Jaarverslag 2006

Jaarverslag 2006 |

Ja arversl ag 2006 w w w.kerkin

actie.nl

Inhoudsopgave Voorwoord 1. Kerk in Actie in 2006 2. Missionair werk 3. Diaconaat 4. Zending 5. Werelddiaconaat 6. Noodhulp 7. Kinderen in de Knel 8. Klimaatplan 9. Beleidsbeïnvloeding en internationale samenwerking 10. Wederzijds betrokken 11. Communicatie en fondsenwerving 12. Personeel en organisatie 13. Financiën

3 4 8 10 13 15 17 21 23 25 27 29 31 33

Colofon Kerk in Actie is het missionaire en diaconale werk in binnen- en buitenland van de Protestantse Kerk in Nederland. Delen van dit werk worden uitgevoerd mede namens de Doopsgezinde Broederschap, de Oud-Katholieke Kerk, de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland, de Remonstrantse Broederschap, het Leger des Heils, de Zevende Dags Adventisten, de Unie van Baptisten Gemeenten, het Genootschap der Vrienden (Quakers), de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB en de YMCA Nederland. Kerk in Actie Postbus 456 3500 AL Utrecht Tel. (030) 880 14 56 Fax (030) 880 14 57 E-mail: [email protected] Internet: www.kerkinactie.nl Giro 456 - Utrecht Samenstelling Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, afdeling Communicatie en Fondsenwerving Eindredactie Henk van IJken Opmaak Ladenius Communicatie bv, Houten Druk Schotanus & Jens, Nieuwegein. Foto’s Freek Visser (pag. 3, 9, 11, 12, 24, 25, 31), Gert Jan Koster (pag. 10) , Aalt van de Glind (pag. 14, 26), Els Scholten (pag. 14), Joke Steneveld (pag. 16), Frans Lindenkamp (pag. 15), Joris Kleverlaan/ICCO (pag. 35), Henri Bartsch (pag. 19), Johannes Odé (omslag, pag. 6, 21, 23, 24, 33), Ron Gilling (pag. 21), Henk Bosch (pag. 27), Jaap de Jager (omslag, pag. 29), Lisette van de Wel (pag. 26), Tjenny Landman (pag. 54). Utrecht, mei 2007

Jaarverslag 2006 |

Voorwoord Samen verder Beste vrienden van Kerk in Actie, Kerk in Actie heeft in 2006 de samenwerking met de interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking ICCO geïntensiveerd. Het gaat niet om een fusie van beide organisaties. Wel worden er gezamenlijk ontwikkelingsprojecten uitgevoerd, en wel op zo’n manier dat Kerk in Actie en ICCO elkaar daarbij versterken. De gezamenlijke noodhulp na de Tsunami heeft in 2006 een vervolg gekregen. In de getroffen landen en gebieden werkt Kerk in Actie samen met ICCO, onze plaatselijke partners en uitgezonden medewerkers. Bij onze noodhulpactie na de overstromingen in Midden-, Zuid- en Oost-Europa ondersteunde Kerk in Actie regionale partnerorganisaties. Zij begonnen, ieder in zijn eigen land, direct met het verlenen van hulp aan de slachtoffers. Voedsel- en hygiënepakketten werden uitgedeeld, bedden en matrassen verstrekt. Daarna is ondersteuning geboden bij het opbouwen van huizen en het opstarten van de landbouw. Kerk in Actie zendt medewerkers naar landen ter ondersteuning van het plaatselijke werk. Vaak zijn ze verbonden aan een kerkelijke classis. Deze uitgezonden medewerkers werken een aantal jaren in bijvoorbeeld de gezondheidszorg, het onderwijs of de landbouw. Maar de meesten van hen zijn theologen, die in dienst komen van een kerkelijke organisatie. Zo bevorderen zij wereldwijd de oecumene. Uitgezonden medewerkers van Kerk in Actie zetten niet alleen waar nodig hun deskundigheid in, maar stimuleren ook het contact tussen ontwikkelingsland en plaatselijke kerk in ons land. Binnen het ontwikkelingswerk is hun functie uniek. Kerk in Actie onderscheidt zich door hun werk van andere organisaties. Uitgezonden medewerkers vormen voor Kerk in Actie een onmisbare schakel tussen de zendende gemeente en de partner. De laatste kan zowel een plaatselijke kerk als een ontwikkelingsorganisatie zijn. Het contact tussen plaatselijke kerken en wereldwijde partners is versterkt door het programma Kerk in Actie Interactief. Kerk in Actie heeft plaatselijke kerken echt iets te bieden als het gaat om interactiviteit. Er zijn mogelijkheden voor directe communicatie, directe medezeggenschap en directe financiering van een project. Uitwisseling tussen diaconieën was er volop tijdens de Landelijke Diaconale Dag waaraan in november ruim elf honderd diakenen uit het hele land meededen. Uit het tweede onderzoek naar armoede in Nederland

dat op deze dag aan mr. A.J. de Geus, de toenmalige minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, werd overhandigd, is gebleken dat de financiële hulpverlening van diaconieën aan mensen in armoedesituaties in ons land toeneemt. Hoewel de noodzaak tot dit werk niet tot vreugde stemt, is het buitengewoon positief dat diaconieën zich in ons land inzetten voor mensen die ondersteuning nodig hebben. Het Klimaatplan van Kerk in Actie heeft in 2006 een impuls gekregen door de samenwerking met Greenchoice, waardoor kerken, kerkleden en de donateurs van Kerk in Actie tegen het laagste tarief kunnen overschakelen op groene stroom. Een deel van de opbrengst gaat bovendien naar onze projecten. Kerk in Actie zet zich in voor het werelddiaconaat, voor noodhulp, zending, missionair werk en niet in de laatste plaats voor het diaconaat in ons land. Wij zijn dankbaar dat velen – particulieren, bedrijven, organisaties en fondsen – ons steunen, want op veel plaatsen in ons eigen land en overal in de wereld, is er nog veel hulp noodzakelijk. Namens diaconieën en zwo-commissies, en door hun ondersteuning kunnen we dit werk doen. Haaije Feenstra Algemeen directeur

6 0 0 2 in ie t c A in k r e 1. K Financiën Kerk in Actie 2006 Inkomsten en uitgaven 2006 Kerkinactie Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005

Uitgaven: Steunverlening Vrijgevallen projectsubsidies

Inkomsten: 39.757.818 -422.025 39.335.793

Reservering coördinatie en toezicht op SHOgelden

44.938.489

85.355

39.421.148 Reservering coördinatie en toezicht op eigen geldwerving

44.938.489

52.332.111

Collecten/Giften/Nalatenschappen

25.438.021

31.538.125

28.101.327

-2.301.904

Af: fondsenwervingskosten

-2.506.989

-3.132.972

-2.392.332

22.931.033

28.405.153

25.708.995

50.030.207 1.115.000

44.938.489

51.145.207

Aandeel in gezamenlijke akties

1.597.532

33.937.000

Aandeel in akties van derden

35.215

124.116

399.340

39.820.488 Kosten voorlichting ed

2.231.877

2.043.979

3.100.757

Bijdragen voor dienstverlening en subsidies

Eigen activiteiten

1.053.176

2.070.597

1.437.552

Uitvoeringskosten

6.596.033

5.952.993

5.349.937

8.948.747

7.149.400

Opbrengst publicaties

961.820

5.000

Kosten verbonden aan publicaties

-765.632

Dotaties aan bestemmings reserves en/of fondsen Totaal

49.701.574

55.006.058

810.323

50.511.897

61.033.454 9.747.825

55.006.058

70.781.279

Huisstijl en logo Kerk in Actie In de nieuwe huisstijl is Kerk in Actie een motto in zichzelf. De Kerk in Actie voor zending, binnenlands diaconaat, werelddiaconaat en ontwikkelings samenwerking. We hebben besloten om daarbij nadrukkelijker het gironummer te vermelden, om de bekendheid ervan te vergroten en de steun aan onze partnerorganisaties en -kerken te kunnen blijven voortzetten. Waar nodig en mogelijk zullen we het motto ‘Geloof in uitvoering’ verbinden met het nieuwe logo.

687.736 -746.629

Netto opbrengsten publicaties

196.188

5.000

-58.893

Financiële bijdragen PKN

739.026

739.024

891.079

1.886.725

1.600.000

1.935.000

Bijdrage PKN uit bestemmingsreserves

Totale lasten

5.806.958

Overige inkomsten

293.417

145.708

Rente-opbrengsten

466.853

964.001

429.555

Totale baten

37.094.735

38.862.578

68.919.518

Onttrekkingen aan bestemmings reserves en/of fondsen

13.417.162

16.143.480

1.861.761

50.511.897

55.006.058

70.781.279

In de volgende hoofdstukken worden verschillende delen van het werk kort uitgelicht. De zeven programma’s van Kerk in Actie: 1. Missionair werk (Nederland) 2. Diaconaat (Nederland) 3. Zending (buitenland) 4. Werelddiaconaat (buitenland) 5. Noodhulp (buitenland) 6. Kinderen in de Knel (buitenland) 7. Klimaatplan

Jaarverslag 2006 |

Namens wie werken we? Kerk in Actie voert in Nederland en in het buitenland het missionaire en diaconale werk uit van de Protestantse Kerk in Nederland. Delen van dit werk worden mede uitgevoerd namens tien andere kerkgenootschappen. Onze centrale taak De centrale taak van Kerk in Actie is om met al deze kerken te werken aan de voortgang van het evangelie en aan het bestrijden van armoede en onrecht door solidariteit en hulpverlening. Wat doen we? Kerk in Actie onderhoudt zowel relaties met partnerkerken en partnerorganisaties in Nederland en het buitenland, als met kerkelijke gemeenten in Nederland. We bemiddelen in hun wederzijdse betrokkenheid. Met geld van kerken, particulieren en anderen biedt Kerk in Actie financiële ondersteuning aan kerken en organisaties wereldwijd via zeven programma’s. Daarnaast kunnen kerkelijke gemeenten die zich rekenen tot de Gereformeerde Bond via een eigen programma ‘Luisterend Dienen’ een door henzelf geselecteerd deel van het diaconale werk ondersteunen.

Besteding beschikbare middelen in 2006 (X € 1.000)

%

Directe steunverlening Voorlichting Eigen activiteiten Uitvoeringskosten Totaal besteding beschikbare middelen in 2006

Bedrag

80 4 2 14

39.334 2.232 1.053 7.082

100

49.701

80%

4% 2%

14%

Directe steunverlening Voorlichting Eigen activiteiten Uitvoeringskosten

Uitgangspunten in ons beleid Het bestuur van de Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland heeft in 2004 het beleid voor het missionaire en diaconale werk vastgelegd tot 2008. Dit beleid is vertaald in onderstaande doelstellingen. De daarbij behorende directe steunverlening in 2006 kan als volgt worden weergegeven. 1% 3% 4% 3%

38%

11% 3% 2%

3%

9%

24%

Missionair werk (Nederland)

Dialoog

Diaconaal werk (Nederland)

Gerechtigheid en verzoening

Evangelieverkondiging

Hiv/aids

Kerk en gemeenschap

Rampen en noodhulp

Oecumene

Wederkerigheid

Armoede en milieu

Besteding directe steunverlening 2006 naar doel (X € 1.000) Missionair werk (Nederland) Diaconaal werk (Nederland) Evangelieverkondiging Kerk en gemeenschap Oecumene Dialoog Armoede en milieu Gerechtigheid en verzoening HIV/AIDS Rampen en noodhulp Wederkerigheid Totaal besteding directe steunverlening 2006 naar doel

%

Bedrag

3 4 3 11 3 2 24 9 3 38 1

1.220 1.513 1.222 4.352 1.045 920 9.418 3.482 1.136 14.662 364

100

39.334

Programma’s Kerk in Actie Het werk van Kerk in Actie wordt uitgevoerd vanuit zeven programma’s. De directe steunverlening in 2006 is als volgt over deze programma’s verdeeld:

Besteding directe steunverlening 2006 (x € 1.000) Missionair werk in Nederland Diaconaal werk in Nederland Zending Werelddiakonaat Noodhulp uit reguliere acties uit speciale acties Kinderen in de knel Klimaatplan Totaal besteding directe steunverlening 2006

%

8%

Bedrag

3 4 20 26

1.220 1.513 7.953 10.479

5 33 8 1

1.888 12.567 3.214 500

100

39.334

1% 3% 4%

20%

33% 5%

26%

Missionair werk in Nederland

Noodhulp: uit reguliere acties

Diaconaal werk in Nederland

uit speciale acties

Zending

Kinderen in de knel

Werelddiakonaat

Klimaatplan

Jaarverslag 2006 | Partners en projecten Nederland Kerk in Actie voert zelf projecten uit in Nederland en geeft financiële steun aan projecten van andere organisaties. We ondersteunen missionaire en diaconale initiatieven en activiteiten voor mensen die meer willen weten van geloof en kerk en voor groepen mensen die in sociaal, materieel, lichamelijk of geestelijk opzicht in achterstandssituaties verkeren. Ook groepen in Nederland, die in een isolement dreigen te raken of wie onrecht wordt aangedaan, kunnen op steun van Kerk in Actie rekenen. Kerk in Actie is op die manier partner van vele groepen en kerken in onze samenleving. Een deel van de binnenlandse projecten wordt door medewerkers van Kerk in Actie zelf uitgevoerd. Kerk in Actie verstrekt meestal financiële steun, die tijdelijk is en aanvullend van aard. De steun strekt zich uit over een periode van ten hoogste drie jaar. Het project moet passen binnen het geformuleerde beleid van Kerk in Actie. Er moet volgens afspraak inhoudelijk en financieel worden gerapporteerd. Buitenland Kerk in Actie onderhoudt relaties met kerken en organisaties in het buitenland en geeft hen financiële steun. We staan in een open, gelijkwaardige en kritische verhouding tot elkaar. We leren van elkaar en houden elkaar scherp. We ondersteunen lokale organisaties om hen te versterken. Vaak gebeurt dat met lokale menskracht, maar soms, op verzoek, door mensen uit te zenden. We hechten veel belang aan het tot stand brengen van wederzijdse betrokkenheid tussen kerkelijke gemeenten in Nederland en onze buitenlandse partners. Dit gebeurt bijvoorbeeld via uitwisselingscontacten. Partners en projecten in 2006 (bedragen x €)

Nederland

Directe steunverlening Aantallen: Partners (in %) Contracten Landen Gemiddelden: Per contract Per partner Per land

Azië/Pacific

Europa/ Amerika

Afrika/ M.Oosten

Wereldwijd

Totalen

2.733.961

5.768.494

4.265.430

8.031.626

5.968.943

26.768.454

91 (13) 94 1

178 (25) 242 16

181 (25) 198 26

233 (32) 304 32

36 (5) 41 n.v.t.

719 (100) 879 75

29.085 30.044 2.733.961

23.837 32.407 360.531

21.543 23.566 164.055

26.420 34.470 250.988

145.584 165.804 n.v.t.

30.453 37.230 356.913

De directe financiële steunverlening (exclusief noodhulp uit speciale acties) aan partners kan als volgt worden gespecificeerd: 32%

5

13%

25%

Nederland

Afrika/M.Oosten

Azië/Pacific

Wereldwijd

Europa/Amerika

25%

Kerk in Actie voert haar werk uit namens: • de Protestantse Kerk in Nederland Een deel wordt mede uitgevoerd namens: • Doopsgezinde Broederschap • Oud-Katholieke Kerk • Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland

• • • • • • •

Leger des Heils Zevende Dags Adventisten YMCA Nederland Unie van Baptisten Gemeenten Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB Remonstrantse Broederschap Het Genootschap der Vrienden (Quakers)

2. Missionair Werk Inkomsten en uitgaven 2006 Missionair Werk Binnenland Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005

1.235.960

1.417.629

1.361.834

2.000.254

2.193.000

2.028.205

-166.690

-212.496

-149.632

1.833.564

1.980.504

1.878.573

473.857

460.000

123.093


172.343

4.000

Kosten verbonden aan

-65.292

Uitgaven: Steunverlening

Inkomsten: Collecten/Giften/Nalatenschappen

Vrijgevallen projectsubsidies

Kosten voorlichting ed

-15.487

-55.732

1.220.473

1.417.629

1.306.102

384.958

205.168

337.410



Eigen activiteiten

195.882

386.169

320.921

190 -12.424

publicaties Uitvoeringskosten

520.386

559.538

495.006


107.052

4.000

-12.234

Bijdrage PKN uit bestemmings-

110.000

135.000

Overige inkomsten

119.007

83.273

Rente-opbrengsten

14.000

14.000

45

2.657.479

2.458.504

2.207.750

110.000

251.689

2.568.504

2.459.439

reserves

Totaal lasten Dotatie aan egalisatiereserve

2.321.699

2.568.504

2.459.439

335.780

Totaal baten Onttrekking uit egalisatiereserve

missionair werk

missionair werk 2.657.479

2.568.504

2.459.439

Door het missionaire werk willen we bevorderen dat mensen in aanraking komen met het evangelie van Jezus Christus, dat be-amen en hun plaats vinden binnen de christelijke gemeenschap. We proberen gemeenten en groepen daarbij te steunen. Waar de plaatselijke gemeente zelf niet in staat is om een missionaire activiteit of project geheel voor eigen rekening te nemen, is een financiële bijdrage mogelijk om het voorgenomen werk toch te realiseren. In 2006 zijn werkzaamheden uitgevoerd en projecten gesteund op de volgende deelterreinen van missionair werk:

Christelijke gemeenschapsvorming

Veel mensen zijn op zoek naar bronnen van betekenis die het leven zin geven. Ze sluiten zich vaak niet gemakkelijk aan bij een organisatie als de kerk, maar hebben wel behoefte aan een plaats waar ze hun ervaringen kunnen delen. Het missionaire werk van de Protestantse Kerk steunt initiatieven die beogen gemeenschap-

2.657.479

pen te vormen waar mensen (opnieuw) in aanraking komen met het evangelie. In oude stadswijken en grote nieuwbouwwijken (vinexlokaties) is steun geboden aan mensen en groepen die nieuwe (experimentele) wegen gaan. Het missionaire werk is betrokken bij een aantal pilot-projecten die daarop gericht zijn. Beleidsmakers in grote steden zijn gesteund in hun streven mogelijkheden tot vernieuwing aan te grijpen. Open kerk Het missionair werk stimuleert gemeenten en gemeenteleden door middel van materiaal om het eigen missionaire werk vorm te geven en anderen te bereiken met de beloften van het evangelie. Zo verscheen de gids ‘Laat zien wat je bezielt’ in een oplage van 1.500 exemplaren. 450 gemeenten reageerden positief op de oproep mee te doen aan het project ‘Intercity bestemming Pasen’ van de Raad van Kerken in Nederland. We werkten mee aan een basiscursus geloven voor mensen die niet of nauwelijks met bijbelse verhalen

Jaarverslag 2006 |

Stiltecentrum Schiphol

bekend zijn: ‘Ontmoetingen met God’. De uitgave ‘Met stomheid geslagen’ helpt predikanten en anderen die uitvaarten begeleiden. Het cadeaumateriaal dat gemeenteleden kunnen gebruiken bij de directe geloofscommunicatie in hun omgeving vond veel aftrek. De boekjes ‘Verwondering’ en ‘De kerk viert feest!’ vonden hun weg naar tienduizenden adressen. Nieuw was de adventskalender die in ruim 8.000 huishoudens een plek kreeg en die ook in een digitale versie te gebruiken was op de website van de Protestantse Kerk. Missionair diaconaal werk Mensen in achterstandsituaties, mensen met een zwakke gezondheid, mensen bij wie problemen zich opstapelen. Het buurtpastoraat, het drugs- en straatpastoraat en inloophuizen ontvangen steeds vaker mensen met psychische problemen. Niet het oplossen van de problemen staat voorop, maar het vinden van een hanteerbare levenswijze. Dat kan door met elkaar op te trekken en door alles heen samen naar perspectief te zoeken, naar anderen, naar de Ander. Kenmerkend voor dit werk zijn ook de laagdrempelige kleinschalige vieringen met ruimte voor onderlinge uitwisseling.

