JAARVERSLAG 2009 VERRASSEND HOGE INKOMSTEN DOOR GIFTEN VAN PARTICULIEREN ÉN CO-FINANCIERING DOOR BEDRIJVEN
Inhoudsopgave 1 Inleiding
3
2 Bestuursverslag
5
3 Verantwoordingsverklaring
16
4 Jaarrekening 2009
17 17 18
4.1 Balans per 31 december 2009 4.2 Staat van baten en lasten over 2009
5 Kasstroomoverzicht
21
6 Grondslagen voor waardering en van resultaatbepaling
23
7 Toelichting op de balans per 31 december 2009
25 25 28
7.1 Activa 7.2 Passiva
8 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2009 8.1 Baten 8.1.1 Baten eigen fondsenwerving 8.1.2 Baten overige 8.2 Lasten 8.2.1 Besteed aan doelstellingen 8.2.2 Kosten van de werving 8.2.3 Kosten beheer en administratie 8.3 Verschillenoverzicht
31 31 31 32 34 34 35 36 38 40
9 Kostenverdeelstaat 10 Financieel overzicht vijf jaar
43
11 Accountantsverklaring
44
12 Begroting 2010
47
13 Bijlagen Overzicht doelbestedingen
49 49 50 51
13.1 Thema Onderzoek 13.2 Thema Preventie 13.3 Thema Patiëntenzorg
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
1
2
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
1 Inleiding Voor u ligt het Jaarverslag 2009. Dit jaarverslag heeft voor het eerst uitsluitend betrekking op de cijfers van de Nierstichting en bevat geen separate weergave meer van de cijfers van de Vereniging Vrienden van de Nierstichting. In de zomer van 2009 bereikten de besturen van de Nierstichting en de Vereniging Vrienden van de Nierstichting overeenstemming over een fusie tussen beide rechtspersonen. Beide partijen hebben op basis van juridische en economische overwegingen hiervoor gekozen. Een groot deel van de activiteiten van de vereniging werd reeds door medewerkers van de stichting uitgevoerd. Per 1 oktober 2009 is de Vereniging Vrienden van de Nierstichting formeel omgezet in een stichting. Bovendien is deze nieuwe stichting op deze datum een fusie aangegaan met de Nierstichting. Hiermee zijn alle rechten en plichten overgegaan op de verkrijgende rechtspersoon: Nierstichting Nederland. Het samengaan van de beide organisaties komt de transparantie en doelmatigheid ten goede. De directie van de Nierstichting maakt graag gebruik van deze gelegenheid om iedereen die in de afgelopen jaren een bijdrage heeft geleverd aan de activiteiten van de Vereniging Vrienden van de Nierstichting hiervoor hartelijk te bedanken. Met dit jaarverslag wil de Nierstichting een zo goed mogelijk inzicht bieden in en verantwoording afleggen over haar inkomsten en bestedingen in 2009. Voor een uitgebreidere inhoudelijke toelichting op programma’s, activiteiten, projecten en bestedingen verwijzen we u graag naar het uitgebreide online jaarverslag 2009 op www.nierstichting.nl.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
3
4
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
2 Bestuursverslag 2009: VERRASSEND HOGE INKOMSTEN DOOR GIFTEN VAN PARTICULIEREN ÉN CO-FINANCIERING DOOR BEDRIJVEN Uitstekend jaar Voor de Nierstichting gaat 2009 de boeken in als een topjaar op het gebied van inkomsten. Zo waren de totale baten – ondanks de economische recessie – verrassend hoog, namelijk bijna 21,4 miljoen euro. Dit komt overeen met een stijging van ongeveer 10 procent in vergelijking met 2008. Een mooie prestatie, zeker omdat de verwachtingen qua inkomsten voor 2009 gematigd waren. Zo werden de signalen in het laatste kwartaal van 2008 steeds sterker dat de financiële crisis niet van korte duur was en ingrijpende gevolgen zou hebben voor de wereldeconomie. Aanleiding voor de Nierstichting concrete maatregelen te treffen. Zo zijn mogelijke kostenbesparingen in kaart gebracht en verschillende scenario’s uitgewerkt met het oog op tegenvallende inkomsten. Ook zijn interne bedrijfsprocessen onder het vergrootglas gelegd om een hogere efficiency te bereiken. Het belangrijkste uitgangspunt was het creëren van waarborgen voor de continuïteit van de organisatie (overeenkomstig de door de brancheorganisatie opgestelde spelregels). Per kwartaal evalueerde het MT wat er was bereikt in relatie tot de verwachtingen. Met als opvallende uitkomst dat de crisis de inkomsten van de Nierstichting niet beïnvloed heeft. Integendeel: in de tweede helft van het jaar werd duidelijk dat 2009 een uitstekend jaar zou worden en dat de inkomsten fors hoger zouden uitvallen dan begroot. Een resultaat dat vooral het gevolg is van de fors hogere inkomsten uit nalatenschappen. Een direct gevolg van deze meevallende inkomsten is dat het bestedingspercentage (de verhouding tussen bestedingen en totale inkomsten) in 2009 vrij laag is, namelijk 65,7 procent. Dat is ongeveer 10 procent lager dan in het voorgaande jaar en ruim 10 procent onder de norm die de Nierstichting zichzelf heeft gesteld. Doordat echter de extra inkomsten vooral in de tweede helft van 2009 zijn gerealiseerd, kon er in de toewijzing van subsidies in dat jaar onvoldoende rekening mee worden gehouden. We zullen er alles aan doen deze ‘onderbesteding’ in het boekjaar 2010 te compenseren. Desondanks heeft de Nierstichting in 2009 ruim 10 miljoen euro uitgegeven aan projecten en onderzoeken die bijdragen aan haar missie: een toekomst met zo weinig mogelijk nierziekten én een betere toekomst voor nierpatiënten. Dit is ongeveer hetzelfde bedrag als in 2008. Fondsenwerving Ondanks het onvoorspelbare economische klimaat was 2009 qua inkomsten uit eigen fondsenwerving – met een totale opbrengst van bijna 18,3 miljoen euro en nog eens 3 miljoen euro uit opbrengsten derden – een topjaar. De opbrengsten van de Collecteweek en direct marketing waren vrijwel gelijk aan het voorgaande jaar. De inkomsten uit nalatenschappen stegen echter met bijna 40 procent tot een recordbedrag van ruim 6 miljoen euro. Hoewel deze inkomsten moeilijk voorspelbaar en te beïnvloeden zijn, is dit resultaat deels bereikt door het bevorderen van bewustwording over dit thema onder Nederlandse burgers. Bovendien heeft de samenwerking met VFI-Nalaten, sinds juni 2008, een positieve uitwerking op de afhandelingtermijn van de aangemelde erfstellingen. Hierdoor kan de Nierstichting eerder over de toegezegde gelden beschikken. De totale kosten van werving stegen met ongeveer 2 procent tot een totaalbedrag van ruim 4,1 miljoen euro. De grootste stijging komt voor rekening van direct marketing-activiteiten. Dit heeft mede te maken met een inhaalslag in 2009. Zo waren de kosten van direct marketing in 2008 – ruim 1,6 miljoen euro – niet representatief en relatief laag, omdat een aantal activiteiten is afgeblazen. Bovendien ontving de Nierstichting in dat jaar een aantal substantiële kortingen van leveranciers. Voor de Nationale Collecte geldt dat het steeds meer tijd en geld kost om het vrijwilligersbestand op peil te houden. Onder meer als gevolg van extra wervingskosten voor collectanten stegen de kosten met ongeveer 12 procent tot een bedrag van ruim een half miljoen euro. Momenteel is een proces in gang gezet dat tot een structureel efficiëntere aanpak van de collecte moet leiden. Het overall kostenpercentage voor fondsenwerving bedroeg in 2009 22 procent, wat overeenkomt met het percentage in 2008 en precies ligt op het niveau van onze eigen norm.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
5
Programma’s en projecten In dit tweede jaar van de Meerjarenstrategie Zichtbaar beter zijn we door gegaan op de ingeslagen weg om de kwaliteit van leven van nierpatiënten zichtbaar te verbeteren. Voor de drie thema’s Preventie, Patiëntenzorg en Onderzoek geldt dat we naast lange termijn doelen ook op korte termijn verbeteringen willen realiseren voor nierpatiënten die dagelijks geconfronteerd worden met hun nierziekte. De ontwikkeling van een draagbare en op termijn implanteerbare kunstnier is een ambitieuze doelstelling van de Nierstichting. Een ambitie die alleen realiteit kan worden als ook andere partijen bereid zijn deze kostbare innovatie te financieren. In 2009 is vier jaar lobby voor het genereren van onderzoeksgelden beloond met de goedkeuring van het project BioKid door het Biomedical Materials Program (BMM). Dit project – waarin 3,9 miljoen wordt geïnvesteerd – staat in het teken van de ontwikkeling van een biologische kunstnier. Ook is in 2009 het Europese project Nephron+ goedgekeurd. Een project waarmee in totaal 6,8 miljoen euro is gemoeid en dat tot doel heeft meet- en regelsystemen en IT-infrastructuur te ontwikkelen voor een veilig gebruik van de draagbare kunstnier. Binnen beide projecten is de Nierstichting deelnemer en medefinancier. Daarnaast financierde zij het project iNephron, waarbij sorbentia en membranen worden geïntegreerd in een draagbare kunstnier. In totaal is in 2009 fors geïnvesteerd in onderzoek naar de ontwikkeling van een kunstnier. Een enorme opsteker, omdat nu echt grote stappen kunnen worden gezet op weg naar een nieuwe kunstnier en een betere kwaliteit van leven voor nierpatiënten. Bovendien heeft de lobby als resultaat dat de inleg van de Nierstichting slechts een tiende betreft van de kosten van deze projecten. Het overtuigende dat lobby en cofinanciering belangrijke instrumenten zijn om doelstellingen te bereiken. Naast de focus op een betere behandeling van nierpatiënten stond 2009 opnieuw in het teken van preventie. Samen met de Hartstichting, het Diabetesfonds, het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) is PreventieConsult ontwikkeld. Een interventie in de huisartsenpraktijk om mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes en/ of nierziekten vroegtijdig op te sporen. In 2009 ging in een aantal regio’s een pilot van start vooruitlopend op de landelijke introductie in alle huisartsenpraktijken in 2010. Ook is de Landelijke Transmurale Afspraak Chronische Nierschade ontwikkeld. Deze richtlijn ondersteunt huisartsen bij de behandeling van nierpatiënten en maakt duidelijk wanneer doorverwijzing naar de nefroloog noodzakelijk is. In 2009 heeft de Nierstichting haar uitgavenbeleid op het thema Onderzoek gewijzigd. Zo gaf zij het startsein voor het Consortiaprogramma. Hierin wordt samenwerking tussen vakgroepen gestimuleerd door financiering van een consortiumproject van maximaal 1,5 miljoen euro. De procedure hiervoor is in 2009 gestart en resulteert in 2010 in de goedkeuring van één of twee consortiaprojecten. Vanaf 2010 vervangt dit nieuwe programma het Open Onderzoeksprogramma. Aanleiding voor het aangepaste onderzoeksbeleid is dat goed onderzoek de basis is voor een goede behandeling. De Nierstichting heeft geconstateerd dat nefrologisch onderzoek minder aantrekkelijk is voor jonge talentvolle onderzoekers. De verwachting is dat grote, ambitieuze consortiaprojecten talent zal trekken en innovatie binnen nefrologisch onderzoek stimuleren. De Nierstichting heeft in 2009 ook geïnvesteerd in andere programma’s en structurele activiteiten ter verbetering van het leven van nierpatiënten. Zo was er net als in voorgaande jaren veel animo voor de reizen die de Nierstichting voor nierpatiënten organiseert. Ook deden nierpatiënten met weinig financiële armslag een beroep op de afdeling Sociaal Beleid van de Nierstichting. Andere thema’s die in 2009 veel aandacht kregen, waren orgaandonatie en zelfmanagement. Zo is de Nierstichting één van de gezondheidsfondsen die de landelijke campagne ‘Nederland zegt JA’ ondersteunt. Ook heeft zij zitting in de werkgroep die de adviezen van het Masterplan Orgaandonatie uitvoert. Tegelijkertijd blijft de Nierstichting aandacht vragen voor een wetswijziging om te bereiken dat de wachttijd voor een donornier - nu ruim vier jaar - korter wordt. Met het programma Zelfmanagement ondersteunt de Nierstichting innovatieve projecten die nierpatiënten in staat stellen een zelfstandiger leven te leiden. Communicatie en Voorlichting De Nierstichting is zich er ten volle van bewust dat zij voor het realiseren van haar missie afhankelijk is van
6
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
