15-2-2014
Van brabbelen tot babbelen
Introductie logopediepraktijk Logopediepraktijk Nouwels heeft vestigingen in
Staphorst, Nieuwleusen, Oudleusen en Balkbrug. We werken in een team van 5 logopedisten.
12-02-2014 Pinkeltje Balkbrug
Logopediepraktijk Nouwels
Ons team van logopedisten
Logopediepraktijk Nouwels
Doelstellingen informatieavond Brede interesse in de spraak- en taalontwikkeling Adviezen m.b.t. stimulatie van de spraak-taalontwikkeling Gerichte vraag aan de logopedisten Andere ouders spreken …………………
Logopediepraktijk Nouwels
Normaal verloop van de spraak- en taalontwikkeling
Inhoud
Logopediepraktijk Nouwels
Normaal verloop van spraak- taalontwikkeling Discussie n.a.v. stellingen Pauze Brainstorm Stimuleren van de spraak- taalontwikkeling Voorlezen en zelf oefenen hiermee Duim-/vinger- /speenzuigen Stotteren Eten en drinken Vragenronde Sluiting Logopediepraktijk Nouwels
3 mnd
Glimlachen / vocaliseren
4 mnd
Reageren op taal door draaien
5 mnd
Toename vocalisaties
6 mnd
Brabbelen
8 mnd
Dmv klanken emoties/handelingen benadrukken
10 mnd
Begin receptieve taal
1 jaar
Begin expressieve taal. Kind begrijpt woorden en begint met woordjes spreken Logopediepraktijk Nouwels
1
15-2-2014
Normaal verloop van de spraak- en taalontwikkeling
Normaal verloop van de spraak- en taalontwikkeling
1;6 jr
Expressieve woordenschat tussen de 3 en 50 woorden; gebruikt tenminste 5 woordjes Expressieve woordenschat > 50 woorden; gebruik van 2 woordzinnen; woordopbouw nog onvolledig Uitbreiding woordenschat. Kind begrijpt dat het iets kan meedelen
4;0 jr
Langere zinnen met eenvoudige opbouw; problemen met meervoudsvormen en vervoegingen; vvv-regel (vier jaar is verstaanbaar voor vreemden).
5;0 jr
Woordenschat +1000 woorden; 3 – 5 wrdzinnen. Zinsopbouw is nog niet correct; geen opvallende nasaliteit meer; driekwart is verstaanbaar
6;0 jr
Kan opdrachten bestaande uit 3 deelopdrachten uitvoeren; goed gevormde en samengestelde zinnen; concreet taalgebruik; vrijwel alles verstaanbaar Kan 3 tot 4 aanwijzingen onthouden. Grammaticaal correcte samengestelde zinnen; abstracter taalgebruik; alles is verstaanbaar
2;0 jr
2;6 jr 3;0 jr
Logopediepraktijk Nouwels
Minimum spreeknormen 12 maanden
Veel en gevarieerd brabbelen
18 maanden
Tenminste 5 woordjes; onvolledige woordopbouw
24 maanden
2-woordzinnen; onvolledige woordopbouw
3 jaar
3-5 woordzinnen; zinsbouw nog niet correct geen opvallende nasaliteit meer; 75% verstaanbaar
4 jaar
Langere zinnen met eenvoudige opbouw; problemen met meervoudsvormen en vervoegingen; vvv-regel (vier jaar is verstaanbaar voor vreemden).
5 jaar
Goed gevormde en samengestelde zinnen; concreet taalgebruik; vrijwel alles verstaanbaar Logopediepraktijk Nouwels
Logopediepraktijk Nouwels
Discussie n.a.v. stellingen 3 groepen Onderwerpen van de stellingen: Voorlezen Duim- / speenzuigen Stotteren
Logopediepraktijk Nouwels
Het stimuleren van de spraaktaalontwikkeling in het dagelijks leven
Pauze!
Een goede beheersing van de taal is van essentieel belang voor de totale ontwikkeling van het kind
Logopediepraktijk Nouwels
Logopediepraktijk Nouwels
2
15-2-2014
Hoe kun je deze taalontwikkeling stimuleren? Kinderen leren taal door wat ze om hen heen horen en aangeboden krijgen.
