Interpolis Levensloop Fonds - EvenStoppen - EerderStoppen - Verlofopname
Jaarverslag 2007
Interpolis. Glashelder 1
inhoudsopgave
1.
Algemene informatie
3
2
Profiel
5
3
Kerncijfers
8
4
Verslag van de beheerder
10
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8
Jaarrekening 2007 Balans per 31 december 2007 voor resultaatverdeling (in euro) Winst- en Verliesrekening over het boekjaar 2007 (in euro) Kasstroomoverzicht 2007 (in euro) Algemene toelichting Toelichting op de balans Toelichting op de winst- en verliesrekening Vergelijking gerealiseerde kosten met Prospectus Winstbestemming
15 15 16 17 18 19 21 22 22
6. Onderliggende fondsen 6.1. EvenStoppen 6.2. EerderStoppen
23 23 26
7 7.1 7.2 7.3 7.4
38 38 38 38 39
Overige gegevens Zeggenschap Winstbestemming voorwaarden beheer en bewaring Winstbestemming Accountantsverklaring
2
1
algemene informatie
Adresgegevens Interpolis LevensloopFonds Rijnzathe 10 3454 PV De Meern Tel. 030-669 25 00 Fax 030-669 13 68 www.interpolis.nl/levensloop Beheerder Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer B.V. Spoorlaan 298 5017 JZ Tilburg Bewaarder Stichting Bewaarder Interpolis LevensloopFonds Atrium Strawinskylaan 3105 1077 ZX Amsterdam Stichting Interpolis Levensloop Stichting Interpolis Levensloop Rijnzathe 10 3454 PV De Meern Adviseurs Juridisch adviseur: De Brauw Blackstone Westbroek N.V. Tripolis Burgerweeshuispad 301 1076 HR Amsterdam Fiscaal adviseur: KPMG Meijburg & Co Burgemeester Rijnderslaan 10 1185 MC Amstelveen Accountant: Ernst & Young Accountants Leonard Springerlaan 17 9727 KB Groningen
3
Beheerder Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer B.V. (de Beheerder) voert het beheer over het Interpolis LevensloopFonds (het Fonds). De Beheerder is op 11 mei 2000 opgericht en heeft haar statutaire zetel in Tilburg, Nederland. Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer B.V. is een 100% dochtervennootschap van Interpolis Pensioenen B.V. De directie bestaat uit de heer A.H.M. Wouters en de heer O. Veldt. De administratie van het Fonds is uitbesteed aan Interpolis Pensioenbeheer B.V. Bewaarder Als bewaarder van het Fonds treedt op Stichting Bewaarder Interpolis LevensloopFonds (de Bewaarder). De Bewaarder is opgericht op 4 november 2005, statutair gevestigd te De Meern en ingeschreven in het Handelsregister onder nummer 33051099. Het bestuur van de Bewaarder bestaat uit Administratiekantoor van De Twentsche Trust-Maatschappij B.V. Het bestuur van Administratiekantoor van De Twentsche Trust-Maatschappij B.V. bestaat uit de heer W.H. Kamphuijs en de heer W.P. Ruoff. Stichting Interpolis Levensloop Deelname in het Interpolis LevensloopFonds en de Subfondsen is uitsluitend mogelijk via de levenslooprekeningen bij Stichting Interpolis Levensloop. Stichting Interpolis Levensloop is tezamen met Interpolis Pensioenbeheer B.V. de enige Participatiehouder in het Fonds.
4
Informatie Voor actuele informatie over het aanbod van Subfondsen, alsmede voor de aanvraag van het Prospectus, het betreffende Supplement en/of de Financiële Bijsluiter die is opgesteld met betrekking tot het betreffende Subfonds, kunt u contact opnemen met de Beheerder. Deze informatie (of een deel daarvan) is tevens te vinden op de webpagina van de Beheerder, op de website van Interpolis (bereikbaar via www.interpolis.nl/levensloop).
2
profiel
Het Interpolis LevensloopFonds is een beleggingsinstelling als bedoeld in artikel 1 van de Wft in de vorm van een fonds voor gemene rekening waarvan de Participaties zijn onderverdeeld in series. De Beheerder heeft op 29 december 2005 een vergunning van de AFM verkregen ingevolge het oude artikel 5 Wtb(inmiddels overgegaan in de Wft). Werkwijze fonds De specifieke beleggingen vinden plaats binnen de Interpolis Pensioenen Beleggingspools. Deze Pools worden beheerd door diverse beleggingsteams binnen Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer. De categorieën waarin de teams beleggen zijn aandelen Europa en vastrentende waarden Europa. De teams beschikken over een gestructureerd beleggingsproces en de portefeuillemanagers beschikken over ruime ervaring in het beheer van de genoemde categorieën. Het managen van een geldmarktfonds vraagt om specifieke kennis die in de vorm van verschillende specialismen binnen Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer beschikbaar is. Het is de bedoeling van Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer om met een dergelijk product in de behoefte van liquiditeit, risico aversie en rendement te voorzien. Het geldmarktfonds kan zowel onderdeel zijn van een korte termijn beleggingsstrategie als van een (middel)lange termijn strategie. De beleggingen vinden plaats in euro’s. Doelstelling fonds Het doel van het Fonds is het, per Subfonds afzonderlijk, collectief beleggen van de goederen die tot het fonds behoren voor rekening en risico van de participatiehouders van het betreffende Subfonds, om de participatiehouders in de opbrengst van de beleggingen te doen delen. Elk Subfonds, met uitzondering van Verlofopname, belegt in een of meerdere Interpolis Pensioenen Beleggingspools, die nader worden omschreven in het desbetreffende Supplement bij het
5
Prospectus. Verlofopname belegt rechtstreeks in deposito’s. Structuur fonds Het Fonds is een fonds voor gemene rekening met een (semi) open-end structuur. Dit betekent dat het Fonds, bijzondere omstandigheden uitgezonderd, maandelijks Participaties in alle Subfondsen zal kunnen toekennen, omwisselen of verkopen. Het Fonds heeft een zogenaamde paraplustructuur, wat betekent dat het Fonds is onderverdeeld in Subfondsen. Rechtspersoon en voorwaarden Het Fonds is een fonds voor gemene rekening en heeft daarom geen rechtspersoonlijkheid. De werking van het Fonds is neergelegd in de Voorwaarden van beheer en bewaring Interpolis LevensloopFonds en het Prospectus. Beleggingsbeleid Het fonds bestaat uit drie Subfondsen. Het in elk Subfonds te storten of daaraan toe te rekenen gedeelte van het Fonds wordt afzonderlijk belegd in één of meerdere Interpolis Pensioenen Beleggingspools of in het geval van Verlofopname rechtstreeks in deposito’s. Het beleggingsbeleid van het Subfonds EvenStoppen is specifiek afgestemd op de kortere beleggingshorizon. EvenStoppen belegt haar vermogen door te participeren in de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool. Het beleggingsbeleid van het Subfonds EerderStoppen is specifiek afgestemd op de langere beleggingshorizon. EerderStoppen belegt haar vermogen door te participeren in drie Interpolis Pensioenen Beleggingspools. 25% in Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool, 25% in Interpolis Pensioenen Vastrentende Waarden Pool en 50% in Interpolis Pensioenen Europa Pool.
