Jaarverslag 2012 Stichting Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland Uitgegeven in april 2013
1
Voorwoord
Nijmegen, april 2013 Beste lezer, Voor u ligt het jaarverslag van de Stichting Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland (hierna: KJRW). In dit jaarverslag wordt een beeld geschetst van de werkzaamheden die de KJRW in 2012 heeft verricht. De KJRW verzorgt tweemaal in de week 's middags een spreekuur waarin jongeren ons kunnen bereiken via de post, email, telefoon en chatfunctie op de website. Daarnaast kunnen ouders, verzorgers en professionals bij ons terecht met vragen over de rechtspositie van minderjarigen. Een bezoek aan medewerkers van de KJRW is alleen mogelijk op afspraak, en niet op de locatie van de KJRW, maar bij de vestiging van Bureau Jeugdzorg in Nijmegen. Medewerkers van de KJRW verzorgen tweemaal in de maand een spreekuur in Justitiële Jeugdinrichting De Hunnerberg in Nijmegen. Om de naamsbekendheid van de KJRW te vergroten en om ervoor te zorgen dat alle mogelijke hulpzoekenden van ons bestaan afweten, organiseren wij jaarlijks in november een evenement rond de “Dag voor de rechten van het kind”. Daarnaast geven we voorlichtingen op basis-‐ en middelbare scholen in Gelderland en verspreiden we posters en flyers. Dit jaarbericht bevat gegevens over bovengenoemde werkzaamheden. In de eerste plaats zal kort worden stilgestaan bij de organisatie van de rechtswinkel, waarna een beeld wordt geschetst van de cliëntgegevens over het jaar 2012. Daarnaast zullen we inzicht verschaffen in onze werkzaamheden buiten de spreekuren om. Hierbij zullen onder andere de onderwerpen publiciteit en voorlichting aan bod komen. Dit jaarverslag zal worden afgesloten met een toekomstvisie. Achteraan vindt u als bijlage het financiële jaarverslag 2012. Wij nodigen iedereen uit die naar aanleiding van dit jaarverslag vragen, suggesties of opmerkingen heeft om contact met ons op te nemen. Onze contactgegevens staan op de laatste pagina van dit jaarverslag. Met vriendelijke groet, Nadia Brugman Voorzitter
Maritgen Meijer Secretaris 2
Moniek Haverkate Penningmeester
KJRW Gelderland Stichting Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland De Stichting Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland verstrekt gratis juridisch advies aan kinderen en jongeren in de provincie Gelderland en omstreken. De Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland heeft een drieledig doel: a) het verbeteren van de rechtspositie van minderjarigen;
b) het geven van juridische informatie en advies aan minderjarigen;
c) de belangenbehartiging van minderjarigen op juridisch gebied. Deze doelstellingen zijn statutair vastgelegd. De Stichting Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland verricht haar werkzaamheden geheel op vrijwillige basis. De inkomsten van de stichting worden gevormd door subsidies, sponsoring en giften. De medewerkers De Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland bestaat op dit moment uit 32 medewerkers, allen rechtenstudenten aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Naast het houden van spreekuren neemt iedere medewerker plaats in één van de twee beleidsgroepen. De beleidsgroepen zijn de schakel tussen het beleid van het bestuur en de uitvoering ervan. Dankzij deze groepen kan de rechtswinkel organisatorisch draaiende worden gehouden. De interne beleidsgroep verzorgt voornamelijk de kwaliteit van de werkzaamheden van de rechtswinkel. Te denken valt aan het produceren en controleren van checklisten, het organiseren van lezingen en contact onderhouden met advocaten, maar ook het organiseren van teambuildingsactiviteiten. De externe beleidsgroep heeft voornamelijk als taak het vergroten van de naamsbekendheid van de rechtswinkel. Zo behoren onder andere de website, het organiseren van voorlichtingen, de PR, het werven van sponsoren en het bekijken van subsidiemogelijkheden tot de taken van de externe beleidsgroep. Terugblik Alvorens een overzicht te geven van de werkzaamheden in het jaar 2012 blikken we terug op de jaren daarvoor. Sinds 2007 bestaat de Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland als zelfstandige stichting. Het jaar 2008 was vooral een jaar waarin de rechtswinkel zich moest positioneren. In 2009 leek de rechtswinkel haar weg gevonden te hebben in de jeugdzorg. Getuige hiervan zijn de nauwe banden met de eerder genoemde jeugdinrichting. Verder lijkt ook de naamsbekendheid te zijn toegenomen door het geven van verschillende 3
voorlichtingen op basisscholen en middelbare scholen, een posteractie en de advertenties in jongeren(zorg)bladen etc. Na een gestegen aantal cliënten in het jaar 2009 daalde dit de jaren daarop weer. Er werden echter nog steeds ruim tweehonderd jongeren geholpen met hun juridische problemen. Hieruit blijkt dat er dus nog steeds behoefte was aan de informatie-‐ en adviesverstrekking door de rechtswinkel aan kinderen en jongeren.
4
Cliëntgegevens 2012 Op deze en volgende pagina’s geven we een beeld van onze cliënten in 2012. Het gaat hierbij om minder-‐ en meerderjarigen die een juridische vraag hebben gesteld aan de rechtswinkel. Een dergelijke juridische vraag noemen we een hulpvraag. Totaal aantal cliënten en hulpvragen 2005-‐2012 400 350 300 250 Cliënten
200
Hulpvragen
150 100 50 0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
De trend die we de afgelopen jaren hebben gezien (een daling in het aantal hulpvragen) heeft ook in 2012 doorgezet, hoewel minder sterk dan de vorige jaren. Ook het aantal cliënten dat de KJRW heeft geholpen is verminderd ten opzichte van vorig jaar. Gemiddeld zijn er dit jaar per cliënt minder vragen gesteld dan vorig jaar. Er waren in totaal 184 cliënten, die 190 hulpvragen stelden. Doorverwijzingen en informatieaanvragen Naast de geregistreerde cliënten en hulpvragen verwijzen we ook mensen door naar andere instanties en rechtshulpaanbieders. Daarnaast krijgen we ook regelmatig verzoeken om informatie. Bij een informatieverzoek moet gedacht worden aan het aanvragen van een folder, informatie over de rechtswinkel zelf of het aanvragen van informatie ten behoeve van een spreekbeurt of werkstuk. Deze gegevens worden niet meer als hulpvraag geregistreerd en vallen dus buiten het hierboven weergegeven schema.
