Jaaroverzicht 2013 Meer dan 762.000 mensen in Afrika bereikt!
Het verschil maken ‘It’s African communities that are driving the enormous economic growth in Africa’
2 | Jaaroverzicht 2013
| 3
‘Amref doet veel meer…’
‘Blij met het vertrouwen’ ‘2013 was een mooi jaar, waarin veel succesvolle ontwikkelingen die we eerder in gang hebben gezet, hun beslag kregen. Ik noem de drie projecten die we in Afrika startten met het ministerie van Buitenlandse Zaken en andere partners. Twee daarvan richten zich op voorlichting over seksuele gezondheid en de zorg rondom zwangerschap en bevalling. Bij het derde project gaat het om het beschikbaar maken van sanitaire voorzieningen. Alles wat Amref in Nederland doet, is erop gericht om het verschil in Afrika te maken. En die impact is groot: we voerden meer projecten uit en bereikten daardoor meer mensen dan het jaar daarvoor, en daar ben ik trots op. Bij Amref Flying Doctors streven we er altijd naar om zo efficiënt en effectief mogelijk te zijn. Het gaat tenslotte om een belangrijke zaak: een betere gezondheid voor mensen in Afrika. Steeds meer partijen zijn van deze missie doordrongen. We zijn zeer blij met de steun van onze 68.000 particuliere donateurs, het ministerie van Buitenlandse Zaken, de EU en de Nationale Postcode Loterij, en ook steeds meer stichtingen en bedrijven weten ons te vinden. Dat enthousiasme, en dat vertrouwen is heel veel waard.’ Jacqueline Lampe is directeur van Amref Flying Doctors.
De kracht van Amref Flying Doctors Amref is de belangrijkste gezondheidsorganisatie in Afrika. We werken aan een betere gezondheid voor kwetsbare mensen. Omdat we vinden dat iedereen het recht heeft om gezond te zijn en te blijven. Want wie gezond is, kan beter in zijn levensonderhoud voorzien, en ontsnappen aan de armoede. Amref is van oorsprong een Afrikaanse organisatie en vrijwel al onze medewerkers zijn Afrikaans. En dat bepaalt mede onze aanpak: we gaan uit van de behoeften, maar vooral van de eigen kracht van de Afrikaanse bevolking.
Amref Flying Doctors is de belangrijkste Afrikaanse gezondheidsorganisatie. Contact Amref Flying Doctors Haagse Schouwweg 6G 2332 KG Leiden T 071-576 9476 E
[email protected] I www.amref.nl Tw @Amref_NL F facebook.com/amrefflyingdoctors IBAN NL68ABNA0707070457 BIC ABNANL2A Raad van Toezicht Mr. Marry de Gaay Fortman Ing. Thecla Bodewes Mr. Jacques van Dijken Ing. Tjark de Lange Mr. Jaap Leeuwenburg Steve Sichtman MBA MPC Dr. Jelle Stekelenburg
Amref Flying Doctors werft fondsen, ziet toe op een goede besteding van die fondsen en zorgt voor aandacht bij publiek en politiek. Kijk voor meer informatie op amref.nl.
Africa means business ‘It’s African communities that are driving the enormous economic growth in Africa. So you see, Africa is far from being a lost continent. African people are not victims that need to be saved.’ Projectmanager Peter Ngatia Nguura tijdens TEDxAmsterdam.
De Nationale Postcode Loterij na hun bezoek aan Amref in Oeganda.
‘Vernieuwende samen werking’ ‘In deze vernieuwende samenwerking dragen Amref en Philips tegelijk bij aan betere zorg voor mensen in Afrika én de handel tussen Nederland en Afrika. Een mooi voorbeeld van waar hulp en handel elkaar versterken.’ Simon Smits, Directeur-Generaal Buitenlandse Economische Betrekkingen, tijdens de perslaunch van de samenwerking tussen Amref en Philips.