Het beleggingsbeleid van het Subfonds Verlofopname is specifiek afgestemd op vermogensbehoud om de hoogte van verlofuitkeringen van tevoren zo zeker mogelijk te stellen. Verlofopname belegt haar vermogen in deposito’s met verschillende looptijden, afgestemd op de verlofperiode van de deelnemer. Deelname in de Pools zal alleen worden aangeboden aan professionele partijen als bedoeld in artikel 1 van de Vrijstellingsregeling van 9 oktober 1990 tot uitvoering van artikel 14 van de Wft. Het doel van de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool is het behalen van een rendement gelijk aan het rendement behaald op geldmarktuitzettingen. De benchmark hiervoor is de 3-maands Euribor rente. De Pool heeft een sterk defensief karakter en de belangrijkste doelstelling is vermogensbehoud. De Interpolis Pensioenen Vastrentende Waarden Pool heeft een gespreide portefeuille in staatsobligaties en bedrijfsobligaties. De beleggingsdoelstelling van de Pool is een beter rendement te behalen dan de benchmark, de iBoxx Sovereign. Er wordt actief beleid gevoerd op het gebied van duration, looptijden, allocatie naar bedrijfsobligaties en selectie. Naast een directe belegging in obligaties kan er gebruik gemaakt worden van derivaten zoals futures en afgeleide producten voor bedrijfsobligaties. Het poolvermogen wordt actief beheerd. In de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool en Interpolis Pensioenen Vastrentende Waarden Pool kan tot 10% van het belegde vermogen in vreemde valuta worden belegd. De Interpolis Pensioenen Europa Pool heeft een gespreide portefeuille in Europese beursgenoteerde ondernemingen. Het poolvermogen wordt actief beheerd met als doelstelling een hoger rendement
6
te behalen dan de MSCI Europe Index. De Pool bestaat uit verhandelbare aandelen uitgegeven door ondernemingen die gevestigd zijn in Europa en waarvan de aandelen zijn genoteerd aan één of meerdere gereguleerde effectenbeurzen binnen Europa. Europa wordt gedefinieerd als de Europese landen die een ontwikkelde aandelenmarkt hebben en als zodanig zijn opgenomen in de MSCI Europe Index. Tevens heeft de Pool de mogelijkheid om maximaal 5% van het poolvermogen te beleggen in Europese landen die niet in de MSCI Europe Index voorkomen, maar wel een ontwikkelde aandelenmarkt kennen. Naast een directe belegging in aandelen kan gebruik worden gemaakt van derivaten zoals warrants, opties en andere afgeleide producten. Beheervergoeding De kosten die ten last van de beleggingen worden gebracht (beheervergoeding) bedragen jaarlijks 0,75% van het belegde vermogen. Participaties Deelname in het Fonds en de Subfondsen is alleen mogelijk via de Interpolis Levenslooprekeningen. Een Deelnemer kan uitsluitend een Levenslooprekening aanvragen door indiening van een Deelnameformulier via de Inhoudingsplichtige bij Stichting Interpolis Levensloop. Een werknemer die belegt in het Fonds wordt Deelnemer en krijgt daarmee een vorderingsrecht tegenover Stichting Interpolis Levensloop, die Participatiehouder in het Fonds is. De Participaties luiden op naam. Er worden geen verhandelbare bewijzen van Participaties uitgegeven. De Bewaarder houdt een register, waarin de namen en adressen van houders van de desbetreffende serie Participaties zijn opgenomen, onder vermelding van de aanduidingen van hun Participaties, de
datum van verkrijging van de Participaties en het bedrag dat in het Fonds is ingebracht als tegenprestatie voor een Participatie. Het aantal door een Participatiehouder gehouden Participaties wordt berekend tot op vier decimalen nauwkeurig. Betalingen van en naar deelnemers lopen via bankrekeningen aangehouden door Stichting Interpolis Levensloop. Fiscaal Het Fonds opteert voor de status van fiscale beleggingsinstelling in de zin van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969. Dit heeft tot gevolg dat het Fonds onderworpen is aan een tarief van 0% en het Fonds betaalt derhalve feitelijk geen vennootschapsbelasting. Het Fonds dient op uit te keren dividenden 15% (tarief 2007) dividendbelasting in te houden en af te dragen. Echter, het Fonds hoeft geen dividendbelasting in te houden op opbrengsten die worden bijgeschreven op de Levenslooprekening van een Deelnemer. Wet- en regelgeving De Wet op het financieel toezicht (Wft) is op 1 januari 2007 in werking getreden. Deze wet regelt het toezicht op de financiële sector in Nederland. De Wft heeft de bestaande toezichtswetten (waaronder de Wet toezicht beleggingsinstellingen) vervangen.
7
3
kerncijfers
Fondsvermogen en Participaties EvenStoppen Participanten vermogen (EUR x 1000) Aantal participaties Participatiewaarde (EUR)
Fondsvermogen en Participaties EerderStoppen Participanten vermogen (EUR x 1000) Aantal participaties Participatiewaarde (EUR)
Beleggingsresultaat en rendement EvenStoppen Directe beleggingsopbrengsten (EUR x 1000) Indirecte beleggingsopbrengsten (EUR x 1000) Kosten( EUR x 1000)
31-12-2007
31-12-2006
1.066
477
40.720,4
18.714,3
26,3
25,5
31-12-2007
31-12-2006
1.736
935
65.628,8
35.450,1
26,4
26,4
2007
2006
2.6
9,4
26.1
4,3
7,8
2,2
20,9
11,5
Totaal Resultaat (EUR x 1000) Totaal Resultaat per participatie
0,05
8
0,06
Beleggingsresultaat en rendement EerderStoppen Directe beleggingsopbrengsten (EUR x 1000)
2007
2006
1,6
2,5
Indirecte beleggingsopbrengsten (EUR x 1000)
-8,1
Kosten (EUR x 1000)
12
3,9
-18,5
34,6
Totaal Resultaat (EUR x 1000) Totaal Resultaat per participatie
-0,28
9
36
0,98
4
verslag van de beheerder
Wereldwijd gezonde groei met weinig achterblijvers De groei van de economie liet in 2007 wereldwijd een wisselend beeld zien. Anders dan vorige jaren waren er geen grote achterblijvers. De Amerikaanse economie had in 2007 last van afkoeling op de huizenmarkt. Hierdoor nam de groei af van 2.9% in 2006 naar 2.2% in 2007. De economieën van de Opkomende Markten continueerden hoge groeicijfers (ongeveer 8% in 2007). Japan en Europa (Euro-zone) lieten in 2007 een redelijke groei zien van respectievelijk 2.0% en 2.2%. De werkloosheid in Europa liet in 2007 een verder dalende trend zien. Ondanks afnemende economische groei en dalende huizenprijzen steeg de inflatie in de VS tot 4.1%. Deze werd met name veroorzaakt door toegenomen loonkosten en door toegenomen grondstofprijzen. Zo steeg de olieprijs tot 94$. Ook in Europa en Japan steeg de inflatie tot respectievelijk 3.1% en 0.6%. Tweede helft van 2007 in teken van Kredietcrisis Eén van de opvallendste gebeurtenissen in 2007 was de kredietcrisis. De problemen op de Amerikaanse hypotheekmarkt kregen vat op andere beleggingscategorieën. Er vond een complete herwaardering van risico’s plaats en vooral gestructureerde producten met een financiële hefboom werden het slachtoffer. Er konden geen betrouwbare waarderingen voor de producten afgegeven worden. Hierdoor werd het nagenoeg onmogelijk om nog transacties te doen in dit soort producten. Grote onderzekerheid was er over hoe groot de schade uiteindelijk zou zijn en welke (financiële) partijen het zwaarst getroffen zouden worden. Dat leidde tot een forse stijging in interbancaire geldmarkttarieven en een vlucht naar veilige staatsobligaties. Uiteindelijk hebben centrale banken wereldwijd moeten ingrijpen om het financiële systeem van liquiditeit te voorzien. Vanaf
10
november is voor ongeveer 60 miljard Amerikaanse dollar aan verliezen gerapporteerd door financiële instellingen. De verwachting is dat dit bedrag nog verder oploopt. Schattingen over de totale verliezen, bij zowel financiële instellingen als institutionele beleggers, lopen uiteen van circa 100 tot 500 miljard Amerikaanse dollar. Voor het Levensloopfonds geldt dat de kredietcrisis geen impact heeft op dit fonds. Het Levensloop Fonds belegt volledig via IPV Pools. In de Pools zitten alleen beursgenoteerde effecten, waarbij geen waarderingsissues zijn. Monetair Beleid De kredietcrisis was bepalend voor het monetaire beleid van centrale banken in 2007. De Federal Reserve (Fed) in de VS zag zich gedwongen de korte beleidsrente in het derde en vierde kwartaal te verlagen van 5,25% naar 4,25%. Dit om eventuele toekomstige effecten van de kredietcrisis op de economische groei te beperken. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de korte beleidsrente juist verhoogd tot 4% in de eerste helft van 2007 aangezien groei en verwachte inflatie in Europa nog op peil bleven. Verdere verhogingen zijn voorlopig uitgesteld door de crisissituatie op de financiële markten. De focus van de ECB is wel nog steeds gericht op het verhogen van de rente om de inflatie(verwachting) in toom te houden. Verdere ontwikkelingen De ontwikkelingen op de huizenmarkt in de Verenigde Staten en de wereldwijde kredietmarkt blijven ook de komende periode cruciaal. Zelfs als de komende periode meer duidelijkheid komt over de omvang en locatie van de schade dan blijft het nog moeilijk in te schatten wat de impact van de huizen- en kredietcrisis zal zijn op de economische groei, inflatie en winstgevendheid van het bedrijfsleven op korte en langere termijn. De financiële markten lijken te anticiperen op een recessie
