ISTANBUL. Donderdag 24 april Dag van vertrek en aankomst in Istanbul. Vrijdag 25 april School voor doven en slechthorenden en Speciaal Onderwijs

ISTANBUL Donderdag 24 april Dag van vertrek en aankomst in Istanbul Verzamelen om 7.00uur achter de Moskee aan de Eisenhowerlaan. Een vroege start dus voor eenieder! Nadat ook Erkan, één van onze reisleiders, was gearriveerd, die met niet nader te noemen snelheden over de A12 richting Utrecht was gereden, konden we met de bus op weg richting Düsseldorf. Tijdens de reis was het vooral: een eerste kennismaking, lezen, voorwerk verrichten, ontbijten en voor de meesten enige slaap inhalen. Na een rustige reis kwamen we keurig op tijd aan op Düsseldorf Airport. Na een snelle incheck, een bakkie pleur, en wat inkopen, konden we ons melden bij de douane voor een grondige check up betreffende bagage en lichaam! Met een veilig gevoel betraden wij vervolgens ons vliegtuig. Een flinke airbus bracht ons, gezeten in rijen van 8, naar Istanbul. Tijdens de reis, genoten wij voldoende beenruimte en een warme maaltijd. Na de rustige vlucht, kwamen wij aan in Istanbul. De reis was nu echt begonnen. Maar, eerst moest er nog een visum gehaald worden en was de bus helaas zonder ons vertrokken richting het drukke centrum. Gelukkig beschikt onze reisleider over goede contactuele eigenschappen, waardoor na enige tijd de bus toch weer verscheen. Instappen en wegwezen dus, op naar ons hotel voor de eerstkomende drie nachten. Inchecken, koffers naar de kamers, opfrissen en vervolgens verzamelen in de lobby om op weg te gaan naar het restaurant voor de welkomstmaaltijd.

Vrijdag 25 april School voor doven en slechthorenden en Speciaal Onderwijs Bezoek aan de Mimar Sinan Isitme Engelliler Ilkogretim Okulu De te bezoeken school van vandaag, is een school voor dove en slechthorende kinderen. Tot een paar jaar geleden werd de school bezocht door alleen dove kinderen. Nu is de school ook toegankelijk voor slechthorende kinderen. We worden welkom geheten door Achmet, de directeur van deze school. Hij is ooit begonnen als leerkracht op deze school. Dit werk heeft hij twee jaar gedaan. Na deze twee jaar is hij adjunct directeur geworden. Sinds elf jaar is hij de directeur. De school is opgericht in 1899 en telt nu 550 leerlingen en is de grootste in zijn soort in heel Turkije. In heel Turkije zijn 60 scholen voor dove en slechthorende kinderen, waarvan er zich 7 in Istanbul bevinden. De school heeft een rijke historie en heeft dit tentoongesteld in een klein museum. In dit museum zijn oude foto´s te zien, maar ook oude apparatuur, zoals pickup en gehoorapparaten. De leerstof van de school wijkt niet af van die van een reguliere school. Kinderen met een gehoorsbeperking nemen de informatie echter anders op. Daardoor wordt het een individueel leertraject voor deze groep kinderen.

Studiebezoek Turkije. April / mei 2008

5

Sinds kort is het mogelijk om al vanaf 3,5 jaar in te stromen op deze school. Dit is helaas dit jaar niet gebeurd, vanwege te weinig inschrijvingen. We worden uitgenodigd om vijf algemene lessen kort bij te wonen. Als eerste wonen wij een muziekles bij. De school is bezig met een proeftraject met het geven van muziekles. Op het schoolbord zijn de muzieknoten en het do-re-mi geschreven. De kinderen hebben allemaal een plastic instrument (fluiten). De kinderen krijgen instructie met behulp van gebarentaal. De leerkracht geeft aan dat de kinderen niet of nauwelijks horen, maar door veel oefenen krijgen zij het spelen van een instrument onder de knie. Kinderen geven aan de muzieklessen met plezier te volgen. Van een tweetal kinderen krijgen wij een solo optreden. We gaan door naar de volgende klas. Daar mogen wij een tekenles bijwonen. De kinderen zijn druk bezig in hun tekenschrift. Op het bord staat wat zij moeten doen. Zij moeten een tekening maken van het kinderfeest (nationale feestdag). De vakleerkracht loopt langs de kinderen en geeft instructie waar nodig is. De vakleerkrachten gaan langs de klassen, de kinderen blijven in dezelfde ruimte zitten.

Een korte pauze onderbrak onze tour langs de klas. We werden onthaald in de directeurskamer met heerlijke hapjes en drankjes. Na een smakelijke pauze gingen we verder met onze tour. Het volgende bezoek vond plaats in een onderbouwgroep. In deze klas waren de tafels in een u vorm gegroepeerd, met op elke tafel geluidsapparatuur, zoals een hoofdtelefoon en een microfoon. De decibellen van deze apparatuur zijn afgesteld op het niveau van het kind. Op deze manier zijn alle kinderen verstaanbaar, zowel voor de leerkracht als elkaar. De leerlingen waren bezig met een taalles over werkwoordsvervoegingen. De kinderen moesten de persoonsvorm noemen en de te drinken drank. Daarna moesten ze daarbij de goede vervoeging van het woord ´drinken´ noemen. Met z´n allen werden de zinnen nog een keer hardop voorgelezen. Na de taalles mochten we ook een les biologie bijwonen met als onderwerp de ademhaling. De leerkracht werkte pas tien dagen op de school. De leerkracht was zeer enthousiast en maakte veel gebruik van visuele ondersteuning. Hij gaf aan dat deze kinderen leren door 80% door middel van visuele informatie en voor 20% door middel van schriftelijke informatie. In deze klas was ook een jongen aanwezig met niet alleen een gehoorsbeperking, maar ook ADHD en een verstandelijke beperking. Het komt vaker voor dat kinderen met een meervoudige handicap geplaatst worden op deze school. Dan is het gehoor vaak zo´n groot probleem dat de specialiteit gezocht wordt op een school voor dove en slechthorende kinderen. Tijdens de les biologie kreeg een leerling de kans om zijn spraak te oefenen voor de klas. Dit gebeurt vaker om kinderen maar zoveel mogelijk te laten praten. De les in het voorbereidingsjaar. De kinderen zitten in een u vorm. De kinderen zijn bezig met het uitbreiden van hun woordenschat, het uitspreken van klanken en het oefenen met


