Geert-Jan Dümmer
Invorderen vanuit de rijksoverheid
FISCALE INVORDERING
ADVISEREN | DETACHEREN | OPLEIDEN
RIJKSINCASSO - inleiding
RIJKSINCASSO - op internet
Een doorgaande discussie over de vraag of we voor
• Het CJIB heeft geparticipeerd in een interdepartementale
de Rijksoverheid naar één incasso-instituut toe moeten
werkgroep die de voordelen en besparingsmogelijkheden van centralisatie van inning en incasso nader heeft onderzocht.
• Hoe wordt klein duimpje zo snel mogelijk een grote reus? • Vele jaren veel gepraat
Het onderzoek is gebaseerd op de visie op rijksincasso. • Er zijn drie analyses uitgevoerd. Een kwantitatieve analyse van
• Plannen, plannen, plannen …
de omvang van de vorderingen, een kwalitatieve analyse van de
• Op internet wel wat te vinden
impact op de rijksorganisaties en een maatschappelijke impactanalyse om de gevolgen voor burgers en bedrijven in beeld te brengen. De conclusie is dat centralisatie van inning- en incassotaken rijksbreed een wenkend perspectief biedt.
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
1
RIJKSINCASSO - CJIB
RIJKSINCASSO - vervolg
Niet-justitieel
Justitieel
• Bestuursrechtelijke premie • Bestuurlijke boete • Verbeurde dwangsom • Kosten toegepaste bestuursdwang • Leges voor een verblijfsvergunning • Legesveroordeling Huurcommissie
• Boete voor een verkeersovertreding • Strafbeschikking • Door de rechter opgelegde geldboete • Transactievoorstel • Schadevergoedingsmaatregel • Ontnemingsmaatregel • Europese boete • Europese confiscatiebeslissing
• Het gaat om overheidsvorderingen • Rijksbelastingdienst blijft er - in ieder geval voorlopig - buiten • Voor lagere overheden heeft e.e.a. geen relevantie, althans het wordt niet vanuit Den Haag opgelegd • Vrijwillig kan wél een samenwerkingsproject dan wel integrale uitbesteding aan de orde zijn
STELLING 1
RIJKSBREDE INCASSOVISIE
We moeten streven naar één centraal incasso-instituut vanuit de overheid.
• Doel: één visie waaraan alle overheidscrediteuren zijn gebonden
• Niet-justitiële vorderingen • Justitiële vorderingen • Belastingen (rijk én lokale?)
• Het gaat om een soort “behoorlijke beslaglegger” of een soort “integere crediteur” maar dan wel van het Rijk • Eigenlijk: hoe ga je met elkaar om? • Thans is men zoekende • Het komt er echter zeker van
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
2
UITBREIDING GEMEENTELIJKE BELASTINGGEBIED • Advies Commissie Rinnooy Kan • CPB Policy Brief 2015/4
Invorderen fiscale vorderingen
• Advies uitbreiding lokaal belastinggebied van de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) • Brief van de Algemene Rekenkamer
Voor de geïnteresseerden volgt info op de servicepagina
MIJNOVERHEID.NL
VERDERE DIGITALISERING
• Aanslagbiljetten via de berichtenbox van MijnOverheid groot
De communicatie tussen burgers en Belastingdienst zal verplicht
succes • In 2015 zijn er veel meer WOZ-beschikkingen en aanslag-
worden gedigitaliseerd. Het afstappen van de ouderwetse brieven moet leiden tot minder
biljetten voor lokale belastingen digitaal verzonden via de
kosten en betere service voor de belastingplichtige. Het kabinet
Berichtbox van MijnOverheid. Begin 2015 hebben in totaal ruim
denkt erbij ook aan het milieu. ‘Het berichtenverkeer met de
750.000 aanslagbiljetten voor lokale belastingen de burger
Belastingdienst kan echter niet ineens volledig en verplicht
digitaal bereikt.
elektronisch worden. Dat is voor zowel de belastingplichtige als de Belastingdienst te snel,’ schrijft Wiebes. Het kabinet kiest daarom voor een 'ingroeimodel'.