maar de vraag is of stabiliserende tegenreacties, zoals renteverlagingen en liquiditeitsinjecties door centrale banken, voldoende tegenwicht kunnen bieden. Het beleggingsbeleid is er op gericht zoveel mogelijk op deze ontwikkelingen te anticiperen gericht op een beter rendement en een gecontroleerd risico voor het fonds. Vastrentende waarden De eerste helft van 2007 werd gekenmerkt door een stijging van de rente. Onder invloed van solide groeicijfers en oplopende brandstof- en voedselprijzen steeg de Duitse 10-jaarsrente van 3,94% in januari naar een hoogtepunt van 4,68% medio juli. De onrust op de financiële markten, veroorzaakt door de problemen op de Amerikaanse hypothekenmarkt, zorgden voor een ommekeer. Veilig staatspapier raakte meer in trek, waardoor het effectieve rendement op de Duitse 10-jaarsrente daalde naar 4,00% begin december. Aan het eind van het jaar veerde de 10-jaarsrente weer op tot 4,31%. Beter dan verwachte macro economische cijfers in zowel de Verenigde Staten als Europa en de aanhoudend stijgende inflatie waren hiervoor verantwoordelijk. Bedrijfsobligaties kenden een zeer volatiel jaar. In het eerste kwartaal kwamen de eerste berichten ten aanzien van de Amerikaanse subprime hypotheken naar voren, waardoor spreads opliepen. Het goede macro economische klimaat zorgde voor een snel herstel en medio juni bereikten de credit spreads een dieptepunt van gemiddeld 32 bp. In de zomermaanden speelden de problemen op de Amerikaanse huizenmarkt in alle hevigheid weer op. Hierdoor nam het onderlinge vertrouwen tussen banken en de bereidheid om elkaar te financieren sterk af. Dit leidde tot een liquiditeitscrisis op de financiële markten, waardoor credit spreads en swapspreads begonnen uit te lopen. Aan het eind van het jaar waren de credit spreads opgelopen tot gemiddeld 105 bp.
11
Aandelen De aandelenmarkten hebben een zeer volatiel jaar achter de rug. Na een dip die zich in het eerst kwartaal heeft voorgedaan leken de beurzen zich goed te herstellen. De berichtgeving over de Amerikaanse hypotheekcrisis en in het verlengde daarvan de kredietcrisis zetten de koersen van aandelenbeurzen in het vierde kwartaal wereldwijd onder druk. De Europese markt sloot in 2007 uiteindelijk toch 2,7% hoger, de Amerikaanse markt eindigde 5,4% hoger (gemeten in $). Beleggingsbeleid Het vermogen van het Interpolis LevensloopFonds wordt belegd in drie beleggingspools van Interpolis Pensioenen. Het vermogen van het Subfonds EvenStoppen wordt voor 100% belegd in de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool. Het vermogen van het Subfonds EerderStoppen wordt als volgt belegd: 25% in Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool, 25% in Interpolis Pensioenen Vastrentende Waarden Pool en 50% in Interpolis Pensioenen Europa Pool. Beleggingsbeleid Geldmarkt Pool Sinds de start van deze pool is het beleid niet gewijzigd. Binnen deze pool wordt in deposito’s belegd, zodat het risico profiel van de portefeuille ten opzichte van de toegestane instrumenten vrij behoudend is. De ECB heeft de rente de afgelopen periode enkele malen verhoogd naar de huidige stand van 4%, vanwege de kredietcrisis verwachten wij voorlopig geen verdere verhogingen. Het beleid van de ECB was volledig volgens verwachting en werd dus ook rustig door de handelaren verwerkt. Beleggingsbeleid Vastrentende Waarden Pool Het duratiebeleid (rentegevoeligheid) heeft tot en met oktober positief bijgedragen aan het beleggingsresultaat. Vooral in het tweede kwartaal werd geprofiteerd van rentestijging
aangezien de rentegevoeligheid van de portefeuille kleiner was dan die van de benchmark. Eind juni werd deze positie omgezet in een grotere rentegevoeligheid. Hiermee werd de portefeuille ingericht op een verwachte rentedaling. Door de onrust op de financiële markten werd namelijk gevreesd voor daling van economische groeiverwachtingen en daaraan gerelateerd een daling van de rente. Naarmate het jaar vorderde en deze beweging zich niet voordeed werd een neutrale positie ingenomen. Over het gehele jaar genomen had het duratiebeleid een licht positieve bijdrage aan het beleggingsresultaat. Deze bijdrage werd deels tenietgedaan door de versteiling van de curve. In bedrijfsobligaties werd tot augustus vastgehouden aan een onderwogen positie ten opzichte van de benchmark. Na de toename van de risico-opslagen als gevolg van de liquiditeitscrisis was de verwachting dat deze toename overdreven was. Vervolgens is begonnen met het opbouwen van een positie die van een daling zou kunnen profiteren. Het gebrek aan vraag en aanbod in de creditmarkten maakte het moeilijk om wijzigingen in portefeuille aan te brengen. Beleggingsbeleid Europa Pool De beleggingsstrategie in de portefeuille is gericht op het systematisch opsporen van kleine marktinefficiënties die op termijn moeten resulteren in een beter rendement dan de benchmark. Hierbij wordt gekeken naar aspecten zoals de waardering van het aandeel, de groeimogelijkheden en de kwaliteit van de activiteiten van de onderneming. Het gevoerde beleid binnen de Europese aandelenportefeuille resulteerde over het gehele jaar in een underperformance. Deze underperformance werd voor een belangrijk deel veroorzaakt doordat de Europese portefeuille niet voldoende profiteerde van de extreme draai die de markt maakte naar aandelen van bedrijven met een sterk groei-
12
potentieel. Daarbij was er met name een sterke voorkeur voor de “dure” groeibedrijven met een hoge aandelenkoers t.o.v. de verwachte winst. Aangezien het portefeuillebeleid is zulke dure aandelen niet te kopen leverde dit de belangrijkste bijdrage aan het achterblijven van het resultaat bij de benchmark. De verwachting is dat in 2008 beleggers meer zullen gaan kijken naar de waardering van aandelen bij hun beleggingsafweging waardoor groeibedrijven die tegelijk aantrekkelijk zijn gewaardeerd een aantrekkelijke categorie zullen zijn. Daarnaast is onze verwachting dat bedrijven met een hoge kwaliteitsscore (goede balans, hoge marges) na jarenlang bij de markt te zijn achtergebleven, in 2008 beter dan gemiddeld zullen presteren. De portefeuille is naar beide ontwikkelingen gepositioneerd. Fondsrendement De Subfondsen EvenStoppen en EerderStoppen behaalden een rendement van respectievelijk 5,50% en 2,49%. De fondsen waren niet het gehele jaar actief. Daarom is het gewogen gemiddeld rendement op dagbasis berekend. Risicoparagraaf Bij het beleggen in effecten dient rekening te worden gehouden met de gebruikelijke risico’s die verbonden zijn aan het beleggen in effecten. In dit verband dienen in ieder geval de volgende risico’s in overweging te worden genomen: • nadelige veranderingen in nationale of internationale economische omstandigheden; • nadelige veranderingen in lokale marktomstandigheden; • ongunstige ontwikkelingen in de toepasselijke wet- en regelgeving; • het ontstaan van onverzekerbare verliezen, kosten en/of schade; • de mogelijkheid voor de Beheerder om binnen het bepaalde in hoofdstuk 4 (‘beleggingsbe-
leid’) en de desbetreffende Supplementen af te wijken van (I) de beoogde doelstelling, (II) het beoogde beleggingsbeleid en (III) de beoogde beleggingscategorieën, waardoor de belegging risicovoller kan worden dan beoogd; • de nadelige gevolgen van het in gebreke blijven van het Fonds of een wederpartij; • de nadelige gevolgen van de lastig te verkopen (liquiditeit) beleggingen; • overmacht; • andere factoren die buiten de invloed van de Beheerder liggen.
