbewust verkregen kennis die zich in onze geest en lichaam heeft genesteld. In plaats van een negatieve connotatie (gewoonten zijn er om mee te breken of om af te leren) beschouwde New Habits gewoontes als een levensvorm, die gekarakteriseerd wordt door gemeenschapsvorming. Uitgangspunt was zowel de verhuizing (het vormen van nieuwe institutionele gewoontes) als Casco’s nieuwe onderkomen, dat zich op de plek bevindt van een voormalig Franciscaans nonnnenklooster. Een belangrijke inspiratiebron was het boek The Highest Poverty, waarin de Italiaanse filosoof Giorgio Agamben Franciscaanse praktijken uit de dertiende eeuw aanhaalt om een nieuwe “levenswijzen” voor te stellen. De tekeningen, installaties, videowerken en performances in de tentoonstelling stelden vragen bij onze “gewoontes” en bij onze wereldbeelden, met het voorstel die in het teken van de commons te zetten. Met nieuwe werken en projecten in opdracht van Casco, waaronder werken van Ayreen Anastas en Rene Gabri, Sung Hwan Kim en dogr aka David Michael DiGregorio, Aimée Zito Lema, Wietske Maas, Christian Nyampeta, Jesko Fezer en Andreas Müller met Maximilian Weydringer, Annette Krauss.
19
Tenteoonstellingsoverzicht van New Habits met onder meer werken van Andrea Buttner, Christian Nyampeta en Jinsuk Kim, Casco, 2014
Bezoekers bekijken de videoinstallatie Projection van kunstenaar Andrea Fraser, tentoongesteld in New Habits, Casco, mei 2014
Tentoonstellingsoverzicht van New Habits met de installatie van Aimee Zito Lema, Casco, mei 2014
20
Tenteoonstellingsoverzicht van New Habits met nieuwe videowerken en andere werken van Ayreen Anastas en Rene Gabri, Casco, mei 2014
De varens van kunstenaar Wietske Maas groeien in het Casco kantoor, onderdeel van New Habits, Casco, mei 2014
Use and Form-of-Life
Tweedaagse publieke leesgoroep van Giorgio Agambens The Highest Poverty met onder meer een lezing over Francis- caanse spiritualiteit, een filmvertoning over het Francis- caanse leven, discussies en een workshop waarin nieuwe gewoontes werden gemaakt. Het evenement functioneerde als een voorwoord bij New Habits en de resultaten van de work shop van kunstenaar Christian Nyampeta waren tijdens New Habits te zien. Datum: 29, 30 maart 2014 Locaties: Casco, Lange Nieuwstraat 7 (dag 1) en Van Abbemu- seum, Eindhoven (dag 2) In samenwerking met: Museum of Arte Util, Van Abbemuseum, Eindhoven Met bijdragen van: Nick Aitkens, Binna Choi, Christian Nyampeta, Krijn Pansters, Adrian Rifkin Deelnemers: 115
Use en Form-of-Life workshop met Christian Nyampeta in het Van Abbemuseum, 29 maart 2014
21
FUse en Form-of-Life workshop met Christian Nyampeta in het Van Abbemuseum, 29 maart 2014
Site for Unlearning (Art Organisation)
Serie workshops van kunstenaar Annette Krauss waarin zij samen met het Casco team onderzoekt wat voor gewoontes wij als kunstorganisatie zouden kunnen “ontleren” om tot een meer gemeenschappelijke en gelijkwaardige wereld te komen. Ten tijde van New Habits in het Casco kantoor te zien als video- en audio-installatie.
Data: 17 maart; 18, 28 april, 19 mei; 2, 16, 23 juni; 7 juli (hierna voortdurend) Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 In samenwerking met: kunstenaar Annette Krauss Met bijdragen van: het Casco team e.a. Deelnemers: 85
Utrecht Common(s) Course In de aanloop naar de opening van New Habits en organi - seerde Casco met kunstenaars Rene Gabri en Ayreen Anastas een zevendaagse cursus waarin samen met allerlei indivi duen en groepen uit Utrecht nagedacht werd over de commons. De Utrecht Common(s) Course was de voorbode van het openingsfestival van 1-3 mei. Duur: 23 april – 3 april 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 In samenwerking met: kunstenaars Ayreen Anastas en Rene Gabri en “commoners” in Utrecht zoals Kritische Studenten Utecht, Social Trade Organisation (STRO), Feministisch Verzet Deelnemers: 120
Grand opening met speeches en performances
Op 1 mei 2014 opende Casco haar nieuwe gebouw aan de Lange Nieuwstraat 7 met de tentoonstelling New Habits. Naast speeches door Casco directeur Binna Choi, kunstenaar en Casco bestuurslid Wendelien van Oldenborgh en schrijver Merijn Oudenampsen, vond er tevens een arbeiders/fashion show performance plaats door Christian Nyampeta en Aimee Zito Lema, alsmede een videopresentatie van Ayreen Anastas en Rene Gabri bij de bevriende woongroep Labre in Utrecht.
Datum: 1 mei 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7; In de Ruimte; Labre woongroep, alle in Utrecht In samenwerking met: alle deelnemende kunstenaars aan New Habits, Casco’s gemeenschappen en publiek Bezoekersaantal: 400
Every Mode of Doing Needs Commons: An Uncommon Festival of the Common(s) 22
Openingsfestival, geinitieerd door Ayreen Anastas en Rene Gabri, een compositie van verschillende tijd/ruimten, waarin de deelnemers een gezamenlijke poging ondernemen om ideeën, bewegingen, processen, relaties en
belichamingen van de common(s) voor te stellen.
Duur: 1-3 mei 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Met bijdragen van o.a.: Ayreen Anastas en Rene Gabri; Melanie Gilligan; Natascha Sadr Haghighian; Ienke Kaste lein; Annette Krauss; Aimée Zito Lema; Wietske Maas; Chris tian Nyampeta, Merijn Oudenampsen; Eric de Bruyn; Jesko Fezer; Fabiola Jara Gomez; Aetzel Griffioen; Sven Lüttic ken; Silvia Maglioni en Graeme Thomson; Jos Scheren; Emily Pethick, School of Missing Studies; STRO Social Trade Orga nization, Terra Critica, (Un)usual Business, en Casco. Deelnemers: 131
Installatie van Site for Unlearning (Art Organisation) in New Habits, Casco, mei 2014
Een video van Ayreen Anastas en Rene Gabri in New Habits, Casco, mei 2014
Every Mode of Doing Needs Common: An Uncommon Festival of the Common(s) openingsfestival van New Habits en Casco's nieuwe ruimte, geinitieerd door Ayreen Anastas en Rene Gabri, Casco, 1-3 mei 2014
23
Open Seminar Andrea Fraser
Open Seminar waarin studenten van de VU in intieme setting spraken met kunstenaar Andrea Fraser.
Datum: 19 juni Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 In samenwerking met: Research Master Visual Arts, Media and Architecture, Vrije Universiteit Amsterdam Deelnemers: 15 In dit Open Seminar sprak kunstenaar Andrea Fraser met kunsthistoricus Sven Lütticken en studenten van de Master Visual Arts, Media and Architecture (Vrij Universiteit Amsterdam) over haar werk en specifiek over de relatie tussen artistiek onderzoek, sociologie, psychoanalyse, groepsdynamiek en feminisme. Het gesprek vormde de basis voor de performance die Fraser de volgende dag samen met Casco realiseerde.
Rondleidingen met speciale gasten
Bij New Habits organiseerde Casco een aantal rondleidingen met special gasten. Een rondleiding met sociologe Fabiola Jara Gomez, die tevens een leesgroep over Spinoza voorzat (die door veel interesse vanuit het publiek een tweede keer werd georganiseerd), een rondleidng met kun stenaar Annette Krauss, over Site for Unlearning (Art Organisation) en een rondleiding door kunstenaar Wietske Maas, die op haar beurt de Nederlandse Varenvereniging uitnodigde om te spreken over haar kunstproject waarin zij varens in het Casco kantoor plaatste. Data: 3, 5, 10, 12 juli 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Genodigde gasten: Fabiola Jara Gomez, Wietske Maas, de Nederlandse Varenvereniging, Annette Krauss Deelnemers: 51
Walking Practices
Performance door Casco buurvrouw en kunstenaar Ienke Kastelijn waarin een collectieve wandeling door Utrecht onze lichamelijke gewoontes aan de kaak stelde.
Data: 11-12 juli 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Deelnemers: 20
24
Open Seminar met kunstenaar Andrea Fraser, in samenwerking met Vrije Universiteit Amsterdam (VU), 19 juni 2014
Tijdens de opening van New Habits vond een performance plaats waarvoor kunstenaars Christian Nyampeta en Aimee Zito Lema de handen ineenslagen, 1 mei 2014
25
Melanie Gilligan & The Otolith Group Twee solotentoonstellingen en publieksactiviteiten Duur: 15 november 2014 – 25 januari 2015 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Bezoekersaantal in 2014: 620 In 2014 presenteerde Casco kunstenaars Melanie Gilligan en The Otolith Group in een duo-solotentoonstelling met gerelateerde publieksactiviteiten. Beide tentoonstellingen waren tot en met januari 2015 bij Casco te zien. De tentoonstelling van Melanie Gilligan reisde verder naar De Hallen in Haarlem en de Appel arts centre in Amsterdam. De publieksactiviteiten die in 2015 plaatsvonden zijn niet opgenomen in dit rapport.
Melanie Gilligan: The Com mon Sense, Fase 1A Solotentoonstelling, publieksactiviteiten Duur: Fase 1A, Casco: 15 november 2014 – 25 januari 2015; Fase 2A, De Hallen Haarlem: 13 december 2014 – 1 maart 2015, Fase 2B, De Appel arts centre: 23 januari – 10 mei 2015 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht, De Hallen Haarlem, de Appel arts centre, Amsterdam Partners: de Appel arts centre, Amsterdam; De Hallen Haar lem, Canada Council for the Arts, Charles Street Video, Dommering Foundation, Fonds 21, Galerie Max Mayer, Justina M. Barnicke Gallery University of Toronto, LIFT (Liaison of Independent Filmmakers of Toronto), Smarthouse Films, Lloyd Hotel, Amsterdam, De Vrijstaat, Utrecht, Mondriaan Fonds Bezoekersaantal in 2014 (Casco): 620 The Common Sense, het meest omvangrijke project van Melanie Gilligan tot op heden, nam de vorm aan van een science fiction-miniserie. De serie laat zien hoe techno logie binnen het kapitalisme alle dimensies van ons leven doordrenkt en wat voor inwerking dit heeft op onze geest, ons lichaam en onze relaties. De serie is het eerste werk van een kunstenaar waarbij drie Nederlandse instellingen samen als opdrachtgever optreden. De afleveringen van Gilligans miniserie warden in 2014 en in 2015 gepresenteerd in drie gedeeltelijk overlappende tentoonstellingen bij Casco, De Hallen Haarlem, en de Appel arts centre in Amsterdam. Het Mondriaan Fonds gaf financiële ondersteu ning voor een gedeeld publiek programma en gedeelde PR, dat tot mei 2015 voortduurt. The Common Sense werd gefilmd in Amsterdam, Utrecht en Toronto. Casco werkte hiervoor samen met lokaale gemeenschappen waar reeds banden mee bestonden. Met de tentoonstelling stelde Casco bovendien een nieuw, innovatief institutioneel samenwerkingsmodel voor.
