Jaarverslag 2013 Gemeente Oss Inleiding De principes van “de kanteling” en “welzijn nieuwe stijl” zijn in 2013 binnen alle werkvormen van Vivaan leidend geweest. In dit jaarverslag komen ze als een rode draad dan ook steeds terug. De sociaal werkers van Vivaan hebben veel gedaan om hun werk zo om te vormen dat de vraag van de (vaak kwetsbare) burgers centraal komt te staan en hun kracht en talenten worden ingezet ten behoeve van die vraag. De focus van de sociaal werkers lag meer op vragen van individuele burgers in vaak kwetsbare situaties. Door direct erop af te gaan is ervaring opgedaan met vraagverheldering, ondersteuning bij aanpak door de burgers zelf, verbinden met sociale steunstructuren en waar nodig met andere professionele ondersteuning in de wijk. Door burgers te activeren en mee te laten doen hebben de sociale werkers de inzet en ontwikkeling van hun talenten en hun sociale stijging gestimuleerd. Er is ook veel geïnvesteerd in samenwerking met groepen burgers in buurten en wijken en met andere professionele organisaties die actief zijn in de wijk omdat vragen van kwetsbare burgers een op elkaar afgestemde en elkaar versterkende aanpak van alle partijen vergt. De wijkpunten vervullen daarbij een spilfunctie en de sociaal werkers van Vivaan hebben hierbinnen een belangrijke en verbindende rol gespeeld. Behalve veel positieve ervaringen zijn de sociaal werkers natuurlijk ook geconfronteerd met veel vragen en knelpunten bij hun nieuwe werkwijze. Vrijwilligers die vaak zelf in een kwetsbare situatie verkeren bijvoorbeeld, vragen vaak veel aandacht en ondersteuning en bij de focus op de kwetsbare burgers moet de inzet van “sterke” burgers niet vergeten worden. Ook hebben de sociaal werkers ervaren dat hun werkwijze vooruit loopt op ontwikkelingen die nog niet bij alle burgers en professionals voldoende bekend zijn en bij hen ook nog niet tot een andere houding of (gekantelde) werkwijze hebben geleid. De ontwikkelingen in de uitvoer van het sociaal werk lopen parallel aan de visie op zorg en welzijn die door de regiogemeenten zijn ontwikkeld en de visie van de W4 zoals verwoord in “Welzijn op Waarde”. Eind 2013 zijn de eerste plannen gemaakt om samen met de andere W4 partners integraal uitvoering te geven aan die gezamenlijke visie. Tenslotte hebben gemeentelijke bezuinigingen en het onderbrengen van het IVC bij Vivaan ook geleid tot aanpassingen in het werk van de sociaal werkers. Zoals afgesproken is vanwege de bezuinigingen de inzet van sociaal werk op opvoedingsondersteuning teruggebracht en geïntegreerd in het sociaal werk passend in de nieuwe werkwijze. De medewerkers van het IVC maken inmiddels deel uit van het team sociaal werk van Vivaan en hun activiteiten zijn afgebouwd of aangepast aan de nieuwe visie op welzijn. Samen met collega’s binnen Vivaan hebben zij een succesvolle start van het talentcentrum gerealiseerd.
Resultaat
Verantwoording
Integrale aanpak kwetsbaarheid (individueel en collectief) GOOD PRACTICES Hofjesfestival: Dit festival is opgezet i.v.m. de geplande renovatie van woningen en woonomgeving in een deel van de Ruwaard. Sociaal werkers van Vivaan, Brabant Wonen, de gemeente Oss en daarnaast leden van de wijkraad Ruwaard hebben hierin samengewerkt. Huis aan huis zijn gesprekken gevoerd met bewoners en zijn zij gemotiveerd en enthousiast gemaakt om ideeën te leveren en actief deel te nemen. Meer dan 300 gesprekken zijn gevoerd waarbij wensen zijn opgehaald. Bewoners zijn gemotiveerd tot actieve deelname aan verschillende onderdelen waarin het project is opgedeeld. Tevens zijn in de interviews de sociale samenhang en de kansen en bedreigingen die er liggen in de WagenaarstraatVerdistraat en Vivaldistraat meegenomen. Sommige contacten zijn ondertussen goede relaties geworden tussen bewoner(s) en sociaal werker(s). Deze informeren elkaar over de voortgang waardoor er korte lijnen zijn, geen ruis ontstaat en ook andere krachten gevonden zijn in de buurt die ingezet kunnen gaan worden ook na de afronding van het gehele project in 2015. Individuele signalering: mevrouw J. Tijdens een huisbezoek is er naast de cliënt ook een vriendin van haar die op de sociaal werker wacht. Ze heeft een hele stapel papieren bij zich en hoopt dat zij daar even mee geholpen kon worden. Na een afspraak gemaakt te hebben is de sociaal werker op huisbezoek gegaan. Tijdens dit huisbezoek is geconstateerd dat er wanorde in administratie, vervuiling, het huis helemaal volgepakt, een gespannen vijandige sfeer tussen moeder en dochter, schulden, verdriet, boosheid en chaos is. Vooral ook chaos in het gesprek, het heeft moeite gekost het gesprek te sturen. Er is naar boven gekomen dat mevrouw 12 jaar geleden een hersenbloeding heeft gehad. Na informatie inwinning bij een NAH consulent is duidelijk geworden dat wat we geconstateerd hebben hiermee te maken kan hebben. Met mevrouw is overlegd of ze het goed vindt dat de NAH consulent langskomt. Na dat bezoek heeft deze de vermoedens bevestigd. De NAH consulent heeft een psycholoog ingeschakeld die de diagnose heeft gesteld van niet aangeboren hersenletsel. Voor mevrouw is dit een erkenning voor haar problemen, ze heeft eerder al aangegeven dat ze vroeger een sterke vrouw was die haar eigen boontjes gemakkelijk kon doppen. In een MDO wordt nu het een en ander afgestemd. Mevrouw krijgt hulp van een vrijwilliger voor de administratie en er komt professionele hulp om mevrouw te leren omgaan met haar beperking. Ook de dochter krijgt professionele begeleiding. Door er op af te gaan en de vraag te verhelderen lijkt het er op dat er na 12 jaar chaos, erkenning en oplossingen mogelijk zijn voor deze mevrouw. Ze is ons erg dankbaar dat we serieus naar haar geluisterd hebben. Participatievraag bewoners Schadewijk/Verdihuis: In park Waterlaat in de Schadewijk ligt sinds 1½ jaar een prachtig Cruyff Court. Hier wordt volop gebruik van gemaakt door de jeugd uit de Schadewijk. Keerzijde is dat er ook jongeren op af komen die op een minder goede manier met de voorziening omgaan. Ze maken rotzooi, brengen vernielingen aan en zijn soms intimiderend naar de jongere jeugd die wil voetballen op het veld. Vanuit de werkgroep Cruyff Court is een beheergroep opgericht bestaande uit enkele (kwetsbare) buurtbewoners, waaronder ook mensen uit het Verdihuis. Ze lopen ’s avonds rondjes door het park, houden de boel in de gaten, voetballen met de jongere jeugd en informeren politie bij ongeregeldheden of de gemeente bij vernielingen.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
2
Resultaat
Verantwoording
Deze inzet komt de sfeer in het park ten goede, maar voor de mensen zelf is het ook een waardevolle tijdsinvestering. Ze voelen zich nuttig doordat ze een bijdrage leveren aan de maatschappij en tellen (weer) mee. Deze groep wordt begeleid door een sociaal werker van Vivaan en een wijkraadslid. Een oudere Poolse man met een zwakke gezondheid en conditie die in Oss Noordwest woont, werd door partner Aanzet doorverwezen naar Vivaan. Hij is in de schuldhulpverlening terechtgekomen, zit al 4 jaar in zijn huis en durft niet aan activiteiten buitenshuis deel te nemen. Hij is bang voor controle van het UWV vanwege zijn w.w. uitkering. Samen met Aanzet hebben wij met hem een plan opgezet en besproken dat het goed zou zijn om weer onder de mensen te komen en zijn overduidelijk aanwezige kwaliteiten weer in te gaan zetten. Eerst hebben we toestemming gevraagd aan het UWV en toen dat kwam, is hij thuis opgehaald om naar de eetgroep van “Broodje Ussen” te gaan. Hij komt daar nu en gaat naar de creativiteits- en spelletjemiddag. Hij voelt zich meer betrokken en weer nodig. Hij gaat nu ook kijken of hij bij een repaircafe in de wijk aan de slag kan. De maatschappelijk werker van Aanzet heeft aangenaam verrast gereageerd dat deze man zo snel weer ”in zijn kracht is gezet”.
Kwetsbare buurten en straten De gesignaleerde problemen worden met ondersteuning van professionals door de bewoners aangepakt en de bewoners ervaren verbetering hierin. Noot: met bewoners wordt iedereen bedoeld die in betreffende omgeving woont, jong, oud, gezinnen, alleenstaanden, kwetsbaar, vitaal, enz.
