JAARVERSLAG 2013 VAN ALIAS VZW

JAARVERSLAG 2013 VAN ALIAS VZW Actieprogramma voor mannelijke prostitués te Brussel

2 Alias – Jaarverslag 2013

INHOUDSOPGAVE

I

DANKWOORD

1

ALGEMENE VOORSTELLING VAN ALIAS

2

CONTEXT EN PUBLIEK

3

Mannelijke straatprostitutie in Brussel

3

Mannelijke prostitués als doelpubliek

4

Socio-demografisch profiel van het doelpubliek

6

Barrières tot kwaliteitsvolle psychosociale en medische hulpverlening

OVERZICHT VAN DE ACTIVITEITEN

11

12

Krijtlijn 1 : Straathoekwerk in het prostitutiemilieu

12

Krijtlijn 2 : Onthaal, laagdrempelige begeleiding en groepswerk

22

Krijtlijn 3 – informeren en sensibiliseren van hulp- en zorgverleners.

33

Krijtlijn 4 – Netwerkvorming en overleg

36

Krijtlijn 5 – socio-epidemiologische gegevensverzameling en observatie van het milieu

42

MIDDELEN

44

COMMUNICATIE

45

De website van Alias en de Facebook groep

45

Pers en media

45

COMMUNICATIE BIJLAGE

46 ERREUR ! SIGNET NON DÉFINI.

Krijtlijn 3 – Activiteiten waaraan het team van Alias heeft deelgenomen

Alias – Jaarverslag 2013

47

DANKWOORD Het team en de Raad van Bestuur van vzw Alias w illen in het bijzonder volgende personen, verenigingen en instellingen bedanken voor hun uiterst w aardevolle ondersteuning en hulp.

Onze vrijwilligers Het afgelopen jaar hebben Emmanuelle Curcio en Tina Hiemeleers zich vrijwillig ingezet, wat toeliet om wekelijks twee avonden straathoekwerk en één onthaalpermanentie te organiseren. Bovendien namen ze deel aan de straathoekwerkvergaderingen.

Onze partners Het Elisa-centrum en de dienst CETIM van het UMC Sint-Pieter, Athena Wachtdienst, Genres Pluriels, het Regenbooghuis, Merhaba, Ex Aequo, Sensoa, Espace P..., ICAR Wallonie, CAW De Terp ) Boysproject, l'Observatoire du sida et des sexualités (FUSL), Diogenes, Hobo, Ghapro, Pas Op, Le Réseau Hépatite C. Op deze organisaties en personen hebben we te allen tijde beroep kunnen doen.

Onze subsidiënten •

Minister voor Gezondheid, Fadila LAANAN, voor de Regering van de Fédération Wallonie Bruxelles.

•

Minister en Collegelid, bevoegd voor Gezondheid, Céline FREMAULT, voor het College van de Franse Gemeenschapscommissie

•

Minister en Collegelid, bevoegd voor Sociale Actie, Rachid MADRANE voor het College van de Franse Gemeenschapscommissie

•

Minister en Staatssecretaris voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Bruno DE LILLE, bevoegd voor Gelijke Kansen

•

Het RIZIV


ALGEMENE VOORSTELLING VAN ALIAS Alias is het enige Brusselse project dat zich tot mannelijke prostitués richt. Sinds de oprichting van de vzw in 2009 zet Alias in op gezondheidsbevordering door preventie, harm reduction en een brugfunctie naar de bestaande hulp- en zorgverlening. Alias vzw stelt zich tot doel om het lichamelijke en psychosociale welzijn van mannelijke prostitués, inclusief hun directe en indirecte omgeving, te verbeteren. Hierbij wordt ingezet op maatschappelijke integratie en bevordering van de algemene en seksuele gezondheid. In het bijzonder wil Alias: •

strijden tegen diverse kwetsbaarheidsfactoren, uitsluitingsmechanismen en andere vormen van discriminatie waar het doelpubliek mee geconfronteerd wordt;

•

de toegang tot het bestaande medische en psychosociale hulpverleningsaanbod optimaliseren;

•

de prevalentie en besmettingsrisico’s van soa’s/hiv bij mannelijke prostitués verminderen.

Alias doet aan gezondheidsbevordering door de zelfredzaam heid van het doelpubliek te verhogen. Door middel van informatieoverdracht, door het aanboren van het eigen potentieel, door netwerking én door actieve participatie van het publiek, trachten we de individuele en collectieve capaciteiten te versterken. Alias ontw ikkelde zijn activiteiten vanuit een globale en geïntegreerde visie op gezondheid. Deze activiteiten spelen zich af binnen de volgende vijf krijtlijnen: •

straathoekwerk in het prostitutiemilieu internetpermanentie (IP)

(’s

avonds

en

’s

nachts)

en

de

•

aagdrempelig onthaal en dito hulp- en zorgverlening, via een onthaalpermanentie (OP) en een medische permanentie in de prostitutiewijk, via een individueel begeleidingsaanbod en via groepsactiviteiten;

•

informeren en sensibiliseren van de betrokken hulp- en zorgverleners;

•

netwerkvorming en overleg;

•

verzameling van socio-epidemiologische gegevens en observatie van het milieu.

Sinds april 2011 bevinden de werklokalen van Alias zich in de Sint-Jacobswijk. Het team maakt dankbaar gebruik van deze geografische nabijheid aan de tippelzones om dicht bij het publiek te staan, en laagdrempelige diensten aan te bieden zoals de onthaalpermanentie, die elke woensdagnamiddag plaats heeft, en de medische permanentie, die twee maal per maand en telkens op dinsdagavond doorgaat 1.

1

Deze medische permanentie wordt gefinancierd door de Franse Gemeenschap en het Riziv.


CONTEXT EN PUBLIEK Mannelijke straatprostitutie in Brussel Mannenprostitutie ligt voor de doorsnee burger ver van zijn bed. « Bestaat dat ook? » Vaak is vrouwenprostitutie de enige referentie en verwondert men zich erover nooit mannen te hebben zien tippelen op straat, “achter het venster”, in een bordeel of een bar in de bekende prostitutiebuurten. Anderen hebben dan weer het beeld voor ogen van de gigolo die rijpere vrouwen verleidt, of van de ‘playboy’ die loopt te pronken in het (homo) uitgangsleven. Maar de realiteit die de straathoekwerkers van Alias sinds april 2010 twee maal per week’s avonds en ’s nachts onder ogen zien, is van een andere orde. En hoewel er ontegensprekelijk raakpunten bestaan tussen verschillende groepen die een prostitutieactiviteit uitoefenen (vrouw, man, transgender, travestie), zijn het vooral de onderlinge verschillen die de noodzaak voor een specifieke aanpak in de verf zetten. In Brussel speelt mannelijke homoprostitutie, waarbij mannen seks hebben met andere mannen, zich zowel af op publieke plaatsen als in privézaken binnen het commerciële holebi-milieu. Deze prostitutievorm vinden we hoofdzakelijk: •

in het stadscentrum, binnen de homowijk ;

•

op andere plaatsen binnen de hoofdstad (cinema’s, sauna’s, parken) ;

•

in de ruime omgeving van het Noordstation: in deze omgeving, gekenmerkt door vrouwenprostitutie, zijn ook mannelijke travestieten en transseksuelen actief2 ;

•

Op internet via seksuele datingsites, waarop escorts actief zijn.

Door een aantal sociale evoluties en stadsontwikkelingen is mannelijke straatprostitutie minder zichtbaar dan vroeger. Na meer dan vier jaar regelmatige observatie van de tippelzones kunnen we stellen dat prostitués meer en meer opgaan tussen de andere gebruikers van publieke ruimtes en van bekende (seksuele) ontmoetingsplaatsen binnen de gay scene. De mengelmoes van diverse personen die deze plaatsen bezoekt, maakt het voor een ongeoefend oog nog moeilijker om deze bijna onzichtbare, uiterst discrete vorm van prostitutie op te merken, en de prostitués te herkennen.

Een deel van dit publiek wordt bereikt door de Brusselse antenne van Espace P… tijdens het straathoekwerk met vrouwelijke prostituées.

2


Context en publiek

Alias volgt de actualiteit betreffende prostitutie in Brussel op de voet. Dankzij de steun van de prostitués zelf en de signalen van onze partners werden er het voorbije jaar een aantal nieuwe werkterreinen ontgonnen (bars, parken). Verder zijn de straathoekwerkers, op vraag van een persoon die zich ‘s avonds prostitueert als travestiet in de Alhambrawijk van Brussel, sinds september sporadisch aanwezig in de IJzerwijk, om contact te leggen met de travestieten en transseksuelen die er zich ‘s nachts prostitueren. Bovendien ging er nog steeds de nodige aandacht naar de werkterreinen die nu al meer dan vier jaar bezocht worden. Sinds juni 2013 heeft Alias een internetpermanentie opgestart op seksuele datingsites. Tijdens deze permanentie wordt contact gelegd met mannelijke escorts, wat al snel een succes werd : tijdens 7 maanden permanentie werden zodoende meer dan 200 observaties en/of contacten met escorts geteld3. Via deze weg kan informatie worden gegeven over de mogelijkheid tot anonieme en gratis testing op soa’s en hiv/aids, en ingezet worden op preventie en harm reduction aangaande prostitutie, seksuele gezondheid en verslaving. Laten we evenwel duidelijk stellen dat internetprostitutie de straatprostitutie en haar klanten niet zomaar heeft doen verdwijnen. Het is moeilijk, zo niet onmogelijk om de juiste omvang van het fenomeen prostitutie binnen de Brusselse regio in cijfers te omschrijven. De laatste studie over prostitutie in het Brussels Gewest alweer van 20084. Hierin wordt gewag gemaakt van tussen de 4000 en 5000 prosituté(e)s in het Brussels Gewest, waarvan één derde tot één vijfde mannen zou zijn. Sindsdien bechikken we over geen enkele degelijke studie, op basis waarvan we ons een volledig beeld zouden kunnen vormen van mannelijke homoprostitutie te Brussel. We kunnen ons enkel baseren op de observaties van organisaties op het terrein. Zo dienen de gegevens in dit rapport dan ook geïnterpreteerd te worden : als observaties van de werkers van Alias vzw.

Mannelijke prostitués als doelpubliek Mannelijke prostitués vormen een heterogene, mobiele, moeilijk kwantificeerbare en dus slecht gekende groep. Hun profiel kan verschillen naargelang de diverse steden (Brussel, Luik, Namen) en de tippelzones (straat, bars, parken, parkings, internet, enz.) waar ze hun activiteit uitoefenen. Dus bestaat hét typeprofiel van de mannelijke prostitué gewoonweg niet. Een degelijke schatting van hun aantal of een exhaustieve beschrijving van hun kenmerken zijn niet zomaar voorhanden.

3 Deze gegevens worden verder in dit verslag meer gedetailleerd weergegeven. 4 Prostitutie : Brussel in beeld – Bouwstenen voor een integraal prostitutiebeleid, Seinpost Adviesbureau BV-Erasmus Hogeschool Brussel m.m.v. Katholieke Universiteit Leuven, Arnhem, juni 2008.


Context en publiek

Mannenprostitutie als fenomeen baadt in een clandestiene sfeer : een deel van het publiek is niet in orde met zijn verblijfsstatuut, en de prostitutie-activiteit zelf en de aard van de seksuele contacten worden al te vaak als taboe-onderwerpen beschouwd. Sommige prostitués beperken zich tot een klein aantal klanten, als welkome aanvulling op occasioneel werk (seizoensarbeid, bouw, enz.). Voor anderen is prostitutie een overlevingsstrategie: een mogelijkheid om tegemoet te komen aan basisbehoeften zoals onderdak of voeding. Voor de meesten betekent prostitutie snel geld als dringend antwoord op een crisissituatie. Velen hebben het moeilijk om op lange termijn aan de toekomst te denken. Deze overlevingsstrategieën verklaren ten dele de moeilijkheden die de prostitués ondervinden wanneer ze zich wenden tot het bestaande hulp- en zorgverleningsaanbod. Uit ervaring stellen talloze terreinorganisaties dat dit doelpubliek niet bereikt wordt door de klassieke zorgen hulpverlening, of die nu algemeen of doelgroepgericht werkt. Als gevolg van hun levenswijze, het verboden karakter van prostitutie, stigmatisering rond zowel prostitutie, homoseksuele contacten én veelal hun verblijfsstatuut, maken mannelijke prostitués vrijwel geen gebruik van deze diensten. Nog moeilijker is het voor hen om er hun prostitutie ter sprake te brengen. Alleen een specifiek hulpverleningsaanbod kan dit gemarginaliseerde publiek bereiken, om binnen een sfeer van vertrouwen en vertrouwelijkheid succesvol een begeleiding op te starten waarin niet veroordeeld wordt. Het publiek w aar Alias zich in de eerste plaats op richt prostitueert zich in Brussel, hoofdzakelijk in de openbare ruimte (straat, parken) en in privé-gelegenheden (bars, café’s, sauna’s, seks cinema’s). Alias richt zich tot die mannen die verschillende kwetsbaarheden cumuleren, zoals: flagrante onwetendheid over infectierisico’s en bescherming tegen hiv en andere soa’s; laag zelfbeeld; geestelijke gezondheidsproblemen; allerhande verslavingen; extreme armoede; clandestiniteit, enz. Weinigen kennen hun sociale en medische rechten, of weten tot wie ze zich kunnen richten. De verklaringen voor de kwetsbaarheid van dit publiek zijn heel divers, of ze nu van gedragsmatige, sociale, omgevings- of institutionele aard zijn. Doch welke de afkomst of het levensparcours van de prostitué ook is, de dagelijkse realiteit van deze hele doelgroep wordt gekenmerkt door meervoudige discriminatie, stigmatisering en seksuele taboes (op homoseksualiteit in het bijzonder) 5.