26
Bezoekers van de opening stonden in de rij om het werk The Common Sense van Melanie Gilligan te bekijken, Casco, 1 november 2014
Poster voor de tentoonstellingen van Melanie Gilligan en The Otolith Group, ontwerp door David Bennewith, 2014
Kunstenaarsgesprek tijdens de opening van de tentoonstellingen van Melanie Gilligan en The Otolith Group, In de Ruimte en Casco, 1 november 2014
27
The Otolith Group: In the Year of the Quiet Sun Solotentoonstelling, publieksactiviteiten Duur: 15 november 2014 – 25 januari 2015 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Partners: Bergen Kunsthall, Bergen, Noorwegen; Artsonje Center in Seoul, Zuid-Korea; Haus der Kulturen der Welt Bezoekersaantal in 2014: 620 De eerste Nederlandse solotentoonstelling van het Londense collectief The Otolith Group belichtte iconische momenten uit de geschiedenis van het Panafrikanisme aan de hand van een microartefact: de onafhankelijkheids postzegel. In de tentoonstellingen bij Casco was onder meer de essayfilm In the Year of the Quiet Sun te zien, alsmede een installatie van postzegels en de eerste tien jaargangen van het controversiële tijdschrift Transition. De tentoonstelling vond plaats in het kader van Practice International (zie "Netwerken en Partners"), en in samen werking met institutionele parters als Bergen Kunsthall, Arsonje Center en het Haus der Kulturen der Welt. Ter gele- genheid van deze samenwerking werd de publicatie World 3: The Otolith Group uitgegeven, een coproductie met Casco. Opening & Discussie Tijdens de feestelijke opening van de twee soloten- toonstellingen van Melanie Gilligan en The Otolith Group vond onder meer een kunstenaarsgesprek plaats met kunsthistoricus Eric de Bruijn. Datum: 14 november Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7; In de Ruimte, Utrecht Bezoekers: 210 Open Seminar met The Otolith Group Open Seminar waarin studenten van de VU in intieme setting spraken met The Otolith Group. Datum: 15 november Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 In samenwerking met: Vrije Universiteit Amsterdam Deelnemers: 30 Rondleidingen Casco organiseerde een aantal bijzondere rondleidin- gen met gastsprekers als Kodho Eshun van The Otolith Group, postzegelverzamelaar Maarten Brinkman en Kathrin Thiele, associate professor, Gender Studies departement, Universiteit Utrecht Data: 1 november 2014, 13, 20 januari 2015 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Deelnemers: 36
28
Guattari & Sci-Fi Weekend In het kader van de tentoonstellingen van Melanie Gilligan en The Otolith Group, die beide de taal van sci-fi gebruiken, organiseerde Casco een bijzonder workshop weekend. De workshop UIQ in LOVE_A Love of UIQ, onder leiding van filmmakers Graeme Thomson en Silvia Maglioni, draaide om het nooit uitgevoerde sciencefictionfilmscenario Un amour d’UIQ [UIQ in Love] uit de jaren 1980 van de filosoof en psychothe- rapeut Félix Guattari. In het workshopweekend vond bovendien de presentatie van ReadingRoom plaats, dat voortkomt uit een samenwerking tussen Terra Critica, het interdisciplinaire netwerk van de “kritische geesteswetenschappen”, en Casco. De samenwerking wordt voorgezet in 2015. Data: 13 – 14 december 2014 Locatie: Casco Partners: Terra Critica, Research School of Gender Studies van Universiteit Utrecht en The Showroom, Londen In samenwerking met: Graeme Thomson en Silvia Maglioni Deelnemers: 64 The Otolith Group bij Bergen Konsthall Tentoonstelling, een coproductie van Casco en Bergen Konsthall, Noorwegen Datum: 17 januari – 9 maart 2014 Locatie: Bergen Konsthall, Noorwegen Deelnemers: 1134 Melanie Gilligan bij De Hallen Haarlem Tentoonstelling van The Common Sense, Fase 2A bij De Hallen Haarlem. Co-productie met Casco, De Hallen Haarlem en de Appel arts centre, Amsterdam. Datum: 12 december 2014 – 1 maart 2014 Locatie: Bergen Konsthall, Noorwegen Bezoekers in 2014: 210
29
The making of The Common Sense in de Vrijstaat, Leidsche Rijn, Utrecht, oktober 2014
The Otolith Group's essayfilm In the Year of the Quiet Sun in de gelijknamige tentoonstelling, Casco, november 2014
Bachelor studenten van Artez, Arnhem, kijken naar het werk van Melanie Gilligan bij Casco, december 2014
30
2. Langdurige artistieke onderzoeksprojecten The Grand Domestic Revolution GOES ON Duur: 2009 – heden Partners (tot op heden): The Showroom, Londen; CCA Derry, LondonDerry; City of Women Festival, Ljubljana; Tensta Konsthall, Stockholm; Malmö Konstmuseum, Malmö Projectwebsite: www.cascoprojects.org/gdr Na de eindtentoonstelling van Casco’s langdurige onderzoeksproject The Grand Domestic Revolution – User’s Manual (GDR), die van 6 november 2011 tot 26 februari 2012 te zien was bij Casco, het Volksbuurtmuseum en boekhandel De Rooie Rat, werd Casco door verschillende buitenlandse kunstinstellingen benaderd met de uitnodiging het project verder te ontwikkelen en wortel te laten schieten in de desbetreffende locaties. In 2012 zette GDR GOES ON koers naar The Showroom in Londen. In 2013 reisde GDR “on” naar Ierland en Slovenië, waar de tentoonstelling in verschillende contexten nieuwe allianties aanzwengelde en lokale acties ontwikkelden. GDR GOES ON reisde in 2014 verder naar Tensta Konsthall in Stockholm en naar Malmö Museum of Art. In Stockholm werd een selectie van de grote GDR bibliotheek gepresenteerd in een opstelling van versierde objecten, gemaakt door het in Stockholm gevestigde kunstenaarsduo Åsa Norberg en Jennie Sundén. Ook in Malmö werd de GDR bibliotheek gepresenteerd. Bovendien reizen de onafhankelijke collectieven en groepen die vanuit GDR zijn ontstaan afzonderlijk de wereld over.
GDR GOES ON: Tensta Konsthall
Datum: 18 januari – 18 mei 2014 Locatie/partner: Tensta Konsthall, Stockholm, Zweden Bezoekersaantal: 979 Lezing door Binna Choi Casco directeur Binna Choi sprak over de geschiedenis en ontwikkeling van het Grand Domestic Revoution project. Datum: 19 janauari 2015 Locatie/partner: Tensta Konsthall Bezoekersaantal: 35
GDR GOES ON: Malmö Konstmuseum
Datum: 6 juni – 7 september 2014 Locatie/partner: Malmö Konstmuseum, Malmö, Zweden Bezoekersaantal: 3125
Read-in: Regimes of Memorizing Read-in, een van de collectieven die in het kader van 31
Casco’s langdurige project The Grand Domestic Revolution ontstonden, organiseerde een serie workshops en interven ties waarin het “onthouden” van verschillende feministi sche teksten centraal stonden. In het kader van Made in Commons, een project van Stedelijk Museum Bureau Amsterdam. Datum: 20-23 januari 2014 Locatie: verschillende woonhuizen in Amsterdam Partner: Stedelijk Museum Bureau Amsterdam (SMBA) Bezoekersaantal: 110
De opening van GDR GOES ON Tensta, Stockholm, Zweden, 18 januari 2014
Tentoonstellingsoverzicht GDR GOES ON Malmo, Zweden, juni 2014
32
Entanglement Duur: 2013 – 2015 Projecten in 2013: Entanglement~Urban Trajectories (Utrecht), Entanglement~Siasat (Jakarta, Indonesië), tijdelijke website Projectwebsite (tijdelijk): www.cascoprojects.org/entanglement In 2013 startte Casco het langdurige onderzoeksproject Entanglement, waarin een topologische verbeelding van ruimte centraal staat. In plaats van een entiteit, kwantiteit of identiteit (die gemakkelijk verdeeld en verkocht kunnen worden) genereert Entanglement paden, lijnen en relaties. Zo wordt Casco, als organisatie, niet alleen als een missie, een gebouw of een groep kunstenaars aangeduid, maar juist als een complex web van relaties, die mettertijd groeien en veranderen, net als wijzelf doen. Hiervoor gebruiken we lijnen die met elkaar verbonden worden en daarmee diagrammen vormen. We kijken niet alleen naar conventionele paden en routes, maar juist naar die lijnen die ons kunnen verrassen, verbazen en tot nieuwe inzichten laten komen. Op deze manier wordt onderzocht hoe subjecten, collectieven, instituten en steden een plek voor gemeenschappelijkheid kunnen vormen. In 2014 werkte Casco intensief aan de nieuwe website, die in 2015 gelanceerd wordt.
(Un)usual Business Duur: 2013 – 2015 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 en de Rooie Rat, Oudegracht 65 Onderzoekspartner: Kritische Studenten Utrecht en De Rooie Rat Projectwebsite: www.cascoprojects.org/unusualbusiness Het langdurige onderzoeksproject (Un)usual Business, een samenwerking met Kritische Studenten Utrecht, onderzoekt zogenaamde "gemeenschapseconomieën". In de loop van 2014 doorliep het project verschillende stadia: de eerste onderzoeksgroep, die startte in de lente van 2013, lanceerde een online reader in februari 2014 waarin zij artikelen publiceerden van hun verschillende literatuuronderzoeken en daarmee een belangrijke basis legden voor ons begrip van de werking en het belang van gemeenschapseconomieën. Een tweede onderzoeksgroep, bestaande uit vijf jonge onderzoekers met als achtergronden Culturele Antropologie en Gender Studies, startte in oktober 2014. Zij doken Utrecht in en voerden een combinatie uit van praktisch veldwerk en literatuuronderzoek om verschillende vormen van gemeenschapseconomieën in Utrecht te onderzoeken: zij interviewden voedselcollectieven en alternatieve huisvestingsprojecten en bevroegen praktijken van zorg in alternatief georganiseerde collectieven en de rol van kunst binnen gentrificatie processen in Kanaleneiland. De resultaten van deze onderzoeken zullen in April 2015 gepubliceerd worden in de vorm van de krant Utrecht Meent Het!. De onderzoeksgroep ondernam bovendien een poging om nieuwe geïnteresseerden actief te betrekken bij hun project en organiseerde met de Kritische Studenten Utrecht een participatieve leesgroep Rethinking the Common - the world is our home, not your property in boekhandel de Rooie Rat. Het resultaat van deze leesgroep is een gemotiveerde
33
groep kritische en betrokken jongeren met een diversiteit aan vaardigheden en achtergronden, die zich hebben aangesloten bij de al bestaande onderzoeksgroep. Gezamenlijk ontwikkelden zij een projectplan voor de toekomst, bestaande uit een website die de Utrechtse gemeenschapseconomieën in kaart brengt, de voortzetting van de krant en een aantal evenementen die het groeiende netwerk van de groep versterkt en met elkaar in contact brengt. Deze (Un)usual Business groep functioneert als een semi-autonome cel, die met kennis als haar hulpbron, ook zelf praktisch experimenteert met wat het betekent om een gemeenschapseconomie te zijn.
(Un)usual Business Online Reader
Lancering van de (Un)usual Business online reader in het kader van Eastside Project‘s tentoonstelling Trade Show.
Datum: 12 februari 2014 Locatie en Partner: Eastside Projects, Birmingham Met bijdragen van: Aimée Zito Lema, Sanne Oorthuizen, (Un)usual Business research group, Kritische Studenten Utrecht, Kathrin Gibson, An Endless Supply Deelnemers: 15
Rethinking the Com mons - the world is our home, not your property Participatieve leesgroep georganiseerd door de Kritische Studenten Utrecht in het kader van (Un)usual Business. De leesgroep bestond uit zes tweewekelijkse, openbare ses sies. De deelnemers waren zelf verantwoordelijk voor de organisatie van de sessies. Elke sessie behandelde een subthema van de commons aan de hand van een aantal artikelen. Gespreksonderwerpen waren onder meer het basisonderwijs, La Via Campesina, alternatieve geld systemen en succesvolle commons in de stedelijke ontwik keling. Duur: 8 oktober - 17 december 2014 (6 sessies) Locatie: Boekhandel de Rooie Rat, Oudegracht 65 Partner: Kritische Studenten Utrecht, de Rooie Rat Deelnemers: combinatie van Casco en Kritische Studenten Utrecht publiek, studenten, activisten, kunstenaars en grafisch ontwerpers Bezoekersaantallen: 150 Website:http://www.kritischestudenten.nl/project/reading groups/rethinking-the-commons/
34
Een citaat van Kathrin Gibson siert een Rietveld kratstoel in Aimee Zito Lema's installatie voor New Habits (mei 2014). De stoelen werden gemaakt en gebruikt voor de eerste (Un)usual Business Conversation Market in Hoog Catharijne, juli 2013.
