jaarverslag 2003 Gelderse Poort

jaarverslag 2003

Gelderse Poort

Colofon Redactie

Frank van de Ven

Eindredactie

Jacqueline Alferink

Foto's

Willem Mes

Vormgeving

Arnold Wierda

Druk

Kemperman

Oplage

1300

Uitgave

juni 2004

de basis gelegd

Colofon

inhoud 1

Voorwoord

3

De professionele bondgenoot Sociaal-juridische dienstverlening (SJD) Bemiddeling Dienstverlening aan mensen met een lichamelijke handicap (LG)

5 5 5 6

Wonen Vrijwillige pleegzorg Begeleiding bij Zelfstandig Wonen (BZW) Praktische Thuishulp (PT)

7 7 7 7

Opvoeding Opvoedkundige ondersteuning Integrale Vroeghulp (IV)

11 11 11

Vrije tijd Europees Jaar Speel-o-theek “Het Speelpunt”

13 13 13

Werken

15

Training en vorming

17

Hulp bij individuele problemen Op weg naar kortdurende ondersteuning Autisme

19 19 19

Projecten Poli LVG Samenwerking met Bureau Jeugdzorg Thuislozenteam (T-team) Groepsaanbod SPD – “Kairos” Project Sociale Netwerkstrategieën Wijkgerichte Intensieve Gezinsbegeleiding (WIG) Begeleid Zelfstandig Wonen “plus”

21 21 21 21 22 22 22 22

25 25 25 25 26

Cliëntenraad

27

Ondernemingsraad

29

Bestuur

31

Personele zaken

32

Financiële gang van zaken

33

Staat van baten en lasten 2003

34

Accountantsverklaring

35

2003 in cijfers

37

Wie is wie?

45

de basis gelegd

Kwaliteit Meldingscommissie seksueel misbruik en geweld Exit-vragenlijst Inwerkwijzer Vertrouwenspersoon cliënten Gezamenlijke Klachtencommissie

2

voorwoord

2003 was voor SPD Gelderse Poort in velerlei opzichten een dynamisch jaar. Centraal in 2003 stond de komst van MEE. De voorbereiding op MEE loopt als een rode draad door het verslagjaar heen. De titel van dit jaarverslag, evenals diverse daarin opgenomen bijdragen, refereren hieraan. Ruim twee jaar na het introduceren van het begrip “SPD-Nieuwe Stijl” schetste de Staatssecretaris in april 2003 in een brief aan de Tweede Kamer de kaders van deze nieuwe organisatie. In het najaar liet de Tweede Kamer weten dat ze zich hierin kon vinden. Management en staf hebben op basis hiervan een nieuwe koers uitgezet. Dit heeft geresulteerd in een plan van aanpak om het traject van SPD naar MEE vorm te geven. Een belangrijke stap voorwaarts hierbij was het feit dat er landelijk helderheid kwam over het dienstenpakket van MEE. Medewerkers hebben in werkgroepen nagedacht over de betekenis hiervan voor hun eigen taak en functie. Deze verandert niet alleen inhoudelijk. Ook de beroepshouding dient te veranderen van een hulpverlener naar die van een dienstverlener. Onderdeel van het veranderingsproces is de overdracht van geïndiceerde cliënten aan zorgaanbieders. Aan het eind van 2003 zijn hiervoor de eerste voorbereidingen getroffen.

De inzet en bereidheid die medewerkers bij deze veranderingen aan de dag leggen, geven alle vertrouwen in een succesvol eindresultaat. Door hun inspanning kon tijdens de verbouwing de verkoop doorgang vinden. Een andere belangrijke gebeurtenis in 2003 was het afscheid van directeur Piet Bunschoten. Hij heeft meer dan 17 jaar lang de organisatie geleid. Onder zijn leiding groeide de instelling uit tot een niet meer weg te denken bondgenoot voor mensen met een beperking. Hij laat een sterke en financieel gezonde instelling na. Het vinden van een geschikte opvolger bleek langer te duren dan gedacht. De procedure kon in het verslagjaar nog niet worden afgerond. De voorgenomen fusie met SPD Veluwe is niet doorgegaan. Verschil van inzicht over tempo en volgorde van het fusieproces tussen beide organisaties deed het bestuur in goed overleg met dat van SPD Veluwe eind maart besluiten dit proces stop te zetten. Tot slot kan worden gemeld dat de personeelsformatie is gegroeid met bijna 20 personeelsleden en dat het jaar met een positief financieel resultaat kon worden afgesloten.

Jan Laffra, waarnemend directeur

3

de basis gelegd 4

De professionele bondgenoot 5

De consulenten van de SPD ondersteunen de cliënt, onafhankelijk van het belang van derden. Zij treden op als natuurlijke en professionele bondgenoot van de cliënt. Dit bondgenootschap kent vele gezichten, waarvan er onderstaand een aantal nader worden beschreven. Sociaal-juridische dienstverlening (SJD) De doelstelling van sociaal-juridische dienstverlening is ondersteuning bieden, informatie en advies geven aan (groepen van) cliënten en aan collega-consulenten op het gebied van wet- en regelgeving, bezwaar en beroep. Vanwege het gespecialiseerde karakter van de dienstverlening, kent De Gelderse Poort drie “SJD-ers”. Zij hebben in 2003 o.a. een informatie-avond georganiseerd over de modernisering van de AWBZ en de uitvoeringsregeling Persoongebonden Budget (PGB) Nieuwe Stijl. Dit is gebeurd in samenwerking met de Provinciale Patiënten / Consumenten Federatie (PPCF) en de Federatie van Ouderverenigingen (FvO). Voorts zijn er informatiebijeenkomsten geweest over het rugzakje. Ook zijn er informatie-avonden geweest voor ouders die een kleinschalige woonvorm wilden opzetten. Er zijn diverse juridische artikelen geschreven in o.a. het blad “Perspectief”. Tussen de SJD-consulenten zijn afspraken gemaakt over specialisatie, het vaststellen van een spreekuur voor cliënten, onderwerpen betreffende deskundigheidsbevordering van medewerkers en het opzetten van een provinciaal SJD-overleg. Eind 2003 is het startsein gegeven van MEENederland voor het project “Kwaliteitsimpuls voor de SJD”. Het doel van het project is het ver-

der professionaliseren van de sociaal-juridische dienstverlening. Door dit project zal meer uniformiteit en transparantie ten aanzien van de functie SJD ontstaan. Bemiddeling Zorgmakelaars ondersteunen cliënten bij het vinden van gepaste zorg, nadat er een beschikking door het Zorgkantoor is afgegeven. Ook zijn de zorgmakelaars actief bij crisissituaties. Omdat de zorgmakelaars goed zicht hebben op de gehele keten, zijn zij in staat de cliënten op adequate wijze van dienst te zijn. Knelpunten die zij signaleren worden ingebracht in het maandelijks coördinatorenoverleg met zorgaanbieders uit de regio en het Zorgkantoor. In 2003 signaleerden de zorgmakelaars onder meer een tekort aan woon- en zorgaanbod voor kinderen met autisme-stoornissen, licht verstandelijk gehandicapte jongeren en jong-volwassen met een intensieve begeleidingsvraag. Naast deze individuele bemiddeling zijn de zorgmakelaars ook actief op het terrein van de collectieve dienstverlening. Voorbeelden zijn activiteiten waarbij de zorgmakelaar groepen van cliënten met dezelfde vraag bijeenbrengt om samen een passend aanbod te zoeken. Dergelijke samenwerking heeft bijvoorbeeld geresulteerd in het plan om 16 appartementen in Wijchen te bouwen voor mensen met een beperking. Een ander voorbeeld is een woonvorm voor jongeren en volwassenen met een Autisme Spectrum Stoornis in Velp. Hier treedt de SPD op als trajectbegeleider van de zes ouders, die dit project als ouderinitiatief in 2001 gestart zijn. Waar bij dergelijke initiatieven nieuwbouw aan de

