‘Inzicht in de jeugdzorg en de samenhang met gerelateerde domeinen’ Informatiebijeenkomst Transitie jeugdzorg, SRA 19 juni 2011 Startfoto en kennisdeling. Het Planetarium Amsterdam Caroline Mobach
Presentatie • Maak kennis met Johan en Anja • Het huidige jeugdstelsel (vereenvoudigd) • De verschillende spelers in de jeugdzorg • Aansluitingen domeinen en regie
Casus Johan en Anja
Casus Maak kennis met Johan en Anja •Problemen op meerdere leefgebieden en domeinen •Instellingen en de taken en wetten die ze uitvoeren zijn deel van het probleem, niet van de oplossing •Geen enkele betrokken instelling dekt alle problemen, gezamenlijk dekken de instellingen ook niet alle problemen •De wetten en taken die instellingen uitvoeren sluiten elkaar uit of overlappen Biedt transitie jeugdzorg hiervoor de oplossing?
Huidige jeugdstelsel (vereenvoudigd) 0e lijn
Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen BSO
School
Sport
Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma’s GGD
1e lijn
Signalering opgroei- en opvoedproblemen CB
Thuisz
(S)MW
Vroeginterventie, licht pedagogische ondersteuning BJZ
Indicatie voor specialistische hulp / maatregel
2e lijn
Nazorg?
J&O hulp
JeugdGGZ
Jeugdbescherming & Reclassering
Zorg voor JeugdLVG
Speciaal onderwijs Cluster IV
De verschillende spelers in de jeugdzorg
Bureau jeugdzorg •Toegang tot jeugdzorg •Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) •Jeugdbescherming •Jeugdreclassering •Aansluiting voorliggende veld (CJG partners, onderwijs, veiligheidshuis) •Kindertelefoon
Raad voor de kinderbescherming •Bescherming: onderzoek ernstige opvoedingsproblemen •Gezag en omgang na scheiding •Straf: de Raad speelt een rol bij strafzaken van minderjarigen •Afstand, Screening, Adoptie en Afstammingsvragen (ASAA)
Deelsectoren Jeugdzorg (1/2) • Provinciale jeugdzorg opvoed- en opgroeiproblemen (brede range) • Jeugd-LVG - licht verstandelijke beperking (IQ 50-85) en beperking in sociaal aanpassingsvermogen - vaak meervoudige problematiek zwak sociaal economische positie en onvoldoende sociale redzaamheid • Jeugd-GGZ - psychische stoornissen - vooral autisme spectrumstoornissen (ASS) en ADHD - meervoudige complexe gedragsstoornissen Probleemvelden sluiten elkaar niet uit. Bovendien is vaak sprake van problemen in de context (gezin, school en / of vrije tijd).
Deelsectoren Jeugdzorg (2/2) •Landelijk werkende instellingen (LWI’s) aanbod voor specifieke problematiek of levensovertuiging - William Schrikker Groep - Leger des Heils - SGJ Christelijke Jeugdzorg - Hoenderloo groep en Avenier (voorheen Harreveld) - Joods Maatschappelijk Werk (JMW)
• Jeugdzorgplus (gesloten jeugdzorg) - voorheen civiele plaatsingen in JJI’s - ernstige gedragsproblemen veelal in combinatie met gebrek (verstandelijke handicap) en/ of stoornis (psychiatrisch) - circa 15 zorgaanbieders (regionale indeling)
• Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI’s) - strafrechtelijk kader - circa 11 locaties (6 locaties zijn / worden gesloten) - oorzaken afname: minder strafrechtelijke maatregelen, meer ambulant en ombouw naar jeugdzorgplus
Jeugd-GGZ • Toegang
via huisarts of bureau jeugdzorg • Aanbod - diagnostiek, advisering en behandeling - extramuraal, deeltijd en intramuraal • Financiering - Zorgverzekeringswet (Zvw): behandeling en verblijf tot 1 jaar - AWBZ: begeleiding + verblijf na 1 jaar - bekostiging: ontwikkeling dbc’s en zzp’s • Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ)
Jeugd-LVG Toegang - via CIZ (15% langs BJZ en veelal via MEE organisaties) - vaststelling van beperking ten gevolge van aandoening of handicap Aanbod - extramurale en intramurale zorg Financiering - AWBZ: behandeling, begeleiding en verblijf Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ)
AWBZ • AWBZ beperken tot chronische, langdurige, onverzekerbare zorg SER advies, 2008 • Binnen AWBZ moet sprake zijn van een grondslag op basis van een ‘beperking of handicap’. Binnen Wjz is grondslag ‘opvoed- en/of opgroeiproblemen’ • Het waterbed Zvw - AWBZ - jeugdzorg – Wmo • IQ grens voor AWBZ van 85 naar 70 vanaf 2012?
PGB •Begeleiding in natura beperkt aanwezig in GGZ Daarom begeleiding uit AWBZ vaak aangevraagd in vorm PGB • Decentralisatie AWBZ- functies dagbesteding en begeleiding - 2011 en 2012 voorbereiding en 2013 overgangsjaar - van verzekeren naar compenseren (Wmo-filosofie) •Nadelen PGB - toekenning door BJZ nu min of meer automatisch grondslag ‘psychiatrische aandoening’ - in vergelijking met zorg in natura weinig zicht op kwaliteit - zorgaanbieders niet uitgedaagd om passend aanbod te ontwikkelen •Voordelen PGB - zorg op maat (mensen kunnen zelf kiezen) - eigen regie
Aansluitingen*) •Gemeenten - CJG vorming vergemakkelijkt aansluiting door BJZ - provincies stimuleren in voorliggende veld •Onderwijs - aansluiting van BJZ met VO beter dan met PO - veel klachten over terugkoppeling vanuit jeugdzorg naar onderwijs •Jeugdbescherming - casusoverleg BJZ – AMK – Raad positief ervaren - overlap onderzoeksfunctie AMK en Raad? •Jeugdstrafrecht nazorg is verbeterd door netwerkberaad / trajectberaad *)Evaluatie Wet op de jeugdzorg, BMC 2009
Regie •Het Rijk heeft provincies gefaciliteerd bij professionalisering en ontwikkeling nieuwe werkwijzen •Relevante beslissingen uitgesteld - één toegang, integraal aanbod en financiering - sense of urgency voor samenwerking niet toegenomen - veel nadruk op wachtlijsten
•Geen integrale regie door provincies (mogelijk)! Deelsectoren eigen toegang, eigen wachtlijst en eigen budget •Aansluiting provincies met gemeenten beter dan met AWBZ / Zvw
