Jaargang 16 nummer 1 Maart De Eendragt NIEUWSBRIEF VAN DE HELDERSE COOPERATIEVE WINDMOLEN- VERENIGING DE EENDRAGT U.A

Jaargang 16 nummer 1

Maart 2005

“De Eendragt” NIEUWSBRIEF VAN DE HELDERSE COOPERATIEVE WINDMOLENVERENIGING “DE EENDRAGT” U.A.

18 JUNI 2005 FEEST ! DE EENDRAGT BESTAAT 15 JAAR

2

Helderse Coöperatieve windmolenvereniging “De Eendragt u.a.” Deze nieuwsbrief is een uitgave van HCWV “de Eendragt” u.a. en hoort 4 x per jaar uit te komen. Met deze nieuwsbrief wil “de Eendragt” u informeren over windenergie in ons werkgebied, de Noordkop van Noord Holland, globaal ten noorden van de lijn Schagen/ Medemblik (naar eigen inzicht maken wij hiervan soms een grillige lijn). Wij informeren u gaarne over waarom wij ons inzetten voor duurzaam opgewekte energie. Soms gaat dit helaas gepaard met onheilspellende berichten uit de pers. Wij willen echter niet dat u later zegt “dit wisten wij niet”. Naast windenergie bevelen wij u aan om zich in te zetten voor zonne-energie. Erover praten is prima, wij verwachten echter van u ook actie om daadwerkelijk gebruik te maken van duurzame energiebronnen, door deze zelf te plaatsen of door duurzaam opgewekte energie te gebruiken, zodat ook uw kinderen met trots straks deze aarde kunnen overnemen, wetend dat hun ouders deze aarde niet alleen hebben gebruikt om uit te putten. Ook energiebesparing hebben wij hoog in het vaandel staan. Natuurlijk is er nog voor enkele honderden jaren fossiele energie beschikbaar. Moeten wij dit dan in zo’n slordige 100 jaar opmaken met alle nadelige milieugevolgen en dreigende tekorten voor hen die na ons komen? Neen natuurlijk.

Voortgekomen uit de Kerngroep Den Helder van de vereniging “Milieudefensie en opgericht op 7 december 1989. Ereleden: Anna van Vliet-Scholtens en Astrid Verhoef-Speur. Artikel 2 van de Statuten: doel, middelen en werkgebied 1. De coöperatie heeft ten doel: het bevorderen van het gebruik van windenergie en andere vormen van duurzame energie, met name in coöperatief verband en het op milieuvriendelijke wijze produceren van (elektrische) energie in het belang van haar leden door met hen terzake overeenkomsten te sluiten in het bedrijf dat zij te dien einde ten behoeve van haar leden uitoefent. 2. De coöperatie tracht haar doel ondermeer te bereiken door a. het oprichten en in werking houden van één of meer windturbines; b. het geven van voorlichting over het gebruik van windenergie en andere duurzame energiebronnen. 3. Het werkgebied van de coöperatie zal zich globaal uitstrekken over een gebied in de provincie Noord-Holland ten noorden van de gemeente Schagen (de Noordkop). (In alfabetische volgorde) de actieve mensen van de coöperatie: Marja Bakker (bestuurslid & #), Frits Dijkshoorn (renovatie WP Anna Paulowna), Rien Haasnoot (bestuurslid, # & Ledenadministratie), Krijn Harte (Voorzitter/ Penningmeester, Peter Kries (@), Leden en donateurs (draagkracht voor de doelstellingen van de coöperatie), Frits van Muijden (bestuurslid , # & @), Hans Verhoef (bestuurslid, Redacteur, @ & #. Tevens verzorgt Hans onze internet pagina http/www.ecn/society/eendragt), Anna van Vliet-Scholtens ($), Fred van Vliet (Secretaris, # & redactie verenigingsblad), Harm Vos (@), Dick Weerstand (#) en Peter Winters (#). (# = molenaar, @ = bezorgen van het verenigingsblad). Lid worden! Welkom. ledenadministratie Rien Haasnoot Borneolaan 27, 1782 DL DEN HELDER ( 0223-622789 of per E-mail: [email protected] Alle leden die nog geen certificaat hebben ontvangen of niet in het bezit zijn van de statuten en/of het huishoudelijk reglement, kunnen dit melden bij Rien.

Nieuwsblad van HCWV "De Eendragt" u.a.

3 Colofon

De Eendragt is de nieuwsbrief van HCWV "De Eendragt" en verschijnt in principe vier keer per jaar.

Maart 2005 Nummer 1 jaargang 16

Kopij voor De Eendragt Kopij kunt u sturen naar: J.P.Verhoef Zandkreekweg 16 1784 JC Den Helder o.v.v. 'Kopij Eendragt' De redactie behoudt zich het recht voor plaatsing te weigeren en teksten in te korten.

Internet: www.ecn.nl/society/eendragt

In dit nummer Goed hoe begin je te vertellen dat het te lang geduurd heeft voordat het blad uitgekomen is ? Zo dus...... We hopen het in dit feestjaar wel goed te kunnen maken. Er staan vele festiviteiten op stapel. Zo vieren we op 18 juni a.s. dat De Eendragt 15 jaar bestaat ! Ook aanbevolen is het om op 28 mei a.s. naar Petten te gaan want dan viert het ECN dat zij 50 jaar bestaat. ODE (Organisatie voor Duurzame Energie) doet ook nog een duit in het zakje want zij bestaan 25 jaar. U ziet het een jaar voor festiviteiten! In het blad kunt u ook lezen over de nieuwe ontwikkelingen waar De Eendragt bij betrokken is, of het nu gaat om de renovatie van het windpark Anna Paulowna of een mogelijk windpark voor de kust bij Den Helder. Veel moet er nog gebeuren maar een tipje van de sluier wordt gelicht. Krijn laat, als voorzitter, zijn gedachten gaan over duurzame verplichting terwijl de molenaars het afgelopen jaar nog eens onder de loep nemen. Erg blij zijn we met het initiatief van de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) dat een fraai overzicht heeft samengesteld over feiten en voordelen, tegenover fabels en vooroordelen, vergelijkingen tussen windenergie en conventionele bronnen. Verheugd zijn we ook met het feit dat we dit overzicht in ons blad mogen opnemen. NWEA, hartelijk dank daarvoor. Wederom veel leesplezier !!!! Hans Verhoef