5
In 2012 zijn er ten minste 5 doorverwijzingen geweest. Voornamelijk werd doorverwezen naar reguliere rechtswinkels in en rond Nijmegen, maar ook is verwezen naar een advocaat, het Advies-‐ en Meldpunt Kindermishandeling en Bureau Jeugdzorg. Aantal hulpvragen per rechtsgebied in 2012
1% 0%
9% Personen-‐ en familierecht 34%
Privaatrecht overig Strafrecht Administrajef recht Sociaal zekerheidsrecht Overig
54%
2%
In de categorie ‘Personen-‐ en Familierecht’ vallen onderwerpen als gezag, echtscheiding, onderhoudsplicht, ondertoezichtstelling en omgang. In de categorie ‘Privaatrecht overig’ gaat het vooral om vragen over het verbintenissenrecht. De vragen in de categorie ‘Strafrecht’ gaan vooral over jongeren die in aanraking zijn gekomen met de politie en zich afvragen wat ze kunnen verwachten. Een zeer groot deel van de vragen in deze categorie komt uit JJI De Hunnerberg, en heeft meestal betrekking op de Penitentiaire Beginselenwet en het huisreglement van JJI De Hunnerberg. Onder ‘Administratief recht’ vallen onder andere het vreemdelingenrecht en vragen over naamswijziging. De categorie ‘Sociaal zekerheidsrecht’ omvat vragen over uitkeringen, werkloosheid en arbeidsongeschiktheid. Tot slot de categorie ‘Overig’: deze categorie bevat voor het grootste deel onderwerpen als jeugdhulpverleningsrecht, vragen over schoolregels en vragen over kinderrechten. Het aantal vragen in de categorie personen-‐ en familierecht is dit jaar gestegen. In 2010 ging het nog om 43% van het totaal, in 2011 om 27%, en nu in 2012 om 34%. Er is een daling te zien in het aantal vragen dat betrekking heeft op het strafrecht: in 2011 was dit nog 61%, waar het nu om 54% van de hulpvragen gaat. Deze categorie vragen blijft tot nu toe dus nog steeds het omvangrijkst. Dit was niet altijd het geval: in 2009 bestond maar 24% van de hulpvragen aan de KJRW uit vragen over het strafrecht. De toename in 2010 leek te worden veroorzaakt door de toename van het aantal vragen afkomstig uit JJI De Hunnerberg, 6
vanwege het sluiten van meerdere andere justitiële jeugdinrichtingen (waaronder JJI Sprengen in Zutphen). Opvallend is dat er in 2012 geen enkele vraag is gesteld die valt onder het sociaal zekerheidsrecht, waar in 2011 2% van de vragen nog over deze onderwerpen ging. In de overige categorieën hebben zich geen opvallende veranderingen voorgedaan. Verhouding tussen de reguliere aantallen en de aantallen van JJI De Hunnerberg 2012 Hunnerberg
Regulier
104
110
80
80
Clienten
Hulpvragen
JJI De Hunnerberg te Nijmegen 'JJI De Hunnerberg; waar opvoeding, onderwijs en behandeling centraal staan. Door het bieden van een veilig leefklimaat en een positieve benadering krijgen jongeren meer kans op een betere toekomst.' (www.dji.nl) De Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland houdt sinds medio 2008 ook spreekuren in JJI De Hunnerberg te Nijmegen. Twee medewerkers bezoeken iedere tweede en vierde woensdagmiddag van de maand de justitiële jeugdinrichting om juridische bijstand te verlenen aan de geplaatste jongeren. In de bovenstaande tabel is het aantal hulpvragen en cliënten van de spreekuren in De Hunnerberg ten opzichte van het aantal cliënten en hulpvragen van de ‘reguliere’ spreekuren uiteengezet. In 2012 waren 80 van de in totaal 184 cliënten jongeren uit De Hunnerberg. Daarmee vertegenwoordigden zij 59% van onze cliënten. Zij stelden 80 van de in totaal 190 hulpvragen. Dit is een lichte daling vergeleken met 2011: daar waren 87 van de 210 cliënten jongeren uit De Hunnerberg, waarmee zij 43% van de cliënten vertegenwoordigden. Zij stelden toen 116 van de in totaal 248 hulvragen. 7
Verhouding meerderjarigen en minderjarigen 200 180
Onbekend, 30
160 140 120
Minderjarig, 94
100 80 60 40
Meerderjarig, 66
20 0 Cliënten
Hulpvragen worden bij ons geregistreerd. Hierbij maken we onderscheid tussen minderjarige en meerderjarige cliënten. We kijken niet naar de leeftijd van degene die de vraag stelt, maar naar de leeftijd van het kind of de jongvolwassene om wie het gaat, dus wiens belangen worden behartigd. Een voorbeeld is een ouder die een vraag stelt voor zijn of haar minderjarige kind. Ondanks dat de vraagsteller een volwassene is, wordt de casus toch in de map voor minderjarigen geregistreerd. Bij het opstellen van dit jaarverslag hebben wij gemerkt dat dit af en toe nog misgaat. Met de juiste sturing voor onze hulpverleners hopen wij dit probleem op korte termijn op te lossen. De Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland beantwoordt in beginsel alleen juridische vragen van kinderen en jongeren. Jongvolwassenen tot en met 21 jaar kunnen echter ook nog bij ons terecht. Zij stellen vaak vragen over de voortgezette onderhoudsplicht. Daarnaast zitten er een aantal jongvolwassen cliënten in de JJI De Hunnerberg. Zij stellen vooral vragen op het gebied van het strafrecht. Soms behandelen wij ook vragen van meerderjarigen. Deze vragen moeten dan wel affiniteit hebben met onze doelgroep en specialistische kennis. Als dit niet het geval is, worden ze doorverwezen naar andere rechtshulpverleners. In 2012 deden 66 meerderjarige cliënten een beroep op onze rechtswinkel. In 2011 waren dit er 67. Dit jaar is dit aantal ongeveer gelijk gebleven, waar in de jaren hiervoor nog een sterke stijging te zien was. In 2009 hielpen wij 19 meerderjarige cliënten, terwijl in 2010 51 meerderjarige cliënten gebruik maakten van onze rechtshulp. Dit verschijnsel kunnen we toerekenen aan het hoge aantal cliënten uit De Hunnerberg dat onze rechtswinkel weet te vinden. 8