DIELEMAN M., Jeunes prostitué-es et réponses sociales. Etat des lieux et recommandations, Bruxelles, Communauté française de Belgique, 2006 ; MONHEIM M., « Destins de l’homosexualité masculine maghrébine : entre unions “imposées”, prostitution et mort sociale ? », Agenda interculturel, janvier-février 2006, pp. 32-36. Zie ook de rubriek « Getuigenissen » op de website van Alias: www.alias-bru.be.

5


Context en publiek

Socio-demografisch profiel van het doelpubliek De gegevens hieronder werden verzameld op basis van de contacten tussen straathoekwerkers en mannelijke prostitués in 2013. Onder ‘contact’ verstaan we zowel een verbale uitwisseling tijdens een straathoekwerkavond, als een gesprek binnen het kader van een langdurige individuele begeleiding, of een aanwezigheid op de onthaal- of de medische permanentie. Het aanzienlijke aantal onbekende gegevens verklaart zich door de methodiek van het straathoekwerk, waarbij eerst ingezet wordt op het creëren van contact en een vertrouwensrelatie. Hierbij wordt ervoor gekozen om niet meteen bij de eerste contacten een complete vragenlijst af te werken, om alle gegevens van de betrokken personen te weten te komen. Origine Figuur 1 : herkomst van de gecontacteerde personen (N=185) 6

Zoals in 2012 zijn prostitués met Oost-Europese en Noord-Afrikaanse roots het sterkst vertegenwoordigd. In vergelijking met vorig jaar merken we een kleine uitbreiding van de Noord-Afrikaanse groep (31%), en een miniem verschil bij de Oost-Europese groep (37%). Jaar na jaar merken we dezelfde tendens wat betreft deze beide groepen en hun samenstelling. Wat betreft de Oost-Europese groep betreft het hoofdzakelijk personen die uit Bulgarije en Roemenië afkomstig zijn. De Bulgaren noemen zich vaak eerst TurksBulgaren. Wanneer er na een tijd voldoende vertrouwen is opgebouwd met de werkers van Alias, onthullen ze vaak hun Roma-achtergrond. Zo spelen etnische conflicten ook buiten Bulgarije nog steeds een rol.

6

N = 185 betreft het totaal aantal personen die tussen januari en december 2013 met Alias in contact waren


Context en publiek

Sinds de openstelling van de grenzen met Bulgarije en Roemenië, is er vrij verkeer van personen tussen deze relatief nieuwe lidstaten en de rest van de Europese Unie. En ondanks het feit dat sinds januari 2014 ook de Europese arbeidsmarkt volledig ontsloten werd voor beide landen, betekent dit niet dat Roemenen en Bulgaren plots makkelijk een job vinden in ons land. Dikwijls komen ze hun geluk in België beproeven na een aantal omzwervingen in buurlanden. Ze zijn op zoek naar betere leefomstandigheden dan in hun thuisland, maar beheersen onvoldoende de nieuwe landstalen en beschikken zelden over het opleidingsniveau om een kans te maken op de arbeidsmarkt. Geconfronteerd met hun uiterst beperkte toegang tot de Belgische arbeidsmarkt, belanden ze uit economische noodzaak in de prostitutie. Voor een aantal personen met Noord-Afrikaanse roots is prostitutie niet altijd enkel en alleen een gevolg van extreme armoede. Het betreft vaak nieuwkomers zonder papieren die hun thuisland ontvluchtten omwille van het homofobe klimaat en verstoten werden door hun gemeenschap en familie. In de Belgische homo-prostitutiemilieu kunnen ze hun homoseksualiteit vrijer beleven dan ooit mogelijk was in hun thuisland. Wanneer men zich dan ook nog in een moeilijke financiële situatie bevindt, wordt de stap naar regelmatige prostitutie kleiner. Het huidig aantal contacten met mannelijke prostitués uit Subsahariaans Afrika (8%) is iets kleiner dan vorig jaar (10%). Maar er bevinden zich wel degelijk meer prostitués uit Subsahariaans Afrika op de tippelzones ; het team van Alias is er nog niet in geslaagd om meer contacten met deze groep uit te bouwen. Het aantal personen uit Latijns-Amerika is dan weer sterk gestegen : van 1% in 2012 naar 7% in 2013. Deze stijging verklaart zich ten dele door een aantal doorverwijzingen van transseksuele prostitués en mannelijke prostitués door een aantal partnerorganisaties, zoals « BoysProject » uit Antwerpen en « Genres Pluriels ». Maar ook door mond aan mond reclame binnen de Zuid-Amerikaanse gemeenschap komen er regelmatig nieuwe personen in contact met onze organisatie. Het merendeel is van Braziliaanse origine. Een aantal onder hen is transseksueel. Het aantal personen van Belgische origine (6%) is een beetje gedaald in verhouding tot vorig jaar (8%). Maar het is vooral de groep afkomstig uit de overige landen van WestEuropa die aanzienlijk verkleind is : van 6% in 2012 naar 2% dit jaar. Dit verklaart zich ten dele door de grote mobiliteit van prostitués, die soms maar heel kort in België verblijven en dan verder door Europa reizen.


Context en publiek

Leeftijden Figuur 2 : Geschatte leeftijden van de gecontacteerde personen (N=185)

Het publiek van Alias vzw is « jong », een vaststelling die elk jaar meer opvalt. Terwijl in 2012 nog 60% van de ontmoette prostitués jonger was dan 30 jaar, waren dat er in 2013 71%, dus een verhoging van 11%. 20% van de doelgroep is minder dan 20 jaar, ofwel 4% meer dan in 2012. Het leek ons dit jaar interessant om bij de weergave van de leeftijden onder de 20 jaar rekening te houden met de seksuele meerderjarigheid, namelijk 16 jaar. Door de wekelijkse aanwezigheid in bepaalde parken tijdens het straathoekwerk is het team van Alias steeds meer in aanraking met jongere doelgroepsleden, waarvan de meerderheid tussen de 16 en 20 jaar oud is. Een contact komt tot stand doordat ze worden voorgesteld aan de werkers door anderen die Alias al goed kennen, of omdat ze de straathoekwerkers herkennen en hen aanspreken voor bijvoorbeeld condooms of een sigaretje. Het team van Alias stelt bovendien vast op het terrein, dat jaar na jaar het aantal minderjarigen in de parken gestaag toeneemt. De regelmatige aanwezigheid van de straathoekwerkers op deze openbare plaatsen is dan ook ontzettend belangrijk, om contact met deze groep te kunnen leggen en onderhouden. Net zoals in 2012 is de leeftijd « 26-30 jaar » het best vertegenwoordigd. Er is zelfs een lichte stijging van 3% in verhouding tot 2012 (32%).


Context en publiek

De jonge leeftijd van mannelijke prostitués heeft te maken met het feit, dat het vanaf een bepaalde leeftijd moeilijk wordt om nog mee te kunnen draaien in de mannelijke prostitutie. De vraag naar socio-professionele inschakeling dringt zich dan steeds meer op. De 8% van de leeftijden die als onbekend worden weergegeven, betreffen personen wiens leeftijd niet unaniem gelijk geschat werd door de teamleden. Inkom en Figuur 3 : Officieel inkomen van de gecontacteerde personen (N=185)

Een groot deel van ons publiek heeft een beperkt of zelfs helemaal geen vast inkomen. 42% heeft geen enkele officiële bron van inkomsten. Dit is 2% minder dan in 2012. Dit jaar is de som van de vervangingsinkomens (OCMW, werkloosheid, ziekteverzekering)16%, wat 4% minder is dan vorig jaar (20%). Van diegenen die in orde zijn met hun papieren, stapelen een aantal prostitués een reeks administratieve verwikkelingen op omwille van hun “zwerfgedrag », wat hun toegang tot financiële hulp vanwege het OCMW of tot het bestaande socio-professioneel integratienetwerk aanzienlijk belemmert. Bovendien worden een aantal onder hen geconfronteerd met een belangrijke schuldenberg. Voor hen wordt prostitutie zodoende een noodzakelijke bron van inkomsten. De redenen voor prostitutie variëren in functie van ieders persoonlijkheid en parcours. De ene prostitueert zich op regelmatige basis, de andere zeer sporadisch of binnen een precieze context. Prostitutie kan gecombineerd worden met andere activiteiten (bv. studies). Het kan de enige bron van inkomsten zijn, of één van de vele (naast een vervangingsinkomen, seizoensarbeid, enz.). 9 Alias – Jaarverslag 2013

Context en publiek

Verblijfsstatuut Figuur 4 : Verblijfsstatuut van de gecontacteerde personen (N=185)

Ongeveer een derde (30%) van de ontmoete prostitués beschikt over een volwaardig wettig verblijfsstatuut in België. Dit is een vermindering in verhouding tot vorig jaar : toen beschikten 37% van de gecontacteerde personen over een volwaardig verblijfsstatuut in België. De groep zonder verblijfstatuut (33%) bestaat zowel uit onderdanen uit de nieuwe lidstaten van de Europese Unie die langer dan 3 maanden in het land verblijven zonder werk en officiëel inkomen, als uit niet-Europeanen, die voornamelijk uit Noord-Afrika afkomstig zijn. Deze laatsten zijn vaak reeds meerdere jaren in België zonder ooit een regularisatie-aanvraag ingediend te hebben, of zijn toch in België gebleven na een mislukte procedure. 2% van de personen hebben een voorlopig verblijfsstatuut : ze wachten meer bepaald op het resultaat van een regularisatie-aanvraag op basis van medische redenen. Deze wachttijd neemt soms meerdere jaren in beslag. Voor de personen die niet beschikken over een wettig verblijfsstatuut in België (33%) hoort de angst om opgepakt en uitgewezen te worden bij de dagdagelijkse realiteit, net als socio-economische uitsluiting. Binnen deze context wordt zwartwerk een alternatief. Net zoals seizoensarbeid in de landbouwsector, wordt prostitutie een mogelijk antwoord op armoede. Bij deze groep is onzekerheid over de toekomst de regel, gevoed door een moeilijk te begrijpen vreemdelingenwetgeving. Sommigen zouden wel papieren kunnen bekomen mits een aangepaste en langdurige sociale en administratieve ondersteuning. Voor sommigen is prostitutie in het kader van een langdurige relatie of huwelijk, met andere woorden een ‘relatie’ in ruil voor papieren (“sugardaddy”, schijnhuwelijk) een alternatief.


Context en publiek

Barrières tot kwaliteitsvolle psychosociale en medische hulpverlening Een aanzienlijk deel van het publiek leeft in grote armoede, en heeft het moeilijk door een breuk met het sociale netwerk of familie door eenzaamheid, armoede, soms dak- en thuisloosheid. De afwezigheid van inkomsten en de moeilijkheden om aan te sluiten bij de reguliere arbeidsmarkt zijn veelal te verklaren door een zwak studieniveau, een gebrek aan opleiding en diploma’s, gebrekkige kennis van de officiële landstalen en soms zelfs analfabetisme. Ook het administratief verblijfsstatuut als migrant speelt een niet verwaarloosbare rol bij de toegang tot gezondheidszorg. Mannelijke prostitués hebben vaak geen kennis over het bestaande zorgen hulpverleningsaanbod omdat ze geen toegang hebben tot de juiste informatie, of omdat ze niet weten hoe ze ernaar op zoek kunnen gaan. Meer structurele factoren verklaren eveneens de kloof tussen het publiek en de bestaande diensten: de onverenigbaarheid tussen de nachtelijke levensstijl en de kantooruren van de zorgen hulpverlening, en de verzadiging van een aantal diensten (onthaalhuizen, geestelijke gezondheidszorg, enz.). De overlevingsstrategieën van een deel van de mannelijke prostitués diepen de kloof met de hulp- en zorgverleningsstructuren nog verder uit: overleven in het ‘hier en nu’ en in de onmiddellijke dringendheid, kwijtraken van tijdsbesef en moeilijkheden om de toekomst te plannen, moeilijk omgaan met de instellingscultuur van bepaalde structuren (consultaties op afspraak, voorafgaande intake gesprekken om de hulpvraag te analyseren, specifieke interne werkingsregels van een aantal hulpverleningsinstellingen, enz.). Hier komt vaak nog discriminatie bovenop van bevoegde diensten en instellingen, alsook diverse vormen van geïnternaliseerde discriminatie, gerelateerd aan de prostitutieactiviteit an sich, homoseksualiteit of een onwettig verblijfsstatuut. Net daarom heeft de doelgroep nood aan toeleiding naar een externe sociale dienst, een eerste afspraak met een vertrouwensarts of een referentiecentrum. Alias streeft ernaar dat de personen hun gezondheid zelf ter harte nemen zodat ze zelf naar hun tweede afspraak gaan, hoewel het team beschikbaar blijft wanneer een langdurigere begeleiding wordt gevraagd. De aanwezigheid van de straathoekwerker is geruststellend: hij of zij ondersteunt de persoon en doet beroep op diens mogelijkheden, kent zijn persoonlijke achtergrond en situatie, en kan hem indien nodig bijstaan tijdens een contact met een andere hulpverlener. Nadien kan de straathoekwerker steeds de tijd nemen om na te gaan of alles goed begrepen werd. Alleen een doelgroepgericht aanbod kan dit gemarginaliseerde publiek bereiken, om binnen een sfeer van vertrouwelijkheid en vertrouwen succesvol een begeleiding op te starten waarin niet veroordeeld wordt.