Advertenties:

Inhoudsopgave

U kunt adverteren in ons blad. Neem daartoe contact op met Hans Verhoef Tel. 0223-634050 e-: [email protected]

Duurzame verplichting 15 Jaar HCWV De Eendragt u.a. Near-shore windpark Falga Windpark Westeinde ECN 50 jaar! Zin tegen onzin over windenergie Windnieuwtjes Van de penningmeester 30 miljoen kiloWattuur (kWh)

foto voorpagina: Peter Winters

4 5 6 7 8 9 13 14 16


4

Duurzame verplichting De eerste maand van 2005 gaat het prima doen voor windenergie. De maandopbrengst van De Eendragt (V29) zal de hoogste zijn sinds zijn oprichting (okt.2002). Een goed begin van 2005. Was 2004 op velerlei gebied een rampjaar, als promotors van duurzame energie werd voor ons 2004 prima afgesloten. De gemeenteraad van Den Helder heeft op 9 december 2004 het besluit vastgelegd dat als Quickscan en haalbaarheidsonderzoek positief uitvallen zij medewerking verlenen aan ons Near-Shore windpark. Een overgrote meerderheid van de Raadsleden, slechts twee stemmen tegen, wensten deze verantwoordelijkheid niet te ontlopen. Als ik daar met kenners in het land over praat oogst het besluit grote waardering. Juist nu de antiwind lobby kritiekloos kan roepen wat ze wil. Er is geen journalist die een kritische noot plaats bij de verhalen van de anti’s. Deze hoofdzakelijk “wetenschappers” in ruste hebben nooit wind in hun takenpakket gehad en zijn professor in een andere tak van sport. Toch hebben hun oude waarheden gretig aftrek. Het is hun ontgaan dat de techniek rond windenergie een snelle ontwikkeling doormaakt. Maar het is ook meestal niet hun belang om bij de tijd te blijven. Een kritische journalist prikt deze ballonnen zo door echter anti verkoopt altijd beter dan pro. De eerste stap voor het Near-Shore park is dus gezet. Dit jaar willen we gebruiken voor het onderzoeken en het opstarten van de procedures voor dit park. We werken hierbij nauw samen met Stichting ATO (Associatie Technologie overdracht) Noord Holland en de stichting Kop en Munt. De beide organisaties is het vooral te doen om de werkgelegenheid en het profileren van de haven van Den Helder. Als het om duurzame energie gaat willen we daar gaarne ons steentje aan bijdragen, maar ik denk dat er meer moet zijn dan alleen wind. Het zal de drager moeten zijn, maar aanvullende ontwikkelingen rond watersof ( energie/opslag) en waterkracht (stroom/getij) moeten zeker ingebracht worden. Ontwikkeling van duurzame energie is voor onze generatie een verplichting geworden, willen we onze kinderen en kleinkinderen een leefbare wereld nalaten. Waar ik me ook in 2005 aan zal storen zijn de grote energiebedrijven die elkaar via reclame op de TV de tent uit vechten. Laten ze die miljoenen maar gebruiken voor verlaging van de energiekosten voor de consument of voor het op orde brengen van hun administratie. Voor deze bedrijven is groene energie maar een bijproduct. Als Eendragt doen we naar tevredenheid zaken met Greenchoice. Zij betalen voor onze stroom een goede prijs en de voorschotbetalingen zijn altijd compleet en op tijd. Greenchoice levert tegen concurrerende prijzen alleen groene stroom aan particuliere consumenten. Sinds juli 2004 leveren ze ook groen gas. Zij doen dat door middel van boscompensatie. Per klant met een gemiddeld jaarverbruik van 1500 m³ aardgas worden 135 bomen geplant. Hiervoor zijn grote gebieden aangekocht in het Amazonegebied van Brazilië. Deze bedrijfscultuur sluit naadloos aan op de ideologie van de Eendragt, vandaar dat huize Harte draait op groene stroom van de Eendragt en groen gas, geleverd door Greenchoice. Ik kan het onze leden ook van harte aanbevelen. Medio 2005 vieren we ook ons vijftienjarig bestaan. Hoe en wanneer dat ziet u zeker in volgende nieuwsbrieven. Het is toch zaak om de nieuwsbrieven goed te volgen want 2005 wordt voor onze club een aktief jaar. Een gezond en voorspoedig 2005 Krijn Harte.


5

15 Jaar HCWV De Eendragt

u.a

De Eendragt - 1989 - 2004 Op 9 december 2004 bestond HCWV De Eendragt 15 jaar. Dit willen we op gaan vieren. Het plan bestaat om de molen open te stellen voor het publiek en rond de molen een aantal festiviteiten te organiseren. Uitgangspunt is dat we het voornamelijk doen voor onze donateurs en leden. Vanzelfsprekend wordt de rest niet vergeten maar we mogen niet de mensen vergeten die ons al die jaren ondersteund hebben. Meer informatie in het volgende blad.

Voorlopig agenda Receptie : 13:00 - 16:00 Openstellen molen : 10:00 - 15:00 Klimmen gebeurt onder eigen verantwoordelijk!

Wordt het een knalfeest? Kom er zelf achter en kom op 18 juni a.s. naar de molen

Klimmen in de molen ? Het kan op 18 juni 2005 tussen 10:00 en 15:00 Nieuwsblad van HCWV "De Eendragt" u.a.