iedereen die haar doelstellingen een warm hart toedraagt. Het zijn niet alleen burgers en bedrijven die de Nierstichting financieel steunen, maar ook personen en organisaties die (vakinhoudelijk) betrokken zijn bij haar missie, zoals wetenschappers, nefrologen, dialyseverpleegkundigen, politici en uiteraard nierpatiënten en hun naaste omgeving. Gelukkig kon de Nierstichting ook in 2009 rekenen op de steun van talrijke mensen. Zij vindt het dan ook erg belangrijk op een transparante wijze verantwoording af te leggen over haar bestedingen en de resultaten die hiermee zijn bereikt. In 2009 heeft de Nierstichting hieraan invulling gegeven via Nierstichting Nieuws (het kwartaalblad voor donateurs), een magazine en krant voor collectanten, Vrienden in Actie (een uitgave voor vrijwilligers in de regio), en een digitale nieuwsbrief (zes keer per jaar) voor professionals die betrokken zijn bij het werk van de Nierstichting. Bovendien vindt de Nierstichting het van belang te weten wat leeft bij haar achterban en andere betrokkenen. Zij staat daarom open voor vragen, suggesties en klachten over haar producten, werkwijze en resultaten van beleid. Omdat zij ook wil weten wat de meningen, wensen en behoeften van haar achterban zijn, heeft de Nierstichting in 2009 het initiatief genomen voor een online klantenpanel voor donateurs en collectanten. De informatie uit dit panel helpt haar beter in te spelen op verwachtingen van donateurs en collectanten en zo hun betrokkenheid te vergroten. Naast informatievoorziening over het werk van de Nierstichting is een goede voorlichting over het functioneren van de nieren, nierziekten en de behandeling hiervan van wezenlijk belang. Niet alleen voor een juiste beeldvorming, maar ook om nierpatiënten en hun naaste omgeving in staat te stellen zélf de regie over hun ziekte ter hand te nemen. In 2009 heeft de Nierstichting een volledig vernieuwde website gelanceerd voor het grote publiek, patiënten, professionals en andere geïnteresseerden. Naast algemene informatie over nieren en nierziekten is ook uitgebreide informatie opgenomen voor mensen die zelf een nierziekte hebben. Bovendien zijn er middelen ontwikkeld voor kinderen met een nierziekte: de brochure Onderwijs aan Kinderen met een Nierziekte, het handboek Een nierziek kind in de klas, en de brochure Sport en Bewegen, informatie voor kinderen met een nierziekte. In vrijwel alle communicatie speelt de betekenis van een nierziekte in het dagelijkse leven van nierpatiënten een belangrijke rol. Hiermee investeert de Nierstichting in meer begrip voor mensen met een nierziekte. In 2009 lanceerde de Nierstichting een campagne voor radio, tv en print die zichtbaar maakt wat het betekent een nierziekte te hebben en wat het werk van de Nierstichting betekent voor de kwaliteit van leven van deze mensen. In deze campagne staan Vincent, Hanneke en Sarah centraal. Mensen die zelf nierpatiënt zijn en dagelijks de ingrijpende gevolgen van een nierziekte ervaren. De campagne moet mensen inspireren om donateur van de Nierstichting te worden en zodoende iets te betekenen voor nierpatiënten. Professor Kollf In 2009 overleed professor dr. Willem Johan Kolff op 97-jarige leeftijd in zijn woonplaats Newton Square, nabij Philadelphia in de Verenigde Staten. Professor Kolff vond in 1943 in een ziekenhuis in Kampen de kunstnier uit. Een uitvinding – de voorloper van het huidige dialyseapparaat – die het leven heeft gered van meer dan twintig miljoen nierpatiënten over de hele wereld. Professor Kolff was een gedreven arts met een hart en een missie. Een persoonlijkheid die veel heeft betekend voor talloze nierpatiënten. Professor Kolff was voor de Nierstichting een groot voorbeeld en inspirator. Hij keek in 1943 machteloos toe hoe een nierpatiënt aan zijn aandoening overleed. Dat was de belangrijkste drijfveer voor een uitvinding die het mogelijk maakt de kleine, maar dodelijke hoeveelheid afvalstoffen uit het bloed van nierpatiënten te filteren. Vanuit de overtuiging dat het anders kan, ontwikkelde Kolff – met behulp van een waterpomp en een bommenwerper – de eerste kunstnier. Ongeveer 25 jaar daarna werd de Nierstichting opgericht door een accountant en een internist. Ook zij vonden het onverteerbaar dat ernstig zieke nierpatiënten overleden, omdat zij niet de dialysebehandeling konden krijgen die zij nodig hadden. Sinds 1991 was Kolff erelid van de Nierstichting. De komende jaren blijft de Nierstichting opereren in de geest van professor Kolff. Zijn vastberadenheid en enorme betrokkenheid zullen herkenbaar zijn én blijven in de manier waarop de Nierstichting opkomt voor de belangen van nierpatiënten. Dit doet zij vanuit de gedeelde overtuiging dat er altijd ruimte is voor verbetering en innovatie en door zich vastberaden in te zetten voor nieuwe oplossingen. Oplossingen die bijdragen aan betere en effectievere behandelmethoden en een
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
7
betere kwaliteit van leven van nierpatiënten. Interne organisatie Personeelsbeleid Het streven van de Nierstichting haar organisatie zo efficiënt mogelijk in te richten, levert concrete resultaten op. Het uitgangspunt hierbij is beheersing van de omvang van het personeelsbestand. Dit betekent dat vacatures niet meer automatisch worden ingevuld en dat uitbreiding uitsluitend plaatsvindt mits op sleutelposities onvoldoende bezetting is. Het personeelsbestand nam in 2009 fractioneel af tot een aantal van 44,1 FTE. Ondanks de in 2009 toegekende prijscompensatie van 2,5 procent steeg de post Personeelskosten met slechts 0,4 procent ten opzichte van het jaar ervoor. De getroffen maatregelen ter beteugeling van het verzuim hebben onvoldoende tot het beoogde resultaat geleid; het verzuimcijfer daalde in 2009 licht naar 6 procent. De interne doelstelling blijft gehandhaafd op een verzuimpercentage van 4 procent, gelijk aan of onder het landelijke gemiddelde. Samenwerking met de OR In overleg met de ondernemingsraad kwam een nieuw verzuim- en rookbeleid tot stand. Ook is een beleid voor 65-plussers ontwikkeld. De verbeterpunten uit het medewerkers-tevredenheidonderzoek van 2008 zijn grotendeels uitgevoerd. In 2010 staat het thema Leeftijdsbewust Beleid op de agenda, nu gerelateerd aan het cafetariamodel. Het nieuwe verzuimbeleid zal in 2010 worden geëvalueerd, evenals de competentieprofielen. Bovendien wordt een benchmark Salarissen Goede Doelen uitgevoerd. Waar nodig vindt een herziening van het arbeidsreglement plaats. Kwaliteitsbeleid Begin 2009 vond – met goed gevolg – een externe audit plaats met het oog op de certificering van het kwaliteitssysteem ISO 9001:2008. Het huidige certificaat vervalt op 31 december 2010. IT-beleid In 2009 is het selectieproces voor een nieuw CRM-pakket met succes afgerond. Deze nieuwe toepassing voor relatiebeheer moet bijdragen aan een meer effectieve werving en behoud van donateurs en collectanten. Bovendien moet het systeem resulteren in een grotere betrokkenheid van professionele relaties en andere betrokkenen. Verder levert de realisatie van het nieuwe systeem – medio 2010 – een positieve bijdrage aan een efficiëntere bedrijfsvoering. Op technisch gebied zijn belangrijke stappen gezet ter verbetering van de interne support en het systeembeheer. Financieel beleid In het kader van risicomanagement heeft de Nierstichting in 2009 – in nauw overleg met de Raad van Toezicht – verschillende scenario’s uitgewerkt ter verkleining van mogelijk negatieve gevolgen van de economische crisis. Het uitgangspunt was het waarborgen van de continuïteit van de organisatie. Door de onverwachte extra inkomsten uit nalatenschappen was het niet noodzakelijk deze scenario’s toe te passen. De Nierstichting was zelfs in de gelegenheid een extra dotatie te doen aan de Continuïteitsreserve. Met de nieuwe managementrapportage zijn in het verslagjaar goede ervaringen opgedaan. De activiteiten zijn er in 2010 op gericht om de zogenoemde Marap verder te ontwikkelen en te komen tot één geïntegreerd en geautomatiseerd rapportagesysteem. Beleggingsbeleid In het verslagjaar is de overeenkomst voor vermogensbeheer met Fortis Investments beëindigd. Na een uitgebreide marktoriëntatie heeft de Nierstichting een overeenkomst afgesloten met ABN Amro Private Banking. De oude effectenportefeuille is in december 2009 in zijn geheel verkocht en gelijktijdig is – ter vermijding van koersrisico – het aankoopprogramma voor de nieuwe portefeuille uitgevoerd. Bij de migratie van de effectenportefeuille is rekening gehouden met bestaande eisen op het gebied van duurzaam vermogensbeheer, zoals vastgelegd in de VFI-handreiking Verantwoord beleggen voor Fondsenwervende Instellingen. Er wordt binnen de beleggingscategorieën zakelijke waarden en vastrentende waarden belegd in individuele aandelen en passieve beleggingsinstrumenten (ETF’s) en/of individuele obligaties en/of participaties in beleggingsfondsen op basis van een conservatief risicoprofiel.
8
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
Inkoopbeleid Een belangrijk speerpunt bij de beheersing van interne organisatiekosten zijn besparingen op de inkoop van goederen en diensten. Deze kunnen worden bereikt door samenwerkingsverbanden met andere gezondheidsfondsen en de Nierpatiënten Vereniging Nederland. Naast de verlenging van het contract met DHL Global Mail voor de postbezorging voor de aangesloten zeven instellingen is in 2009 onderzoek verricht naar de mogelijkheden van collectieve inkoop van bijvoorbeeld grafische diensten. Dit onderzoek is eind december 2009 afgerond en krijgt in 2010 een vervolg. Kengetallen In het Jaarverslag 2008 van de Nierstichting zijn voor het eerst de nieuwe regels voor de jaarlijkse verslaglegging van fondsenwervende instellingen toegepast. Eén van de wijzigingen betreft de verplichte opname van zogenoemde ‘kengetallen’ in de jaarrekening. Hiermee wordt beoogd de transparantie en uniformiteit van de jaarverslagen voor de gemiddelde lezer te vergroten. Een belangrijk criterium van de jury van de Transparant Prijs 2009 is dat het bestuur van een organisatie voor kengetallen een eigen norm bepaalt en deze toelicht in haar jaarverslag. De Nierstichting neemt deze aanbeveling over, omdat zij hiermee een middel in handen heeft waarmee zij de effectiviteit van haar handelen kan meten. Voor de onderbouwing van haar eigen norm heeft de Nierstichting aansluiting gezocht bij een zogenoemde ‘peergroup’: de Nederlandse Hartstichting, het Astma Fonds en het Reumafonds. Omdat de jaarcijfers van deze organisaties over 2009 nog niet gepubliceerd zijn, c.q. bij ons nog niet bekend zijn, is deze vergelijking gebaseerd op de kengetallen in 2008. De Nierstichting beschouwt de ‘peergroup’ als referentiekader. Zij stelt zich ten doel binnen drie jaar naar het gemiddelde van deze groep toe te groeien. Hieronder volgt een overzicht van kengetallen en hun normering, zoals deze in het vervolg in de jaarrekening worden opgenomen. De kengetallen en hun normering: Kostenpercentage eigen fondsenwerving: dit percentage geeft inzicht in de omvang van de kosten van eigen fondsenwerving. Het Centraal Bureau Fondsenwerving hanteert voor houders van het CBF-keurmerk een norm van maximaal 25 procent (gemiddeld over drie jaar). De Nierstichting hanteert een eigen norm van 22 procent. Dit percentage is gelijk aan de realisatie in 2009. Bestedingsratio: dit percentage brengt de verhouding tussen bestedingen en totale inkomsten tot uitdrukking. Een ratio groter dan 100 procent betekent dat de bestedingen hoger zijn dan de inkomsten. De Nierstichting hanteert een eigen norm van 77 procent, gemiddeld over een periode van drie jaar. In 2009 bedroeg de bestedingsratio 65,7 procent. Kosten beheer en administratie: dit percentage brengt de verhouding tussen de kosten van intern beheer en administratie en de totale lasten van de organisatie (inclusief de bestedingen ten behoeve van de doelstellingen) in enig jaar tot uitdrukking. Deze kosten kunnen niet worden toegerekend aan de doelstellingen of de werving van baten. Op basis van een nog uit te voeren onderzoek naar de kostentoerekening door andere fondsen, zal de Nierstichting in 2010 de eigen normering voor dit onderdeel vaststellen. Binnen de genoemde ‘peergroup’ bestaan namelijk grote verschillen in de hoogte van dit percentage. Voor de Nierstichting bedroeg het kostenpercentage beheer en administratie in 2009 7,4 procent. Toekomstvisie Het belangrijkste richtsnoer voor de nabije toekomst is het Meerjarenbeleidsplan met de titel Zichtbaar Beter. Het beter zichtbaar maken van een nierziekte door vroege identificatie staat hierin centraal. Als in een vroegtijdig stadium de juiste behandeling wordt ingezet, is het namelijk mogelijk het ziekteproces te vertragen en soms zelfs te stoppen. Als dit niet meer mogelijk is – en hiervan is helaas in veruit de meeste gevallen nog altijd sprake – beschouwt de Nierstichting het als haar verantwoordelijkheid de patiënten te ondersteunen bij het realiseren van een zo goed mogelijke kwaliteit van leven. Ook wil zij ervoor zorgen dat de kans op transplantatie binnen handbereik komt en de gemiddelde wachttijd van ruim 4 jaar voor een postmortale nier korter wordt. Want elk jaar dialyseren lijdt tot een slechtere conditie voor de patiënt. Daarom blijft de Nierstichting zich onverminderd inzetten voor een systeem van Actieve Donorregistratie als voorwaarde voor een substantiële groei van het aantal donoren. Sinds de invoering van de huidige wet – nu dertien