OVERZICHT VAN DE ACTIVITEITEN Aan de basis van de activiteiten van Alias ligt een globale en geïntegreerde aanpak van gezondheid, door middel van proactief en doelgroepgericht straathoekwerk, psychosociale en medische begeleiding, preventie, harm reduction en de bevordering van de gezondheid, bevordering van de toegang tot kwalitatieve medische zorgverlening en administratieve ondersteuning. Deze activiteiten vatten zich samen in de volgende vijf krijtlijnen: •

straathoekwerk in het prostitutiemilieu;

•

onthaal, laagdrempelige psychosociale en medische begeleiding en groepswerk;

•

informeren en sensibiliseren van de betrokken hulp- en zorgverleners;

•

netwerkvorming en overleg;

•

socio-epidemiologische gegevensverzameling en observatie van het milieu.

Krijtlijn 1 : Straathoekwerk in het prostitutiemilieu 1.1 Kader en doelstellingen Het straathoekwerk is zowel een activiteit als een methode, aangezien het publiek door de regelmatige aanwezigheid van een team van 2 personen in het prostitutiemilieu de kans krijgt een relatie aan te gaan, te onderhouden en uit te diepen met de straathoekwerkers, de organisatie en haar missie leert kennen, vragen kan stellen en samen na kan denken over mogelijke oplossingen.

1.2 Methodologie van het straathoekwerk van Alias Elke maand gaan er zes straathoekwerkbeurten door op donderdag en vrijdag nachts. Door een gebrek aan personeel kan het straathoekwerk op donderdag niet doorgaan in de weken voorbehouden aan de medische permanentie, die op dinsdagavond gepland is. Tijdens het straathoekwerk wordt steeds in duo op de tippelzones gewerkt. In duo werken bevordert de kwaliteit van de contacten met het publiek en van de observaties van het prostitutiemilieu. Het is een hulpmiddel om te vermijden dat er soms te sterk gefocust wordt op één werker en om steun te verlenen bij intieme confrontaties. Gedurende deze nachtelijke straathoekwerkbeurten kan er, in geval van nood, telefonisch beroep gedaan worden op een lid van de Raad van Bestuur. Binnen de vorm van straathoekwerk waar Alias voor staat, wordt een vertrouwensband opgebouwd met respect voor en op het ritme van de persoon. Observatie van het doelpubliek en discretie zijn basisbegrippen. Ons team kiest er voor om zich aan de rand van die plekken op te houden waar effectief seksuele handelingen plaatsvinden, en zich niet door expliciete kenmerken of symbolen kenbaar te maken als werknemer van Alias. 12 Alias – Jaarverslag 2013

Overzicht van de activiteiten

Er gaat soms de nodige tijd over voor een gesprek mogelijk wordt. Vandaar dat een regelmatige aanwezigheid van kapitaal belang is voor ons werk. Na elke avond straathoekwerk wordt er een verslag opgesteld. Voor ons team is dit een belangrijk moment. Het laat toe stil te staan bij de avond, waarnemingen en indrukken over de contacten uit te wisselen en zowel kwantitatieve als kwalitatieve gegevens te registreren.

1.3 Activiteiten Straathoekwerk in het prostitutiemilieu wil bovenal een professionele vertrouwensrelatie uitbouwen door te luisteren en te ondersteunen, zodoende contact onderhouden met de reeds ontmoete personen en contact leggen met nieuwelingen in het milieu. Aansluitend aan dit basisidee, gaat er bovendien de nodige aandacht naar:

•

preventie en harm reduction op tippelzones (gratis uitdelen van condooms, glijmiddel, preventiemateriaal m.b.t. soa’s en hiv);

•

sensibiliseren over testing op soa’s en hiv, hepatitis-B vaccinatie en de anonieme en gratis medische permanentie in de eigen lokalen;

•

het begeleiden en/of oriënteren van de doelgroep op psychosociaal en medisch vlak;

•

het prospecteren van nieuwe, nog onbekende tippelzones.

De tippelzones die het team bezoekt zijn zowel bars, bepaalde straten als parken van onze hoofdstad. Hoewel het team sinds september 2012 begonnen was met het prosecteren van een aantal homosauna’s, is dit deelproject uitgesteld : door een gebrek aan subsidies kon het contract van een straathoekwerker niet langer verlengd worden. De opstart van de medische permanentie in juni 2012 betekent zeker en vast een meerwaarde voor het straathoekwerk. Nu beschikken de straathoekwerkers immers over een concreet aanbod van anonieme en gratis testing, een bijkomende toegangspoort om seksuele gezondheid en vroegtijdige opsporing van soa’s en hiv bespreekbaar te maken. In 2013 heeft het team 50 avonden straathoekwerk verricht in het Brusselse homoprostitutiemilieu. Dat staat voor meer dan 300 uren straathoekwerk op de tippelzones. De werkterreinen bezocht tijdens deze 50 beurten nachtelijk straathoekwerk: Bars : 211 keer, park : 40 keer en straat : 79 keer (waarvan 20 in de Alhambrawijk aan IJser). In totaal : à 380 geregistreerde observaties (maandelijks gemiddelde van 31 personen) à 287 aangeknoopte contacten (gemiddeld 24 contacten per maand). à Dit totaal aantal contacten straat in verhouding tot 185 verschillende personen. 13 Alias – Jaarverslag 2013


Met « observatie » doelen we hier op een persoon, geobserveerd in de tippelzones die het team bezoekt, waarvan de houding een prostitutie-activiteit doet vermoeden, en waarmee tot op dat welbepaalde moment nog geen contact is gelegd. Onder “contact” valt iedereen waarmee de straathoekwerkers een gesprek hebben gehad tijdens het straathoekwerk. De regelmatige aanwezigheid van de straathoekwerkers in de brusselse parken begint zijn vruchten af te werpen. Sinds 2010 worden deze zones wekelijks bezocht, en geleidelijk werd overgegaan van observatie naar een meer direct contact met het doelpubliek. Door de versterking van de vertrouwensband met een aantal prostitués, worden nieuwe contacten mogelijk. Bekende prostitués schrikken er niet voor terug om nieuwelingen aan de werkers voor te stellen. De Brusselse homobars worden nog steeds bezocht door het team. Hier ligt het meer voor de hand om contact te leggen met de doelgroep dan in de parken, er is meer nabijheid, het is makkelijker om een gesprek aan te knopen. In vergelijking met 2010, toen Alias begon met professioneel straathoekwerk, is er jaar na jaar een daling van het aantal ontmoetingen met het doelpubliek op straat. De straten en pleinen die in 2010 nog bekend stonden als dé tippelzones voor mannelijke prostitutie, lijken nu door het doelpubliek quasi verlaten. Toch zijn de prostitués die er vroeger actief waren niet verdwenen : sommigen zijn nog steeds actief en in contact met heet team van Alias. Sinds een aantal maanden begeeft het team zich nu en dan in de Alhambra-wijk om contact te leggen met travestieten en transseksuelen uit de doelgroep. Het merendeel is afkomstig uit Latijns-Amerika. De contactname verloopt vlotteren sneller, aangezen de prostitutiecontext duideliijker is dan in de parken, de bars en de straten in de homowijk.

1.4 Straathoekwerk en preventie Via proactief straathoekwerk in de tippelzones heeft Alias de mogelijkheid om preventiemateriaal uit te delen (condooms en glijmiddel). De sociale werkers van Alias hebben in 2013 m eer dan 4500 pakketjes condoom s en glijm iddel uitgedeeld. Dit aanbod wordt over het algemeen goed onthaald door het doelpubliek, zelfs gewaardeerd en gevraagd. Toch wordt het door sommige mannen geweigerd. Als redenen geven ze aan (bijna) nooit condooms en/of glijmiddel te gebruiken, nog over afdoende voorraad te beschikken of geen homoseksuele contacten te hebben. Op basis van dit laatste argument wordt soms enkel het glijmiddel geweigerd, wat vaak als een attribuut voor anale penetratie wordt beschouwd en waar een taboe op rust. Daarom worden condooms en glijmiddel samen in één zakje uitgedeeld, met een visitekaartje van de vereniging ingesloten. Anderen vrezen dan weer gecontroleerd te worden door de politie: het bezit van condooms zou hen als prostitué kunnen ontmaskeren. Deze vrees lijkt niet helemaal ongegrond: bij politiecontroles, vooral in de parken, wordt dikwijls gevraagd naar het waarom van het condoombezit. 14 Alias – Jaarverslag 2013


Het uitdelen van preventiemateriaal biedt de gelegenheid om te praten over (algemene, seksuele, geestelijke) gezondheid, seksualiteit en de risico’s op infectie (hiv en andere soa’s). Via deze toeganspoort kan het publiek ook geïnformeerd en voor een test uitgenodigd worden. Mannelijk prostitués zijn in het algemeen gevoelig voor een geïnteresserd in deze informatie. Aan de hand van hun vragen kunnen de straathoekwerkers hun kennis verder uitdiepen, samen op zoek gaan naar handvaten en harm reduction strategieën op maat. Om bij te blijven in de nieuwe ontwikkelingen betreffende preventie en harm reduction m.b.t soa’s/hiv en druggebruik, volgde het team van Alias in 2013 een door het Sint-Pietersziekenhuis georganiseerde vorming over de laatste ontwikkelingen met betrekking tot hiv en aids.

1.5 Gespreksonderwerpen tijdens het straathoekwerk Figuur 5 : Gespreksonderwerpen tijdens het straathoekwerk ( N=428)

De inhoud van de gesprekken verschilt sterk naargelang de vertrouwensband die wordt opgebouwd. Dit gebeurt langzaam, en vooral door goed te luisteren. Figuur 5 leert ons dat seksuele gezondheid, harm reduction op dit vlak en vragen naar testing het meest ter sprake komen. Sinds de opstart van de medische permanentie in juni 2012, zijn thema’s als seksuele gezondheid, testing en seropositiviteit makkelijker bespreekbaar geworden. Dit nieuwe aanbod heeft immers plaats in de lokalen van de organisatie, waardoor het publiek zich kan verwachten aan een test in een vertrouwde omgeving en in aanwezigheid van vertrouwde werkers, waarmee je in gesprek kan gaan over « prostitutie, seksualiteit en risicogedrag ». Driemaandelijks vergezellen de dokers een werker tijdens een straathoekwerkbeurt. Hierdoor kunnen de dokters zich een beter beeld vormen van de tippelzones, en kunnen de prostitués de dokters onmoeten waarmee onze vereniging samenwerkt.



