Inzetten op jeugdkracht Workshop SPOM studiedag 3 april 2013
Kantelen naar de kracht van leerkracht, ouders. . . en kind. De gemeente West Maas en Waal werkt –samen met scholen, maatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg en vele anderen in het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), dat ondersteunt bij het opvoeden en opgroeien. Over het CJG lees je verderop meer. Opvoeden is iets van alledag. Ouders, kinderen en professionals werken daarin als partners samen. De jeugdverpleegkundigen en jeugdarts in het consultatiebureau en de groepsleerkracht in het basisonderwijs. Ervaringen, vragen, problemen, successen worden gedeeld en helpen om samen tot voortschrijdend inzicht te komen. Om de kracht van ouders, leerkracht en jeugdigen te versterken biedt de gemeente aan alle scholen binnen de gemeente het project Jeugdkracht aan. Het doel is om extra support vte geven aan het gewone: de kracht van ouders, leerkracht en jeugdige. 'Jeugdkracht' is een project dat beoogt de nieuwe generatie dichter bij zichzelf te brengen en zo in hun kracht te zetten. Dat doen ze samen met de jeugdigen zelf en met hun (professionele) opvoeders.
Herken je dat? Onrust, concentratiestoornis, zichzelf terugtrekken, pesten, elkaar jennen et cetera. Veel leerkrachten in primair en secundair onderwijs verzuchten dat ze dat heel graag anders zouden zien. Het kan! Als we dat echt willen, dan kan dat • • • •
samen met jeugdigen samen met de leerkracht of begeleider in openheid en vertrouwen begeleid door het project 'Jeugdkracht'.
Deze nieuwe generatie jeugdigen is anders. Er is sprake van een sterk 'innerlijk weten', hoge gevoeligheid en meer zelfbewustzijn. Dat kan onbewust grote spanningen opleveren op tussen hun binnen- en buitenwereld. Het gevolg daarvan is zichtbaar. 'Jeugdkracht' werkt aan duurzame resultaten door intuïtieve werkvormen, energetische neutralisatie van omgevingsbelasting (vgl. Reiki) en door de kinderen en jongeren te vragen hun eigenheid met elkaar te delen. • • •
Wie ben je? Hoe gaat het met je? Hoe kijk je naar jezelf en naar elkaar?
Jeugdkracht werkt op meerdere niveaus Vooraf moet gezegd worden dat Jeugdkracht geen programma of methode is. Het kan beter omschreven worden als een klein samenwerkingsproject met leerlingen en leerkrachten. Kern is de gezamenlijke intentie om de eigenheid en eigen kracht van een ieder aan te spreken. De vorm is bijzaak, kan aangepast worden of op onderdelen ter plekke ontstaan. De inbreng van leerkracht en kinderen is welkom. Intentie ‘Willen’ is cruciaal. Jeugdkracht vraagt nadrukkelijk aan de leerkracht en de leerling of er gezamenlijk en in alle openheid gewerkt kan en mag worden aan de vraag: Wie ben ik eigenlijk? Rol en bejegening Anders dan de leerkracht, die verantwoordelijk is voor educatie, correctie, normering en het gedrag van leerlingen in de groep, kunnen de medewerkers van Jeugdkracht onbevangen in gelijkwaardig contact gaan met de leerlingen en de leerkracht. Openheid en vertrouwen Voor zover mogelijk geeft Jeugdkracht ruimte aan het gewone sociale verkeer tussen leerlingen. Daardoor ontstaan de openheid en de spontaniteit die erbij hoort als kinderen zichzelf kunnen zijn. Het jezelf ZIJN is in dit geval belangrijk. Individueel en sociaal Door opdrachtjes en spontane uitwisseling ontmoeten leerlingen elkaar op een andere manier. Vertellen, vragen en onderling uitwisselen gebeurt veel. Dat kan verbaal maar ook met drama, tekenen of anderszins. Intuïtief Met tekenopdrachten, uitbeelding, geleide visualisatie, associaties en geleide meditatie is er alle ruimte om ook op een andere manier te ontdekken. Belangrijk onderdeel is het ‘aarden’. Dat is een manier om in contact te gaan met de eigen stevigheid, fysiek maar ook in jezelf als persoon. Sfeer en energie Door -met instemming van iedereen- samen te werken en door de energetische begeleiding door Jeugdkracht kan er een fijne ontspannen sfeer in de groep groeien. Sinds de lessen van Robert Dijkgraaf weten we dat alles energie is, variërend van grofstoffelijk tot hoogfrequent. Mensen, gedachten, stemmingen hebben een energetische invloed op ons. Computers, servers en andere elektronica veroorzaken een energetische straling die belastend is voor leerlingen en leerkrachten. Met een soort kinetische spiertest (zie bijlage kinesiologie) testen en neutraliseren de medewerkers van Jeugdkracht datgene wat energetisch belastend is. Meditatief en spiritueel Ontdekken wie je bent gaat verder dan een naam, een hobby, het fysiek of individuele voorkeuren. Niet alleen het willen en het doen hoort erbij, maar ook het ZIJN. Iedereen en
alles is een uitdrukking van liefde. Niemand is erop uit om een ander pijn te doen, maar toch gebeurt het. Het is een reactie vanuit nood en zielenpijn. Dat kan zich uiten als angst, eenzaamheid, een tekort. Zolang iemand zich hiervan niet bewust is zullen de reacties voortduren, maar zodra iemand in staat is bij zichzelf (= liefde) te komen ontstaat er bewustzijn en kan de pijn en nood geheeld worden. Hierover meer in de bijlage spiritualiteit.