In 2012 was van 30 cliënten de leeftijd onbekend, waar in 2011 van 26 cliënten de leeftijd nog onbekend was. Dit is een groot aantal, dat kleiner zou moeten zijn. Om dit aantal te verminderen zijn de medewerkers inmiddels extra geïnstrueerd om beter door te vragen naar de leeftijd van de cliënt. Wij hopen dit probleem in 2013 te kunnen ondervangen. Wijze van contact zoeken
Minderjarigen
Meerderjarigen Telefoon 11%
Telefoon 22%
E-‐mail 11% Hunner-‐ berg 40%
Overig 7% Hunner-‐ berg 71%
E-‐mail 35% Overig 3%
Er zijn verschillende manieren waarop cliënten contact opnemen met de KJRW. Zo zijn wij zowel telefonisch, als via de e-‐mail en per post te bereiken. Geruime tijd geleden bereikte een substantieel gedeelte van de vragen ons nog via post. Inmiddels wordt hier bijna geen gebruik meer van gemaakt, hoewel de mogelijkheid om ons te schrijven nog wel bestaat. Deze wijze van contact zoeken valt onder de categorie ‘overig’. In het verleden was e-‐mail het meest gebruikte communicatiemiddel. In 2009 en 2010 gebruikte 55% van de minderjarigen dit middel, in 2011 30%, en inmiddels is in 2012 een kleine stijging te zien naar 35%. Bij de groep meerderjarigen gebruikte in 2009 58% van de cliënten de e-‐mail om ons een vraag te stellen. In 2010 daalde dit tot 25%, in 2011 tot 18% en in 2012 is ook weer een daling te zien naar 11%. De telefoon is iets in populariteit gestegen: minderjarigen pakten in 2011 in 19% van de gevallen de telefoon, waar in 2012 in 22% van de gevallen gebeld werd. Meerderjarigen gebruikten de telefoon maar in 4% van de gevallen in 2011, waar in 2012 in 11% van de gevallen via de telefoon contact opgenomen wordt. Vorig jaar werd voor het eerst de categorie ‘Hunnerberg’ toegevoegd. Deze hulpvragen vielen eerder onder ‘overig’, maar vertegenwoordigden zo’n groot deel van de hulpvragen dat zij een aparte categorie verdienden. In 2011 was 50% van onze minderjarige cliënten een bewoner van De Hunnerberg. In 2012 is dit 40%. Voor de meerderjarigen geldt dat in 2011 73% bewoner van de JJI was. In 2012 is dit 71%. Eind 2012 is er een nieuwe wijze van contact 9
zoeken bijgekomen: de chatfunctie op de vernieuwde website. In 2012 is hier nog geen gebruik van gemaakt, maar verwacht wordt dat deze wijze van contact zoeken populair zal worden in 2013. Voor wie wordt contact gezocht? In 2012 is voor het eerst onderzocht voor wie contact wordt gezocht met de KJRW. Bij de minderjarigen blijkt een groot deel van de vragen gesteld te worden voor een familielid (16%). Dit volgt uit de manier waarop wij de hulpvraag registreren: als een ouder een vraag stelt voor zijn of haar minderjarige kind, wordt de casus in de leeftijdsgroep ‘minderjarig’ geregistreerd. Vervolgens wordt de vraag gesteld voor een familielid (het kind), dus is de 16% goed te verklaren. Het overgrote deel van de hulpvragen wordt echter gesteld voor het kind zelf (81%). Van de meerderjarige cliënten stelt het grootste deel de hulpvraag voor zichzelf (91%), en stelt 7% een vraag voor een familielid. De vragen voor kennissen, vrienden en anderen zijn in beide groepen ongeveer gelijk.
Meerderjarig
Minderjarig Familielid
Kennis/Vriend
Familielid
Kennis/Vriend
Zichzelf
Overig
Zichzelf
Overig 1%
2% 16%
1%
7% 1%
81%
91%
Verdeling hulpvragen per maand Dit jaar is voor het eerst gekeken naar hoe de hulpvragen over het jaar verdeeld zijn. Uit de grafiek blijkt dat minderjarigen en meerderjarigen ongeveer gelijk op gaan met het stellen van hun vragen gedurende het jaar. Er is een duidelijke daling te zien in de vakantieperioden. Vooral de zomervakantie (de maand juli) en de kerstvakantie (december) leveren een duidelijke daling in hulpvragen op. Dit is waarschijnlijk te wijten aan de afwezigheid van veel kinderen in verband met deze vakanties.
10
25 20 15 10 5 0
Minderjarig
Meerderjarig
Verdeling naar geslacht Minderjarigen 2012
2011
2010 60
Man
77
Vrouw
Onbekend
45
88
52 65
4 4 5
De Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel krijgt (vanzelfsprekend) van zowel jongens als meisjes hulpvragen. In het verleden waren er veel meer vrouwelijke minderjarige cliënten dan mannelijke minderjarige cliënten die de KJRW een juridische of informatieve vraag stelden. De afgelopen jaren werd het percentage jongens in deze groep echter steeds groter, en in 2010 waren er voor het eerst meer jongens dan meisjes die een beroep deden op de KJRW. In 2011 zette deze trend zich door en waren er bijna twee maal meer mannelijke dan vrouwelijke cliënten. Dit had waarschijnlijk alles te maken met het toegenomen aantal cliënten van De Hunnerberg, waar meer meisjes-‐ dan jongensgroepen zijn. In 2012 is dit veranderd. Er is een sterke daling te zien in de groep minderjarige mannen, en minderjarige vrouwen zijn beter vertegenwoordigd. Bij deze cliëntengroep lijken zowel de mannen als de vrouwen hun weg naar de KJRW in 2012 goed te kunnen vinden. 11
Meerderjarigen Zoals eerder aangegeven weet een steeds grotere groep meerderjarige cliënten de weg naar onze KJRW te vinden. In de grafiek hieronder is te zien dat de verdeling naar geslacht, na een sterke stijging in 2010, in deze groepen ongeveer gelijk blijft. 2012
2011
Man
57
33
60
14 16 16
Vrouw
Onbekend
2010
0 0
3
Leeftijdsverdeling Er is een verdeling gemaakt in verschillende leeftijdscategorieën. De kleinste categorie is die van kinderen tot en met 11 jaar. Deze categorie maakt 17% van het totaal uit. Dit betekent een stijging in vergelijking met 2011, waar het om 9% van het totaal ging. Kinderen van 12 tot en met 14 jaar maken 18% van het totaal uit. Dit is hetzelfde percentage als het jaar ervoor. Het percentage cliënten van 15 tot en met 17 jaar is gedaald, van 62% in 2011 naar 45% in 2012.