De sociaal werkers van Vivaan hebben veel contacten in de wijk met wijkstichtingen, buurtverenigingen, bewonersgroepen en collega-professionals (o.a. kernteam). Door deze contacten hebben ze veel signalen gekregen waar ze (samen met bewoners) in 2013 mee aan de slag zijn gegaan. Door actief te participeren in overleggen, deel te nemen aan buurtactiviteiten, informele structuren in buurten en wijken in beeld te brengen en op te zoeken wordt een netwerk opgebouwd en onderhouden dat behalve voor het signaleren van vragen van kwetsbare burgers ook belangrijk is voor de oplossing ervan. Daarnaast hebben sociaal werkers ook op actieve wijze signalen van buurtbewoners geïnventariseerd. Zo heeft in de Ruwaard het Hofjes-project in de Wagenaarstraat gedraaid, in de Schadewijk is vanuit het wijkpunt een onderzoek gedaan naar Groen & Ontmoeting en in Noordwest hebben sociaal werkers huis-aan-huis aangebeld met de vraag of mensen deel willen nemen aan de leesexpeditie of “iets anders” kwijt willen. Doel van het signaleren is om te inventariseren wat er leeft in een straat of buurt en vervolgens samen met de bewoners aan de slag te gaan. Van de bewoners wordt een actieve bijdrage verwacht. Dit is in de ene wijk beter gelukt dan in de andere. Dit is o.a. afhankelijk geweest van het draagvlak onder bewoners voor gesignaleerde problemen. Ook zijn sociaal werkers in 2013 meer dan de jaren voorheen ingegaan op signalen van individuen. Door vraag en aanbod te inventariseren, de ogen en oren open te houden tijdens contacten in de wijk hebben ze een bijdrage geleverd aan het persoonlijk welzijn van buurtbewoners. De wijkpunten hebben een belangrijke rol gespeeld bij het signaleren van knelpunten in de wijken, maar ook bij het zoeken naar mogelijke oplossingen. Schadkamer: Deze tienerhuiskameractiviteit loopt goed. Ook in 2013 hebben veel kinderen de weg naar de Schadkamer in de Schadewijk weten te vinden. Het streven was om de Schadkamer zelfstandig te laten draaien door vrijwilligers.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
3
Resultaat
Verantwoording Voorlopig blijft intensieve professionele begeleiding van de groep vrijwilligers echter noodzakelijk. De doelgroep waarmee gewerkt wordt is pittig en de vrijwilligersgroep beschikt (nog) niet over voldoende vaardigheden om de Schadkamer zelfstandig te begeleiden. Meer hierover is te lezen in de evaluatie van de Schadkamer (februari 2014). Zie je in Ussen: Inmiddels is dit project in meerdere wijken uitgerold. Naast Broodje Ussen, kunnen bewoners uit de Ruwaard, Oss-Zuid en CKM ook wekelijks in gezamenlijkheid een broodje eten. Het gaat om mensen die vaak in een kwetsbare positie verkeren, b.v. omdat ze een beperking hebben of weinig sociale contacten. In de Schadewijk kunnen mensen een keer per week samen van een maaltijd genieten die door vrijwilligers wordt gemaakt (zie verder onder wijkpunten).
Wijkpunten Professionals en actieve wijkbewoners weten elkaar te vinden en werken gezamenlijk aan de aanpak van (vroegtijdig) gesignaleerde aandachtspunten.
De samenwerking binnen de wijkpunten is sterk vooruit gegaan, men weet elkaar steeds meer en beter te vinden en de kring van professionals en instellingen die meedoen is gegroeid. Tijdens wijkpuntbijeenkomsten maar ook informeel zoekt men elkaar op en wordt samengewerkt. De medewerkers van Vivaan werken wekelijks één of meerdere dagdelen vanuit het wijkpunt. De betrokkenheid van bewoners verschilt nog erg per wijkpunt. Er vindt wel regelmatig overleg plaats door bewonersgroepen in en met medewerkers van het wijkpunt. In Schadewijk en Zuid is met actieve bewoners een bewonersavond gehouden in het wijkpunt. In Schadewijk is toen gesproken over mantelzorg en burenhulp. Tijdens de wijklunch (tweewekelijks) maar ook hierbuiten worden regelmatig signalen over buurtbewoners besproken. Signalen, vragen van burgers worden ingebracht en er worden afspraken gemaakt wie deze samen met de betreffende burgers oppakt. Hiermee wordt voorkomen dat meer met i.p.v. naast elkaar wordt gewerkt, krijgt de burger vaker een vast aanspreekpunt voor zijn vraag en wordt deze effectiever en efficiënter opgepakt. In alle wijkpunten wordt nog gezocht naar de beste manier om de burgers meer te betrekken en actief te laten zijn. In 2013 is er per wijkpunt een sociale kaart gemaakt van alle professionele organisaties die betrokken zijn bij de wijkpunten. Formele en informele burgerinitiatieven zijn nog onvoldoende in kaart gebracht, door de sociale wijkteams en binnen het werken aan participatienetwerken zal dit in 2014 opgepakt worden. De sociaal werkers van Vivaan zullen hierin het initiatief nemen. De wijkpunten, het participatienetwerk en de sociale wijkteams zijn drie systemen die goed met elkaar moeten samenhangen. Hoe precies wordt in 2014 verder uitgewerkt. Vanuit Vivaan hebben we aan bestaande groepen, maar ook aan startende initiatieven ondersteuning geboden. Regelmatig hebben we ons gezicht laten zien bij de “Broodjes” activiteiten, de buurttafel en andere activiteiten van bewoners die gezien kunnen worden als een informele steunstructuur voor kwetsbare bewoners.
Kwetsbare burgers/ vrijwilligers (uit en van buiten de aandachtsgebieden) Signalen, doorverwijzing of aanmelding zijn opgevolgd aansluitend bij de fase
Signalen zijn zoveel mogelijk in samenwerking met bewoners opgepakt (zie ook: Kwetsbare buurten en straten). De toenemende mate van samenwerking binnen het wijkpunt heeft er voor gezorgd dat ook de signalen adequaat opgepakt zijn door professionals. Eind 2013 is er gestart met de pilots Sociale Wijk Teams en Participatie Netwerken.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
4
Resultaat
Verantwoording
waarin de aanpak zich bevindt. De ondersteuning door professionals resulteert in een samen met de bewoner(s) gemaakt plan, dat, waar nodig met informele of formele steun, door de bewoner(s) zelf wordt aangepakt. Bewoner(s) ervaren afname van problematiek en/of verbetering in hun situatie.
Het is de bedoeling dat door deze projecten eerder gesignaleerd wordt, de afstemming tussen professionele organisaties nog beter wordt en er meer gebruik gemaakt gaat worden van informele netwerken. Steeds vaker weten instellingen en individuen de weg te vinden naar Vivaan als het gaat om participatievraagstukken. De sociaal werkers pakken deze vragen samen met de burger op. Door vraagverheldering komen we er achter wat iemand graag wil en welke mogelijkheden er zijn. Een mooi voorbeeld hiervan is de hierboven eerder beschreven casus van de Poolse man uit Noordwest. Er is al veel burenhulp. Echter vooral de mensen zonder of met een zeer beperkt sociaal netwerk vallen vaak buiten de boot. Deze mensen kloppen vaak aan bij hulpverleningsinstanties. In 2013 hebben sociaal werkers vaak met succes deze vragen uitgezet via contacten in de buurt of via de door een sociaal werker opgezette vraag en aanbodlijst waarmee gewerkt wordt in de wijkpunten. Uit de aanbod/vraaglijst is gebleken dat er op verschillende fronten soms individueel dezelfde signalen naar voren komen. Deze signalen worden bijeengebracht en er wordt gezocht naar een collectieve aanpak die past op de vraag/behoefte van de bewoners. Zo kwamen er bv. diverse vragen binnen over de mogelijkheden om met andere mensen eten voor te bereiden en gezamenlijk te eten. Er is binnen de wijk gezocht naar burgers die hier het initiatief in zouden kunnen en willen nemen en vervolgens is een geschikte keuken/ruimte gevonden waar de groepsactiviteit plaats ging vinden.
Multiprobleemgezinnen Ruwaard Minimaal 10 en maximaal 20 gezinnen worden bereikt, aanpak op basis van 1 gezin, 1 plan.
Vijftien gezinnen zijn binnen het wijkpunt Ruwaard ter sprake gekomen nadat ze ingebracht zijn door o.a. politie, sociaal beheer van Brabant Wonen en bezorgde burgers (buurtbewoners). Dit is gebeurd in het kader van het project multi-probleem gezinnen. Veelal direct is de sociaal werker van Vivaan contact gaan leggen en de vraag te verhelderen. Vervolgens is samen met de betrokkenen e gekeken waar oplossingen te vinden zijn in de directe omgeving en anders via de professionals in het wijkpunt. Waar nodig is 1 of e 2 lijns hulp ingeschakeld. Een evaluatie van dit project is samen met het Centrum voor Jeugd en Gezin en de GGD opgemaakt en eind 2013 naar de gemeente Oss verzonden.
AWBZ-transitie GGZ-cliënten Minimaal 5 tot 10 GGZ cliënten per wijk of dorpskern vinden een participatieplaats in hun woonomgeving die bij hen een toename van het gevoel van welzijn en een afname van het beroep op zorg oplevert.
Deelnemers Feritas, Weekbrekers en andere clubs Bij clubs zoals Feritas en Weekbrekers worden door vrijwilligers activiteiten georganiseerd voor mensen met een verstandelijke beperking. De vrijetijdsclubs MAC, DAC, Weekbrekers, disco the Moon en disco Speedy worden organisatorisch ondersteund vanuit het Vrijwilligerspunt (VP). Er vindt tweemaandelijks overleg plaats met de contactpersonen en de consulent bezoekt af en toe een clubavond. De vrijwillig begeleiders van de 5 vrijetijdsclubs hebben in 2013 hebben de participatiebehoefte en mogelijkheden van deelnemers geïnventariseerd. De conclusie is dat er (voorlopig) geen extra participatiebehoefte is. Veel deelnemers hebben al een druk programma voor dagbesteding en hebben soms betaald werk. De bestaande activiteitenclubs worden voortgezet. We blijven mogelijkheden voor deelname in de eigen buurt onderzoeken.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
5
Resultaat
Verantwoording
Mensen met een beperking In alle wijken en dorpskernen vinden mensen met een beperking een adequate participatieplek.
Verzelfstandiging: Vijf deelnemers van de Weekbrekers zijn in 2013 zelfstandig verder gegaan, zij hebben daarmee een flinke stap op de participatieladder gemaakt. Wekelijks komen zij zonder begeleiding bij elkaar in het wijkpunt Ruwaard (Sterrebos). Zij zijn ondersteund bij het maken van een plan, het opstellen van huishoudelijke regels en het maken van afspraken over de financiën. Voor alle vijf geldt dat het om vrijetijdsbesteding gaat. Samen met de GGZ is in het kader van Stimulab een plan opgezet voor een collectieve aanpak van vragen van GGZ cliënten die willen participeren. Hoewel er ook vanuit de GGZ bestuurders veel enthousiasme is voor het plan loopt de uitvoering moeizaam omdat GGZ-fact medewerkers tot nu toe maar beperkt vragen van cliënten inbrengen. In overleg met GGZ wordt als eerste GGZintern gewerkt aan verbetering. Wel participeren GGZ medewerkers meer in wijkpunten en worden signalen vaker samen besproken en opgepakt. Voorbeeld van hechtere samenwerking is die met de begeleide woonvormen GGZ in de Ruwaard. Er wordt door Vivaan via de wijkpunten NW, Zuid en het Talentcentrum samen gewerkt met Stichting Door en Voor waarbij vrijwilligers ondersteuning bieden aan burgers die vragen hebben op het psychische vlak en om ondersteuning vragen. In Oss-Zuid is in 2012 vanuit het wijkpunt geïnvesteerd in activiteiten door/voor bewoners van Dichterbij. In 2013 heeft dit geresulteerd in een vaste vrijwilligersgroep die helpt bij grote activiteiten en volledig meedraait met de vrijwilligers van de werkgroepen van de wijkstichting. Ook in de andere wijken is Dichterbij een partner waarmee nauw wordt samengewerkt als het op participatie aankomt.