Dienstverlening aan mensen met een lichamelijke handicap (LG) In het verslagjaar is het project “Kwaliteitsimpuls consulenten LG” afgerond. Doel was te komen tot een landelijk uniforme functieomschrijving en taakuitvoering. Onze instelling heeft meegewerkt aan het in opdracht van de Chronisch zieken en Gehandicaptenraad (CG-raad) gehouden onderzoek naar de ervaringen van cliënten met de consulent LG. De resultaten lieten een grote mate van cliënttevredenheid zien. Binnen de drie regiobureaus wordt veel aandacht besteed aan voorlichting en presentaties aan verwijzers en potentiële klantgroepen. Zeker naar de toekomst toe zal dit een steeds terugkerende activiteit zijn. In zijn algemeenheid is gewerkt aan het verder uitbouwen van het netwerk met onder meer CVA-verenigingen, instellingen voor daklozen en een centrum voor longaandoeningen. Voorts is meegewerkt aan ontwikkelen en opzetten van een Breed Meldpunt voor signalering en opvang van klachten van mensen met een lichamelijke beperking. In verscheidene gemeenten zijn consulenten betrokken geweest bij de opening van het Europees Jaar van mensen met een handicap. In Tiel heeft een onderzoek plaatsgevonden naar het aantal kinderen met een lichamelijke beperking dat een basisschool bezoekt. Deze zijn er niet of nauwelijks. In Westervoort is een consulent LG op contractbasis uitgeleend aan de

Gehandicaptenraad Westervoort. Onze SPD staat een generalistische consulentfunctie voor, waarbij er geen onderscheid meer wordt gemaakt naar doelgroep. Daarom is men begonnen met geïntegreerde intervisiegroepen. De ervaringen hiermee zijn positief. Casuïstiek en werkplanbesprekingen gebeuren eveneens geïntegreerd. Om collega’s kennis te laten maken met de doelgroep, heeft de consulent LG in Nijmegen ten behoeve van collega’s een workshop “Cliëntperspectief” georganiseerd.

de basis gelegd

orde is, blijkt het ontbreken van geschikte bouwlocaties een lastig knelpunt te zijn. Daarnaast ondervindt men soms stagnatie, omdat diverse procedures veel tijd in beslag nemen.

6

wonen 7

In dit hoofdstuk blikken wij terug op een aantal vormen van dienstverlening die in 2003 op het terrein van wonen plaatsvonden. Vrijwillige pleegzorg Het verslagjaar heeft in het teken gestaan van de overdracht per 1-1-2004 van onze pleegzorgplaatsen naar de drie reguliere Voorzieningen voor Pleegzorg in Gelderland. De belangrijkste reden hiervoor is dat de nieuwe Wet op de Jeugdzorg voorschrijft dat een decentralisatie naar de provincie dient plaats te vinden. De andere reden is gelegen in de omvorming van SPD naar SPD–Nieuwe Stijl. Pleegzorg als geïndiceerd aanbod past daarin niet meer. In de overdrachtsovereenkomst is vastgelegd dat de capaciteit van de pleegzorgplaatsen ten behoeve van de doelgroepen van MEE behouden blijft. Ook zijn hierin afspraken gemaakt met betrekking tot het overdragen van deskundigheid en de inhoudelijke begeleiding van de lopende pleegzorgsituaties. De toeleiding naar indicatiestelling Vrijwillige Pleegzorg voor kinderen met een beperking is met ingang van 01-01-2004 overgenomen door de Bureaus Jeugdzorg in Gelderland. Met hen zijn er afspraken gemaakt met betrekking tot procedures rondom aanmelding en indicatiestelling. MEE blijft in de toekomst ouders van een kind met een beperking ondersteunen in het traject van het verkrijgen van een indicatie voor voltijdof deeltijdpleegzorg door Bureau Jeugdzorg. Daarnaast stemt zij met de ouders en met de zorgaanbieder voor Pleegzorg af op welke wijze de zorgrealisatie kan worden ingevuld.

Begeleiding bij Zelfstandig Wonen (BZW) De woonbegeleiders van de SPD stellen zich ten doel om de zelfredzaamheid van mensen met een beperking te behouden en te bevorderen. Door middel van lichte ondersteuning wordt gewerkt aan het aanleren van praktische vaardigheden, zoals bijvoorbeeld het leren omgaan met geld. Een dergelijke cursus is in het verslagjaar georganiseerd in de regio Nijmegen. Besloten is deze cursus ook in de andere regio’s aan te bieden. Veel cliënten hebben bijkomende psychiatrische of psychische problematiek. De medewerkers van de SPD hebben een cursus psychopathologie gevolgd om deze cliënten goed van dienst te kunnen zijn. In toenemende mate is samenwerking gezocht met buurthuizen, politie, Meldpunt Bijzondere Zorg en woningbouwcorporaties. Het doel hiervan is dreigende of ontstane problemen in de woonsituatie van de cliënten in gezamenlijkheid op te lossen. Hiermee wordt invulling gegeven aan de signalerings- en de preventiefunctie. Functies die in de toekomst steeds belangrijker zullen worden. Door in werkgroepen na te denken over de invulling van nieuwe werkprocessen, bereiden de woonbegeleiders zich voor op de komst van MEE. In 2004 bouwt de SPD immers haar geïndiceerde vorm van begeleiding bij wonen af. De huidige woonbegeleiders zullen dan als onder meer consulent wonen hun expertise inzetten bij het adviseren en ondersteunen van de brede doelgroep. Praktische Thuishulp (PT) Het doel van Praktische Thuishulp is het geven van ondersteuning door vrijwilligers aan ouders

de basis gelegd 8

wonen 9

van een kind met een verstandelijke handicap of een ontwikkelingsachterstand, dat nog thuis woont. Dit gebeurt door op bepaalde momenten (een deel van) de zorg over te nemen. Dit kan bijvoorbeeld oppashulp, speelhulp, spitsurenhulp of hulp bij de verzorging zijn. Praktische Thuishulp vergroot het informele netwerk van de cliënt en heeft daardoor meerwaarde ten opzichte van professionele hulp. SPD Gelderse Poort biedt deze hulpvorm reeds sinds 1992. In ieder regio is een coördinator Praktische Thuishulp werkzaam.

In het verslagjaar is aandacht besteed aan werving en selectie van vrijwilligers, het leggen en onderhouden van contacten met vrijwilligersorganisaties, het matchen van hulpvragen van cliënten met het aanbod van vrijwilligers, het evalueren van de ingezette hulp en deskundigheidsbevordering van de vrijwilligers. Als voorbereiding op MEE heeft een eerste oriëntatie plaatsgevonden over de consequenties van de doelgroepverbreding voor Praktische Thuishulp.

de basis gelegd 10

opvoeding 11

Opvoedkundige ondersteuning In 2003 is de SPD met het Zorgkantoor overeengekomen om een bepaald gedeelte van de geïndiceerde Praktisch Pedagogische Gezinsondersteuning (PPG) uit te voeren als niet-geïndiceerde “opvoedingsondersteuning”. Dit ter voorbeiding op MEE. Om deze taakstelling in 2003 te realiseren is per bureau een pedagogisch medewerker aangesteld met als taak te bepalen of de binnenkomende vraag kortdurend (in maximaal drie gesprekken) beantwoord kan worden. De productie is ruimschoots gehaald. Het lijkt er op dat relatief veel vragen op het gebied van opvoedingsondersteuning passen binnen de nieuwe diensten van MEE. Bovendien waren de betrokken PPG-medewerkers tevreden en enthousiast over de werkwijze. Pedagogisch werkers maken zich wel zorgen of er straks nog wel een passend aanbod is voor MLK-ouders met kinderen. Pedagogisch medewerkers zetten hun deskundigheid steeds meer in buiten de eigen kaders van de PPG-methodiek. Zo doen zij mee in het groepswerk. Zij verzorgden reeds de speel-leergroep, de brusjesgroep en “Opvoeden zó”, maar zetten hun deskundigheid nu ook in bij de moedergroep, de meidengroep, de weerbaarheidstraining en de sociale vaardigheidstraining. Zij doen observaties t.b.v. Integrale Vroeghulp, en verzorgen spreekuren bij de Speel-o-theek. Ook volgen zij andersoortige cursussen dan voorheen, zoals bijvoorbeeld de MSNA. Evenals vorig jaar hebben opvoedingsconsulenten hun expertise ingezet in ‘’de voordeur” bij Bureau Jeugdzorg.

