Inzending Lukas Kuipers & Niels de Weerdt klas 1Va RSG Tromp Meesters Steenwijk
Blad
1
Gerard Nijboer : sport-idool
Europees kampioen Zilver Olympische Spelen 1980 Marathon van Amsterdam Sportman van het jaar 1982 “talent had ik absoluut niet “ Voeding heel belangrijk voor een goede prestatie
Daar kunnen wij heel veel van leren!
Blad
2
Jonnie Boer : kook-idool
Chef en eigenaar van de Librije drie sterren Michelin restaurant “puurst“ beste Chefkookboek van de wereld; award in Parijs Hij komt uit de “Kop van Overijssel” Giethoorn , <:trots:> Hij houdt van echte smaken en de natuur, dat spreekt ons heel erg aan Daar kunnen wij heel veel van leren!
Blad
3
Wij gaan voor “puur!”
Geïnspireerd door “Puurst” en de slogan van onze favoriete boerenshop in de NOP (NOP = buurgemeente Steenwijkerland) Blad
4
Onze inspiratie • • • • • •
•
Onze eigen kruidentuintjes De boerenshop in de NOP Verse smaken die puur zijn Kookboeken, zoals “Puurst” Onze kokende vaders Bekende gerechten, maar dan net anders – Bijvoorbeeld: aspergesoep van aspergeschillen, hebben wij veranderd in wortelsoep van wortelschillen – Bijvoorbeeld: beenham met honing mosterdsaus op een broodje hebben wij veranderd naar beenham met seizoensfruit en verse jonge krielaardappeltjes Onze eigen fantasie: we proberen te bedenken of de smaken bij elkaar passen en proberen dat uit door het eens “proef” te koken Als een gerecht mislukt, leren we daarvan. Bijvoorbeeld onze gazpacho was de eerste keer een beetje flauw. Bij de tweede keer hadden we er een groen lenteuitje bij in gedaan. Dat was veel lekkerder maar toen was de kleur niet mooi oranje meer. Pas de derde keer met gewone ui en appelsap was het lekker van smaak en mooi van kleur. Het was geen fout, maar een leerervaring.
Blad
5
Geen cent te makken! Dus : producten uit eigen tuin • • •
Verser kan niet Pure smaken Smaak van de streek
• • •
•
Peterselie, selderij, tijm, maggi, aardbeien, tomaten, sla, etc.
100% biologisch Geen kunstmest Geen bestrijdingsmiddelen
Je eigen kruiden, vruchten, e.d. in de tuin kweken en in het eten te gebruiken is gezond, leuk en lekker. Het kan al in een klein hoekje van de tuin of op een balkonnetje.
Blad
6
streekgerechten inkopen puur, voordelig, ekologisch/biologisch
Zuivelboerderij “de Weerribben / fam. De Lange, Nederland (Steenwijkerland) - roomboter Slagerij Bouma / fam. Bouma Steenwijkerwold – beenham van scharrelvarken Verhage Fruit / fam. Verhage, Landwinkel regioproducten Luttelgeest - div. groenten en fruit, appelsap en aardappelen
Blad
7
Waarom lokale producten? • • • • • • •
•
Wij weten waar het vandaan komt en hoe de producten worden verbouwd of gemaakt. Het is eerlijk en goede kwaliteit. Lokaal is duurzamer: het hoeft niet duur en milieuonvriendelijk over lange afstanden te worden vervoerd Lokaal is verser, het heeft niet in koelhuizen, diepvriezers of andere langdurige opslagsystemen bewaard gelegen Er wordt in de Kop van Overijssel nog veel kleinschalig en ecologisch vriendelijk geproduceerd. Wij hebben dus ook veel keus in verse seizoensproducten die eerlijk en duurzaam zijn geteeld, gekweekt of gefokt. De producten staan voor het karakter van onze streek Je proeft en ruikt geuren die je bij ons in de regio kunt ruiken Door lokaal te kopen stimuleren wij de zaken van mensen die om ons heen wonen. Sommige boeren of de slager kennen wij persoonlijk, hun kinderen zijn onze vrienden of zitten bij ons op school. Wij kopen bij ze omdat wij ze dat gunnen, want ze werken hard, eerlijk en gaan bewust en verantwoordelijk om met dieren en het landschap. Lokale producten, zijn vaak goedkoper vooral in het seizoen.