(Samen Kerk in Nederland) en draagt bij aan de opleiding van de pastores en het kader van migrantenkerken. Overige missionaire activiteiten Kerk in Actie werkt aan ‘publieke presentie’. Bijvoorbeeld door projecten op het snijvlak van evangelie en cultuur, zoals het Feest van de Geest, en steun aan Kerk zonder Grenzen via Radio Bloemendaal. Ook zetten wij ons in voor ‘ontmoeting met moslims’. Imams en pastores, moslim- en christenvrouwen ontmoeten elkaar om samen verder te komen in een voor allen leefbare en vreedzame samenleving. Het missionaire jeugdwerk wil bij jongeren interesse wekken voor het evangelie en hen begeleiden op hun zoektocht naar geloof. Voorbeelden zijn ‘De Kinderwinkel’ die openstaat voor alle kinderen in Moerwijk in Den Haag, en het project The Art of Connection waarin jongeren elkaar vertellen over hun geloof.

Missionair categoriaal werk Aan ‘de poorten van ons land’ zijn pastores werkzaam in het koopvaardijwerk en het luchthavenpastoraat. Vanuit het koopvaardijwerk wordt pastorale bijstand verleend aan personeel van (internationale) koopvaardijschepen die de havens van onder andere Rotterdam en Amsterdam aandoen. Het gaat dan onder meer om het voeren van pastorale gesprekken en hulp in acute noodsituaties. Het luchthavenpastoraat wil bijdragen aan de emotionele en geestelijke zorg van mensen die op de luchthaven komen of werken. Daarnaast is er missionair pastoraat voor buitenlandse studenten en toeristen. Ontmoeting met migrantenkerken Het missionaire werk stimuleert uitwisseling en samenwerking met migrantenkerken en ondersteunt hen bij hun kerkzijn, bijvoorbeeld via het Kerkhuis in de Bijlmer dat migrantenkerken helpt hun weg te vinden in onze samenleving. Plaatselijke gemeenten krijgen advies over de manier waarop relaties met migrantenkerken vorm en inhoud kunnen krijgen. Daarbij valt veel van elkaar te leren. Het missionaire werk ondersteunt SKIN

Belijdenisdienst

10

3. Diaconaat Inkomsten en uitgaven 2006 Diaconaal Werk Binnenland Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005

1.539.838

1.434.179

1.513.376

2.468.143

2.058.000

1.924.546

-152.922

-231.902

-196.985

2.315.220

1.826.098

1.727.562

438.816

254.000

213.755


160.015

1.000


-131.670


Inkomsten:

-26.350 1.513.488

-139.327 1.434.179

Collecten/Giften/Nalatenschappen Af: fondsenwervingskosten

1.374.049 Bijdragen voor dienstverlening en subsidies


Eigen activiteiten Uitvoeringskosten

421.182

333.098

492.098

275.293

178.715

212.768

1.345.749

1.107.610

1.053.519


110.719 -159.156

28.346

1.000

-48.437

Financiële (quotum-)bijdrage PKN

739.026

739.024

891.079

Bijdrage PKN uit bestemmingsreserves

173.699

200.000

Overige inkomsten

5.402

Rente-opbrengsten Totaal lasten

3.555.712

3.053.602

3.132.434

Totaal baten

3.695.107

2.820.122

2.989.360

Onttrekkingen uit: Egalisatiereserve diakonaal werk

182.027

Egalisatiereserve diakonaal werk Fonds Nazorg Enschede

5.885 39.676

39.000

Steunfonds Charlotte de Bourbon

10.000

Steunfonds Jeugdwelzijn

100.000

Fonds Algemene Diaconale Arbeid

28.500

Steunfonds Wisman

5.000

Fonds Garantieverplichting diakonaat

47.500

Solidariteitsfonds vakantieweken

480

Projectenfonds Binnenlands Diaconaat Projectenfonds Land. Diac. Projecten 3.737.739

3.053.602

3.132.434

52.265

14.924 2.956

3.000

70.000

3.737.739

3.053.602

3.132.434

Jaarverslag 2006 | 11 Armoede in Nederland Het werk van Kerk in Actie rond armoede in Nederland draait om barmhartigheid en gerechtigheid. Belangrijke middelen daarbij zijn het ondersteunen van kerkelijke vrijwilligers en lobby naar politiek en samenleving. In april werd de conferentie ‘Meer dan voedsel alleen’ gehouden, over het toenemend aantal voedselbanken en de aantallen mensen die er een beroep op doen. Een verklaring vormde de basis van discussie. De uiteindelijke versie hiervan werd na de Tweede-Kamerverkiezingen aan de informateur en alle fractievoorzitters gestuurd met de vraag te laten weten welke onderdelen zij inzet zullen maken van beleid in 2007. Voor de tweede keer deed Kerk in Actie onderzoek naar financiële hulpverlening door diaconieën. Het aantal hulpvragen bleek fors toegenomen te zijn. Samen besteedden diaconieën in 2005 ruim 7 miljoen euro aan deze vorm van hulp. De presentatie van het onderzoek vond plaats tijdens de Landelijke Diaconale Dag op 18 november 2006. Minister Aart Jan de Geus en diaken Gerrit Berends van de diaconie van de Protestantse Kerk te Hellendoorn (bekend van de actie ‘Helpen onder protest’) namen het rapport in ontvangst. Motto van de dag was ‘Armoede aangepakt’. Ook de diaconaatcollecte en de donateursactie in het najaar waren gericht op armoede in Nederland. Op onze website www.kerkinactie.nl zijn hierover berichten en documenten te vinden. Een aantal projecten rond armoede voert Kerk in Actie uit met de werkgroep Arme Kant van Nederland/EVA (www.armekant-eva.nl).

Inloophuis

Diaconaal vakantiewerk

Vluchtelingen en asielzoekers In 2006 heeft Kerk in Actie samen met de Raad van Kerken in Nederland het voortouw genomen voor de actie ‘Geen kind in de cel’. Later hebben zeven organisaties waaronder Unicef, VluchtelingenWerk Nederland, Amnesty International en de Stichting Inlia zich aangesloten. Veel kerken hebben meegedaan. Het resultaat: in plaats van 50 kinderen per dag in de cel, zijn het er nu minder dan 10. De organisaties zullen zich in 2007 blijven inspannen om dit aantal te reduceren tot nul. Ook is in het afgelopen jaar samenwerking met onder andere het justitiepastoraat en de Stichting Exodus ontstaan, om te komen tot een humanere situatie in vreemdelingengevangenissen. Op dit terrein wordt ook nauw overleg gevoerd met Amnesty International. Diaconaal vakantiewerk ISDV Het diaconale vakantiewerk van Kerk in Actie werd, net als in voorgaande jaren, ook in 2006 door het VakantieBureau van de Interkerkelijke Stichting Diakonaal Vakantiewerk (ISDV) uitgevoerd. Het ging om zo’n zestig vakantieweken. Daarbij ging het om vakanties voor ouderen, ouderen die hulp nodig hebben bij de invulling van hun vakantie, gasten die (veel) zorg nodig hebben, mensen met een visuele beperking en (echt)paren met een thuiswonende dementerende partner. Samen met YMCA Vakanties organiseerde het VakantieBureau vakanties voor éénoudergezinnen. Gasten en vrijwilligers waren goed voor zo’n 55.000 overnachtingen in onder meer het F.D. Roosevelthuis, De Werelt, Dennenheul en op het schip de Prins Willem-Alexander. In 2006 werden de ‘vakanties-op-maat’, met een individuelere benadering, verder doorgezet, wat door gasten

12 en vrijwilligers is gewaardeerd. Mensen met een smalle beurs kunnen korting vragen via het Vakantiefonds. De criteria daarvoor zijn in 2006 verruimd. Daardoor steeg het kortingsbedrag tot bijna € 72.000,-. Wet maatschappelijke ondersteuning De Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) is in 2006 door de Tweede- en Eerste Kamer goedgekeurd en is op 1 januari 2007 ingevoerd. Daarmee komt het zorgen welzijnsbeleid voor het overgrote deel onder de verantwoordelijkheid van de plaatselijke overheid. Een belangrijke vraag is welke rol en taak de diaconie bij de WMO kan hebben. De Tweede Kamer heeft in een motie uitgesproken dat de gemeenten daarover met de kerken in gesprek moeten gaan. Dit gesprek is op gang gekomen. Vanzelfsprekend is en blijft dat de diaconie opkomt voor mensen in de knel. Kerk in Actie ondersteunt diaconieën met adviezen en met lokale en regionale voorlichtingsavonden. In een informatiemap, met publicaties in Diakonia en de Nieuwsbrief Kerk in Actie en op de website worden actuele ontwikkelingen doorgegeven. Jeugdwelzijn Kerk in Actie steunde in 2006 organisaties en projecten die kinderen en jongeren in onveilige situaties meer veiligheid bieden om op te groeien. Voor Kerk in Actie is het uitgangspunt dat de steun voor projecten direct bestemd is voor kinderen en jongeren met problemen. De Rudolphstichting geeft kinderen en jongeren die kans zowel in jeugddorp De Glind als daarbuiten. Het Ouder- en Kindproject is erop gericht om alle gezinsleden, ouder en kind, goede en gespecialiseerde hulp te geven. Hierdoor kunnen ouder en kind bij elkaar blijven wonen. In 2006 steunde Kerk in Actie de Rudolphstichting met € 88.000,-.

Handtekeningenactie Geen kind in de cel

id “Barmhartighe id” en gerechtighe

Voor jongeren in Noordoost-Groningen is het Jongerenwerk van ’t Schienvat en Neon in Finsterwolde van groot belang. De jeugdproblemen in dit gebied zijn groot. Dit werk bewijst dat jeugddiaconaat heel praktisch kan zijn. In 2006 steunde Kerk in Actie dit werk met € 40.000,-. Laagdrempelige opvang Vanuit inloophuizen, kerken buurtprojecten en initiatieven van drugs- en straatpastoraat komen steeds meer signalen dat veel van hun cliënten of gasten psychische problemen hebben. Dat blijkt uit het onderzoek dat Kerk in Actie in 2006 uitvoerde. Belangrijkste conclusie uit het onderzoek, dat begin 2007 werd gepresenteerd, is dat mensen met een psychische handicap zich veelal in de marge van de samenleving bevinden. Reden genoeg om met de aanbevelingen uit het onderzoek verder te werken aan de positieverbetering en pleitbezorging ten behoeve van psychisch kwetsbare mensen.

Jaarverslag 2006 | 13

4. Zending Inkomsten en uitgaven 2006 Zending in het Buitenland Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005

8.030.895

8.535.372

7.362.169

7.439.891

9.579.000

8.827.290

-938.382

-968.813

-932.142

6.501.509

8.610.187

7.895.148

1.725.894

1.675.000

1.702.232


Inkomsten:

-77.679

-259.589


7.953.216

8.535.372

7.102.580


598.463

465.633

959.944


Eigen activiteiten

198.674

465.633

350.246


447.096

417.399


-373.246

-372.831

73.850

44.568

Uitvoeringskosten

1.843.172

1.428.674

1.622.125

Netto opbrengsten publicaties Bijdrage PKN uit bestemmingsreserves

Totaal lasten

10.593.525

10.895.312

Dotatie aan Revolving Fund Zending

10.034.895

279.825

10.895.312

10.314.720

De kracht van het geloof kan het leven van mensen ten goede veranderen. Dat staat centraal in het programma zending van Kerk in Actie. Kerk in Actie ondersteunt kerken en andere organisaties die vanuit deze overtuiging mensen in aanraking willen brengen met het geloof. Kerk in Actie werkt via partnerorganisaties die geworteld zijn in de lokale situatie. Zij kunnen daardoor aansluiten bij concrete vragen en problemen van mensen. We geven financiële steun en investeren ook veel in persoonlijke contacten en ontmoeting (bijvoorbeeld door een jongerenreis of door het uitzenden van mensen voor langere tijd). In 2006 zijn we actief geweest om plaatselijke gemeenten in Nederland te koppelen aan het werk van Kerk in Actie via het programma Interactief. Vanwege teruglopende inkomsten zijn we scherper prioriteiten gaan stellen. Een duidelijke profilering van het programma zending is daarvoor van groot belang. Hierbij gaat het om drie kernvragen: wat is de inhoud van de bevrijdende boodschap van het evangelie, hoe communiceer je deze boodschap en welke uitwerking heeft het evangelie in de samenleving? Wat is in 2006 met deze drie vragen gedaan?

550.000

550.000

Overige inkomsten

87.205

Rente-opbrengsten

32.211

60.125

44.255

Totaal baten

9.020.104

10.895.312

10.264.720

Onttrekking aan Revolving Fund Zending

1.068.421

Onttrekking uit Fonds projecten Indonesië 10.593.525

599.435

28.517

505.000

10.593.525

50.000

10.895.312

10.314.720

Boodschap Voor het zoeken naar antwoorden op de vraag naar de betekenis van het evangelie in een specifieke situatie zijn theologische opleidingen en trainingscentra nodig. Goed toegeruste predikanten en kerkelijk kader zijn de dragers van levende geloofsgemeenschappen. Kerk in Actie steunde daarom in 2006 met geld en met de inzet van het predikantenechtpaar Henk en Debora van den Bosch de theologische opleiding JMTC in Zambia. Tijdens de pinksterzendingsweek in ons land vertelde dr. Moyo van JMTC: “Wij hebben het geloof gekregen in een Europese verpakking. Nu is het hoog tijd dit cadeau uit te pakken en het ons eigen te maken”. Getuigen ‘Creatieve manieren om te getuigen’ was het thema van de najaarszendingweek in 2006. Kerk in Actie steunt partners die in moeilijke situaties creatief het geloof uitdragen. In 2006 was er extra aandacht voor het Open Theological Seminary (OTS) in Pakistan. Van de 130 miljoen Pakistanen is nog geen 2 procent christen en actief evangeliseren is verboden. OTS zet zich in voor

14 bijbelonderwijs aan christenen en belangstellenden van buiten en bereikt daarmee ongeveer 3.000 mensen. De directeur van OTS, dr. Quaiser Julius, bezocht in november 2006 ons land om zijn ervaringen met plaatselijke gemeenten te delen. Corien van de Velden is via Interserve verbonden aan OTS. Haar uitzending wordt mede mogelijk gemaakt door Kerk in Actie. Uitwerking Merken anderen iets van de bevrijdende kracht van het geloof? In veel gebieden in de wereld lijkt godsdienst vooral een bron van verdeeldheid en geweld te zijn. Partners van Kerk in Actie werden in 2006 ondersteund bij verzoeningsactiviteiten. Zo kwamen in juli jonge predikanten en theologen uit Oost-Europa een week bijeen in Novi Sad, Servië. Samen werden mogelijkheden bedacht om als kerken na de oorlogen in dit gebied vanuit het pastoraat te werken aan verzoening en aan betere onderlinge verhoudingen. Ook Foka van de Beek, uitgezonden medewerker in Roemenië merkt hoezeer conflicten uit het verleden nog steeds spelen: “Juist omdat ik als Nederlandse onafhankelijk ben, kan ik een rol spelen in toenadering tussen mensen en kerken”, aldus Foka. De spanningen tussen moslims en christenen zijn in Indonesië in 2006 een aantal keren hoog opgelopen. Kerk

Theologiestudenten Zambia

in Actie heeft in 2006 in brieven aan de Nederlandse regering en in verschillende artikelen in kranten aandacht gevraagd voor het respecteren van de rechten van alle religieuze groeperingen in Indonesië. De kerken in Indonesië worden ondersteund om in deze conflicten een goede weg te vinden, onder meer door de uitzending in 2006 van ds. Jaspert Slob en Josien Folbert naar de organisatie Percik. Beknopte informatie • In 2006 werd voor een totaal aan € 7.953.216,- bijgedragen aan activiteiten van partners op het gebied van zending. • In 2006 werkten namens Kerk in Actie op 18 plaatsen uitgezonden medewerkers voor het programma zending. Aan 12 uitzendingen van andere organisaties werkte Kerk in Actie mee (zogenaamde buitengewoon uitgezonden medewerkers). De uitgezonden medewerkers spelen een belangrijke rol als brug tussen de partners en lokale gemeenten in Nederland. • De bestedingen aan zending in 2006 zijn verdeeld over vijf doelstellingen: evangelieverkondiging (waaronder bijbelvertaling en bijbelverspreiding), opleiding van kerkelijk kader, samenwerking tussen kerken, vreedzaam samenleven van verschillende godsdiensten én wederkerigheid en uitwisseling.