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
9
jaar geleden – kwam de oplossing voor het donortekort, ondanks al het ‘flankerende beleid’, geen stap dichterbij. Hoewel het meerjarenplan richtinggevend is voor de jaarplannen tot 2012 is de Nierstichting zich er terdege van bewust dat de snel veranderende omgeving regelmatig om aanpassingen van onze plannen vraagt. Motto is dan ook: alert opereren en waar noodzakelijk inspelen op veranderingen. Economische crisis en vooruitzichten Bij het opstellen van de plannen voor 2010 heeft de Nierstichting zichzelf de vraag gesteld hoe zij moet anticiperen op de huidige economische situatie. Eind 2009 was zij van mening dat de crisis zich zal voortzetten. Ondanks tekenen van herstel zijn de winsten van beursgenoteerde bedrijven met 50 procent gedaald. Kostenreducties vertalen zich nog steeds in massaontslagen. Ook hebben de financiële impulsen van de overheid hun grenzen bereikt. Een overheid die nu zelf met een enorm tekort kampt, waarvan de rekening vroeg of laat aan burgers wordt gepresenteerd. Niettemin is de Nierstichting optimistischer dan vorig jaar. Tussen oktober 2008 en januari 2009 kromp de wereldhandel met 20 procent. Nu bevindt de internationale economie zich alweer 15 procent boven dit dieptepunt. Ook de inkomsten van de Nierstichting zijn in de eerste maanden van 2010 boven verwachting. Niettemin zijn de in 2008 ontwikkelde scenario’s binnen handbereik en volgt de Nierstichting de economische ontwikkelingen op de voet. Sterke merkpositie De Nierstichting heeft als gezondheidsfonds een sterke merkpositie. Een positie die zij elke keer weer moet bevechten in een marktomgeving die steeds professioneler opereert. Hoe noodzakelijk is professionalisering en hoe ver moeten we gaan als we dingen naar de gunst van burgers en bedrijven? Hoewel het goed is hierover kritisch na te denken, is een goede marketing onontbeerlijk met het oog op een sterke merkpositie en goede naamsbekendheid. Zeker nu in de charitatieve markt steeds meer spelers hun intrede doen. Een verdere groei van onze inkomsten is dan ook een voorwaarde om fondsen te creëren voor de projecten en programma’s die de Nierstichting initieert. Nu traditionele methodes voor fondsenwerving steeds meer onder druk staan, is het cruciaal voortdurend bezig te zijn met innovatie en hierin te investeren. Een proces dat creativiteit en veel inspanningen vereist, maar uiteindelijk leidt tot tastbare resultaten. Zodat de Nierstichting een bijdrage kan blijven leveren aan zaken die daadwerkelijk verschil maken in het leven van nierpatiënten. Bussum, april 2010
Paul Beerkens Algemeen Directeur Nierstichting Nederland
10
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
3 Verantwoordingsverklaring De Nierstichting onderschrijft de drie algemene principes van de Code Goed Bestuur in het Reglement CBF-Keur die sinds 1 juli 2008 van kracht zijn, te weten: 1. Toezicht houden, besturen en uitvoeren 2. Optimale besteding van middelen 3. Omgang met belanghebbenden. De Nierstichting streeft ernaar zo goed mogelijk invulling te geven aan de intenties die in deze drie principes zijn verwoord. Deze zijn van toepassing op de wijze waarop goededoelenorganisaties inhoud geven aan het interne toezicht, de effectiviteit en efficiency van bestedingen en de relatie met belangrijke stakeholders. Hieronder lichten we per principe toe hoe wij invulling en/of uitvoering geven aan de intenties van deze drie principes. Toezicht houden, besturen en uitvoeren Het principe Toezicht houden, besturen en uitvoeren dwingt instellingen na te denken over de vraag of intern genoeg maatregelen zijn getroffen om te voorkomen dat beslissingen worden genomen die niet in het belang zijn van de organisatie. Zo staat de vraag centraal of de functie ‘toezicht houden’ voldoende gescheiden is van de functies ‘besturen’ en ‘uitvoeren’. Binnen de Nierstichting is sprake van een heldere scheiding van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. De Nierstichting is een professionele organisatie met een hoofdkantoor in Bussum waar ongeveer vijftig personen in dienst zijn. Daarnaast heeft zij een achterban van 80.000 betrokken en enthousiaste vrijwilligers die ondersteuning bieden bij het realiseren van doelstellingen. Deze medewerkers en vrijwilligers worden aangestuurd door het managementteam van de Nierstichting. De dagelijkse leiding is in handen van de algemeen directeur. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken. Samengevat: Raad van Toezicht Toezicht houden
>
Alg. Directeur
>
Besturen
Managementteam Beleid en aansturing
>
Medewerkers/vrijwilligers Uitvoering
Raad van Toezicht De Raad van Toezicht vergadert zes keer per jaar met de algemeen directeur en de adjunct-directeur. Zij houdt toezicht op het gevoerde beleid en op de algemene gang van zaken. Ook staat de Raad van Toezicht de algemeen directeur en de adjunct-directeur terzijde met advies over beleidsvoornemens die andere zaken betreffen. De raad bestaat uit minimaal zeven en maximaal negen personen. In 2009 waren dat: · · · · · · · · ·
Drs. W. Geerlings, voorzitter – lid Raad van Bestuur Medisch Centrum Haaglanden Mr. R.A. Kleijn*, voorzitter auditcommissie – voormalig directeur-generaal ABN Amro Drs. M.R. van Dongen, lid auditcommissie – financieel directeur Achmea Zorg C. Th. M. van der Ouderaa* – Associate Positioneringsgroep/Management Consultancy voor Merkidentiteit en Strategische Positionering Drs. P.B.A. Dirks – oud-lid Raad van Bestuur KBB, oud-lid Raad van Bestuur Publieke Omroep, voorzitter PNO Ziektekosten, Commissaris van de Persgroep Nederland en Commissaris Intres Mr. M.H.J. van den Horst – advocaat BarentsKrans N.V., Den Haag J.B. Mulders – oud-directeur van het Nationale Ballet M.J.F.M. Verhoeven** – directeur van marketing adviesbureau MVCM Ir. B.F. Dessing** – oud-bestuursvoorzitter St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein en oud-voorzitter zorgverzekeraar VGZ-IZA-Trias-Unive
* t/m 9 december 2009
** per 10 februari 2010
De leden van de Raad van Toezicht worden benoemd en ontslagen door de Raad van Toezicht. Bij de benoeming van leden speelt een evenwichtige spreiding van gewenste disciplines – gezondheidszorg, marketing,
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
11
bedrijfsleven, juridische zaken en financiën – een belangrijke rol. De leden dienen te beschikken over algemene bestuurlijke kwaliteiten en affiniteit te hebben met de doelstellingen van de Nierstichting. Ook wordt er op toegezien dat geen sprake is van familie- of andere persoonlijke relaties met directieleden. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen bezoldiging, maar komen wel voor een onkostenvergoeding in aanmerking. Zij worden benoemd voor een periode van maximaal vier jaar. Daarna kunnen zij eenmalig worden herbenoemd voor een periode van maximaal vier jaar. In 2008 heeft de Nierstichting een auditcommissie ingesteld. In deze commissie hebben de directeur, de controller en twee leden van de Raad van Toezicht zitting. Deze commissie heeft tot taak de Raad van Toezicht te adviseren over het financiële beleid. De auditcommissie beoordeelt de jaarrekening, financiële beleidsvoorstellen, het functioneren van interne systemen op het gebied van risicobeheersing en controle en bespreekt de jaarrekening met de accountant. De commissie vergadert minimaal één keer per jaar en heeft tussentijds schriftelijk contact. De commissieleden worden benoemd door de Raad van Toezicht en tenminste de helft is ook lid van de Raad van Toezicht. Zij worden benoemd voor een periode van vier jaar. De commissie krijgt ambtelijke ondersteuning van de controller van de Nierstichting. Een inhoudelijke toelichting op de taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht en de algemeen directeur van de Nierstichting is vastgelegd en bekrachtigd in de statuten van Nierstichting Nederland. Directie en managementteam De dagelijkse leiding is in handen van algemeen (statutair) directeur Paul Beerkens. Dit betekent dat de Nierstichting een eenhoofdig bestuur heeft. De algemeen directeur is eindverantwoordelijk en legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht, die verantwoordelijk is voor de beoordeling van het functioneren, de vaststelling van het salaris en voor de benoeming c.q. het ontslag van de algemeen directeur. Samen met het managementteam stelt de directeur het beleid van de Nierstichting vast. Het managementteam vergadert twee keer per maand. Het managementteam bestaat uit: · · · · ·
Paul Beerkens, algemeen directeur (statutair) Drs. Tom Oostrom, hoofd sectie Beleid en adjunct-directeur Mr. Tom van Otterloo, hoofd sectie Marketing & Fondsenwerving Drs. Paulien Pleijter, hoofd sectie Communicatie & PR Jan van Zijtveld, controller
In verband met het bereiken van de 65-jarige leeftijd neemt Paul Beerkens in de zomer van 2010 afscheid als algemeen directeur van de Nierstichting. Per 1 augustus zal Tom Oostrom, de huidige adjunct-directeur, hem opvolgen. De algemeen directeur vertegenwoordigt de Nierstichting in de Coördinatie Groep Orgaandonatie, een adviescollege van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en zit de werkgroep voor die onderdelen van het Masterplan Orgaandonatie implementeert. Daarnaast is hij bestuurslid van de Nederlandse Transplantatie Stichting en van de International Federation of Kidney Foundations. Ook vertegenwoordigt hij de Nierstichting in de Stichting Loterijacties Volksgezondheid. Hij is bestuurslid van de Ingeborg Douwes Stichting, gericht op psychisch-sociale hulpverlening aan kankerpatiënten en hun familie. De adjunct-directeur is uit hoofde van zijn functie voorzitter van de commissie Preventie van de Sectie Gezondheids Fondsen (onderdeel van de brancheorganisatie VFI), bestuurslid van de Nederlandse Public Health Federatie (NPHF), de European Kidney Health Association (EKHA), de Stuurgroep LekkerLangLeven en lid van de Raad van Toezicht Kidneys for Kids (KIK). Optimale besteding van middelen Het publiek vindt het belangrijk dat elke gegeven euro goed wordt besteed. Het principe optimale besteding middelen betekent dat een organisatie zich inspant voor een effectieve en doelmatige realisering van haar doelstellingen, door middel van optimale besteding van de middelen. De Nierstichting besteedt haar middelen enerzijds aan uitgaven voor de doelstelling en anderzijds aan kosten voor de organisatie, zoals wervingskosten en beheer en administratiekosten.