Men kan 3 stappen doorlopen tijdens het stimuleren van de taal (VAT principes)
- Voorlezen is een heel effectief middel - Situaties in het dagelijks leven (koekjes, bakken, naar de dierentuin, knutselen, afwassen)
Logopediepraktijk Nouwels
Volgen
Logopediepraktijk Nouwels
Aanpassen
- Kijken;
- Ooghoogte;
Leer aandachtig te kijken naar de aandacht van het kind, de uitdrukking, alertheid, snelheid van ademen, huidskleurveranderingen, toonhoogte. - Wachten; We zijn van nature geneigd kinderen te ondervragen. Geef het de kans zich op de eigen manier uit te drukken. - Luisteren; Wacht op antwoord en luister naar wat het kind zegt. Zo moedig je het aan om door te gaan.
Ga op ooghoogte van het kind zitten. Zo maak je het beste contact. Het kind voelt dat je geïnteresseerd bent. - Vertalen; Het kind weet dat je luistert en hem/haar probeert te begrijpen. Het hoort zo de juiste woorden of ziet de juiste handeling. - Handelingen begeleiden met taal; Blijf vertellen wat je doet. Ga in op wat het kind doet of zegt, het ervaart dat het leuk is om te praten.
Logopediepraktijk Nouwels
Logopediepraktijk Nouwels
Toevoegen - Gebruik van gebaren en gezichtsuitdrukkingen
Leeftijd kind
Taalniveau kind
Taalaanbod volwassenen
3-6 mnd
Brabbelen
Lange zinnen en moeilijke woorden ‘goed zo drink maar goed’. Daar wordt je een sterke knul van’
8-10 mnd
Sociaal brabbelen
Eenvoudiger taalaanbod met korte zinnen, eenwoorduitingen en veel herhalingen. ‘waar zijn je voetjes. Schoon! Weer schoon. Ander voetje. Schoon. Klaar’
1- 1;6 jaar
Enkele eenwoorduitingen
Eenwoorduitingen Tweewoorduitingen ‘lekkere pap, goed eten, mmmm lekker’
1;6-2;0 jaar
tweewoorduitingen
Twee- en driewoorduitingen Eva weg? Gaat Eva weg? Daag Eva. Tot straks’
2;0-3;0 jaar
Twee – en driewoorduitingen
Korte eenvoudige zinnen. ‘doe je jas maar aan. We gaan naar buiten. Buiten is het koud’
3;0-5;0 jaar
Korte eenvoudige zinnen
Goed gevormde zinnen wisselend van lengte. ‘Als je de tekening af hebt plakken we hem op. Dan geven we het aan oma’
- Het kind imiteren - Vertalen wat het kind wil of voelt - Nadruk leggen op een woord of geluid - Taal toevoegen - Herhalen van het woord of zin - Verbreden wat het kind zegt
Praten doe je met z’n tweeën!! Logopediepraktijk Nouwels
3
15-2-2014
Voorlezen
Aandachtspunten voorlezen
Voorlezen is geen voorwaarde voor een goede taalontwikkeling, maar het heeft zeker een extreem gunstige invloed op het goede verloop ervan
Lekker gezellig zitten Maak oogcontact Laag spreektempo Lees levendig / expressief voor Laat plaatjes aanwijzen Houd aangeboden taal grammaticaal juist Lees niet te lang voor (10 min) Geef kleine kinderen iets in handen Rustige omgeving (TV en radio uit!)
Logopediepraktijk Nouwels
Logopediepraktijk Nouwels
Speengebruik, duimen, vingerzuigen Bij baby’s en peuters is zuigen normaal i.v.m. of een grote zuigbehoefte of omdat het veiligheid biedt
Zelf oefenen met voorlezen in groepjes…..