LeeOijdsverdeling minderjarigen 20%
17%
LeeOijdsverdeling meerderjarigen 16%
t/m 11 jaar
18 jaar
12 t/m 14 18%
15 t/m 17
49%
18%
20 jaar
onbekend 45%
19 jaar
17%
onbekend
Er is dit jaar voor het eerst gekeken naar de leeftijdsverdeling van onze meerderjarige cliënten. Uit deze vergelijking blijkt dat het overgrote deel van onze cliënten 18 jaar is, namelijk 49%. De 19-‐ en 20-‐jarigen behelzen allemaal een ongeveer gelijk percentage (resp. 17% en 18%). 12
Zoals eerder genoemd is van een groot deel van onze cliënten de leeftijd onbekend. We zien dit probleem terugkomen in zowel de minderjarige als de meerderjarige groep. Bij de minderjarigen gaat het om 20% en bij de meerderjarigen om 16%. In 2011 ging dit nog om een percentage van 11% (toen is alleen de minderjarige categorie onderzocht). Al eerder is geprobeerd dit percentage te verlagen, maar in 2012 zijn wij daar dus niet in geslaagd. Het blijft een aandachtspunt, onder andere omdat het voor de beantwoording van de casus van belang kan zijn om de precieze leeftijd van een cliënt te weten. In 2013 zal opnieuw geprobeerd worden dit percentage terug te dringen. Overige werkzaamheden De medewerkers van de KJRW verzorgen iedere maandag-‐ en woensdagmiddag een spreekuur op ons kantoor in Nijmegen. Daarnaast wordt elke twee weken een spreekuur in JJI De Hunnerberg in Nijmegen gehouden. Naast deze spreekuren doen we nog veel meer. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste activiteiten over het jaar 2012. Publiciteit Onze publiciteit is gericht op het vergroten van de naamsbekendheid. Dit jaar hebben we onze naamsbekendheid vergroot door het geven van diverse voorlichtingen op basisscholen, middelbare scholen en een weekendschool in Gelderland. Ook worden we genoemd in een brief die minderjarigen ontvangen van verschillende rechtbanken, als zij door de rechter moeten worden gehoord. Daarnaast worden we genoemd op de website van de Kinderombudsman. Verder is eind 2012 onze nieuwe website de lucht in gegaan, waarbij een andere huisstijl hoort. Deze nieuwe huisstijl, die helemaal voldoet aan de eisen van deze tijd, is verwerkt in nieuw promotiemateriaal. Er is eind 2012 een PR-‐commissie opgezet die via een gestructureerde planning zoveel mogelijk basisscholen en openbare ruimten in Gelderland van nieuwe flyers gaat voorzien. Ook heeft in november 2012 een succesvolle informatieve spelletjesdag plaatsgevonden ter ere van ‘De dag van de rechten van het kind’. Hierbij waren ongeveer 70 leerlingen aanwezig van basisschool ‘De Driemaster’. Tijdens deze Dag hebben de kinderen kennisgemaakt met het recht door middel van verschillende quizzen, het schrijven van een rap en een bezoek van zowel twee wijkagenten als twee medewerkers van de Mobiele Eenheid. Tot slot werd er een zeer informatieve voorlichting gegeven door Unicef. Eind 2012 is de samenwerking met de Kindertelefoon nieuw leven ingeblazen, waardoor zij inmiddels beter bekend zijn met de KJRW en kinderen ermee bekend kunnen maken. Zij verwijzen cliënten die een juridische hulpvraag hebben inmiddels naar onze spreekuren.