12
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
Uitgaven aan de doelstelling De Nierstichting werkt aan een toekomst met zo weinig mogelijk nierziekten en een betere toekomst voor nierpatiënten. In haar meerjarenstrategie heeft zij de belangrijkste speerpunten voor toekomstig beleid in kaart gebracht. Om haar inhoudelijke doelstellingen zo efficiënt mogelijk te verwezenlijken, toetst de Nierstichting deze aan de beleidsvoornemens die zij in haar programma’s heeft vastgesteld. Deze programma’s kenmerken zich door heldere probleem- en vraagstellingen, gerichte investeringen, helder geformuleerde prestaties en een projectmatige aanpak die de voorwaarden schept voor vernieuwing. Zodra een innovatie is ontwikkeld, trekt de Nierstichting zich terug en wordt deze in de praktijk geborgd. Een programma heeft in principe betrekking op een periode tussen vier en acht jaar. Elk najaar wordt de voortgang van het programma geëvalueerd en worden nieuwe beleidsintenties vastgelegd in een jaarplan. Dit plan omvat concrete en meetbare doelen voor het desbetreffende jaar, evenals de projecten om deze doelstellingen te bereiken. Ook bevat een jaarplan een overzicht van budgetten en resultaten op project-, doelgroep- en activiteitenniveau. Daarnaast wordt de voortgang van lopende projecten regelmatig geëvalueerd. Projecten die gedurende de looptijd niet blijken te voldoen aan de eisen van de Nierstichting worden tussentijds stopgezet. Aan de basis van projecten staat een aanvraag uit het veld of een eigen initiatief van de Nierstichting. Aanvragen uit het veld worden beoordeeld op criteria als relevantie, kwaliteit en haalbaarheid. Ook de vraag of een project vernieuwend is, over voldoende draagvlak onder projectpartners beschikt en de kosten-batenverhouding is hierbij van belang. Verder wordt bekeken of de financiering van zulke projecten een taak is van de overheid of andere partijen en of derden als cofinancier kunnen optreden. Deze verplichting voor het zoeken naar co-financiers is in eerste instantie belegd bij de aanvragers van projectsubsidies. Daarnaast onderzoeken de programmamanagers van de Nierstichting of sprake is van partijen die mogelijk een financiële bijdrage willen leveren. De regie over de realisering van een programma is in handen van een programmacommissie van de Nierstichting. In de voorbereidende fase – de onderzoek- en formuleringfase – werkt de Nierstichting samen met de Nierpatiënten Vereniging Nederland. Een programmacommissie wordt geadviseerd door een externe adviesraad met relevante deskundigen. De Nierstichting beschikt over vier adviesraden: de Adviesraad Preventie, de Adviesraad Kinderen met een Nierziekte, de Adviesraad Patiëntenzorg en de Wetenschappelijke Raad. Zij hebben een adviserende rol bij de beoordeling van de projectaanvragen. De adviesraden bewaken met name de kwaliteit van projecten. De leden zijn voornamelijk afkomstig van maatschappelijke organisaties en het onderzoeksveld en zijn deskundig op het gebied van ontwikkeling en implementatie. Zij ontvangen voor hun adviserende werkzaamheden geen vergoeding. De directie van de Nierstichting draagt adviesraadsleden voor. Alle adviesraden werken op basis van een statuut. Zie voor een uitgebreid overzicht van de adviesraden het online jaarverslag 2009 op www.nierstichting.nl. De directie en Raad van Toezicht evalueren jaarlijks de meerjarenstrategie. Daarbij spelen adviezen van partners van de Nierstichting een belangrijke rol. Vandaar dat elk jaar een strategisch overleg gehouden wordt, waarvoor de voorzitters van de adviesraden, voorzitters van relevante beroepsverenigingen en de nierpatiëntenvereniging, en de leden van de Raad van Toezicht worden uitgenodigd. Organisatiekosten De Nierstichting streeft er naar om de organisatiekosten zo laag mogelijk te houden. Zo heeft de Nierstichting een aantal ondersteunende diensten in eigen beheer en besteedt zij andere uit. De criteria voor eigen beheer of uitbesteding zijn: · Behoort de betreffende ondersteunende dienst tot de core business van de Nierstichting? · Is de kennis van de betreffende ondersteunende dienst relevant om in huis te houden ten behoeve van een optimale bedrijfsvoering? · Beschikt de Nierstichting zelf over voldoende deskundigheid om de gewenste kwaliteit te garanderen? · Is het in eigen beheer houden kosteneffectief? Op basis van deze criteria is bijvoorbeeld besloten om het beheer en onderhoud van de database, de donateuradministratie en de financiële administratie binnenshuis te houden. Voor ondersteunende diensten die wij in huis hebben zoeken wij afstemming en werken waar mogelijk samen met de Nierpatiënten Vereniging Nederland (die bij ons in het kantoorpand zit). Ook doen we de salarisadministratie voor een collega fonds.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
13
Bovendien streeft de Nierstichting ernaar daar waar mogelijk samen te werken met andere gezondheidsfondsen. Zo is op initiatief van de Nierstichting een gemeenschappelijk contract afgesloten voor de verzending van post, en voeren wij overleg met de fondsen om te verkennen op welke backoffice activiteiten nog meer samengewerkt kan worden. Omgang met belanghebbenden De Nierstichting onderschrijft ook het derde principe van de Code Goed Bestuur. Wij zijn er namelijk van doordrongen dat een breed draagvlak en steun – zowel financieel als niet-financieel – vanuit de maatschappij onontbeerlijk is om onze missie te realiseren. Alle mensen die zich betrokken voelen bij het werk van de Nierstichting leveren op hun manier een waardevolle bijdrage aan het realiseren van onze doelstellingen en deze relaties verdienen daarom voortdurend onze aandacht. Het gaat dan niet alleen om burgers en bedrijven die de Nierstichting financieel steunen – zoals donateurs, collectanten en sponsoren – maar ook personen en organisaties die (vakinhoudelijk) betrokken zijn bij onze doelstellingen, zoals wetenschappers, beroepsbeoefenaren, politici en uiteraard nierpatiënten en hun naaste omgeving. Bovendien worden donateurs, collectanten en andere belanghebbenden steeds kritischer in de keuze van het goede doel dat zij willen steunen. Vandaar dat het des te belangrijker is onze doelstellingen helder en duidelijk over het voetlicht te brengen. Hoe besteden we ons geld en vooral welke resultaten bereiken we hiermee? Allemaal wezenlijke vragen waarbij we ons rekenschap moeten geven van de verwachtingen van onze belangrijkste doelgroepen. Beleidsvisie Relatiemanagement Hoewel relatiebeheer met donateurs, vrijwilligers en professionals al jarenlang deel uitmaakt van onze werkzaamheden, was het beleidsmatig en organisatorisch nog onvoldoende verankerd. Een constatering die de noodzaak duidelijk maakte van een duidelijke visie op een integraal en samenhangend beleid op het gebied van relatiemanagement, zodat we onze bedrijfsvoering hierop beter kunnen afstemmen. In 2009 hebben we hier uitvoering aan gegeven door een visie te ontwikkelen met betrekking tot relatiemanagement én een nieuw CRMsysteem te selecteren dat in 2010 geïmplementeerd zal worden. Uitgangspunt van onze beleidsvisie Relatiemanagement is: De Nierstichting streeft optimale relaties na met belanghebbenden. Hieraan geeft zij invulling door gerichte communicatie en door te luisteren naar wensen, ideeën en behoeftes van deze partijen met als doel draagvlak te creëren en zo te kunnen werken aan het realiseren van de doelstellingen/missie van de Nierstichting. We hanteren bewust het begrip belanghebbende omdat we hiermee denken het beste uitdrukking te geven aan het feit dat er sprake is van wisselwerking tussen de Nierstichting en onze belangrijkste doelgroepen. Wij hebben baat bij de steun van individuen en organisaties, dankzij hun steun is de Nierstichting in staat haar doelstellingen te realiseren. Omgekeerd hebben deze mensen en partijen – in meer of mindere mate – ook een belang bij de Nierstichting. We realiseren ons dat voor een goede wederzijdse relatie het belangrijk is dat deze belangen en behoeften op elkaar aansluiten. Om invulling te geven aan ons relatiemanagement hanteren we aantal concrete uitgangspunten: · Relaties worden onderhouden op een wijze die in het belang is van beide partijen, zowel de belanghebbende als de Nierstichting. · Communicatie – in de breedste zin van het woord – gebruiken we als instrument om de relaties aan te gaan en levendig te houden. · We hanteren een klantgerichte en proactieve opstelling. Hieraan geven we invulling door een adequate en tijdige informatie voorziening, heldere profilering en een integere en maatschappelijk verantwoorde benadering. · We zorgen voor voldoende mogelijkheden voor interactie en dialoog. · We houden rekening met een aantal kwalitatieve eisen aan de communicatie (herkenbaar, open, eerlijk, actueel, duidelijk, etc.) · De keuze van (communicatie)middelen wordt goed afgestemd op de doelgroepen en doelstellingen. We zetten hiervoor meerdere vormen van communicatiemiddelen in, afhankelijk van doelgroep, doel en inhoud.
14
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
Dialoog Om goed invulling te kunnen geven aan onze uitgangspunten met betrekking tot relatiemanagement vinden we het belangrijk om ons meer in onze relaties te verdiepen en een duidelijker beeld te krijgen van hun verwachtingen. Bij de concrete invulling van het beleid voor relatiemanagement geven we dus niet alleen aandacht aan instrumenten waarmee we informatie verstrekken – nieuwsbrieven, folders, brochures, websites en mailings – maar óók aan middelen waarmee we een beeld krijgen van de wensen, behoeften en ideeën van onze doelgroep. Belanghebbenden moeten gehoord worden om daarmee hun betrokkenheid te vergroten. We willen ons dus (nog) ontvankelijker opstellen voor wensen, vragen en klachten. In 2009 hebben we hiervoor de interne procedure ‘Vragen, suggesties, kritiek, klachten’ opgesteld die in 2010 geïmplementeerd zal worden. Ook hebben we in 2009 een online Klantenpanel opgezet met donateurs en collectanten van de Nierstichting. De informatie die we uit deze klantenpanels krijgen helpt ons om beter in te spelen op de verwachtingen van onze donateurs en collectanten en daarmee hun betrokkenheid met de Nierstichting te vergroten.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
15
16
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
4 Jaarrekening 2009 4.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2009 IN DUIZENDEN EURO’S
Activa
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa
Financiële vaste activa Langlopend Kortlopend
Voorraden Vorderingen en overlopende activa Effecten en deposito’s Liquide middelen Totaal Activa Passiva
2009
2008
889 889
150 705 855
60 30
13 99
90
112
-
52
7.343
5.810
23.103
23.944
3.738
1.542
35.163
32.315
14.005 150
11.824 579
14.155
12.403
144
118
10.976 9.888
10.714 9.080
20.864
19.794
35.163
32.315
Reserves en fondsen Reserves Fondsen
Voorzieningen Schulden Langlopend Kortlopend
Totaal Passiva
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
17
4.2 STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2009 IN DUIZENDEN EURO’S
Baten
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
4.568 6.888 220 6.048 155 410 6 18.295
4.635 6.335 300 4.000 225 765 16.260
4.549 6.897 224 4.332 150 756 70 16.978
1.761 1.059 216 45 3.081
1.500 500 540 2.540
1.602 561 267 86 2.516
21.376
18.800
19.494
Thema Onderzoek Thema Preventie Thema Patiëntenzorg Subtotaal bestedingen sectie Beleid Interne kosten t.b.v. sectie Beleid Totaal bestedingen t.b.v. Beleid Directe bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting Interne kosten t.b.v. sectie Communicatie Totaal bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting
4.737 1.479 3.965 10.181 758 10.939
3.975 700 4.365 9.040 760 9.800
4.526 1.167 5.016 10.709 728 11.437
2.141 959 3.100
2.345 979 3.324
2.612 939 3.551
Totaal bestedingen t.b.v. doelstelling
14.039
13.124
14.988
Eigen Fondsenwerving Collecte Direct marketing Giften Nalatenschappen Sponsoring en overige Evenementen Overige baten Subtotaal eigen fondsenwerving Baten overige Aandeel in acties derden Resultaat beleggingen Subsidies van derden Diverse baten Subtotaal Baten overige Totaal Baten
Lasten Besteed aan de doelstelling
18
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
IN DUIZENDEN EURO’S
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
Kosten collecte Kosten direct marketing Kosten nalatenschappen Kosten sponsoring en overige Kosten evenementen Kosten overige Interne kosten t.b.v. sectie Marketing & Fondsenwerving
538 2.173 26 7 397 1 878
519 2.277 50 50 371 919
481 1.647 23 163 418 134 880
Subtotaal kosten eigen fondsenwerving Kosten acties derden
4.020 107
4.186 200
3.746 311
Totaal kosten van de werving
4.127
4.386
4.057
1.397 61 1.458
1.407 75 1.482
1.349 36 1.385
19.624
18.992
20.430
1.752
-192
-936
467 1.714 -429 1.752
0 -192 0 -192
-2.598 1.414 248 -936
22,0 65,7 7,4
25,7 69,8 7,8
22,0 76,8 6,7
Kosten van de werving
Kosten beheer en administratie Interne kosten t.b.v. beheer en administratie Overige kosten Totaal kosten beheer en administratie Totaal Lasten
Resultaat
Resultaatbestemming 2009 Dotatie bestemmingsreserves Dotatie continuïteitsreserve Dotatie bestemmingsfondsen
Kengetallen Kostenpercentage eigen fondsenwerving Bestedingspercentage Kostenpercentage beheer en administratie
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
19
20
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
5 Kasstroomoverzicht IN DUIZENDEN EURO’S
2009
2008
1.752
-936
418 -26 2.144
444 18 -474
52 -1.533 808 262 841
65 -807 380 1.360 -428
430
570
-400 22 -378
-432 12 -420
Mutatie liquide middelen (A+B+C )
2.196
-324
Liquide middelen per 1 januari Liquide middelen per 31 december
1.542 3.738
1.866 1.542
Mutatie liquide middelen
2.196
-324
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Aanpassingen betreffende : - afschrijvingen materiële en immateriële vaste activa - dotaties/ onttrekkingen voorzieningen Bruto kasstroom uit operationele activiteiten (A) Voorraden Vorderingen Kortlopende schulden Langlopende schulden Beleggingen Veranderingen in werkkapitaal/ Netto kasstroom uit operationele activiteiten (B) Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa (Des)investeringen in financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten (C)
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
21
22
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
6 Grondslagen voor waardering en van resultaatbepaling Algemeen De in de jaarrekening opgenomen informatie heeft betrekking op de financiële informatie en de activiteiten van Nierstichting Nederland. Deze jaarrekening is opgesteld conform de in 2007 herziene Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen (Richtlijn 650). Toepassing van deze richtlijn is verplicht vanaf 2008. Grondslagen voor de balans Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. Als kortlopende vorderingen – respectievelijk schulden – zijn verantwoord de bedragen die in het eerstvolgende boekjaar worden ontvangen, respectievelijk betaald. Materiële vaste activa Onroerende zaken, inventaris en vervoermiddelen worden gewaardeerd op de aanschafwaarde, onder aftrek van lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte gebruiksduur. De gehanteerde afschrijvingsnormen zijn: · · · · · · ·
pand Groot Hertoginnelaan 34, Bussum verbouwing/aanpassing onroerende zaak inventaris computerapparatuur bedrijfsmiddelen innovatie fondsenwerving vervoermiddelen (incl. restwaarde)
25 10 5 3 3 3 4
jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar
Eigendommen die ten dienste staan van de doelstelling van de Nierstichting – zoals auto’s voor patiënten, vakantiedialyse-apparatuur, stacaravans en audiovisuele apparatuur – worden niet gewaardeerd en alleen pro memorie in de toelichting op de balans opgenomen. Financiële vaste activa De verstrekte leningen aan instellingen en patiënten worden gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor het risico van niet-terugbetaling. Deze voorziening is statisch bepaald. Vorderingen en overlopende activa De waardering van erfstellingen wordt systematisch bepaald afhankelijk van het stadium waarin de afwikkeling zich bevindt. Effecten en deposito's De Nierstichting kiest voor een defensief beleggingsbeleid. Er wordt minimaal 0% en maximaal 15 % van de portefeuille belegd in zakelijke waarden. Het resterende deel van de portefeuille wordt belegd in vastrentende waarden. Indien sprake is van relatief omvangrijke koersfluctuaties en/of onttrekkingen/toevoegingen kan van deze bandbreedte kortstondig worden afgeweken. Negatieve waardefluctuaties van de portefeuille worden met de keuze voor dit risicoprofiel als aanvaardbaar beschouwd. De aanbevolen beleggingshorizon is minimaal 4 jaar. De vermogensbeheerder rapporteert periodiek over het gevoerde beleid en geeft een toelichting op het beleggingsbeleid, de marktomstandigheden en marktverwachtingen. Ten minste eenmaal per jaar evalueert het bestuur van de Nierstichting de beleggingsresultaten, waarbij tevens het strategisch beleggingsbeleid wordt getoetst aan haar beleggingsdoelstellingen. De beleggingen in individuele staatsobligaties worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, omdat deze leningen in principe worden aangehouden tot het moment van aflossing of uitloting. De aankoopprijs boven de nominale waarde (geamortiseerde kostprijs) wordt gedurende de resterende looptijd jaarlijks in mindering gebracht op het beleggingsresultaat. Alle overige beleggingen worden tegen marktwaarde gewaardeerd. De
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
23
gerealiseerde en niet gerealiseerde resultaten uit beleggingen worden verantwoord in de staat van baten en lasten. Reserves en fondsen Het eigen vermogen van de Nierstichting wordt verdeeld in reserves en fondsen. De baten uit erfstellingen die zijn aangemeld maar nog niet tot uitkering zijn gekomen, worden toegevoegd aan de reserve Toegezegde Nalatenschappen. De waardering vindt plaats op basis van historisch inzicht en in overeenstemming met de Richtlijn. Als gevolg van de overdracht van de afwikkeling van nalatenschappen aan VFI-Nalaten is de systematische waardebepaling van de erfstellingen in de loop van 2008 aangepast. De continuïteitsreserve dient als zekerheid voor het voortbestaan van de organisatie van de Nierstichting. Hierbij speelt onder meer het risico van mogelijke fluctuaties in de totale geldstroom (inkomsten plus uitgaven) een rol, alsmede in benodigd vermogen voor eventuele afbouw van de activiteiten. Conform de VFI-richtlijn Reserves Goede Doelen hanteert het bestuur hiervoor een bovengrens van anderhalf maal de jaarkosten van de werkorganisatie, inclusief de kosten van de werving. Gezien de solide vermogenspositie van de stichting wordt de continuïteitsreserve de komende jaren afgebouwd naar een niveau van één maal de kosten van de werkorganisatie. De continuïteitsreserve wordt gemuteerd met de overschotten c.q. de tekorten uit de exploitatie, na aftrek van subsidiebestedingen en dotaties aan de voorzieningen. De fondsen zijn ingesteld met giften van derden en de besteding ervan is door deze donateurs aan een specifiek onderdeel van onze activiteiten gekoppeld. Voorzieningen Onder voorzieningen worden opgenomen verplichtingen en op de balansdatum bestaande risico’s, waarvan de omvang onzeker is, maar redelijkerwijs is in te schatten. Schulden Zodra de aanvraag voor een subsidie door het bestuur is gehonoreerd, worden de daarvoor bestemde bedragen voor het volledige bedrag van de toezegging onder schulden opgenomen. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen kort- en langlopende schulden. Kortlopende schulden worden in het jaar volgend op het verslagjaar voldaan. Het saldo van de staat van baten en lasten dat overblijft na aftrek van de bestedingen in het kader van de doelstelling wordt als volgt aan het vermogen toegevoegd: · in eerste instantie wordt gedoteerd aan de bestemmingsreserves en -fondsen. · aan de voorzieningen wordt gedoteerd een bedrag gelijk aan de te verwachten uitgaven in verband met bijzondere bestedingen. · het resterende saldo wordt toegevoegd c.q. onttrokken (bij negatief saldo) aan de continuïteitsreserve. Grondslagen voor de staat van baten en lasten Baten van de Nierstichting worden in aanmerking genomen zodra formeel en schriftelijk is vastgelegd dat deze zijn toegezegd. De opbrengsten van nalatenschappen worden verantwoord in het boekjaar waarin de omvang hiervan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Kosten worden verantwoord zodra de hieraan gerelateerde prestatie is geleverd en de Nierstichting betaling hiervan verschuldigd is. Alle baten en lasten – inclusief de subsidiebestedingen en de dotaties aan en bestedingen uit de voorzieningen en bestemmingsreserves en fondsen – worden via de staat van baten en lasten gepresenteerd. Interne kosten Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. De Nierstichting heeft een pensioenregeling. Deze regeling betreft de zogenoemde bijdrageregeling. Voor deze regeling betaalt de Nierstichting op verplichte basis premies aan het pensioenfonds en verzekeringsmaatschappij. Behalve de premiebetaling heeft zij geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen.