6

begrippen en zelfstandig naamwoorden. De uitspraak van woorden is heel belangrijk in deze klas. De K en de R zijn de moeilijkste klanken. De kinderen van de klas hebben ons het dansje van het kinderfeest laten zien. Dat was heel knap, want het lokaal was eigenlijk veel te klein. Bezoek Speciaal Onderwijs, Eram Fatih Ilkögretim Okulu We werden warm ontvangen door een rt-leerkracht, die daarna de rondleiding gaf. Van een leerling kreeg iedere vrouwelijke gast een dikke zoen. De school heeft 180 leerlingen waarvan er 70 leerlingen in de ateliers werken. De rest volgt het primaire onderwijs binnen de school. De school begint om 9.00. Van 12.00 tot 13.00 eten de kinderen op school. Naar aanleiding van het laatste rapport en de ontwikkeling van het kind, wordt besloten in welke groep het kind terecht komt. Anders worden ze in de eerste groep geplaatst. Leeftijd is niet van belang en er is geen sprake van twee stromingen (praktijkonderwijs en theoretisch) binnen het onderwijs, zoals in Nederland wel het geval is. Officieel mogen er maar 10 leerlingen in de klas zitten. In de praktijk zijn de groepen echter groter. Dit heeft te maken met het gebrek aan scholen en leerkrachten voor het speciaal onderwijs in Istanbul.

De leerlingen kunnen zichzelf goed verzorgen. Ze kunnen zichzelf aankleden, zelf naar het toilet gaan, zichzelf wassen etc.. Er zijn 15 klassen, voor iedere groep is een leerkracht en klassenassistent aanwezig. Verder zijn er meerdere vakleerkrachten, zoals: gymnastiek, tekenen en handvaardigheid (kaarsen maken, sieraden, houtbewerking). Op speciale dagen worden deze producten verkocht voor speciale doelen. Belangrijke vakken die gegeven worden zijn: rekenen, lezen en schrijven. Bij rekenen ligt de nadruk op het getalbegrip en de basisprincipes. Delen en vermenigvuldigen komen zelden aan de orde. De school begint om 9.00. Van 12.00 tot 13.00 eten de kinderen op school. De lessen eindigen om 15.00. Het is een staatsschool, die te vergelijken is met onze ZMLK-school in Nederland. De kinderen worden met busjes naar school en weer naar huis gebracht. In de wijk Fati is deze school de enige die zorg biedt aan leerlingen. In Istanbul zijn er ongeveer 5 soortgelijke scholen.


7

De leerlingen die hier op school zitten hebben een IQ tussen de 45 en 60. Zij worden of door de ouders aangemeld, of door het ziekenhuis doorverwezen, of via de school waar het kind op dat moment zit. Iedere deelgemeente van Istanbul heeft een onderzoeksinstituut dat bepaalt welke kinderen naar deze school mogen gaan. Als de ouders in eerste instantie niet voor het speciaal onderwijs kiezen, dan worden ze voor maximaal twee jaar geplaatst in het reguliere onderwijs in speciale begeleidingsklassen. Kinderen met een IQ boven de 60 kunnen niet naar het speciaal onderwijs en worden geïntegreerd binnen het reguliere onderwijs. Kinderen zijn verplicht om van hun 6e tot hun 14e jaar naar school te gaan. Het komt wel eens voor dat een kind later wordt aangemeld. De mogelijkheid is er dan om tot zijn of haar 18e jaar op deze school te zitten. Het speciaal onderwijs bestaat pas 6 jaar in Turkije. De problemen die er nog zijn: het aanmelden van de kinderen, het opleiden van de leerkrachten en het vervolgonderwijs voor de leerlingen. Eigenlijk zou de zorg voor een vervolgopleiding moeten liggen bij de school en/of de gemeente, dit is echter niet het geval. Dit betekent dus, dat de kinderen aan de verantwoordelijkheid en zorg van de ouders zijn overgeleverd als ze van deze school afkomen. Officieel mogen er maar 10 leerlingen in de klas zitten. In de praktijk zijn de groepen echter groter. Dit heeft te maken met het gebrek aan scholen voor speciaal onderwijs in Istanbul. Het was een indrukwekkende ervaring om deelgenoot te mogen zijn van de lessen die gegeven werden. De leerlingen zagen er gelukkig uit. De sfeer was ontspannen en het was duidelijk dat de leerkrachten met veel liefde deze kinderen begeleiden.

Zondag 26 april Een stukje cultuur in Istanbul Samen met onze gids Celil, vertrekken we met tram 38 richting Blauwe Moskee en Aya Sofia. We verzamelen op het Hippodroom, een plein dat aangelegd is door Romeinse keizers als middelpunt van het openbare leven. Het plein is 480 m lang en de ingang bevond zich ongeveer op de plaats waar nu een fontein staat. Deze fontein, gemaakt in Duitsland, is een groene koepel op zwarte zuilen versierd met oosterse ornamenten en herinnert aan het bezoek van de Duitse keizer Wilhelm II in 1898. Tijdens dit bezoek heeft de Duitse keizer geprobeerd om een sarcofaag naar Duitsland te laten verzenden om er zelf in begraven te worden.