Directeur Drs. Jacqueline Lampe Comité van Aanbeveling Prof. dr. Ir. Louise Fresco Mr. Ton Gardeniers Drs. Mark van Gelder MBA Mr. Frank de Grave Chirfi Guindo MBA BSc/MSc Drs. Jaap Maljers Mr. Marten Pieters Oswald Schwirtz Redactie Amref Flying Doctors Vormgeving Annemarike Pieterse Drukwerksponsoring Habo DaCosta
Als Amref Flying Doctors in Nederland zetten we ons vooral in voor de gezondheid van jonge vrouwen in Afrika. Zodat zij de gezondheid en de zorg krijgen waar ze recht op hebben. Op eigen kracht. Een gezonde moeder kan beter zorgen voor haar kinderen, kan zelf in haar levensonderhoud voorzien en kan een bijdrage leveren aan de gemeenschap waarvan zij deel uitmaakt.
‘Amref doet veel meer dan de ‘flying doctors’ doen vermoeden. Jullie zijn met zorg op dorpsniveau aanwezig, on the spot wanneer de meest kwetsbare vrouwen en kinderen het ‘t hardste nodig hebben. Het feit dat jullie ook werken aan een gezonde en vrije keuze op het gebied van gezinssamenstelling is strategisch en ‘broodnodig’ in een land als Oeganda waar in 20 jaar tijd de bevolking is verdubbeld.’
Aangemerkt als ANBI ISO 9001-gecertificeerd Partos 9001-gecertificeerd
‘Impact van Amrefs werk is groot’ ‘Ik weet hoe groot
de impact van het werk van Amref voor vrouwen en kinderen, de kwetsbaarste groepen in Afrika, is. Daarom ben ik blij dat er in 2013 zo hard gebouwd is aan de expertise, de verdere professionalisering en de rol van Amref Flying Doctors binnen de internationale organisatie. Dit is een solide basis om in 2014 op innovatieve wijze verder te werken aan een betere gezondheid op het continent.’ Marry de Gaay Fortman is voor zitter van onze Raad van Toezicht. Lees het volledige verslag op amref.nl/jaarverslag (pagina 50-53).
Thanks to @Amref_NL Today #Kenya girls dancing at #ARPSamburulaunch2014 #FGM. Thanks to @Amref_NL @Postcodeloterij @jacquelinelampe. Tweet van Joost Reintjes, de Nederlandse ambassadeur in Kenia, over de start van ons project tegen meisjesbesnijdenis in Samburu.
Respect voor Nice Nice is een sterke vrouw die voor haar rechten op komt!! #respect amref.nl/ meer-informatie… Tweet van Doutzen Kroes naar aanleiding van het verhaal van Amref-collega Nice Leng’ete.
4 |
| 5
Samen maken we het verschil ’In 2013 hebben we meer dan 762.000 mensen in Afrika bereikt met onze gezondheidsprojecten. Een goed resultaat – al blijven er natuurlijk nog genoeg uitdagingen’, aldus Jacqueline Lampe, onze directeur. Een greep uit de resultaten.
Gelijke rechten In onze projecten werken we ook aan het versterken van de rechten van vrouwen en mannen. De ongelijkheid tussen beide seksen draagt immers bij aan gezondheidsproblemen bij de vrouw. Meisjesbesnijdenis is bijvoorbeeld een traditie die veel risico’s met zich meebrengt; niet alleen de besnijdenis zelf is gevaarlijk, ook heeft een besneden vrouw bij een bevalling kans op infecties en meer bloedverlies. Een mooi voorbeeld van onze aanpak is te vinden in ons programma ‘Alternatieve rituelen voor meisjesbesnijdenis’, medegefinancierd door de Nationale Postcode Loterij.
Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR)
Gezondheid en milieu (WASH)
Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten is een belangrijk themagebied in ons werk. Hierbij gaat het om goede seksuele voorlichting voor en door jongeren, het voorkomen van ongewenste zwangerschappen door zelf keuzes te kunnen maken over anticonceptie, gezinsplanning, het versterken van de rechten van vrouwen en de zorg voor moeder en kind tijdens zwangerschappen en bevalling. Een deel van onze werkzaamheden op dit gebied voeren we uit in alliantieverband; door deel te nemen aan de SRHR-alliantie en de Youth Empowerment-alliantie vergroten we het bereik en de resultaten. In 2013 kregen we extra financiering voor SRGR-projecten en steeg het aantal projecten van vijf naar elf. Het aantal landen waar we SRGR-projecten steunen, steeg van vier (Kenia, Oeganda, Tanzania en Ethiopië) naar zes (Senegal en Malawi).
In sommige gebieden in Afrika beschikken mensen slechts over 10-15 liter water per dag en 2 op de 5 in Sub-Sahara Afrika hebben helemaal geen toegang tot (veilig) water. In dit gebied heeft bovendien tweederde van de bevolking geen toegang tot sanitaire voorzieningen zoals een toilet. Dit is van grote invloed op de gezondheid van de lokale bevolking. Ziekten die te maken hebben met een slechte hygiëne of vervuild drinkwater, zoals diarree, cholera en tyfus, eisen jaarlijks tienduizenden slachtoffers. Amref pakt deze problemen bij de basis aan en werkt daarom op geïntegreerde wijze aan water, sanitatie én hygiëne. In 2013 waren twee WASH-programma’s in volle gang, werden drie nieuwe programma’s gestart en werd één programma afgesloten. Een van de projecten is een programma van de WASH-alliantie.
Belangrijke resultaten We hebben 443.000 mensen bereikt, waarvan bijna de helft vrouwen. In Afar (Ethiopië) bereikten we meer dan 100.000 mensen met voorlichting over de risico’s van meisjesbesnijdenis en kindhuwelijken n Unite for Body Rights (Ethiopië, Kenia, Tanzania)
Belangrijke resultaten Op 8 scholen in Noord-Oeganda zijn toiletgebouwen voor jongens en meisjes gebouwd. Op dezelfde scholen wordt de watervoorziening verbeterd door middel van opvangsystemen voor regenwater n Sanitatie is de basis (Oeganda)
We reikten meer dan 60.000 voorbehoedmiddelen aan jongeren (t/m 24 jaar) uit en informeerden 3.290 jongeren over puberteit en seksualiteit n Access, Services and Knowledge: What Young People Want, What Young People Need (Ethiopië, Oeganda, Senegal)
Met hulp van de plaatselijke bevolking hebben we 5 zand dammen aangelegd. Het water wordt o.m. gebruikt als drink water. We hebben 10.000 mensen voorgelicht over het belang van hygiëne n Schoon water, gezonde Masai in Kajiado (Kenia)
In Malawi hebben we 26 fistulapatienten geïdentificeerd waarvan er 15 succesvol zijn geopereerd in een Fistula Repair Camp. In Oeganda hebben we 11.202 (2.512 mannen en 8.690 vrouwen) voorzien van informatie over goede zorg voor moeders n Zorgen voor moeders in Kenia, Malawi en Oeganda
In 4 scholen zijn voor 4.500 kinderen toiletten en douches gebouwd en zijn 37 leraren (14 mannen, 23 vrouwen) getraind om voorlichting te geven over goede hygiëne. Samen met vrijwilligers uit de gemeenschap is op 8 scholen 2 dagen lang voorlichting gegeven. Hieraan namen 779 leerlingen (436 jongens en 343 meisjes) deel. Dit heeft geleid tot grotere bewustwording en kennis over persoonlijke hygiene, veilig water- en toiletgebruik en het voorkomen van ziekten n Gezond leven in een sloppenwijk in Addis Abeba (Ethiopië)