Casco's open call voor nieuwe (Un)usual Business onderzoekers, waar de tweede onderzoeksgroep uit voortkwam, maart 2014
35
Site for Unlearning (Art Organisation) Duur: maart 2014 – heden Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 In samenwerking met: kunstenaar Annette Krauss en het Casco team Deelnemers: 88 Site for Unlearning (Art Organisation) is een doorlopend onderzoeksproject van de Utrechtse kunstenaar Annette Krauss. Krauss richt zich op een specifiek onderzoeksgebied, namelijk de sociale structuren die we geïnternaliseerd hebben en die we dus in stand houden zonder daar ooit vragen bij te stellen. Krauss gebruikt de term “unlearning” (ofwel “ontleren”) als een methode om gezamenlijk te reflecteren op die (onbewust verworven) gewoontes, zodat we ons denken en handelen gemeenschappelijker kunnen maken. Krauss werd geïnspireerd door een citaat van de postkoloniale criticus Gayatri Chakravorty Spivak: “to unlearn one’s privileges” (het ontleren van onze privileges). Spivak stelt dat, om verandering mogelijk te maken, we ons bewust moeten worden van onze geïnternaliseerde privileges, met de bedoeling die te gebruiken om tot een niet-kapitalistische toekomst te komen waarin sociale waarden als welzijn, zorg voor elkaar en collectieve verantwoordelijkheid het huidige kapitalistische waardesysteem vervangen. Site for Unlearning (Art Organisation) ging van start tijdens New Habits maar is uitgegroeid tot een langdurig onderzoekstraject met verschillende publieke momenten.
Open seminar met Site for Unlearning (Art Organisation) Open Seminar voor het Sandberg Institute, Amsterrdam. Datum: 10 oktober 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Partner: Sandberg Institute, Amsterdam Deelnemers: 15
Practice International Duur: 2013-2015 Partners: INIVA, Londen; Iaspis, Stockholm Practice International is een onderzoeksproject van Casco, INIVA (Londen) en Iaspis (Stockholm) dat wordt ondersteund door het Cultuurprogramma van de Europese Unie. Met Practice International wordt “internationalisme” bekeken vanuit de lens van hedendaagse kunst. Wat betekent internationalisme, wanneer het zich baseert internationale kunstpraktijken, transnationale ethiek en politiek en het kolonialisme?
Leela
Ghandi: On Ethics of Imperfection – Practice of Self and Becoming Com mon
Lezing door filosofe Leela Gandhi
Datum: 7 november oktober 2014 Locatie: Academiegebouw, Universiteit Utrecht Partner: Universiteit Utrecht Deelnemers: 100 36
Open Seminar met Leela Gandhi Open Seminar waarin filosoof Leela Gandhi op bijzondere energieke wijze haar theorie over de commons introduceerde en in gesprek ging met The Otolith Group. Datum: 7 november 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Partner: Gender Studies, Universiteit Utrecht Deelnemers: 35
Artist at Work Duur: 2013– Partners (tot op heden): Project Goleb, Amsterdam; woongroep Labre, Utrecht Artist at Work werd in 2013 het leven geroepen als een “hosting”programma voor kunstenaars uit het buitenland die nauw samenwerken met het Casco team in haar kantoorruimte. De eerste Artist at Work was de in Londen gevestigde kunstenaar Christian Nyampeta (20122013). Nyampeta's Artist at Work periode kwam tot stand in samenwerking met Project Goleb, een kunstenaarsinitiatief in Amsterdam, waar Nyampeta verbleef. Later leefde hij in de woongroep Labre in Utrecht. In 2014 waren er drie Artist at Work: in de lente de in Amsterdam gevestigde kunstenaar Aimée Zito Lema (2013-2014), en in de herfst namen kunstenaars Fernando García-Dory en Adelita Husni Bey het Artist at Work stokje over. Beide kunstenaars verblijven langere tijd in Utrecht.
Warp and Weft
Textielworkshop voor kinderen door kunstenaar Aimée Zito Lema in samenwerking met modeontwerper Elisa van Joolen.
Datum: 9 februari 2014 Locatie: De Ploeg weverij, Bergeijk Met bijdragen van: oud-arbeiders De Ploeg en hun kinderen Deelnemers: 42
Sitting is a Verb: Rietveld for (Un)usual Business Rietveld kratstoelworkshop door kunstenaar Aimée Zito Lema in het kader van Eastside Projects tentoonstelling Trade Show, over alternatieve vormen van economie Datum: 12 februari 2014 Locatie en Partner: Eastside Projects, Birmingham Met bijdragen van: Aimée Zito Lema, Sanne Oorthuizen, (Un)usual Business, Kritische Studenten Utrecht Deelnemers: 15 37
Het resultaat van Aimee Zito Lema's Sitting is a Verb: Rietveld for (Un)usual Business Rietveld kratstoelworkshop bij Eastside Projects, feb 2014
Aimee Zito Lema's (Un)usual Business School for Cooperation "landt" op de Kunstvlaai, Amsterdam, 21 - 25 mei 2014
In een van de sessies van Aimee Zito Lema's (Un)usual Business School for Cooperation bouwen de deelnemers nieuwe meubels uit oud hout, maart 2014
38
Aimee Zito Lema en Elisa van Joolen, Warp en Weft, textielworkshop voor kinderen in weverij De Ploeg, Bergeijk, februari 2014. De resultaten van de workshop waren te zien tijdens New Habits
(Un)usual
Business School for Cooperation
Serie workshops in het Casco Storefront waarin de deelne mers samen specifieke vaardigheden ontwikkelen: recyclen/ bouwen/coöperatie en in gesprek gaan over de vraag welke rol coöperatie speelt in ons dagelijkse leven, hoe het zich in ons lijf en in onze geest nestelt en welke waarden het uitdraagt. Data: 16 & 26 maart, 2 & 9 april, 2014 Locatie: Casco Storefront, Voorstraat 88 Met bijdragen van: HKU, Kritische Studenten Utrecht, (Un)usual Business e.a. Deelnemers en bezoekersaantal: 30
Kunstvlaai: (Un)usual Business School for Cooperation
Coöperatieve tentbouwworkshop en tentoonstelling in de openbare ruimte met Aimee Zito Lema e.a.
Data: 21 – 25 mei 2014 Locatie: Kunstvlaai, Amstelpark, Amsterdam Bezoekersaantal: 450
Casco Case Study Duur: 2014–heden Partners tot op heden: Social Trade Organisation (STRO), Utrecht; Stichting DOEN, Amsterdam, e.a. In 2014 startte Casco met Casco Case Study, een wisselende, driemaandelijkse presentatie in de vitrine in Casco’s entreehal. Aan de hand van een aantal studieobjecten geeft Casco inzicht in onderzoeksonderwerpen binnen haar programma Composing the Commons. De vitrine functioneert zo als een kleine tentoonstellingsruimte, zodat de bezoekers van Casco gedurende het hele jaar iets kunnen ontdekken. Casco
Case Study #1: STRO en andere alternatieve geldsystemen
Casco Case Study #1 ging over alternatieve geldsystemen. In de vitrine waren allerlei “alternative currencies” te zien, van de Amsterdamse Makkie tot de Argentijnse Trenque. Om de Case Study mogelijk te maken sloeg Casco de handen ineen met Social Trade Organisation (STRO) in Utrecht. Naast biljetten uit het archief van STRO waren er tevens alternatieve currencies te zien uit het archief van Casco en Stichting DOEN. Ook maakte Casco een diagram waarin de route van de alternatieve geldeenheid Udis gevolgd werd in een lokale Costa Ricaanse economie. Wist je dat een lokale geldeenheid wel 4 keer zo lang in de lokale economie blijft dan “gewoon” geld?
39
Casco Case Study 1: STRO en andere alternatieve geldsystemen in de vitrine in Casco's entreehal, mei 2014
Detail van Casco Case Study 1: STRO en andere alternatieve geldsystemen in de vitrine in Casco's entreehal, mei 2014
40
Duur: 12 februari 2014 Locatie: Casco, vitrine. Partners: Social Trade Organisation (STRO), Utrecht; Stichting DOEN, Amsterdam, e.a. Bezoekers: 355 Lezing door Jaap Vink (STRO) Lezing door Jaap Vink, medewerker bij STRO, over de moge lijkheden en beperkingen van digitale geldsystemen en de dstand van zaken van de invoering van een digitaal geld systeem in Nederland. Bezoekers konden praktische vragen konden stellen over dit systeem. Datum: 26 oktober 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Met bijdragen van: Sanne Oorthuizen, Jaap Vink, (Un)usual Business Deelnemers: 25
41
3. Toegepaste activiteiten en presentaties Naast de evenementen die direct gerelateerd zijn aan een overkoepeld project organiseerde Casco tevens een aantal op zich staande evenementen op kleine als grotere schaal. Deze activiteiten zijn soms een eerste zaadje, dat op langere termijn uitgroeit tot langdurige projecten en grotere producties.