8

Ook aan deze renbaan staat de Obelisk van Theodosius I, die hem vanuit Karnak naar Constantinopel liet brengen. De obelisk rust op een marmeren sokkel. Vervolgens komen we langs de Gedraaide bronzen zuil, Burmali Sutun. Deze zuil is in Delphi opgericht en stelt drie in elkaar gedraaide slangen voor. Daarna zien we als laatste de gemetselde zuil, Ormeli Sutun, bestaande uit kalksteen blokken, waar de bronzen bekleding vanaf is gehaald door de Kruisvaarders. Na deze wandeling, in de stromende regen, kwamen we bij de Blauwe Moskee, Sultan Ahmet aan. Via het binnenplein liepen we naar de zij-ingang waar iedereen zijn schoenen uit moest trekken, om ze in een plastic tasje mee te nemen, naar de uitgang. Reinheid! Sultan Ahmet 1 gaf opdracht tot het bouwen van deze moskee. Hij wilde hiermee de Aya Sofia overtreffen in schoonheid. Bij binnenkomst zagen we de ontelbare blauwe tegeltjes uit Isnik. Veel van deze tegeltjes hebben als afbeelding een blauwe tulp. Tot op heden is niemand erin geslaagd om een echte blauwe tulp te kweken! Ook het teken voor Allah is duidelijk in de diverse spreuken terug te lezen.

Na het bezoek aan de Blauwe Moskee hebben we de Aya Sofia bezocht. De Aya Sofia is gebouwd als kerk door Keizer Constantijn in 335 na Chr. De oorspronkelijke kerk is afgebrand, maar op dezelfde plek is een nieuwe kerk in vijf jaar tijd opgebouwd. De Aya Sofia was bijna duidend jaar het grootste gebouw van de wereld. Ook de bouwstijl en de omvang van de Aya Sofia was voor die periode heel bijzonder. De naam Aya Sofia betekent heilige wijsheid. De keizer is in de Aya Sofia gekroond, in een speciaal gedeelte van de kerk. De koepel van de kerk, de tweede, omdat de eerste al snel ingestort is, is heel bijzonder omdat deze gecombineerd is met een langwerpige grondvorm. De Aya Sofia is lange tijd een centrum voor de christelijke gemeenschap van Constantinopel geweest. Op 29 mei 1453 hebben de Osmanen Constantinopel veroverd en daarmee ook de Islam naar de Aya Sofia

gebracht. De naam van de kerk is niet veranderd. Onder het bewind van Suleyman de eerste verdwenen alle religieuze afbeeldingen uit de Romeinse periode onder een laag kalk, zodat de moslims niet geconfronteerd konden worden met deze voor hen verboden afbeeldingen. In 1934 maakte Ataturk een museum van de Aya Sofia. Ook werd toen begonnen met het herstel van eerder gevonden restanten van de Romeinse Christelijke periode. De steigers die er nu staan, hebben waarschijnlijk voorkomen dat de koepel tijdens de laatste aardbeving, 1999, instortte.


9

Na een lunch in een gerenommeerd restaurant, aanbevolen door onze gids, lopen we naar het ondergrondse waterreservoir, Yerebatan Sarnic. Dit waterreservoir werd in de 6e eeuw aangelegd door keizer Justitianus en moest het keizerlijk paleis van drinkwater voorzien, vooral als in oorlogstijd het aquaduct van Valens zou worden verwoest. Over houten plankieren zijn de waterreservoirs te bereiken. De sfeerverlichting en rietfluitmuziek zorgen voor een speciale sfeer. Aan het eind van de plankieren staan twee zuilen op Medusakoppen. De rest van de dag heeft een ieder zelf doorgebracht, met nog meer cultuur of met shoppen.

ANKARA Zondag 27 april Richting Ankara, Bezoek Mausoleum Vandaag stond de busrit van Istanbul naar Ankara op het programma. Een mooie rit. We passeren de grote brug die Europa en Azië met elkaar verbindt. Tijdens de rit zien we nog de gevolgen van de aardbeving. Noodhuizen, maar ook al nieuw gebouwde wijken. Vanmiddag een bezoek gebracht aan het Mausoleum van Mustafa Kemal Atatürk (18811938). De naam Atatürk betekent vader der Turken. Hij was de eerste president en grondlegger van het moderne Turkije. Hij zorgde voor een nieuwe grondwet en maakte Ankara de nieuwe hoofdstad van Turkije. Ook voerde hij verregaande sociale en politieke hervormingen door, met als grootste hervorming de scheiding van kerk en staat. Ook voerde hij familienamen in en liet het Arabische alfabet vervangen door het Latijnse. Hij geniet in het hedendaagse Turkije nog steeds een haast mythische status en openbare kritiek op hem in de media is niet mogelijk. Zijn portret hangt nog steeds in ieder openbaar gebouw. Ook staat hij op de Lira, de Turkse munteenheid. Hij hield er een wereldse, op het Westen stoelende, leefwijze op na. De conservatieve geestelijkheid was het absoluut niet eens met de scheiding van kerk en staat en ook zijn Westerse leefwijze was niet in overeenstemming met de Islam. Ook het Turks nationalisme dat hij voorstond, werd hem niet door iedereen in dank afgenomen, met name Grieken, Koerden en Armeniërs. Vandaag de dag zijn zijn ideeën nog steeds bepalend voor het moderne Turkije. De begraafplaats van Atatürk bestaat uit een groot park, een gigantische oprijlaan die overgaat in een weg rond het Mausoleum en een plein voor het complex. Er staan soldaten die de wacht houden, deze taak wordt beschouwd als een grote eer. De soldaten die de taak uitvoeren, vervullen op deze manier hun dienstplicht. Op het complex is ook een museum van de persoonlijke bezittingen en diverse foto’s en schilderijen waaruit de verering voor de


10

grote leider blijkt. Een prachtig plaatje, was de groep marcherende schoolkinderen, die tijdens de aflossing van de wacht mee marcheerden. Tijdens ons bezoek aan het Mausoleum waren wij getuige van de kranslegging door een Australische militaire delegatie. Dit eerbetoon was voor de slachtoffers die gevallen zijn tijdens de eerste wereldoorlog. Dit waren jonge, onervaren Australische soldaten die vochten aan de zijde van de Engelsen. Ieder jaar op 25 april, de dag die verwijst naar 1915 toen de Australiërs voor het eerst in actie kwamen op het slagveld: landing in Gallipoli Turkije, worden zij herdacht.