Centrum voor Jeugd en Gezin Wie werken er in het CJG? Het CJG-team bestaat uit medewerkers van verschillende organisaties. Dat zijn: • • • • • •
Vraagwijzer West Maas en Waal Stichting Voormekaar NIM maatschappelijk werk GGD MEE voor ondersteuning van mensen met een beperking Bureau Jeugdzorg (BJZ).
Dit team werkt nauw samen met de onderwijsinstellingen, de peuterspeelzalen en kinderdagverblijven in onze gemeente. Dat betekent dat ze niet op één plek zitten, maar juist op meerdere plekken die voor de ouders al vertrouwd zijn zoals de school of het consultatiebureau. Met elkaar maken ze zich sterk voor de gezonde ontwikkeling van het kind en ondersteunen zij ouders/opvoeders. Meer informatie op www.cjgwestmaasenwaal.nl
Effecten en impact van Jeugdkracht Het kost aandacht en tijd om een goed beeld te krijgen van hetgeen Jeugdkracht oplevert. Uit de voorgaande pilots blijkt dat elke sessie anders loopt en dat de eerste resultaten divers zijn. Wat wel opvalt is de grote openheid, het vertrouwen en de gezamenlijkheid tussen de leerlingen. Een kleine greep uit de ervaringen tot nu toe: • •
•
•
Een kleine klas met drukke leerlingen deed volledig mee en bleek de week erop aanzienlijk rustiger. Een kind dat zich voortdurend slachtoffer voelt en daarom ruw reageert op anderen vertelde hoe het voelt om zo eenzaamheid te zijn en zei later aan zijn ouders eindelijk begrepen te worden. Jongens in een klas gaan in gesprek over hun onderlinge problemen. De meisjes denken mee en geven advies. (Maar die adviezen worden niet altijd overgenomen…) Samenhang en onderlinge samenwerking tussen leerlingen en leerkrachten verbeteren.
De effecten kunnen opvallend of juist subtiel zijn. De sessies en hun uitwerkingen kunnen divers zijn. Nieuwe vriendschappen, een leerling die zijn verhaal vertelt, de sfeer in de klas verandert. Zoals eerder beschreven beoogt Jeugdkracht een bewustwording op gang te zetten van het besef dat een mens een manifestatie van liefde is. Het kost tijd dat besef eigen te maken en bewustwording verloopt in geleidelijkheid. Goed aanvoelen en blijven waarnemen is dus belangrijk om de effecten op langere termijn te kunnen benoemen. En waarnemen zegt ook iets over de waarnemer. De één is erg betrokken en ziet vooral het huidige gedrag. Een ander let er vooral op de rust in de klas. Een derde is vooral gevoelig voor de sfeer in de onderlinge betrekkingen. Het waarnemen van de effecten van Jeugdkracht gedurende de weken na de sessie vraagt vooral om gevoeligheid.