6

NEAR-SHORE WINDPARK FALGA De komst van een windmolenpark voor de kust van Den Helder is een stap dichterbij. Een meerderheid van de gemeenteraad geeft de windmolenvereniging 'De Eendragt' toestemming om een snel onderzoek (quickscan) te laten doen naar de haalbaarheid van zo'n park met ongeveer twintig windmolens. De windmolens van elk twee megawatt vermogen moeten 4,5 kilometer uit de kust in zee komen ten westen van strandslag Falga. Voorzitter K. Harte van de windmolenvereniging zegt dat met zo'n park Den Helder een bijdrage kan leveren aan de opwekking van schone energie en daarmee een bijdrage aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Met de opbrengst kan voorzien worden in bijna de helft van de stroombehoefte van Den Helder. Mocht het park haalbaar zijn, dan gaat de aanleg 35 miljoen euro kosten. Een consortium van bedrijven moet dat geld ophoesten. Alleen L. Smit en J. Roelofsen van de VVD zijn tegen. Zij vinden dat met de eventuele plaatsing van twintig windmolens het vrije uitzicht over zee teveel verstoord wordt. ,,De vrije einder is me heel wat lief'', meent Smit. Wethouder N. Bais ziet, net als de rest van een eensgezinde raad, een dergelijk park wel zitten, omdat hiermee de stad zich verder kan ontwikkelen als centrum voor fabricage en onderhoud van off-shore windmolenparken. Het sluit naadloos aan bij de oprichting van een centrum voor maritieme technologie. In de quickscan die het bedrijf 'we@sea' uitvoert, wordt ook ingegaan op aspecten als werkgelegenheid, de mogelijke conflicten met de vliegroutes van De Kooy en hoe de ervaringen met soortgelijke parken elders zijn. Vanuit de raad is daar op aangedrongen. Harte is verheugd over de beslissing van de raad, die niet alleen instemt met het onderzoekje, maar bij een positieve uitslag ook toezegde mee te gaan werken aan de realisatie. ,,We gaan natuurlijk niet over een nacht ijs. Als de quickscan positief is, volgt er een zwaarder haalbaarheidsonderzoek.'' De toestemming van de gemeenteraad is echter maar een eerste hobbel die genomen moet worden. Op Europees niveau is de toetsing aan onder meer de vogelrichtlijn nodig. Bovendien moet de locatie in zee in de landelijke nota Ruimte worden opgenomen. Tot nu toe is dat niet gebeurd, omdat de schietterreinen Falga en Botgat dat verhinderden. Harte: ,,Die zijn dicht, dus dat probleem is er niet meer.'' Hij meldt dat de provincie reeds actie heeft ondernomen om deze locatie voor de Helderse kust in de nota op te laten nemen. Bron: Noordhollands Dagblad

----- VANZELFSPREKEND KOMEN WE IN HET VOLGENDE NUMMER OP DIT PROJECT TERUG ! -

-----


7

WINDPARK WESTEINDE Al diverse malen is er gesproken over de vervanging van het windpark Anna Paulowna (of zoals het nieuwbouwpark gaat heten Windpark Westeinde). Zoals bekende mag worden verondersteld beheert De Eendragt het huidige park en zijn gaat ook het nieuwe park beheren. Het gaat er nu toch echt van komen zoals te zien is op de foto's van Peter Winters. Wie op de hoogte wil blijven van de activiteiten doet er goed aan om regelmatig te gaan kijken naar de werkzaamheden. In het volgende nummer komen we terug op de vorderingen! Maar wat gaat er nu eigenlijk komen? In onderstaand overzicht is het beknopt voor u weergegeven: Fabrikant Turbine type - Rotordiameter - Hub hoogte - Aantal windturbines - Capaciteit windpark - Geschatte jaar energieopbrengst

Vestas NM 52/900 52 meter 50 meter 7 6.3 MW 17.000.000 kWh

De heipalen komen wel erg dicht in de buurt van de "oude" Lagerwey windturbines..........


8

ECN 50 Jaar! In 1955 begon de bouw van het Reactor Centrum Nederland (RCN). In 1962 werd de Hoge Flux Reactor voor het eerst kritisch, dat wil zeggen, toen kwam er voor het eerst energie vrij uit kernsplitsing. Sinds die tijd is er in Petten veel gebeurd. Zo veranderde het RCN in 1976 van naam én van inhoud, en werd het instituut omgedoopt tot de Stichting Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) en werden ook niet-nucleaire onderwerpen in het officiële onderzoeksprogramma opgenomen. Een van de belangrijkste onderzoeksgebieden is windenergie. In 2005 viert ECN haar tiende lustrum, een feit om bij stil te staan. Wat ECN echter zeker niet zal doen is pas op de plaats maken. Het motto van het jubileumjaar is dan ook: “ECN 100 jaar: 50 jaar terugblikken en 50 jaar vooruitzien”. Hiermee wordt ook de noodzaak om blijvend energieonderzoek uit te voeren onderstreept. Gedurende het gehele jaar zullen verschillende activiteiten plaatsvinden. Op zaterdag 28 mei wordt een Open Dag georganiseerd op het ECN terrein. Het is voor liefhebbers van duurzame energie een must om naar het ECN te komen. Zo worden er naast lezingen in het Forum, de volgende activiteiten/demonstraties georganiseerd,zoals : •

In het pretlab kunnen kinderen (en volwassenen) een eigen windturbine maken

•

Er wordt een overzicht gegeven van de bladentestfaciliteit (WMC)

•

Wordt een demonstratie gegeven van moderne turbine regelingen

•

Kun je zien hoe een vogelaanvaringsdetectiesysteem voor windturbines eruit ziet

•

Kun je zien wat er allemaal komt kijken bij het meten aan windturbines

•

etc. etc.

