Datum:
25−12-2014 (9.30) Zoetermeer
Votum / zegengroet Openingslied
NLB 455 : 1 en 6 "Het zal geschieden in het laatst der dagen"
Gebed om opening van Gods Woord
GjO
Kinderlied
GKB 35 : 1 en 4 "De wijzen, de wijzen "
Schriftlezing
Matteus 2 : 1 – 12 (Door groep 7 en 8, cf draaiboek)
Lied na de schriftlezing
SELA "Wij trekken in een lange stoet " http://youtu.be/_KMBmbhM9ZA
Preek Amenlied na de Preek
NLB 483 “Stille nacht”
Gebed over Preek en Voorbeden Kinderlied
“Een vrolijk kerstfeest iedereen” http://www.gospelmusic.nl/search.php?mode=search&page= 1&key=vrolijk+kerstfeest
Collecte Slotzang
GKB 50 “Ere zij God”
Zegen De Heer zegent jullie en beschermt jullie, De Heer kijkt jullie welwillend aan en is jullie genadig, De Heer heeft jullie lief en geeft jullie vrede
Intro: Welke rol speel jij in Jezus verhaal? Ik wil beginnen met de jongens en meiden uit groep 7 en 8 te bedanken voor hun bijdrage aan deze kerstviering. Prachtig gedaan! Weet je wat er altijd door mij heengaat als ik zo’n toneelstukje zie? Dat ik zin heb om ook mee te doen. Ken je dat? Thuis je rol instuderen, dan samen oefenen, dikke pret. Blunderen bij de generale repetitie, en dat het dan toch allemaal nog goed komt bij de voorstelling. Geweldig leuk. En als je echt wat beter wilt leren spelen, dan moet je je zo goed mogelijk inleven in je rol. En wanneer je een rol krijgt, dan vraag je je af: Kan ik me in die persoon wel genoeg inleven? Daar wil ik het vanmorgen in de preek eens met jullie over hebben. Welke rol heb ik eigenlijk in het kerstverhaal, in het verhaal van Jezus’ leven op aarde? In welke mensen, die hier in Matteüs 2 rondlopen, kan ik me het best inleven? Herodes Laten we eens beginnen met Herodes. Ik kan me voorstellen dat hij niet de figuur is waarop je het meest wilt lijken. Hij was een wrede koning. Op het moment dat dit verhaal speelt regeerde hij al meer dan 30 jaar. En hij had veel bereikt in zijn leven. Maar nu hij oud wordt, en zijn einde ziet naderen, doet hij vreselijke dingen om aan de macht te blijven. Hij vermoordt zijn halve familie, inclusief zijn eigen oudste zoon. Omdat hij bang is dat ze zijn macht en zijn 1/5
koningschap willen overnemen. Als je dat soort dingen weet over deze koning, dan snap je waarom hij vreselijk schrikt als die sterrenkundigen vragen naar een pas geboren koning. Een pasgeboren koning? Een compleet nieuwe bedreiging voor zijn macht? Mensen die bang zijn om hun macht kwijt te raken, zetten in zo’n geval alle zeilen bij. Ze zijn waakzaam, en gebruiken al hun listigheid om niet te verliezen. Dat zie je Herodes doen hier. Van alle mensen in het verhaal is hij het meest in de weer. Hij roept de schriftgeleerden bij elkaar, hij maakt in het geheim afspraken, hij schat de risico’s zorgvuldig in, hij wil het allemaal precies weten. Hij liegt, hij bedriegt. En dat alles met maar een doel: ik wil de baas zijn, ik wil niet dat een ander koning wordt. Kun jij je inleven in die rol? Zeg niet te snel nee. Je kunt op Herodes lijken, ook al ga je zelf niet over lijken. Als jij hoort van Jezus komst en als je dan goed tot je door laat dringen dat hij niet alleen pasgeboren is, maar een pasgeboren koning. Baby’s zijn lief. Als Jezus niet meer was dan een kindje op moeders schoot, dan vond de hele wereld hem een schat. Maar nu is hij koning. En dat betekent dat hij bepaalt wat er in jou leven moet gaan gebeuren. En jij dus niet meer. Kun je dat hebben? Of schiet je dan in de rol van koning Herodes? Gebruik je al je slimheid en vindingrijkheid, om voor deze nieuwe koning maar niet te hoeven buigen. Je zegt wel dat je naar hem toe wilt gaan om hem eer te bewijzen. Maar als het er werkelijk op aan komt, als Jezus echt iets van je wilt, dan leg je hem liever het zwijgen op. Dat is de rol van Herodes. Burgers En dan de burgers van Jeruzalem. Die hebben maar een bescheiden rol in het verhaal. Maar er wordt over hen wel iets heel belangrijks gezegd. Ze schrokken, toen ze zagen hoe Herodes