Overige wijken en kernen Signalen en knelpunten uit wijken en kernen zonder wijkpunt worden tijdig opgevangen en samen met burgers en ketenpartners aangepakt.
In de kleine kernen (Lith, Herpen, Megen, Haaren, Macharen en Berghem) hebben sociaal werkers de afgelopen jaren een netwerk opgebouwd en onderhouden, waardoor met minimale investering een vinger aan de pols gehouden kan worden. Waar nodig is er ingesprongen op sociale problemen die hebben gespeeld in de dorpen (b.v. negatieve beeldvorming rondom groepen jongeren is samen met die jongeren bijgesteld en in Megen ondersteunt de sociaal werker de werkgroep Maashorst die zich richt op de leefbaarheid van de kernen Megen, Haren en Macharen). In Ravenstein is gestart met het opbouwen van een nieuw netwerk met o.a. zorgpartners zodat sociaal werkers ook daar de vinger aan de pols kunnen blijven houden.
Project Buurtbemiddeling Betrokken buurtbewoners hebben, via bemiddeling door vrijwilligers, hun meningsverschillen besproken en zijn tot een voor alle partijen aanvaardbare oplossing gekomen.
Het project Buurtbemiddeling, waarbinnen nu 16 vrijwilligers actief zijn, heeft in het afgelopen jaar 78 buurtbemiddelingszaken aangepakt en de reacties van betrokkenen hierop zijn over het algemeen zeer positief. Het is niet in alle gevallen tot een bemiddeling gekomen, maar de belangstelling voor het probleem geeft vaak al een hoop rust. Meer informatie hierover is te lezen in het jaarverslag Buurtbemiddeling 2013.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
6
Resultaat
Verantwoording
Jongeren (samenvattend overzicht van lokale en bovenlokale aanpak) GOOD PRACTICES Het project Citytrainer is bedoeld om jongeren op te leiden om zelf sportactiviteiten voor andere jongeren te organiseren. Het jongerenwerk werkt hierin samen met het Sport Expertise Centrum. Vanuit het jongerenwerk hebben we 3 deelnemers geleverd, waarvan er 2 ook een aantal weken stage hebben gelopen. Tijdens deze stage hebben ze gewerkt aan het werken met moeilijke doelgroepen (iets wat volgens hen te weinig aan de orde is gekomen tijdens de cursus). Ze hebben het in een paar weken voor elkaar gekregen om een passieve gesloten groep aan een voetbaltoernooitje deel te laten nemen. Met deze 2 jongeren is het jongerenwerk verder nog bezig om een zaalvoetbaltoernooi te organiseren. In het vervolg van de cursus Citytrainer gaat het jongerenwerk een cursusdeel verzorgen rondom het werken met moeilijke groepen. Jongere X kwam met een duidelijk maar complex probleem. Zijn probleem is tweeledig en diverse keren besproken in het VAT en heeft te maken met verslavingsproblematiek en agressieproblematiek. X geeft aan dat hij een agressieprobleem heeft (o.a. voortgekomen uit het feit dat hij een zeer agressieve vader heeft en daardoor het gevoel had dat hij de veiligheid van andere gezinsleden moest bewaken). Als eerste stap is er een inventarisatie gemaakt met hem van de “drukpunten”. Daarop is samen met X een stappenplan gemaakt om deze druk wat van de ketel te halen. Daarnaast zijn er met hem gesprekken gevoerd waarin besproken is hoe hij hier het beste mee om kan gaan. X geeft ook aan dat hij verslaafd is aan middelen. Maar hij wilde absoluut niet doorverwezen worden, uit angst dat de hulpverlener in zijn netwerk zou zitten of had gezeten. “Stel je voor dat ik in de toekomst verliefd wordt op familie van de hulpverlener: hoe gaat deze dan om met zijn beroepsgeheim, als deze weet dat ik verslaafd ben?” Vervolgens is er met hem samen een plan opgesteld: hij heeft hierin aangegeven dat hij zal meewerken aan activiteiten die hem voldoening geven, hem een goed gevoel zullen geven en hem er sneller van zullen weerhouden om heftig te gaan gebruiken. Er is met hem afgesproken om samen te kijken naar mogelijkheden voor vrijwilligerswerk. Vervolgens is in samenwerking met Novadic een plan op maat gemaakt en is de jongere gemotiveerd om zich in te zetten als “peer”. Op dit moment gaat het goed met de jongere zowel in de rol als vrijwilliger als rondom zijn verslaving en agressie. M. is vrijwilliger bij verschillende activiteiten van Vivaan zoals bij de speelotheek, de sport- en spelbuzz, achter de bar bij de vrijdagavondgroep in het Honk en bij de tienerhuiskamer in Doncki. M. is een kwetsbare vrijwilliger die zelf ook regelmatig problemen heeft maar zich wel intensief inzet als vrijwilliger. Op Doncki werkt hij nu vanaf mei/juni 2012 en hij wil graag dingen doen om te helpen. Hij heeft zich in het jaar 2013 sterk ontwikkeld en voelt zich gelukkig, Hij is begonnen bij de tienerhuiskamer als vrijwilliger met een knutselactiviteit en wil graag hierin zijn eigen ding doen en structuur blijven behouden. Hij is door veel oefenen en ervaring opdoen tot iemand uitgegroeid die goed overzicht kan houden, tot op zekere hoogte kan sturen en de activiteit voor een groot deel zelf kan leiden. Dit heeft er vervolgens toe geleid dat hij op dit moment zoekt wat zijn maximale kunnen is. Hij werkt nu ook als vrijwilliger achter de bar bij een wat oudere, lastigere doelgroep (vrijdagavondgroep in het Honk).
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
7
Resultaat
Verantwoording
Hij heeft dus een behoorlijke stijging gemaakt op de z.g. participatieladder. In Berghem heeft zich in 2013 veel afgespeeld rondom jeugdproblematiek. Er is een ernstig voorval geweest waarbij 3 jeugdige inbrekers door burgers zijn aangehouden. Dit heeft daarna behoorlijk wat negatieve gevolgen gehad voor het privéleven van de burgers en aan de andere kant is het probleem opgeblazen door verhalen en roddels waardoor de hangjongeren die niet zijn betrokken bij het incident in Berghem worden gezien als criminelen en inbrekers. Het heeft zelfs zo hoog opgespeeld dat de burgemeester tijdens een bijeenkomst met 200 bewoners hierin is betrokken. Vervelend is geweest, dat de jongeren die er eigenlijk niets mee van doen hebben gehad, hierop aangekeken zijn. Door het jongerenwerk is toen het Brabants Dagblad benaderd om ook het verhaal van de jongeren aan te horen en een artikel hierover in de krant te plaatsen. Dit is door andere professionals en bewoners goed ontvangen waardoor de jongeren op dit moment serieus worden genomen en binnenkort hebben ze zelfs een gesprek met de wethouder hierover.
Kwetsbare jongeren en risicojongeren Kwetsbare jongeren ervaren dat ze zelf in staat zijn hun problemen aan te pakken.
De sociaal werkers (met aandachtsgroep jongeren) hebben in 2013 zowel op de accommodatie als op de straat (ambulant) een groot aantal (risico) jongeren bereikt in de leeftijd van 10 t/m 23 jaar. Hierbij stond de eigen krachtbenadering en participatie centraal. Waar nodig heeft de sociaal werker de jongere geactiveerd tot het gebruik maken van zijn/haar eigen netwerk en waar gewenst, is de jongere doorverwezen naar professionele hulpverlening. Ook zijn jongeren zoveel mogelijk gestimuleerd om hun eigen talenten in te zetten en verder te ontwikkelen. Hierbij zijn 49 jongeren “in eigen kracht gezet” al dan niet in samenwerking met het netwerk (o.a. Verdihuis, jobcoach, ouders, school, jeugdreclassering). Hierdoor zijn ze in staat op eigen kracht en soms samen met hun sociale netwerk te werken aan een oplossing voor hun problemen. Om een beeld te geven van de activiteiten rondom jongeren in een kwetsbare situatie: - 7 jongeren hebben voorlichting gegeven (als rolmodel gefungeerd) aan anderen: drugsgebruik, seksuele geaardheid, pesten, sport en bewegen, informatie over speelotheek. - 8 jongeren zijn ingebracht in het VAT. - 4 jongeren zijn doorverwezen naar het coachproject (dat begin 2013 werd afgebouwd). - 6 jongeren zijn doorverwezen naar de jeugd preventie werker. - 1 jongere is doorverwezen naar de GGZ. Tevens nemen de sociaal werkers deel aan diverse (netwerk)overleggen waaronder bijv. het VAT overleg en het maandelijkse JPW overleg.
Hanggroepen Jongeren die op straat hangen ervaren door activiteiten, contacten met
De sociaal werkers (met aandachtsgroep jongeren) hebben voortdurend contact met jongeren op straat gehad. 3 grote groepen jongeren stonden hierin centraal:
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
8
Resultaat
Verantwoording
elkaar en de buurt dat ze talenten en vaardigheden hebben (eigen kracht), dat ze hierin groeien en dat ze waar nodig zelf problemen kunnen aanpakken. De omgeving ervaart dat overlast van jongeren afneemt.