David Senior met AICA en Print Room Lezing in het kader van Publishing Class. Datum: 7 januari 2014 Locatie: Stedelijk Museum Amsterdam Partners: Stedelijk Museum Amsterdam, MOMA, AICA, Print Room Deelnemers: 70
Hilde de Bruijn & Mattin: Hilde Goes Asger met Mattin Curator Hilde de Bruijn en kunstenaar Mattin deelden op interactieve wijze hun onderzoek met het publiek. Datum: 12 januari 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Partner: Culturele Zondag Bezoekersaantal: 45
Self-Organizing a Cultural Common: Radical Collective Approaches to Art and Publishing: 2.dh5 Festival, Den Haag Als onderdeel van het 2.Dh5 Festival in Den Haag, getiteld Geschiedenis als inspiratie voor beweging, organiseerde Casco een panel en een discussie over de commons in relatie tot culturele productie. Het gesprek werd bijgestaan door Nuraini Juliastuti, mede-oprichter van KUNCI Cultural Studies Center, Yogyakarta en PhD kandidaat aan de Universiteit van Leiden; Rob Hamelijnck en Nienke Terpsma, kunstenaars en redacteuren van Fucking Good Art, Rotterdam; en Jason Waite, curator bij Casco. De samenwerking tussen Casco en het 2.Dh5 Festival zal in 2015 worden voortgezet. Datum: 1 februari 2014 Locatie: 2.Dh5 festival, Den Haag Met bijdragen van: Nuraini Juliastuti, Rob Hamelijnck en Nienke Terpsma (Fucking Good Art) Partners: 2.dh5 Festival, Den Haag Deelnemers: 55
42
Jonas Staal toont een van zijn films tijden het Resistance en Resignation seminar bij kunstruimte Torun, Ankara, 3 december 2014
Self-organising a Cultural Common, Casco's bijdrage voor het 2.Dh5 festivla in Den Haag, 1 februari 2014
Andrea Fraser, Men on the Line: Men Committed to Feminism, performance, De Balie, Amsterdam, 2 december 2014
43
Garage Sale Garage Sale ter gelegenheid van Casco’s verhuizing. Met verkoop van kantoorbenodigdheden tot materialen, kunstwerken, producten van onze gemeenschappen en vaardigheden. Met performances and nieuwe kunstwerken in opdracht door studenten van de maHKU. Met meubels en setting ontworpen door kunstenaar Aimée Zito Lema als onderdeel van haar Artist at Work periode bij Casco. Datum: 11-12 april 2014 Locaties: Casco en Casco Storefront In samenwerking met: Aimée Zito Lema, MaHKU, kunstenaars en verschillende gemeenschappen Bezoekers: 125
Heinekenprijs voor de Kunst lezing: Wendelien van Oldenborgh Officiële lezing door Wendelien van Oldenborgh winnaar van de Heinekenprijs voor de Kunst 2014 en gesprek tussen de kunstenaar en socioloog Willem Schinkel. Datum: 1 oktober 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 Met bijdragen van: Binna Choi, Wendelien van Oldenborgh, Sanne Oorthuizen, Willem Schinkel Partners: Koninklijke Academie voor Wetenschappen, de Dr. A.H. Heineken Stichting Deelnemers: 180
Cultivate or Revolutionize? Life between Apartment and Farmland Seminar gerelateerd aan The Grand Domestic Revolution in samenwerking met het Guangdong Times Museum in Guangzhou, China. Datum: 25-27 oktober 2014 Locatie/partner: Guangdong Times Museum, Guangzhou, China Met bijdragen van: Nikita Yingqian Cai, Binna Choi, Sung Hwan Kim, Urban China, O-Office Architects, JinzaSpace, Cluster, Andrea Phllips, Marco Kusumawijaya, Cao Fei, Chen Xiaoyang, Fernando García-Dory, The Land Foundation, Zheng Bo Deelnemers: 145
Men on the Line: Men Committed to Feminism Performance door kunstenaar Andrea Fraser waarin zij vragen stelt over kwesties omtrent feminisme en gender. Datum: 2 december 2014 Locatie: De Balie, Amsterdam
44
Partners: If I Can’t Dance I Don’t Want to be Part of Your Revolution, Amsterdam Bezoekersaantal: 170
Their desire rang through the halls and into the tower Workshops en gesproken performance door kunstenaar Alex Martinis Roe in opdracht van Casco in samenwerking met If I Can't Dance, Amsterdam en het Graduate Gender Programme van Universiteit Utrecht. Het werk behandelt twee met elkaar verweven geschiedenissen: het levensverhaal van Anna Maria van Schurman, die als eerste vrouwelijke student in Europa in de zeventiende eeuw studeerde aan de Universiteit Utrecht; en de twintigste-eeuwse ontwikkeling van de Onderzoeksschool Vrouwenstudies (een voorloper van het huidige Graduate Gender Programme). Martinis Roe schreef een script gebaseerd op bronnenonderzoek en mondelinge geschiedenissen die zij opgetekende. Dit script werd tijdens een serie workshops in de boekwinkel de Rooie Rat, Universiteit Utrecht en Casco geredigeerd door de huidige deelnemers van het Gender Studies Programme van de Universiteit Utrecht. Duur: november - december 2014 Locatie: Casco, Politieke boekhandel Rooie Rat, Universiteit Utrecht Partners: If I Can't Dance, I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution, Amsterdam, de Rooie Rat, Graduate Gender Programme van Universiteit Utrecht, Einstein Foundation Berlin, met support van het Graduate School for the Arts and Sciences van de Universität der Künste Berlijn en het Samstag Program in Adelaide, Australia Met bijdragen van: Alex Martinis Roe, Iris van der Tuin, Vasso Belia, Deborah Sielert, Svenja Engels, Lindsay Grace, Janneke Koers, Ash Marks, Ronja Mannov Olesen, Juliette Sanchez-Lambert en Evelyn Wan Deelnemers: 82
Resistance and Resignation Seminar over kunst en activisme, georganiseerd door het Van Abbemuseum en SALT, Istanbul/Ankara. Datum: 1-4 december 2014 Locatie: SALT GALATA, Istanbul; Torun, Ankara Partners: Van Abbemuseum, SALT Met bijdragen van: Robin Celikates, Nazim Dikbas, Jeanne van Heeswijk, Vasif Kortun, Annette Krauss, Sanne Oorthuizen, Zeyno Pekunlu, Jonas Staal, Ali Taptik, Steven ten Thije e.a. Bezoekersaantal: 40
45
Alex Martinis Roe, Their desire rang through the halls and into the tower, performance in het Academiegebouw Universiteit Utrecht, 3 december 2012
Alex Martinis Roe, Their desire rang through the halls and into the tower, performance in het Academiegebouw Universiteit Utrecht, 3 december 2012
46
4. Educatieve Projecten HKU Creative Lab Creative Lab is een jaarlijks educatief programma dat Casco organiseert voor een werkgroep derdejaarsstudenten aan de Utrechtse kunstacademie HKU. Elke groep bestaat uit verschillende disciplines, van beeldende kunst en design tot mode en kunstmanagement. Casco biedt jonge makers een platform waarin zij een actieve bijdrage kunnen leveren en deel kunnen nemen aan haar programma, in nauwe samenwerking met het Casco team. In 2014 vond er door reorganisatie binnen de HKU geen Creative Lab plaats. We zijn van plan het programma in 2015 weer op te pakken.
Dutch Art Institute/ArteZ & Werkplaats Typografie, Arnhem Publishing Class is een tweejarig programma dat is opgezet door Casco voor het Dutch Art Institute / MFA ArtEZ. Het programma behandelt kwesties omtrent het publiceren en distribueren door en binnen de kunstpraktijk. Elke ArteZ student werkt samen met een student van de Werkplaats Typografie (ook in Arnhem) om de publicatie vorm te geven. Het thema van de 2014 editie van Publishing Class heette Community in Print, waarin het in serie publiceren centraal stond. In 2014 kwamen de volgende gastdocenten naar Arnhem: MoMA bibliothecaris David Senior, kunsthistorica Gwen Allen, kunstenaar Can Altay, curator en criticus Benjamin Thorel (castillo/corralles), kunstenaar Ricardo Basbaum en Nasrin Tabatabai & Babak Afrassiabi (Pages), en kunstenaars Will Holder en Ricardo Basbaum. De resulterende publicaties (zie "Publicaties") werden gepresenteerd tijdens de opening van de tentoonstellingen van The Otolith Group en Melanie Gilligan.
Reading/Room met Terra Critica Met het nieuwe programma Reading/Room krijgt Casco’s partnerschap met het Gender Studies centrum aan Universiteit Utrecht een structurele basis. Zo waren de lezing en Open Seminar met Leela Ghandi onderdeel van Reading/Room, namen verschillende Gender Studies studenten deel aan Alex Martinis Roe’s performance en kwamen vele van hen ook naar de performance van Andrea Fraser bij De Balie in Amsterdam. Met Reading/Room vinden dus betekenisvolle, interdisciplinaire uitwisselingen plaats, die Casco in 2015 voort zal zetten.
Open Seminar Casco’s Open Seminar is een educatief raamwerk dat zich buiten de schoolmuren begeeft en waarin Casco intieme bijeenkomsten organiseert met kunstenaars/onderzoekers, in nauwe samenwerking met universiteiten en academies van verschillende disciplines in Nederland. De structuur werd ontwikkeld naar aanleiding van
47
inspirerende samenwerkingsverbanden met o.a. de faculteit Geesteswetenschappen van Universiteit Utrecht, met name het masterprogramma Gender Studies, en het Dutch Art Institute. In 2014 vonden vier Open Seminars plaats: met kunstenaar Andrea Fraser, Site for Unlearning (Art Organisation), filosofe Leela Gandhi en The Otolith Group (hierboven reeds beschreven).
Publishing Class studenten luisteren naar een presentatie van Fucking Good Art, november 2014
48
5. Publicaties In 2014 publiceerde Casco een zeven nieuwe boeken, waaronder het lang verwachte en nu al zeer succesvolle en weidsverspreide The Grand Domestic Revolution Handbook. Casco lanceerde haar publicaties op verschillende plekken met speciale lanceringsevenementen, onder meer op de Interieur Biënnale in Kortrijk; bij Powerstation Shanghai; Times Museum, Guangzou; The Showroom, Londen; Pro Qm, Berlijn en Art Metropole, Toronto. Ook nam zij in 2014 aan een aantal prominente boekenbeuzen, zoals de New York Art Book Fair, Friends with Books: Art Book Fair Berlin in Berlijn alsmede aan de Kunstvlaai in Amsterdam. Via publicaties ontstijgen Casco’s projecten hun tijdelijke karakter en worden Casco’s publieken en netwerken vergroot en gediversifieerd. Met het online magazine Commonist Aesthetics en de (Un)usual Business online reader verbindt Casco zich bovendien aan een groots online publiek. The Grand Domestic Revolution (GDR) Handbook met Valiz, Amsterdam (2014) is een verzameling van alle activiteiten rondom het gelijknamige project. Het dient als een handleiding en inspiratiebron voor iedereen die GDR in zijn/haar eigen omgeving wil toepassen. In Cluster Dialectionary is het resultaat van de tweejarige onderzoekssamenwerking dat onder de naam Cluster werd gefinancierd door het Cultuurprogramma van de Europese Unie. Het boek werd gepubliceerd met Sternberg Press, Berlijn. Publishing Class IV: Community in Print is de vierde editie van het doorlopende MFA programma dat Casco ontwikkelde voor het Dutch Art Institute (DAI) in Arnhem en Werkplaats Typografie waarin de focus lag op publiceren in serie. Het resultaat van dit curriculum is een serie kunstenaarsboeken dat in een overkoepelende ontwerpstructuur wordt aangeboden. The Otolith Group: World 3 werd gepubliceerd in samenwerking met Bergen Konsthall, naar aanleiding van de tentoonstelling van The Otolith Group aldaar. Group Affinity is het result aat van de gelijknamige summer school die Casco in 2012 organiseerde ins amenwerking met Kunstverein München. De (Un)usual Business online reader bevat verschillende nieuwe essays die werden geschreven door de (Un)usual Business onderzoeksgroep, alsmede referentieteksten. In samenwerking met Kritische Studenten Utrecht en ontworpen door Anendlesssupply, Birmingham. Commonist Aesthetics is een speciale, online uitgave van OPEN! waarin aandacht wordt besteed aan de commons. Casco treedt hierbij op als samenwerkingsparnter.
49
The Grand Domestic Revolution Handbook
50
The Otolith Group: World 3
51
Group Affinity
52
Cluster Dialectionary
Publishing Class IV: Community in Print
Commonist Aesthetics, OPEN!
53
(Un)usual Business online reader via www.cascoprojects.org/unusualbusiness/reader
Lancering van The Grand Domestic Revolution Handbook met een van de ontwerpers via Skype bij The Showroom in Londen, 9 december 2014
Lancering van Publishng Class IV: Community in Print tijdens de Heinekenlezing met Wendelien van Oldenborgh, Casco, 1 oktober 2013
54
III. Relaties 1. Gemeenschappen Ook in 2014 ondernam Casco bewuste stappen om nauwer samen te gaan werken met verschillende (activistische) groepen in Utrecht waarmee zij affiniteit voelt. Daarnaast trok ze haar banden met de Universiteit Utrecht aan, in het bijzonder met het Gender Studies departement. Casco ging in gesprek met verschillende feministische, queer en activistische groepen en stelde haar ruimte aan hun vergaderingen en activiteiten beschikbaar. Haar samenwerking met de groep Feministisch Verzet zette zich na een succesvol Zwarte Piet debat voort: de groep organiseerde nog twee publieke activiteiten bij Casco en gebruikt het Casco kantoor voor haar vergaderingen.