De administratieve organisatie en interne beheersing kan geen absolute zekerheid bieden, maar is ontworpen om een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen over de effectiviteit van de maatregelen van interne beheersing over de risico’s die gerelateerd zijn aan de activiteiten van het Fonds.
De belangrijkste beheersmaatregelen om de risico’s te beperken: • Portefeuillemanagers van de Pools beoordelen dagelijks de marktontwikkelingen en waardeontwikkeling van de portefeuilles. • De beleggingsrestricties (bakenen het maximale risico af) van zowel de Pools als het Fonds worden dagelijks beoordeeld. Voordat een transactie wordt uitgevoerd, wordt beoordeeld of dat past binnen de beleggingsrestricties.
Uitgevoerde activiteiten Als onderdeel van de aanvraag van de vergunning onder de Wet Financieel Toezicht (Wft) is de opzet van de administratieve organisatie en interne beheersing beoordeeld. De opzet en werking van de administratieve organisatie en interne controle is in 2007 aangepast en waarnodig aangevuld om te voldoen aan de eisen van de Wet op het Financieel Toezicht. De key controls zijn voor Vermogensbeheer in kaart gebracht en vertaald naar beheerdoelstellingen en beheermaatregelen.
Verklaring omtrent de bedrijfsvoering Inleiding Hieronder gaan wij in op de administratieve organisatie en interne beheersing van de Beheerder Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer BV voor zover gericht op de activiteiten van beleggingsinstelling Interpolis LevensloopFonds. Als beheerder van het Interpolis LevensloopFonds is het, overeenkomstig artikel 121 van het Besluit gedragstoezicht financiele ondernemingen (Bgfo), onze verantwoordelijkheid te verklaren dat voor Interpolis LevensloopFonds wordt beschikt over een beschrijving van de inrichting van de bedrijfsvoering overeenkomstig de Wet op het financieel toezicht en de daaraan gerelateerde regelgeving gestelde eisen en dat deze bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2007 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd
13
De beoordeling van de effectiviteit en het functioneren van de administratieve organisatie en interne beheersing is de verantwoordelijkheid van de Beheerder
Aan de beoordeling van de effectiviteit en het functioneren van de administratieve organisatie en interne beheersing wordt in de praktijk op een aantal manieren invulling gegeven. • Periodiek voert de beheerder een “control risk self assessment” uit waarin bepaald wordt welke risico’s gelopen worden en in hoeverre die beheerst worden; • Jaarlijks wordt door de interne audit dienst van Eureko een proces audit uitgevoerd op de primaire processen die door de beheerder worden uitgevoerd; • Er is een incidentenprocedure operationeel, waarbij onvoldoende functioneren van processen wordt beoordeeld en waarbij verbetermaatregelen worden getroffen.
Uit de genoemde interne controle activiteiten zijn in het kader van de rapportage in dit jaarverslag als relevante of materiële bevindingen geconstateerd: • De hierboven genoemde opzet van een periodiek uit te voeren control risk self assessment is in 2007 alleen uitgevoerd bij Vermogensbeheer. Bij de Deelnemersadministratie heeft deze niet plaatsgevonden als gevolg van de overgang van de administratie van Groningen naar De Meern. • Volgens de Wft dient er een juiste invulling te worden gegeven aan de opzet van Procesbeschrijvingen, het verzorgen van een risico analyse en het monitoren van de processen. Voor de Vermogensbeheerprocessen is dit grotendeels ingericht. Voor de uitbestede processen inzake de Deelnemersadministratie is dit maar gedeeltelijk opgepakt. • In 2007 heeft geen separate Audit plaatsgevonden op de Deelnemersadministratie. • Onvoldoende beheerste uitbestede processen van administreren deelnemers. Door middel van aanvullende gegevensgerichte aansluitingen is alsnog zekerheid verkregen over de juistheid en volledigheid van de bedragen opgenomen in de jaarrekening. Voor de hiervoor geconstateerde tekortkomingen zijn of zullen in 2008 de volgende verbetermaatregelen worden getroffen: • Aan de control risk self assessments zal in 2008 verder invulling worden gegeven aan de inrichting en uitvoering van een dergelijke controle binnen de Deelnemersadministratie. • In 2008 zullen voor de primaire processen binnen het Interpolis LevensloopFonds proces beschrijvingen opgesteld worden zoals bedoeld in Artikel 121 van de Bfgo, systematische analyse van risico’s plaats vinden en door de interne audit dienst van Eureko procesaudits uitgevoerd worden. Bij Vermogensbeheer lopen de Audits voor deze processen al mee in de reguliere Audits op de Pools. In 2008 zal een aparte Audit worden
14
aangevraagd op de Deelnemersadministratie. • Er wordt een onderzoek uitgevoerd naar de efficiency en effectiviteit van de (uitbestede) processen. • Als gevolg van de wijze van inrichting van betalingsverkeer via Mellon, worden geregeld betaling onjuist uitgevoerd. In 2008 zal een andere invulling worden gegeven aan het zogenaamde pre-advices proces. Rapportage over de administratieve organisatie en interne beheersing Bij onze werkzaamheden hebben wij, behoudens bovengenoemde opmerkingen, geen constateringen gedaan op grond waarvan zou moeten worden geconcludeerd dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Bgfo niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in het Bgfo en daaraan gerelateerde regelgeving. Ook is niet geconstateerd dat de maatregelen van interne controle niet effectief en overeenkomstig de beschrijving functioneren. Tilburg, 24 april 2008
De beheerder Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer BV
5 2
jaarrekening 2007
5.1 Balans per 31 december 2007 na resultaatverdeling (in euro) Ref. 2007 2006 Beleggingen Overige financiële beleggingen 5.5.1 2.446.789 1.172.479 Vorderingen op korte termijn Overige vorderingen 5.5.2 14.101 11.282 R/C Stichting Interpolis 5.5.2 238.583 302.646 Liquide middelen 5.5.3 252.684 313.928 212.419 22.323 Totaal 2.911.892 1.508.730 Ref. 2007 2006 Eigen vermogen 5.5.4 Participanten vermogen 5.5.4.1 2.799.673 1.370.193 Resultaat boekjaar 5.5.4.2 2.576 46.224 2.802.249 1.416.417 Schulden op korte termijn 5.5.5 Kredietinstellingen 5.5.5.1 0 89.090 Nog te betalen beheervergoeding 5.5.5.2 18.863 2.742 Nog te betalen verlofopname 5.5.5.3 9.277 481 Nog te betalen aankopen 5.5.5.4 81.503 0 109.643 92.313 Totaal
15
2911.892 1.508.730
5.2 Winst- en Verliesrekening over het boekjaar 2007 (in euro) Ref. Opbrengsten uit beleggingen Directe beleggingsopbrengsten 5.6.1.1 Indirecte beleggingsopbrensten 5.6.1.2 Bedrijfsopbrengsten Beheervergoedingen 5.6.2 Overige lasten 5.6.3 Resultaat 5.8
2007
2006
4.426 17.989
11.978 40.409
22.415
52.387
19.839 0
6.163 0
19.839
6.163
2.576
46.224
Het saldo boekjaar wordt toegevoegd aan het participanten vermogen.