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
3
BIJZONDERE BEVOEGDHEDEN
INVORDERINGSPROCES I aanslagbiljet
Een aantal belangrijke “extra” bevoegdheden
aanmaning
dwangbevel per post
• Voorrecht • Bodemrecht • Aansprakelijkheidsbepalingen vordering
• Verrekening • Inzageverplichting • Vordering onder een derde
vooraankondiging belastingschuldige
INVORDERINGSPROCES II aanslagbiljet
aanmaning
hernieuwd bevel tot betaling
werkgever of uitkerende instantie
INVORDERINGSPROCES III dwangbevel per post
executoriaal beslag
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
aanslagbiljet
hernieuwd bevel tot betaling
aanmaning
vooraankondiging belastingschuldige
dwangbevel per post
vordering
executoriaal beslag
4
DWANGINVORDERING IW
INVORDERINGSPROCES I
• Art. 19 IW: vordering doen onder een derde − Overheidvordering (bestedingsruimte bankrekening)
1.
Belastingaanslag
− Periodieke betalingen (loon, uitkering, pensioen)
2.
Aanmaning
3.
Dwangbevel
4.
Overheidsvordering
5.
Vordering op inkomen
6.
Hernieuwd bevel tot betaling → tenuitvoerlegging
− Huur- en pacht, houder van penningen, faillissement • Art. 14 IW: tenuitvoerlegging − Beslag op roerende zaken − Beslag op onroerende zaken − Beslag onder derden − Diversen
administratief proces
BESLAGVRIJE VOET IN DE MEDIA
Beslagvrije voet
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
5
WAARBORGING BESLAGVRIJE VOET (FISCAAL)
BVV BIJ PERIODIEKE BETALINGEN (FISCAAL)
• Leidraadaanpassing rijk en lokale overheden
• De beslagvrije voet wordt bepaald aan de hand van de gegevens die bij de ontvanger bekend zijn
• Heeft alles te maken met kabinetsstandpunt Paritas Passé • Zo nodig informatie aan de belastingschuldige opvragen Ontwikkelingen: • Simpele versie? Standaardisering? • “Men” wil graag dat de fiscus de zogenoemde “Centrale Autoriteit” wordt of eventueel een andere belangrijke kennisbron
• Combineren met vooraankondiging! • Het bedrag van de beslagvrije voet vermelden!
• Fiscus heeft immers de meeste informatie van alle debiteuren
ACTIEF INFORMATIE OPVRAGEN (FISCAAL)
BELEID I
Combineren met vooraankondiging
• De staatssecretaris van Financiën heeft naar aanleiding van het kabinetsstandpunt over het rapport Paritas Passé de
• Huishoudsituatie • Leeftijd belastingschuldige en eventuele partner • Woonlasten en eventuele huurtoeslag
Leidraad Invordering 2008 zodanig aangepast dat in meer gevallen dan voorheen, de beslagvrije voet is gewaarborgd • Tevens is geregeld dat onder omstandigheden een foutief
• Ziektekostenverzekering(en) en eventuele zorgtoeslag
vastgestelde beslagvrije voet met terugwerkende kracht wordt
• Inkomsten belastingschuldige en eventuele partner
gecorrigeerd
• Ook de inkomsten uit voorlopige aanslag / VT • Levensonderhoud kinderen versus kindgebonden budget • Andere gelegde beslagen
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
6
BELEID II
BELEID III
Leidraad Invordering 2008 In situaties waarin de ontvanger de beslagvrije voet heeft 19.3.4
vastgesteld zonder vooraf informatie over inkomsten en
Als de belastingschuldige de gevraagde informatie niet verstrekt,
uitgaven op te vragen bij de belastingschuldige, herstelt de
wordt de beslagvrije voet vastgesteld op 45% van de
ontvanger de beslagvrije voet als door de belasting-
bijstandsnorm.
schuldige wordt aangetoond dat deze te laag is vast-
Als de belastingschuldige vervolgens de gevraagde informatie alsnog verstrekt, wijzigt de ontvanger de beslagvrije voet en past deze toe vanaf de eerstvolgende inhouding, dus zonder terugwerkende kracht.
gesteld. Als de belastingschuldige kan aantonen dat de beslagvrije voet al op een eerder moment op een te laag bedrag was vastgesteld, gebeurt dit met terugwerkende kracht.
