Informatiebrochure Rechten en plichten Wet werk en bijstand Ioaw/Ioaz, WIJ
Optimisd
Intergemeentelijke Sociale Dienst Bernheze, Schijndel, SintMichielsgestel, Veghel Januari 2011 Eerste druk
1. Kennismaking
Adresgegevens De adresgegevens van Optimisd zijn:
1.1.
Bezoekadres: Frisselsteinstraat 6, 5461 AD Veghel
Wat is Optimisd?
Optimisd staat voor de Intergemeentelijke Sociale Dienst van de gemeenten Bernheze, Schijndel, Sint-Michielsgestel en Veghel. Optimisd helpt bij de begeleiding naar een betaalde baan en het verstrekken van een (tijdelijke) bijstandsuitkering, Ioaw- of Ioaz-uitkering of voorziening volgens de Wet in-vesteren in jongeren (WIJ) en bijzondere bijstand.
Postadres: Postbus 421 5460 AK Veghel Telefoonnummer: 0413 - 75 03 90 Faxnummer: 0413 - 75 03 91 Email:
[email protected] Website: www.optimisd.nl
Huisvesting en dienstverlening: Optimisd is gevestigd in een bedrijfsverzamelgebouw voor werk en inkomen: Werkplein Frisselstein in Veghel. U kunt hier terecht voor alle diensten die te maken hebben met werk en inkomen.
Inwoners van Bernheze, Schijndel en SintMichielsgestel kunnen voor het aanvragen van bijzondere bijstand, langdurigheidstoeslag en de tegemoetkoming maatschappelijke participatie ook terecht bij hun eigen gemeente (via WegWijs/ WMO loket).
1.2.
1.3. Andere belangrijke adressen
Hoe kunt u contact opnemen met Optimisd?
Telefonisch is Optimisd bereikbaar op werkdagen tussen 9.00 en 10.00 uur. De klantmanagers van Optimisd werken meestal op afspraak. Dit betekent dat u een afspraak moet maken om uw klantmanager te kunnen spreken. Het voordeel hiervan is dat u waarschijnlijk zelden hoeft te wachten. De klantmanagers inkomen zijn op werkdagen telefonisch bereikbaar van 9.00 tot 10.00 uur. Minimaloket Optimisd Voor vragen over de verschillende minimaregelingen kunt u ook terecht bij het Minimaloket van Optimisd. Iedere werkdag (van 9.00 tot 12.00 uur) is er een deskundige medewerker aanwezig om uw vragen over de verschillende minimaregelingen te beantwoorden. Bij het Minimaloket kunt u bijvoorbeeld informatie krijgen over Bijzondere Bijstand, maatschappelijke participatie en over de langdurigheidstoeslag. Ook als u inwoner bent van Sint - Michielsgestel, Schijndel of Bernheze kunt u bij het Minimaloket terecht. Avondopenstelling Elke donderdagavond van 18.00 uur tot 20.00 uur
De volgende adressen kunnen voor u van belang zijn: WegWijs Gemeentehuis Schijndel Postbus 5 5480 AA Schijndel Kantooradres: Markt 20 5482 NG Schijndel Telefoonnummer: 073 – 544 08 88 Openingstijden: op werkdagen van 8.30 tot 12.30 uur WegWijs Gemeentehuis Sint-Michielsgestel Postbus 10.000 5270 GA Sint-Michielsgestel Kantooradres: Meanderplein 1 5271 GC Sint-Michielsgestel Telefoonnummer: 073 - 553 16 00 Openingstijden: op afspraak WMO loket Gemeentehuis Bernheze Postbus 19 5384 ZG Heesch Kantooradres: de Misse 6 5384 BZ Heesch Telefoonnummer: 0412 – 45 88 88 Openingstijden: op werkdagen van 8.30 tot 12.00 uur
2
Publieksplein Stadhuis Veghel Kantooradres: Stadhuisplein 1 5461 KN Veghel Telefoonnummer: 0413 – 38 66 44 Openingstijden: op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur Voor overige adressen van instanties en organisaties binnen uw woonplaats verwijzen wij u naar de gemeentegids van uw gemeente. 1.4. Inhoud van deze brochure Inhoud van deze brochure 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Kennismaking Werken (dat) werkt! Uw uitkering en wat daarbij hoort Aanvullende regelingen Fraude Terugvordering en verhaal Bezwaar en klachten Agressie Cliëntenraad Uw rechten en plichten samengevat
Optimisd probeert u zo zorgvuldig mogelijk informatie te verstrekken. Vaak is het echter onmogelijk om de wetgeving en elke situatie compleet weer te geven. Daarom kunt u aan de inhoud van deze informatiebrochure geen rechten ontlenen. Optimisd is onder andere belast met de uitvoering van de Wet werk en bijstand (WWB). Deze wet zorgt ervoor dat mensen die onvoldoende geld hebben om van te leven aanspraak kunnen maken op een uitkering. Onvoldoende geld betekent dat u inkomsten onder de voor u van toepassing zijnde bijstandsnorm heeft. De WWBuitkering wordt tijdelijk aan u verstrekt. Dit betekent dat u zo snel mogelijk weer aan het werk moet gaan zodat u zelfstandig in uw bestaan kunt voorzien. Naast rechten hebt u ook plichten. Iedereen die een bijstandsuitkering, of Ioaw/Ioaz uitkering ontvangt, of een voorziening volgens de Wet investeren in jongeren heeft, heeft een informatieplicht en (bijna) iedereen ook een sollicitatieplicht. In deze brochure staan de belangrijkste regels. Bewaar deze dus goed.
1.5. Huisregels van Optimisd Optimisd heeft een aantal huisregels waar u zich aan moet houden. We noemen een aantal belangrijke huisregels: • het is verboden in het gebouw te roken • het is verboden eten of drinken mee naar binnen te nemen • het is verboden huisdieren mee naar binnen te nemen • agressief gedrag wordt niet getolereerd • u moet zich altijd kunnen legitimeren • aanwijzingen van ons personeel, de beveiligingsdienst of de directie dient u op te volgen
2. Werken (dat) werkt! 2.1. Tijdelijke uitkering De WWB-uitkering die u ontvangt, is tijdelijk en niet meer dan een overbrugging om zo snel mogelijk weer aan de slag te komen. Het is dus van groot belang dat u zo spoedig mogelijk betaald werk vindt zodat u zelfstandig in het bestaan kan voorzien. Hebt u inkomsten uit deeltijdarbeid dan moet u zorgen voor een urenuitbreiding of ander (aanvullend) werk waarmee u in uw eigen onderhoud kunt voorzien. Hierbij moet u niet alleen denken aan werk dat bij uw opleiding of werkervaring past maar ook aan ander werk. U bent namelijk verplicht om al het werk aan te nemen dat algemeen geaccepteerd is. Dit werk hoeft dus niet aan te sluiten bij uw opleiding of werkervaring. Ook werk waarmee u minder verdient dan met uw vorige baan, werk buiten uw woonplaats/regio of tijdelijk werk moet u accepteren. Voor iedereen tot 65 jaar geldt in beginsel de plicht om te gaan werken en/of mee te werken aan scholing. Als er (zeer) dringende redenen zijn waarom u moeilijk voltijds kunt werken, dan moet u dit direct met uw klantmanager bespreken. In uitzonderlijke gevallen bestaat de mogelijkheid dat u voorlopig deeltijdwerk of onbetaald werk mag verrichten. De klantmanager gaat echter altijd uit van uw mogelijkheden op de arbeidsmarkt.
