Jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009 • • • • •
Inspectie voor de Gezondheidszorg Arbeidsinspectie VROM-Inspectie Voedsel en Waren Autoriteit Inspectie Verkeer en Waterstaat
Den Haag, december 2008
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave
Voorwoord 5 Gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen in 2009 6
Het jaarplan met een doorkijk naar de samenwerking aan het einde van deze kabinetsperiode 7 A 1 2 3 4 5 6
Terugblik op de samenwerking in 2007 6 Inleiding 6 Toezicht binnen het domein ziekenhuizen 7 Schets van het eindbeeld in algemene bewoordingen 8 Gezamenlijke ambitie 2011: wat hebben we dan bereikt? 8 Invulling van de samenwerking tot nu toe (een terugblik) 10 Wat is er verder nog nodig om de gezamenlijke ambitie te realiseren? 10
Bijlagen: de concrete activiteiten van de Rijksinspecties in 2009 12 1 Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ): Activiteitenplan 2009 voor toezicht op ziekenhuizen 12 2 Arbeidsinspectie (AI): Activiteitenplan 2009 voor toezicht op ziekenhuizen 32 3 VROM-Inspectie (VI): Activiteitenplan 2009 voor toezicht op ziekenhuizen 34 4 Voedsel en Waren Autoriteit (VWA): Activiteitenplan 2009 voor toezicht op ziekenhuizen 38 5 Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW): Activiteitenplan 2009 voor toezicht op ziekenhuizen 42 6 Lijst van afkortingen 44
2
3
Voorwoord
Voorwoord
Voor het vierde jaar op een rij presenteren de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), de Arbeidsinspectie (AI), de VROM-Inspectie (VI), de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) en de Voedsel en waren Autoriteit (VWA) hun gezamenlijk jaarplan voor de ziekenhuizen. Centraal in het voorliggende jaarplan staat het meerjarenkarakter: dit jaarplan geeft een doorkijk naar de jaren 2009 tot en met 2011. Op een aantal punten wordt de samenwerking geconcretiseerd. Naast inhoudelijke samenwerkingsprojecten wordt ook invulling gegeven aan een aantal overlappende thema’s. Te denken is daarbij vooral aan de verdere ontwikkeling van een gezamenlijke risicoanalyse en een verdere verbetering van de kwaliteit van inspecties en inspecteurs. Dit meerjarenoverzicht vormt, samen met de meerjarenoverzichten van andere onderscheiden domeinen, de basis voor de voortgangsrapportage van de Inspectieraad aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Deze voortgangsrapportage is voorzien voor februari 2009. Door de geplande activiteiten over meerdere jaren te presenteren krijgen de ziekenhuizen een goed beeld van de agenda van de rijksinspecties voor deze sector in de komende periode. Tevens zijn de voorgenomen activiteiten van de vijf rijksinspecties voor deze sector voor het jaar 2009 opgenomen. De ziekenhuizen krijgen daarmee een overzicht van wat zij aan inspectiebezoeken/inspectieactiviteiten in dit jaar mogen verwachten. \Deze informatie is in de bijlagen opgenomen. W.M.C.L.M. (Wim) Schellekens, arts Hoofdinspecteur Curatieve Gezondheidszorg
4
5
Een doorkijk naar de samenwerking aan het einde van deze kabinetsperiode 1
jaarlijks gemiddeld 38 inspecties uit per ziekenhuis. De vijf onderstaande rijksinspecties nemen daarvan gemiddeld 19 inspecties voor hun rekening, overeenkomend met ongeveer tweederde van de totale toezichtlasten in euro’s: – De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) – De Arbeidsinspectie (AI) – De VROM-Inspectie (VI) – De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) – De Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW).
Inleiding
Op 23 februari 2006 aanvaardde de Tweede Kamer de motie Aptroot c.s. waarin wordt gevraagd om de oprichting van één inspectie- en controledienst voor het bedrijfsleven per 1 januari 2009. Naar aanleiding hiervan presenteerde het kabinet op 8 september 2006 het plan van aanpak Eenduidig Toezicht (‘Minder, Beter, Duidelijker’): voor maatschappelijke domeinen zullen de toezichtlasten met 25% afnemen. De efficiency van de inspecties en de kwaliteit en effectiviteit van het toezicht zullen daarnaast toenemen. Binnen de onderscheiden domeinen worden frontoffices gevormd, die als centraal aanspreekpunt voor de toezichtobjecten fungeren. Op 25 januari 2008 heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in een brief aan de Tweede Kamer de ambities van het programma Vernieuwing Toezicht voor 2010 aangegeven: er komt een inspectieapparaat dat effectief is, professioneel optreedt, tanden laat zien als het nodig is, maar geen overbodige last (meer) veroorzaakt.
Bovenstaande heeft ertoe geleid dat de samenwerking tussen inspecties binnen het domein ziekenhuizen zich concentreert op deze vijf rijksinspecties. Samenwerking met inspectiediensten op bijvoorbeeld gemeentelijk of provinciaal niveau wordt in deze kabinetsperiode niet actief opgepakt. De samenwerking wordt inhoudelijk voorbereid, vormgegeven, en begeleid door een overlegcircuit onder voorzitterschap van de IGZ (Projectgroep Vernieuwing Toezicht domein Ziekenhuizen). In dit overleg zitten de vijf genoemde rijksinspecties, de NVZ vereniging van ziekenhuizen (NVZ), de Orde van Medisch Specialisten (OMS) en een vertegenwoordiger van het IR-Stafbureau. Dit gedeelte van dit gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009 notitie verwoordt de ambitie van al deze partijen voor het toezicht in de ziekenhuissector.
3 Deze brief en de voorjaarsconferentie van de Inspectieraad (IR) in 2008 hebben de IR doen besluiten om meer concrete resultaten te realiseren binnen de samenwerking tussen rijksinspecties. Deze resultaten worden verwoord in ‘eindbeelden’ van de samenwerking in de verschillende domeinen. De eindbeelden hebben betrekking op de situatie aan het eind van deze regeerperiode, dus 2011. Dit gedeelte van dit gezamenlijke jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009 toont het eindbeeld voor het domein ‘ziekenhuizen’.
2
Toezicht binnen het domein ziekenhuizen
Binnen het domein ziekenhuizen wordt toezicht gehouden op 120 ziekenhuizen (algemeen, academisch en categoraal). Er zijn 19 inspectiediensten actief, van rijksniveau tot lokaal niveau, variërend van de IGZ tot de Erfgoedinspectie. Deze inspectiediensten voeren in totaal
6
Schets van het eindbeeld in algemene bewoordingen
In de bijlage van de onder 1. genoemde brief aan de Tweede Kamer van 25 januari 2008 stelt de Inspectieraad dat zijn ambitie is dat het bedrijfsleven in 2010 het inspectietoezicht als volgt zal ervaren: “Inspecteurs beginnen met vertrouwen dat we ons aan de regels willen houden. Bedrijfsprocessen met grote risico’s worden intensiever gecontroleerd dan vroeger en processen met weinig risico’s juist veel minder. De manier van controleren is ook veranderd. De inspecties maken optimaal gebruik van onze kwaliteitssystemen en onze gegevens. Als die goed zijn, kan de inspectie zich grotendeels beperken tot systeemtoezicht. De inspectiediensten vanuit het rijk, de gemeente, enz. werken onderling goed samen, zodat we door minder instanties benaderd worden en geen vragen meer dubbel hoeven te beantwoorden. De inspecteurs zijn deskundig en hebben oog voor onze bedrijfspro-
7
Gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009
Gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009
In het vervolg van dit onderdeel van het gezamenlijke jaarplan wordt aangegeven hoe de vijf rijksinspecties deze ambitie binnen het domein ziekenhuizen wil realiseren. Daarvoor wordt eerst onder 4. een aantal kernelementen uit de IR-ambitie vertaald naar het domein ziekenhuizen. Onder 5. wordt vervolgens aangegeven wat er in de jaren 2006 tot en met 2008 hiervoor binnen dit domein is gerealiseerd via de samenwerking tussen rijksinspecties (‘wat is er al gebeurd?’); onder 6. wordt het restant van het ‘takenpakket’ aangegeven om de ambitie binnen dit domein te realiseren (‘wat moet nog gebeuren?’).
4
Gezamenlijke ambitie 2011: wat hebben we dan bereikt?
Systeemtoezicht Bij de selectie van te inspecteren objecten binnen de essentiële risico’s vindt een vorm van systeemtoezicht1 plaats: de samenwerkende rijksinspecties zijn van mening dat de Raad van Bestuur van een zorginstelling er verantwoordelijk voor is dat de patiënt/cliënt verantwoorde zorg ontvangt en dat de medewerkers op een verantwoorde wijze die zorg leveren (Kwaliteitswet Zorginstellingen). De Raad van Bestuur legt over de invulling van deze verantwoordelijkheid verantwoording af aan de Raad van Toezicht en aan de samenwerkende rijksinspecties, vertegenwoordigd door de IGZ. Via dit externe toezicht op de interne verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur draagt de IGZ bij aan ‘gerechtvaardigd vertrouwen in verantwoorde zorg’.2 Op termijn zal systeemtoezicht bij de ziekenhuizen dus ook worden toegepast binnen de werkterreinen van de andere vier rijksinspecties (bijvoorbeeld op naleving van de arbowetgeving in de ziekenhuizen) en aldus meer aspecten bevatten dan hierboven genoemd. Op dit moment worden de mogelijkheden hiertoe in de vorm van een pilot onderzocht door verstrekking van informatie afkomstig van deze andere inspecties aan de IGZ-accounthouders (zie ook onderdeel 6.1.) Het toezicht is efficiënter georganiseerd.
De samenwerkende rijksinspecties in de ziekenhuissector hebben als ambitie dat het toezicht in 2011 meer kwaliteitsgericht is, meer effect oplevert (effectiever en efficiënter toezicht) en minder last veroorzaakt. Zij willen door ‘de ogen van 2011’ gezien worden als ‘moderne’ inspecties die passen in het dan geldende tijdsbeeld (zoals onder 3. geschetst). De basis voor deze ambitie is gelegen in de aanbevelingen die op hun beurt zijn gebaseerd op de meting van toezichtlasten binnen de ziekenhuissector. Deze aanbevelingen zijn voornamelijk kwalitatief van aard: zij hebben betrekking op kwaliteit van inspecties, deskundigheid van inspecteurs en rapportages, enz. Kwantitatief gezien zijn de toezichtlasten zeer gering in verhouding tot de voor de ziekenhuizen beschikbare budgetten.