Bijlage: Waarnemen en gevoeligheid
Het onderstaande stukje zegt iets over waarneming en gevoeligheid en komt uit het boekje ‘Apotheek voor de ziel’ van Osho (Osho-Publicaties). Wees gevoeliger. Gevoelig zijn kun je niet in een dimensie. Of je bent in alle dimensies gevoelig of in geen enkele. Gevoeligheid behoort tot heel je wezen. Wees daarom gevoeliger, dan zul je iedere dag in staat zijn te voelen wat er aan de hand is. Om een voorbeeld te noemen,je wandelt buiten in de zon. Voel de stralen op je gezicht; wees er gevoelig voor. Er is een tedere aanraking. Zij treffen je. Als je deze kunt voelen, dan zul je ook het innerlijk licht voelen wanneer het je treft; anders ben je daartoe niet in staat. Wanneer je in een park ligt, voel het gras. Voel het omringende groen, voel het verschil in vochtigheid, voel de geur die uit de aarde opstijgt. Als je dat niet kunt voelen, kun je het evenmin voelen als er innerlijk van alles begint te gebeuren. Begin aan de buitenkant, want dat is gemakkelijker. En als je het uiterlijke niet gewaar wordt, kun je het innerlijke niet bewust worden. Sta wat poëtischer en minder zakelijk in het leven. Soms kost het niets om gevoelig te zijn. Je gaat in bad: heb je het water gevoeld? Je baadt gewoon als een zakelijke routinehandeling en dan stap je eruit. Houd je gevoel er enkele minuten bij. Sta lekker onder de douche en voel het water: voel hoe het op je neerstroomt. Het kan een diepgaande ervaring worden, omdat water leven is. Jij bestaat voor negentig procent uit water. En als jij water dat op je neerstroomt niet voelt, ben je evenmin in staat tot bewustwording van de innerlijke getijden van je eigen water. Het leven werd in de zee geboren en jij hebt water binnen in je lichaam met een bepaalde hoeveelheid zout. Ga maar eens in de zee zwemmen en voel het water buiten je. Het zal niet lang duren of je weet dat jij van de zee deel uitmaakt en dat het innerlijk deel tot de zee behoort. Dan kun je ook dat gewaarworden. En als de maan aan de hemel staat en de oceaan golft in antwoord daarop, zal ook jouw lichaam in respons golven. Het golft maar jij kunt het niet voelen. Dus als je zulke grove dingen niet kunt voelen, is het voor jou heel moeilijk zulke subtiele zaken als meditatie te voelen. Hoe kun je liefde voelen? Iedereen lijdt. Ik heb duizenden en nog eens duizenden mensen in hevig lijden gezien. Het lijden komt door liefde. Ze willen liefhebben en ze willen liefde ontvangen, maar het probleem is dat als je ze ooit liefhebt, zij het niet kunnen voelen. Zij zullen blijven vragen: 'Hou je van me?' Wat moet je daar nu aan doen? Ais je ja zegt, willen zij het niet geloven, omdat ze het niet kunnen voelen. Ais je nee zegt, voelen zij zich gekwetst. Ais je geen zonnestralen kunt voelen, als je geen regen kunt voelen, als je geen gras kunt voelen, als je niets kunt voelen van alles wat je omringt -de atmosfeer -dan kun je ook geen diepere dingen zoals liefde of mededogen voelen; het is heel moeilijk. Je kunt aIleen woede, geweld, verdriet voelen, omdat het zulke grove dingen betreft. Subtiel is het pad dat inwaarts leidt -en hoe subtieler je meditatie wordt, hoe subtieler de gevoelens zijn. Maar dan moetje er klaar voor zijn. Daarom is meditatie niet zomaar iets dat je een uur lang doet en dan weer vergeet. In werkelijkheid moet het hele leven meditatief zijn. Dan pas ga je dingen voelen. En als ik zeg dat het hele leven meditatief moet zijn, bedoel ik niet dat je
met gesloten ogen vierentwintig uur lang moet gaan zitten mediteren... nee! Waar je ook bent kun je sensibel zijn en die gevoeligheid levert winst op. Kun je huilen? Kun je spontaan lachen? Kun je spontaan dansen? Kun je spontaan liefhebben? Als je dat niet kunt, hoe kun je dan mediteren? Kun je spelen? Het is moeilijk! Alles is moeilijk geworden. De mens is ongevoelig geworden. Haal je gevoeligheid weer terug. Win het weer terug! Speel een beetje! Speels zijn staat gelijk aan religieus zijn. Lach, huil, zing, doe iets spontaan en met heel je hart. Ontspan je lichaam, ontspan je ademhaling, en beweeg je alsof je opnieuw kind bent. Win je gevoel terug -minder denken, meer voelen. Leef meer vanuit je hart, minder vanuit je hoofd. Leef zo af en toe totaal in je lijf, vergeet datje een ziel hebt. Leef totaal in je lichaam, want als je niet voelt dat je een lijf hebt, dan kun je zeker je ziel niet gaan voelen. Denk daar aan. Kom terug in je lijf. We hangen maar wat om het lichaam heen, we zijn er niet in genesteld. Iedereen is bang om in zijn lichaam te zitten. De samenleving heeft voor die angst gezorgd; het is een diep gewortelde angst. Ga weer terug je lijf in, beweeg weer, wees als een onschuldig dier. Kijk hoe dieren sprongen maken en rennen. Ren en spring eens zo nu en dan als zij, dan kom je terug in het lichaam. Dan ben je in staat je lichaam, de zonnestralen, de regen en de waaiende wind te voelen. Alleen met dit vermogen je van alles wat om je heen gebeurt bewust te zijn, ontwikkel je het vermogen te voelen wat zich in je innerlijk afspeelt.