24
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
7 Toelichting op de balans per 31 december 2009 7.1 ACTIVA IN DUIZENDEN EURO’S
Immateriële vaste activa Nierstichting Elfstedentocht
Totaal 2009
Totaal 2008
Boekwaarde per 1 januari Investeringen
150 150
150 150
298 105 403
Afschrijvingen
150
150
253
-
-
150
Balanswaarde per 31 december
De in 2008 gedane investering t.b.v. innovatie fondsenwerving (Elfstedentocht) is in 2009 geheel ten laste van het resultaat gebracht. Materiële vaste activa
Boekwaarde per 1 januari Investeringen
Afschrijvingen Balanswaarde per 31 december
Totaal 2009
Totaal 2008
136 94 230
705 452 1.157
569 327 896
103
82
268
191
274
148
889
705
Onroerende Zaak
Inventaris
Bedrijfs Computermiddelen apparatuur
269 211 480
59 11 70
241 136 377
51
32
429
38
De boekwaarde van de materiële vaste activa bedraagt € 888.724. Dit bedrag wordt verkregen door de totale aanschafwaarde (€ 3.103.478) te verminderen met de totale cumulatieve afschrijving (€ 2.214.754). De onroerende zaak betreft het in 1976 gebouwde kantoorpand aan de Groot Hertoginnelaan 34 te Bussum. Dit pand heeft nu een verzekerde waarde van € 2.590.600. Zoals in de 'grondslagen voor waardering en van resultaatbepaling' onder 'materiële vaste activa' is vermeld, worden stacaravans niet gewaardeerd. Het betreft 23 stacaravans en één bungalow, die tegen nieuwwaarde zijn verzekerd voor een totaalbedrag van circa € 1,2 miljoen. In de waarde van de computerapparatuur is tevens opgenomen de investering voor de ontwikkeling en implementatie van een nieuw systeem voor CRM (customer relation management). Financiële vaste activa Deze post betreft leningen: - aan patiënten - hypotheken u/g
Voorziening voor de in leningen schuilende risico’s
2009
2008
80.298 39.940
100.717 46.503
120.238
147.220
-29.504
-35.351
90.734
111.869
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
25
De leningen aan patiënten zijn renteloos. De hypothecaire leningen zijn rentedragend en hebben een looptijd van maximaal twintig jaar. In de loop van het jaar is een bedrag van € 9.760 aan nieuwe leningen aan patiënten gevoteerd, terwijl een bedrag van € 16.963 is afgelost. Leningen tot een bedrag van € 1.502 zijn omgezet in subsidies of teruggeboekt. Op grond van de overeengekomen aflossingsschema’s wordt in 2010 naar verwachting in totaal € 15.887 afgelost. Voorraden Ter voorkoming van incourantheid van goederen en ter vereenvoudiging van de interne organisatie is in 2009 besloten de ingekochte voorraden in het vervolg niet meer te activeren, maar volledig ten laste van het resultaat te brengen. Vorderingen en overlopende activa Deze post heeft betrekking op diverse vorderingen, die normaal gesproken binnen een termijn van achttien maanden zullen worden ingelost en kan als volgt worden gespecificeerd:
Vorderingen uit hoofde van nalatenschappen Nog te ontvangen bedragen Vooruit betaalde kosten e.d. Vorderingen op districten, collectecomité's e.d. Vorderingen uit hoofde van dialysekosten Overige vorderingen
2009
2008
5.760.855 548.649 765.807 43.928 81.881 141.831
4.344.217 686.076 397.604 50.753 49.594 282.014
7.342.951
5.810.258
Mutatieoverzicht effecten en deposito’s
Fortis L Fund Bond Govn. Marktwaarde Balanswaarde per 1 januari Mutaties 2009 Aankopen Verkopen Gerealiseerd koersverschil Ongereal. koersverschil Balanswaarde per 31 december
26
Fortis High Income Eq.Fnd
Obligaties Individueel
15.774.592 1.817.329
Obligaties Aandelen Aandelen Deposito's Index- Individueel Indextrackers trackers
-
-
-
- 14.373.566 16.515.455 2.067.044 -740.863 -249.715 -
1.013.770 -
1.156.334 -
-239.239
-1.396
20.612
-3.991
15.774.592 1.817.329 14.134.327
1.012.374
1.176.946
398.949
28.599 34.343.116
1.012.374
1.176.946
398.949
6.380.844 23.103.440
-
-
-
- 14.134.327
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
-
Totaal
6.352.245 23.944.166
402.940 3.366.086 20.312.696 - -3.337.487 15.245.012 -990.578 -
-224.014
In december 2009 is de overeenkomst voor vermogensbeheer met Fortis Investments beëindigd en zijn de bij deze instelling aangehouden beleggingsfondsen verkocht. Om zo weinig mogelijk koersrisico te lopen, is in dezelfde maand een nieuwe beheerovereenkomst gesloten met ABN Amro Private Banking. Deze heeft de inmiddels liquide gemaakte gelden op basis van hergedefinieerde doelstellingen en uitgangspunten grotendeels opnieuw belegd. Bij de transitie van de effectenportefeuille is rekening gehouden met de wensen van de Nierstichting ten aanzien van maatschappelijk verantwoord beleggen. Tevens is het grootste deel van de portefeuille (ruim 61 procent) risicomijdend belegd in individuele obligatieleningen van Europese overheden. Deze leningen worden in principe aangehouden tot het moment van aflossing of uitloting. Dit houdt ook in dat deze staatsobligaties in het vervolg tegen de nominale waarde worden gewaardeerd en dat de aankoopprijs boven de nominale waarde (geamortiseerde kostprijs) gedurende de resterende looptijd jaarlijks op het beleggingsresultaat wordt afgeboekt. De verdeling van de diverse beleggingscategorieën was per eind 2009 als volgt: 66 procent obligaties, 27 procent deposito’s en 7 procent aandelen. Voor een toelichting op het behaalde resultaat wordt verwezen naar Resultaat Beleggingen, pagina 33 van dit jaarverslag. Liquide middelen In het verslagjaar is de kapitaalbehoefte van de Nierstichting volledig gefinancierd uit liquide middelen. Een bedrag van circa € 1,6 miljoen is in afwachting van herbelegging aangehouden op de vermogensbeheerrekening. Voor een goed inzicht in de geldstromen waarvan in het verslagjaar sprake was, wordt verwezen naar het kasstroomoverzicht op pagina 21 van dit jaarverslag.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
27
7.2 PASSIVA IN DUIZENDEN EURO’S
Reserves en fondsen Stand 1 januari
Toevoeging
Vermindering
Mutatie per saldo
Stand 31 december
Reserves Aangewezen bestemmingsreserves Toegezegde Nalatenschappen Thema Patiëntenzorg Thema Preventie Thema Innovatie Overige Reserve Continuïteitsreserve Totaal besteedbaar vermogen
1.893 553 487 500 763 7.628 11.824
1.500 2.229 1.714 5.443
1.500 200 487 312 763 3.262
-200 -487 1.917 -763 1.714 2.181
1.893 353 2.417 9.342 14.005
Fondsen Door derden aangewezen bestemmingsfondsen Fondsen op naam Fonds Implanteerbare Kunstnier Fonds Jubileumgala 2008 Totaal vastgelegd vermogen
100 231 248 579
50 50
231 248 479
50 -231 -248 -429
150 150
12.403
5.493
3.741
1.752
14.155
Totaal Reserves en Fondsen
Reserves Aan de reserve Toegezegde Nalatenschappen is in 2009 per saldo een bedrag van € 1.500.571 toegevoegd. Dit is het saldo van nieuw aangemelde en afgewikkelde nalatenschappen. Dit bedrag is vervolgens onttrokken aan deze reserve en in zijn geheel toegevoegd aan de themareserve Innovatie. Aan de drie themareserves (Patiëntenzorg, Preventie en Innovatie) is in het verslagjaar een totaalbedrag van € 999.460 onttrokken. Samen met een bedrag van € 313.000 – gefinancierd uit de Overige Reserve – is in 2009 in totaal € 1.312.460 uit de reserves besteed aan additionele projecten. In de Overige Reserve – die op 1 januari 2009 € 763.000 bedroeg – resteert na besteding van € 313.000 een bedrag van € 450.000. Dit bedrag is volledig toegevoegd aan de themareserve Innovatie. De themareserve Innovatie bevat ultimo 2009 een totaalbedrag van € 2.417.000. Dit bedrag wordt de komende jaren vooral gebruikt om aan activiteiten op het gebied van de ontwikkeling van de draagbare en implanteerbare kunstnier een impuls te geven. Conform het door de algemeen directeur in december 2009 genomen besluit wordt het resterende voordelig saldo van de Staat van Baten en Lasten – een bedrag van € 1.714.000 – volledig toegevoegd aan de continuïteitsreserve die per eind 2009 € 9.342.000 bedraagt. Het is de intentie van de Nierstichting om deze reserve de komende jaren af te bouwen naar een niveau van circa € 7 miljoen (gelijk aan een maal de totale kosten van de werkorganisatie). De vrijgekomen middelen zullen direct aangewend worden voor besteding aan de doelstelling.
28
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
Fondsen Aan het onderdeel Fondsen op Naam is in het verslagjaar een bedrag van € 50.000 toegevoegd uit hoofde van het in juni 2009 ingestelde Nierstichting/Mevrouw E.C. van der Werf – Fonds op Naam. Aan de fondsen Implanteerbare Kunstnier en Jubileumgala 2008 is in 2009 een totaalbedrag van € 479.000 onttrokken, waarmee deze door derden bestemde gelden nu volledig zijn besteed. Voorzieningen De voorzieningen hebben in 2009 het volgende verloop laten zien: Stand 1 januari
Dotatie
Onttrekking
Vrijval
Stand 31 december
35 58 25 118
6 8 51 65
3 3
36 36
38 22 33 51 144
Jubileumuitkeringen Garantstelling Patiënten Groot Onderhoud Kantoorpand Langdurig zieken
Jubileumuitkeringen Deze voorziening is door middel van een stelselwijziging in 2006 gevormd in overeenstemming met de nieuwe Richtlijn 271 Personeelsbeloningen. Garantstelling Patiënten Deze voorziening heeft betrekking op die situaties, waarin de Nierstichting zich jegens derden garant stelt voor terugbetaling van de hoofdsom alsmede rentebetaling op door nierpatiënten – in het kader van bedrijfsuitoefening of huisvesting – elders afgesloten (hypothecaire) geldleningen. Groot Onderhoud Kantoorpand De voorziening ‘Groot onderhoud kantoorpand’ is gevormd t.b.v. incidentele grote uitgaven en voor buitenschilderwerk. De overige, reguliere uitgaven komen t.l.v. de jaarlijkse exploitatie. Voorziening langdurig zieken Deze voorziening is gevormd voor langdurig zieken binnen de organisatie, ter dekking van de kosten die hieruit voortvloeien. In 2009 is hiervoor een bedrag van € 51.283 opgenomen. Schulden De samenstelling van de schulden is als volgt:
- Gevoteerde, nog niet uitbetaalde subsidies - Vooruit ontvangen en te betalen bedragen - Belastingen en premies sociale verzekeringen
2009
2008
19.113.312 1.657.456 93.915
17.921.020 1.773.020 100.323
20.864.683
19.794.363
Van de gevoteerde leningen en subsidies wordt naar verwachting in 2010 een bedrag van € 8.116.028 uitbetaald. Van de vooruit ontvangen, te betalen bedragen en belastingen e.d. kan in totaal € 679.040 als kortlopend worden beschouwd. Het totaalbedrag aan kortlopende schulden per balansdatum is € 9.888.136. In de vooruit ontvangen en te betalen bedragen zijn begrepen te betalen crediteuren e.d. De langlopende schulden hebben betrekking op verplichtingen tot maximaal drie jaar.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
29
Niet uit de balans blijkende financiële rechten en verplichtingen Uit hoofde van inmiddels gepasseerde notariële schenkingsakten ontvangt de Nierstichting in 2010 een bedrag van € 325.000. Ten behoeve van operationele activiteiten zijn leasecontracten afgesloten; de totale verplichting per balansdatum bedraagt € 183.689, waarvan € 42.391 betrekking heeft op een termijn korter dan één jaar.