geschrokken was. Veel mensen in Jeruzalem waren vertrouwd met de Gods beloften. Ze woonden met opzet in Jeruzalem, omdat het de stad van God was, waar de Messias zou gaan komen. Jeruzalem was een stad in blijde verwachting. En nu komt dan die boodschap: de Messias is geboren! Maar de mensen zijn niet blij. Ze schrikken hevig. Omdat Herodes schrikt. Want Herodes, dat was een onvoorspelbare tiran, die je vooral niet tegen je moest hebben. En dus kwam deze boodschap, waar ze al eeuwen op hadden gewacht, precies op het verkeerde moment. Wij verwachten wel de Messias, maar gezien de huidige omstandigheden, kun je daar beter je mond over houden. Ken je dat? Kun je je een beetje inleven in die rol. Stel je zit op een school, en in jou klas komt, halverwege het jaar, een nieuwe leerling. Die nieuwe leerling is een heel enthousiaste en overtuigde christen. Dat kun je merken aan de muziek die ze draait, aan haar berichten op facebook, aan de events waarvoor ze de klas uitnodigt, noem maar op. Maar ook omdat ze voor haar eten bidt, in de kantine. En dat niet alleen, ze vraagt aan tafel dan ook even of de anderen stil willen zijn. En laatst heeft ze een leraar aangesproken die spottend over God sprak. En al gauw is ze niet meer zo populair in de klas. De meeste leerlingen vinden haar erg fanatiek. Prima dat jij je overtuiging hebt, maar hou dat voor jezelf alsjeblieft. 2/5
En, dan, op een dag ontdekt ze, per ongeluk, dat jij ook christen bent. Helemaal enthousiast is ze er van! Nog een christen in de klas. En dat ben jij. En dan … Ga je aan haar kant staan? Durf je uit de kast te komen? Of schrik je hevig? En zeg je tegen haar: joh, het is natuurlijk prima dat je christen bent, en ik ben het ook wel, maar, gezien de omstandigheden hier op school, kun je daar beter een beetje je mond over te houden. Voor je het weet lig je er uit bij iedereen. Wijze Mannen En dan de wijze mannen. Daar willen we wel op lijken natuurlijk! Ze krijgen in hun verre land een heel vaag teken van God. Er verschijnt, heel even, een koningsster. Aan de westelijke hemel. Dat is alles. Een zeldzaam teken! Maar zij hebben het gezien, en ze weten het zeker: we moeten gaan zoeken. We willen die koning vinden, en zo ook onze theorie bewijzen. Echte geleerden willen daar normaalgesproken moeite voor doen. Maar wetenschap en geloof vielen in die tijd nog grotendeels samen. En daarom willen ze de nieuwe koning niet alleen vinden, maar ook eer bewijzen. Ze beseffen dat ze dan oog in oog staan met iets dat groter en machtiger is dan zijzelf. Deze wijze mannen maken een lange reis en als ze dan eindelijk in Jeruzalem aankomen, vinden ze geen pasgeboren koning, maar een sluwe oude koning. En ze stuiten op list, bedrog en onbegrip. Maar ze zetten door, en dan krijgen ze van God een teken, dat al hun theorieën te boven gaat. Geen ster in de verte, die er heel even is, maar een ster, dezelfde ster die ze al hadden gezien, die voor hen uit gaat. Die hen precies wijst waar ze moeten zijn. En in Bethlehem aangekomen, eren ze de pasgeboren koning met hun schatten. We zouden allemaal deze glansrol willen hebben, toch? Prima, maar leef je dan wel grondig in je rol in. Denk je dat het kunt? Denk je dat je aan een klein teken van God genoeg hebt, om een reis van 3000 kilometer te maken. Een lange en kostbare reis. En dan die blijdschap, wanneer God opnieuw aan ze verschijnt. Ze zijn niet een beetje blij, ze “zijn heel erg blij, met grote vreugde”, schrijft Matteus. Kun je je nog inleven in die rol, als je Jezus al veel langer kent? Spat de blijdschap nog van je gezicht en je leven af? En wanneer je praat over Jezus, met je kinderen of met andere jongeren in de kerk, sta je dan te stralen? Waar zijn de sterretjes in jou ogen, waar blijft je goud, je wierook en je mirre? Ga je nog op de knieën, waar blijft je lichaamstaal? Of geloof je alleen met je hoofd? De wijzen, de helden uit dit verhaal, die rol willen we allemaal. En ik zou zeggen: doen! Leef je in, en wees een lichtend voorbeeld, voor die mensen in de omgeving, die de lange reis naar Jezus nog voor de boeg hebben. Schriftgeleerden En dan komen we als laatste, bij de rol van de Schriftgeleerden. Ik vrees dat we voor die rol de beste papieren hebben. Wat is hun rol in het verhaal? Ze kennen de Bijbel goed, ze weten niet alleen dat de Messias gaat komen, ze weten zelfs waar. Dat kunnen ze Herodes moeiteloos vertellen. 3/5
