Interculturele gespreksvoering

Interculturele gespreksvoering een systeemtheoretische en pluralistische benadering

Edwin Hoffman

(c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Communicatie, een universeel proces Mensen geven betekenis aan hun fysieke en sociale omgeving, wisselen deze met elkaar uit en onderhandelen met elkaar over de waarheid ervan.


Etnische groep Seksuele voorkeur

Opleiding

Sexe/gender

Persoon

‘kleur’

…

…

Familie

Religieuze gemeenschap Leeftijdsgroep (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven


Identiteit: een veelkleurig, veelvormig en bewegend mozaïek Leeftijd

Kleur

Ouder Medewerker

Opleiding Geloof

Burger

Sexe

Etniciteit Buurtbewoner (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Collega

Niet culturen, maar mensen ontmoeten elkaar Persoonlijkheden Unieke personen

A

B

C

‘Ik ben zoals geen ander’

Sociale systemen: groepen, culturen, sociale identiteiten

Culturen

‘Ik ben als sommige mensen’

Menselijke natuur Mensheid

Met dezelfde basisbehoeften, basisemoties en basiscompetenties (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

‘Ik ben als alle mensen’

Kwaliteit

Erkende

Erkende

verschillen

Gelijkheid

Inclusief denken en handelen (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Gelijkwaardigheid

Visie op cultuurverschillen: Monisme Er is één universele - vaak superieure cultuur: culturele dominantie en etnocentrisme Cultuur A Cultuur B Cultuur C Cultuur D


Visie op cultuurverschillen: Relativisme Culturen zijn gelijkwaardig: respect en tolerantie

Cultuur A | Cultuur B | Cultuur C | Cultuur D


Visie op cultuurverschillen: Pluralisme Niet onderhandelbaar kader van universele fundamentele waarden Interactie, ontmoeting, dialoog, wederzijdse verantwoording en onderhandeling


Visie op cultuurverschillen: Pluralisme ‘Onderhandeld’ kader van omgangsregels, procedures, afspraken Interactie, ontmoeting, dialoog, wederzijdse verantwoording en onderhandeling


Communicatie verloopt circulair Gelijktijdige beïnvloeding en voortdurende invloed van de sociale dialoog in de samenleving

Sociale dialoog

A

B (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Een ‘pessimistische’ visie op communicatie • Verschillen en daarmee misverstanden zijn eigen aan de communicatie • Besef hiervan voorkomt irritatie, zelfverwijt en verwijten aan de ander


Een optimistische mensvisie: de hypothese van ‘Het beste’ • • • • • •

Inzet en betrokkenheid doorslaggevend Een grondhouding van presentie Elk gedrag is ‘logisch’ of ‘redelijk’ Erkenning van de inzet van de ander Functionele en praktische overwegingen Normaliseren in plaats van exotiseren (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Interculturele communicatie Transculturele grondhouding toewijding en aandacht Interventie Het TOPOI-model


Watzlawick

TOPOI

• Digitale en analoge taal

• Taal

• Interpunctie

• Ordening

• Betrekkingsniveau • Symmetrisch of complementair

• Personen

• Organisatie • Niet-niet communiceren (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

• Inzet

Het TOPOI-model Taal Betekenissen van ieders verbale en non-verbale taal Ordening (Inhoudsniveau) De zienswijze en logica van eenieder Personen (Betrekkingsniveau) Identiteit en betrekking: wie is eenieder voor elkaar en voor zichzelf? Hoe is de onderlinge relatie? Organisatie Het functionele kader: de organisatie en de machtsverhoudingen Inzet Motieven of beweegredenen van eenieder (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Het TOPOI-model: Taal De verbale taal • • • • • • • • •

Het belang van de eigen taal Woordenschat: taal en werkelijkheid Taalbeheersing Taalervaring Vertel-/communicatiestijl Impliciet taalgebruik Interactionele regels Verbaal luistergedrag Invloed van de sociale omgeving (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven


Het TOPOI-model: Taal De non-verbale taal • • • • • • • •

Contextuele aanwijzingen Stiltes en pauzes Nonverbaal aandacht geven De persoonlijke ruimte Expressie van gevoelens en bedoelingen Oogcontact Begroetingen Stemvolume (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Het TOPOI-model: Taal De non-verbale taal • • • • • •

Intonatie van de stem Lachen Kleding en opmaak Lopen en bewegen Inrichting van de ruimte Invloed van de sociale omgeving


Het TOPOI-model: Ordening • Eenieder heeft een eigen kijk op (lezing van) de werkelijkheid • Eenieder handelt vanuit een eigen logica • De invloed van de sociale omgeving op iemands kijk en logica


Nederlanders zeggen de buitenlanders houden de integratie tegen


Het TOPOI-model: Personen • Het relationele aspect van de communicatie • De uitwisseling van beelden van zichzelf en van de ander • De onderlinge betrekking • De invloed van de sociale omgeving (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Het TOPOI-model: Organisatie • Het functionele kader: functie, procedures, regelgeving, agenda, beschikbare tijd, ... • Machtsverhoudingen • Kennis en beelden van de instelling • Beleid van de organisatie (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Het TOPOI-model: Inzet • Alle gedrag is communicatie = invloed • Binnenkant en buitenkant: bedoelingen en effecten van de communicatie • Erkenning, verwerping en miskenning • De invloed van de sociale omgeving (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Het TOPOI-model Taal Betekenissen van ieders verbale en non-verbale taal Ordening (Inhoudsniveau) De zienswijze en logica van eenieder Personen (Betrekkingsniveau) Identiteit en betrekking: wie is eenieder voor elkaar en voor zichzelf? Hoe is de onderlinge relatie? Organisatie Functionele kader: hoe is het georganiseerd en hoe zijn de machtsverhoudingen Inzet (c) Dr. E. Hoffman. Fontys Motieven of beweegredenen van eenieder Hogeschool Sociale Studies, Eindhoven

Interculturele communicatie Transculturele grondhouding toewijding en aandacht Interventie Het TOPOI-model


Interculturele gespreksvoering

Recommend Documents