“De kracht van kan het leven v het geloof an ten goede veranmensen eren” Verzoening Kosovo


t a a n o c ia d d l e r e 5. W Inkomsten en uitgaven 2006 Werelddiaconaat Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005


Inkomsten: 10.508.623

12.006.403

-29.290 10.479.333

10.466.986 -923.381

12.006.403


9.543.605 Aandeel in akties van derden


614.553

809.586

868.800


Eigen activiteiten

234.759

809.586

303.964

Opbrengst publicaties Kosten verbonden aan publicaties

Uitvoeringskosten

1.651.227

2.030.030

1.236.103

Netto opbrengsten publicaties Bijdrage PKN uit bestemmingsreserves

Totaal lasten

12.979.873

15.655.604

11.952.472

15.655.604

7.875.182

-1.080.687

-835.760

6.777.100

10.079.313

7.039.422

14.071 4.981.884

11.116 4.500.000

3.540.803

182.365

159.427

-170.448

-195.739

11.917

-36.312

1.003.591

1.050.000

1.050.000

87.205

Rente-opbrengsten

32.211

26.291

44.255

12.907.979

15.655.604

11.677.802

Totaal baten

11.952.472

Colombia

28.517

71.893

12.979.872

Mensen tot hun recht laten komen en hen, én hun kinderen, zicht geven op een toekomst. Dát is eenvoudig gezegd waar het in het werelddiaconale werk om gaat. Centraal staan mensen naar wie niet wordt omgekeken. Partnerorganisaties van Kerk in Actie zijn dagelijks actief en bekommeren zich om hen. Het aantal armen en gemarginaliseerden neemt, ondanks de groei van de wereldeconomie, helaas nog steeds toe. Daarom wordt het beroep op financiële steun door Kerk in Actie steeds groter. Helaas kwamen de inkomsten uit collecten en giften voor het werelddiaconale werk over 2006 aanzienlijk lager uit dan was begroot. Hierdoor werden we genoodzaakt om te korten op een flink aantal financiële toezeggingen aan partners. Ook werd de ruimte om nieuwe aanvragen in behandeling te nemen beperkt. Ondanks deze tegenslag zijn we volop doorgegaan met zowel de financiële steunverlening aan onze partners als met lobbyactiviteiten, gericht op onder andere de Nederlandse en Europese politiek. Bestaanszekerheid voor kwetsbare groepen Tot de kern van het werelddiaconale werk behoort het bevorderen van activiteiten die de bestaanszekerheid

11.160.000

-990.948

Overige inkomsten

Onttrekking aan Revolving Fund Werelddiaconaat 12.979.873

7.768.048

274.670

15.655.604

11.952.472

16 van kwetsbare groepen vergroten. Daarbij is er speciale aandacht voor de positie van vrouwen en kinderen en van etnische minderheden. “Wij willen dat mensen onafhankelijk worden van voedselhulp. We verstrekken zaaigoed. Boeren zaaien en oogsten samen. Een deel van de oogst is beschikbaar voor andere boeren. Zo krijgen ook zij de kans om hun land te bebouwen”, zei één van de medewerkers van de organisatie ABC Development in Sierra Leone, het werelddiaconaats-collectedoel van februari. Met de steun van Kerk in Actie kunnen in dit land dat na een gruwelijke burgeroorlog werkt aan wederopbouw, in enkele jaren duizenden boerenfamilies worden geholpen. Bevorderen van recht en gerechtigheid Op veel plaatsen worden mensen in hun rechten aangetast. Dit geldt vaak in het bijzonder voor minderheden. Aandacht voor vluchtelingen was er tijdens de oktobercollecte voor het werelddiaconaat. Kerk in Actie zet zich bijvoorbeeld met partner Mencoldes in Colombia enerzijds in voor de opvang van ontheemden, en komt anderzijds op voor hun rechten door lobby voor vrede en gerechtigheid, zowel in Colombia als in ons land. De strijd tegen hiv en aids Een speerpunt van het werelddiaconale werk is de strijd tegen hiv en aids. Daarbij is er bijzondere aandacht voor het tegengaan van stigmatisering van mensen die geïnfecteerd zijn met het hiv-virus dan wel aan aids lijden. Zeker ook in de kerken moet nog veel veranderen willen deze mensen geaccepteerd worden en een plek in de samenleving behouden of terugkrijgen.

Met de bijdrage van Kerk in Actie kon AFSA, de Aids Foundation of South Africa, initiatieven op het gebied van hiv en aids van zijn lidorganisaties ondersteunen. Daartoe behoorde ook een voorlichtingsprogramma met praktische hulp van de Methodisten in Hillcrest, een dorp in Kwa Zulu Natal. Noodhulp en het voorkomen van rampen Juist omdat armen zwaarder dan anderen getroffen worden door natuurrampen en oorlogsgeweld is het belangrijk om organisaties te versterken op het gebied van rampenmanagement. Goed voorbereid zijn op mogelijke rampen kan veel slachtoffers en leed voorkomen. Daarbij gaat het onder andere om trainingen en adviezen. De organisatie UST werkt in Bangladesh bij enkele grote rivieren die geregeld overstromen. UST heeft een programma opgezet om de inwoners van het gebied daarop zo goed mogelijk voor te bereiden. Beknopte informatie • In 2006 werd voor een totaal aan €10.479.333,- bijgedragen aan activiteiten van partners op het gebied van werelddiaconaat. • In 2006 werkten namens Kerk in Actie op 24 plaatsen uitgezonden medewerkers voor het programma werelddiaconaat. Aan 13 uitzendingen van andere organisaties werkte Kerk in Actie mee (zogenaamde buitengewoon uitgezonden medewerkers). De uitgezonden medewerkers spelen een belangrijke rol als brug tussen de partners en lokale kerkelijke gemeenten in ons land.

Aidsvoorlichting Ghana


6. Noodhulp Inkomsten en uitgaven 2006 Noodhulp Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005

Steunverlening algemeen

3.513.034

2.658.153

6.059.000

2.142.320

2.700.000

1.950.000

Steunverlening Tsunami gelden SHO

6.624.813

15.000.000

19.341.000

Uitgaven:

Inkomsten:

Steunverlening Tsunami gelden eigen geldwerving

45.000

Coördinatie en toezicht op Tsunami-uitg.(AKV) Steunverlening aardbeving Pakistan SHO gelden

656.000 3.846.406

Steunverlening aardbeving Java SHO gelden

392.647

Steunverlening overstroming Suriname SHO gelden

320.775

Steunverlening aardbeving Java gelden eigen geldwerving

Idem tbv Tsunami

2.708

966.000

Idem tbv aardbeving Pakistan

105.842

638.000

Idem tbv aardbeving Java

242.351

Idem tbv overstroming Suriname Af: fondsenwervingskosten

25.000

14.722.675 Vrijgevallen projectsubsidies

1.880.000


17.658.153

-267.323 14.455.351

27.981.000 -790.000

17.658.153

27.191.000

AKV-SHOgelden

65 -107.544

-351.102

-117.000

2.385.742

2.348.898

3.437.000

Tsunami

184.000

27.278.000

Aardbeving Pakistan

496.000

6.004.000

Aardbeving Iran

646.000

Aardbeving Java

576.282 341.250

Reservering coördinatie en toezicht op Tsunami

11.040

Overstroming Suriname

Reservering coördinatie en toezicht op aardbeving Pakistan

19.263

Aardbeving Azië (bijdrage van partner)

5.000

Reservering coördinatie en toezicht op aardbeving Java

34.577

Slotuitkering Darfur

4.000

Reservering coördinatie en toezicht op overstroming Suriname

20.475

Aandeel in gezamenlijke acties

Reservering coördinatie en toezicht eigen geldwerving

1.597.532

33.937.000

21.144

113.000

577.852

149.000


-11.528

-3.000


-11.528

-3.000

Rente Tsunami

225.543

318.000

Rente Aardbeving Pakistan

104.229

8.000

399.340

Uitgaven (AKV) tbv komende jaren

1.115.000 14.940.046

17.658.153

28.306.000

Aandeel in akties van derden Bijdragen voor dienstverlening en subsidies


100.163

42.571

196.000

Eigen activiteiten

28.821

42.571

55.000

Uitvoeringskosten

415.551

328.012

218.000


Rente Aardbeving Java Overige rentebaten

49.047

722.408

15.000

381.151

722.408

341.000

Totaal baten

4.951.893

3.071.306

37.974.000

Onttrekking aan Aktiepotten

9.422.144

15.000.000

Onttrekking aan Revolving Fund Noodhulp

1.110.544

Totale rente-opbrengsten Totaal lasten

15.484.581

18.071.306

Toevoeging aan Aktiepotten

28.775.000 9.468.000

15.484.581

18.071.306

38.243.000

2.332

15.484.581

269.000

18.071.306

38.243.000

18 Europa Tussen maart en mei 2006 werden Midden- en ZuidoostEuropa getroffen door ernstige overstromingen. De Kerk in Actie-partnerorganisaties EHO (Servië), Pokrov Foundation (Bulgarije) en AIDRom (Roemenië) begonnen ieder in hun eigen land direct met het verlenen van hulp aan de slachtoffers. Er werden voedselen hygiënepakketten uitgedeeld en bedden en matrassen verstrekt. Na de overstromingen werden de slachtoffers ondersteund bij de wederopbouw van hun huizen en het opstarten van de landbouw. Ze ontvingen bouwmaterialen en gereedschappen om alleen of samen met anderen hun huis weer bewoonbaar te maken. Boeren kregen nieuwe landbouwwerktuigen, zaden en in sommige gevallen kleinvee. In Servië was er bijzondere aandacht voor een verwoest Roma-dorp dat de bewoners met financiële ondersteuning van EHO weer opbouwden. EHO gaf een training aan bewoners die in kwetsbare gebieden wonen. In deze training leerden bewoners zich op overstromingen voor te bereiden en zich te beschermen tegen de gevolgen van mogelijke nieuwe overstromingen. Latijns-Amerika Dit jaar hebben overstromingen in verschillende LatijnsAmerikaanse landen plaatsgevonden. ICCO en Kerk in Actie, die op dit gebied samenwerken, hebben € 35.000,- voor noodhulp naar partners in Bolivia gestuurd. In Suriname is in het kader van de Nationale Actie SHO door Kerk in Actie, via uitvoerende organisaties ter plaatse, in totaal voor € 321.000 aan noodhulp en rehabilitatie besteed. In Midden-Amerika waren onze partners met eigen capaciteit in staat noodhulp te verlenen bij overstromingen en aardbevingen. Onze partners hebben ook preventieve maatregelen genomen vanwege een dreigende vulkaanuitbarsting in El Salvador. Dit is een teken dat de lokale investeringen voor de preventie van en voorbereiding op rampen zijn vruchten begint af te werpen. In Midden-Amerika hebben we in 2006 twee programma’s gestart om het risico van rampen te verminderen. Deze programma’s zijn een vervolg op eerdere projecten. Een belangrijke stap bij deze programma’s is de oprichting van een Regionale Raad die zelf het bestuur van het programma in handen heeft. Deze regionale raad bestaat uit vertegenwoordigers van de verschillende landelijke netwerken uit de Guatemala, Honduras, El Salvador en Nicaragua.

6.1 Het tweede jaar na de Tsunami 2006 was het tweede jaar na de Tsunami die tijdens de Kerst van 2004 Azië trof. De fase van noodhulp was al afgesloten in het eerste jaar en de partnerorganisaties hielden zich volledig bezig met de reconstructie van de infrastructuur en het herstel van sociaal economische omstandigheden. Kerk in Actie en ICCO ondersteunden tot nu toe rechtstreeks 132 projecten van 72 partnerorganisaties (zie tabel). Daarnaast werden projecten van 19 Nederlandse organisaties goedgekeurd. Aan het eind van 2006 was 92,5 procent van de inkomsten uit de Nationale Actie door Kerk in Actie en ICCO toegewezen aan projecten. Volgens afspraak zullen we ons aandeel voor het eind van 2007 volledig hebben besteed.

Niet bij noodhulp alleen In verschillende gebieden, zoals op de Indiase Andaman Eilanden, gaat de noodhulp via rehabilitatie nu over in structurele ontwikkeling. Op Andaman zetten vrouwen zelf groepen op die geld verdienen met economische activiteiten, zoals het repareren van koestallen en kippenhokken. De partnerorganisaties van Kerk in Actie en ICCO luisteren naar de behoeften van de getroffen bevolking. Onze participatieve benadering wordt soms ondermijnd door andere organisaties die aan het boeken van snelle resultaten de voorkeur geven boven de kwaliteit. Ook de doelgroep is soms moeilijk te overtuigen. Wie wil er deelnemen aan een roulerend fonds als je bij een andere organisatie een schenking krijgt zonder terug betalingsregeling? Toch blijven wij geloven in een lange-termijnaanpak. Mensen moeten verantwoordelijkheid kunnen dragen voor het resultaat, ook als wij zijn vertrokken. Veel resultaten Het is moeilijk exact na te gaan hoeveel mensen zijn bereikt. Wanneer is iemand bereikt? En wat is de kwaliteit ervan? Hoe bereken je het aantal mensen dat luistert naar radioprogramma’s van een gerepareerd radiostation in Atjeh? Een ander aspect van het werk van Kerk in Actie is het opleiden van mensen tot traumacounselors. We kunnen hen wel tellen, maar niet hoeveel mensen ze nu en later zullen helpen. Of op Atjeh of Nias, waar 60 kerkelijke gemeenschapscentra werden gebouwd voor noodopvang bij rampen. Hoeveel en hoe vaak zullen mensen hiervan gebruik gaan maken? Toch kunnen we globaal zeggen dat tot het eind van 2006 in de wederopbouw in India 100.000, in Indonesië 200.000, Sri Lanka 28.000 en in Thailand 3.800 mensen zijn geholpen. In Somalië is alleen noodhulp verricht. Leren voor de toekomst In het najaar van 2006 hebben Kerk in Actie en ICCO in Sri Lanka, India en Indonesië uitgebreide onderzoeken gedaan naar de voortgang van de hulpverlening. Partnerorganisaties, internationale organisaties, getroffenen en plaatselijke overheden deden mee aan dit proces. Het was goed om te zien dat, ondanks de steeds veranderende omstandigheden, de partnerorganisaties het geld hebben kunnen besteden aan de oorspronkelijke voorstellen. Ze werken steeds beter samen, ook met overheden. Wel hebben ze meer tijd nodig dan gepland. Maar dat is goed voorstelbaar bij de schaal waarop de Tsunami zich voltrok.

“de partnerorg an van kerk in actieisaties icco luisteren n en getroffen bevo aar de lking”

Jaarverslag 2006 | 19 Tsunamiprojecten

Land

Aantal partnerorganisaties

Aantal projecten

Projecten gereed

India Indonesië Somalië Sri Lanka Thailand

11 42 1 15 3

19 81 2 26 4

15 58 2 14 3

Totaal

72

132

92

6.2 Pakistan Aanleiding Op 8 oktober 2005 zijn grote delen van Pakistan opgeschrikt door een aardbeving. Het episch centrum lag circa 100 km ten noorden van Islamabad (Mansehra en Muzaffarabad). De beving duurde 28 seconden en las 7.6 op de schaal van Richter. In de Pakistaanse provincies North West Frontier Province en Azad Jammu Kashmir is de meeste schade aangericht aan huizen, scholen en ziekenhuizen. Op 9 oktober 2005 hebben twee grote naschokken aanvullende schade aangericht in hetzelfde gebied. Circa 80.000 mensen hebben de aardbeving niet overleefd en circa 3 miljoen mensen zijn dakloos geworden, blijkt uit latere berichtgeving. Na de aardbeving zijn vele tenten, voedselpakketten en hulpgoederen geleverd aan de getroffenen. Vele duizenden mensen hebben, mede door distributie van hulpgoederen, de winter van 2005 overleefd. Na de noodhulp in de eerste maanden van 2006 is er in maart/ april een start gemaakt met de wederopbouw. Kerk in Actie en ICCO leveren hun bijdrage vanuit de Samenwerkende Hulporganisaties en de donaties van kerken en particulieren (zo’n 7,5 miljoen euro in totaal) door de financiering van programma´s die zich concentreren op moeilijk begaanbare gebieden. Hier zijn weinig hulporganisaties actief. Door de inzet en hulp van vele NGO’s, overheid en lokale bevolking, hebben slachtoffers van de aardbeving de winter van 2005 overleeft. Een jaar later blijkt slechts een klein gedeelte van de beoogde huizen te zijn gebouwd die beloofd waren door de overheid. Redenen hiervoor zijn: • Landeigenaarschap: mensen kunnen geen geld innen voor reconstructie, omdat goedkeuring van de eigenaar nodig is en juridische disputen voortgang belemmeren (pachter moet vaak ook deel van compensatiegeld afgeven aan de eigenaar). • Plattelandsgebieden zijn moeilijk toegankelijk. • Prijzen zijn enorm gestegen; er is gewoonweg te weinig geld om een huis te bouwen. • Tekort aan arbeidskrachten. • Moesson en winter belemmeren bouw. Resultaten zijn beperkt waardoor vele mensen alsnog een tweede winter hebben moeten overleven zonder

goede bescherming. Ook in deze tweede winter hebben Kerk in Actie en ICCO door projecten met lokale partnerorganisaties mensen geholpen te overleven. Samenwerking In Pakistan zijn Church World Service Pakistan/Afghanistan en Norwegian Church Aid de grootste partnerorganisaties. De gelden zijn aan CWS en NCA verstrekt via Action by Churches Together. Een andere organisatie waarmee Kerk in Actie en ICCO contracten heeft afgesloten is partner SRSP (Sarhad Rural Support Program), een lokale organisatie die al vele jaren werkt in de provincie North West Frontier Province en haar basis heeft in de gemeenschappen, waardoor noodhulp en de wederopbouw vanuit deze mensen zelf wordt mogelijk gemaakt. SRSP speelt hierbij slechts een ondersteunende rol. Een andere organisatie die de mensen in het rampgebied ondersteunt met projecten op het gebied van ondernemerschap is AMAN. AMAN heeft als hoofddoel het creëren van een netwerk om de vredesboodschap uit te dragen. Door mensen te helpen weer een bestaan op te bouwen, kunnen ze hun missie en strategie voor een vreedzame samenleving onderbouwen en versterken. Partner ADRA heeft in de provincie Azad Jammu Kashmir vele noodhulpgoederen verstrekt, ook in de tweede winter, en heeft gezorgd voor het bouwen van scholen met sanitaire voorzieningen voor vele kinderen. In Indiaas Kashmir hebben Kerk in Actie en ICCO ondersteuning geleverd door inzet van partners VHAI, IGSSS en Help a CHild, waardoor huizen zijn gebouwd, voedselpakketten zijn uitgedeeld en inkomsten genererende activiteiten zijn aangeboden.