De vraag naar vroeghulp en traditionele opvoedingsondersteuning blijft onverminderd bestaan. Opmerkelijk is dat er meer vragen komen van ouders die in de problemen komen met hun ouderrol ten opzichte van hun puberende kinderen. Ook zien we een toenemende vraag bij kinderen met een stoornis in het autistisch spectrum. Integrale Vroeghulp (IV) In het werkgebied van SPD Gelderse Poort functioneren twee teams Integrale Vroeghulp: één vanuit Arnhem en één vanuit Nijmegen. De ondersteuning van de teams geschiedt vanuit SPD Gelderse Poort. De projectleiding / coördinatie is verenigd in één persoon. De casemanagers worden voornamelijk geleverd door de SPD Gelderse Poort en zijn decentraal beschikbaar. Het telefonische aanmeldpunt is onafhankelijk van de instellingen gepositioneerd, en dagelijks gedurende kantoortijden bereikbaar. In het Arnhemse samenwerkingsverband Integrale Vroeghulp werden in 2003 55 kinderen aangemeld. 12 kinderen zijn geobserveerd voordat ze al dan niet aangemeld werden. In het samenwerkingsverband Nijmegen-Tiel-Uden werden 120 kinderen aangemeld (dit is een stijging van 50% t.o.v. 2002) en werden 20 kinderen ambulant geobserveerd voordat ze aangemeld werden.

de basis gelegd 12

vrije tijd 13

Europees Jaar Vrije tijd en vorming (VTV) neemt al jaren een eigen plaats in binnen de dienstverlening van MEE Gelderse Poort. De consulent VTV is gericht op het bevorderen van een zo optimaal mogelijke deelname van mensen met een handicap aan de samenleving. Enerzijds door het stimuleren van voldoende aanbod van activiteiten op het terrein van vrijetijdsbesteding en vorming, anderzijds door het toegankelijk maken van algemene voorzieningen voor deze mensen. In 2003 heeft MEE voor deze dienst een beleidskader vastgesteld met heldere uitgangspunten en doelstellingen. De VTV-consulenten waren in 2003 actief betrokken bij diverse projecten en activiteiten in het kader van het Europees Jaar van mensen met een handicap. Bij de start van het Europees Jaar hebben de VTV-consulenten ondersteuning geboden aan de provincie en gemeenten bij het opzetten en ontwikkelen van lokale comités (o.a. in Tiel, Geldermalsen, Arnhem en Nijmegen). Deze samenwerking heeft geresulteerd in een sterke uitbreiding van het VTV-netwerk, maar bovenal in het ontwikkelen van nieuwe activiteiten en projecten voor mensen met een beperking. De consulenten waren betrokken bij onder meer de volgende activiteiten: • een startbijeenkomst voor gemeenten rond het thema vrijetijds-besteding; • demonstratiewedstrijden in Wijchen voor mensen met een handicap; • een mimevoorstelling voor doven in Nijmegen; • rolstoelbasketbal i.s.m. Nebas / NSG; • een open dag in de bibliotheek van Tiel, met als doel ontmoeting van gehandicapten en niet-gehandicapten;

• Toer “De Karavaan” in Arnhem in samenwerking met basisscholen, “Groot Klimmendaal” en Stichting Beleven; • optreden van Introdans samen met gehandicapten op de Dam in Amsterdam; • G-tennistournooi in Nijmegen; • rolstoeldansen in Culemborg; • middelbare scholieren uit Culemborg die samen met gehandicapten werken aan een toneelvoorstelling binnen het Toverbaltheater; • Gehandicapten die een kerstspel opvoeren tijdens de kerstmarkt in Geldermalsen. Speel-o-theek “Het Speelpunt” Speel-o-theek “Het Speelpunt” is ontstaan uit een samenwerkingsverband tussen de Speel-otheken van Siza Dorp Groep en MEE Gelderse Poort. Het afgelopen jaar bestond “Het Speelpunt” vijf jaar. Het Speelpunt is een reguliere Speel-o-theek voor kinderen van 0 t/m 8 jaar, voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand en voor volwassenen met een verstandelijke beperking. Men kan er terecht voor aangepast spelmateriaal en voor deskundig advies. De Speel-o-theek heeft twee coördinatoren die verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse gang van zaken en voor het beleid in de Speel-o-theek. Daarnaast zijn er 20 vrijwilligers werkzaam. In 2003 heeft “Het Speelpunt” € 3000,= ontvangen van de Nationale Collecte Verstandelijk Gehandicapten voor de aanschaf van aangepast spelmateriaal. Voorts is er een projectplan geschreven voor het opzetten van een nieuwe Speel-o-theek in Arnhem-Noord. Samenwerkingspartners zijn Siza Dorp Groep, Regionale Federatie van Ouderverenigingen en MEE Gelderse Poort. In 2004 zal het projectplan uitgevoerd gaan worden.

de basis gelegd 14

werken

Consulenten arbeid hebben zich voorbereid op de komst van MEE door het deelnemen aan deskundigheidsbevordering, gericht op de nieuwe doelgroep. Een en ander werd georganiseerd door Somma (nu MEE Nederland). Er is een voorzichtige start gemaakt om cliënten uit de nieuwe doelgroep te bemiddelen naar arbeid. De commerciële activiteiten op het gebied van Begeleid Werken zijn in de loop van 2003 afgebouwd. Deze manier van werken verhoudt zich niet altijd met de publieke functie van MEE. Een aantal cliënten is overgedragen aan andere jobcoach-organisaties. De activiteiten t.b.v. de reguliere trajecten hebben normaal doorgang gevonden. Deze trajecten zijn bedoeld om cliënten arbeidsrijp te maken, en daarmee bemiddelbaar naar betaalde arbeid. Hier leveren de jobcoaches een belangrijk aandeel aan. Deze trajecten kunnen begeleidingsintensief zijn. Geconstateerd is dat jobcoach-activiteiten niet meer binnen de MEE-diensten passen.

15

De arbeidsconsulenten investeren veel in het opzetten en onderhouden van netwerken. Zo verloopt het scholenoverleg in de regio’s Arnhem, Nijmegen en Tiel goed; het wordt door alle partijen als waardevol ervaren. In Nijmegen hebben zich scholen voor speciaal onderwijs in de sector LG bij het overleg aangesloten. Het convenant met diverse partners in de regio Nijmegen en Tiel is geëvalueerd en opnieuw ondertekend. De evaluatie was bijzonder positief. De arbeidsconsulenten werken nauw samen met de Regionale Opleidingscentra (ROC’s). Een aantal ROC’s ontwikkelt opleidingen op het niveau van assistent voor verschillende sectoren, zoals schilderen en fietstechniek. Deze opleiding sluit goed aan op de Praktijkscholen, een vorm van opleiding die door leden van onze doelgroep wordt gevolgd. Daar waar dat nog niet gebeurd is, zal MEE in 2004 een actieve rol spelen om ROC’s te stimuleren deze opleidingen te ontwikkelen en aan te bieden voor schoolverlaters van de Praktijkscholen.

de basis gelegd 16

training en vorming 17

In 2002 is het “Beleidskader Groepswerk” vastgesteld. 2003 stond in het teken van de implementatie van het beleidskader en het concretiseren van de voornemens in een jaarplan. In het jaarplan 2003 waren een aantal prioriteiten vastgelegd. Deze zijn als volgt geconcretiseerd: Op ieder regiobureau is er een werkgroep groepswerk ingesteld, die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling en innovatie van groepswerkactiviteiten. De ontwikkelingen binnen het groepswerk zijn regelmatig besproken in de teams en er is een programma ontwikkeld voor een basistraining “Methodisch werken met groepen” voor MEEmedewerkers. In het kader van kwaliteitsverbetering en efficiency heeft de regiegroep groepswerk standaardformulieren ontwikkeld voor de aanvraag en de evaluatie van groepswerkactiviteiten.