16
5.3 Kasstroomoverzicht 2007 (in euro) Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Ontvangsten Directe beleggingsopbrengsten Verkopen participaties Interest liquide middelen Totaal ontvangsten Uitgaven Aankopen van participaties Beheerkosten Totaal Uitgaven Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten Stortingen Inkomende waardeoverdrachten Totaal ontvangsten
2007
2006
0 0 287
0 0 697
287
697
1.177.246 1.132.070 9 0 1.177.255 1.132.070 -1.176.968 -1.131.373
1.497.613 1.053.086 79.024 16.600 1.576.637 1.069.686
Uitgaven Uitgaande waardeoverdrachten 113.034 5.080 verlofbetalingen 7.449 0 Totaal Uitgaven 120.483 5.080 Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten 1.456.154 1.064.606 Mutatie liquide middelen 279.186 Saldo banken 31 december 2007 Saldo banken 31 december 2006
212.419 -66.767
Mutatie liquide middelen
279.186
17
-66.767
5.4 Algemene toelichting Doel Het doel van het fonds is om overeenkomstig de bepalingen van het prospectus en reglement uitvoering te geven aan de Levensloopregeling. Het fonds is een fonds voor gemene rekening met een (semi) open-end structuur. Het fonds heeft een zogenaamde paraplu structuur, hetgeen inhoud dat het fonds is onderverdeeld in de subfondsen EerderStoppen, EvenStoppen en Verlofopname. Grondslagen van waardering, resultaatbepaling en resultaatbestemming Algemeen De jaarrekening is opgesteld volgens de voorschriften die zijn vastgelegd in Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, de Wet op het Financieel toezicht (Wft) en de richtlijnen voor de jaarverslaggeving. Economische positie De grondslagen zijn gericht op het weergeven van de economische positie. Het risico (positief en negatief) lopen over activa door het fonds en het ter beschikking staan van activa aan het fonds, zijn beslissend voor opname op de balans. Indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of een verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Waarderingsgrondslagen Voor zover niet anders is vermeld zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde.
18
Beleggingen De participaties zijn gewaardeerd tegen de marktwaarde. De bij verkoop gerealiseerde resultaten, alsmede niet gerealiseerde koersverschillen worden rechtstreeks verantwoord in de winst en verliesrekening. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, eventueel rekening houdend met een noodzakelijk geachte vermindering voor mogelijke oninbaarheid. Grondslagen van resultaatbepaling De baten en lasten worden toegekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. De kosten van het fonds betreffen alleen de beheerfee zoals vermeld in de prospectus. De overige kosten zoals de kosten voor de accountant, kosten van bewaring, kosten van toezicht op grond van de wet toezicht beleggingsinstellingen en kosten van marketing, etc. worden gedragen door de beheerder. Resultaatbestemming Het saldo van baten en lasten wordt toegevoegd aan het participanten vermogen. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de directe methode waarbij de operationele ontvangsten en uitgaven als zodanig worden gepresenteerd. Ontvangsten uit hoofde van beleggingen zijn verantwoordt onder de kasstroom uit beleggingsactiviteiten. Ontvangsten en uitgaven inzake toe- en uittredingen door participanten zijn als kasstroom uit financieringsactiviteiten opgenomen. Niet alle kasstromen lopen via het fonds gemene rekening, maar er vindt deels verrekening binnen de Stichting plaats.
5.5 Toelichting op de balans Beleggingen 5.5.1 Overige financiële beleggingen (in euro) Hieronder zijn de participaties opgenomen in de diverse Subfondsen. 2007 2006 Stand per 1 januari 1.172.479 0 Aankopen 1.256.321 1.132.070 Verkopen 0 0 2.428.800 1.132.070 Waarderingsverschil 17.989 40.409 Stand per 31 december 2.446.789 1.172.479 5.5.2 Vorderingen op korte termijn (in euro) Nog te ontvangen vergoedingen van de beheerder. Compensatievergoeding EerderStoppen Compensatievergoeding EvenStoppen Garantievergoeding EvenStoppen R/C Stichting Interpolis Levensloop Totaal
2007
2006
4.943 7.923 1.235 238.583 252.684
1.936 5.598 3.748 302.646 313.928
2007
2006
212.419 212.419
22.323 22.323
5.5.3 Liquide middelen De samenstelling van de liquide middelen is als volgt: ABN AMRO Mellon bank Totaal
19
5.5.4.1 Participanten vermogen Het verloop is als volgt weer te geven: 2007 2006 Stand per 1 januari 1.370.193 0 Saldo vorig boekjaar 46.224 0 Stortingen 1.495.810 1.370.674 onttrekkingen -112.554 -481 Stand per 31 december 2.799.673 1.370.193 5.5.4.2 Resultaat Boekjaar Het verloop is als volgt weer te geven: 2007 2006 Stand per 1 januari 46.224 0 Af: toevoeging aan participanten -46.224 0 Bij: saldo boekjaar 2.576 46.224 Stand per 31 december 2.576 46.224 5.5.5 Schulden op korte termijn 5.5.5.1 Kredietinstellingen Op 31 december 2006 betreft dit het negatieve saldo op de ABN AMRO bank inzake EvenStoppen. 5.5.5.2 Beheerfee (in euro) Nog te betalen fee’s aan de beheerder Fee EerderStoppen Fee EvenStoppen Totaal
2007
2006
11.503 7.360 18.863
1.648 1.094 2.742
5.5.5.3 Verlofopname Dit betreft een nog uit te betalen verlofopname. 5.5.5.4 Nog te betalen aankopen Dit betreft nog te betalen aankopen participaties in de diverse fondsen.
20
5.6 Toelichting op de winst- en verliesrekening Baten 5.6.1. Beleggingsopbrengsten 5.6.1.1 Directe beleggingsopbrengsten Rente Compensatievergoeding beheerder Garantievergoeding beheerder Totaal
2007
2006
3.191 0 1.235 4.426
696 7.534 3.748 11.978
De compensatievergoeding is verstrekt door de beheerder in verband met tijdelijk niet belegde stortingen conform de beleggingsrichtlijnen. 5.6.1.2 Indirecte beleggingsopbrengsten Ongerealiseerd Totaal Lasten 5.6.2 beheervergoedingen Instap- en uitstapfee Beheervergoeding* Totaal
2007
2006
17.989 17.989
40.409 40.409
2007
2006
3.718 16.121 19.839
3.421 2.742 6.163
* In 2006 is een gedeelte van de beheervergoeding indirect, via de beleggingspools, t.l.v. de deelnemers gebracht (e 1.617)
5.6.3 overige lasten Rentekosten Aankoopkosten Gecompenseerd door beheerder Totaal
21
2007
2006
2.904 2.428 -5.332 0
0 0 0 0
5.7 Vergelijking gerealiseerde kosten met Prospectus In onderstaand overzicht zijn de begrote kosten, de werkelijk gemaakte kosten en de expenseratio gepresenteerd. De gerealiseerde kosten zijn lager uitgekomen dan de begrote kosten in de prospectus. Deze kosten komen ten laste van de beheerder. Aan de deelnemers wordt alleen een instapen uittredingsfee van 0,25% en een beheerfee van 0,75% per jaar in rekening gebracht. Werkelijke kosten prospectus Administratievergoeding Accountantskosten Kosten van Bewaring Kosten van Toezicht Marketingkosten Totaal
10.306 24.000 14.918 7.350 3.100 59.674
0 20.000 12.500 6.000 150.000 188.500
Expenseratio De expenseratio weerspiegelt de verhouding tussen de kosten van de beleggingsinstelling over de verslagperiode en de gemiddelde intrinsieke waarde. Bij het bepalen van de expenseratio zijn transactiekosten en interestkosten buiten beschouwing gelaten. Eventueel buiten beschouwing gelaten kosten gaan ten laste van het fondsvermogen. De gemiddelde intrinsieke waarde is gebaseerd op de cijfers per 31 december van het voorafgaande boekjaar, 31 maart, 30 juni, 30 september en 31 december van het huidige boekjaar. De werkelijke kosten die ten laste van het fonds worden gebracht bedragen e 19.839. De expenseratio bedraagt 0,99%. Omloopsnelheid van de Activa De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief in de beleggingsportefeuille wordt gemuteerd als gevolg van beleggingsbeslissingen. Met deze indicator wordt een indruk verkregen van de relatieve transactiekosten. De omloopsnelheid is als volgt berekend ; De mutatie in de activa minus de mutatie in het vermogen gedeeld door de gemiddelde intrinsieke waarde: 0,02 (2006: 0,03). Personeel Er is in het jaar 2007 en 2006 geen personeel in dienst geweest. Persoonlijke belangen en bezoldiging bestuurders Het is mogelijk dat een bestuurder deelneemt in het levenloopfonds. Er is geen bezoldiging aan de bestuurders verstrekt. Een bestuurder kan niet direct deelnemen in de onderliggende Subfondsen. 5.8 Winstbestemming Het resultaat in het boekjaar 2007 komt ten gunste van het eigen vermogen van de participanten.