Zo kan er een eerste contact met een zorgverlener gelegd worden, en kunnen de prostitués gerichte vragen stellen over hun seksuele gezondheid. Dikwijls gaat het over het correct gebruik van condooms en glijmiddel en besmettingswijzen van soa's, waarvan het publiek soms nauwelijks op de hoogte is, en waarover allerlei misvattingen de ronde doen. Vaak gaat het over de moeilijkheden bij het onderhandelen over het dragen van voorbehoedsmiddelen bij sommige klanten, die bereid zijn de prijs te verdubbelen “om het zonder te doen”. Eens er genoeg vertrouwen is opgebouwd, gaat het tijdens het straathoekwerk vaak over fam ilie, partners en naaste vrienden. Mannelijke prostitués geven vaak aan dat ze zich geïsoleerd voelen van hun naasten door hun prostitutie en/of hun homoseksualiteit. Sommige prostitués hebben totaal geen contact meer met hun familie. Anderen zijn dan weer verplicht om de rol van « familiehoofd » op zich nemen, en zijn gebonden aan een resem familiale verplichtingen (zorgen voor voedsel en huisvesting voor de ouders, de broers en zussen, de kinderen,..). Deze totale zorg voor de familie zorgt voor enorme druk en stress, en door hun prostitutie leiden ze een dubbel leven. Het is niet makkelijk voor de doelgroep om de eigen prostitutie-activiteit onder woorden te brengen tijdens het straathoekwerk. Via indirecte boodschappen wordt er naar verwezen, vaak zonder de dingen bij naam te noemen. Zo verklaren ze hun aanwezigheid op de tippelzones bijvoorbeeld als volgt : « ik maak een wandelingetje door de wijk ». Maar zowel de persoon in kwestie als de straathoekwerkers weten maar al te goed wat hun regelmatige aanwezigheid op de tippelzones betekent. Het onderwerp prostitutie an sich, en hoe het er momenteel in het milieu aan toegaat, komt heel wat makkelijker op tafel. Dan gaat het bijvoorbeeld over het feit dat « sommige tippelzones steeds minder in trek zijn » , dat “bepaalde jongeren de prijzen doen dalen »,.. Het doelpubliek is een onschatbare bron aan informatie voor de straathoekwerkers, bijvoorbeeld over nieuwe tippelzones en evoluties in het Brusselse prostitutiemilieu. Tijdens het straathoekwerk werkt het team in het algemeen met de onderwerpen die aangebracht worden door het publiek zelf. De straathoekwerker kan bepaalde onderwerpen verder uitdiepen en ter sprake proberen brengen. Aan nieuwe personen wordt het sociaal doel van de vereniging duidelijk uitgelegd. Op straat is het niet evident om een gesprek met iemand aan te gaan over zijn prostitutie-activiteit, wanneer de persoon in kwestie dit onderwerp niet ter sprake brengt. Dit is evenwel later mogelijk, binnen het kader van een individuele begeleiding. Vragen over werk of opleiding zijn eveneens belangrijk voor de doelgroep. Een meerderheid van het doelpubliek heeft geen toegang tot de arbeidsmarkt, kan geen beroep doen op arbeidsbureaus of heeft geen toegang tot opleidingsinstellingen. Sommigen onder hen, voor wie prostitutie de enige en levensnoodzakelijke bron van inkomsten is, delen hun verlangen met de straathoekwerkers om ook eens “iets anders” te kunnen doen. In het algemeen vertellen de personen die goed gekend zijn aan het team welke stappen ze gezet hebben om werk te zoeken (bv. administratie). 16 Alias – Jaarverslag 2013


Gezondheid is vaak niet prioritair voor het doelpubliek. De kennis van het bestaande medische zorgaanbod is eerder gebrekkig of onbestaande, net als kennis en besef van de eigen gezondheidstoestand. Het merendeel heeft al lang geen arts meer bezocht en heeft trouwens geen vaste huisarts. Hun toegang tot zorg is bovendien beperkt doordat een deel over geen enkele medische dekking beschikt. Bijgevolg wordt een deel van het begeleidingswerk geïnvesteerd in het aanvragen van dringende medische hulp. Geestelijke gezondheid maakt voor Alias integraal deel uit van iemands gezondheid en maakt dus systematisch deel uit van de aandachtspunten. Een deel van het publiek zegt slecht in zijn vel te zitten en heeft een laag zelfbeeld. Heel wat prostitués hebben het moeilijk doordat ze zich eenzaam voelen. Sommige prostitués kampen met psychiatrische problemen of leven met een verstandelijke handicap. Een snelle en eenvoudige doorverwijzingen naar de sector geestelijke gezondheid is meestal geen sinecure: de sector lijkt dicht te slippen, het is moeilijk om binnen een voor de persoon redelijke termijn een afspraak te krijgen, de kost van consultaties en medicatie verhoogt de drempel, en een aantal vooroordelen blijven de kop opsteken (“waarom zou ik een psycholoog moeten zien, ik ben toch niet gek?”). Ook over Alias zelf wordt er vaak gepraat, vooral doordat de vereniging telkens wordt voorgesteld aan nieuwe personen. Onderwerpen zoals seksualiteit, seksuele identiteit en oriëntatie komen slechts moeizaam ter sprake. Voor de doelgroep wegen de diverse taboes immers zwaar door. De straathoekwerkers trachten deze taboes te doorbreken, te werken rond harm reduction en strategieën op maat te ontwikkelen voor elkeen. Deze onderwerpen zijn zeer persoolijk en worden gewoonlijk slechts ter sprake gebracht tijdens een individuele ontmoeting, wanneer er reeds een voldoende sterke vertrouwensband is gegroeid. De resterende gespreksonderwerpen zijn heel divers, zoals huisvesting, verblijfsstatuut,.. In het algemeen brengt het publiek deze onderwerpen ter sprake wanneer ze het team willen informeren over bepaalde stappen die ze van plan zijn om te zetten, of reeds gezet hebben. Indien opportuun kan de straathoekwerker altijd voorstellen om overdag langs te lopen in de lokalen van Alias, om die zaken rustig onder vier ogen te bespreken.



1.6 Nieuw project : internetpermanentie Sinds juni 2013 heeft het team van Alias een nieuw project gestart, namelijk de internetpermanentie. De doelstellingen van deze internetpermanentie voor mannelijke prostitués liggen in het leggen van contact en het aanbieden van preventie, harm reduction en doorverwijzing naar de bestaande hulp- en zorgverlening. In het jaarverslag van 2012 kondigden we nog aan dat de internetpermanentie steeds door 2 werkers zou verzorgd worden, om de kwaliteit van de gesprekken, de doorverwijzingen en de raadgevingen aan het publiek te optimalseren. Momenteel wordt, door een gebrek aan financiële middelen, de internetpermanentie slechts verzorgd door één werker. De uitbouw van deze internetpermanentie gebeurt op drie niveau’s: •

een bemande internetpermanentie (2 uur / week);

•

het verzamelen van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens m.b.t. de verschillende profielen die op het internet ontmoet worden (1 uur / week);

•

de ontwikkeling van een deel van de website van Alias, specifiek gericht naar mannelijke prostitués.

•

Concreet staat een werker 2 uur per week in voor de internetpermanentie op www.info4escorts.be. Via deze website wordt advies verstrekt over harm reduction m.b.t. prostitutie, soa’s,.. Ze werd specifiek opgericht voor mannelijke prostitués die actief zijn op het internet. Mannelijke prostitués kunnen er ook individueel chatten met een sociaal werker, of deelnemen aan groepsgesprekken. Deze site werd opgestart door het BNMP, het Belgisch netwerk van verenigingen die werken met mannelijke prostitués. Tijdens de internetpermanentie is de werker ook ingelogd op die datingsites, waarop escorts regelmatig actief zijn. Wanneer iemand met een escortprofiel inlogt, legt de werker pro-actief contact door de diensten van Alias voor te stellen. De werker stuurt ook een persoonlijke mail aan de escorts indien er een internetadres vermeld staat in diens profiel.



Van juni tot december 2013 verzorgde het team van Alias 14 internetperm anenties. In het totaal : à 155 observaties werden genoteerd in de terreinveslagen : 50 transseksuelen en 105 m annen. Onder observatie verstaan we zowel personen die duidelijk inloggen onder een escortprofiel, met een vergoeding voor seksuele diensten, waarmee de werker van Alias pro-ctief contact heeft genomen via de chat en die hierop niet heeft geantwoord, als personen waaraan een onbeantwoorde mail werd gestuurd. à 52 contacten werden gelegd . Dit waren alemaal mannen. Onder contact verstaan we zowel personen die pro-actief contact legden met de werker van Alias op de online chat, als personen die geantwoord hebben op een chatbericht van de werker. Uit het geheel van verzamelde gegevens kunnen we een aantal observaties afleiden. Enige nuance is hier zeker op zijn plaats. We kunnen immers nooit zeker zijn of de persoon waarmee gechat wordt wel is wie hij beweert te zijn (escort, minderjarige, klant,.. ?). Tijdens deze internetpermanentie blijven we dus te allen tijde aandachtig voor hoe de communicatie verloopt, willen we klare en duidelijke informatie verstrekken over het aanbod van Alias en tegelijkertijd « betrouwbare » gegevens verzamelen. Leeftijden 117 van de 207 tijdens 7 maanden internetpermanentie geobserveerde gecontacteerde personen vermeldden hun leeftijd op hun internetprofiel. Figuur 6 : Weergave van de leeftijden (N=117)


en/of


Een snelle vergelijking van deze leeftijden met die van de prostitués die het team van Alias in levende lijve ontmoet, leert ons dat het « escortpubliek » op het internet jonger lijkt. Meer dan 55% van de escorts op internet is jonger dan 25 jaar, terwijl de 26- tot 30-jarigen de hoofdmoot uitmaken van het straatpubliek. Herkom st Wat betreft de herkomst van de escorts is het op dit moment nog te voorbarig om uitgebreide statistieken te leveren. Maar onze eerste observaties wijzen in de richting van een grotere activiteit van Belgische en Maghrebijnse prostitués op het internet, dan in de straten, bars of parken. Bij Oost-Europese prostitués lijken we een omgekeerde tendens waar te nemen. Het grootste deel van de transseksuele prostitués lijken ons afkomstig uit Latijns-Amerika. Gespreksonderwerpen tijdens de internetperm anentie Tijdens de chatgesprekken tussen de werker van Alias en de escorts, werden volgende gespreksonderwerpen het meest aangesneden: het aanbod van Alias, seksuele gezondheid, harm reduction mbt prostitutie en de naaste omgeving (familie, partners, vrienden). Deze chatgesprekken zijn in het algemeen van korte duur. Tot op heden stelden 3 personen de vraag naar een afspraak in de lokalen van Alias, waar ze uiteindelijk niet kwamen opdagen. Update van de website van Alias Om informatie op maat van de noden van de doelgroep te verstrekken, werd er begonnen met een update van de huidige website (www.alias-bru.be) Pictogrammen die het aanbod van Alias duidelijk weergeven werden onwikkeld, en het aanbod en de openingsuren werden in eenvoudig taalgebruik op de onthaalpagina aangepast. De onthaalpagina zal verder vertaald worden in het Roemeens, Bulgaars, Arabisch en in het Engels. Geactualiseerde informatie over harm reduction en preventie mbt soa’s/aids zal bovendien aangeboden worden via een link naar een gespecialiseerde website: www.info4escorts.be.



1.7 Toekomstperspectieven prostitutiemilieu.

van

het

straathoekwerk

in

het

Gezien de verscheidenheid en de evolutie van de verschillende vormen van mannelijke prostitutie, is het voor destraathoekwerkers essentiëel om regelmatig aanwezig te blijven op de huidige werkterreinen. Sinds de oprichting van Alias is het aantal prostitués die jaarlijks ontmoet worden op drie jaar tijd meer dan verdrievoudigd! Deze constante verhoging van contacten doet de werklast stijgen, en confronteert het team met steeds complexere situaties. Bovendien wil het team op lange termijn aanwezig zijn in de sauna’s en sekscinema’s en de internetpermanentie verder uitbouwen. Om dit alles waar te kunnen maken dringt de vraag naar voldoende personeelsmiddelen zich op. Een regelmatige aanwezigheid in de sauna’s en de sekscinema’s als nieuwe werkterreinen blijft dus prioritair voor het team van Alias, maar dit is enkel mogelijk indien het team versterkt kan worden. Voor het komende werkjaar ligt de prioriteit van Alias wat betreft het straathoekwerk in het behoud van het huidige straathoekwerk, dus twee straathoekwerkers die samen zes avonden per maand de straat op trekken, en het behoud van de internetpermanentie één maal per week. Complementair aan deze doelstelling, worden de volgende ambities verdergezet: · Methodologische uitdieping van de praktijk, door straathoekwerkvergaderingen, het BNMP-netwerk, enz.

continue

deelname

aan

· De verkenning van en regelmatige aanwezigheid op nieuwe tippelzones, indien de personeelsmiddelen dit toelaten.



Krijtlijn 2 : Onthaal, laagdrempelige begeleiding en groepswerk 2.1 Kader en doelstellingen Begeleiding, een integraal onderdeel van straathoekwerk, begint met en doorheen de relatie tussen het publiek en de straathoekwerkers. De regelmatige contacten tijdens het straathoekwerk leiden tot het expliciet verwoorden van vragen naar individuele begeleiding. De ploeg van Alias beantwoordt deze vraag pas na een grondige analyse van de situatie. De begeleiding is laagdrempelig, d.w.z. zonder enige voorwaarde, op het ritme van de persoon en met een bijzondere aandacht voor diens competenties en mogelijkheden.

2.2 Activiteiten Het onthaal en de laagdrempelige begeleiding bestaan uit de volgende vijf activiteiten: Individuele begeleiding Begeleidingen worden gestart met het oog op het zelfstandiger maken van de doelgroep (zich toe-eigenen van bestaande hulpbronnen en het eigen potentieel versterken) en in aanvulling op de bestaande psychosociale en medische diensten (brugfunctie, netwerkvorming). Het team heeft op individuele begeleidingsvragen geantwoord of gefungeerd als doorverwijspartner op vlak van toegang tot gezondheidszorg, sociale en juridische bijstand, huisvesting, schuldbemiddeling of ondersteuning bij een verslavingsproblematiek. In 2012 handelden twee derde van de begeleidingsvragen over sociale kwesties en één derde over medische zaken. In 2013 stellen we een verhoging van het aantal medische (iets meer dan 1/3) en een daling van het aantal sociale begeleidinsvragen vast, ook al blijven die laatste het grootst in aantal. De mond aan mondreclame tussen de gebruikers van Alias doet zijn werk, en steeds meer personen vinden de weg naar Alias met medische vragen.