Het % moeders met prenatale consulten is gestegen van 32 naar 59%. Het % moeders dat onder deskundige begeleiding bevalt is gestegen van 15 naar 24% n Veilig bevallen voor Masai-vrouwen in Magadi (Kenia) Het % moeders dat prenatale consulten heeft gekregen, is gestegen van 36 in beide landen naar 59% in Tanzania en 67% in Kenia. Het aantal begeleide bevallingen is in Kenia met 10% gestegen en in Tanzania met 20%. We trainden 2.168 gezondheidsmedewerkers, meer dan 1.700 daarvan in dorpen n Afrikaanse moeders, baby’s en kinderen eerst (Kenia, Tanzania) 2.140 meisjes vierden de overgang van meisje naar vrouw zonder besnijdenis n Alternatieve rituelen voor meisjesbesnijdenis (Kenia, Tanzania)
Capaciteitsversterking Training en opleiding komt in veel van onze projecten voor. De grote nadruk op training en opleiding hoort bij onze duurzame aanpak. Projecten en programma’s hebben immers een beperkte looptijd. Investeren in opleidingen heeft echter een blijvend effect en dus een grotere impact voor onze doelgroep. Ook binnen ons langstlopende programma, Outreach, versterken we de capaciteit, in dit geval van lokale artsen. De brandstofkosten voor vluchten zijn echter erg hoog. Om toch alle 150 klinieken in afgelegen gebieden te kunnen bereiken, is er in het afgelopen jaar vaker voor gekozen om over land te reizen of ter plaatse een vliegtuig te huren. Daarnaast is het medische team vaak uitgebreid van twee naar drie personen per bezoek, wat de efficiëntie ten goede komt. Belangrijke resultaten 229 (133 vrouwen en 96 mannen) gezondheidsmedewerkers zijn getraind in het gebruik van hun mobiel voor het verzamelen van data n Verder bouwen aan het gezondheidsnetwerk (Kenia) Meer studenten: van 2.988 in 2011-2012 naar 5.777 in 2012-2013. Aan de Amref Virtual Nursing School deden 32 studenten examen. Het slagings% lag op 81%, hoger dan het nationale % van 74% n Trainen en opleiden voor betere gezondheidszorg (Kenia) Er werden 27.363 consulten en operaties uitgevoerd. Tegelijkertijd werden 8.756 doktoren, verpleegkundigen en laboranten getraind. De registratiewijze van patiënten en operaties is verbeterd n Medische zorg en training in afgelegen gebieden in Oost-Afrika In Tanzania zijn we gestart met de opleiding van 66 verloskundigen in moeilijk te bereiken gebieden; zij krijgen een baangarantie voor 3 jaar n Stand Up for African Mothers (Oeganda, Tanzania)
In totaal zijn binnen dit programma 139.157 mensen bereikt. In Kenia hebben 22 dorpen de status ODF (Open Defecation Free) gekregen. Iedereen in die dorpen maakt nu dus gebruik van een toilet. In Ethiopië is het % van de bevolking met toegang tot schoon drinkwater gestegen van van 13 naar 24% (2011-2013) n Duurzame toegang tot water, sanitatie en hygiëne (Ethiopië, Kenia, Oeganda)
Kijk voor een compleet overzicht van onze gezondheidsprogramma’s, bijzondere verhalen en meer resultaten op www.amref.nl/jaarverslag.
6 | Jaaroverzicht 2013
| 7
Ons werk in Nederland Bewustwording In 2013 verschenen we ruim 160 keer in de media. De Kenya Classic, onze wereldwijde Stand Up for African Motherscampagne, ons partnerschap met Philips, de kroning van onze voormalig beschermheer en het bezoek van onze collega Nice Leng’ete leverde de meeste mediaaandacht op, in media als De Volkskrant, De Telegraaf, Metro, Vice Versa, het NOS Journaal, NuZakelijk.nl, Koffietijd en Arts & Auto.