Wilt u meer weten over de open dag, neem dan gerust contact op met het ECN. Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) Postbus 1, 1755 ZG Petten Tel. 0224-56 49 49, [email protected]

OPEN DAG 28 MEI 2005


9

Zin tegen onzin over windenergie Feiten en voordelen, tegenover fabels en vooroordelen, vergelijkingen tussen windenergie en conventionele bronnen, op een rij gezet door de Nederlandse Wind Energie Associatie

Wind is een schone energiebron van betekenis Windenergie is schoon en past in het maatschappelijke streven naar duurzaamheid. Voor windenergie is geen brandstof nodig, het vervuilt ons milieu niet en maakt ons minder afhankelijk van de levering van olie uit politiek instabiele landen. Windenergie is een bewezen en betrouwbare techniek. Hoewel het aandeel nu nog klein is, kan windenergie in de toekomst een grote bijdrage (20 á 30%) gaan leveren aan onze elektriciteitsvoorziening. We zijn op de goede weg.

Groter vermogen en hogere opbrengst Twintig jaar geleden hadden windturbines vermogens van ca. 75 kiloWatt (kW). Ze produceerden gemiddeld 135.000 kilo-Watt-uren (kWh) per jaar. Nu worden windturbines gebruikt van 3 MegaWatt (3.000 kW) en er zijn al prototypes van 5 MW. De energieproductie is door technologische verbeteringen en grotere afmetingen aanzienlijk toegenomen, waardoor de kostprijs per opgewekte kWh windstroom sterk is gedaald. Een moderne windturbine van 3 MW levert nu gemiddeld 7,2 miljoen kWh per jaar, genoeg voor het verbruik van ca. 2.100 huidige Nederlandse huishoudens. De ongeveer 1670 windturbines (1.100 MW), die er begin 2005 in Nederland staan leveren in een gemiddeld windjaar 2.464.000.000 kWh. Dat is genoeg stroom voor het verbruik van ruim 715.000 huishoudens. Genoeg voor alle huishoudens van Rotterdam en Amsterdam samen, of 10 % van alle huizen. (bron: WSH en CBS). In 2010 moet er in Nederland 1.500 MW op land draaien en in 2020 op zee nog eens 6000 MW. In totaal zullen deze turbines dan bijna 27 miljard kWh per jaar opwekken, goed voor 7,6 miljoen huishoudens of ca. 24 % van onze totale behoefte aan stroom. Per miljoen opgewekte kWh bespaart windenergie in Nederland 580 ton CO2 ten opzichte van de bestaande centrales. Ten opzichte van de modernste gasgestookte centrales is die besparing 370 ton CO2 (bron: EnergieNed). De hoeveelheid primaire energie die nodig is om een windturbine te fabriceren, plaatsen, onderhouden en na 20 jaar te verwijderen, wordt door een windturbine in 3 tot 6 maanden (afhankelijk van de windsnelheid) uit de wind teruggewonnen.

Betrouwbaarheid Moderne windturbines beginnen al te produceren bij windkracht 2 à 3 (3 à 4 meter per seconde) en leveren bij windkracht 6 het volle vermogen. De meeste typen schakelen uit als het gedurende 10 minuten gemiddeld harder waait dan 25 m/sec (ruim boven de grens van windkracht 10) omdat ze daarvoor niet ontworpen zijn. Anderen draaien zelfs bij extreem hoge windsnelheden gewoon door. De technische beschikbaarheid van moderne windturbines is groter dan 98%.

Wereldwijde groei Grote concerns als General Electric, Siemens, Shell en Mitsubishi investeren veel in windenergie. Alleen al in Europa werken ruim 100.000 mensen in de windindustrie. Het totale wereldwijde vermogen aan windenergie is in de periode 1992 – 2002 met gemiddeld 30 % per jaar gegroeid. De groei overtreft telkens weer de verwachtingen, ook van de Europese


10 industrie zelf. Recent heeft de EC de doelstelling voor het vermogen aan windenergie in Europa verhoogd naar 75.000 MW in 2010 (bron: EU).

Kostendalingen De kosten voor windstroom zijn de afgelopen decennia met zo’n vijf procent per jaar gedaald en deze trend zal doorzetten. Stroom uit fossiele brandstoffen zal naar verwachting duurder worden. Windstroom van turbines op land kost nu 8,8 cent / kWh en van op zee 10,3 cent / kWh (bron: ECN). De marktprijs van stroom bedraagt nu 2,9 à 5,8 cent / kWh. Op basis van de huidige ontwikkelingen en brandstofprijzen kan windenergie op land binnen 10 jaar concurrerend zijn.

Financiering Bovengenoemde kostenberekening gaat uit van een economisch model met een afschrijvingstermijn van 10 jaar. Exploitanten van windturbines kunnen, ondanks de levensduur windturbines van meer dan 15 jaar, geen langere afschrijvingstermijnen hanteren als gevolg van de tot 10 jaar beperkte termijn van de MEP-bijdrage. Wie de kosten van energie van al twintig jaar draaiende (en dus afgeschreven) kolen- en kerncentrales vergelijkt met die van nieuwe windturbines waarin recent geïnvesteerd is, maakt geen juiste vergelijking. Vrijwel alle bestaande elektriciteits-centrales zijn in het verleden (in de SEP tijd) met overheidsgeld en onder gunstige financiële voorwaarden gerealiseerd. De investeringen in deze centrales zijn over lange periodes afgeschreven en hebben nu vrijwel geen kapitaalslasten meer. Windprojecten worden gefinancierd op basis van projectfinancieringen met gemiddeld een hogere rente. Wanneer windprojecten op basis van dezelfde uitgangspunten worden beoordeeld als centrales (afschrijvingstermijn 20 jaar en geen projectfinanciering), resulteert een kostprijs voor windenergie op het land van 4 à 5 cent / kWh.