Centralisatie informatieanalyse Op één centrale plek wordt informatie geanalyseerd ten behoeve van het bepalen van thema’s en risico’s. Deze plek wordt ondergebracht bij de IGZ. Taakoverdracht Ook is er sprake van taakoverdracht in die situaties waarin op dit moment nog overlappingen plaatsvinden tussen inspecties/rapportages. Gezamenlijke rapportage Waar mogelijk wordt door verschillende rijksinspecties in één rapport aan het ziekenhuis gerapporteerd. Dit geschiedt dan onder regie van de IGZ.
Het toezicht wordt effectiever uitgevoerd.
Gezamenlijke risicoanalyse Met behulp van een gezamenlijke risicoanalyse voor de vijf rijksinspecties worden gezamenlijke meerjarenplannen opgesteld. Meerjarenplannen In deze meerjarenplannen staat duidelijk geformuleerd welke risico’s de rijksinspecties essentieel vinden en welke niet. Dit ‘basisdeel’ van het toezicht wordt dus gestuurd door een gezamenlijke risicoanalyse. (Hiernaast zal er altijd een deel toezicht blijven bestaan dat gestuurd wordt door het ‘eigen’ inspectiedomein en politiek en/of incidenten.)
8
1
De werkgroep Strategie van de
2
In de publicatie ‘Staat voor de
Inspectieraad hanteert de volgende
Gezondheidszorg 2009’ besteedt de IGZ
definitie van systeemtoezicht:
uitvoerig aandacht aan deze ontwikkeling,
Systeemtoezicht is al het toezicht waarbij
ook wel aangeduid als ‘governance’.
de opzet, reikwijdte en werking van
De SGZ 2009 verschijnt in het najaar van
(kwaliteits)systemen en (bedrijfs)-
2009.
processen bij organisaties wordt vastgesteld. Dit door bijvoorbeeld auditachtige onderzoeken uit te voeren.
9
Gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009
cessen. Ze zijn duidelijk over hun taak en over de inspectieresultaten. De regels zijn eenvoudiger geworden en het zijn er minder. Het kost geen onevenredige moeite om je eraan te houden. Inspecteurs maken duidelijk welke regels voor ons gelden, hoe die in elkaar zitten en hoe je ermee om moet gaan. Wie met opzet de regels overtreedt, wordt snel en streng aangepakt.”
Deze ambitie vormt de basis voor het activiteitenprogramma tot 2011.
De follow-up van het rapport is in de vorm van een aantal actiepunten belegd bij betrokken partijen. Deze actiepunten zijn gebaseerd op zeven hoofdlijnen die in het rapport als volgt zijn geformuleerd: a de informatieuitvraag op het gebied van prestatie-indicatoren en de informatieuitvraag van andere (inspectie)diensten (het voortouw voor dit actiepunt ligt bij het ministerie van VWS en de IGZ); b de informatieuitvraag en samenloop op het gebied van visitaties en accreditaties (voortouw ligt bij de IGZ, samen met NVZ/NFU); c verbetering en afstemming van toezicht op het gebied van het voorkomen van crises en rampen (voortouw ligt bij ministerie van VWS, samen met IGZ en IOOV); d de kwaliteit van inspecties (voortouw ligt bij de Arbeidsinspectie, samen met IGZ); e vergunningen voor ziekenhuisbouwgerelateerde zaken (voortouw ligt bij ministerie van VROM, samen met IGZ); f erkenningen en visitaties voor (beroeps)opleidingen (voortouw ligt bij NVZ, samen met NFU); g inspecties ter voorkoming van legionella en andere watercontroles in ziekenhuizen. Hierbij zal de aandacht in deze fase vooral uitgaan naar de vermindering van de toezichtlast als gevolg van de legionellacontroles in drinkwater (voortouw ligt bij VROM-Inspectie, ministerie van VROM en gemeente Rotterdam, samen met IGZ).
5
5.2
Kwaliteit van de inspecties Minder last wordt voornamelijk gerealiseerd door kwalitatief gezien betere inspecties (meer deskundigheid, betere rapportages, betere planning, enz.) en door een efficiënte informatieuitvraag waarin overlappingen worden voorkomen. Er is duidelijkheid welke rol en deskundigheid van de inspecteurs wordt verwacht, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen een specialistische rol en een generalistische rol. Dit stelt hoge eisen aan de accounthoudende inspecteur. Deze moet in staat zijn om als volwaardige gesprekspartner te fungeren, ook op de terreinen die hij/zij vertegenwoordigt namens de andere rijksinspecties (om te voorkomen dat hij/zij ‘zaken van andere rijksinspecties zal moeten meenemen’). Een belangrijk punt om hier te noemen is de houding van de inspecteurs. Het gaat dan vooral om inspecteurs van buiten de IGZ die in voorkomende gevallen de ziekenhuizen benaderen. Zij zullen in de komende jaren beter worden voorbereid/geïnformeerd over de kenmerken van de complexe ziekenhuisorganisatie en de plaats van de ziekenhuizen in hun maatschappelijke omgeving.3
Invulling van de samenwerking tot nu toe (een terugblik)
De samenwerking tussen de vijf rijksinspecties en NVZ/OMS wordt structureel ingevuld/vormgegeven sinds 2006. Daarvoor was er wel al sprake van samenwerken maar geschiedde dit veelal op ad hoc basis. Vanaf 2006 zijn de volgende activiteiten gerealiseerd: 5.1
Meting toezichtlasten
Er is een meting uitgevoerd van de toezichtlasten bij de ziekenhuizen. Hierover is gerapporteerd in het rapport ‘Zorg voor minder last’, dat in juli 2007 is aangeboden aan de bewindslieden van de ministeries van Financiën en Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Vanaf het jaar 2006 worden door de vijf rijksinspecties gezamenlijke jaarplannen uitgebracht voor de ziekenhuizen. Naast overzichten van de geplande activiteiten van de vijf rijksinspecties neemt het ‘gezamenlijke’ gedeelte een steeds centralere positie in. Zo wordt er aandacht geschonken aan concrete gezamenlijke projecten. In 2008 bijvoorbeeld hebben de IGZ en de AI gezamenlijk onderzoek gedaan naar de werkdruk bij artsassistenten in ziekenhuizen en de gevolgen daarvan voor de naleving van de Arbowet of de kwaliteit van de zorg. Ook thema’s als het ontwikkelen van een gezamenlijke risicoanalyse en andere (politieke) ontwikkelingen waar de rijksinspecties bij zijn betrokken, worden in het gezamenlijk jaarplan gepresenteerd. 5.3
3
De Arbeidsinspectie werkt inmiddels met
en bereidheid om mee te denken naar
‘Het Nieuwe Inspecteren’. De branche
oplossingen hebben geleid tot construc-
Gehandicaptenzorg ervaart dit als een
tieve gesprekken waar instellingen mee
grote verbetering: de nieuwe opstelling
verder kunnen.
Gezamenlijke jaarplannen
Frontoffice
Per 1 januari 2007 is een fysieke frontoffice opgericht bij het IGZ-loket. Dit frontoffice is toegankelijk voor alle ziekenhuizen in Nederland en alle daaraan gekoppelde IGZ-inspecteurs/accounthouders voor vragen over de samenwerking tussen de betrokken rijksinspecties.
van de inspecteurs en hun tips, adviezen
10
11
Gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009
Het toezicht veroorzaakt minder toezichtlast.
5.4
IGZ-internetsite
Gelijktijdig met de inrichting van het frontoffice is de IGZ-internetsite opgesteld voor ziekenhuizen die vragen hebben op het terrein van een van de vijf rijksinspecties. Ook zijn er links opgenomen naar de andere rijksinspecties en naar documenten/rapporten die betrekking hebben op de samenwerking. 5.5
Gezamenlijke risicoanalyse
In 2007 is begonnen met de ontwikkeling van een gezamenlijke risicoanalyse. Net zoals bij de opzet van de gezamenlijke jaarplannen heeft de IGZ een voortrekkersrol vervuld ten behoeve van de andere rijks inspecties. Er is gestart met een studie naar dwarsverbanden tussen datamateriaal van verschillende rijksinspecties met als basisvraag: wordt een (onderdeel van een) ziekenhuis dat door de IGZ wordt gezien als risicovol ook als risicovol beoordeeld door andere rijksinspecties, en andersom? De resultaten van deze studie zijn voor de samenwerkende rijksinspecties voldoende aanleiding geweest om bij de ontwikkeling van een gezamenlijke risicoanalyse op deze weg door te gaan. Dit heeft er onder andere toe geleid dat in het najaar van 2008 een pilot wordt uitgevoerd waarbij de informatie die een aantal IGZ-accounthouders ter beschikking staat om hun jaarlijks gesprek te voeren met de Raden van Bestuur van 10 ziekenhuizen, wordt uitgebreid met gegevensmateriaal van andere rijksinspecties. Deze pilot wordt begin 2009 geëvalueerd. Ook is in dit verband te vermelden dat de Arbeidsinspectie en de VROMInspectie afspraken hebben gemaakt over hun inspecties met betrekking tot straling binnen ziekenhuizen: zij zullen niet meer gezamenlijk inspecteren. Slechts één van beide voert de inspectie uit en heeft een signaalfunctie naar de andere rijksinspectie. Deze laatste neemt afhankelijk van de inhoud van het signaal wel of geen verdere actie.
12
6
Wat is er verder nog nodig om de gezamenlijke ambitie te realiseren?