Bijlage: spiritualiteit Wat is spiritualiteit? (Uit ‘Het wonder van liefde’, Paul Ferrini, ISBN 90-202-8222-0 Ankh-Hermes, Deventer) Spiritualiteit en religie zijn niet noodzakelijkerwijs hetzelfde. Religie is de uiterlijke vorm; spiritualiteit is het innerlijke, de inhoud. Religie is de schil; spiritualiteit is het zaad. Religie is een aantal overtuigingen; spiritualiteit is een reeks ervaringen. Iemand kan spiritueel zijn en niet naar een kerk of tempel gaan. Men kan zijn spiritualiteit beleven door intimiteit met anderen, door nauw contact -communie -met de natuur, door dienstbaar te zijn. Een spirituele ervaring is simpelweg datgene wat de geest tot rust brengt en het hart verheft. Mediteren, een bos- of strandwandeling, een kind in je armen houden of je geliefde in de ogen kijken: het zijn allemaal spirituele ervaringen. Ais je hart vervuld is van liefde en acceptatie, is dat een manifestatie van je spirituele aard en kun je de spirituele aard van andere mensen zien. Spiritueel zijn betekent dat je jezelf en anderen zonder oordeel bekijkt, dat je niet alleen met je ogen maar ook met je hart kijkt. Spiritueel zijn betekent dat je accepteert en waardeert 'wat er is' in plaats van te streven naar 'wat er niet is'. Een spiritueel mens ziet overal schoonheid, zelfs in het lijden. Overal waar het hart geraakt wordt door de scherpe kanten van het leven, is er schoonheid. Waar mensen hun levenslessen leren en het verleden weg laten vallen, is schoonheid. Er is schoonheid in de regen en de wolken, en schoonheid in de zon. Er is schoonheid in eenzaamheid en in intimiteit, in de lach en in de traan. Waar we ook kijken, wacht ons de schoonheid. Een spiritueel mens richt zich niet op wat lelijk, wreed of manipulatief lijkt. Zij / hij begrijpt dat al dat soort gedragingen voortkomen uit een gebrek aan liefde. Zij / hij geeft liefde wanneer daarom gevraagd wordt, zelfs wanneer het op een agressieve manier gevraagd wordt. Een spiritueel persoon ziet haar eigen leed en dat van anderen als een tijdelijk afgesneden zijn van het ervaren van liefde. Een spiritueel mens weet dat liefde het antwoord is op elk probleem dat zich voordoet. Ais het leven niet loopt zoals wij dat willen, is de verbinding met het gevoel van liefde en acceptatie tijdelijk verbroken. am die verbinding weer tot stand te brengen, hoeven we alleen maar onze verwachtingen op te geven en met dankbaarheid te aanvaarden wat zich in ons leven voordoet. Spiritualiteit is het besef dat het leven goed is zoals het is. Er hoeft niets aan te veranderen of verbeterd te worden. Je hoeft het alleen maar te accepteren. Ais we vrede sluiten met het leven, hebben we vrede in ons leven. Zo simpel is dat. We kunnen niemand verwijten dat we zelf niet bereid zijn vrede te sluiten. Een spiritueel mens is vreedzaam, opgewekt, behulpzaam, stimulerend. Zij / hij klaagt niet over het verleden en zoekt het geluk niet in de toekomst. Zij / hij probeert anderen niet te redden en vraagt anderen niet hem te redden. Zij / hij leeft in het hier-en-nu, vol dankbaarheid en acceptatie. Iedereen is spiritueel, maar niet iedereen neemt de tijd om zijn spiritualiteit ook te verkennen. Veel mensen raken in het drama van hun leven het spoor bijster. Ze zijn het grootste deel van hun tijd bezig met overleven. Ze nemen de tijd niet om naar een zonsondergang te kijken of de geur van de rozen op te snuiven. Ze lopen een enorme