Blad
8
Waarom dit menu? • • • •
•
• • •
Het is gezond met heel veel verschillende bouwstoffen, vezels en vitaminen. Het menu is heel geschikt voor sporters want het zit vol energie die snel wordt opgenomen uit fruitsuikers en bevat bouwstoffen zoals koolhydraten, vezels, vitaminen, proteïnen en mineralen die nodig zijn om een sterk fit lichaam op te bouwen. Het is heel makkelijk te maken, dat vinden wij pubers heel belangrijk, want wij zijn nog niet zo vaardig in het koken van moeilijke gerechten. Voor dit gerecht hoef je nog niet eens aardappels te kunnen schillen Wij hebben een vrolijk gerecht willen maken, omdat het dan met plezier wordt gegeten. We denken dat heel veel jongeren dit gerecht er leuk uit vinden zien en lekker vinden omdat bijna iedereen wel aardbeien, bessen en ander fruit lust. Het gerecht kan ook makkelijk worden aangepast door fruit te kiezen wat jezelf lekker vind. Wij hebben geen hele scherpe smaken gekozen zodat zoveel mogelijk mensen dit gerecht lekker vinden. Wij houden bijvoorbeeld wel van pittig en zouden zelf best een scherp Spaans pepertje in de wortelgazpacho lusten, maar niet iedereen houdt van die smaak. Daar hebben wij rekening mee gehouden. Wij hebben meer dan 2 ons groenten en fruit per persoon in het menu opgenomen, zodat iedereen die dit eet ruim de dagelijks aanbevolen hoeveelheid gezonde voedingsstoffen binnenkrijgt. Vooral het voorgerecht is heel actueel. De kleur is Oranje en er ligt een plak sinaasappel in: dat past helemaal bij Nederland – Spanje Net als bij het voetballen gaat Spanje de soep in We hebben een naam verzonnen die past bij een bekende traditie in onze regio “zwientie tikk’n”. Daarmee willen we uitdrukken dat we trots zijn op onze regio. Het is ook een humoristische naam, want wij koken met humor.
Blad
9
Keuze van de ingrediënten voorgerecht:
Goedkoop (motto “geen cent te makken”). In principe gemaakt van afval, de wortelschillen. Makkelijk te bereiden Bouillonblokje van Zonnatura; biologisch, zoutarm, geen E-nummers lekkere smaak, je proeft de kruiden erin goed ± Als we meer bereidingstijd hadden gehad zouden we zelf bouillon trekken van diverse groenten en kruiden uit onze eigen tuin zoals: prei, ui, wortel, selderij, maggiplant, tijm, rozemarijn, citroengras, etc. Flevo Appelsap: biologisch geproduceerd uit de Noordoostpolder. Geen suiker toegevoegd, maar pure appelsap. Lekker frisse smaak die aan de gazpacho een vollere smaak geeft. Een vers schijfje sinaasappel. Weliswaar geen streekproduct, maar gekozen vanwege de kleur bij de wortels en de smaak die heel lekker combineert met de frisse soep. Fruit is gezond, ook in een voorgerecht. Peterselie uit eigen kruidentuintje, dus een streekproduct: helemaal gratis en verser kan het niet.
Blad
10
Keuze van de ingrediënten hoofdgerecht: • • • • • •
•
•
Een goed en gezond stuk vlees dat niet duur is Geen kiloknaller maar een stuk van een scharrelvarken van slager Bouma uit Steenwijkerwold, een vakman die wij kennen en vertrouwen. Bouma was slager van het jaar in 2013. Door fruit van het seizoen en aanbiedingen als basis voor het gerecht te kiezen houden we de kosten laag Bijna al het fruit en de aardappelen hebben wij gekocht aan de boerderij waar het geteeld is. Daardoor weten wij waar het vandaan komt. Bovendien stimuleert het gebruik van deze streekproducten het ecologische boerenbedrijf in de Kop van Overijssel en de Noordoostpolder. Wij hebben seizoensfruit gekozen op smaak, kleur en prijs, zodat we een mooi gerecht kunnen presenteren dat toch goedkoop te bereiden is. Later in het seizoen kunnen wij dit gerecht zelfs maken met grotendeels gratis regiofruit, door bramen en bosbessen in de natuur te plukken. Wij hebben voor het hoofdgerecht ook gebruik gemaakt van frambozen die toevallig in de aanbieding waren bij LIDL en qua smaak en presentatie mooi passen in ons gerecht. Door van de aanbieding gebruik te maken zijn onze kosten voor dit meer exotische fruit toch laag gebleven wat we graag wilden vanwege het motto “geen cent te makken”. Wij vinden het gerecht daardoor net iets aparter geworden terwijl het toch goedkoop is gebleven. Wij hebben de zuivel, roomboter, van het merk uit onze streek “de Weerribben” aan de boerderij gekocht. Een eerlijk product waarover de boer en boerin op http://www.weerribbenzuivel.nl/ vertellen waarom zij Weerribben zuivel op ecologisch verantwoorde wijze maken. Behalve dat Weerribben zuivel een streekproduct is met een goede smaak, staan wij ook helemaal achter de zienswijze van de familie de Lange op de manier van het runnen van een boerenbedrijf en de zorg voor het vee en het landschap. Daarom hebben wij hun boter gekocht. We hebben de aardappeltjes in bouillon gekookt. Net als bij de gazpacho hebben wij in verband met de bereidingstijd gekozen voor bouillon uit een blokje van Zonnatura in plaats van zelf getrokken bouillon.