In deze paragraaf wordt met behulp van onder andere de kernelementen (zie ook onder 4) aangegeven hoe deze ambitie verder kan worden ingevuld. 6.1
Gezamenlijke risicoanalyse
In 2008 is in een pilot bij 10 ziekenhuizen verder onderzoek uitgevoerd naar een gezamenlijke risicoanalyse. De pilot houdt in dat de informatie, die de IGZ-accounthouder krijgt aangereikt voordat hij/zij het jaarlijkse gesprek voert met de Raad van Bestuur van een bepaald ziekenhuis, wordt uitgebreid met informatiemateriaal van andere rijksinspecties (de zogenaamde ‘verbrede’ signaleringslijsten). Hierdoor krijgt de IGZaccounthouder een breder beeld van de situatie binnen een ziekenhuis en het functioneren van het management daarbinnen. Basis voor het jaargesprek blijft natuurlijk de naleving van wet- en regelgeving, maar de extra informatie levert hem/haar een gedegener onderbouwing voor het voeren van het jaargesprek. Deze pilot loopt vooruit op een in 2009 uit te voeren pilot bij alle ziekenhuizen. Deze tweede pilot maakt onderdeel uit van het per 1 januari 2009 te starten project dat moet leiden tot een professionalisering/automatisering van de gehele IGZ-data-infrastructuur (‘IGZ-breed’). Einddatum van dit project is voorzien per 1 januari 2011. Vanaf dat moment is de verwerking van de informatiestromen binnen de IGZ volledig geautomatiseerd. Het betreft dan zowel informatie afkomstig van ziekenhuizen als informatie afkomstig van andere rijksinspecties. Deze ontwikkeling loopt parallel aan de onder 6.6. in opdracht van de Inspectieraad ondernomen acties door ICTU/E-inspecties. 6.2
Taakoverdracht
Overdracht van taken tussen rijksinspecties staat nog in de kinderschoenen. Let wel: taakoverdracht is geen doel op zich. Alleen als er een duidelijke toegevoegde waarde bestaat in de vorm van efficiënter en effectiever toezicht van betere kwaliteit is taakoverdracht een serieuze optie (taakoverdracht moet bijdragen aan het verminderen van de ervaren toezichtlast). In feite is taakoverdracht een uitvloeisel van de activiteit zoals opgenomen onder 6.1. Uitgangspunt is dat taakoverdracht plaatsvindt tenzij er sprake is van duidelijke (juridische) belemmeringen. In 2009 wordt begonnen met onderzoek bij welke inspecties dit het geval is en of/hoe er dan taken kunnen worden overgedragen. Wellicht dat het afsluiten van convenanten oplossingen biedt om juridische belemmeringen op te heffen. In 2011, of zoveel eerder als mogelijk, is hierover helderheid. Er zijn dan
13
Gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009
De rol van het frontoffice wordt steeds belangrijker bij concrete samenwerkingsprojecten met andere rijksinspecties, waarbij de IGZ coördineert en met het veld communiceert over deze projecten mede namens de andere rijksinspecties. Tevens fungeert het IGZ-loket als eerste aanspreekpunt voor burgers. Ondanks dat de IGZ doorgaans niet ingaat op individuele klachten, is het loket wel een belangrijke bron van informatie voor ontevreden patiënten. Dit draagt bij aan de eenduidigheid van het toezicht in de ogen van de burger.
Het is denkbaar dat het realiseren van taakoverdracht wetswijziging vergt. Hiervoor zullen de betrokken departementen worden ingeschakeld en moet draagvlak zijn gecreëerd. Bij die onderwerpen waar geen taakoverdracht (mogelijk) is kan worden gekeken naar mogelijkheden tot samenwerking. Voorwaarde hiervoor is dan wel dat dit moet leiden tot efficiënter en effectiever toezicht met minder last.
volledig beeld van wat er allemaal speelt binnen ‘hun’ ziekenhuizen. De IGZ-internetsite zal tevens links bevatten naar de openbaar gemaakte (geaggregeerde) rapporten van de andere rijksinspecties. Ook zal conform het kabinetsbeleid de internetsite worden afgestemd met die van de andere rijkstinspecties. In 2009 zal dit plaatsvinden. 6.5
De follow-up van de meting van toezichtlasten loopt ook in 2009 door en is in 2011 afgerond. Het gaat dan over de uitwerking van de zeven hoofdlijnen die zijn opgenomen in het rapport ‘Zorg voor minder last’. Binnen de samenwerking van de vijf rijksinspecties gaat het dan met name om onderwerpen als kwaliteit van inspecties en de legionellaproblematiek. De andere hoofdlijnen liggen vnl. op het terrein van ministeries of koepels. 6.6
6.3
IGZ: verzamelpunt van rapportages
De IGZ krijgt afschriften van alle rapporten van de andere vier rijksinspecties over door hen uitgevoerde inspectiebezoeken bij ziekenhuizen. Deze rapporten zijn in te zien door de IGZ-accounthouders. Waar wordt samengewerkt wordt één rapport uitgebracht namens de betrokken rijksinspecties. De IGZ-accounthouders krijgen door deze werkwijze een
14
E-inspecties
IGZ centraal aanspreekpunt
In 2011 heeft de IGZ de beschikking over de concrete werkplannen van de vijf rijksinspecties ten aanzien van de ziekenhuizen. De IGZ heeft zodoende een totaalbeeld van alle acties die de vijf rijksinspecties in een jaar ondernemen richting ziekenhuizen. De acties zijn gedetailleerd uitgewerkt: onderwerp, naam ziekenhuis, periode waarin het inspectiebezoek wordt uitgevoerd, etc. Het beleid van de andere rijksinspecties is bij de IGZ bekend. De IGZ is hierdoor in staat de inspectiebezoeken zodanig te regisseren dat er sprake is van optimale efficiency. De IGZ-accounthouders krijgen dergelijke overzichten voor ‘hun’ ziekenhuizen. Voor wat betreft bijvoorbeeld arbeidsomstandigheden zijn er onderwerpen te benoemen die door de IGZ-accounthouder goed zijn mee te nemen bij het jaarlijkse bezoek. Over zaken/onderwerpen als narcosegassen, omgaan met cytostatica, prikincidenten (die een duidelijke relatie hebben met de kwaliteit van zorg) kan de ziekenhuisorganisatie concreet bevraagd worden. Andere onderwerpen zouden gerapporteerd kunnen worden via de jaarlijkse rapportage. In 2009 wordt deze activiteit opgestart. 6.4
Follow-up meting toezichtlasten
De gezamenlijke rijksinspecties zijn in 2011 aangesloten bij (een aantal) modules die in opdracht van de Inspectieraad zijn ontwikkeld door ICTU/Einspecties. Welke dit zijn is op het moment van opstellen van deze notitie nog niet besloten, maar gedacht wordt in ieder geval aan het digitaal dossier en de gemeenschappelijke inspectieruimte. Doelstelling is dat rijksinspecties informatie met elkaar kunnen uitwisselen als dit ten goede komt aan de inspecties. Deze ontwikkeling loopt parallel aan het project zoals genoemd onder 6.1. Er ontstaat hiermee een ‘inspectiebrede’ database die (deels) ook voor andere rijksinspecties toegankelijk zal zijn. 6.7
Systeemtoezicht
De gezamenlijke rijksinspecties hebben in 2011 hun interpretatie van systeemtoezicht uitgewerkt en passen deze werkwijze toe in de praktijk. Zij richten zich daarbij voor een groot deel op het systeem waarmee het ziekenhuis de naleving van wet- en regelgeving waarborgt. Dit houdt o.a. in dat: – zij inzicht hebben in het hiertoe dienende functioneren van de Raden van Bestuur en Raden van Toezicht binnen alle ziekenhuizen; – zij een normenkader hebben ontwikkeld voor dit functioneren; – dit normenkader breed wordt gedragen door het veld; – bij aantoonbare belemmeringen voor dit functioneren de daarvoor relevante actoren zijn aangesproken; – en er duidelijkheid bestaat over de handhavinginstrumenten die de rijksinspecties (zonodig) kunnen toepassen.
15
Gezamenlijk jaarplan rijksinspecties ziekenhuizen 2009
antwoorden op de volgende vraagpunten: – Welke inspecties/onderwerpen zijn geschikt voor taakoverdracht? – In hoeverre betekent taakoverdracht taakverzwaring hier en taakverlichting daar? – Welke eisen worden gesteld aan deskundigheid van de inspecteur? – Welke additionele eisen stelt dit aan opleiding en ervaring? – Hoe en waar worden afspraken over taakoverdracht vastgelegd? – Wat wordt afgesproken over handhaving? – Is de ‘ministeriële verantwoordelijkheid bij handhaven’ geregeld?
Bijlage 1
Het motto van het IGZ-meerjarenbeleidsplan 2008-2011 luidt: ‘Voor gerechtvaardigd vertrouwen in verantwoorde zorg’. Dit activiteitenplan 2009 beslaat het eerste jaar van dit meerjarenbeleidsplan. De IGZ is er om voor burgers verantwoorde zorg te bewaken. Zorgaanbieders worden gestimuleerd om verantwoorde, kwalitatief goede zorg te verlenen. Het is de ambitie van de IGZ dat iedere burger zich met gerechtvaardigd vertrouwen kan wenden tot een zorgverlener. De IGZ wil daar als handhavingsorganisatie door effectieve handhaving haar bijdrage aan leveren. Handhaving is het overkoepelend begrip voor toezicht en opsporing, inclusief het opleggen van maatregelen en het toezicht op de uitvoering daarvan. De handhaving is er op gericht dat de zorgverleners en zorgverlenende instellingen zich inspannen om optimale zorg te verlenen en zich door bestuurlijke en strafrechtelijke maatregelen aan de gestelde regels en normen houden.
zorgresultaten. De IGZ wil daarom bereiken dat zorginstellingen substantiële voortgang boeken op het terrein van de patiëntveiligheid en dat de prestatieindicatoren voor verantwoorde zorg valide en betrouwbaar zijn. Hierdoor zullen de gegevens van instellingen beter vergelijkbaar worden. De activiteiten die in 2009 binnen dit deelprogramma worden opgepakt zijn dan ook voor een groot gedeelte gerelateerd aan patiëntveiligheid. Zij kunnen als volgt worden samengevat: – – – – – – – –
Handhaving veiligheidscampagne ziekenhuizen en GGZ Implementatie Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) in ziekenhuizen (nagaan in hoeverre VMS is ingevoerd) Toezicht operatief proces (deelproject gericht op postoperatieve traject) Medicatiegerelateerde fouten bij overdracht (verkrijgen van inzicht van stand van zaken bij ziekenhuizen) Laagvolume-ingrepen (inventariseren van bestaande normen en richtlijnen ten aanzien van laagvolume ingrepen) Follow up radiologie (nagaan of instellingen voldoende maatregelen hebben getroffen na thematisch onderzoek in 2000) Nucleaire geneeskunde (inspecteren naleving van wet- en regelgeving) Privé-klinieken en zelfstandige behandelcentra (ZBC) (toetsen van prestatie-indicatoren) Doorlopende projecten: toezicht operatief proces (TOP), VMS, patiëntveiligheid verloskundige zorg, nucleaire geneeskunde, radiologie; FU acute zorg FU MIC FU IC2 en IC3 FU Trombosediensten GT Acute zorg TT ICT in de zorg TT sterfte Avond, Nacht, Weekend vs kantooruren TT Trombosediensten TT volume vs kwaliteit TT richtlijn medicatie overdracht SGZ 2009
De doelen die de IGZ zich stelt voor 2009 komen voort uit het meerjarenbeleidsplan. Deze doelen kunnen als volgt worden samengevat: het bevorderen van de kwaliteit van de zorg, het effectiever maken van preventie, het vergroten van de transparantie van geleverde kwaliteit van de zorg, en het bewerkstelligen van meer aandacht voor kwetsbare groepen. Om deze doelen te bereiken houdt de IGZ vooral daar toezicht waar de risico’s in de zorg het grootst zijn en waar zij een effectieve bijdrage kan leveren aan de vermindering daarvan. Hiervoor maakt de IGZ gebruik van haar systeem van gefaseerd toezicht. Deze methodiek wordt zorgbreed ingezet. In samenwerking met het veld worden normen, kwaliteitskaders en prestatie-indicatoren voor verantwoorde zorg bepaald. De IGZ rapporteert hierover op een gestandaardiseerde wijze en informeert het publiek door actieve openbaarmaking.