Het jaaraanbod groepswerk is vastgelegd en gepresenteerd in een brochure Groepswerkactiviteiten MEE Gelderse Poort Er zijn contacten gelegd met ROC’s inzake samenwerking, afstemming en trainingen voor de groep licht verstandelijk gehandicapten. Er is overleg geweest met de scholen om duidelijkheid te krijgen over hetgeen scholen zelf doen op het gebied van sociale vaardigheidstraining en seksuele voorlichting, en over wat MEE daarbij kan aanvullen. Voor “Kairos”, instelling voor ambulante forensisch psychiatrische zorg, is een groepsaanbod ontwikkeld voor licht verstandelijk gehandicapte cliënten met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Verder is een cursus geldzaken en een cursus rouwverwerking ontwikkeld.

de basis gelegd 18

hulp bij individuele problemen 19

Op weg naar kortdurende ondersteuning De psycho-sociaal werkers van de SPD werken samen met cliënten aan het vergroten van de persoonlijke vaardigheden, die nodig zijn om te participeren in de samenleving. Daartoe worden onder meer cursussen op scholen gegeven. Dit jaar was er sprake van een toenemend aantal hulpvragen van pubers en ouders van pubers. Er is bij deze doelgroep aandacht besteed aan het omgaan met grenzen. In 2003 heeft de samenwerking tussen de SPD en “Kairos”, de ambulante afdeling van TBSinstelling “De Pompekliniek”, vorm gekregen. Er is een cursus ontwikkeld, waarbij daders van seksueel grensoverschrijdend gedrag in groepsverband vaardigheden aanleren. De nadruk ligt hierbij op preventie. Psycho-Sociale Hulpverlening als geïndiceerde dienst zullen wij in 2004 overdragen aan de zorgaanbieders. Om te anticiperen op het feit dat psycho-sociaal werkers in 2004 kortdurende, niet-geïndiceerde ondersteuning zullen gaan leveren, is in overleg met het Zorgkantoor afgesproken om reeds in 2003 70% van het totaal aantal PSH-cliënten kortdurend (maximaal 30 uur) te helpen. Met het oog op de komst van MEE is het plezierig om te constateren dat dit probleemloos is gelukt. Verder hebben de psycho-sociaal werkers zich in een werkgroep voorbereid op het verlenen van niet-geïndiceerde ondersteuning. Wat de praktijk reeds liet zien, was ook de conclusie van de werkgroep, namelijk dat veel vormen van deze ambulante ondersteuning in een lichtere variant te verlenen zijn, zonder dat daarbij wordt ingeboet aan kwaliteit. Tot slot is het verheugend te constateren dat

mensen met een lichamelijke beperking in toenemende mate de weg weten te vinden naar psycho-sociale ondersteuning. Autisme In 2003 hebben de Gelderse MEE-organisaties aan Reinoud Adviesgroep gevraagd onderzoek te doen naar de mogelijkheden om in de provincie Gelderland te komen tot Regionale Intersectorale Autisme Netwerken (RIAN’s). In de eindrapportage kwam naar voren dat er mogelijkheden zijn om te komen tot die beoogde regionale samenwerking. Er bleek vooral behoefte te zijn aan een punt waar informatie en kennis over autisme wordt gebundeld en aan een overzicht van alle hulpverlenings-mogelijkheden die er zijn voor mensen met een dergelijke stoornis. De resultaten van het onderzoek zijn gepresenteerd aan alle partijen die aan het onderzoek hebben meegedaan. Er bleek voldoende draagvlak te bestaan om te komen tot een vorm van regionale intersectorale samenwerking. In vervolg op het onderzoek gaan in 2004 vanuit de MEE-organisaties in Gelderland mensen aan de slag om een goed overzicht te ontwikkelen van de bestaande (on)mogelijkheden en de lacunes die er zijn. Binnen dit project wordt nauw samengewerkt met het Dr. Leo Kannerhuis, dat extra aandacht aan deskundigheidsbevordering en consultatie zal gaan geven. Voorts hebben de Zorgkantoren toegezegd zich extra in te zetten voor erkende knelpunten, zoals de beschikbaarheid van klinische en ambulante behandelmogelijkheden.

de basis gelegd 20

projecten

Poli LVG Na meer dan twee jaar van voorbereiding kon najaar 2003 de Licht Verstandelijk Gehandicapten-poli Arnhem van start gaan. De poli is een samenwerkingsverband tussen het Zorg Expertise Centrum Hanzeborg, Spd Gelderse Poort en De Gelderse Roos. Doel is het optimaliseren van de dienstverlening aan mensen met een licht verstandelijke beperking en gedrags- en/of psychiatrische problematiek. SPD Gelderse Poort levert de maatschappelijk werker, tevens intake coördinator, een psychodiagnostisch werker en de secretaresse. Voorts zijn aan het initiatief psychologen, een psychiater en een sociaal psychiatrisch verpleegkundige verbonden. De aanmelding is laagdrempelig en de cliënt staat in de dienstverlening centraal. Eind 2003 hadden zich reeds 13 cliënten aangemeld. Inmiddels zijn folders ontwikkeld voor zowel cliënten als verwijzers. Samenwerking met Bureau Jeugdzorg In 2002 is een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen SPD en Bureau Jeugdzorg (BJZ). Doelstelling van de samenwerking is er zorg voor te dragen dat jeugdigen met een licht verstandelijke beperking in een zo vroeg mogelijk stadium in het juiste circuit terecht komen van hetzij de jeugdzorg danwel de verstandelijk gehandicaptenzorg. Daartoe levert de SPD één medewerker voor acht uur voor elk van de vestigingen van Bureau Jeugdzorg in Arnhem, Nijmegen en Rivierenland. Een evaluatie eind 2003 heeft laten zien dat het traject van verwijzing aanzienlijk korter wordt. De cliënt komt rechtstreeks bij de SPD terecht. Andersom geldt hetzelfde. Vragen die bij de SPD

21

binnenkomen en die bij BJZ horen, worden rechtstreeks ‘’meegenomen’’ naar BJZ. Omdat de samenwerking naar tevredenheid is verlopen, is besloten deze te verlengen met vooralsnog één jaar. Verdere samenwerking zal mede afhankelijk zijn van de uitkomsten van de landelijke pilots licht verstandelijk gehandicapten. Thuislozenteam (T-team) Het project Thuislozen is een samenwerkingsproject van GSJ Lindenhout en SPD Gelderse Poort. Vanuit SPD Gelderse Poort is een medewerker gedetacheerd bij het ThuislozenTeam. Het Tteam begeleidt thuisloze jongeren in de leeftijd van 12 jaar tot 25 jaar op tien leefgebieden, zoals bijvoorbeeld huisvesting, financiën, school en werk. Door de SPD is vastgesteld dat een groot deel van de jongeren, die zich bij het T-team aanmelden, een verstandelijke handicap heeft. De meerwaarde van dit project is dat er nu LVG-jongeren worden bereikt die niet door het T-team kunnen worden begeleid, maar voorheen ook niet zichzelf aanmeldden bij de SPD. Via de SPD-medewerker komen deze jongeren nu wel bij SPD Gelderse Poort. Daarbij draagt de SPD-medewerker ook kennis rondom verstandelijk gehandicapten over aan het T-team. Van de 34 jongeren die in 2003 begeleid werden door het T-team, hadden er 14 jongeren een verstandelijke handicap of vermoedens daarvan. Veel van de jongeren met een vermoeden van een verstandelijke handicap vinden het nog moeilijk om te accepteren dat zij geholpen moeten worden om hun leven weer op de rit te krijgen. Bij deze jongeren wordt via motivatietraining gewerkt aan het accepteren van zichzelf, met daarbij eventueel hulp van andere instanties.

Project Sociale Netwerkstrategieën Juni 2001 is SPD Gelderse Poort een project gestart om de sociale netwerkbenadering binnen onze organisatie te implementeren. De sociale netwerkbenadering is een methode van dienstverlening, gericht op verbetering of herstel van maatschappelijke integratie van cliënten. Het project is uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Hogeschool Arnhem Nijmegen en de Universiteit Maastricht. De aldaar ontwikkelde Maastrichtse Sociale Netwerkanalyse (MSNA) is toegankelijk en toepasbaar gemaakt voor het werkveld van de SPD-organisatie. In 2003 zijn woonbegeleiders en pedagogisch werkers getraind, is het vooronderzoek gereed

