15/05/2014
Soa en hiv in België Is het actueel?
[email protected] “Let’s talk about hiv & soa” 9 mei 2014 - Thomas More Mechelen
Presentatie in vogelvlucht + Hiv en soa: waarover hebben we het? + Epidemiologie soa in België + Epidemiologie hiv in België + Waarom zien we wat we zien? + Seks en de mens + Menselijk gedrag beïnvloeden + Seksuele gezondheidspromotie + Huidige uitdagingen
1
15/05/2014
Mythe of niet? + Als je de pil gebruikt, heb je geen condoom nodig + Soa en hiv kan mij niet overkomen + Soa geven klachten, dus ik zal het wel zien + Soa genezen vanzelf, dus het is niet erg + Er proper uitzien wekt vertrouwen + Hiv kàn via WC bril, muggenbeet + Soa zijn homoziektes + De eerste keer kan je niets oplopen + Terugtrekken is veilig
HIV EN SOA: WAAROVER HEBBEN WE HET?
2
15/05/2014
Soa volgens oorzaak~behandeling + Virussen
+ Bacteriën
Hepatitis, Herpes, Hiv, Hwratjes (HPV 6-11)
Gono(rrea), Chlamydia, LGV, Syfilis
Kenmerken:
Kenmerken:
- blijven levenslang
- meermaals op te lopen
‘aanwezig’ - elk type slechts 1 maal op te lopen
- makkelijker te behandelen (antibiotica)
- moeilijk te behandelen
Soa volgens oorzaak~behandeling + Parasieten of insecten + Schaamluis, Schurft, Trichomonas Kenmerken: -
meermaals op te lopen
-
makkelijker te behandelen
-
antibiotica
3
15/05/2014
Soa volgens klachten~preventie Met letsels (niet altijd te voorkomen met condoom) Genitale wratten (HPV 6-11)
Met afscheiding (goed te voorkomen…)
‘Onzichtbare’
Chlamydia LGV
Hepatitis B Hepatitis C
Herpes (simplex)
Gonorrea
Syfilis Chlamydia
Syfilis
Trichomonas
Hiv
Schurft/luizen
(hep A, darmbact…)
EPIDEMIOLOGIE SOA IN BELGIË
4
15/05/2014
SOA top VIER in België Chlamydia Syfilis Gonorroe Genitale wratten Chlamydia vooral bij vrouwen Chlamydia, gono, syfillis, genitale wratten vooral bij mannen
5
15/05/2014
Profiel van de patiënten + Belgen, hoger opleidingsniveau + Vrouwen: heteroseksueel + Mannen: heteroseksueel = MSM ×(jonge) Heteromannen: Chlamydia, HPV, gonorroe × MSM: Chlamydia, gonorroe, LGV, HCV
+ Consult nav klacht: mannen > Vrouwen + Diagnose nav screening: vrouwen > mannen + Partnernotificatie: intentie > praktijk
Profiel van de patiënt + Aantal sekspartners: ×35% had slechts één sekspartner laatste 6M ×33% had 2 tot 4 sekspartners in laatste 6M × 32% had er meer dan 5
+ 80% gebruikte geen condoom bij laatste seks contact + 54% getest tijdens soa-consult + 3/4e kent serostatus, hiervan is 14% seropositief (MSM) + Helft gevaccineerd tegen HBV
6
15/05/2014
Chlamydia
Chlamydia, LGV en PID + Chlamydia is voor iedereen én vrouwen (15-30j) + Man-vrouw 1:1,83 + Mannen: 2/3e hetero (jong) + 1/3e MSM (+30j) + In 2012 sterke stijging in registraties in VL + Sterkste stijging onder vrouwen 15-34j, onder mannen 20-29j + LGV (22): MSM (25-50j) + PID: bij 9% van de vrouwen met Chlamydia vastgesteld
7
15/05/2014
Gonorroe
Gonorroe + Toename gaat door; + 3 maal meer mannen dan vrouwen; + Mannen: 20-50j en vrouwen 15-30j; + Stedelijk vs landelijk profiel + Resistentie: stabiel
8
15/05/2014
Syfilis
Syfilis + 5x meer mannen + Leeftijd: 20-+60j; 25% ouder dan 50j; 10% ouden dan 60j; gemiddeld 41j; + 39% herinfectie + Vaak gekende seropositieve status
9
15/05/2014
Hiv + In 2012 noteerde het WIV 1.227 nieuwe diagnoses + De hiv-epidemie concentreert zich voornamelijk in twee populaties: mannen die seks hebben met mannen (MSM) voornamelijk van Belgische nationaliteit(en van Europese nationaliteit onder de niet-Belgen) en Sub-Saharaanse-Afrikaanse migranten die het virus opliepen via heteroseksuele contacten. + Van alle mannen die met hiv gediagnosticeerd werden in 2012, verliep ruim 2/3e via een MSMcontact.