Daarna wordt het een gewoonte wat verschillende gevolgen kan hebben
Logopediepraktijk Nouwels
Gevolgen van langdurig speen- vinger- en/of duimzuigen: Kan een negatieve invloed op de spraakontwikkeling; onduidelijk en/of slissend spreken, minder goed articuleren Kan naar voren en scheef staande tanden veroorzaken Kan mondademen tot gevolg hebben; als de duim/speen uit de mond glijdt na het inslapen blijft de mond vaak openstaan
Logopediepraktijk Nouwels
Gevolgen van mondademen Vaker verkouden en hoesten Vaker keel- en oorontsteking; slechter horen Minder fraaie gezichtsvorm Scheve tanden en onduidelijk spreken (door slappe tongfunctie en tandstand) Verhoogde kans op cariës
Logopediepraktijk Nouwels
4
15-2-2014
Tips om duim-/speenzuigen af te wennen
Algemeen bij afwennen van duim- / speenzuigen
Niet praten tijdens zuigen Speen op vaste plek (niet zichtbaar)
Beloon de goede momenten en reageer voorlopig niet wanneer uw kind wel duimt of op zijn speen zuigt.
Bij duimen iets in de handen geven om mee te ‘friemelen’ vb. een handpop; vingerpop Bij oudere kinderen beloningskaart (stickers) Na inslapen met duim/speen deze eruit halen en mond dicht drukken
Geef uw kind regelmatig een compliment of een andere beloning als u merkt dat het echt zijn best doet om niet te duimen of op zijn speen te zuigen.
Logopediepraktijk Nouwels
Lipspanning meten!
Logopediepraktijk Nouwels
Stotteren Ontstaat vaak wanneer het kind in zinnen gaat praten en verhaaltjes wil vertellen Komt veel voor bij kinderen tussen de 3 en 7 jaar
Logopediepraktijk Nouwels
Logopediepraktijk Nouwels
Stotteren
Algemene advisering t.a.v. stotteren
Op jonge leeftijd is dit vaak tijdelijk Gaat vaak over wanneer het kind beter leert plannen
Bij langer dan enkele maanden stotteren en ongerustheid toch verwijzing naar logopedist vragen Vermijd opmerkingen als ‘rustig aan’, ‘eerst nadenken voordat je iets zegt’, of ‘haal eens diep adem’. Gebruik zelf een rustig spreektempo Spreek zelf in korte eenvoudige zinnen
Of wanneer de taalkundige kennis beter wordt beheerst Of wanneer de geheugencapaciteit is vergroot Op jonge leeftijd vaak ontspannen herhalingen Meestal is het kind zich niet/ weinig bewust van het stotteren
Belangrijker is het om uw kind ruimte en tijd te geven om zijn verhaal te doen Reageer op WAT het zegt, niet op HOE!
Logopediepraktijk Nouwels
Logopediepraktijk Nouwels
5
15-2-2014
Eten Vanaf 4 maanden wordt naast de reguliere fles/borstvoeding gestart met lepelvoeding. Belangrijke aandachtspunten m.b.t. lepelvoeding Neem een ondiep, zo plat mogelijk lepeltje Laat de lepel in het gezichtsveld aankomen Steek de lepel recht in de mond nadat het kind de mond opent. Haal de lepel weer recht uit de mond. Niet afstrijken aan de bovenlip!! Houdt het tempo laag zodat het kind de tijd krijgt om de voeding goed door te slikken
Vanaf 6 maanden wordt er steeds meer gestart met vastere voeding zoals broodkorsten, soepstengels, koekjes etc. Structuren worden al vlot grover en het kind krijgt steeds meer verschillende smaken aangeboden Het is verstandig bij het leren wennen aan nieuwe smaken een bepaalde smaak een week lang aan te bieden. Zoete smaken vinden veel kinderen lekker. Denk hierbij een wortel, peer, banaan
Drinken Start vanaf 9 maanden met het leren drinken uit een gewone beker Difrax beker met neusuitsparing Let goed op de (hoofd)houding van het kind Start eventueel met dik vloeibaar zoals vla of yoghurt Het leren drinken uit een gewone beker of eventueel rietjesbeker heeft een positiever effect op de mondmotoriek van een kind dan een tuitbeker
Eten met je handen en smeren mag!!!!!
Om het kauwontwikkeling te stimuleren kun je b.v. stukjes brood om en om in de wangzakken stoppen.
Vragenronde
Interessante websites www.logopediepraktijknouwels.nl www.kindentaal.nl (SNEL-test) www.stotteren.nl (Screenings Lijst Stotteren) www.ouders.nl www.nvlf.nl (Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie)
Logopediepraktijk Nouwels
Logopediepraktijk Nouwels
6
15-2-2014
Dank voor uw aandacht!
Logopediepraktijk Nouwels
7