- groep Cruijffcourt - groep Krinkelhoek (rode hoedje) - groep Jop Ussen. Vooral het gebruik van anabolen en cannabis was hier groot. Hierbij hebben de sociaal werkers ook Novadic (7x in Oss en 1 x in Berghem) betrokken. De sociaal werkers hebben in 2013 ook deelgenomen aan het ambulant overleg waar overlast gevende jongeren worden besproken. Hierin zijn tenminste 16 keer de belangen van jongeren behartigd en is er 12 keer bemiddeld om potentiële overlast op een locatie voor te zijn. Er is 3 keer met jongeren en buurtbewoners samen om de tafel gezeten m.b.t. het plaatsen van een JOP. Waar gewenst hebben de sociaal werkers jongeren gemotiveerd om samen kleinschalige activiteiten uit te voeren Activiteiten die samen met jongeren zijn uitgevoerd: - straatvoetbalkampioenschappen op 5 mei (deelname 8 teams en 1 meidenteam) - samen met het SEC hebben 3 jongeren deelgenomen aan de cursus citytrainers, waarna ze een voetbalactiviteit hebben georganiseerd. In Berghem heeft de sociaal werker 6 vrijwilligers ondersteund in het project Respect. En zijn de jongeren ondersteund bij het realiseren van een artikel in het Brabants Dagblad.
Jongerenactiviteiten in buurten/wijken Buurtbewoners ervaren dat ze zelf met elkaar activiteiten voor de jeugd kunnen uitvoeren en voelen zich daarbij gesteund door professionals van Vivaan en hun netwerkpartners. Opvoedingsvragen komen naar voren en vinden een passend antwoord.
Er zijn door de sociaal werkers diverse initiatieven ondernomen om vrijwilligers in de wijk te motiveren en te ondersteunen om activiteiten in de buurt op te zetten en uit te voeren voor kinderen/jongeren. Door regelmatig deel te nemen aan deze activiteiten signaleren sociaal werkers vragen van kinderen, jongeren en volwassenen (bv m.b.t. opvoeding) en bieden ze ondersteuning bij het aanpakken van deze vraag. Tijdens deze contacten met burgers hebben de sociaalwerkers hen gemotiveerd om actief aan de slag te gaan met oplossingen of zich in te zetten als vrijwilliger voor anderen.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
Jubileumfeest Krinkelhoek (samen met SEC) deelnemende jongeren: 50, i.s.m. vrijwilligers uit de buurt. Voetbaltoernooi tussen jongeren Veghel, Heesch en Oss: vrijwilligers: 2 jongeren, aantal deelnemers: 40 jongeren. 6 maatschappelijke stagiaires hebben zich ingezet bij de sport- en spelbuzz (deze activiteit is 3 x per week, nl in Ruwaard, Krinkelhoek en Schadewijk en omvat sport- en spelactiviteiten voor kinderen en ouders). 7 volwassenen hebben zich ingezet als vrijwilliger bij de sport- en spelbuzz. 12 maatschappelijke stagiaires hebben zich ingezet bij de bakfietzzactiviteit gericht op kinderen en hun ouders (Ruwaard). Wekelijks is er een activiteit voor jongeren in de tienerhuiskamer (Doncki in de Schadewijk) waar 30-40 jongeren aan deelnemen. Hier zijn wekelijks 3 vrijwilligers actief en incidenteel 5 vrijwilligers. In Oss zuid wordt maandelijks de Kinderkaravaan georganiseerd met bewoners uit de buurt voor kinderen, deelname 15-35 kinderen. Aantal vrijwilligers: 5
9
Resultaat
Verantwoording
Jongerencentrum Jongeren ervaren dat ze zelf activiteiten kunnen opzetten en uitvoeren die hen boeien.
Jongeren hebben zelf de mogelijkheid gekregen om activiteiten te organiseren en uit te voeren in het jongerencentrum. Door deze vormen van participatie krijgen jongeren de kans om hun eigen talenten in te zetten en verder te ontwikkelen. De sociaal werkers signaleren tijdens deze activiteiten vragen van jongeren, ondersteunen hen bij de aanpak hiervan en zorgen waar nodig ervoor dat hulpverlening wordt ingeschakeld.
Ze ontdekken door participatie in activiteiten hun eigen talenten en merken dat ze zich verder ontwikkelen.
Mede dankzij het ambulant jongerenwerk zijn 3 groepen binnengehaald die met ondersteuning van de sociaal werkers hun eigen activiteiten draaien (avondgroepen). 2 jongeren zetten zich als vrijwilliger in voor het beheer van de studio in de muziekruimte waarbij ze hun eigen talenten ontdekken op het gebied van audio, visual en vormgeving. Binnen het meidenwerk wordt gewerkt aan empowerment van de meiden die in diverse activiteiten participeren. Er zijn 4 meiden als vrijwilliger actief binnen het meidenwerk bijvoorbeeld bij het kookproject en bij gespreksgroepjes met meiden. Er zijn 6 maatschappelijke stagiaires en 2 stagiaires van de AKA actief geweest binnen het meidenwerk. Verder hebben 11 meiden deelgenomen aan een oppascursus die i.s.m. het CJG is georganiseerd en hebben 20 meiden zich als vrijwilliger ingezet tijdens de meidendag. Binnen de avondgroepen zetten zich 10 jongeren in als vrijwilliger. Een groep jongeren heeft zelf een hip op feest georganiseerd met ondersteuning van een sociaal werker. Bereik 120 jongeren. Een aantal jongeren van ROC de Leigraaf zijn door de sociaal werker ondersteund om zelf een activiteit op te zetten en uit te voeren voor leerlingen van het ROC. Bereik: 60 jongeren. 12 vrijwilligers van de speelotheek worden ondersteund door de sociaal werker. Hiernaast hebben 5 maatschappelijke stagiaires zich ingezet voor de speelotheek en helpen de meiden (4) van de meidenactiviteit ook regelmatig mee. 5 jongeren hebben zich ingezet als vrijwilliger bij een incidentele activiteit voor jongeren met een lichte beperking (Gesposs) . 12 jongeren, waaronder een aantal moeilijk plaatsbare jongeren, hebben hun taakstraf kunnen uitvoeren op het jongerencentrum. Doordat jongeren de mogelijkheid krijgen om stage te lopen of strafuren te maken binnen het jongerenwerk, blijven veel jongeren na hun stage en/of werkstraf verbonden aan het jongerenwerk als bezoeker of als vrijwilliger.
Kwetsbare jongeren en onderwijs en arbeid Jongeren die dreigen uit te vallen op school maken toch hun opleiding af.
De sociaal werkers hebben tijdens hun activiteiten regelmatig problemen bij jongeren gesignaleerd rondom school of werk. - Met 8 individuele jongeren zijn gesprekken gevoerd en zij zijn op weg geholpen om zelf de problemen aan te pakken (waar nodig met ondersteuning). Verder is jongeren de kans geboden actief te zijn in het jongerencentrum om zo ervaring op te doen en zich verder te ontwikkelen.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
10
Resultaat
Verantwoording
Jongeren die school zonder kwalificatie hebben verlaten behalen deze alsnog, vinden een baan of hebben zich door participatie maatschappelijk verder ontwikkeld.
-
-
5 jongeren van de Sonnewijser hebben via een stage de kans gekregen hun vaardigheden te ontdekken en in te zetten in beheerderstaken binnen het jongerencentrum en als vrijwilliger bij activiteiten. Zij zijn hierbij begeleid door de beheerder en sociaal werkers van het Honk en zijn in veel gevallen ook na de stage actief gebleven in het jongerencentrum. 3 jongeren met een Wajonguitkering die het jongerencentrum bezoeken hebben op dezelfde wijze de kans gekregen om hun talenten te ontdekken en vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn om een opleiding te gaan volgen of werk te vinden. Dit geldt ook voor 3 jongeren vanuit praktijkonderwijs de Singel die door een stage in het Honk met ondersteuning van de beheerder en sociaal werkers de kans hebben gekregen hun vaardigheden te ontdekken en in te zetten. 16 jongeren vanuit de Singel (praktijkonderwijs) hebben onder begeleiding van een leerkracht en de beheerder van het Honk hun vaardigheden ingezet en ontwikkeld bij het opknappen van de muziekruimte en maken van de studio.
In 2013 hebben de sociaal werkers in samenwerking met het RMC gekeken naar de mogelijkheden voor een project voor vroegtijdig schoolverlaters (jongeren vanaf 18 jaar zonder startkwalificatie). Vanaf september 2013 is er door een drietal minorstudenten (van de HAN) een onderzoek gestart waarin nagegaan werd of een project binnen het jongerenwerk haalbaar zou zijn en hoe dit moet worden vormgegeven. Eind 2013 is er een concreet product afgeleverd en medio februari 2014 zal het project gestart worden.
14 jongeren zijn door het zakgeldproject geactiveerd en weer een stapje hoger gekomen op de participatieladder met ondersteuning van sociaal werkers. 4 jongeren die hebben deelgenomen aan het zakgeldproject zijn in 2013 doorgestroomd naar een (bij)baan.
Jongerencoach Deze kwetsbare jongeren ervaren dat ze op eigen kracht en met steun van hun sociale omgeving en soms hulpverleners hun problemen effectief aanpakken. De problemen nemen af en de jongere voelt zich gesteund door zijn omgeving en de coach.