–
De Inspecteur-Generaal van de IGZ maakt deel uit van de Inspectieraad. De Inspectieraad heeft van het kabinet de opdracht gekregen om door niet-vrijblijvende samenwerking de toezichtlast voor onder toezicht gestelden te verminderen. In dat kader is de IGZ de accounthouder voor inspecties in het domein gezondheidszorg en is zij het front office voor publiek, instellingen en bedrijven. De IGZ heeft zich tot taak gesteld om de samenwerking met andere rijksinspecties verder te intensiveren.
AT GT TT FU MH O SGZ
– – – – – – – – – – –
= Algemeen toezicht = Gefaseerd toezicht = Thematisch toezicht = Follow-up = Medische hulpmiddelen = Overige beleidsondersteunende activiteiten = Staat van de Gezondheidszorg
Als kerndoelstellingen voor het deelprogramma ‘Specialistische somatische en psychische zorg’ in 2009 gelden patiëntveiligheid en transparantie over
16
17
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ): Het activiteitenplan voor 2009 met betrekking tot toezicht op ziekenhuizen
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Jaarlijks terugkerende activiteiten (‘Going Concern’)
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
GT
Ontwikkeling prestatie-indicatoren fase 0.
Jaarlijks (gedeeltelijk wisselende) set van indicatoren met betrekking tot de kwaliteit (effectiviteit, veiligheid en patiëntgerichtheid) van zorg.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privé-klinieken.
Resultaten worden jaarlijks voor 1 juni gepubliceerd op www.ziekenhuizentransparant.nl. Zij zijn onderdeel van het jaardocument maatschappelijke verantwoording.
Het verzamelen van de antwoorden is afhankelijk van de organisatie en de staat van ICT/registraties in ieder ziekenhuis.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privé-klinieken.
GT
1e fase prestatie-indicatoren ziekenhuizen.
In samenwerking met stakeholders ontwikkelen van nieuwe indicatoren ten behoeve van de basisset voor ziekenhuizen, beoordelen van de relevantie en meetbaarheid, testen van de indicator voor ingebruikname.
Anders (werkgroep, selectie ziekenhuizen voor haalbaarheidstoets).
Verschilt per indicator/onderwerp.
Verschilt per indicator/onderwerp.
Verschilt per indicator/onderwerp.
GT
2e fase prestatie-indicatoren ziekenhuizen.
Jaargesprek met raad van bestuur/directie en betrokken specialisten over opvallende of ontbrekende uitkomsten.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privé-klinieken.
Jaarlijks volgens afspraak.
Circa 3 uur voor meerdere functionarissen, voorbereiding afhankelijk van de resultaten van de basisset.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privé-klinieken.
GT
Inspectie kwaliteitsborging medische apparatuur in ziekenhuizen: bezoek instrumentele dienst, OK en IC en gesprek op meerdere niveaus in het ziekenhuis.
Inspectie bij die instellingen die niet of onvodoende gereageerd hebben op de vraag van de inspectie om de kwaliteitsborging van medische apparatuur afdoende te regelen.
Selectief.
Aangekondigd.
Een dag.
Het betreft een inspectie bij elf ziekenhuizen. Bij een deel van de in 2007 bezochte ziekenhuizen zullen follow-up toezichtactiviteiten plaatsvinden.
18
19
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
GT
Ontwikkelen indicatorenset medicatieveiligheid.
Ontwikkelen van een (groep) indicator(en) ten behoeve van de basisset ziekenhuizen.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privé klinieken.
Na opname in basisset vindt jaarlijks aangekondigd inspectie plaats. Resultaten worden jaarlijks voor 1 juni gepubliceerd op www.ziekenhuizentransparant.nl Zij zijn onderdeel van het jaardocument maatschappelijke verantwoording.
Het verzamelen van de antwoorden is afhankelijk van de organisatie en de staat van ICT/registraties in ieder ziekenhuis.
Niet van toepassing.
GT
1e fase prestatieindicatoren ziekenhuizen.
In samenwerking met stakeholders ontwikkelen van nieuwe indicatoren t.b.v. de basisset voor ziekenhuizen, beoordelen van de relevantie en meetbaarheid, testen van de indicator voor ingebruikname.
Anders (werkgroep, selectie ziekenhuizen voor haalbaarheidstoets).
Verschilt per indicator/onderwerp.
Verschilt per indicator/onderwerp.
Verschilt per indicator/onderwerp.
GT
2e fase prestatieindicatoren ziekenhuizen.
Jaargesprek met RvB/directie en betrokken specialisten over opvallende of ontbrekende uitkomsten.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privéklinieken.
Jaarlijks volgens afspraak.
Circa 3 uur voor meerdere functionarissen, voorbereiding afhankelijk van de resultaten van de basisset.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privéklinieken.
GT
Inspectie kwaliteitsborging medische apparatuur in ziekenhuizen: bezoek instrumentele dienst, OK en IC en gesprek op meerdere niveaus in het ziekenhuis.
Inspectie bij die instellingen die niet of onvoldoende gereageerd hebben op de vraag van de inspectie om de kwaliteitsborging van medische apparatuur afdoende te regelen.
Selectief.
Aangekondigd.
Een dag.
Het betreft een inspectie bij 11 ziekenhuizen. Bij een deel van de in 2007 bezochte ziekenhuizen zullen follow up toezichtactiviteiten plaatsvinden.
20
21
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
GT
Ontwikkelen indicatorenset medicatieveiligheid.
Ontwikkelen van een (groep) indicator(en) ten behoeve van de basisset ziekenhuizen.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privé klinieken.
Na opname in basisset vindt jaarlijks aangekondigd inspectie plaats. Resultaten worden jaarlijks voor 1 juni gepubliceerd op www.ziekenhuizentransparant.nl Zij zijn onderdeel van het jaardocument maatschappelijke verantwoording.
Voor het ontwikkelen geen tijd, het resultaat zal later deel uit maken van de indicatorset. Verzamelen van antwoorden is afhankelijk van de organisatie en staat van ICT/ registraties in ieder ziekenhuis.
Niet van toepassing.
GT
Verloskunde.
Eerstelijns verloskunde betreft laag risico zwangere vrouwen. Voor een goede risicoselectie is kwalitatief hoogwaardige verloskundige zorg nodig. Via gefaseerd toezicht kan de kwaliteit van de verloskundige zorg worden gemonitored en kunnen praktijken met afwijkende scores worden geïdentificeerd.
Nog niet bekend.
Geheel 2009 met overloop naar 2010.
Nog niet bekend.
Nog niet bekend.
GT
Ontwikkelen indicatorenset particuliere klinieken.
Data genereren, waardoor risicovolle behandelingen worden bekeken, de bodemkwaliteit wordt gemeten, de kwaliteit wordt bevorderd en klinieken worden gebenchmarkt op zorginhoud.
Nog niet bekend.
Geaggregeerd rapport: september 2009; Individuele rapporten januari 2010.
Niet van toepassing.
Niet van toepassing.
22
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
23
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Overzicht van reeds lopende projecten en activiteiten
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/ onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
AT
Orgaanbank/ weefselinstelling of donortestlaboratorium.
Inspectiebezoeken om de oordelen of aan de Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal (WVKL) wordt voldaan.
Op basis van een erkenningsaanvraag voor orgaanbank/weefselinstelling of een vergunningaanvraag voor donortestlaboratorium die een ziekenhuis heeft gedaan.
Aangekondigd.
Minimaal 6 uur: hoofd van de bank, kwaliteitsmedewerker, inhoudelijk deskundige en ontvangst/ afrondend gesprek met raad van bestuur.
Ziekenhuizen die erkenning nodig hebben als orgaanbank/weefselinstelling of vergunning voor het donortestlaboratorium.
AT FU
Ziekenhuisapotheken die geneesmiddelen bereiden.
Inspectiebezoek, rapportage en Follow up, indien noodzakelijk gevolgd door verscherpt toezicht. Uitvoeren van een inspectiebezoek en bijbehorende follow-up.
De opzet is selectief op basis van een risicoselectie en eerdere inspectieresultaten. Dit leidt tot de volgende bezoeken: 1 Tenminste 3 ziekenhuisapotheken in kader van Verscherpt Toezicht op basis van resultaten 2008 (VT traject in 2009) 2 Tenminste 11 ziekenhuisapotheken in kader van Follow Up op basis van inspectieresultaten uit 2006, 2007 en 2008 (FU bezoek in 2009); indien er wederom GMP-Z onvoldoende wordt geconstateerd volgt een VT traject. 3 We streven naar 8 ziekenhuisapotheken op basis van een risicoselectie op basis van bereidingsassortiment (nieuw GMP-Z bezoek in 2009) 4 Er worden in 2008 nog een aantal GMP-Z bezoeken afgelegd. Bij
In 2009. Inspectiebezoeken worden aangekondigd.
Het bezoek neemt 1 dag in beslag. Het betreft uitsluitend een bezoek aan de ziekenhuisapotheek. Indien er bereiding van radiofarmaca plaatsvindt is er tevens een bezoek aan de nucleaire afdeling, echter beperkt tot de radiofarmacaapotheek. Aanwezigheid van de raad van bestuur bij eindgesprek.