Hiv
10
15/05/2014
Hiv onder Belgen + ‘Stabilisatie op hoog niveau’ + Stagnatie bij vrouwen, toename bij mannen + 90% nieuwe diagnoses bij mannen + Bij mannen in 8/10 via MSM-contact ×Driekwart in 25-44j ×Sterkste toename 40-49j ×Stabiel -25j, 1/10 totaal diagnoses
+ Bij vrouwen in 9/10 via heteroseksueel contact + Laattijdige diagnoses van 64% (1998) naar 33%
Hiv onder niet-Belgen + 52% diagnoses bij vrouwen ×voornamelijk heteroseksueel
+ Bij mannen ×heteroseksueel > MSM (toenemend) ×Hetero: Sub Saharaans Afrikaanse migranten ×MSM: ons omringende EU-landen
+ SAM: 5% hiv-overdracht in België + EU: 25% hiv-overdracht in België + Laattijdige diagnose: van 55% (1998) naar 48%
11
15/05/2014
Medische opvolging + 13.352 hiv-patiënten medisch opgevolgd (+6%) + Mannen > vrouwen + 1/5 diagnose afgelopen 2 jaar, helft afgelopen 10 jaar, 1/5 voor 2000; + Belgen > SAM + 83% ondetecteerbare virale lading + Belgen: voornamelijk mannen + SAM: 2/3 vrouwen + Mannen: 2/3 MSM + 1/3 hetero + Vrouwen: voornamelijk hetero
Dus, zijn soa en hiv actueel? + Soa: ×1/20 jonge vrouwen lopen Chlamydia op; ×Jonge heteroseksuele vrouwen en mannen, MSM, hiv-positieve MSM
+ Hiv: ×1/20 MSM leven met hiv × MSM, SAM
12
15/05/2014
Waarom zien we wat we zien?
+ Factoren die voor een toename zorgen: × Anale seks (en een klein aandeel extremere seks) × Veel wisselende contacten binnen een kleine groep (50% van de homomannen heeft geen vaste partner) × Hoge seksuele activiteit (relaties tussen mannen) × Grote (internationale) mobiliteit × Sterk uitgebouwde infrastructuur voor seksuele recreatie als een onderdeel van (geseksualiseerde) homocultuur × Psychosociale factoren: druggebruik, meer depressies × Anonieme contacten bevorderen geen seksuele etiquette × Moeilijkheden met condoomgebruik
13
15/05/2014
Factoren die voor een toename zorgen (MSM) Er wordt minstens evenveel in preventie geïnvesteerd… Wat is er gemeenschappelijk bij MSM in West-Europa? + Afgenomen impact van een besmetting + Condoomgebruik heeft ingeboet als centrale strategie + Combinatie van hiv en andere soa + Meer hiv zorgt voor sneeuwbaleffect + Internet zorgt voor meer sociale mobiliteit tussen MSM + Afnemend verantwoordelijkheidsgevoel voor de ander? + Extremere praktijken raken meer ingeburgerd?
Faalt de preventie dan? + Misconcepties over preventie
14
15/05/2014
Factors in behaviour Predisposing Factors Behavioral factors
Motivation Factors
Ability Factors Action Plans
Psychological factors Biological factors Social Cultural factors
Awareness Factors Knowledge Cues to Action Risk Perception
Attitude: Pros & Cons Rational & Emotional Social Influences: Norms Modelling Pressure Self - Efficacy: Routine Social Situational Stress
Skills
Intention State Precontemplation
Behavior State Trial
Contemplation Maintenance
Preparation
Information Factors Message Channel Source
Barriers
The I-Change Model (1.3) De Vries et al., 2004; 2005;2006;
Diversity of behaviour
always condom always condom with OP, UAI with SP, known serostatus always condom with OP, UAI with SP, unknown serostatus no anal sex serosorting OP no sex no risk reduction
Mao et al., 10th Aids Impact Conference Santa Fe, 2011
15
15/05/2014
Sex, behaviour & behaviour change + Development of behaviour × Knowledge
Perceived norms
× Intentions
Outcome expectations
× Attitudes × Skills & self efficacy ×…
+ Expectations on behaviour change × Candy experiment
Brug et al., 2010; Bartholomew et al., 2006
De preventieketen van soa en hiv
16
15/05/2014
Toepassing
Combinatiepreventie anno 2014
Bio medische
Hivpreventie Gedrag
Structureel
17
15/05/2014
Toepassing MSM A. Gedragsinterventies Wat gebeurt er? + Informerende en sensibiliserende activiteiten via het uitgaans- en verenigingsleven, via het internet… + Relationele en seksuele vorming (RSV) op school Hebben we (meer) nodig + Gedrags-ondersteunende interventies op het internet + Aandacht voor seksuele etiquette en weerbaarheid + Meer mediabudget (ook voor internet) + Realistische RSV aangepast voor holebi’s + Omgaan met depressie bij homomannen + Seksuele counseling en soms: (gedrags)therapie
B. Biomedische interventies Wat gebeurt er? + Goede opvolging en tijdige behandeling (maar we kunnen sneller – discussie: waar ligt de grens?) Hebben we meer nodig + Testfaciliteiten voor hiv en soa met lage drempel + Preventie en zorg die meer op elkaar zijn afgestemd + Op middellange termijn: microbicide middelen + Voor de lange termijn: investeren in een vaccin
18
15/05/2014
C. Structurele interventies Wat gebeurt er? + Discriminatie en criminalisering van hiv voorkomen + Samenwerking met de homohoreca: verspreiding van condooms en glijmiddelen via Safe Sex Zone Hebben we meer nodig: + Gratis condooms en glijmiddelen - Safe Sex Zone II + Aanpakken van druggebruik in het uitgaansleven? + Interventies die partnernotificatie faciliteren + Onderzoek in de diverse domeinen + Een volgehouden en intensievere inspanning
+ BEDANKT VOOR UW AANDACHT
19