De financiering van het project jongerencoach is met ingang van 2013 gestopt. Op verzoek van de gemeente is samen met het CJG en Verdihuis een plan opgesteld voor de coaching van zwerfjongeren. We wachten nog op een reactie van de gemeente op dit plan. De sociaal werkers van Vivaan hebben ruime ervaring en een goede vertrouwensband met kwetsbare jongeren opgebouwd en hebben binnen en buiten het project jongerencoach ervaring met het coachen van deze jongeren. Deze ervaring is ook in 2013 ingezet d.m.v. het intensiever ondersteunen van een aantal jongeren: Maandelijks neemt het jongerenwerk deel aan het VAT en alle daarbij behorende werkzaamheden. Het jongerenwerk heeft deelgenomen aan diverse deskundigheid bevorderende/netwerkversterkende activiteiten. 18 jongeren zijn daadwerkelijk direct of indirect begeleid en/of ondersteund bij het behalen van gezamenlijk vastgestelde doelen en 10 jongeren hebben ondersteuning gekregen bij het zoeken van werk en/of scholing.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
11
Resultaat
Verantwoording
Sociale stijging en vrijwillige inzet (samenvattend overzicht van lokale en bovenlokale aanpak) GOOD PRACTICES Talentcentrum, de ruilwinkel Sociaal werkers van Vivaan zijn op zoek gegaan naar voorbeelden van informele sociale-steun en zorgstructuren elders in het land en zijn uitgekomen bij de goed draaiende Ruilwinkels. Centraal bij de ruilwinkel staat het uitruilen van goederen en diensten, waarbij de nadruk ligt op wederkerigheid. Talenten en deskundigheid maken onderdeel uit van de ruil. De ruilwinkel heeft alle mogelijke elementen in zich waardoor mensen (weer) kunnen participeren en betrokken zijn bij de maatschappij. Het biedt mensen mogelijkheden om in te stappen op diverse treden van de participatieladder en door te groeien. Dat kan als vrijwilliger in de winkel, maar begint feitelijk al als klant van de ruilwinkel door spullen of diensten in te brengen. Positieve ervaringen zullen sociale stijging met zich mee brengen. Van hieruit zullen stappen gezet worden naar een inclusieve samenleving; mensen doen weer mee! Draagvlak onder burgers is een belangrijke pijler binnen welzijn nieuwe stijl. Vivaan heeft daarom op breed draagvlak onderzoek verricht binnen de wijken met wijkbewoners, netwerkpartners, instellingen en organisaties en op de markt gestaan met een ruilwinkelkraam. Naar aanleiding van alle onderzoeken is al vrij snel gebleken dat er veel animo is om ook binnen de gemeente Oss een Ruilwinkel te openen. Samen met enkele organisaties en vrijwilligers is er een actieve initiatief groep van 12 vrijwilligers samengesteld en een projectplan met ondersteuning van sociaal werkers van Vivaan gemaakt. Mede dankzij de financiering door het Oranje Fonds van het project Ruilwinkel is er sinds oktober 2013 een ruilwinkel die in eerste instantie “stilletjes” opgezet is in het Talentcentrum in Oss. Na een opstartperiode van inrichten van de winkel, taakverdelingen onder alle vrijwilligers, aanschaf van een goed registratiesysteem en benodigde materiaal om in de winkel klanten te ontvangen, is de winkel in januari 2014 officieel opengegaan. De ruilwinkel levert een bijdrage aan sociale activering, burgerparticipatie, armoedebestrijding en biedt werkervarings- en reïntegratieplaatsen. Daarnaast bevordert het de samenwerking en gemeenschapszin en vergroot het contact en ontmoeting tussen mensen onderling. De ruilwinkel is een laagdrempelige voorziening binnen het Talentcentrum dat bruist van activiteiten die gericht zijn op participatie en eigen kracht, er is ruimte om persoonlijk te groeien, samen te leren en samen te delen. Talentcentrum, het open atelier Binnen het voormalig IVC zijn er regelmatig een aantal activiteiten georganiseerd zoals: naaicursus, internationaal koken etc. Deze activiteiten zijn meer aanbodgericht dan vraaggericht. Na de overgang naar Vivaan zijn deze activiteiten ondergebracht in het open atelier. Het idee is om meer vraaggericht te gaan werken (Welzijn nieuwe stijl) en de activiteiten van IVC te implementeren binnen Vivaan volgens de nieuwe visie op welzijn. Sinds de start in februari 2013 heeft het open Atelier een flinke groei doorgemaakt. Er worden nu vijf vaste activiteiten en diverse losse workshops en kortdurende activiteiten aangeboden door vrijwilligers op basis van vragen van burgers. De kracht ligt in het feit dat alle activiteiten door vrijwilligers georganiseerd en begeleid worden. De vrijwilligers krijgen ondersteuning van sociaal werkers. De deelnemers zijn vooral kwetsbare burgers, de meesten bevinden zich op trede 1 of 2 van participatieladder.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
12
Resultaat
Verantwoording
De sociaal werkers zien een grote wisselwerking tussen het open atelier en andere activiteiten van het talentcentrum. De deelnemers van taalverwervingsgroepen willen door middel van deelname aan activiteiten van het open atelier hun taalontwikkeling en maatschappelijke vaardigheden verbeteren. Er worden regelmatig persoonlijke gesprekken gevoerd met de deelnemers en vrijwilligers om hun persoonlijke ontwikkeling en wensen in kaart te brengen. Ze worden op deze manier gestimuleerd om zelf met ideeën te komen voor activiteiten en/of workshops. Zo zijn er sinds de start van het open atelier diverse workshops, kookactiviteiten, kerstviering bedacht en georganiseerd door deelnemers zelf. Hiermee zorgen ze zelf voor hun sociale stijging. Het open atelier is na een jaar duidelijk een succesverhaal, het wordt steeds breder bij burgers en professionals bekend en er begint een goede wisselwerking tussen de activiteiten in de wijken en het open atelier te ontstaan. Feiten: Vaste activiteiten (textiele werken, tekenen en schilderen, buurttafel, Yoga, Wandelgroep). Diverse kortdurende activiteiten en workshops (bloemschikken, kookworkshops, glazen oppimpen, sierraden maken etc.). 15 actieve vrijwilligers. ongeveer 40 deelnemers (vaste activiteiten). Vrijwilligerspunt A. volgt, als hij zich najaar 2012 voor het eerst meldt bij het vrijwilligerspunt (VP), een re-integratietraject bij een bureau dat gespecialiseerd is in mensen met NAH. Na een auto-ongeluk in 1980 is pas in 2011 bij hem wegens uitval op zijn werk (als jurist) door een psychiater de diagnose NAH gesteld. A. heeft veel moeite met het accepteren van het 'etiket' NAH. Hij herkent zelf het beeld ook niet (emotionele, sociale en cognitieve problemen). Om i.v.m. begeleiding naar betaald werk vast te stellen op welke gebieden en voor hoeveel procent hij uitval heeft, raadt de coach hem aan vrijwilligerswerk te doen. Duidelijk is al wel dat re-integratie binnen justitie niet mogelijk is (2e spoor i.p.v. 1e spoor). Bemiddelen naar bestaande vacatures is in deze fase (nog) niet mogelijk, blijkt tijdens intake en vervolggesprek. Er is met zijn toestemming overleg met zijn coach geweest en deze overweegt hierna een andere dagbesteding. In de zomer van 2013 wordt A. begeleid door een ander re-integratiebureau, ditmaal in een sociaal activeringstraject. A. heeft een IVA uitkering (volledig arbeidsongeschikt). De coach en A. komen samen op het VP. Er is sprake van Multi problematiek: schulden, drank, isolement. A. leeft met de gordijnen dicht en komt niet buiten. Noemt zelf zijn thuissituatie ‘’schandelijk en om je dood te schamen’’. Hij wil zijn kinderen niet lastig vallen (is gescheiden, jongste zoon komt wel langs). De wijze van confronteren door de coach heeft een negatief effect en bemiddelen naar bestaande vacatures is (nog) geen reële optie. De coach overweegt de opdracht terug te geven. Er wordt voorgesteld samen met A. te werken aan het doel waar hij wél open voor staat: de deur weer uit komen, samen met een maatje uitzoeken wat hij wil / kan. Hij geeft toestemming om contact op te nemen met de SPV-er die hem wekelijks begeleidt. Deze laat weten: ''alle hulpverleners duwen, maar dat werkt niet. Bij huize Padua heeft men de afgelopen 1,5 jaar van alles geprobeerd om hem te activeren, en dat is niet gelukt”.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
13
Resultaat
Verantwoording
A wil ''iets om naar uit te zien'', maar kan (nog) niet benoemen wat dat kan zijn. In een volgend gesprek wordt gesproken over zijn (vroegere) hobby’s. Er wordt verder naar een maatje voor hem gezocht. Hij ziet dat voorlopig met ''constructief wantrouwen'' tegemoet. Hij wordt gewezen op het NAH4US café, en de bijeenkomst die er in september is over NAH vermoeidheid. Maar dat vind hij nog te vroeg, hij zegt de diagnose niet te willen accepteren. A. geeft aan dat het elke dag slecht met hem gaat, omdat hij altijd aan zijn situatie moet denken. Met zijn toestemming wordt er gepraat met ons contact bij NAH, een lotgenoot, over zijn situatie. Zijn gegevens mogen van A. ook doorgeven worden aan de sociaal werker van de wijk waar hij woont, met het verzoek eens bij A. langs te gaan. De sociaal werker gaat bij A. op huisbezoek en dat leidt ertoe dat A. naar het ‘’Broodje’’ ofwel de wekelijkse lunch voor wijkbewoners gaat. Hij ontmoet daar ook de hiervoor genoemde contactpersoon van NAH4US, die op ons verzoek naar de lunch gaat om met A. kennis te maken. Bij de lunch hoort A. van een andere bezoeker over zijn vrijwilligerswerk bij Landschapsbeheer. A. wordt gevraagd om na te denken om een keer met Landschapsbeheer op pad te gaan. Ook maakt A. tijdens een volgende lunch kennis met de vrijwilligerscoördinator van BrabantZorg in de betreffende wijk. Zij zal onderzoeken of hij mogelijk iets zou kunnen doen binnen de locatie van BrabantZorg. De vrijwilligerscoördinator van Landschapsbeheer gaat in oktober bij A. op bezoek, om te praten over de mogelijkheden bij Landschapsbeheer. Eind 2013 laat de sociaal werker weten hoe de stand van zaken is: A. komt onafgebroken elke dinsdag naar de lunch op het wijkpunt en ervaart dat als zeer positief. Ze zijn daar dan met 6 - 7 mannen bij elkaar. A. is met één van deze mannen 4x mee geweest naar BrabantZorg als vrijwilliger en heeft daar geholpen met koffie schenken en wandelen met demente ouderen. Het is hem niet helemaal goed bevallen, omdat hij er niet zo goed tegen kan hoe deze mensen zijn en hoe er, naar zijn mening, mee om wordt gegaan. Landschapsbeheer Oss ziet hij niet zitten maar hij staat nog wel open voor andere passende zaken. De sociaal werker blijft voor hem uitkijken. Het is precisiewerk en soms gewoon uitproberen. Maatschappelijke Stage (1) Wie: Wesley van het Hooghuis TBL 3e jaar Waar: Gesposs (Oss) Wat: Meehelpen bij het zwemmen Stagebieders kunnen stagiaires voordragen om hen MaSSer van de maand te maken. Zij ontvangen daarvoor 2 gratis kaartjes voor het zwembad: Waarom is Wesley MaSSer van de Maand: Goede inzet, actief, zelfstandig, enthousiast en goed in de omgang met de leden. Maar het allerbelangrijkste: de kinderen zijn dol op hem, aldus Ingrid Zwiers (Gesposs jeugdzwemmen). Geweldig nieuws: Wesley blijft aan als vrijwilliger bij Gesposs! Maatschappelijke Stage (2) Over een Maatschappelijke stage-activiteit en de doorwerking ervan… Activiteit: zes leerlingen hebben Kerstkaarten gerecycled in het klooster van de Franciscanen in Megen. Doorwerking/ Spin-off:
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
14
Resultaat
Verantwoording
Een oma vond de activiteit zo leuk dat ze heeft meegewerkt. De leerlingen zijn trots op hun creaties. “Ik wist niet dat ik zo creatief was”! De kerstkaarten zijn door ouders en familieleden van de leerlingen gekocht voor 25 cent per stuk (of ze hebben beduidend meer gegeven). De kaarten zijn ook in de kloosterkerk van de Franciscanen verkocht aan de bezoekers van de Mis op zondagmorgen en aan de gasten die voor bezinning in het klooster verblijven. Enkele mensen hebben aan de voordeur gebeld om de kaarten te kunnen kopen. We hebben veel berichten van waardering gekregen voor dit MaS-initiatief van degenen die de kerstkaarten kochten. In totaal is er € 288,00 opgehaald. Dit bedrag is overgemaakt naar de St. Suryodaya (‘Zonsopgang’), die zich inzet voor kansarme kinderen in India. De MaS kreeg een meerwaarde voor de leerlingen, omdat zij door hun inzet bij hebben gedragen aan de kwaliteit van leven van kansarme kinderen in India. Foto’s van de leerlingen en hun gemaakte kerstkaarten, en informatie over deze activiteit, zijn opgenomen op diverse websites, in het blad “Franciscanen.NL” en in de jaarlijkse Nieuwsbrief van de St. Suryodaya. De website van de St. Suryodaya heeft rond december opvallend meer bezoekers gekregen. Lezers van de Nieuwsbrief zijn ingegaan op de oproep om de kerstkaarten van 2012-2013 niet weg te gooien, maar deze naar het klooster van de Franciscanen te sturen. Resultaat: enkele honderden kerstkaarten zijn er binnengekomen voor het volgend jaar. Deze invulling van de MaS sluit goed aan op de maatschappelijke trend van en waardering voor recycling en duurzaamheid. De Franciscanen en de St. Suryodaya (beide vergrijzend wat betreft leden en donateurs) zijn met jongeren geassocieerd en dat komt het ‘imago’ van de orde en de stichting ten goede. Conclusie: In meerdere opzichten een heel geslaagd MaS-initiatief! De begeleiding van deze activiteit vraagt veel tijd, maar de meervoudige doorwerking maakt het alleszins de moeite en inzet waard! Citaat van Fer van der Reyken (Franciscaan/jongerenwerker Klooster).