Externe maatschappelijke kosten en baten De externe maatschappelijke kosten vanwege de schade die wordt veroorzaakt door productie van stroom uit fossiele brandstoffen (luchtverontreiniging, afval, klimaatverandering, opwarming oppervlaktewater, volksgezondheid, calamiteiten van olieverontreiniging op zee, ongelukken in de mijnbouw en het gebruik van schaarser wordende grondstoffen) zijn groot. Volgens een omvangrijke Europese studie bedragen deze kosten in Nederland voor kolen zo’n 3 á 4 cent / kWh en voor gas 1 á 2 cent / kWh (bron: ExternE, EU). Deze kosten worden tot nu toe niet toegerekend aan de kWh-kosten. Ze komen niet via de elektriciteitsrekening, maar op een andere manier wel bij de burger terecht. Windenergie veroorzaakt slechts ca. 0,1 cent / kWh aan externe maatschappelijke kosten. Het is schoon, er is geen uitstoot en geen gevaarlijk afval. Als alle werkelijke externe maatschappelijke kosten aan de diverse energiebronnen toegerekend zouden worden, zou windenergie op land nu al concurrerend zijn. De toepassing van windenergie leidt op verschillende manieren tot maatschappelijke en ook directe economische baten, zoals prijszekerheid, toename van de werkgelegenheid (nu al tienduizenden banen in Denemarken en Duitsland), het hoge innovatieve karakter van de windindustrie en het voorkomen van de steeds grotere afhankelijkheid van het buitenland voor de energievoorziening. Die afhankelijkheid van olie uit politiek instabiele regio’s zal, ondanks de groei van duurzame energie, als gevolg van de afnemende olie- en gasproductie in Europa de komende jaren stijgen van 50% tot 70%.


11 Windparken op zee In Denemarken, Zweden, Ierland en Engeland zijn al diverse off-shore windparken operationeel. Bouwen op zee en constructies die de stormen en beukende golven kunnen weerstaan, vragen speciale deskundigheid en ervaring, maar zijn niet nieuw. Het leergeld dat betaald is aan de (inmiddels opgeloste) problemen bij een Deens windpark (Horns Rev) heeft nuttige informatie opgeleverd voor nieuwe windparken.

Financiële risico’s van windenergie op zee Windparken op zee zijn particuliere initiatieven, die per deelproject gerealiseerd en gefinancierd worden. De overheid heeft diverse mechanismen om de groei hiervan te beïnvloeden: vergunningen, belastingfaciliteiten, de MEP-bijdragen en regelgeving. De MEPbijdrage is bedoeld als compensatie voor de onrendabele kosten, maar compenseert eveneens de schade die ontstaat door vervuiling bij fossiele energie. Wind op zee is niet te vergelijken met de Betuwelijn of de HSL. In de Betuwelijn is niet door het bedrijfsleven geïnvesteerd en de opbrengst is zeer onzeker. De Betuwelijn is één groot samenhangend project. Alleen als geheel kan het functioneren. Het point-of-no-return is daarbij al lang gepasseerd. Windparken op zee worden in fasen gebouwd. Het zijn projecten van 100 à 500 MW waarbij de financiële risico’s telkens opnieuw worden beoordeeld. Omdat de MEP-bijdrage van de overheid per opgewekte kWh wordt verstrekt kost een windpark de gemeenschap pas geld als het park elektriciteit produceert. Tot aan dat moment zijn alle risico’s voor rekening van de ondernemers, dus niet voor de belastingbetaler. De hoogte van de MEP-bijdrage wordt jaarlijks door de minister van EZ vastgesteld. Die bijdrage voor windenergie wordt lager als de prijs voor andere energie stijgt, wat de algemene verwachting is. Het Ministerie van Economische Zaken raamt de totale MEP-kosten van 6.000 MW windenergie op € 3 à 5 miljard inclusief de kosten voor netinpassing (bron: Connect 6000). Gaan de kosten omlaag of vinden we iets beters, dan kunnen we op elk moment de koers wijzigen of zelfs stoppen. De windturbines die er dan al staan, blijven gewoon schone stroom produceren. Die brengen hun geld toch wel op aan vermeden externe kosten.

Inpassing in het net De ‘Europese Policy Workshop Offshore Wind’ georganiseerd door het ministerie van Economische Zaken bevestigde eind 2004 dat 20% windenergie technisch tegen relatief lage kosten is in te passen in onze stroomvoorziening. (tot 3.000 MW geen extra kosten, van 3.000 tot 6.000 MW: € 300 miljoen, bron: Connect 6000). Dit wordt bevestigd door de hoogleraar elektriciteitsvoorziening aan de TU Delft en de TU Eindhoven en daarnaast werkzaam bij TenneT (beheerder van het landelijke hoogspanningsnet). In Noord Duitsland, Denemarken en Spanje, regio’s waar de penetratiegraad aanzienlijk hoger is (30 tot 40%) treden nauwelijks problemen op bij de netinpassing van windstroom. Windturbines worden ook telkens verbeterd, zoals recent de mogelijkheid om windparken geleidelijk af te schakelen bij kritische windsnelheden. De conclusie is dat met behulp van moderne regeltechnieken en een sterk transportnetwerk, de inpassing van grote hoeveelheden duurzame elektriciteit (windenergie, waterkracht en bio-energie) in Europa goed mogelijk is.