gekomen voor publicatie en zijn er bijeenkomsten geweest van de praktijkteams. Het project is formeel per 31-12-2003 geëindigd. Gelet op het belang van het project voor MEE, heeft het MT besloten een vervolgopdracht te verstrekken aan de projectleider, gericht op structureel inbedden van de resultaten. Wijkgerichte Intensieve Gezinsbegeleiding (WIG) Het WIG-project is een door GSJ Lindenhout geïnitieerd project dat regelmatig te maken heeft met gezinnen waarvan wordt vermoed dat één of meer leden een (licht) verstandelijke beperking hebben. De SPD is gevraagd zijn expertise en ervaring in te zetten. In 2002 is een medewerker van de SPD als ‘’gezinswerker’’ gedetacheerd ten behoeve van het project. Dit voor 24 uur per week tot 14-10-2004. Doel van het project is het voorkomen van crimineel gedrag van kinderen door het bieden van intensieve ambulante hulp in de thuissituatie. In het project wordt gewerkt met een buurtnetwerk. De taak van de SPD-medewerker is om - buiten de normale begeleiding - ook de drempel naar de SPD te verlagen door onder meer voorlichting over de SPD te geven. WIG-collega’s hebben daardoor een positief beeld van DE SPD gekregen. In 2003 heeft de SPD-medewerker vijf gezinnen begeleid. Eén gezin is tijdelijk begeleid ter vervanging van een zieke collega. Begeleid Zelfstandig Wonen “plus” In 2002 sloten de directies van SPD Gelderse Poort en van “De Driestroom” (een instelling die onder meer de functies wonen en dagbesteding biedt) een samenwerkingsconvenant. Doel ervan

de basis gelegd

Groepsaanbod SPD - ”Kairos” SPD Gelderse Poort heeft reeds vele jaren ervaring met een individueel hulpverleningsaanbod voor cliënten met seksueel grensoverschrijdend gedrag. “Kairos”, een organisatie ten behoeve van ambulante forensische psychiatrie, heeft voor zedendelinquenten een groepsaanbod ontwikkeld. Zij zocht een samenwerkingspartner om dit programma voor verstandelijk gehandicapte zedendaders aan te bieden. In september 2003 is de eerste groep van maximaal zes deelnemers van start gegaan. De groep wordt begeleid door een medewerker van de SPD en van “Kairos”. Het doel van het aanbod is het voorkomen van recidive. De cliënten zijn licht verstandelijk gehandicapt en 17 jaar en ouder. Allen zijn veroordeeld voor één of meerdere zedendelicten. Cliënten komen zowel uit het justiële als het vrijwillige kader. Juni 2004 zullen de resultaten van de samenwerking worden besproken.

22

projecten

was om volwassen personen met een verstandelijke beperking en (veelal) gedragsproblemen zodanig te ondersteunen dat ze - ondanks die gedragsproblemen - zelfstandig kunnen (blijven of gaan) wonen. Deze ondersteuning wordt vanuit een naburig wijkcentrum geboden. De drempel is daarmee aanzienlijk verlaagd. Met Woningcorporaties zijn afspraken gemaakt over het ter beschikking stellen van woonruimte voor de cliënten. Deze kan men huren via “De Driestroom”. Per 01-01-2003 waren er vijf personen in begeleiding en per 31-12-2003 negen personen. Er is één begeleidingscontract beëindigd. Het team

23

ambulante begeleiders bestaat uit drie begeleiders vanuit “De Driestroom” en één persoon vanuit SPD Gelderse Poort. Conform het convenant, heeft in 2003 een evaluatie plaatsgevonden. Geconstateerd is dat de samenwerking de verwachte meerwaarde heeft opgeleverd. In aanvulling op het convenant is overeengekomen dat het gezamenlijk project doorloopt tot 01-01-2005, dat de projectleider van SPD Gelderse Poort tot 01-07-2004 acht uur per week en daarna vier uur per week beschikbaar zal zijn voor dit project, en zich geleidelijk minder zal richten op de praktische zaken en meer op de attitudegerichte advisering.

de basis gelegd 24

kwaliteit

Meldingscommissie seksueel misbruik en geweld Begin 2003 is de Interne Meldingscommissie seksueel misbruik en geweld geïnstalleerd. De commissie is bedoeld om personeelsleden in de gelegenheid te stellen (vermeende) gevallen van seksueel misbruik, intimidatie, discriminatie en agressief gedrag te melden. Het kan daarbij gaan om het bestaan van dergelijke gedragingen tussen medewerkers onderling, tussen klanten en medewerkers en tussen klanten en derden. De meldingscommissie bestaat uit drie leden en een voorzitter – allen medewerkers - die zich gespecialiseerd hebben op het gebied van opvang, begeleiding en waarheidsvinding bij (vermeend) seksueel misbruik en overig niet gewenst gedrag. Er zijn in de afgelopen periode 11 casussen aan de IMC voorgelegd. Seksueel misbruik in cliëntsituatie 4 Huiselijk geweld in cliëntsituatie 3 Grensoverschrijdend gedrag t.o.v. cliënt 1 Intimidatie en geweld t.o.v. medewerker 3 In geen van genoemde gevallen waren medewerkers als pleger betrokken. Exit-vragenlijst In 2003 is gestart met het gebruik van de exitvragenlijst voor cliënten. Na afsluiting van ieder klantcontact krijgt de cliënt een standaardvragenlijst toegestuurd, die anoniem door hem kan worden ingevuld. De verwerking vindt per vier maanden plaats zowel per regiobureau als voor het gehele werkgebied. Hierdoor kunnen per item de verbeteringen / verslechteringen in beeld worden gebracht. De resultaten worden gepubliceerd op intranet en gestuurd aan de Cliëntenraad.

25

Inwerkwijzer De in 2002 door de Stuurgroep Kwaliteit georganiseerde ‘’Zelfdiagnose kwaliteit” had duidelijk gemaakt dat er grote behoefte bestond aan een handleiding om medewerkers op een eenduidige manier in te werken. Naar aanleiding van dit signaal is de “inwerkwijzer” ontwikkeld. Het is een lijst met onderwerpen welke onder de aandacht van de nieuwe medewerker moet worden gebracht. Achter elk onderwerp staat de bron vermeld waar de inhoudelijke informatie kan worden ingewonnen. De nieuwe medewerker krijgt altijd een “mentor” toegewezen (collega van betreffende afdeling / discipline), die ervoor verantwoordelijk is dat de lijst wordt afgewerkt. Vertrouwenspersoon cliënten Sinds eind 2002 beschikt de SPD Gelderse Poort over een vertrouwens-persoon ten behoeve van cliënten. In totaal is drie maal een beroep op deze persoon gedaan. Voorts zijn in het verslagjaar een aantal acties ondernomen om de bekendheid van de vertrouwenspersoon binnen de Gelderse Poort te vergroten. In o.a. “Perspectief voor ouders” en in de brochure van de Cliëntenraad is informatie opgenomen. Momenteel wordt gewerkt aan beeldmateriaal door middel waarvan klanten kunnen worden geïnformeerd over de taken van de vertrouwenspersoon. In 2003 is gepoogd om de ervaringen van in de regio werkzame vertrouwenspersonen te bundelen. Uit contacten met andere instellingen is gebleken dat ook daar het aantal cliënten dat zich tot de vertrouwenspersoon richt zeer gering is. Het verloop onder vertrouwens-personen lijkt groot en de behoefte tot uitwisseling klein.

Gezamenlijke Klachtencommissie Bij de Gezamenlijke Klachtencomissie ZuidGelderland is één klacht in behandeling genomen die SPD Gelderse Poort betrof. De klacht heeft via bemiddeling tot een voor de klager positieve uitkomst geleid. De Gezamenlijke Klachtencomissie Zuid-Gelderland is een onafhankelijke commissie waarbij zeven instellingen zijn aangesloten die werkzaam zijn ten behoeve

van mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking, waaronder SPD Gelderse Poort. De commissie werkt conform de Wet Klachtrecht Cliënten Zorginstellingen en de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ).

de basis gelegd

De vertrouwenspersoon is voorts betrokken geweest bij het meedenken over een “integrale klachtenprocedure”. Dit is gebeurd in samenwerking met de voorzitter van de Cliëntenraad.