30
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
8 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2009 8.1 BATEN IN DUIZENDEN EURO’S
Totaal baten - Eigen fondsenwerving - Baten overige
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
21.376 18.295 3.081
18.800 16.260 2.540
19.494 16.978 2.516
In 2009 bedroegen de totale inkomsten bijna € 21,4 miljoen. Dit is € 1,8 miljoen meer dan in 2008: een stijging van bijna 10 procent. Dit bedrag is ruim € 2,5 miljoen hoger dan de begroting van € 18,8 miljoen. Het lijkt erop dat de gevolgen van de economische recessie zijn overschat. De opbrengst uit eigen fondsenwerving (o.a. collecte, direct marketing, giften, nalatenschappen, sponsoring en evenementen) steeg met circa 7,7 procent ten opzichte van het voorgaande boekjaar. Met name op het gebied van nalatenschappen was de Nierstichting zeer succesvol. De post Baten Overige is vooral door de hogere beleggingsinkomsten positief beïnvloed. 8.1.1 Baten eigen fondsenwerving Totaal collecte
4.568
4.635
4.549
In 2009 is tijdens de Nationale Collecteweek net als in het voorgaande jaar ruim € 4,5 miljoen ingezameld. Dit bedrag is iets onder de begroting. Ook andere collecterende organisaties geven een vergelijkbaar beeld van de collecte resultaten. Dit resultaat kwam tot stand dankzij de inzet van 80.000 vrijwilligers in de collecteorganisatie van de Nierstichting. Zij collecteerden van 20 tot en met 26 september 2009 in (vrijwel) alle Nederlandse gemeentes. Direct marketing
6.888
6.335
6.897
In 2009 bleven de inkomsten uit direct marketing op hetzelfde peil als het jaar ervoor. Er waren eind 2008 signalen dat deze inkomsten onder druk kwamen te staan. Door het intensiveren van alle direct marketingactiviteiten is het uiteindelijke resultaat vergelijkbaar met 2008. In 2009 waren er 92.749 vaste donateurs met een automatische afschrijving. Gemiddeld gaven zij een bedrag van € 28,74. Een grote groep donateurs gaf geen toestemming voor automatische incasso, maar steunt de Nierstichting wel regelmatig naar aanleiding van een oproep tot doneren. In 2009 waren dit 155.337 personen. Dit is een vermindering van 7 procent ten opzichte van 2008. Dankzij een proactief beleid ontving de Nierstichting een bedrag van € 306.974 uit periodieke schenkingen. Dit is een stijging van 17,5 procent ten opzichte van 2008. Het aantal donateurs dat gebruikmaakt van de mogelijkheid te schenken via een notariële akte steeg van 1.072 in 2008 naar 1.118 in 2009. De Nierstichting was in 2009 ook succesvol in het opnieuw activeren van donateurs. Dit betekent dat donateurs die enkele jaren niets hebben gegeven, worden gestimuleerd opnieuw een bedrag te doneren. In 2009 zijn 18.500 donateurs wederom geactiveerd. Ook ontvingen 2,8 miljoen prospects – personen die nog geen relatie hebben met de Nierstichting – een donatieverzoek. 33.500 personen – ongeveer 1,2 procent – gaven hieraan gehoor. Ten slotte is in 2009 veel energie gestoken in het huis-aan-huis werven van donateurs. Zij zijn onderdeel van de donateurs met een automatische machtiging. Hoewel de gemiddelde jaarwaarde veel hoger is dan bij andere wervingsmethoden is de uitval ook hoger. In 2010 wordt dit nauwlettend gevolgd.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
31
Giften
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
220
300
224
De Nierstichting ontving autonome giften van verenigingen, stichtingen en andere rechtspersonen én gelegenheidsgiften van bedrijven en particulieren (ter ere van jubilea, verjaardagen, etc.) ter waarde van ruim € 220.000. Dit bedrag is vrijwel gelijk aan het bedrag in 2008, maar wel ruim 25 procent lager dan de begroting. Nalatenschappen
6.048
4.000
4.332
De inkomsten uit nalatenschappen stegen in 2009 naar een recordhoogte van ruim € 6 miljoen, ruim €1,7 miljoen meer dan in 2008. Het aantal nieuw aangemelde nalatenschappen is gelijk aan dat in 2008. In 2009 lag de gemiddelde opbrengst per nalatenschap echter substantieel hoger dan het jaar ervoor. Dit komt mede voort door één aangemeld dossier, waarin de Nierstichting de enige erfgenaam is en dat een omvang heeft van ruim € 700.000. Sponsoring en overigen
155
225
150
In 2009 ontving de Nierstichting € 155.000 als sponsorbijdrage van Spa. Uit de voorgenomen samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Zwembond werd een sponsorbijdrage van 75.000 euro verwacht. Helaas is de samenwerking met de KNZB is niet tot stand gekomen en zijn hieruit geen sponsorgelden ontvangen. Evenementen
410
765
756
De inkomsten zijn een optelling van de tweede editie van de Nierstichting Elfstedentocht, het elfde Nierstichting Golftoernooi, de nationale Nierstichting Rally 2009 en de jaarlijkse Kidney Run. De begroting versus de gerealiseerde inkomsten vertoont een negatief verschil van ruim € 350.000. Dit verschil komt met name voor rekening van de op 1 maart 2009 verreden Nierstichting Elfstedentocht, die substantieel minder opbracht dan verwacht. Onder evenementen wordt ook geboekt de opbrengst van lokale activiteiten, georganiseerd door de regiocoördinatoren van de Nierstichting, resulterend in een bedrag van ruim € 92.000 in 2009. Overige baten
6
-
70
Deze inkomsten hebben betrekking op nagekomen giften ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van de Nierstichting in 2008 en op ontvangen subsidies van lokale overheden. 8.1.2 Baten overige Aandeel in acties van derden
1.761
1.500
1.602
Sponsor Bingo Loterij De Nierstichting ontvangt sinds 2004 een bijdrage uit de opbrengst van de Sponsor Bingo Loterij. Deze opbrengst bestond in 2009 uit een algemene opbrengst van € 745.659 en een bedrag van € 423.122 van deelnemers die de Nierstichting als begunstigde hebben benoemd. Lotto en Toto In 2009 heeft de Nierstichting een aanzienlijke bijdrage van ruim € 389.000 van de Lotto ontvangen. Daarnaast heeft de Nierstichting in de Nationale Collecteweek met de Lotto een Bel & Win-actie georganiseerd. Deze inkomsten betreffen directe opbrengsten uit telefoongesprekken én opbrengsten uit de omzet van nieuwe Lotto-abonnementen. Omdat deze wervingsactie pas in het laatste kwartaal van 2009 plaatsvond, zijn de effecten op de opbrengst in 2010 merkbaar. Overigen In 2009 is uit de opbrengst van kledinginzamelingen door de Stichting Ondersteuning Medische Research in Berkel en Rodenrijs een bijdrage ontvangen van € 20.000 euro betreffende de afrekening over het jaar 2008. IN DUIZENDEN EURO’S
32
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
Resultaat beleggingen
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
1.059
500
561
In december 2009 zijn de beleggingsfondsen van Fortis verkocht. Hiermee is een winst gerealiseerd van € 990.578. Aan dividend, rente op banksaldi en deposito’s en overige rente-inkomsten is ruim € 271.000 ontvangen. In het verslagjaar is tevens een bedrag van € 239.000 als geamortiseerde kostprijs op de boven de nominale waarde aangekochte staatsobligaties in mindering gebracht op het ongerealiseerde koersverschil effecten. Het rendement op de totale effectenportefeuille – inclusief deposito’s – bedroeg in 2009 € 972.961 (in 2008: € 441.356). Gerelateerd aan het gemiddeld belegd vermogen bedroeg het nettorendement van de volledige portefeuille 4,1 procent; in 2008 was dat 1,9 procent. Het werkelijke resultaat is ruim twee maal de begroting. Dat komt omdat bij de vaststelling van de begroting voor 2009 voor dit onderdeel rekening is gehouden met de voortdurende turbulentie op de financiële markten. Subsidies van derden
216
540
267
Voor de uitvoering van de regeling voor de bijkomende kosten van donatie bij leven ontving de Nierstichting in 2009 een totaalbedrag van € 215.587 van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Van dit bedrag maakt de afrekening voor het subsidiejaar 2008 – een bedrag van € 53.759 – deel uit. Diverse baten
45
-
86
Onder deze post zijn verantwoord de reguliere vrijval van de reserve leningen (€ 5.847) en een additionele vrijval van de voorziening garantstelling patiënten (€ 35.621). Daarnaast is een bedrag van ruim € 3.000 ontvangen.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
33
8.2 LASTEN 8.2.1 Besteed aan de doelstelling IN DUIZENDEN EURO’S
Bestedingen t.b.v. Beleid
- Thema Onderzoek - Thema Preventie - Thema Patiëntenzorg Totaal bestedingen t.b.v. sectie Beleid
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
4.737 1.479 3.965 10.181
3.975 700 4.365 9.040
4.526 1.167 5.016 10.709
Totaal bestedingen t.b.v. Beleid In 2009 heeft de Nierstichting ruim € 10 miljoen uitgegeven aan projecten en onderzoeken die bijdragen aan de missie van de Nierstichting: een toekomst met zo weinig mogelijk nierziekten én een betere toekomst voor nierpatiënten. Dit is ongeveer hetzelfde bedrag dat in 2008 is uitgegeven aan subsidies op het gebied van onderzoek, preventie en patiëntenzorg. In 2009 is ruim € 1 miljoen meer uitgegeven dan begroot. Dit heeft vooral te maken met hogere uitgaven op de thema’s Onderzoek en Preventie. Ondanks deze extra uitgaven in 2009 komt de bestedingsratio – de verhouding tussen de bestedingen voor de doelstelling en de totale inkomsten – uit op 65,7 procent. Dit is vooral een gevolg van de fors hogere inkomsten uit nalatenschappen die met name in het laatste kwartaal van 2009 zijn ontvangen. De extra inkomsten uit nalatenschappen worden in de komende jaren op zorgvuldige wijze besteed. Het streven is de bestedingsratio zo snel mogelijk op 75 procent te brengen. Thema Onderzoek
4.737
3.975
4.526
Tot het thema Onderzoek behoren het Open Onderzoeksprogramma, het Kolff Carrière Stimuleringsprogramma, het Consortia Programma (nieuw), het programma Implanteerbare Kunstnier en uitgaven ten behoeve van innovatie. Vorig jaar is al het hoogste bedrag sinds jaren door de Nierstichting uitgegeven aan het thema Onderzoek. In 2009 kwam hier nog eens € 200.000 bij. Zo heeft de Nierstichting in het Open Onderzoeksprogramma veel onderzoeksaanvragen goedgekeurd voor een totaalbedrag van bijna € 2,5 miljoen. In het Kolff Carrière Stimuleringsprogramma is geen seniorbeurs goedgekeurd en daarom is de Promotiebeurs van € 250.000 niet toegekend. Aan de Junior Postdoc Beurzen is meer uitgegeven dan begroot: zo ontvingen in 2009 drie jonge en talentvolle onderzoekers elk een beurs van € 200.000 voor nieuw veelbelovend nieronderzoek. In het kader van het Programma Implanteerbare Kunstnier investeerde de Nierstichting € 504.000 in het project BioKid. De rest van de kosten van dit project van € 3,9 miljoen wordt gedekt door de andere deelnemers en uit de overheidsbijdrage aan het BMM-programma, waarvan Biokid deel uitmaakt. Daarnaast heeft de Nierstichting het project iNephron gefinancierd (€ 490.000). In totaal is in 2009 € 4,5 miljoen toegekend aan projecten op het terrein van de draagbare en biologische kunstnier. De inleg van de Nierstichting bedraagt slechts een vijfde van de totale kosten. Daarnaast gaat in 2010 het Europese project Nephron+ van start, een project gericht op de ontwikkeling van een monitoringsysteem voor de draagbare kunstnier. Dit project van € 6,8 miljoen is het resultaat van een intensieve lobby, zowel op nationaal als Europees niveau. De financiële bijdrage van de Nierstichting aan dit project is zeer gering. Een overzicht van alle projecten staat in de bijlage op pagina 49. Thema Preventie
1.479
700
1.167
Onder het thema Preventie vallen de programma’s Vroege Opsporing Nierschade (voorheen Programma Preventie) en LekkerLangLeven. Binnen dit thema is twee keer meer uitgegeven dan was begroot voor 2009. De grootste uitgave – € 800.000 – ging naar PREVEND: een onderzoek naar het risico en indicaties van de achteruitgang van de nierfunctie. De Nierstichting ondersteunt dit grootschalige project sinds 1997. De resultaten van PREVEND hebben de Nierstichting geholpen preventie van nierziekten met succes op de agenda te zetten. Het
34
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
project was aanleiding voor de succesvolle campagne voor de lancering van de Niercheck en daaruit voorvloeiend het preventieprogramma LekkerLangLeven met de Hartstichting en het Diabetesfonds. Ook ligt het project aan de basis van de eind 2009 gereed gekomen Landelijke Transmurale Afspraak Chronische Nierschade, die nu in de huisartsenpraktijk wordt geïmplementeerd. Vervolgfinanciering van PREVEND is relevant om de continuïteit van het project voor de komende jaren te garanderen. Aan het gezamenlijke preventieprogramma LekkerLangLeven (programma met de Hartstichting en het Diabetesfonds) is ruim € 350.000 uitgegeven. Een overzicht van alle projecten staat in bijlage op pagina 49.