Fondsenwerving Ondanks de aanhoudende recessie en de steeds kritischer blik van het Nederlandse publiek naar ontwikkelingsorganisaties, zijn we erin geslaagd ook in 2013 groei te realiseren. De inkomsten uit eigen fondsenwerving groeiden van € 4.815.000 in 2012 naar € 4.890.000 in 2013. Dat is vooral te danken aan een stijging van de inkomsten uit evenementen en stichtingen; het aantal gevers daalde voor het eerst (van 71.836 in 2012 naar 68.214 in 2013). We zijn blij dat twee gewaardeerde partners VvAA en Amsterdam RAI hun partnerschap hebben verlengd. Ook zijn we trots op ons nieuwe shared value partnerschap met Philips Healthcare. In totaal leverden bedrijven een bijdrage
Onze bijdrage aan Amref in Afrika Amref Flying Doctors in Nederland is onderdeel van het wereldwijde Amref-netwerk (sinds begin 2014: Amref Health Africa), met kantoren in zeven Afrikaanse landen en elf Europese en Noord-Amerikaanse landen. We zijn vrij in onze prioriteitsstelling en bestedingskeuzes, mits die binnen ons gezamenlijke internationale Business Plan 2011-2014 vallen. De geconsolideerde begroting voor 2013-2014 bedraagt ca. $ 102 miljoen. Hiervan wordt $ 87 miljoen door Amref in Afrika besteed en $ 15 miljoen door de Amref-organisaties in Europa en Noord-Amerika. Amrefs financiële positie is gezond. Na enkele jaren van krimp is er sinds vorig jaar sprake van groei en ook voor het komende jaar verwachten we te groeien. Ons aandeel aan de totaalbegroting bedraagt ca. $ 19 miljoen. Onze directe bijdrage aan de totale bestedingen van Amref in Afrika is de afgelopen jaren gegroeid van 5% naar 15%. Daarnaast geven we ook indirect een bijdrage, door bijvoorbeeld onze kennis en ervaring in te zetten om andere Amref-organisaties te laten groeien.
Beleidsbeïnvloeding We brengen de gezondheidssituatie in Afrika niet alleen onder de aandacht bij de Nederlandse bevolking maar ook bij beleidsmakers en politici. Begin vorig jaar hebben we er voor gekozen om onze lobby voornamelijk via de allianties te laten verlopen. De inspanningen waren er voornamelijk op gericht om onze focusthema’s zo hoog mogelijk op de politieke agenda te houden. Hoogtepunten in 2013: het gesprek van minister Ploumen met Ethiopische jongeren, het bezoek van de commissie Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking aan ons gezondheidsprogramma in Kechene (Ethiopië) en onze ontmoeting met Lambert Grijns, directeur Sociale Ontwikkeling en ambassadeur voor HIV/AIDS en SRHR.
Inkomsten en uitgaven (2013) Inkomsten 68.000 particuliere donateurs
€ 3.315.000
100 bedrijven
€ 560.000
50 stichtingen
€ 421.000
Evenementen
€ 594.000
Ministerie van Buitenlandse Zaken, EU, Aqua for All
€ 8.784.000
Nationale Postcode Loterij
€ 3.481.000
Rente en beleggingen
€ 94.000
Totale inkomsten
€ 17.249.000
Uitgaven Onze doelstelling: betere gezondheid in Afrika Fondsenwerving
€ 1.294.000
Algemene organisatiekosten Totale uitgaven
€ 14.885.000
€ 685.000 € 16.864.000*
*Het positieve resultaat van € 385.000 wordt veroorzaakt door giften van de Nationale Postcode Loterij en van het ministerie van Buitenlandse Zaken, die we in 2013 hebben ontvangen en in 2014 zullen besteden.
Ambities voor 2014 van € 560.000 (in 2012: € 736.000). Tellen we de bijdragen van de Nederlandse Postcode Loterij, het ministerie van Buitenlandse Zaken en donoren zoals de Europese Unie bij onze inkomsten op, dan komen we uit op een totaalinkomen van € 17.249.000 (in 2012: € 11.004.000). Een uitzonderlijk resultaat!