Maandag 28 april Bezoek van Lyceum als voorbereiding op de lerarenopleiding Hasan Ali Yücel Anadolu Ögretmen Lisesi Via een fleurig entree worden we welkom geheten door de directie en voorzien van thee. Het Anadolu Ögretmen Lisesi is een vorm van voorbereidend beroepsonderwijs voor aankomende leerkrachten. In 2000 is het huidige gebouw geopend. De school is de enige in haar soort in de stad Ankara. De school telt 467 leerlingen,waarvan 243 jongens en 234 meisjes. Hiervan zijn 188 Jongens en 112 meisjes intern. Het is een staatsschool en de opleiding duurt 4 jaar. De leerlingen komen uit het hele land, nadat ze het gebruikelijke staatsexamen met goed gevolg hebben afgelegd. Hoeveel leerlingen er paar jaar worden toegelaten hangt mede af van het aantal schoolverlaters en plaats op het internaat. Bij een bepaalde inkomensgrens van de ouders wordt er een eigen bijdrage gevraagd.


11

Er zijn in totaal 47 personeelsleden m.b.t. tot het onderwijs,waarvan 43 leerkrachten. 24 personeelsleden wonen intern. De selectie van het personeel wordt centraal geregeld, waarbij de volgende criteria worden gehanteerd: • minimaal 3 jaar werkervaring • uitstekende beoordeling • examen Op de vraag of de school een eigen aannamebeleid kan vormgeven, antwoord de Directeur: “op de komst hebben we geen invloed, maar wél op het gaan”. Bij twee keer een matige beoordeling, is er geen plaats meer voor de desbetreffende leerkracht. Leerkrachten die zelf een Anadolu Ögretmen Lisesi hebben gevolgd, hebben voorrang bij vacatures. Het verschil met een “gewoon” Anadolu Lisesi komt naar voren door het geven van de vakken: pedagogiek, didactiek en communicatieve vaardigheden. Ongeveer 90% van de leerlingen kiest uiteindelijk voor de lerarenopleiding (onderdeel van de universiteit). Om tot de universiteit toegelaten te worden, moet men weer een staatsexamen afleggen. Bij dit examen moet je tussen de 350 en 380 punten halen en leerlingen van deze school krijgen een voorrangsbehandeling doordat ze 24 punten al op voorhand krijgen. De school beschikt over een ouderraad,waarin ouders uit Ankara en directe omgeving zitting hebben. Met alle ouders wordt contact gehouden door twee keer per jaar verplichte rapportgesprekken te houden en door schoolbezoeken van ouders. Via internet is er ook contact. Met name bij kinderen die intern zitten en hun ouders op grote afstand hebben. Als kinderen een bepaald aantal punten(3,49 op een schaal van 5) hebben op hun rapport krijgen ze een bedankcertificaat en bij nog hogere(4,5) punten een waarderingscertificaat. Daarnaast is er per klas de mogelijkheid dat een leerling bijvoorbeeld voor die maand wordt gekozen als een soort voorbeeldleerling door goede communicatie,goed gedrag. Hierna hebben we nog een interessant gesprek over alle onderwijsvernieuwingen in Turkije,waarbij er ook veel in het onderwijssysteem veranderd is. We worden uitgenodigd voor het middageten en genieten van een heerlijke lunch in de kantine van de school, samen met directie en een aantal leerkrachten. Tijdens de lunch wordt nog het een en ander uitgewisseld en komt o.a. naar voren dat de leerkracht een belangrijke functie vervuld in de samenleving en veel respect geniet. Studiebezoek Turkije. April / mei 2008

12

Er wordt letterlijk gezegd: ”leraar zijn is een heilig beroep” en de directeur haalt hierbij een uitspraak aan van de 4e leider na Mohamed: “wie mij 1 woord leert, zal ik 40 jaar dienen”. Vervolgens bezoeken we 2 klassen, waarbij we leuke gesprekken met de leerlingen voerden en een leerling een door de lerares gecomponeerd pianostukje speelde. Na een hartelijk afscheid vervolgen we onze weg via een groot zoutmeer naar Cappadocië.

ÜRGÜP Dinsdag 29 april Voorschool en een basisschool, een dorpsschool en de Turkse avond Bezoek voorschool Anadolu meslek ve meslek lisesi uygulama sinifi De voorschool is bedoeld voor kinderen van 4 tot 6 jaar. Met 7 jaar gaan de kinderen in Turkije pas naar de basisschool. De voorschool is geen verplicht onderwijs. Aan de ouders wordt een bijdrage gevraagd voor o.a. voedingsmiddelen en schoonmaakmiddelen. De rest wordt vergoed door de staat. De school heeft 43 leerlingen. Een van de leerlingen is Amerikaans. Haar ouders hebben zich hier gevestigd. Aan het hoofd van de school staat de directrice. Zij werkt samen met twee leerkrachten en enkele klassenassistenten. Voor deze laatstgenoemden is het een soort praktijkstage. Er zijn twee groepen: een groep voor de 4 tot 5 jarigen en een groep voor de 5 tot 6 jarigen. Is het niveau van het kind hoger dan de groep waar ze op basis van hun leeftijd op ingedeeld zouden worden, dan wordt daar rekening mee gehouden. Gedurende enkele dagen per week is er een ouderinloop. Er wordt gewerkt met thema´s en deze worden in de jaarplanning opgenomen. Opvallend vonden wij dat er regelmatig gebruik werd gemaakt van de binnen-buitenkring. Dit is een coöperatieve werkvorm. De klaslokalen zijn ingericht met speelhoeken zoals een blokkenhoek, een muziekhoek, een leeshoek en een huishoek.

Zowel werkende als niet werkende ouders brengen hun kinderen naar de opvang. Er zijn goede oudercontacten. Aansluitend op het gekozen thema worden ouders uitgenodigd om bijvoorbeeld iets over hun eigen beroep te vertellen.