InQueerSections Queer feministisch festival met workshops, lezingen en muziekprogramma. Datum: 14-16 februari 2014 Locatie: Casco, Nieuwekade 213-215 Partner: InQueerSections Bezoekersaantal: 260
Feministisch Verzet - Generations Lezing & discussie over vier generaties feministen, met sprekers Nancy Jouwe, Anja Meulenbelt, Mercedes Zandwijken en Iris van der Tuin. Datum: 14 maart 2014 Locatie: Casco, Nieuwekade 213-215 Partner: Feministisch Verzet Bezoekersaantal: 55
Feministisch Verzet - Transformative Justice and Com munity Accountablilty Workshop over alternatieve vormen van rechtsspraak en handelsperspectieven wanneer er geweld plaatsvindt binnen een gemeenschap. Met Philly Stands Up. Datum: 11 juni Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Partner: Feministisch Verzet Bezoekersaantal: 21
Doorbraak Introductie workshop over de activiteiten van Doorbraak. Datum: 28 juni 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Partner: Doorbraak, Amsterdam Deelnemers: 6 55
56
Eastside Projects, Birmingham
San Seriffe, Amsterdam
De Bikkershof
Rood | Noot
InQueerSections
Woongroep Labre
Utrecht
Nederland
Wereld
De Halte
Art Metropole, Toronto
Culturele Zondagen
De Moestuin
(Un)usual Business onderzoeksgroep
Welkomst Com mittee
Kinderen van voormalige De Ploeg arbeiders, Bergeijk
Studenten
Friends with Books, Berlijn
Bewoners Abraham Dolehof
FOTODOK
Pluk de Stad
Feministisch Verzet
Klokkenluidersgilde
Board Estafette
Artistieke adviesraad
Stagiaires en vrijwilligers
Oud Amelisweerd
Weverij De Ploeg, Bergeijk
De Volle Grond
Indonesian Migrant Workers Union
New York Art Book Fair, New York
De Doorbraak, Amsterdam
GEMEENSCHAPPEN
Voedselcollectief
The Book Society, Seoul
Asian Culture Complex, Gwangju
Noise Sum mer School Print workshop in samenwerking met kunstenaar Aimée Zito Lema, zeerder Artist at Work bij Casco. Datum: 26 augustus 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Partner: Gender Studies departement, Universiteit Utrecht Deelnemers: 45
Culturele Zondag: Masculinity Without Men Performance en workshop georganiseerd door InQueerSections voor de Culturele Zondag met het thema: In de ban van de man. Over nieuwe perspectieven op mannelijkheid. Datum: 12 oktober 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Partner: Culturele Zondag, InQueerSections Deelnemers: 34
Vrijwilligersbijeenkomst Casco organiseerde tijdens de tentoonstellingen van Melanie Gilligan en The Otolith Group een speciale bijeenkomst voor Casco’s betrokken groep vrijwilligers, waarin zij niet alleen meer te weten kwamen over de tentoonstellingen, maar tevens deelnamen aan een workshop “skills exchange” onder leiding van de Utrechtse kunstenaar en Casco vrijwilliger Asia Komarova. Datum: 15 november 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7 In samenwerking met: Casco vrijwilligers Deelnemers: 15
Welkomstcomité Het Welkomstcomité wordt georganiseerd na de opening van een nieuwe tentoonstelling en heeft als doel om met vertegenwoordigers van Casco's diverse publiek te spreken over hoe zij reageren op de tentoonstelling en Casco's activiteiten. Tijdens deze intieme en informele momenten ontvangen we praktische feedback, maar ontdekken we ook de persoonlijke en emotionele verhalen over wat mensen ervaren wanneer ze Casco bezoeken. In 2014 organiseerden we vier Welkomstcomités, twee tijdens de tentoonstelling van New Habits en twee tijdens de tentoonstelling van Melanie Gilligan en the Otolith Group.
Publieksenquête Het bezoekersformulier is een manier om inzicht te krijgen in wat bezoekers van de tentoonstelling vinden. Het biedt ons praktische informatie over wie onze bezoekers precies zijn, zoals leeftijdscategorie, waar ze wonen en hoe vaak ze Casco bezoeken. Ook is het een manier om erachter te komen hoe bezoekers Casco kennen en hen nog één keer te prikkelen om na te denken over wat ze hebben gezien, door een aantal open, inhoudelijke vragen. Alle ingevulde bezoekersformulieren analyseren en verwerken we in een rapportage aan het eind van een tentoonstelling. Aan het eind van 2014 hebben we ons bezoekersformulier herontworpen en aangepast aan onze huidige informatie.
57
Printworkshop met Aimee Zito Lema, onderdeel van de Noise Sum mer School, Casco, 26 augustus 2014
Vera en Carlijn, onderdeel van het Welkomst Comité voor New Habits, juni 2014
Printworkshop met Aimee Zito Lema, onderdeel van de Noise Sum mer School, Casco, 26 augustus 2014
58
2. Partners & Netwerken Lokaal: BKNU Casco maakt sinds een aantal jaren onderdeel uit van het Beeldende Kunsten Netwerk Utrecht (BKNU), waar zij regelmatig mee om de tafel zit. Sinds de verhuizing heeft Casco intensiever contact met directe buren FOTODOK en met overburen BAK. Zo synchroniseren wij onze openingstijden wanneer er openingen plaatsvinden. Ook vond de officiële opening van het IMPAKT festival plaats bij Casco en FOTODOK.
Opening IMPAKT Festival
Officiële opening IMPAKT Festival
Datum: 1-2 november 2014 Locatie: Casco, Lange Nieuwstraat 7, Utrecht Partner: IMPAKT Bezoekersaantal: 55
Exchange as Space met Fotodok Een discussieavond over de waarde van internationale uit wisselingsprojecten Datum: 25 november 2014 Locatie: Casco en FOTODOK, Lange Nieuwstraat 7 Partners: Fotodok, Casa Tres Patios, Colombia Met bijdragen van: Anna Dasovic, Daniel Santiago Salguero, Juul Hondius, Karine Versluis, Mayke Jongsma, Binna Choi, Tony Evanko en Femke Lugerink. Deelnemers: 35
Nationaal: De Zaak NU Casco maakt op nationaal niveau onderdeel uit van De Zaak NU, de belangenorganisatie voor presentatie-instellingen. In 2014 woonde Casco een aantal ledenvergaderingen van De Zaak NU bij en hostte zij het event De Zaak NU: speed dating. Ook voltooide de Zaak Nu in 2014 een belangrijk rapport over de rol van presentatie-instellingen, waar Casco als onderzoekssubject aan meedeed. De Zaak NU schrijft in maart 2015: “Productie en presentatie van (nieuwe) kunst, onderzoek en ontwikkeling voor en vanuit kunst en de bijdrage aan de internationale positionering van Nederland in de kunstwereld zijn de bewezen kernkwaliteiten. Mede op grond daarvan hebben de presentatieinstellingen een onmisbare plaats in de beeldende kunst keten. En een belangrijke maatschappelijke betekenis.”
Speeddating, De Zaak NU bij Casco
Bijeenkomst en lunch van De Zaak NU waarin de toekomst van De Zaak NU werd besproken.
Datum: 7 maart 2014 Locatie: Casco, Nieuwekade 213-215 Partner: De Zaak NU Bezoekersaantal: 21 59
60
BK-NU = De Zaak Nu = Affective Communities = Cluster = Practice International = Arts Collaboratory =
Platohedro Medellín, Colombia
PICHA Lubumbashi, Congo
Ashkal Alwan Beirut, Lebanon
Lugar a Dudas Cali, Colombia
TEOR/éTica San Jose, Costa Rica
Kiosko Santa Cruz de la Sierra, Bolivia
Visual Arts Network of South Africa (VANSA) Johannesburg, Zuid Afrika
De Zaak Nu
INIVA, Londen
Theertha Colombo, Sri Lanka
Stichting Hivos, Den Haag
The Showroom, Londen
Wereld
Academiegalerie
CAC Brétigny, Brétigny s/Orge Kër Thiossane Dakar, Senegal
Graduate Gender Program me, Universiteit Utrecht
BAK, basis voor actuele kunst
Impakt
Utrecht
IASPIS, Stockholm
Casa Tres Patios Medellín, Colombia
Cooperativa Cráter Invertido Mexico City, Mexico
Centre Soleil d’Afrique, Bamako, Mali
Raw Material Company Dakar, Senegal
Les Laboratoires d’Aubervilliers, Aubervilliers 32º East Ugandan Arts Trust, Kampala, Uganda Zavod P.A.R.A.S.I.T.E., Ljubljana
Stichting DOEN, Amsterdam
Expodium
FOTODOK
Creative Group 705 Bishkek, Kyrgyzstan
Más Arte Más Acción, Chocó, Colombia
Nubuke Foundation Accra, Ghana
Tensta Konsthall, Stockholm
Darb 1718 Contemporary Art and Culture Center, Cairo, Egypte
81 nationale presentatie instellingen
Doual’art Douala, Kameroen
CA2M Centro Dos De Mayo, Madrid
Nederland
KUNCI Cultural Studies Center, Yogyakarta, Ruangrupa Jakarta, Indonesië Indonesie The Israeli Center for Digital Art, Holon
Riwaq Ramallah, Palestina
Al-Ma’mal Foundation for Contemporary Art Jerusalem, Palestine
NETWERKEN
Internationaal I: Cluster, Practice International Cluster is een netwerk van acht instellingen die internationaal actief zijn op het gebied van hedendaagse beeldende kunst en gevestigd zijn in woongebieden in de periferieën van grote Europese steden (plus een in Holon, een industriële zone buiten Tel Aviv). Elk van deze organisaties is actief betrokken bij haar lokale context om zo de inbedding in de omgeving te bevorderen. In 2014 publiceerde Cluster het Cluster Dialectionary, een boek dat het onderzoek van het netwerk bijeenbracht en dat als de opvolger gezien kan worden van het immens populaire Circular Facts (zie “Publicaties”). Eind 2014 liep de EU subsidie van het netwerk Cluster af. We deden een nieuwe aanvraag bij de EU voor het mogelijke vervolg van Cluster, waar we in april 2015 de uitslag van verwachten. In 2015 zijn we bovendien van plan een grootschalig forum te organiseren. Casco maakt sinds 2013 samen met Iaspis (Stockholm) en Iniva (Londen) onderdeel uit van het netwerk Practice International. Het netwerk heeft als doel te reflecteren op onze posities als kunstenaars, curatoren en instellingen, specifiek als Europese kunstorganisaties die zich bezighouden met internationalisme en samenwerken met nietEuropese instellingen zoals KUNCI – Cultural Studies Center (Yogyakarta) of Raw Material Company (Dakar). Practice International werkt samen met verschillende kunstenaars die structuren creëren en methoden uitvinden om werk te maken, hun lokaliteit te radicaliseren en tegelijkertijd internationaal verbindingen te leggen. Een periode van openbaar en voor het publiek gesloten onderzoek, met onder meer. In 2014 vonden drie tentoonstellingen plaats in het raamwerk van Practice International: Issa Samb bij INIVA, London; New Habits bij Casco, The Otolith Group bij Bergen Konsthall en bij Casco (meer onder “tentoonstellingen”).
Internationaal II: Arts Collaboratory In 2013 sloot Casco zich als associate partner aan bij Arts Collaboratory, een samenwerking tussen Stichting DOEN en Hivos. Arts Collaboratory is een platform voor transnationale uitwisseling en samenwerking dat bestaat uit meer dan twintig kunstorganisaties uit Afrika, Azië, Latijns-Amerika en het Midden-Oosten. kennisuitwisselingsprogramma. 2014 was een belangrijk jaar waarin de relatie tussen Arts Collaboratory en Casco werd geconsolideerd. Zo was Casco mede-organisator van de eerste Arts Collaboratory Assembly, die plaatsvond in Jakarta, in samenwerking met de lokale kunstorganisaties Ruangrupa en KUNCI – Cultural Studies Centre (hieronder). Casco richt zich momenteel op het bouwen van een solide infrastructuur die samenwerking mogelijk maakt, zoals een nieuwe Arts Collaboratory website, publicatie en de tweede Assembly die in april 2015 in Dakar, Senegal plaatsvindt.
61
Arts Collaboratory Assembly Duur: 19 – 25 mei 2014 Locatie: ruangrupa, Jakarta; KUNCI – Cultural studies centre, Yogyakarta Met bijdragen van: alle deelnemende organisaties, Stichting DOEN, Stichting Hivos, Rudolf Mrazek, e.a. Deelnemers en bezoekers: 550 Blog: http://artscollaboratory-assembly.tumblr.com In 2014 vond de eerste Arts Collaboratory Assembly plaats Indonesië, in nauwe samenwerking met twee deelnemende organisaties: ruangrupa in Jakarta en KUNCI—Culturele Studies Centre in Yogyakarta. Het doel van de bijeenkomst was het mogelijk maken van concrete samenwerkingsverban den tussen de deelnemende organisaties. Na een volle week met ontmoetingen, brainstormsessies, wandelingen en uit wisselingen kwamen vier samenwerkingsprojecten tot stand die zich richten op alternatieve pedagogische modellen, utopische denkbeelden, lobby-praktijken en een participa tief filmfestival.