Wederopbouw na Tsunami in India

20 Obstakels De aardbeving heeft plaatsgevonden in een gebied waarin het jarenlang slepende conflict tussen Pakistan en India ervoor heeft gezorgd dat zowel de North West Frontier Province als Azad Jammu Kashmir gedomineerd worden door militairen die de distributie van goederen controleren en aan banden leggen. Dit maakt vrije beweging als (I)NGO door het gebied zeer beperkt en bemoeilijkt de hulpverlening. Anderzijds liggen beide provincies in een ontoegankelijk, bergachtige gebied. Terwijl de winters hier ook nog streng en koud zijn. Mede doordat de overheid de wederopbouw van huizen volledig in eigen handen heeft (en via het leger gelden distribueert aan de bevolking, zodat ze zelf hun huis kunnen opbouwen), is er een jaar na de aardbeving weinig voortgang te zien in deze huizenbouw. Vele mensen moeten de tweede winter nog steeds in tenten doorbrengen. Belangrijk hierbij is dat de mensen in staat zijn in hun eigen levensonderhoud te voorzien, zodat ze geld verdienen om hun huizen te kunnen bekostigen (aangezien de cheque van de overheid niet genoeg zal zijn om de huizen volledig te bouwen). Door de bureaucratische organisatie van deze overheid duurt het een tijd voordat er iets tot stand komt.

6.3 Suriname en Java In de maand mei werd het Nederlandse publiek door de Samenwerkende Hulporganisaties twee keer om een gift gevraagd voor noodhulp na de overstroming in Suriname en de aardbeving op Java. De opbrengsten van deze acties bedroegen respectievelijk € 2,3 miljoen en € 3,5 miljoen. Met de actie ‘Samen voor Suriname’ toonden de Samenwerkende Hulporganisaties hun steun en solidariteit met de Surinaamse bevolking in Suriname en in Nederland. 25.000 mensen in 175 dorpen in Boven Suriname en het Marowijngebied raakten dakloos door de overstromingen. Kerk in Actie en ICCO financierden de verspreiding van noodhulppakketten in moeilijk toegankelijke gebieden. Ook werd in de loop van 2006 een

begin gemaakt met de opbouw van huizen, onderwijsvoorzieningen en landbouwproductie. De aardbeving op Java – ten zuidwesten van Yogyakarta - kostte 6.000 mensen het leven. Ook raakten 250.000 mensen gewond, van wie 16.000 voor de rest van hun leven gehandicapt zullen blijven. Partnerorganisatie YAKKUM zette mobiele medische teams in die in de dorpen op zoek gingen naar mensen die door hun verwondingen niet in staat waren om naar de overvolle ziekenhuizen te reizen. Ook verrichtten chirurgen en fysiotherapeuten in het Bethesda Ziekenhuis tientallen operaties en behandelingen.

6.4 Kerk in Actie en de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) Kerk in Actie neemt sinds de oprichting in 1989, deel aan de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). De SHO bestaat nu uit acht leden. We werken bij grote natuuren humanitaire rampen samen bij de fondsenwerving en communicatie in Nederland. Kerk in Actie ontvangt een aandeel in de opbrengst van de Nationale Actie van gemiddeld 15,7 procent. Alle leden van de SHO onderschrijven de internationale gedragscode voor humanitaire hulp. In 2006 hebben de SHO-leden hard gewerkt aan verbetering van de kwaliteit van de hulpverlening. Veel ervaring is opgedaan bij de noodhulp en wederopbouw na de Tsunami. Kerk in Actie en ICCO werken in de uitvoering samen en hechten veel belang aan een participatieve benadering in samenwerking met lokale kerken en partnerorganisaties. Kerk in Actie was tot en met 31 december 2006 voorzitter van de SHO. We voerden het secretariaat van de SHO en gaven leiding aan nieuwe acties voor Java (aardbeving) en Suriname (overstroming mei 2006). Veel aandacht werd ook gegeven aan publieksrapportages over de voortgang van de hulpverlening na de Tsunami (26 december 2004) en Pakistan (aardbeving 9 oktober 2005).

Aandeel in gezamenlijke acties SHO Actiepotten gezamenlijke acties SHO (x € 1.000,-)

Tsunami

Pakistan

8.494 184 226 8.904

3.772 156 105 340 4.373

6.559 66 11

Totale lasten: Nog te besteden per 31 december 2006:

Baten Saldo per 31 december 2005 Aandeel in gezamenlijke actie Rentebaten Bijdrage Buitenlandse Zaken Totale baten: Lasten Verstrekte steun: - via uitvoerende organisaties (ter plaatse) - via internationale koepel Voorbereiding en coördinatie

Java

Suriname

576 3

341

579

341

2.312 1.535 19

393

321

35

20

6.636

3.866

428

341

2.268

507

151

0

l e n K e d in n e r e d in 7. K

21


Inkomsten en uitgaven 2006 Kinderen in de Knel Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005

3.219.502

3.314.257

3.387.202

2.877.985

3.310.000

3.482.368

-119.405

-261.288

-123.531

2.758.580

3.048.712

3.358.837


Inkomsten:

-5.896

-133.875


3.213.606

3.314.257

3.253.327


94.357

136.757

196.146


Eigen activiteiten

98.860

136.757

151.325


Uitvoeringskosten

673.650

402.119

565.794

65.000


-11.528

-2.982


-11.528

-2.982


4.080.473

4.080.473

3.989.889

3.989.889

4.166.592

Totaal baten

2.812.052

3.189.889

3.355.855

Onttrekking aan Revolving Fund KidK

1.268.421

800.000

810.737

4.080.473

3.989.889

4.166.592

4.166.592

Roma-kinderen Met succes wordt er in Kosovo door de organisatie QPEA gewerkt voor een betere instroom van Romakinderen in het reguliere onderwijs. De structurele discriminatie van Roma- kinderen heeft traumatische gevolgen voor hen.

141.177

Het integratieprogramma waaraan Roma-kinderen en Albanese kinderen deelnemen, bevordert hun kansen op succesvol onderwijs. Het proces van remedial en therapeutische sessies met groepen, maar ook met individuele kinderen van wie is vastgesteld dat zij psychosociale problemen en leerachterstand hebben, slaat goed aan. Het zelfvertrouwen van een kind groeit zichtbaar als het niet altijd de slechtste leerling van de klas hoeft te zijn. Ouders raken gemotiveerd om hun kinderen naar school te sturen als hun kinderen goede resultaten boeken. Zo kan een cirkel worden doorbroken van géén onderwijs, géén uitzicht op volwaardige participatie in de maatschappij of kunnen deelnemen op de arbeidsmarkt. Peacelinks (jongeren na de oorlog in Sierra Leone) De organisatie Peacelinks is een vredesbevorderende jongerenorganisatie. Peacelinks wil jongeren bewust maken van hun mogelijkheden en eigenwaarde waardoor ze meer controle krijgen over hun toekomst. Door verschillende activiteiten probeert Peacelinks haar doel te bereiken. Zo is er een muziekgroep die bestaat uit voormalige kindsoldaten. Ze zingen op bijeenkomsten over vrede en verzoening, vanuit hun eigen ervaringen als kindsoldaten. Ook geeft Peacelinks vakopleidingen aan jongeren in moeilijke omstandigheden. Straatkinderen Roemenié

22

Afghanistan

Oorlog Afghanistan is een land met veel littekens. Al 25 jaar is dit land in diverse oorlogen verwikkeld. Die oorlogen hebben tot gevolg dat een generatie kinderen is opgegroeid te midden van angst en geweld. Van 1979 tot 1989 waren er Sovjet-Unietroepen in Afghanistan om het communistische bewind te ondersteunen. Dit bewind hield stand tot 1992. Daarna volgde een burgeroorlog. In 1994 kwam de Taliban op: religieuze studenten, die de islamitische wet, de shari’a, volgens hun ideeën in de praktijk wilden brengen. Met als gevolg dat vrouwen niet zonder begeleiding van een man op straat mochten, er geen muziek beluisterd of bijvoorbeeld met vliegers gespeeld mocht worden. De meest recente oorlog had als doel de verdrijving van het Talibanbewind. Tijdens dit bewind vluchtten 3,5 miljoen Afghanen naar buurlanden als Iran en Pakistan. Anderen bleven in Afghanistan en beleefden de oorlog van nabij. Na de val van het Talibanbewind in 2001, keerden veel Afghanen terug naar hun land.

“We willen een plek creëren waar kinderen op verhaal kunnen komen

Het Centrum voor Opvang en Beleiding (CRC, Children Rehabilitation Centre) in Kabul, de hoofdstad van Afghanistan, wil kinderen vaardigheden leren die nodig zijn voor een toekomst in hun land. Jaarlijks kunnen hier 200 jongens en meisjes in de leeftijd van 8 tot 14 jaar terecht; 100 kinderen volgen een jaar lang het ochtendprogramma en 100 het middagprogramma. Naast dit programma volgen de kinderen ook regulier onderwijs. Vijf dagen in de week nemen de medewerkers van het centrum de deelnemers onder hun hoede. De vrouwelijke manager, Hosnia, vertelt: “We willen een plek creëren waar kinderen op verhaal kunnen komen en, als ze dat willen, over hun problemen kunnen praten.” In het CRC leren de kinderen hoe ze kunnen omgaan met hun ouders, buren en andere kinderen. Ook horen ze over hun kinderrechten, hoe ze gezond kunnen blijven en hoe ze goed met het milieu kunnen omgaan. Allemaal zaken die deze kinderen tijdens de oorlog niet of nauwelijks hebben meegekregen. In het speciale computerlokaal leren kinderen met de computer werken. Lessen over de gevaren van mijnen staan ook op het programma. Dat is niet overbodig omdat er nog 10 miljoen mijnen in Afghanistan liggen, een erfenis van de oorlog tegen Rusland. Khalida (spreek uit Galda) Raihan komt al 4,5 maand bij CRC. Ze is een vrolijk meisje van 11 jaar. Sinds drie jaar woont ze weer in Kabul. Daarvoor verbleef ze 7 jaar samen met haar familie als vluchteling in Pakistan. Khalida vertelt dat ze met haar beste vriendin praat over moeilijkheden die haar zijn overkomen. Zoals het feit dat ze nu in armoede leven en over haar vader, een bekende zanger, die verlamd is geraakt. Het opvangcentrum wil Khalida en vele andere kinderen op weg helpen in de Afghaanse maatschappij. In de adventsperiode vroeg Kerk in Actie aandacht voor dit bijzondere initiatief.


8. Klimaatplan Inkomsten en uitgaven 2006 Klimaatplan Rekening

Begroting

Rekening

Rekening

Begroting

Rekening

2006

2006

2005

2006

2006

2005

500.326

572.496

259.544


390.416

538.125

409.735


-31.098

-26.684

-37.282

359.318

511.441

372.453

685.444

260.400

78.075

Uitgaven: Steunverlening

Inkomsten:


18.201

51.168

50.359


Eigen activiteiten

20.886

51.168

43.328


Uitvoeringskosten

146.299

97.010

159.390


-1.921

-497


-1.921

-497


685.712

Dotatie aan Revolving Fund Werelddiaconaat

364.409

1.050.121

771.841

512.621

Totaal baten

7.280 1.050.121

771.841

Onttrekking aan Revolving Fund Werelddiaconaat 771.841

512.621

Klimaatplan stelt rechten arme landen voorop Volgens het gerenommeerde IPPC, de internationale klimaatcommissie van de Verenigde Naties, is het zo goed als zeker dat de mens de veroorzaker is van de opwarming van de aarde. Kerk in Actie startte vijf jaar geleden het Klimaatplan dat al uitging van deze conclusie. Aan het eind van 2006 dringt het besef in brede lagen van de samenleving door dat de uitstoot van CO2 het grootste milieuprobleem van deze eeuw is. In het Klimaatplan van Kerk in Actie en ICCO staat de relatie tussen klimaatverandering en armoede voorop. De rijke landen produceren de meeste CO2 maar de arme landen vangen de klappen op in de vorm van droogte, orkanen en overstromingen. Daar komt nog eens bij dat het evenwicht tussen natuur en ontwikkeling in arme landen uiterst wankel is. Als de zeespiegel in Nederland stijgt, maken we een plan om de dijken te verhogen. In Bangladesh, waar miljoenen mensen de delta van de Ganges bewonen, ontbreken de kennis en de middelen om die aanpassing te maken. Project: zuinige ovens en herbebossing In 125 dorpen in Zuidoost-Pakistan, waar in totaal 28.000 mensen wonen, zijn zuinige houtoventjes geïntroduceerd. De traditionele kookvuren bleken erg veel energie te gebruiken, terwijl brandhout als gevolg van de ontbossing een schaars product is. De nieuwe ovens leiden tot een besparing van ongeveer vijftig procent. In 2005 en 2006 zijn er 615 ovens geplaatst in dorpen.

450.031 62.590

1.050.121

771.841

512.621

Vrouwen hoeven er niet voortdurend op uit om brandstof te zoeken en kunnen met minder hout meer eten koken. Bovendien zijn voor brandhout in de toekomst 2.700 bomen aangeplant. Daarnaast wordt van de speciale Neemboom natuurlijk bestrijdingsmiddel gemaakt en kan het biologisch afval als compost gebruikt worden voor de akkerbouw. Met eenvoudige middelen wordt duurzame ontwikkeling in gang gezet. Er zijn nu tien pro-

Klimaatverandering

24 jecten opgestart die mensen aanzetten tot beter gebruik van bestaande energiebronnen of die hen helpen bij het ontwikkelen van alternatieven. Dit aantal zal in de nabije toekomst flink uitbreiden. Groene stroom De activiteiten van het Klimaatplan zijn niet alleen gericht op arme landen. We stimuleren ook de achterban in Nederland om bewuster met energie om te gaan. Daarom sloot Kerk in Actie in november 2006 een overeenkomst met de groene-energieleverancier Greenchoice. Kerk in Actie benadert haar donateurs en leden van de Protestantse Kerk in Nederland met de vraag om voortaan gas en elektriciteit van Greenchoice af te nemen. Deze energieleverancier verkoopt alleen 100 procent groene energie en garandeert voor onbepaalde tijd de laagste prijs. Goed voor het milieu, voordelig voor de klant en ook niet verkeerd voor de rest van de wereld, want Greenchoice doneert 0,25 cent

“In het klimaatp lan staat de relatie tussen klimaatverande en armoede voo ring rop”

Presentatie Greenchoice en Kerk in Actie

Straatbeeld Lahore, Pakistan

per verbruikte kWh aan het Klimaatplan. De actie loopt door in 2007. Duizenden huishoudens zijn al overgestapt op groene stroom. Kerk in Actie en ICCO zijn van plan om meer van dit soort initiatieven te nemen. Er zijn bijvoorbeeld contacten met ‘Trees for Travel’ en Milieu Centraal. Op www. klimaatplan.nl staat meer informatie. Relaties van Kerk in Actie kunnen voordelig overstappen naar Greenchoice. Ook is het mogelijk direct donateur te worden van het Klimaatplan om daarmee klimaatprojecten in ontwikkelingslanden te steunen.

9 . Beleidsbeïnvloeding en g in k r e w n e m a s le a n io t a )n r (inte Soja De grootschalige teelt van soja in Latijns-Amerika veroorzaakt veel sociale misstanden en milieuproblemen. Kerk in Actie probeert de politiek te beïnvloeden om deze ongewenste omstandigheden tegen te gaan. Specifiek aandachtspunt voor Kerk in Actie is de genetisch gemodificeerde soja. Activiteiten in 2006 bestonden onder ander uit het deelnemen aan een interdepartementaal overleg met vier verschillende ministeries. Doel is de politiek te bewegen in de richting van import van duurzaam geproduceerde soja. Deze overleggen willen we voortzetten en uitgebreiden naar het bedrijfsleven. Als aanloop naar de Tweede-Kamerverkiezingen heeft Kerk in Actie in 2006 brieven geschreven aan de programmacommissies. Drie partijen hebben de sojaproblematiek, of delen ervan, opgenomen in hun programma’s. Ook de Rijksbegroting van onder andere de ministeries van Buitenlandse Zaken en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit vermeldde soja met het oog op de verduurzaming van productieketens. Aangestuurd wordt op overleg van belanghebbenden uit bedrijfsleven, overheid en maatschappelijke organisaties, waaronder Kerk in Actie. In het najaar hebben we verschillende brieven verstuurd aan Tweede-Kamerleden die deelnamen aan het Algemeen Overleg rond “Duurzame Daadkracht”. Dit heeft geresulteerd in één motie waarin de regering verzocht werd maatregelen te nemen om tijdelijk geen soja te importeren uit pas ontboste gebieden, waarbij mensenrechten worden geschonden. De motie is niet aangenomen, maar er is meer politieke aandacht voor de sojaproblematiek. Politici zijn eveneens bereid soja hoog op de agenda te plaatsen. De lobbyactiviteiten die Kerk in Actie in samenwerking met BBO (Bureau Beleidsbeïnvloeding Ontwikkelingssamenwerking) uitvoert, vinden plaats in overleg met onze partnerorganisaties in Latijns-Amerika. Zij vinden dit van groot belang voor hun werk en achterban. Europa en sociale vragen In het plaatselijke diaconale werk komt Europa maar zelden in beeld. Toch bepaalt Europese regelgeving mede het Nederlandse beleid bij sociaal-maatschappelijke vragen. Een voorbeeld is de Europese richtlijn dat dienstverleners hun diensten in alle lidstaten zonder belemmeringen kunnen aanbieden. Doel daarvan is het versterken van de economie en het bevorderen van de werkgelegenheid. Eurodiaconia, waarvan Kerk in Actie lid is, heeft zich als netwerk van diaconale instellingen in Europa gemengd in deze discussie en heeft gepleit voor een aantal beperkingen. Na veel discussie in het Europese Parlement is door de Europese Commissie in

Armoede in Nederland

2006 besloten dat deze vrije-marktwerking niet geldig is op de terreinen van sociale dienstverlening en de gezondheidszorg. Ook is besloten dat dienstverleners zich moeten houden aan de regels van het land waar zij hun diensten verlenen. Of en hoe de vrije-marktwerking in sociale dienstverlening en gezondheidszorg in de Europese Unie-lidstaten vorm moet gaan krijgen, is de komende jaren onderwerp van discussie. Afrika (Grote Meren) Kerk in Actie zond verkiezingswaarnemers naar de Democratische Republiek Congo, waar voor het eerst sinds veertig jaar vrije verkiezingen werden gehouden. Deze internationale belangstelling heeft het democratische proces versterkt. Daarnaast werd een grotere rol van maatschappelijke organisaties bepleit bij de uitvoering van demobilisatie- en reïntegratieprogramma’s waaraan Nederland bijdraagt. Midden-Oosten Wie vrede in het Midden-Oosten wil bevorderen, komt voor de vraag te staan: wil ik dit doen als advocaat of als rechter? Als advocaat betekent dat men praktisch vooral de Palestijnse of vooral de joodse/Israëlische zaak wil bepleiten, al naar gelang wie men het meest als volk in gevaar acht. Kerkelijk komen beide groepen in onze gemeenten voor. Politiek (en kerkelijk) wordt het dan een machtskwestie wie de overhand krijgt.