13

Het dagprogramma ziet er als volgt uit: 8.00-09.30: Vrij spel. De kinderen mogen hun eigen werkjes of spelletjes kiezen. Op 09.30-12.00: Diverse activiteiten zoals taal (er worden al letters aangeboden), rekenen, drama, muziek, buitenspel en gymlessen. 12.00-13.00: Pauze: lunchen 13.00- 14.30: Tanden poetsen en slapen. Ieder heeft zijn of haar eigen tandenborstel. Deze staan netjes uitgestald op een plankje in de gang. Sommigen hebben zelfs een elektrische tandenborstel. De dekbedjes worden door de kinderen van huis meegenomen en om de twee weken gaan ze mee naar huis om uitgewassen te worden. 14.30-15.00: Opstaan en aankleden. Op het moment dat wij op bezoek waren, zagen we dat de kinderen bezig waren met vouwen en plakken. Het plakken gebeurde met tubes lijm. De kinderen mochten de tubes niet zelf hanteren, dus dit werd door de leerkracht gedaan. 15.00-15.30: Eten 15.30- 16.30: Actieve en passieve woordenschat wordt aangeboden. Er wordt gewerkt aan het fonemisch bewustzijn d.m.v. letters en klanken. 16.30-17.00: Tekenfilm kijken en dan naar huis. Bezoek dorps-basisschool Ibrahim Pasa Midden in de prachtige omgeving van Cappadocië ligt een kleine dorpsschool. Deze school heeft 4 lokalen waarin lesgegeven wordt, waaronder ook door de directeur. Hij laat zijn klas even alleen om ons een korte rondleiding te geven. Vanuit de kleine centrale hal vertelt hij zijn verhaal. In alle groepen kunnen we even binnenkijken. Deze directeur krijgt bijna dagelijks toeristen op de stoep die een kijkje willen nemen in de school. Hij weigert deze allemaal. Gezien het feit dat wij in overleg met de heer Sükrü, hoofd onderwijs van de regio, gekomen zijn, maakt dat ons bezoek toegestaan en gewaardeerd wordt.

3 Jaar geleden waren wij ook te gast op deze school. In de kleine klaslokalen brandden toen kachelhaarden, waardoor de temperatuur ver boven de 40 graden uitkwam. Nu is er een centrale verwarming en een computerlokaal. Alle scholen in Yurkije zijn aangesloten op een bepaald netwerk, waardoor er contact kan zijn met alle scholen onderling. In hoeverre er gebruikt van wordt gemaakt is nog niet helemaal duidelijk, maar de mogelijkheid bestaat. De directeur vindt dit een natuurlijke zaak, maar is blij dat wij nu ook echt zien dat het Turkse onderwijs zich ontwikkelt.


14

Het schoolgebouw is dermate klein, dat het gedeelte vanaf 12 jaar naar een andere locatie moet. Dit is niet in hetzelfde dorp. De kinderen worden daar dagelijks heen vervoerd en weer opgehaald op kosten van de staat. Bij een bepaalde afwezigheidduur, moet de directeur besluiten het kind te laten blijven zitten. Als de school andere redenen heeft om dit te doen besluiten, gaat dat pas na een gespreken met de ouders. In de hal van de school hangt een postbusje. Kinderen, maar ook collega’s kunnen hier suggesties in stoppen of andere dingen kenbaar maken waar het gaat om mensenrechten. Schoolzaken worden op school besproken en dingen die buiten het schoolse vallen worden besproken in de gemeente. Na het bezoeken van de school, wijst de directeur ons nog even naar een mooie plek direct achter de school. We waren allen toch wel een beetje jaloers op het prachtige uitzicht op Cappadocië. Bezoek basisschool Mehmet Dinler Ilkogretim Okulu De school is genoemd naar de schenker van het schoolgebouw en is een staatsschool. De school maakt een redelijk onderhouden, schone en opgeruimde indruk. Opvallend zijn de prachtige tegeltableaus in alle gangen. Er zijn 475 leerlingen, 245 jongens en 230 meisjes, verdeeld over 8 x 2 klassen en een voorschoolse klas. De schooltijden zijn van 8.30 – 12.00 uur en van 13.30 – 15.00 uur. Een kleine groep kinderen (85), die wat verder weg woont, eet tussen de middag op school. Dit wordt voor hen betaald, zo ook het vervoer van en naar hun huis. Naast de directeur zijn er een adjunct-directeur (die bijna 50 is, een leeftijd waarop hij met pensioen gaat!) en een aantal leerkrachten aanwezig tijdens onze ontvangst. Op de school werken 27 leerkrachten, als volgt verdeeld: 15 mannen en 12 vrouwen en zij zijn groepsleerkracht of vakleerkracht. In het eerste t/m derde jaar hebben de kinderen een groepsleerkracht die alle vakken geeft. In de hogere leerjaren worden steeds meer lessen verzorgd door de vakleerkrachten, bijvoorbeeld voor gymnastiek, wiskunde of Engels, waardoor de groepsleerkrachten meer een mentorfunctie hebben. De school heeft ook twee conciërges en een leerkracht die als voornaamste taak heeft het onderhouden van de contacten tussen de school en de ouders. Daarnaast is er nog een RT-kracht. Per klas is er een klassenmoeder – met assistenten – aangesteld. Zij houdt de school op de hoogte van niet-schoolse factoren in de levens van de kinderen. De school en de ouders onderhouden nauw contact:


15

1. Eenmaal per maand gaan de ouders verplicht naar een bijeenkomst waar gesproken wordt over hun kind 2. Iedere week leggen de leerkrachten minimaal drie ouderbezoeken af. 3. Er zijn regelmatig informatieavonden over algemene onderwerpen, zoals opvoedingsregels. 4. De school organiseert regelmatig buitenschoolse activiteiten waar de ouders ook aan deelnemen. 5. Ouders organiseren ook buitenschoolse activiteiten, soms met een financieel doel. 6. De klassenmoeders en de leerkracht reageren ook direct bij bijvoorbeeld absentie van een kind. De ouders worden ook betrokken bij het leren voor de examens. Zij worden op tijd gewaarschuwd als een kind moeilijkheden heeft met een vak en de ouders worden gestimuleerd om hun kind te helpen door middel van overhoren. De directeur beslist niet meer alleen over de taken van de teamleden; sinds twee jaar wordt daarover overlegd met de betrokkenen. Daar hoort ook de klassenbezetting in de onder- en middenbouw bij. De directeur kan echter niet, zoals op de privé-school wel mogelijk is, zelf zijn leerkrachten benoemen. De bij de bespreking aanwezige leerkrachten stelden ons veel vragen. De werkdruk in Nederland, de contacten met de ouders, het percentage allochtone (Turkse) kinderen op de scholen, de reden van ons bezoek en het effect daarvan op onze manier van lesgeven, kwamen daarbij aan de orde. Tijdens de klassenbezoeken zien we rustige, beleefde kinderen en betrokken leerkrachten. De grootte van de groepen varieert van 24 tot 30. De kinderen werken uit boeken en krijgen veel huiswerk op. Basisscholen in Turkije geven les aan kinderen t/m 16 jaar. Daarna volgt een toelatingsexamen voor het voortgezet onderwijs. Afhankelijk van de interesse en het behaalde aantal punten, wordt een leerling op het vervolgonderwijs geplaatst, dit zijn vaak lycea. Uit de bezoeken, die we ook op de verschillende hoge scholen hebben afgelegd, blijkt dat aan het behalen van een goed resultaat bij de staatsexamens groot belang wordt toegekend. Tijdens een kort bezoek aan klas 1 (onze groep 3) was er even de gelegenheid om tot uitwisseling te komen over het leren lezen en rekenen van de kinderen in Turkije en Nederland. Klas 3 (groep 5 bij ons) was buiten aan het gymmen. Het bood wel de mogelijkheid om de klas een door hun leeftijdgenootjes op de Panda gemaakt boekje, zowel in het Nederlands als in het


16

Turks, aan te bieden. Meteen werden afspraken gemaakt over verdere uitwisseling tussen beide klassen in de toekomst. Wij waren allemaal zeer onder de indruk van de bevlogenheid van een ieder, jammer genoeg was de tijd te kort om een goede uitwisseling te laten plaatsvinden tussen de Nederlandse en Turkse klassenleerkrachten. ’s Avonds tijdens de Turkse dansavond, vinden er nog wel gesprekken plaats met verschillende leerkrachten. Hoewel iedereen Engelse les krijgt in Turkije, valt het nog niet mee om ook in die taal te communiceren. Het bezoek aan de school heeft grote indruk op ons achter gelaten. En dat niet alleen, ook tijdens het daarna geplande huisbezoek, waarbij een klassenleerkracht en vier klassenmoeders aanwezig waren hebben we kennisgenomen van grote ouderbetrokkenheid. Tijdens de geserveerde thee met allerlei lekkere hapjes, hebben we genoeglijk over van alles kunnen praten en zij raden aan om te proberen de betrokkenheid van de Turks/Nederlandse ouders te vergroten door ook klassenmoeders in te schakelen. Aan het eind van dit bezoek worden de drie Hollandse dames met een schitterende shawl verrast. Bij terugkomst op het schoolplein worden we door de kinderen die er nog zijn, bestookt met vragen als What is your name?, How old are you? Kennelijk hebben ze deze vragen van te voren geoefend tijdens de lessen Engels.


17

De Turkse avond in Ürgüp Op 29 april hebben we een culturele avond gehad. Op deze avond waren er ook een aantal leerkrachten van de basisschool die we dezelfde middag hadden bezocht, aanwezig. Toen we arriveerden, waren er heerlijke Turkse hapjes en drankjes op tafel gepresenteerd. Het culturele programma bestond onder andere uit zeven verschillende dansen uit zeven verschillende provincies. Het begon met een indrukwekkend optreden van dansende Derwisjen. De Derwisjen zijn religieuze ordes. Door middel van het ronddraaien komen ze in een soort trance om zo dichter bij God te kunnen komen. Ook was er een dans waarin het huwelijksaanzoek centraal stond. Marieke werd bij deze dans door verschillende mannen ten huwelijk gevraagd maar toch koos ze uiteindelijk voor haar eigen man Hendrik-Jan. De gezellige avond werd uiteindelijk afgesloten met een gezamenlijke Turkse dans.

Woensdag 30 april 2008 Openluchtmuseum, ondergrondse stad en het weeshuis. Openluchtmuseum Göreme. Om dit unieke landschap met zijn rotsen, grotten en feeënschoorstenen te beschermen is van een deel van het gebied een opluchtmuseum gemaakt. Het gebied is door de UNESCO tot beschermend gebied gemaakt. De naam je mag / kan het niet zien, dit verwijst naar de schuilplaats van Christenen, monniken en kluizenaars. Het museum bestaat voornamelijk uit kapellen, die uit de rotsen zijn uitgehouwen. Hiervan hebben wij er een aantal bezocht. Deze kapellen hebben door de bevolking een naam gekregen, vernoemd naar een heilige of een versiering of een object wat met de kapel verband houdt. Wij hebben de Sint Basciliuskapel, de Slangenkerk, Sandalenkerk en de Duistere kerk bezocht. Al deze kerken en kapellen zijn rijkelijk versierd met fresco’s van heiligen en taferelen uit de bijbel. Tijdens de beeldenstorm zijn de meeste fresco’s flink beschadigd, met name de ogen en de handen. De fresco’s zijn aangebracht met sappen van planten en mineralen. Dit maakt het restaureren en behouden erg kostbaar en moeilijk. De huidige situatie is dat in het hele gebied veel van deze ondergrondse ruimten gebruikt worden voor opslag van vooral citroenen. Deze worden vanuit Alanya hierheen gebracht. Studiebezoek Turkije. April / mei 2008