Sociaal burgerschap Het aantal burgers dat zich vrijwillig inzet is toegenomen. Vraag en aanbod zijn bij elkaar gebracht.
De beste manier om meer vrijwillige inzet te genereren is burgers direct vragen of uitdagen hun talenten in te zetten. En dat is ook precies wat de sociaal werkers in de buurten en wijken doen: in de directe omgeving op maat oplossingen uitwerken, koppelen van vraag en mogelijkheden, bewoners activeren, vraag- en aanbodverlegenheid doorbreken. Maar niet alle vragen kunnen in de directe omgeving worden opgelost, niet al het potentieel aan vrijwilligers bevindt zich in de directe omgeving van de vraag. Om dat te realiseren wordt het volgende op of vanuit het bovenlokale niveau georganiseerd. Promotie vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet Er is in 2013 veel aandacht besteed aan de promotie van vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet. Er is een gecombineerde nieuwsbrief voor MaS en Vrijwillige inzet gekomen, deze is drie keer verschenen.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
15
Resultaat
Verantwoording
Het aanbod van vrijwilligersplaatsen, dan wel manieren voor vrijwillige inzet sluit beter aan bij de wensen en mogelijkheden van vrijwilligers. Waar nodig zijn zowel aan de vraag- als aan de aanbodkant nieuwe vormen van vrijwillige inzet ontwikkeld.
In september heeft het VP gebruik gemaakt van de gratis kraam voor goede doelen van de gemeente Oss. Hiermee hebben we marktbezoekers geïnformeerd over het werk van het VP en de mogelijkheden van vrijwilligerswerk. Naast deze actie is in september middels persberichten aandacht besteed aan het 10-jarig bestaan van het VP.
Burgers die zich vrijwillig inzetten voelen zich gewaardeerd.
De consulent van het VP heeft 5x deelgenomen aan het overleg van het Lokaal Comité voor de Gouden Oogappel. Er zijn dit jaar weer 6 oogappels uitgereikt aan vrijwilligers, waarmee tevens de organisatie in het zonnetje wordt gezet. In december is de Vrijwilliger van het jaar gekozen door het comité en deze is tijdens de jaarlijkse bedankavond voor vrijwilliger in Oss bekend gemaakt. In maart en in mei zijn presentaties over vrijwillige inzet gehouden voor oud – medewerkers van MSD (i.h.k.v. van het traject What’s Next). Beide keren heeft de groep uit ongeveer 20 deelnemers bestaan. Ook zijn in maart en april 3 groepen oud-MSD-ers op het VP langs geweest voor informatie over vrijwilligerswerk. NLdoet: Vivaan heeft de rol van intermediair op zich genomen. De MaS stagemakelaars hebben voorafgaand aan dit evenement organisaties uitgenodigd om samen leuke klussen te bedenken. In 2013 hebben 13 organisaties de avond bijgewoond. Op de twee dagen van NLdoet hebben in Oss ongeveer 70 (nieuwe) vrijwilligers werk verricht. Maatschappelijk Betrokken Ondernemen: 4 bedrijven (RABO bank, Movianto, 2 afdelingen gemeente Oss hebben een beroep op het VP/MaS gedaan om klussen aan te dragen in het kader van MBO. Op een oproep van VP/MaS hebben 21 organisaties een klus ingediend, waarvan er 19 zijn gedaan en afgerond. Oriëntatie op vrijwilligerswerk/vrijwillige inzet Driemaal per week is er op het VP een Inloopochtend, waar geïnteresseerden terecht kunnen voor het verkennen van mogelijkheden voor vrijwillige inzet. Deze gesprekken resulteren vaak meteen in het koppelen van vraag en aanbod. Daarnaast heeft de consulent, meestal op afspraak intakegesprekken met burgers uit de WMO doelgroep met een participatievraag. Op veel intakes zijn vervolggesprekken gepland en gevoerd. Vaker dan voorheen is de begeleider meegekomen naar de intake of is er naderhand geweest contact met de begeleider. Binnen de werkwijze van het VP behoren tot de WMO doelgroep burgers met een (potentieel) kwetsbare achtergrond: (verwijzing) vanuit GGZ, Verdihuis, Dichterbij, Mee, Thuiszorg, Maatschappelijk werk, Vluchtelingenwerk. Ook mensen die langdurig in een uitkering zitten en/of verwezen worden door gemeente of die een re-integratietraject volgen, rekenen wij tot de WMO doelgroep. In 2013 zijn 261 nieuwe vrijwilligers aangemeld, waarvan meer dan de helft (voor zover bekend 135) tot de WMO doelgroep behoren. Bij aanmelding via de vacaturebank op Internet is niet altijd bekend of de vrijwilliger tot een potentieel kwetsbare groep behoort.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
16
Resultaat
Verantwoording Er is zowel een toename in het aantal nieuwe aanmeldingen (in 2012 was dat 221) als het deel WMO doelgroep (in 2012 ongeveer een derde, nu meer dan de helft). Van de 261 nieuwe aanmeldingen hebben er 146 plaats gehad op het VP, de overige via Internet.
Van de 415 aangemaakte matches (bemiddelingen) waren er voor zover nu bekend 186 succesvol. Van een dertigtal bemiddelingen is de uitslag nog niet bekend. Een bemiddeling wordt succesvol genoemd als de vrijwilliger daadwerkelijk na kennismaking en inwerken bij de organisatie aan de slag is gegaan. Het totaal aantal ingeschreven actieve vrijwilligers bedraagt afgelopen jaar 366. Het aantal actieve vacatures varieert tussen de 130 en 145. Deze vacatures zijn/worden geplaatst door 81 organisaties. Naast de bestaande vacatures is dit jaar ook vaker gezocht naar alternatieve participatiemogelijkheden voor mensen uit de WMO doelgroep, vooral in samenwerking met de collega-sociaal werkers van de wijkpunten en van het Talentcentrum. Het aanbod van het Open Atelier (onderdeel van het Talentcentrum) wordt onder de aandacht gebracht. Koppelen van vraag en aanbod In het werkplan voor 2013 is uitgegaan van een investering van 70% van de beschikbare tijd voor bemiddeling in brede zin. In de praktijk heeft door toename van de vraag de bemiddeling in brede zin, inclusief netwerk onderhouden en uitbreiden, 90% van de beschikbare tijd gekost. Dit is inclusief netwerk onderhouden en uitbreiden en inwerken en begeleiden van de vrijwillig bemiddelaars. Minder tijd kon de consulent daardoor besteden aan Advies & ondersteuning en Leren & ontwikkelen (zie verder). Het team vrijwillig bemiddelaars is uitgebreid. Er is nu een vast team van 5 vrijwilligers, dat redelijk zelfstandig begint te functioneren. De bemiddelaars zijn dit jaar begonnen met het bezoeken van organisaties die bij het VP vacatures hebben geplaatst. Deels om de sfeer te proeven en aanvullende informatie te verzamelen, deels om te kijken in hoeverre er mogelijkheid is om kwetsbare vrijwilligers op te nemen en te begeleiden. Er is wat dit laatste betreft met samenwerkingspartners, zoals GGZ, Verdihuis en stichting Door & Voor, verder gepraat over de gewenste cultuuromslag bij veel organisaties, maar dit zal pas in 2014 leiden tot een concreet programma (workshop, scholing, informatiebijeenkomst). De consulent besteedt veel tijd en aandacht aan de verdere ontwikkeling van RegiMatch, ook t.b.v. de VP’s in Bernheze en in Uden/Veghel. Het VP werkt samen met de sociaal werkers in de wijken aan de Vraag & Aanbod lijsten. Dit kan zijn door het plaatsen van een vraag of aanbod, of door het reageren op een vraag of aanbod. De lijsten zijn nog in ontwikkeling. Plaatsing van Vraag & Aanbod in wijkgerichte media werkt positief. De consulent van het VP heeft een stagiaire 2e jaar MWD VT begeleid in haar stageplaats bij de Weekbrekers en de DAC. Na afloop van de stage is zij vrijwilliger en later ook contactpersoon geworden bij de Weekbrekers.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
17
Resultaat
Verantwoording
Leren en ontwikkelen Mensen die willen/ gemotiveerd zijn tot stijgen op de participatieladder hebben de doelen uit hun Persoonlijk Plan (PP) gerealiseerd. Startende en actieve vrijwilligers (trede 4 en hoger) zijn toegerust om hun “vrijwilligersklus” naar vermogen uit te voeren.