13
Tot slot hebben wij ons bekendgemaakt bij diverse zoekmachines op het internet waardoor de link naar onze KJRW-‐site nu op zeer veel plekken te vinden is, en is ons bestuur op een kennismakingsgesprek gegaan bij het Jongerenloket te Nijmegen. Ook deze juridische hulpverlener verwijst voortaan cliënten uit onze doelgroep naar de KJRW door. Social Media Om meer naamsbekendheid te genereren is de KJRW in 2009 lid geworden van de sociale netwerksite Hyves. Het ‘vriendenaantal’ is sinds 2010 echter sterk teruggelopen, en inmiddels plaatsen wij geen berichten meer op deze site. Dit in verband met de verminderde populariteit van dit sociale netwerk. Onder oudere jongeren is vooral de sociale netwerksite Facebook populair geworden en eind november is er een Facebookpagina aangemaakt voor de KJRW. Hierop worden actief berichten geplaatst die regelmatig verwijzen naar inhoud van onze website (bijvoorbeeld een bericht waarin gemeld wordt dat er een nieuwe schoolkrant op de website geplaatst is). Inmiddels is de Facebookpagina de tweede belangrijkste doorverwijzer naar onze website. Dit is dus een zeer waardevol medium gebleken. Eind december is er daarnaast een pagina voor onze KJRW op Twitter aangemaakt. Deze sociale netwerksite wordt zowel door volwassenen als door kinderen van alle leeftijden gebruikt. Ook op deze sociale netwerksite worden door onze medewerkers inmiddels regelmatig berichten geplaatst over rechten, het werk van de KJRW of de actualiteit in het algemeen. Hiermee proberen wij onze naamsbekendheid te vergroten. Website Eind oktober 2012 is de website van de KJRW totaal vernieuwd en geüpdatet naar de eisen van de huidige tijd. De huisstijl van de KJRW Amsterdam is overgenomen, en inmiddels zijn bijna alle KJRW’s in Nederland dit voorbeeld gevolgd. Hierdoor wordt een eenheid gecreëerd binnen de verschillende KJRW’s in Nederland. De nieuwe website is modern en interactief, en geeft duidelijke informatie per onderwerp. Daarnaast biedt de website een chatfunctie waarmee jongeren tijdens het spreekuur direct met een medewerker kunnen chatten. Ook kan er een bel-‐mij-‐op-‐formulier worden ingevuld. De jongere kan hier zijn of haar telefoonnummer invullen, waarna een notificatie in onze e-‐mail verschijnt en een medewerker contact op kan nemen. Tot slot is het nog steeds mogelijk om een vraag via een formulier op de website te stellen. De nieuwe website heeft alleen al in de maanden november en december van 2012, 4.069 bezoekers getrokken. Hieruit blijkt hoe belangrijk onze website voor ons is. Ook is in 2012 in overleg met de andere Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkels in Nederland, de landelijke website www.kinderrechtswinkel.nl aangepakt. De site voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd. De secretaris van onze KJRW heeft deze website aangepast naar de nieuwe huisstijl en de contactinformatie van alle KJRW’s in Nederland op deze website geplaatst. Inmiddels doet deze website goed zijn werk: het is het belangrijkste doorverwijs-‐ 14
portaal naar onze website. Het beheer van deze website wordt voortaan door onze KJRW gedaan. Voorlichting Zoals eerder genoemd hebben we in 2012 verschillende voorlichtingen gegeven op basisscholen en middelbare scholen in de provincie Gelderland. We laten scholieren hierbij op een laagdrempelige manier kennis maken met hun rechten en plichten in het dagelijkse leven. Verder bieden voorlichtingen de mogelijkheid om vragen van kinderen te beantwoorden. De scholen ervaren onze voorlichtingen als zeer leerzaam. De voorlichtingscommissie heeft de verschillende voorlichtingen dit jaar bewerkt zodat ze up-‐ to-‐date zijn en beter toegespitst op de doelgroepen. Ook zijn ze interactiever en wordt er gebruik gemaakt van Powerpoint, filmpjes van Youtube en verschillende casussen. Al deze voorlichtingen blijken zeer goed te werken voor onze naamsbekendheid en voor het besef van de jongeren dat ze met hun juridische problemen ergens naar toe kunnen. Schoolkrant Een medewerker van de KJRW schrijft elke maand een stuk dat in schoolkranten geplaatst kan worden. Verschillende middelbare scholen in Gelderland plaatsen deze stukjes in hun schoolkrant. Het gaat om actuele juridische onderwerpen. Dit jaar zijn er onder meer stukjes geschreven over het overlijden van een grensrechter in het amateurvoetbal, minimumstraffen in het strafrecht en het illegaal downloaden van films en muziek. Nieuwsbrief Elke twee á drie maanden sturen we een nieuwsbrief naar alle contactpersonen, oud-‐ medewerkers en geïnteresseerden. De nieuwsbrief bevat naast de laatste ontwikkelingen binnen de rechtswinkel ook interviews met oud-‐medewerkers en artikelen over actuele thema’s. Spreekuren in De Hunnerberg Sinds 2008 houden we iedere twee weken een spreekuur in de Justitiële Jeugd Inrichting De Hunnerberg. Twee medewerkers gaan op woensdagmiddag naar de jeugdinrichting toe. Zij gaan dan met een begeleider alle woongroepen af en geven aan dat de bewoners hun vragen kunnen stellen. De vragen nemen zij mee naar ons kantoor op de rechtswinkel. Hier werken zij de antwoorden uit, die zo snel mogelijk per post naar De Hunnerberg worden verstuurd. De spreekuren zijn zeer succesvol en hulpvragen vanuit De Hunnerberg maken inmiddels een groot deel uit van het totaal aantal hulpvragen. Het contact met zowel de bewoners als de personeelsleden van De Hunnerberg verloopt bijzonder prettig. De Vrienden van de Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland Oud-‐medewerkers en geïnteresseerden kunnen vriend worden van de KJRW. Zij geven jaarlijks een kleine bijdrage en worden als dank daarvoor op de hoogte gehouden van de gang van zaken binnen de rechtswinkel. Jaarlijks wordt er een Vrienden van-‐borrel 15
georganiseerd, waar alle huidige medewerkers, oud-‐medewerkers en geïnteresseerden welkom zijn. Op deze manier hopen wij dat iedereen betrokken blijft bij de rechtswinkel en dat zij onze naam zullen verspreiden. Contactadvocaten Onze lijst met contactadvocaten is zeer uitgebreid. Dit jaar zijn alle advocaten persoonlijk benaderd of zij hun gratis adviezen aan onze rechtswinkel wilden blijven geven. Aan de hand van hun antwoorden is de contactadvocaten-‐lijst inmiddels helemaal up-‐to-‐date. Daarnaast hebben de advocaten dit jaar een taart gekregen als bedankje voor hun werk. Controlecommissie De KJRW heeft een controlecommissie ingesteld om de kwaliteit van de casusbeantwoording te waarborgen. Deze commissie stuurt moeilijke, interessante en frequent terugkerende casussen op naar de contactadvocaten om deze te controleren en verbeterpunten aan te geven. Door mensen die in de praktijk werkzaam zijn onze casussen te laten controleren, hopen wij dat onze adviezen juridisch juist blijven en aansluiten op de praktijk. De kwaliteit van onze dienstverlening wordt op deze manier tot een hoger niveau gebracht. Verder dit jaar: • • • •
• •
• •
Er zijn 13 nieuwe medewerkers aangenomen wegens het vertrek van een deel van onze vrijwilligers. Alle nieuwe medewerkers hebben een gesprekstraining gehad. Afgelopen jaar hebben de leden van de teambuildingcommissie een galadiner en twee teambuildingactiviteiten georganiseerd. De leden van de sponsorcommissie hebben brieven opgesteld en deze naar verschillende advocatenkantoren in Gelderland gestuurd voor een bijdrage ter ondersteuning van de KJRW. De subsidiecommissie heeft de mogelijkheden bekeken om subsidie bij verschillende Gelderse gemeentes, de provincie en de Staat te krijgen. Er zijn twee lezingen georganiseerd. De eerste lezing werd gegeven door prof. Nuytinck, hoogleraar burgerlijk recht aan de Radboud Universiteit. De tweede lezing werd gegeven door Carolus Grütters en deze ging over het vreemdelingenrecht. We hebben gecollecteerd voor het Nationaal Fonds Kinderhulp. Er zijn vier landelijke vergaderingen van kinderrechtswinkels geweest waaraan we hebben deelgenomen. Het doel hiervan is meer samenwerking en het uitwisselen van ervaring.