Figuur 7 : Individuele sociale hulpvragen (N= 527)7

Adm inistratieve vragen zijn het meest vertegenwoordigd in figuur 7. Het gaat hier vooral om hulp bij het bekomen van een vervangingsinkomen van het OCMWof bij het bekomen van dringende medische hulp. Vragen over justitie vinden we terug op de tweede plaats. Justitie verstaan we in de ruime zin van het woord : toeleidingen naar advocaten voor uiteenlopende problemen (verblijfsstatuut, scheiding, armoede,...), gevangenisbezoeken, afspraken met justitieassistenten, contacten met politie, enz. Heel diverse actoren zijn hierbij betrokken, en meestal gaat het niet om feiten die rechtstreeks met prostitutie te maken hebben. Het team werkt regelmatig samen met advocatenkantoren, Fedasil, vzw Foyer uit Molenbeek (sociale en juridische dienst) en SIREAS (sociale en juridische dienst). Het thema naaste om geving is het derde meest voorkomende thema uit de hulpvragen. Het kan hier gaan om een vraag naar ondersteuning bij het bekomen van dringende medische hulp voor de naaste familie, of bij de inschrijving van de kinderen op een school. De zorg voor de naaste omgeving is heel belangrijk voor het publiek.

7

N = 527 betreft het aantal sociale hulpvragen, geformuleerd tussen januari en december 2013.



Een vierde groep sociale hulpvragen gaat over verblijfsstatuten, huisvesting, werk en opleiding. Zoals reeds vermeld, hebben 35% van de prostitués waarmee Alias in contact is geen geldig verblijfsstatuut. Ze stellen regelmatig de vraag aan de werkers om hen te helpen hun situatie te regulariseren. Het team van Alias begeleidt het doelpubliek dus regelmatig naar sociale diensten voor hun vragen omtrent het bekomen van een vervangingsinkomen en de regularisatie van hun verblijfsstatuut. Hierbij wordt vooral beroep gedaan op de OCMW’s van Brussel, SintJoost, Molenbeek en Schaarbeek. W erk en opleiding komen ook regelmatig terug in de hulpvragen. Het kan hier gaan om hulp bij het opstellen van een CV of motivatiebrief, bij de zoektocht naar een cursus Frans of Nederlands of bij de voorbereiding van een gesprek bij de RVA. Huisvesting is een thema dat regelmatig wordt aangesneden door de leden van de doelgroep. Het merendeel onder hen bevindt zich vaak in een crisissituatie, en vindt soms tijdelijk onderdak bij vrienden of klanten, of moet noodgedwongen de nacht op straat doorbrengen. Iedereen droomt er van om een « thuis » te vinden. De zoektocht naar een woning is moeilijk doordat de vraag naar een sociale woning vele malen groter is dan het aanbod, en door het gebrek aan financiële stabiliteit, nodig om op regelmatige basis de huur te kunnen betalen. 6% van het publiek heeft aanzienlijke schulden opgeboud, en doet een beroep op het team om ze opnieuw onder controle te krijgen. Alias werkt regelmatig samen met de diensten schuldbemiddeling van de OCMWs en met schuldbemiddelaars. De overige sociale hulpvragen zijn heel divers. Een aantal slachtoffers van agressie en geweld hebben hun verhaal verteld aan het team. Het gaat hier eerder over homofoob geweld dan over agressie omwille van de prostitutie-activiteit. Meestal gaan deze slachtoffers niet over tot het indienen van een klacht. Ze vertellen hun verhaal omdat wat ze hebben meegemaakt hen van het hart moet, zonder dat ze hiermee verder willen gaan. De luisterbereidheid en de bemoedigende woorden van de werkers zijn belangrijk voor hen.



Figuur 8 : Individuele medische hulpvragen (N=388)8

Van de m edische individuele hulpvragen gaan er 20% over algemene gezondheid , met vooral vragen over de toegang tot eerstelijns gezondheidszorg. Indien het over een medische urgentie gaat, begeleidt een werker van Alias het publiek naar de huisartsenwachtdienst Athena, in het UMC César de Paepe, waarmee Alias een overeenkomst heeft geconventioneerd is. Dankzij deze overeenkomst hebben personen die doorverwezen worden door Alias toegang tot de consultatie voor een bedrag van 5€. Wanneer het om minder acute problemen gaat, ondersteunt het team van Alias het publiek bij de noodzakelijke stappen om een aanvraag voor dringende medische hulpverlening in te dienen. Voor andere hulpvragen die gaan over algemene geneeskunde, werkt Alias samen met de S clinic, de Poli-Kliniek die gelinkt is aan het OCMW van Sint-Joost of met wijkgezondheidscentra zoals « l’Entr’Aide des Marolles », met Dokters van de Wereld in het kader van hun consultatie voor personen zonder medische dekking, Straatverplegers, het Hepatitis C-netwerk en de ondersteunigscel van SMES-B.

8

N = 388 betreft het aantal medische hulpvragen tussen januari en december 2013



Op de tweede plaas komen vragen over geestelijke gezondheid en seropositiviteit. De overlevingssituatie waarin een deel van de mannelijke prostitués zich dagelijks bevindt kan op een gegeven moment te zwaar doorwegen, waardoor ze het heel moeilijk krijgen, en ze een beroep willen doen op ondersteuning door iemand uit de sector geestelijke gezondheidszorg. Dit kan door ambulante consulaties bij psychologen of psychiaters waarmee Alias gewoonlijk samenwerkt, of door een ziekenhuisopname. Alias heeft een aantal boeiende samenwerkingen opgestart met gespecialiseerde centra in de geestelijke gezondheidszorg, zoals Sanatia (ziekenhuis), Sans-Souci (La Villa), Le Foyer – L’équipe (therapeutische gemeenschap) of de psychiatrische afdeling van Molière (hospitaal).Wat betreft de vragen over seropositiviteit, gaat het voor een deel over vragen naar begeleiding van seropositieve personen tijdens hun medische opvolging door het CETIM (het maken van afspraken, toeleiden naar de dokters). Zodoende zijn de werkers van Alias aanwezig bij de medische check-ups, en kunnen ze hier later indien nodig met de persoon in kwestie op terugkomen. De hulpvragen van nieuwe personen die toekomen bij Alias en al op de hoogte zijn van hun seropositiviteit gaan eerder over antiretrovirale behandelingen, een bloedanalyse, enz. Heel wat hulpvragen van seropositieve personen zijn vragen naar informatie over hiv en aids. Het team van Alias investeert veel in luisteren, verklaren van hoe het virus functioneert en geven van preventief advies. De derde categorie hulpvragen gaat over prostitutie. Soms krijgen de werkers vragen van personen die met prostitutie willen beginnen. Ze nemen dan de tijd voor een gesprek, om te peilen naar de motieven achter deze vragen, en dieper in te gaan op wat er op het spel staat en waarvoor men moet opletten. Andere gebruikers hebben dan weer zin om te praten over wat ze meemaken in de prostitutie, bijvoorbeeld over de wensen van bepaalde klanten, zonder dat hier een directe hulpvraag bij komt kijken. Vragen over testing op soa’s en hiv worden vaak gesteld. Sinds de oprichting in juni 2012 van de medische permanenties met hiv/soa-screening, gebeurt de testing in het eigen lokaal van Alias. Voor de opvolging hiervan wordt doorverwezen naar het Elisacentrum en het CETIM van het UMC Sint-Pieter. Vragen over seksuele gezondheid staan in direct verband met de soa- en hivscreening. Ze worden vaak geformuleerd wanneer een risicocontact met een klant ter sprake komt. Ten slotte is er het thema verslaving. De laatste 2 jaar zijn hulpvragen over verslavingen eerder zeldzaam geworden. Alias werkt samen met la MASS, Enaden, Transit en Modus Vivendi.



De onthaalperm anentie De onthaalpermanentie voor mannelijke prostitués ging van start in juni 2011 en gaat door in de lokalen van Alias. Ze wil een zo laagdrempelig mogelijke ontmoetingsruimte en begeleiding aanbieden, en zodoende complementair zijn met het straathoekwerk. Elke woensdag, tussen 14 en 17u, wordt ze verzorgd door twee werkers. Prostitués kunnen er op verhaal komen, er al dan niet een vraag stellen, ideeën opperen. Er wordt naar hen geluisterd. Het wil een plaats zijn van individuele of collectieve reflectie, waar informatie voorhanden is en waar groepsactiviteiten plaats vinden. Sinds januari 2013 neemt een werker van HOBO elke eerste woensdag van de maand deel aan deze permanentie, om er de maandelijkse activiteiten van deze vereniging voor te stellen. Beetje bij beetje vinden gebruikers van Alias de weg naar HOBO om er deel te nemen aan de activiteiten. Tussen januari en december 2013 verzorgde Alias 44 onthaalperm anenties, met een totaal aantal van 202 bezoeken door leden uit de doelgroep, waaronder 10 nieuwe personen. De groepsdynamiek en groepsactiviteiten tijdens de onthaalpermanentie blijven een thema dat nog niet voldoende is uitgewerkt. Dit komt ten dele doordat de prostitués vaak individuele bezorgdheden aanbrengen tijdens de onthaalpermanentie. Hun prioriteit ligt vaak niet in de uitwisseling met de anderen of in de opbouw van een positieve groepsdynamiek; ze willen eerder ingaan op hun persoonlijke problemen met de werkers. Maar het ontbreekt ook zeker het team van Alias aan de nodige tijd om samen met de doelgroep groepsactiviteiten op touw te zetten die iets verder gaan dan het spelen van een spelletje kaart of een gezelschapsspel. Toch is het team sinds september 2013 bezig met de ontwikkeling van een hulpmiddel ter sensibiliserig voor soa’s en hiv, en voor risicogedrag bij prostitutie. Dit instrument wordt ontwikkeld samen met, en is bestemd voor de doelgroep. Het is de bedoeling om zodoende de doelgroep samen te brengen rond een educatief spel. Groepswerk Werken rond groepsdynamiek vraagt een constante inzet en aandacht van de werkers. Door een gebrek aan personeelsmiddelen vond het team tot op heden hier de tijd niet voor. Maar een aantal occasionele groepsactiviteiten werden wel georganiseerd. In april 2013 werd een maaltijd georganiseerd waaraan 6 prostitués deelnamen. Voor de eerste keer werd een weekend in de Ardennen voor de doelgroep georganiseerd door het team. Dit ging door tussen 9 en 11 oktober 2013. 5 leden uit de doelgroep namen eraan deel. Tijdens dit weekend werden er nieuwe banden gesmeed tussen de gebruikers en het team, en aangename momenten gedeeld tijdens de diverse georganiseerde culturele activiteiten. Thema’s zoals de persoonlijke beleving van prostitutie of de vragen van de klanten werden er door de deelnemers ter sprake gebracht. 27 Alias – Jaarverslag 2013


Onder de 5 deelnemers bevond zich één nieuw contact, en één persoon die nog niet goed gekend was door de werkers. Deze twee personen werken als travestiet in de Alhambrawijk. Door hun ervaring leerde het team heel wat bij over deze tot nog toe weinig bezochte wijk. In december tenslotte vond traditiegetrouw het jaarlijkse eindejaarsdiner plaats. Hierop waren 16 personen aanwezig. Sinds meerdere jaren stelt het team van Alias zich tot doel om « gezondheidsateliers » te organiseren, zoals dit in het actieprogramma is voorzien. Door een gebrek aan tijd en middelen is dit tot op heden nog niet gelukt. Maar ook een aantal kenmerken van het doelpubliek maakt de organisatie van een dergelijk atelier er niet eenvoudiger op. Bepaalde prostitués ontkennen ronduit elke betrokkenheid bij homoseksuele contacten in een prostitutiekader, bij anderen duurt het soms maanden vooraleer ze schoorvoetend durven praten over hun prostitutie. Deze realiteit wordt gezien als een obstakel om een gezondheidsatelier te organiseren, waar deze thema’s open en bloot ter sprake dienen te komen. De m edische perm anentie In het kader van een onderzoeksproject over de seroprevalentie van hiv/soa’s bij mannenen vrouwenprostitués, gefinancierd door het RIZIV, heeft Alias in de eigen lokalen een medische permanentie ingericht. Sinds juni 2012 verzorgen een huisarts en twee straathoekwerkers, om de twee weken en op dinsdagavond (19-21u), een medische permanentie met hiv/soa-screening en hepatitis-B vaccinatie. Dit project werd mede mogelijk gemaakt door de samenwerking met het Elisa-Centrum van het UMC Sint-Pieter.

Doelstellingen van de medische permanentie. De consultatie is vooral gericht op preventie en omvat screening op hiv, syfilis, gonorroe, chlamydia en hepatitis B, en een hepatitis B-vaccinatieprogramma. De snelle behandeling van gonorroe en chlamydia kan binnen het kader van de permanentie van Alias gebeuren. In het geval van een positieve test op andere soa’s, wordt er steeds een link gemaakt met de bestaande zorgverlening: de dokter verwijst de patiënt door, de straathoekwerker kan hem eventueel toeleiden. De medische permanentie van Alias is volledig gratis, anoniem en strikt voorbehouden aan mannelijke prostitués.