Werkers van Vivaan werken met kwetsbare burgers met een participatiebehoefte. Dit contact komt tot stand op basis van directe contacten in de wijk of op basis van signalen (verwijzing) van partners. Als duidelijk wordt in gesprekken dat de burger niet op eigen kracht op het gewenste niveau kan participeren, maar advies en/of begeleiding nodig heeft om daar te komen dan wordt er een persoonlijk plan opgesteld. In dat plan wordt opgenomen wat de draaglast (belemmeringen) en draagkracht mogelijkheden/talenten) van de burger is en wordt met de burger bekeken hoe draagkracht kan worden ingezet om draaglast te verminderen, dan wel draagkracht hiertoe verder ontwikkeld kan worden. Kwetsbare burgers met een participatiebehoefte worden vanuit verschillende achtergronden naar het VP verwezen. Afgelopen jaar in toenemende mate vanuit het Verdihuis en de GGZ. Er wordt daar gewerkt volgens de herstelmethode, waar bij wordt uitgegaan van mogelijkheden en minder van beperkingen. Deze lijn wordt doorgezet in gesprekken op het VP. Gezien de huidige mogelijkheden van het VP vindt wel bemiddeling plaats, maar is er voor begeleiding nog onvoldoende mogelijkheid. I.s.m. Door & Voor wordt gepraat over het inzetten van maatjes voor ondersteuning en/of begeleiding op de werkplek. Dit gebeurt nu in de vorm van maatwerk: er wordt een maatje gezocht als er een vraag ligt. Effectief leren Deskundigheidsbevordering voor en door vrijwilligers heeft vorig jaar vorm gekregen in het regionale Vrijwilligerscollege van Vivaan. Een tiental talentscouts is aan de slag gegaan met het werven van zowel vraag (naar deskundigheidsbevordering) als aanbod. Er is een intakekaart ontwikkeld voor gesprekken met vrijwilligers. In november heeft de consulent van VP Oss een workshop gehouden voor de vrijwillige bemiddelaars en 2 Osse talentscouts, over het bezoeken van organisaties. In februari 2014 wordt deze vervolgd. Voor de vrijwillig bemiddelaars is in januari een bijeenkomst georganiseerd over het voeren van (intake) gesprekken met potentiële vrijwilligers met een (verstandelijke) beperking, bv autismestoornis. Een consulent van MEE heeft informatie gegeven over kenmerken, adviezen en praktische tips. Voor vrijwilligers is in juni een bijeenkomst georganiseerd, i.s.m. de coördinator van de Leesexpeditie van Vivaan. De avond was bestemd voor vrijwilligers die als (taal)maatje optreden en/of die bij mensen thuis komen, kortom die eerder 'solo' opereren. Waar loop je dan tegenaan? Hoe stel je grenzen? Hoe ga je om met (niet nakomen van) afspraken? Het zijn 10 deelnemers geweest van de Leesexpeditie van Vivaan (voorlezen bij gezinnen thuis), de taalcoachprojecten Taal in Beweging van Vluchtelingenwerk en Gilde Samenspraak van het Maasland Gilde, het IVC-Vivaan project voor taalontmoeting Verleg je Horizon en het maatjesproject 'Er zijn voor jou' van Prota.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
18
Resultaat
Verantwoording Doorontwikkeling Om dit te realiseren is momenteel een plan in ontwikkeling om het huidige aanbod van het Internationaal Vrouwen Centrum (IVC) en het Vrijwilligerspunt, Maatschappelijke activering en het Emancipatiewerk van Vivaan te integreren en door te ontwikkelen naar een samenhangend programma voor (persoonlijke) groei en ontwikkeling vanuit alle treden van de participatieladder en/of ontwikkeling in kader van de vrijwilligersklus. Elementen die meegenomen zullen worden in dit programma zijn: een emancipatie-/empowermentaanbod, een Vrijwilligersacademie of –college, intervisie, workshops, coaching programma’s met rolmodellen, enzovoorts. Talentcentrum In 2013 is de organisatie van het Internationale Vrouwen Centrum ondergebracht bij Vivaan. Samen met het team van IVC zijn de activiteiten bekeken tegen de achtergrond van de nieuwe visie op welzijn (visie Vivaan) en zijn plannen in gang gezet om deze af te bouwen of om te vormen. Zo is de kinderopvang in goed overleg met de deelnemers afgebouwd en zijn activiteiten die door beroepskrachten zijn uitgevoerd zoals taallessen en fietslessen bijna helemaal overgenomen door vrijwilligers. Er is in 2013 druk gewerkt aan het opzetten van een talentcentrum waarbinnen de nieuw vormgegeven activiteiten een plek hebben gekregen en waarbinnen nieuwe initiatieven tot stand zijn gebracht. In het talentcentrum hebben burgers (die vaak in een kwetsbare situatie verkeren) de gelegenheid gekregen om hun talenten verder te ontwikkelen en in te zetten t.b.v. andere burgers. Dit resulteert in een snel groeiend aantal activiteiten als buurttafel, wandelgroep, yoga, open atelier, ruilwinkel, kookworkshops, creatieve activiteiten. Alle activiteiten zijn gerealiseerd door vrijwilligers waar nodig met ondersteuning van sociaal werkers. Ook in het beheer van het centrum spelen vrijwilligers en deelnemers een belangrijke rol. Met een deel van de vrijwilligers en deelnemers zijn gesprekken gevoerd om eventuele vragen naar sociale stijging (participatieladder) helder te krijgen en een start te maken met het maken van persoonlijke ontwikkelingsplannen. Op basis van de vragen van vrijwilligers en deelnemers zijn workshops en cursussen rondom het thema participatie georganiseerd. Werkgroep Voor de ontwikkeling (2012) en implementatie (2013) van dit plan is een werkgroep in oprichting waarin, naast betrokken professionals ook vrijwilliger /vrijwilligersorganisaties (zoals het Maasland Gilde) betrokken zullen worden.
Vrijwilligersbeleid Vrijwilligersorganisaties en maatschappelijke instellingen beschikken over een adequaat vrijwilligersbeleid en weten dit conform te realiseren.
Advies en ondersteuning Op de website van Vivaan plaatst het VP actuele, relevante (lokale) informatie. De noodzaak van een infotheek rondom vrijwilligerswerk is minder nu men op de landelijke websites van vrijwilligerswerk.nl, Movisie en NOV over tal van onderwerpen actuele dossiers kan inzien en publicaties kan downloaden. Het VP verwijst organisaties naar deze sites. Het afgelopen jaar zijn door diverse organisaties uiteenlopende vragen aan het VP gesteld en deze zijn uiteraard beantwoord.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
19
Resultaat
Verantwoording De meeste vragen hadden betrekking op vrijwilligersverzekering, het werven van vrijwilligers, het plaatsen van heldere en aantrekkelijke vacatures, de VOG en de vrijwilligersovereenkomst. Verzelfstandiging Zie AWBZ transitie
Nieuwe initiatieven Gewenste/benodigde informele steunstructuren functioneren zelfstandig.
Vraaggestuurd Het opzetten, ondersteunen en uiteindelijk verzelfstandigen van steunstructuren op bovenlokaal niveau, aansluitend op te collectiveren signalen of behoefte.
Maatschappelijke Stage (MaS) Leerlingen van de middelbare scholen in Oss kunnen op de website een passende stage vinden waarbij er een ruime keuze is uit verschillende aanbieders. Leerlingen zijn gestimuleerd zich in de eigen woonomgeving in te zetten en dat ook na afronding van de stage te blijven doen.
Vivaan biedt in de vacaturebank Mas4jou een groot en divers aanbod aan maatschappelijke stageplaatsen. Dit is mogelijk door het onderhouden van een groot netwerk van maatschappelijke organisaties. Deze organisaties worden ondersteund bij voorkomende vragen en problemen rond het plaatsen van scholieren. Belangrijker nog is dat de consulenten de aanbieders motiveren en begeleiden om een voor leerlingen aantrekkelijke en enthousiasmerende stageplek te bieden. Een positieve ervaring met vrijwillige inzet nu kan de doorslag geven om ook in de toekomst als vrijwilliger actief te zijn. Het MaS bureau brengt vraag en aanbod bij elkaar op de stagemarkt, maar ondersteunt ook daarna in het keuzeproces van leerlingen. Scholieren die de stage succesvol hebben doorlopen worden gestimuleerd om zich vrijwillig in te blijven zetten, zodat er ook in de toekomst voldoende aanbod aan vrijwilligers(-potentieel) zal zijn.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
20
Resultaat
Verantwoording
Projecten (financiering door derden) Project Mpower Het project heeft op outreachende wijze deze moeilijk bereikbare doelgroep weten te vinden, activeren en te binden via een emancipatorische aanpak.
Met de ontwikkelde methode zijn goede resultaten bereikt. De meeste deelnemers hebben hun persoonlijke doelen bereikt zoals: het leren omgaan met of aangaan van sociale relaties, het zelf oplossen van problemen of het realiseren van wensen, doorstroming naar een nuttige dag- of vrijetijdbesteding of het verbeteren van verhoudingen binnen het gezin.