Windenergie vervangt kolen Een volledig duurzame stroomvoorziening is het einddoel. We bevinden ons nu in een overgangssituatie waarin we nog afhankelijk zijn van andere energievormen. Windparken kunnen conventionele centrales nog niet volledig vervangen, maar


12 elke kWh uit wind vervangt een kWh aan elektriciteit uit kolen, olie of gas. De doelstelling voor duurzame energie wordt niet voor niets vermeld in TeraJoules en kWh-en (energie) en niet in kW of MW (vermogen). Het vermogen zegt namelijk niet zoveel. Het gaat om de elektriciteit die met dat vermogen wordt geproduceerd. Het fluctuerende karakter van windenergie kan door de voorspelbaarheid worden opgevangen met andere bronnen. Door ontwikkelingen in het energiemanagement kunnen de diverse opwekeenheden steeds beter op elkaar worden afgestemd. Zowel de vraag als het aanbod kan goed worden beïnvloed via economische drivers. De potentiële conflicten tussen vraag- en aanbod leiden automatisch tot fluctuaties in de kWh-prijs, die weer een sturend effect heeft in de gewenste richting, waardoor steeds minder back-up vermogen nodig is. Producenten van windenergie hebben net als andere energieproducenten de verplichting om hun verwachte productie tevoren aan te geven (= programma-verantwoordelijkheid). Op grond van meteorologische data is de stroomproductie van windparken goed te voorspellen. De voorspelbaarheid van windenergie is ook voor de lange toekomst gegarandeerd, in tegenstelling tot de levering van olie die afhankelijk is van landen met een instabiel politiek klimaat. Is er een alternatief als Nederland iets aan klimaatverandering wil doen Windenergie is nodig om de Nederlandse doelen voor klimaat en duurzame energie te kunnen realiseren. Westerse landen hebben middelen om de ernstige gevolgen van klimaatverandering in enige mate op te vangen. Arme landen kunnen dat veel minder, terwijl die juist veel minder bijdragen aan het broeikaseffect. De overheid heeft ervoor gekozen de meest kosteneffectieve duurzame bronnen voor de opwekking van energie te stimuleren. Dat zijn biomassa en windenergie. Bij andere opwekmethoden doemen allerlei problemen op, zoals: • De realisatie van bio-energie projecten verloopt nu nog traag. • De mogelijkheden voor waterkracht in Nederland zijn beperkt. Uitwisseling met Noorwegen maakt wel een groot aandeel water en wind mogelijk. • Ook ‘schone’ kolen- en gascentrales produceren nog altijd veel CO2 en afval. Kolen en gas zijn eindig en niet duurzaam. Gascentrales zijn nog de minst vervuilende fossiele centrales. Deze centrales zijn – samen met biomassa-centrales – voldoende regelbaar om fluctuaties in het aanbod van wind- en zonne-energie op te vangen. • Kernenergie heeft veel milieu- en veiligheidsproblemen (radioactief afval bij uraniumwinning en na energieproductie, veiligheidsrisico’s, terrorisme en de verspreiding van kernwapens). Vanwege de grote financiële risico’s investeren private partijen niet in kernenergie. Kernenergie is wel duur, maar niet duurzaam.

Meer informatie: 1. “Alles in de wind” van Jos Beurskens en Gijs van Kuijk, op www.ecn.nl 2. Repliek van IPO op kritiek van Pieter Lukkes e.a. zie: www.ipo.nl (Windenergie) 3. “ExternE”, a researchproject of the European Commission, www.externe.info

Publicatie NWEA PR-Commissie, versie 3.1B, 20 maart 2005


13

Windnieuwtjes In deze nieuwe rubriek willen wij u op de hoogte houden van nieuwtjes uit het land van de Duurzame Energie en dan speciaal in de Noordkop.

q

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben een plan van aanpak vastgesteld voor een onderzoek naar een groot windpark in het IJsselmeer tussen Medemblik en Den Oever. Het zou om ca.110 MW kunnen gaan. Het hele IJsselmeer is vogelbeschermingsgebied op grond van de vogelrichtlijn. Daarom wordt gestart met een onderzoek naar mogelijke effecten voor de vogelstand. Als dit positief uitvalt komt er een Milieu Effect Rapportage (MER) samen met de Provincie Flevoland. Flevoland wil een park in het water bij de Noordoostpolder en de MER onderzoekt beide projecten in hun onderlinge samenhang. GS laat ook onderzoeken op welke wijze bewoners in de directe regio kunnen deelnemen in de opbrengsten van het park. De provincie Noord-Holland heeft een officiële doelstelling van 205 MW in het jaar 2010 in het kader van de afspraken in het BLOW-convenant tussen gemeenten, Rijk en Provincies. Deze doelstelling wordt in Noord-Holland echter dit jaar al gerealiseerd. Volgende maand staat er 200 MW in de provincie. -- Bron Wind Service Holland

q

Het afgelopen jaar werd 26% minder nieuw windvermogen bijgeplaatst dan in het topjaar 2003. En er werd meer vermogen uit bedrijf genomen (90 turbines, 29 MW), meestal ter vervanging door grotere turbines. Met een netto toename van slechts 75 turbines nam het vermogen toe met netto 170 MW (in 2003 was dat 133 turbines en 226 MW). De gemiddelde grootte van de nieuwe turbines nam voor het tweede opeenvolgende jaar af, zowel naar vermogen (van gemiddeld 1,3 MW in 2002 naar 1,2 MW in 2004), naar ashoogte (van gemiddeld 65 m. in 2002 naar 60 meter in 2004) als naar gemiddelde jaarproductie (van gemiddeld 3,1 miljoen kWh in 2002 naar 2,9 miljoen in 2004). Vorig jaar werd 4,5% (4,9 miljard kWh) van de Nederlandse elektriciteitsbehoefte (111 miljard kWh) opgewekt met duurzame bronnen. Daarmee werd 1.900 miljoen m3 aardgasequivalent uitgespaard en 3.340 miljoen kilo CO2. -- Bron Wind Service Holland (7 januari 2005)

q

In week 10 is in de nacht van donderdag op vrijdag (10-11 maart 2005) de productiehal van Polymarin Composites aan de Nijverheidsweg in Medemblik van binnen volledig door brand verwoest. Polymarin maakt o.a. bladen voor windturbines en was na problemen in 2002 doorgestart. Er werken nu weer 25 mensen, mede door een steunproject van de gemeente Medemblik. Er is waarschijnlijk sprake van brandstichting geweest. Er waren wel twintig brandhaarden en het kantoor van directeur Bart Roorda was opengebroken. Er wordt nu in allerlei gewerkt aan de inrichting van een alternatieve locatie om snel weer te kunnen leveren. -- Bron Noordhollands Dagblad, 11 en 15 maart.