Blad
11
Overijsselse Wortel -gazpacho een heerlijk fris voorjaarssoepje als vooraf, bomvol vitaminen Dit is een variatie op aspergesoep die vaak van de schillen van asperges wordt gekookt. Wij koken de soep van wortelschillen. Dus als je van een maaltijd wortelen de wortelen eens een keer niet schrapt, maar met een dunschiller schilt, en de schillen kookt heb je de basis voor deze soep die vooral koud geserveerd heerlijk is als fris voorgerecht op een warme dag. 75 gram boter (Weerribben zuivel) van 1 flinke bos wortelen de schillen, eventueel een paar wortels van de bos in stukjes meekoken 2 grote witte uien 2 blokjes groentebouillon, 1 liter water of 1 liter groentebouillon getrokken van verse groenten en kruiden (prei, peterselie, ui, bieslook, marjolein, peper, zout) uit de eigen kruiden/groentetuin. 0,75 liter biologische Flevo appelsap peper en zout (+/- 5 gr) naar smaak een eetlepel honing een bosje peterselie 1 sinaasappel Schil de wortelen met een dunschiller. Fruit de wortelschillen en fijngesnipperde uien zachtjes in de roomboter (de boter mag niet bruin worden)! Als de wortelen aan de buitenkant zacht worden en de uien glazig zijn, de appelsap toevoegen en met een eetlepel honing erbij aan de kook brengen. Na +/- 10-15 minuten als alles zachtjes is ingekookt (af en toe roeren) voeg je de bouillon toe. Op smaak brengen met zout en peper. Nog even een minuut doorkoken. Daarna de soep af laten koelen. Roer de schillen, de stukken ui etc. met een staafmixer fijn. Zet de soep een nacht in de koelkast. De volgende dag de koude soep nogmaals met de staafmixer roeren zodat de gestolde boter met groente smaak goed door de gazpacho wordt gemengd. Serveer de gazpacho op een ruim bord en garneer het met een plak sinaasappel en een paar plukjes peterselie.
Blad
12
"Zwientie tikken" met fruit Een smaakvol gezond hoofdgerecht van een eerlijk stuk scharrelvlees uit de Kop van Overijssel, gegarneerd met verse seizoens-streekproducten. Niet moeilijk te bereiden, zelfs geen aardappels schillen , lekker genoeg om geblinddoekt te eten • • • • • • • • • •
1 kg jonge krielaardappeltjes, van een van de boerenshops uit de Noordoostpolder 1 beenham van +/- 750 gram van een scharrelvarken uit de Kop van Overijssel bramen en diverse rood fruit (bramen uit de Weerribben,aardbeien, aalbessen, en ander vers fruit uit de Noordoostpolder en de Kop van Overijssel) +/- 200 gr per persoon, dus voor zes personen samen ruim een kilo diverse fruit. 250 gram bruine basterdsuiker 2 eetlepels kaneel 100 ml honing (van een van de imkers uit de Kop van Overijssel) rasp van 1 citroen een kruidenbouillonblokje of een beetje zout twee sjalotjes verse peterselie uit de Overijsselse kruidentuin