22
6
onderliggende fondsen
6.1. EvenStoppen Relatief Belang EvenStoppen 2007 Geldmarkt Pool 0,42444% Onderliggend Fondsvermogen EvenStoppen per 31-12-2007
Participatie Aantal participaties in euro
Geldmarkt Pool 798.813,65
7578
Verloopoverzicht participaties EvenStoppen Stand per 1 januari Aankopen Verkopen
2007
2006
459.370 313.016 0 772.386
0 454.994 0 454.994
Waarderingsverschil Stand per 31 december
26.123 798.509
4.376 459.370
Winst en Verliesrekening EvenStoppen over het boekjaar 2007 2007 Ongerealiseerde koersresultaten 26.123 Compensatievergoeding beheerder 0 Rentebaten 1.415 garantieboeking 1.235 Baten 28.773
4.376 5.598 130 3.748 13.852
Beheerfee Instap- en uitstapfee Overige kosten Lasten Saldo boekjaar
1.094 1.180 0 2.274 11.578
23
6.266 1.513 0 7.779 20.994
2006
Kasstroomoverzicht EvenStoppen 2007 Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Ontvangsten Directe beleggingsopbrengsten Verkopen participaties Interest liquide middelen Totaal ontvangsten Uitgaven Aankopen van participaties Beheerkosten Totaal uitgaven Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten Stortingen Inkomende waardeoverdrachten Totaal ontvangsten Uitgaven Uitgaande waardeoverdrachten Totaal uitgaven Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen
24
2007
2006
0 0 -911 -911
0 0 130 130
313.015 3 313.018
454.994 0 454.994
-313.929
-454.864
639.650 0
370.854 0
639.650
370.854
44.181
5.080
44.181
5.080
595.469
365.774
281.539
-89.090
Het Subfonds EvenStoppen richt zich met name op Deelnemers die een beleggingshorizon hebben die korter is dan vijf jaar, bijvoorbeeld omdat zij binnen deze termijn verlof willen opnemen, en derhalve zeker willen zijn van behoud van hun inleg. Het vermogen van EvenStoppen wordt volledig belegd in de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool, die als beleggingsdoelstelling heeft een hoger rendement te behalen dan de 3-maands Euriborrente (3-maands geldmarkttarief) door middel van beleggingen in liquide kortlopende instrumenten. EvenStoppen heeft een defensief karakter, wat tot uiting komt in de lage rentegevoeligheid van de portefeuille. Daarom wordt een inleggarantie gegeven op vermogen belegd in EvenStoppen. Voor 2006 en 2007 geldt bovendien een gegarandeerd rendement van 4,3% op jaarbasis over het belegde vermogen. In de daaropvolgende jaren wordt beoogd een rendement te behalen van 3-maands Euriborrente plus (in totaal circa 2,5% tot 3%). Het managen van een geldmarktfonds vraagt om specifieke kennis die in de vorm van verschillende specialismen binnen Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer beschikbaar is. Het is de bedoeling van Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer om met een dergelijk product in de behoefte van liquiditeit, risico aversie en rendement te voorzien. Het geldmarktfonds kan zowel onderdeel zijn van een korte termijn beleggingsstrategie als van een (middel)lange termijn strategie. De beleggingen vinden plaats in euro’s. Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool Verslag van de beheerder Samenvatting Kerngegevens Geldmarkt Pool
31 dec 06
31 dec 07
Rendement 2007
e 101,43
e105,40
3,95%
Index 101,42 Aantal participaties 569.104
105,41
3,81%
Intrinsieke Waarde
Totale waarde Pool
1.785.411
e 57.724.629
e 188.187.049
De Geldmarkt Pool is een beleggingsinstelling die niet onder toezicht staat van de AFM. Desgewenst is het jaarverslag op te vragen bij de beheerder
25
Participaties Het vermogen van de Pool bedroeg eind december 2007 e 188,20 miljoen (1.785.411 participaties à e 105,40) versus een vermogen per eind december 2006 van e 57,73 miljoen (569.104 participaties à e 101,43). De portefeuille van EvenStoppen bestond per eind december 2007 uit 7.578 (2006: 4.527) participaties van het geldmarktfonds. De marktwaarde van de portefeuille van EvenStoppen was per eind december 2007: e 798.813,65 (2006: e 459.173,61)
Performance Geldmarkt Pool 108,00 107,00 106,00 105,00 104,00 103,00 102,00 101,00 100,00
jul06
aug06
sep06
okt06
nov06
dec06
jan07
feb07
mei07
apr07
Portefeuille
mei07
jun07
jul07
aug07
sep07
okt07
nov07
dec07
Benchmark
Beleggingsbeleid Sinds de start van deze pool is het beleid niet gewijzigd. Binnen deze pool wordt in deposito’s belegd, zodat het risico profiel van de portefeuille ten opzichte van de toegestane instrumenten vrij behoudend is. De ECB heeft de rente de afgelopen periode enkele malen verhoogd naar de huidige stand van 4%, vanwege de kredietcrisis verwachten wij voorlopig geen verdere verhogingen. Het beleid van de ECB was volledig volgens verwachting en werd dus ook rustig door de handelaren verwerkt. 6.2 EerderStoppen
Relatief Belang EerderStoppen
2007
Vastrentende Waarden Pool
0.14791
Europa Pool
0.44294
Geldmarkt Pool
0.18220
26
Onderliggend Fondsvermogen EerderStoppen per 31-12-2007
Participatie in euro
Aantal participaties
Vastrentende Waarden Pool
424.404,63
11.507
Europa Pool
881.462,04
28.501
Geldmarkt Pool
342.905,89
3.253
2007
2006
713.108 943.306 0 1.656.414 -8.134 1.648.280
0 677.075 0 677.075 36.033 713.108
Verloopoverzicht participaties EerderStoppen Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Waarderingsverschil Stand per 31 december
Winst en verliesrekening EerderStoppen over het boekjaar 2007 2007 Ongerealiseerde koersresultaten -8.134 Compensatievergoeding beheerder 0 Rentebaten 1.642 garantieboeking 0 Baten -6.492 Beheerfee 9.855 Instap- en uitstapfee 2.205 Overige kosten 0 Lasten 12.060 Saldo boekjaar
27
-18.552
2006 36.033 1.936 566 0 38.535 1.648 2.241 3.889 34.646
Kasstroomoverzicht EerderStoppen 2007 Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Ontvangsten Directe beleggingsopbrengsten Verkopen participaties Interest liquide middelen Totaal ontvangsten Uitgaven Aankopen van participaties Beheerkosten Totaal uitgaven Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten Stortingen Inkomende waardeoverdrachten Totaal ontvangsten Uitgaven Uitgaande waardeoverdrachten Totaal uitgaven Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen
28
2007
2006
0 0 1.064
0 0 567
1.064
566
864.231 4
677.076 0
864.235
677.076
-863.171
-676.510
841.237 79.024
682.232 16.600
920.261
698.832
68.853
0
68.853
0
851.408
698.832
-11.764
22.323
Het Subfonds EerderStoppen richt zich met name op Deelnemers die een beleggingshorizon hebben die langer is dan vijf jaar en enig risico kunnen accepteren. Door een gespreide belegging in liquiditeiten, obligaties en aandelen wordt een afgewogen mix gemaakt tussen rendement en risico. De specifieke verhouding tussen deze categorieën bepaalt het karakter van dit Subfonds: liquiditeiten (25%), obligaties (25%) en aandelen (50%). Dit zorgt voor een hoger verwacht rendement dan EvenStoppen, met een relatief beperkt risicoprofiel. Een risicobeperkend element vormen de beleggingen in liquiditeiten. Om het verwachte rendement te verhogen wordt een gedeelte belegd in Europese aandelen. Er wordt voorts gespreid belegd in zowel staatsleningen als bedrijfsobligaties. Over deze beleggingen wordt een actief beheer gevoerd. De specifieke beleggingen betreffende EerderStoppen vinden plaats binnen Beleggingspools van Interpolis Pensioenen. Deze Pools worden beheerd door diverse beleggingsteams van Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer. De teams beschikken over een gestructureerd beleggingsproces en de portefeuille managers beschikken over ruime ervaring in het beheer van de desbetreffende categorieën. De beleggingen vinden plaats in euro’s. Samenvatting De marktwaarde van de totale portefeuille voor EerderStoppen per eind december 2007 was: e 1.648.772,56. Deze is als volgt opgebouwd: Participaties Vastrentende Waarden Pool Het vermogen van de Pool bedroeg eind december 2007 e 286,93 miljoen (7.779.677 participaties à e 36,88) versus een vermogen eind december 2006 van e 258,45 miljoen (7.091.919 participaties à e 36,48). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per eind december 2007 uit 11.507 participaties van de Vastrentende Waarden Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2006 was: e 424.404,63. Participaties Europa Pool Het vermogen van de Pool bedroeg eind december 2007 e 199,00 miljoen (6.434.495 participaties à e 30,93) versus een vermogen eind december 2006 e 185,34 miljoen (6.043.774 participaties à e 30.67). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per eind december 2007 uit 28.501 participaties van de Europa Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2007 was: e 881.462,04. Participaties Geldmarkt Pool Het vermogen van de Pool bedroeg eind december 2007 e 188.20 miljoen (1.785.411 participaties à e 105,41) versus een vermogen per rind december 2006 van e 57.73 miljoen (569.104 participaties à e 101,41). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per eind december 2007 uit 3.253(1.417) participaties van de Geldmarkt Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2007 was: e 342.905.89. In de periode vóór de oprichting van de Geldmarkt Pool is belegd in deposito’s conform de benchmark.