16
Toekomstvisie Het jaar 2012 was voor de Stichting Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel een minder goed jaar dan het vorige. Het aantal cliënten daalde, maar er bestaat nog steeds een grote behoefte aan juridisch advies. Dat er ook behoefte bestaat in inrichtingen aan onze dienstverlening bewijst het hoge aantal hulpvragen uit de Hunnerberg. Sinds 2006 is het aantal hulpvragen aan de KJRW ieder jaar gedaald, zo ook in 2012. We merken echter dat het beleid zoals het gevoerd wordt door het nieuwe bestuur sinds september 2012, zijn vruchten begint af te werpen in 2013. Al in de eerste 4 maanden zien we een opmerkelijk grote toename van casussen: er zijn in deze periode 85 jongeren met een juridische hulpvraag door ons geholpen. In vergelijking met de eerste 4 maanden van 2012 is dit een significante verhoging van 15%. Deze toename wijten we aan de nieuwe, zeer proactieve manier van promoten van de KJRW, onder andere door het flyerbeleid dat vanaf november 2012 ingezet is. Ook social media (Twitter en Facebook) hebben een belangrijk aandeel in de stijging van het aantal jongeren dat onze rechtswinkel weet te vinden: zo zijn Facebook en de betaalde Facebook-‐ advertenties met 520 verwijzingen per 3 maanden, inmiddels de grootste aanvoerder van bezoekers op onze website. De landelijke website is met 420 bezoekers per 3 maanden de één na grootste bron van bezoekers. De KJRW Gelderland heeft een digitale inhaalslag gemaakt en is anno 2013 helemaal up-‐to-‐date, en wij verwachten dit terug te zien in de jaarcijfers van 2013. We vertrouwen in 2013 kortom op een verdere toename van de hoeveelheid hulpvragen. Hierbij is de verwachting dat de chatfunctie van de nieuwe website veel door jongeren gebruikt zal worden. Het heeft bewezen een laagdrempelige manier te zijn om een vraag te stellen, nog laagdrempeliger dan het sturen van een e-‐mail of het opnemen van contact via de telefoon. Ook verwachten we dat de nieuwe website en de nieuwe landelijke website van groot belang zijn in de toename van het aantal hulpvragen: beide websites zien er zeer aantrekkelijk en modern uit, nodigen uit tot het stellen van een vraag en bieden daar ook duidelijke mogelijkheden voor. In 2013 zullen we proberen onze naamsbekendheid nog verder te vergroten door onder andere het opnieuw organiseren van een succesvolle ‘Dag voor de rechten van het kind’. De voorbereidingen voor ‘De Dag’ in 2013 zijn inmiddels in volle gang en dit jaar richten we ons op een doelgroep van minimaal 75 jongeren van middelbare scholen uit de hele regio. Uiteraard zullen we doorgaan met het geven van voorlichtingen op middelbare-‐ en basisscholen met de vernieuwde voorlichtingen, en blijft er voldoende aandacht voor de kwaliteit van onze dienstverlening. Door middel van vernieuwing en uitbreiding van onze informatiebronnen, scholing van onze vrijwilligers en het voorzetten van de controlecommissie hopen we in 2013 de kwaliteit van onze adviezen en de kennis van onze vrijwilligers op hoog niveau te houden en te verbeteren.
17
Bij het bovenstaande verliezen we niet uit het oog dat een gezonde financiële basis onontbeerlijk is voor het draaiende houden van de rechtswinkel. Omdat we op vrijwillige basis onze werkzaamheden verrichten, blijven we afhankelijk van subsidies, sponsoring en giften. In 2012 zijn we er helaas niet in geslaagd om door middel van sponsoring en giften financiële middelen te vergaren voor de werkzaamheden van de rechtswinkel. Wel is er voor de organisatie van ‘De Dag’ €300,-‐ gedoneerd door een drietal sponsoren. Ook in het aankomende jaar blijven we actief op zoek naar financiële middelen om onze werkzaamheden te kunnen blijven verrichten. Dit jaarverslag laat zien dat er nog grote behoefte bestaat aan gratis en vrijblijvend juridisch advies speciaal voor kinderen en jongeren. Zoals het er nu uitziet zal het aantal hulpvragen in 2013 zelfs voor het eerst sinds 6 jaar weer groeien. Zolang minderjarigen nog een ondergeschikte rol spelen in het aanbod van de (professionele) rechtshulp, zullen wij het als onze taak zien deze rol met volle overtuigingskracht op ons te nemen, en zullen we dit vol enthousiasme doen. Contact Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland Postbus 1322, 6501 BH Nijmegen Tel: (024) 3601733
[email protected]
18
Financieel Jaarverslag 2012 Stichting Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland Uitgegeven in april 2013
19
Financieel Jaarverslag Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland
Inhoudsopgave Voorwoord ............................................................................................................................................ 21 Toelichting bij financiële gegevens ....................................................................................................... 22 Overzicht van de gebruikte afkortingen ................................................................................................ 24 Afrekening over boekjaar 2012 met daarin opgenomen: ..................................................................... 25 a. Balans per 01-‐01-‐2012 .......................................................................................................... 25 b. Balans per 31-‐12-‐2012 ......................................................................................................... 25 c. Resultatenrekening over 2012 .............................................................................................. 25 Overzicht kosten en baten over 2012 ................................................................................................... 26 Begroting 2013 ...................................................................................................................................... 28
20