Tent Duur: 27 november 2014 Locatie: Casa Do Povo, Bom Retiro, São Paulo Met bijdragen van: Al-ma’mal Foundation, Jeruzalem; Casa Tres Patios, Medellín; Cráter Invertido, Mexico City; Más Arte Más Acción, Chocó; Platohedro, Medellín; Picha, Lubumbashi; RAW MATERIAL COMPANY, Senegal; ruangrupa, Jakarta. Deelnemers en bezoekers: 550 Onder de titel Tent organiseert Arts Collaboratory tijde lijke samenkomsten van deelnemende organisaties in ten tijde van grootschalige evenementen, onder meer tijdens de Biënnale van São Paulo. Tijdens de Tent in São Paulo werden verschillende samenwerkingsprojecten verder ontwikkeld en werd het netwerk voor een breder publiek opengesteld.
62
63 De Vrijstaat, Leidsche Rijn
School of Missing Studies, Sandberg Institute, Amsterdam
Media Studies, UU
Nederland
Wereld
If I Can’t Dance, Amsterdam
Vrije Universiteit Amsterdam
Guangdong Times Museum, Guangzhou, China
De Hallen Haarlem
Stichting DOEN, Amsterdam
Kritische Studenten Utrecht
Sandberg Instituut, Amsterdam
Mondriaan Fonds, Amsterdam
Critical Studies, Sandberg Instituut, Amsterdam
de Appel arts centre, Amsterdam
Werkplaats Typografie, Arnhem
Artsonje Center, Seoul
Tensta Konsthall, Stockholm
Lloyd Hotel, Amsterdam
Fransiscaans Studiecentrum, Universiteit Tilburg De Rooie Rat
Het Gebouw, Leidsche Rijn
Social Trade Organisation (STRO)
KNAW
Kunstvlaai, Amsterdam
Film and Media Studies, Leiden Universitet
Malmö Konstmuseum
K.F. Heinfonds
Utrecht
Museum of Arte Util - Van Abbemuseum, Eindhoven
Rabobank
Terra Critica, UU
Klokkenluidersgilde
Universiteit Utrecht
Gemeente Utrecht
Graduate Gender Programme, UU
Dutch Art Institute, Arnhem
Studio for Immediate Spaces, Sandberg Instituut, Amsterdam
Cultuurprogram ma van de Europese Unie
Valiz, Amsterdam Fondsen = Educatie = New Habits = GDR GOES ON = Haus der Kulturen Casco Case Study = der Welt, Berlijn Melanie Gilligan = The Otolith Group = Overige inkomsten = (Un)usual Business = Open Seminar en Bezoeken = Andrea Fraser en Alex Martinis Roe = Wendelien van Oldenborgh Heineken Prijs lezing = Cultivate or Revolutionize? Life Between Apartment and Farmland =
Asia Culture Complex
Nederlandse Varenvereniging
Heineken Stichting
Bergen Kunsthall, Bergen
PARTNERSCHAPPEN
De deelnemers aan de Arts Collaboratory Assembly bezoeken Lifepatch in Yogyakarta, mei 2014
Gesprek tussen de deelnemers aan de Arts Collaboratory Assembly, mei 2014
De Zaak NU: Speeddating vindt plaats bij Casco, 7 maart 2014
64
IV. Communicatie & Pers Nieuwe website en visuele identiteit In 2014 zette Casco alle zeilen bij voor de verdieping en verbreden van haar PR- en persstrategieën. Zo lanceerde Casco een nieuwe website en visuele identiteit, ontworpen door de in Amsterdam woonachtige grafisch ontwerper David Bennewith. De tentoonstelling New Habits vormde daarbij een ijkpunt, waarin de ontwerpprincipes “flexibel, open bewegelijk, treffend en zelfverzekerd” tot uiting kwamen in een poster, een tote bag, buttons en ander materiaal. Om Casco’s multidisciplinaire manier van werken en activiteiten duidelijk te communiceren, lanceerde Casco in de lente 2014 een nieuwe website met ontwerp van grafisch ontwerper David Bennewith. Het resultaat is een speelse website met een innovatieve, gedurfdere beeldtaal aanrijkt zonder haar informatieve karakter te verliezen.
Pers Ook vulden we in 2014 onze perslijsten aan en intensiveerden we bestaande persrelaties. Dat heeft geleid tot een vermeerdering van het aantal artikelen en vermeldingen gespecialiseerde kunstpers in het Nederlandse taalgebied (o.a. 8x Metropolis M; 3x Tubelight; 2x De Witte Raaf; 1x OPEN! en 1x Gonzo Circus). In aanvulling hierop hebben we getracht om ons aanbod onder de aandacht te brengen van culturele media in meer ruime zin, om zo een groter publiek te interesseren voor onze activiteiten (o.a. Subbacultcha!; Zam Magazine; Africana. org; Cleeft; Exhibitionist.nl; Kunstbeeld; Museumtijdschrift; Museumnieuws). Dankzij nauwere samenwerking met Utrechtse partners hebben we lokale media efficiënter kunnen bedienen (artikelen en vermeldingen in AD/Utrechts Nieuwsblad; De Stad Utrecht; De Brug Utrecht; Trajectum; Uitburo; Utrecht Dichtbij; De Weekkrant; RTV Utrecht; FunX Utrecht; Stadsblad Utrecht; Uitagenda). Onze volgers en likes op social media vermenigvuldigen zich dagelijks. Vermeldenswaardig is bovendien de aandacht die is gegenereerd in de landelijke media (3x NRC Handelsblad; 1x De Volkskrant; 1x De Groene Amsterdammer en vermeldingen in NRC Agenda en VK Agenda). De meest lovende bespreking kwam van recensent Sandra Smets, die de tentoonstelling In the Year of the Quiet Sun van The Otolith Group in het NRC Handelsblad beschreef als “een spannende expositie” en “een goudmijn aan informatie”. Ze beloonde de tentoonstelling met vier uit vijf sterren (4-12-2014) en refereerde er ook aan in haar eindejaarslijst (31-12-2014). Belangrijk is dat in veel besprekingen de missie van Casco duidelijk doorklinkt. Hoofdredacteur Domeniek Ruyters schrijft in tentoonstelling New Habits: “In de tentoonstelling wordt op een slimme, gelaagde wijze teruggegrepen op een al langer spelende interesse van Casco met betrekking tot alternatieve manieren van samenleven” (0205-14). In De Witte Raaf schrijft Steyn Bergs over de solotentoonstel-
65
Vlaggen ter aankondiging van Casco's verhuizing en de openingtentoonstelling New Habits sieren Utecht, maart-mei 2014
De paal aan de Lange Nieuwstraat 7 die laat zien wat er bij Casco te zien is
Casco website met design door David Bennewith
Op Casco's nieuwe website is nu ook een online bookshop te vinden!
Casco website met design door David Bennewith
66
lingen van Melanie Gilligan en The Otolith Group: “Hoewel de twee tentoonstellingen beslist ook los van elkaar bekeken kunnen worden, is het verband dat in Casco gelegd wordt uiterst productief. Beide tentoonstellingen tonen de duistere kant van Composing the Commons; we zijn met z'n allen gewaarschuwd.” (jan-feb 2015). In Tubelight prijst antropoloog Herbert Ploegman in zijn recensie van de tentoonstelling van The Otolith Group de “gelaagdheid van de identiteitsontwikkelingen die de expositie behandelt” (20-1-2015) en noemen Andrea Breazu en Marlies Noijens in hun bespreking van het werk van Melanie Gilligan haar kritiek op neurowetenschappen “verfrissend, sterk en noodzakelijk” (19-2-2015).
PR versterking In 2014 had Casco verschillende afspraken met Lieke Timmermans (Bureau Timmermans, PR en marketing voor de culturele sector), die op genereuze wijze naar weidse kennis en netwerk deelde. Dat doet zij sinds herfst 2014 zelfs als nieuw bestuurslid bij Casco. In de zomer van 2014 werd ons team versterkt door schrijver en journalist Roel Griffioen, die zich specifiek richt op pers en PR.
Persreacties (selectie) New Habits -, ‘New Habits‘, Art in Culture, Spring Issue 2014 -, ‘'New habits': vragen stellen bij gewoontes’, Stadsblad Utrecht, 14-05-2014 -, Stadsblad Stad, 9-8-2014 Anne Beeksma, ‘Uit de wurggreep van het kapitalisme’, Tubelight #191, Speciale Editie Kunstvlaai 2014 Bram Ieven, ‘De Ethiek van de Wereldverbeteraar’, METROPOLIS M Nr 4-2014 Wim Langejan, 'Creatieve vrolijkheid in de hof', AD/Utrechts Nieuwsblad, 2-5-2014 Floor van Luijk, Kunstvlaai 2014, METROPOLIS M, web 22-5-2014 Emma I. Panza, ‘New Habits’, Flash Art, 22-07-2014 Alex Martinis Roe, ‘The Desire for New Habits’, METROPOLIS M, web 6-42014 Domeniek Ruyters, ‘Buiten de eigen comfort zone’, METROPOLIS M, web 02-05-14 Geoffrey Wildanger, ‘Doing More With Less’, Mute Magazine, 4-8-2014 67
Melanie Gilligan: The Common Sense & The Otolith Group: In the Year of the Quiet Sun -, Africanah.org, 17-11-2014 -, ‘Utrechtse sciencefiction in kunstcentrum Casco’, De Stad Utrecht, 9-12-2014 -, ‘Veel moois uit Nederland’, NRC Handelsblad, 31-12-2014 Steyn Bergs, 'Melanie Gilligan & The Otolith Group in Casco te Utrecht', De Witte Raaf #173, januari-februari 2015 Andreea Breazu & Marlies Noijens, 'Binge-watching The Common Sense', Tubelight, web 19-02-15 Edo Dijksterhuis, ‘‘Emoties’ in Helmond. ‘Up Close and Personal’ in Haarlem’; review of Melanie Gilligan, De Witte Raaf #173, januarifebruari 2015 Melanie Gilligan & Zachary Formwalt, 'Op zoek naar het grotere verhaal', METROPOLIS M No 5, 2014 Melanie Gilligan & Zachary Formwalt, ‘Zachary Formwalt meets Melanie Gilligan’, METROPOLIS M (online) 23 januari 2015 Jade Karthaus, ‘Kunstenaar Melanie Gilligan: “Kunst en populaire cultuur zijn met elkaar verbonden”’, Cleeft, web 13-12-2014 Roos van der Lint, 'Verpletterende tederheid', in De Groene Amsterdammer, 22-01-2015 Robert Muis, 'Bindwerk: Hoe werken collectieven? Composing the Commons', Gonzo Circus #124, 2015 Herbert Ploegman, 'The Otolith Group koloniseert het geweten', Tubelight, web 20-01-15 Jeanne Prisser, ‘Een nieuw ding tussen de dingen’, De Volkskrant, 30-01-2015 Sandra Smeets, 'Postzegels als hardcore staatspropaganda', NRC Handelsblad, 4-12-2014 Janneke Wesselink, 'Slot sciencefictionfilm verschilt per kunsthuis', in NRC Handelsblad, 5-1-2015 Overige vermeldingen: NRC Agenda; VK Agenda; Cleeft; Exhibitionist. nl; Kunstbeeld (agenda); Museumtijdschrift (agenda); Museumnieuws; Subbacultcha! (December issue; website; emailing 17 december); Swotee.nl; ZAM Magazine; Nieuwsbank; Trajectum; Uitburo; De Brug Utrecht; Utrecht Dichtbij; De Weekkrant (2x); RTV Utrecht (agenda).
68
Overig -, ‘Doing Gender Lecture by Leela Gandhi’, Lover. Tijdschrift voor Feministische Journalistiek, web 5-11-2014 -, ‘Revolution at Point Zero. Discussing the Commons with Silvia Federici and Tine De Moor’, Open!, 18-04-2014 Jelle Bouwhuis, ‘Het beste van twee werelden. Ahmet Ögüt over The Silent University’, METROPOLIS M Nr 2-2014 Sophie Hope en Jenny Richards, ‘Loving work: Drawing attention to pleasure and pain in the body of the cultural worker’, European Journal of Cultural Studies, 31-12-2014, pp. 1-25 Ilse van Rijn, ‘Grand Domestic Revolution’, METROPOLIS M Nr 1-2015
69
V. Financiën & Team Financiën 2014 was een jaar van vooruitgang. Casco groeide in haar fysieke ruimte, haar ambitieuze artistieke projecten, reizende tentoonstellingen, langdurige onderzoeksprojecten, netwerk, gemeenschappen, PR en publieksbereik. Casco’s financiën groeiden mee. Onze totale begroting groeide in 2014 met meer dan 30% ten opzichte van 2013: van 439.789 euro in 2013 naar 595.006 euro in 2014. Het is niet zozeer de groei an sich waar we trots op zijn, maar de manier waarop die groei tot stand is gekomen: • • •
We hebben onze overheadkosten (huisvesting, kantoor en operationele kosten) weten te drukken. We investeren in activiteiten en mensen! We hebben meer banen en werkplekken weten te creëren voor jonge curatoren, kunstenaars en ontwerpers. We hebben bovendien onze netwerken, samenwerkingspartners en gemeenschappen uitgebreid. Niet de infrastructuur, maar de relaties zijn dus gegroeid!