3
2.2. Algemene verplichtingen gericht op arbeid Naast de verplichting om werk aan te nemen, zijn er ook andere verplichtingen op het gebied van werk, waaraan u zich moet houden. De belangrijkste algemene verplichtingen zijn dat u: • als werkzoekende ingeschreven moet staan bij het UWV WERKbedrijf • alle informatie en gegevens verstrekt die belangrijk zijn voor het vinden van werk • meewerkt aan een opleiding of scholing als dat nodig is • meewerkt aan een onderzoek naar uw arbeidsgeschiktheid. Dat is een onderzoek waarbij wordt gekeken naar uw mogelijkheden om weer aan het werk te gaan • meewerkt aan een traject dat gericht is op werk, zoals het (onbetaald) werken met behoud van uw uitkering of het verrichten van nuttige maatschappelijke activiteiten • naar vermogen probeert werk te vinden 2.3. Work first! Het motto van de WWB en van de andere regelingen is dat werk boven een uitkering gaat. Van u wordt daarom verwacht dat u actief naar werk zoekt en er alles aan doet om weer zelfstandig in het bestaan te voorzien. Optimisd wil u helpen bij het vinden van werk. Zo heeft Optimisd zich tot doel gesteld dat op termijn iedereen met een uitkering een baan vindt dan wel maatschappelijke geactiveerd wordt. U wordt mogelijk in het kader van een project een werkaanbod gedaan. Hierbij wordt uitgegaan van uw mogelijkheden en kansen op de arbeidsmarkt. U bent verplicht deel te nemen aan een dergelijk project. Hebt u goede kansen op de arbeidsmarkt dan wordt u doorverwezen naar een mogelijke werkgever door het UWV, een uitzendbureau of een reïntegratiebedrijf. Uw klantmanager bewaakt of u zich voldoende inzet om werk te vinden. Het gaat echter niet alleen om regulier (betaald) werk maar ook om leer/werk- tra-
jecten. Als u nog onvoldoende kennis of ervaring heeft opgedaan om werk te verrichten, dan kunt u bijvoorbeeld verplicht worden om bij een werkgever een leer/werkplek te aanvaarden. Leer-/werkplekken zijn arbeidsplaatsen waar u op basis van detachering of met behoud van uitkering werkervaring op kunt doen. Als een leer-/werkplek ook voor u (nog) niet geschikt blijkt te zijn, dan wordt met u bekeken of het mogelijk is door vrijwilligerswerk een bijdrage te leveren aan de gemeenschap. U kunt hierbij denken aan onbetaald werk in zorginstellingen, groenvoorziening, maatschappelijke organisaties. De bedoeling is dat u actief blijft en een (extra) maatschappelijke bijdrage levert door nuttige activiteiten te verrichten. Het uiteindelijke doel blijft echter altijd dat u zo spoedig mogelijk betaald werk vindt, zodat u niet langer afhankelijk bent van een uitkering. Als u medische of sociale belemmeringen heeft wordt er eerst een medisch onderzoek uitgevoerd. Als vast is komen te staan dat u moeilijk werk in een normale werkomgeving kunt vinden, wordt u voorgesteld om in een beschermde werkomgeving te gaan werken. Hierbij moet u denken aan werk bij WSWbedrijven. Dit is een sociale werkvoorziening voor mensen met een arbeidshandicap. Medische of sociale belemmeringen zijn op zich geen aanleiding om een ontheffing van de arbeidsverplichting te verlenen. 2.4. De gevolgen als u zich niet houdt aan uw arbeidsverplichtingen Als u zich niet houdt aan de verplichtingen die horen bij uw uitkering, wordt uw uitkering voor een bepaalde periode verlaagd. Dit geldt ook voor het onderdeel werk. Als u zwaarwegende regels overtreedt, zoals de verplichting om werk aan te nemen, dan kan uw uitkering gedurende een bepaalde periode geheel worden geweigerd. U ontvangt dan geen uitkering. Stel dat u, ondanks een eerdere verlaging van de uitkering, zich opnieuw niet houdt aan de verplichtingen dan gelden nog strengere regels. Hebt u bijvoorbeeld binnen een periode van 12 maanden meerdere regels overtreden dan wordt de verlaging van uw uitkering omgezet in een nog hogere
4
verlaging of wordt de duur van de verlaging van uw uitkering verdubbeld. In sommige gevallen wordt uw uitkering gedurende een bepaalde periode zelfs stopgezet. Het is daarom in uw belang dat u zich aan de regels houdt. 2.5. Hulp bij uw zoektocht naar werk U hebt behalve verplichtingen ook recht op hulp van Optimisd bij het vinden van werk. Dit recht heeft u als u niet op eigen kracht werk kan vinden. Samen met u zullen we dan werken aan het oplossen van knelpunten en aan het vergroten van uw kansen en mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Uw persoonlijke situatie en vooral uw mogelijkheden zijn daarbij leidend. Maatwerk dus! De hulp bestaat uit voorzieningen, die Optimisd u biedt om werk te vinden. Hierbij moet u vooral denken aan: • onderzoeken naar uw mogelijkheden op de arbeidsmarkt en dergelijke • leer-/werkplekken. Dit zijn arbeidsplaatsen waarin u met behoud van uw uitkering werkervaring op kunt doen • scholing of opleiding om uw kansen op werk te vergroten • hulp bij het regelen van kinderopvang en tegemoetkomingen voor de kosten van kinderopvang • maatschappelijk nuttige activiteiten als u geen mogelijkheden heeft om op termijn regulier werk te aanvaarden Voor onze hulp op weg naar werk moet u wel een tegenprestatie leveren, namelijk volgens afspraak het voor u uitgestippelde traject actief doorlopen zodat u uiteindelijk aan het werk kunt. Hierover worden met u duidelijke afspraken gemaakt in een zogenaamde trajectovereenkomst of trajectplan. Hierin zijn de stappen omschreven die nodig zijn om u aan het werk te helpen. Hoe de stappen naar werk worden gemaakt, verschilt van persoon tot persoon. Met u worden hierover individuele afspraken gemaakt. Als u direct aan de slag kunt dan wordt u doorverwezen naar uitzendbureaus of
reïntegratiebedrijven, die u kunnen helpen bij het vinden van werk. Bij het niet nakomen van de afspraken wordt uw uitkering verlaagd (zie ook paragraaf 2.4.) Overigens betekent de hulp van de Optimisd niet dat u ontheven bent van de verplichting om zelf werk te vinden. De sollicitatieverplichting voor personen met de arbeidsplicht blijft bestaan. Voor de Wet investeren in jongeren gelden speciale regels. Uw klantmanager kan u hierover uitleg geven. 2.6. Premies Naast uw verplichting om zoveel mogelijk te doen om in uw eigen levensonderhoud te voorzien, wil de Optimisd u extra stimuleren bij het vinden van werk. Dit doet Optimisd door premies of onkostenvergoedingen te verstrekken aan uitkeringsgerechtigden, die met goed gevolg een bepaald traject doorlopen. Hierbij moet u denken aan de volgende premies of onkostenvergoedingen: • de premie bij uitstroom naar regulier werk • de premie vrijwilligerswerk Uw klantmanager kan vertellen of u voor een van de premies in aanmerking komt.
3. Uw uitkering daarbij hoort
en
wat
3.1. Waar is de WWB-uitkering voor bedoeld? Zoals gezegd is de WWB-uitkering bedoeld om tijdelijk in uw levensonderhoud te voorzien. Met de kosten van levensonderhoud worden de noodzakelijke kosten van het bestaan bedoeld. Dit zijn uw normale dagelijkse en maandelijkse uitgaven voor bijvoorbeeld: • boodschappen • huur- en woonkosten • premies van ziektekostenverzekeringen • kleding en schoenen • vrije tijdsbesteding • reserveringskosten van woninginrichting Hebt u door bijzondere omstandigheden andere kosten bijvoorbeeld aanschafkosten
5
van een bril, extra kosten door handicap of ziekte, eigen bijdrage thuiszorg, dan kunt u hiervoor bijzondere bijstand aanvragen. Hierover leest u meer in Hoofdstuk 4: Aanvullende regelingen. 3.2. De hoogte van uw uitkering De hoogte van uw uitkering hangt af van uw leeftijd en uw woon- en leefsituatie. De WWB onderscheidt hierbij de volgende groepen personen van 27 jaar tot 65 jaar: • • •
alleenstaanden alleenstaande ouders gehuwden/samenwonenden: beiden jonger dan 65 jaar
De hoogte van uw uitkering is afhankelijk van de groep waartoe u behoort. Bovenop uw uitkering heeft u mogelijk recht op een toeslag. De toeslag bedraagt voor alleenstaanden of alleenstaande ouders maximaal 20% van het wettelijk minimum-loon als in de woning geen andere personen hun hoofdverblijf hebben. Als de woning wel met iemand anders wordt gedeeld, dan ontvangt u een toeslag van 10% van het wettelijk minimumloon. Voor gehuwden of samenwonenden wordt geen toeslag verstrekt omdat zij de maximale uitkering al ontvangen, namelijk 100% van het wettelijk minimumloon. Als de woning wordt gedeeld met één of meerdere personen, dan wordt de uitkering wel verlaagd met 10% van de uitkering. Overigens geldt voor de genoemde groepen (alleenstaanden/alleenstaande ouders en gehuwden/samenwonenden) een aantal uitzonderingen op de verlaging van 10% bij woningdeling. Als u: • woningdelende kinderen heeft met een bepaald maximuminkomen • woningdelende meerderjarige kinderen heeft met studiefinanciering • woningdelende meerderjarige kinderen heeft met een tegemoetkoming op grond van de Wet tegemoetkoming
onderwijsbijdrage en schoolkosten • woningdelende verzorgingsbehoevenden heeft die door u verzorgd worden wordt geen verlaging van 10% van het wettelijk minimumloon toegepast. Deze regels gelden niet voor de Ioaw/Ioaz. De Wet investeren in jongeren kent vergelijkbare regels met betrekking tot de hoogte van de uitkering. Uw klantmanager kan u daarover informatie geven. Veranderingen in uw persoonlijke situatie kunnen invloed hebben op de hoogte van uw uitkering. Geef deze daarom zo snel mogelijk door. Het kan hierbij gaan om een adreswijziging, onderhuur, geboorte, huwelijk, samenwoning, het vinden van een (deeltijd) baan of het ontvangen van een erfenis of een schenking. Naast uw uitkering heeft u recht op vakantiegeld. Het vakantiegeld wordt maandelijks gereserveerd en in de maand juni of bij beëindiging van uw uitkering uitbetaald. 3.3. Hoe en wanneer ontvangt u uw uitkering? De uitkering wordt altijd achteraf betaald. Zo wordt de uitkering over januari, rond 8 februari door Optimisd administratief verwerkt en naar u overgemaakt. Het duurt dan meestal nog 3 tot 4 werkdagen voordat uw bank het op uw rekening heeft bijgeschreven. In dit geval kunt u dus omstreeks 12 februari over uw geld beschikken. U krijgt uw uitkering gestort op een door u opgegeven bank- of girorekening. Ontvangt u een uitkering voor gehuwden of samenwonenden, dan is het mogelijk dat u allebei de helft van de uitkering op uw rekening gestort krijgt. 3.4. Statusformulieren en wijzigingsformulieren Een of twee keer per jaar zult u thuis een statusformulier ontvangen. Op dit formulier staan uw persoons- en uitkeringsgegevens. U moet controleren of de vermelde gegevens juist en volledig zijn. U moet vervolgens aangeven of de gegevens wel of niet correct zijn.