26

cliëntenraad 27

De Cliëntenraad is het jaar 2003 begonnen met het gezamenlijk bezoeken van de nieuwjaarsbijeenkomst op 13 januari in Hotel Haarhuis te Arnhem. Tijdens het officiële gedeelte van deze bijeenkomst is de Cliëntenraad geïnformeerd over SPD-Nieuwe Stijl, gevolgd door een informeel samenzijn met de medewerkers. De eerste maanden van het jaar stonden in het teken van de voorbereidingen op de geplande fusie met SPD Veluwe. De Cliëntenraad had verschillende intensieve contacten met de Cliëntenraad van SPD Veluwe. Tot een fusie is het evenwel niet gekomen. In mei 2003 heeft een delegatie van de Cliëntenraad een door MEE Nederland belegde vergadering in Utrecht bezocht, bedoeld om landelijk van gedachten te wisselen over SPDNieuwe Stijl. SPD-Nieuwe Stijl heeft veel aandacht gevraagd en gekregen van de Cliëntenraad; ook in juni is daarover uitgebreid gepraat met het management. In het voorjaar kwam de nieuwe folder van de Cliëntenraad uit. Alle cliënten hebben in de loop van het jaar een exemplaar toegestuurd gekregen. In verband met het vertrek van de directeur in de

loop van 2003 is de Cliëntenraad betrokken geweest bij het vervullen van de aldus ontstane vacature Op 7 november 2003 was het afscheid van de directeur, die altijd zeer betrokken was bij de Cliëntenraad. Daarvoor bedankt de Cliëntenraad hem op deze plaats nogmaals! De plannen voor de start van internetcafé’s in Tiel, Nijmegen en Arnhem zullen in 2004 worden verwezenlijkt. Ook over inloopavonden voor cliënten in de drie vestigingen is in 2003 nagedacht; dit zal in 2004 vorm krijgen. Door het jaar heen is er constructief overleg geweest met o.a. de regiomanagers over regiobureau-gebonden zaken, zoals openingstijden, beschikbaarheid voor cliënten, parkeerproblemen en is er een bijdrage geleverd aan de verbetering van de dienstverlening van externe organisaties. De Cliëntenraad werd in de loop van het jaar versterkt met de komst van twee nieuwe leden, voor respectievelijk Nijmegen en Tiel. Er waren dit afgelopen jaar acht Cliëntenraadsvergaderingen en in de eerste helft van het jaar driemaal een aparte voorvergadering. Per 01-01-2003 krijgen de Cliëntenraadsleden voor iedere bezochte vergadering een onkostenvergoeding van € 15,=.

de basis gelegd 28

ondernemingsraad 29

Het “tijdelijke” vertrek van de voorzitter (Annie Stienstra), alsmede de aanstelling van twee nieuwe OR-leden (Lianne Mommers en Leonie Scheerder) en een nieuwe voorzitter (Jan Halbersma), gaven de OR in het verslagjaar weer een ander gezicht. In 2003 is er door de Ondernemingsraad veel aandacht besteed aan het fusieproces met SPD Veluwe, dat uiteindelijk niet doorging. De Ondernemingsraad is betrokken geweest bij de Interne Bezwarencommissie FWG, waarin gezien het grote aantal bezwaren - veel tijd en energie gestoken is. Ook in het overleg met de directie is dit een belangrijk aandachtspunt geweest. Tevens is de OR betrokken geweest bij de aanstelling van de nieuwe directeur, alsmede bij de ontstane situatie toen de arbeidsovereenkomst voortijdig moest worden ontbonden. De Ondernemingsraad heeft een duidelijke rol opgeëist in het traject van vernieuwing en verandering van SPD naar MEE. Dit proces is nog niet afgerond en zal in 2004 verder uitgewerkt wor-

den, waarbij de zorg voor medewerkers in deze “nieuwe” organisatie een speerpunt is. De Ondernemingsraad is kritisch geweest naar de jaarafrekening en de begroting van de SPD. Naast deze zaken is de aandacht voor de risicoinventarisatie, de brandveiligheid op de drie regiobureaus en het Calamiteitenplan herhaaldelijk onder de aandacht van de directie gebracht. Ditzelfde geldt voor het voorkomen en bestrijden van RSI-klachten. Tevens zijn de ontwikkelingen van flexwerkplekken en het contract dat medewerkers moeten tekenen voor het gebruik van een laptop door de Ondernemingsraad naar voren gebracht. De Ondernemingsraad heeft zich voorgenomen om zich actief op te stellen en aandacht te vragen voor velerlei zaken die zich binnen de organisatie afspelen ten behoeve van de collectieve belangen van de medewerkers en de ontwikkeling van SPD naar MEE. Het komend jaar wordt erg belangrijk voor MEE Gelderse Poort. Daarbij kan gerekend worden op de inzet van de Ondernemingsraad!

de basis gelegd 30

bestuur 31

2003 was in meerdere opzichten een druk jaar voor het bestuur. Op de eerste plaats ging de aandacht uit naar de voorgenomen fusie met SPD Veluwe. Verschil van inzicht over tempo en volgorde van het fusieproces tussen beide organisaties deed het bestuur in goed overleg met dat van SPD Veluwe eind maart besluiten dit proces stop te zetten. Na ruim 17 jaar heeft het bestuur afscheid genomen van directeur Piet Bunschoten. Bij het bestuur bestaat grote waardering voor de wijze waarop hij leiding heeft gegeven aan SPD Gelderse Poort. Als blijk daarvan is hem een afscheidsreceptie aangeboden in “Groot Warnsborn”. De werving en selectie van een nieuwe directeur vroeg meer aandacht dan gedacht. Ondanks een zorgvuldige procedure bleek er onvoldoende fit tussen de nieuw aangetrokken directeur en de organisatie. Hierop besloot het bestuur de

samenwerking te verbreken. Eind 2003 is de procedure hernieuwd opgestart. Ter overbrugging heeft het bestuur de heer J. Laffra aangesteld als waarnemend directeur. Hij is tijdelijk ontheven van zijn functie als penningmeester van het bestuur. Het bestuur heeft zich uitvoerig laten informeren over de stand van zaken van het veranderingstraject “Van SPD naar MEE”. Van de bestuursleden mevrouw Betlem en de heer Smeenk is dit jaar afscheid genomen. Als nieuw bestuurslid is aangetreden de heer Van Waterschoot. Hij zal de portefeuille juridische zaken behartigen. De heer De Bloois is in verband met het vertrek van de heer Smeenk benoemd tot vice-voorzitter. Tot slot zijn de nieuwe visie en missie, passend bij de MEE-organisatie, vastgesteld, alsmede de jaarrekening 2002, het jaarverslag 2002, de begroting 2003 en het activiteitenplan 2003.

de basis gelegd

• voorbereiding op implementatie SPD-Nieuwe Stijl. Zo is P&O begonnen met het opstellen van nieuwe competentieprofielen i.s.m. het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW); • afronding implementatie FWG 3.0; • in het kader van “resultaatgericht werken” het verder doorontwikkelen van “jaargesprekken”; • werving en selectie van een nieuwe directeur.

Verzuimreductie blijft de aandacht vragen. Het verzuim schommelde de afgelopen drie jaar zo rond de 7% en kwam in 2003 uit op 6,1%. In onze sector is dit laag te noemen. Het percentage medewerkers afkomstig uit andere culturen is dit jaar gestegen van 1,21% in 2002 naar 3,11% in 2003. We mochten in 2003 een viertal nieuwe collega’s van allochtone afkomst verwelkomen. Het verloop bedroeg in 2003 ca. 8% (13 collega’s) tegenover 15% (22 collega’s) in 2002. We mochten 33 nieuwe collega’s verwelkomen tegenover 28 in 2002.

personele zaken

In het afgelopen jaar stonden - naast de reguliere werkzaamheden – de volgende zaken centraal:

32

financiële gang van zaken 33

Het jaar 2003 is afgesloten met een positief resultaat van € 39.226,—. Dit resultaat is met name het gevolg van het effectief inzetten van de budgetten. Van dit resultaat is € 97.699 toegevoegd aan de Reserve Aanvaardbare Kosten, € 57.146 ontrokken aan de Bestemmingsreserve huisvestingskosten en € 1.327 ontrokken aan de risicoreserve pleegzorg. De totale baten zijn in 2003 ten opzichte van 2002 gestegen met € 1.299.968,— terwijl de uitgaven stegen met € 1.451.571,—. Het boekjaar 2002 was afgesloten met een positief resultaat van € 190.829,—. Het resultaat in 2003 is daarmee € 151.603,— lager dan in 2002. De liquiditeit geeft de mate aan waarin de SPD op korte termijn in staat is haar betalingsver-

plichtingen na te komen. In 2003 is de liquiditeitspositie van de SPD evenals in 2002 niet onder druk komen te staan en is per ultimo 2003 verbeterd ten opzichte van de situatie per ultimo 2002. Deze verbetering was reeds in 2002 ingezet en is mede het gevolg van de normering van de kapitaallasten van SPD’en en een adequate bevoorschotting van het Zorgkantoor en CvZ. De verhouding vreemd-/eigen vermogen is daarentegen ten opzichte van 2002 licht gestegen en daarmee verslechterd. Dit is het gevolg van de toename van de voorzieningen. Het extern budget is in 2003 ten opzichte van 2002 met name toegenomen als gevolg van toekenning van extra wachtlijstmiddelen met betrekking tot de winkeltaken, de aanpassingen in verband met loon- en prijsstijgingen.