14

q

Bij Bremerhaven is op 1 december door Multibrid de rotor met een diameter van 116 meter op de naaf geplaatst van een 5 MW turbine. Op 22 december werd de eerste stroom geproduceerd. De turbine staat op een mast van 102 meter hoog. Het onderste deel van 30 meter is van beton en het bovenste van staal. Dit is een simulatie van de krachtenverdeling van de offshore mast die uit een driepoots constructie zal bestaan. Daarvan wordt volgend jaar het prototype gebouwd. De turbine wordt leverbaar op masten van 85, 102 en 130 meter. Het met de wind variërende rotortoerental (6-15 toeren/min.) wordt slechts met een 1-traps planetaire tandwielkast (1:10) versneld voor de laagtoerige generator met permanente magneten. De bladen zijn onafhankelijk van elkaar in de lengterichting draaibaar (pitchen). Bijzonder is het koelsysteem van de volledig gesloten gondel. De lucht wordt onderin de mast ingelaten en gaat pas na reiniging van water en vuiligheid onder druk als koeling door de gondel. De lichte overdruk voorkomt binnenstromen van ongezuiverde lucht. De turbine wordt waarschijnlijk voor het eerst toegepast in 2006 bij een offshore windpark van 60 MW bij Borkum West. Ontwikkelaar Prokon-Nord heeft daarvoor al de vergunningen en is eigenaar van Multibrid.

-- Bron Internet / Multibrid

Bericht van de penningmeester Bij het blad treft u weer de acceptgirokaart voor het jaar 2005 aan. U wordt vriendelijk verzocht het minimum bedrag van € 5,00 (meer mag natuurlijk ook), zo spoedig mogelijk over te maken op het gironummer van de vereniging. Mocht u vragen/opmerkingen hebben neem dan gerust contact met mij op.

Rien Haasnoot Borneolaan 27 1782 DL Den Helder telefoon: 0223 622789 e-mail : [email protected]

Mocht U lid of donateur van De Eendragt zijn en GEEN acceptgirokaart aantreffen bij dit blad neem dan svp even contact met mij op !!


15


16

30 miljoen kiloWattuur (kWh) In 2003 vroegen wij ons af: waar doen we het voor. De opbrengst van de windmolens had een diepte punt bereikt sinds de bouw van windpark Anna Paulowna in 1995. Gelukkig is het niet altijd zo windluw, het afgelopen jaar leverde een prima opbrengst. Windpark Anna Paulowna heeft weer een mooi gemiddelde neergezet van ruim 2,8 miljoen Kilowatt uur, ondanks de vele storingen door slijtage en ouderdom. De molens hebben gemiddeld zo’n 2% van het jaar stilgestaan als gevolg van onderhoud (2 keer per jaar), storingen en in verband met de bouw activiteiten voor de nieuw te plaatsen windmolens. Windpark Anna Paulowna staat op een ideale locatie, wat resulteert in goede productie mogelijkheden. Daarom is het belangrijk deze locatie actief te houden voor de productie van schone energie. De huidige Lagerwey 18/80 windmolens van windpark Anna Paulowna hebben hun langste tijd gedraaid, er wordt hard gewerkt aan de fundaties voor de nieuwe molens. 10 jaar draaien op een windrijke locatie gaat de molens niet in de koude kleren zitten. De laatste jaren moeten er steeds meer en kostbaardere onderdelen vervangen worden. Een belangrijke storingsbron was de slijtage aan krui-inrichtingen. Deze dragen zorg voor het in de wind draaien van de molen. Ook het wiekenstel is een slijtage gevoelig onderdeel. Vergeet niet dat de zoute lucht en het opstuivend zand hier voor een deel debet aan zijn. Niet alleen slijtage maar ook subsidie is een motivatie om een park op een goede wind locatie op te waarderen. Een deel van de energie belasting vloeit naar producenten van schone energie, maar daar is wel een maximum aan verbonden. Op de locatie van windpark Anna Paulowna wordt dat moment na ongeveer 10 jaar bereikt. Ook om die reden wordt hard gewerkt aan de vervanging van de molens. Inmiddels wordt er al gewerkt aan de fundaties. De status varieert van alleen heipalen in de gond tot een halve molenvoet. Onder elke molen komen 12 heipalen te staan. Daarop wordt een zes-kantige fundatie gemaakt waarin de mastflens wordt verankerd. De 7 nieuwe molens van het type NegMicon krijgen een generator vermogen van 900 kWatt. Het wiekenstel met een diameter van 52 meter komt op een mast te staan van 50 meter. Als de opwaardering een feit is, is het generator vermogen toegenomen van 1280 kWatt naar 6300kWatt !! Verwacht wordt dat de productie aanzienlijk zal toenemen omdat de masten bijna 20 meter hoger zijn. Over onze Eendragt nabij het zwembad de Schots is eigenlijk weinig te schrijven. In 2003 hebben Frits van Muijden en ik zitten rekenen of de productie wel klopte maar dat bleek gelukkig te kloppen. Een jaar met weinig wind brengt nu eenmaal minder op. 2004 laat gelukkig een ander beeld zien. In het afgelopen jaar produceerde onze Eendragt 465.000 kWh tegen 391.000 kWh in 2003.De Eendragt leent zich ook voor voorlichting over groene stroom productie en daarbij kan dan ook een kijkje genomen worden in de gondel. Dit gaat niet van een leien dakje, men moet dan wel 40 meter klimmen. Vanuit de gondel is er dan een mooi zicht over Den Helder en de Noordkop. Met een verrekijker is goed te zien dat de Noordkop een windrijke locatie is, het aantal windmolens is niet te tellen. Als molenaars kunnen wij terug kijken op een goed windjaar. Totaal is er onder de zorg van de molenaars toch weer 3.282.000 kWh geproduceerd en daardoor hebben zo’n 935 gezinnen weer stroom kunnen afnemen die het milieu niet belastte. Sinds 1993 is de vereniging actief met het produceren van groene stroom. Daardoor hebben wij een aantal molenaars die toezicht houden op de continuïteit van de productie, niet alleen van onze Eendragt maar ook