6
Zijn de gegevens niet juist of onvolledig dan moet u het zogenaamde wijzigingsformulier invullen. Het wijzigingsformulier gebruikt u om wijzigingen in uw persoonlijke situatie door te geven. Dit kunnen wijzigingen zijn naar aanleiding van het statusformulier maar ook wijzigingen die zich tussentijds voor hebben gedaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het vinden van werk, het gaan samenwonen of het ontvangen van een erfenis. Als er sprake is van een dergelijk tussentijdse wijziging dan moet u dit zo snel mogelijk op het wijzigingsformulier vermelden en het formulier opsturen. Hebt u inkomsten uit werk dan moet u bovendien op het formulier de gegevens van de werkgever vermelden. In elk geval is het van belang dat u de formulieren tijdig terugstuurt. Hiermee voorkomt u dat uw uitkering wordt geblokkeerd, dat u teveel ontvangen bijstand moet terugbetalen en dat uw uitkering wordt verlaagd wegens het niet tijdig verstrekken van informatie! De formulieren moeten hierbij altijd voorzien zijn van een handtekening en een vermelding van de datum en plaats. Hebt u moeite met het invullen van de formulieren of zijn er onduidelijkheden, neem dan altijd contact op met Optimisd. Hiermee voorkomt u problemen! 3.5. Algemene verplichtingen gericht op het verstrekken van informatie U hebt de plicht tijdig informatie te verstrekken over alles wat van belang is voor uw uitkering. Het tijdig inleveren van de statusformulieren en wijzigingsformulieren hoort ook tot deze inlichtingenplicht. U hebt verder de verplichting om mee te werken aan verzoeken van Optimisd om informatie en gegevens te verstrekken, die van belang zijn voor uw recht op bijstand. Ten slotte moet u zich ook kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs. Een rijbewijs geldt hierbij niet als geldig legitimatiebewijs omdat het niet de nationaliteit vermeldt!
3.6. Wat gebeurt er als u zich niet aan uw informatieverplichtingen houdt? Als u zich niet houdt aan uw verplichtingen, dan wordt uw uitkering gedurende een bepaalde periode verlaagd. Dit geldt ook als u de verplichting niet nakomt om alle informatie te verstrekken die voor uw uitkering van belang zijn. De hoogte van de verlaging is afhankelijk van de ernst van de gedraging, de mate van verwijtbaarheid en uw omstandigheden. In beginsel geldt: hoe hoger het bedrag is dat u ten onrechte aan uitkering heeft ontvangen, hoe hoger de verlaging van uw uitkering is. In sommige gevallen kan uw uitkering zelfs gedurende een bepaalde periode geheel geweigerd worden. Als er geen sprake is van teveel ontvangen uitkering maar wel van verwijtbaar verzuim dan kan Optimisd besluiten een minder zware verlaging toe te passen. Voor uitkeringsgerechtigden, die ondanks een eerdere verlaging van de uitkering, zich opnieuw niet houden aan de verplichtingen gelden (nog) strengere regels. Hebt u bijvoorbeeld binnen een periode van 12 maanden twee of meerdere regels overtreden dan wordt de verlaging van uw uitkering omgezet in een nog hogere verlaging of in sommige gevallen wordt zelfs de duur van de verlaging van uw uitkering verdubbeld. Het is daarom in uw belang dat u zich aan uw verplichtingen houdt. 3.7. Heffingskortingen aanvragen
moet
u
zelf
U hebt mogelijk recht op één of meerdere heffingskortingen van de Belastingdienst. Heffingskortingen zijn kortingen op belasting. Er zijn verschillende soorten heffingskortingen. Iedere belastingplichtige heeft recht op de algemene heffingskorting. Het hangt van uw persoonlijke situatie af of u nog voor andere kortingen in aanmerking komt. U kunt echter nooit meer aan heffingskortingen ontvangen dan u aan belasting heeft betaald. De Belastingdienst heffingskortingen:
onderscheidt
diverse
Alleenstaande ouderkorting: Als in het kalenderjaar uitsluitend één of meer kinderen, die bij aanvang van het kalenderjaar jonger dan 27 jaar is, tot uw huis-
7
houden behoren, heeft u mogelijk recht op de alleenstaande ouderkorting.
Aanvullende alleenstaande ouderkorting: Als u recht heeft op de alleenstaande ouderkorting en één van de kinderen die tot uw huishouding behoren is bij aanvang van het kalenderjaar jonger dan 16 jaar en u hebt betaald werk, dan komt u mogelijk in aanmerking voor de aanvullende alleenstaande ouderkorting. Deze korting is inkomensafhankelijk.
Inkomensafhankelijke Combinatiekorting: Deze korting wordt toegekend aan werkende (alleenstaande) ouders en minstverdienende partners met een kind dat jonger is dan 12 jaar. Er geldt een inkomenseis. Als u recht heeft op heffingskortingen, dan heeft dat gevolgen voor de hoogte van uw uitkering. De meeste heffingskortingen tellen namelijk mee als inkomsten en worden met de uitkering verrekend. Dit gebeurt ook als u zelf geen heffingskortingen bij de Belastingdienst heeft aangevraagd, maar er wel recht op heeft! Niet alle heffingskortingen worden echter van de uitkering afgetrokken. Niet gekort worden: voor alleenstaande ouders met een kind dat jonger is dan 5 jaar de aanvullende alleenstaande ouderkorting en de inkomensafhankelijke combinatiekorting. U bent in ieder geval zelf verantwoordelijk voor het aanvragen van de heffingskortingen. U kunt de heffingskortingen aanvragen bij de Belastingdienst met een zogenoemde voorlopige teruggaaf. Het maandelijkse bedrag van de heffingskortingen wordt dan rond de 15e van iedere maand door de Belastingdienst op uw rekening bijgeschreven.
U hoeft alleen te controleren of al uw gegevens kloppen. Zijn uw gegevens juist en compleet, dan hoeft u verder niets te doen. Alleen in de gevallen waarin er sprake is van een veranderde situatie ten opzichte van het vorige jaar of wijzigingen in uw situatie in de loop van het jaar, moet u de Belastingdienst hierover informeren. U kunt meer informatie over de heffingskortingen en de voorlopige teruggaaf krijgen bij de Belastingdienst: Belastingtelefoon 0800 – 0543, of via www. belastingdienst.nl 3.8. Inkomsten worden uitkering verrekend
met
uw
Het is mogelijk dat u naast de WWB-uitkering of andere uitkering van Optimisd, nog andere inkomsten ontvangt of gaat ontvangen. Hierbij moet u denken aan inkomsten uit deeltijdwerk of alimentatie. Optimisd vult uw inkomsten aan tot de voor u van toepassing zijnde bijstandsnorm. Maandelijks ontvangt u een specificatie waarop uw uitkering staat vermeld en de verrekende inkomsten. Hieronder wordt ingegaan op de meest voorkomende situaties.