29
Interpolis Pensioenen Vastrentende Waarden Pool Verslag van de beheerder Samenvatting Kerngegevens Vastrentende Waarden Pool
31 dec 06
31 dec 07
Rendement 2007
Intrinsieke waarde
e 36,47
e 36,88
-+1,14%
Index* Aantal participaties
142,34
144,54
-+1,54%
7.091.919
7.779.677
Totale waarde Pool
e 258,69 mln
e 286,93 mln
Participaties Het vermogen van de Pool bedroeg eind december 2007 e 286,93 miljoen (7.779.677 participaties à e 36,88) versus een vermogen eind december 2006 van e 258,69 miljoen (7.091.919 participaties à e 36,47). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per eind december 2007 uit 11.507 (2006: 4.655) participaties van de Vastrentende Waarden Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2007 was: e 424.404,63 (2006: 169.814,40)..
Performance Vastrentende Waarden Pool
140,00
130,00
120,00
110,00
100,00 dec-01
jun-02
dec-02
juni-03
dec-03
juni-04
Portefeuille
dec-04 Benchmark
30
juni-05
dec-05
juni-06
dec-06
De eerste helft van 2007 werd gekenmerkt door een stijging van de rente. Onder invloed van solide groeicijfers en oplopende brandstof- en voedselprijzen steeg de Duitse 10-jaarsrente van 3,94% in januari naar een hoogtepunt van 4,68% medio juli. De onrust op de financiële markten, veroorzaakt door de problemen op de Amerikaanse hypothekenmarkt, zorgden voor een ommekeer. Veilig staatspapier raakte meer in trek, waardoor het effectieve rendement op de Duitse 10-jaarsrente daalde naar 4,00% begin december. Aan het eind van het jaar veerde de 10-jaarsrente weer op tot 4,31%. Beter dan verwachte macro economische cijfers in zowel de Verenigde Staten als Europa en de aanhoudend stijgende inflatie waren hiervoor verantwoordelijk. Bedrijfsobligaties kenden een zeer volatiel jaar. In het eerste kwartaal kwamen de eerste berichten ten aanzien van de Amerikaanse subprime hypotheken naar voren, waardoor spreads opliepen. Het goede macro economische klimaat zorgde voor een snel herstel en medio juni bereikten de credit spreads een dieptepunt van gemiddeld 32 bp. In de zomermaanden speelden de problemen op de Amerikaanse huizenmarkt in alle hevigheid weer op. Hierdoor nam het onderlinge vertrouwen tussen banken en de bereidheid om elkaar te financieren sterk af. Dit leidde tot een liquiditeitscrisis op de financiële markten, waardoor credit spreads en swapspreads begonnen uit te lopen. Aan het eind van het jaar waren de credit spreads opgelopen tot gemiddeld 105 bp.
Rente-ontwikkeling VS en EMU (10jrs)
BBP-groei enkele EMU-landen (joj) 6.0
55
5.0 4.0
50
3.0 2.0
45
1.0 0.0
40
-1.0 -2.0
35
-3.0 -4.0
30 01/01/02
01/01/03
01/01/04 01/01/05
01/01/06
10 jrs EMU
1993
01/01/07 10 jrs VS
1995
1997 Duitsland
1999
2001 Frankrijk
2003 Italië
2005
2007 Nederland
Beleggingsbeleid Het duratiebeleid (rentegevoeligheid) heeft tot en met oktober positief bijgedragen aan het beleggingsresultaat. Vooral in het tweede kwartaal werd geprofiteerd van rentestijging aangezien de rentegevoeligheid van de portefeuille kleiner was dan die van de benchmark. Eind juni werd deze positie omgezet in een grotere rentegevoeligheid. Hiermee werd de portefeuille ingericht op een verwachte rentedaling. Door de onrust op de financiële markten werd namelijk gevreesd voor daling van economische groeiverwachtingen en daaraan gerelateerd een daling van de rente. Naarmate het jaar vorderde en deze beweging zich niet voordeed werd een neutrale positie ingenomen. Over het gehele jaar genomen had het duratiebeleid een licht positieve bijdrage aan het beleggingsresultaat. Deze bijdrage werd deels tenietgedaan door de versteiling van de curve. In bedrijfsobligaties werd tot augustus vastgehouden aan een onderwogen positie ten opzichte van de benchmark. Na de toename van de risico-opslagen als gevolg van de liquiditeitscrisis was de verwachting dat deze toename overdreven was. Vervolgens is begonnen met het opbouwen van een positie die van een daling zou kunnen profiteren. Het gebrek aan vraag en aanbod in de creditmarkten maakte het moeilijk om wijzigingen in portefeuille aan te brengen.
31
Performance De Vastrentende Waarden Pool behaalde over het gehele jaar een bruto-underperformance van 0,1%. Netto betekent dit een underperformance van 0,4% ten opzichte van de benchmark.
Interpolis Pensioenen Europa Pool Verslag van de beheerder Samenvatting Kerngegevens Europa Pool
31 dec 06
31 dec 07
Rendement
Intrinsieke waarde
e 30,67
e 30,93
0,76%
Index* Aantal participaties
3.968,94
4.075,97
2,70%
6.043.774
6.434.495
Totale waarde Pool
e 185,34 mln
e 198,80 mln
* de benchmark van de EuropaPool is de MSCI Europe Net
De Europa Pool is een beleggingsinstelling die niet onder toezicht staat van de AFM. Desgewenst is het jaarverslag op te vragen bij de beheerder Participaties Het vermogen van de Pool bedroeg eind december 2007 e 198,80 miljoen (6.434.495 participaties à e 30,93) versus een vermogen eind december 2006 e 185,34 miljoen (6.043.774 participaties à e 30,67). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per eind december 2007 uit 28.501 (2006: 12.870) participaties van de Europa Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2007 was: e 881.462,04 (2006: 394.722,90)..