17 van de molens van windpark Anna Paulowna. Door hun zorg is sinds 1993 inmiddels ruim 30.000.000 kWh geproduceerd. Op de volgende bladzijde is een tabel geplaatst waar de produktie waarden in kWh van alle molens per jaar zijn weergegeven. In de meest rechtse kolom staan de cumulatieve waarden per molen. Op de onderste rij is het aantal huishoudens per jaar vermeld die, door inzet van de vereniging, van duurzame energie zijn voorzien. Rien Haasnoot en Frits van Muijden

Maandstaat Windmolen de Eendragt en Windpark Anna Paulowna Datum opname : 01-03-2005 Windpark Anna Paulowna : Windmolen De Eendragt:

Molen :

Maand / Jaar :

februari-2005

16 x Lagerwey LW 18/80, ashoogte 34 meter, 80 kW generator 1 x Vestas V29/225, ashoogte 40 meter, 50/225 kW generator

Geleverd Opname aan Cumulatieve NUON NUON productie

Dagen storing Buiten gebruik

Niet besch.

Reden / Opmerkingen

A=0 B=0-7 C=7-14 D=14-21 E=>21

Eendragt

KWh 231

KWh KWh 45,240 1,073,025

A

% 0

uur 0

WPAP 01

0

13,920 1,746,900

B

8

53

8 u mutatorstoring, 2 u onbalans, 43 u windsnelheidsmeter fout

WPAP 02 WPAP 03 WPAP 04 WPAP 05

0 0 60 0

14,700 14,940 13,980 16,680

1,751,400 1,833,780 1,841,700 1,851,180

B A B B

1 0 5 2

19 8

netzekering storingen 1 u onbalans, 1 u comms UMC>L1, 6 u kruimotor storing

WPAP 06 WPAP 07 WPAP 08 WPAP 09 WPAP 10 WPAP 11 WPAP 12 WPAP 13

0 0 0 0 0 0 60 60

15,660 15,720 13,500 16,020 15,660 16,740 14,640 14,160

1,830,660 1,867,200 1,930,500 1,871,700 1,758,420 1,913,160 1,884,840 1,760,340

B B B B A B B B

1 1 1 5 0 1 5 3

1

onbalans

32

generatortemp te hoog

7 71

generatortemp te hoog 48 u mutatorstoring, 5 u onbalans, 18 u oververmogen

WPAP 14 WPAP 15 WPAP 16

60 60 60

16,260 1,751,940 16,680 1,748,100 16,740 1,806,120

B A A

1 0 0

Overzicht: WPAP BV : LW Beheer BV Windpark : De Eendragt :

Maand Cumulatieve productie productie

135,12 0 110,88 0 246,00 0 45,240

Windpark info: In bedrijf sinds 11-05-95 Molen 1 t/m 9 eigendom WPAP BV Molen 10 t/m 16 eigendom LW Beheer BV

Gemidd. per molen

16,525,020 15,013.33

Opgemaakt door : M. van Muijden

12,622,920 15,840.00

Heiligharn 192, 1785 SR Den Helder

29,147,940 (advertentie) 15,375.00 1,073,025

Telefoon: 0223-633769 E-Mail: [email protected]

Maand Cumulatief verbruik verbruik

T-Mobile :

841

21,108


18


19 (advertentie)

Peter Winters Voor:

Tel: 0223-533909 Mob:0644646482

- Schilderwerk KvK nr. 37109565 - Behangen - Onderhoud - Reparatie - Inventarisatie onderhoud in en rondom het huis

LID WORDEN VAN DE EENDRAGT !! Lid of donateur van HCWV `De Eendragt' u.a. kunt U worden door onderstaand in te vullen en op te sturen naar de vereniging. Ja, het idee van een windmolen spreekt mij aan en …. Ik word lid van "De Eendragt" en ben bereid ....,- € (minimaal 50,- €) aan de coöperatie te lenen voor de aanschaf en exploitatie van windmolens. Daarnaast betaal ik de jaarlijkse contributie van 5,- € Ik wil ..... certifica(a)t(en) kopen van 10,- € Ik word donateur van `De Eendragt' en betaal jaarlijks een minimum donatie van 5,- € Ik wacht met betalen totdat ik de acceptgiro heb ontvangen. Afzender : Opsturen naar : Naam Adres Postcode Woonplaats Datum

: _______________ : _______________ : _______________ : _______________ : _______________

H.C.W.V. "De Eendragt" u.a. p/a Borneolaan 27 1782 DL Den Helder


20

Drukwerk

Aan

Afzender HCWV "De Eendragt" P/a Zandkreekweg 16 1784 JC Den Helder


Jaargang 16 nummer 1 Maart De Eendragt NIEUWSBRIEF VAN DE HELDERSE COOPERATIEVE WINDMOLEN- VERENIGING DE EENDRAGT U.A

Recommend Documents