Gelijktijdige inkomstenverrekening: De door u ontvangen inkomsten van een bepaalde maand worden met uw uitkering van diezelfde maand verrekend. Het is daarom van belang dat u ontvangen inkomsten direct doorgeeft. De inkomsten kunt u maandelijks doorgeven op het wijzigingsformulier (zie ook paragraaf 3.4.) Bij beëindiging van de inkomsten of beëindiging van de uitkering zijn in principe alle inkomsten verrekend met uw uitkering en hoeft er achteraf geen aanpassing van uw uitkering plaats te vinden.
Inkomstenkorting achteraf: Ontving u over 2010 al een voorlopige teruggaaf ? Dan hoeft u voor het jaar 2011 geen verzoek te doen. De Belastingdienst rekent uw voorlopige teruggaaf dan namelijk automatisch voor u uit. De Belastingdienst stelt de voorlopige teruggaaf vast op basis van uw voorlopige teruggaaf over 2010 en overige gegevens die bij de Belastingdienst bekend zijn.
Als de door u ontvangen inkomsten van een bepaalde maand niet verrekend kunnen worden met uw bijstandsuitkering van diezelfde maand, vindt de inkomstenkorting achteraf plaats. Bij beëindiging van de inkomsten, moeten de inkomsten van de laatste periode nog verrekend worden met uw uitkering van de volgende maand. Hierdoor ontvangt u over die latere periode een lagere uitkering, terwijl u in werkelijkheid over de periode geen inkomsten heeft ontvangen.
8
Bij beëindiging van de uitkering zal een herberekening plaatsvinden omdat er inkomsten zijn die nog verrekend moeten worden met uw uitkering. Het teveel betaalde bedrag aan uitkering zal van u worden teruggevorderd.
gerechtigden van 65 jaar of ouder en voor uitkeringsgerechtigden die een volledige ontheffing van de arbeidsverplichting en/of reïntegratie verplichting hebben gekregen. Zij mogen respectievelijk maximaal 26 en 13 weken per kalenderjaar op vakantie.
Inkomsten per maand of per vier weken:
U moet als u op vakantie wilt, dit vooraf aan Optimisd doorgeven, door vermelding op uw wijzigingsformulier.
Uw eigen inkomsten kunnen aan u per maand of per vier weken betaald worden. In het geval dat uw inkomsten per maand betaald worden, worden deze ook gewoon per maand verrekend met uw uitkering. In het geval dat uw inkomsten per vier weken betaald worden, moet Optimisd echter uw inkomsten omrekenen naar een maandbedrag. Door uw inkomsten per vier weken naar een maand om te rekenen, wordt bereikt dat de inkomsten zo goed mogelijk met uw uitkering worden verrekend en dat er geen terugvordering zal plaats vinden. Aan het einde van elk jaar of bij beëindiging van de inkomsten of de uitkering zal een herberekening van de uitkering worden uitgevoerd. Uw vierwekelijkse inkomsten worden dan toegerekend naar de periode waarop ze betrekking hebben. Dit kan leiden tot een correctie van teveel of te weinig betaalde uitkering. Teveel betaalde uitkering zal verrekend worden met de te ontvangen uitkering. Wanneer dit niet mogelijk is, volgt terugvordering van de teveel betaalde uitkering. Indien er te weinig uitkering is verstrekt, volgt er een nabetaling. 3.9. Hoe zit het met vakantie? U hebt recht om op vakantie te gaan zonder uw uitkering te verliezen. U moet zich hierbij wel aan een aantal regels houden. U mag elk kalenderjaar (1 januari tot en met 31 december) maximaal vier weken op vakantie. U kunt zelf bepalen of u de vakantieweken in één keer wilt opnemen of dat u ze wilt verspreiden over het jaar (bijvoorbeeld twee keer twee weken). Het is echter niet toegestaan om de vakantieweken van twee opeenvolgende jaren achter elkaar op te nemen (dus van begin december van het oude jaar tot eind januari van het nieuwe jaar). Gaat u in totaal langer dan vier weken op vakantie, dan vervalt uw recht op uitkering. Een uitzondering geldt voor uitkerings-
Uw uitkering wordt stopgezet vanaf de dag dat de 4 weken of (bij sommige personen) de toepasselijke termijn van 26 of 13 weken termijn wordt overschreden.
Familiebezoek in het buitenland/land van herkomst: Als u langer dan 4 weken op vakantie wilt gaan in verband met familiebezoek in het buitenland staat Optimisd bij wijze van uitzondering vakantieverblijf toe maximaal voor 6 weken, waarvan de eerste 4 weken betaald en de laatste 2 weken onbetaald. Voorwaarden hiervoor zijn: u heeft op tijd uw vakantie gemeld u heeft in hetzelfde kalenderjaar nog niet eerder 4 weken met behoud van uitkering vakantie genoten
Missen bemiddelingskansen: Optimisd gaat ervan uit dat u uw vakantie afstemt op de afspraken die met u door of vanwege Optimisd zijn gemaakt over uw reïntegratie, en deze afspraken en trajecten niet doorkruist door op vakantie te gaan. Als u door uw vakantie bemiddelingskansen mist of bijv. een (scholings)traject bedoeld voor uw inschakeling in het arbeidsproces bemoeilijkt of daarover gemaakte afspraken niet nakomt, dan heeft dit consequenties voor uw uitkering en wordt tot een tijdelijke korting op uw uitkering of tijdelijke volledige weigering van uw uitkering overgegaan.
Te laat terug: Optimisd controleert of u op tijd teruggekeerd bent van vakantie (uit het buitenland) o.a. aan de hand van uw reisbescheiden of bijv. paspoort. Het kan ook zijn dat u persoonlijk uitgenodigd wordt voor een gesprek of dat bij u een huisbezoek wordt afgelegd. Als ontdekt wordt dat u niet op tijd bent teruggekeerd dan heeft dit consequenties voor uw uitkering. U bent immers niet op tijd teruggekeerd of hebt niet op de juiste wijze
9
aan uw informatieplicht voldaan of hebt bemiddelingskansen gemist.
Hierover leest u meer in hoofdstuk 4: Aanvullende regelingen.
Indien u om welke reden dan ook niet op tijd van uw vakantie kunt terugkeren, dan moet u dit altijd (vanaf uw vakantieadres) melden. Als uw uitkering is beëindigd, dan moet u bij terugkomst bij UWV WERKbedrijf een nieuwe uitkering aanvragen. U kunt pas weer in aanmerking komen voor een uitkering vanaf de datum van uw aanvraag!
3.11. Wanneer stopt uw uitkering?
Voor vragen of nadere informatie kunt u contact opnemen met uw klantmanager van Optimisd.
Uw recht op een WWB-uitkering of andere uitkering, vervalt ondermeer als u: • werk vindt en daarmee meer verdient dan uw uitkering • gaat samenwonen met een partner die voldoende inkomsten heeft • een erfenis, schenking of geldprijs ontvangt waardoor u meer vermogen heeft dan u met uw uitkering mag hebben • recht heeft op een andere uitkering zoals een WW- of arbeidsongeschiktheidsuitkering en deze gelijk of hoger is dan de van toepassing zijnde bijstandsnorm • 65 jaar wordt (bij een gedeeltelijk pensioen komt u mogelijk in aanmerking voor een aanvullende uitkering van de Sociale verzekeringsbank) • verhuist naar een andere gemeente • langer dan de toegestane termijn op vakantie bent geweest • geen verblijfsvergunning meer heeft en u niet langer rechtmatig in Nederland verblijft • in de gevangenis zit
Evaluatie: Deze regels bij vakantie(in het buitenland) gelden vanaf 2005. Indien achteraf wordt geconstateerd, naar aanleiding van de uitgevoerde controles, dat de geldende spelregels door velen niet correct zijn nageleefd, heeft dit consequenties voor de werkwijze in volgende jaren. 3.10. Aanmelding bij uw zorgverzekeraar moet u zelf doen U bent – net als iedereen – verplicht een basisverzekering af te sluiten bij een zorgverzekeraar als u een uitkering van Optimisd ontvangt. De premie voor de hoofdverzekering, en de premie(s) voor aanvullende verzekeringen die u bij de zorgverzekeraar kunt afsluiten moet u zelf betalen. Met een (bijstands)uitkering hebt u meestal recht op zorgtoeslag, uitbetaald door de Belastingdienst/Toeslagen. Kijk voor de voorwaarden op www.toeslagen.nl
Let op: Als u verzekerd bent, bent u niet automatisch voor alle kosten verzekerd. Voor bepaalde kosten moet u een aanvullende verzekering afsluiten, bijvoorbeeld een aanvullende tandartsverzekering. Dit geldt ook voor zorgkosten die u tijdens uw vakantie maakt. Hebt u een aanvullende verzekering afgesloten en moet u toch een deel van deze kosten zelf betalen, dan kunt u in veel gevallen voor deze eigen bijdrage bijzondere bijstand aanvragen. Als u verzekerd bent bij CZ of VGZ is het verder mogelijk om deel te nemen aan de collectieve aanvullende zorgverzekering voor minima die Optimisd heeft afgesloten.