Dit was niet mogelijk geweest zonder het vertrouwen en de steun van subsidiegevers en fondsen. We zijn hen zeer dankbaar voor hun verdiepende inbreng en vastberaden ondersteuning, in het bijzonder danken wij: • Stichting DOEN voor haar langdurige, sociale en ethische onder steuning. De steun van DOEN stimuleert ons om onze kunst- en onderzoeksprojecten binnen een bredere sociale context te blij ven plaatsen, en om te blijven geloven in de verschillende samenwerkingsverbanden die we aangaan en om te blijven geven om de gemeenschappen waar we onderdeel van uitmaken. Dit alles met het doel om innovatieve ideeën en methodes te creëren die een alternatief bieden voor onze huidige, door het kapitalisme bedolven, maatschappij. [75.000 euro (2014, tevens in 2013 en 2015)] • Het Mondriaan Fonds voor haar zeer bemoedigende en genereuze ondersteuning. De steun van het Mondriaan Fonds geeft ons het vertrouwen om risicovolle, experimentele en artistieke onder zoeksprojecten te ondernemen, hetgeen zich later terugbetaald in innovatie. Het feit dat Casco’s projecten ook later gepresen teerd worden in zowel binnen- als buitenland, dragen zij bij aan een duurzaam kunstklimaat. [200.000 euro (2014, tevens in 2015)] • Gemeente Utrecht voor een langdurige ondersteuning die ons als organisatie een uitzonderlijke stabiliteit verschaft. De finan ciële steun van de Gemeente Utrecht zorgt voor een stevige basis van waaruit wij kunnen reflecteren op het verleden en ons kunnen richten op plannen voor de toekomst met Utrecht, de stad van kennis en cultuur, als creatieve en gemeenschappelijke thuis basis! [119.366 euro (per jaar, van 2013 tot 2016)]
70
• Het Cultuurprogramma van de Europese Unie/Creative Europe voor de unieke ondersteuning voor transnationale uitwisselingen en relaties. De ontmoetingen en samenwerkingen met andere organi saties in Europa en daarbuiten hebben ons veel geleerd. De effecten hiervan, hoewel niet een-op-een, zijn voelbaar in onze andere projecten en relaties. Tegelijkertijd creëren wij, in deze transnationale uitwisselingen, internationale zichtbaar heid voor onze eigen praktijk, alsmede voor andere praktijken uit Utrecht en Nederland in bredere zin. Samen met partnerorga nisaties vormen wij door middel van projecten en publicaties bovendien een belangrijke discours in de internationale con- text. [COHAB rond 60.000 euro van 2012 tot 2014, Practice International rond 60.000 euro van 2013 tot 2015] • Het K.F. Hein Fonds voor haar vriendelijke, warme ondersteu ning. Dankzij het K.F. Hein Fonds konden we de opening van onze nieuwe locatie aan de Lange Nieuwstraat en de openingstentoon stelling New Habits realiseren, een moment dat dankzij onze vele samenwerkingspartners een feestelijke, gemoedelijke sfeer had. [25.000 voor verhuizing en New Habits] Naast deze veelbetekenende subsidies, zetten we onze kennis, kwaliteiten en relaties in om ander soortige financiering te bemachtigen. In de commerciële wereld zouden we kunnen zeggen dat we onze kennis “verkopen”, maar wij gebruiken liever de begrippen “bijdrage” of “wederzijdse uitwisseling”. Een aantal voorbeelden van andersoortige financieringsbronnen zijn: • • •
71
Het Dutch Art Institute (DAI) MFA/ArtEZ in Arnhem: sinds 2008 maakt Casco elk jaar een nieuw lesprogramma voor DAI, sinds 2010 onder de naam Publishing Class. Onze bijdrage en studiebegeleiding worden gefinancierd door DAI, in ruil waarvoor wij DAI onze kennis, vaardigheden en netwerken bieden. Arts Collaboratory (een initiatief van en financieel ondersteund door Stichting DOEN en Hivos): Sinds augustus 2013 is Casco “associate partner” van Arts Collaboratory: een nauwe samenwerking met Stichting DOEN en Hivos en 25 deelnemende organisaties van over de hele wereld. In de rol van facilitator en adviseur voor Arts Collaboratory kunnen we onze kennis over samenwerkingsprojecten en netwerken inzetten, en onze manier van werken (met een focus op maatschappelijke relevantie, onderzoek en samenwerking) toepassen. We kunnen bovendien stellen dat we een groot deel van de begroting van Arts Collaboratory activiteiten beheren. De grootste activiteit in 2014 was de Arts Collaboratory Assembly, die plaatsvond in Indonesie. De financiële transactie voor dit evenement werd direct door Stichting DOEN en Hivos overmaakt naar de lokale organisaties. Dit verklaart het verschil van 70.000 euro tussen onze begrote en werkelijke uitgaven. Melanie Gilligan: The Common Sense & The Otolith Group: In The Year of the Quiet Sun werden mogelijk gemaakt door een institu- tioneel samenwerkingsverband die tot stand kwam vanwege een gedeelde interesse en het vertrouwen in één specifieke kunste naar. Deze samenwerking maakte het mogelijk om een ambitieus kunstwerk te realiseren met een uniek budget. Zo werd het werk van Melanie Gilligan samen met de Appel arts centre in Amster
dam en De Hallen Haarlem gerealiseerd (de eerste samenwerking in zijn soort in Nederland!) en het werk van The Otolith Group met Haus der Kulturen der Welt, Berlijn en Bergen Könsthall. Met partnerschappen slaagden we erin om extra financiële onder steuning te werven: zo werd de realisatie van Melanie Gilligan’s film in Nederland ondersteund door de Dommering Stichting en Fonds 21 (SNS Reaal) en in Toronto, Canada door de Canada Council for the Arts, Charles Street Video, Justina M. Barnicke Gallery, de Universiteit van Toronto en LIFT (Liasion of Independent Filmmakers of Toronto).
Zonder een zorgvuldig en verantwoordelijk financieel management en onderhoud zou deze groei weinig hebben betekend. We zijn daarom erg trots dat we dit als team hebben kunnen doen. We vonden daarin een essentiële balans tussen structuur en flexibiliteit. Als hedendaagse kunstorganisatie moeten we ten slotte kunnen reageren op veranderingen en behoeften tijdens de ontwikkeling van onze projecten. Daarbij waren Marleen de Kok, die binnen het team waakt over de administratie, en Erwin Nijholt, een externe accountant, onmisbaar. Zij onderhielden nauw contact met Binna Choi, Cacso's directeur, die op haar beurt onder supervisie staat van het Casco bestuur.
Team Het Casco team werd in 2013 bestendigd en uitgebalanceerd en in 2014 bleef het team dan ook gelijk. In de herfst van 2014 werd het team versterkt door Roel Griffioen, een journalist en schrijver die zich richt op PR en Communicatie. We nuanceerden bovendien onze functieomschrijvingen zodat duidelijker is wat voor rollen elk van ons vervult. In 2014 bestond het Casco team dan ook uit: Binna Choi (directeur 0,9fte), Sanne Oorthuizen (curator, 0,8fte), Suzanne Tiemersma (Infrastructuur en Projecten 0,8fte), Yolande van der Heide (Publicaties en Educatie), 0,6fte), Ying Que (Projecten en Community, 0,8fte), Ester Bartels (Communicatie en Office, 0,5fte), Roel Griffioen (Pers & Media), Marleen de Kok (Financiele administratie, 0,2fte), alsmede Janine Armin (freelance redacteur) en Jason Waite (freelance curator en Arts Collaboratory coördinator). Net als voorgaande jaren werkte Casco in 2013 samen met verschillende stagiaires en een groep geëngageerde vrijwilligers uit Utrecht en daarbuiten een groep die blijft groeien. Sinds 2012 bestaat het Casco bestuur uit museumdirecteur, criticus en curator Charles Esche (voorzitter); HKU theoriedocent Tilly Jansen (secretaris); en kunstenaar Wendelien van Oldenborgh, en filosoof Aetzel Griffioen als bestuursleden. In 2014 trad Lieke Timmermans als vijfde bestuurslid toe tot het bestuur. Lieke Timmermans is woonachtig in Utrecht en directeur van het PR en communicatieplatform Bureau Timmermans. Lieke staat Casco op genereuze wijze bij op het gebied van Persbereik en PR strategieën. De uitgebreide kennis, ervaring en artistieke feeling die het bestuur met zich meebrengt is van onschatbare waarde voor Casco’s organisatie en programma. Hoewel Casco’s financiële management en bronnen in zeer gezonde staat zijn, vooral in een jaar van ambitieuze projecten en een grote 72
verhuizing, ziet Casco het belang in van een penningmeester in het Casco bestuur. Casco intensiveerde in 2014 de zoektocht naar een goede kandidaat voor het penningmeesterschap en legde contact met verschillende individuen, die de uitnodiging vanwege verschillende redenen helaas niet aan konden nemen. We zullen de zoektocht in 2015 voortzetten en hopen voor de zomer een penningmeester aan te stellen. Tot die tijd neemt voorzitter Charles Esche de functie waar. Het artistieke bestuur van Casco bestaat uit de in Utrecht gevestigde kunstenaar Annette Krauss; en kunsthistoricus Eric de Bruyn (associate professor, Universiteit Leiden) en de in Berlijn gevestigde architect en onderzoeker Andreas Muller. Het artistieke bestuur komt op onregelmatige basis bijeen om feedback te geven op Casco’s programma.
Casco's subsidiegevers en partners werden tijdens New Habits op bijzondere wijze bedankt!
73
74
Stichting Casco te Utrecht Inhoudsopgave 1
Algemene gegevens
2
Jaarrekening 2014
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8
Balans per 31 december 2014 Staat van baten en lasten over 2014 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans Toelichting op de staat van baten en lasten Specificatie afschrijvingskosten Berekening percentage activiteitslasten en specificatie personeelskosten Accountantsverklaring
75
Stichting Casco te Utrecht 1 Algemene gegevens Naam en oprichting
Stichting Casco is opgericht op 4 januari 1990.
Kamer van Koophandel
ingeschreven onder nummer 41183982 te Utrecht.
Grondslag en doel Het doel van de stichting
Bestuur Charles Esche Wendelien van Oldenborgh Tilly Janssen Aetzel Griffioen Lieke Timmermans
76
De Stichting stelt zich ten doel bij te dragen aan het discours over de rol van hedendaagse kunst en het ontwerpen in brede zin. De ambitie is om daarin zowel lokaal, nationaal als internationaal te functioneren voor een professioneel maar ook niet-professioneel publiek.
