Is hepatitis-C een soa? Soa-hiv-seminarie Woensdag 19 mei 2010 Ludwig Apers Met steun van
Overzicht presentatie
Is Hep C een SOA? Is enkel Hep C bezig aan een opmars als SOA? HIV en Hep C: double trouble? Wat stellen we vast in de HIV/SOA kliniek van het ITG? Uit de realiteit gegrepen: een casus Welke factoren dragen bij tot het risico op het oplopen van Hep C?
Is Hepatitis-C een soa?
Prospectieve studies Monogame heteroseksuele koppels in Italië Discordant voor Hep C N = 776 Follow up periode
10 jaar
Transmission rate: 0%
Vandelli C. Am J Gastroenterol 2004;99:855–9
HCV: verhoogde incidentie in Amsterdam
HCV-infecties per 100 persoon/jaren
1984-1999 HIV-neg: 0 (95% CI 0.00-0.05) HIV-pos: 0.08 (95% CI 0.02-0.23)
2000-2003 HIV-neg: 0 (95% CI 0.00-0.37) HIV-pos: 0. 87 (95% CI 0.28-2.03)
Thijs van de Laar et al
JID 2007;196:230-8
HCV verhoogde prevalentie in Amsterdam
Sequencing and phylogenetische analyse op RNA van positieve stalen: RT-PCR techniek ¾ Genotypering ¾ Phylogenetische analyse
Thijs van de Laar et al
JID 2007;196:230-8
Fylogenetische boom HCV MSM, IVDU en immigranten
S19-HospD-2004 S31-HospA-2003 S17-HospC-2004 S40-HospD-2004 S18-HospC-2003 S21-HospE-2004 S28-HospC-2005 S33-HospA-2001 S8-ACS-2001 S32-HospA-2002 S5-ACS-2002 S14-HospB-2004 92 S37-HospB-2005 S4-ACS-2002 Ams889-IDU-2005 Ams13-IDU-2001 P2-ACS-1997 Ams5-IDU-2003 Ams335-IDU-2000 Ams860-IDU-2005 Inn41-IDU-1991 Ams201-IDU-1992 Ams226-IDU-2004 Ams203-IDU-1990 Cas91-IDU-1997 Cas89-IDU-1998 Ali69-IDU-1997 Cas62-IDU-1998 Ali76-IDU-1997 Cas63-IDU-1998 Mar108-IDU-1990 Mar109-IDU-1990 Ams866-IDU-2005 Ams48-DON-1997 Ams60-DON-1999 Tur154-IDU-1993 P7-ACS-1985 Ams6-IDU-1989 Ams55-DON-1997 Ams91-DON-2002 Ams140-DU-2004 96 Ams51-DON-1997 98 Ams58-DON-1997 Ams37-IDU-2001† Ams65-DON-2000
Transmissie Genotype 4 = MSM (SC after 2000) = MSM (SC before 2000) = Injecterend drugsgebruikers (IDU) = Immigranten
Unieke MSM-specifieke HCV stam van genotype 4 in Amsterdam
Thijs van de Laar et al JID 2007;196:230-8
Y11604 ref 4a D86537 ref 4d M62331 ref 1a 0.05
Amsterdam
MSM
Amsterdam
IDU Southern-Europe
Amsterdam Rwanda Surinam Egypt
Immigrant
HCV increase Amsterdam Auteurs concluderen: MSM-specifiek
HCV-transmisssie netwerk Seksuele praktijken eerder dan een verandering in virulentie liggen aan de basis van de verspreiding
Thijs van de Laar et al
JID 2007;196:230-8
HIV – HCV: ‘double trouble’
Transmissie:
HIV infectie faciliteert overdracht door hogere HCV virale lading Verhoogde susceptibility van de HIV geïnfecteerde gastheer: gastro-intestinaal immuunsysteem Snellere progressie naar AIDS
Behandeling:
Minder evolutie naar ‘spontane klaring’ Snellere progressie van leverlijden Minder goede behandelingsresultaten
Sasse en Defraye, Eurosurveillance 2009 (Wet Inst Volksgezondheid)
Sasse en Defraye, Eurosurveillance 2009 (Wet Inst Volksgezondheid)
Sasse en Defraye, Eurosurveillance 2009 (Wet Inst Volksgezondheid)
Number of new HIV diagnoses
250
HIV patients of Belgian nationality: probable route of transmission
200
150
MSM IDU hetero
100
other
50
0 1997
1998
1999
Wet Inst Volksgezondheid
2000
2001
2002
2003
Year of diagnosis
2004
2005
2006
2007
STI trends België: ‘re-emerging diseases’ (data: laboratory network - IPH)
Syphilis cases per sex and sexual orientation, Sentinel Network of Clinicians, Belgium, Oct.-Jan. periods, 2000 - 2005 Number of syphilis diagnoses
35 30 25 20
MSM
15
Hetero M Women
10 5 0 Period 1 Period 2 Period 3 ¨Period 4 Period 5 I P H - 2005
‘Emerging infections’: bij welomschreven risicogroepen