Als u een betaalde baan heeft gevonden waardoor u net zoveel of meer verdient dan uw uitkering dan vervalt uw recht op een uitkering. Dat spreekt vanzelf. Maar ook in andere gevallen komt u niet meer in aanmerking voor een uitkering. We zetten ze even voor u op een rij:
4. Aanvullende regelingen 4.1. Bijzondere bijstand U komt in aanmerking voor bijzondere bijstand als u door bijzondere omstandigheden hogere kosten heeft die u niet (geheel) zelf kunt betalen. U ontvangt bijzondere bijstand als de kosten: • bijzonder zijn. Dat betekent dat het kosten zijn die u normaal gesproken niet maakt maar door bijzondere omstandigheden wel moet maken • noodzakelijk zijn. Dat wil zeggen dat het om essentiële kosten gaat. In sommige gevallen wordt een
10
•
deskundige om advies gevraagd, zoals een arts of specialist nergens anders vergoed worden. Als de kosten kunnen worden vergoed uit het ziekenfonds of een andere verzekering, dan kunt u voor deze kosten geen bijzondere bijstand krijgen. In sommige gevallen brengt de zorgverzekeraar voor bepaalde medische kosten echter een eigen bijdrage in rekening. Voor deze eigen bijdrage kunt u bijzondere bijstand aanvragen. Dit geldt niet voor het eigen risico van uw zorgverzekering.
Bijzondere kosten zijn niet de gebruikelijke kosten van levensonderhoud, maar wel de kosten voor bijvoorbeeld: • •
• •
• • • •
aanschaf van bril, gebitsprothese, hoorapparaat of pruik extra kosten door handicap of ziekte /regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen eigen bijdrage voor hulp in de huishouding, kosten (tand-) arts werk en werkverwerving (kosten van oppas, studie bij een noodzakelijk traject gericht op werk) wonen (hoge huur, verhuizen, eigen woning) vervanging duurzame gebruiksgoederen in noodsituaties schoolkosten kinderen basis en voortgezet onderwijs computerregeling (schoolgaande kinderen 4 - 18 jaar)
In veel gevallen hoeft u de bijzondere bijstand niet terug te betalen. In sommige gevallen moet u de bijzondere bijstand, die u in de vorm van een lening heeft gekregen, in maandelijkse termijnen terugbetalen. Voor sommige kosten, zoals de aanschaf van duurzame gebruiksgoederen (bijvoorbeeld een wasmachine), wordt van u verwacht dat u hiervoor iedere maand geld opzij zet (spaart). Voor deze kosten kunt u geen bijzondere bijstand ontvangen, tenzij u door bijzondere omstandigheden niet heeft kunnen reserveren en er sprake is van een noodsituatie.
Bijzondere bijstand is in principe bedoeld voor mensen met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum. Dit kunnen mensen met een WWB-uitkering zijn, maar ook ouderen met alleen een AOWuitkering (zonder of met een klein pensioen), of werkenden. Gaat u aan het werk waardoor uw inkomsten hoger zijn dan uw uitkering, dan komt u mogelijk toch in aanmerking voor bijzondere bijstand. De bijzondere bijstand wordt namelijk naar draagkracht berekend. Van het inkomen boven de inkomensgrens van 120% van het sociaal minimum, wordt een deel op de bijzondere bijstand in mindering gebracht. U krijgt dan een lager bedrag of – als u teveel verdient – niets uitgekeerd. Heeft u vermogen dat hoger is dan wat volgens de WWB is toegestaan, dan komt u in principe niet voor bijzondere bijstand in aanmerking. Voor kosten die iedereen heeft zoals voor boodschappen, huur- en woonkosten, premies van zorgverzekeringen, kleding en schoenen, kunt u in principe geen bijzondere bijstand aanvragen. Kijk voor meer informatie op www.optimisd.nl bij het Digitaal loket. Daar vindt u meer uitleg over de computer regeling, de regeling schoolkosten en de onderstaande regelingen. Regeling bijzondere bijstand chronisch zieken, gehandicapten en ouderen Optimisd verstrekt een jaarlijkse tegemoetkoming bijzondere bijstand aan gehandicapten, chronisch zieken en 65 + ers (per gezinseenheid). Zij hebben als gevolg van hun omstandigheden, vaak verborgen méérkosten, zoals hogere telefoonkosten of een lidmaatschap van een belangenvereniging. Er zijn voorwaarden gesteld om bijzondere bijstand te kunnen krijgen, o.a. met betrekking tot het toegestane inkomen en het vermogen. Zie voor de voorwaarden de website van Optimisd.
11
Bijzondere bijstand collectieve zorgverzekering Inwoners van Bernheze, Schijndel, Sint Michielsgestel en Veghel met een inkomen lager dan 120% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm, kunnen deelnemen aan een collectieve zorgverzekering voor minima. Optimisd heeft hiertoe een contract afgesloten met zorgverzekeraars CZ en VGZ. Het contract biedt voor minima voordelen. Deelname betekent een aanzienlijke uitbreiding van het standaard zorgkostenpakket en een korting op de premie van de aanvullende verzekering bij deze verzekeraars. Met de collectieve verzekering heeft u naast het recht op de vergoedingen uit uw hoofdverzekering en de aanvullende verzekering Basis + Tandarts bij CZ of aanvullende verzekering UAV + Basis Tand bij VGZ, ook recht op een aantal (hogere) vergoedingen waarvoor normaal gesproken bijzondere bijstand aangevraagd moest worden. Dit betreft hogere vergoedingen voor de volgende kosten (pakketuitbreiding): • Brillen/gezichtshulpmiddelen • Hoortoestellen • Tandartskosten/tandheelkunde • Psychische hulp: psycholoog /psychotherapie Kijk hiervoor op www.gezondverzekerd.nl Er zijn voorwaarden gesteld om deze bijzondere bijstand te kunnen krijgen, o.a. met betrekking tot het toegestane inkomen en vermogen. Voor verdere informatie over de verschillende vormen van bijzondere bijstand, de voorwaarden en het aanvragen hiervan kunt u het beste de website van Optimisd raadplegen: www.optimisd.nl Ook kunt u telefonisch contact opnemen met Optimisd of met WegWijs/het WMO loket in uw gemeente. Heeft u hulp nodig bij het invullen van uw aanvraagformulier bijzondere bijstand of andere minimaregeling vraag dan naar de formulierenbrigade bij Optimisd.
4.2. Langdurigheidstoeslag De langdurigheidstoeslag is een toeslag voor mensen die langdurig van een minimuminkomen leven. U komt voor de langdurigheidstoeslag in aanmerking als u o.a. aan de volgende voorwaarden voldoet: • Uw leeftijd moet tussen de 21 en 65 jaar liggen • U heeft minimaal 3 jaar ononderbroken inkomsten gehad op of onder bijstandsniveau (dit hoeft dus geen bijstandsuitkering te zijn) • U hebt in die periode geen studiefinanciering genoten volgens de Wet op de studiefinanciering • Eventueel vermogen mag niet hoger zijn dan de vermogensgrens van de Wet werk en bijstand De hoogte van de langdurigheidstoeslag is afhankelijk van uw gezinssituatie. Kijk voor meer informatie op www.optimisd.nl bij het Digitaal loket. 4.3. Schuldhulpverlening Rondkomen met een uitkering op minimumniveau is voor veel mensen passen en meten. Huur, energie, belastingen enzovoorts moeten op tijd worden betaald. Zeker voor mensen die langdurig van een uitkering moeten leven is het soms moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. Schulden zijn dan zo gemaakt. Lukt het niet om uw geldzaken op orde te krijgen dan kunt u het beste zo snel mogelijk contact opnemen met een klantmanager schuldhulpverlening van Optimisd. Zij zijn op werkdagen telefonisch te bereiken van 9.00 tot 10.00 uur of stuur een e mail naar
[email protected] Afhankelijk van uw situatie kan Optimisd in samenwerking met de Gemeentelijke Kredietbank Den Bosch het volgende voor u doen:
Schuldregeling: Er wordt dan geprobeerd om een aflossingsregeling te treffen met alle schuldeisers. Dit kost veel tijd en bovendien is medewerking van u en alle schuldeisers noodzakelijk.