Thema Patiëntenzorg
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
3.965
4.365
5.016
Onder het thema Patiëntenzorg vallen de programma’s Zelfmanagement (nieuw), Donatie & Transplantatie (nieuw), Kinderen met een Nierziekte, Sociaal Beleid en Maatschappelijke Participatie. Ook de uitgaven voor reizen en de ondersteuning van nierpatiëntenverenigingen vallen onder dit thema. In 2009 zijn enkele grote projecten gehonoreerd binnen het programma Zelfmanagement. Zoals ESMO (het zelf meten van natrium in de urine en de bloeddruk) en TELETRANSPLANT (het meten van de nierfunctie na transplantatie, zodat nierpatiënten beter grip houden op de behandeling en hun kwaliteit van leven). Binnen het programma Donatie & Transplantatie erkent de Nierstichting het belang van levende donatie voor nierpatiënten en hun naasten. De Nierstichting onderschrijft niet alleen het belang van goede medische resultaten, maar heeft ook oog voor de dilemma’s waar patiënten en (potentiële) donoren mee kampen. Daarom wordt geïnvesteerd in enkele grote projecten: het onderzoeken van levende donatie bij allochtonen en een betere voorlichting in de predialysefase, onder andere over preëmptieve transplantatie. In totaal is binnen dit programma ruim € 480.000 uitgegeven. In de programma’s Zelfmanagement en Donatie & Transplantatie is de begroting overschreden. Daarnaast ging een verkenning van start voor registratie in de predialysefase binnen het programma in oprichting Behoud Nierfunctie Nu! (BNN). Verder is het programma Kinderen met een Nierziekte geëvalueerd. Binnen het programma Maatschappelijke Participatie is de vergoedingsregeling voor kosten van donatie bij leven voor het Ministerie van VWS uitgevoerd. Zowel in deze programma’s als binnen Sociaal Beleid en Reizen is minder uitgegeven dan was begroot, waardoor (ondanks bovengenoemde overschrijdingen) de totale uitgaven binnen dit thema lager uitvallen dan begroot. Een overzicht van alle projecten staat in de bijlage op pagina 49. Bestedingen t.b.v. Communicatie Directe bestedingen Communicatie & Voorlichting
2.141
2.345
2.612
In 2009 is ruim € 2 miljoen uitgegeven aan voorlichting en communicatie aan publiek, professionals, patiënten en de achterban van de Nierstichting. Deze activiteiten betreffen onder andere communicatie-uitingen waarin de Nierstichting toelichting geeft op en verantwoording aflegt over haar activiteiten. Voorlichting over het functioneren van de nieren, nierziekten en behandelingen valt hier ook onder. De uitgaven waren bijna € 500.000 lager dan in 2008. Dit komt mede doordat in 2008 extra uitgaven zijn gedaan in het kader van het 40-jarige jubileum. 8.2.2 Kosten van de werving Totale kosten eigen fondsenwerving
4.020
4.186
3.746
De totale kosten voor fondsenwerving stegen in vergelijking met 2008, maar bleven binnen de begroting. De kosten van de Nationale Collecte vielen iets hoger uit vanwege de kosten voor het ontwikkelen van alternatieve wervingsmethoden om de effecten van het BelMeNiet Register op te vangen. Het kostenpercentage voor fondsenwerving was voor 2009 geraamd op 22,8 procent, maar uiteindelijk is een gunstiger percentage van 22,0 procent gerealiseerd. Hiermee heeft de Nierstichting precies de norm gehaald die zij voor zichzelf heeft gesteld voor de komende jaren. Dit is ook binnen de norm die het Centraal Bureau Fondsenwerving hanteert (namelijk maximaal 25 procent, gemiddeld over drie jaar).
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
35
Kosten collecte
Rekening 2009
Begroting 2009
Rekening 2008
538
519
481
De kosten van de Nationale Collecte en de instandhouding van de collecteorganisatie waren begroot op ruim € 500.000. Een gedeelte van deze uitgaven zijn gedaan in het kader van de werving van nieuwe collectanten. Bovendien zijn kosten gemaakt voor ondersteunende materialen, zoals collectebussen, formulieren, zegels, attenties en dergelijke. De totale uitgaven waren iets hoger dan begroot. Zoals hierboven is aangegeven, zijn extra kosten gemaakt door alternatieve wervingsmethoden voor vrijwilligers te ontwikkelen. Kosten direct marketing
2.173
2.277
1.647
Conform het werkplan 2009 zijn nagenoeg alle activiteiten binnen de begroting uitgevoerd. Mede gezien de onzekere economische omstandigheden was het - nog meer dan in voorgaande jaren - van groot belang deze investeringen voor de uitvoering van het activiteitenplan te plegen. In 2008 vielen deze kosten lager uit, aangezien een grootschalige telemarketingcampagne niet doorging en de huis-aan-huis werving is uitgesteld tot 2009. Kosten nalatenschappen
26
50
23
In 2009 is het actieve nalatenprogramma verder ontwikkeld. Dit heeft geleid tot een aantal geringe investeringen. In 2010 worden deze activiteiten verder geïntensiveerd met als doel de inkomsten uit nalatenschappen verder te verhogen. Kosten sponsoring en overigen
7
50
163
De kosten voor sponsoring betreffen kosten voor de verkenning naar bedrijven en andere organisaties als potentiële sponsors en nieuwe methoden van fondsenwerving. Kosten evenementen
397
371
418
Deze kosten hebben betrekking op de organisatie van landelijke evenementen, zoals het Nierstichting Golftoernooi, de Nierstichting Rally, de Kidney Run en de Nierstichting Elfstedentocht. Tevens worden onder deze post de kosten van lokale en regionale activiteiten van de regiocoördinatoren verantwoord. De lichte overschrijding van de begroting is veroorzaakt door hogere kosten (€ 150.000) van de Nierstichting Elfstedentocht, zie in dit verband ook pagina 25. Kosten overige baten
1
-
134
Deze post heeft betrekking op gemaakte kosten ten behoeve van voormalige districten van de Vereniging Vrienden van de Nierstichting. Kosten acties derden
107
200
311
Voor de werving van geoormerkte loten van de Sponsor Bingo Loterij heeft de Nierstichting kosten gemaakt. Daarnaast is geïnvesteerd in een Bel & Win-actie met de Lotto tijdens de Nationale Collecteweek. Deze investering betreft de vervaardiging van een flyer, distributie via collectanten en de telemarketingactie die hierop volgde. 8.2.3 Kosten beheer en administratie Kosten beheer en administratie
1.458
1.482
1.385
De interne kosten van de organisatie (personeelskosten, huisvestingskosten e.d.) worden op basis van een nauwkeurige schatting verdeeld over en toegerekend aan de secties Beleid, Marketing en Fondsenwerving, Communicatie en PR en de stafafdelingen, te weten Directie/Secretariaat, Financiën & Administratie en het Bedrijfsbureau. De totale kosten van Directie/Secretariaat, Financiën & Administratie en het Bedrijfsbureau worden volledig toegerekend aan de categorie Kosten van Beheer en Administratie. De totale personeelskosten van de drie
36
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
sectiehoofden – die een integrale managementverantwoordelijkheid hebben – worden voor maximaal 30 procent toegerekend aan de kosten van beheer en administratie. De totale kosten van de Regiocoördinatoren worden gelijk verdeeld over de kosten fondsenwerving en de kosten ten behoeve van de doelstelling. Het totale brutosalaris van de algemeen directeur bedroeg in het verslagjaar € 141.705 (2008: € 135.368). Daarnaast is ten behoeve van de directeur een totaalbedrag van € 26.750 betaald uit hoofde van de pensioenpremie, ziektekostenvergoeding en een onkostenvergoeding. Jaarlijks beoordeelt de Raad van Toezicht het functioneren van de algemeen directeur en stelt zijn salaris vast. Hierbij wordt uitgegaan van de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen, die is opgesteld door de brancheorganisatie Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI). In deze regeling wordt bepaald dat directeuren van goede doelen niet meer mogen verdienen dan het salaris van een directeur-generaal op een ministerie. Voor de afhandeling van aan de Nierstichting toegedeelde nalatenschappen is in 2009 een vergoeding van circa € 61.000 aan VFI-Nalaten betaald. Deze samenwerking is ingegaan in juni 2008. In dat jaar bedroeg de vergoeding € 36.000. Het kostenpercentage beheer en administratie – de verhouding tussen kosten van beheer en administratie en de totale lasten van de organisatie (inclusief de bestedingen ten behoeve van de doelstelling) – komt in 2009 uit op 7,4 procent; in 2008 was dat 6,7 procent. De stijging wordt vooral veroorzaakt door de kosten van de selectie van een nieuw CRM-systeem, evenals door investeringen in materiële vaste activa. Voor een goed inzicht in de kosten van de interne organisatie en de verdeling ervan over de primaire en ondersteunende processen wordt verwezen naar de kostenverdeelstaat 2009 en het overzicht van de interne kosten op pagina 40/41 van dit jaarverslag.
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
37
8.3 VERSCHILLENOVERZICHT IN DUIZENDEN EURO’S
Baten
Rekening 2009
Begroting 2009
Verschil
4.568 6.888 220 6.048 155 410 6 18.295
4.635 6.335 300 4.000 225 765 16.260
-67 553 -80 2.048 -70 -355 6 2.035
1.761 1.059 216 45 3.081
1.500 500 540 2.540
261 559 -324 45 541
21.376
18.800
2.576
Thema Onderzoek Thema Preventie Thema Patiëntenzorg Subtotaal bestedingen sectie Beleid Interne kosten t.b.v. sectie Beleid Totaal bestedingen t.b.v. Beleid Directe bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting Interne kosten t.b.v. sectie Communicatie Totaal bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting
4.737 1.479 3.965 10.181 758 10.939
3.975 700 4.365 9.040 760 9.800
762 779 -400 1.141 -2 1.139
2.141 959 3.100
2.345 979 3.324
-204 -20 -224
Totaal bestedingen t.b.v. doelstelling
14.039
13.124
915
Eigen fondsenwerving Collecte Direct marketing Giften Nalatenschappen Sponsoring en overige Evenementen Overige baten Subtotaal eigen fondsenwerving Baten overige Aandeel in acties derden Resultaat beleggingen Subsidies van derden Diverse baten Subtotaal Baten overige Totaal Baten
Lasten Besteed aan de doelstelling
38
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
IN DUIZENDEN EURO’S
Rekening 2009
Begroting 2009
Verschil
Kosten collecte Kosten direct marketing Kosten nalatenschappen Kosten sponsoring en overige Kosten evenementen Kosten overige Interne kosten t.b.v. sectie Marketing & Fondsenwerving Subtotaal kosten eigen fondsenwerving Kosten acties derden
538 2.173 26 7 397 1
519 2.277 50 50 371 -
19 -104 -24 -43 26 1
878 4.020 107
919 4.186 200
-41 -166 -93
Totaal kosten van de werving
4.127
4.386
-259
1.397 61 1.458
1.407 75 1.482
-10 -14 -24
19.624
18.992
632
1.752
-192
1.944
Kosten van de werving
Kosten beheer en administratie Interne kosten t.b.v. beheer en administratie Overige kosten Totaal kosten beheer en administratie Totaal Lasten Resultaat
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
39
40
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
25%
Percentage van de totale lasten incl. subsidies 9%
1.732
205 8 25 15
205 8 25 15
4.989
1.479
Preventie
22%
4.218
204 8 25 15
3.966
Pat.zorg
Doelstelling
4.736
Onderzoek
Totaal
Subsidies Uitbesteed werk Communicatie & PR (CPR) Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoor en alg.kosten Afschrijving en rente Overige kosten
Lasten
Bestemming
9 Kostenverdeelstaat
16%
3.100
2.141 790 19 95 55
CPR
20%
4.020
721 15 90 52
3.142
Eigen FW.