Werkelijk 2002 €

5.609.130

5.555.811

5.157.013

Huisvestingskosten

1.041.083

886.240

691.660

Materiële kosten - overige personeelskosten - huishoudelijke kosten - organisatiekosten

711.788 129.649 1.262.470

264.457 121.114 1.037.568

225.839 137.206 1.150.878

Subtotaal materiële kosten

2.103.907

1.423.139

1.513.923

Kosten pleeggezinnen

72.425

70.448

66.142

Overige baten en lasten

91.211

-

37.447

8.917.756

7.935.638

7.466.185

6.333.430

6.396.619

5.934.137

1.957.630

912.234

916.198

665.922

626.785

806.679

8.956.982

7.935.638

7.657.014

39.226

-

190.829

LASTEN Personeelskosten

Totaal lasten BATEN Budget aanvaardbare kosten Wachtlijstmiddelen Overige baten Totaal baten

Resultaat

de basis gelegd

Begroting 2003 €

staat van baten en lasten 2003

Werkelijk 2003 €

34

accountantsverklaring 35

Wij hebben de in dit verslag opgenomen staat van baten en lasten van de Stichting SPD Gelderse Poort te Arnhem over 2003 gecontroleerd. De staat van baten en lasten is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2003 van Stichting SPD Gelderse Poort. Bij die jaarrekening hebben wij op 20 april 2004 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. De staat van baten en lasten is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de stichting. Het is onze verantwoordelijkheid een verklaring inzake de staat van baten en lasten te verstrekken.

Wij zijn van oordeel dat deze staat van baten en lasten op alle van materieel belang zijnde aspecten in overeenstemming is met de jaarrekening waaraan deze is ontleend. Voor een beter inzicht in de financiële positie en in de resultaten van de stichting alsmede in de reikwijdte van onze controle dient de staat van baten en lasten te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij verstrekte accountantsverklaring. Arnhem, 20 april 2004 KPMG Accountants N.V.

de basis gelegd 36

2003 in cijfers

Overzicht totale in- en uitstroom cliënten 2003 Totaal aantal cliënten begeleid Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment Totaal aantal nieuw ingeschreven cliënten Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd Aantal uitgeschreven cliënten

2002 2714 1969 726 594 55

2003 3350 2361 1174 876 60

Het totaal aantal cliënten dat in 2003 is begeleid, is gestegen met ruim 23% ten opzichte van 2002. Ook de in- en uitstroom van cliënten is aanzienlijk gestegen.

Zorgconsulenten VG (excl. zorgmakelaars en consulenten LG) 2002 Totaal aantal cliënten begeleid 1725 Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment 1190 Gemiddelde begeleidingsduur in jaren 3,0 Aantal cliënten voor wie een nieuw hulpaanbod is gestart 665 Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd 501

2003 2246 1490 2,0 1030 867

Het aantal cliënten dat is begeleid door zorgconsulenten laat in 2003 een stijging zien van ruim 30% t.o.v. 2002. De verklaring ligt enerzijds in een hogere productie per fte, anderzijds in een gewijzigde registratiesystematiek. De begeleidingsduur laat – anticiperend op MEE - een dalende lijn zien.

Consulenten LG Totaal aantal cliënten begeleid Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment Gemiddelde begeleidingsduur in jaren Aantal cliënten voor wie een nieuw hulpaanbod is gestart Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd

2002 117 51 0,7 87 36

2003 208 105 0,9 125 133

Steeds meer cliënten met een lichamelijke beperking weten de weg naar MEE te vinden. De pr-activiteiten beginnen hun vrucht af te werpen. Het aantal cliënten dat is begeleid in 2003 is t.o.v. 2002 met 78% gestegen. Omdat er sprake is van een gelijkblijvende formatie is de productie per fte evenredig gestegen.

37

Opvoedingsondersteuning (PPG) Totaal aantal cliënten begeleid Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment Gemiddelde begeleidingsduur in jaren Aantal cliënten voor wie een nieuw hulpaanbod is gestart Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd

2002 390 235 1,2 160 148

2003 509 261 1,0 288 265

Het aantal cliënten dat is begeleid door pedagogisch werkers, zowel absoluut als per fte, laat een stijging zien van 30% t.o.v. 2002. De stijging heeft twee oorzaken. De eerste is een afspraak met het Zorgkantoor om observaties in 2003 mee te tellen in de PPG-productie. De tweede reden is dat een gedeelte van de PPG-productie – anticiperend op MEE en in overleg met het Zorgkantoor - geleverd wordt zonder indicatie. Dit zijn kortdurende trajecten, hetgeen een hogere caseload tot gevolg heeft.

Totaal aantal cliënten begeleid Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment Gemiddelde begeleidingsduur in jaren Aantal cliënten voor wie een nieuw hulpaanbod is gestart Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd

2002 287 234 4,2 66 39

2003 309 263 4,0 64 40

Het aantal cliënten dat is begeleid door woonbegeleiders is in 2003 licht gestegen ten opzichte van 2002. Een stijging in de productie per fte is hiervoor de belangrijkste verklaring. Verder laten de cijfers een ongeveer gelijk beeld zien met 2002.

Arbeidsintegratie (ARBI) Totaal aantal cliënten begeleid Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment Gemiddelde begeleidingsduur in jaren Aantal cliënten voor wie een nieuw hulpaanbod is gestart Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd

2002 234 159 1,8 120 143

2003 288 185 1,3 145 129

Het totaal aantal begeleide cliënten is gestegen met 23%. Deze stijging komt volledig voor rekening

de basis gelegd

Woonbegeleiding (BZW)

38

2003 in cijfers

van een grotere productie per fte in 2003, temeer daar de formatie lager was dan in 2002. De gemiddelde begeleidingsduur is gedaald ten opzichte van 2002. Dit heeft te maken met een wijziging in de registratiesystematiek, waardoor het percentage kortdurende werkprocessen toeneemt.

Psycho-sociale hulpverlening (PSH) Totaal aantal cliënten begeleid Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment Gemiddelde begeleidingsduur in jaren Aantal cliënten voor wie een nieuw hulpaanbod is gestart Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd

2002 166 94 1,2 90 54

2003 205 108 1,1 105 97

In 2001 bleven de productiecijfers ver achter bij de verwachting. In 2002 was op alle fronten een forse verbetering te zien. Het is verheugend te constateren dat deze verbetering zich in 2003 verder heeft doorgezet.

Praktische Thuishulp (PT) Totaal aantal cliënten begeleid Gemiddeld aantal cliënten in begeleiding op enig moment Gemiddelde begeleidingsduur in jaren Aantal cliënten voor wie een nieuw hulpaanbod is gestart Aantal cliënten van wie hulpaanbod is beëindigd

2002 218 144 2,5 75 61

2003 226 147 1,9 75 71

Na een daling de afgelopen twee jaar van het aantal cliënten dat Praktische Thuishulp ontving, zien we in 2003 weer een stijging. Deze komt voornamelijk voor rekening van de extra ingezette formatie voor thuishulp.

Pleegzorg

Voltijd Deeltijd Totaal

39

Geplaatst eind 2002 10 16 26

Plaatsingen 2003 6 7 13

Beëindigd 2003 5 9 8

Geplaatst eind 2003 11 20 31

De capaciteit van de beschikbare 15 plaatsen is in dit jaar niet volledig benut. In totaal hebben 39 kinderen een voltijd- of een deeltijdplek gehad t.o.v. 44 kinderen in 2002. Deze verlaging t.o.v. 2002 is te verklaren door het feit dat eind 2003 geen kinderen meer door ons zijn opgenomen, in de wetenschap dat deze ingevolge landelijke afspraken begin 2004 zouden moeten worden overgedragen (zie in dit jaarverslag onder “Pleegzorg”).