32
Marktontwikkelingen De aandelenmarkten hebben een zeer volatiel jaar achter de rug. Na een dip die zich in het eerst kwartaal heeft voorgedaan leken de beurzen zich goed te herstellen. De berichtgeving over de Amerikaanse hypotheekcrisis en in het verlengde daarvan de kredietcrisis zetten de koersen van aandelenbeurzen in het vierde kwartaal wereldwijd onder druk. De Europese markt sloot in 2007 uiteindelijk toch 2,7% hoger, de Amerikaanse markt eindigde 5,4% hoger (gemeten in $). Beleid en rendement Interpolis Pensioenen Europa Pool noteerde over 2007 een underperformance van 1,9% (na kosten). De beleggingsstrategie in de portefeuille is gericht op het systematisch opsporen van kleine marktinefficiënties die op termijn moeten resulteren in een beter rendement dan de benchmark. Hierbij wordt gekeken naar aspecten zoals de waardering van het aandeel, de groeimogelijkheden en de kwaliteit van de activiteiten van de onderneming. Het gevoerde beleid binnen de Europese aandelenportefeuille resulteerde over het gehele jaar in een underperformance. Deze underperformance werd voor een belangrijk deel veroorzaakt doordat de Europese portefeuille niet voldoende profiteerde van de extreme draai die de markt maakte naar aandelen van bedrijven met een sterk groeipotentieel. Daarbij was er met name een sterke voorkeur voor de “dure” groeibedrijven met een hoge aandelenkoers t.o.v. de verwachte winst. Aangezien het portefeuillebeleid is zulke dure aandelen niet te kopen leverde dit de belangrijkste bijdrage aan het achterblijven van het resultaat bij de benchmark. De verwachting is dat in 2008 beleggers meer zullen gaan kijken naar de waardering van aandelen bij hun beleggingsafweging waardoor groeibedrijven die tegelijk aantrekkelijk zijn gewaardeerd een aantrekkelijke categorie zullen zijn. Daarnaast is onze verwachting dat bedrijven met een hoge kwaliteitsscore (goede balans, hoge marges) na jarenlang bij de markt te zijn achtergebleven, in 2008 beter dan gemiddeld zullen presteren. De portefeuille is naar beide ontwikkelingen gepositioneerd.
Performance Europa Pool
125,00 115,00 105,00 95,00 85,00 75,00 65,00 55,00 45,00 dec-00
jun-01
dec-01
jun-02
dec-02
jun-03
dec-03
Portefeuille
jun-04
dec-04
Benchmark
Pe
33
jun-05
dec-05
jun-06
dec-06
jun-07
dec-07
Performance lange termijn Europa Pool
Sinds oprichting
5 jaar
3 jaar
Rendement Portefeuille
41,9%
83,2%
50,9%
Rendement Benchmark
58,4%
100,4%
54,9%
Standaarddeviatie Portefeuille
15,4%
11,0%
9,0%
Standaarddeviatie Benchmark
14,9%
10,5%
8,9%
2,5%
1,6%
1,3%
Tracking Error Informatie Ratio
-0,5
-1,3
-0,8
Rendement is cumulatief rendement over betreffende periode. Standaarddeviatie, Tracking Error en Informatie Ratio zijn gebaseerd op maandcijfers. Oprichting op 27 november 1998.
34
Europa Pool sector wegingen
Portefeuille
Benchmark
Overweging
Utilities
6,18%
6,08%
0,09%
Telecommunication Services
6,55%
6,47%
0,08%
Information Technology
3,85%
3,76%
0,09%
30,41%
30,54%
-0,13%
Health Care
8,01%
8,06%
-0,04%
Consumer Staples
9,04%
9,06%
-0,02%
Consumer Discretionary
9,99%
9,59%
0,40%
Industrials
7,39%
9,24%
-1,86%
Materials
7,84%
7,39%
0,45%
Energy
9,86%
9,81%
0,06%
Other
0,88%
0,00%
0,88%
100,00%
100,00%
0,00%
Financials
Total
Beleggingsbeleid Sinds de start van deze pool is het beleid niet gewijzigd. Binnen deze pool wordt in deposito’s belegd, zodat het risico profiel van de portefeuille ten opzichte van de toegestane instrumenten vrij behoudend is. De ECB heeft de rente de afgelopen periode enkele malen verhoogd naar de huidige stand van 4%, vanwege de kredietcrisis verwachten wij voorlopig geen verdere verhogingen. Het beleid van de ECB was volledig volgens verwachting en werd dus ook rustig door de handelaren verwerkt.
35
Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool Verslag van de beheerder Samenvatting
Kerngegevens Geldmarkt Pool
31 dec 06
31 dec 07
Rendement 2007
e 101,43
e 105,40
3,95%
Index 101,42 Aantal participaties 569.104
105,41
3,81%
Intrinsieke Waarde
Totale waarde Pool
e 57.724.629
1.785.411 e 188.187.049
De Geldmarkt Pool is een beleggingsinstelling die niet onder toezicht staat van de AFM. Desgewenst is het jaarverslag op te vragen bij de beheerder
Participaties Het vermogen van de Pool bedroeg eind december 2007 e 188,20 miljoen (1.785.411 participaties à e 105,40) versus een vermogen per eind december 2006 van e 57,73 miljoen (569.104 participaties à e 101,43). De portefeuille van EerderStoppen bestond per eind december 2007 uit 3.253 (2006: 1.417) participaties van het geldmarktfonds. De marktwaarde van de portefeuille van EerderStoppen was per eind december 2007: e 342.905,89 (2006: e 143.726,31)
36
Winst en verliesrekening Verlofopname over het boekjaar 2007 2007 Ongerealiseerde koersresultaten 0 Compensatievergoeding beheerder 0 Rentebaten 134 Baten 134 Beheerfee 0 Instap- en uitstapfee 1 Overige kosten 0 Lasten 1 Saldo boekjaar 133 Kasstroomoverzicht Verlofopname 2007 Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Ontvangsten Directe beleggingsopbrengsten Verkopen participaties Interest liquide middelen Totaal ontvangsten Uitgaven Aankopen van participaties Beheerkosten Totaal uitgaven Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten Stortingen Inkomende waardeoverdrachten Totaal ontvangsten Uitgaven verlofbetalingen Totaal uitgaven Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen
37
2006 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2007
2006
0 0 134 134
0 0 0 0
0 2 1
0 0 0
133
0
16.726 0 16.726
0 0 0
7.449 7.449 9.278
0 0 0
9.411
0
7
overige gegevens
7.1 Zeggenschap Het uitoefenen van de zeggenschapsrechten en de vermogensrechten die verbonden zijn aan het bezit van participaties, waaronder mede is begrepen het uitoefenen van stemrecht en het innen van dividenden en andere uitkeringen is voorbehouden aan Stichting Interpolis Levensloop. 7.2 Winstbestemming voorwaarden beheer en bewaring Conform artikel 19 van de voorwaarden van beheer en bewaring Interpolis Levensloop wordt de winst over een boekjaar berekend met inachtneming van het bepaalde in Titel 9, Boek 2 Burgerlijk Wetboek. Het gedeelte van de winst van het Fonds of een Subfonds dat moet worden uitgekeerd om te voldoen aan de FBI-criteria zal jaarlijks binnen acht maanden na afloop van het boekjaar worden uitgekeerd. Het resterende gedeelte van de winst wordt toegevoegd aan het desbetreffende Subfonds. Alle Participaties van een bepaald Subfonds die op het moment van vaststelling van de jaarrekening bestaan, delen gelijk in de winst van het desbetreffende Subfonds over het desbetreffende boekjaar. Stichting Interpolis Levensloop zal ontvangen dividend niet uitkeren aan de Deelnemers, maar in beginsel herbeleggen tegen de waarde zoals vastgesteld op de eerstvolgende Handelsdag. De opslag die in de koers is vervat moet de door het Fonds verschuldigde kosten bevatten. 7.3 Winstbestemming De winst over 2007 e 2.576 komt geheel ten goede van de participanten.
38
7.4 Accountantsverklaring Aan: de Vergadering van de participanten en de beheerder van Interpolis Levensloop Fonds ACCOUNTANTSVERKLARING 7.4.1 Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de jaarrekening 2007 van Interpolis LevensloopFonds te De Meern bestaande uit d e balans per 31 december 2007 en de winst-en-verliesrekening over 2007 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de beheerder van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controle¬werkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de beheerder van het fonds. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de beheerder van het fonds daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
39
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Interpolis LevensloopFonds per 31 december 2007 en van het resultaat over 2007 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het Financieel toezicht.
7.4.2 Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393, lid 5 onder e BW melden wij dat het jaarverslag, voorzover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391, lid 4 BW.
Groningen, 24 april 2008
Ernst & Young Accountants namens deze
w.g. drs. J. Niewold RA
40
www.Interpolis.nl
41