18

Door het specifieke vochten temperatuurgehalte van deze ondergrondse holtes wordt het rijpen van de citroenen optimaal bevorderd. Deze opslag geeft een opmerkelijk karakter aan het landschap want dit proces van rijpen vereist dat elke ruimte ontlucht wordt en dus een schoorsteen nodig heeft. Deze zijn overvloedig aanwezig. Bezoek Cappadocië, ondergrondse stad. In Cappadocië zijn tientallen ondergrondse steden ontdek. Eén van de grootste en bekendste is Kaymakli. De steden kunnen vooralsnog niet gedateerd worden. Over de bewoners is daarom niet bekend. Er wordt aangenomen dat er voor de Christelijke tijd al ondergrondse steden bestonden, maar dat deze pas in gebruik werden genomenbij Arabische invallen. Wanneer de Christenen in het gebied zich niet voldoende konden verdedigen tegen de Arabieren, trokken ze zich hierin terug. De Arabieren hebben het gebied nooit veroverd, maar zij hebben het wel verwoest. De ondergrondse steden werden in het zachte tufsteen uitgehouwen en zijn verscheidene verdiepingen diep. De aarde die bij het gaven omhoog kwam, is waarschijnlijk gedumpt in de valleien waar het erosieproces de aarde naar verloop van tijd heeft doen verdwijnen, maar zeker weet men dit niet. De ondergrondse steden waren met tunnels aan elkaar verbonden, zodat de bevolking zich kon redden via allerlei ontsnappingsroutes. De gangen werden bij dreigend gevaar afgesloten met zware molenstenen. De stenen konden van binnenkant gemakkelijk door een persoon voor de deur gerold worden, van buitenaf was het echter onmogelijk deze weg te krijgen. Via speciale communicatiekanalen hielden de bewoners contact met elkaar. De ondergrondse stad Kaymakli is in 1964 ontdekt. De stad heeft acht woonlagen, maar er zijn slechts enkele verdiepingen toegankelijk. Bij deze ingang treffen we als eerste een stal aan. Op de tweede verdieping zien we een kleine kerk met twee apsissen , met daarnaast een begraafplaats. Op de derde verdieping vinden we wijnruimtes, slaapruimtes en keukens. Mijn heeft het vermoeden dat er ongeveer 10.000 mensen hebben gewoond. De ruimtes werden verlicht met fakkels en olielampen. Het beluchtingsysteem is zo goed ontworpen dat er ook in de onderste verdiepingen voldoende frisse lucht kon doordringen. Ongeveer 15 miljoen jaar geleden is door vulkanische uitspattingen een vulkaanlandschap ontstaan met kegels en kraters. Vele eeuwen lang hebben de vulkanen witte, grijze en roze as uitgestoten. Af en toe werd dit afgewisseld met lava dat de as tot een zacht gesteente heeft samen geperst. Hierdoor ontstond een poreus gesteente dat tufsteen wordt genoemd. Het water heeft het tufsteen langzaam opgelost en weggespoeld. Hierdoor zijn de grillige vormen, zoals we ze nu nog tegenkomen, ontstaan. De afgekoelde lava is veel minder gevoelig voor erosie dan tufsteen daardoor zijn de zogenaamde pericaba’s of feeënschoorstenen ontstaan. Dit proces van erosie gaat nog steeds door. 4000 jaar geleden hebben de Hettieten zich hier gevestigd, zij hebben voor het eerst van de rotsen huizen en voorraadschuren gemaakt. In de vierde eeuw voor Christus heeft Perzische


19

bevolkingsgroep de Hettieten verjaagd en hun eigen koninkrijk gesticht met de naam Cappadocia. Een paar eeuwen later is dit staatje ingelijfd bij het Romeinse Rijk. De volgende bewoners waren Christenen. Zij vluchten in de zevende eeuw naar deze streek om hier te schuilen voor de binnengevallen Arabieren. In de elfde eeuw kwam er nog een stroom vluchtelingen naar het gebied om de vluchten voor de Islamitische Selcukken. Ook vele monniken en kluizenaars vestigden zich in deze grotten. Er ontstonden daardoor ondergrondse steden die dienden als woon- en vluchtplaats en kerken en kloosters voor de godsdienstbeleving. Opmerkelijk in dit landschap zijn de vele kleinere ronde gaten. Die dienst deden als duiventil. De duiven weden niet allen gehouden voor het vlees maar ook voor de mest die de toch al vruchtbare grond vruchtbaar moest houden. Bezoek Tehuis voor weesjongens, Nevsehir Bezoek aan het tehuis in Nevsehir bedoeld, voor weesjongens en andere jongens die zorg nodig hebben. Op dit moment is het onderwijs aan bescherming behoevende kinderen aan veel wijzigingen onderhevig. De organisatie is niet meer alleen bedoeld voor weeskinderen, maar ook voor kinderen die bescherming nodig hebben om andere redenen zoals kinderen die mishandeld zijn, of kinderen waarvan de ouders in de gevangenis zitten. Ook is het tehuis bedoeld voor kinderen die in aanraking zijn gekomen met criminaliteit of kinderen van ouders die niet meer voor hen kunnen zorgen omdat zij verslaafd zijn of van ouders die gescheiden zijn en waarvan de nieuwe partner het kind niet accepteert. Deze laatste vormen van bescherming zijn het nieuwste beleid. Dit beleid is volgens de nieuwe normen van de EU. Binnen de organisatie worden de kinderen verdeeld in drie groepen. • 0 tot 6 jaar • 7 tot 12 jaar • 13 tot 18 jaar. Het tehuis wat we nu bezoeken is voor jongens van 13 tot 18 jaar. Op dit moment wonen er 48 jongens. Overdag volgen ze het reguliere onderwijs op verschillende scholen in de omgeving. In één appartement worden zes jongens ondergebracht. Er slapen drie jongens per slaapvertrek. ´s Nachts is er een leraar en een beveiligingsbeambte aanwezig. Het eten wordt verzorgd door een catering. De staat betaalt alleen de basisvoorzieningen. Jaarlijks ontvangen zij hiervoor een budget. Soms worden er giften gedaan, maar ze zijn daar niet van afhankelijk. Als er een gift gedaan wordt die niet ter plekke gebruikt kan worden, dan gaat dit naar een andere instelling binnen de organisatie. Er wordt een dossier aangelegd en a.d.h. daarvan wordt beoordeeld in welke groep en welke woning het kind het beste past. De sociaal maatschappelijk werker kent het hele dossier van het kind. De anderen weten alleen wat zij moeten weten. Daar waar nodig is worden de kinderen doorverwezen naar een psychiater, psycholoog, sociaal werker ed. ook kunnen zij zo nodig therapie krijgen. In dit tehuis werken naast de sociaal maatschappelijk werker ook een verpleegkundige, een geestelijke, schoonmaakpersoneel, administratieve medewerkers, huishoudelijk personeel en mensen van de technische dienst. De functie van leraar is bedoeld voor het begeleiden van vijf tot zes jongens. De leraar begeleidt het individuele traject van de jongens, hun huiswerk etc. Voor de universiteit moet een toelatingsexamen worden afgelegd. De begeleiding van de leerlingen die naar de universiteit gaan, loopt dan toch door.