hoeveelheid vreugde en schoonheid mis. Konden ze maar even pas op de plaats maken, diep ademhalen en rondkijken, dan zouden ze beseffen wat ze missen. Een spiritueel mens is een gelukkig mens. Zij / hij weigert dat geluk om wat voor reden dan ook op te offeren. Zij/hij denkt geen gedachten en doet geen dingen waardoor dat geluk wordt aangetast, nooit. Dat is de discipline die nodig is voor een spiritueel leven. Er zijn veel mensen die je graag bij hun drama's -hun lijden en hun slachtofferschap -betrekken, maar je moet leren nee tegen hen te zeggen. Geef hun je zegen. Geef hun de ruimte om te ervaren wat ze willen ervaren. Maar ga daarin niet met hen mee, tenzij je dat met een opgewekt gemoed kunt. Probeer anderen niet te genezen of uit hun drama’s te redden. Je bent beter in staat hen te helpen als jezelf gezond en vredig kunt blijven. Door zelf geluk te blijven uitstralen, help je hen te zien waar ze in zichzelf genezing en verlossing kunnen vinden. Als je rust in je Zelf, zie je dat er geen problemen zijn die verholpen moeten worden. Je hoeft het leven alleen maar van harte te aanvaarden. In die aanvaarding kan vrede en geluk een plaats krijgen en lost alles wat de liefde in de weg stond zich op.
Bijlage: kinesiologie
Wat is kinesiologie? Kinesiologie maakt geen onderscheid tussen lichamelijke en/of psychische problemen. De hersenen functioneren als één geheel, met eindeloos veel verbindingen en schakelpatronen tussen de diverse neuronen. Door middel van spiertesten wordt de lichamelijke reactie gescreend op woorden, functies, personen, bewegingen, beelden, gedachten, emoties: het hele pakket. * Leerprocessen en cel-geheugen spelen de hoofdrol in alles wat wij doen en laten. Maar ook in onze gevoelens daarbij, denkbeelden, voorkeur en afkeur, neigingen, angsten. De genetisch overgedragen kennis van de voorouders in combinatie met de leerprocessen tijdens de eerste zeven jaar vanaf conceptie, vormen de blauwdruk voor onze gedragingen tijdens de rest van ons leven. En mogelijk zelfs ook voor wat ons zoal overkomt tijdens ons leven: mogelijk creëren we zelf onbewust een groot deel van de situaties waarin we terecht komen. * Het cel-geheugen wordt gezien als de databank die zonder emotionele inkleuring, van seconde tot seconde alles opslaat wat er in ons leven gebeurt. De emotionele lading - zoals angst en pijn - is de veroorzaker van onze ‘blinde vlekken’. Kinesiologie biedt de mogelijk om de emotionele lading van persoonlijke gebeurtenissen los te koppelen en rechtstreeks toegang te krijgen tot dit cel-geheugen. Daarin kan de oorzaak van een probleem worden opgespoord en geïsoleerd. Meestentijds blijkt dan de bewuste herkenning en het inzicht voldoende om deze oorzaak weg te nemen. * Het gevolg is een soms ‘wonderlijk’, plotseling definitief verdwijnen van een probleem. In feite wordt er alleen maar effectief gebruik gemaakt van vermogens die onze hersenen van nature hebben. Bij nader inzien blijkt het allemaal minder wonderbaarlijk dan dat het op het eerste gezicht lijkt. Bij complexiteit van problemen wordt per behandeling een stap in de goede richting gemaakt en de verbeteringen geregistreerd.