STELLING 2
VERDELING VAN DE OPBRENGST
Bij een te laag vastgestelde
KBvG bestuursregel: afwikkeling derdenbeslagen
beslagvrije voet moet in alle gevallen de beslagvrije voet met terugwerkende kracht worden hersteld.
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
• Informatieverstrekking door de eerst beslagleggend gerechtsdeurwaarder • Spoedige kennisgeving van cumulerend beslag aan de eerst beslagleggend gerechtsdeurwaarder • Eerste beslaglegger verdeelt ook voor de preferente vorderingen • Kosten eerste beslaglegger geen executiekosten • Verdeelkosten bij voorrang voldoen uit de opbrengst • Spoedige informatie door de eerste beslaglegger over de verdeelsleutel • Eén exploot voor meerdere schuldeisers • Verdeling bij meerdere schuldeisers • Afdracht van de opbrengst
7
STELLING 3 De gerechtsdeurwaarder moet de opbrengst verdelen als sprake is van samenloop derdenbeslag en vordering IW.
SALDO ONTOEREIKEND NEEM UW PAS TERUG
OVERHEIDSVORDERING - ALGEMEEN • Het is een vereenvoudigd elektronisch derdenbeslag op de tegoeden van een betaalrekening die een belastingbetaler bij een bank heeft, zelfs op de kredietruimte • Het beslag heeft geen betrekking op spaarrekeningen of
De overheidsvordering
tegoeden op creditcards en wordt niet uitgevoerd wanneer de betrokkene in de schuldsanering zit of in staat van faillissement verkeert • De overheidsvordering is ontwikkeld voor invordering van kleine bedragen • Er is een bezwaarprocedure bij eventuele onterechte vorderingen
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
8
OVERHEIDSVORDERING - ART. 19 IW + UR IW
OVERHEIDSVORDERING 2015 • CJIB > Wet Administratieve Handhaving Verkeersvoorschriften
• Aanslagen met ‘open’ bedrag <= € 1.000,00 • Maximaal € 500,00 per incassomoment • Max 2 incassomomenten per kalendermaand per aanslag
• Rijksbelastingdienst (ook voor toeslagen) • Lokale overheden Knelpunt: bankrekeningnummer
• Voor dezelfde aanslag: gedurende aaneengesloten periode
(bron + naam-nummer-controle)
van 3 kalendermaanden • Bank van belastingschuldige is bevoegd tot terugboeking indien bestedingsruimte op uitvoeringsdatum ontoereikend
BVV OVERHEIDSVORDERING I
BVV OVERHEIDSVORDERING II
Leidraad Invordering 2008
Leidraad Invordering 2008
Als de belastingschuldige aannemelijk maakt dat hij vanwege de
Bij het verzoek verstrekt de belastingschuldige naast de gegevens
toepassing van de overheidsvordering een lager bedrag aan
die van belang zijn voor de vaststelling van de beslagvrije voet een
bestaansmiddelen overhoudt dan overeenkomt met de voor hem
overzicht van de banktegoeden, waaronder begrepen spaar-
geldende beslagvrije voet, maakt de ontvanger de overheids-
tegoeden, waarover de belastingschuldige onmiddellijk na de
vordering op verzoek van de belastingschuldige in zoverre
overheidsvordering kon beschikken. Ongedaanmaking blijft
ongedaan met inachtneming van hetgeen hierna volgt.
beperkt tot de laatste overheidsvordering voorafgaand aan het verzoek van de belastingschuldige. (…)
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
9
BVV OVERHEIDSVORDERING III
STELLING 4
Leidraad Invordering 2008
Bij het toepassen van de overheidsvordering wordt voldoende rekening gehouden met
Voordat de ontvanger tot teruggaaf overgaat, gaat hij na of de
het wettelijke minimumbedrag waar
belastingschuldige op het moment dat de overheidsvordering is
burgers van moeten kunnen leven.
gedaan, beschikte over banktegoeden, waaronder begrepen spaartegoeden. Als het totaal van de banktegoeden waarover de belastingschuldige onmiddellijk na de overheidsvordering kon beschikken groter is dan de voor hem geldende beslagvrije voet, vermindert de ontvanger de teruggaaf met het meerdere.
Involon | Deurwaarders & Incassosymposium 30-06-2015 | www.involon.nl
10