Voorwoord Volgens artikel 361 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek moet het financieel jaarverslag van een organisatie bestaan uit een financiële jaarrekening en een financieel jaarverslag. In de jaarrekening vindt u de balans en de resultatenrekening. In het verslag vindt u een toelichting op de balans en de resultatenrekening. In dit financieel jaarverslag hebben wij geprobeerd de financiële situatie van de Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel zo helder en eenvoudig mogelijk te beschrijven. Wij hopen dan ook dat eenieder die dit verslag leest, zich op eenvoudige en snelle wijze kan vergewissen van de financiële situatie van de Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland voor het jaar 2012. Zoals u op grond van artikel 362 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek mag verwachten, geven de balans en de resultatenrekening een getrouw, duidelijk en stelselmatig beeld van de organisatie. Naast de jaarrekening en het jaarverslag vindt u in dit verslag ook een toelichting bij de financiële gegevens. Wij hebben dit overzicht dit jaar bijgevoegd omdat we van mening zijn dat het een goed inzicht geeft in de uitgaven van de Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland. Op de laatste pagina van dit financieel jaarverslag vindt u tenslotte de begroting voor het jaar 2013. Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, neem dan gerust contact met ons op. Met vriendelijke groet, Nadia Brugman Voorzitter
Maritgen Meijer Secretaris
21
Moniek Haverkate Penningmeester
Toelichting bij de financiële gegevens Huur De Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel bevindt zich in een pand van Bureau Jeugdzorg. Elke maand wordt er 105 euro aan huur naar Bureau Jeugdzorg overgemaakt. Teambuilding Twee keer per jaar, rond mei en november, worden er teambuildingsactiviteiten georganiseerd om het onderlinge groepsverband te versterken en ervoor te zorgen dat de nieuwe medewerkers, die rond die tijd hun eerste weken meemaken, iedereen beter leren kennen. De teambuildingsactiviteiten hebben een zeer positief effect op de onderlinge samenwerking. Daarnaast vindt er elk jaar, in januari of februari, een galadiner plaats. Alle medewerkers verschijnen dan in hun mooiste galakleding om gezellig samen te dineren. De rechtswinkel draagt per persoon een klein bedrag bij aan de teambuildingsactiviteiten en het galadiner, om de eigen bijdrage te beperken. Om de kennis en kunde van de medewerkers op peil te houden, organiseert de rechtswinkel een aantal keren per jaar lezingen. De professionals die deze lezingen voor ons verzorgen, worden uiteraard bedankt met een kleinigheidje. Ook worden hun reiskosten vergoed. Verder nemen de medewerkers deel aan gesprekstrainingen, om daarmee hun gespreksvaardigheid te verbeteren en zo onze cliënten beter te woord te kunnen staan. In 2012 heeft het eerste 'Kinderrechtswinkelweekend' plaatsgevonden. 18 van onze medewerkers zijn toen een weekend naar de Ardennen afgereisd, om daar aan verschillende teambuildingsactiviteiten deel te nemen. De rechtswinkel heeft hier met een bedrag aan bijgedragen. Public Relations Omdat de Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel een vrij moeilijk te bereiken doelgroep heeft, wordt er veel van het budget besteed aan de PR en het vergroten van naamsbekendheid. Eind 2012 is de website van de KJRW totaal vernieuwd. De huisstijl van de KJRW Amsterdam is overgenomen en inmiddels zijn bijna alle KJRW’s dit voorbeeld gevolgd. Om de nieuwe website te kunnen realiseren zijn er foto’s gemaakt en is er een websitemaker in de hand genomen. Medewerkers Onze medewerkers zetten zich allen geheel vrijwillig in ten behoeve van de rechtswinkel. Zij draaien 10 spreekuren per maand en werken daarnaast hard mee aan het lopende houden van de rechtswinkel, door goed werk te verrichten voor hun commissies. Als blijk van waardering biedt de rechtswinkel elke medewerker in december een kerstcadeau aan. Daarnaast krijgt elke medewerker op zijn verjaardag een verjaardagskaart van de rechtswinkel thuis gestuurd en met kerst een kerstkaart. Verder wordt er aan het eind van de collegejaar een borrel georganiseerd, waarbij de rechtswinkel het eerste drankje van elke medewerker betaalt. 22
Medewerkers die afscheid van de rechtswinkel nemen, krijgen als bedankje een kleinigheidje aangeboden. De Dag voor de rechten van het kind Ieder jaar organiseert de Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel Gelderland rond 20 november, de Dag voor de rechten van het kind, een evenement om de aandacht te vestigen op deze dag en om naamsbekendheid voor de rechtswinkel te creëren. In 2012 heeft in het Wijkcentrum Burghardt te Nijmegen een activiteitenochtend plaatsgevonden voor leerlingen van groep 7 en 8. De politie, ME en Unicef waren daarbij ook aanwezig, om elk een activiteit te organiseren. Daarnaast verzorgde de rechtswinkel nog vier activiteiten. Het was een zeer geslaagde ochtend. Boeken Om onze boekenkast up-‐to-‐date te houden en onze cliënten van zo actueel mogelijk advies te kunnen voorzien, investeert de rechtswinkel ieder jaar in een aantal boeken. De Almanak wordt in ieder geval elk jaar aangeschaft, net zoals nieuwe wetboeken. Externe contacten De rechtswinkel kan bij onduidelijkheid over de oplossing van een vraagstuk de expertise van een aantal contactadvocaten inroepen. Zij bieden ons gratis juridisch advies wanneer dat nodig is. Als bedankje voor hun hulp wordt er ieder jaar een kleinigheidje naar deze personen gestuurd; dit kan een bos bloemen of een taartje zijn. De Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkel is aangesloten bij Vereniging ROZON, Rechtswinkel Overleg Zuid-‐ Oost Nederland. Het doel van deze vereniging is om de samenwerking tussen de verschillende rechtswinkels in Zuid-‐Oost Nederland en daarmee de kwaliteit van de rechtshulp te verbeteren. Vereniging ROZON vraagt voor het lidmaatschap een kleine contributie. Een aantal keren per jaar wordt er een Landelijke Vergadering georganiseerd. Alle negen Kinder-‐ en Jongerenrechtswinkels in Nederland komen dan bij elkaar om de huidige stand van zaken te bespreken en kennis en ervaring uit te wisselen.