Linking & learning Van elkaar en van eerdere ervaringen leren vormt een integraal onderdeel van ons beleid. We besteden dan ook veel aandacht aan capaciteitsopbouw, in Nederland en binnen ons eigen Amref-netwerk. In 2013 was er bijvoorbeeld aandacht voor trainingen op het gebied van planning, monitoring & evaluatie in Ethiopië, Kenia en Tanzania.
Planning, monitoring & evaluatie (PM&E) PM&E begint al bij de ontwikkeling van een project: wat willen we bereiken, hoe doen we dat en hoe meten we resultaten? Ook moeten in het begin nulmetingen worden uitgevoerd, om tot goede projectplannen te komen. In 2013 waren dat er acht. Aangezien zowel de SRHR- als de WASHalliantieprogramma’s halverwege hun looptijd zijn, zijn deze programma’s tussentijds geëvalueerd. We werkten intensief mee aan deze zogeheten outcome measurement. Een PM&E-ontwikkeling die doorzet is het gebruik van mobiele telefoons voor het verzamelen van data over waterpunten, klinieken en zelfs eenvoudige enquêtes – zoals bijvoorbeeld de klanttevredenheid van bezoekers van klinieken.
Meer lezen over onze activiteiten? Ga dan naar www.amref.nl/jaarverslag en lees ons gehele jaarverslag over 2013.
‘2014 wordt een inspirerend jaar, want wij gaan aan de slag om een nieuw strategisch plan voor de komende jaren te ontwikkelen. Daarbij gaan we een volgende stap zetten en willen we onze innovatieve slagkracht op een nog slimmere manier aanwenden. Ons uiteindelijke doel: een betere gezondheid voor jonge vrouwen in Afrika. Met de inzet en betrokkenheid van al onze stakeholders gaat ons dat lukken!’ Jacqueline Lampe over Amref Flying Doctors in 2014. Lees meer over onze plannen voor 2014 op www.amref.nl/jaarverslag (pagina 46-49).
Dit jaaroverzicht is een samenvatting van ons jaarverslag over 2013. Kijk voor meer informatie en onze volledige jaarrekening – met controleverklaring van KPMG Accountants N.V. – op www.amref.nl/jaarverslag.
88 cent
betere gezondheid in Afrika UW EURO
2013 IN
Met uw bijdrage kunnen we… fondsenwerving
8 cent 4 cent
beheer & administratie
1. De gezondheidszorg versterken, bijvoorbeeld door medische zorg te verlenen en tegelijkertijd de kennis en vaardigheden van (lokale) artsen, verpleegkundigen en verloskundigen te vergroten. 2. De zorgsector ondersteunen, bijvoorbeeld op het vlak van financiën, management en logistiek. 3. Kwetsbare groepen versterken, bijvoorbeeld door vrouwen te wijzen op hun gezondheidsrechten en de risico’s die ze lopen. 4. Het bewustzijn over gezondheid versterken, bijvoorbeeld door de bevolking te betrekken bij de bouw van watervoorzieningen en voorlichting over hygiëne te geven. 5. De overheid beïnvloeden, bijvoorbeeld over het beleid omtrent meisjesbesnijdenis.
Dank voor uw inzet! Accure, leden van de Amref Business Club, Amsterdam RAI, Bassol, CZ Fonds, Edelman, Eurocross, Europese Unie, Habo DaCosta, Houthoff Buruma, Kadoklikken.nl, Kärcher, Loyens & Loeff, ministerie van Buitenlandse Zaken, NLR, Nationale Postcode Loterij, Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn, Philips Healthcare, Projactive, QNH, Van Eck & Oosterink Print en Druk, VvAA, Waterschap Velt & Vecht, Waterleiding Maatschappij Limburg en Zuijderduijn Art Productions, alle stichtingen, ambassadeur Giovanca, donateurs, toezichthouders, medewerkers, vrijwilligers en stagiairs.