Lijst is onder voorbehoud. • Apotheek BovenIJ Ziekenhuis, Amsterdam, VT traject in 2009 • Ziekenhuisapotheek Emmen-Hardenberg, locatie Emmen (Scheper ZKH), Emmen, VT traject in 2009 • Apotheek Academisch Ziekenhuis Maastricht, Maastricht, VT traject in 2009 • Centrale Ziekenhuisapotheek Breda/Amphia, Breda, FU bezoek in 2009 • Apotheek Atrium Medisch Centrum, locatie Heerlen, Heerlen, FU bezoek in 2009 • Apotheek Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, Amsterdam, FU bezoek in 2009 • Apotheek Vlietlandziekenhuis, Vlaardingen/ Schiedam, FU bezoek in 2009 • Apotheek Slingeland Ziekenhuis, Doetinchem, FU bezoek in 2009 • Apotheek Isala Klinieken, Zwolle, FU bezoek in 2009 • Apotheek Canisius/Wilhelmina Ziekenhuis, Nijmegen, FU bezoek in 2009 • Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede Gld, FU bezoek in 2009 • Ziekenhuisapotheek Meppel-Hoogeveen, Meppel, FU bezoek in 2009 • Tergooiziekenhuizen, locatie Blaricum, Blaricum, FU bezoek in 2009
24
25
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/ onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
onvoldoende GMP-Z komen deze in 2009 in aanmerking voor een VT traject of een FU bezoek in 2009 (mogelijk FU of VT in 2009).
•
Bezoeken in kader van categorie 1,2 of 4 worden zeker afgelegd. Bezoeken in kader van categorie 3 bij tenminste 6-8 locaties, welke locaties dit zijn is nu nog niet bekend. Indien het aantal FU en VT beperkt blijft, kan het aantal nieuwe GMP-Z bezoeken mogelijk nog worden uitgebreid.
•
• • •
• • • • • • • • • • • • • • •
26
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Apotheek Academisch Medisch Centrum, Amsterdam, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Sint Franciscus Ziekenhuis, Rotterdam, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek UMC Groningen, Groningen, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek VU Medisch Centrum, Amsterdam, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Medisch Centrum Alkmaar, Alkmaar, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Martini Ziekenhuis, Groningen, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Stichting Apotheek der Deventer Ziekenhuizen, Deventer, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Ziekenhuisapotheek Noordoost-Brabant (ZANOB), Den Bosch, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Reinier de Graaf Groep, Delft, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Medisch Spectrum Twente, Enschede, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Sint Maartens Gasthuis, Venlo, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Elkerliekziekenhuis (locatie Deurne) Helmond, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Alysis Zorggroep, locatie Rijnstate Arnhem, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Gemini Ziekenhuis, Den Helder, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Ziekenhuis Rivierenland, Tiel, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Maasstad Ziekenhuis, Sittard, nieuw GMP-Z bezoek in 2009 Apotheek Groene Hart Ziekenhuis, Gouda, mogelijk VT in 2009 Apotheek Ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten, Mogelijk FU in 2009 Apotheek Antonius Ziekenhuis, Sneek, mogelijk VT in 2009
27
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/ onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
AT
Ziekenhuisapotheken die in het bezit zijn van een fabrikantenvergunning voor de import en/of bereiding van geneesmiddelen voor onderzoek.
Inspectiebezoek.
De opzet is selectief. Het betreft 2 nog lopende nieuwe aanvragen voor een vergunning, die bij eerste bezoek onvoldoende GMP waren en 8 reguliere inspecties. De reguliere inspecties worden conform de Europese afspraken uitgevoerd bij die vergunninghouders waarbij het laatste inspectiebezoek > 2 jaar geleden is. Indien er aanvragen binnenkomen voor uitbreiding van bestaande vergunning, of aanvragen voor nieuwe vergunningen, dan vindt hiervoor ook een inspectiebezoek plaats. Dit aantal is nu niet bekend.
In 2009. Inspectiebezoeken worden aangekondigd.
Het bezoek neemt 1 dag in beslag. Het betreft uitsluitend een bezoek aan de ziekenhuisapotheek. Aanwezigheid van de raad van bestuur bij eindgesprek wordt aanbevolen.
Lopende aanvraag: • Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen • Medisch Spectrum Twente in Enschede Reguliere 2 jaarlijkse inspectie: • Isala Klinieken, Zwolle • Academisch Ziekenhuis, Leiden • Stichting Apotheek Haarlemse Ziekenhuizen, Haarlem • Stichting Sint Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein • Apotheek Haagse Ziekenhuizen, Den Haag • Stichting Oosterschelde ziekenhuizen, Goes • Slotervaartziekenhuis B.V., Amsterdam • Stichting Ziekenhuisvoorzieningen, Ede Nieuwe vergunningen of uitbreiding vergunning: • Nu nog onbekend
AT GT
Inspectie van (klinisch) onderzoek in het kader van de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (WMO), ICH-GCP (Good Clinical Practice) en aanpalende wetgeving. Hieronder vallen het ontwerpen, opzetten, uitvoeren, monitoren, auditen, vastleggen, analyseren en rapporteren van (klinisch) onderzoek. Aandachtspunten voor 2009 zijn het investigatorinitiated onderzoek en het klinisch onderzoek met kinderen.
Uitvoeren van een inspectiebezoek en bijbehorende follow-up.
Selectief.
Aangekondigd.
Inspectieduur gemiddeld 2-3 dagen. Tevens is tijd van het ziekenhuis nodig ter voorbereiding en opvolging van de inspectie. Grootste belasting ligt bij het personeel betrokken bij het onderzoek (o.a. arts-onderzoeker), en niet de reguliere zorg.
Selectie van ziekenhuizen waar medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen plaatsvindt.
28
29
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
FU
Follow-up TOP I Doorloop in 2009
Middels (korte) enquête nagaan bij de ziekenhuizen of de naar aanleiding van het rapport TOP I (= pre-operatieve traject) noodzakelijk gebleken verbetermaatregelen zijn opgepakt en geïmplementeerd.
Alle ziekenhuizen.
Tweede kwartaal van 2009. Aangekondigd in voorafgaande jaargesprekken.
Een half tot een heel dagdeel voor een persoon die in de materie is ingevoerd.
Alle algemene en academische ziekenhuizen
FU
Follow up TOP II Handhaving van de in het rapport TOP deel II (het peroperatief traject) genoemde te nemen maatregelen.
•
Enquêtering en bezoeken zijn selectief.
Aangekondigde bezoeken OK, aantal ziekenhuizen afhankelijk van scoring op enquête en audit-resultaten.
Een dagdeel.
Nog niet bekend.
Selectief.
In 2007 en tijdens het eerste en tweede kwartaal van 2009.
Een dag.
In 2009 nog 15 ziekenhuizen te inspecteren.
•
•
FU
30
In 2002 en 2005 hebben thematische toezichtonderzoeken geleid tot verbetertrajecten in een aantal ziekenhuizen met betrekking tot kwaliteitsborging medische apparatuur.
Beoordeling plannen van aanpak op basis van rapport TOP II van alle ziekenhuizen. Enquête en toetsing van periodieke auditresultaten van 20 ziekenhuizen. Bezoeken voor observatie bij slecht scorenden.
Er wordt een bezoek gebracht bij die instellingen waarvan het plan van aanpak op gebied van kwaliteitsborging medische apparatuur als onvoldoende is beoordeeld. Het gaat om tweede fase bezoeken. Bij de bezoeken wordt nagegaan in hoeverre de verbeterpunten daadwerkelijk zijn geïmplementeerd.
31
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
FU
•
Alle ziekenhuizen ontvangen een vragenlijst. Een aantal ziekenhuizen worden bezocht om te valideren of de vragenlijst correct wordt ingevuld. In eerste instantie worden 5 ziekenhuizen bezocht en alleen indien nodig wordt het aantal bezoeken uitgebreid.
De vragenlijst wordt eind maart/begin april 2009 verstuurd naar de ziekenhuizen. De bezoeken zullen vooraf worden aangekondigd.
Alle ziekenhuizen vullen een vragenlijst in en een aantal ziekenhuizen worden bezocht. Het geschatte tijdsbeslag is maximaal een dag voor alle ziekenhuizen en een halve dag extra voor de ziekenhuizen die bezocht worden.
Alle.
Signalering van kindermishandeling bij de afdeling spoedeisende hulp van ziekenhuizen.
•
•
32
In dit toezicht wordt gekeken naar de verbeteringen die nodig zijn om de kwaliteit van de signalering van kindermishandeling op de SEH’s te waarborgen. De vraagstelling van het toezicht is: Zijn binnen alle ziekenhuizen op de SEHafdelingen de voorwaarden die nodig zijn om te komen tot een verantwoorde signalering van kindermishandeling aanwezig? Basis is het onderzoeksrapport “Afdeling spoedeisende hulp van ziekenhuizen signaleert kindermishandeling nog onvoldoende: gebroken arm nog te vaak een ongelukje” van 23 oktober 2008.
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
33
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Overzicht van doorloop in 2009
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/ alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
GT
Ontwikkelen indicatorenset toepassingsveiligheid medische hulpmiddelen.
Ontwikkelen van een (groep) indicator(en) ten behoeve van de basisset ziekenhuizen.
Alle ziekenhuizen en voor zover van toepassing privé klinieken.
Na opname in basisset vindt jaarlijks aangekondigd inspectie plaats. Resultaten worden jaarlijks voor 1 juni gepubliceerd op www.ziekenhuizentransparant.nl Zij zijn onderdeel van het jaardocument maatschappelijke verantwoording.
Voor het ontwikkelen geen tijd, voor het resultaat zal later deel uit maken van de indicatorset. Verzamelen van antwoorden is afhankelijk van de organisatie en staat van ICT/registraties in ieder ziekenhuis.
Niet van toepassing.
TT
TOP III toezicht op postoperatieve traject van het operatief proces. Doorloop in 2009 zie ook de format voor meer info over aantal bezoeken e.d.
Enquête en bezoeken voor observaties en gesprekken.
Selectief bij 23 ziekenhuizen.
Observaties zijn onaangekondigd in een vastgestelde periode. Enquête is aangekondigd en gesprekken worden gezamenlijk gepland.
Observaties beslaan twee dagdelen maar belasten het ziekenhuis niet. Gesprekken vergen een dag, per gesprekspartner een uur.
Selectie van 20 algemene en academische ziekenhuizen.
TT
Thuisbeademing. De hele keten van de voorschrijver in het ziekenhuis tot en met de cliënt in de thuissituatie zullen in het onderzoek betrokken worden.