Verwarm de oven voor op +/- 200 graden . Wrijf de beenham in met kaneel, en een mengsel van honing en citroenrasp en basterdsuiker. Schuif de beenham in de oven op een rooster in de met een beetje boter ingesmeerde braadslee. Verlaag na +/- 15 minuten de temperatuur naar 160 graden. Laat de beenham 45 minuten garen Zoek ondertussen eventueel uit de aardappelzak ongeveer 1 kg van de mooiste krieltjes. Schil deze niet, maar was ze zorgvuldig. Zet ze in de pan met een bouillonblokje of een beetje zout en de fijngesneden sjalotjes en kook ze in de schil gaar in ongeveer 20 minuten. Was ondertussen het verse fruit en laat het drogen in een vergiet. Voeg 10 minuten voor het einde van de gaartijd van de beenham het roodfruit toe, strooi dit over de beenham en bewaar een paar aardbeitjes, bramen en ander fruit voor de garnering. Zet nu de oven op de grill stand en haal na ongeveer 10 minuten grillen de beenham met fruit uit de oven. Laat het geheel ongeveer 3-5 minuten rusten. Snijd de beenham met een scherp mes in mooie plakken en serveer die op elk bord met een laagje braadvet met honing dat uit het vlees is gedropen, samen met het gegrilde fruit. Garneer met het verse (niet meegegrilde) fruit en de aardappeltjes. Knip wat peterselie over de aardappeltjes. Blad
13
Kosten
Boodschappenlijst
inkoop
250 gram 1000 gram 2000 gram 6 1 liter 250 gram 1 struikje 9 in netje
roomboter bos peen witte uien blokjes groentebouillon biologische appelsap honing peterselie net sinaasappels (9 stuks)
Weerribben zuivel Verhage Landwinkel Verhage Landwinkel C1000 Verhage Landwinkel Imker Kuinre eigen tuin Niels LIDL
€ 1,00 € 1,50 € 1,75 € 1,03 € 1,80 € 3,00 € 0,00 € 1,89
250 gram 250 gram 125 gram 1000 gram 1500 gram 1040 gram 500 gram 5 in netje 400 gram 50 gram 250
Blauwe bessen Bramen Frambozen Aardbeien Aardappelen beenham van scharrelvarken bruine basterdsuiker citroen sjalotjes kaneel (strooibusje) honing
Verhage Landwinkel Verhage Landwinkel LIDL Verhage Landwinkel Verhage Landwinkel Slagerij Bouma C1000 LIDL LIDL LIDL Imker Kuinre
€ 1,75 € 2,50 € 1,49 € 3,50 € 3,00 € 11,44 € 0,99 € 1,15 € 1,39 € 0,79 € 3,00
Bijlagen: betaalbewijzen - kassabonnetjes
gebruikt in gerecht 75 gram 250 gram 100 gram 2 blokjes 0,75 liter 25 gram
€ 0,30 € 0,38 € 0,09 € 0,34 € 1,35 € 0,30 € 0,00 € 0,21 € 2,97 € 0,49
schillen + 6 wortels 2 grote
eetlepel
1 stuks prijs zespersoonsgerecht Wortel-gazpacho per persoon
250 gram 250 gram 125 gram 600 gram 1000 gram 600 gram 250 gram 1 hele schil 60 gram (2 stuks) 20 gram 100 gram prijs zespersoonsgerecht Zwientie tikk'n met fruit per persoon
€ 1,75 € 2,50 € 1,49 € 2,10 € 2,00 € 6,60 € 0,50 € 0,23 € 0,21 € 0,32 € 1,20 € 18,89 € 3,15
Totaal zespersoons menu Niels & Lukas per persoon menu Niels & Lukas
€ 21,86 € 3,64
op kassabon geel aangestreept is ingrediënt voor menu
Blad
14
Hulp en informatiebronnen •
Lessen Irun2B fit programma op school
• • • • • •
– Mw. Wessels, Dhr. van den Brink, Irun2Bfit programma en docent Lichamelijke opvoeding – Mw. Punter, docent biologie – Mw. Kats, docent wiskunde en mentor vader van Niels, inkopen, “repetitie”-koken, fotografie en presentatie, sparring partner Verkoop adviseur Landwinkel Verhage: productinformatie Jan Oord, Slagerij Bouma: productinformatie, bereidingsadvies WikiPedia: informatie over Gerard Nijboer en Jonnie Boer Youtube “Sporthelden: Gerard Nijboer” “Puurst” kookboek Jonnie en Therese Boer
•
Iedereen die ons heeft geholpen : hartelijk dank!
• • • •
Wij hebben heel veel geleerd van Irun2Bfit Wij hebben lekker gekookt Wij hebben lekker getraind Wij hebben veel zin in de StoneCityRun 2014.
•
Wij zijn fit! Blad
15