12
De regeling heeft dan ook alleen kans van slagen als u alle afspraken stipt nakomt! Ook dient u tijdens de duur van de regeling alle veranderingen op het gebied van inkomsten, verandering van baan, verhuizing, wijzigingen in de woon- of gezinssituatie en dergelijke tijdig door te geven. De schuldregeling wordt het minnelijke traject genoemd. Als één of meerdere schuldeisers niet mee willen werken en het lukt niet om de schulden te regelen dan kunt u een beroep doen op de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP). Dit is het wettelijke traject. De rechter beslist dan of u toegelaten wordt tot de WSNP. Als u wordt toegelaten zijn de schuldeisers verplicht mee te werken aan een schuldregeling.
Budgetbegeleiding: Samen met u wordt een maandbegroting opgesteld. Hierbij wordt op een rijtje gezet wat uw inkomsten en uitgaven zijn per maand en welke verzekeringen u nodig heeft. Samen met u wordt een aflosschema opgesteld. Er wordt geadviseerd welke afspraken u het best met de schuldeisers kunt maken.
Budgetbeheer: Als u het overzicht over uw financiële positie kwijt bent is er de mogelijkheid van budgetbeheer. Uw uitkering gaat dan naar een aparte rekening. Gezorgd wordt dat uw vaste lasten worden betaald en dat er geld gereserveerd wordt. Daarnaast ontvangt u wekelijks leefgeld/huishoudgeld. Voorwaarden voor schuldhulpverlening zijn dat u altijd eerst zelf probeert een betalingsregeling te treffen met uw schuldeisers. U blijft namelijk altijd zelf verantwoordelijk voor uw schulden. Daarnaast dient u maandelijks in ieder geval uw huur, energie en ziekenfonds te betalen. Vanzelfsprekend mag u tijdens een schuldregeling ook geen nieuwe schulden maken en/of nieuwe financiële verplichtingen aangaan, en dient u alle afspraken na te komen. Op www.schulden.nl kunt u alles vinden over schulden, rondkomen, schuldhulpverlening e.d. Ook op de volgende sites www.nibud.nl, www.zelfjeschuldenregelen.nl vindt u informatie en advies over geldzaken en het voorkomen en oplossen van schulden.
Gratis huisbezoek voorkomen
om
schulden
te
De klantmanagers schuldhulp van Optimisd leggen op verzoek huisbezoeken af en geven tips en advies. Hiermee willen zij voorkomen dat er schulden worden gemaakt, die een probleem kunnen worden in een gezin. De huisbezoeken en adviezen die u krijgt zijn helemaal GRATIS. Als u graag een huisbezoek of advies wilt hebben, dan kunt u contact opnemen met Optimisd tel. 0413 – 750 390 of per e mail via
[email protected] Optimisd organiseert ook regelmatig cursussen omgaan met geld 4.4. Tegemoetkoming kosten maatschappelijke participatie Of het nu gaat om sport, een cursus, of een hobby. Wie moet rondkomen van een minimuminkomen laat het lidmaatschap van een vereniging, kosten van abonnementen of cursussen vaak wijken voor andere, meer noodzakelijke uitgaven. Optimisd kan mensen met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum per kalenderjaar een bijdrage geven voor dit soort kosten. Voorbeelden hiervan zijn: •
•
•
•
abonnementen en (seizoen-)kaartjes voor: zwembaden, schouwburg, bioscoop, bibliotheek, musea en kunstuitleen contributies voor sport-, zang-, ouderenen buurtverenigingen, jeugd- en jongerenwerk, politieke partijen en vakbonden, hobbyclub en kosten sportattributen cursusgelden voor her-, om- en bijscholing, volwasseneneducatie, kunstzinnige vorming, club- en buurthuisactiviteiten, emancipatie-activiteiten en ouderbijdragen éénmalige activiteiten voor schoolreisjes en kampen, werkweken, excursies, uitstapjes zoals bezoek aan dierentuin en pretpark
Als u vragen heeft over deze regeling, kijk op www.optimisd.nl of neem dan contact op met Optimisd of met WegWijs of het WMO loket in uw gemeente.
13
4.5. Andere gemeente
regelingen
van
uw
Voor informatie over en het aanvragen van vergoedingen ingevolge de Wet Maatschappelijke Ondersteuning of kwijtschelding van gemeentelijke belastingen, kunt u terecht op het Gemeentehuis in uw woonplaats, respectievelijk Bernheze, Schijndel, Sint- Michielsgestel of Veghel. 4.6. Toeslagen dienst
van
de
Belasting-
Via de Belastingdienst kunt u toeslagen ontvangen voor o.a. de kosten van huur, zorgverzekering en kinderopvang. Met behulp van deze bijdragen kunt u uw huurlasten en kosten van uw zorgverzekering verlichten. Als u nog geen toeslag ontvangt, dan moet u die aanvragen bij de Belastingdienst. Informeer gratis bij 0800 – 0543 of kijk voor de voorwaarden op www.toeslagen.nl van de Belastingdienst/Toeslagen.
5. Fraude 5.1. Wat is fraude? U pleegt fraude als u Optimisd niet of niet tijdig informeert over alle feiten en omstandigheden die van invloed kunnen zijn op uw recht op uitkering of het vinden van werk. Van fraude is bijvoorbeeld sprake als u niet meldt dat u bent gaan samenwonen, dat u verhuisd bent of dat u bent gaan werken (ook al is het maar een paar uur). Het bestrijden van fraude is een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden van de klantmanagers. De klantmanagers zijn speciaal getraind in het opsporen van fraude. Dit betekent dat zij alert zijn op signalen die kunnen duiden op fraude. Klantmanagers doen zelf onderzoek, maar krijgen ook signalen/tips van instanties en burgers. Daarnaast zullen de klantmanagers bepaalde groepen die een verhoogd risico hebben op een bepaalde vorm van fraude intensiever onderzoeken dan groepen waar dat niet het geval is. Fraudeurs zullen door dit alles eerder opgemerkt worden en hard gestraft worden.
5.2. Inlichtingenbureau De door u verstrekte gegevens worden grondig gecontroleerd. Zo is Optimisd aangesloten bij het landelijke Inlichtingenbureau. Dit bureau maakt het mogelijk om gegevens uit te wisselen tussen verschillende instanties zoals sociale diensten, UWV, de Dienst Uitvoering Onderwijs (IB-groep) en de Belastingdienst. De geregistreerde gegevens worden elke maand onderling vergeleken om te onderzoeken of u bijvoorbeeld naast uw uitkering nog andere inkomsten heeft of als student ingeschreven staat bij een onderwijsinstelling. Als er iets niet klopt, dan krijgt Optimisd hierover een bericht. De Belastingdienst signaleert ook wanneer uw vermogen het vrij te laten vermogen volgens de WWB overschrijdt. 5.3. Huisbezoeken Optimisd kan gebruik maken van (onaangekondigde) huisbezoeken om uw recht op uitkering vast te stellen. Bij een aanvraag voor een (algemene) uitkering kan door klantmanagers een huisbezoek afgelegd worden om uw woon- en leefsituatie te controleren. Ook als u al een uitkering heeft, is het mogelijk dat de klantmanagers u thuis zullen bezoeken om de door u opgegeven gegevens te controleren. De klantmanagers zullen zich hierbij altijd legitimeren. De klantmanagers moeten verder altijd voorafgaand aan het binnentreden van uw woning toestemming aan u vragen. Dit betekent dat u de klantmanagers de toegang tot uw woning mag weigeren. Gevolg van het weigeren van de medewerking is echter wel, als er aanwijzingen zijn van fraude, dat mogelijk uw recht op bijstand niet kan worden vastgesteld. De aanvraag wordt dan buiten behandeling gesteld. Dit wil zeggen dat de aanvraag niet verder wordt afgehandeld en er dus ook geen uitkering wordt verstrekt. Bij lopende uitkeringen wordt de uitkering stopgezet. Het huisbezoek kan tevens leiden tot het signaleren van eventuele knelpunten in uw woon- en leefomstandigheden. Uw klant-
14
manager krijgt hierdoor een beter beeld van uw persoonlijke situatie en kan u eventueel adviseren en doorverwijzen naar hulpverlenende of maatschappelijke instanties.
uitkering omgezet in een nog hogere verlaging of wordt de duur van de verlaging van uw uitkering verdubbeld. In sommige gevallen wordt uw uitkering geheel geweigerd.
