Taxonomie in patiëntveiligheid Workshop FOD - 12/5/2009 Luc Van Looy GZA Ziekenhuizen
Zorgkwaliteit • Verschillende dimensies: • • • • • • •
Toegankelijkheid Tijdigheid Doeltreffendheid (het doel raken) Doelmatigheid (de korte route naar het doel) Aangepastheid Geschiktheid Veiligheid
Patiëntveiligheid in ziekenhuizen • 5-Jaren project FOD 2007-2012 • Meld- en leersysteem • Classificatie taxonomie: • Helpen om te leren uit het bestuderen van gemelde incidenten (errors en near misses) • Een model hanteren dat zoveel mogelijk en consistent toepasbaar is voor de verschillende fasen van de gezondheidszorg.
Meldsysteem ≠ Taxonomie • Meldsysteem: • Interface om data te verzamelen, aggregeren, rapporteren en administratief te beheren • (Management van de workflow die daarop volgt)
• Taxonomie: classificatiesysteem gebaseerd op concepten: • Semantische relaties • Hiërarchische klassen
Doel • De beschikbare informatie over een incident ontleden in verschillende elementen die via codetaal kunnen omgezet worden in een elektronisch record. Dit opent mogelijkheden naar: Statistische analyse van grote datasets: naar boven brengen van factoren en elementen die relevant zijn voor patiëntveiligheid en in de massa moeizaam herkenbaar zijn. Vergelijking met andere zorginstellingen faciliteren, waar dat gewenst is (benchmarking).
Voorbeeld • Verpleegkundige voert een standing order uit voor paracetamoltoediening op een verpleegafdeling, maar het order vermeldt geen gewichtsgebonden dosering en geen maximale dosis. Gevolg: overdosering paracetamol toxiciteit met levercelnecrose en hepatisch coma 7 dagen verblijf op Intensieve Zorg.
Taxonomie:
Medicatie
Voorschrift
Overdosis
Protocol onvolledig
Analgetica
•
Schade patiënt : •
Zeer ernstig, niet letaal
•
Schade organ.: • • •
Opname gespecial. afdeling Verlengd verblijf Klacht patiënt
Uitgebreidheid, volledigheid: keuze voor een model
• WHO World Health Organization
• ICPS International Classification for Patient Safety
ICPS: 10 klassen van hoog niveau 1. 2.
Incident type Incident karakteristieken
3. 4.
Patiënt outcome Organisatie outcome
5.
Patiënt karakteristieken
6.
Detectie
7. 8. 9.
Versterkende factoren Verzachtende factoren Corrigerende factoren
10.
Verbeteracties
Beïnvloedende factoren
Toepassing van taxonomie • Vraagt tijd en inspanning. Gezien de middelen niet onbeperkt zijn is het in de meeste gevallen onwaarschijnlijk dat een volledige classificatie zal toegepast worden. Dit is ook niet nodig en niet zinvol. • Er wordt geopteerd voor een minimale dataset, die het type incident en de karakteristieken ervan beschrijven, alsook de gevolgen en de eventuele schade voor de patiënt en de organisatie.
Selectie van een minimale dataset 1. 2.
Incident type Incident karakteristieken
3. 4.
Patiënt outcome Organisatie outcome
5.
Patiënt karakteristieken
6.
Detectie
7. 8. 9.
Versterkende factoren Verzachtende factoren Korrigerende factoren
10.
Verbeteracties
Minimale dataset
Facultatief
Koppelingen naar databases • Repertorium ziekenhuis voor toegangbeheer (active directory) • Geneesmiddelenformularium (ATC-classificatie) • Externe databases
Nominatief versus anoniem • Mogelijke persoonsgegevens in een melding: • Melder • Patiënt • Betrokken derden
• Implicaties naar privacywetgeving • Mogelijkheid bieden om anoniem te melden • Persoonsgegevens na analyse van het incident verwijderen
Wie past de taxonomie toe? • Bedoeling is dat alle meldingen uiteindelijk gecodeerd worden volgens de minimale dataset • Kan reeds geheel of gedeeltelijk door de melder gebeuren wanneer hij/zij het incident ingeeft • Of nadien door de patiëntveiligheidscoördinator of een ander lid van het team voor patiëntveiligheid.
Toepassing taxonomie door de melder • Meldformulier: • Gestructureerde velden • Vrije tekst Karakteristieken incident
Wat is er gebeurd?
Melder
Type incident
Waar is het gebeurd?