20

Elke grote stad heeft eenzelfde instituut als hier waar de kinderen opgevangen worden. In de vakanties mogen de jongens in dit tehuis terugkomen om hun vrienden te bezoeken. Het tehuis vormt als het ware hun familie. Indien het mogelijk is, wordt geprobeerd om de kinderen bij familie of bloedverwanten te plaatsen. De familie ontvangt dan een uitkering van de staat voor de leerling. Is er geen contact met de naaste familie, dan wordt er naar een andere oplossing gezocht. De kinderen kunnen dan tot achttien jaar hier blijven. Deze kinderen worden zelden geadopteerd, omdat de vraag naar adoptie voor deze leeftijdsgroep er niet is. Als de leerlingen het eindexamen hebben afgelegd, krijgen ze een voorrangsregeling bij het zoeken naar een baan. Twee pro mille van alle banen moeten worden vervuld door leerlingen uit deze sector.

Konya Donderdag 1 mei Privéschool en de universiteit Bezoek aan de privéschool Esentepe Wat bij binnenkomst direct opviel waren de aangeklede gangen in de school en een groot bord met daarop de namen en foto’s van alle 47 leerkrachten en de 15 OOP’ers. Bij dit bord werden we welkom geheten door de directrice. Zij vertelde dat de school 8 jaar bestaat en zo’n 400 leerlingen telt. De doelstellingen van de school zijn: opleiden in communicatieve vaardigheden, zelfstandigheid en het profileren van het zelfvertrouwen. Het gezamenlijk presteren heeft een meerwaarde boven het individuele. Ook de sociale ontwikkeling heeft veel aandacht. De basis voor het onderwijs is de methodiek van de Meervoudige Intelligentie.

Na een korte uitleg werden we meegenomen richting personeelskamer, aangezien de kinderen gingen pauzeren. Ook hier werd nog veel uitleg gegeven over de manier van werken en kwamen de vragen los voor ons. Een aantal feiten op een rijtje: • 6 uur per week Engels • +/- 25 kinderen per groep • Klas 6 krijgt ook Duits (het ministerie heeft dit opgelegd)


21

• • • • • • • • • • • •

Project van dit jaar: zomerschool (activiteiten en festiviteiten in de vakantie, gericht op Engels en Duits). Naast groepsleerkrachten ook les van vakleerkrachten Alleen fulltimers De voorschool begint met Engels (op staatsscholen is dit niet het geval) Ouders zeer betrokken, bewuste schoolkeuze, en zijn vaak hoog opgeleid Naast ouderbijdrage (4000 Lira per jaar) ontvangt de school ook veel particuliere giften Naast de school is een compleet nieuw gebouw geplaatst, tevens bereikbaar via een tunnel! De school valt onder de stichting van de universiteit en ze werken daar nauw mee samen. Wel privé, maar de regels van de staat/onderwijsministerie gelden ook hier Participeren in het staatsexamen, resultaten hoog School heeft busjes voor het halen en brengen van de kinderen voor 1 Lira Het lesrooster is 40 minuten les en 10 minuten pauze

Ook op deze school ervaren we een groot enthousiasme bij kinderen en leerkrachten. Niet alleen omdat ze in een prachtig geoutilleerd gebouw mogen vertoeven, maar ook omdat ze werken met het hart. Deze school is zeer de moeite waard om bij een volgend bezoek langer te blijven, om met leerkrachten om de tafel te gaan en ervaringen en expertise uit te wisselen. En ook al komen deze kinderen niks te kort; ook zij zijn erg blij met cadeautjes die werden meegebracht!! Bezoek universiteit van Konya: Egitim Fakultesi Dekanligi De gebouwen liggen in een parkachtige omgeving. De inschrijving op de hoge school/universiteit is alleen mogelijk na het behalen van een toelatingsexamen. De opleiding voor leraren primair onderwijs duurt 4 jaar en voor het middelbaar onderwijs 5 jaar. Na de ontvangst door de directeur, blijkt dat er op dat moment wegens de tentamenweek geen studenten of leraren aanwezig zijn, zodat we geen lessen bij kunnen wonen. Wel is er een plaatsvervangend programma in elkaar gezet: een derdejaars kandidaat muziekleraar speelt voor ons een stukje op zijn saz en een koor zingt heel zuiver en acapella een Turkse mars. Ook nemen we nog even een kijkje op de verdieping van de kunstopleiding en daarmee komt een einde aan ons bezoek. We genoten er een lekkere lunch, maar hebben moeten vaststellen dat, door het ontbreken van studenten en docenten, het bezoek niet de inhoud heeft gebracht die we hadden willen zien.


22

Vrijdag 2 mei De eindevaluatie

Onderdeel: Positief: Organisatie:

Onderwijs:

• • • • • • • • • • • • • • •

Cultuur:

• • • • • • •

Tips:

Goede organisatie Prima hotels Behulpzaamheid begeleiding Veel gezien en gedaan Afwisseling Groepssamenstelling Veel verschillende scholen Indrukwekkend Betrokkenheid ouders Huisbezoek geweldig Werken met het hart Graag in toekomst iets met dovenschool doen Contact met Turkse collega Zichtbare ontwikkeling Afspraken met scholen / universiteiten Persoonlijk contact GASTVRIJHEID Cappadocië super Istanbul prachtig Beter begrip voor de Turkse mensen hier Leerzaam Goede afwisseling inspanning / ontspanning


• • • • • •

•

Düsseldorf was mindere keus Wijzigingen op tijd doorgeven Istanbul hotel: goede locatie, minder hotel Graag meer tijd in de school, met ouders en leerkrachten Universiteit Konya overslaan “vooral doorgaan”

Ankara graag meer tijd zelf gehad

23


24

ISTANBUL. Donderdag 24 april Dag van vertrek en aankomst in Istanbul. Vrijdag 25 april School voor doven en slechthorenden en Speciaal Onderwijs

Recommend Documents