25

26

Spelende kinderen bij de scheidingsmuur tussen Israël en de Palestijnse gebieden.

Kiest men voor de rol van rechter dan gaat het niet om beschuldiging van Israël of de Palestijnen als zodanig, maar zal men bij elke gebeurtenis en handeling kijken wie hier het recht overtreedt en de ander schade berokkent. Het onrecht wordt dan benoemd en afgewezen, terwijl beide partijen suggesties wordt gedaan over welke stappen nodig zijn om uit het conflict te komen. Kerk in Actie heeft voor deze laatste rol gekozen, in Nederland, bij de Europese Unie (EU) en de betrokken partijen. Bij de EU werd, samen met de andere Euro-

“Onrecht word t benoemd en afgewezen” pese protestants-christelijke ontwikkelingsorganisaties, gepleit om de Europese normen van democratie en mensenrechten ook in haar politiek voor de landen rond de Middellandse Zee toe te passen. Partners uit Israël en de Palestijnse gebieden werden voorgesteld aan leden van de Tweede Kamer en het ministerie van Buitenlandse Zaken. Armoede in Nederland Kerk in Actie vertegenwoordigt de diaconieën van de Protestantse Kerk bij de landelijke overheid om ‘helpen onder protest’ in de praktijk te brengen. Daarom voerde Kerk in Actie een onderzoek uit onder diaconieën. Met de resultaten ervan wilde Kerk in Actie aan leden van onze regering en de Tweede Kamer duidelijk maken dat er in ons land armoede is. En dat diaconieën vaak bijspringen in noodsituaties: als mensen geld tekort komen voor hun eerste levensbehoeften.

Sojabonen

Wet maatschappelijke ondersteuning Vooruitlopend op de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), in januari 2007, was Kerk in Actie in gesprek met de overheid over manieren waarop de zorg voor de meest kwetsbare groepen kan worden gegarandeerd. Tegelijkertijd rustte Kerk in Actie diaconieën toe bij de invoering van de WMO op plaatselijk niveau.

n e k k o r t e b s d ij z r 10. Wede Het jaar 2006 was een jaar waarin het programma Interactief een forse stap vooruit kon maken. In september heeft Kerk in Actie negen informatiebijeenkomsten gehouden, verspreid over het land. Meer dan driehonderd leden van ZWO-groepen en diaconieën konden ideeën opdoen over de manier waarop ze met hun eigen kerkelijke gemeente meer betrokken kunnen raken bij projecten. Aardig was dat in elke bijeenkomst ook een tweetal voorbeelden van Interactiviteit werd gegeven. Kerk in Actie Interactief richt zich op het volgende. In de wetenschap dat er in deze tijd van communicatie veel meer eigen directe betrokkenheid bij het werk van Kerk in Actie mogelijk is, is gewerkt aan een plan waarbij het voor gemeenten mogelijk wordt om veel interactiever met partners van Kerk in Actie om te gaan. In dat plan gaat het om drie ijkpunten: • directe communicatie • directe medezeggenschap • directe financiering. Langs verschillende lijnen willen we toewerken naar een situatie waarin heel veel gemeenten zich op bovengenoemde interactieve wijze met een land/projecten waar Kerk in Actie bij betrokken is, bezig gaan houden. Om dit te realiseren zijn wij van mening dat het goed zou zijn om van elke gemeente te weten of en zo ja, hoe zij aan dit ‘project’ zouden willen meewerken. Uitgangspunt daarbij is de visie op de plaats van het

Jongerenuitwisseling


missionaire en diaconale werk. Die plaats is de lokale kerkelijke gemeente. Of, anders gezegd: het denken over een grotere mate van interactiviteit start bij de lokale gemeente die het tot haar opdracht rekent om eigen directe verantwoordelijkheid te nemen voor missionair en diaconaal werk Als we de positie van het werk van zending en werelddiaconaat zo neerzetten, roept dat uiteraard de vraag op naar de verhouding tussen wat lokaal kan (moet) worden gedaan en wat landelijk kan (moet) gebeuren. Om dat goed duidelijk te krijgen, is het verhelderend om het internationale werk van Kerk in Actie als een keten te zien. Aan de ene kant zien we de partners/projecten van Kerk in Actie en aan de andere kant de gemeente of groep van gemeenten. Het gaat dus om de relatie tussen die twee partnergroepen! Onze voorkeur gaat uit naar de classis (een regionale groep van kerkelijke gemeenten) als ‘platform’ voor interactiviteit met een land, maar ook andere groepen van gemeenten, die betrokkenheid bij een land willen delen, zijn denkbaar. We spreken dan over een ‘landnetwerk’. Op dit moment zijn er al 25 classes waar men met Interactiviteit aan de slag wil. We hopen dat deze vorm van betrokkenheid bij de partners van Kerk in Actie in 2008 ongeveer de helft van de jaarlijkse begroting zal uitmaken.

28 Jongerenuitwisseling Durf Het Internationaal jongerenprogramma van ICCO & Kerk in Actie heeft als missie om grensoverschrijdende ontmoetingen mogelijk te maken, waardoor jongeren leren, ervaringen en inspiratie opdoen en zich samen met anderen inzetten voor een rechtvaardige wereld. In oktober 2006 is het Durf over je Grens-programma overgegaan in het Internationaal Jongerenprogramma van ICCO & Kerk in Actie. Het Internationaal Jongerenprogramma biedt jongeren tussen de 17 en 30 jaar uitzendmogelijkheden voor 4 tot 24 maanden door middel van het Diaconaal Jaar, Factor TIEN en het Junior Deskundige- en Starterprogramma. In 2006 deden 9 jongeren een diaconaal jaar in Europa (exclusief Nederland), 35 jongeren een diaconaal jaar in Nederland (waarvan 28 jongeren van buiten Nederland), 1 jongere een diaconaal jaar in de VS en 5 jongeren een diaconaal jaar in het Zuiden, 9 jongeren waren in voorbereiding voor uitzending naar het Zuiden in de eerste maanden van 2007. In juli en augustus 2006 zijn 12 jongeren met de jongerenreis Factor TIEN drie weken naar Honduras gereisd om ervaringen op te doen in een andere wereld. Na terugkomst zitten deze jongeren zeker niet stil! Door het geven van presentaties op scholen, het maken van een kalender en het bakken van 7.500 oliebollen zamelen de jongeren geld in voor Honduras en vertellen ze zoveel mogelijk andere jongeren over hun ervaringen in Honduras. Tijdens de reis in Honduras is een gedeelte van de groep overvallen. Op basis hiervan is het al bestaande veiligheidsprotocol binnen de organisatie van ICCO en Kerk in Actie verder aangescherpt. In maart zijn vijf jongeren uitgezonden naar de Wereldraad van Kerken-conferentie in Brazilië. Deze jongeren hebben daar een workshop gegeven over jongeren en armoede. Daarnaast hebben zij er contact gemaakt met andere jongerenorganisaties. Samen met het Internationaal Jongerenprogramma zoeken deze jongeren naar mogelijkheden om vervolgactiviteiten op te zetten. In 2006 zijn 10 junior deskundigen en 12 starters voor

een periode van 6 tot 24 maanden uitgezonden naar partnerorganisaties om hun kennis en talenten daar in te zetten. Impulsis In april 2006 ging Impulsis van start als gezamenlijk initiatief van Edukans, ICCO en Kerk in Actie. Impulsis ondersteunt stichtingen, verenigingen, bedrijven, scholen en kerken die zelf een nauwe band onderhouden met projecten in ontwikkelingslanden en deze projecten financieel ondersteunen. Impulsis adviseert en kan de door hen in Nederland geworven fondsen verdubbelen. De drie organisaties achter Impulsis werken al tientallen jaren samen met lokale organisaties, die werken aan armoedebestrijding en het bevorderen van vrede en gerechtigheid. Met deze ervaring, de opgedane kennis en de opgebouwde netwerken is Impulsis een partner voor de Nederlandse kleinschalige initiatieven. Gezamelijk werden in 2006 door Impulsis 181 projecten ondersteund met een bijdrage van bijna € 3,5 miljoen. Ook kerken klopten in 2006 bij Impulsis aan; 11 Werelddiaconale- en 2 Zendingsprojecten werden binnen Impulsis door Kerk in Actie ondersteund voor een totaal bedrag van € 85.033. Zo ontving de Protestantse gemeente Badhoevedorp een bijdrage voor de organisatie van een training contextueel pastoraat en voor de coaching van vrouwelijke predikanten van de theologische faculteit van Stellenbosch, Zuid-Afrika. De Protestantse gemeente Woudenberg ontving steun voor een aids-project van de Christelijke Kerk in Oost Java. De in Woudenberg geworven fondsen werden samen met de bijdrage van Impulsis in september 2006 aan een delegatie van deze Indonesische kerk in Nederland overhandigd. In ons land richt Kerk in Actie zich in de eerste plaats op de eigen achterban (1.800 plaatselijke kerken en hun leden), maar daarnaast ook op het algemene publiek. Een aantal activiteiten die we samen met diaconieën, zwo-groepen, kerkleden, partners en andere organisaties hebben gehouden, lichten we kort uit.

11. Communicatie en fondsenwerving


Schenk water, schenk leven Tientallen Nederlandse kerken verkochten vorig jaar waterflesjes met het etiket ‘Schenk water, schenk leven’. De opbrengst is gebruikt om de slachtoffers van droogte in de Hoorn van Afrika bij te staan, ook op de langere termijn. Droogte in de Hoorn van Afrika. Het was bepaald geen nieuw probleem waarmee ICCO aanklopte bij kerken en particuliere donateurs. Maar wel een probleem waarvoor dringend hulp nodig was en dat veel complexer is dan het op het eerste gezicht lijkt. Oorlogen, politieke conflicten, mismanagement en klimaatveranderingen spelen allemaal een rol, zegt ICCO & Kerk in Actie-medewerker Jaap Aantjes. “In Somalië, Noord-Uganda, Ethiopië en Eritrea zijn regelmatig conflicten, politieke spanningen en oorlogen. In Kenia wordt de regering beschuldigd van corruptie en mismanagement. In deze landen hebben problemen met droogte daardoor extreme gevolgen.” Bovendien worden nomadische gemeenschappen door de onlusten en droogte verjaagd van de plek waar ze jarenlang genoeg water en voedsel vonden voor hun vee. Ze komen vaak zonder vee en ontheemd terecht aan de rand van stedelijke gebieden. Extreme weersomstandigheden hebben de problemen in de Hoorn van Afrika de laatste jaren verergerd: de droogteperioden duurden langer en volgden elkaar sneller op, terwijl tussendoor soms grote overstromingen plaatsvonden. De Verenigde Naties maken zich grote zorgen over de klimatologische veranderingen, aldus Aantjes. “Vooral omdat de bevolking door slechte economische en sociale voorzieningen toch al kwetsbaar is.” Analyse De Nederlandse waterflesjes zorgden samen met giften van honderden kerken en duizenden particulieren voor een opbrengst van meer dan een miljoen euro. Een deel daarvan is gebruikt voor noodhulp aan mensen die door de droogte hun voedselen inkomstenbronnen waren kwijtgeraakt. Daarnaast is er geïnvesteerd in voedselen watervoorzieningen voor de langere termijn. Voor veel projecten werkten ICCO & Kerk in Actie samen met kleinere Nederlandse organisaties die connecties hebben in de betreffende gebieden. Ongeveer twee ton wordt dit jaar nog geïnvesteerd in voorzieningen voor de lange termijn. In het Keniase district Wajir is € 60.000,- besteed aan de opvang van nomaden die binnen hun gebied verjaagd waren. Zij kregen onder meer voedsel, kleding, tenten en huisraad. Naast die noodhulp is een analyse gemaakt van de problemen in Wajir. De gemeenschap zelf praatte mee over hoe ze minder kwetsbaar kan worden voor periodes van droogte, over alternatieve

Minister A.J. de Geus tijdens de Landelijke Diaconale Dag

inkomstenbronnen voor de toekomstige generatie en over actievere deelname aan het regionale en nationale bestuur. Ook in de andere landen worden risicoanalyses gemaakt om bij nieuwe periodes van droogte de problemen voor te zijn of om snel te kunnen reageren. De hulp op de langere termijn bestond daarnaast uit concrete zaken, zoals wateropslagtanks voor de Masaï in Kenia, handwerktuigen voor Ethiopische boeren en boorputten voor diepwaterbronnen in Eritrea. Ontheemde kinderen Een van de deelprojecten in Noord-Uganda richtte zich op ontheemde kinderen die als gevolg van een burgeroorlog vanuit hun eigen regio in stedelijke gebieden terecht waren gekomen. Extreme droogte maakte hen extra kwetsbaar. Zij kregen psychosociale hulp en konden naar school gaan. Een aantal van hen werd in gastgezinnen geplaatst. Kies bewust Met de 40dagentijdcampagne ‘Kies bewust voor je naaste’ vroegen we aandacht voor de negatieve gevolgen van wereldwijde handel. De nadruk lag op landbouwgrond van Indianen en kleinschalig werkende boeren in Latijns-Amerika en Nederland. Zo traint de Boliviaanse organisatie CER-DET Guaraní Indianen waardoor zij beter in staat zijn om hun landrechten op te eisen die worden aangetast door grote internationale oliemaatschappijen. In ons land stond het werk centraal van zorgboerderij Klein Essen in Kootwijkerbroek. Ontmoetingsdagen Kerk in Actie hield de Landelijke Diaconale Dag, waaraan ruim 1.100 diakenen van plaatselijke diaconieën

30 meededen, op 18 november 2006 voor de 111e keer. Het deelnemersaantal overtrof dat van het voorafgaande jaar met ruim honderd diakenen extra. Tijdens deze dag werden de resultaten van het tweede onderzoek naar de financiële hulpverlening door diaconieën bekend gemaakt. Minister Aart Jan de Geus, de toenmalige minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, nam het onderzoek ‘Armoede in Nederland’ als eerste in ontvangst. Dit armoedeonderzoek van Kerk in Actie is een vervolg op een onderzoek van Kerk in Actie uit 2005. Hierdoor was het mogelijk om de resultaten te vergelijken. ’s Middags gingen (kandidaat) Tweede-Kamerleden van CDA, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, VVD en SP tijdens de Landelijke Diaconale Dag met elkaar in debat over het armoedebeleid en armoedebestrijding. De jaarlijkse Diaconale ontmoetingsdagen werden in 2006 gehouden in Oud-Beijerland, Ede, Huizen en Zwolle. Voor het eerst vonden de dagen op meerdere plekken in het land plaats en niet in De Werelt in Lunteren. Deze dagen gingen over de rol die diakenen kunnen spelen, als speler of toeschouwer. Naar deze dagen kwamen 480 diakenen, wat meer is dan in het voorafgaande jaar, toen ruim 400 diakenen de Diaconale ontmoetingsdagen bezochten. Samenwerking met Evangelische Omroep/ Stichting EO Metterdaad Kerk in Actie werkt met ingang van 1 september 2006 samen met de Vereniging De Evangelische Omroep te Hilversum, c.q. de Stichting EO Metterdaad. In dit convenant participeren ook de stichting Evangelische Zendings Alliantie (EZA) en de Vereniging PRISMA. De EO verzorgt via haar multimediale platform ‘Nederland Helpt’ radio en tv-programma’s. Het platform informeert luisteraars en kijkers over zending, hulpverlening en ontwikkelingssamenwerking en werft hiervoor fondsen. Kerk in Actie, EZA en Prisma dragen projecten aan voor

Schenk water, Schenk leven

Communicatie en fondsenwerving • Aantal regelmatige gevers Kerk in Actie: 135.000 • Aantal kerkelijke gemeenten die bijdragen: 1.780 • Totale inkomsten uit vrijwillige geldwerving in 2006: € 25,4 miljoen (inclusief nalatenschappen. • Kosten fondsenwerving: 9,86 procent (2005: 8,52 procent) • Inkomsten veertigdagentijdcampagne: € 876.000 (€ 325.000 particulieren en € 551.000 via kerken) • Oud-geldactie: € 22.844 • Opbrengst postzegel- en kaartenactie 2006: € 31.537 (ruim € 6.000 meer dan in 2005).

financiering, zijn verantwoordelijk voor de monitoring van de uitvoering en rapporteren over de besteding van de fondsen. Voortvloeiend uit eerder genoemd convenant, ontving Kerk in Actie in 2006 voor de volgende projecten van partners bijdragen: een inloophuis voor mensen met hiv/aids in Nepal, drugspreventie en opbouwprojecten in Nepal, gemeenschapsontwikkeling voor Roma in Roemenië en traumaverwerkings- en integratieprogramma’s voor Roma-kinderen in Kosovo. Samenwerking met Stichting Rotterdam Het bestuur van Stichting Rotterdam subsidieert jaarlijks een aantal projecten van Kerk in Actie-partners in diverse werelddelen. Het gaat hierbij om projecten met een sterk diaconale component, overeenkomstig het mandaat en de doelstelling van de Stichting. Ook kent Stichting Rotterdam (via de Protestantse Dienstencentra) suppleties toe aan lokale initiatieven van groepen in het binnenland.