In 2013 zijn sociaal werkers van Vivaan in contact gekomen met 7 Nederlandse mannen (waarvan 4 woonwagenbewoners), 8 mannelijke vluchtelingen en 8 Turkse mannen die allen deel hebben genomen aan verschillende onderdelen van het project. Op het gebied van emancipatie is het gelukt om binnen de groep mannen op een open manier over emancipatie te praten en aandacht te besteden aan hun rol als man zowel binnen het eigen gezin als binnen de maatschappij. Het doorbreken van traditionele rolpatronen lukt hen beter door ze te bespreken binnen een groep mannen en vervolgens binnen hun gezin zo bleek in het project. Ze hebben leren inzien dat de Nederlandse samenleving ingericht is op gelijkwaardigheid en gelijke rechten op allerlei levensgebieden. Op dezelfde manier is in groepen gesproken over relatieproblemen en conflicten met partners of ouders. Door het emancipatieproces dat de mannen hebben doorlopen zijn hun vaardigheden die nodig zijn om deel te nemen aan de samenleving toegenomen. De binnen MPower ontwikkelde empowerment training wordt een structureel aanbod binnen het Talentcentrum en kan worden afgestemd op de vragen van de groepsdeelnemers. Er wordt gewerkt aan een overdraagbare methodiekbeschrijving voor alle sociaal werkers die hier in de wijken mee aan de slag willen. .
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
21
Resultaat
Verantwoording
Opvoedingsondersteuning (samenvattend overzicht van lokale en bovenlokale aanpak) GOOD PRACTICES J. is een burger met een woonwagenachtergrond en is opgegroeid in een kwetsbare situatie. Zij is ongeschoold, heeft geen startkwalificaties en heeft een laag intelligentieniveau. Vader is vroeg overleden, moeder heeft de kinderen in de steek gelaten. In het verleden heeft zij ondersteuning gehad van Vivaan (traject maatschappelijke begeleiding). Afgelopen jaar is er een sociaal werker van Vivaan op huisbezoek geweest bij J. omdat zij graag wat wilde gaan doen buiten de deur. Door met haar in gesprek te gaan (vraagverheldering) is duidelijk geworden dat zij behoefte heeft om meer onder de mensen te komen en haar leven weer zinvoller te maken. Ze vindt dat ze lang genoeg thuis heeft gezeten en wil haar netwerk vergroten. Er is met haar gezocht naar mogelijkheden in het vrijwilligerswerk en er is haar verteld over het project “LeesExpeditie” wat haar aanspreekt. Samen met de sociaal werker is er contact gelegd met het voorleesgezin en zij gaat nu wekelijks alleen een uurtje naar het gezin om voor te lezen. Daarnaast is er samen met haar de stap gemaakt om een afspraak te maken bij de Sterrebos(verzorgingsflat). Daar is zij vrijwilliger geworden op de horeca afdeling. Hier gaat zij 2 keer per week naar toe om de lunchmomenten te verzorgen voor de bewoners. Zij heeft het gevoel er weer bij te horen en zich nuttig te maken, heeft meer zin in haar leven gekregen en is actiever geworden. Haar verhalen hierover zijn bijzonder enthousiast en Vivaan hoort zeer positieve reacties vanuit de Sterrebos. Zij denkt er nu zelfs aan om weer een studie op te pakken in de verzorging. F. is een kwetsbare burger, heeft een burn-out opgelopen in haar werk met ouderen. Zij heeft niet de mogelijkheid gehad thuis blijven wonen vanwege ruzie met haar ouders en is in een andere stad (Oss) vanuit de GGZ begeleid gaan wonen. Een professional van het GGZ heeft tijdens de Ruwaard wijkpunt lunch gehoord van ons project LeesExpeditie. Zodoende is F. nu als vrijwilliger deel gaan nemen aan LeesExpeditie om zo ook weer feeling te krijgen met een gezin en deze ervaring aan haar CV toe te voegen. Ondanks haar verhuizing naar een andere plaats gaat zij toch door met haar gezin in Oss. Haar verantwoordelijkheidsgevoel en gevoel van zelfvertrouwen is door deelname aan LeesExpeditie vergroot. Als er in het voorleesgezin een situatie ontstaat waarbij ze voorheen onze hulp nodig heeft gehad, weet ze dit zelf op te lossen. Het zelfstandig wonen is op dit moment voor haar een grote stap die ze aankan dankzij haar inzet en onze ondersteuning (eigen kracht versterken).
Doorontwikkeling Spelenderwijs Spelenderwijs aanpak fasegewijs borgen in wijken en buurten. Versterken van eigen kracht van ouders.
Het doel is geweest om de Spelenderwijs aanpak op maat en in tijd afgebakend in te zetten als pedagogische ondersteuning van gezinnen in een kwetsbare situatie te starten met de Pilotproject Multi-probleemgezinnen Ruwaard onder regie van het CJG. De pilot is gestart, er zijn een aantal gezinnen ingebracht, maar deze waren wel al in beeld bij diverse hulpverleningsinstanties. De pilot is voortijdig gestopt. Zie verslag onder “Multi probleemgezinnen Ruwaard”.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
22
Resultaat
Verantwoording
Gezin krijgt contacten /ondersteuningsnetwerk (in de buurt).
De spelenderwijs methodiek is in 2013 op maat en in tijd afgebakend ingezet in kwetsbare gezinnen waar vraag was naar opvoedkundige ondersteuning. De reguliere wekelijkse huisbezoeken die voor 2013 plaats hebben gevonden zijn veranderd in waakvlamcontacten. Ouders zijn zo ondersteund dat ze de meeste opvoedvragen zelf kunnen aanpakken eventueel met steun van de omgeving. Indien nodig zijn er contacten met sociaal werkers vanuit Vivaan die pedagogisch deskundig zijn. Dit kan telefonisch contact zijn of huisbezoek.
Ouderparticipatie Bevorderen ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie binnen VVE-beleid (horizonscholen en schakelklassen, VVE beleid peuterspeelzalen).
Tijdens ouderbijeenkomsten binnen de schakelklassen is informatie gegeven over het belang van lezen/voorlezen. Ouders zijn waar nodig gemotiveerd en geadviseerd om deel te nemen aan de “ Leesexpeditie” dat door vrijwilligers met ondersteuning van Vivaan wordt uitgevoerd.
Onderlinge steun Bevorderen en inbedden van vraaggerichte aanpak.
Het bevorderen van eigen verantwoordelijkheid en zelf- of samenredzaamheid. Activiteiten in samenwerking met ouders/ ervaringsdeskundigen opgezet.
Sociaal werkers hebben regelmatig meegedaan met de wekelijkse activiteiten van de sport- en spelbus in diverse wijken in Oss. Ze voeren hierbij gesprekken met ouders en kinderen over onderwerpen die met opvoeding te maken hebben (b.v. pesten, grenzen stellen), geven adviezen, signaleren vragen en pakken die waar nodig op samen met de ouders, kinderen en hun netwerk (b.v. leerkrachten). Ouders worden uitgedaagd om zelf actief deel te nemen aan activiteiten. Zo zijn er vrijwilligers geworven voor de leesexpeditie, de activiteiten van de sport en spelbus en voor het talentcentrum (b.v. een kapster en vrijwilligers ruilwinkel).
Doorontwikkeling activiteiten Inbedding en verduurzaming van activiteiten op het gebied
In april/mei is er door Vivaan een oppascursus gegeven voor tieners in het CJG met 12 deelnemers. Tijdens deze cursus hebben de tieners sociale vaardigheden geleerd die ze behalve als oppas ook hebben ingezet door mee te helpen in de volgende cursus.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
23
Resultaat
Verantwoording
van opgroeien en opvoeden, o.a. door deskundigheidsbevordering van ouders/vrijwilligers.
In november is er op dezelfde basis een oppascursus onder begeleiding van sociaal werkers van Vivaan gestart in het CJG en voortgezet in het Honk. Hierbij hebben jongeren ook kennis kunnen maken met activiteiten op het Honk waaronder die van groepen meiden. De Speelotheek die eerder in het CJG was ondergebracht is verhuisd naar het Honk en draait volledig op vrijwilligers. In 2013 hebben 25 gezinnen meegedaan met de Leesexpeditie waaraan 25 vrijwilligers hebben meegewerkt. Deze vrijwilligers hebben drie trainingen gehad en voeren met ondersteuning van Vivaan de activiteiten zelfstandig uit.
Analyse Inventarisatie en analyse van aandachts- en knelpunten m.b.t. de kwaliteit van de pedagogische civil society zijn geborgd in de integrale aanpak van een buurt en/of de kwetsbaren in die buurt.
Het was de bedoeling om in de wijk Ussen in 2013 een onderzoek te starten naar de mogelijkheden en onmogelijkheden van de “”pedagogische civil society”. Door plotselinge en langdurige ziekte van de sociaal werker die dit in het kader van een studie zou uitvoeren is het onderzoek niet gerealiseerd. Om een beeld te krijgen welke vragen er in de Vlashoek Oost in Ussen leven m.b.t. opvoeding en leefbaarheidsvraagstukken zijn er huis-aan-huis gesprekken gevoerd. Dit leverde vragen en signalen op m.b.t. sociaal isolement in de buurt (ook kinderen) en behoefte aan meer sociale cohesie. Individuele vragen zijn samen met de bewoner opgepakt en vragen die collectief leven zijn geïnventariseerd en krijgen een vervolg in de plannen voor 2014. Verder is buurtbewoners gevraagd naar hun bereidheid om te participeren als b.v. voorleesouder en dit leverde opvallend veel bereidheid op. Met de sport- en spel bus is regelmatig aangesloten bij grotere wijkactiviteiten, bijvoorbeeld tijdens de “”week van de opvoeding” is de sport- en spelbus in diverse wijken ingezet en namen veel ouders en kinderen deel aan de activiteiten van de vrijwilligers van de bus. Op de manier zoals eerder beschreven sloten sociaal werkers ook hier aan bij de activiteiten om contact te leggen. In de Hertogenbuurt hebben sociaal werkers meegewerkt aan een bewonersenquete die samen met wijkraad en netwerkpartners in de buurt is gehouden. Via gesprekken en interviews met bewoners in de straat is geïnventariseerd welke vragen er leven op het gebied van leefbaarheid en wie bereid is actief mee te werken aan oplossingen. Een van de resultaten van de enquête zijn een aantal werkgroepen van bewoners die waar nodig met ondersteuning van een sociaal werker aan de slag gaan met o.a. kinderactiviteiten in de wijk.
Jaarverslag 2013 Gemeente Oss
24