De consultatie heeft als doel: · het creëren van optimale omstandigheden die het publiek aanzetten tot screening van hiv en andere soa's, alsook tot hepatitis B vaccinatie; · een snellere curatieve interventie mogelijk maken in geval van infectie; · sensibiliseren, informeren en bevorderen van primaire en secondaire preventie van soa's en hiv; · epidemiologische gegevens verzamelen over de doelgroep en een stand van zaken opmaken van diens gezondheid en risico's op soa's en hiv; · een betere gezondheidsvoorlichting en -opvoeding bewerkstelligen, samenwerking met het psychosociaal werk van de basisploeg.

in

nauwe

De medische permanentie maakt integraal deel uit van ons globale hulpverleningsaanbod voor mannelijke prostitués. Sinds de opstart van de medische permanentie in juni 2012 informeren we proactief ons publiek over de screening op hiv/soa’s tijdens de avonden straathoekwerk, de onthaalpermanentie of het individuele begeleidingswerk. De mogelijkheid om met mannelijke prostitués in contact te treden via de toegangspoort van de “seksuele gezondheid”, en om hun dan ook een concreet screeningsaanbod te kunnen doen betekent een grote meerwaarde! Figuur 5, « gespreksonderwerpen tijdens het straathoekwerk », illustreert deze impact : het thema « seksuele gezondheid » is immers het meest besproken onderwerp tijdens het straathoekwerk ! Net zoals de contacten van het straathoekwerk kunnen leiden tot een vraag naar testing, kan de medische permanentie evenzeer een sociale vraag inleiden. Complementair aan het straathoekwerk doet het team, voor elke consultatie en gedurende 2 uur, « outreach ». De doelstelling van deze outreach-opdracht verschilt van die van het straathoekwerk: voor de consultatie trekken de werkers naar de tippelzones om de gekende prostitués eraan te herinneren dat de medische permanentie die avond doorgaat, en om ze bij de dokter uit te nodigen. De aanwezigheid van de straathoekwerkers op het moment van de consultatie is noodzakelijk om de toegankelijkheid ervan te bevorderen, vooral voor de nieuwkomers. Op termijn trachten we de vertrouwensband met de medische wereld te herstellen en de toegang van het publiek tot de (primaire en secundaire) gezondheidszorg te bevorderen.



Bezoek aan de medische permanentie Van januari tot december 2013 organiseerde het team van Alias 26 m edische perm anenties in de eigen lokalen, en dit tweewekelijks op dinsdagavond, van 19 tot 21u. In deze periode vonden er 102 bezoeken plaats: -28 hiv-testen werden afgenomen -19 resultaten werden overhandigd -55 vragen naar informatie over allerhande onderwerpen (testing, seropositiviteit, preventie, verslaving,..) Na 16 maanden medische permanentie kunnen we vaststellen dat het aantal bezoekers soms sterk variëert. Soms is het heel kalm, en zijn er maar één of twee personen aanwezig, soms is het razend druk en zijn er wel 9 bezoekers. Dit kan ten dele verklaard worden door de publiciteit voor de medische permanentie via de andere activiteiten van Alias zoals het straathoekwerk en de onthaalpermanentie, en ten dele door de mond aan mondreclame tussen de gebruikers onderling. Om het half jaar evalueert het team van Alias de medische permanentie, om de aanpak nog beter af te stemmen op de noden van de doelgroep. Na de evalatie in juni werd besloten om de organisatie van de « counselling », die tot dan toe werd verzorgd door een dokter en een sociaal werker, aan te passen. Na een jaar medische permanentie kwam het team tot de conclusie dat de aanwezigheid van een sociaal werker tijdens de counsellingsgesprekken niet bevorderlijk is. Gebruikers moeten zich in alle vrijheid bij de dokter kunnen uitdrukken. Het is niet ongebruikelijk dat bepaalde prostitués zaken aan de dokters zeggen die ze niet willen of durven zeggen aan de sociaal werkers, en vice versa. Om elk misverstand te vermijden, de vertrouwensband met de dokter te beschermen en het medisch beroepsgeheim te vrijwaren, is er dus besloten dat het counsellingsgesprek met de dokter, voorafgaand aan de eigenlijke consultatie, enkel en alleen door de dokter gevoerd wordt. Dit blijkt in de praktijk heel goed te werken, en indien er nood is aan verdere psycho-medico-sociale begeleiding na de counselling, kan de dokter met akkoord van de persoon in kwestie een beroep doen op de sociaal werker. De medische permanentie wordt nog steeds verzorgd door twee sociaal werkers. Eén iemand verzorgt de individuele gesprekken met de nieuw aangekomenen, waarin de doelstellingen van de medische permanentie en het verloop worden besproken. De andere werker omkadert het gebeuren in het lokaal en ontvangt de wachtenden. Bovendien is er besloten dat maximum zes personen toegang krijgen tot de medische permanentie. Met meer personen kunnen we de kwaliteit van de consultatie, met haar beperkte duur van twee uur, niet garanderen. 30 Alias – Jaarverslag 2013


Door deze regelmatige evaluatie kan het team het geheel beter afstemmen op de noden van de doelgroep. Het team van Alas heeft ook deelgenomen aan de opstelling van het Nationaal Aidsplan en zal de implementatie van dit plan op de voet volgen, om de medische permanentie hier verder op af te stemmen.

Evaluatie van het materiaal ter preventie en beperking van de risico’s eigen aan prostitutie Tussen november 2011 en december 2012 ondernam Alias een evaluatie van het binnen de “Fédération Wallonie Bruxelles” beschikbare preventie- en harm reduction materiaal. De resultaten van deze evaluatie kan u terugvinden in ons Activiteitenrapport 2012. Een tweede fase in de ontwikkeling van een werkinstrument, op maat van mannelijke prostitués, werd ingeleid in september 2013. We stellen ons tot doel om, met en voor de doelgroep, een educatief instrument te ontwikkelen, met als onderwerp risico-gedrag op soa-hiv gelinkt aan de prostitutie-activiteit. Hierbij wordt er rekening gehouden met vier zaken: een risico-ladder die aandacht heeft voor verschillende seksuele handelingen, besmetting met soa’s en hiv, manieren om zich te beschermen en een heldere en eenvoudige omschrijving van soa’s en aids. Momenteel werkt het team van Alias aan de ontwikkeling van dit instrument, dat ook qua vorm zal aansluiten bij de noden van de doelgroep. Dit instrument zal in samenwerking met de doelgroep worden ontwikkeld, zowel op formeel als op inhoudelijk vlak.



2.3 Toekomstvisie groepswerk

op

onthaal,

laagdrempelige

begeleiding

en

Het komende werkjaar wil Alias de volgende klemtonen leggen betreffende het laagdrempelige begeleidingsaanbod: het behoud van de individuele begeleiding, de onthaalpermanentie en de medische permanentie. Complementair aan deze doelstellingen, stelt het team zich volgende objectieven: •

De verdere uitbouw van het groepswerk en het betrekken van de doelgroep hierin

Net zoals vorig jaar heeft Alias de ambitie om de groepsdynamiek tussen de leden van de doelgroep onderling te versterken, en dit niet aleen door het organiseren van ontspanningsactiviteiten zoals maaltijden in de lokalen of uitstapjes naar de zee, maar ook door het verder uitbouwen van een echte gemeenschapsruimte. Om deze doelstelling te realiseren is het echter noodzakelijk om over afdoende tijd en personeelsmiddelen te beschikken. Bovendien heeft het team nood aan bijkomende vorming over het betrekken van kwetsbare doelgroepen in groepsactiviteiten. •

Continue vorming van de werkers in counselling en hiv/soa’s

De organisatie van « gezondheidsateliers » voor het doelpubliek Alias wil gezondheidsateliers met de leden van de doelgroep organiseren, over thema’s die voor hen belangrijk zijn. De ontwikkeling van doelgroepgericht preventiemateriaal, voor en samen met mannelijke prostitués. Hieraan werd al gewerkt door de ontwikkeling van educatief materiaal over risicogedrag binnen een prostitutiecontext. Afhankelijk van de vooruitgang van dit project, kan de ontwikkeling van andere bijkomende instrumenten in 2014 overwogen worden.



Krijtlijn 3 – informeren en sensibiliseren van hulp- en zorgverleners. 3.1 Kader en doelstellingen We informeren en sensibiliseren de hulp- en zorgverleners waarmee we samenwerken m.b.t. de specifieke noden van mannelijke prostitués. Het is de bedoeling om strategieën te ontwikkelen en samenwerkingsverbanden te creëren, die binen het kader van een gemeenschappelijke begeleiding rekening houden met de specificiteit van het publiek.

3.2 Activiteiten Aan de hand van de tijdens het straathoekwerk en het begeleidingswerk geformuleerde hulpvragen wordt stelselmatig een breed partnernetwerk uitgebouwd: gezondheid (algemeen en gespecialiseerd), preventie en harm reduction (prostitutie, seksuele gezondheid en verslaving), straathoekwerk, holebisector, thuisloosheid, vreemdelingenrecht, enz. Deze samenwerkingsverbanden zijn van vitaal belang voor een kwaliteitsvolle doorverwijzing van de doelgroep. De informatie en bewustmaking van het personeel van de betrokken diensten gebeurt gelijktijdig met en onafhankelijk van het begeleidingswerk met de doelgroep. Sinds de oprichting van Alias wordt er gebruik gemaakt van de communicatiemiddelen binnen de sector om de vereniging kenbaar te maken. Sinds 2010 is Alias opgenomen in Le Bon Plan, Le Guide Social, en sinds 2012 in Rainbow Guide. De vereniging wordt eveneens vermeld op de website van “Stratégies concertées du secteur de la prévention des IST et du VIH sida en Fédération Wallonie Bruxelles de l’Observatoire du sida et des sexualités” en de websites van Boysproject, info4escorts van het BNMP en van het Regenbooghuis. Dit jaar werden intensievere contacten gelegd met volgende verenigingen of instellingen: •

Preventie en harm reduction bij m annen m et hom oseksuele contacten en/of druggebruikers : Sensoa, Ex æquo, Modus Fiesta & Vivendi, Transit, Association Française de Réduction des Risques / AFR (Frankrijk);

•

Holebisector : Het Regenbooghuis, Genres Pluriels, Merhaba;

•

Gezondheid (algem een en gespecialiseerd): Huisartsenwachtdienst Athena, Polikliniek gelinkt aan het OCMW van Sint-Joost, S Clinic, Wijkgezondheidscentrum Centre du Santé du Miroir, UMC Sint-Pieter, Dokters van de Wereld;



•

Geestelijke gezondheidszorg en/of psychosociale hulpverlening : Sanatia (ziekenhuis), Le Foyer – l’Equipe (therapeutische gemeenschap), Sans Soucis, de Psychiatrische Afdeling van het Molière-Ziekenhuis, Fonds Roi, Anaïs, Ulysse, D’Ici et d’Ailleurs, l’Autre Lieu, Lhiving, SMES-B, Nativitas, het Centrum voor Zelfmoordpreventie.

•

Mannen- en vrouwenprostitutie (inclusief travesties en transseksuelen) In België: Espace P… Namur, Ghapro (Antwerpen) en Pas Op (Gent). Internationaal: Autres Regards (Marseille), Cabiria / ProstBoyz (Lyon), Hors les murs (Paris), Basis (Hamburg), ... (Bulgarie) enz.

•

Thuislozen: Bij ons (Brussel), het Fonteintje (Brussel); Diogenes, CASU (Ocmw 1000 Brussel), Samu Social, HOBO);

•

Migratie: ADDE, Sireas, CiRE, Fedasil, vzw Foyer (Molenbeek), Caritas International, Progress Lawyers Network (in vreemdelingenrecht gespecialiseerd advocatenkantoor, Brussel), Dokters van de Wereld (België en Frankrijk);

•

Jeugdhulpverlening: SOS Jeunes, Abacca, Centrum voor Jeugdhulp in NederOver-Heembeek;

•

Federale Openbare en Juridische diensten: De sectie Zeden van de Lokale Politie Brussel Hoofdstad Elsene, het Franstalige Justitiehuis van de Brusselse Balie,

•

Diensten voor socio-professionele inschakeling : RVA ; Actiris, verschillende OCMW’s van Brusselse gemeenten (Sint-Joost, 1000 Brussel, Schaarbeek). Een deel van deze nieuwe contacten kwam tot stand dankzij de aanwezigheid van het team op diverse activiteiten, georganiseerd binnen de sector. Zodoende werd de werking beter bekend bij de andere eerstelijnswerkers9.

9

Zie bijlage voor een gedetailleerde weergave van de activiteiten waaraan het team van Alias deelnam.