Voor 4 ziekenhuizen bestaat de activiteit uit een inspectiebezoek aan het CTB (Centrum voor Thuisbeademing): invullen vragenlijst vooraf – inzien documentatie – gesprekken op meerdere niveau’s – terugkoppeling aan RvB – reageren op eventuele feitelijke onjuistheden in inspectierapport. Voor 20 andere ziekenhuizen bestaat de activiteit uit gesprekken met specialisten die thuisbeademing in gang zetten (longartsen, neurologen, revalidatieartsen) en andere betrokkenen hierbij in het ziekenhuis.
Selectief: de 4 CTB’s in Nederland. Deze vallen onder de universitaire medische centra. Steekproefsgewijs: 20 ziekenhuizen in Nederland.
Aangekondigd.
Voor de CTB’s: 1 dag. Voor de overige ziekenhuizen: 0.5 dag.
De 4 ziekenhuizen met CTB. Dit zijn: AZM Maastricht, Erasmus Medisch Centrum Rotterdam, UMC Groningen, UMC Utrecht. Een selectie van de 20 overige ziekenhuizen wordt nog gemaakt.
34
35
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
TT
Onderzoek of VMS bij alle ziekenhuizen is geïmplementeerd en nagaan wat de ziekenhuizen doen om eventueel tekortkomingen te verhelpen.
Inspectiebezoeken met rapportages en daarnaast een geaggregeerd rapport.
Bij een selectie van 20 ziekenhuizen.
Januari 2009 tot en met maart 2009. Aangekondigd.
Gesprekken met in totaal minimaal 6 medewerkers, gedurende 1 dag. Een enquête in te vullen door max. 150 medewerkers (duur invullen enquête 10 minuten).
Een gewogen steekproef van 20 ziekenhuizen.
TT
Risicofactoren voor patiëntveiligheid in de keten verloskundige zorg.
Het verhogen van de patiënveiligheid in de verloskundige zorg, door het detecteren van risico’s in de verloskundige ketenzorg (van preconceptie-periode tot consultatiebureau), het beschrijven van de risico’s, het doen van aanbevelingen en het toezien op de uitvoering daarvan.
Het betreft een onderzoek; ziekenhuizen zijn nog niet betrokken. Alle ziekenhuizen.
Er wordt niet geïnspecteerd; het betreft een onderzoek.
De doorlooptijd is anderhalf jaar (2e kwartaal 2008 – 3e kwartaal 2009).
Het betreft een onderzoek.
In de loop van 2008.
Nog niet bekend.
FU
Nagaan bij de afdelingen nucleaire geneeskunde in hoeverre de verbeterpunten die zijn geconstateerd tijdens het TT-onderzoek nucleaire geneeskunde (2004) zijn geïmplementeerd.
Inspectiebezoeken.
Selectief, op basis van eerdere inspectiegegevens.
Aangekondigd, in het eerste en tweede kwartaal van 2009.
Een dagdeel.
Het betreft bezoeken aan 10 ziekenhuizen.
FU
Radiologie.
Onderzoeken welke verbeteracties door de afdelingen radiologie zijn uitgevoerd n.a.v. bevindingen onderzoek radiologie 2000-2001.
Bezoek plusminus 25 ziekenhuizen als vervolg op de landelijke enquête die is uitgevoerd 3e en 4e kwartaal 2007.
Bezoeken zijn selectief gebaseerd op een steekproef van alle ziekenhuizen.
Een dag.
Nog niet bekend.
36
37
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
FU
Selectieve toetsing plannen van aanpak in 20 ziekenhuizen en in 5 Radiotherapeutische instituten.
De toetsing zal plaatsvinden op basis van een steekproef.
Bezoeken zijn onaangekondigd en zullen plaatsvinden in het 4e kwartaal van 2008 en 1e kwartaal 2009 (rapportage).
Een dag.
Nog niet bekend.
Alle ziekenhuizen vullen de set kwaliteitsindicatoren in. Geen bezoeken verwacht.
Niet van toepassing.
Niet van toepassing.
Niet van toepassing.
Selectief.
3e kwartaal. Inspectiebezoeken zullen zoveel van tevoren worden aangekondigd als redelijkerwijs nodig is om de door de inspectie voorgesteld agenda te organiseren.
Wanneer alles in orde blijkt is het tijdsbeslag beperkt tot het accommoderen van een inspectiebezoek van een dag. Blijkt het ziekenhuis naar aanleiding van dit bezoek in een handhavingstraject terecht te komen dan zal dit het ziekenhuis aanzienlijk meer tijd kosten.
Dit hangt af van de nog te realiseren risicoselectie.
Onderzoek oncologie/radiotherapie.
Overzicht van in 2009 op te starten projecten en activiteiten GT
FU
38
Acute zorg. Eind 2008 zal een set kwaliteitsindicatoren en een daarbij behorend implementatieplan t.b.v. de Acute zorgketen, betrekking hebbend op de HAPZ, meldkamer ambulancezorg, Ambulancezorg en de afdeling SEH van het ziekenhuis, beschikbaar zijn. Hiermee is de fase 0 van het GT traject Acute Zorg afgerond en wordt overgegaan naar fase 1 in 2009.
1
Minimaal Invasieve Chirurgie (FU MIC). Verificatie van uitvoering in de ziekenhuizen van de in het rapport MIC genoemde maatregelen en van inmiddels door het veld opgestelde richtlijnen.
Het maken een risicoselectie op basis van o.a. de PvA’s die de ziekenhuizen beschikbaar hebben gesteld. Het is mogelijk dat ziekenhuizen op beperkte schaal nadere toelichting op het PvA of anderszins zal worden gevraagd. Twintig hoogst risicovolle ziekenhuizen worden bezocht.
2 3
februari 2009: Uitzetten van indicatoren in de Acute keten. 1-30 november 2009: gegevensverzameling. december 2009/januari 2010: analyse van de gegevens januari 2010/februari 2010: schrijven van rapportage.
39
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
TT
Project IC 2 en IC 3 Onderzoeken of de IC’s niveau 2 en 3 aan de gestelde eisen voldoen.
Vragenlijst, PvA alle ziekenhuizen. Bezoek 20 ziekenhuizen.
Alle ziekenhuizen wordt gevraagd een PvA aan te leveren. Selectief bezoek aan slechtst scorenden.
2e en 3e kwartaal, al dan niet aangekondigd.
Afhankelijk van de kwaliteit van de IC-afdeling minimaal 3 uur enquête. 2 à 3 uur voor bezoeken.
Enquête alle ziekenhuizen met een IC’s niveau 2 en 3. Bezoek verwacht 20 ziekenhuizen.
TT
Patiëntveiligheid buiten kantooruren.
Onderzoek naar sterfte tijdens avond-, nacht- en weekenddienst in vergelijking met sterfte tijdens kantooruren in Nederland. Onderzoek naar factoren die van invloed zijn op adverse events en near misses en die specifiek zijn voor zorgverlening tijdens avond-, nacht- en weekenddienst.
Selectie.
In het kader van dit onderzoek zal geïnventariseerd worden hoe in de eerstelijnsgezondheidszorg, ziekenhuizen en in zorgen verpleeginstellingen de avond-, nacht- en weekenddienst geregeld zijn.
De tijd die benodigd is voor het opsturen van de regeling voor avond, nacht en weekenddienst.
Onbekend.
FU
Acute zorg. Effectmeting aanbevelingen en maatregelen uit rapport 2004 “haastige spoed – niet altijd goed”. Formuleren van aanbevelingen met betrekking tot regionale samenhang en het functioneren van de acute zorgketen.
Vragenlijst voor alle ziekenhuizen m.b.t. voorwaarden verantwoorde acute SEH-zorg; op basis van antwoorden selectief controlebezoek. Vragenlijst en regionale rondes voor regionale acute zorgaanbieders.
Alle ziekenhuizen met SEH.
Onbekend.
Onbekend.
Onbekend.
40
41
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
TT
Ketenveiligheid trombosezorg. Thematisch toezichtsonderzoek naar het functioneren van trombosediensten en zorgaanbieders in 1e en 2e lijn op het gebied van trombosezorg (antistolling), waarbij de kwaliteit van de ontstollingsinstelwaarde (INR-waarde) en de mate van vóórkomen van ongewenste geneesmiddeleninteracties bekeken wordt in relatie tot de mate van regionale samenhang.
De belasting voor de ziekenhuizen bestaat uit deelname aan expertrondes (Delphi) voor een beperkt aantal medisch specialismen, deelname aan regio-sessies en het beantwoorden van een op de regiosamenhang toegespitste vragenlijst.
Selectief.
In de eerste helft van 2009 – aangekondigd.
Maximaal 1 dag.
Onbekend.
TT
Volume vs kwaliteit Ontwikkelen van een toezichtsstrategie voor hoogrisico verrichtingen waarbij rekening wordt gehouden met frequentie van uitvoering van ingrepen.
Opstellen risico-matrix in samenwerking met beroepsverenigingen. Er zullen in principe geen vragenlijsten of projectbezoeken aan de ziekenhuizen worden gebracht. Wel zal er overleg plaatsvinden, meest via de beroepsverenigingen, met een aantal deskundigen in het veld.
Niet van toepassing.
Geen bezoeken gepland.
Marginaal. Slechts in de vorm van overleg met deskundigen daar waar noodzakelijk.
Onbekend.
42
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
43
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
SGZ Het gaat in dit SGZ2009 project om de verantwoordelijkheid van de RvB en RvT met betrekking tot het scheppen van de voorwaarden voor verantwoorde zorg en het leveren van verantwoorde zorg aan patiënten/cliënten en de wijze waarop zij hierover verantwoording afleggen, zoals beschreven in de Kwaliteitswet Zorginstellingen.
In nauw overleg met veldpartijen en experts formuleren van normen voor het functioneren van Raden van Bestuur en Raden van Toezicht en ontwikkelen van toezichtinstrumentarium waarmee de inspectie het functioneren van Raden van Bestuur en zo nodig ook van Raden van Toezicht kan beoordelen. Invitational met betrokken brancheorganisaties, stakeholders en experts.
Alle ziekenhuizen ontvangen een enquête. Een deel van de ziekenhuizen wordt bezocht.
Aangekondigd.
Het invullen van de enquête zal naar verwachting een gering tijdsbeslag leggen. Voor de uit te voeren bezoeken is dit nog niet bekend.
Onbekend.