23
Gebruikte afkortingen Adm MW TB EC PR EV
Administratief
Medewerkers
Teambuilding
Externe contacten
Public Relations
Eigen Vermogen
24
Afrekening over boekjaar 2012
Balans per 01-‐01-‐2012*
Activa
Passiva
Tegoed Rabobank 1079,94 Tegoed Rekening Vrienden Van 285,85 Rabo BedrijfsTeleRekening 9441,52 Totaal 10.807,31
EV 10.807,31 Totaal 10.807,31
Balans per 31-‐12-‐2012* Activa
Passiva
Tegoed Rabobank 236,86 Tegoed Rekening Vrienden Van 289,32 Rabo BedrijfsTeleRekening 10.095,15 Totaal 10.621,33
EV 10.621,33 Totaal 10.621,33
Resultatenrekening boekjaar 2012* Kosten
Opbrengsten
Huur 1260 Subsidies Administratief 430,58 Giften Medewerkers 1008,10 Collecte Kantoor 206,99 Vrienden Van Teambuilding 1118,77 Interest Boeken 130,59 Overige opbrengsten Externe contacten 341,49 PR 2146,91 De Dag 199,84 Totaal 6843,27 Totaal Resultaat 2012: -‐185,98 *Alle bedragen in euro’s
25
5000 300 909,22 240 168,07 40
6657,29
Overzicht kosten en baten over boekjaar 2012 Januari
Februari Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
Oktober
Kosten Totaal: €72,85 -‐ Adm €23,86 -‐ Kantoor €21 -‐ MW €18 -‐ TB €9,99 Totaal: €364,67 -‐ Huur €210 -‐ Adm €24,08 -‐ Boeken €130,59 Totaal: €468,62 -‐ Huur €210 -‐ Kantoor €25 -‐ MW €10 -‐ TB €223,62 Totaal: €139,94 -‐ Adm €139,94 Totaal: €389,34 -‐ Kantoor €26,79 -‐ MW €213,75 -‐ TB €148,80 Totaal: €366,15 -‐ Adm €181,60 -‐ Kantoor €5 -‐ MW €57,50 -‐ TB €32,80 -‐ PR €89,25 Totaal €919,22 -‐ Huur €315 -‐ Adm €30,42 -‐ MW €175,80 -‐ TB €298 -‐ PR € 100 Totaal €1207,92 -‐ Huur €105 -‐ Kantoor €3,95 -‐ MW €276 -‐ TB €396 -‐ PR €426,97 Totaal €371,52 -‐ Huur €105 -‐ Kantoor €114,97 -‐ MW €46,60 -‐ TB €9,56 -‐ EC €95,39 Totaal €439,90 -‐ Huur €105
Baten Totaal: €1418,07 -‐ Subsidie €1250 -‐ Interest €168,07
Resultaat Positief €1177,15
Negatief €364,67
Negatief €468,62
Totaal €1290 -‐ TB €40 -‐ Subsidie € 1250
Positief €1150,06
Negatief €366,15
Totaal €1490 -‐ Subsidie €1250 -‐ Vrienden Van €240
Positief €570,78
Negatief €1207,92
Negatief €371,52
Totaal €1250 -‐ Subsidie €1250
Positief €810,10
26
Negatief €389,34
November
December
-‐ Adm €30,68 -‐ Kantoor €1,88 -‐ MW €42 -‐ EC €216,10 -‐ De Dag €44,24 Totaal €1933,74 -‐ Huur €105 -‐ Kantoor €8,40 -‐ MW €150 -‐ PR €1530,69 -‐ De Dag €139,65 Totaal €169,40 -‐ Huur €105 -‐ MW € 18,45 -‐ EC € 30 -‐ De Dag 15,95 Totaal kosten €6843,27
Totaal €1209,22 -‐ Collecte €909,22 -‐ Giften €300
Negatief €724,52
Negatief €169,40
Totaal baten €6489,22
Totaal resultaat €185,98 negatief
27
Begroting over 2013 Lasten Huur Administratief Kantoor Boeken Medewerkers Teambuilding PR De Dag Externe contacten Totaal
Baten € 1260 Subsidie Gemeente Nijmegen € 4875 € 435 Giften € 500 € 230 Vrienden Van € 200 € 300 Collecte € 1500 € 800 Tekort 2013 € 355 € 950 € 2000 € 525 € 930 € 7430 Totaal € 7430
Baten 2013 Subsidie Gemeente Nijmegen Sponsoring Vrienden Van Collecte Totale baten
€ 4875 € 500 € 200 € 1500
€ 7075
€ 1260
€ 435 € 25 € 120 € 170 € 120
€ 230 € 10 € 60 € 10 € 100 € 50
€ 300
Lasten 2013 Huur Administratief -‐ Kamer van Koophandel -‐ Rabobank -‐ Postbus -‐ Verzekering Kantoor -‐ Agenda -‐ Sleutels -‐ Mappen -‐ Postzegels -‐ Overige benodigdheden Boeken
28
Medewerkers -‐ Afscheid medewerkers -‐ Bedankje bestuur 2012 -‐ Kerstcadeau medewerkers -‐ Gesprekstraining -‐ Overig Teambuilding -‐ Lezing -‐ Teambuilding -‐ Rechtswinkelweekend -‐ Galadiner Public Relations -‐ Facebook -‐ Advertenties -‐ Promotiemateriaal -‐ Voorlichtingen -‐ Website De Dag 2013 -‐ Locatie -‐ Bedankjes gasten -‐ Bedankjes deelnemers -‐ Overige benodigdheden Externe contacten -‐ Bedankje contactadvocaten -‐ Landelijke Vergadering -‐ Vrienden Van -‐ Contributie Rozon -‐ VOG Hunnerberg Totaal kosten
€ 800 € 200 € 150 € 150 € 100 € 200
€ 950 € 50 € 400 € 300 € 200
€ 2000 € 1000 € 500 € 250 € 50 € 200
€ 525 € 50 € 75 € 200 € 200
€ 930 € 300 € 50 € 100 € 30 € 450
€ 7430
Resultaat
-‐ € 355
29