3.3 Toekomstvisie hulpverleners

op

het

informeren

en

sensibiliseren

van

• De versterking van partnerschappen en bijzondere samenwerkingsverbanden met de zorgen hulpverlening. • Bekendmaking van het eigen aanbod en de specificiteit binnen de zorgen hulpverlening. • Sensibiliseren van diensten voor socio-professionele integratie. Het is een prioriteit om de diensten voor socio-professionele integratie nog beter te sensibiliseren, gelet op de nood aan vorming en de moeilijke toegang van de doelgroep tot de arbeidsmarkt en tot opleidingsprogramma’s. Dit vereist een weldoordachte aanpak in verschillende stappen: het in kaart brengen van de diensten in kwestie, planning en organisatie van sensibiliseringsinitiatieven, enz. Deze activiteit staat vermeld in het actieprogramma van Alias sinds 2010, maar kon gezien een gebrek aan personeelsmiddelen nog niet worden aangevat. Dit lijkt niet haalbaar voor januari 2015. De organisatie van ateliers over de beeldvorming rond mannelijke prostitutie bij hulp- en zorgverleners. Alias wil nagaan welke actoren binnen de hulpverleningssector geïnteresseerd kunnen zijn in deelname aan ateliers over de beeldvorming rond mannelijke prostitutie. Er zal opnieuw worden samengewerkt met l’Observatoire du sida et des sexualités en CLPS, voor methodologische ondersteuning. Deze activiteit bevindt zich eveneens in het actieprogramma van Alias sinds 2010, en kon eveneens door een gebrek aan personeelsmiddelen nog niet worden opgestart. Het team van Alias hoopt deze activiteit te realiseren binnen het kader van het actieprogramma 2013-2016.



Krijtlijn 4 – Netwerkvorming en overleg 4.1 Kader en doelstellingen Werken met dit doelpubliek vereist continue uitwisseling van kennis en ervaring met onze partners. Alias blijft inzetten op overleg en de uitbouw van weldoordachte samenwerkingsverbanden. Netwerken laten toe om tot een gemeenschappelijke analyse van de situatie te komen, zodat er beter afgestemd op en meer op maat van de doelgroep kan gewerkt worden.

4.2 Activiteiten Dit jaar was het team van Alias actief betrokken bij onderstaande overlegmomenten en netwerken: •

Nationaal Aidsplan: van november 2012 tot juni 2013 nam het team van Alias actief deel aan de werkgroep “Preventie” van het “Nationaal Aidsplan 2014-2019”, dat werd voorgesteld op 15 oktober 2013. Dit plan werd ontwikkeld op initiatief van Mevrouw Onkelinx, Federaal Minister van Volksgezondheid. Ze bracht tal van partners samen uit de hulp- en zorgverlening, het verenigingsleven en andere sectoren, om een aantal nationaal gedragen richtlijnen uit te werken die rekening houden met vier peilers: preventie, testing, begeleiding en destigmatisering van mensen die leven meet hiv.. Hierbij werd uitgebreid stil gestaan bij het publiek van sekswerkers en van mannen die seks hebben met mannen. Er werd gepleit voor de uitbouw van de bestaande, en de opstart van nieuwe initiatieven voor gedecentraliseerde testing, om die groepen te bereiken die de weg niet vinden naar het bestaande testingaanbod. De implementatie van dit plan zal binnenkort van start gaan. Het team van Alias wil van nabij betrokken blijven bij de toepassing van dit plan op het doelpubliek.

•

Het Groenboek van Dokters van de W ereld : Samenwerking met Dokters van de Wereld voor de redactie van een Groenboek over de toegankelijkhheid van de gezondheidszorg in België voor de meest kwetsbaren. Een deel van dit Groenboek gaat over prostitué(e)s als doelgroep, en werd opgesteld door Alias, in samenwerking met Espace P..., Ghapro en Pas Op.

•

Uitwisseling van kennis en ervaring tussen Europese straathoekwerkers , werkzaam in het mannelijke prostitutiemilieu (Progress). In 2012 nam Alias deel aan een uitwisselingsproject tussen Europese straathoekwerkers, werkzaam in het mannelijke prostitutiemilieu – een project dat gesubsidieerd werd door de Europese Commissie (Progress). Er werd uitgewisseld met straathoekwerkers die werken met mannelijke prostitués in Frankrijk, Duitsland en Bulgarije. Er werd een internet-enquête ontwikkeld en verspreid onder de betrokken organisaties.



Dit project bracht de straathoekwerkers niet alleen een aantal waardevolle uitwisselingen op onbekende werkterreinen, maar ook een beter zicht op mannenprostitutie in een Europese context en een verrijking van het eigen werkkader. In 2013 ging de meeste aandacht naar de afwerking van het materiaal, zoals de redactie en de vertaling (in het Nederlands, Engels en Spaans) van de dagboeken en de cartografie. Bovendien stelden Dynamo International en een vertegenwoordigster van de Fédération Traces de Rue de doelstellingen van het project “Uitwisseling van kennis en ervaringen tussen Europese straathoekwerkers, werkzaam in het mannelijke prostitutiemilieu” voor. Dit gebeurde in maart in Griekenland, tijdens een congres voor Europese straathoekwerkorganisaties.

•

Het BNMP-netw erk

Alias is lid van het “Belgium Network Male Prostitution” (BNMP), en neemt deel aan de halfjaarlijkse vergaderingen van dit netwerk. Het BNMP wil, als Belgisch netwerk, de verschillende organisaties voor mannelijke prostitués rond de tafel brengen: Alias/Brussel, Boysproject/Antwerpen, Espace P.../Namur, Icar Wallonie/Liège/Seraing. Door ervaringen en expertise uit te wisselen en rekening te houden met de evoluties in de verschillende steden, wordt er transversale kennis opgebouwd. In 2013 ging er bijzondere aandacht naar : de organisatie en verdeling van de internetpermanenties tussen de verschillende partners, via de website www.info4escorts.be; de ontwikkeling van een BNMP-flyer voor de Gay Pride; het opstelle van een charter; betrekken van het netwerk in het kader van het “Nationaal Aidsplan”; de haalbaarheid van het indienen van subsidie-aanvragen.

•

Brussels Gay Pride 2013

Dit jaar heeft Alias besloten om, samen met de collega’s van het BNMP, tijdens de Pride aan straathoekwerk te doen. Volgende doelstellingen wilden we met deze actie bereiken: -preventie en harm reduction (prostitutie, seksuele gezondheid, verlaving): via de gratis distributie van zakjes condooms en glijmiddel, van informatieve flyers over soa’s en van de contactgegevens van de leden van het BNMP; -het informeren van een ruim publiek over het sociaal doel en het aanbod van de leden en het platform (BNMP);


Compte-rendu des activités

•

Ontm oeting m et Roem eense organisaties (Aras, Parada, Reach out)

Espace P... heeft een aantal Roemeense organisaties, werkzaam met vrouwelijke en mannelijke prostitués en slachtoffers van mensenhandel, uitgenodigd. Espace P... gaf aan Alias de kans om hen haar sociaal doel en objectieven, en de middelen om deze te verwezenlijken voor te stellen. Gelet op het hoge percentage Roemenen in de doelgroep, was deze ontmoeting een uitgelezen mogelijkheid om in te gaan op mannelijke prostitutie en op het verband met homoseksuele contacten tussen mannen. •

Actie-Onderzoek Test OUT van Ex Aequo

Op uitnodiging van de werkers van Ex Aequo nam Alias deel aan het actie-onderzoek “Test Out”. Dit project wil mobiele testing aanbieden, en liep gedurende één week in het kader van de “Brussels Gay Pride” in mei 2013. De plaatsen waar dit project gerealiseerd werd waren het Koninklijk Park, het Jubelpark en de Kolenmarkt. Met uitzondering van het Jubelpark zijn de straathoekwerkers van Alias het hele jaar door elke week op deze plaatsen aanwezig. Op de verschillende voorbereidende vergaderingen tussen de twee teams, werd besloten dat het team van Alias indirect aan de activiteit zou deelnemen: het team van Alias heeft zoals gewoonlijk straathoekwerk gedaan op zijn werkterrein, terwijl het de doelgroep informeerde over de mogelijkheid om zich mobiel te laten testen. Maar in het Jubelpark ging een werker van Alias als waarnemer mee op pad met Ex Aequo om een beter zicht te krijgen op dit park, dat bekend staat als cruisingplaats voor homo’s, en waar er mogelijk getippeld wordt. •

Straathoekw erkvergaderingen

Om de 6 weken heeft de straathoekwerkvergadering van Alias plaats, een moment van reflectie over straathoekwerk en de doelgroep. Hieraan nemen zowel de betaalde krachten als de vrijwilligers deel. •

Nationaal Plan voor de strijd tegen de hom ofobie en de transfobie

In het kader van het Nationaal Plan voor de strijd tegen de homofobie en de transfobie stond Alias stil bij de vraag naar homofoob en transfoob geweld tegen de doelgroep. Dit was een zeer interessante oefening, die duidelijk maakte dat dit thema nog niet genoeg besproken werd met de leden uit de doelgroep.


Compte-rendu des activités

•

Vergadering Aditi – Espace P../Nam ur – Alias

Vrijdagochtend 14 juni had er een vergadering plaats met ADITI, een organisatie die gespecialiseerd is in seksualiteit en intimiteitszorg voor gehandicapte personen, en die haar activiteiten zou willen uitbreiden in Brussel. Espace P… Namur had al met ADITI samengezeten om een gemeenschappelijk project uit te werken. Op initiatief van Espace P… werd Alias uitgenodigd op één van hun vergaderingen om elkaar beter te leren kennen en de werking voor te stellen. Hoewel de ontmoeting met ADITI zeer interessant was, werd er besloten dat Alias geen actieve partner wordt van dit gemeenschappelijk project met Espace P… •

Alias en het HIV Café

Het Hiv-café is een maandelijkse activiteit van het Regenbooghuis. Ze gaat door op elke laatste zondag van de maand. Een deel van het team van Alias nam deel aan het Hiv-café van 28 juli om er de organisatie en het sociaal doel van de vereniging voor te stellen, en om in alle openheid te spreken over seksuele gezondheid en mannelijke prostitutie. •

Sam enw erking m et M erhaba

Op vraag van de vereniging Merhaba, stelde Alias zijn lokalen ter beschikking voor een maaltijd ter ere van het feest van Aïd Al Adha. •

Vergaderingen van het Platform PICEP (Plan Intégré Com m unal de gestion de la prostitutie)

Sinds de oprichting van het Plateforme Prostitution in het kader van het Plan Intégré Communal d’Encadrement de la Prostitution, neemt Alias deel aan deze vergaderingen. Dit overleg kwam er op initiatief van de Stad Brussel, en wordt gecoördineerd door vzw Bravvo. Het wil de verschillende actoren die actief zijn in de Brusselse wijken waar prostitutie voorkomt samenbrengen, om zodoende na te denken over de noden, goede praktijken uit te wisselen om overlast tegen te gaan en de evolutie van de Brusselse prostitutie te evalueren. Espace P..., Entre 2, Alias en Pagasa zijn de organisaties die momenteel bij dit overleg betrokken zijn. Voor de Stad Brussel is dit het Kabinet van de Burgemeester, vzw Bravvo, De Politie van Brussel Hoofdstad Elsene (waaronder de lokale politie en de sectie zeden). Tijdens de eerste vergaderingen stelden de diverse actoren zich voor, en werd een werkdocument besproken. Dit werkdocument is een uittreksel uit de Diagnostic Local de Sécurité (DLS), dat handelt over prostitutie en de ervoor gekende wijken in onze hoofdstad: Alhambrawijk, Louisalaan, Europese Wijk, Sint-Jacobswijk en de parken. Benaderd vanuit het oogpunt van overlast en veiligheidspreventie voor de burgers en bewoners van deze wijken, werd de straatprostitutie in de Alhambrawijk al snel tot het centrale, en later het enige onderwerp van deze vergaderingen. 39 Alias – Jaarverslag 2013


De verschillende deelnemers aan dit platform werden eerst uitgenodigd om hun mening te geven over de impact van de toepassing van het laatste gemeentereglement, gestemd op de Gemeenteraad van 24 juli 2012, op de overlast van de straatprostitutie in de Alhambrawijk. Vervolgens werden de mogelijkheden tot samenwerking onderzocht in het kader van een nieuw actieplan, dat de prostitués naar de Albert II Laan wil ‘verplaatsen’ vanaf 22u, en dit vanaf oktober 2013. Hoewel Alias aanwezig was op elke vergadering van dit platform, hebben we er voor gekozen om niet actief bij te dragen aan de implementatie van dit actieplan, dat de overlast in de Alhambrawijk wil bestrijden. Onze vereniging is immers weinig actief in deze wijk, en ons sociaal doel heeft in de eerste plaats betrekking op de prostitués, en niet op overlastbestrijding. Onze vereniging zal hoe dan ook blijven deelnemen aan de vergaderingen van dit platform. Het is immers een uitgelezen mogelijkheid om alle betrokken partijen uit de sector te ontmoeten, en belangrijke informatie uit te wisselen.

•

Stratégies concertées des IST et du VIH/SIDA of afstemming van de methodieken van de sector van soa- en aidspreventie binnen de Federatie WalloniëBrussel.