TT
Gesprekken met vooral RvB maar ook professional en RvT.
Selectief.
Februari - maart 2009, aangekondigd.
Maximaal 3 dagdelen voor RvB (workshops), verwachting lager: gerichte interviews, misschien ook workshops of interviews voor leden RvT en voor professional. Steekproef heel selectief.
Nog niet bekend, waarschijnlijk Radboud, Diakonessen of OLVG of Lucas/Andreas of IJsselmeer of Sittard, tussen 3 en 5 ziekenhuizen.
44
(NB toezicht activiteiten voor de SGZ, ligt het dichtst bij TT). De rol van de RvB ( en RvT en professional) in het sturen op kwaliteit en veiligheid.
45
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
TT
Richtlijn medicatieoverdracht (IGZ deel vanaf 2011). De opgestelde concept richtlijn overdracht van medicatiegegevens geeft handreikingen voor veilige medicatie overdracht voor verschillende overdrachtssituaties. De betrokken veldpartijen zullen tijdens het implementatieproject de richtlijn vertalen naar hun eigen veldsituatie. Tijdens het project zal de toepasbaarheid van de richtlijn worden getoetst en zonodig worden bijgesteld door de veldpartijen. De IGZ zal in 2010 een toetsingsinstrument ontwikkelen en vanaf 2011 handhaven.
Afstemming van de veldpartijen met hun eigen werkveld over de implementatie en indien nodig bijstelling van de richtlijn. IGZ zal vanaf 2011 toetsen aan de hand van nog op te stellen toetsingsinstrument.
Bij de implementatie is IGZ niet betrokken, maar zullen alle ziekenhuizen via de veldpartijen betrokken zijn.
Geen IGZ bezoeken gepland 2009.
Overleg met veldpartijen m.b.t. implementatie.
Alle.
FU
Informatiebeveiliging in de zorg 2. Onderzoek of de informatiebeveiliging op orde is volgens NEN 7510 norm.
Beoordelen plannen van aanpak. Rapport. Hierna overdracht aan accounthouder voor eventueel vervolgacties. Bezoek onbekend.
Alle ziekenhuizen behalve de 20 die in informatiebeveiliging in de zorg 1 onderzocht zijn.
Vanaf 1 februari 2009 beoordelen plannen van aanpak. Bezoek onbekend.
Onbekend.
Alle minus 20.
46
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
47
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag ziekenhuis
Naam ziekenhuis
TT
Brief aan 7 ziekenhuizen met verzoek om documenten aan te leveren waaruit blijkt dat het introductieproces en het uitvoeren van de verrichtingen op een verantwoorde manier is georganiseerd. Afhankelijk van uitkomsten zal een aantal ziekenhuizen worden bezocht (schatting 4).
De bezoeken worden aangekondigd.
Brief verzonden in 2008. Bezoeken in 1e kwartaal 2009.
Aanleveren informatie n.a.v. brief – dag per ziekenhuis. Bezoeken – dag per ziekenhuis.
4 te bezoeken ziekenhuizen zijn nog niet bekend.
48
Introductie operatieve robots. Het doel is een verantwoorde introductie van robots in het operatieve proces te bewerkstelligen.
Bijlage 1: Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderwerp
49
Bijlage 2
Missie De Arbeidsinspectie bevordert door middel van overleg, handhavingscommunicatie, toezicht en handhavingsinterventies de naleving van de wet op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk en bestrijdt illegale tewerkstelling en oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden. Daarbij wordt prioriteit gegeven aan de aanpak van ernstige schending van de wet. De wijze waarop in afzonderlijke sectoren en bedrijven invulling wordt gegeven aan de eigen verantwoordelijkheid speelt mee in de aanpak: ‘hard waar het moet en zacht waar het kan’. De AI levert relevante informatie over de naleving op deze terreinen en draagt daarmee bij aan inzicht in de werking en vergroting van de effectiviteit van het overheidsbeleid.
Toezicht wordt doelmatig ingezet De Arbeidsinspectie werkt intensief met andere overheden en inspectiediensten samen om een consistente, maar ook een voor alle partijen (zowel toezichthouders als onder toezicht gestelden) doelmatige vorm van toezicht te bewerkstelligen. Het uitgangspunt daarbij is dat de onder toezicht gestelden zoveel mogelijk met een eenduidig overheidsoptreden worden geconfronteerd. Belangrijk is dat ook onnodige toezichtlast wordt voorkomen. Dat geldt te meer voor bedrijven en organisaties, die goed aan de wettelijke verplichtingen voldoen. De zgn. ketenbenadering – de samenwerking tussen instanties die elkaar opvolgen of aanvullen in de keten van preventie, handhaving, toezicht, opsporing en vervolging – wordt als een logische en na te streven vorm van samenwerking gezien. Het waar mogelijk ingrijpen in bij niet-naleving behoort gangbare praktijk te zijn.
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag
Naam ziekenhuis
Er wordt een monitor van arbeidsomstandigheden uitgevoerd (arbomonitor).
Onderzoek (geen inspectie).
Alle ziekenhuizen komen in aanmerking voor een bezoek.
Dit betreft een jaarlijks onderzoek. Dit keer uitgevoerd in de periode juli – november 2009.
Het inspectiebezoek duurt maximaal een halve dag.
Hoeveel ziekenhuizen er daadwerkelijk worden bezocht moet nog worden vastgesteld.
Arbeidsomstandighedenwet en Arbeidsomstandighedenbesluit.
Inspecties gericht op de facilitaire diensten, zoals keuken, technische dienst en schoonmaak. (Dus niet op de zorgafdelingen gericht). Daarnaast wordt geïnspecteerd op het Zwangerschapsbeleid.
Selectie van ziekenhuizen.
Het inspectieproject wordt schriftelijk aangekondigd. Het project start 1 maart 2009 en loopt tot en met 31 december 2009.
Het inspectiebezoek kan maximaal 1 dag in beslag nemen.
Er worden 30 algemene en 2 academische ziekenhuizen geïnspecteerd.
50
51
Bijlage 2: Arbeidsinspectie
Arbeidsinspectie (AI): Het activiteitenplan voor 2009 met betrekking tot toezicht op ziekenhuizen
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag
Naam ziekenhuis
Arbeidstijdenwet.
Onderzoek naar werk- en rusttijden arts-assistenten, inclusief hercontroles 2007/2008 en onderzoek naar aanpak PSA (Werkdruk).
Ziekenhuizen die in 2007/2008 geïnspecteerd zijn + kleine steekproef uit andere ziekenhuizen.
Nog niet bepaald, afhankelijk van follow-up door branchepartijen m.b.t. inspectieproject arts-assistenten 2007/2008.
Maximaal 1 dagdeel.
Selectie van ziekenhuizen (niet alle).
Inspectie in het kader van toezicht op de naleving van de Kernergiewet (KEW).
Het KEW-onderzoek is gericht op de nucleaire geneeskunde. Het vindt plaats vanwege de hogere risico’s in vergelijking met andere stralingstoepassingen.
Het betreft een selectie van 40 ziekenhuizen, die in 2008 niet voor straling zijn geïnspecteerd.
Vanaf 1 juli 2009.
Het inspectiebezoek duurt maximaal een halve dag.
Nog niet bekend.
52
53
Bijlage 2: Arbeidsinspectie
Onderwerp
Bijlage 3
Missie De VROM Inspectie (VI) staat voor een goede naleving van wetten en regels op het gebied van wonen, ruimte en milieu. Zij richt zich in haar werk in eerste instantie op regels die bij niet-naleving de grootste risico’s met zich meebrengen (ten aanzien van veiligheid, gezondheid, duurzaamheid en maatschappelijk gevoelen) en op regels die slecht worden nageleefd. Tot de prioriteiten voor 2009 behoren in elk geval leidingwater (Legionella), brandveilig-heid (utiliteitsbouw) en Genetisch Gemodificeerde Organismen (GGO). De inspectie gericht op het Waterleidingbesluit (WLB) worden uitgevoerd door de waterleidingbedrijven die hiertoe zijn gemandateerd door VROM. Zij controleren of de ziekenhuizen voldoen aan de voorschriften (aansluitvoorwaarden waterbedrijf en de NEN 1006 installatievoorschriften). De leidingwaterinstallatie van het ziekenhuis is tevens aangewezen als prioritaire
installatie die moet voldoen aan de voorschriften voor Legionella-preventie (hfd IIIC, WLB). Overtredingen worden gemeld bij de VROM-Inspectie die handhavend optreedt. De VI doet in samenwerking met de AI en IGZ op basis van de ‘risicoanalyse brandveiligheid utiliteitsbouw’ landelijk onderzoek naar de stand van de naleving bij gebruikers/eigenaren van diverse gebouwsoorten en publiceert hierover om het onderwerp landelijk onder de aandacht te houden. Het gaat hierbij onder andere over de brandveiligheid van zorginstellingen. Deze gebouwensoort scoort hoog op de risicoanalyse brandveiligheid. Bovendien heeft de Kamer in het AO van 22 januari 2008 aangedrongen op een spoedige brandveiligheid. De inspectie gericht op de handhaving over de Genetisch Gemodificeerde Organismen (het GGO-besluit) zal in 2009 bestaan uit controle op naleving van veiligheidsregels en de kwaliteitssystemen bij vier academische ziekenhuizen. De VI zal in 2009 bij de ziekenhuizen uitsluitend op basis van incidenten controles op het gebied van straling uitvoeren. Waar nodig zullen deze controles worden uitgevoerd in nauwe samenwerking met de IGZ en de Arbeidsinspectie.
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag
Naam ziekenhuis
Inspectie in het kader van het GGO-Besluit.
Het betreft een reguliere jaarlijkse controle. Aandachtspunten: • Ingeperkt gebruik • introductie in het milieu • Gentherapie in klinische trial (indien van toepassing)
Selectie: bij ca. vier Academische ziekenhuizen wordt gecontroleerd of de veiligheidsregels en de kwaliteitssystemen worden nageleefd. De regionale kantoren (VI-NW) maken de selectie.
Onverwacht.
Circa halve dag.
Nog niet bekend.
Een aantal dagen voorafgaand aan het bezoek maakt de inspectie een afspraak met het ziekenhuis.
De aanwezigheid van de biologische veiligheidsfunctionaris is vereist. Verder worden geen specifieke voorbereidingen gevraagd.