Integrale Vroeghulp Arnhem, Nijmegen en Tiel Totaal aantal cliënten begeleid door SPD

2002 156

2003 271

Zorgmakelaars Aantal cliënten van wie hulpvraag is verduidelijkt Aantal cliënten bij wie matching heeft plaatsgevonden

2002 22 575

2003 40 600

Hoewel de productie van de zorgmakelaars sinds 2003 onderdeel uitmaakt van die van de zorgconsulenten, is deze hier weergegeven om een vergelijking te kunnen maken met 2002. Sinds 2003 wordt er geen aparte afspraak meer gemaakt over ‘’wachtlijstschoning”. De productie van 2003 is vergelijkbaar met die van 2002.

de basis gelegd

Het aantal begeleide cliënten door SPD is fors toegenomen. Deze stijging wordt grotendeels veroorzaakt doordat in de regio Nijmegen pas eind 2001 Integrale Vroeghulp is gestart in de huidige vorm. Sinds die tijd worden cliënten geregistreerd in het bedrijfsregistratiesysteem. Voor die tijd hield het Transferpunt er een eigen registratie op na. Daarnaast is er een toename te zien van het aantal cliënten dat een beroep doet op een casemanager van de SPD.

40

2003 in cijfers 41

Groepswerk 2003 Deelnemers

Bijeenkomsten

Arnhem Avondgroep LVG Brusjes Koffieochtend autisten Meidengroep “De Tender” (Dieren) Meidengroep “Het Palet” - hoog niveau Meidengroep “Het Palet” - laag niveau Moedergroep Ouders voor elkaar Sociale vaardigheidstraining Sociale vaardigheidstraining autisten Sovatraining Vijverberg 2002 Sovatraining Vijverberg 2003 groep 1 Sovatraining Vijverberg 2003 groep 2 Speelleergroep Weerbaarheidscursus voor meiden Totaal Arnhem

6 23 39 5 5 5 11 13 6 20 6 7 6 13 5 170

10 0 5 5 7 7 36 18 2 22 1 9 9 18 11 165

Nijmegen Geldzaken “Opvoeden Zó” – 2003 Oudergroep Sociale vaardigheidstraining Sovatraining – voorjaar 2003 Speelleergroep Weerbaarheidscursus Talita Koemi Cursus sociale vaardigheden 18+ Gespreksgroep ouders MLK-pubers Sova 40+ - najaar 2003 Weerbaarheidscursus voor meiden Weerbaarheidscursus voor meiden Totaal Nijmegen

7 6 12 8 8 17 6 7 9 7 7 7 102

9 8 19 10 10 40 8 9 3 6 8 10 144

Bijeenkomsten

28 19 14 8 6 6 18 8 4 8 6 6 6 6 143

3 21 20 13 11 14 33 9 1 7 7 6 11 10 173

Daders seksueel grensoverschrijdend gedrag Totaal SPD Gelderse Poort

6 421

26 508

Het aantal groepen in 2003 was 41, hetgeen meer dan een verdubbeling betekent t.o.v. het aantal groepen in 2002 (20). Het aantal deelnemers in 2003 - zijnde 421 - bedroeg bijna het dubbele van de 216 deelnemers in 2002. De belangrijkste oorzaak is het feit dat door het implementeren van het “Beleidskader Groepswerk”, deze werkvorm een structurele plaats binnen onze organisatie heeft ingenomen. Zo wordt er door de regiegroep groepswerk jaarlijks een uitgebreid programma groepsgerichte activiteiten uitgebracht.

de basis gelegd

Deelnemers Tiel Brusjes Contact-activiteitenavond Moedergroep Sovatraining "De Brug" Sovatraining "De Brug" - najaar 2003 Sovatraining VSO-MLK Speelleergroep Tielse Vatra Verkorte gespreksgroep ouders LG “Vriendschap en verkering” – najaar 2003 “Vriendschap en verkering” Meidengroep “De Brug” - najaar 2003 Sovatraining MLK/ZMLK 12+ Weerbaarheidstraining voor meiden Totaal Tiel

42

2003 in cijfers

Personeelsformatie

Werksoort Arbeidsintegratie Begeleid Zelfstandig Wonen Consulenten VG/LG Praktisch Pedagogische Gezinsbegeleiding Pleegzorg Psycho-sociale Hulpverlening Praktische Thuishulp VTV Overhead (incl. communicatie) Projecten (WIG, Jeugdzorg, Speel-o-theek, MSNA, maatwerk in kleur etc.) Diversen (gesubsidieerde arbeid e.d.) Bureau Zorgtoewijzing Totale formatie in fte Aantal personeelsleden (excl ziektevervanging): Aantal vrijwilligers

43

fte 31/12/2002

31/12/2003

6,2 16,1 36,7 15,5 0,9 4,4 1,9 1,7 25,5

5,4 15 44,7 14,7 0,9 5,6 1,9 1,7 29,5

0 7,1 2,8

3,3 5,4 0

119 171 110

128 188 105

Algemeen directeur Cliëntenraad

Directie secretariaat Coörd. secretariaat

Inhoudelijke staf Facilitaire staf P&O Financiën Communicatie Automatisering & Informatie

Beleid & Kwaliteit Diagnostiek Werkbegeleiding Managementinformatie Coördinatie pleegzorg

Arnhem Regiomanager Nijmegen Regiomanager Tiel Regiomanager Regiosecretariaat

Huishoudelijke dienst

Steunpunt

Jeugd

Volwassenen

Infomedewerker Consulent VG Consulent LG Consulent PTH Consulent VTV Consulent Arbeid Zorgmakelaar SJD

Zorgconsulent PPG PSH Pleegzorg

Zorgconsulent BZW PSH Jobcoach

Vrijwilligers

Vrijwilligers

Projecten

de basis gelegd

Ondernemingsraad

organogram spd gelderse poort

Bestuur

44

wie is wie?

Bestuur Mevrouw H. van Rijnbach-de Groot voorzitter De heer H. de Beijer secretaris De heer J. Laffra (tot 17-11-2003) penningmeester De heer W.F.H. Smeenk (tot 1-9-2003) vice-voorzitter Mevrouw I. Betlem (tot 1-9-2003) lid De heer V. van Waterschoot (vanaf 1-9-2003) lid; vanaf 17-11-2003: penningmeester Mevrouw G.J. Soeter lid Mevrouw H. van der Weg lid De heer M. de Bloois lid Management De heer P. Bunschoten (tot 1-10-2003), Mevrouw A. van den Brink (tot 17-11-2003) algemeen directeur De heer J. Laffra (vanaf 17-11-2003) wnd. directeur De heer J.J.A.S.M. Verhoeven regiomanager Arnhem Mevrouw A.T.M. Bouwmeister regiomanager Nijmegen Mevrouw M.C. van der Hoff regiomanager Tiel De heer F.A.M. van de Ven hoofd beleid & kwaliteit

45

Cliëntenraad De heer M.C.A. van den Bosch voorzitter De heer B. Krul vice-voorzitter / penningmeester De heer J. van Die vice-voorzitter Mevrouw A.J. den Hoedt secretaris Mevrouw J. van Amerongen penningmeester Mevrouw M. v.d. Heijden lid De heer E. Harmelink lid De heer M. Roelofs lid Mevrouw Y.A. Poolman lid Mevrouw S. van Stuivenberg lid Ondernemingsraad Mevrouw A.M.A. Stienstra (tot 1-9-2003), De heer J.F.J. Halbersma (vanaf 1-9-2003) voorzitter De heer A.J.J. van Doorn secretaris Mevrouw W.M. Dicks penningmeester Mevrouw J.M.M. Hellegers lid Mevrouw L. Mommers (sinds 1-6-2003) lid Mevrouw L.W.E. Scheerder (sinds 15-7-2003) lid Mevrouw H.C.M. van der Velden-Maas lid

MEE Gelderse Poort Regiobureau tevens hoofdbureau Arnhem Trans 6 6811 HR Arnhem Postbus 5232 6802 EE Arnhem T 026 4454151 F 026 4424577 E [email protected] Regiobureau Nijmegen Einsteinstraat 14 6533 NN Nijmegen Postbus 31140 6503 CC Nijmegen T 024 327 82 78 F 024 323 35 69 E [email protected] Regiobureau Tiel Jacob Cremerstraat 3 4001 XM Tiel Postbus 47 4000 AA Tiel T 0344 63 80 90 F 0344 63 80 99 E [email protected]

www.meegeldersepoort.nl