12. Personeel en organisatie


Kerk in Actie als onderdeel van de Protestantse Kerk Kerk in Actie is onderdeel van de Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. Het organogram laat zien welke plek het werk van Kerk in Actie inneemt. Binnen de blauw gekleurde afdelingen vindt het werk van Kerk in Actie geheel of gedeeltelijk plaats. De geldstromen van Kerk in Actie worden strikt gescheiden van de andere activiteiten van de dienstenorganisatie. Buitenland De afdeling Buitenland bestond in 2006 uit drie teams (1. Afrika/Midden-Oosten, 2. Azië/Pacific, 3. Europa/Noorden Latijns-Amerika). Zij onderhouden contacten met kerken en organisaties in de regio’s en beoordelen hun projectaanvragen. In 2007 zal de afdeling Buitenland samengaan met ICCO, de protestantse medefinancieringsorganisatie voor ontwikkelingssamenwerking. Binnenland De afdeling Binnenland bestaat uit drie teams, waarvan er één geheel en twee gedeeltelijk het werk van Kerk in Actie uitvoeren (1. Identiteit en Gemeenteontwikkeling deels, 2. Dienst in de samenleving geheel, 3. Jeugdwerk deels). Het team ‘Identiteit en Gemeenteontwikkeling’ ondersteunt onder meer partners in Nederland en voert projecten uit die vallen onder het programma Missionair Werk. Het team ‘Dienst in de samenleving’ ondersteunt partners in Nederland en voert projecten uit die vallen onder het programma Diaconaat. Het team Jeugdwerk voert het jeugdbeleid uit en biedt jongeren meeleefplekken bij partners van Kerk in Actie in Nederland en in het buitenland. Communicatie en fondsenwerving De afdeling Communicatie en fondsenwerving werkt vanuit twee teams voor Kerk in Actie: 1. team Communicatie en Marketing, 2. Relatiebeheer. Deze teams verzorgen de communicatie en fondsenwerving rond het werk van Kerk in Actie dat in de afdelingen Buitenland en Binnenland wordt uitgevoerd of ondersteund. Ondersteunende afdelingen Bovenstaande afdelingen kunnen gebruik maken van de ondersteunende afdelingen van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland, zoals de afdelingen Financiën, Facilitaire zaken, Human Resource Management en het Instituut voor Opleiding en Bezinning

Hendrik Kraemer Instituut

(waaronder het Hendrik Kraemer Instituut, HKI). Het HKI gaf in 2006 voor Kerk in Actie cursussen aan uit te zenden en uitgezonden medewerkers en aan jongeren. Protestantse Dienstencentra De Dienstenorganisatie bestaat niet alleen uit een landelijk centrum in Utrecht, maar ook uit negen Protestantse Dienstencentra (PDC’s), die de plaatselijke kerkelijke gemeenten van de Protestantse Kerk in Nederland ondersteunen. Deze negen PDC’s (in Groningen/Drenthe, Friesland, Overijssel/Flevoland, Gelderland, Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland en Noord-Brabant/Limburg) ondersteunen kerkelijke groepen binnen hun eigen provincie, onder andere bij het Kerk in Actie-werk dat zij uitdragen binnen hun eigen kerkelijke gemeenten. In 2007 en 2008 zal de dienstverlening door de PDC’s anders georganiseerd gaan worden. De ondersteuning zal gegeven worden door gemeenteadviseurs. Bestuur en directie De directe verantwoordelijkheid voor het werk ligt bij het bestuur van de dienstenorganisatie. Meer op afstand staat de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland, die op hoofdlijnen het beleid bepaalt

2006

fte’s

aantal mensen

vrouw

man

vrijwilliger

Afdeling Binnenland Afdeling Buitenland Afdeling Communicatie & Fondsenwerving

18,8 33,4 22,4

28,0 43,0 39,0

13,0 25,0 16,0

15,0 18,0 23,0

3,0 1,0 4,0

76,3

110,0

54,0

56,0

8,0

32 en de begroting en jaarrekening goedkeurt. Hierin zitten vertegenwoordigers van de plaatselijke kerken. Het Bestuurlijk Overleg van Kerk in Actie is het overleg tussen de Protestantse Kerk in Nederland en de kleinere kerken die in Kerk in Actie deelnemen. Het bestuur ontvangt naast reis- en verblijfskosten geen overige vergoedingen. Er worden geen voorschotten en/of leningen aan hen verstrekt. De salarisschalen van de medewerkers zijn te vinden op de website van de Protestantse Kerk in Nederland: www.pkn.nl.

Samenstelling bestuur en directie (per 31 december 2006) Bestuur: Ir. G.J. Kramer, voorzitter P.J. Leendertse, secretaris Mr. P. Schreuder Dr. B. Plaisier (moderamenlid Generale Synode) Dhr. H. Hoogenhout (moderamenlid Generale Synode) Directie: Dhr. H. Feenstra, algemeen directeur Ds. E. Overeem, adjunct directeur

Generale Synode Andere kerken participanten in Kerk in Actie Bestuur Bestuurlijk Overleg Kerk in Actie

xx

Moderamen

Directie

Stafafdelingen o.a. HRM Financiën en Facilitaire zaken

Protestantse Dienstencentra

Afdeling Communicatie & Fondswerving

Instituut voor Opleiding en Bezinning Team C&M

Hendrik Kraemer Instituut

Team Relatiebeheer

Team Corporate

Afdeling Buitenland Team Azië / Pacific

Team Afrika / Midden Oosten

Afdeling Binnenland Team Europa / Latijns America

Team Jeugdwerk

Team Identiteit & Gemeenteontwikkeling

Team Dienst in de samenleving


13. Financiën 13.1 Verslag Governance Governance Het begrip “governance” duidt op een goede bestuurlijke inrichting van een onderneming en de uitvoering van goed ondernemersschap, waaronder begrepen integer en transparant handelen, alsmede goed toezicht hierop en het afleggen van verantwoording over het uitgeoefende toezicht. Dit is de rode draad van een aantal recent ontwikkelde codes (Tabaksblatt, Wijffels.) Voor Kerk in Actie van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland zijn de richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen en de code Wijffels leidraad voor het handelen. De code Wijffels moet ook binnen de charitatieve sector bijdragen tot een efficiënt toezicht op het bestuur (checks) en een evenwichtige verdeling van invloed tussen het bestuur, het toezicht en de donateurs (balances). Deugdelijk ondernemingsbestuur Aan het bestuur is het dagelijks bestuur van de dienstenorganisatie opgedragen. Binnen het raamwerk van de kerkorde en ordinanties van de Protestantse Kerk in Nederland en de generale regelingen behorende bij deze kerkorde bestuurt zij de organisatie. Zij is in dat kader tevens verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante weten regelgeving en voor het beheersen van de risico’s verbonden aan het uit te voeren werk. Het bestuur rapporteert hierover aan de Kleine Synode. Benoemingen e.d. De leden van het bestuur worden benoemd en ontslagen door de generale synode: a. drie leden van het bestuur worden – op aanbeveling van het bestuur en gehoord het moderamen (dagelijks bestuur) – benoemd uit de leden van de kerk, b. de beide andere leden zijn afkomstig uit het moderamen: de scriba (bezoldigd bestuurder) en een ander daartoe aangewezen lid van het moderamen. De onder a. vermelde bestuursleden worden benoemd voor een periode van vier jaar; ze kunnen éénmaal voor een aansluitende periode worden herbenoemd. De onder b. vermelde bestuursleden worden benoemd voor de duur van hun zittingstijd in het moderamen. Wij verwijzen hierbij naar de Kerkorde. De leden van het bestuur vermijden in hun functioneren elke schijn van belangenverstrengeling. Daartoe zijn afspraken vastgelegd. Interne risicobeheersing- en controlesystemen De interne risicobeheersing- en controlesystemen dienen effectief en adequaat te zijn. De code verlangt dat het bestuur in het jaarverslag hierover rapporteert.

In 2006 werden de tussentijdse financiële rapportages verder ontwikkeld en uitgebreid met informatie vanuit de urenregistratie en de projectadministratie. Bij de richtlijnen voor de planning en begroting 2007 werd bij de uitwerking van de begroting een tweedeling aangebracht, namelijk het beleidsinhoudelijke gedeelte (jaar/werkplannen) en het financiële gedeelte (de begroting). Deze jaarplannen voor de afdelingen hebben een vertaling naar activiteiten/projecten conform het visierapport “Leren leven van de verwondering” en de beleidsnota/vervolgrapport “Groeien met de riemen die je hebt”. Voor de uitvoering van een goede controlcyclus is concretisering en verantwoording op activiteitenniveau gekoppeld aan hoofddoelstellingen van beleid noodzakelijk. Dit zal in de cyclus ten behoeve van het jaar 2008 zijn beslag krijgen. In de vergadering van de kleine synode op 24 november 2006 werd de notitie ‘Het strategisch financieel kader voor de (eigen) vermogensontwikkeling van de Protestantse kerk in Nederland’ vastgesteld. Hierin staan de afspraken met betrekking tot normering, behandeling, indeling en beschikkingsbevoegdheid aangaande het eigen vermogen van de kerk. In 2006 is het analysemodel aangaande het risicomanagement verder ingevuld en is een plan van aanpak geschreven op basis waarvan, in samenspraak met het management en het bestuur van de dienstenorganisatie, de uitwerking in monitoringsystemen naar de organisatie in 2007 ter hand genomen wordt.

34 Betrouwbare financiële verslaglegging De complexiteit van de weten regelgeving met betrekking tot verslaglegging blijft toenemen. Het betreft hogere eisen aan de verslaggeving en de controle hierop. De eisen gesteld aan de accountantscontrole met betrekking tot risicobeheersing- en controlesystemen worden hierdoor ook hoger. Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de verslaggeving. De kleine synode ziet erop toe dat het bestuur deze verantwoordelijkheid vervult. De (externe) certificerend accountant wordt aangewezen door de kleine synode en woont met ingang van 2005 de behandeling van de jaarrekening in de kleine synode bij. Hiernaast heeft de accountant overleg met de door het bestuur ingestelde audit-commissies. Vanwege de specifieke aard van de activiteiten en het grote volume aan geld is besloten tot een audit-commissie voor Kerk in Actie en een audit-commissie voor het ‘overig kerkenwerk’. De twee audit-commissies, met hun eigen verantwoordelijkheidsgebied, dienen op onpartijdige wijze het functioneren van de organisatie te toetsen, bevin dingen te rapporteren en proactief te adviseren aan het bestuur over de doeltreffendheid, doelmatigheid en rechtmatigheid van het functioneren. In de verdere uitwerking van de opgestelde notitie “financiële besturingsfilosofie van de dienstenorganisatie 2008-2010” zullen deze auditcommissies een meer prominente rol gaan spelen dan thans mogelijk is. Staat van baten en lasten (x € 1.000)

Directiestatuut In het jaar 2006 is door het bestuur het directiestatuut vastgesteld conform artikel 8.2 van de generale regeling voor de dienstenorganisatie. Dit statuut regelt de taak van de algemeen directeur met betrekking tot de beleidsmatige voorbereiding en uitvoering van bestuursbesluiten en de dagelijkse leiding en organi satie van de dienstenorganisatie. Tevens wordt hierin aangegeven welke bestuursbevoegdheden aan de algemeen directeur zijn gemandateerd. Toelichting resultaat over het boekjaar 2006 De staat van baten en lasten over 2006 sluit met een resultaat van € - 12.607.000. Dit verschil tussen de in 2006 voor de doelstelling ontvangen gelden en de hogere doelbestedingen in 2006 is geheel onttrokken aan de hiervoor in voorgaande jaren ontvangen gelden, welke staan verantwoord onder de bestemmingsreserves (Revolving funds) en bestemmingsfondsen (actiepotten) van Kerk in Actie. Collecten, giften en nalatenschappen Bij de presentatie van de jaarcijfers 2005 werd reeds duidelijk dat het in de begroting 2006 neergelegde ambitieniveau m.b.t. te realiseren opbrengsten uit vrijwillige geldwerving te hoog was. De dalende tendens in het geefgedrag die in 2005 zichtbaar werd heeft zich ook daadwerkelijk in 2006 gemanifesteerd. Bij het opstellen van de begroting voor 2007 is uitgegaan van een meer

Begroting 2007

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Baten / beschikbaar voor doelstelling Baten vrijwillige geldwerving: Collecten/schenkingen/nalatenschappen Af: - kosten eigen fondsenwerving

25.415 - 2.924

25.438 - 2.507

31.538 - 3.133

28.101 - 2.393

Netto baten vrijwillige geldwerving

22.491

22.931

28.405

25.708

1.984 PM 6.359

2.640 1.633 9.890

2.339 PM 8.120

2.826 34.061 6.324

Totaal / beschikbaar voor doelstelling

30.834

37.094

38.864

68.919

Lasten / bestedingen aan doelstelling Eigen activiteiten Verstrekte subsidies Uitvoeringskosten

1.755 29.261 7.268

1.539 39.334 8.828

2.072 44.937 7.998

1.437 51.145 8.451

Totaal / bestedingen aan doelstelling

38.284

49.701

55.007

61.033

Resultaat

- 7.450

- 12.607

- 16.143

7.886

- Bestemmingsreserves Kerk in Actie - Bestemmingsfondsen Kerk in Actie

- 50 - 7.400

- 2.637 - 9.970

- 1.143 -15.000

- 1.395 9.281

Totaal resultaatverdeling

- 7.450

-12.607

- 16.143

7.886

Bijdragen Protestantse Kerk in Nederland Aandeel in gezamenlijke acties Overige baten

Resultaatverdeling:

Jaarverslag 2006 | 35 realistisch scenario, waarbij tevens meer zal worden geïnvesteerd in het op peil houden en mogelijkerwijs vergroten van deze opbrengsten. Bijdragen Protestantse Kerk in Nederland De bijdragen van de Kerk hebben zowel betrekking op jaarlijkse reguliere inkomsten als op bijdragen uit kerkelijke bestemmingsreserves en -fondsen. Aandeel in gezamenlijke acties De opbrengsten vanuit gezamenlijke acties in 2006 hebben betrekking op rampen in Suriname, Java, Pakistan en Azië. Het in 2005 verantwoorde bedrag had voornamelijk betrekking op het Kerk in Actie-aandeel in de SHO actie ten behoeve van hulp aan de slachtoffers van de Tsunami. Gezien de aard van deze posten is hier feitelijk sprake van incidentele opbrengsten, welke zowel in 2006 als 2007 als PM-post in de begroting zijn meegenomen. Overige baten In deze post zijn in 2006 o.m. begrepen de ondersteunende bijdragen van overheden en andere organisaties m.b.t. de programma’s van Kerk in Actie. Van deze bijdragen ter grootte van € 8.830.000 kan circa € 1,2 mln. (Stichting ICCO en Ministerie van Buitenlandse zaken inzake het Klimaatplan) als éénmalige of extra bijdragen worden aangemerkt. Verder kan worden geconstateerd dat de onder deze post verantwoorde renteopbrengsten teruglopen. Dit uiteraard i.v.m. de besteding van gelden uit de aanwezige bestemmingsreserves en -fondsen. Verstrekte subsidies Het dalende verloop in het volume van deze post kent twee hoofdredenen. Allereerst de eenmalige noodhulp bijdragen die worden verstrekt uit m.n. de opbrengsten uit gezamenlijke acties, zoals hierboven is toegelicht. Een tweede en meer structurele oorzaak is gelegen in de dalende opbrengsten uit vrijwillige geldwerving. Deze lijn kan in feite direct worden doorgetrokken naar het bedrag dat voor directe steunverlening beschikbaar is. Voor 2006 kan hierbij worden opgemerkt dat de

Noodhulp Suriname

eerder vermelde dalende tendens tijdig is onderkend, waardoor eveneens tijdig kon worden bijgestuurd. Tot slot kan in dit verband worden opgemerkt dat in de begroting voor 2007 o.m. rekening is gehouden met een onttrekking aan de bestemmingsfondsen (actiepotten) van € 7,4 mln. Hiervan is al een deel (m.n. Tsunami gelden) in 2006 gerealiseerd. Het totale niveau van de op de balans 2006 opgenomen bestemmingsfondsen bedraagt € 6,3 mln. Samenwerking Kerk in Actie en ICCO De inhoudelijke samenwerking tussen Kerk in Actie en ICCO vertaalt zich ook in financiële zin, waardoor tijdens het boekjaar verschillende inkomsten en uitgaven met elkaar worden verrekend. Naast de gezamenlijke steunverleningsprojecten zijn de onderlinge verrekeningen veelal gebaseerd op diverse afgesloten convenanten, een huurovereenkomst voor het gebruik van het kantoorgebouw Utrecht en de overeenkomst voor gemene rekening, waarin met name afspraken zijn vastgelegd met betrekking tot de interne facilitaire dienstverlening. Een overzicht van deze verrekeningen over 2006 is als volgt:

Samenwerking Kerk in Actie en ICCO (x € 1.000,-)

Rekening 2006

Onderlinge verrekeningen inzake: Projectbijdragen Kerk in Actie via ICCO (*) Uitruilprojecten (per saldo beschikbaar voor Kerk in Actie) Specifieke projectbijdragen (via convenanten) Huisvestingskosten Opbrengsten fondsenwerving Diverse verrekeningen ( w.o. gebruik guesthouse/HKI, apparaatskosten Tsunami, samenwerkingsproject ICT) OGR (Overeenkomst Gemene Rekening) m.b.t. facilitaire dienstverlening

- 6.505 2.500 - 1.014 713 - 708 - 87 282

Per saldo voldaan aan ICCO door Kerk in Actie:

- 4.819

(*) De projectbijdragen aan ICCO van € 6,5 mln. bestaan voor 85% (€ 5,6 mln.) uit noodhulpbetalingen vanuit bestaande actiepotten. De overige projectbijdragen van € 0,9 mln. (15%) werden gefinancierd vanuit de reguliere geldstromen van Kerk in Actie.

36 13.2 Jaarrekening 13.2.1 Balans (na resultaatverwerking) Activa (x €. 1.000)

Ref.

Leningen u/g

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

34

35

Financiële vaste activa

1

34

35

Vorderingen

2

2.374

1.038

Protestantse Kerk in Nederland Stichting de Zending

- 1.217 33

- 2.081

Rekeningen-courant

- 1.184

- 2.081

16.717

31.428

17.941

30.420

Liquide middelen

3

Totaal activa

Passiva (x €. 1.000)

Ref.