Functie Voorzitter Algemeen lid Algemeen lid Algemeen lid Algemeen lid
Stichting Casco te Utrecht 2 Jaarrekening 2014 2.1 Balans per 31 december 2014 ACTIVA
31-12-2014 €
31-12-2013 €
0 261 261
1 1.726 1.727
700
2.200
53.077 14.950 68.027
43.670 30.072 73.742
241 10.973 60.939 3.028 1.213 76.394
205 16.311 105.230 3.054 0 124.800
145.382
202.469
53.265 0 25.000 78.265
47.339 25.277 0 72.616
3.000 25.271 38.846 67.117
35.942 42.655 51.256 129.853
145.382
202.469
Vaste activa Materiële vaste activa Verbouwingskosten Nieuwekade 213-215 Inventaris en apparatuur Financiële vaste activa Borgsommen
Vlottende activa Overige vorderingen en overlopende activa Nog te ontvangen subsidies en bijdragen Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Kas Rabobank Rabobank spaarrekening ING Paypal
Balanstotaal
PASSIVA Eigen vermogen Besteedbaar vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve verhuizing Bestemmingsreserve 25 jarig jubileum Totaal eigen vermogen Schulden op korte termijn Vooruitontvangen subsidies Crediteuren Overige schulden en overlopende passiva
Balanstotaal
77
Stichting Casco te Utrecht 2.2 Staat van baten en lasten over 2014
Begroot 2014 €
Baten beschikbaar voor doelstelling
Werkelijk 2014 €
Werkelijk 2013 €
5
5
Meerjaren subsidies Bijdragen van fondsen Overige subsidies en bijdragen Overige inkomsten
506.366 65.000 10.000 86.170 667.536
477.015 50.000 18.000 55.640 600.655
397.318 3.000 23.600 41.148 465.066
Totaal beschikbaar voor doelstelling
667.536
600.655
465.066
42.964 28.250 28.200 0 99.414
34.913 56.156 20.172 0 111.241
33.668 33.995 18.745 6.375 92.783
158.457 10.500 178.615 70.000 71.500 34.050 45.000 568.122
159.048 5.304 180.951 28.860 23.441 51.767 34.394 483.765
126.655 3.620 146.942 0 9.959 29.315 30.515 347.006
667.536
595.006
439.789
0
5.649
25.277
0 0 0 0
5.926 -25.277 25.000 5.649
0 25.277 0 25.277
Bestedingen aan de doelstelling Beheerslasten Personeelslasten Huisvestingskosten Overhead Bijzondere lasten Activiteitslasten Personeelslasten Algemene projectkosten Projecten Arts Collaboratory Publicaties Lezingen, filmvertoningen, events Publiciteit Totaal besteed aan doelstelling Resultaat boekjaar Bestemming resultaat Dotatie algemene reserve Onttrekking/dotatie bestemmingsreserve verhuizing Dotatie bestemmingsreserve 25 jarig jubileum
78
Stichting Casco te Utrecht 2.3 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Richtlijn Organisaties-zonder-Winststreven die door de Raad voor de Jaarverslaggeving is gepubliceerd (richtlijn 640).
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Algemeen Voorzover niet anders vermeld, worden activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. De waarderingen van de activa en de passiva, baten en lasten geschieden op basis van historische kostprijzen.
Grondslagen voor resultaatbepaling Algemeen De baten en lasten zijn toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten.
79
Stichting Casco te Utrecht 2.4 Toelichting op de balans Materiële vaste activa zie 2.6 Specificatie afschrijvingskosten Borgsommen € 700 Depotbedrag TNT Borgsom Citybox
Nog te ontvangen subsidies en bijdragen € 53.077 Gemeente Utrecht, betreft 2014/2013 Stichting Doen, Arts Collaboratory K.F. Hein Fonds, C. Nyampeta K.F. Hein Fonds, New Habbits Gemeente Utrecht, Call of the Mall Europese Unie, Cohab Mondriaan Fonds K.F. Hein Fonds, GDR Handbook
Vorderingen en overlopende activa € 14.950 Nog te ontvangen rente Vooruitbetaalde kosten Vooruitbetaalde kosten projectkosten Debiteuren Energie Belastingdienst premies wao-wia Overige overlopende activa
Algemene reserve € 53.265 Kapitaal stichting 1 januari Resultaat boekjaar 2014/2013 Kapitaal stichting 31 december Bestemmingsreserve verhuizing € 0 Saldo per 1 januari Onttrekking/dotatie Saldo per 31 december
31-12-2014 €
31-12-2013 €
600 100 700
600 100 700
5.968 764 3.000 25.000 0 18.345 0 0 53.077
5.968 0 0 0 3.000 1.702 30.000 3.000 43.670
916 3.569 0 9.506 0 0 959 14.950
709 677 22 26.949 820 879 16 30.072
47.339 5.926 53.265
47.339 0 47.339
25.277 -25.277 0
0 25.277 25.277
Het bestuur heeft besloten om het positieve resultaat 2013 aan de bestemmingsreserve verhuizing toe te voegen. In het voorjaar 2014 vond de verhuizing naar de Lange Nieuwstraat plaats. De extra gemaakte kosten (afkoop huurcontract) staan verantwoord onder huisvestingskosten. In 2014 is het saldo van de bestemmingsreserve onttrokken.
80
Stichting Casco te Utrecht 2.4 Toelichting op de balans (vervolg) Bestemmingsreserve 25 jarig jubileum € 25.000 Saldo per 1 januari Dotatie Saldo per 31 december
31-12-2014 €
31-12-2013 €
0 25.000 25.000
0 0 0
In het najaar 2015 zal het 25 jarig jubileum worden gevierd. Het bestuur heeft besloten om € 25.000 aan de bestemmingsreserve 25 jarig jublileum toe te voegen.
Vooruitontvangen subsidies € 3.000 Asian Culture Complex Stichting Doen, Arts Collaboratory Artsonje European Union, Practice International
Overlopende schulden en overlopende passiva € 38.846 Vakantiegeld Loonheffing Accountantskosten Financiële administratie Jaarverslag Ziekteverzuimverzekering Overhead Lezingen, filmvertoningen, events Publiciteit Projecten/publicaties Te veel ontvangen eu subsidie Showroom Overige nog te betalen kosten
3.000 0 0 0 3.000
0 3.824 7.000 25.118 35.942
7.781 5.131 4.000 1.500 1.000 286 335 782 3.563 10.887 3.286 295 38.846
6.487 4.340 4.300 1.500 1.000 605 0 1.476 1.260 30.105 0 183 51.256
Niet in de balans opgenomen verplichtingen Op 24 juni 2014 is een huurovereenkomst afgesloten voor het pand Lange Nieuwkade 7 te Utrecht. De huurovereenkomst is aangegaan voor een periode van drie jaar, ingaande op 1 januari 2014. Tussentijdse beëindiging is niet mogelijk. De huurprijs bedraagt € 16.000 per jaar en wordt jaarlijks geïndexeerd.
81
Stichting Casco te Utrecht 2.5 Toelichting op de staat van baten en lasten
Meerjaren subsidies € 477.015 Mondriaan Fonds Gemeente Utrecht Stichting Doen Stichting Doen, Arts Collaboratory European Union Cultural Programme, Cohab European Union Cultural Programme, Practice International
Bijdragen van fondsen € 50.000 K.F. Hein Fonds, C. Nyampeta K.F. Hein Fonds, New Habbits Stichting Doen Visible Pro
Overige subsidies en bijdragen € 18.000 Asian Culture Complex Vrede van Utrecht - Aorta Gemeente Utrecht Call of the Mall
Overige inkomsten € 55.640 Verkopen Casco Issues en overige publicaties Rente baten DAI-Artez doorber. kosten (Publishing Class) Partnerschappen Art Sonje (Otolith Group) CCC London GDR Handbook Rietveld academie ECF Cluster (via The Showroom) Showroom contr ASK E-flux City of Women Overige inkomsten
82
Werkelijk 2014 €
Werkelijk 2013 €
200.000 119.366 75.000 40.888 16.643 25.118 477.015
150.000 119.366 75.000 14.328 27.202 11.422 397.318
0 25.000 25.000 50.000
3.000 0 0 3.000
18.000 0 0 18.000
0 13.600 10.000 23.600
6.115 916 26.000 7.000 0 0 0 0 0 0 15.609 55.640
1.577 710 23.000 0 2.513 1.123 2.561 882 2.000 2.975 3.807 41.148
Stichting Casco te Utrecht 2.5 Toelichting op de staat van baten en lasten (vervolg)
Personeelslasten t.b.v. beheer Van de totale personeelskosten is 82% als activiteitslasten opgenomen en 18% als beheerslasten. Deze verdeling is berekend op basis van bruto salaris en de mate waarin de personeelsleden worden ingezet voor het activiteitenprogramma. De berekening van het percentage en de totale personeelskosten zijn gespecificeerd in 2.7
Huisvestingskosten Huur incl. opslag Energie Verzekering (inboedel incl. glas) Gemeentelijke belastingen Onderhoud Overige huisvestingskosten (verhuizing)
Overhead Afschrijvingskosten inventaris Kantoorartikelen Porto/koerier (algemeen) Klein inventaris Telecommunicatie Systeembeheer Reiskosten medewerkers Kantine Bank- en overige overheadkosten Accountantskosten Financiele (salaris)administratie Bestuurskosten Drukwerk Jaarverslag / vertalingen Online boekhouden
Bijzondere lasten Oninbare waarborgsom i.v.m. faillissement oude verhuurder
83
Werkelijk 2014 €
Werkelijk 2013 €
34.913
33.668
47.707 3.913 818 1.131 1.675 912 56.156
29.906 405 1.909 865 910 0 33.995
1.465 1.466 388 2.178 1.233 352 310 3.642 882 3.480 3.507 713 0 0 556 20.172
1.539 1.206 381 451 1.418 105 194 2.869 718 5.137 3.822 172 48 137 548 18.745
0
6.375
Stichting Casco te Utrecht 2.5 Toelichting op de staat van baten en lasten (vervolg)
Personeelskosten t.b.v. activiteiten Van de totale personeelskosten is 82% als activiteitslasten opgenomen en 18% als beheerslasten. Deze verdeling is berekend op basis van bruto salaris en de mate waarin de personeelsleden worden ingezet voor het activiteitenprogramma. De berekening van het percentage en de totale personeelskosten zijn gespecificeerd in 2.6.
Algemene projectkosten Werkbezoeken personeel Contributies / abonnementen Representatie Afschrijvingskosten apparatuur
Projecten Productiekosten projecten 2013 Feminism: Andrea Fraser & Alex Martinis Roe GDR Goes on Ayreen Anastas & Rene Gabri (EU cohab) (New Habits) Unusual business/Conversation Market (New Habits) Unusual business Voorstraat (EU cohab) (New Habits) The Otolith Group (EU practice International) New Habits expo + opening (eu practice intern) New Habits AimeeZito Lema New Habits A. Kraus Melanie Gilligan Making Space (EU cohab) (New Habits) Entanglement Nagekomen kosten uit 2014
Arts Collaboratory Coordinator Meetings & Transports
Publicaties Publicatie kosten 2013 GDR Catalog (EU Cohab) Cluster Dialectionary (New Habits) Commonist Aethetics Asian Culture Complex Overige publicaties
84
Werkelijk 2014 €
Werkelijk 2013 €
159.048
126.655
2.225 1.445 1.634 0 5.304
1.791 213 822 794 3.620
0 4.740 544 6.591 8.667 2.911 34.154 68.028 3.993 837 24.613 25.257 172 444 180.951
146.942 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 146.942
28.316 544 28.860
0 0 0
0 7.008 6.337 1.200 8.344 552 23.441
9.959 0 0 0 9.959
Stichting Casco te Utrecht 2.5 Toelichting op de staat van baten en lasten (vervolg) Werkelijk 2014 € Lezingen, filmvertoningen, events Lezingen, filmvertoningen, events 2013 Leela Gandhi lecture (EU practice Internatinoal) Mattin Kunstvlaai Publishing Class (DAI Artez) Book Fairs Use and form of Life reading group (EU cohab) Visible Pro Adelita Husni-Bey Casco Case Study Wendelien van Oldenborgh - Heineken prize for Art Silvia & Graeme workshop Workshop reading room Guangzhou Seminar Inqueer Sections Resistance and Resignation
Publiciteit (algemeen) Plaatsing advertenties Editor Drukwerk/huisstijl Porti publiciteit Vertalingen publiciteit Website beheer en vormgeving Vriendenvereniging BK-NU kosten Casco Library Overige publiciteitskosten
85
Werkelijk 2013 €
0 828 623 299 16.288 2.277 3.903 24.500 657 348 687 762 159 153 106 177 51.767
29.315 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 29.315
5.047 21.315 3.563 0 460 1.498 0 732 1.198 581 34.394
4.791 10.123 55 -60 35 11.653 523 936 410 2.049 30.515