1%
107
107
0%
-
Acties Beleggingen derden
Kosten van de werving
7%
1.458
1.117 25 165 90 61
Beheer & Administratie
100%
19.624
10.181 3.249 2.141 3.242 83 425 242 61
Totaal lasten 2009
18.792
9.040 3.267 2.345 3.420 35 400 210 75
Begroot 2009
20.430
10.709 3.177 2.612 3.285 55 362 193 37
Totaal lasten 2008
IN DUIZENDEN EURO’S
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
41
3.118 198 69 432 236
4.053
Totaal interne kosten
Werkelijk 2009
Personeelskosten Reis- en Verblijfkosten Huisvestingskosten Kantoor en alg. kosten Afschrijving en fin. kosten
Interne kosten
4.065
3.215 205 35 400 210 3.844
3.055 230 56 319 184
Begroot 2009 Werkelijk 2008
Totaal
Directie/Secretariaat Bedrijfsbureau Beleid Communicatie & PR Marketing & FW Financien & Administratie
Personele bezetting per sectie / afdeling
44,1
FTE’s 2,6 9,5 8,3 5,4 14,6 3,7
Werkelijk 2009
43,8
FTE’s 3 9 8,5 5 14,6 3,7
Begroot 2009
44
FTE’s 4,4 9,1 6,4 6 14,5 3,6
Werkelijk 2008
42
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
10 Financieel overzicht vijf jaar IN DUIZENDEN EURO’S
Baten
Eigen fondsenwerving Collecte Direct Marketing Giften Nalatenschappen Sponsoring en overige Evenementen Overige baten Subtotaal eigen fondsenwerving Baten overige Aandeel in acties derden Resultaat beleggingen Subsidies van derden Diverse baten Subtotaal baten overige Totaal Baten
Rekening 2009
Rekening 2008
Rekening 2007
Rekening 2006
Rekening 2005
4.568 6.888 220 6.048 155 410 6 18.295
4.549 6.897 224 4.332 150 756 70 16.978
4.412 6.424 285 4.533 293 365 7 16.319
4.548 5.286 268 4.065 775 14.942
4.290 5.332 212 4.105 287 14.226
1.761 1.059 216 45 3.081
1.602 561 267 86 2.516
1.300 324 231 1.855
1.480 -40 4 1.444
1.578 1.371 20 2.969
21.376
19.494
18.174
16.386
17.195
4.737 1.479 3.965 10.181 758 10.939
4.526 1.167 5.016 10.709 728 11.437
3.899 941 3.650 8.490 663 9.153
3.350 2.555 4.307 10.212 672 10.884
3.701 923 2.803 7.427 628 8.055
2.141
2.612
2.287
2.693
2.717
959
939
855
849
809
3.100
3.551
3.142
3.542
3.526
14.039
14.988
12.295
14.426
11.581
Lasten Besteed aan de doelstelling Thema Onderzoek Thema Preventie Thema Patiëntenzorg Subtotaal bestedingen sectie Beleid Interne kosten t.b.v. sectie Beleid Totaal bestedingen t.b.v. Beleid Directe bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting Interne kosten t.b.v. sectie Communicatie & PR Totaal bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting Totaal bestedingen t.b.v. doelstelling
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
43
IN DUIZENDEN EURO’S
Rekening 2009
Rekening 2008
Rekening 2007
Rekening 2006
Rekening 2005
538 2.173 26 7 397 1 878 4.020
481 1.647 23 163 418 134 880 3.746
420 1.610 21 149 126 801 3.127
384 2.141 31 23 204 5 799 3.587
310 2.098 82 8 54 210 761 3.523
107
311
152
-
-
4.127
4.057
3.279
3.587
3.523
1.397
1.349
1.227
1.216
1.160
61
36
-
-
1.458
1.385
1.227
1.216
1.160
19.624
20.430
16.801
19.229
16.264
1.752
-936
1.373
-2.843
931
Kosten van de werving Kosten collecte Kosten direct marketing Kosten nalatenschappen Kosten sponsoring en overige Kosten evenementen Kosten overige Interne kosten t.b.v. sectie M&F Subtotaal kosten eigen fondsenwerving Kosten acties derden Totaal kosten van de werving Kosten beheer en administratie Interne kosten t.b.v. beheer en administratie Overige kosten Totaal kosten beheer en administratie Totaal Lasten
Resultaat
44
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
11 Accountantsverklaring
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
45
46
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
12 Begroting 2010 IN DUIZENDEN EURO’S
Baten
Begroting 2010
Rekening 2009
4.640 6.000 250 4.500 160 735 16.285
4.568 6.888 220 6.048 155 410 6 18.295
1.500 700 63 2.263
1.761 1.059 216 45 3.081
18.548
21.376
Besteed aan de doelstelling Thema Onderzoek Thema Preventie Thema Patiëntenzorg Subtotaal bestedingen sectie Beleid Interne kosten t.b.v. sectie Beleid Totaal bestedingen t.b.v. Beleid
4.377 615 4.133 9.125 725 9.850
4.737 1.479 3.965 10.181 758 10.939
Directe bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting Interne kosten t.b.v. sectie Communicatie & PR Totaal bestedingen t.b.v. Communicatie & Voorlichting
2.308 967 3.275
2.141 959 3.100
13.125
14.039
Kosten van de werving Kosten collecte Kosten Direct Marketing Kosten nalatenschappen Kosten sponsoring en overige Kosten evenementen Kosten overige Interne kosten t.b.v. sectie Marketing en Fondsenwerving Subtotaal kosten eigen fondsenwerving Kosten acties derden
538 2.317 50 180 887 3.972 -
538 2.173 26 7 397 1 878 4.020 107
Totaal kosten van de werving
3.972
4.127
Eigen fondsenwerving Collecte Direct Marketing Giften Nalatenschappen Sponsoring Evenementen Overige baten Subtotaal eigen fondsenwerving Baten overige Aandeel in acties derden Resultaat beleggingen Subsidies van derden Diverse baten Subtotaal baten overige Totaal Baten Lasten
Totaal bestedingen t.b.v. doelstelling
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
47
Begroting 2010
Rekening 2009
1.381 70 1.451
1.397 61 1.458
18.548
19.624
-
1.752
Kosten beheer en administratie Interne kosten t.b.v. beheer en administratie Overige kosten Totaal kosten beheer en administratie Totaal Lasten Resultaat
48
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
13 Bijlagen Overzicht doelbestedingen 13.1 THEMA ONDERZOEK IN DUIZENDEN EURO’S
Projectcode
SUBS OW02 OW07 OW04 OW05 OW03 OW11 OW01 OW20 OW21 OW17 OW23 WP04 OW16 OZ01 OZ02
Project
Uitgaven
Programma Biomedisch Wetenschappelijk Onderzoek Open programma Bottom-up aanvragen Reis- en verblijfkosten congressen Kolff Carrière Stimuleringsprogramma Beurs student-onderzoeker Studenten stage buitenland Stage buitenland voor promovendi Bijdrage drukkosten proefschrift Proefschrift Prijs Winterschool Stage buitenland voor postdocs Fellowship buitenland Junior postdoc beurs Postdoc Start-up beurs Management, beleid en communicatie Programmamanagement Toekomstverkenning nefrologie Communicatie Vergaderkosten Subtotaal BWO
IK07 IK02 IK05 IK06 IK04
Programma Implanteerbare Kunstnier Project Biokid Ondersteuning BMM-projectaanvraag Verkenning publiek-private samenwerking Project iNEPHRON Kosten tbv congressen, symposia, vergaderingen, lobby Subtotaal Implanteerbare Kunstnier
INN01
Innovatie Innovatieve werkwijze tav projecten Subtotaal Innovatie TOTAAL THEMA ONDERZOEK
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
2.392.458 21.706 6.000 20.841 3.750 14.997 1.785 24.939 12.100 28.330 600.000 150.000 71.162 16.886 12.839 20.641 3.398.434
504.000 11.781 235.620 490.000 19.749 1.261.150
77.460 77.460 4.737.044
49
13.2 THEMA PREVENTIE IN DUIZENDEN EURO’S
Projectcode
Project
Uitgaven
PV19 PV01 PV35 PV06 PV17 PV29 PV05
Programma Vroege Opsporing Nierschade (VON) Congres implementatie richtlijnen Extra bijdrage Masterplan Extra bijdrage SHARING Externe ondersteuning Vergaderkosten Lidmaatschap NPHF PREVEND 2009 - 2011 Subtotaal Vroege Opsporing Nierschade (VON)
15.000 101.402 11.085 65.105 1.542 2.644 800.000 996.777
PV14 PV23
Programma LekkerLangLeven (LLL) Preventieprogramma DF-NHS-NSN Externe ondersteuning Subtotaal LekkerLangLeven (LLL)
376.153 106.251 482.404
TOTAAL THEMA PREVENTIE
50
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
1.479.181
13.3 THEMA PATIENTENZORG IN DUIZENDEN EURO’S
Projectcode
Project
BNN03
Programma Behoud Nierfunctie NU! (BNN) Inventarisatie kwaliteit 2e lijns zorg Subtotaal Behoud Nierfunctie NU! (BNN)
SB98 SB106 SB93 SB100 SB103 SB105 SB109 SB79 SB116 SB66 SB103 SB111
Uitgaven
Programma Zelfmanagement TELE-TRANSPLANT Ontwikkelen 'zelfzorggids' (concept Per Åke Zillen) Project 'Effects on self monitoring on outcome of chronic kidney disease' Vergaderkosten Verkenning Europese Subsidies Aanschaf Medsticks Themadag zelfmanagement Comorbiditeit Website Diëetinzicht Co-financiering kookboek 'Eten met plezier' Co-financiering Ceapir Project ADMIRE (garantiesubsidie) Subtotaal Zelfmanagement
54.980 54.980
94.619 41.394 184.554 5.081 42.104 4.513 10.000 163.000 37.277 -14.160 -2.500 200.000 765.882
SB49 SB96 SB101 SB50 SB86 SB115 SB88
Programma Donatie en Transplantatie Lobby verkorten wachttijd postmortale donornier Stichting 2 Miljoen Handtekeningen Externe ondersteuning Vergaderkosten Levende nierdonatie bij patiënten van niet-Nederlandse afkomst Voorlichting aan predialyse patiënten Co-financiering project Lange termijn effecten levende donatie Subtotaal Programma Donatie en Transplantatie
11.275 15.045 41.782 1.494 227.000 188.000 -3.302 481.295
KI44 KI65 KI63 KI54 KI56 KI48 KI70 KI71 KI67 KI73 KI44
Programma Kinderen met een nierziekte Camp COOL Rol van stress bij nefrotisch syndroom Leric – vervolgstudie Kennis delen van professionals Inzet verpleegkundig specialist in de kindernefrologie Vergaderkosten Evaluatie programma Kinderen Richtlijnen nefrotisch syndroom Kwaliteit van Leven in Kaart Op Eigen Benen Vooruit Co-financiering Camp COOL Subtotaal Programma Kinderen met een nierziekte
20.000 34.715 65.000 12.837 11.630 1.028 28.000 12.000 5.155 7.500 -15.000 182.864
Sociaal Beleid Individuele subsidieverlening Subtotaal individuele subsidieverlening
342.857 342.857
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
51
KD04 KA14 KA54 KA08 KA77 SB40 SB03 M01 AP01 HA65
KA60
EKHA AP04 SB99 SB104 AP03 REPRO
Maatschappelijke Participatie Handboek Sociaal Beleid Subsidie ivm Nierdonatie bij leven (aanvulling op VWS subsidie) Dagje-uit dialysecentra Bijdrage voor gezinnen met nierziek kind World Transplant Games 2009 Symposium Vereniging Maatschappelijk Werk Nefrologie Belastingproject Zittend vervoer hemodialysepatienten Dotweb Externe ondersteuning Subtotaal Maatschappelijke Participatie Subtotaal Sociaal Beleid
518 128.079 13.493 24.306 33.850 1.750 3.196 50.000 17.066 76.349 348.605 691.463
Reizen Reisprogramma Gift van fam. Repko t.b.v. programma Reizen Subtotaal Reizen
320.375 -20.000 300.375
Ondersteuning Nierpatiëntenverenigingen Subsidie Nierpatiënten Vereniging Nederland Lokale nierpatientenverenigingen Subtototaal Ondersteuning Nierpatiëntenverenigingen Overige activiteiten Contributie EKHA Contributie SGF Begeleiding projectmatig werken Hostingkosten Kidneeds, Nierpatiënt, profsite Jaarlijkse bijeenkomst Strategisch Beleid Kopieerkosten Subtotaal overige activiteiten TOTAAL THEMA PATIENTENZORG
52
Jaarverslag 2009 - Nierstichting Nederland
1.200.000 240.307 1.440.307
22.075 4.548 27.000 7.229 938 6.095 67.886 3.965.051
Nierstichting Nederland Nierfalen is een sluipend en (meestal) onomkeerbaar ziekteproces, dat diep ingrijpt in het dagelijks leven. Leven met een nierziekte is zwaar en vol onzekerheid. De Nierstichting wil er voor zorgen dat het aantal mensen dat aangewezen raakt op een nierfunctievervangende behandeling zo klein mogelijk blijft. Dat is hard nodig, omdat het aantal nierpatiënten sterk stijgt door vergrijzing en de gevolgen van een ongezonde leefstijl. De Nierstichting zet dan ook alles op alles om te bereiken dat nierfunctieverlies eerder wordt opgespoord en behandeld. Want tijdige en adequate behandeling vertraagt het ziekteproces, zodat dialyse kan worden uitgesteld of voorkomen. Ook op andere manieren zet de Nierstichting zich in voor een betere kwaliteit van leven van nierpatiënten. Door het financieren van wetenschappelijk onderzoek komen we meer te weten over het ontstaan en de behandeling van nierziekten. Kennis die ons in staat stelt betere en innovatieve behandelmethoden te ontwikkelen en zo de kwaliteit van leven en overlevingskansen van nierpatiënten te verbeteren. Ook blijven we werken aan mogelijkheden om de wachttijd voor een donornier te verkorten. Bovendien biedt de Nierstichting financiële en sociale ondersteuning aan nierpatiënten. En geeft zij patiënten nieuwe mogelijkheden om de regie te houden over hun ziekte en de behandeling. Zo zet de Nierstichting zich in voor een toekomst met zo weinig mogelijk nierziekten én een betere toekomst voor nierpatiënten. De Nierstichting geeft toekomst.
Nierstichting Nederland Postbus 2020 1400 DA Bussum www.nierstichting.nl Bezoekadres Groot Hertoginnelaan 34 1405 EE Bussum Telefoon: 035 697 80 00 Fax: 035 697 80 08 ABN-Amro 54.40.36.859 ING 88.000