Besteedbaar vermogen: Egalisatie-/bestemmingsreserves

Vastgelegd vermogen: Bestemmingsfondsen

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

5.554

8.190

5.554

8.190

6.310

16.280

Eigen vermogen

4

11.864

24.470

Voorziening reorganisatiekosten Schulden op lange termijn

5 6

116 12

2 0

128

2

0 5.751 198

715 5.218 15

5.949

5.948

17.941

30.420

Lang vreemd vermogen

Rekening courant Stichting De Zending Nog te betalen posten Vooruit ontvangen posten Schulden op korte termijn

Totaal passiva

7

Jaarverslag 2006 | 37 13.2.2 Staat van baten en lasten Beschikbaar voor doelstelling ( x € 1.000)

Ref.

Opbrengsten vrijwillige geldwerving: Collecten, giften en schenkingen Opbrengst mailingacties Nalatenschappen

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

21.964 2.778 696

27.478 2.750 1.310

24.204 2.540 1.357

25.438

31.538

28.101

933 1.574

1.410 1.723

1.066 1.327

2.507

3.133

2.393

In % van baten vrijwillige geldwerving

9,86%

9,9%

8,52%

Netto baten vrijwillige geldwerving

22.931

28.405

25.708

7 Af: Kosten eigen fondsenwerving: (In)directe verwervingskosten Uitvoeringskosten

Publicaties Netto omzet (In)directe kosten

962 - 550

Bruto resultaat Uitvoeringskosten

412 - 216

551 -546

562 - 621

5

- 59

688 - 126

Resultaat opbrengst publicaties

8

196

Aandeel in gezamenlijke acties

9

1.598

33.937

Aandeel in acties van derden

10

35

124

Bijdragen voor dienstverlening

11

119

60

162

Subsidies overheden en anderen

12

8.830

7.090

5.645

Financiële baten en lasten

13

453

965

430

Bijdrage Protestantse Kerk in Nederland Financiële bijdragen Bestemmingsreserves

14 753 1.887

739 1.600

891 1.935

2.640

2.339

2.826

Diverse baten

Totaal beschikbaar voor de doelstelling

15

292

37.094

146

38.864

68.919

38 13.2.2 Staat van baten en lasten Besteding aan doelstelling ( x € 1.000)

Ref.

Kerk in Actie Buitenland: - Zending - Werelddiaconaat - Noodhulp - Kinderen in de Knel - Klimaatplan Binnenland: - Missionair werk - Diaconaat Besteding aan doelstelling

16

Beschikbaar voor doelstelling Totaal resultaat Bijdragen uit respectievelijk naar: Bestemmingsreserves Kerk in Actie Bestemmingsfondsen Kerk in Actie Totaal

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

10.593 12.980 15.484 4.080 686

10.895 15.656 18.071 3.990 772

10.035 11.952 28.775 4.167 513

2.322 3.556

2.569 3.054

2.459 3.132

49.701

55.007

61.033

37.094

38.864

68.919

- 12.607

- 16.143

7.886

- 2.637 - 9.970

- 1.143 - 15.000

- 1.395 9.281

- 12.607

- 16.143

7.886

13.2.3 Resultaatverdeling Resultaatverdeling (x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Het resultaat is toegevoegd (+) of onttrokken (-) aan: Besteedbaar vermogen Egalisatiereserve diaconaat Revolving funds Revolving fund missionair algemeen Revolving funds Noodhulp

Vastgelegd vermogen Actiepotten Fonds Indonesië-projecten Fonds nazorg Enschede Fondsen Binnenlands diaconaat Fonds Landelijke diaconale projecten

Resultaat

182 - 2.044 336 - 1.111

- 233 - 800 - 110

-5 - 869 - 252 - 269

- 2.637

- 1.143

- 1.395

- 9.422 - 505 - 40

- 15.000

9.468 - 50 - 52 - 15 - 70

- 9.970

- 15.000

9.281

- 12.607

- 16.143

7.886

-3

Jaarverslag 2006 | 39 13.2.4 Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht (indirecte methode) (x € 1.000,-)

Referentie

Balans 31-12-2006

Vermogensresultaat

4

- 12.607

7.886

- Vorderingen - Rekeningen-courant - Kortlopende schulden - Voorzieningen

2

- 1.336 - 1.611 716 114

2.576 11.516 - 51 - 463

- 2.117

13.578

1

- 30

1

- 30

12

0

12

0

- 14.711

21.434

7 5

Totaal Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten - Leningen u/g

1

Totaal Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten - Langlopende schulden Totaal Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Totaal mutatie liquide middelen

13.2.5 Waarderingsgrondslagen Richtlijn Jaarverslaggeving De Jaarrekening Kerk in Actie van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland is opgesteld conform de Richtlijn 650 Fondsenverwervende Instellingen. 13.2.5.1 Grondslagen voor waardering van activa en passiva Financiële vaste activa Leningen uitgeleend geld (u/g) worden gewaardeerd op nominale waarde zonodig gecorrigeerd voor oninbaarheid. Voorraden Waardering vindt plaats op verkrijgings- of vervaardigingsprijs eventueel met aftrek van een voorziening voor incourante voorraden. Vorderingen, overlopende activa en overige activa Vorderingen, overlopende activa en overige activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde, rekening houdend met een voorziening wegens oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen worden tegen nominale waarde opgenomen. Eigen vermogen Het eigen vermogen is slechts aan te wenden in overeenstemming met de doelstelling waartoe ze in het leven is geroepen.

6

Balans 31-12-2005

De presentatie van het eigen vermogen in de balans wordt onderscheiden in: • besteedbaar vermogen • vastgelegd vermogen Besteedbaar vermogen Het besteedbaar vermogen kent egalisatiereserves en bestemmingsreserves. Bestedingen van de bestemmingsreserves dienen plaats te vinden binnen de gegeven algemene “bestemming”. Binnen deze algemene bestemmingen kunnen de bestedingen door “het bestuur” worden bepaald. De gevormde bestemmingsreserves mogen geen verplichting betreffen. Vastgelegd vermogen Binnen de definitie van vastgelegd vermogen bevinden zich de bestemmingsfondsen. Dit deel van het eigen vermogen is vanwege de specifieke bestemming, dat door “derden” (gevers of overheid) is bepaald, slechts aan te wenden voor de specifieke bestemming. Voorzieningen Onder voorzieningen worden opgenomen: • verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten. • op balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen en/of verliezen waarvan de omgang redelijkerwijs is in te schatten • kosten welke in het volgend boekjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het boekjaar of een voorgaand

40 boekjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal boekjaren. Schulden op korte termijn Schulden op korte termijn, overlopende passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Verplichtingen financiële steun/hulpverlening Deze verplichtingen worden geheel ten laste gebracht van het boekjaar waarin het besluit tot toekenning schriftelijk aan de steunontvanger is medegedeeld, ongeacht in welk boekjaar de financiële steun/hulpverlening wordt uitgekeerd. Daarbij is bepalend of de ontvangende partij recht kan doen gelden op een bepaald bedrag. Voor zover toekenningen meerjarige betalingsverplichtingen betreffen worden deze verplichtingen vermeld als schulden op lange termijn. Indien echter bij deze toekenningen een ontbindende voorwaarde is opgenomen dan worden deze naar jaar verantwoord onder de “niet uit de balans blijkende verplichtingen”. 13.2.5.2 Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen Ontvangsten en uitgaven worden in de staat van baten en lasten toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben. Bij de toerekening wordt een bestendige gedragslijn gevolgd. Dit houdt in dat in de balans rekening wordt gehouden met de aan een periode toe te rekenen bedragen die in een andere periode zijn of worden ontvangen, dan wel betaald. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Alle baten en lasten worden verantwoord in de staat van baten en lasten. Dit betekent dat, behalve bij stelselwijziging en herstel van fundamentele fouten, geen rechtstreekse mutaties in het vermogen plaatsvinden. Bestemmingsgiften Baten waarvoor een bijzondere bestemming is aangewezen, al dan niet via specifieke acties, worden afzonderlijk in de (toelichting op de) staat van baten en lasten opgenomen, onder vermelding van de aard van de bestemming. Ook de besteding hiervan wordt afzonderlijk vermeld. Indien deze baten in het verslagjaar niet volledig zijn besteed, worden de nog niet bestede gelden verwerkt in de desbetreffende bestemmingsreserve. Indien in een volgend jaar uit de bestemmingsreserve wordt geput, wordt deze besteding enerzijds in de staat van baten en lasten verantwoord en anderzijds als mutatie in de desbetreffende bestemmingsreserve weergegeven.

Nalatenschappen Baten uit nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. De omvang van een bate uit een nalatenschap kan betrouwbaar worden vastgesteld als op grond van het stadium waarin de afhandeling van de nalatenschap zich bevindt, een redelijke schatting van de ontvangst kan worden gemaakt. Voorlopige uitbetalingen in de vorm van voorschotten worden in het boekjaar waarin ze worden ontvangen verantwoord als baten uit nalatenschappen. Verkrijgingen belast met vruchtgebruik worden alleen in de toelichting vermeld. Zij worden pas in de staat van baten en lasten verantwoord bij het einde van het vruchtgebruik of bij eerdere verkoop van de blote eigendom. Nalatenschappen die worden toegewezen aan de rechtspersoon Protestantse Kerk in Nederland, worden middels een afdracht aan de dienstenorganisatie overgedragen ter uitvoering van het werk van de kerk, rekening houdend met bestemming waaronder de nalatenschap is ontvangen. Kosten eigen fondsenwerving Deze kosten zijn gedefinieerd in projecten. Indien er sprake is van zgn. gemengde activiteiten (deels fondsenwerving, deels voorlichting), heeft de toerekening plaatsgevonden op basis van de beoordeling van de aard van de activiteit. Voor het bepalen van de toerekening van de kosten van de afdeling Communicatie en Voorlichting als kosten fondsenwerving en als kosten activiteiten voorlichting worden de volgende regels gehanteerd: • De kosten van de activiteiten die uitsluitend op fondsenwerving zijn gericht worden 100% als kosten fondsenwerving aangemerkt. • De kosten van activiteiten die geheel niet op fondsenwerving zijn gericht worden als activiteiten voorlichting aangemerkt. • De kosten van die activiteiten die gedeeltelijk op voorlichting maar ook voor een substantieel deel op fondsenwerving zijn gericht worden volgens een percentagegewijze verdeling als activiteiten voorlichting en als fondsenwerving aangemerkt.

Collecten Collecten worden verantwoord in het jaar waarin de collecten gehouden zijn.

Publicaties Bij verkoop van publicaties en artikelen en wordt de netto omzet als baten verantwoord. De bruto winst bestaat uit het verschil tussen verkoopopbrengst verminderd met de op de verkopen drukkende (in- en externe) kosten minus de inkopen verhoogd met de op de inkoop drukkende (in- en externe) kosten. Het resultaat komt tot stand door de uitvoeringskosten in mindering te brengen op de bruto winst.

Giften Giften worden verantwoord in het jaar waarin een specifieke actie heeft plaatsgevonden, dan wel het jaar van ontvangst indien geen specifieke actie heeft plaatsgevonden.

Aandeel in gezamenlijke acties De deelnemende instellingen in eenmalige/tijdelijke samenwerkingsverbanden verantwoorden alleen het hun toekomende deel van het nettoresultaat van de gezamenlijke actie.

Jaarverslag 2006 | 41 Het brutoresultaat van de gezamenlijke actie(s) alsmede alle daarop drukkende verwervingskosten worden verantwoord door het samenwerkingsverband. Tevens bevat deze verantwoording de verdeling van het netto resultaat over de deelnemende instellingen. Aandeel in acties van derden Gelden ontvangen van andere fondsverwervende instellingen worden onder deze noemer verantwoord. Subsidies overheden en anderen Subsidies van overheden, gemeenten e.d. ontvangen voor de uitvoering van projecten of programma´s waarbij de subsidiegever als financier of medefinancier optreedt, worden afzonderlijk verantwoord in de staat van baten. Financiële baten en lasten Alle financiële baten en lasten worden in de staat van baten en lasten verantwoord. Bijdrage Protestantse Kerk in Nederland De bijdrage van de Protestantse Kerk in Nederland ten behoeve van het uitvoeren van de taken van de dienstenorganisatie is gelijk aan de operationele baten bij de Protestantse Kerk in Nederland. Grondslagen interne doorbelastingen De verdeling van uitvoeringskosten naar per afdeling onderkende doelstellingen/activiteiten geschiedt op basis van de volgende uitgangspunten: • De huisvestingkosten, inclusief de afschrijvingskosten van de materiele vaste activa, worden tegen een marktconforme huurprijs doorberekend op basis van het aantal m2 vloeroppervlakte.

• De logistieke kosten betreffende de centrale reproductie, drukwerkbegeleiding en specifieke verzendingen door de postkamer worden doorbelast op basis van de werkelijk bestede uren van de medewerkers van het team logistiek maal het voorcalculatorisch bepaalde uurtarief. De werkelijke out-of-pocketkosten worden direct ten laste van de opdrachtgevende afdeling gebracht. • De kosten betrekking hebbend op brochureverkoop worden doorberekend op basis van de gerealiseerde opbrengst verkopen. • De kosten van de stafafdelingen Directie, Financiën, Human Resource Management en de overige kosten van de stafafdeling Facilitaire Zaken worden op voorcalculatorische basis aan de overige afdelingen doorberekend op basis van het aantal bij de afdelingen behorende begrote formatieplaatsen. Pensioenen in de waarderingsgrondslagen De dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland heeft voor haar werknemers een toegezegde-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds PGGM. De dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij PGGM, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. De dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrageregeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

13.2.6 Toelichting op de balans Activa 13.2.6.1 Financiële vaste activa (1) Financiële vaste activa (x €. 1.000) Leningen u/g

Verloop financiële vaste activa (x € 1.000,-)

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

34

35

Balans 01-01-2006

Bij

Af

Balans 31-12-2006

Leningen medewerkers in het buitenland

35

22

23

34

Totaal financiële vaste activa

35

22

23

34

42 13.2.6.2 Vorderingen (2) Vorderingen (x €. 1.000)

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

Afrekeningen r/c overige administraties Vooruitbetaalde posten Bijdragen en subsidies Voorschotten (projecten, zendingarbeiders e.d.) Nog te ontvangen giften en collecten SHO inzake aardbeving Azië Rente Overige nog te ontvangen posten

74 75 1.241 108 729

60 18 342

109 38

474 125 19

Totaal vorderingen

2.374

1.038

13.2.6.3 Liquide middelen (3) Liquide middelen (x €. 1.000) Deposito’s Banktegoeden Totaal liquide middelen

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

6.759 9.958

18.021 13.407

16.717

31.428

Passiva 13.2.6.4 Eigen Vermogen (4) 13.2.6.4.1 Besteedbaar vermogen Besteedbaar vermogen (x €. 1.000)

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

Bestemmingsreserves: - Afdeling buitenland - Afdeling binnenland

4.788 766

7.942 248

Totaal besteedbaar vermogen

5.554

8.190

Jaarverslag 2006 | 43 Verloop bestemmingsreserves (x € 1.000,-)

Balans 01-01-2006

Bij

Af

Balans 31-12-2006

1.268 1.068 1.111

382 1.585 2.680 141

3.447

4.788

Bestemmingsreserves: - Revolving Fund Kinderen in de Knel - Revolving Fund Werelddiaconaat - Revolving Fund Zending - Revolving Fund Rampen en Vluchtelingen

1.650 1.292 3.748 1.252

Kerkinactie Buitenland

7.942

293

- Missionaire egalisatiereserve - Egalisatiereserve diaconaal werk

21 227

336 182

357 409

Kerkinactie Binnenland

248

518

766

8.190

811

Totaal Besteedbaar vermogen

293

3.447

5.554

13.2.6.4.2 Vastgelegd vermogen Vastgelegd vermogen (x €. 1.000)

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

Bestemmingsfondsen - Afdeling buitenland - Afdeling binnenland

6.223 87

16.150 130

Totaal vastgelegd vermogen

6.310

16.280

Ontmoeting

44 Verloop vastgelegd vermogen (x € 1.000,-) Rampen en Vluchtelingen Actiepotten Kerk in Actie - Afghanistan - Midden Amerika - Mitch - Grote meren - Rwanda - Irak - Palestina-Israël - Zuidelijk Afrika – Hongersnood/overstroming - Zuidelijk Afrika - Overstroming - Aardbeving Iran - Vergeten rampen - Sudan - Dafur - Droogte in Afrika - Azië - Tsunami - Aardbeving Pakistan - Kasmir - Actie Java Rampen en Vluchtelingen Actiepotten SHO - Azië - Tsunami - Aardbeving Pakistan - Kasmir - Actie Java Overige bestemmingsfondsen - Indonesië projecten Bestemmingsfondsen Buitenland

Balans 01-01-2006

91 1 72 48 278 63 936 22 575 781 512

Bij

Af

97

188 1 72 48

54 63

91 63 13 10 527

268 2 87 172

8.494 3.772

6.226 3.265 151

505 16.150

Balans 31-12-2006

54 250 923 12 48 268 783 599 172

2.268 507 151

505 894

10.821

6.223 42 20 7

Fonds nazorg Enschede Fonds Koopvaardij Giften bijzondere doeleinden Dobu Projectenfonds LDP Vredesfonds

82 20 7 3 18

40

Bestemmingsfondsen Binnenland

130

43

87

10.864

6.310

Totaal vastgelegd vermogen

16.280

3 18

894

Nadere specificatie aandeel in gezamenlijke acties SHO Actiepotten gezamenlijke acties SHO (x € 1.000,-)

Tsunami

Pakistan

Java

Suriname

Baten Saldo per 31 december 2005 Aandeel in gezamenlijke actie Rentebaten Bijdrage Buitenlandse Zaken

8.494 184 226

3.772 156 105 340

576 3

341

Totale baten:

8.904

4.373

579

341

Lasten Verstrekte steun: - via uitvoerende organisaties (ter plaatse) - via internationale koepel Voorbereiding en coördinatie Totale lasten:

6.559 66 11 6.636

2.312 1.535 19 3.866

393

321

35 428

20 341

Nog te besteden per 31 december 2006:

2.268

507

151

0

Jaarverslag 2006 | 45 13.2.6.5 Vreemd Vermogen 13.2.6.5.1 Voorzieningen (5) Voorzieningen (x €. 1.000)

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

Diverse voorzieningen

116

2

Totaal voorzieningen

116

2

Verloop voorzieningen (x €. 1.000)

Balans 01-01-2006

Bij

Af

Balans 31-12-2006

Reorganisatiekosten

2

122

8

116

Totaal Voorzieningen

2

122

8

116

13.2.6.5.2 Schulden op lange termijn (6) Schulden op lange termijn (x €. 1.000) Projectverplichtingen: - Binnenland

Balans 31-12-2006

12

Balans 31-12-2005

0

13.2.6.5.3 Schulden op korte termijn (7) Schulden op korte termijn (x €. 1.000) Rekening courant Stichting de Zending Crediteuren Nog te betalen: Projectverplichtingen buitenland Projectverplichtingen binnenland Sociale lasten Contributies en bijdragen Rekening courant instellingen Wederinpassingstoelagen Niet opgenomen vakantiedagen Apparaatskosten aardbevingen Azie Diversen

Balans 31-12-2006

Balans 31-12-2005

0

715

170

- 144

2.300 269 76 1.153 43 45 1.577 118

2.393 261 5 289 733 43 61 1.475 102

5.581

5.362

Vooruitontvangen: Subsidies binnen- en buitenland

198

15

Totaal schulden op korte termijn

5.949

5.948

46 De samenstelling van de projectverplichtingen naar ouderdom is als volgt: Verloopoverzicht projectverplichtingen (x € 1.000)

Buiten land

Binnen land

Totaal 31-12-2006

%

Buiten land

Binnen land

0 – 1 jaar 1 – 2 jaar 2 – 3 jaar

2.119 181

Totaal projectverplichtingen

2.300

Totaal 31-12-2005

%

269

2.388 181

93 7

2.306 87

261

2.567 87

97 3

269

2.569

100

2.393

261

2.654

100

Ouderdom toezeggingen:

13.2.6.5.4 Niet uit de balans blijkende rechten en/of verplichtingen Inspanningsverplichting gezamenlijke fondsenwerving Op grond van het op 14 april 2004 getekende convenant garandeert Kerk in Actie van de dienstenorganisatie aan het ICCO een opbrengst uit gezamenlijke fondsenwerving van € 0,25 mln. in 2004, oplopend in gelijke stappen per jaar tot € 1 mln. in 2007. NBG Met het Nederlands Bijbelgenootschap is op 19 december 2005 een convenant gesloten waarin budgetten zijn benoemd t.b.v. bijbelvertaling en -verspreiding, uit Kerk in Actie middelen, tot en met 2008, voor € 350.000 in 2006 met de intentie van verdere groei in 2007 en 2008. Meerjarige subsidieverplichtingen Kerk in Actie Dit betreft de voorwaardelijke verplichtingen inzake steunverlening Kerk in Actie op grond van de ontbindende voorwaarden die in de contracten voor subsidieverlening zijn opgenomen.

Meerjarige subsidieverplichtingen (x €. 1.000) Buitenland: Zending Werelddiaconaat Noodhulp Kinderen in de Knel Klimaatplan Binnenland: Missionair werk Diaconaat Totaal meerjarige subsidieverplichtingen

2007

2008

2009

Totaal

1.591 3.387 230 1.487 56

1.008 1.610 225 579 6

319 578

290 474

277 36

886 1.088

7.648

4.192

313

12.153

2.599 4.997 455 2.066 62

Jaarverslag 2006 | 47 13.2.7 Toelichting op de staat van baten en lasten Baten 13.2.7.1 Vrijwillige geldwerving (7) Vrijwillige geldwerving ( x € 1.000) Collecten, giften en schenkingen (incl. mailingacties) Zending Werelddiaconaat Noodhulp Kinderen in de Knel Klimaatplan Missionair werk Diaconaat

Waarvan via mailingacties: Nalatenschappen Zending Werelddiaconaat Noodhulp Kinderen in de Knel Missionair werk Diaconaat

Totaal vrijwillige geldwerving

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

7.388 7.717 2.326 2.854 390 1.949 2.118

8.479 11.160 2.500 3.300 538 2.193 2.058

8.575 7.510 2.965 3.445 410 1.994 1.845

24.742

30.228

26.744

(2.778)

(2.750)

(2.540)

52 51 167 24 52 350

550 550 200 10

252 365 589 37 34 80

696

1.310

1.357

25.438

31.538

28.101

Collecten, giften en schenkingen De meeste opbrengsten zijn onder het taakstellende begrote niveau gebleven, hetgeen tijdens het boekjaar heeft geleid tot aanpassing van de beschikbare gelden voor steunen hulpverlening. In de post collecten, giften en schenkingen zijn begrepen de opbrengsten mailingacties. De inkomsten voor het boekjaar 2006 hebben € 2.778.217 bedragen. Kerk in Actie algemeen Ten behoeve van het werk van Kerk in Actie is over 2006 een bedrag ontvangen van € 4.768.615 zonder specifieke doelbestemming binnen de programma’s van Kerk in Actie. De verdeling van deze algemene opbrengsten voor Kerk in Actie tussen de afdelingen Binnenland en Buitenland is bij de begrotingsvaststelling voor 2006 vastgesteld in de verhouding van resp. 20:80. De verdeling en de daarbij behorende bestemming van deze opbrengsten bedragen dan als volgt: Verdeling baten Kerk in Actie algemeen ( x € 1.000)

Afdeling: (verhouding miss./diac.) Binnenland (45:55) Buitenland (36:64) Opbrengst Kerk in Actie algemeen

Rekening 2006 Miss. Werk / Zending

429 1.373 1.802

Diac. Werk / Werelddiac.

525 2.442 2.967

Totaal

954 3.815 4.769

Begroting 2006

Rekening 2005

900 3.750 4.650

696 4.248 4.944

48 13.2.7.2 Kosten van eigen fondswerving Fondsenwervingskosten ( x € 1.000) (In)directe verwervingskosten Uitvoeringskosten

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

933 1.574

1.410 1.723

1.066 1.327

2.507

3.133

2.393

Deze kosten worden nader gedefinieerd in de projectenadministratie. Indien er sprake is van zgn. gemengde activiteiten (deels fondsenwerving, deels voorlichting) vindt toerekening plaats op basis van de beoordeling van de aard van de activiteit.

• De kosten van die activiteiten, die gedeeltelijk op voorlichting maar ook voor een substantieel deel op fondsenwerving zijn gericht, worden volgens een procentuele verdeling als kosten voorlichting en als kosten fondsenwerving aangemerkt.

Voor het bepalen van de toerekening van de uitgaven van de afdeling C&F als “kosten fondsenwerving” en als “kosten voorlichting” worden de volgende regels gehanteerd: • De kosten van de activiteiten, die uitsluitend op fondsenwerving zijn gericht, worden 100% als kosten fondsenwerving aangemerkt. • De kosten van activiteiten, die geheel niet op fondsenwerving zijn gericht, worden als kosten voorlichting aangemerkt.

In de jaarrekening komen deze fondsenwervingskosten veelal lager uit dan begroot, daar bij de opstelling van de financiële begroting de activiteitenkosten van deze afdeling globaal (op basis 50:50) worden verdeeld tussen kosten fondsenwerving en kosten voorlichting/kosten eigen activiteiten. Het kostenpercentage 2006 voor Kerk in Actie komt uit op 9,86% (begroot 9,93%) tegen 8,52% in 2005.

13.2.7.3 Opbrengst publicaties / Kosten aan publicaties (8) Publicaties ( x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

287 60 189 105 31 27 92 43 30 26 26 46

247 48 143 89 24

309 59 179 111 30

962

551

688

Af:(In)directe- en uitvoeringskosten

766

546

747

Netto opbrengst publicaties

196

5

- 59

Vandaar Omkeer Kalender Medische Zending Diakonia Gebedsbrief Nieuwsbrief Kerk in Actie De Verwondering Intercity Pasen Landelijke Diaconale Dag Missionair werk Promotiemateriaal Overige publicaties

(In)directe- en uitvoeringskosten De afwijking met de begroting komt doordat bij het opstellen van de begroting slechts beperkt rekening

Rekening 2005

gehouden kan worden met de doorbelasting van de urenbesteding van medewerkers aan de verschillende publicaties.

Jaarverslag 2006 | 49 13.2.7.4 Aandeel in gezamenlijke acties (9) Aandeel in gezamenlijke acties ( x € 1.000) Aardbeving Azië Darfur (slotuitkering) Suriname Java Pakistan Sub-totaal gezamenlijke acties SHO

Rekening 2006

Begroting 2006

184

Rekening 2005 27.278 4

341 577 496

6.004

1.598

33.286

Iran Aardbeving Azie

646 5

Sub-totaal gezamenlijke acties overige participanten

651

Totaal aandeel in gezamenlijke acties Noodhulp

1.598

33.937

13.2.7.5 Aandeel in acties van derden (10) Aandeel in acties van derden ( x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Stichting Vluchteling (Noodhulp) Opbrengst Wilde Ganzen via Kerk in Actie (werelddiaconaat)

21 14

113 11

Totaal aandeel in acties derden

35

124

13.2.7.6 Bijdragen voor dienstverlening (11) Bijdragen voor dienstverlening ( x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Afdelingen: Buitenland Binnenland (missionair en diaconaal werk)

119

60

59 103

Totaal bijdragen dienstverlening

119

60

162

50 13.2.7.7 Subsidies overheden en anderen (12) Onderstaand zijn de subsidies van overheden en/of bijdragen van andere instellingen verantwoord, waarbij wordt opgemerkt dat alle subsidieverstrekkers optreden als medefinancier. Subsidies overheden en anderen ( x € 1.000) Buitenland Projectbijdragen ICCO Projectbijdrage ICCO inzake Noodhulp Noodhulp Missionair werk (Zending) Participanten diaconaal fonds PSO Buitenlandse Zaken Klimaatplan NCDO Diversen

Binnenland SOM Missionaire vernieuwing (Zending) CWM EVS Hemmense Zendingsstichting Diverse projecten

Subsidies overheden en anderen

Rekening 2006

4.702 272 240 1.680

Begroting 2006

4.500

1.675 260

Rekening 2005

3.300 37 112 1.675 150 78

204 685 12 241

18 41

8.036

6.435

5.411

154 200 120 143 166 11

175 300

172

180

62

794

655

234

8.830

7.090

5.645

13.2.7.8 Financiële baten en lasten (13) Financiële baten en lasten ( x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Zending Werelddiaconaat (incl. klimaatplan) Noodhulp

32 40 381

74 167 724

44 45 341

Totaal

453

965

430

Jaarverslag 2006 | 51 13.2.7.9 Bijdragen Protestantse Kerk in Nederland (14) 13.2.7.9.1 Financiële bijdrage (voor het reguliere werk) Vanuit de operationele resultatenrekening van de Protestantse Kerk in Nederland wordt vanuit reguliere inkomsten een bijdrage aan Kerk in Actie verleend van € 753.000 tegenover een begrote bijdrage over 2006 van € 739.000. De specificatie van deze post is: Financiële bijdragen ( x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Vanuit: Verplichte heffingen Financiële baten en lasten

739 14

739

770 121

Totaal

753

739

891

13.2.7.9.2 Bijdragen uit bestemmingsreserves Vanuit de vermogensresultatenrekening van de Protestantse Kerk in Nederland wordt een bijdrage verleend uit kerkelijke bestemmingsreserves ten behoeve van de programma’s van Kerk in Actie. Deze reserves ontstaan door aan de Protestantse Kerk in Nederland gemaakte nalatenschappen. Deze bijdrage is als volgt te splitsen: Bijdragen voor Kerk in Actie (x € 1.000,-) T.b.v. Buitenland: Werelddiaconaat Zending T.b.v. Binnenland: Diaconaal werk Missionair werk

Rekening 2006

1.004 599

Begroting 2006

1.050 550

174 110 1.887

Rekening 2005

1.050 550 200 135

1.600

1.935

13.2.7.10 Diverse baten (15) Diverse baten ( x € 1.000) Nagekomen afrekeningen buitenland Idem binnenland

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

173 119

58 88

292

146

52 Lasten 13.2.7.11 Lasten naar kostensoort (16) Lasten naar kostensoort (x € 1.000) Kerk in Actie Buitenland: - Zending - Werelddiaconaat - Noodhulp - Kinderen in de Knel - Klimaatplan Binnenland: - Missionair werk - Diaconaat Totale lasten:

Eigen activiteiten

Verstrekte Subsidies

Uitvoeringskosten

Totaal 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

199 235 514 99 21

7.953 10.479 14.455 3.214 500

2.441 2.266 515 767 165

10.593 12.980 15.484 4.080 686

10.895 15.656 18.071 3.990 772

10.035 11.952 28.775 4.167 513

196 275

1.220 1.513

906 1.768

2.322 3.556

2.569 3.054

2.459 3.132

1.539

39.334

8.828

49.701

55.007

61.033

13.2.7.12 Eigen activiteiten Eigen activiteiten ( x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

1.539

2.072

1.437

Verstrekte subsidies ( x € 1.000)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Buitenland: - Zending - Werelddiaconaat - Noodhulp - Kinderen in de Knel - Klimaatplan

7.953 10.479 14.455 3.214 500

8.535 12.006 17.658 3.314 572

7.103 9.543 28.306 3.254 260

1.220 1.513

1.418 1.434

1.306 1.373

39.334

44.937

51.145

Totaal eigen activiteiten (zie boven verdeling over programma’s)

13.2.7.13 Verstrekte subsidies

Binnenland: - Missionair werk - Diaconaat Totaal verstrekte subsidies

Jaarverslag 2006 | 53 3.2.7.14 Uitvoeringskosten Uitvoeringskosten Kerk in Actie (x € 1.000,-)

Rekening 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Dienstenorganisatie Personeelskosten Overige personeelskosten Huisvestingskosten Inventariskosten Bureaukosten Specifieke kosten Bestuurskosten Onkostenvergoeding bestuur Dienstenorganisatie Dotaties aan reserves en voorzieningen Diverse lasten

20.404 1.696 3.697 1.193 1.540 906 741 8 280 779

22.120 1.614 3.669 1.252 1.586 968 878 13 238 466

20.417 1.879 3.527 1.184 1.707 1.118 847 9 354 450

Totaal uitvoeringskosten voor doorbelastingen

31.244

32.804

31.492

(99,2)

(104,1)

(100)

- 20.319 - 307

- 22.079

- 20.687 - 406

10.618

10.725

10.399

1.790 8.828

2.727 7.998

1.948 8.451

Totaal ten laste van Kerk in Actie

10.618

10.725

10.399

Indexcijfer (basisjaar 2005 = 100)

(102,1)

(103,1)

(100)

Indexcijfer (basisjaar 2005 = 100) Af: Uitvoeringskosten dienstenorganisatie begrepen in: a. ambtelijke organisatie, kerkopbouw en solidariteitskas b. kosten publicaties kerkopbouw Totaal ten laste van Kerk in Actie Verdeling uitvoeringskosten Kerk in Actie: a. begrepen onder eigen fondsenwerving en publicaties b. uitvoeringskosten (zie 13.2.7.11 verdeling over programma’s)

13.3 Begroting 2007 In de vergadering van de kleine synode van 24 november 2006 werd de begroting 2007 (KDB 06-13) vastgesteld van Kerk in Actie van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. De begroting 2007 van Kerk in Actie luidt als volgt: Baten/ beschikbaar voor doelstelling (x € 1.000)

Begroting 2007

Opbrengsten vrijwillige geldwerving Af: - Directe en indirecte wervingskosten

25.415 - 2.924

Netto opbrengsten vrijwillige geldwerving Kostenpercentage vrijwillige geldwerving Netto-opbrengst publicaties Bijdragen voor dienstverlening Aandeel in gezamenlijke acties Subsidies overheden en anderen Financiële baten en lasten Financiële bijdragen van de Protestantse Kerk Bijdragen uit kerkelijke bestemmingsreserves Diverse baten

22.491 11,5% 4 50 PM 5.999 299 809 1.175 7

Totaal beschikbaar voor doelstelling

30.834

54 Lasten/ bestedingen aan doelstelling (x € 1.000)

Begroting 2007

Programma’s Kerk in Actie: Zending Werelddiaconaat Noodhulp Kinderen in de Knel Klimaatplan Missionair werk binnenland Diaconaat binnenland

8.883 11.180 9.531 2.915 421 2.484 2.870

Lasten / Besteedbaar voor doelstelling

38.284

Baten / Beschikbaar voor doelstelling

30.834

Totaal resultaat

- 7.450

Resultaatverdeling Bijdragen uit bestemmingsreserves Kerk in Actie Bijdragen uit bestemmingsfondsen Kerk in Actie

50 7.400 7.450

De begroting 2007 eindigt met een ‘totaal resultaat’ van € 7.450.000 voor Kerk in Actie. De uitgaven voor hulpverlening zijn voor 2007 hoger geraamd dan regulier beschikbaar is voor de doelstelling vanwege de nog aanwezige en niet bestede actiepotten ultimo 2006. De geraamde bijdrage van € 7,45 mln. uit deze actie potten van Kerkinactie heeft als volgt betrekking op gelden ten behoeve van de Tsunami (€ 3 mln.), Pakistan (€ 2,5 mln.), Iran (€ 0,9 mln.) en overige actiepotten (€ 1 mln.), alsmede € 50.000 uit de egalisatiereserve voor het diaconaat. Voor meer gedetailleerde cijfers van de programma’s van Kerk in Actie wordt verwezen naar de afzonderlijke uitgebrachte begroting.

13.4 Overige gegevens Vaststelling De kleine synode van de Protestantse Kerk in Nederland heeft de jaarrekening over het boekjaar 2006 behandeld en vastgesteld in de vergadering van 15 juni 2007. Gebeurtenissen na balansdatum Na balansdatum hebben zich voor de jaarrekening 2006 geen relevante ontwikkelingen voorgedaan. Accountantsverklaring Deze accountantsverklaring is op de volgende bladzijden weergegeven.

Werelddiaconaat



Vouw open voor Accountantsverklaring

Postbus 456, 3500 AL Utrecht Telefoon (030) 880 14 56 Fax (030) 880 14 57 Internet www.kerkinactie.nl Email [email protected]

Jaarverslag 2006

Recommend Documents