Twee overlegmomenten werden georganiseerd met “L’Observatoire du Sida et des Sexualités” om, op basis van de conclusies van de werkgroepen die in 2011 werden georganiseerd, verder te werken aan een update van de beschrijving van de doelgroep van mannelijke prostitués. Gezien het grote tijdsverloop tussen deze werkgroepen en de publicatie van de bevindingen, stellen de teams zich vragen bij de geldigheid hiervan. Er werd dan ook besloten om deze bevindingen aan te vullen met de verslagen die opgesteld werden in het kader van het Nationaal Aidsplan en van het onderzoeksproject voor het RIZIV. Een elektronische publicatie zou moeten verschijnen in april 2014.



4.3 Toekomstvisie op netwerkvorming en overleg Gedurende komend uitbouwen

werkjaar willen we volgende samenwerkingsverbanden verder

- Het behouden en versterken van het huidige netw erk - Deelnem en aan en uitnodigen tot overleg - Afronden van de analyse van de doelgroep in het kader van de Stratégies concertées IST/SIDA of de afstemming van de methodieken van de sector soa- en aidspreventie binnen de Franse Gemeenschap. De schriftelijke uitwerking van de vaststellingen die gemaakt werden in de werkgroepen, gericht op een analyse van het fenomeen “mannenprostitutie”, wordt één van de prioriteiten voor 2014. De publicatie van een elektronisch document met de behaalde resultaten wordt voorzien in april 2014 - Reflectie over de nieuw e paradigm a’s van soa/hiv -preventie Dankzij de vooruitgang op vlak van behandeling wordt aids de laatste jaren eerder als een chronische dan een dodelijke ziekte gezien. Recent onderzoek – bevestigd door UNAIDS – toont bovendien de voordelen van behandeling als preventie-instrument aan (TasP en PreP). -

Door deel te nem en aan de werkgroep “Nationaal AIDS-Plan”, opgericht door Federaal Minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx, en door continue uitwisseling met specifieke organisaties zoals Ex-aequo en la Plateforme prévention SIDA, wil Alias haar huidige aanpak van harm reduction verder verfijnen, en de huidige preventie-boodschappen nog meer aanpassen aan de individuele sociale situatie en kwetsbaarheden van de leden van de doelgroep.



Krijtlijn 5 – socio-epidemiologische gegevensverzameling en observatie van het milieu 5.1 Kader en doelstellingen De kennis over het doelpubliek en het prostitutiemilieu blijft tot op heden beperkt. De literatuur rond dit onderwerp is nog mager, alleszins in Franstalig België. Gegevensverzameling is voor Alias dan ook van uiterst belang. De observatie van de betrokkenen en hun gedrag is tegelijkertijd een activiteit en een methodiek, want op basis van de analyse van deze gegevens kunnen we de aangepaste methodes bepalen om optimaal in te spelen op de problematiek. Dit is een continue opdracht waarvoor niet alleen kwantitatieve meetinstrumenten, maar ook een kwalitatieve duiding nodig is.

5.2 Activiteiten  Interne instrum enten Alias verzamelt socio-epidemiologische gegevens over de doelgroep aan de hand van het straathoekwerk en de psychosociale en medische begeleidingen: de bijzondere kenmerken van het doelpubliek, de hulpvragen, de problematieken, de doorverwijzingen of stappen die samen werden gezet. De instrumenten die worden gehanteerd zijn de volgende: -‐

een dagboek, dat dagelijks wordt aangevuld

-‐

een “straathoekwerkverslag”, opgesteld na elke straathoekwerkbeurt;

-‐

een “internetverslag”, opgesteld na elke internetpermanentie;

-‐

een “onthaalverslag”, opgesteld na elke onthaalpermanentie;

-‐

een “consultatieverslag”, opgesteld na elke medische permanentie;

-‐

een lijst met de personen die ontmoet werden.

Sinds april 2012 houdt het team ook een dagboek bij. In tegenstelling tot de andere instrumenten, biedt een dagboek een totaalbeeld op het geheel van de ondernomen stappen (straathoekwerkverslagen, onthaalverslagen, in het kader van de begeleiding van het publiek gecontacteerde organisaties, enz.), wat de verzameling en analyse van informatie aanzienlijk vereenvoudigt. Aan de hand van het dagboek konden we dit jaar de verzameling van gegevens verder verfijnen, met een focus op de individuele begeleiding.



De andere vier verslagen zijn toegespitst op de specifieke activiteiten. Ze bestaan uit kwantitatieve gegevens (opsomming van de geobserveerde of gecontacteerde personen, de gespreksthema’s, hulpvragen) en een narratief verslag (weergave van de inhoud van de gesprekken, observaties in het milieu, uitgevoerde demarches). Het laatste instrument is zowel een namenregister als een hulpmiddel voor het verzamelen van gegevens over de doelgroep.  Social bookm arking w ebsite – Delicious In samenwerking met het documentatiecentrum van l’Observatoire du sida et des sexualités, gaat Alias verder met de uitbouw van een online bibliografie over mannelijke prostitutie, opgestart in 2011. De bibliografie kan gedeeld worden onder de vorm van bookmarks, dankzij de social bookmarking website Delicious: www.delicious.com/alias_bxl.

5.3 Toekomstvisie op verzameling gegevens en observatie van het milieu.

van

socio-epidemiologische

 Verfijning van het inzicht in de socio-epidem iologische situatie van het publiek Vanaf juli 2012 werden een aantal teamvergaderingen gewijd aan de verfijning van de manier waarop gegevens over het doelpubliek worden verzameld en verwerkt. Op basis van deze reflectie willen we nog betere socio-epidemiologische meetinstrumenten uitwerken. Hiervoor wil Alias verder samenwerken met het Observatoire du sida et des sexualités en het CLPS de Bruxelles.  Het behoud van de online bibliografie op de social bookm arking w ebsite “Delicious”


MIDDELEN Sinds april 2011 en met de steun van het Regenbooghuis en de Stad Brussel kon Alias vzw zich inplanten in de Sint-Jacobswijk, bekend als de homowijk maar ook als terrein van mannelijke prostitutie. Alias stapt als “jong project” proactief naar de verschillende betrokken overheden om hen kennis te laten maken met de noden van de doelgroep en de acties op het terrein. Deze actieve houding leverde meerdere complementaire subsidies op voor het vierde werkjaar (2012-2013): • De Minister van Gezondheid van de Fédération Wallonie-Bruxelles, de vroegere Franse Gemeenschap (120.000 €); •

De Minister van Gezondheidsbeleid van de Franse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (20.833 €);

•

De Minister van Sociale Actie van de Franse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (8.530 €);

•

Het RIZIV (64.350€);

•

De Minister van Gelijke Kansen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (3.200€).

Met deze subsidies kon Alias in 2013 haar 3 werkers behouden. Het huidige team is samengesteld uit 3 betaalde krachten: 2 sociaal werkers (4/5 VTE) en één coördinatrice (VTE). Ter ondersteuning van dit team trekken twee vrijwilligers telkens één avond per week de straat op in het gezelschap van één van de twee betaalde krachten. De vrijwilligers ondersteunen ook het team tijdens de onthaalpermanentie. Bovendien is er sinds september 2013 een nieuwe stagiaire in het team. Haar stage loopt tot eind januari 2014. Ze neemt deel aan alle activiteiten (straathoekwerk, onthaal- en medische permanentie, individuele begeleiding en ontwikkeling van nieuw sensibiliseringmateriaal) van de vereniging. De komende jaren wil Alias niet alleen deze drie betaalde werkkrachten behouden ,maar ook het team uitbreiden om het huidige aanbod te kunnen blijven garanderen, een antwoord te kunnen blijven bieden op het groeiende aantal hulpvragen en nieuwe projecten te kunnen blijven ontwikkelen.. Alias heeft al een akkoord voor de verlenging van de subsidie van de Fédération Wallonie-Bruxelles voor de periode 2013-2015. Voor de subsidies COCOF Gezondheidsbeleid en COCOF Sociale Actie hebben we een schriftelijk akkoord voor de periode 2013-2014, maar er is geen enkele zekerheid voor de periode na de verkiezingen. Wat betreft de subsidie van het RIZIV is de aanvraag voor een verlenging lopende. Alias blijft verder zoeken naar nieuwe partners, om haar acties verder te kunnen bestendigen. Maar omwille van de constante uitbreiding van het doelpubliek (na 4 jaar terreinwerk vergrootte het jaarlijks aantal ontmoete prostitués van 50 naar bijna 200 personen) moeten we ook proberen om onze personeelsmiddelen verder uit te breiden.


COMMUNICATIE De website van Alias en de Facebook groep http://www.alias-bru.be De website beschrijft Alias in haar geheel, met haar verschillende missies, doelstellingen en partners, en biedt gespecialiseerde documentatie over mannelijke prostitutie in Brussel. Alias is volop bezig met de update van de website, zoals beschreven in de voorstelling van de internetpermanentie. De onthaalpagina werd volledig herzien, vereenvoudigd en aangevuld met pictogrammen. Ze zal vertaald worden in het Engels, Roemeens, Arabisch en Bulgaars tegen januari 2014. Vanaf het begin van haar bestaan in 2009 heeft Alias een sociale netwerkgroep gecreëerd op Facebook. De Facebook-pagina zorgt voor een grote bekendheid bij de partners en sympathisanten van het project. Op die manier blijft Alias eveneens op de hoogte van wat er in de sector gebeurt (socioculturele activiteiten met betrekking op de prostitutieproblematiek).

Pers en media Alias tracht haar activiteiten en de situatie waarin de doelgroep zich bevindt kenbaar te maken via verschillende mediakanalen. In 2013 werd de vereniging meermaals gecontacteerd door de nederlandstalige en franstalige media:

Franstalige Media •

De krant « Le Soir » van 17 juni 2013 : « Le si mal famé parc de Bruxelles »

•

De krant « La Capitale » van 13 juni 2013 : « Entre prostitution et rencontres homos »

•

De krant « La Dernière Heure » van 13 juni 2013 : « Drôle de théâtre à 2 pas du palais royal »

•

RTBF, televisiejournaal van 13u op 12 juni 2013 : « Prostitution masculine au parc royal de Bruxelles »

•

RTL-TVI , televisiejournaal van 19u op 12 juni 2013 : « Prostitution masculine au parc royal de Bruxelles »

•

De krant « Le Soir » van 21 februari 2013 : « Escort boys, gigolos : qui se cache derrière ces travailleurs du sexe ? »

Nederlandstalige media •

De krant « Het Nieuwsblad » van 8 augustus 2013 : “Voorzitter van scholierenkoepel klust bij als prostitué”


COMMUNICATIE •

De krant « De Standaard » van 8 augustus 2013 : « Ik doe het niet alleen voor het geld »

•

De krant « De Standaard » van 1 augustus 2013 : « Uitgebuite Bulgaren “uit noodzaak” in prostitutie »


BIJLAGE Krijtlijn 3 – Activiteiten waaraan het team van Alias heeft deelgenomen •

Studiedag Situations Sociales en Pluridisciplinarité : Deze studiedag werd georganiseerd door de Haute Ecole Paul-Henri Spaak. Alias werd er uitgenodigd om te komen spreken over « genderkwesties aan de hand van praktijkervaring in diverse sociale werkvelden ». Voor het team betekende dit vooral een kans om het sociaal doel van de vereniging voor te stellen, en mannelijke prostitutie onder de aandacht te brengen.

•

Ontmoeting met studenten uit het Middelbaar Onderwijs. Voorstelling van de werking aan 17 studenten in het lokaal van Alias.

•

Ontmoeting met studenten communicatie van de IHECS-Hogeschool: op 17 mei ontmoette het team 3 studenten van de IHECS-Hogeschool, die een eindwerk maakten over prostitutie. Dit resulteerde in een televisiereportage over het werk van Alias. Eén van de werkers werd geïnterviewd.

•

Een fotoproject: Een studente fotografie van de Sint-Lucas Hogeschool maakte, als eindwerk, een fotoreportage met een lid van de doelgroep als onderwerp. Deze laatste was akkoord om herkenbaar in beeld gebracht te worden. Een overeenkomst werd getekend tussen de student, het lid van de doelgroep en onze vereniging. Hierin werd duidelijk bepaald dat de foto’s enkel en alleen gebuikt kunnen worden in het kader van het eindwerk, dat ook een expositie voorziet in Tour &Taxis eind 2013.

•

Het Irisfeest In het kader van het Irisfeest en de opening van de week van de “Brussels Gay Pride 2013”, bemande het team van Alias een stand op het Sint-Jansplein in het “Holebidorp” en nam het deel aan de openigsjogging hiervan. Het team leerde uit deze ervaring dat een stand zonder interactie niet echt goed werkt, omdat thema’s als prostitutie en homoseksualiteit voorbijgangers eerder afschrikken. Om welke redenen zouden deze immers geïnteresseerd zijn in mannelijke prostitutie, codooms, glijmiddel, preventie en harm reduction in verband met seksuele gezondheid voor mannen die seks hebben met mannen? Op beide onderwerpen (homoseksuele contacten en prostitutie) blijkt voor velen nog steeds een taboe te rusten.


asbl ALIAS, Kolenmarkt 33, 1000 Brussel www.alias-bru.be / [email protected]


JAARVERSLAG 2013 VAN ALIAS VZW

Recommend Documents