Wet Inst Volksgezondheid 2007
Risico groepen = persisterend hoog risico gedrag
Wet Inst Volksgezondheid 2007
LGV stadium 1
Foto’s: Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam
Ano-rectaal syndroom
Foto’s: Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam
SOA/HIV kliniek ITM: de cijfers Year
Number of HIV-infected MSM *
Number of newly acquired HCV infection diagnosed in HIV-infected MSM (total = 69)
2000
373
0
2001
418
1
2002
450
2
2003
508
1
2004
539
3
2005
607
3
2006
686
9
2007
756
10
2008
858
13
2009
922
27
SOA/HIV kliniek ITM: de grafiek
% of total HIV pos MSM in follow-up
Incidence of HCV among HIV positive MSM 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Year
Bottieau et al. Submitted to ‘Eurosurveillance’
69 nieuwe Hep C diagnoses, slechts 2 vermelden IDU ‘nieuw’: gedocumenteerde negatieve Hep C test
10 symptomatisch: tekenen van geelzucht 55 asymptomatisch, maar Hep C bijgevraagd wegens verhoogde transaminases 4 noch klinische noch labo-tekenen: agv screening
59% genotype 1, 32.5% genotype 4 1.5% genotype 2
Bottieau et al. Submitted to ‘Eurosurveillance’
Beleid / resultaat
(Nog) niet behandeld: 50% Op behandeling: 22.5% Behandeling stopgezet (drop-out of geen response): 15.5% ‘sustained viral response’: 8.5% Overleden: 4%
Hep C en andere SOA’s in HIV kliniek ITM “Recent STI’s’ No
19
24.6 %
Syphilis
39
50.6 %
Gonorrhoea
2
2.6 %
LGV
26
33.7 %
HSV-2
1
1.3 %
Bij wijze van voorbeeld
Man 45 j, 82 kg voor 197 cm Cipier, werkt in shiften Homosexueel, geen vaste partner meer sinds begin 2008 Regelmatig anoniem seksueel contact in hoogrisico settings Geen druggebruik, ook niet in het verleden, af en toe viagra
Anamnese
2005: nierstenen 2007: fissurae ani Consulteert eerste maal begin 2008 op dienst reisgeneeskunde: blijvende diarree na reis naar Marokko HIV diagnose, regelmatige opvolging ITG 04/2008: hemorroïdectomie, rectosigmoïdoscopie: colitis
SOA geschiedenis
Colitis: chlamydia diagnose op PCR Behandeling LGV: Doxy Aanslepende colitisklachten: tijdelijk behandeld met mesalazine wegens ‘colitis ulcerosa’ Nov 2008: isolatie N. Gonorrhoea Behandeling: Rocephine® Jan 2009: opstart ARVs: invirase ® /norvir ® /truvada ® Okt 2009: opnieuw colitisklachten: LGV
laboresultaten routinecontrole 23/03 23/03/2010
02/12/2009
CD4
602 (25%)
625 (19%)
VL
30
<20
RPR
1/16
neg
TPPA
1/10240
1/640
Amylase
50
Lipase
130
AST
357
ALT
602
γ-GT
61
Tot bilirubine
0.63
Hep C (LIA)
pos
27
Neg
Bespreking
Hoog-risicogedrag Recidiverende SOA’s leiden niet tot gedragsverandering ‘moet het over een andere boeg gooien…’ Counselling: weinig effect ‘sterker dan hemzelf’ Harm-reduction: ? Maatschappelijke kost?
The gay scene
Author
Parameter
% controls exposed
Odds Ratio
Danta, 2007
Receptive fisting
13
10.0
Danta, 2007
Receptive UAI
50
8.8
Danta, 2007
Recreational drugs used via nasal route
50
6.2
Danta, 2007
Insertive UAI
50
5.7
Schmidt, 2009
Recreational drugs used via nasal route
50
5.1
Schmidt, 2009
Receptive fisting
22
3.5
Schmidt, 2009
UAI with somebody of unknown status
40
2.9
Schmidt, 2009
History of STI
30
2.8
Schmidt, 2009
Sex with HIV pos partner
55
2.8
Danta, 2007
Lifetime history of STI
75
3.8
Danta, 2007
Tattoo/piercing
40-50
2
Jin, 2009
HSV-2
65
1.4
Wat te doen?
Intensieve surveillance, actieve screening bij risicogroepen Onderzoek naar transmissie en risicofactoren Bewustmaking: bij risicopersonen en gezondheidswerkers Multi-disciplinaire aanpak! Behandeling: onderzoek naar precieze tijdstip van opstarten, beste behandelingsschema,…
Informatiecampagne sensoa