Maar gaan? Naar Bethlehem. Nee, dat doen ze niet. Wat hield die mensen tegen eigenlijk? Net als alle burgers van Jeruzalem, waren ze natuurlijk bang voor gedoe met Herodes. Al te veel belangstelling voor een mogelijke concurrent, dat kon ze de kop kosten. Maar wat ze ook dwars zit is hun eigen heilsverwachting. Zij verwachten de komst van de Messias, maar dan in heerlijkheid. In een pasgeboren koning zijn ze niet zo geïnteresseerd. Zij willen worden gered door een nieuwe David, een leider die het volk en Jeruzalem zal herstellen in zijn oude glorie. Het wordt pas interessant wanneer die pasgeboren koning daadwerkelijk als een krachtig leider opstaat. In de Christelijke Kerk hebben in de afgelopen tweeduizend jaar ook zo onze tradities opgebouwd. En die zijn heel bepalend voor de manier waarop we de Bijbel lezen en Gods komst verwachten. En als Jezus dan komt op zijn eigen manier, kunnen hem volledig over het hoofd zien. Laatst hoorde ik van een meisje uit de kerk dat ze had gedroomd dat Jezus terugkwam. En weet je wat nou zo gek was, in die droom? Jezus kwam terug, en de wereld ging gewoon door! Ook de schriftgeleerden in Jeruzalem gingen gewoon door met hun werk. En daarom geeft God ze een heel bijzondere aanwijzing. Namelijk, de komst van de wijzen! Een van de meest verrassende dingen uit dit Bijbelverhaal is namelijk dat die wijzen überhaupt in Jeruzalem aankomen. God had ze toch ook rechtstreeks naar Bethlehem kunnen leiden. Daar was hij –gezien het verhaal- prima toe in staat geweest. De omweg over Jeruzalem dient maar een doel: de ingedutte mensen, die de Bijbel zo ongeveer uit hun hoofd kenden, wakker schudden en voorbereiden. En daarvoor is ook dit Kersfeest bedoeld. Het kerstfeest, dat we al eeuwenlang vieren en dat stijf staat van de tradities. Verrast het je nog? Zet het je nog in beweging? Ga je op zoek naar Jezus? Of ruim je, met de kerstversiering, ook Jezus weer op. Onze Liever Heer op zolder. Ere zij God, in de berging. Besluit: Jezus draait de rollen om! Als het aan onszelf lag, dan zag het er niet best uit! Maar het goede nieuws van Kerst is, dat God de rollen omdraait! Wij hoeven geen glansrollen te vervullen, om welkom te zijn in Jezus verhaal. Want Jezus, leeft zich juist in, in ons verhaal. Hij neemt onze rol over en hij maakt daar een schitterend verhaal van. Want Jezus is geen toneelspeler, maar de grote regisseur. Wees wijs en kniel voor Jezus neer. Geef hem de eer en de regie in jou leven. Als Hij jou levensverhaal gaat herschrijven, gebeuren er grote wonderen. Mensen die, als Herodes, uit zijn op het behoud van hun positie, die gaan Jezus toch oprecht dienen. Mensen die te bang zijn om voor zijn naam uit te komen, gaan vrijmoedig getuigen. Mensen die in de kerk hun tijd uitzitten, worden weer vol van pure blijdschap. Ze stralen als sterren en wijzen de hele wereld de weg naar Jezus. Bij Hem moet je zijn. Want hij is het die zijn volk zal bevrijden van alle zonden. Amen 4/5
Verwerkingsvragen Algemeen Doe eerst een algemene ronde over de volgende vragen: - Wat heeft de preek me geleerd? (kennis, feiten inzichten) - Welke gevoelens heeft de preek me opgeleverd? (blij, boos, bang, bedroefd en hun varianten) - Tot welke acties of goede voornemens zet de preek me aan? ((Zo'n drieslag voorkomt dat je teveel in een van de domeinen (kennis, gevoel of gedrag) blijft hangen.)) Welke rol? En dan blijft als grote verwerkingsvraag bij deze preek nog over: met welke van de genoemde groepen kun jij je het gemakkelijkst identificeren?
5/5