5.4. Nader onderzoek Behalve op de informatie van het Inlichtingenbureau en de huisbezoeken reageert Optimisd op tips van burgers, signalen van andere instanties en op onduidelijkheden in de door u opgegeven informatie. U kunt erop rekenen dat het nadere onderzoek dat hierop volgt vertrouwelijk en zorgvuldig wordt uitgevoerd. 5.5. Sociale Recherche Bij vermoedens van complexe of ernstige vormen van fraude wordt de sociale recherche ingeschakeld. De sociale recherche onderzoekt alle mogelijke fraudezaken en kan daarbij dezelfde opsporingsmethoden als de politie gebruiken. 5.6. Voorkomen is beter dan genezen Problemen kunt u voorkomen door de regels te volgen en u aan de voorschriften te houden. Misschien is het voor u niet altijd duidelijk wanneer u regels overtreedt. Als er veranderingen zijn in uw situatie en u weet niet zeker of deze veranderingen gevolgen hebben voor uw uitkering, dan kunt u het beste contact opnemen met uw klantmanager. U voorkomt zo problemen achteraf. 5.7. Wat gebeurt er als u toch heeft gefraudeerd? Als u heeft gefraudeerd, dan wordt uiteraard de teveel ontvangen uitkering teruggevorderd. U moet dit bedrag (bruto) terugbetalen. Bovendien wordt uw uitkering verlaagd gedurende een bepaalde periode. De hoogte van de verlaging is in beginsel afhankelijk van de hoogte van het bedrag dat u ten onrechte heeft ontvangen. Voor uitkeringsgerechtigden, die ondanks een eerdere verlaging van de uitkering, zich opnieuw niet houden aan de verplichtingen gelden strengere regels. Hebt u bijvoorbeeld binnen een periode van 12 maanden twee of meerdere regels overtreden dan wordt de verlaging van uw
Het is daarom in uw belang dat u zich aan uw verplichtingen houdt. Als u voor € 10.000,-- of meer fraudeert dan zal er altijd aangifte gedaan worden bij het Openbaar Ministerie. Het Openbaar Ministerie zal vervolgens een strafrechtelijk onderzoek instellen. Aan de strafrechter wordt gevraagd u een gevangenisstraf of taakstraf op te leggen. Ook als u meerdere keren voor lagere bedragen fraudeert, kan Optimisd aangifte doen. In elk geval zal Optimisd de uitkering waarop u geen recht had terugvorderen.
6. Terugvordering verhaal 6.1. Wanneer wordt teruggevorderd?
uw
en uitkering
Als u ten onrechte of een te hoog bedrag aan bijstand heeft ontvangen, dan zal Optimisd dit bedrag terugvorderen. Terugvordering vindt plaats als u: • gefraudeerd heeft , bijvoorbeeld als u in het geheim samenwoont of als u verzwegen inkomsten heeft • bijstand in de vorm van een geldlening heeft ontvangen en u voldoet niet aan uw betalingsverplichtingen • een voorschot op uw uitkering heeft ontvangen en achteraf blijkt dat u geen recht op een uitkering had • door een vergissing van Optimisd meer uitkering heeft ontvangen dan waarop u recht had en u dit redelijkerwijs had kunnen weten • na enige tijd vermogen of inkomsten heeft ontvangen over een periode waarin u een uitkering ontving. De verstrekte uitkering wordt dan teruggevorderd 6.2. Bruto terugvordering Optimisd kan de uitkering die u ten onrechte heeft ontvangen nog tot twintig jaar na de uitbetaling terugeisen.
15
Het is in uw belang dat u voorkomt dat u geld moet terugbetalen. Optimisd is namelijk verplicht het teveel ontvangen bedrag aan uitkering bruto terug te vorderen. Dit betekent dat u niet alleen het bedrag moet terugbetalen dat u netto heeft ontvangen maar ook de loonbelasting en de premies die op de uitkering zijn ingehouden. Alleen als u in hetzelfde kalenderjaar terugbetaalt als waarin u de ten onrechte of de teveel verstrekte uitkering heeft ontvangen, hoeft u de loonbelasting en premies niet terug te betalen. 6.3. Wat gebeurt er als u niet voldoet aan uw betalingsverplichting Als u niet voldoet aan uw betalingsverplichting dan zal Optimisd overgaan tot dwanginvordering. Dit betekent dat het bedrag dat ten onrechte of teveel is ontvangen verrekend wordt met uw uitkering. Het bedrag wordt dan ingehouden op uw uitkering. Optimisd hoeft u hiervoor geen toestemming te vragen. Als u geen uitkering meer ontvangt dan heeft Optimisd de mogelijkheid beslag te (laten) leggen op uw loon, bijv. door inschakeling van een deurwaarder. Dit wil zeggen dat een deel van uw loon ingehouden wordt voor de betaling van het ten onrechte of teveel ontvangen bedrag aan uitkering. Beslaglegging is ook mogelijk op uw eventuele saldo op uw bankrekening of op uw bezittingen, bijv. een auto. U bent extra kosten verschuldigd indien u niet binnen de gestelde termijn aan uw betalingsverplichting heeft voldaan. U moet namelijk de invorderingskosten van het schuldbedrag betalen. 6.4. Betalingsregeling Het bedrag dat ten onrechte of teveel is ontvangen moet in een keer terugbetaald worden. Als dat niet mogelijk is, dan kunt u met Optimisd een betalingsregeling afspreken. Optimisd zal dan maandelijks een bepaald bedrag inhouden. U ontvangt dan een lagere uitkering. Optimisd houdt hierbij rekening met de beslagvrije voet. Dit betekent dat u nog minimaal 90% van uw uitkering moet overhouden om van te leven.
6.5. Verhaal Het kan zijn dat u niet moet betalen aan Optimisd maar juist iemand anders, bijvoorbeeld uw ex-echtgenoot. De kosten van bijstand worden zo mogelijk verhaald op de ex-partner. Alimentatie wordt in mindering gebracht op de bijstand waarop u recht heeft. Als u gescheiden bent en uw ex-partner heeft voldoende inkomen om u (gedeeltelijk) te onderhouden, en er is geen alimentatie opgelegd door de rechter, dan zal uw expartner een financiële bijdrage aan Optimisd moeten betalen. Optimisd verhaalt dan uw uitkering (gedeeltelijk) op uw ex-partner. Het maakt dan niet uit of u afspraken met uw expartner heeft gemaakt over het niet hoeven te betalen van alimentatie. Optimisd kan aan een uitkering ook de voorwaarde verbinden dat u de rechter tijdens de echtscheidingsprocedure vraagt om alimentatie voor u zelf en/of uw eventuele kind(eren) op te leggen, en dat u probeert opgelegde alimentatie te innen als uw ex partner met betaling in gebreke blijft.
7. Bezwaar en klachten 7.1. Het verschil tussen een klacht en bezwaar Ze lijken veel op elkaar maar er zit een duidelijk verschil tussen. Een bezwaar gaat om de beslissing die Optimisd heeft genomen, bijvoorbeeld een beslissing op een aanvraag op bijzondere bijstand. Een klacht gaat meer over de manier waarop medewerkers van Optimisd met u omgaan. 7.2. Hoe kunt u bezwaar maken? Als u het niet eens bent met de beslissing die Optimisd over uw uitkering heeft genomen, dan kunt u hiertegen bezwaar maken. U moet uw bezwaar per brief indienen. Een dergelijke brief heet dan een bezwaarschrift. Het bezwaarschrift moet u binnen zes weken bij het dagelijks bestuur van Optimisd indienen. De dag na bekendmaking van de beslissing kan worden aangehouden als het begin van de termijn van zes weken waarbinnen u bezwaar kunt maken.
16
U moet in het bezwaarschrift in ieder geval het volgende vermelden: • uw volledige naam en adres • de datum waarop u het bezwaarschrift schrijft • het besluit waartegen u in bezwaar gaat • de redenen waarom u bezwaar maakt
Als u een klacht wilt indienen, dan kunt u dat het beste schriftelijk doen. U kunt uw brief richten aan de directeur van Optimisd. U kunt hierbij in de gelegenheid gesteld worden uw klacht in een persoonlijk gesprek (hoorzitting) toe te lichten. De klachtenregeling kunt u vinden op www.optimisd.nl
De onafhankelijke commissie Bezwaar adviseert over uw bezwaarschrift en zal u uitnodigen voor een gesprek (hoorzitting). U kunt tijdens dit gesprek uw bezwaar mondeling toelichten. U kunt er ook voor kiezen u door iemand te laten vertegenwoordigen.