Betrokken discipline
Uitkomst organisatie
Wat was volgens u de oorzaak?
Betrokken personen
Uitkomst patiënt
Wat zijn volgens u de gevolgen? Hebt u een voorstel om dit in de toekomst te voorkomen?
Gestructureerde velden
Vrij tekstvelden
Gestructureerde velden
zo mogelijk invullen
niet verplicht
enkel indien nominatief
XML-export • Basis creëren voor aggregatiemogelijkheid van gegevens • Export van codes • Er is geen verplichting • Er leeft bij diverse ziekenhuizen wel een sterke wens tot verzameling
xml
Verbeteracties
HET BOS EN DE BOMEN
Een blik in de buik van het beest
Algemeen
Psychiatrische instellingen
Maatwerk…
Psychiatrische instellingen
Een blik in de buik van het beest Incident type: clinical administration
Tabellen met codes op FOD-website code a
incident type
E Incident type
N Type d'incident
F
D
aa aaa aaaa aaab aaac aaae aaah aaai aaaj aaak aaap aaas aaat aab aaba aabb aabc aabe aabz ab aba abaa abab abac abad abae abaf abag abb abba abbb abbc abbe abbf
clinical administration process Handover Appointment Waiting list Admission Patient identification Informed Consent Task allocation Response to emergency Discharge Refferal / Consultation Transfer of care problem Not Performed when Indicated Incomplete / Inadequate Unavailable Wrong Process / service Wrong Patient clinical process/procedure process Screening / Prevention / Routine Checkup Diagnosis / Assesment Procedure / Treatment / Intervention General Care / Management Tests / Investigations Specimens / Results Detention / Restraint problem Not Performed when Indicated Incomplete / Inadequate Unavailable Wrong Process / Treatment / Procedure Wrong body part / Side / Site
administratie van de zorg proces Overdracht binnen het team Afspraak Wachtlijst Opname Patiënt identificatie Geïnformeerde toestemming Taaktoewijzing aan zorgverlener Reactie op noodoproep Ontslag Verwijzing/consult Volledige zorgoverdracht (ook transmurale) probleem Geïndiceerd, maar niet uitgevoerd Onvolledig of niet juist uitgevoerd Niet beschikbaar Verkeerde actie / proces Verkeerde patiënt proces-procedure van de zorg proces screening / preventie / routine checkup diagnosestelling / beoordeling therapie / interventie algemeen zorgmanagement test / onderzoek staal / resultaat Vrijheidsbeperkende maatregelen probleem Niet uitgevoerd, wel geïndiceerd Onvolledig / niet juist uitgevoerd Niet beschikbaar Verkeerde actie /-behandeling /-proces Verkeerde kant / verkeerd lichaamsdeel
Administration des soins medizinische Verwaltung Processus Prozess - Verfahren Transfert de responsabilité de compétence Übergabe rendez-vous Absprache liste d'attente Warteliste admission Aufnahme identification du patient Identifikation des Patienten information et consentement Einwilligung des Patienten zur Behandlung Attribution / Répartition des tâches Aufgabenzuweisung réactions à l'urgence Notfall einsatz sortie Entlassung Référence pour avis et consultation Überweisung zur consultären Behandlung transfert de la responsabilité des soins Überweisung / Einweisung zur Weiterversorgung Problème Problem non réalisé alors qu'indiqué angezeigt aber nicht durchgeführt incomplet ou inadéquat unvollständig / unzulänglich indisponible nicht verfügbar action ou processus erroné falsche Behandlung / Verfahren patient erroné falscher Patient Processus-procédure des soins medizinische Prozess - Verfahren Processus Prozess - Verfahren dépistage / prévention / check-up de routine Screening / Vorsorge / Routine Checkup diagnostic / mise au point Diagnosestellung / Untersuchung procédure / traitement / intervention Behandlung / Verfahren soins généraux / gestion & organisation des soins algemeine Versorgung tests / examens Test / Untersuchung échantillons / résultats Probe / Ergebnis détention / contention Bewegungs-/ Freiheiteinschränkende Massnahmen Problème Prozess - Verfahren indiqué, mais non réalisé angezeigt aber nicht durchgeführt incomplet / inadéquat unvollständig / unzulänglich indisponible nicht verfügbar procédure / traitement erroné falsche Behandlung / Verfahren organe ou site erroné / erreur de latéralité falsches Körperteil / falsche Körperseite / falsche Lokalisation
Zwischenfall Typ
Codering in de database
Door het bos de bomen zien