54
55
Bijlage 3: VROM-Inspectie
VROM-Inspectie (VI): Het activiteitenplan voor 2009 met betrekking tot toezicht op ziekenhuizen
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag
Naam ziekenhuis
Inspectie in het kader van de Waterleidingwet (WLB).
Controle op voorschriften voor de leidingwaterinstallatie (aansluitvoorwaarden waterbedrijf en NEN 1006 installatievoorschriften) + Voorschriften voor Legionellapreventie. Waterleidingbedrijven controleren de ziekenhuizen, mede in opdracht van de VI, een maal per drie jaar op de naleving van de voorschriften voor (collectieve) leidingwaterinstallaties.
Gepland staan inspectiebezoeken aan 30% van de ziekenhuizen. De selectie van de ziekenhuizen wordt gemaakt door de waterleidingbedrijven die de inspecties uitvoeren.
De controles vinden plaats in het eerste kwartaal 2009. Bezoeken worden schriftelijk aangekondigd door de waterleidingbedrijven volgens de systematiek van de nieuwe interventiestrategie. Daarbij wordt onder andere ook met de NVZ contact gezocht.
Circa 4 uur.
30% van het totale bestand.
De zorgsector is primair zelf verantwoordelijk voor de brandveiligheid. De brandveiligheid is nog niet op orde. Het kabinet heeft daarom de Kamer toegezegd dat de VI zorginstellingen zal ondersteunen bij de naleving van de brandveiligheidsvoorschriften en dat de gezamenlijke rijksinspecties (VI, IGZ en AI) de voortgang van de verbetering bij ongeveer 100 zorginstellingen zullen monitoren door gerichte inspecties4.
Eind 2008 en begin 2009 compliance assistance activiteiten (quick wins en voorlichtingsmateriaal). In het vierde kwartaal van 2009 gerichte inspecties bij ongeveer 100 zorginstellingen (verkrijgen representatief beeld t.b.v. monitoring voortgang brandveiligheid sector).
Kort van te voren aangekondigde controles in het vierde kwartaal van 2009 samen of in afstemming met AI, IGZ, brandweer en gemeente.
Circa halve tot een hele dag afhankelijk van de omvang van de te selecteren objecten/ instellingsterrein
Brandveiligheid zorginstellingen.
4
Bijlage 3: VROM-Inspectie
Onderwerp
Gevraagd wordt om de aanwezigheid van de veiligheidsfunctionaris. Ter voorbereiding kunnen protocollen en logboeken gereed worden gelegd. Plm. halve tot een hele dag afhankelijk van de omvang van de te selecteren objecten/ instellingsterrein.
Doelgroep ziekenhuizen en verpleeg- en zorginstellingen. Selectie in afstemming met AI en IGZ.
Brief aan de Tweede Kamer, vergaderjaar 2007-2008, 26 956 en 28 325, nr. 64.
56
57
Bijlage 4
Missie Door de VWA wordt binnen het domein ziekenhuizen toezicht gehouden op de voedselveiligheid van de verstrekte levensmiddelen, het rookverbod en tabak en de veiligheid van speeltoestellen. Het beleidsverantwoordelijke ministerie is het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het toezicht van de VWA heeft zich in 2008 beperkt tot de uitvoering van de herinspecties naar aanleiding van de inspecties in 2007 en het toezicht op
dierproeven en proefdieren. Verder heeft de VWA gerapporteerd over de bevindingen van 2007. De hygiëne inspecties in 2009 zullen plaatsvinden in de niet bezochte centrale keukens in 2007, de centrale keukens, waarbij de inspecties in 2007 tot een maatregel heeft geleid en de afdelingskeukens, waar de hoge risico groepen verzorgd worden. Met betrekking tot het toezicht op dierproeven en proefdieren zal de inzet ook min of meer gelijk blijven (is op basis van wettelijke verplichtingen). Met betrekking tot het toezicht op het roken is in 2007 geen inspectie uitgevoerd, omdat de rookmonitor, uitgevoerd eind 2006 de gezondheidszorg sector niet als een prioriteit naar voren is gekomen. In 2008 is de rookmonitor weer uitgevoerd worden om na te gaan of deze lage prioritering nog steeds aan de orde is. Bij gelijkblijvende bevinding zal er in 2009 geen inspecties met betrekking tot het roken uitgevoerd worden. De IGZ is wel gevraagd te signaleren indien zij bij hun inspecties wel constateren, dat er gerookt wordt.
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag
Naam ziekenhuis
Veiligheid van de bereiding van voedsel in de afdelingskeuken.
Inspectie van hygiëne en bereidingsprocessen in de afdelingskeukens op basis van de WIPrichtlijn.
Inspecties zullen plaatsvinden in die afdelingskeukens, waar voeding bereid wordt ten behoeve van zuigelingen. Tevens zullen diverse andere afdelingskeukens beoordeeld worden waar patiënten verpleegd worden met een verminderde afweer en daardoor een verhoogd risico op infecties.
Onverwacht.
De gemiddelde inspectietijd in de afdelingskeuken zal ongeveer 2 uur bedragen.
Nader vast te stellen.
Veiligheid van de bereiding van voedsel in de centrale ziekenhuiskeuken.
Inspectie van hygiëne in de keuken.
De VWA zal inspecties uitvoeren in die centrale keukens, die slecht gescoord hebben en in keukens, die het afgelopen jaar niet bezocht zijn. Verder zullen inspecties plaatsvinden in die afdelingskeukens, waar voeding bereid wordt ten behoeve van zuigelingen. Tevens zullen diverse andere afdelingskeukens beoordeeld worden waar patiënten verpleegd worden met een verminderde afweer en daardoor een verhoogd risico op infecties.
Onverwacht; eind 2008.
De inspectie zal gemiddeld 120 minuten duren.
Nog niet bekend.
58
59
Bijlage 4: Voedsel en Waren Autoriteit
Voedsel en Waren Autoriteit (VWA): Het activiteitenplan voor 2009 met betrekking tot toezicht op ziekenhuizen
Activiteit
Rookbeleid in ziekenhuizen.
De IGZ heeft een signalerende rol; dus geen eigenstandig toezicht door VWA.
60
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/onverwacht
Tijdsbeslag
Bijlage 4: Voedsel en Waren Autoriteit
Onderwerp
Naam ziekenhuis
Nog niet bekend.
61
Bijlage 5
Missie De Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) bewaakt en bevordert een veilig en duurzaam gebruik van weg, water, lucht en rail door burgers en ondernemers en bericht over de resultaten van het werk in de openbaarheid. Om voldoende focus in het optreden van de IVW te realiseren, is een aantal kernwaarden vastgesteld: alert, helder en deskundig. De IVW voert de veiligheidscontrole uit op de inrichting en uitrusting van de helihavens bij de 22 ziekenhuizen die hiervan in het bezit zijn. Deze controle is een toetsing aan de wettelijke eisen, vervat in de International standards van ICAO Annex 14, Volume II Heliports. Naast tweejaarlijkse veiligheidscontroles in het kader van het certificeringtraject – waarbij onder andere
wordt gelet op markering, verlichting, veiligheidszone en netten, brandblusapparatuur, obstakels in hindernisvlakken, opleiding personeel, documenten en registercontrole - legt IVW ook inspectiebezoeken af. Er kunnen door IVW aanbevelingen worden gedaan om bomen te laten kappen (obstakels), markeringen duidelijker te maken, vervanging van materiaal, etc. Er kan door IVW een maatregel worden genomen met betrekking tot gedeeltelijke (her)inrichting van de helihaven. Bij een onveilige situatie kan door IVW de helihaven (tijdelijk) worden gesloten. IVW stuurt een brief met de inspectiebevindingen naar de beheerder. Voor wat betreft de certificering geldt: er wordt geen nieuw certificaat afgegeven, zolang op essentiële punten niet wordt voldaan aan de norm. Naast de geplande inspecties staan er nog een aantal ongeplande inspecties in het jaarplan IVW Toezichteenheid Luchthavens en Luchtruim. IVW TE Goederenvervoer heeft vooralsnog geen inspecties gepland t.a.v. infectueuze (afval)stoffen, broncontrole in ziekenhuizen.
Onderwerp
Activiteit
Opzet: selectief/alle/deels
Wanneer: aangekondigd/ onverwacht
Tijdsbeslag
Naam ziekenhuis
Inspecties van de helihavens bij ziekenhuizen.
Inspectie veilig gebruik van de helihaven.
Voor de genoemde ziekenhuizen selectief omdat het certificaat van de helihaven verloopt en voor zes ziekenhuizen anders.
Ongeveer één maand voor het verlopen van het certificaat op afspraak. De overige zes onverwacht.
Circa 1,5 uur.
–
62
Bijlage 5: Inspectie Verkeer en Waterstaat
Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW): Het activiteitenplan voor 2009 met betrekking tot toezicht op ziekenhuizen
– – – –
Leeuwarden, Medisch Centrum Leeuwarden Groningen - AZ Den Haag, MC Haaglanden, locatie Westeinde Utrecht, UMC Tilburg, St. Elisabeth
63
Bijlage 6
Lijst van afkortingen
AI AT CTB FU GCP GGO GGZ GMP-Z GT ICT IGZ IOOV IR IVW KEW MH MIC MTL NEN NFU NVZ OK OMS SEH SGZ SZW TOP TT UMC VI VMS VROM VT VWA WIP WLB ZBC ZIROP
Arbeidsinspectie Algemeen toezicht Centrum voor Thuisbeademing Follow Up Good Clinical Practice Genetisch Gemodificeerde Organismen Geestelijke gezondheidszorg Good Manufacturing Practice Ziekenhuisfarmacie Gefaseerd toezicht Informatie en Communicatie Technologie Inspectie voor de Gezondheidszorg Inspectie Openbare Orde en Veiligheid Inspectieraad Inspectie Verkeer en Waterstaat Kernenergiewet Medische hulpmiddelen Minimal Invasieve Chirurgie Meetmethodiek ToezichtLasten Nederlands Centrum van Normalisatie Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen Operatiekamer Orde van Medisch Specialisten Spoedeisende Hulp Staat van de Gezondheidszorg (Ministerie van) Sociale Zaken en Werkgelegenheid Toezicht Operatief Proces Thematisch toezicht Universitair Medisch Centrum VROM-Inspectie Veiligheidsmanagementsysteem (Ministerie van) Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu Verscherpt Toezicht Voedsel en Waren Autoriteit Werkgroep Infectie Preventie Waterleidingbesluit Zelfstandige BehandelCentra Ziekenhuis Rampen Opvang Plan
64