8.1. Agressie wordt niet geaccepteerd
Deze persoon moet u dan machtigen om tijdens de hoorzitting namens u het woord te voeren. U bent echter niet verplicht gebruik te maken van uw hoorrecht. Bij voorkeur moet u dan schriftelijk bekend maken dat u niet gehoord wilt worden. Nadat door de commissie Bezwaar advies is uitgebracht, ontvangt u van het dagelijks bestuur van Optimisd het besluit op uw bezwaar. Als uw bezwaar door het dagelijks bestuur ongegrond is verklaard, dit wil zeggen dat uw bezwaar is afgewezen, dan kunt u in beroep gaan bij de Sector Bestuursrecht van de Rechtbank. Als u het ook niet eens bent met de uitspraak van de Rechtbank dan kunt u ten slotte in hoger beroep gaan bij de Centrale Raad van Beroep. Alvorens een bezwaarschrift in te dienen adviseert Optimisd u vooraf informatie in te winnen over de redenen van het besluit. Wellicht kan uw klantmanager u enig inzicht geven in het besluitvormingsproces waardoor een bezwaarschrift mogelijk overbodig wordt. Dit is echter altijd aan u ter beoordeling. 7.3. Hoe kunt u een klacht indienen? Blijft u ontevreden over de gang van zaken bij Optimisd dan kunt u een klacht indienen. U moet hierbij denken aan klachten over de dienstverlening van Optimisd, de procedures, de manier waarop medewerkers u te woord hebben gestaan, de mate waarin u geinformeerd bent enzovoorts.
8. Agressie
Optimisd tolereert geen enkele vorm van agressie. Dit om zowel haar medewerkers als bezoekers te beschermen. Onder agressie wordt verstaan verwijtbaar gedrag dat in het normale menselijke verkeer als onacceptabel wordt beschouwd. Hierbij moet u denken aan zowel verbale agressie (mondeling of schriftelijk), als fysieke agressie (lichamelijk). Voorbeelden van verbale agressie zijn beledigingen, schreeuwen, discriminerende opmerkingen en bedreigingen. Voorbeelden van fysieke agressie zijn het gooien van voorwerpen naar medewerkers, slaan, schoppen en duwen. Beide vormen van agressie worden door Optimisd bestraft. 8.2. Wat gebeurt er als u zich agressief gedraagt? Met het gebruik van agressie bereikt u niets. Integendeel, het werkt alleen maar in uw nadeel. Zo zal uw (telefonisch) gesprek met de medewerker worden beëindigd en wordt u gesommeerd het pand direct te verlaten. Als het nodig is wordt de politie ingeschakeld om u te verwijderen. Verder kan agressief gedrag er toe leiden dat er een contactverbod opgelegd wordt. Dit betekent dat u geen contact meer mag opnemen met medewerkers van Optimisd. Ook wordt aan u de toegang tot het gebouw geweigerd. U mag dan alleen nog maar schriftelijk contact met Optimisd onderhouden. Indien toch een afspraak noodzakelijk is, dan vindt dit gesprek plaats op het politiebureau. Bij zeer fysieke aangifte dan een
ernstige vormen van agressie, zoals agressie, wordt bovendien altijd gedaan bij de politie. De politie zal strafrechtelijk onderzoek instellen.
17
Naast deze strafmaatregelen wordt uw uitkering gedurende minimaal 1 maand verlaagd met 40% (ook bij verbale agressie). Bij herhaling van agressief gedrag gelden nog strengere regels. Hebt u zich meerdere keren agressief gedragen, dan wordt de verlaging van uw uitkering omgezet in een nog hogere verlaging. Met andere woorden met agressie benadeelt u alleen uzelf. Als u ergens niet tevreden over bent, kunt u het beste eerst contact opnemen met de betrokken medewerker van Optimisd. Wellicht kan aan u dan beter inzicht worden gegeven in de gevolgde procedure of het genomen besluit. Daarnaast bestaat voor u de mogelijkheid om bij Optimisd een klacht in te dienen als u het niet eens bent met de wijze waarop u behandeld bent of als u niet tevreden bent over de dienstverlening van de medewerkers.
door Optimisd gevoerde beleid. Ook wanneer uw persoonlijke contacten niet op een goede manier verlopen, kunt u dit aan de Cliëntenraad doorgeven. Uw informatie met korte uitleg kunt u aan onderstaand adres zenden en wordt door de Cliëntenraad zeer vertrouwelijk behandeld. Van de Cliëntenraad ontvangt u een bevestiging dat uw brief is ontvangen. Uw brieven kunt u richten aan: Secretariaat Cliëntenraad Optimisd Postbus 292 5460 AG Veghel
10. Uw rechten en plichten samengevat 10.1. Wat verwachten? •
• Als u het niet eens bent met de inhoud van een besluit, dan kunt u het beste een bezwaarschrift indienen. De commissie Bezwaar zal u de kans geven dit mondeling toe te lichten (zie ook hoofdstuk 7. Bezwaar en klachten).
• • •
9. Cliëntenraad Optimisd heeft een Cliëntenraad opgericht in overleg met de bestaande Minima platforms in de deelnemende gemeenten. De Cliëntenraad behartigt uw belangen bij Optimisd. De Cliëntenraad is een onafhankelijk adviesorgaan dat gevraagd en ongevraagd advies kan uitbrengen over bijvoorbeeld beleidsvoornemens en de uitvoering van dat beleid. De Cliëntenraad is zo samengesteld dat verschillende groepen klanten en belangenorganisaties hierin vertegenwoordigd zijn. Contact met de Cliëntenraad Om de juiste adviezen uit te kunnen brengen is de Cliëntenraad afhankelijk van ervaringen en meningen van cliënten, met andere woorden: uw inbreng is van groot belang. Het is daarom belangrijk dat u de Cliëntenraad op de hoogte brengt van problemen die te maken hebben met het
•
•
•
• •
•
mag
u
van
Optimisd
Optimisd zal u met respect behandelen bij onze mondelinge of schriftelijke contacten al uw argumenten om uitkering aan te vragen nemen wij serieus en beoordelen wij rechtvaardig Optimisd zal zich houden aan de afspraken, die wij met u maken bovendien zullen wij zeer zorgvuldig en discreet met uw gegevens omgaan wij zullen u alle nodige informatie verstrekken we doen ons uiterste best om uw recht op uitkering zuiver te toetsen en daarbij te kijken of u ook nog recht hebt op andere uitkeringen of tegemoetkomingen in kosten wij zullen uw aanvraag zo snel mogelijk verwerken, dus binnen de wettelijke termijn Optimisd zal alle regels naleven, die staan voorgeschreven voor aanvraagbehandeling, heronderzoek en eventueel beëindigingonderzoek wij geven u hulp om weer werk te vinden samen met u bekijken wij tussentijds regelmatig of uw uitkering nog wel klopt en of er misschien een aanpassing moet komen zolang u een uitkering krijgt houden wij u op de hoogte van eventuele nieuwe regels en ontwikkelingen waar u belang bij heeft
18
10.2. Wat verwacht Optimisd van U? •
•
•
• • •
• • •
dat u ons alle gegevens verstrekt die wij nodig hebben en vragen om uw recht op een uitkering te kunnen beoordelen dat u ons alle gegevens doorgeeft waarvan u denkt dat ze van invloed kunnen zijn op de beoordeling van uw aanvraag voor een uitkering dat u ons alle gegevens doorgeeft, die van invloed kunnen zijn op uw uitkering (bijvoorbeeld: de hoogte van uw inkomen of wijzigingen in de gezinssamenstelling)
dat u zich houdt aan de afspraken die wij met u maken dat u op onze uitnodiging(en) reageert en ons ook huisbezoek toestaat dat u onze schriftelijke vragen die wij tussentijds regelmatig toesturen, correct ingevuld en voor de aangegeven tijd weer aan ons toestuurt dat u actief probeert in uw eigen levensonderhoud te voorzien dat u de medewerkers van Optimisd correct behandelt dat u zich houdt aan de gedragsregels van Optimisd
10.3. Als u arbeidsverplichtingen hebt verwacht Optimisd van U? • •
• •
•
•
dat u naar beste vermogen probeert werk te vinden dat u volledig meewerkt aan alle voorwaarden en verplichtingen die Optimisd u oplegt om in uw eigen levensonderhoud te voorzien door weer aan het werk te komen dat u niets doet dat het vinden van werk bemoeilijkt dat u meewerkt aan het onderzoek of u meer kans op werk maakt als u een opleiding, scholing of cursus gaat volgen dat u gemotiveerd meewerkt aan een opleiding, scholing of cursus die uw kans op werk vergroot dat u ook gehoor geeft aan oproepen voor werk voor u
19